Nulenergie in Brussel: perspectieven?

Nulenergie in Brussel: perspectieven? Seminarie Duurzaam Gebouw – 22 maart 2013

Ir. Ismaël Daoud Politiek adviseur, Duurzaam bouwen en Energie Kabinet d'Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Nulenergie - Bijna EnergieNeutraal? Poging tot definitie… Europese Richtlijn EPB Recast (april 2010) Artikel 2

• “een bijna-energieneutraal gebouw” is een gebouw met een zeer hoge energieprestatie zoals bepaald in bijlage I. De dichtbij nul liggende of zeer lage hoeveelheid energie die nog vereist is, wordt in zeer aanzienlijke mate geleverd uit hernieuwbare energiebronnen die ter plaatse of dichtbij wordt geproduceerd;

Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Nulenergie - Bijna EnergieNeutraal? Poging tot definitie … Brussels Wetboek van Lucht, Klimaat en Energiebeheersing (COBRACE – goedkeuringsproces Parlement) Artikel 2.1.1 • 8° « Zero energie verbruik » : geen of zeer laag energieverbruik, verkregen dankzij een hoge energie-efﬁciëntie en die in zeer aanzienlijke mate dient te worden geleverd uit hernieuwbare bronnen, met name de energie die ter plaatse of dichtbij uit hernieuwbare bronnen wordt geproduceerd; Lage energie (60 kWh/m2jr verwarmingsbehoefte en 150 kWh/m2jr primaire energie) ? Zeer lage energie (30 kWh/m2jr voor verwarming en 95 kWh/m2jr primaire energie) ? Passief (15 kWh/m2jr voor verwarming en 45 kWh/m2jr primaire energie) ? Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Brussel gaat voor Passief Naar een “realistische” nulenergie Lage energie (60 kWh/m2jr verwarmingsbehoefte en 150 kWh/m2jr primaire energie)  Nulenergie met 0.80 m2 PV-pannelen per verwarmde m2 Zeer lage energie (30 kWh/m2jr voor verwarming en 95 kWh/m2jr primaire energie)  Nulenergie met 0.40 m2 PV-pannelen per verwarmde m2 Passief (15 kWh/m2jr en verwarming et 45 kWh/m2jr primaire energie)  Nulenergie met 0.20 m2 PV-pannelen per verwarmde m2


Brussel gaat voor Passief Weinig (of geen) meerkost vs lage energie Voorbeeldgebouwen - Resultaten

Prestaties nieuwbouw eengezinswoning Bouwkost Voorbeeldeengezinswoning

= lage energie = passief Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Brussel gaat voor Passief Weinig (of geen) meerkost vs lage energie Voorbeeldgebouwen - Resultaten Prestaties nieuwbouw eengezinswoning Bouwkost Voorbeeldwoning – coll. huisvesting

= lage energie = passief Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Brussel gaat voor Passief Voorbeeldgebouwen Resultaten : 2007 – 2008 – 2009 – 2011 – 2012 •

294 kandidaten

•

193 laureaten (464 000 m²)

•

250 000 m2 passief

•

Investering : 604 Mio €

•

Subsidies : 28.6 Mio €

•

… een nieuwe bouwtrend !

Just visit them

Simon Schmitt, Global View

Leefmilieu Brussel

Just visit them ! Kantoorgebouwen

a2m

A2M Cofinimmo

architectes associés

a2m

Just visit them ! Huisvesting

R2D2

Goetghebuer

Carnoy

Bogdan & Van Broeck

MSA

Just visit them ! Kunst & Nijverheidsschool Pargesys

IMMI

MDW Architecture

Norrenberg & Somers

Maar ook passief, : • • • • • • • • •

crèches ziekenhuizen hotels kwekerij dagcentrum voor autisten sportzaal funerarium moskee …

Passief geherdefinieerd Toepasbaar in alle omstandigheden Besluit 5 mei 2011 • Knippen-plakken van de voorwaarden Brussels passiefcertificaat (ook de primaire energievoorwaarden) Besluit van 21 februari 2013 • Integratie van het akkoord EPB 2015 met de sector van 3 juli 2012 (bouwfederaties, promotoren, architecten, ingenieurs en passiefplatformen) dat voorziet in afwijkingen/aanpassingen in specifieke omstandigheden


Passief geherdefinieerd Toepasbaar in alle omstandigheden Huisvesting (algemene regel) • •

primaire energie ≤ 45 kWh per m2 en per jaar. Nettobehoefte aan verwarming ≤ 15 kWh per m2 en per jaar berekend, rekening houdend met een ventilatiesysteem met een rendement gelijk aan de maximale waarde tussen 80% en het reële/gemeten rendement van het ventilatiesysteem.

