NUMMER 14 WINTER GELD EN DIENSTVERLENING, ZO KAN HET OOK!

FINANCIAL MAGAZINE

new

N U M M E R 1 4 • W I N T E R 2 0 1 5 | W W W. N E W F I N A N C I A L FO R U M . N L

G ELD EN DI ENSTVERLEN I NG, ZO KAN H ET OOK !

PAUL EFMORFIDES CRISIS ZIT TUSSEN DE OREN LENNART VAN GASTEL ONDERNEMERSLESSEN BERT VAN DAM WANNEER STAAT DEJONGE WIJFFELS OP? MONIQUE WESLY INNOVEREN VAN BINNENUIT GIJS WINTZEN ALLE BABY’S WORDEN LIEF GEBOREN JAN VAN LIEROP SCHATBEWAARDER VOOR CONSUMENT

THEMA

Innovatie

E S S AY H A N S L U D O VA N M I E R L O E N P ETROSJ A N DA M EN • C OLUM N PAUL DE BLOT

New Financial Forum Doel Het New Financial Forum stelt zich ten doel de financiële sector bewust te maken van haar belangrijke maatschappelijke functie. Het herstel van vertrouwen op basis van de kernwaarden integriteit en duurzaamheid is hierbij leidend.

Bestuurder van de Stichting New

Visie De financiële sector is de bloedsomloop van de economie. Om een gezonde bloedsomloop te behouden is continue actie van binnen uit de sector gewenst. Hierdoor floreert de samenleving en herstelt het vertrouwen in de financiële sector.

Financial Forum is oprichter Willem Vreeswijk (tevens hoofdredacteur VVP). De Raad van Toezicht bestaat uit voorzitter Han de Ruiter (Aegon), penningmeester Thom Boot (Thomorrow), secretaris Femke de Jong

Ambitie

(Van Beem en De Jong) en de leden

Het New Financial Forum bundelt krachten, ideeën, inspiratie en best practices van positief ingestelde mensen die gezamenlijk een concrete en wezenlijke bijdrage leveren aan een gezonde maatschappelijk relevante financiële sector. De doelstelling kent drie thema’s: het zichtbaar maken van de positieve beweging, onderlinge versterking en herstel van reputatie en vertrouwen.

Boudewijn van Uden (a.s.r.), Douwe Dijkstra, Ozewald Wanrooij (Neutralis), Michiel Brandt (SVC) en Jelle Bartels (Next Step Factory). Aegon, Allianz, a.s.r., Delta Lloyd, Nationale-Nederlanden, NNEK, Obvion, Reaal/Vivat Verzekeringen en Yarden

What’s in it for you? Het New Financial Forum is hét platform waar mensen uit de hele financiële sector vrijuit met elkaar de dialoog kunnen voeren over wezenlijke zaken. Wie deelneemt aan het Forum kan ideeën lanceren en toetsen, kennis en inspiratie opdoen en leren van anderen. En zodoende een bijdrage leveren aan het hogere doel. Hierbij is ook jouw support keihard nodig. Meld je daarom aan en bouw met ons mee aan een betere financiële wereld.

hebben als Founding Partners aan de doorstart bijgedragen. Dankzij al deze support komt de missie van het New Financial Forum een stuk dichterbij: een gezonde en gerespecteerde financiële sector die werkt aan het herstel van vertrouwen op basis van de kernwaarden integriteit en duurzaamheid. “

www.newfinancialforum.nl/ambassadeur-worden

Bouw ook mee aan een gezonde en gerespecteerde financiële sector en word Ambassadeur

www.newfinancialforum.nl

VOORWOORD

Game changers

D

e crisis, de woekerpolisaffaire en de publieke opinie hebben de financiële sector de afgelopen jaren getransformeerd tot een navelstaarder met buikpijn. Of dit terecht is of niet doet er in feite niet meer toe. Wel is het van belang dat nu het besef terug is dat een toekomstbestendig business model niet wordt gebouwd met puinruimen, kosten snijden, ontslagrondes en boetedoening alleen. De sector moet zich weer gaan richten op de buitenwereld. Het is noodzaak de toekomst vorm te gaan geven, want anders ben je over tien jaar simpelweg niet relevant meer. Dit gaat veel verder dan productinnovaties alleen. De dynamiek in de sector moet weer op gang worden gebracht. De roep om vernieuwing is luid. Er is echter een dilemma. De verzekeringssector is van nature een risicomijdende sector. Voor klanten is dat altijd goed geweest. Je vertrouwt je geld immers niet graag toe aan een hongerige geldwolf. Net zo min als je graag bloed doneert aan een vampier. Wel weet je zeker dat hetzelfde doen als vroeger niet tot nieuwe inzichten of tot anders handelen zal leiden. En daar kom je niet meer mee weg. Vernieuwing moet van jongeren komen. De jonge talenten kennen geen angst, zijn niet gevangen in de huidige systemen, staan open voor nieuwe technologieën, zijn niet bang voor de gevestigde orde, ze kijken anders aan tegen bezit, winst, concurrentieverhoudingen, klantbelang en willen leren. Dat klinkt mooi, maar de crux zit hem bij de gevestigde orde. Als de leiders van nu dit niet inzien, zal hun organisatie onvoldoende veranderen. De huidige generatie bestuurders bepaalt dus welke invloed jongeren in hun bedrijf krijgen en welke plaats innovatie in de onderneming inneemt. Geef je die ruimte niet, dan gaan ze naar een plek waar ze hun creativiteit wel kwijt kunnen.

groepen een baanbrekende klantinnovatie uit en presenteerden die in een korte pitch aan de jury. Ongelooflijk hoeveel concrete ideeën een middagje brainstormen kan opleveren. Het winnende team mag de pitch ook houden tijdens de ledenvergadering van het Verbond met een gerede kans dat het idee ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd. Dan heb je het over een bijeenkomst met impact voor de hele sector. De middag begon met een sprankelend betoog van Marco Knitel, een van de oprichters van Uber. Volgens hem haalt een bedrijf zonder innovatie tegenwoordig de duizend dagen niet meer. Zijn devies: laat je vooral niet tegenhouden door je organisatie, door bestaande wet- en regelgeving en wees creatief. “Doe je niets, dan ga je dood. Neem Cost Split. Een app die een groep helpt bij het delen van de kosten. Op deze manier daalt het aantal banktransacties aanzienlijk. Zou je deze app vervolgens aan Facebook koppelen, dan kun je de transacties wellicht helemaal uitschakelen, je hebt geen geld meer nodig. Weg business model van de banken. Zo zie je hoe de combinatie van een aantal innovaties een bestaand business model volledig onderuit haalt.” Alles begint met een idee, een idee recht uit het hart, waar je vol voor gaat. Veel items in deze editie komen voort uit de kraamkamer van het New Financial Forum zelf. Neem de workshop met Paul de Blot, de learning journey naar innovatief Griekenland, het hierboven aangehaalde jongerenevent Building our Future!, de exclusieve vertoning BoomBustBoom en de start van de cultuurwaardentest (waarover later ongetwijfeld meer). Ook komen in deze editie een aantal echte innovators uit onze sector aan het woord. Chapeau voor hun lef, hun ‘het kan wel’-mentaliteit en hun vele wijze lessen voor onze sector. Need to read voor elke financiële dienstverlener met hart voor de sector.

“DE COMBINATIE

VAN EEN AANTAL INNOVATIES KAN HET BUSINESS

In dit kader mogen we als sector met trots terugkijken op het jongerenevent Building our Future! dat het Verbond van Verzekeraars, de stichting New Financial Forum en Young InSurance gezamenlijk organiseerden op Nyenrode. Meer dan honderd jonge talentvolle verzekeraars waren aanwezig. Zij werkten in acht

MODEL VAN BANKEN VOLLEDIG ONDERUIT HALEN”

Laten we samen zorgen dat innovatie in onze sector verder kan groeien en bloeien. Om over tien jaar nog relevanter te zijn voor klanten, medewerkers en samenleving. Daar staat het New Financial Forum voor. Word daarom Ambassadeur en bouw mee.. n WILLEM VREESWIJK

[email protected]

WINTER 2015 NFM

| 3

COLOFON NEW FINANCIAL MAGAZINE HÉT PLATFORM VOOR DE NIEUWE FINANCIËLE WERELD Een initiatief van Willem Vreeswijk Nummer 14 van New Financial Magazine verschijnt in een oplage van 1500 exemplaren. U I TG E V E R / H O O F D R E D A CT E U R

Willem Vreeswijk 06 51986955, [email protected] E I N D R E D A CT E U R

Lennart Kik 010 4274161, [email protected] R E D A CT I E

6

Toon Berendsen 010 4274185, [email protected] PERSONAL ASSISTENT

Dora Pompe 010 4274160, [email protected] ACCOUNT MANAGEMENT

PAUL EFMORFIDES CRISIS ZIT TUSSEN DE OREN

14

BERT VAN DAM WANNEER STAAT DE JONGE WIJFFELS OP?

Petra Hesselink, 010 4274153 [email protected] MEDEWERKERS

Paul de Blot, Jan van Lierop, Ivo Valkenburg, Gijs Wintzen FOTO G R A F I E

Erik van den Berg, Rodney Kersten en Victor van Leeuwen U I TG AV E VA N

Stichting New Financial Forum, Heemstedelaan 51, 3523 KE Utrecht BASISONTWERP EN VORMGEVING

Peter Beemsterboer, www.beemsfoto.nl ABONNEMENTEN

Een jaarabonnement (vier nummers) op het New Financial Magazine kost € 44,95, excl btw. Bedrijfsabonnementen op aanvraag. R E P R O D U CT I E

Overname van artikelen, tekeningen, foto’s e.d. is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de Stichting New Financial Forum

24

HANS LUDO VAN MIERLO GOED ZEEMANSCHAP

28

JONGE VERZEKERAARS BUILDING YOUR FUTURE

R E A L I S AT I E

Edicola Publishing bv Postbus 2013, 7420 AA Deventer [email protected] / www.edicola.nl C O Ö R D I N AT I E

Geerie Ooms DRUKWERK

Veldhuis Media, Raalte

32

GIJS WINTZEN ZINNIGE VRAGEN

4

|

NFM WINTER 2015

40

PAUL DE BLOT JONGEREN ALS SLEUTEL TOT VERNIEUWING

INHOUD

REPORTAGE 6

Op zoek naar de Griek in onszelf | Studiereis naar innovatief Griekenland

THEMA INNOVATIE

18

SHARON EN LENNART VAN GASTEL ONDERNEMERSLESSEN

14

Wanneer staat de jonge Wijffels op? | voormalig topmanager en moderne filosoof Bert van Dam

18

Ondernemerschap van de bovenste plank | Adviseur en vernieuwer Lennart van Gastel

28

Jongeren brengen dynamiek in financiële sector op gang | Building Your Future 2015

34

Anders, beter, leuker voor collega’s, leden en samenleving | Rob van de Langenberg en Monique Wesly

FORUM 17

Ondertussen online...

ESSAY 24

34

Bankiers klem tussen regels en gezond verstand | Petrosjan Damen en Hans Ludo van Mierlo

ZINNIGE VRAGEN

VVAA VERNIEUWING VAN BINNENUIT

32

Gijs Wintzen, LEF

NEED TO READ 38

Inspirerende boeken in de nieuwe financiële wereld

COLUMN 40

Jongeren als sleutel tot vernieuwing | Paul de Blot

INSPIRATIE

44

JAN VAN LIEROP SECTOR ALS SCHATBEWAARDER

41

“Vriendschap is wat je in leven houdt” | Paul de Blot

AMBASSADEUR AAN HET WOORD 44

Sector als schatbewaarder | Jan van Lierop WINTER 2015 NFM

| 5

R E P O R TA G E Het New Financial Forum organiseerde begin oktober een learning journey naar Griekenland: de noodzaak om nieuwe wegen in te slaan en daadwerkelijk te innoveren is nergens zo groot als in dit land in diepe crisis. Wat is er echt gaande? Wat weten we van dit land dat door veel Europese politici zwart wordt afgeschilderd, en tegelijkertijd al vijf jaar lang wordt uitgeroepen tot meest innovatieve land van Europa? Een korte en intensieve studiereis dwars door de Griekse samenleving. Met hartverscheurende taferelen en tal van ontmoetingen met echte vernieuwers. De letterlijke vertaling van het woord crisis is ‘sta op’. Ook dat is wat er in Griekenland gebeurt. Mensen nemen het heft steeds meer in eigen handen om een duurzame toekomst te helpen bouwen. Echte innovatie komt vanuit de burgers zelf.

Studiereis naar innovatief Griekenland:

Op zoek naar de Griek in onszelf T E KS T W ILLEM VR EESW IJK

Deelnemers studiereis op bezoek bij Coco-Mat, Xanthi

6

|

NFM WINTER 2015

R E P O R TA G E

K

ern van de reis was een bezoek aan de fabriek van Coco-Mat. Initiatiefnemers van de reis – Ivo Valkenburg, Willem Vreeswijk en Bibi Smissaert – kennen dit bedrijf al langer en wilden hun ervaringen graag delen op deze learning journey. Deelnemers aan deze eerste studiereis van het New Financial Forum: Armand Baas Becking, Thom Boot, Marlène Chatrou, Douwe Deinum, Douwe Dijkstra, Tom Ehren, José de Graaf, Richard Meinders, Hamid Ressang en Wim Vonk Het bedrijf bevindt zich in Xanthi, zo’n 200 kilometer ten oosten van Thessaloniki, en werd eind jaren tachtig opgericht door de gebroeders Efmorfides met als enige doelstelling: klanten de gastvrijheid van de Grieken laten ervaren. Die gastvrijheid voel je in de winkels, de hotels van Coco-Mat, maar zeker ook in de fabriek. De charismatische Paul Efmorfides weet mensen als geen ander te raken met zijn lichtvoetigheid, zijn speelsheid en zijn andersom denken. Hij danst niet alleen zelf door het leven, maar geeft ook iedereen in zijn omgeving de mogelijkheid om met hem mee te dansen. Allemaal waar, maar hoe ziet de kern van zijn bedrijf er dan uit? Ook aan de achterkant moet het verhaal kloppen. Vandaar het bezoek van het New Financial Forum aan de fabriek. Tijdens de rondleiding door hoofd inkoop Kostas Madenas werd al snel een aantal ingrediënten van het succes van Coco-Mat duidelijk. Zo zijn alle producten gemaakt van natuurlijk materiaal, worden de producten met liefde en aandacht met de hand gemaakt. Matrassen, kussens, meubilair en bedlinnen worden in de fabriek gemaakt. Geen prikklokken voor de medewerkers, alle ruimte voor het ambachtelijke. Daarnaast neemt het bedrijf ook mensen aan met een geestelijke of lichamelijke beperking. Bij Coco-Mat kijkt men altijd naar wat mensen wél kunnen.

De meeste matrassen worden afgenomen door particulieren. De matrassen zijn er in alle maten en in vele soorten. Efmorfides heeft ook een aparte kijk op marketing. Zo nodigt hij iedereen die hij ontmoet uit om in een van de Coco-Mat hotels te komen slapen. Gratis. De gasten hoeven alleen de btw te betalen. Zijn visie: kom een nachtje slapen op een Coco-Mat matras en je bent verkocht. Het bedrijf maakt al jaren winst, ook in deze crisistijden. Het merk Coco-Mat zal de crisis overleven, ook al wordt er met name in Duitsland door veel ondernemers nogal eens met de wenkbrauwen gefronst als ze horen dat de onderneming uit Griekenland komt. Natuurlijk wordt er in de fabriek hard gewerkt. Maar er is ook tijd voor onderlinge contacten en voor speelsheid. Als Efmorfides in de fabriek komt kijken, neemt hij bijvoorbeeld een bal mee om even een voetbalwedstrijdje te spelen. Hij wil dat zijn medewerkers het kind in zichzelf koesteren, blijven spelen en gezond blijven. Iedereen die op de fiets naar het werk komt, krijgt opslag. Ook met zijn zakenpartners gaat hij zo om. Zijn za-

“GELD IS NOOIT HET PROBLEEM GEWEEST”

kenpartners moeten vrienden kunnen zijn. Anders komt er geen deal, ook niet als het om miljoenen euro’s gaat. Dat is de kern. Letterlijk stapt hij met een zakenpartner op de trampoline voor een groot contract wordt ondertekend. Dit voorbeeld is ook in beeld gebracht in de film The Power of the Heart, die het New Financial Forum in aanwezigheid van Efmorfides eind vorig jaar vertoonde bij de oprichting van de stichting New Financial Forum. Efmorfides ondersteunt zelf veel startups. Hij moedigt mensen niet aan door geld te geven, maar door op voorhand producten af te nemen. Zo hielp hij bijvoorbeeld een werkloze meubelmaker om fietsenmaker te worden. Hij investeerde niet in het nieuwe bedrijf, maar garandeerde wel dat hij een groot aantal fietsen zou afnemen. Hierdoor heeft deze man de stap naar een ander vak durven nemen en is hij inmiddels ook succesvol op de particuliere markt. Zelf leent Efmorfides ook nooit geld. Alle gebouwen en kantoren zijn gekocht uit eigen middelen. Hij heeft maar één keer in zijn leven met een bank te maken gehad. Bij de oprichting eind jaren tachtig hadden ze geld nodig om hun droomfabriek te bouwen. De bank weigerde een krediet omdat de broers zelf geen eigen geld konden inbrengen. Paul Efmorfides keerde terug

Paul Efmorfides: “De crisis zit tussen je oren. Nergens anders.”

