nr10 Krant voor medewerkers van ProRail - jaargang 2 - nr 10 - oktober 2006

nr10 Inhoud

Krant voor medewerkers van ProRail - jaargang 2 - nr 10 - oktober 2006 Met feestelijk ontbijt voor medewerkers van Rotterdam Goederen

2 3 4 5 6 7

Onopvallende medereiziger

Botlekspoortunnel in gebruik genomen

In september reed in reizigerstreinen tussen Maastricht en Haarlem een geometriesysteem mee.

Station straks toegankelijker Minister Peijs van VenW ontving van NS en ProRail een pakket voorstellen voor verbeteringen

Het roer om! Drie ex-ProRailers gingen na hun baan bij ProRail iets heel anders doen.

Het Dashboard geeft soms een vertekend beeld Nieuwe meetmethode zorgt voor trendbreuk.

Post uit … Utrecht Na 30 jaar verhuist het SMC Utrecht naar Amsterdam.

Medewerkers van Rotterdam Goederen op Kijfhoek werden op 18 september in alle vroegte verrast met een feestelijk ontbijt ter ere van de opening van de Botlektunnel. In het weekend van 16 en 17 september is de Botlekspoortunnel, onderdeel van de Betuweroute, in gebruik genomen. Voor vervoerders op de Havenspoorlijn en de treindienstleiders op Kijfhoek betekent dit een grote vooruitgang. Vervoerders zijn klanten, en die wil je zo goed mogelijk van dienst zijn. Maar tot voor kort was het voor treindienstleiders op de post Kijfhoek niet gemakkelijk een precieze planning te maken voor vervoerders op de Havenspoorlijn. De enkelsporige Botlekspoorbrug werd dagelijks gebruikt door zestig à zeventig treinen en stond gemiddeld de helft van de tijd open om schepen door te laten. Het scheepvaartverkeer ging altijd voor. De doorvaart van schepen is niet op de minuut te plannen en vervoerschema’s voor goederentreinen moesten doorlopend worden aangepast. Dat zorgde voor wachttijden en problemen elders op het spoor bij bijvoorbeeld verladers. Nu de nieuwe Botlekspoortunnel kan worden gebruikt, horen die problemen tot het verleden. Capaciteitsmanagement kan werken met een betere planning, goederentreinen kunnen vaker rijden en verladers kunnen meer kwijt over het spoor. Kortom, voor alle betrokkenen is dit een mooie stap voorwaarts. De Botlekspoortunnel gaat als eerste van de vijf tunnels op de Betuweroute in gebruik. Het zijn de eerste spoortunnels ter wereld met sprinklerinstallaties. De sprinklers vormen een onderdeel van een zeer uitgebreid pakket ultramoderne tunneltechnische installaties.

voorzieningen in de tunnel zijn aangebracht. De dvd ondersteunt het ‘eigen maken’ van de nieuwe procedures die gepaard gaan met de nieuwe veiligheidssystemen door de machinisten. Deze ondersteuning is te gebruiken voor alle tunnels van de Betuweroute. Ook de treindienstleiders op Kijfhoek hebben een aparte cursus gevolgd om vervoer door de tunnel goed te laten verlopen en bij calamiteiten juist te handelen.

Skoop gaat digitaal Het jaarlijkse werktevredenheidsonderzoek van ProRail kun je voortaan op de computer invullen.

Maandagochtend 18 september stond er een feestelijk ontbijt klaar voor de treindienstleiders van Kijfhoek. De Botlekspoortunnel wordt officieel geopend op dinsdag 17 oktober om 08.00 uur door minister Karla Peijs van Verkeer en Waterstaat, in het bijzijn van Bert Klerk. De nieuwe spoortunnel is klaar voor gebruik.

En verder Column Udo Groen

3

Wat doet …

6

Personalia

6

Column

7

Railsport/LSR

8

Kennismaking met nieuwe spoorroute De afdeling Transmissie BR van ProRail was verantwoordelijk voor een soepele overgang van brug naar tunnel voor de gebruikers. Speciaal voor deze klanten is een dvd gemaakt van de nieuwe spoorroute om de wegbekendheid te vergroten. Vervoerders moeten vanaf de eerste rit herkennen wat ze onderweg tegenkomen, zeker nu er allerlei nieuwe veiligheids-

ProRail nr 10 oktober 2006 1

In het nieuws Volkstuinen, voor sommigen is het voorbij Onder de stralende zon zet meneer Kraaijeveld (63) de laatste stappen in de volkstuin die hij 33 jaar met liefde en plezier heeft onderhouden. “Wij zagen het al aankomen”, erkent hij. “Dit moest een keer spaaklopen; er komen steeds meer mensen die hier niets te zoeken hebben. Kijk, de mens van tegenwoordig gedraagt zich toch anders dan die van pakweg twintig jaar geleden. Toen, dat moet ik er wel bij zeggen, zag je hier ook nog wel eens een beheerder van de NS. Daar hadden we een praatje mee en ik stopte hem nog wel eens een appeltje toe van die boom hier.”

Dierendag – Op 4 oktober, de sterfdag van de heilige Franciscus van Assisi (1181-1226), wordt overal ter wereld stilgestaan bij de rechten van de dieren in onze samenleving.

Resultaten onderzoek naar spoorspattingen bekend

Werkzaamheden en inspectie kunnen beter Spoorspattingen zijn relatief eenvoudig te voorkomen. Dat blijkt uit een intern onderzoek door ProRail Inframanagement. Het spoorsysteem kan extreme weersomstandigheden gemakkelijk aan als het goed is aangelegd en onderhouden, en als er voldoende toezicht en controle is op het geleverde werk. Daar bovenop is het raadzaam om met een 'alarmfase' te werken bij een verwachte periode met hoge temperaturen, waarin direct preventieve maatregelen worden genomen. Spoorspatting ontstaat door spanning in het spoor, bijvoorbeeld door hoge temperaturen. Het spoor kan dan zijdelings of opwaarts gaan uitwijken waardoor de veiligheid in gevaar kan komen. Tijdens het hete weer in met name juli dit jaar leidde dit fenomeen tot ontsporingen bij Zwammerdam en Landgraaf, die overigens niet tot persoonlijke ongelukken leidden. Reden voor een 'breed' intern onderzoek naar de precieze oorzaken en te nemen maatregelen. Het onderzoeksteam dat zich over de spoorspattingen boog, bestond uit medewerkers van de IM-afdelingen Veiligheid & Milieu, Infra-operatie, Railsystemen en de Tracéteams uit de regio's onder regie van Bart Schmeink. "Die brede aanpak werkte prima", aldus Mark Beuk, die het onderzoek coördineerde. "Het stelde ons in staat om het probleem van alle kanten te benaderen. Dat heeft geleid tot heldere conclusies: de kwaliteit van het geleverde werk aan het spoor is onvoldoende en ProRail controleert het onvoldoende. Daar zijn we natuurlijk niet blij mee, maar het is wél de waarheid en we zitten wat dat betreft intern bij ProRail op één lijn." In totaal zijn in juli 285 meldingen geweest over vermeende spoorspattingen. Na analyse bleven er 143 relevante en valide

