Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Verwelkoming Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen (Heusden, 2 juni 1958) werd licentiaat in de rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven en werkte als advocaat-medewerker in de associatie Geyskens-Vandeurzen in Beringen. Politieke carrière Jo Vandeurzen wordt lid van de Kamer van Volksvertegenwoordigers in januari 1993. In de Kamer van Volksvertegenwoordigers specialiseert Vandeurzen zich in volksgezondheid en justitie. In 2001 wordt hij secretaris-generaal van de kersverse CD&V. Onder voorzitterschap van Stefaan De Clerck en Yves Leterme voert hij een intensieve professionalisering door van de partij. In 2004 wordt hij zelf voorzitter van CD&V. Op 8 oktober 2006 leidt hij zijn partij naar een overwinning bij de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen en bij de federale verkiezingen van 10 juni 2007. Van 21 december 2007 tot en met 19 december 2008 is Jo Vandeurzen minister van Justitie in de regering-Verhofstadt III en later in de regering Leterme I en wordt ook vicepremier. Bij de Vlaamse verkiezingen 2009 leidt Jo Vandeurzen de Limburgse CD&V naar een verkiezingsoverwinning met een persoonlijke score van 69.223 voorkeurstemmen. Op 13 juli 2009, bij de start van de regering-Peeters II, wordt Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Samenvatting politieke loopbaan • CVP-voorzitter van de afdeling Genk (1983 - 1989) • OCMW-raadslid in Genk (1989 - 1998) • OCMW-voorzitter in Genk (1989 - 1993) • Lid van het nationaal CVP-bureau (1989 - 1992) • Belgisch volksvertegenwoordiger (1993 - ) • Gemeenteraadslid Genk (1995 - 2004, 2007 - ) • CVP-fractieleider gemeenteraad Genk (1995 - 1998) • Secretaris-generaal CD&V (2001 - 2004) • Voorzitter ad interim CD&V (2004) • Voorzitter CD&V (29 oktober 2004 - 21 december 2007) • Belgisch minister van Justitie (21 december 2007 - 22 december 2008) • Belgisch vice-eersteminister Leterme I en minister van Institutionele Hervormingen (20 maart 2008 - 19 december 2008) • Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (13 juli 2009 - heden)
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Inleiding van de dag Mieke Broeders, Algemeen Directeur van Enter vzw, het Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid en vzw Toegankelijkheidsbureau. Mieke startte haar loopbaan in 1978 als opbouwwerkster bij Streekontwikkeling Midden-Limburg waar ze o.a. instond voor de ontwikkeling van streekprojecten rond toerisme, opleidingsprogramma’s van werklozen en zelfstandig wonen van personen met een handicap. Dit laatste project was de directe aanleiding voor de oprichting van vzw Toegankelijkheidsbureau in 1993, waarvan zij de stuwende kracht werd. Het Toegankelijkheidsbureau vervulde een pioniersrol in Vlaanderen. Het Toegankelijkheidsbureau ontpopte zich als dé expert inzake woningaanpassing en toegankelijkheidsadvisering. In opdracht van overheden en bedrijven werden diverse onderzoeksprojecten uitgevoerd zoals voor Toerisme Vlaanderen, De Lijn, Testaankoop, ING, NMBS. Vandaag heeft het Toegankelijkheidsbureau structurele samenwerkingsovereenkomsten met de provincies Limburg, Vlaams Brabant, het Kenniscentrum Woonzorg Brussel en een 35- tal lokale besturen en bouwmaatschappijen. In 2006 werd het Toegankelijkheidsbureau erkend als Vlaams Expertisecentrum toegankelijkheid, en ontstond de vzw ENTER. Het expertisecentrum is de inhoudelijke technische partner van het Vlaamse beleid en coördineert het middenveld. Enter heeft tal van Vlaamse instrumenten en publieke websites ontwikkeld. Zoals de gids meegroeiwonen (www.meegroeiwonen.info), het project www.dezilverensleutel.be rond zelfstandig wonen van ouderen. Ook wonen met zorg en begeleiden van pilootprojecten van woonzorgzones zijn speerpuntprojecten van Enter. Zo heeft Enter ook een samenwerkingsovereenkomst met VIPA. Met de website www.toegankelijkgebouw.be en www.toegankelijkvlaanderen.be, www.toegankelijkeomgeving.be worden tools aangereikt om te komen tot een meer toegankelijke publieke omgeving. Op vlak van mobiliteit voert Enter onderzoek naar nieuwe organisatiemodellen en ontsluit ze informatie over vervoersaanbod via de databank en website van www.meermobiel.be . Dankzij diverse Europese projecten kunnen Enter en het Toegankelijkheidsbureau bogen op een breed Europees netwerk. Mieke Broeders is secretaris van het Europees Network Accessible Tourism, lid van Europese standaardisatiecommissies Accessibility and Universal design, lid van de Europese netwerken EASPD, EDEAN, POLIS, High Level Group Inclusion Eurregio. Enter en het Toegankelijkheidsbureau beschikken samen over een multi-disciplinair team van 22-tal personen.
