SCHRIFTELIJKE VRAAG
nr. 680 van LIES JANS datum: 29 mei 2015
aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN
Borstvoeding - Promotiecampagnes
Borstvoeding wordt vanuit de Vlaamse overheid gestimuleerd en gepromoot via allerlei initiatieven. Het merendeel van die initiatieven wordt door Kind en Gezin uitgevoerd. Kan de minister een overzicht geven van de initiatieven ter promotie en stimulering van borstvoeding in 2013 en 2014? Telkens graag met vermelding van de organisator van het initiatief.
JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN
ANTWOORD
op vraag nr. 680 van 29 mei 2015 van LIES JANS
Hieronder volgt een opsomming van acties in 2013, die eveneens van kracht waren in 2014: 1. Verspreiden van basisinformatie: a) de brochure “Borstvoeding de ideale start”. Deze brochure bevat uitgebreide informatie over het belang van borstvoeding, samenstelling, houdingen bij geven van borstvoeding,… Het is namelijk belangrijk dat (aanstaande) ouders vlot toegang hebben tot deze informatie. De brochure is gratis en wordt via diverse kanalen beschikbaar gesteld aan (aanstaande) ouders en andere geïnteresseerden (bijvoorbeeld grootouders), via de Kind en Gezin-Lijn, via informatieavonden voor aanstaande ouders in kraamklinieken, via de website van Kind en Gezin (rechtsreeks te bestellen), via de regioteamleden van Kind en Gezin tijdens het kennismakingsbezoek of eerste huisbezoek… De brochure wordt ook ruim bekend gemaakt bij andere zorgverleners zoals gynaecologen, huisartsen en vroedvrouwen, diëtisten, … zodat zij (aanstaande) ouders kunnen verwijzen naar de bestelkanalen. Ook sectoren zoals kinderopvang, Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning, projecten opvoedingsondersteuning en opvoedingswinkels, inloopteams, kraamzorgorganisaties… ontvangen een exemplaar van de brochure ter inzage. Expertisecentra Kraamzorg kunnen de brochure in meerdere exemplaren bestellen voor verdeling naar hun cliënten. Ook universiteiten, richting geneeskunde en scholen voor verpleegkunde, vroedkunde, personenzorg, dieetleer, opvoedkunde, babysit-diensten (bijvoorbeeld de Gezinsbond) en uitgeverijen van schoolboeken ontvangen een exemplaar van de brochure “Borstvoeding, de ideale start”; b)
op de website van K&G wordt gelinkt naar de verschillende zelfhulpgroepen voor borstvoeding (vzw La Leche League Vlaanderen, Vereniging voor Begeleiding en Bevordering van Borstvoeding) en het afkolven van moedermelk;
c)
in de prenatale communicatiedragers wordt gesensibiliseerd tot het geven van borstvoeding;
d)
er werd pictografisch materiaal ontwikkeld, het zogenoemde “Kind in Beeld” rond borstvoeding;
e)
informatie vinden (aanstaande) ouders ook via de website van Kind en Gezin. Het thema borstvoeding werd hier uitgebreid uitgewerkt. De informatie is in de eerste plaats gericht naar de doelgroep van Kind en Gezin (aanstaande ouders, ouders met jonge kinderen tot 3 jaar, kinderopvang), maar is uiteraard ook te consulteren door andere geïnteresseerden;
f)
(aanstaande) ouders kunnen met al hun vragen terecht op de Kind en Gezin-lijn.
2. Ondersteuning bij borstvoeding:
reeds
voor
de
geboorte
a) na de thuiskomst van de kraamkliniek proberen regioteamleden van Kind en Gezin zo snel mogelijk een huisbezoek te brengen om te vermijden dat moeders snel afhaken; b) met specifieke vragen rond borstvoeding kan men ook terecht bij de Kind en Gezin-lijn. Daar staan zowel medewerkers van de frontoffice als gespecialiseerde medewerkers van de backoffice klaar om de vragen m.b.t. borstvoeding te beantwoorden; c) sinds 2002 werden in België de borstvoedingspauzes ingevoerd om het combineren van werk en het geven van borstvoeding te vergemakkelijken. Kind en Gezin werkt actief mee om ouders te informeren over deze borstvoedingspauzes en over andere verlofregelingen (zoals ouderschapsverlof, vaderschapsverlof, …). Moeders kunnen ook bij Kind en Gezin terecht voor een borstvoedingsattest; d) de begeleiding van moeders in het geven van borstvoeding gebeurt via de dienstverlening van Kind en Gezin: het kraambezoek, de huisbezoeken, de consulten op het consultatiebureau van het jonge kind en de Kind en Gezin-Lijn. Hierbij kan er ook met vroedvrouwen worden samengewerkt in de gezinnen; e) er werden ook specifieke acties opgezet naar de kinderopvang om daar afkolven door moeders of het geven van afgekolfde melk te ondersteunen; 3. De expertisecentra kraamzorg gesubsidieerd door Kind en Gezin ondernamen 20132014 acties ter ondersteuning van borstvoeding. Dit zowel naar partners als in hun aanbod aan aanstaande ouders. Een voorbeeld hiervan is het organiseren van groepsbijeenkomsten met als thema borstvoeding. 