meldingen over. Aan de hand van de ontsporingen te Landgraaf en Zwammerdam zijn 14 zogenaamde basisoorzaken gedefinieerd zoals 'ballastbed ligt niet goed' of 'geplande extra schouw niet uitgevoerd'. Vervolgens is gekeken welke oorzaken van toepassing zijn geweest op de diverse spoorspattingen. "In bijna veertig gevallen hebben we – buiten het warme weer – maar één of twee oorzaken kunnen vinden, maar bij de beide ontsporingen waren ze alle veertien van toepassing", vertelt Mark Beuk. "Doordat we de fouten nu goed in kaart hebben gebracht, kunnen we heel gericht maatregelen nemen om het aantal spoorspattingen in de toekomst te minimaliseren. Sommige maatregelen vereisen de nodige uitwerking, maar andere zijn per direct uit te voeren als er weer sprake is van aanhoudende hitte." Het onderzoeksteam beveelt in dat geval een 'alarmfase' aan waarin een lijst wordt bijgehouden van locaties die in de gaten moeten worden gehouden. Het gaat dan om plekken waar bijvoorbeeld kortgeleden ballast, dwarsliggers en spoorstaven zijn vervangen of waar incidenten in de spoorgeometrie nog niet zijn verholpen. Verder moet de verantwoordelijkheid voor toezicht en inspectie helder zijn en dient er afstemming tussen inspecteur en projectleiders te zijn over bijvoorbeeld extra inspectie na afloop van werkzaamheden. "Het is niet de bedoeling dat er meer regelgeving komt", benadrukt onderzoeksleider Bart Schmeink. "We hopen dat bij de uitwerking van de aanbevelingen vooral de nadruk komt te liggen op het vergroten van de kennis, ervaring en kwaliteit. Niet alleen bij ProRail maar in de hele branche."

Tijdelijk station Arnhem open Onopvallende medereiziger Het tijdelijk station in Arnhem wordt zondag 1 oktober geopend. Tot aan de opening van de nog te bouwen OV-terminal zal dit tijdelijke station fungeren als het centrale station van Arnhem. Tegelijk met de opening van het tijdelijke station gaan de deuren dicht van het huidige stationsgebouw. Dit zal in 2007 worden gesloopt, waarna de bouw van de nieuwe OVterminal start. Als alles volgens planning verloopt, heeft Arnhem medio 2009 een moderne OV-terminal, die deel uitmaakt van het Nieuwe Sleutelproject Arnhem Centraal. De bouw van de nieuwe terminal is een samenwerkingsverband tussen de gemeente Arnhem, ProRail en NS. Samen vieren zij op zondag 1 oktober de opening van het tijdelijke station op het voorplein van 14.00-15.00 uur. Iedereen is welkom.

2 oktober 2006 nr 10 ProRail

Reizigers tussen Maastricht en Haarlem hebben er niets van gemerkt: in de maand september reed in hun trein een geometriesysteem mee. Drie weken lang heeft het onbemande meetsysteem gegevens verzameld over de kwaliteit van de infrastructuur en de interactie tussen wiel en rail. Het systeem moet op termijn de cabineschouw vervangen om overschrijdingen van bodem- en veiligheidswaarden te detecteren. Er hoeven dan geen speciale meettreinen meer te worden ingezet. Na de proef wordt besloten of een landelijk dekkend netwerk van zo’n dertig meetplatformen ingebouwd wordt in NSmaterieel. Er kunnen dan ook andere meetsystemen aangesloten worden. De proef is in samenwerking met NS Reizigers uitgevoerd en maakt onderdeel uit van het programma Sporen zonder Storen van ProRail Spoorontwikkeling.

Maar de tijden zijn veranderd en ProRail heeft ook nog een TAO-doelstelling te halen. Dat doel staat op gespannen voet met volkstuinen die alleen via de spoorberm kunnen worden bereikt. En mensen langs de baan, dat proberen NS en ProRail zo veel mogelijk te voorkomen. Daarom verdwijnen in Zuid-Holland 92 van de in totaal ongeveer 700 tuinen. De helft van die 92 is illegaal. Voor de tuinen die blijven, worden nieuwe contracten met huurders afgesloten. De landelijke en regionale media doken massaal af op dit ‘human interest’ onderwerp. RTL4 maakte er een item van voor de nieuwsuitzending van half acht dat besloot met de woorden dat gedupeerden door ProRail schadeloos worden gesteld en dat de rest van het land pas volgend jaar aan de beurt is. Op dit moment is binnen ProRail besloten de activiteiten voor de overige regio’s op te schorten naar volgend jaar. Reden: dit soort acties moet zorgvuldig worden voorbereid en uitgelegd aan de samenleving om ons imago als maatschappelijk betrokken organisatie geen geweld aan te doen en te kunnen rekenen op lokale bijval in plaats van hoon en weerstand.

Outputsturing

Trots op de Betuweroute Hoewel je het in onze omgeving niet altijd zou denken, zijn met de Betuweroute veel goede dingen gekomen. Om maar een paar wapenfeiten te noemen: geboorde tunnels, zeer geavanceerde tunneltechnische installaties, de Betonprijs gewonnen, de Europese standaard voor beveiliging ERTMS toegepast, vernieuwende contractvormen zoals de Waardse Alliantie, enzovoort, enzovoort. Kortom, een spoorlijn met vernieuwingen en een hele hoge kwaliteit. Onze verwachting is dat er genoeg te vervoeren zal zijn vanuit de haven van Rotterdam. Met partijen die op de tweede Maasvlakte hun logistiek gaan organiseren, wordt afgesproken dat 20 procent van het transport via het spoor moet gaan lopen. De BREM (BetuweRoute ExploitatieMaatschappij) heeft de taak om zoveel mogelijk treinpaden over de Betuweroute te leveren. Zij doen dat zo veel mogelijk als een zelfstandig bedrijf. Dat is ook bewust zo door ProRail ingestoken, zodat de BREM de ruimte krijgt om innovatieve werkwijzen te bedenken. Deze kunnen vervolgens ProRail weer helpen bij het moderniseren van haar werkwijzen. Deze samenwerking zal lang niet altijd eenvoudig zijn, maar uiteindelijk gaan wij er ook beter door werken.

financiering Programma Outputsturing neemt je mee...

doel 1 & de financieringssystematiek Doel 1, het onderwerp van deze maand, is gericht op meer inzicht in de relatie tussen wat we doen en het effect daarvan op de ProRailprestaties. Projecten die hieraan bijdragen, verduidelijken de relatie tussen kosten, activiteiten en prestaties. Zoals het project Financieringssystematiek onder leiding van Gerlof den Buurman.

Wat houdt het project in? “Financieringssystematiek maakt de relatie zichtbaar tussen kosten, activiteiten en prestaties, op basis van de hoeveelheid infra, vervoersintensiteit en wetgeving.”