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Universal Design in een zorgperspectief Jasmien Herssens, prof. dr. arch., Departement Architectuur, onderzoeksgroep ArcK, Provinciale Hogeschool Limburg Jasmien Herssens studeerde in 2001 af als architect aan de Hogeschool voor Wetenschap en Kunst Sint-Lucas in Gent. Nadien volgde ze een postgraduaat architectuurwetenschappen aan KULeuven. Ze voerde haar stage uit bij Antearchitecten en werkte als zelfstandig architect bij Wim Goes Architectuur waarna ze als assistent Universal Design startte aan de Provinciale Hogeschool Limburg. In 2007 haalde ze als eerste hogeschoolonderzoeker en als eerste architect een IWTspecialisatiebeurs voor haar doctoraatsonderzoek in Universal Design, een onderzoek waarbij ze de multi-sensoriële expertise van mensen met visuele beperkingen heeft ingezet om een raamwerk van parameters te ontwikkelen voor ontwerpers. Dit raamwerk ondersteunt ontwerpers om meer rekening te houden met haptische (of tactiele) ervaringen in de gebouwde omgeving. Dit doctoraatsonderzoek was een samenwerking tussen de Universiteit Hasselt en de KULeuven en werd onder de titel: “Designing Architecture for More: A Framework of Haptic Design Parameters with the Experience of People Born Blind” verdedigd (2011). Nadien werkte Jasmien kort als Postdoc aan het departement ASRO van KULeuven. Sinds april dit jaar is ze docent Design for All aan de Provinciale Hogeschool Limburg, departement Architectuur.. Ze doceert architectuurtheorie en ontwerpmethodiek en begeleidt studenten in de ontwerpstudio. Daarnaast trekt ze het onderzoek in Universal Design en zorg van het onderzoeksinstituut ArcK. Ze is de Belgische afgevaardigde van EIDD, het European Institute for Design and Disability en is tevens geselecteerd door de Europese commissie als medeoprichter van Voice of the Researchers, een platform dat een brug moet bouwen tussen alle onderzoekers van alle EU-landen en de commissie van de Europese Unie. Enkele weken geleden mocht Jasmien de Cera senior Award ontvangen, een prijs voor ingenieurs met een hart, een maatschappelijke erkenning voor haar onderzoek en onderwijs in Universal Design.