•

Temperatuur bij oververhitting > 25°C slechts gedurende max 5% van de tijd per jaar. Vanaf 1 januari 2018, luchtdichtheid bij 50 Pa ≤ 0.6 vol per uur.

•


Passief geherdefinieerd Toepasbaar in alle omstandigheden Huisvesting (afwijking) Nettobehoefte aan verwarming ≤ X kWh per m2 en per jaar, met X berekend: • • •

Ugemiddeld,gewogen van 0,12 W/m2K voor opake wanden ; Ugemiddeld,gewogen van 0,85 W/m2K voor schrijnwerk-beglazing, deuren ; 2016 2017 2018 Een luchtdichtheid bij 50 Pa gelijk aan : 2015 1 vol par heure

0.8 vol par heure

0.7 vol par heure

0.6 vol par heure

• Een ventilatiesysteem dat standaard een terugwinningsrendement heeft van 80% en een regeling op de installatie ; • Primair energieverbruik ≤ 45 + 1,2*(X – 15) kWh per m2 en per jaar. Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Passief geherdefinieerd

Toepasbaar in alle omstandigheden Kantoren en scholen (algemene regel) •

•

• • •

primaire energie ≤ (95 – 2.5 *C) kWh per m2 en per jaar, C gedefinieerd als de compactheid en met een max van 4 indien de bekomen waarde hoger zou zijn dan 4 ; Nettobehoefte aan verwarming ≤ 15 kWh per m2 en per jaar berekend, rekening houdend met een ventilatiesysteem met een rendement gelijk aan de maximale waarde tussen 75% en het reële/gemeten rendement van het ventilatiesysteem. ; Nettobehoefte aan koeling ≤ 15 kWh per m2 en per jaar ; Temperatuur bij oververhitting > 25°C slechts gedurende 5% van de gebruiksperiode. Vanaf 1 januari 2018, luchtdichtheid bij 50 Pa ≤ 0.6 vol per uur. Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Passief geherdefinieerd Toepasbaar in alle omstandigheden Kantoren en scholen (afwijking) Nettobehoefte aan verwarming ≤ X kWh per m2 en per jaar, met X berekend : • Ugemiddeld,gewogen van 0,12 W/m2K voor opake wanden ; • Ugemiddeld,gewogen van 0,85 W/m2K voor schrijnwerk-beglazing, deuren ; 2015 2016 2017 2018 • Een luchtdichtheid bij 50 Pa gelijk aan : 1 vol 0.8 vol 0.7 vol 0.6 vol par heure

• •

par heure

par heure

par heure

Een ventilatiesysteem dat standaard een terugwinningsrendement heeft van 75%; Primair energieverbruik ≤ (95 – 2.5 *C) + 1,2*(X – 15) kWh/m2.jaar. Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Passief geherdefinieerd Toepasbaar in alle omstandigheden Residentieel, kantoren en scholen (versoepeling)

De eisen zijn eveneens van toepassing op de EPB-eenheden die het voorwerp uitmaken van renovatiewerken op tenminste 75% van het verliesoppervlak en op de vervanging van technische installaties, gebruikmakend met een multiplicatorfactor van 1.2 op de betreffende eisen, behalve die van oververhitting


Gebruik van hernieuwbare energie Parameters Door hernieuwbare energie in te zetten vermindert het primaire energieverbruik (bij gelijkblijvende warmtevraag)

primaire energie = verwarming + SWW (sanitair warmwater) + hulptoestellen (ventilatie)