Hoe gaat financieringssystematiek straks werken? “Stel dat de overheid minder geld beschikbaar stelt voor het spoor. Dan is aan ons de vraag: wat zijn de gevolgen voor de prestaties en hoe kunnen we bijvoorbeeld de beschikbaarheid zo hoog mogelijk houden? Financieringssystematiek maakt het mogelijk om verschillende scenario’s uit te werken met oplossingsrichtingen, waaruit dan gekozen kan worden.”

Op welke manier draagt het project bij aan outputsturing?

De laatste loodjes van de realisatie zijn nog zwaar, zoals vaker aan het eind van een traject. Maar als op 2 januari de eerste goederentrein voorzichtig over de Betuweroute rijdt, mogen wij als ProRail terecht trots zijn op de Betuweroute.

“Outputsturing betekent dat wij met vervoerders en VenW afspraken maken over de prestaties die wij gaan leveren, zonder dat we hoeven aangeven hoe we tot die prestaties komen. Met behulp van financieringssystematiek krijgen we inzicht in wat we moeten doen om onze prestaties te realiseren en hoeveel geld daarvoor nodig is.”

Udo Groen

Wat zie je als uitdaging voor de komende periode? “Zorgen dat het project vastere grond krijgt binnen ProRail. Er moet een beheerorganisatie komen, en mensen moeten daadwerkelijk met de systematiek gaan werken. Zonder dat laatste is het project voor mij niet geslaagd.”

Implementatieplan toegankelijkheid van spoorsysteem is klaar

Outputsturing betekent voor mij… Gerlof den Buurman: leuker werk, meer verantwoordelijkheid voor ProRail en vooral een beter product voor onze klanten.'

Station toegankelijker voor reizigers met een functiebeperking Welke maatregelen worden de komende jaren genomen om de toegankelijk van het spoorsysteem te verbeteren? Het staat allemaal in het Implementatieplan Toegankelijkheid, een voorstel van ProRail en NS aan de minister van Verkeer en Waterstaat. Ook nu al kunnen mensen met een functiebeperking met de trein van en naar een groot aantal stations reizen. Internet, teksttelefoon, sms-service en het gratis meenemen van een begeleider maken dit mogelijk. En op een groot aantal stations is iemand van NS aanwezig om te helpen. Blindengeleidelijnen, antislipvloeren en aangepaste kaartautomaten zijn maatregelen die momenteel op stations en perrons worden gerealiseerd om de toegankelijkheid te verbeteren. ProRail en NS willen de toegankelijkheid van stations graag nog verder verbeteren. Daartoe hebben zij een Implementatieplan Toegankelijkheid opgesteld, waarin zij minister Peijs van Verkeer en Waterstaat een heel pakket maatregelen voorstellen. Vanaf 2007 kunnen kleinere zogeheten infrastructuurmaatregelen worden genomen, zoals het aanpassen van toiletten en wachtruimten. Dit is binnen enkele jaren afgerond. Langer duurt het om alle perrons toegankelijk te maken door het aanleggen van liften. Een gelijkvloerse instap van het perron in de trein zal voor gehandicapten een enorme vooruitgang betekenen, maar is niet van de ene op de andere dag gerealiseerd. Perrons moeten worden verhoogd en vervoerders moeten treinen met een lage vloer inzetten. Het voorbereiden van een dergelijke perronaanpassing neemt per station ongeveer anderhalf jaar in beslag.

Blindengeleidelijnen op perrons. Foto: NS

Uiteindelijk moet het spoorsysteem in 2030 grotendeels zelfstandig toegankelijk zijn voor iedereen. Dit betekent niet dat alle mensen met een beperking tot 2030 moeten wachten tot zij zelfstandig de trein kunnen nemen. Het hangt af van de reis die zij willen maken. Veel stations zullen al voor 2030 zelfstandig toegankelijk zijn.

Nieuw huis voor hagedissen en hazelworm Mocht de spoorlijn Maastricht-Lanaken definitief weer worden gebruikt, dan zullen de muurhagedis, de levendbarende hagedis en de hazelworm die leven in het gebied rond de spoorlijn, verhuizen naar een veilig terrein. Prorail heeft samen met Stichting RAVON (Reptielen, Amfibieën en Vissen Onderzoek Nederland) een plan opgesteld om de dieren een nieuw, veilig leefgebied te garanderen. In het gebied rond de spoorlijn Maastricht–Lanaken wonen drie soorten bijzondere, zeldzame hagedissen: de muurhagedis die nergens anders in Nederland voorkomt, de levendbarende hagedis die in tegenstelling tot de meeste reptielen geen eieren legt maar haar jongen levend ter wereld brengt en de 40 centimeter lange (pootloze) hazelworm die veel wegheeft van een slang. Bij werkzaamheden om de lijn Maastricht– Lanaken weer geschikt te maken voor (goederen)vervoer, kunnen de dieren gewond raken of gedood worden. Daarom zullen ze worden gevangen en overgebracht naar een speciaal leefgebied langs het spoor, dat afgeschermd wordt met een speciale omheining. Later worden de hagedissen en wormen overgebracht naar een nieuw, nog te bouwen leefgebied langs het spoor met stapelmuren en houtstapels. Hier kunnen de dieren rustig wonen zonder de kans dat ze gegrepen worden door een langsrijdende goederentrein. Half september beslissen potentiële gebruikers van de spoorlijn of zij daadwerkelijk het traject tussen Lanaken en Maastricht in gebruik zullen nemen.

De muurhagedis (Foto: Wilbert Bosman, Stichting RAVON)


Ze vonden het leuk bij ProRail, maar wilden tóch iets anders...

Het roer om! Charlotte Dam was tot mei 2005 teamleider op post Eindhoven. Met haar man Harry besloot ze om in hun vakantiehuis in Frankrijk te gaan wonen. Nu runt ze haar eigen gastenverblijf Maison Le Roux.

kans’ krijgen om hun leven te beteren. Een jongere leeft bij ons in een caravan in de tuin en helpt mee in ons gastenverblijf.

Echt luisteren en vertellen Het gras is hier niet groener, het is toch gewoon keihard werken. Maar ik ben hier eigen baas en kan mijn eigen dingen doen: decoreren, inrichten, tuinieren, wandelen. Ik heb meer rust en tijd voor contacten met de buren. Ons huis ligt aan de rand van het dorp, waardoor we meer betrokken zijn bij het dorpsleven. In de winter hebben we hier een druk sociaal leven: er wordt veel gegeten met elkaar en de Fransen nemen de tijd om echt te luisteren en te vertellen.

“Met onze Citroën HY hebben we jarenlang heerlijk rondgetoerd door Frankrijk. De romantiek van de huizen en het leven op het platteland spraken ons aan. In Nederland had ik al een tijdje zoiets van ‘waar doe ik het voor’. De kinderen waren de deur uit, ik was hard aan het werk en de energie en tijd ontbraken voor de dingen die ik echt leuk vind. Het werk als teamleider was leuk, maar ik kook bijvoorbeeld ook graag. Hier kom ik daar weer aan toe: ik kook voor mijn gasten en werk als kok in een restaurant. Mijn ervaring als teamleider neem ik wél mee. Ik kan mensen op hun gemak stellen, er komen mooie gesprekken los aan tafel. We werken ook mee aan een project voor moeilijk opvoedbare Nederlandse jongeren, die in Frankrijk een soort ‘laatste

Charlotte (links) samen met de buurvrouw die zich over haar heeft ontfermd.