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Bouwen met focus op toegankelijkheid en zorg Fien Van den Abeele, stafmedewerker architect, Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid. Fien Van den Abeele studeerde architectuur aan de Hogeschool voor Wetenschap en Kunst Sint-Lucas in Gent. Na haar stage was ze naast zelfstandig architecte ook medewerker van Goedefroo & Goedfroo architecten en A33 architecten. Sinds 2007 is ze werkzaam bij Enter, waar ze onder meer instaat voor de technisch inhoudelijk ondersteuning van de integrale toegankelijkheid (gebouwen en publieke ruimte). Als medewerker bij Enter ontwikkelde ze de Ontwerpgids Meegroeiwonen, een leidraad voor flexibel en aanpasbaar bouwen, wekte ze mee aan het actualiseren van de wenkenbladen, ondersteunt ze het Vlaams Netwerk Toegankelijk Bouwen (I en II), behandeld technische infovragen en verzorgt vormingen en toelichtingen aangaande toegankelijkheid en bouwen. In functie van de stedenbouwkundige verordening toegankelijkheid stond ze in voor de ondersteuning en advisering binnen de overlegmomenten met kabinet Gelijke kansen Vlaanderen, werkte ze mee aan de inhoudelijke uitwerking en advisering, ontwikkelde ze het Handboek Toegankelijk gebouw (www.toegankelijkgebouw.be) en de andere instrumenten zoals de checklist en vorming en staat tot vandaag in voor het opvolgen van informatievragen. Binnen de opdracht voor het VIPA werkte ze de inspiratiebundels toegankelijkheid van woonzorgcentra en ziekenhuizen uit en werkt ze vandaag aan de ontwikkeling van de inspiratiebundels voor de resterende sectoren. Toelichting: Toegankelijkheid van zorgvoorzieningen zoals ziekenhuizen en woonzorgcentra hangt af van vele factoren. Hoewel er grote gelijkenissen zijn , vraagt de bezoeker en gebruiker van beide voorzieningen specifieke aandacht. Voor woonzorgcentra staat de oudere centraal, voor ziekenhuizen de veelheid en de grote marge aan gebruikers en zijn mogelijkheden (van standaard tot comfort en aangepast). Zowel grote structuren als kleine details kunnen een grote invloed hebben op het gebruikscomfort. De toegankelijkheid uit zich dan ook steeds in aspecten zoals bv goede ergonomische (zorg)ruimten, het vlot gebruik van hulpmiddelen, voldoende bewegingsruimte voor elke partij en inrichtingsmogelijkheden.
Johan Cokelaere, A33 architecten A33 is een vennootschap van architecten en stedenbouwkundigen die zich engageert in het middenveld tussen ruimtelijke ordening en architectuur en zich toelegt op het vormgeven van de leefomgeving vanaf het detail tot aan de ruimste stedenbouwkundige context. Technische kennis en bagage is in de eerste plaats dienstig t.a.v. een ruimere maatschappelijke doelstelling, namelijk het vormgeven van Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
een goed functionerende en betekenisvolle woon- en werkomgeving, met bijzondere aandacht voor sociaal zwakkere groepen. In functie daarvan wordt het principe “maximizing the minimum” gehuldigd, een tegelijk economisch (rationeel, haalbaar), ecologisch (duurzaam, low-tech, recyclage) als socio-cultureel (actueel, sociaal) uitgangspunt. Toelichting: Aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden worden de evoluties/tendensen van de toegankelijke zorg voor ouderen en de impact van deze tendensen op ontsluiting/toegankelijkheid besproken.
Serge Lefevere, architect, gedelegeerd bestuurder Boeckx Serge Lefevere, geboren in Oostende op 20 januari 1961, studeerde af als architect aan het Hoger Architectuurinstituut Sint-Lucas Gent in 1983. Na legerdienst, stage en een korte zelfstandige praktijk, startte hij in 1989 als zelfstandig medewerker bij ir-architect Norbert Boeckx, werd vennoot in 1992 van het architectenbureau Boeckx & Partners en nam eind 2004, samen met 2 vennoten, het architectenbureau over. Sindsdien is hij gedelegeerd bestuurder van het bureau BOECKX. architecture & engineering nv uit Oostende. Dit architectenbureau is gespecialiseerd in het ontwerpen en begeleiden van bouwprojecten in de zorgsector (ziekenhuizen en woonzorgcentra) en bestaat momenteel uit een team van bijna 50 medewerkers. Het bureau, opgericht in 1979, realiseert vandaag een jaarlijkse omzet van 8,5 miljoen euro en heeft sinds meer dan 10 jaar een ISO 9001 certificatie. Toelichting: Het betreft een ziekenhuisproject voor het Jan Yperman Ziekenhuis uit Ieper waarbij, na de fusie van drie campussen, een uitbreidings- en herconditioneringsproject werd gerealiseerd waardoor alle activiteiten gecentraliseerd konden worden op één campus. De realisatie van dit project is gedurende 10 jaar in drie fasen verlopen: - fase 1: nieuwbouw beddenvleugel en medisch-technisch blok - fase 2: herconditionering bestaande gebouwen - fase 3: nieuwbouw inkomgebouw en geriatrie-afdelingen. In september 2012 werd het compleet vernieuwde ziekenhuis officieel geopend.