WINTER 2015 NFM

| 7

R E P O R TA G E

Kostas Madenas (Coco-Mat): “De liefde voor de producten maakt het verschil.”

naar zijn dorp, vertelde aan alle boeren zijn droom en leende 20.000 gulden. Met die lening kreeg hij zijn krediet van de bank en de volgende dag betaalde hij de boeren weer terug. Dat was direct ook de laatste keer dat hij geld had geleend van de bank. AARDA P P E L B E W E G ING In Thessaloniki ontmoeten de reisgenoten de 78-jarige professor Hristos Kamenides, initiatiefnemer van de zogenoemde Aardappelbeweging. Hijzelf noemt het geen beweging, maar een andere marketingstrategie. De ouders van Kamenides waren eenvoudige boeren en in de jaren vijftig kostte het een fortuin om een kind te laten studeren. Uit respect voor zijn ouders koos hij voor de landbouwuniversiteit. Hij was vooral geïnteresseerd in marketing. “Het probleem van boeren is niet hun product, maar hoe het product tegen een goede prijs te verkopen.” Kamenides stond in de jaren negentig aan de bakermat van coöperaties die di-

8

|

NFM WINTER 2015

recte verkoop van boeren aan de consument bevorderden. Toen de crisis uitbrak, bestonden deze coöperaties niet meer. Met lede ogen zag hij aan hoe de tussenhandel de boeren in een wurggreep hield. In de buurt van het plaatsje Drama in Noord-Griekenland besloot de groothandel in december 2011 geen aardappelen meer bij de boeren op te kopen. Dit omdat de boeren weigerden hun aardappelen ver onder de kostprijs te verkopen. Kamenides vroeg toen zijn studenten of ze een revolutie teweeg wilden brengen door zelf de aardappelen af te gaan nemen. Hij moest immers verzekerd blijven van een afzetmarkt. De studenten steunden deze actie. En zo geschiedde. De ‘Aardappelbeweging’ werd een groot succes. Directe verkoop leidde tot een betere prijs voor de boeren, maar eveneens tot een betere prijs voor de consument. Dit omdat de tussenhandel wegviel. Er is een Griekse wet in de maak die het mogelijk moet maken dat tussenhandel niet altijd meer noodzakelijk is. Vanwege

de sterke lobby van de tussenhandel is deze wet nog niet aangenomen. Volgens Kamenides bevordert een direct contact tussen boer en klant ook de kwaliteit van de producten. “Mensen kennen elkaar weer, spreken elkaar aan en weten wie de producten levert. Dat schept een relatie, een band. En dat ontbreekt vaak in de moderne maatschappij.” Kamenides zei met pijn in het hart dat hij het betreurde hoe Europa tegen de Grieken aankijkt. “Ze weten niet hoe het hier is. De Europese regeringsleiders zijn hier nooit geweest. Grieken zijn keiharde werkers. Altijd al. Ikzelf heb altijd zeven dagen in de week gewerkt, twaalf uur per dag. Dan is het pijnlijk dat Europa roept dat Grieken lui zijn. En vervolgens maatregelen oplegt waarvan iedereen weet dat ze deze de crisis alleen maar verergeren. Hoe minder geld mensen hebben, hoe minder ze uitgeven; hoe minder productie, hoe meer werklo-

R E P O R TA G E

Medewerker Coco-Mat.

zen; hoe armer het land, hoe hoger de schulden. Natuurlijk moeten we absoluut ook kijken naar onze politici en ons politieke stelsel. Maar de gewone Griek valt echt niet veel te verwijten.” Zelf is Kamenides nog altijd zeven dagen aan het werk. De overheid heeft de pensioenen met 60 procent gekort. Met het beetje geld dat overblijft, ondersteunt hij nu de boeren van de Aardappelbeweging. Zelf heeft hij niets meer en wordt hij financieel bijgestaan door zijn zus, die hij vroeger zelf hielp. Onderweg namen de deelnemers in de heuvels vlak bij het stadje Kavala een kijkje bij de droom in wording van Xénophon Bártzos, neef van Georgia Tsiliki, die mee was als vertaler op deze reis en veel wordt ingeschakeld door verzekeraars en overheidsinstanties. Bártzos is in zijn eentje met zijn eigen handen een ontmoetingsplek aan het bouwen. Het kerkje is er al. Ook is er een amfitheater, hij heeft schapen en paarden en verbouwt tomaten. Kinderen kunnen er

paardrijden, van het land genieten, spelen en leren. Ook kan er getrouwd worden. “Op deze plek voel ik mij thuis, ook al is het soms lastig om het hoofd boven water te houden. Dit is mijn stukje land. Ik geloof dat we als burgers zelf moeten opstaan, onze eigen verantwoordelijkheid moeten nemen en ons eigen leven moeten inrichten. Het heeft geen enkele zin om te wachten tot de overheid het voor ons oplost. Hier, op mijn berg, heb ik de regie over mijn eigen leven. Dat is goud waard.” E IG E N M UNT Onderweg van Xanthi naar Athene maken de deelnemers een stop in Volos, een stad van 80.000 inwoners met een officieel werkloosheidscijfer van ruim 35 procent. Dit is zonder de jongeren

”ECHTE INNOVATIE KOMT VAN DE BURGERS”

die (verplicht) in militaire dienst zitten. Volos kent een alternatieve stadsmunt: de TEM. De deelnemers aan de studiereis kregen de gelegenheid om te spreken met Christo Papaioannou en Ageliki Ioanniti. Boerin Ionaniti (68) is een van de oprichters, Christo is ict-specialist, webcoördinator en motor achter de TEM. Zij spraken eerlijk over de valkuilen en voordelen van de introductie van de nieuwe munt, die ook veel aandacht kreeg van buitenlandse media als de BBC en EenVandaag. “Ons geld is niet het probleem”, aldus Papaioannou. “De introductie van een nieuwe munt lost het probleem ook niet op. Wel zet het ons aan om na te denken hoe we met elkaar omgaan en waarom het geld op de eerste plaats is komen te staan en niet de mens. Mensen willen geen schulden maken, maar voedsel en een dak boven hun hoofd. Ze willen bouwen aan een veilige toekomst voor hun kinderen. Wij hebben deze munt opgericht als protestgeluid tegen de euro, tegen het huidige geldsysteem en uit solidariteit met iedereen die lijdt onder de crisis.” De TEM is een soort marktplaats. De deelnemers maken zelf een profiel aan. Vervolgens kun je aangeven wat je te bieden hebt: een klus of spullen. Door een product of dienst te leveren, verdien je TEM’s die je vervolgens binnen de community weer kunt uitgeven. Je kunt online ook afrekenen in TEM’s. Het computersysteem, Cyclos, is open source en de code is open. TEM gelooft in delen. Iedereen die het wil kan waar dan ook zelf een soortgelijk eigen geldsysteem opzetten. Vijf jaar na de oprichting telt de TEM 1200 leden die lang niet allemaal even actief zijn. Veel of weinig? Volgens Papaionnou moeilijk te zeggen. “Het aantal groeit. Wij vinden het belangrijk dat mensen zich aansluiten die geloven dat verandering mogelijk is, dat we kennis kunnen delen en dat we van andere netwerken kunnen leren. Als je een te grote centraal gestuurde organisatie hebt, wordt het lastiger in de praktijk. Zolang

WINTER 2015 NFM

| 9

R E P O R TA G E je elkaar persoonlijk kent en echte relaties kunt aangaan, werkt het.” Papaioannou zegt dat het opzetten van een nieuwe lokale munteenheid bepaald niet eenvoudig is. Het is vooral heel hard werken en je moet doorzettingsvermogen hebben. “Wij hebben vooral ook tijd nodig. Ook wij maken fouten. En daar leren we van. Een fout was bijvoorbeeld dat er geleend kon worden. Maar dan creëer je in feite weer een zelfde schuldsysteem als we nu al hebben. We doen het nu andersom. Je moet eerst TEM’s verdienen voor je ze kunt uitgeven. Dan creëer je nooit schuld.” Volgens Papaioannou is er vooral een mentaliteitsverandering nodig. “Alleen de invoer van een nieuw geldsysteem maakt mensen niet eerlijker. Wel worden de onderlinge relaties weer hersteld. Je weet wie er lid is van

“ALLEEN DE INVOER VAN EEN

de gemeenschap, je levert diensten aan elkaar en we zijn volstrekt transparant over het geldsysteem. Iedereen kan zien waar het geld blijft.”

ken juist vol energie naar nieuwe mogelijkheden. We zouden ook de schoolsystemen willen veranderen. Creativiteit wordt veelal op scholen in de kiem gesmoord. Scholen zouden veel meer moeten aansluiten bij de talenten die kinderen hebben. Maar we zijn ook realistisch. We zitten in een TGV en we weten dat je zo’n trein die met enorme snelheid door het landschap dendert niet zomaar opeens een andere koers kunt geven. We hebben tijd nodig.”

Het mag duidelijk zijn dat Papaioannou veel meer wil veranderen dan alleen het geldsysteem. “We zouden willen dat er minder verspilling is in onze samenleving en dat we onze creativiteit weer meer gaan inzetten in een duurzame, mensgerichte samenleving. Daarbij mogen we ook gewoon lol hebben. We zitten hier niet te somberen. We zoe-

I NNOVAT I E I N AT HE NE Maria Peteinaki van Alternative Tours of Athens leidt de deelnemers rond in Athene. Ze heeft een speciale wandelroute samengesteld langs een aantal innovaties, midden in het armste gedeelte van Athene. In haar inleiding memoreert Peteinaki dat de onvrede in Griekenland al van voor de crisis stamt. In 2007 waren

NIEUW GELDSYSTEEM MAAKT MENSEN NIET EERLIJKER”

Social Clinic: tandartsstoel.

Lunch bij Coco-Mat. Innovation Tour Athens: de oprichter van Foolish.

10

|

NFM WINTER 2015

R E P O R TA G E er grote bosbranden rond en in Athene, wat het gevoel van veiligheid al aantastte. Ook was er de dood van een jongen waar de politie verantwoordelijk voor werd gehouden en die leidde tot onrust, opstand en rellen. De crisis die daarna kwam wakkerde het vuur alleen maar verder aan”, aldus Peteinaki. “In het begin was er vooral hoop, hadden we een gevoel van saamhorigheid. Met die intentie kwamen we ook op de pleinen bijeen. We wilden samen oplossingen bedenken en geloofden dat nieuwe politici ons verder konden helpen. Na het referendum is die hoop vervlogen. We geloven niet in oplossingen vanuit Europa, maar ook niet vanuit onze eigen politiek. Het enige voordeel is dat we nu zeker weten dat we het zelf moeten doen.” Peteinaki heeft een overvol programma voor het New Financial Forum samenSocial Clinic: apotheek.

gesteld. Voor de Innovation Tour heeft ze drie uur ingeruimd waarin een groot aantal innovatieve ondernemingen zou worden bezocht. Na drie uur zijn er echter pas drie ontmoetingen geweest, interessant genoeg om ruim de tijd voor te nemen. Alleen Athene al biedt nog volop ruimte voor nieuwe studiereizen vanuit het New Financial Forum. De wandeling brengt de deelnemers naar The Cube, een zelf verbouwd pand waar creatieve jonge ondernemers samenkomen, werken en elkaar inspireren. Stavros Messinis verzorgt een presentatie en laat bevlogen jonge ondernemers in een soort pitch hun bedrijf presenteren. Ook wordt Solidarity4All bezocht, een gebouw dat door jongeren zelf is opgeknapt, vormgegeven en ingericht. Er is een bar, zaken kunnen worden gehuurd voor bijeenkomsten en optredens en jonge onder-

Lessen uit Griekenland De learning journey naar Griekenland sloot één op één aan bij de doelstellingen van het Forum. Tijdens alle ontmoetingen was de boodschap in feite dezelfde: wacht niet tot anderen een betere sector of wereld mogelijk maken, maar sta zelf op, neem verantwoordelijkheid voor alles en iedereen in je leven. Ga oprechte relaties aan als je vindt dat het beter kan en moet, zoek de verbinding, zoek mede-innovators en medebouwers, stroop de mouwen op en ga aan de slag. Wijs niet naar anderen, verschuil je niet achter systemen en wetten die in de weg kunnen staan, maar sta op en ga bouwen. De vertaling van het Griekse woord crisis is letterlijk: sta op! Laten we in Nederland deze les ook omarmen. Sta op en sluit je aan bij New Financial Forum, de verzamelplek van positief ingestelde mensen die willen bouwen aan een betere financiële sector.

nemers kunnen er werken. De deelnemers bezoeken er onder meer ontwerpbureau Foolish (zie foto).

Dwarsdoorsnede matras. Alleen natuurlijke producten.

Indrukwekkend is het bezoek aan een van de Social Clinics in Athene. Na vier trappen te hebben opgeklommen in een vervallen gebouw, is er provisorisch een kliniek en apotheek ingericht. Hier werken artsen, tandartsen, psychologen op vrijwillige basis om de allerarmsten van Athene de meest noodzakelijke gezondheidszorg te kunnen geven. Een vrouwelijke gepensioneerde arts vertelt dat dit initiatief op de ‘protestpleinen’ is ontstaan en dat het – hoe schrijnend het ook is – de artsen zelf ook weer een gevoel geeft dat hun werk echt bijdraagt aan de samenleving. Op de vraag hoe deze initiatieven worden gefinancierd, zegt ze dat het meeste geld uit het buitenland komt. “Wij zijn daar ongelooflijk blij mee. En dit stelt ons ook weer in staat onze dienstverlening uit te brei-

WINTER 2015 NFM

| 11

R E P O R TA G E den. Onze klinieken staan open voor alle vluchtelingen. We hebben zelfs een provisorische operatiekamer waarin we schotwonden en dergelijke kunnen opereren. Doordat er aan ons wordt gegeven, kunnen wij ook weer aan anderen geven. Voor ons is dat vanzelfsprekend. Het raakt ons dat zoveel landen deze mensen niet willen helpen, maar de deur voor ze dichtdoen.” DE G R I E K I N ON SZ E L F Als ‘afronding’ van de studiereis vinden in het Coco-Mat hotel Nafsika ontmoetingen plaats met Maria Scordialos en Paul Efmorfides. Scordialos faciliteert op hoog beleidsniveau en op regeringsniveau dialoogsessies, onder meer op haar eigen biologische boerderij in Griekenland. Zij heeft gewerkt in Afrika, NoordAmerika, het Midden Oosten en in Engeland. In Griekenland is zij dé expert op het gebied van innovatie, zowel binnen de bestaande systemen als daarbuiten. In 2013 gaf zij onder de titel ‘De Griek in ons allen’ een TEDx-lezing in Leiden. Zij vindt het bezoek van het New Financial Forum aan Griekenland belangrijk genoeg om haar drukke programma even te onderbreken en naar het Coco-Mat hotel af te reizen en in twintig minuten haar visie op de crisis te delen. Haar thema: hoe kunnen we ons samenleving organiseren op een natuurlijke manier en niet als een machine. “Mensen zijn vaak onvoorspelbaar. Dat is nu juist menselijk. De economie is echter louter een machine geworden. We knippen alles in stukjes en zien niet meer hoe het geheel zich ontwikkelt en hoe de stukjes zich tot elkaar verhouden. Het zou goed zijn als we onze samenleving veel meer laten aansluiten bij de natuur, bij de natuurlijke processen.” De crisis was er volgens Scordialos in feite in een bliksemflits. “Het ene moment waren we een kredietwaardig land met een hoge rating, het andere moment werden we door de ratingbureaus volledig afgewaardeerd en waren we een minderwaardig land. Het duurde even voor de Grieken beseften wat er precies

12

|

NFM WINTER 2015

was gebeurd, maar toen het zover was verzamelden de mensen zich op de pleinen. Niet uit protest, maar het was het gevolg van een positieve energie. Tegelijkertijd vond de bailout plaats. Het vreemde was dat onze politici hier niet met de Grieken over spraken, er werd niets uitgelegd, er vond geen dialoog plaats. De Grieken hoopten dat het wel mee zou vallen en dat het vanzelf weer beter zou worden. Maar ook dat is uitgebleven. Het geloof in politieke veranderingen is na het referendum volledig verdwenen. Wel is er het besef gekomen dat echte verandering – echte innovatie – alleen van binnenuit kan ontstaan.” Volgens Scordialos is er niet alleen een economische crisis gaande, maar ook een morele. “Op dit moment vindt de grootste volksverhuizing plaats sinds de Tweede Wereldoorlog en landen die zelf veel hulp na de oorlog hebben ontvangen, sluiten nu hun grenzen. Niemand weet precies hoe het op te lossen. Het ontbreekt aan visie, aan kennis. Daarom is dialoog zo belangrijk. Alleen samen kunnen we kijken hoe we verder kunnen.”

“DE ENIGE HOOP DIE WE HEBBEN ZIJN DE JONGE MENSEN. IN HUN OGEN ZIE IK DE TOEKOMST” Ook Scordialos vindt het bijzonder spijtig dat Europese Unie en IMF de dialoog niet zoeken. “Zij leggen maatregelen op waarvan iedereen weet dat ze de burgers hard treffen en dat de economie er niet van uit het slop raakt. Er verandert zo niets wezenlijks. Je creëert geen duurzame wereld. Het enige wat je bereikt, is dat mensen nog minder geld te besteden hebben en de werkloosheid verder stijgt. Ook de Griekse regering draagt niets bij om een duurzame op-

lossing mogelijk te maken. Hoe kun je een duidelijk ‘nee’ van de Grieken zomaar naast je neerleggen?” Scordialos is van mening dat de Grieken ook goed in de spiegel moeten kijken. “Er is een glazen plafond tussen de Griekse bevolking en de politiek dat door heel veel mensen, die belang hebben bij de huidige machtsverdelingen, in stand wordt gehouden. Dit noemen we geïnstitutionaliseerde corruptie. Dit is uitermate frustrerend, want de gewone Griek weet niet hoe door dit glazen plafond heen te breken. De enige hoop die we hebben zijn de jonge mensen. In hun ogen zie ik de toekomst. Zij willen opstaan, ze willen niet meer wachten tot de politiek of het financiële systeem verandert, maar zelf het heft in handen nemen. Echte innovatie komt van de burgers. Zij hebben alleen mentors nodig die hen laten zien dat het ook echt anders kan en dat de huidige systemen – waarin we nu gevangen zijn – niet de enige mogelijke wereld is.” Ook Paul Efmorfides wil het bezoek van het New Financial Forum absoluut niet missen en geeft tussen twee vliegreizen door een korte acte de présence. Hij kijkt met een andere blik naar de Grieken. Volgens hem moeten de Grieken uit de auto. Zelf bezit hij geen auto, hij gaat overal op de fiets naar toe. Toen hij in november 2014 in Utrecht een presentatie gaf voor het New Financial Forum kwam hij vanuit zijn woonplaats Amsterdam op de fiets. Hij moedigt Grieken ook aan om de stad te verlaten. ”Ga het land verbouwen, ga terug naar het ouderwetse ambacht. Van de 11 miljoen Grieken wonen er 5,5 miljoen in Athene. Alles slibt hier dicht, ook de ambtelijke apparaten. We hebben een net zo groot ambtelijk apparaat als Engeland, waar vijf keer zoveel mensen wonen. Krankzinnig. Ga zelf aan de slag, beweeg, geniet van ons land, geniet van de zon, leer weer wat geluk is en realiseer je dat geld niet gelukkig maakt. Grieken moeten weer beseffen dat ze in het paradijs leven. De crisis zit tussen je oren. Nergens anders.” n

I N N O V AT I E

Innovatie “Een bedrijf haalt zonder innovatie de duizend dagen niet meer. Je zult dus moeten innoveren. Iedere dag. Laat je vooral niet tegenhouden door je organisatie, niet afremmen door bestaande wet- en regelgeving en wees creatief. Doe je niets, dan ga je dood.” Deze boodschap liet Marco Knitel, een van de oprichters van Uber, horen tijdens het jongerenevent ‘Building our Future’ van het Verbond, het New Financial Forum en Young InSurance. Deze editie van het New Financial Magazine zit weer boordevol praktijkgerichte inspiratie van dwarsdenkers en frisdoeners, die laten zien dat het anders kan en dat het lonend is. Doelstelling is er voor te zorgen dat innovatie in onze sector verder kan groeien en bloeien. Om over tien jaar nog relevanter te zijn voor klanten, medewerkers en samenleving. Daar staat het New Financial Forum voor.