Het was heel eng om in Nederland alles op te zeggen. Maar als je al je abonnementen en al dat soort dingen los-laat, geeft dat veel rust en overzicht. Mijn leven hier zie ik niet als het roer om, ik ben meer de dingen gaan doen waar ik goed in ben, in een prettige omgeving. En dat bevalt me prima.” Charlotte’s vakantieverblijf is te zien op www.maisonleroux.nl

Carsten Busch van Veiligheid & Milieu ging onlangs aan de slag als Rådgiver for sikkerhets- og kvalitetskompetanse og -kultur bij Jernbaneverket (JBV), de Noorse equivalent van ProRail. “Noorwegen trok ons wel. Ik was er een paar keer zakelijk geweest en op vakantie. En ineens op een onbewaakte zaterdagmorgen tijdens het surfen op internet zag ik een leuke vacature. Die functie werd het niet voor me, maar Jernbaneverket hield me wel op de hoogte. Daar is mijn huidige functie uitgerold. De bedoeling is – als mijn gezin ook is overgekomen – dat we hier voorgoed blijven. Noorwegen is relatief schoon, veilig, en er is vooral veel ruimte. Voor de kinderen zien we veel voordelen, het schoolsysteem hier spreekt ons aan. Op dit moment voel ik me hier vooral een kind. Denk ik in een gesprek te lang over een woord, dan ben ik de ander helemaal kwijt. Gelukkig spreekt iedereen hier goed Engels, de uitspraak van Noren is fantastisch mooi. Maar ik probeer natuurlijk zoveel mogelijk Noors te spreken. In Nederland heb ik een cursus ‘Noors in drie maanden’ geleend van de bibliotheek en die heb ik stug doorgeakkerd, met de koptelefoon op in de trein. Het lezen gaat verbazingwekkend goed, ik hoef op een bladzijde maar zo’n 2-3 woorden op te zoeken. Bij praten moet ik vooral over een drempel heen.

Kompetansematrise Jernbaneverket is een agentschap van het ministerie van Vervoer, ik ben nu ambtenaar. De infrabeheerder doet zelf het onderhoud. Ik vind dat een goede zaak, het voorkomt een hoop overdrachtsmomenten. In sommige zaken lopen ze jaren vooruit, in andere waren we bij Veiligheid & Milieu verder. Ik ben nu bezig met een kompetansematrise en daarbij kan ik putten uit mijn ervaring bij V & M. Het voelt goed om langzaam over te gaan van puur absorberen naar iets toevoegen. Mijn toekomst? De taal goed leren, doorgroeien binnen JBV en weg uit Oslo, de drukte vermijden en de ruimte opzoeken.” Carsten bekijkt een oude sneeuwfrees in Finse, het hoogste punt (1222m) van de Bergensbanalijn van Oslo naar Bergen.

Nadja Haak en haar vriend Patrick Kruithof hebben sinds april 2006 een kalvermesterij. Daarvoor werkte Nadja als secretaresse bij ProRail Capaciteitsmanagement in Utrecht. “Mijn vriend droomde er als klein jongetje al van om boer te worden. We gingen dan ook op zoek naar een kalvermesterij die hij zou gaan runnen. Ik zou buiten de deur blijven werken, maar gaandeweg kreeg ik ook interesse in de kalvermesterij en zijn we er samen ingestapt, mede door de grootte van dit bedrijf. En dat bevalt goed! Mijn collega’s van ProRail hebben met veel belangstelling de overstap gevolgd. Ik ben gewoon geen type om nog jaren binnen achter de computer te zitten. Al is mijn werkervaring wel handig, want ik doe ook de administratie van ons bedrijf. In onze vier schuren staan ongeveer 1800 kalveren in groepshuisvesting: vijf stuks in één hok. Wettelijk is vastgesteld hoeveel ruimte er per kalf beschikbaar moet zijn. De eerste zes weken zijn deze hokken onderverdeeld in kleinere babyboxen om de kalveren beter individueel in de gaten te kunnen houden. De kleintjes zijn nog veel bevattelijker voor ziektes. Gaat het goed, dan worden ze ‘losgegooid’.


‘s Ochtends om 7.00 uur beginnen we met het voeren van de kalveren. Met behulp van de computer wordt de melk in de juiste samenstelling van water en melkpoeder aangemaakt. De mix verandert naarmate de kalveren ouder worden. Na de melk krijgen ze maïs. Daarna loop ik ‘s ochtends een ronde om te kijken hoe ze het doen. Ik controleer op ziekten en geef medicijnen als dat nodig is. ’s Avonds om 16.30 uur volgt de volgende voerronde en tussendoor komen er allerlei andere werkzaamheden aan bod.

Kalverintegratie Wij mesten de kalveren op contractbasis. Ze zijn niet ons eigendom maar van een zogenaamde kalverintegratie. We sluiten telkens nieuwe contracten af voor een bepaalde hoeveelheid mestrondes. De eerste koppels mestkalveren zijn inmiddels naar de slachterij gebracht. Vooraf heb ik me wel afgevraagd of ik daar tegen zou kunnen, maar dat valt mee. We hebben te veel dieren om je aan te hechten. Kalveren zijn lieve dieren, ik geef ze vaak een aai over de bol of loop even te dollen, maar je bouwt er verder geen band mee op.” Nadja: ‘Zo zie ik er nú uit tijdens mijn werk’

Nieuwe meetmethode zorgt voor trendbreuk

Dashboard geeft soms vertekend beeld

ORakel

ORakel

OR ondersteunt visie op leren en ontwikkelen

In het verleden had iedere taakorganisatie zijn eigen opleidingsbeleid. HRM heeft een visiedocument voor het opleiden en ontwikkelen binnen ProRail gemaakt dat binnen de Personeel/Arbo-commissie van de OR in behandeling is. Vooruitlopend op het instemmingsverzoek voor het ProRailbrede beleid is de OR gevraagd advies uit te brengen op Leren & Ontwikkelen binnen Verkeersleiding. Het gaat hier om het leertraject van medewerkers reisinformatie, treindienstleiders en netwerkanalisten en -bestuurders. De onderdeelscommissie Verkeersleiding heeft het advies inhoudelijk behandeld. Zij zijn immers de medewerkers die kunnen beoordelen of de voorgestelde veranderingen tot verbeteringen leiden. De belangrijkste veranderingen zijn: • De opleidingseenheid TRDL wordt omgevormd tot de afdeling VL Operationele Opleidingen. • Professioneel en permanent leren 'on the job'. • De functie van Regionale Opleidings Functionaris (ROF) komt te vervallen. • Er komen nieuwe functies werkplekbegeleiders en leerbegeleiders. • Er vindt een andere manier van bevorderen plaats dan in de huidige CAO is geregeld.