Conversiefactor (hernieuwbare kWh >> primair kWh) : •

Fossiele brandstof: 1

•

Elektriciteit (PV of WKK): 2.5

•

Biomassa : 0.32

•

Thermische zonne-energie: 0 Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Gebruik van hernieuwbare energie Voorbeelden Neem een woning van 150 m2 die voldoet aan de passiefstandaard 2 250 kWhverwarming/jaar met condensatieketel = 2 250 kWhprimair/jaar 2 250 kWhSWW/jaar met condensatieketel = 2 250 kWhprimair/jaar 900 kWhelektriciteit voor de hulptoestellen = 2 250 kWhprimair/jaar TOTAAL : 6 750 kWh primair/jaar ( 45 kWh/m2.jaar) – 6 750 kWh = 0 Conversiefactor 2.5

Met 30 m2 PV-panelen bekomt men een productie van 2 700 kWhelektriciteit/jaar .


Gebruik van hernieuwbare energie Voorbeelden Neem een woning van 150 m2 die voldoet aan de passiefstandaard 2 250 kWhverwarming/jaar met condensatieketel = 2 250 kWhprimair/jaar 2 250 kWhSWW/jaar – 1 200 kWh met condensatieketel = 1 050 kWhprimair/jaar 900 kWhelektriciteit voor de hulptoestellen = 2 250 kWhprimair/jaar TOTAAL : 5 550 kWh primair/jaar ( 45 kWh/m2.jaar)

Met 4 m2 zonthermische panelen, bekomt men een productie van 1 200 kWhSWW/jaar . Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Gebruik van hernieuwbare energie Voorbeelden Neem een woning van 150 m2 die voldoet aan de passiefstandaard 2 250 kWhverwarming/jaar met pelletketel = 720 kWhprimair/jaar 2 250 kWhSWW/jaar met condensatieketel = 2 250 kWhprimair/jaar 900 kWhelektriciteit voor de hulptoestellen = 2 250 kWhprimair/jaar TOTAAL : 5 220 kWh primair/jaar ( 45 kWh/m2.jaar) Conversiefactor 0.32

Met ketel op biomassa (pellets), bekomt men een productie van 2 250 kWhverwarming/jaar . Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Gebruik van hernieuwbare energie Voorbeelden Neem een woning van 150 m2 die voldoet aan de passiefstandaard 2 250 kWhverwarming/jaar met WP = 536 kWhelektriciteit/jaar = 1 340 kWhprimair/jaar 2 250 kWhSWW/jaar met WP = 536 kWhelektriciteit/jaar = 1 340 kWhprimair/jaar 900 kWhelektriciteit voor de hulptoestellen = 2 250 kWhprimair/jaar TOTAAL : 4 930 kWh primair/jaar ( 45 kWh/m2.jaar)

Met een geothermische warmtepomp (WP) water-water (COP 4.2), bekomt men een productie van 2 250 kWhverwarming/jaar + 2 250 kWh SWW/jaar


Gebruik van hernieuwbare energie Voorbeelden Neem een woning van 150 m2 die voldoet aan de passiefstandaard 2 250 kWhverwarming/jaar met WP = 536 kWhelektriciteit/jaar = 1 340 kWhprimair/jaar 2 250 kWhSWW/jaar met WP = 536 kWhelektriciteit/jaar = 1 340 kWhprimair/jaar 900 kWhelektriciteit voor de hulptoestellen = 2 250 kWhprimair/jaar TOTAAL : 4 930 kWh primair/jaar ( 45 kWh/m2.jaar) – 4 930 kWh primair/jaar = 0 Conversiefactor 2.5

Met een geothermische warmtepomp (WP) water-water (COP 4.2), bekomt men een productie van 2 250 kWhverwarming/jaar + 2 250 kWh SWW/jaar & met 22 m2 PV-panelen, bekomt men een productie van 1 972 kWhelektriciteit/jaar . Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Gebruik van hernieuwbare energie Voorbeelden Neem een woning van 150 m2 die voldoet aan de passiefstandaard 1 125 kWhverwarming/jaar met condensatieketel = 1 125 kWhprimair/jaar 1 125 kWhverwarming/jaar met biomassawarmtekrachtkoppeling = 360 kWhprimair/jaar 1 125 kWhSWW/jaar met condensatieketel = 1 125 kWhprimair/jaar 1 125 kWhSWW/jaar met biomassawarmtekrachtkoppeling = 360 kWhprimair/jaar 900 kWhelektriciteit voor de hulptoestellen = 2 250 kWhprimair/jaar

– 1 125 kWhelektriciteit geproduceerd door WKK = – 2 813 kWhprimair/jaar TOTAAL : 2 407 kWh primair/jaar ( 45 kWh/m2.jaar) Met een biomassawarmtekrachtkoppeling, bekomt men een productie van 1125 kWhverwarming/jaar + 1 125 kWhSWW/jaar + 1 125 kWhelektriciteit/jaar Bij verbruik van 4 000 kWhbiomassa/jaar. Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Gebruik van hernieuwbare energie Voorbeelden Neem een woning van 150 m2 die voldoet aan de passiefstandaard 1 125 kWhverwarming/jaar met condensatieketel = 1 125 kWhprimair/jaar 1 125 kWhverwarming/jaar met biomassawarmtekrachtkoppeling = 360 kWhprimair/jaar 1 125 kWhSWW/jaar met condensatieketel = 1 125 kWhprimair/jaar 1 125 kWhSWW/jaar met biomassawarmtekrachtkoppeling = 360 kWhprimair/jaar 900 kWhelektriciteit voor de hulptoestellen = 2 250 kWhprimair/jaar

– 1 125 kWhelektriciteit geproduceerd door WKK = – 2 813 kWhprimair/jaar TOTAAL : 2 407 kWh primair/jaar ( 45 kWh/m2.jaar) – 2 407 kWhprimair/jaar = 0 Met een biomassawarmtekrachtkoppeling, bekomt men een productie van 1125 kWhverwarming/jaar + 1 125 kWhSWW/jaar + 1 125 kWhelektriciteit/jaar Conversiefactor 2.5 Bij verbruik van 4 000 kWhbiomassa/jaar. & met 11 m2 PV-panelen, bekomt men een productie van 963 kWhelektriciteit/jaar Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Financiële ondersteuning BHG Nulenergie valt in de prijzen BATEX-Voorbeeldgebouwen (2013) : 100 €/m2 Energiepremies (2013) : •

Nieuwbouw passief : tot 120 €/m2 (+ diverse boni)

•

Renovatie passief : tot 210 €/m2 (+ diverse boni) (+ 30 €/m2 in vgl met 2012)

•

PV: tot 1 €/Wp (enkel voor nieuwbouw passief of lage energierenovatie)

•

Warmtepomp : tot 4 750 €/wooneenheid

•

Zonthermische panelen: tot 3 500 €/4m2

•

Warmtekrachtkoppeling: tot 4 500 € x vermogen

•

Biomassa, wind… : 25% van de investering (enkel voor tertiair)

Renovatiepremie: tot 70% van de aanvaarde werken Groenestroomcertificaten : 87 €/groenestroomcertificaat in Brussel (terugverdientijd van max 7 jaar voor PV) Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Conclusies Brussel focust in eerste instantie op energie-efficiëntie en pas daarna op hernieuwbare energie  Nulenergie makkelijker haalbaar vertrekkend van passief dan van lage energie 2015 : passiefverplichting voor iedereen (huisvesting, kantoren en scholen)  Herdefiniëren van de standaard, toegankelijk voor alle toepassingen 2019 : Nulenergie verplicht voor alle nieuwbouw (publieke gebouwen)

2021 : Nulenergie verplicht voor alle nieuwbouw (overige gebouwen) Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geeft alle noodzakelijke ondersteuning om vanaf 2013 met nulenergie te starten! Neem deel aan de projectoproep VOORBEELDGEBOUWEN 2013 !!! Evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing

Bedankt voor uw aandacht

Ir. Ismaël Daoud Beleidsadviseur Duurzaam bouwen en Energie Cel Energie, Lucht, Klimaat, Duurzaam bouwen en Groene economie @ : [email protected] Tel: +32 (0)2 517 14 34 Fax: +32 (0)2 517 14 90 www.evelyne.huytebroeck.be

PS : Dit is GEEN nulenergiewoning …


Nulenergie in Brussel: perspectieven?

Recommend Documents