WINTER 2015 NFM

| 13

I N N O V AT I E

BERT VAN DAM “MAKBUNTU BESTAAT UIT DRIE PIJLERS: CREATIE, LIEFDE EN GENIETEN”

Wanneer staat de jonge Wijffels op? “Het is tijd dat er in de financiële sector iemand opstaat als Elon Musk van Tesla.” Aldus Bert van Dam, voormalig topmanager en modern filosoof. In zijn onlangs verschenen boek BOEM! lanceert hij “het model voor de zin van het leven: makbuntu”.

T E KS T TO O N B ER ENDSEN

14

|

NFM WINTER 2015

I N N O V AT I E

H

et boek gaat over persoonlijke ontwikkeling. Daarmee sluit het naadloos aan op de doelstelling van het New Financial Forum: mensen helpen om zichzelf te ontwikkelen en dan van binnenuit bij te dragen aan de nieuwe financiële wereld. Het boek is ook absoluut de weerslag van de ontwikkeling die Van Dam zelf doormaakte, van topmanager bij KPN en Phonehouse tot – zoals hij het zelf omschrijft – modern filosoof. Ondertussen is hij ook nog steeds ondernemer; hij is medeoprichter en ceo van MultiplyHappiness. Het model voor een zinvol leven dat hij heeft ontwikkeld, noemt Van Dam ‘makbuntu’. Dit is een samentrekking van ‘maktub’ (Arabisch: het staat geschreven in het universum) en ‘ubuntu’ (Zoeloe: één zijn met je omgeving). Het was ook in de Serengeti in Tanzania dat Van Dam tot het inzicht kwam: de zin van mijn leven ligt niet in topmanager zijn of veel geld verdienen, mijn oeropdracht is een model te vinden voor de zin van het leven en dat door te geven. Op de laatste dag van zijn reis naar de Serengeti (‘kale vlakte’) maakte Van Dam de oversteek van 7.000 gnoes mee door de Mara-rivier. Dat was letterlijk het moment dat hij zelf de oversteek maakte. Van Dam houdt zijn lezers ook voor: “Sta jij voor een rivier in je leven? Ga erdoorheen. Want jouw best mogelijke leven wacht op je aan de overzijde. Ontmoet makbuntu.” Van Dam is niet te groot om toe te geven dat hij de oversteek zelf niet meteen durfde te maken. “Eigenlijk was ik een gnoe die half in het water stond...” Maar inmiddels staat hij dus wel aan de overkant van de rivier en al pratende met Van Dam is snel duidelijk dat hij daar intens van geniet. EN ORME SP R ON G Makbuntu bestaat uit drie pijlers: creatie, liefde en genieten. Het boek: “Het makbuntu-model leert dat je in een

“STA JIJ VOOR EEN RIVIER IN JE LEVEN? GA ERDOORHEEN, HET BEST MOGELIJKE LEVEN WACHT OP JE AAN DE OVERZIJDE” zinvol leven creëert vanuit je hart, dat je liefhebt en liefde ontvangt en oog hebt voor het echte genieten.” Het boek werkt dit uiteraard veel verder uit en geeft ook enkele technieken: noteren, mediteren en reflecteren. Hoe heeft Van Dam het model zelf ingevuld? Hij vertelt over de eerste pijler, creatie: “Ik heb natuurlijk een enorme sprong gemaakt. Ik doe nu waar ik voor op aarde ben. Door het schrijven van dit boek, door lezingen te geven over makbuntu. En ik ben drie tot vier dagen per week bezig met MultiplyHappiness. “Ik merk dat ik door mijn nieuwe leven veel beter in balans ben. Ik heb meer oog voor de kleine momenten om lief te hebben. Genieten kon ik vroeger amper, ik was altijd aan het werk. Ik heb nu veel meer plezier in mijn leven. Ik leef nu in plaats van dat ik geleefd wordt.” Van Dam zegt “best wel trots te zijn op zijn boek. Het is nog steeds het enige boek dat een simpel model geeft dat iedereen kan onthouden hoe je een goed en zinvol leven kunt leiden. Want dat ontbrak er aan: we hebben overal modellen voor, maar niet voor het belangrijkste proefwerk, het leven.” P O S IT IV ITE I T E N P URP O S E Van Dam wil niet alleen bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling, maar ook aan de ontwikkeling van bedrijven. Onder meer met MultiplyHappiness, dat een app (HappyWe) heeft ontwikkeld waarop medewerkers steeds hun gemoedstoestand kunnen aangeven. Zo

kan een manager – middels een dashboard – zien of zijn mensen het wel naar hun zin hebben. Zoniet, kan hij daar op inspelen. Overigens kan iedereen de app krijgen, hij is niet voorbehouden aan personeel. Mensen die de app voor persoonlijk gebruik downloaden, krijgen ’m ook gratis. Van Dam: “Ik geloof in een nieuw business paradigma, waarin het accent ligt op positiviteit en purpose. Bedrijven en organisaties die zich op deze nieuwe leest schoeien, dat zullen in de toekomst de winnaars blijken te zijn. “Bedrijven en organisaties durven zichzelf steeds vaker de vraag te stellen: wat is mijn bestaansrecht. Dat is niet geld verdienen, geld is geen doel op zich maar het middel om de continuïteit te waarborgen. Mensen zullen ook alleen nog maar willen werken bij bedrijven die willen bijdragen aan een betere wereld. “We gaan ook van een cultuur van wantrouwen naar een cultuur van vertrouwen. In het verleden werd te vaak gekeken naar wat er niet goed ging in plaats van naar wat er wel goed was. In de nieuwe wereld gaan we uit van de talenten van mensen in plaats van wat ze niet kunnen. Talentmanagement dus in plaats van competentiemanagement. “Ik zie signalen dat het kantelt naar het nieuwe paradigma. Een onderneming moest beslissen of ze het parttime jaarcontract van een medewerkster zou omzetten in een vast contract. Een maand voor de cruciale datum kreeg de medewerkster te horen dat ze ongeneeslijk ziek is. Er brak discussie uit in de directie of een vast contract dan nog wel zo’n goed idee. De financieel directeur stond op en zei: wat zouden we gedaan hebben als deze medewerkster niet ziek was geworden? Het bedrijf had haar graag willen houden. Toen gaf hij haar toch dat vaste contract. En daar gaat het over, over waardigheid. En uiteindelijk pakt het ook financieel goed

WINTER 2015 NFM

| 15

I N N O V AT I E uit. Medewerkers die zien en voelen dat ze het vertrouwen genieten, tonen extra commitment.” W EG ME T KL E I N E L E T T E R TJ ES Van Dam vertelt over een positieve ervaring met zijn reisverzekeraar die hem tot loyale klant voor het leven maakte, nadat deze maatschappij (Unigarant) zich van zijn beste kant liet zien na het overlijden van Van Dams zwager. “Wij waren op vakantie op Curaçao toen mijn zwager in Nederland overleed. We moesten twee dagen eerder terug. Thuis claimden wij die twee dagen op onze doorlopende reisverzekering. Wat schetst onze verbazing: wij kregen de volle twee weken van ons verblijf vergoed. De medewerker die onze claim behandelde, had ook kunnen denken: ik vergoed twee dagen, dan hebben we 12 dagen verdiend. Maar juist daar zit ’m de clou: instrueer je je medewerkers om zoveel mogelijk kosten te besparen of instrueer je ze de klant tevreden te houden?

16

|

NFM WINTER 2015

“We moeten af van de kleine lettertjes om maar zo min mogelijk te hoeven uitkeren. Een vriend maakte mee dat zijn WIA-excedentverzekering niet uitkeerde omdat hij een vormfoutje had gemaakt. Dat blijkt dan in de voorwaarden te staan, maar hoe moet je dat allemaal weten? “En kom niet aan met het verhaal dat financiële instellingen en financieel adviseurs door alle compliance-verplichtingen doodgeslagen zijn. Het is alleen maar goed dat er spelregels zijn en ook dat ze zijn herijkt na de crisis. Maar ook al zijn er spelregels, dan kun je nog

“EIGENLIJK WAS IK EEN GNOE DIE HALF IN HET WATER STOND...”

steeds kijken naar wat er wel mag. Bij voetbal mag ook heel veel niet, maar we zien toch creatief spel en mooie wedstrijden. Informatie geven, menselijkheid tonen, dat kun je ondanks regelgeving in de financiële sector nog steeds wel doen. “Ik heb een private banker van de Rabobank. Die heb ik op de persoonlijke klik gekozen. Ik heb het gevoel dat deze persoon echt is en geen instrument van de bank. “Ik zie geen vernieuwend leiderschap in de financiële sector. De branche mist een Elon Musk van Tesla, een jonge Wijffels. Maar misschien vergis ik me. De nieuwe leiders zijn ingetogen, ze lopen de deur bij de media niet plat. Dat maakt ze niet tot softies. Vernieuwing hoeft niet vanuit stichtingen te komen, dat kan heel goed ook vanuit bedrijven. Als ze zichzelf maar opnieuw uitvinden.” n

FORUM

In Hanneke de Vries leent geld bij de bank beschrijft Ad Broere op een voor het brede publiek zeer toegankelijke manier het proces van geld lenen bij de bank. Wat mij betreft niet alleen een aanrader voor financieel adviseurs, maar vooral ook een ideaal cadeautje voor de klanten van elke adviseur. Een boekje dat elke klant zou moeten hebben gelezen voordat hij of zij een handtekening plaatst onder een hypotheekaanbieding. I VO VAL KEN B UR G

Moet ik gewoon accepteren dat autoverzekeringen langzamerhand complexe producten zijn geworden die niet transparant meer zijn te maken? JEROEN BAIS ( N OO RDS TAD V ERZ E K E R I N G E N )

Ondertussen online... Mijn beslissing om ambassadeur te worden van het NFF is gebaseerd op twee kern-overtuigingen: ik ben actiegericht en weet dat het uiteindelijk op actie aankomt. Alleen door actie krijgen we dingen voor elkaar.

O Z E WA L D WA N R O O I J ( N EU T RAL I S )

H A NS LU DO VA N MIER LO

DENISE LA ND ( F I N A NCIA L LIF E P LA NNER )

Sinds mijn afspraak in het WTC houdt mij een vraag bezig die jou ook bezig zou moeten houden. Wat is ons bankje voor de deur? MARTIJN MORREN

Wat is er toch gebeurd waardoor het naleven van regels belangrijker is geworden dan het belang van ons als mens? Steeds vaker word ik in mijn praktijk geconfronteerd met partijen waarbij de relatie slechts bestaat uit de invoervelden in de computer. Zelden tref ik nog mensen die mij kunnen uitleggen wat het doel van bepaalde regels is. Wanneer er geen vinkje gezet kan worden stagneert het volledige proces.

We lezen met z’n allen de financiële sector de les, maar zelf zijn we niet in staat een boodschap te formuleren hoe het dan wel moet.

Het principe van goed zeemanschap zou op diverse manieren helpen om de regels die gelden binnen de financiële sector weer vanuit een effectief perspectief te zien. Als een middel om gewenst gedrag te realiseren. PETROSJAN DAMEN (SINTER ING )

(STU DELTA )

Paul de Blot inspireerde me over werk als zingeving, geld als middel. Er is genoeg, zeker als we ons creatieve potentieel durven laten stromen. NFF wil een kraamkamer zijn voor vernieuwing in de financiële sector. Ik wil daar graag een bijdrage aan leveren. Daarvoor is het denk ik nodig om zowel werk als geld te herdefiniëren.

Werk moet je toch gegund worden, hoor ik vaak zeggen. Dat klopt. Maar mensen gunnen je werk als ze weten wat ze nodig hebben en geloven dat jij dat hebt. MAURICE VAN DEN HEMEL (A LL-INSU R E)

NANDA BRAMER ( MY-O R GA NIZATIO N)

www.newfinancialforum.nl

WINTER 2015 NFM

| 17

I N N O V AT I E

HENDRIK, DE VOORBEELDKLANT “WIJ DOEN NIETS ZONDER DE GOEDKEURING VAN HENDRIK”

18

|

NFM WINTER 2015

I N N O V AT I E Adviseur Lennart van Gastel is altijd al een vernieuwer geweest. In Gouda is zijn financiële belevingswinkel Het Bespaarhuis een begrip. Van Gastel sprong vorig jaar in het diepe en kocht samen met zijn vrouw Sharon de voormalige lichtfabriek, die al bijna veertig jaar leeg had gestaan. Zonder enige horeca-ervaring verbouwden ze het complex tot een modern restaurant, LF GOUDA, dat door het horecablad Entree Magazine direct al werd genomineerd voor de verkiezing van Beste Entree Hospitality & Style Awards 2015. Ondertussen bleef het Bespaarhuis gewoon open. Ondernemerschap van de bovenste plank. De leerpunten van een financieel adviseur.

Leerpunten van een financieel adviseur teven horeca-ondernemer

Ondernemerschap van de bovenste plank T EKS T W ILLEM VR EESW IJK | B EELD VICTO R VA N LEEU W EN

O

p de vraag hoe hij en zijn vrouw de afgelopen maanden het ondernemerschap hebben ervaren, moet hij breed lachen. “Het is alsof je met een nieuwe Fiat Panda het Formule 1 circuit wordt opgestuurd, 35 rondjes moet rijden en nooit langzamer dan 250 kilometer per uur mag rijden en iedereen van je verwacht dat je ook nog eens gaat winnen. Onmogelijk! Ik had totaal geen horeca-ervaring. Sharon gelukkig wel. Zij is ooit hotelinspecteur geweest bij de ANWB en runt sinds 2011 het museumcafé nabij de Sint Jan in Gouda. Eén ding wisten we zeker: we hebben specialisten nodig. We hebben niet beknibbeld op

vakmanschap en zijn met echte professionals in zee gegaan. “De inrichting van bijvoorbeeld een keuken of van een bar luistert ongelooflijk nauw. Dan kun je niet zelf maar wat verzinnen. Als je per avond tussen de honderd en 150 couverts moet serveren, moet de inrichting perfect zijn. Als het niet volledig klopt, kun je nooit succesvol worden. We waren ook verrast over de populariteit van het restaurant vanaf het moment dat we in april van dit jaar opengingen. Op zich fantastisch om direct al elke avond zo goed als volgeboekt te zijn, maar er is ook nauwelijks tijd om adem te halen. De eerste negen weken mochten we bijna 10.000 gasten ontvangen. Het den-

dert op volle kracht maar door. Bovendien zijn we meer dan een restaurant alleen. Het is ook mogelijk voor bedrijven of particulieren om besloten te dineren of een feest te organiseren.” Van Gastel benadrukt dat alles moet kloppen. “Niet alleen de inrichting of de kwaliteit van het eten, maar ook de entourage, de manier waarop je als gast wordt ontvangen, het licht, het uitzicht, de tafels en stoelen. Soms zijn we een paar uur bezig om geweest om op internet een kaarsenstandaard uit te zoeken. Voor sommigen lijkt dit verlies van tijd en energie. Maar alles draagt bij aan het totaalgevoel van een gast. Alles in deze ruimte, in deze entourage heeft direct impact. Een gast weet

WINTER 2015 NFM

| 19

I N N O V AT I E

LF GOUDA, als nieuw baken van Gouda.

bij binnenkomst direct of het hier goed is of niet. De juiste ontvangst, het juiste eten helpt vervolgens dit gevoel te onderstrepen. Maar de eerste indruk is goud waard. In de financiële sector duurt het soms wel jaren eer een klant daadwerkelijk weet of een beslissing, een aankoop of een dienst waarde heeft. Hier werkt alles direct door. En natuurlijk is het de afgelopen maanden ook regelmatig mis gegaan. Als er in het begin van de avond iets mis gaat in de bediening of in de keuken – en dat hoeft maar iets kleins te zijn – dan haal je het die avond nooit meer in. Dan kan het wel eens gebeuren dat iemand te lang op zijn eten moet wachten. Vooral

20

|

NFM WINTER 2015

vreselijk voor de klant, maar ook voor de hele crew. En de volgende dag zie je dat dan vaak terug op Iens.nl.”

lichte kleuren en de transparante ruimte geven een gevoel van rust en geborgenheid.

H AR M O N I E In de monumentale lichtfabriek lijkt inderdaad alles met elkaar in evenwicht. Het restaurant zelf is het hart van de oude fabriek: een grote zaal met metershoge ramen en muren. Het licht stroomt je tegemoet en het groen van de klimplanten tegen de muren geven een prettig gevoel. Ondanks de drukte van een bedrijvig restaurant ademt het restaurant een sfeer van rust en balans. De opvallende grote lampen doen de voormalige lichtfabriek eer aan. De

Van Gastel geeft vol trots een rondleiding, Van het restaurantgedeelte, dat zich op de eerste verdieping bevindt, naar de hoger gelegen open keuken, waar vanaf de ochtenduren al volop bedrijvigheid om de lunch en het diner voor te bereiden. Chef-kok Marco Anker, voormalig chef van SS Rotterdam en de Jaarbeurs, kookt daar dagelijks in alle prijsklassen. En passant vertelt hij lachend dat hij net een sollicitatiegesprek heeft gehad met een kok, waar Van Gastel zelf ook bij was, en dat er

I N N O V AT I E keukentermen over tafel gingen waarvan het de chef-kok meteen duidelijk was dat Lennart er nog nooit van had gehoord. Lennart zegt met een glimlach: “Je hoeft nu ook weer niet meteen alles aan de grote klok te hangen hè.” Vervolgens dalen we via de oude oorspronkelijke stenen trappen af naar de moderne toiletten met een grappig detail. Bij de wasbakken, een oude industriële wastrog uit een fabriek, zijn de heren- en vrouwentoiletten met elkaar verbonden door een opening in de muur op kraanhoogte. Voor de toiletten is er ook tekst en uitleg over de lichtfabriek zelf. Ruim honderd jaar geleden verzorgde de Gemeentelijke Lichtfabrieken Gouda de stroomvoorziening van Gouda en omgeving. In de begintijd werd het licht per huis verstrekt. Er waren toen nog nauwelijks elektrische apparaten en het enige licht per huis was vaak de lamp boven de keukentafel. Die ging heel simpel aan met een knop in de lichtfabriek waar de naam van de bewoners van het desbetreffende huis bij stond. De boordjes met de namen van de aangesloten gezinnen hangen als herinnering aan die tijd in de hal. Als grapje naar de sponsor toe ook het boordje van de familie D. Egberts uit Gouda. In de jaren zeventig sloot de fabriek haar deuren. Sinds die tijd heeft de fabriek leeg gestaan. HENDRIK, DÉ VOORBEELDKLANT Het valt op dat hier en daar in het restaurant, de gangen of de ruimten voor besloten feesten en vergaderingen een grote foto opduikt van steeds dezelfde man. Een oudere man met een open gezicht. Van Gastel: “Er was hier helemaal niets. Vervolgens is het aan ons om uit dat niets een horecagelegenheid neer te zetten dat in alles klopt. Je moet dan duizenden keuzes maken. Welke planten? Wat voor tafels en stoelen? Hoe zien de borden er uit, de glazen, het licht, de kaarsenstandaards, het bestek, de wanden, de toiletrolhouders? We wilden niet onze eigen smaak voorop stellen,

dat is juist niet goed. Ineens was daar die mooie ingeving. We kwamen in contact met deze man, een nu wat oudere man, die vroeger ook daadwerkelijk in deze lichtfabriek heeft gewerkt. “Hij heet Hendrik en het is iemand die van het leven houdt, een echte familieman die geen opsmuk of poespas nodig heeft, iemand die recht door zee is, maar ook wel emotioneel kan zijn over de belangrijke dingen van het le-

“ALSOF JE MET EEN NIEUWE FIAT PANDA HET FORMULE 1 CIRCUIT WORDT OPGESTUURD”

ven zoals vriendschap, familie en geluk. En hij houdt van lekker eten en drinken. Hij is voor ons de verpersoonlijking geworden van het gebouw, de lichtfabriek, onze voorbeeldklant. Bij alles wat we moeten beslissen of aanschaffen, vragen we: maar wat zou Hendrik ervan vinden? We doen niets zonder de goedkeuring van Hendrik. Wellicht is dit ook een tip voor de financiele sector. Natuurlijk is het goed om je klanten daadwerkelijk te vragen wat ze van je vinden en hoe ze je dienstverlening ervaren. Maar je kunt ook een ideale klant bedenken en je vervolgens bij alles wat je doet afvragen wat je ideale klant ervan zou vinden. Het heeft ons in ieder geval enorm geholpen.” AANS T URE N Van Gastel ziet nog wel wat meer verschillen met de financiële sector. “Financieel adviseurs zijn gewend om verantwoordelijkheid van medewerkers te

Sharon en Lennart van Gastel bij de opening van LF Gouda, april 2015.