Wie het ProRail Dashboard op @propos in de gaten houdt, ziet dat de indicator voor Treindienst Aantastende Onregelmatigheden (TAO's) al wekenlang op 'rood' staat. Veel ProRailers denken dat we dus slechter zijn gaan presteren op dit punt. In werkelijkheid wordt deze langdurige 'alarmfase' veroorzaakt door een nieuwe meetmethode. Met de nieuwe manier van registreren komt ProRail tegemoet aan de wens van minister Peijs van Verkeer en Waterstaat. Zij wil dat ProRail voor de hele spoorbranche per 1 juli 2007 met behulp van een betere registratie tenminste 90 procent van alle opgetreden vertragingen vastlegt met een betrouwbaarheid van tenminste 95 procent, inclusief oorzaken én onveilige situaties die tot vertragingen kunnen leiden. Met de minister is echter nog geen nieuwe target afgesproken die als maatlat voor de meting kan dienen. Totdat die nieuwe target er is, wordt de 'nieuwe' TAO-informatie teruggerekend naar 'oude' TAO's om zo te kunnen bijhouden hoe ProRail er op dit gebied voorstaat.

Dekkingsgraad Ondertussen is het ministerie van VenW wél opgetogen over het nieuwe registratiesysteem. Niet alleen is de dekkingsgraad (meer soorten onregelmatigheden) gestegen, maar de registratie zelf is in het nieuwe systeem gemakkelijker

Meten is weten

Schijnbare verslechtering Bij de indicator Bediening Rijwegen op het Dashboard is iets soortgelijks aan de hand. De indicator staat op rood, terwijl ook op dit front de prestaties feitelijk niet slechter zijn dan voorgaande jaren. Tegenover deze schijnbare verslechtering staat een schijnbare verbetering bij de prestatie-indicator ‘gemiddelde functiehersteltijd' die overigens niet op @propos staat. Het externe bureau heeft het effect van het nieuwe registratiesysteem op deze KPI nader onderzocht en geconcludeerd dat er geen sprake is van aantoonbaar effect. Er is weliswaar sprake van meer TAO’s met een relatieve korte hersteltijd (waardoor het gemiddelde daalt), maar er is ook sprake van een te optimistische inschatting van ontbrekende hersteltijden in de periode van het oude registratiesysteem. Het nieuwe registratiesysteem legt functiehersteltijden vanuit de klantbeleving (verkeershinder) veel beter vast.

Televisie en kaarsen Is er iets op tv? Veel Nederlanders nemen dat letterlijk. Bij 59 procent van de Nederlanders wordt het televisietoestel gebruikt als onderzetter voor kunst, foto’s, een kaarsje of een lampje. Maar ook een bruidsboeket, knuffels of de telefoon vinden een plekje op de televisie. Bron: TNS NIPO

In het nieuwe systeem worden verstoringen nauwkeuriger én breder vastgelegd. Ook is de werkwijze aangepast. Dit levert dus meer TAO’s op. Dit betekent niet automatisch dat het buiten in werkelijkheid slechter gaat. Er wordt gewoon meer geregistreerd. Dat levert een hoger totaal op en zorgt voor een trendbreuk. Een hoger aantal houdt dus niet automatisch in dat er meer hinder is opgetreden. In tegendeel, uit een voorzichtige eerste analyse van de eerste twee kwartalen van 2006 blijkt dat ProRail op TAO-gebied 5 procent beter lijkt te presteren dan in het eerste halfjaar van 2005. Dit cijfer moet met enige voorzichtigheid worden bekeken omdat de kwaliteit van de registratie nog niet op orde is en er dus sprake is van een niet-stabiele trendbreuk. Een extern bureau rapporteert maandelijks over de ontwikkeling van de verschillende trendbreuken voor de diverse spoorpartijen.

en uniformer. Bovendien zijn er in de spoorsector concrete afspraken gemaakt over definities en procedures tussen ProRail en de vervoerders en over het toewijzen van de verantwoordelijkheid voor een onregelmatigheid. De dekkingsgraad zal nog groter worden door aanpassingen aan het meetsysteem, begin volgend jaar. Er komt dan tevens meer aandacht voor afgeleide vertragingen (een vertraagde trein die een vertraging van andere treinen veroorzaakt).

De OR onderschrijft de mening van de Directie dat het van essentieel belang is dat er een goed opleidingstraject bestaat voor nieuwe medewerkers en dat het voor een 'lerende' organisatie van belang is dat een cultuur van leren en ontwikkelen wordt geschapen waarbij ProRail zijn medewerkers maximaal ondersteunt door het beschikbaar stellen van tijd en middelen. Om dit alles te bereiken, stelt de OR enkele voorwaarden aan zijn advies waarbij de OR het belangrijk vindt dat medewerkers gelijke kansen en behandeling krijgen. Personele consequenties voortkomend uit deze adviesaanvraag dienen dan ook conform de sociale spelregels te gebeuren en voor de voorgestelde verandering van bevorderen, eist de OR dat e.e.a. pas kan worden ingevoerd na overeenstemming met de vakbonden. Wellicht dat dit pas kan worden geregeld in de nieuwe CAO-onderhandelingen die dit najaar zullen worden opgestart.

"Door de veranderingen is het nog even lastig om een exact beeld te krijgen van onze prestaties", zegt directeur Anthonie Bauer van Inframanagement. "Om ze te kunnen toetsen aan de bestaande norm hebben we onderzocht welke veranderingen we moeten toeschrijven aan de verbeterde registratie en welke gegevens iets zeggen over de prestaties óude stijl'." Anthonie verwacht dat dit najaar concreet duidelijk is wat het effect van de nieuwe registratiemethode precies is. "We zouden op 1 januari met een schone lei kunnen beginnen en een norm kunnen afspreken. Maar aangezien de meetmethode in 2007 verder wordt verfijnd, verwachten we ook dan weer een trendbreuk."


Wat doet...

een objectenboom? Personalia Jubilea 25 jaar IM: D.J. Alvenaar, WBI-maker, Amsterdam (1/10) VL: T. de Graaf, treindienstleider, Amsterdam (1/10) F. Brouwers, teamleider, Utrecht (1/10) L. Schrijvers, treindienstleider, Utrecht (12/10) ICT-S: J.C.J. Vermond, medewerker, Utrecht (26/10) 40 jaar IP: A.J.M. Hendriks, projectmanager, Utrecht (24/10)