4. Kind en Gezin sloot in 2013 en 2014 een projectovereenkomst met projectsubsidies af met het expertisecentrum kraamzorg De Bakermat rond borstvoeding. De overeenkomst omvatte een actieplan met 6 krachtlijnen: borstvoeding voor alle baby’s evident maken; het geven borstvoeding faciliteren en de begeleiding van ouders professionaliseren; positieve benadering van de promotie en ondersteuning van borstvoeding; samenwerken met alle partners in de zorg (formele en informele) die doelstellingen rond borstvoeding delen. specifieke initiatieven ontwikkelen rond borstvoeding in (maatschappelijk) kwetsbare gezinnen; voortrekkersrol nemen in Vlaanderen rond borstvoeding binnen de maatschappelijke gezondheidzorg. 5. Samenwerken met partners om borstvoeding te promoten: a) In mei 2010 werd de Vlaamse werkgroep voeding en beweging opgericht en deze is nog steeds lopende. Deze werkgroep heeft als belangrijkste taak de minister te adviseren in de realisatie van de gezondheidsdoelstelling voeding en beweging. Borstvoeding maakt daar ook deel van uit. In deze werkgroep zitten experts vanuit verschillende domeinen en vertegenwoordigers vanuit verschillende doelgroepen. Zo is ook Kind en Gezin vertegenwoordigd in de werkgroep, met als doel de optimale afstemming tussen de agentschappen; b) Kind en Gezin is sinds 2000 lid van het Federaal Borstvoedingscomité. De belangrijkste taken zijn: - adviezen uitbrengen over alle door de federale overheid genomen of te overwegen beleidsmaatregelen inzake borstvoeding;
-
-
-
-
-
de wijze evalueren waarop in kraamklinieken en elders het al dan niet uitsluitend geven van borstvoeding wordt bevorderd, met inachtneming van de criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie en Unicef; volgens de criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie en Unicef, statistieken verzamelen, het percentage berekenen van de moeders dat borstvoeding geeft bij het verlaten van de kraamklinieken, na 16 weken, na 26 weken en na één jaar en bij thuisbevallingen; toezien op de invoering van de procedure voor de toekenning van het keurmerk "babyvriendelijk ziekenhuis", overeenkomstig het Europees Actieplan dat de Wereldgezondheidsorganisatie en Unicef gezamenlijk hebben opgezet; overleg plegen met de wetgevende en de uitvoerende instanties die op federaal vlak, alsook op gewest- en gemeenschapsniveau, bevoegd zijn voor het beleid inzake borstvoeding; het organiseren, op gang brengen, aanmoedigen en ondersteunen van de wetenschappelijke of andersoortige initiatieven die de bevordering van borstvoeding ten goede kunnen komen, met inachtneming van de vrije en weloverwogen keuze van de moeder.
c) Met de Vlaamse Vereniging voor Gynaecologen, de Vlaamse Organisatie van vroedvrouwen en de Unie van Vlaamse Vroedvrouwen, de Vlaamse Vereniging voor Kindergeneeskunde en Domus Medica en de Algemene Pharmaceutische Bond heeft Kind en Gezin periodiek overleg waarbij ook gezamenlijke acties m.b.t. borstvoeding besproken worden; 6. Digitaal leren: ontwikkeling webcursus borstvoeding. Om te streven naar eenduidige boodschappen ontwikkelde Kind en Gezin een leer- en opzoekplatform over borstvoeding dat toelaat om zijn medewerkers steeds de meest recente kennis op het vlak van borstvoeding aan te bieden. Op die manier worden alle betrokken medewerkers steeds gevoed met de meest recente informatie. Gebruikers van het digitale (leer- en opzoek)materiaal kunnen de meest recente wijzigingen omtrent een bepaald onderwerp gemakkelijk terugvinden. Intussen is deze cursus ook extern ter beschikking gesteld aan professionelen. Want verwarrende, niet eenduidige boodschappen zijn er vaak ook de oorzaak van dat jonge moeders afhaken. 7. Wereldborstvoedingsweek. In deze “Week van de Borstvoeding” (40 week van het jaar) wordt borstvoeding jaarlijks extra gepromoot via diverse acties. Er wordt een gezamenlijk persbericht gemaakt met VLOV, UVV, VVOG, Domus Medica, VVK, De Bakermat, Unicef België, BVL (Belgische Vereniging van Lactatiekundigen) en Kind en Gezin. Een affiche rond het thema wordt verspreid. Kind en Gezin werkt hiervoor samen met het Federaal Borstvoedingscomité. Het thema voor 2013 was Breastfeeding support: close to mothers. De slogan van de affiche van het FBVC was ‘Borstvoeding, elkaars ervaringen delen’. Alle mama’s die borstvoeding geven, worden in de Week van de Borstvoeding tijdens het kennismakingsbezoek, het bezoek op het consultatiebureau of het huisbezoek verrast met een borstvoedingsmagneetje met de woord NATUURLIJK op en tekening van een borst. Thema voor 2014 was Breastfeeding: A winning goal for Life! Hiermee werd de link naar het Wereldkampioenschap voetbal gelegd. Het Federaal Borstvoedingscomité (FBVC) koos voor een eigen slogan die gedurende het ganse jaar bruikbaar is. Deze slogan luidt ‘Getest en goedgekeurd’.
Inzake de promotie en bevordering van borstvoeding is Kind en Gezin maar een schakel in een lange ketting, moet men derhalve met vereende krachten de doelstellingen inzake sensibiliseren en promotie van borstvoeding trachten te realiseren. Bovenstaande acties illustreren de aanhoudende inspanningen van Kind en Gezin ter ondersteuning van borstvoeding; en dit zowel ten aanzien van cliënten als de professionele partners.