WINTER 2015 NFM

| 21

I N N O V AT I E

Ook de nieuwe lichtfabriek is een oase van licht.

vragen. We moeten erop kunnen vertrouwen dat het met de dienstbaarheid en klantgerichtheid wel goed zit. Adviseurs hebben ook vaak te maken met hoogopgeleid personeel. Dat is een voordeel. Nadeel is dat je vaak pas op de lange termijn er achter kunt komen of dit in de praktijk ook wel zo is. In de horeca luistert alles heel nauw. Je moet als leidinggevende direct aansturen, veel duidelijker kunnen zeggen wat je wilt, hoe je het wilt en hoeveel tijd het mag kosten. Wie daar niet in mee kan draaien, wie niet uit het goede horecahout is gesneden, valt ook direct door de mand.”

“Het leuke aan het vak van financieel adviseur vind ik dat ik iets kan betekenen voor de klant. Het product, verzekeringen en hypotheken, is slechts een tool om invulling te geven aan de behoefte van de klant. Veel adviseurs zeggen dat ze de klant willen helpen en het persoonlijke contact waarderen. Toch lukt het nog lang niet alle intermediairs om de consument dat te laten ervaren. Adviseurs hebben veel vakkennis maar dat is niet genoeg meer. Zolang de adviseur bij de klant niet het gevoel weet te creëren dat hij wint bij zijn adviezen en begeleiding, zal de consument de dienstverlening nooit op waarde schatten.”

BES PA A R HU I S Voor wie het Bespaarhuis nog niet (goed) kent. Lennart van Gastel heeft zich altijd in de eerste plaats ondernemer gevoelt, pas daarna financieel adviseur. Hij kwam per toeval op zijn 25ste in het adviesvak terecht en heeft altijd geweten dat het toeval hem ooit nog wel eens op een ander ondernemerspad zou brengen. In VVP, in de ondernemersreeks ‘Nu of Nooit’ van 2013, zei hij:

Eind 2007 gijn hij en zijn partner Sharon van start met het Bespaarhuis, een nieuwe formule waarin het goede gevoel dat mensen kunnen hebben bij horeca en hotels werd vertaald naar de financiële dienstverlening. “Een van de meest in het oog springende onderdelen van de formule is het kantoor zelf, waar we een café in hebben gemaakt. Mensen kunnen dus ook gewoon binnenlopen voor een kopje koffie. In de

22

|

NFM WINTER 2015

praktijk blijft het vrijwel nooit bij alleen koffie; er worden ook financiële vragen gesteld en die beantwoorden wij uiteraard. Het is een ‘trechter’ die ik niet graag zou missen.” Het Bespaarhuis draait al jaren bijzonder goed. Ook bindt het de klanten met innovatieve tools en bedieningsconcepten. Zo biedt het een 4- en een 5-sterren-abonnement, een driejaarlijkse bespaarscan voor schadeverzekeringen, de jaarlijkse bespaarscan voor de autoverzekering, voorrang bij vragen, driejaarlijkse onderhoudsgesprekken, een online polismap en persoonlijke begeleiding bij onder meer aanvragen en schade.” Ondanks hun rollercoaster-ervaringen als horecaondernemers gaan Lennart en Sharon van Gastel gewoon door met hun Bespaarhuis en het Museumcafé. “Het voelt nu niet of ik een keuze moet maken”, zegt Van Gastel. “We doen het gewoon allemaal. Ik ben ook niet echt een planner zelf. Ik kijk wat er op mijn pad kom en volg mijn hart.” n

Hanneke de Vries leent geld bij de bank

Hanneke de Vries leent geld bij de bank voor het kopen van een appartement. Niets vreemds aan, zal je zeggen. Als Hanneke onder het genot van een kopje koffie haar handtekening zet, heeft ze geen idee van wat haar te wachten staat. Wanneer ze buiten haar schuld in de financiële problemen komt, blijkt al snel dat ze niet op de bank kan rekenen. Heeft Hanneke iets niet goed begrepen? Waarom loopt het mis? Econoom Ad Broere legt het allemaal haarfijn uit in ‘gewoon Nederlands’.

Adviseurs die hun klanten een leuk cadeau willen geven, neem contact op met [email protected] 48 PAGINA’S • PAPERBACK • 24 X 17 CM • ISBN 978 90 816 2802 0 • € 8,95 • VERKRIJGBAAR BIJ DE BOEKHANDEL

E S S AY

–

ESSAY

–

Bankiers klem tussen regels en gezond verstand “Papa, hoe kan dat nou?”, vroeg zijn zoontje toen de ongelukkige navigator Wouter Verbraak aangeslagen terugkeerde van de Volvo Ocean Race. Enkele dagen daarvoor was hij met zijn boot midden in de nacht op de Indische oceaan op een rif gelopen. “Hoe kan het dat jij die eilanden niet gezien hebt? Boven mijn bed hangt een Ikeakaart waar die eilanden gewoon op staan.” Verbraak had het rif niet gezien, omdat hij niet ver genoeg had ingezoomd op de kaart van zijn geavanceerde navigatiesysteem.

T E K S T P E T R O SJA N DA MEN EN H A NS LU DO VA N MIER LO

D

e navigatiefout van Verbraak illustreert een ontwikkeling die wij binnen de financiële sector ook zien: vakmensen die steeds meer ‘navigeren’ op een te hoog detailniveau. Het eigen professionele inzicht wordt steeds meer ondergeschikt aan richtlijnen van toezichthouders en aan ondersteunende systemen. De steeds grotere focus op externe stuurmiddelen staat diametraal tegenover die andere ontwikkeling die in de financiële sector is ingezet na de financiële crisis: de focus op de klant. In de bankierseed – die alle bankmedewerkers inmiddels hebben afgelegd – beloven zij dat ze ‘een zorgvuldige afweging maken tussen de belangen van partijen die bij de onderneming betrokken zijn, in het bijzonder die van de klanten en de maatschappij’. Met de eed wordt niet alleen het klantbelang centraal gesteld, maar ook een beroep gedaan op de deskundigheid en het morele kompas van iedere individuele medewerker.

24

|

NFM WINTER 2015

Het hinken op twee gedachten – enerzijds meer nadruk op externe regels en systemen en anderzijds een beroep op het maken van eigen professionele en morele afwegingen – zorgt ervoor dat bankmedewerkers in een spagaat zitten. De vraag is steeds vaker: houd ik me strikt aan de regels of maak ik zelf een afweging? Bij de dwingende kracht van de toezichthouders en de steeds meer geautomatiseerde processen winnen voortdurend de regels en de processen en zijn de toegewijde professional en de klant steeds vaker de verliezers. KLANT D E D UP E Dit najaar presenteerde de Nederlandse Vereniging van Banken deemoedig de uitkomsten van de eerste Vertrouwensmonitor Banken. Deze eerste openbare klantenmonitor is een felicitatie waard voor brancheorganisatie NVB, maar nog niet voor de banken zelf. Op een schaal van 1 tot 5 scoort de sector als geheel een magere 2,8. De NVB geeft aan dat dit cijfer om-

E S S AY Petrosjan Damen is zelfstandig organisatieadviseur en promotieonderzoeker bij Nyenrode Business Universiteit. Hij doet onderzoek naar het effect van stuurmechanismen op het gedrag van besluitvormers in de financiële sector. Hans Ludo van Mierlo is bestuurdersadviseur, oudbankier, publicist en geestelijk vader van de bankierseed. Hij schreef de boeken Gepast en ongepast geld en Bankiers zweren bij geld.

hoog moet. Het is de vraag of dit gaat lukken bij de spagaat waarin de banken – net als alle andere financiële dienstverleners – zich bevinden. Veel medewerkers van banken, verzekeraars en tussenpersonen ervaren het ongemak van de paradox waar ze zich voor gesteld zien. Ze ervaren diverse spanningsvelden. ZEL F N A D E N KE N Een eerste spanningsveld gaat over de vraag hoe beslissingen worden genomen door financiële dienstverleners. Vertrouwt de professional volledig op het extern navigatiesysteem of blijft hij zelf ook nadenken. Dat zelf nadenken wordt de laatste tijd stevig ontmoedigd. Steeds vaker proberen de wetgever en toezichthouders te bepalen hoe een financieel professional in de praktijk dient te handelen. Daar komt nog eens bij dat veel IT-systemen een kritiekloze naleving van regels afdwingen in de procesgang. Ook als hij dat echt wil dan nog heeft de professional geen of weinig ruimte om naar eigen inzicht af te wijken van de externe stuurmiddelen.

ook geregeld te lezen in blogs op de site van het New Financial Forum (zie kader). S TA-I N-D E -WE G Een tweede spanningsveld heeft betrekking op de vraag op welk detailniveau een goede beslissing genomen moet worden. Toen Wouter Verbraak tijdens die desastreuze nacht op zijn navigatiesysteem keek, zag hij een werkelijkheid die ogenschijnlijk klopte. Volgens de kaart op zijn laptop zeilden ze op een open zee zonder enkel gevaar. Als hij dieper had ingezoomd, had hij het rif gezien dat hem later zou opbreken. Ook hier dringt een vergelijking met de financiële sector zich op. De wetten en richtlijnen die de overheid en toezichthouders aan de financiële sector hebben meegegeven zijn zo opgesteld dat ze generiek toepasbaar zijn. Ze kijken naar situaties op een algemeen niveau. Op hoog abstractieniveau kloppen ze. Op detailniveau, op het niveau van de financieel adviseur en de klant, zijn ze in sommige gevallen een regelrechte sta-in-de-weg voor een goede oplossing.

“GOED VAKMANSCHAP TOT LEIDEND

Hoe frustrerend dit is valt elke dag opnieuw in de praktijk vast te stellen en is

BEGRIP MAKEN”

WINTER 2015 NFM

| 25

E S S AY

Klanten helpen met geboeide handen Elke financieel adviseur kan voorbeelden geven van regels en IT-systemen die ingaan tegen het belang van de klant. Het leidt tot werken met geboeide handen. 1. BELEIDSWIJZIGING OVERLIJDENSVERZEKERING

Een klant met een overlijdensverzekering is terminaal ziek. Hij wil een deel van zijn uitkering voor overlijden ontvangen om de laatste paar maanden van zijn leven nog iets met zijn kinderen te kunnen doen, maar volgens de regels wordt er niet uitgekeerd vóór overlijden. Oplossing: Nadat een medewerker diep in deze kwestie is gedoken, is in deze specifieke situatie het verzoek van de klant mogelijk gemaakt. Stand van zaken: De verzekeraar heeft dit inmiddels in meer gevallen mogelijk gemaakt. 2. PERSOONLIJKE DESKUNDIGHEID UITGESCHAKELD

Twee enthousiaste jonge artsen in opleiding met prima carrièreperspectief vragen een hypotheek aan voor een huis dat volgens de algemene regels net buiten hun financiële bereik ligt. Oplossing: De bank praat met de twee jonge mensen over hun toekomstverwachtingen en is op grond daarvan bereid de hypotheek toch te verstrekken. De jonge artsen wonen plezierig in hun huis en kunnen de hypotheek voorlopig gemakkelijk aflossen. Stand van zaken: De bank werd door toezichthouder AFM berispt. Alle banken houden zich nu nog strakker aan de rigide regels, waardoor ook succesvolle starters minder gemakkelijk een lening krijgen en de professionaliteit van de bankmedewerker (persoonlijke inschatting) er minder toe doet. 3. GEEN HYPOTHEEK VOOR MILJONAIR

Een oud-ondernemer in ruste met een groot vermogen vraagt een hypotheek van enkele tonnen op zijn huis van

Klanten willen specifieke oplossingen voor specifieke situaties. Voor betrokken bankmedewerkers is het een uitdaging om in specifieke gevallen met specifieke oplossingen te komen. Daarvoor heb je immers al die opleidingen gedaan. Financiële dienstverlening op detailniveau daar kun je je als professional in onderscheiden. Het ongenoegen binnen de financiële sector over het werken met geboeide handen neemt met de dag toe. De financiële sector wil zich revancheren na het gezichtsverlies door de financiële crisis en recente schandalen rond inadequate producten. Ze ervaart de vele en ogenschijnlijk tegenstrijdige op-

26

|

NFM WINTER 2015

meer dan een miljoen euro. Daarmee wil hij in Amsterdam een huis voor zijn studerende dochter kopen. De hypotheek wordt hem geweigerd omdat hij geen vast inkomen heeft. Oplossing: Er wordt geen oplossing gevonden. Stand van zaken: Klant boos. Bankadviseur teleurgesteld. 4. VERKEERDE UITKERING

Jochem, een oud-beroepsmilitair, kampt met een ernstige posttraumatische stressstoornis waarvoor hij in behandeling is en gaat scheiden. Hij kan in zijn huis blijven wonen en als co-ouder van zijn kinderen optreden als hij de hypotheek op zijn naam kan zetten. De Nationale Hypotheekgarantie vindt dat zijn WGA-uitkering onvoldoende zekerheid biedt. Zou Jochem blijvend ziek zijn en een IVA-uitkering genieten dan is er geen probleem. De reden dat Jochem geen IVA-uitkering krijgt is dat hij nog in therapie is. De NHG vraagt van de therapeut een verklaring dat Jochem ondanks de therapie niet zal genezen, maar die verklaring wil de therapeut niet geven. Door dit alles dreigt Jochem zijn co-ouderschap, zijn hypotheek en het laatste stukje van zijn gezondheid te verliezen. Mogelijke oplossing: De financieel adviseur van Jochem gaat persoonlijk praten met de eindverantwoordelijken bij NHG en UWV om te zien of ze van de regels willen afstappen. Stand van zaken: De kwestie loopt nog steeds, maar oorlogsheld Jochem zakt door dit alles steeds verder weg. ANGST REGEERT

Conclusie van de betrokken adviseurs: • Er is niets mis met de regels, maar wel met de interne bedrijfscultuur bij veel instellingen en bij de toezichthouder. • Waar angst regeert worden de regels heilig verklaard, waar betrokkenheid regeert worden de regels met wijsheid toegepast.

drachten waar ze vandaag aan moet voldoen eerder als een belemmering dan als een steun in de rug. Er is wel degelijk een goede oplossing voor deze schijnbare patstelling. Voor wij onze oplossing toelichten verwijzen we graag naar een tweede maritiem evenement: SAIL 2015. Tijdens deze feestelijke dagen voeren op het IJ in het hart van Amsterdam duizenden zeilschepen en motorboten in alle denkbare vormen en maten. Ondanks de enorme drukte waren er vrijwel geen aanvaringen. “Hoe is het mogelijk dat dit allemaal goed blijft gaan”, verzuchtte menig toeschouwer langs de kant.

E S S AY GO ED Z E E MA N SCHA P De verklaring voor de goede gang van zaken tijdens SAIL ligt besloten in het uitgangspunt dat geldt voor al het verkeer op het water. Dat is het concept van ‘goed zeemanschap’. Dit is niet zomaar een algemene term, maar een officieel begrip. Een begrip dat is vastgelegd in het Binnenvaart Politie Reglement. Dit reglement zegt met zoveel woorden dat een schipper van de gegeven regels moet afwijken indien de omstandigheden dat vereisen. Dit is wat er letterlijk staat: “De schipper moet in het belang van de veiligheid of de goede orde van de scheepvaart, voor zover dit door de bijzondere omstandigheden waarin het schip zich bevindt is geboden, volgens goed zeemanschap afwijken van de bepalingen van dit reglement.” In eerste instantie lijkt dit nogal een tegenstrijdig principe: een generieke regel die stelt dat je moet afwijken van de regels wanneer de specifieke situatie dit vereist. Bij nadere beschouwing is het echter een hele logische manier om de beslissingsbevoegdheid te leggen waar die hoort. Een schipper ter plekke kan in een concrete situatie het best beoordelen wat er dient te gebeuren. Regels zijn voor een schipper een zeer belangrijk extern stuurmiddel. Dezelfde regels verplichten hem ook zijn gezond verstand te gebruiken tijdens zijn werk en zijn gedrag in verschillende situaties daar op aan te passen.

stuiten waarbij regels of systemen het klantbelang onnodig tegenwerken, dienen zij ergens aan te bel te kunnen trekken. Regels en systemen zijn slechts hulpmiddelen en op zich niet heilig. In het belang van de klant moet daar van afgeweken kunnen worden. Ministers en burgemeesters kennen een ‘discretionaire bevoegdheid’ om in bijzondere gevallen van wettelijke regels afwijkende beslissingen te nemen. Wij pleiten er voor dat ook financiële professionals zo’n mogelijkheid krijgen. RANDVO O RWAARD E N Het afwijken van regels ten behoeve van de klant kan nooit een doel op zichzelf zijn. Het is ook niet onze bedoeling een nieuw artikel in de wet op te nemen, die ruimte zou kunnen bieden voor nieuwe uitwassen. Om het concept van ‘goed vakmanschap’ te laten werken hoeven slechts enkele randvoorwaarden ingevuld te worden. Zo moet elke bewuste afwijking van de regels in het belang van de klant professioneel gesignaleerd, beargumenteerd en geregistreerd worden. Op die manier kunnen interne en externe toezichthouders zicht houden op de professionaliteit en integriteit binnen de organisatie. Is er sprake van systematische afwijking van de regels dan is er kennelijk iets aan de hand. Het kan wijzen op de behoefte aan betere uitleg van de regels, aan betere scholing of de noodzaak de regels of de IT-programma’s aan te passen.