Branchebericht Eerste OV-fietsbox Velsen heeft de primeur van de eerste OV-fietsbox van Nederland. Op het Pontplein in Velsen-Zuid, bij de draagvleugelboot, is de box voor huurfietsen in gebruik genomen. De fietsbox is een initiatief van de stichting OV-fiets. De fietsbox in Velsen-Zuid is een onbemand glazen huisje met twintig huurfietsen. Op de andere 99 plaatsen in Nederland biedt OV-fiets huurfietsen aan in stallingen en bij fietsenmakers bij alle grote en middelgrote NS-stations of in fietskluizen waar per kluis één fiets in kan staan. De nieuwe fietsbox is goedkoper dan de fietskluizen. Er zijn al plannen om ook bij busstations in Gelderland fietsboxen te plaatsen. De fietsbox is gerealiseerd op initiatief van de provincie. Die wil het IJmuiderstrand beter bereikbaar maken, onder meer door autoverkeer te ontmoedigen. Badgasten die aankomen met de draagvleugelboot, kunnen straks de OV-fiets pakken. Bron: Haarlems Dagblad Een objectenboom is een soort stamboom, waarin een systeem (de ‘familie’) tot op detailniveau (de ‘afstammelingen’) wordt ontleed. Het Railinfrasysteem van ProRail is rond zo’n objectenboom opgebouwd. Hieraan is alle regelgeving rondom de railinfra opgehangen. Voor de railinfrastructuur in Nederland gelden strenge eisen. Zo stelt de overheid voorwaarden aan de bouw en het gebruik van het spoor. Daarnaast behoort elk technisch onderdeel te voldoen aan criteria als betrouwbaarheid, beschikbaarheid, onderhoudbaarheid en veiligheid. En de verschillende componenten en systemen moeten natuurlijk technisch goed ingepast zijn in hun omgeving en zo lang mogelijk renderen. ProRail beoordeelt nieuwe en gewijzigde producten op al die aspecten. Na beoordeling worden ze al of niet vrijgegeven voor toepassing. Om de prestaties van de railinfrastructuur te waarborgen maakt ProRail ook (technisch) beleid: regels voor bijvoorbeeld

Post uit...

Onderzoek naar kosten opknappen IJzeren Rijn

Utrecht

Wanneer u dit verhaal leest, komt onze post niet meer uit Utrecht maar uit Amsterdam. Na dertig jaar te zijn gevestigd in het Verkeersleidinggebouw in Utrecht, is ons SMC (Schakelen Meld Centrum) samengevoegd met het SMC in Amsterdam. SMC Utrecht was dertig jaar lang een van de vijf landelijke centra waar de railinfrastructuur 24 uur per dag, 7 dagen in de week nauwlettend in de gaten werd gehouden. Een SMC bewaakt de energievoorziening en coördineert de storingsafhandeling. Door deze gecombineerde taak worden onregelmatigheden aan de infra snel en adequaat afgehandeld en


het ontwerpen, bouwen, installeren, onderhouden en slopen van de verschillende technische onderdelen op en aan het spoor. Deze regelgeving varieert van ontwerpen veiligheidsvoorschriften tot contractuele regelingen en milieuregels. De regelgeving is dus ontsloten op basis van de objectenboom. Dat wil zeggen dat alle documenten gerelateerd zijn aan fysieke objecten als het draagsysteem, het geleidesysteem of het beveiligingsysteem. Hieronder hangen weer subsystemen en uiteindelijk kom je uit bij het kleinste boutje dat onderdeel is van de bevestigingsconstructie van de spoorconstructie van de constructie daarboven enzovoort. Als ProRail voorschrijft welk object in een bepaalde situatie moet worden gebruikt, vinden de spooraannemers – of een van de ruim 560 externen die zijn aangesloten op het systeem – in de Railinfra Catalogus alle regelgeving die rondom dit object is vastgelegd. Meer weten? Neem eens een kijkje op www.pol.prorail.nl.

kunnen werkzaamheden aan de hoogspanningsinstallaties veilig worden uitgevoerd. Bedrijfsmatig was het logisch om de twee SMC-posten in een regio samen te voegen. De werkdruk rond grote storingen/calamiteiten kan in de nieuwe situatie beter opgevangen worden en ook de samenwerking is goed met de collega’s op onze nieuwe werkplek. Maar voor ons persoonlijk is de verplaatsing wel ingrijpend. Niet alleen moeten we verder reizen, we waren ook gehecht aan onze centrale werkplek in Nederland. Door de open verstandhouding die wij onderhielden met het rijdend personeel, procesaannemers en andere collega’s van ProRail waren wij goed op de hoogte van wat er zich afspeelde binnen onze gezamenlijke processen. Velen van ons werkten decennialang in het Verkeersleidinggebouw in Utrecht. In de komende tijd worden waarschijnlijk meer SMC’s samengevoegd. Na onze verhuizing heeft elke regio één SMC, maar zoals het er nu naar uitziet worden het uiteindelijk twee landelijke SMC’s. De onzekerheid rond deze ontwikkelingen geeft extra spanning bovenop de verhuizing. Vanaf 15 september dus operationeel in Amsterdam maar wel zoals u van ons gewend bent: 24 uur per dag, 7 dagen in de week.

Er komt een onderzoek naar de kosten van modernisering van het Nederlandse deel van de IJzeren Rijn. Dat is een van de afspraken tussen Nederland en Belgie over deze ongebruikte goederenlijn die Antwerpen via Noord-Limburg met Duitsland verbindt. Minister Peijs van Verkeer en Waterstaat is het daarover eens geworden met de Belgische staatssecretaris Bruno Tuybens van Overheidsbedrijven. Peijs heeft in een brief aan de Tweede Kamer de gekozen aanpak geschetst die moet leiden tot de heropening van de lijn. Vorig jaar bepaalde het Hof van Arbitrage in Den Haag dat Nederland daaraan moet meebetalen. Behalve nieuwe kostenramingen moet er ook een nieuw ontwerp van het Nederlandse deel van de lijn komen. Dat is volgens de minister nodig omdat ramingen en ontwerp dateren van rond 2001. De Belgische infrabeheerder Infrabel zal meekijken bij het werk. Ook worden de vervoersaantallen van de IJzeren Rijn die tot nu toe zijn gehanteerd, geactualiseerd. Tot nu toe wordt uitgegaan van ramingen uit 1997, te weten 43 goederentreinen per etmaal in 2020. Naar verwachting zijn het nieuwe ontwerp en de ramingen over een tot anderhalf jaar klaar. Een commissie van onafhankelijke deskundigen moet advies uitbrengen over de kostenverdeling tussen Nederland en België.

Et cetera Mijn Keuzeplan: nu kiezen voor 2007 Was 2006 nog een proefjaar, vanaf 2007 zal er optimaal gebruik worden gemaakt van de keuzemogelijkheden van ‘Mijn Keuzeplan’, de digitale versie voor het invullen van arbeidsvoorwaarden. Er komen zeven keuzeronden, waarvan de eerste al start in oktober 2006. • In oktober moet al voor 2007 worden bepaald of je meer, minder of een gelijk aantal uren gaat werken. Wel is het zo dat meer of minder werken alleen kan met toestemming van de manager. • In 2007 zullen nog zes keuzeronden plaatsvinden en wel in januari, februari, maart, april, mei en september. Verder moet je nu kiezen tussen deelname aan de spaarloonregeling of aan een levensloopregeling. Om mee te kunnen doen aan de levensloopregeling, moet het spaarloon zijn stopgezet vóór 1 januari 2007 en moet je een levensloopcontract afsluiten bij een levensloopaanbieder, bijvoorbeeld Levensloop Plus. Andere mogelijkheden zijn de volgende doelen: • extra salaris door het ‘verkopen’ van vrije tijd; • het fiscaalvriendelijk aanschaffen van een fiets; • het inkopen van extra pensioen; • het inleggen van geld ten behoeve van de levensloopregeling; • extra verlof; • het fiscaalvriendelijk regelen van de vakbondscontributie.