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
De meerwaarde van een multidisciplinaire samenwerking Lieve Houbrechts, adviseur wonen en zorg, Toegankelijkheidsbureau vzw. Lieve Houbrechts is sedert 1994 werkzaam bij het Toegankelijkheidsbureau waar ze vanuit haar opleiding als ergotherapeut haar loopbaan begon als adviseur woningaanpassing: personen met een beperking en/of ouderen advies geven betreffende het aanpassen van hun woning aan hun specifieke noden met inbegrip van de nodige hulpmiddelen. Ze werkte mee aan de ontwikkeling van de ontwerpgids meegroeiwonen die ze als basis gebruikt voor het adviseren van jonge bouwers die hun woning willen bouwen of verbouwen volgens de principes van meegroeiwonen. Hiernaast zorgde ze mee voor de inhoud van het project de Zilveren sleutel, zit ze mee aan tafel als partner bij de praktische uitwerking van het UD woonlabo te Hasselt en is ze medeoprichter van de opleiding leefbaar wonen die in samenwerking met de PHL ontstond in 2007, een tweede editie kende in 2009 en in 2013 hervat wordt onder de naam ‘specialisatie woonkwaliteit’. Door de groei van het aantal toegankelijkheidsadviezen waarbij de paramedische achtergrond een duidelijke meerwaarde betekende, werd Lieve meer en meer betrokken bij deze dossiers. Sedert een 4 tal jaren kan er gesproken worden van een specialisatie betreffende projecten waarin wonen en zorg centraal staan: WZC, assistentiewoningen, voorzieningen voor personen met een beperking. Vanuit deze expertise heeft ze meegewerkt aan de uitwerking van de inspiratiebundels toegankelijkheid van woonzorgcentra en ziekenhuizen. Toelichting: Toegankelijkheidsadvisering van projecten waarin wonen en zorg centraal staan vraagt een multidisciplinaire aanpak. De samenwerking tussen de bouwheer, de ontwerper en de adviesverlener zal steeds een meerwaarde bieden vanuit de verschillende invalshoeken en benadering. Enerzijds beschikt de toegankelijkheidsadviseur over expertise op vlak van functionele gegevens van de doelgroep, kennis van afwerkingsdetaillering en hulpmiddelen die het gebruikscomfort garanderen. Ontwerpers staan anderzijds in voor de bouwkundige aspecten gecombineerd met creativiteit en esthetiek. Uit de praktijk blijkt dat een grondige samenwerking tussen verschillende disciplines de beste garantie biedt om te komen tot een gebruiksvriendelijk resultaat.