“REFLECTIEKAMER HOUDT ZICHT OP BELANG KLANT EN ETHIEK”

‘GO ED VA KMA N SCH AP ’ Het principe van goed zeemanschap kan ook uitkomst bieden voor de spagaat waar veel financiële dienstverleners in terecht zijn gekomen. Wij pleiten dan ook voor het introduceren van het begrip ‘goed vakmanschap’ in de financiële sector. Dit begrip kan dienen als een flexibel kompas. Het begrip geeft aan dat er steeds een optimum gezocht dient te worden tussen de externe kaders en het klantbelang. Dit concept biedt de professional de ruimte – nee, dwingt hem zelfs – om steeds zelf na te blijven denken. Het principe van ‘goed vakmanschap’ zorgt voor de synthese tussen de generieke regels en de specifieke toepassing daarvan in concrete gevallen. Goede financiële dienstverlening is de afgelopen jaren steeds meer een synoniem geworden voor geen foute financiële dienstverlening. Dat brengt het vertrouwen in de sector en het plezier in het werk niet terug. De klant centraal stellen vraagt niet om meer ‘vinken’, maar om meer ‘thinken’. Voor alle duidelijkheid: we bepleiten niet dat individuele medewerkers zich niet aan de regels houden. We pleiten er wel voor dat individuele medewerkers aangemoedigd worden om zelf professioneel te blijven meedenken. Zodra zij op situaties

RE F LE CT I E KAM E R De zoektocht naar de hardheid van de regels is een weg die iedere professional binnen de organisatie moet gaan. Je moet natuurlijk wel eerst de regels kennen en begrijpen voordat je ze in een specifiek geval ter discussie stelt. We pleiten er daarom ook voor binnen financiële instellingen een zogenoemde ‘reflectiekamer’ in te stellen. We denken hierbij een select groepje senioren die – op eigen initiatief of op verzoek van collega’s – actuele en eventueel aankomende kwesties doornemen om daaruit lessen te trekken. De reflectiekamer lijkt daarin misschien wel wat op een ‘commissie ethiek’ – die sommige grote instellingen al kennen – die zich uitspreekt over specifieke ethische en maatschappelijke kwesties. De introductie van het begrip ‘goed vakmanschap’ in de financiële sector verdient brede steun. Natuurlijk moet de sector zelf er allereerst in willen geloven en er voor willen gaan. Daarnaast is de oprechte steun nodig van politiek, toezichthouders, onderwijs en de financiële pers. Niemand is gebaat bij een aangeschoten financiële sector zonder zelfvertrouwen. Iedereen is gebaat bij een financiële sector waarin zelfbewuste professionals op basis van hun professionaliteit met trots doen wat ze met hun beroepseed beloofd hebben. Zo voorkomen we dat we samen met open ogen opnieuw een financiële schipbreuk leiden. n

WINTER 2015 NFM

| 27

I N N O V AT I E Apps voor dagelijks gebruik die aansluiten bij de behoeften van klanten, apps die event driven zijn en niet uitgaan van verzekeringsproducten, het zonder terughoudendheid delen van persoonlijke data en het creëren van communities. Dit waren de overeenkomsten in de acht pitches van jonge verzekeraars op het event Building our Future, een gezamenlijk initiatief van het Verbond van Verzekeraars, stichting New Financial Forum en Young InSurance op 28 oktober in Kasteel Nyenrode.

Jongeren brengen dynamiek in sector op gang TE K S T W I LLE M V R E E S W I J K | B E E L D PA U L KO O P MA N E N ER IK VA N DEN B ER G

H

et jongerenevent, met Jolien Groenewoud en Nicole Lemmen van het Verbond als dagvoorzitters, heeft de ambitie om de kennis, energie en de frisse blik van jongeren in de sector beter te benutten. Dit vanuit de behoefte van jongeren zelf. Zij hebben aangegeven in onder meer het themanummer Young Ones van het New Financial Forum en tijdens verschillende bijeenkomsten van het Verbond van Verzekeraars te willen leren van disrupters als Uber en Airbnb, in dialoog te willen blijven met de huidige generatie bestuurders en een eigen platform te willen. Bovendien zien ze graag dat bestaande jongereninitiatieven worden gebundeld. Vandaar dit initiatief op Nyenrode waar honderd Young Professionals op af kwamen. Met Marco Knitel van Uber en Stephan Fellinger van Zaak van Vertrouwen als inspirators, met workshops waarin de vraag: ‘wat is het antwoord

28

|

NFM WINTER 2015

van de verzekeringssector op de permanente stroom aan innovatie?’ centraal stond en met acht pitches van maximaal twee minuten waarin de jongeren hun innovatieve idee presenteerden. Een pitch die werd beoordeeld door een jury bestaande uit voorzitter Marco Keim (Aegon), Marco Knitel (Uber), Hans van der Noordaa (Delta Lloyd) en Richard Weurding (Verbond van Verzekeraars). De pitches werden getoetst op de criteria: collectief belang, uitvoerbaarheid, klantwaarde en originaliteit. De winnende pitch mag het innoverende klantidee opnieuw presenteren tijdens de ledenvergadering van het Verbond met een gerede kans dat het idee ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd. Een dialoogdag dus met impact voor sector en klant. INNOVAT I E ALS NO O D ZAAK “De sector moet innoveren”, zei Verbondsdirecteur Weurding bij de aftrap. “Er is simpelweg geen andere keus. Als gevolg van de crisis en de woekerpolis-

affaire zijn we lange tijd erg intern gericht geweest. Nu is het noodzaak om de toekomst weer vorm te geven. Dat gaat veel verder dan alleen productinnovaties. Het is goed om juist de jongeren de dynamiek op gang te laten brengen.” Marco Knitel van Uber benadrukte dat elk bedrijf – dus ook een zogenoemde disrupter als Uber – continu moet innoveren. “Als je niet meer innoveert, ben je binnen duizend dagen out of business. Wie nu een kind krijgt, weet dat de kans dat het straks op zijn achttiende nog een rijbewijs moet halen bijna nihil is. Dan rijden we immers in zelfrijdende auto’s.” In een excellent betoog benadrukte Knitel onder meer dat innoveren vooral van belang is als het juist nog goed gaat met je bedrijf. “Investeer in innovatie, investeer in jongeren en blijf onderzoeken waar de markt behoefte aan heeft. Innovatie is er in overvloed. Als innovators de krachten bundelen, heb

I N N O V AT I E

Het winnende team met de Trust & Share It-app.

je voor je het weet een nieuwe gamechanger. Neem Cost Split. Een prachtige app die een groep helpt bij het delen van de kosten. Op deze manier daalt het aantal daadwerkelijke transacties aanzienlijk. Zou je deze app vervolgens aan Facebook koppelen, dan kun je de daadwerkelijke transacties wellicht helemaal uitschakelen, je hebt geen geld meer nodig. Weg business model van de banken. Zo zie je hoe de combinatie van een aantal apps een bestaand business model volledig onderuit kan halen.” Uber is ruim vijf jaar geleden van start gegaan. “In San Francisco reden er een paar auto’s rond. Nu staan ze letterlijk op elke hoek van de straat. We hebben honderden miljoenen klanten. Zo snel kan het dus gaan. Onder meer door de aansluiting met Google Maps en de continue ontwikkeling van nieuwe apps met oog voor detail. Nu kun je zien waar de taxi is, je ziet hem op je app letterlijk de bocht naar je huis nemen, je weet precies wanneer hij zal ar-

riveren en je kunt ook op een simpele manier je eigen muziek in de taxi beluisteren.” Uber innoveert voortdurend. Het heeft inmiddels UberX, UberBLACK, UberVAN, UberLux geïntroduceerd. Ook kwam Uber er achter dat de route van 70 procent van de taxiritten identiek is aan andere routes en vaak ook nog op hetzelfde moment. Zo is UberPOOL ontstaan. “Eén chauffeur neemt dan meerdere personen mee. Klanten betalen op deze manier minder dan voor een busrit terwijl ze van deur tot deur worden gebracht. En voor het milieu is het minder belastend.”

“VOOR JONGE GENERATIES IS HET DELEN VAN DATA GEEN ISSUE”

Uber is niet alleen goed voor klanten. Uber is momenteel met honderden miljoenen klanten ook een van de grootste werkverschaffers ter wereld. In Nederland haalt een chauffeur gemiddeld een omzet van 40.000 euro per jaar. En hoe Uber ervoor zorgt dat het blijft innoveren? Onder meer met workactions. Medewerkers mogen met een divers samengesteld team op vakantie naar een zelfgekozen bestemming. Dit kan Hawaï zijn of Ibiza – wat de medewerkers zelf willen. Ze mogen uitgaan, aan het zwembad liggen en bier drinken, zolang ze maar terugkeren met een bruikbare app. Knitel heeft geen enkel geloof in projectmanagers. “Ik ben zelf consultant geweest en heb gezien dat er zowel bij grote als kleine organisaties bar weinig tot stand wordt gebracht met behulp van projectmanagers. Bij ons maken we de medewerkers zelf volledig verantwoordelijk voor alles wat ze doen. Dat creëert betrokkenheid en leidt tot snel-

WINTER 2015 NFM

| 29

I N N O V AT I E

De jury aan het werk, v.l.n.r.: Richard Weurding, Marco Knitel, Hans van der Noordaa en Marco Keim. Marco Keim: “Jongeren gaan voor sharing.”

lere resultaten. Wij lanceren elke 48 uur een update van onze app. Dat lukt alleen als je durft te veranderen, als je verantwoordelijke mensen in dienst hebt en niet als je met projectmanagers werkt. Snelheid en betrokkenheid zijn cruciaal.” Zijn boodschap aan de jonge verzekeraars: iedereen in een organisatie, klein of groot, kan het verschil maken. “Denk nooit dat het in je eigen logge organisatie, met alle druk van weten regelgeving, toch niet zal lukken om te veranderen. Je moet gewoon creatiever worden en de wil hebben om regels te veranderen. Toen wij begonnen met

30

|

NFM WINTER 2015

Uber, leek het onmogelijk, ook gezien alle bestaande wetten. Zonder een ‘het kan wel’-mentaliteit verander je niets.” V E R T R O UWE N Stefan Fellinger betoogde dat de basis van innovatie vertrouwen is. “Hierbij zijn drie items cruciaal: wat beloof je,

“PROJECTMANAGERS DRAGEN NIET BIJ AAN INNOVATIE”

Richard Weurding: “Sector moet weer naar buiten toe.” Presentatie van de ideeën op het marktplein.

wat maak je waar en heb je de juiste mensen om je belofte waar te maken? Hier kun je als bedrijf zelf sturing aan geven. Besef dat elk detail moet kloppen. Albert Heijn bijvoorbeeld bedacht in de directiekamer dat de klant centraler moest worden gesteld. Onder meer door middel van proeverijen in de winkels. Het werd een succes, ook al was het personeel er niet altijd even blij mee. In sommige winkels was er een enorme toeloop op de proeverijen en werd er door het personeel een bordje bijgezet: dit is een proeverij, geen ontbijtruimte! Wat dit betreft heeft Ikea het beter begrepen. Zij bieden alle klanten een ontbijt voor één euro aan. Bijko-

I N N O V AT I E

De initiatiefnemers Het Verbond van Verzekeraars wil met het organiseren van een aantal jongerenevents en de lancering van een online Jongerenplatform op LinkedIn jongeren een podium geven waar zij hun ideeën en ambities voor de sector kenbaar kunnen maken én waar ze de verbinding kunnen maken met de huidige bestuurders. Ook het Innovatielab van het Verbond staat ter beschikking aan jongeren. De stichting New Financial Forum is sinds 2014 de kraamkamer van vernieuwing én vitaliteit in de financiële sector. Het forum is het platform waar nieuwe en bestaande generaties vrijuit de dialoog kunnen voeren over wezenlijke zaken. Wie deelneemt aan het Forum kan ideeën lanceren en toetsen, kennis en inspiratie opdoen en leren van anderen. En zodoende een bijdrage leveren aan het hogere doel: een gezonde en gerespecteerde financiële sector. Young InSurance is eind 2009 opgericht door Sjaak Schouteren en Rosemarijn Peters. Het idee achter deze groep is om jonge medewerkers uit de verzekeringsbranche tot en met 35 jaar bij elkaar brengen. Inmiddels zijn er circa 1700 mensen lid van deze linkedIn-groep. Naast het organiseren van de netwerkborrels werkt Young InSurance samen met andere overkoepelende organisaties uit de verzekeringsbranche, is het gesprekspartner voor opleidingsinstituten, zet het nieuwe projecten op, organiseert het sportactiviteiten en slaat het een brug naar studenten.

mend voordeel: hierdoor denken bezoekers dat bij Ikea in het algemeen goedkoop winkelen is.” Ook Fellinger wees erop dat combinaties van innovaties de gamechangers van morgen zijn. “Als je bijvoorbeeld Uber, Google en ondernemers zou combineren dan kun je het volgende verwachten: man zoekt bepaalde stropdas op Google, man gaat volgende dag naar Breukelen, app vindt zijn stropdas in Breukelen en zorgt ervoor dat taxi klaarstaat om hem naar deze winkel te rijden. Schaft hij de stropdas daadwerkelijk aan, dan betaalt de stropdassenwinkel de taxikosten.”

W INNE ND E P I TCH De jury, onder leiding van Aegon-topman Marco Keim, wees uiteindelijk de pitch Trust & Share IT als winnaar aan. De winnaar gaat haar pitch opnieuw houden voor de ledenvergadering van het Verbond van Verzekeraars waar veel leiders van de bij het Verbond aangesloten verzekeraars aanwezig zullen zijn. Pikant detail is dat dit community-idee het traditionele verzekeren minder relevant maakt. Deze app creëert immers een nieuwe wooncommunity waarin de leden gezamenlijk risico’s delen zodat het voor iedereen mogelijk blijft om in zijn of haar huis te blijven wonen. Zij delen via de app hun data; premies en uitkeringen zijn volledig transparant; mensen uit de community zien en weten alles van elkaar en er is dus sociale controle op het claimgedrag. Door integratie met andere dienstverleners kunnen relevante diensten aan deze groep worden aangeboden. “Deze app laat zien dat de trends in de samenleving goed zijn begrepen”, aldus de jury. Na de ledenvergadering van het Verbond zal blijken hoe levensvatbaar deze app binnen de verzekeringssector zal zijn.

De jury was ook onder de indruk van de andere pitches. Onder meer was er het idee van een app die helpt om je verzekeringsportefeuille up to date te houden zodat je precies weet of je onder- of oververzekerd bent, een gegevensplatform waar alle verzekeraars op aangesloten zijn. Of het idee van een Identiteitsfraudeverzekering, een applicatie met preventietips, maar ook met mogelijkheden om accounts te resetten, reputatieschade te beperken en juridische en geestelijke bijstand te bieden. Of de app die helpt om bewuster te leven en dit ook beloont. De jonge verzekeraars kozen allemaal voor de introductie van een app, vaak gericht op events, met inzetbaarheid van andere dienstverleners om nog beter in te kunnen spelen op de behoeften en wensen van klanten. De ideeën van de jonge verzekeraars bleken goed aan te sluiten bij de behoeften om communities te creëren, bij de maatschappelijke trend van sharing van ideeën en middelen en ook bleek dat voor jonge generaties het delen van data totaal geen issue is. n

WINTER 2015 NFM

| 31

I N S P I R AT I E

“WE ZOUDEN VAKER MOETEN KIEZEN

Zinnige vragen

ANDERE DIEREN EEN KANS TE GEVEN”

De redactie stelt in iedere editie van het New Financial Magazine vijfentwintig ‘zinnige vragen’ aan een financieel dienstverlener die zich het afgelopen kwartaal positief heeft onderscheiden. Deze keer Gijs Wintzen (LEF) aan het woord. T EKS T G IJS W INTZEN

32

|

NFM WINTER 2015

I N S P I R AT I E

1 

Hoe wil je herinnerd worden als financieel dienstverlener? Als iemand die goed heeft gedaan en blijvend iets positiefs heeft nagelaten

2 

En als mens? Als iemand die goed heeft gedaan en blijvend iets positiefs heeft nagelaten

3 

10 

Wat is de mooiste herinnering uit jouw leven? Te suf misschien, maar ik heb geen mooiste. Een doelpunt tijdens een invalbeurt bij Heren 1, de oceaan oversteken of de geboorte van de kinderen (van welke van de drie dan)? Ik leef te veel in het moment om er één herinnering uit te pikken denk ik.

11 

Waarom ga jij (iedere ochtend) aan het werk? Om geld te verdienen

Als je een boek zou schrijven, wat zou de titel dan zijn? Ik denk iets met ‘waarom’ in de titel.

4 

12 

Op welke (zakelijke) beslissing ben je het meest trots? Ik zou het niet weten, volgens mij ben ik niet trots op beslissingen, misschien we gelukkig dat het goed heeft uitgepakt.

Door wie of wat word jij geïnspireerd? Verschillende mensen uiteraard. Maar mijn broer is wel een vaak terugkerend figuur hierin.

13 

En op welke het minst? Zie boven, maar dan omgekeerd in de zin van ‘dat is pech, helemaal mislukt’.

Wat vind je echt mooi? Kun je uitleggen waarom? Zeilen met iets te veel zeil voor de wind die er staat en dan zien hoe hard en mooi de boot door de golven gaat.

6 

14 

5 

Wat is de mooiste eigenschap van een mens? Zelfspot.

7 

Zijn mensen van nature goed of slecht? Ja, alle babietjes worden lief geboren. Mensen kunnen wel uitgroeien tot een slecht mens.

8 

Welk dier kan de aarde wel missen? Uiteindelijk elk dier. Niet één dier gaat het op lange termijn overleven. Gelukkig hoeven wij niet te kiezen welk dier we al dan niet kunnen missen. We zouden vaker moeten kiezen andere dieren een kans te geven.

9 

Ben je meer rationeel of meer intuïtief ingesteld? Is er zakelijk en privé een verschil? Ik ben meer intuïtief en ga direct na een besluit de rationale vertellen, waarop mijn ‘keuze’ is gebaseerd. Dit doe ik privé en zakelijk.

Draag je bij aan een groenere of duurzamere wereld? Een beetje. Een beetje met LEF en een beetje thuis door de kinderen wat mee te geven in de trant van ‘doe het dan niet voor geld, maar dan voor het milieu’: licht uit achter je en deur dicht als de verwarming aan staat.

15 

Geef je aan goede doelen? Geloof je in het nut ervan? We geven meer aan goede doelen dan dat we er in geloven. In geld voor medisch onderzoek in Nederland geloof ik trouwens meer dan in geld inzamelen voor honger in Afrika. We doen het toch, omdat we de kans niet willen missen dat toevallig onze euro wel zou kunnen helpen en het voelt goed om te doen.