SKOOP gaat digitaal Last van de werkdruk, maar wel blij met je werk? Blij met je collega’s, maar niet over je carrièrekansen? Tot en met 22 oktober kun je je mening over dit soort zaken kwijt in de SKOOP-vragenlijst. Vroeger op papier, maar vanaf nu digitaal. SKOOP is het jaarlijkse onderzoek naar de waardering van medewerkers voor zaken als werksfeer, arbeidsomstandigheden en communicatie. Iedereen die bij ProRail in dienst is (dus niet ingehuurd), heeft de afgelopen week een brief gekregen met informatie over het onderzoek en een persoonlijke inlogcode. Hiermee kun je tot en met 22 oktober zowel thuis als op het werk inloggen op de vragenlijst. "De benadering van de invullers is dit keer iets persoonlijker dan in de voorgaande versies", vertelt Cees van Hees van HRM. "Vragen die niet voor jou zijn bedoeld – zoals over RGB, terwijl je daar niet aan meedoet – krijg je niet meer voorgeschoteld. En nieuw is dat we naar de leeftijd en het aantal dienstjaren vragen, en willen weten of iemand leiding geeft. Als we een relatie leggen

tussen die gegevens en de inhoudelijke antwoorden, kunnen we meer gerichte informatie verkrijgen, bijvoorbeeld door te kijken of de beleving van werkdruk samenhangt met leeftijd." Bijna driekwart van de ProRailers vult de SKOOP-vragenlijst jaarlijks in. Dat is best veel, maar het kan altijd beter, vindt Cees. "De resultaten zijn immers belangrijk. Zij vormen voor de managers het uitgangspunt voor verbeteringen." Zo bleek uit vorige SKOOP-onderzoeken dat de rol van de leidinggevenden op een aantal punten kan worden verbeterd. Daar is de afgelopen periode met succes aan gewerkt. De gegevens uit het SKOOP-onderzoek worden verwerkt door een extern bureau. Anonimiteit is daarmee verzekerd, want ProRail krijgt de individuele antwoorden niet te zien. Doordat SKOOP dit jaar digitaal wordt gehouden, zijn de resultaten al begin november beschikbaar. Zodra ze zijn besproken in de Directieraad worden ook de medewerkers geïnformeerd.

Amsterdam Amstel Een wat verstoft techniekgebouwtje op het perron tussen spoor 3 en 4 op Amsterdam Amstel heeft een facelift ondergaan. De smoezelige wanden hebben plaatsgemaakt voor beschilderde panelen waarop 'de mens' centraal staat. Bedenker is kunstenaar Serge Verheugen. Hij maakte eerder muurschilderingen in Amsterdam Centraal, Schiphol en op de stations van Hoofddorp en Castricum.

De inzet van oud verlof is pas mogelijk in de Keuzeronde van mei 2007. Dit heeft te maken met de invoering van een geautomatiseerde verlofverwerking. Een uitgebreide toelichting met voorbeelden vind je in de brochure ‘Prorail Keuzeplan’ die je begin 2006 thuis hebt ontvangen, samen met je password. Ook op de HRM pagina’s van @propos kun je terecht voor meer informatie. Hier staan ook de antwoorden op de meest gestelde vragen.

Rondgang

Column De vergadering

Een clubhuis opknappen of een dagje werken in de natuur? Een goed doel adopteren of je maatschappelijke verantwoordelijkheid onderstrepen in een reclamespotje? Steeds meer grote bedrijven laten zich van hun sociale kant zien. Wat vind jij? Moet ProRail zijn maatschappelijke gezicht wat duidelijker tonen?

1

Erik Pastoor, projectbegeleider bij Infraprojecten in Noord-Oost: “ProRail heeft al best een duidelijk sociaal gezicht, vind ik. Ik werk nog niet zo lang bij ProRail, en het valt me op dat er veel contact is met de samenleving. We geven reisinformatie, we informeren omwonenden over onze plannen of over bijzonderheden, zoals wanneer er een bom onschadelijk wordt gemaakt. Verder wordt veiligheid bij ProRail extreem belangrijk gevonden ten behoeve van de samenleving. In wezen heeft ProRail van huis uit al een sociaal gezicht want het stamt uiteindelijk uit een overheidsbedrijf, en de overheid is er voor de samenleving.”

‘ProRail mag zijn sociale gezicht best wat duidelijker laten zien’

2 3

Gerrie van den Boogaard, secretaresse op de afdeling VMBJ, Eindhoven: “De actie voor de slachtoffers van de tsunami een paar jaar geleden sprak me aan. In plaats van een kerstpakket te ontvangen, kon je door ProRail een bedrag laten overmaken naar het speciale gironummer van de landelijke actie. ProRail mag best vaker zoiets organiseren. Ik vind wel dat je als werknemer altijd zelf moet kunnen kiezen of je meewerkt aan een goed doel; dat moet niet van bovenaf worden opgelegd.”

Rens Frings, ketencoördinator bij Rotterdam Goederen: “Voor mij hoeft ProRail zijn sociale gezicht niet zo nodig aan de buitenwereld te laten zien. Als we ons werk goed doen, gaan de mensen vanzelf goed over ons denken. Wij zijn een facilitair bedrijf, en leveren op die manier al een bijdrage aan de maatschappij. Degenen aan wie we ons sociale gezicht wél wat duidelijker mogen laten zien, zijn onze klanten. En dan heb ik het niet alleen over de reizigers en NS maar over alle klanten, dus ook Railion en ERS, Rail4Chem, Acts, HGK, Strukton, Volker Stevin en nog een paar kleintjes. ProRail stelt zich soms nog steeds op als een ouderwets staatsbedrijf en het wordt tijd dat dat verandert. In plaats van dat wij zeggen: ‘Zo moet je het doen’ zouden we ook kunnen vragen: ‘Wat hebben jullie van ons nodig?’. Dat lijkt me wel zo sociaal voor een bedrijf dat diensten verleent.”

De meesten zijn er al. Weer geen vrouw! Allemaal mannen in een kringetje om de ronde vergadertafel. Mijn entree wordt opgeluisterd met hoofdknikjes en vriendelijke glimlachjes. Ik schud negen handen. De laatste hand is van de vermoedelijke voorzitter. Hij houdt mijn hand langer vast en kijkt me ook net iets langer aan dan de anderen. “Aangenaam, Hans Meermans.” Dat zullen we nog wel eens zien, denk ik. Er hangt een muf geurtje in de kleine vergaderruimte. De man naast me buigt over de vergadertafel heen en schuift het blad met koffie- en theekannen naar zich toe. “Jij ook koffie?”. Ik knik richting het vragende gezicht en staar daarna verlekkerd naar het mandje met koekjes in cellofaan. “Koekje?” Hans opent: “Het onderwerp is de risicoanalyse van het verkorten van rode golf van het XG-regime, uitgevoerd door DHV en de rolverdeling tussen IM en CM als het gaat om de aanpassing van het RVTO. Gelukkig is de vergadering ’s ochtens, want dan ben ik scherper. De afkortingen vliegen over tafel: VL, BVS, STS, AV, RAMSCHE, MIP, IVW … Ik heb me voorgenomen te gaan solliciteren bij een ander bedrijf zodra ik alle afkortingen ken. Ik ken er ééntje niet. Godzijdank, ik kan blijven. Na een half uur ben ik volledig de draad kwijt. De vergadertafel ligt bezaaid met rapporten, technische tekeningen met koffiekringen en gescheurde cellofaantjes. Ik concentreer me op de stenen koffiekopjes ertussenin. Aan de rand van het koffiekopje van mijn buurman hangen twee druppels. Bij mijn eigen kopje tel ik er vier. Schilders zouden het vermoedelijk zakkers noemen. Zou er een relatie zijn tussen het aantal zakkers en het aantal slokken dat je neemt? Een dikke twee uur later is de vergadering afgelopen. Samen met een collega loop ik terug naar mijn werkplek. “Is er iets besloten?” Mark Lammers


Over de vloer

bij Frits Vinken

LSR Nieuw LSR-kantoor Het LSR-kantoor is uit zijn jasje gegroeid. Daarom zijn wij vanaf 1 oktober 2006 te vinden in het gebouw van het Spoorwegpensioenfonds aan de Arthur van Schendelstraat 812 in Utrecht. We hebben ook een nieuw telefoon- en faxnummer. Bellen kun je naar 030 232 9266 en faxen naar 030 232 9271. Ons correspondentieadres blijft ongewijzigd: LSR, Postbus 19106, 3501 DC in Utrecht. Nieuw bij LSR is de directe verkoop van alle reisproducten van Hotelplan onder sterk verbeterde condities. Wil je ook profiteren van interessante korting bij het boeken van reizen van bekende touroperators of uit de LSR-vakantiegids? Word dan LSR-lid. Het kost slechts 1 euro per maand! Bel en informeer naar de voorwaarden. Al onze reizen en producten zijn te vinden op www.LSR-reizen.nl.

Railsport “Het is zo mooi om met je vingers in het vakmanschap van een ander te wroeten, details te voelen en zien van zo lang geleden. Het roept beelden op van die tijd: de mensen, huizen, leefomstandigheden. Mijn voorkeur gaat uit naar de Romeinse tijd. Dat komt vast door een vroegere schoolmeester van me, die ons meenam naar opgravingen van het Castellum en schepen bij Zwammerdam. Stonden we daar een middag afvalbergen door te spitten, op zoek naar oude schatten. Het afgelopen jaar heb ik in Nijmegen als vrijwilliger meegewerkt aan de opgraving van het St. Josephhof. We hebben hier restanten van het Oppidum Batavorum, de stad der Bataven gevonden. Op de foto zie je mij spitten in wat waarschijnlijk een waterkelder of koeling is geweest van een al geromaniseerde bewoning. Let op de brandsporen: in 69/70 AD is de stam der Bataven tegen alles wat Romeins was in opstand gekomen. Alle Romeinse forten en nederzettingen, van Katwijk tot Xanten langs de Rijn, zijn toen in brand gestoken. De bittere brandlucht die daar nu nog uit voort-

komt, herkent iedere archeoloog. Gek genoeg zijn onder de brand sommige dingen juist goed bewaard gebleven. Huizen die zijn neergestort of ingeklapt, kun je als het ware weer uitvouwen. De gebruiksvoorwerpen onder zo’n muur zijn redelijk goed geconserveerd. Op deze opgraving zijn, onder leiding van de gemeentelijke archeologische dienst, een aantal amateur-archeologen van de AWN, de Archeologische Werkgemeenschap Nederland, ingezet. Sommigen amateurs hebben een grote kennis opgebouwd van een bepaalde periode of techniek en worden zelfs betrokken bij een bepaald project. De mix tussen graven in de buitenlucht en in de bibliotheek zoeken naar achtergrondinformatie maakt deze hobby zo leuk en afwisselend. En verrassend: je weet in beide gevallen niet wat je zult vinden.”

07/10/06 07/10/06 04/11/06 09/11/06 18/11/06 19/11/06 26/11/06 07/12/06 09/12/06

Zwemfestijn Persluchtduiken Denksportdag Zaalvoetbal Bowling duo Zevenheuvelenloop Karten Zaalvoetbal Denksportdag

familiedag clinic bridge en schaken 35+ toernooi toernooi 15 km endurance erwtensoep toernooi bridge en schaken

Zevenheuvelenloop Een echte uitdaging voor diegenen die hun herfstconditie willen testen! Kun jij de beroemde zeven heuvels bedwingen? Ook dit jaar kan er weer gratis worden deelgenomen via Railsport, zowel individueel als met afdelingsteams (8-10 personen). Aanmelden voor deelname aan deze 23e Zevenheuvelenloop is mogelijk tot 13 oktober 2006. Locatie: Nijmegen.

Frits van Loenen is projectmanager Nieuwbouw in Zwolle.

Zaalvoetbal Eekhoorntjesbrood? De paden op, de lanen in… maar wat staat daar onder die boom? Gaat je kennis van paddenstoelen niet verder dan ‘rood met witte stippen’, kijk dan eens op www.paddenstoel.nl. Hier vind je foto’s van veel voorkomende paddenstoelensoorten in Nederland, met een korte uitleg. Dat maakt een herfstwandeling wel zo leuk!

Railsport organiseert ook dit najaar twee zaalvoetbaltoernooien: voor 35+ en voor alle leeftijden. Heren-, dames- en gemende teams zijn welkom op dit gezellige en informele toernooi. Per team zijn twee introducés toegestaan voor een introductieprijs van € 5,00 per persoon. Uiteraard kun je je ook individueel of met gezinsleden aanmelden. Locatie: Zutphen.

Duo Bowlen Maak kennis met de bowlingsport! Ieder jaar nemen er vele nieuwkomers deel aan dit gezellige Railsportevenement; alleen, met gezinsleden of met collega's. De dag is ingedeeld in vier series, met vier games voor elk duo. Deelnamekosten: € 5,- per persoon. Aanmelden is mogelijk t/m vrijdag 10 november 2006. Locatie: Nieuwegein.

Colofon Eindredactie Fieke Livius, Karen van Rooij, Marie-José Tops | Fotografie Ronald Tilleman, Jan Lankveld, Wilbert Bosman, sxc.hu, NS | Vormgeving Duotone grafisch ontwerpers, Utrecht | Druk Roto Smeets GrafiServices Utrecht | Redactieadres [email protected], deadline kopij: woensdag 11 oktober 2006.


nr10 Krant voor medewerkers van ProRail - jaargang 2 - nr 10 - oktober 2006

Recommend Documents