Petra Rubens, interieurarchitect senior projectverantwoordelijke OCMW Hasselt Petra Rubens studeerde in 1992 af als interieurarchitecte aan het Provinciaal Hoger Architectuur Instituut te Diepenbeek Ze werkte als zelfstandig interieurarchitect en werkte freelance voor (interieur) architecten Sinds 1999 is ze full time interieur-
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
architect en projectverantwoordelijke op de technisch facilitaire dienst van OCMW Hasselt. Toelichting: Onder de werktitels ‘campus Banneux en campus Zonnestraal’ werden al veel vergaderingen gehouden en uren gebrainstormd. Het zoeken naar een compromis waarbij zoveel mogelijk troeven, gezien vanuit de verschillende invalshoeken, gecombineerd worden tot een haalbare en betaalbare kaart is het doel. Eind 2007 werd gestart om via werkgroepen (met elk hun specialiteit) de visie over uiteenlopende thema’s zoals o.a. techniek, logistiek, telefonie, wegloop beveiliging, zorg, maaltijden … in grote lijnen uit te zetten. Dit zorgde voor de basis bij het opstellen van de voorstudies door een extern architectenbureau. Ondertussen werden de plannen al meermaals door de betrokken partijen nagekeken en bijgestuurd op gebied van budget, wetgeving, techniek, onderhoud, brandveiligheid en toegankelijkheid. Intussen werden alle onderwerpen verder uitgediept, gemotiveerd en ter goedkeuring voorgelegd aan ons multidisciplinair bouwteam, wat sinds eind 2010 tweewekelijks samenkomt. Voor het thema toegankelijkheid vonden we een constructieve samenwerking met het Toegankelijkheidsbureau. Dit trimester vielen de laatste goedkeuringen, kijken we de bestekteksten na en plannen we om medio 2013 te starten met de ruwbouw van de 2 campussen.
Els Leyssens, Holistic Architecture 50I5 Els Leyssens startte als ruimtelijk planner met het maken van BPA's, RUP's, structuurplannen, masterplannen, verkavelingsplannen,... De wens om ook het bouwproces onder de knie te krijgen prikkelde. Daarom werd de geleidelijke overstap gemaakt naar architectuurprojecten binnen Holistic Architecture 50I5, meer specifiek: rustoorden, woningen (ook passief), scholen,... waarbij de stedenbouwkundige schaal en de omgeving nooit uit het oog werd verloren. Maar alle schaalniveaus alsook het aspect ecologie bleken even belangrijk te zijn. De groei naar een holistische benadering past dan ook perfect bij haar persoonlijke groei. Holistic Architecture 50I5 gaat sterk uit van ecologie, maar zoekt steeds het evenwicht met economie maar ook emotie en evolutie. Er moet per project veel geluisterd en gepraat worden om tot dit evenwicht te komen. Vanuit deze benadering is toegankelijkheid een vanzelfsprekend onderdeel van het bouwproces, zeker voor dit project met voornamelijk de ouderen als doelgroep. Toelichting: Woonzorgcentrum 'Het Dorpvelt' (68 kamers), Dagzorgcentrum 'De Schans' (15 plaatsen), Centrum voor kortverblijf 'de Passage' (5 kamers) te Zonhoven Het Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
ontwerpproces van dit gebouw werd opgestart in 2008. Bouwheer is de vzw Christelijke Woon- en zorgcentra te Zonhoven. Dit gebouw is een uitbreiding op de capaciteit in het bestaande rustoord in het centrum van Zonhoven, doch is gelegen op een andere locatie verder in de straat. Naast de eigen wens om toegankelijkheid goed te benaderen drong ook de bouwheer hier sterk op aan. Vandaar dat reeds in voorontwerpfase met het toegankelijkheidsbureau rond de tafel werd gezeten. Maar ook in aanbestedingsfase was er overleg, en nu in uitvoeringsfase, zij het ter plaatse, via mail of telefonisch. De voorlopige oplevering van het rustoord is voorzien in december van dit jaar.