16 

Is het leven op aarde een illusie of is het leven de enige realiteit? Bijzondere vraag. Ik moet denk ik kiezen en dan ga ik toch echt voor ‘de enige realiteit’.

17  18  19 

Geloof je in een leven na de dood? Nee. Zou je eeuwig willen leven? Nee.

Ben je bang voor de dood? Momenteel niet, maar ik wil wel heel erg graag nog lang niet dood.

20 

Waar haal jij troost/steun vandaan? De mensen direct om me heen.

21 

Wat versta jij onder liefde? Pfoe, ik weet even niet hoe zinnig het is dit te willen verwoorden.

22 

Ben jij honderd procent verantwoordelijk voor je eigen leven? Denk ik niet nee, daar heb ik volgens mij te veel ‘Samens’ voor.

23 

Welke levenswijsheid zou je je kinderen op dit moment willen meegeven? Je kan beter spijt hebben van iets dat je wel hebt gedaan dan van iets dat je niet hebt gedaan.

24 

Welke levensvraag zou jij graag voor je dood beantwoord zien? Denkt een Gems net voordat ie gepakt wordt door een leeuw zoiets als ‘shit, dit gaat mis, ik ben zwaar de klos?’

25 

Wat moet je voor je dood ooit nog een keer absoluut hebben gedaan? Raketlancering live bijwonen. n

“JE KAN BETER SPIJT HEBBEN VAN IETS DAT JE WEL HEBT GEDAAN DAN VAN IETS DAT JE NIET HEBT GEDAAN” WINTER 2015 NFM

| 33

I N N O V AT I E

Innoveren van binnenuit

Anders, beter, leuker voor collega’s, leden en samenleving TE KST W ILLEM VR EESW IJK

34

|

NFM WINTER 2015

I N N O V AT I E Hoe krijg je een negentigjarige professionele organisatie klaar voor de wereld van morgen? VvAA besloot met de collega’s ‘van binnenuit’ de reis te maken. Een reis naar de kern van je bestaan. Reisdoel: ook in de toekomst relevant zijn voor je leden met betrokken, gedreven en gelukkige collega’s. Hoe de eindbestemming er precies uitziet, is ongewis. En dat is – zeker voor een negentigjarige – spannend. De enige zekerheid is dat veranderen bij jezelf begint, dat je het samen moet doen met collega’s en je belangrijkste stakeholders om echt iets te veranderen en dat voor elke reis een eerste stap vereist is. Rob van de Langenberg (Strategie & Innovatie) en Monique Wesly (Corporate Communicatie) kregen binnen VvAA het groene licht om dit traject samen met collega’s vorm te geven.

V

vAA bestaat inmiddels negentig jaar. Het bedrijf telt zo’n 850 medewerkers en 117.000 leden. Ook VvAA weet dat de wereld razendsnel aan het veranderen is. De zekerheden van gisteren zijn niet langer het fundament van morgen. Wil je als ledenorganisatie en (financiële) dienstverlener met een breed portfolio relevant blijven voor je klanten, dan zul je aan de ene kant moeten meegaan met de technologische ontwikkelingen en aan de andere kant een antwoord moeten formuleren op de grote vragen van deze tijd: wat mist Nederland als VvAA er niet (meer) zou zijn? Wat is ons duurzaam, onderscheidend vermogen? Wat is er nodig om daar op de langere termijn invulling aan te geven? Hoe kan VvAA het tempo blijven bijbenen? Daar sta je dan als negentigjarige. Je wilt in de toekomst relevant blijven, je wilt het doen met collega’s die betrokken en gelukkig zijn en die samen willen werken aan een gezamenlijke ambitie. Klink mooi, maar hoe ga je te werk? Het kan pas werken als het van binnenuit komt, als het oprecht is. Monique: “Het directieteam heeft samen met een aantal andere collega’s nu ruim een jaar geleden de ambitie geformuleerd: VvAA wil een bijdrage wil leveren aan een betere gezondheidszorg in Nederland door zorgprofessionals en zorgondernemingen te ondersteunen in alles wat hen afhoudt van

het leveren van die zorg. Dat geeft een significant andere lading dan het willen zijn van een hele goede verzekeraar of adviseur voor (para)medisch professionals. De positie die VvAA in negentig jaar heeft opgebouwd, maakt een dergelijke ambitie haast logisch. We zijn een ledenorganisatie en een brede dienstverlener die producten en diensten ontwikkelt voor zorgondernemingen en voor alle beroepsgroepen in de zorg. Vanwege onze beroepsgroepoverstijgende positie kunnen we daarnaast thema’s adresseren die niet als zodanig door andere partijen geadresseerd kunnen worden, zoals de ‘vrije artsenkeuze’. Dat maakt de ontwikkeling naar een netwerkorganisatie die op allerlei zorgterreinen partners aan zich bindt en zo een bijdrage levert aan de ontwikkeling van de Nederlandse gezondheidszorg, niet meer dan logisch.” Rob: “Op basis van deze uitgangspunten hebben we besloten dat het als netwerkorganisatie niet anders kan dan deze ambitie in co-creatie met stakeholders te gaan invullen. Eind januari 2015 deden we de oproep aan de collega’s om hieraan mee te doen. In een

“GELUKKIGE COLLEGA’S ZORGEN VOOR GELUKKIGE KLANTEN”

film lieten we tastbaar en concreet zien dat VvAA er goed voor staat, dat VvAA altijd uitstekend heeft gereageerd op alle ontwikkelingen én dat reageren alleen in deze tijden waarin alles in beweging is, met name op de markten waar wij actief zijn, niet meer volstaat. In de laatste vijf jaar is meer gebeurd dan in de 85 jaar ervoor. Mobilisatie van energie, denkkracht en creativiteit is nodig! We hebben gezegd dat we ons ledennetwerk verder willen uitbouwen en meer betekenis willen geven; we willen dat de leden én collega’s elkaar meer gaan ondersteunen; we willen naar een hoger niveau van samenwerking en we willen producten en diensten in samenspraak met onze leden ontwikkelen. We willen een lerende organisatie worden waarin begeleiding belangrijker wordt dan sturing. Dat waren de uitgangspunten. Een prachtige start. Na de oproep meldden ruim honderd collega’s zich direct aan om actief mee te willen denken en doen. We selecteerden vijftig collega’s die in vijf teams aan de slag gingen en vroegen de andere vijftig te fungeren als klankbord voor de teams. De vijf directieteamleden fungeerden ieder als klankbord en coach voor een van de vijf groepen.” Monique: “In februari stroomden de aanmeldingen binnen en in maart begonnen we met elkaar aan het ambitietraject. Met elkaar betekent letterlijk in co-creatie. Eén voorwaarde: wie meedoet, committeert zich aan de uit-

WINTER 2015 NFM

| 35

I N N O V AT I E komsten, ook al kent niemand die van tevoren. We vroegen de collega’s om eens een echte gesprekken aan te gaan met een zorgprofessionals en zorgondernemingen om te weten wat er leeft en geraakt te worden door hun ervaringen. Vervolgens werden de teams uitgedaagd een thema te kiezen en een plan met onderbouwing uit te werken.” Rob: “Iedere maand kwamen we bij elkaar. Om te kijken waar de teams stonden, om te leren van elkaar en om inspiratie op te doen. Door sprekers van buitenaf of door begeleiding in de vorm van een workshop storytelling. Ook voor ons als begeleiders was het spannend want we wilden het traject ook met elkaar ontwikkelen. Dat betekende dat wij na iedere bijeenkomst pas bedachten wat de volgende stap zou zijn. Een ding stond vast: 25 juni moest alles klaar zijn en gepresenteerd kunnen worden. We zagen in april dat versnelling en verdieping nodig waren. Eind mei hebben we daarom een ’24 uur-sessie’ belegd. Toepasselijk: in een voormalig klooster volgden na die marathonsessie de presentaties van de vijf teams aan het directieteam. Ongelooflijk spannend. Niemand, ook de directie niet, wist wat er precies ging gebeuren of uit zou komen. Prachtig om te zien was dat er enorm veel energie los kwam bij de collega’s. Iedereen was diep geraakt door de verhalen van de ledengroepen, was geïnspireerd en betrokken! De groepen kwamen met originele en complementaire ideeën waarmee we de nieuwe VvAA-ambitie kunnen inkleuren en die ons helpen onze strategie heel scherp te formuleren.” RODE D R A A D Monique: “Op 25 juni waren de vijf verhalen klaar en volgden de eindpresentaties aan alle VvAA-collega’s tijdens een speciale collega-bijeenkomst. Verhalen waaraan maanden was gewerkt. Verhalen waarin VvAA vooral wordt neergezet als betrokken partner van de leden, die weet wat er bij de leden leeft en die met passie de leden in staat wil stellen

36

|

NFM WINTER 2015

meer aandacht voor patiënten te genereren door hen zoveel mogelijk te ontzorgen. Rode draad van alle presentaties was: beter maken van de dienstverlening. Of beter gezegd: het werken van zorgprofessionals en -instellingen makkelijker maken zodat patiënten, want daar gaat het natuurlijk om, beter geholpen kunnen worden. In feite willen we de ambitie waarmaken, zoals hoofddirecteur Kees Brouwer formuleerde: ‘Als je ziek bent, is een zorgprofessional misschien wel de belangrijkste mens in je leven. Je wilt op dat moment dat haar aandacht volledig op jou is gericht en dat zij zich niet druk hoeft te maken om andere dingen die haar aandacht afleiden van jouw herstel’.” Rob: “Een ander belangrijk punt dat uit de input van de collega’s naar voren kwam, was dat het tijd was voor een andere manier van organiseren en sturen. Het principe is simpel. Je moet in praktijk brengen wat je predikt. Je kunt buiten niet iets willen uitstralen als je van binnen anders in elkaar zit. Veranderen begint altijd bij jezelf. Je kunt niet tegen je leden zeggen dat je hen wilt helpen om elkaar beter te maken, terwijl je zelf het goede voorbeeld niet geeft. De wereld beter maken begint bij jezelf. Het klinkt simpel, maar het is een enorme uitdaging om dit met een hele organisatie daadwerkelijk te gaan doen.” Monique vult aan: “Gelukkige collega’s zorgen voor gelukkige klanten, in ons geval leden. Kom je in een bedrijf waar je oprecht, met een glimlach en met aandacht wordt geholpen, dan word

“HET STUREN OP BASIS VAN FINANCIËLE DOELSTELLINGEN WERKT CONTRAPRODUCTIEF”

je zelf ook blij. Consequentie is wel dat je het als onderneming in de praktijk moet waarmaken. Zoiets kun je niet in een directiekamer bedenken. Je moet het gesprek aan met je medewerkers en heel serieus nemen wat er wordt gezegd. En je moet de uitkomsten los durven laten en je bedrijf kantelen als dat nodig is.” WE G M E T TARGE T T UI NTJES “Als je een andere organisatie ambieert, moet je ook doelstellingen formuleren die passen bij je nieuwe ambitie”, vervolgt Rob. “We zijn lange tijd gewend geweest aan het behalen van omzetdoelstellingen, het stellen van targets en we vonden het gewoon dat we werden beoordeeld op de hoeveelheid omzet die je als individu binnenbracht. Er is niets mis met winst. Sterker nog: zonder winst kun je niet voortbestaan, het is de basis van elke onderneming. Maar winst is net als ademhalen. Je kunt niet zonder, maar het is niet je bestaansreden. Door te veel de focus te leggen op winstmaximalisatie is het uiteindelijk fout gegaan in de financiële sector. Dit heeft de reputatie van de sector ernstig geschaad. De focus op winstmaximalisatie raakt ook passé. De samenleving is er niet bij gebaat, medewerkers worden er niet gelukkiger van en de sector als geheel is nu juist op zoek naar waarden die wel passen bij de samenleving van nu. “Je moet vooral zorgen dat jezelf leeft vanuit je waarden. Vandaar uit kun je anderen inspireren of stimuleren om ook vanuit die waarden te leven en te handelen. Daar horen nieuwe uitgangspunten bij. Het sturen van collega’s op basis van individuele, vaak financiële doelstellingen die per afdeling kunnen verschillen werkt soms contraproductief en is niet altijd in het belang van onze leden. In het ambitietraject is de term ‘targettuintjes’ ontstaan. En de vraag of we daar vanaf konden. Vandaar dat we op zoek zijn gegaan naar een andere targetsetting en andere aansturing.”

I N N O V AT I E

MONIQUE WESLY EN ROB VAN DE LANGENBERG “STUREN OP COLLEGA TEVREDENHEID”

VO LGE N D E R O N D E “In de maand september zijn we verder gegaan om de plannen van de vijf ambitiegroepen te combineren met de plannen van de bedrijfsonderdelen”, vertelt Monique. “Vanuit het fundament van verbonden, tevreden, participerende leden en met betrokken en geïnspireerde collega’s willen we de zorg beter maken. Dit doen we door te helpen bij het realiseren van doelstellingen van onze leden, door basale zaken en randvoorwaarden uitstekend te regelen, maar ook door verbinding en versnelling. We gaan aan de slag als lerende organisatie om onze doelen te bereiken. Samen proberen we uit te vinden hoe we op een betere manier kunnen sturen en samenwerken. In dat traject zitten we nu. We hebben met elkaar besloten dat we de organisatie willen gaan inrichten en sturen langs drie principes: Van eigen ‘targettuintjes’ naar samen voor de leden. Van individuen naar teams en Van bureaucratie naar eenvoud.”

“Deze gedachte hebben we in september tijdens diverse collega-presentaties met iedereen gedeeld. En vervolgens is er een beweging in de organisatie op gang gekomen. Collega’s gingen ons vragen stellen: ‘Wat betekent dit voor de samenstelling van teams?’, ‘Wat betekent dit voor de rol van de manager?’, ‘Hoe kunnen we breder dan ‘alleen’ NPS en eNPS sturen op ledentevredenheid en collega-tevredenheid?’, ‘Hoe zien de financiële parameters er dan uit? En hoe gaan we beoordelen en belonen?’ En tot slot is de vraag hoe we bureaucratie snel en slim te lijf kunnen gaan.” Rob: “Op dit moment werken er zes groepen aan de verdere uitwerking van die vragen. Samen met de input van alle collega’s die aan de ambitie hebben meegewerkt en samen met de input van de bedrijfsonderdelen die dat weer als uitgangspunt hebben genomen voor hun jaarplan, hebben we zo een stevig en gelijkgericht strategisch fundament voor de komende tien jaar.”

GE E N WE G T E RUG Is de reis eenmaal begonnen dan is er in feite geen weg terug meer, stellen Monique en Rob. “We kwamen in een stroomversnelling terecht die we niet hadden voorzien. Het is een van de meest enerverende jaren geweest uit ons werkzame leven. Prachtig om te zien dat je op deze manier de talenten en de passie van iedereen in je bedrijf ook echt gebruikt. Het geeft aan dat er zoveel mensen zijn die veel meer uit hun werk willen halen en veel meer kunnen bijdragen.” “Het is een grote stap voor een organisatie, maar het kan, mits je echt samen op reis wilt gaan en niet van tevoren invult welke uitkomsten je wilt hebben. Het is ook een enorme oefening in loslaten. Het traject heeft ons echter vooral geleerd dat we het anders, beter en leuker kunnen maken. Voor onszelf, voor onze leden en voor de samenleving als geheel. Daar gaan we voor”, besluiten beiden. n

WINTER 2015 NFM

| 37

I N S P I R AT I E

Need to read Het proces van geld

Welke boeken zijn inspirerend voor de Ambassadeurs van het New Financial Forum? Lennart Kik, Ivo Valkenburg en Willem Vreeswijk gingen op zoek en doen verslag.

Ad Broere was samen met De Verleiders drager van het burgerinitiatief Ons Geld. Acteur George van Houts over Hanneke de Vries leent geld bij de bank: “De éminence grise onder de geldstelselcriticasters Ad Broere heeft een uitstekend boekje gemaakt waarin de problematiek helder uiteen wordt gezet.” (IV) Het boek is verkrijgbaar in paperbackvorm (48 pagina’s) voor een bedrag van 8,95 euro.

Masterclass in wonderen

In het onlangs door collega NFF-ambassadeur Ad Broere gepubliceerde boek Hanneke de Vries leent geld bij de bank beschrijft Ad op een voor het brede publiek zeer toegankelijke manier het proces van geld lenen bij de bank. In aanvulling op zijn eerdere boeken Een Menselijke Economie (2009), Ending the Global Casino (2010) en de bestseller Geld komt uit het Niets (2012), vooral bedoeld om de complexe geldmaterie toegankelijk te maken voor professionals en andere belangstellenden, besloot Ad om de ingewikkelde materie rondom de werking van ons huidige geldstelsel nu ook heel inzichtelijk te maken voor de grootste leken op het gebied van geld en financiële vraagstukken. Wat mij betreft niet alleen een aanrader voor financieel adviseurs, maar vooral ook een ideaal cadeautje voor de klanten van elke adviseur. Een boekje dat elke klant zou moeten hebben gelezen voordat hij of zij een handtekening plaatst onder een hypotheekaanbieding. Het boekje draagt naar mijn visie enorm bij aan de bewustwording van wat geld is en hoe het geldsysteem werkt. Naast een inhoudelijk goed verhaal, is het boek ook nog eens kleurrijk geïllustreerd met tekeningen van Andrea Kruis, de dochter van Jan Kruis, de bedenker van Jan, Jans, en de kinderen. “If you want to tell people the truth, make them laugh, otherwise they’ll kill you”, zei Oscar Wilde al.

38

|

NFM WINTER 2015

Mabels Masterclass in wonderen; Een liefdesreis terug naar jezelf is geen gewoon leesboek dat direct na lezing een plekje krijgt tussen alle andere gelezen en nog ongelezen boeken in je boekenkast. Dit is een van die zeldzame boeken die bepalend zijn voor je levensreis en die je af en toe als houvast en steuntje in de rug wil openslaan. Het zijn de boeken die je mee wil nemen naar dat onbewoonde eiland, boeken die je kijk op jezelf, op anderen en op het leven voorgoed veranderen. Voor mijzelf past dit boek in het rijtje: Je kunt je eigen leven helen van Louise Hay, De verdwijning van het Universum van Gary Rennard en Een nieuwe aarde van Eckhardt Tolle. Natuurlijk ben ik niet onbevooroordeeld. Ik ken Mabel van den Dungen al sinds 2007 toen ik haar inhuurde als dagvoorzitter van de VVP Ondernemersdag. Het klikte meteen en de dag was mede dankzij haar inbreng een groot succes. Ik heb haar boeken gelezen, heb een aantal colleges bij haar gevolgd

I N S P I R AT I E

en heb op een avond een college voor haar mogen verzorgen. En juist tijdens deze workshop, op 30 oktober 2013, ben ik de liefde van mijn leven tegenkomen. Nee, onbevooroordeeld kun je mij echt niet noemen. Tegelijkertijd ben ik volstrekt oprecht in mijn aanbeveling van dit wonderboek. Het is een boek dat dieper en rijker wordt naarmate je het meer leest. Geen wijsneusboek, maar een eerlijk boek, een boek ook met een heldere boodschap en boordevol praktisch toepasbasbare tips, affirmaties en concrete opdrachten. Een boek vol humor, een boek dat je leven verrijkt en wonderen veroorzaakt. Mabel: “Je hebt bij je geboorte alles meegekregen om gelukkig en ‘in liefde’ te zijn. Sommigen van ons zijn onderweg alleen vergeten hoe dat ook al weer moet. Met mijn boek help ik je herinneren aan wat jij onderweg vergeten bent. En dat is dat jij rechtstreeks afkomstig bent uit de krachtigste bron hier op aarde: liefde! Het enige dat jij op dit moment nodig hebt om je dat weer tot het diepst van je ziel te beseffen, is de bereidheid om samen met mij deze liefdesreis te maken.” Gun jezelf een van de mooiste cadeaus van je leven en ga met Mabel deze liefdesreis aan. Gegarandeerd onvergetelijk. (WV) Mabels Masterclass in Wonderen; Een liefdesreis terug naar jezelf. Mabel van den Dungen. Uitgever: ebookpoint.nl. ISBN 978 94 91442 87 2

Verpletterde schoonheid “Vijfendertig jaar plet ik oud papier en boeken, vijfendertig jaar maak ik mijn handen aan de letteren vuil, zodat ik op de encyclopedieën lijk waarvan ik in die tijd zeker dertig kuub heb geplet, ik ben de sprookjeskan vol water dat leven schenkt en dood, je hoeft me maar een beetje scheef te houden of er stromen de mooiste gedachten uit, tegen mijn wil ben ik ontwikkeld geraakt en eigenlijk weet ik ook niet welke gedachten van mij zijn, van mij alleen, en welke ik me door het lezen eigen heb gemaakt, en zo heb ik me in die vijfendertig jaar eigenhandig doorverbonden met de wereld om me heen, want als ik lees, lees ik eigenlijk niet, ik neem zo’n mooie zin in mijn snaveltje en zuig erop als op een zuurtje, ik nip eraan als aan een glaasje likeur, en wel net zo lang tot die gedachte als alcohol in mij vervluchtigt, zo lang trekt die door mij heen tot die niet alleen in mijn brein zit en in mijn hart, maar in al mijn aderen pulseert tot in het kleinste bloedvaatje.” Met deze wonderschone zin begint de novelle Al te luide eenzaamheid van de Tsjechische schrijver Bohumil Hrabal (19141997). Hoofdpersoon is de ‘papierpletter’ Hanta die met een

handgedreven pers in een kelder in Praag overtollig papier tot balen verwerkt. Literaire en filosofische boeken redt hij van de anonimiteit der papierbalen. Hij koestert de schrijvers en spiegelt zich aan hun wijsheden. “Hegel en Kant, Sartre, maar liever toch Camus” leveren hem de steunbalken voor zijn universum. Zonder het royaal vloeiende Praagse bier (“in vijfendertig jaar heb ik zoveel gedronken dat je er een vijftigmeterzwembad mee kunt vullen”) lukt het niet zijn ‘al te luide eenzaamheid’ te temmen. Het af en toe hilarische verhaal van Hanta kent een droevig einde. Het tijdperk van de papierpletters van de oude stempel is voorbij, de mechanische pletpers wordt vervangen door een gigantische hydraulische pers. En hoewel de verteller nog ‘een socialistische arbeidersbrigade’ van zichzelf probeert te maken, een kil functionerend deel van de machine, wordt hij overgeplaatst naar de verpakafdeling. Hij huilt diep van binnen: “Ik kan toch niet leven zonder dat ik elk moment als een verrassing een boek uit dat walgelijke oud papier kan vissen. En nu moet ik onbevlekt, onmenselijk proper papier gaan verpakken.” Dan maakt hij er zelf een eind aan door plaats te nemen in de pletpers. Ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van Hrabal bundelde Prometheus drie van zijn boeken. “Tsjechische La Grande Bellezza”, kopte de Groene Amsterdammer bij het verschijnen van de bundel Verpletterde schoonheid. De Vlaamse acteur Koen van Kaam (geassisteerd door musicus Jorgen Cassier en een aantal witte muizen) maakte een aangrijpende theatervoorstelling van Al te luide eenzaamheid. Theatercriticus Loek Zonneveld is (terecht) lyrisch: “Een toneelvertelling die staat als een huis gebouwd op boeken. Wat een voorstelling!” (LK) ‘Al te luide eenzaamheid’ is op 10 en 11 december nog te zien in Maastricht. In het voorjaar van 2016 volgt een nieuwe reeks voorstellingen. Zie: Zuidpool.be Verpletterde schoonheid. Bohumil Hrabal. Uitgever: Prometheus. ISBN 978 90 44625 32 5

WINTER 2015 NFM

| 39

COLUMN

Jongeren als sleutel voor vernieuwing TE KST PAUL DE BLOT

V

eel jongeren voelen zich minder thuis in de traditionele opleidingen en organisaties. Op het eerste oog lijken zij de boot te missen, maar misschien is het eerder andersom: deze traditionele organisaties missen de boot. De veranderingen waar onze samenleving en veel organisaties momenteel voor staan, zijn zeer omvangrijk en complex en vragen wellicht eerder een sprong dan een stap. We hebben een nieuw perspectief nodig, een andere mindset, een nieuw bewustzijn. Het is al lang bekend dat het veranderen van onze mindset veel lastiger is dan welke reorganisatie dan ook. Het lukt veel organisatie niet om deze slag zomaar te maken. Hiervoor zijn vaak impulsen van buiten nodig, bijvoorbeeld doordat jongeren binnenkomen die deze andere mindset en dit nieuw bewustzijn op een natuurlijke manier bij zich dragen. Een jonge medewerker van een scholingsinstelling heeft een verrassende visie op samenwerking: “Als wij met ons aanbod breder denken dan onze eigen organisatie, dan kunnen wij veel meer betekenen voor onze deelnemers.” Zij gelooft in open netwerken met andere organisaties en vindt steeds weer een creatieve oplossing om het oude concurrentie-denken te doorbreken. Voor haar staat het eigenbelang van haar organisatie niet op de eerste plaats. Toch nemen de leerlingaantallen door haar acties toe. Dit was niet haar eerste doel, maar een logisch gevolg van anders denken. Dit voorbeeld laat zien hoe een frisse inbreng kan helpen bij de veranderingen waarvoor veel organisaties momenteel staan. Jongere medewerkers staan anders tegenover samenwerking, kijken anders aan tegen hiërarchie en dragen bij aan meer dynamiek en openheid in organisaties. Zij zorgen regelmatig voor een nieuwe impuls en hebben kwaliteiten die nog niet altijd op waarde worden geschat en waar collega’s vaak nog aan moet wennen.

”HELAAS WAAIT DE NIEUWE WIND NOG AAN VEEL ORGANISATIES VOORBIJ” 40

|

NFM WINTER 2015

Jongeren geboren na 1980 vormen de generaties Y en Z. Zij laten zich niets vertellen, ze zijn moeilijk te overtuigen, maar wel te inspireren. En als ze geïnspireerd zijn, dan zien ze kansen, zijn ze ondernemend en nemen initiatief. Ze hebben moeite met hiërarchie en hebben niet altijd zin om zich te verantwoorden. Inkomen staat niet op de eerste plaats, ze hechten eerder belang aan hoe duurzaam hun organisatie is en hoe men omgaat met andersdenkenden. Ze zoeken een setting waarin ze zich authentiek kunnen ontwikkelen. Ze zijn zich vaak bewust van hun omgeving, van wat de klanten verwachten en van het krachtenveld waarin een organisatie opereert. Het aantal hoog gevoelige jongeren binnen generaties Y en Z is aanzienlijk hoger dan bij eerdere generaties. Daar waar de voorgaande generaties nog overheersend materialistisch en individualistisch zijn, is generatie Y meer gericht op het collectief. Die beweging wordt bij generatie Z (1995-2010) nog sterker. Zij houden van zelfstandigheid, vrije ruimte, eigen verantwoordelijkheid en een minder strakke scheidslijn tussen privé en werk. ‘Toevallig’ zijn dit ook de principes van het nieuwe werken, want waarom zou je op vaste tijden en vaste plaatsen aanwezig moeten zijn? Generatie Z is opgegroeid met de computer, iPad of het mobieltje op schoot. Alle informatie is vrij beschikbaar, er zijn weinig grenzen en er is een sterke behoefte om verbonden te zijn. Daarmee zijn het wereldburgers die graag hun steentje bijdragen aan de (internationale) samenleving en dat ook van hun organisatie verwachten of zelfs af zullen dwingen. Ze nemen gemakkelijk eigen initiatief en daarin zijn ze ook creatief. Ze denken in netwerken en hebben moeite met oude vaste structuren, macht of hiërarchie. Bij het lezen van deze beschrijving is al voelbaar dat er een andere wind zal gaan waaien als deze jongeren hun intrede doen. Helaas waait deze wind nog aan veel organisaties voorbij omdat zij momenteel geen nieuwe mensen kunnen aannemen of omdat er weerstand is tegen vernieuwing. n Paul de Blot (91) is honorair hoogleraar Business Spiritualiteit aan de Nyenrode University. Deze column is ook te vinden op het webmagazine Scintillae, vonkjes van vernieuwing met hoofd, hart en handen.

I N S P I R AT I E

“Vriendschap is wat je in leven houdt” TE K S T TO O N B E R E NDSEN | B E E L D R O DNEY K ER STEN

Paul de Blot maakte grote indruk op de deelnemers aan de New Financial Inspiration van New Financial Forum op 23 september op Nyenrode.

D

e zaal hing aan de lippen van de 91-jarige De Blot, die niet kwam met een panklare oplossing voor een betere financiële sector. Maar hij gaf wel een aantal principes, die ook financiële dienstverleners heel goed kunnen toepassen. En dat is eigenlijk ook precies wat initia-

tiefnemer Willem Vreeswijk van het New Financial Forum wil bereiken: dat mensen geïnspireerd worden – en die inspiratie kan overal vandaan komen – om vanuit “hun hart te werken aan iets dat beklijft. Ik hoor mensen wel eens zeggen: het New Financial Forum is een sympathieke beweging, maar wat heeft het voor nut? Het is nog steeds

WINTER 2015 NFM

| 41

I N S P I R AT I E hommeles in de financiële sector. Ik wil best mee doen, maar alleen als ik zeker weet dat het Forum alle ellende over drie jaar uit de wereld heeft geholpen. Dan antwoord ik: het New Financial Forum gaat over 100 procent je eigen verantwoordelijkheid nemen. Als iedereen dat doet, gaan we samen naar een betere financiële sector voor mens, medewerker en samenleving. Het New Financial Forum gaat over zingeving.”

“MANDELA HEEFT NOOIT LEIDERSCHAP GESTUDEERD. TOCH GELDT HIJ ALS EEN GROOT LEIDER”

De Blot heeft een bewogen leven achter de rug en is op z’n 91ste duidelijk nog niet uitgeleefd. Hij kondigde tijdens de New Financial Inspiration zelfs alweer zijn volgende boek aan. De Blot kwam op Nyenrode terecht als mentale coach van de studenten. De oprichters van Universiteit Nyenrode vonden dat de studenten zelfredzaam moesten zijn. Vooral daarin werden ze begeleid, onder meer door De Blot. Later werd hij hoogleraar en nog steeds is hij dat honorair, met als vakgebied business spiritualiteit.

mie is aanvankelijk opgezet als ethisch systeem. De bekende econoom Adam Smith bijvoorbeeld was een ethicus. De oude economen hadden het over waarde en kosten. Water is waardevol maar niet kostbaar. Diamant is kostbaar maar waardeloos. De moderne economie gooit waarde en kosten door elkaar. In de moderne economie zijn alle waarden kosten. De waarde van gezondheid bijvoorbeeld wordt vertaald naar een kostenplaatje. En als je ouder wordt, ben je duurder en krijg je minder zorg.”

De Blot liet zien dat de economie van nu niets meer te maken heeft met de oorspronkelijke economie. “De econo-

De Blot noemde nog een andere waarde die enorm belangrijk is: vriendschap. “We zijn vergeten dat onze levenskan-

42

|

NFM WINTER 2015

sen worden verhoogd naarmate we meer in samenwerking leven. Vriendschap is de geestelijke band met je naaste omgeving, is wat je in leven houdt.” De Blot is ervan overtuigd dat hij het jappenkamp niet zou hebben overleefd als hij daar geen vrienden had gehad. Het is ook de oorspronkelijke achtergrond van Nyenrode, relaties aangaan. Niet alleen met elkaar, maar ook zichzelf (sport werd bijvoorbeeld als cruciaal gezien om gezond te zijn) en met de natuur. De Blot zei dat het eerste wat Neelie Kroes deed toen ze aantrad als topvrouw de natuur rond Nyenrode weghalen. Inmiddels is dit weer hersteld, maar Kroes deed dus precies wat ze eigenlijk niet had moeten doen: de verbinding verbreken. D I CTAT UUR VAN HE T SY S TEEM Om even de brug te maken naar de financiële sector: een van de redenen waarom de sector in een kwaad daglicht is komen te staan, is juist dat de relatie met de klant – of meer nog de mens – verloren is gegaan. De uitdaging voor de sector is en blijft om die verbinding wel tot stand te brengen.

I N S P I R AT I E De Blot gaf schrijnende voorbeelden van wat er gebeurt als de verbinding ontbreekt. Reglementen en rechtssystemen verworden tot dictatuur. Zelfs de Wereldbank draait volgens De Blot goede initiatieven de nek om, omdat ze niet passen in het systeem. Zoals het geval waarin een ‘bank’ in de droge tijd koeien van de klant liet grazen op het grasveld dat ze daarvoor had. De eerste twee kalveren waren voor de eigenaar, het derde voor de bank. “Deze bank was geweldig voor de mensen, maar voldeed volgens de Wereldbank niet aan de regels van een bank.” Heel erg dicht bij huis, was het voorbeeld van de vriend die de hand aan zichzelf sloeg omdat het systeem hem klem zette. Hij was teruggekeerd naar Nederland, maar omdat hij geen adres had kon hij geen huis krijgen en geen baan. Inwonen bij zijn moeder kon niet, want dan werd zijn moeder gekort. De Blot: “De overheid bezuinigt, de familie moet helpen. Maar als je helpt, word je beboet. Het recht van de rechteloosheid. Dat is onze economie. Heel tragisch.” Houd altijd oog voor de mens dus. De Blot gaf nog een voorbeeld waarin dat niet gebeurt. Banken zetten steeds meer in op online bankieren. Mensen in het verpleeghuis waar De Blot af en toe werkt, kunnen daar helemaal niks mee. Het gevolg is dat ze te veel betalen of zelfs worden beroofd door zogenaamd hulpvaardige vrijwilligers. ECO LO GI E Economie dient volgens De Blot gebaseerd te zijn op de wetmatigheden van de ecologie. De mens is die wetmatigheden gaan negeren. Enkele principes van de ecologie die De Blot noemde: aanpassen aan de naaste omgeving (kleinschaligheid) en intern sterk genoeg zijn om zich aan te passen. “De regelgeving voor de economie is: aanpassen aan de naaste omgeving en zorgen dat je intern sterk genoeg bent”, aldus De Blot.

PAUL DE BLOT “IN DE MODERNE ECONOMIE ZIJN ALLE WAARDEN KOSTEN”

Zelfleiderschap is belangrijk. Volgens De Blot ontbreekt aan goede leiders omdat ze geen zelfleiderschap hebben. Dat kun je alleen bereiken door te oefenen. “Mandela heeft nooit leiderschap gestudeerd. Toch geldt hij als een groot leider. Omdat hij in de cel heeft geleerd leider te worden van zijn volk. Hoe ga je om met pijn, verdriet, angst, boosheid? Als je daar zelf niet mee kunt omgaan, kun je ook niet omgaan met de gevoelens van anderen.” Overigens is De Blot helemaal niet somber over de toekomst van de sector of de wereld, omdat hij gelooft dat de ecologische wetmatigheden zich altijd weer

“HET RECHT VAN DE RECHTELOOSHEID. DAT IS ONZE ECONOMIE. HEEL TRAGISCH”

zullen laten gelden en het evenwicht wordt hersteld. Neem de kwestie van de vluchtelingen. “Rijkdom en armoede zijn communicerende vaten. We kunnen nog zulke dijken om onze rijkdom aanleggen, de mensen die in armoede leven breken vroeger of later door die dijken heen.” Dat is precies wat er volgens hem nu gebeurt. V E RS TO O RD De Blot gaf geen recept voor een nieuwe sector, maar gaf wel voorbeelden uit Indonesië waar het mis gaat. Zo was er een dorp waar de betalingen (een koe, een geit, een kip) op het erf van de burgemeester werden verzameld. Als het erf te vol werd, gaf de burgemeester een feest en kwamen de betalingen dus weer terug naar de mensen. Totdat het erf weer vol was, dan werd er weer een feest gegeven, enzovoort. Maar toen kwam er een bank en raakte het evenwicht verstoord. De mensen moesten nog steeds betalen, maar zagen daar niets meer van terug omdat het geld via de bank bij de burgemeester bleef. Pas toen werden de mensen arm. n

WINTER 2015 NFM

| 43

INTERVIEW

Ambassadeurs over werken in de nieuwe financiële wereld Het New Financial Magazine stelt in ieder themanummer van het New Financial Magazine aan een Ambassadeur een aantal vragen over de nieuwe financiële wereld. Ditmaal Jan van Lierop, die op 1 januari 2016 afscheid neemt van Figlo.

Sector als schatbewaarder voor consument TEKS T JA N VA N LIER O P

Hoe ziet de dienstverlening in de financiële dienstverlening er idealiter uit? En vanuit de klant gezien?

De wereld van financiële diensten is, gezien vanuit de consument, een saaie wereld waar noodzaak en complexiteit de boventoon voeren. Dat zal altijd zo blijven, omdat we nu eenmaal geen

44

|

NFM WINTER 2015

sexy dienst leveren. Maar in de ideale wereld is financiële informatie super eenvoudig bereikbaar voor de consument en is deze informatie en zeer accuraat en betrouwbaar. Deze informatie en je adviseur zijn niet alleen tijdens kantooruren te bereiken, want juist ’s avonds en in het weekend heeft de con-

sument hier tijd voor. Je hoeft niet altijd meer langs te komen op kantoor, maar je kunt ook veel online bespreken met je adviseur. Dat scheelt tijd en tijd is schaars tegenwoordig voor zowel de kant als de adviseur. Het bieden van inzicht en overzicht is belangrijker dan het daaruit volgende advies en product.

INTERVIEW koppelen met MijnOverheid, leveren hier een positieve bijdrage aan. Zodat het binnen twee tot drie jaar ook echt mogelijk is om eenvoudig je financiële gegevens te benaderen. Wat zijn de belangrijkste kernwaarden van de financiële sector in die nieuwe wereld? En wat is er voor nodig om die te bereiken?

Authenticiteit zal de belangrijkste kernwaarde zijn is mijn overtuiging. Na liefde, vriendschap en gezondheid biedt geld zeer elementaire mogelijkheden die het leven van de consument kunnen bepalen. De financiële sector mag dat goed beseffen en zou zich in dienst van de consument moeten stellen. Feitelijk is de sector de schatbewaarder voor de consument. Met ontwikkelingen als PSD2 zal nog meer klantdata beschikbaar komen die de sector en de consument ondersteunen om processen efficiënt en klantgericht te laten verlopen. Dit geeft ongekende verantwoordelijkheden waar je best commercieel – maar wel altijd zeer verantwoordelijk – mee kan omgaan. Al moeten die natuurlijk altijd passend zijn. Welke innovaties zijn er nodig om dit ideaal te bereiken?

Uit de praktijk blijkt dat adviseurs ruim 50 procent van de tijd bezig met het overtypen of achterhalen van de juiste klant- en productgegevens. De belangrijkste innovatie die nodig is, is het volledig ontsluiten van de persoonlijke en financiële data. Ervan uitgaande dat de consument de controle heeft over het proces, zou hij of zij met een digitale sleutel de toegang tot zijn financiële data eenvoudig kunnen autoriseren (overzicht). Vervolgens kunnen financiële partijen deze data vertalen naar Inzicht (alerts, hulp). Waarna de mogelijkheid voor financieel advies of financiële producten eenvoudiger en dus betaalbaar wordt. Initiatieven als Qiy, Pensioenpaspoort, Mijnpensioenoverzicht en de mogelijkheden om te

Welke innovaties zijn nodig om het ideaal te bereiken?

Ik denk dat er twee zaken heel belangrijk zijn voor een betere marktwerking. Het eerste is nummerbehoud (bankrekening- en polisnummers) bij zowel banken als verzekeraars. Het gedoe om te switchen houdt consumenten vaak tegen om echt kritisch te kunnen zijn. Ten tweede denk ik dat je als financieel adviseur echt toegevoegde waarde

“FINANCIËLE SECTOR ZOU ZICH IN DIENST VAN DE CONSUMENT MOETEN STELLEN”

biedt als single point of data. Waarbij de consument jou de autorisatie geeft om permanent toegang te krijgen tot zijn data en de informatie dus van de consument zelf komt en niet meer vanuit de aanbieder. Wat draag je zelf bij om het ideaal te bereiken?

Vanuit Figlo hebben we al sinds de oprichting in 1996 dezelfde missie ‘persoonlijke financiën begrijpelijk en toegankelijk maken voor iedereen’. Met ons huidige internationale karakter zijn we dit nu ook buiten Nederland aan het realiseren. Dat vind ik prachtig om te zien. Persoonlijk blijf ik vanuit mijn achtergrond mezelf nog steeds zien als financieel adviseur en kritische consument en niet als softwareontwikkelaar. Als kritische consument zal ik dan ook de sector graag blijven helpen om de kwaliteit van advies en efficiënt gebruik van data mogelijk te maken. Geloof je dat de sector bij machte is om dit zelf te bereiken? Of zal het innovatievermogen van buitenaf komen?

Kijkend naar dataontsluiting en nummerbehoud denk ik niet dat de sector zelf tot eenduidige oplossingen zal komen. Hiervoor is wet- en regelgeving nodig zoals bij projecten als IBAN en MijnPensioenoverzicht.nl heeft plaatsgevonden. Initiatieven als Qiy en PensioenLab zijn een mooie basis om dit mogelijk te maken. Wat is er voor nodig om het innovatievermogen in de sector wel ruim(er) baan te geven?

Innovatievermogen is er voldoende, denk ik. Het gaat meer om de prioriteiten die in het kader van bedrijfsresultaat en wetgeving moeten worden gesteld. Daar zou men meer ruimte moeten maken voor consumentgerichte oplossingen in plaats van intern gerichte projecten. Ik zie daar overigens veel positieve voorbeelden van, zoals bij Financieel FIT van ING en nieuwe Pensioendashboards, waaruit blijkt dat er sprake is van een positieve trend. n

WINTER 2015 NFM

| 45

AMBASSADEURS

Het New Financial Magazine is de van de Ambassadeurs • Martin van Arendonk | Univé NEWFINANCIALFORUM.NL/MARTIN-VAN-ARENDONK

• Bjørn Aris | Return on People NEWFINANCIALFORUM.NL/BJORN-ARIS

• Armand Baas Becking | DELA

• Michiel Brandt | SVC Brandt Advies NEWFINANCIALFORUM.NL/MICHIEL-BRANDT

• Ad Broere | Ceder Consult NEWFINANCIALFORUM.NL/AD-BROERE

NEWFINANCIALFORUM.NL/JEROEN-BAIS

• Tom Baken | Allianz Nederland NEWFINANCIALFORUM.NL/TOM-BAKEN

• Pieter van den Ban | Univé NEWFINANCIALFORUM.NL/PIETER-VAN-DER-BAN

• Jelle Bartels | Next Step Factory NEWFINANCIALFORUM.NL/JELLE-BARTELS

NEWFINANCIALFORUM.NL/ARNO-BRONS

• Mark de Bruijn | Obvion NEWFINANCIALFORUM.NL/WILMA-DE-BRUIJN

• Wilma de Bruijn | Eurapco NEWFINANCIALFORUM.NL/WILMA-DE-BRUIJN

• Klaas Coolen | Coolen Expertise NEWFINANCIALFORUM.NL/KLAAS-COOLEN

• Marcel Coopman | Next Step Factory NEWFINANCIALFORUM.NL/MARCEL-COOPMAN

• Petrosjan Damen | Sintering NEWFINANCIALFORUM.NL/PETROSJAN-DAMEN

• Ewald Bary | Lindenhaeghe NEWFINANCIALFORUM.NL/EWALD-BARY

• Ron Bavelaar | Yarden NEWFINANCIALFORUM.NL/RON-BAVELAAR

• Johanneke Behrend | AEGON NEWFINANCIALFORUM.NL/JOHANNEKE-BEHREND

• Ted van den Bergh | Triodos Foundation NEWFINANCIALFORUM.NL/TED-VAN-DEN-BERGH

• Toon Berendsen | VVP

• Chris Das | Taurus

NEWFINANCIALFORUM.NL/EGBERT-BERKHOFF

• Joke Bijleveld | Achmea Academy NEWFINANCIALFORUM.NL/JOKE-BIJLEVELD

• Patricia Boer | Flexfront NEWFINANCIALFORUM.NL/PATRICIA-BOER

• Thom Boot | Thomorrow LifePlanning NEWFINANCIALFORUM.NL/THOM-BOOT

• Douwe Dijkstra NEWFINANCIALFORUM.NL/DOUWE-DIJKSTRA

• Luc Doeve | Conclusion NEWFINANCIALFORUM.NL/LUC-DOEVE

• Jan Donselaar | Dazure

NEWFINANCIALFORUM.NL/RENE-VAN-DER-BORCH

• Mark Boskamp | Stichting LEF NEWFINANCIALFORUM.NL/MARK-BOSKAMP

• Nanda Bramer | MY Organization NEWFINANCIALFORUM.NL/NANDA-BRAMER

46

|

NFM WINTER 2015

• René de Haan | acht! NEWFINANCIALFORUM.NL/RENE-DE-HAAN

• Arie Hakkennes | Arag NEWFINANCIALFORUM.NL/ARIE-HAKKENNES

• Jan Hamburger | Turien & Co NEWFINANCIALFORUM.NL/JAN-HAMBURGER

• Aloys Harmsen

Pensioen Support Nederland NEWFINANCIALFORUM.NL/ALOYS-HARMSEN

• Maurice van den Hemel | All-Insure NEWFINANCIALFORUM.NL/MAURICE-VAN-DEN-HEMEL

• Marga Hoek | De Groene Zaak NEWFINANCIALFORUM.NL/MARGA-HOEK

• Lex van Hoepen

Hypotheken Midden Nederland NEWFINANCIALFORUM.NL/LEX-VAN-HOEPEN

NEWFINANCIALFORUM.NL/JAN-DONSELAAR

• Fleur Dujardin | Delta Lloyd Groep NEWFINANCIALFORUM.NL/FLEUR-DUJARDIN

• Joep van den Eijkel | You Sure NEWFINANCIALFORUM.NL/JOEP-VAN-DEN-EIJKEL

• Wilko Emmens | Allianz Nederland NEWFINANCIALFORUM.NL/WILKO-EMMENS

• Patrick Eppink | Turner NEWFINANCIALFORUM.NL/PATRICK-EPPINK

• Serge Evers | Yarden NEWFINANCIALFORUM.NL/SERGE-EVERS

• Jolanda Franken | Obvion NEWFINANCIALFORUM.NL/JOLANDA-FRANKEN

• René van der Borch | Profin

• Claudia Goossen | AEGON

NEWFINANCIALFORUM.NL/CHRIS-DAS

NEWFINANCIALFORUM.NL/TOON-BERENDSEN

• Egbert Berkhoff | NNEK

NEWFINANCIALFORUM.NL/PETER-VAN-GEIJTENBEEK

NEWFINANCIALFORUM.NL/CLAUDIA-GOOSSEN

• Arno Brons | Avéro Achmea, Voorzie

NEWFINANCIALFORUM.NL/ARMAND-BAAS-BECKING

• Jeroen Bais | JEZ Beheer

• Peter van Geijtenbeek | Turien & Co

• Indra Frishert | Dazure

• Liesbeth Hogervorst | Energizer NEWFINANCIALFORUM.NL/LIESBETH-HOGERVORST

• Jack Hommel | Centraal Beheer Achmea NEWFINANCIALFORUM.NL/JACK-HOMMEL

• Ton van Hooft | Van Hooft & Postema NEWFINANCIALFORUM.NL/TON-VAN-HOOFT

• Gerard Hulsman | Interim en Advies NEWFINANCIALFORUM.NL/GERARD-HULSMAN

• Jorad Jongeneel | AEGON NEWFINANCIALFORUM.NL/JORAD-JONGENEEL

• Femke de Jong | Van Beem de Jong NEWFINANCIALFORUM.NL/FEMKE-DE-JONG

NEWFINANCIALFORUM.NL/INDRA-FRISHERT

• Annemarie Gerritsma | GAPP NEWFINANCIALFORUM.NL/ANNEMARIE-GERRITSMA

• Jacky van de Goor | Legende NEWFINANCIALFORUM.NL/JACKY-VAN-DE-GOOR

• Mark Jordens | Edmond Halley NEWFINANCIALFORUM.NL/MARK-JORDENS

• Antoinette Kalkman | FlexFront NEWFINANCIALFORUM.NL/ANTOINETTE-KALKMAN

AMBASSADEURS

inspiratiebron van het New Financial Forum • Ron van Kesteren | Stv NEWFINANCIALFORUM.NL/RON-VAN-KESTEREN

• Lennart Kik | VVP NEWFINANCIALFORUM.NL/LENNART-KIK

• Jan Willem Kirpestein

Spirit, Heart & Mind Corpus

• Dennis Noordervliet | ING Nederland NEWFINANCIALFORUM.NL/DENNIS-NOORDERVLIET

• Harrie-Jan van Nunen

De Financiële Makelaar NEWFINANCIALFORUM.NL/HARRIE-JAN-VAN-NUNEN

• Jaap Oudijk | Generali NEWFINANCIALFORUM.NL/JAAP-OUDIJK

NEWFINANCIALFORUM.NL/JAN-WILLEM-KIRPESTEIN

• Pepijn van Kleef | Moneyview Research NEWFINANCIALFORUM.NL/PEPIJN-VAN-KLEEF

• Wibo Koole | Create2connect NEWFINANCIALFORUM.NL/WIBO-KOOLE

• Sjoerd Laarberg | Allianz Nederland NEWFINANCIALFORUM.NL/SJOERD-LAARBERG

• Denise Land | Financial life planner NEWFINANCIALFORUM.NL/DENISE-LAND

• Peter Paul Leutscher | RedZebra Group NEWFINANCIALFORUM.NL/PETER-PAUL-LEUTSCHER

• Michael Lieffering | eBenefits

• Jeroen Oversteegen

Nationale Hypotheekbond NEWFINANCIALFORUM.NL/JEROEN-OVERSTEEGEN

• Ine Paridaans | DELA NEWFINANCIALFORUM.NL/INE-PARIDAANS

• Inge Philippart | AEGON NEWFINANCIALFORUM.NL/INGE-PHILIPPART

• Tamara Pieterse | Avéro Achmea NEWFINANCIALFORUM.NL/TAMARA-PIETERSE

• Peter Post | Moneyview Research NEWFINANCIALFORUM.NL/PETER-POST

• Jay Ragho | Syntrus Achmea NEWFINANCIALFORUM.NL/JAY-RAGHO

• Pieter van Stratum | FIDIB NEWFINANCIALFORUM.NL/PIETER-VAN-STRATUM

• Fred Toussaint | Nationale-Nederlanden NEWFINANCIALFORUM.NL/FRED-TOUSSAINT

• Boudewijn van Uden | a.s.r. NEWFINANCIALFORUM.NL/BOUDEWIJN-VAN-UDEN

• Ivo Valkenburg | Valkenburg bv NEWFINANCIALFORUM.NL/IVO-VALKENBURG

• Ralph van Dam | Virtual Affairs NEWFINANCIALFORUM.NL/RALPH-VAN-DAM

• Gert Vasse | Yellowtail NEWFINANCIALFORUM.NL/GERT-VASSE

• Tjibbe van der Veen | Oare Wei NEWFINANCIALFORUM.NL/TJIBBE-VAN-DER-VEEN

• Jan Verstegen | Eerste stap.nl NEWFINANCIALFORUM.NL/JAN-VERSTEGEN

• Wim Vonk | Sparkling CRM NEWFINANCIALFORUM.NL/WIM-VONK

• Jack Vos | Luyten Adviesgroep NEWFINANCIALFORUM.NL/JACK-VOS

NEWFINANCIALFORUM.NL/MICHAEL-LIEFFERING

• Jan van Lierop | Figlo NEWFINANCIALFORUM.NL/JAN-VAN-LIEROP

• Michael Mackaaij | MultiSafe NEWFINANCIALFORUM.NL/MICHAEL-MACKAAIJ

• Thom Mallant | Allianz Nederland NEWFINANCIALFORUM.NL/THOM-MALLAND

• Gilbert Mattu | a.s.r. NEWFINANCIALFORUM.NL/GILBERT-MATTU

• Hubrien Meijaard

Hubrien financieel advies 2.0 NEWFINANCIALFORUM.NL/HUBRIEN-MEIJAARD

• Hans Ludo van Mierlo

• Kathy Reinerie | AssurantieNed NEWFINANCIALFORUM.NL/KATHY-REINERIE

• Paul Rijns | a.s.r. NEWFINANCIALFORUM.NL/PAUL-RIJNS

• Tim Rijvers | DAK Intermediairscollectief NEWFINANCIALFORUM.NL/TIM-RIJVERS

• Rolf Rozestraten | Obvion NEWFINANCIALFORUM.NL/ROLF-ROZESTRATEN

• Han de Ruiter | AEGON NEWFINANCIALFORUM.NL/HAN-DE-RUITER

• Gerard van Santen | Inventiv NEWFINANCIALFORUM.NL/GERARD-VAN-SANTEN

• Kenneth Schuit | ONVZ Zorgverzekeraar NEWFINANCIALFORUM.NL/KENNETH-SCHUIT

NEWFINANCIALFORUM.NL/HANS-LUDO-VAN-MIERLO

• Constant Moolenaar | Reaal NEWFINANCIALFORUM.NL/CONSTANT-MOOLENAAR

• Martijn Morren | Studelta NEWFINANCIALFORUM.NL/MARTIJN-MORREN

• Arjan Nollen | Delta Lloyd NEWFINANCIALFORUM.NL/ARJAN-NOLLEN

• Pauline Sibbel | Courage to move NEWFINANCIALFORUM.NL/PAULINE-SIBBEL

• Bernd Slettenhaar | Avéro Achmea NEWFINANCIALFORUM.NL/BERND-SLETTENHAAR

• Wilma van der Sterre-Aarts

De Hypotheker Eindhoven NEWFINANCIALFORUM.NL/WILMA-VAN-DER-STERRE

• Willem Vreeswijk | NFF/VVP NEWFINANCIALFORUM.NL/WILLEM-VREESWIJK

• Owen de Vries | Heartful Banking NEWFINANCIALFORUM.NL/OWEN-DE-VRIES

• Bernardo Walta | De Goudse Verzekeringen NEWFINANCIALFORUM.NL/BERNARDO-WALTA

• Ozewald Wanrooij | Neutralis NEWFINANCIALFORUM.NL/OZEWALD-WANROOIJ

• Judith Webber | Pure Human NEWFINANCIALFORUM.NL/JUDITH-WEBBER

• Richard Weurding

Verbond van Verzekeraars NEWFINANCIALFORUM.NL/RICHARD-WEURDING

• Angelo Wiegmans | Bedrijf Plus NEWFINANCIALFORUM.NL/ANGELO-WIEGMANS

• Enno Wiertsema | Adfiz NEWFINANCIALFORUM.NL/ENNO-WIERTSEMA

• Gijs Wintzen | LEF NEWFINANCIALFORUM.NL/GIJS-WINTZEN

• Marieke van Zuien | BNP Paribas Cardif NEWFINANCIALFORUM.NL/MARIEKE-VAN-ZUIEN

WINTER 2015 NFM

| 47

De kraamkamer van vernieuwing en vitaliteit in de financiële sector

Bouw mee aan een gezonde en gerespecteerde financiële sector Word Ambassadeur van het New Financial Forum

De Stichting New Financial Forum stelt zich ten doel de financiële sector bewust te maken van haar belangrijke maatschappelijke functie. Het herstel van vertrouwen op basis van de kernwaarden integriteit en duurzaamheid is hierbij leidend. Het Forum bundelt krachten, ideeën, inspiratie en best practices van positief ingestelde mensen die gezamenlijk een concrete en wezenlijke bijdrage leveren aan een gezonde maatschappelijk relevante financiële sector.

Initiatiefnemer Willem Vreeswijk: “Ik geloof in mensen die vanuit liefde voor het vak willen cocreëren aan een nieuwe wereld van geld en dienstverlening.”

What’s in it for you? Het New Financial Forum is hét platform waar mensen uit de financiële sector vrijuit met elkaar de dialoog kunnen voeren over wezenlijke zaken. Wie deelneemt aan het Forum kan ideeën lanceren en toetsen, kennis en inspiratie opdoen en leren van anderen. En zodoende een bijdrage leveren aan het hogere doel. Meld je aan via www.newfinancialforum.nl/ambassadeur-worden.