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Vertalen van functionele eisen van gebruikers en personeel in het bouwproces Rudy Mattheus, ingenieur, voorzitter woonzorgcentrum Salvator vzw en Home Oase vzw Rudy studeerde computerwetenschappen aan de VUBrussel. Hij is meer dan 25 jaar actief in de gezondheidssector, o.a. als adviseur bij de Europese Commissie, en bekleedde leidinggevende managementfuncties bij bedrijven, ziekenhuizen en woonen zorgcentra. Momenteel is hij voorzitter van de Niko Group NV, een comfort en energie smart oplossing enabler in thuisomgevingen en complexe gebouwen. Hij is executive bestuurder in het Jan Portaelsziekenhuis in Vilvoorde, voorzitter van de woon- en zorgcentra Salvator vzw en Oase vzw. Hij is tevens voorzitter van Voka Health Community. Toelichting: Vanuit een holistische benadering, waar wetgeving en inspiratiebundels als context gebruikt worden, worden vanuit de User Centric-benadering, oplossingen gedefinieerd en geïmplementeerd. User Centric-benadering betekent vraaggestuurde oplossingen definiëren, die vanuit de noden van de resident, zorgverstrekkers, familie en mantelzorgers vertrekken. In onze benadering streven we naar end-tot end integratie van deze actoren zodat ze op een kwaliteitsvolle manier actief kunnen zijn in de leef-, zorg- en werkomgeving. Een taxonomie vertrekkend van de users-scenario’s, over functionele eisen naar end-to-end oplossingen wordt volgens het innovatieve Deming methodologie benaderd en als voorbeelden gegeven in onze recente realisaties.
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Wayfinding, leesbare ruimten en signalisatie Johan Lambrechts, Signburo Johan Lambrechts is zaakvoerder van Signburo bvba. Met een grafische opleiding als bagage startte hij als ontwerper bij de wereldleider op het vlak van architecturale bewegwijzeringssystemen. Al snel belandde hij in een verkoop/managementfunctie en deed kennis en ervaring op in diverse nationale en internationale bewegwijzeringsprojecten. Enkele jaren geleden startte hij Signburo, waar hij totaalconcepten verzorgt in bewegwijzering en visuele communicatie. Signburo richt zich vooral op corporate branding projecten enerzijds en projecten in de gezondheidszorg anderzijds. Enkele recente referenties van hun werk zijn het Jan Ypermanziekenhuis, de ZNA-groep, het WZC Toermalien te Genk, het WZC Yserheem te Diksmuide, .... Toelichting : Wat is wayfinding? Welke factoren hebben een invloed en hoe/wanneer begin je eraan? Aan de hand van diverse voorbeelden worden belangrijke criteria voor een goed bewegwijzeringsconcept aangehaald. Bart Vermandere, architect, toegankelijkheidsadviseur, Westkans vzw, WestVlaams Bureau voor Gelijke Kansen en Toegankelijkheid Bart wordt - na 10 jaar ervaring in diverse architectenkantoren - in de begindagen van Westkans in 2002 aangeworven om de technische invulling van het begrip “toegankelijkheid” mee vorm te geven. Een groot onderzoek van alle kuststeden leert hem om de vele informatie van de ervaringsdeskundigen te verwerken tot bruikbare richtlijnen die voor architecten begrijpbaar zijn. Toerisme blijft een rode draad in de vele adviezen. Zijn betrachting is steeds om de knelpunten, in een bestaande situatie of op een voorliggend plan, goed uit te leggen zodat de ontwerper ze kan vermijden of aan een geïntegreerde oplossing beginnen werken. Naast bouwkundig advies, interesseert hem ook de toegankelijkheid in erfgoeddossiers, kwaliteitsvolle zorgarchitectuur, GIS en andere digitale informatieverspreiding, gastlessen Ontwerpen voor iedereen. Toelichting: Na een korte uitleg over onze werking, het advies en enkele principes van Universal Design in een paar sprekende en inspirerende beelden, brengen we het project ‘De Pluim, opvoedingswinkel Kortrijk’ naar voor. Het project kreeg toegankelijkheidsadvies van Westkans vzw in het kader van de West-Vlaamse Infrastructuursubsidie. Bij de eindcontrole bleek niet alleen de rolstoeltoegankelijkheid piekfijn verwerkt in de architectuur, ook de signalisatie blonk uit in eenvoud en doeltreffendheid. Naar toegankelijkheid, maar ook naar Leesbaarheid verdient het project ook van ons een pluim… De moeite dus om het even voor te stellen. Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Kleur en zorg Nathalie Verdonck, architect Design & Color Nathalie Verdonck is afgestudeerd als architect en heeft reeds 15 jaar een eigen architectenbureau, met projecten in de nieuw- en vernieuwbouw. Door een aantal toevalligheden werd in 2004 een zijweg ingeslagen; het geven van kleuradviezen aan architecten, maar ook aan schilders en grote verfmerken, onder andere voor Akzo Nobel, een grote verfproducent. In samenwerking met hen kwamen er een aantal projecten uit de ‘healthcare’ sector op haar weg. De expertise en de passie voor kleur en zorg is van een hoog niveau zodanig dat er een gespecialiseerd advies mogelijk is. Er wordt steeds een uniek, sfeervol concept ontwikkeld met een onderbouwde visie, vertrekkend vanuit de architectuur, de missie van de opdrachtgever maar vooral met respect voor de gebruikers. Kleur als middel om te zorgen. Haar missie als architect, kleur- en zorgvormgever is steeds de leefwereld van de mens mooier en aangenamer en op hun maat te maken. Of dat nu een uitdagend architectuurproject is of het inkleuren van een leefruimte in een woonzorgcentrum. Toelichting: Bij het ouder worden gaan er meestal een paar van onze functies op achteruit. Soms houdt dit visuele stoornissen in, maar zeker ook de manier waarop we kleur zien. Het is belangrijk om enkele inzichten hierover te verwerven en op de juiste wijze kleur als middel in te zetten om het onafhankelijk functioneren zo lang mogelijk te behouden of deze terug aan te moedigen.
Werner Raes, Key Account Manager Caparol
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Hulpmiddelen, van toestel tot ruimte Lieve Houbrechts, adviseur wonen en zorg, Toegankelijkheidsbureau vzw Toelichting: In een woonzorgcentrum en een ziekenhuis staan zorgverlening en ergonomie centraal. De noodzakelijke voorwaarden om in een goede zorgverlening te kunnen voldoen is het voorzien van voldoende ruimte, het gebruik van de juiste werkmethoden en het inzetten van de juiste hulpmiddelen. Hulpmiddelen zijn in een zorgsetting niet weg te denken. Weet hebben van de aanwezigheid ervan alleen is echter onvoldoende. Een goede inschatting kunnen maken van de nodige gebruiksruimte van het toestel, inclusief één of twee hulpverleners is nodig om een goede ruimtelijke vertaling te kunnen maken. Deze functionele eisen krijgen in een ontwerpproces vaak geen of weinig aandacht waardoor vaak te beperkt gedimensioneerde ruimten, met als gevolg een beperkte inzetbaarheid in gebruik die niet afdoende inspeelt op de nood of de vraag.
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden
Inspiratiedag Toegankelijke zorginfrastructuur - 13 november 2012
Woonkwaliteit ook in grootschalige projecten, de meerwaarde van dementievriendelijke principes Patrick Verhaest, Expertisecentrum Dementie Vlaanderen vzw Patrick Verhaest is master in de klinische psychologie en in de medisch-sociale wetenschappen en het ziekenhuisbeleid. Als wetenschappelijk medewerker op het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen vzw verdiepte hij zich in het wetenschappelijk onderzoek omtrent dementievriendelijke architectuur en inrichting. Samen met Erik Stroobants schreef hij Architectonica. Een thuis voor mensen met dementie (2012). Eerder werkte hij in een woonzorgcentrum omtrent de psychosociale aspecten van woon- en leefklimaat. Hij is tevens redacteur van Denkbeeld, tijdschrift voor psychogeriatrie en opleidingscoördinator BegeleiderAnimator aan de VSPW te Mol. Toelichting: Een grootschalige woonomgeving is voor mensen met dementie al snel belastend. Het dementieel beeld wordt dan ernstiger dan op basis van de hersenschade kan worden verwacht. Vraag is dan hoe met een doordachte vormgeving van de woonomgeving ervoor kan worden zorgen dat de zorgnoden niet nodeloos toenemen? Rekening houden met enkele basisprincipes van dementievriendelijk bouwen bij het uittekenen van het grondplan, kan al een wereld van verschil maken.
Enter vzw, Vlaams Expertisecentrum Toegankelijkheid VIPA, Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden