Notitie Toekomst Flevoparkbad
Stadsdeel Oost Geagendeerd voor behandeling in de Commissie Algemene en Sociale Zaken op 11 december 2013 Geagendeerd voor besluitvorming in de vergadering van de deelraad op 7 januari 2014
Bestuurlijk opdrachtgever: Fatima Elatik Ambtelijk opdrachtgever: Annet Doesburg 12 november 2013 430977
Inhoudsopgave 1. Inleiding
3
2. Opdracht en proces
3
3. Samenvatting onderzoeken en consultaties
4
3.1 Onderzoek Prognose zwembehoefte 2013-2025 Stadsdeel Oost
4
3.2 Onderzoek exploitatie Flevoparkbad en toekomstmogelijkheden
5
3.3 Overige onderzoeken en randvoorwaarden
8
3.4 Consultaties
8
3.5 Participatie Klankbordgroep / Vrienden van het Flevoparkbad
9
3.6 Oprichting zwemvereniging Flevoparkbad Vroeg Laat (FVL)
9
4. Relatie met IJburg, Sportfondsenbad Oost en Camping Zeeburg
10
4.1 Zwembad op/nabij IJburg
10
4.2 Sportfondsenbad Oost
10
4.3 Tijdelijke seizoenscamping Zeeburg Too
11
5. Advies en besluiten
11
5.1 Maatregelen op de korte termijn (seizoen 2014)
12
5.2 Toekomst: realisatie overdekt bad / combibad
12
5.3 Gevraagde beslispunten
13
5.4 Vervolg
13
6. Bijlagen
14
2
1. Inleiding Op 6 december 2012 is de Discussienota Toekomst Flevoparkbad in de Commissie ASZ besproken. Het zwembad voorziet voor veel mensen in Amsterdam-Oost in een maatschappelijke, sportieve en recreatieve behoefte. Daarnaast wees de commissie ook op de jaarlijkse tekorten bij het zwembad, dit bedraagt jaarlijks ca. € 635.000,-. Volgens de Commissie ASZ zijn zowel sluiting van het Flevoparkbad als een voortzetting van de huidige exploitatievorm op de lange termijn geen optie. Daarom kreeg het DB de opdracht te onderzoeken of het volledige complex (onder nader te bepalen voorwaarden) door marktpartijen herontwikkeld kan worden en op zoek te gaan naar partners voor publiek-private samenwerking. Deze opdracht is uitgeschreven in de Startnotitie Toekomst Flevoparkbad, vastgesteld door de deelraad op 2 juli 2013. Bij de vaststelling is een amendement aangenomen met twee moties die in het project zijn opgepakt. De belangrijkste aanvulling vanuit de deelraad was de positie van het Sportfondsenbad Oost, de behoefte aan (overdekt) zwemwater op IJburg en de mogelijkheden voor overkapping van het bad mee te nemen. Daarnaast werd in de twee moties benoemd dat nauwe samenwerking met de Vrienden van het Flevoparkbad zeer gewenst is. Het DB kreeg de opdracht de concrete ideeën ingediend via het Burgerinitiatief en de Ideeënbus, uit te werken voor zowel de korte als de lange termijn. Door deze moties is in het onderzoek ook de huidige exploitatie betrokken. Zwemseizoen 2013 Het Flevoparkbad heeft een goed seizoen achter de rug. In totaal zijn er 68.592 bezoekers ontvangen. In 2012 waren dat er 48.000. Het bad heeft veel positieve aandacht gehad in de media. De openingstijden zijn verruimd voor banenzwemmers op dinsdag en vrijdagochtend. Het mooie weer is de belangrijkste oorzaak van de ver bovengemiddelde bezoekersaantallen. Daarnaast ook het gegeven dat het Floraparkbad in Noord (het gehele seizoen) en het Sloterparkbad in West (4 weken) gesloten waren in verband met bouw- en renovatiewerkzaamheden. Zie voor de uitgebreide evaluatie bijlage 8.
2. Opdracht en proces De opdracht was het onderzoeken van de mogelijkheden van herontwikkeling van het Flevoparkbad, uitgaande van het huidige Flevoparkbad en de unieke locatie. Centrale vraag: Wat zijn de mogelijkheden voor een toekomstbestendige exploitatie van het Flevoparkbad door herontwikkeling en mogelijke inbreng van marktpartijen en/of door publiek-private samenwerking? Het antwoord op deze vraag biedt een afwegingskader voor de herontwikkeling van het Flevoparkbad. Dit kan vervolgens als basis dienen voor het opstellen van een Programma van Eisen voor de mogelijke selectie van marktpartijen. De selectie van marktpartijen valt buiten de scope van dit project. Onderzoeken Voor het bepalen van de toekomstmogelijkheden van het Flevoparkbad is een aantal externe onderzoeken uitgezet. Om de precieze behoefte aan zwemwater in de stadssector Oost (stadsdeel Oost en een deel van het centrum) vast te stellen heeft een bureau onderzoek uitgevoerd (paragraaf 3.1). Een ander bureau deed onderzoek naar de huidige exploitatie van het bad; ook is het bad vergeleken met de exploitatie van andere zwembaden in Nederland. Op basis hiervan zijn mogelijkheden geschetst voor de toekomst (paragraaf 3.2). Met het oog op vervolgstappen is een archiefonderzoek uitgezet naar de bodem van het terrein en zijn de randvoorwaarden in kaart gebracht (zie paragraaf 3.3). Bezoeken aan Amsterdamse zwembaden Na vaststelling van de startnotitie zijn oriënterende bezoeken gebracht aan drie Amsterdamse zwembaden: het Brediusbad (openluchtbad), Sportplaza Mercator (openlucht en overdekt bad) en het Bijlmersportcentrum (na nieuwbouw in 2009 geen openluchtbad meer). Eigendom en exploitatie is bij deze drie zwembaden verschillend georganiseerd. Ook als het eigendom en de exploitatie volledig bij een particuliere eigenaar ligt, is sprake van een jaarlijkse exploitatiebijdrage van de gemeente, al dan
3
niet in combinatie met compensatie in de huur of garantstelling. Exploitatiecijfers van zwembaden zijn moeilijk met elkaar te vergelijken, elke situatie is anders en er wordt vaak met verschillende posten gerekend. Onderstaande cijfers worden alleen globaal ter indicatie gegeven en moeten dan ook met de nodige voorzichtigheid worden bekeken. Het Bijlmersportcentrum (overdekt zwembad) is in eigendom van Stadsdeel Zuidoost en wordt geëxploiteerd door Optisport. Stadsdeel Zuidoost betaalt jaarlijks een subsidiebedrag van € 1.050.000 aan Optisport. Deze exploitant betaalt jaarlijks € 600.000 aan huur aan het stadsdeel. De bijdrage van het stadsdeel aan de exploitatielasten is dus feitelijk ca. € 450.000 per jaar. Er komen gemiddeld zo’n 90.000 bezoekers per jaar. Kosten voor dagelijks onderhoud en inventaris komen voor rekening van de exploitant, vervangingskosten van de installatie komen voor rekening van het stadsdeel. Sportplaza Mercator (overdekt en buitenbad) is in eigendom van en wordt geëxploiteerd door Sportfondsen NV West. De exploitant ontvangt van stadsdeel West een jaarlijkse exploitatiebijdrage van € 600.000. Het stadsdeel heeft de lening betaald en staat garant voor Sportfondsen NV voor ruim € 10 miljoen. Het risico ligt in dit geval dus vooral bij het stadsdeel. Sportplaza Mercator ontvangt jaarlijks zo’n 270.000 bezoekers (inclusief fitness). Het buitenbad wordt weersafhankelijk opengesteld. Het Brediusbad is een buitenbad dat in eigendom is van en geëxploiteerd wordt door Stadsdeel West. De jaarlijkse exploitatie kost zo’n € 350.000, maar hierbij is niet geheel duidelijk welke kosten hierbij wel en niet zijn meegerekend. Het Brediusbad ontvangt jaarlijks zo’n 25.000 bezoekers. De exploitatie- en bezoekcijfers zijn globaal genomen ongeveer de helft van het Flevoparkbad. Sinds seizoen 2013 wordt samengewerkt met Stichting Space, deze beheerorganisatie beheert diverse maatschappelijke voorzieningen, o.a. het Marnixbad. In het Brediusbad exploiteert deze stichting de ochtenduren. Ook in stadsdeel West is de exploitatie en het behoud van een opzichzelfstaand buitenbad een terugkerend onderwerp. Het openhouden en (laten) exploiteren van een openbaar zwembad kost de gemeente in alle gevallen geld. Een openluchtbad is relatief duur en tegelijkertijd een seizoensvoorziening. In diverse gemeenten in Nederland wordt momenteel nagedacht over de sluiting van openluchtzwembaden en speelt de vraag of kosten en baten tegen elkaar opwegen. Op diverse plekken zijn buitenbaden gesloten of wordt gekeken naar andere vormen van exploitatie of vervanging door of combinatie met een overdekt bad. Klankbordgroep Een klankbordgroep van bezoekers, bewoners en Vrienden van het Flevoparkbad is nauw betrokken geweest tijdens de looptijd van het project (zie paragraaf 3.5). Veel vragen vanuit de klankbordgroep gingen over de huidige exploitatie. Vanuit de raad is bij vaststelling van de startnotitie daarnaast expliciet de opdracht gegeven de Vrienden van het Flevoparkbad en het door hen ingediende burgerinitiatief te betrekken, en ook mogelijke verbeteringen in de exploitatie op korte termijn. Het project heeft daarom ook mogelijke problemen rond de huidige exploitatie in kaart gebracht en opgepakt.
3. Samenvatting onderzoeken en consultaties In dit hoofdstuk worden de belangrijkste conclusies van de onderzoeken en consultaties weergegeven. Daarnaast worden de randvoorwaarden aangegeven vanuit ruimtelijk / juridisch-planologisch en ecologisch oogpunt. Tot slot wordt verslag gedaan van de bijeenkomsten met de klankbordgroep.
3.1 Onderzoek Prognose zwembehoefte 2013-2025 Stadsdeel Oost Op basis van demografische gegevens en kengetallen heeft Godthelp Advies & Innovatie een prognose opgesteld voor de huidige en toekomstige behoefte aan overdekt en openlucht zwemwater in Amsterdam Oost. Deze behoefte is uitgesplitst per zwemcategorie en vervolgens vertaald naar een indicatie van benodigde hoeveelheid zwemwater, zowel overdekt als openlucht. Daarnaast is het zwemanimocijfer voor Amsterdam berekend: het gemiddeld aantal keren per jaar dat een bewoner een zwembad bezoekt. De bevolkingscijfers van IJburg en de prognoses zijn hierin verwerkt. De bezoekcijfers en gegevens van het Sportfondsenbad Oost zijn eveneens betrokken in het onderzoek. Ook de invloed van andere zwembaden in de omgeving en eventuele marktpotentie voor extra zwemwater is meegenomen (zie het rapport in bijlage 1).
4
De belangrijkste conclusies zijn: ▪ Het zwemanimo cijfer ligt lager in Amsterdam (en andere grote steden) dan landelijk (bijna 3 bezoeken per persoon per jaar in Amsterdam tegenover 5 landelijk). Dit komt onder andere door het naar verhouding hoge percentage niet-westerse allochtonen in Amsterdam met een relatief lage zwemparticipatie en doordat in de grote stad meer keuzealternatieven zijn voor recreatie. ▪ De gemiddelde badbezetting (bezoekcijfer afgezet tegen het aantal m² zwemwater) in het Flevoparkbad is laag (15 bezoekers per m²), landelijk is dit 40-60 per m². In het Sportfondsenbad Oost is de gemiddelde badbezetting hoog (350 bezoekers per m²), landelijk is dit gemiddeld 225-325 per m². ▪ Het aantal bezoekers van het Flevoparkbad is sterk weersafhankelijk (bezoekcijfers zijn afgezet tegen het aantal zonuren in de zomer en het aantal zomerse dagen). ▪ De verwachting is dat de zwembehoefte tot aan 2025 ongeveer gelijk blijft, het inwonertal in Oost neemt toe, maar de zwembehoefte aan potentieel les- en schoolzwemmen neemt af, dus per saldo ongeveer gelijk. ▪ Een landelijke trend is dat het recreatief zwemmen afneemt. Er is in de toekomst met name een tekort aan zwemwater voor leszwemmen en doelgroepzwemmen. Bij het verenigingszwemmen is er met name behoefte aan gunstiger uren (avonduren) en goedkopere tarieven. ▪ Voor het schoolzwemmen is er geen kwantitatief tekort aan zwemwater, maar is er gezien de reistijd naar Sportfondsenbad Oost een meer nabij gelegen voorziening nodig voor de scholen uit IJburg. ▪ Het onderzoek concludeert dat om aan de geraamde toekomstige zwembehoefte te voldoen ca. 500-700m² extra overdekt zwemwater nodig is: een multifunctioneel instructie- en doelgroepenbassin met ca. 300 – 400 m² zwemwater dat ook voor schoolzwemmen benut kan worden, en een recreatief bassin van ca. 200 – 300 m². Dit geraamde aantal m² zwemwater is lager dan de 1.100 m² zoals benoemd in het SportAccommodatiePlan (DMO, 2006) en recentelijk bevestigd in de brief van wethouder Van den Burg van 5 maart 2013. Ter vergelijking: het Sportfondsenbad Oost heeft een aanbod van 650m² zwemwater. ▪ Het onderzoek concludeert dat kijkend naar de grove raming van de potentiële behoefte (45.000 - 60.000 bezoeken aan een openluchtbad in Oost per jaar) in principe een openluchtzwembad volstaat met circa 500 – 1.000 m² zwem- en speelwater. Elders kunnen openluchtzwembaden van een dergelijke omvang deze aantallen bezoeken accommoderen. Het huidige openluchtbad heeft een aanbod van 3080m² zwemwater en een forse overcapaciteit. Volgens dit onderzoek is in Oost dus behoefte aan extra overdekt zwembadwater van circa 500-700 m². Kijkend naar de potentiële behoefte aan openlucht zwembadwater is het huidig aanbod ongeveer drie tot zes maal te ruim.
3.2 Onderzoek exploitatie Flevoparkbad en toekomstmogelijkheden Bureau Drijver en Partners heeft onderzoek gedaan naar de toekomstmogelijkheden van het Flevoparkbad. Ook de huidige exploitatie van het zwembad is onderzocht. Het behoud van het bad vormde het uitgangspunt in het onderzoek, conform de opdracht van de Commissie ASZ. Zie het volledige rapport in bijlage 2. Het Flevoparkbad is in eigendom van Stadsdeel Oost, van de afdeling Vastgoed en Grondzaken. De exploitatie wordt verzorgd door de afdeling Accommodaties. Deze afdelingen hebben in 2013 een Dienstverleningsovereenkomst afgesloten waarin onderlinge taken, verantwoordelijkheden en budget zijn afgesproken. Dit is tevens vastgelegd in de Meerjaren Onderhouds Plannen (MOP). Voor onderhoud is in de MOP jaarlijks een bedrag van € 280.000 geraamd voor de komende tien jaar. In het onderzoek naar de exploitatiecijfers is gebruik gemaakt van de jaarcijfers van 2011 en 2012. Doordat de exploitatie van een openluchtbad weersafhankelijk is, wisselen ook de cijfers sterk per seizoen. Daarnaast zijn de afgelopen twee jaar niet alle groot onderhoudstaken uitgevoerd, alleen de hoogst noodzakelijke, in afwachting van de uitkomst van het project Toekomst Flevoparkbad. De veiligheid en bedrijfsvoering zijn hierbij gegarandeerd. Hierdoor komt het exploitatieresultaat in 2012 en mogelijk ook in 2013 gunstiger uit dan op grond van de jaarlijkse reservering voor groot onderhoud wordt verwacht. De geraamde onderhoudskosten schuiven door naar volgende jaren, hiervoor is geld gereserveerd in de MOP, zoals hierboven benoemd.
5
Het onderzoek naar de huidige exploitatie bevestigt het beeld zoals deels ook in de Discussienota Toekomst Flevoparkbad van 6 december 2012 is besproken. De gemiddelde badbezetting is relatief laag. Het bad is te groot voor het gemiddeld aantal bezoekers en het bezoek is sterk weersafhankelijk. Het bad is zeer energieonzuinig en uit eerder onderzoek blijkt dat diverse energiebesparende maatregelen niet kunnen worden toegepast of terugverdiend. Het zwembad vervult echter wel een functie in Oost en heeft bestaansrecht. De huidige organisatie is een beheerorganisatie en is niet ingericht op een ondernemende bedrijfsvoering. De exploitatie kan efficiënter en de personele bezetting kan kleiner. De in het rapport genoemde investeringsbedragen en geraamde exploitatieverbeteringen zijn ter indicatie. Nadere uitwerking en precisering is vereist. Door diverse maatregelen toe te passen (verbetering van het activiteitenaanbod, de openstelling weersafhankelijk maken, verhoging van de tarieven, proactieve promotie en PR, inzetten van vrijwilligers), kan de huidige exploitatie structureel verbeterd worden met € 40.000 à € 55.000 per jaar bij een gemiddelde zomer. Bij een slechte zomer kan deze verbetering door het hanteren van een weersafhankelijke openstelling (onder nader te bepalen voorwaarden) oplopen tot € 70.000 à € 90.000 per jaar (o.a. door minder personeelsinzet). Op een tekort van gemiddeld ruim € 600.000 per jaar leveren deze verbeteringen bij een gemiddelde zomer geen substantiële besparingen op. Wel wordt hierdoor bezoek en gebruik van het zwembad verbeterd, waardoor het bad een hoger maatschappelijk rendement realiseert. In het ambitiedocument van Drijver en Partners worden verschillende mogelijkheden genoemd tot herontwikkeling van het Flevoparkbad, die allen in meer of mindere mate bijdragen aan een toekomstbestendige exploitatie van het zwembad en een lager exploitatietekort. Overkappen van het huidige zwembad is een dure investering die onvoldoende rendement oplevert en onvermijdelijk leidt tot hogere exploitatielasten. Het huidige bad door derden laten exploiteren levert geen substantiële besparingen op. Vier scenario’s Op basis van hun onderzoek stellen Drijver en Partners de volgende scenario’s voor: 1. Niets doen: accepteren dat het zwembad geld kost en continueren van de huidige situatie met een exploitatietekort van rond de € 600.000. Het is een illusie dat een openluchtbad als het Flevoparkbad kostendekkend geëxploiteerd kan worden, een openbaar zwembad kost altijd geld. 2. Optimaliseren van de bestaande configuratie: doorvoeren van verbetermaatregelen en verkleining van de hoeveelheid zwemwater (zie figuur 1 op p.9 in bijlage 2). Het verkleinen van het zwembad is technisch goed mogelijk. Indien de huidige springkuil voortaan als tweede bufferkelder wordt gebruikt, biedt dat bovendien extra mogelijkheden. Het 50-meterbad kan dan namelijk apart worden verwarmd en het ondiepe bassin kan weersafhankelijk worden gevuld en opgewarmd. De investeringskosten voor de verkleining zijn op basis van een globale raming ca. € 250.000 inclusief toevoeging van een waterspeeltuin / spraypark. Deze investering kan in ca. vier jaar worden terugverdiend. Hierdoor wordt verder bespaard op kosten voor energie, onderhoud en toezicht (jaarlijks ca. € 65.000). Daarnaast vindt optimalisatie plaats door het aangaan van samenwerking in beheer en exploitatie met Vrienden / vrijwilligers en door het voortzetten van de tijdelijke verhuur van een deel van de ligweide aan de camping. Deze optimalisatie maatregelen leveren samen een besparing op van € 105.000 à € 120.000 in een gemiddelde zomer (na de terugverdientijd van vier jaar), dit kan in een slechte zomer oplopen tot € 135.000 à € 155.000 per jaar. Deze bedragen zijn inclusief de eerdergenoemde bedragen van besparing van € 40.000 à € 55.000 c.q. € 70.000 à € 90.000 door de verbetermaatregelen. 3. Optimaliseren en functie-uitbreiding: naast optimaliseren zoals hierboven beschreven wordt de functie van camping permanent gemaakt en wordt er in samenwerking met de camping een horecapaviljoen gerealiseerd. Dit leidt tot extra inkomsten van ca. € 20.000 (verhuur van de ligweide aan de camping en meer bezoek) en biedt versterking van de functie van het openluchtbad. 4. Realisatie van een combibad: het realiseren van overdekt zwemwater bij het Flevoparkbad en verkleining van het openluchtgedeelte van het huidige bad. Dit leidt tot een nieuwe situatie waarin het tekort aan overdekt zwemwater wordt opgelost en biedt tevens versterking van de exploitatie van het huidige zwembad. Deze optie biedt mogelijkheden voor herontwikkeling van het zwembad door marktpartijen.
6
Aanbevelingen Drijver en Partners Indien het stadsdeel besluit geen overdekt zwemwater op de locatie Flevoparkbad te realiseren of besluit dat pas op de langere termijn te doen, is de aanbeveling van Drijver en Partners te kiezen voor scenario 3: optimalisatie en functie-uitbreiding. Dit is inclusief verkleining van het huidige openluchtbad en samenwerking met de camping. Indien het stadsdeel de openluchtfunctie wil handhaven en de vraag naar overdekt zwemwater wil accommoderen, dan heeft scenario 4 de absolute voorkeur. De omvang van het buitenbad kan verder worden verkleind, de exploitatie van overdekt en openluchtzwemmen kan worden geoptimaliseerd en er kan maximaal van de mogelijkheden van de markt gebruik worden gemaakt. Als de uitwerking tot combibad direct wordt opgepakt, is het aan te bevelen de verkleining van het openluchtbad mee te nemen in de plannen voor het combibad. Als de uitwerking tot combibad niet plaatsvindt, of pas over vijf jaar, verdient het de voorkeur de verkleining al wel vast toe te passen, aangezien de investering in vier jaar kan worden terugverdiend. Een groot deel van de voorstellen tot optimalisatie kunnen met ingang van seizoen 2014 worden opgepakt. De uitvoering van de verkleining kan plaatsvinden in de winter van 2014-2015. Opbrengst marktverkenning In het onderzoek hebben globale gesprekken plaatsgevonden met Sportfondsen Amsterdam, Optisport, en Coné groep. Deze eerste marktverkenning heeft opgeleverd dat inbreng van marktpartijen, of overname van de exploitatie van het huidige openluchtbad door marktpartijen, niet of nauwelijks tot een lager exploitatietekort leidt. De mate waarin zij de exploitatie in gunstige zin kunnen beïnvloeden is zeer beperkt. Voor verbetering van de huidige exploitatie kan wel een actieve publiek-private samenwerking opgezet worden met vrijwilligers, Vrienden van het Flevoparkbad en diverse huurders van het bad. Daarnaast kunnen andere potentiële samenwerkingspartners of huurders actief benaderd worden zoals particuliere sportaanbieders, duikclubs, kanoverenigingen, buurtverenigingen, scholen en andere organisaties. Het vormgeven van publiek-private samenwerking door het formaliseren, professionaliseren en in de bedrijfsvoering laten participeren van een exploitatieplatform is mogelijk kansrijk. Als de functie van openluchtzwembad wordt losgelaten zijn er voor de vrijkomende locatie veel marktpartijen denkbaar die het Flevoparkbad zouden willen herontwikkelen. In dit onderzoek is echter het behoud van de zwemfunctie en het openluchtbad uitgangspunt geweest. De toevoeging van een overdekt zwembad aan het huidige openluchtbad, mogelijk in verkleinde vorm, is interessant voor de markt. De combinatie van exploitatie van een overdekt en openlucht bad levert een substantieel exploitatievoordeel op (o.a. ten aanzien van infrastructuur, activiteitenaanbod, personele inzet en bedrijfskosten) ten opzichte van de exploitatie van een solitair overdekt en een solitair openluchtbad. Bureau Drijver en Partners adviseert te kiezen voor een DBMO-aanbesteding (Design Build Maintain Operate). De drie geconsulteerde marktpartijen hebben interesse getoond en aangegeven dat zij in staat zijn een dergelijk combibad op een risicodragende wijze te kunnen realiseren en exploiteren. ZwembadInnovatieGroep (ZIG) ZwembadInnovatieGroep (ZIG) heeft de afgelopen vijf jaar diverse plannen ingediend bij Stadsdeel Zeeburg / de gemeente en later Stadsdeel Oost voor realisatie van zwembaden volgens een innovatieve zwembadformule waaronder een bijzonder DBFMO-concept (Ontwerp, Bouw, Financiering, Onderhoud en Exploitatie in één hand). De initiatieven van ZIG hebben zich altijd afgespeeld in een context van het vervullen van een maatschappelijke wens (een zwembad) van een deelraad. ZIG is er daarbij vanuit gegaan dat zo’n project zou worden gegund na een (procedure die de kenmerken heeft van een) openbare maatschappelijke aanbesteding waarin de maatschappelijke wens met omgevingsfactoren (o.a. faciliteren) zou zijn uitgeschreven. De eerste plannen waren gericht op IJburg, later is ook een combinatievoorstel ingediend voor het terrein van het Flevoparkbad. Het voorstel gaat uit van opheffing van het huidige openluchtbad en vervanging van dit bad door meerdere overdekte doelgroepenbassins en een openluchtgedeelte, in principe voor 15 jaar. ZIG investeert, bouwt en exploiteert voor eigen rekening en risico en vraagt afhankelijk van het door het stadsdeel gekozen pakket, in het kader van een publiek-private samenwerking, al dan niet een jaarlijkse financiële bijdrage.
7
“ZIG trekt zich, met haar ingediende plannen en aanbiedingen, terug uit het plan om op IJburg en/of Flevopark te komen tot een zwembad. ZIG is ontevreden over de wijze waarop is omgegaan met de marktpartij ZIG en de diverse gelopen projecten waarin haar ingediende initiatieven zijn ‘verdronken’. Bovendien ziet ZIG in het huidige project Toekomst Flevoparkbad een perspectief dat leidt tot traditionele aanbestedingstrajecten die resulteren in een zwembadplan dat vele miljoenen vergt aan investeringskosten, alsmede hoge jaarlijkse exploitatielasten. De traditionele aanbestedingstrajecten passen niet in de denk- en werkwijze van ZIG. ZIG volgt de ontwikkelingen vanaf de zijlijn en zal mogelijk reageren als er ter zijner tijd alsnog wordt gekomen tot een procedure openbare maatschappelijke aanbesteding ter vervulling van een maatschappelijke wens, een mooi zwembad in Oost.”
3.3 Overige onderzoeken en randvoorwaarden Archiefonderzoek bodem Door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied is een bureauonderzoek naar de bodemgesteldheid van het terrein verricht (zie bijlage 3). Het terrein van het Flevoparkbad is "potentieel verdacht", dit betekent dat het matig is verontreinigd. Als er handelingen in de bodem moeten worden verricht (zoals ontgravingen), dan moet een oriënterend bodemonderzoek (OO) worden uitgevoerd dat voldoet aan de Amsterdamse richtlijn verkennend onderzoek (ARVO, 2011). Hierin wordt, naast het standaard analysepakket, op alle stoffen onderzocht die op basis van de historische gegevens kunnen worden verwacht. Randvoorwaarden Het Flevoparkbad is een belangrijke maatschappelijke voorziening in Stadsdeel Oost. Naast sportief en recreatief gebruik, is het ook een belangrijke ontmoetingsplaats voor uiteenlopende groepen mensen vanuit Oost en omgeving. Voor mensen met een minimuminkomen die niet op vakantie kunnen is het in de zomer een belangrijke en betaalbare vorm van recreatie. Voor kinderen is het een veilige plek om in water te spelen, te leren zwemmen en met water te leren omgaan. Als de functie van het zwembad wordt uitgebreid of als een combibad gebouwd wordt, is een wijziging van het bestemmingsplan of een uitgebreide wabo-procedure noodzakelijk. Het gebied ligt in de Hoofdgroenstructuur, hierdoor gelden speciale voorwaarden en kan niet zomaar gebouwd worden. Uitbreidingsplannen dienen getoetst te worden door de Technische Advies Commissie Hoofdgroenstructuur (TAC) van de centrale stad. De TAC is om een preadvies gevraagd. Uitbreiding of toevoeging van nieuwe functies zal ook gevolgen hebben voor het aantal verkeersbewegingen en de parkeerbehoefte, zowel voor fietsers als voor auto’s. Dit dient te worden meegenomen in de nadere uitwerking van de verschillende opties. In bijlage 4 worden de randvoorwaarden vanuit verkeer en parkeren, ecologie, ruimtelijke ordening en maatschappelijk verder toegelicht. Zwempotentie het Nieuwe Diep Het Nieuwe Diep is genoemd als mogelijke uitbreidingslocatie van openlucht zwemwater. Om tot officiële aanwijzing als zwemwaterlocatie in aanmerking te komen moet onderzoek gedaan worden naar de zwemwaterkwaliteit en moet het “Protocol aanwijzen en afvoeren van zwemlocaties” conform de Europese Zwemwaterrichtlijn gevolgd worden. Dit wordt beoordeeld door Rijkswaterstaat. Het traject is intensief en uitgebreid. In deze fase is het Nieuwe Diep als zwemlocatie niet verder onderzocht.
3.4 Consultaties Er is contact geweest met diverse betrokken diensten en organisaties voor advies, zoals DMO en de Technische Adviescommissie Hoofdgroenstructuur (TAC). Een aantal andere partijen dient in het vervolgtraject geconsulteerd te worden. Zie het overzicht in bijlage 5. Deze notitie met bijbehorende stukken wordt op 18 december 2013 behandeld in de vergadering van de TAC.
8
3.5 Participatie Klankbordgroep / Vrienden van het Flevoparkbad Voor het project Toekomst Flevoparkbad is een klankbordgroep van bewoners en gebruikers van het zwembad opgezet. Er is gebruik gemaakt van onder meer het adresbestand van de ideeënbus en oproepen op de Facebookpagina van de Vrienden van het Flevoparkbad en op de website van het stadsdeel. Aan de klankbordgroep heeft ook een vertegenwoordiging van de Vrienden van het Flevoparkbad deelgenomen. De klankbordgroep is betrokken bij het onderzoeksproces naar de toekomstmogelijkheden, zij zijn over de verschillende stappen geïnformeerd en hebben input geleverd. Ook is in de klankbordgroep ruimte geweest voor het bespreken van vragen over de huidige exploitatie en ideeën ter verbetering hiervan. Er zijn in totaal zes bijeenkomsten geweest van juli t/m november. Hierbij waren gemiddeld 15 tot 20 mensen aanwezig, in wisselende samenstelling. De volledige emaillijst van belangstellenden bestaat uit ruim 50 mensen. De uitvoerige verslagen van alle bijeenkomsten zijn opgenomen in bijlage 6. Veel vragen van de klankbordgroep gingen over de openingstijden, de communicatie en de dienstverlening. Zowel in de bijeenkomsten als via email en facebook werd en wordt actief meegedacht over mogelijkheden om het bezoekersaantal van het zwembad te vergroten en de exploitatie te versterken. Betere aanpassing van de openingstijden op de behoefte is bijvoorbeeld een veel gehoorde wens (de mogelijkheid van banenzwemmen ’s morgens vroeg of aan het begin van de avond). Een ander veelgenoemd punt is betere communicatie en promotie zodat meer mensen geattendeerd worden op het bestaan van het zwembad (bijvoorbeeld de herkenbaarheid van het bad aan de buitenkant). Ook een actiever zwemaanbod voor scholen en buurtorganisaties zou meer mensen aan het zwembad kunnen binden. De afdeling Accommodaties en de afdeling Communicatie hebben toegelicht wat het stadsdeel al doet op dit gebied en bekeken welke ideeën (uit de Ideeënbus, het Burgerinitiatief en geopperd in de Klankbordgroep zelf) kunnen worden uitgevoerd. Een deel hiervan is inmiddels al uitgevoerd, andere ideeën zijn (op dit moment) niet mogelijk of wenselijk om uit te voeren, in veel gevallen omdat uitvoering leidt tot hoge personele of verwarmingskosten. Een uitgebreide terugkoppeling heeft plaatsgevonden in de klankbordgroepbijeenkomst d.d. 8 augustus 2013. In de bijeenkomst d.d. 9 oktober 2013 namen enkele klankbordgroepleden – naar aanleiding van de vraag vanuit het stadsdeel naar de ideeën over zelfbeheer – spontaan het initiatief om in ochtend- en avonduren zelf het banenzwemmen te gaan organiseren. Zij zijn nu met de afdeling Accommodaties in gesprek om dit initiatief handen en voeten te geven (zie paragraaf 3.6). Daarnaast is de klankbordgroep meegenomen in het onderzoeksproces. Als eerste is het onderzoek Prognose zwembehoefte 2013-2015 van Godthelp Advies & Innovatie gepresenteerd (zie verslag d.d. 14 augustus 2013). Het onderzoek door Drijver en Partners is in drie delen besproken. Na uitleg over de opzet en doel van het onderzoek (zie verslag d.d. 14 augustus 2013) zijn op twee bijeenkomsten (zie verslagen d.d. 11 september en 9 oktober 2013) achtereenvolgens het deel over de exploitatie en het advies besproken. Bij de start van het participatieproces gaven veel leden expliciet blijk van de vrees dat het stadsdeel het zwembad wil sluiten; deze vrees is gaande het proces verminderd, maar hangende de besluitvorming nog niet helemaal verdwenen. Een deel van de klankbordgroep blijft van mening dat eerst de exploitatie geoptimaliseerd moet worden voordat er ingrijpende beslissingen worden genomen voor de toekomst; daaronder vallen behalve promotionele activiteiten ook zaken als energiebesparende maatregelen. Anderen redeneren meer pragmatisch en koersen met name op zoveel mogelijk behoud van de buitenzwemfunctie. De optie om het bad te verkleinen in combinatie met nieuwe waterspeelvoorzieningen is voor de meerderheid van de leden bespreekbaar. Redelijk eensgezind is men ook over de vraag naar hoeveel ‘tekort’ het stadsdeel over heeft voor de exploitatie van het zwembad: men vindt dat de deelraad eerst een uitspraak hierover moet doen, alvorens zich te buigen over oplossingen. Als afronding van het participatieproces kregen de leden van de klankbordgroep vooraf de beschikking over het advies aan de raad, zodat men hierover in de laatste klankbordgroep (d.d. 21 november 2013) goed voorbereid zijn/haar mening kon geven.
3.6 Oprichting zwemvereniging Flevoparkbad Vroeg Laat (FVL) Vanuit de samenleving en de buurt is veel betrokkenheid bij behoud van het Flevoparkbad. Vrijwilligers en andere belanghebbenden kunnen een belangrijke rol spelen bij verbetering van beheer en exploitatie van het zwembad. Vanuit de klankbordgroep is een groep betrokkenen ontstaan die de vroege en late openstelling wil gaan organiseren. Op deze manier worden door het stadsdeel nauwelijks extra kosten gemaakt, terwijl wel tegemoet wordt gekomen aan een veel geuite wens. Dit zou op termijn verder kunnen worden uitgebouwd tot betrokkenheid bij marktbewerking, public relations en verdere inzet van vrijwilligers.
9
Op 25 oktober is zwemvereniging FVL opgericht. De club bestaat voor een belangrijk deel uit de vaste kern zwemmers van het Flevoparkbad. Veel leden zijn ook actief in de Vrienden van het Flevoparkbad. De club heeft tot doel om hun leden gelegenheid tot zwemmen te bieden voor en na de reguliere openingstijd (10.00 – 17.30 uur). FVL heeft een sterk bestuur met leden die ook actief zijn in besturen van andere (sport)verenigingen in het stadsdeel/de stad. Het bestuur heeft de opdracht om een plan uit te werken waarbij in een gefaseerd proces meerdere avonden en ochtenden het bad ‘gehuurd’ wordt. Uitgangspunt is sleutelverhuur, daarbij krijgt de vereniging op gehuurde uren de verantwoordelijkheid voor de accommodatie. Bij de uitwerking wordt de optie betrokken om een deel van de huur in natura te voldoen. Daarbij kan gedacht worden aan taken m.b.t. de promotie van het bad en acquisitie gericht op aspirant gebruikersgroepen. De afdeling Accommodaties van het stadsdeel levert ondersteuning bij het oprichtingsproces.
4. Relatie met IJburg, Sportfondsenbad Oost en Camping Zeeburg 4.1 Zwembad op/nabij IJburg In 2012 is onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van een tijdelijk particulier zwembad op IJburg ondermeer bedoeld voor leszwemmen. In eerste instantie is gekeken naar een locatie op Haveneiland, maar medio 2012 is op instigatie van de centrale stad gekozen om het nog te ontwikkelen Centrumeiland als zoeklocatie aan te wijzen. Op Centrumeiland is geen zwembad opgenomen in de plannen maar wel nog in te passen. In het najaar van 2012 adviseerde de raadscommissie ASZ de toekomst van het Flevoparkbad – al dan niet met een overdekt zwembad – te onderzoeken. Op basis hiervan is begin 2013 het separate haalbaarheidsonderzoek voor het zwembad op IJburg stopgezet en is gekozen om eerst de toekomstmogelijkheden van het Flevoparkbad te onderzoeken, en op basis daarvan de afweging te maken of en zo ja op welke wijze een (aanvullend) zwembad op IJburg wenselijk is. In het onderzoek Prognose Zwembehoefte 2013-2025 stadsdeel Oost is ook de bevolkingsgroei en leeftijdsopbouw van IJburg meegenomen. Het tekort aan overdekt zwemwater van 500-700m² kan gerealiseerd worden op de locatie Flevoparkbad. Dit biedt een aantal voordelen. Door de aanwezigheid van het openluchtbad zijn al voorzieningen aanwezig. De toevoeging van een overdekt bad, waardoor het Flevoparkbad een combibad wordt, versterkt de economische en maatschappelijke positie van het huidige openluchtbad. Het zwembad kan jaarrond geëxploiteerd worden en trekt meer bezoekers. Het is goed bereikbaar vanuit diverse kanten, zowel per auto, openbaar vervoer als per fiets, ook vanuit IJburg. Mocht een overdekt bad op het terrein van het Flevoparkbad niet te realiseren zijn of geen geschikte marktpartijen worden gevonden, dan is het alsnog mogelijk het tekort aan overdekt zwemwater op te lossen door het (laten) bouwen van een overdekt bad op IJburg. Volgens het Sporten Beweegplan 2013-2016 van Stadsdeel Oost is realisatie van twee extra overdekte zwembaden niet gewenst.
4.2 Sportfondsenbad Oost Het Sportfondsenbad is momenteel het enige overdekte bad in Stadsdeel Oost. Jaarlijks worden er aan het bad ca. 216.000 bezoeken gebracht en dat is relatief veel. De exploitatie is uitbesteed aan de private partij Sportfondsen Amsterdam Oost BV, een onderdeel van Sportfondsen Nederland. In verband met de bouwontwikkelingen in de directe omgeving van het zwembad en de aanstaande reorganisatie van de gemeente Amsterdam, is door het stadsdeel gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de exploitatieperiode 2008-2012 niet op eenzelfde wijze te verlengen. In overleg zijn stadsdeel en exploitant afspraken overeengekomen voor de periode 2013 en 2014. Deze overeenkomst loopt eind 2014 af. Op dit moment is het stadsdeel in gesprek met de centrale stad over de wijze waarop het stadsdeel kan handelen om te komen tot een nieuwe overeenkomst. Uitgangspunt is en blijft het in stand houden van een breed toegankelijke zwemvoorziening en de exploitatie van het bad tegen een zo scherp mogelijke prijs in te kopen. Gezamenlijke exploitatie van meerdere zwembaden in Oost wordt zowel door het stadsdeel als Sportfondsen als een optie gezien. Sportfondsen Amsterdam Oost BV heeft interesse getoond in het Flevoparkbad (via de Ideeënbus en de marktconsultatie), maar dit zou ook een andere exploitant kunnen zijn. Als een extra overdekt zwembad wordt gerealiseerd zal dit gevolgen hebben voor de exploitatie van het huidige Sportfondsenbad.
10
4.3 Tijdelijke seizoenscamping Zeeburg Too In 2013 heeft voor de tweede keer de tijdelijke camping Zeeburg Too op het terrein van het Flevoparkbad gestaan. De pilot was dit jaar met 13.000 overnachtingen en 5.315 zwembadbezoeken een succes. Vorig jaar hebben 239 campinggasten het bad bezocht en dat aantal viel tegen. Voor seizoen 2013 is met de camping afgesproken dat er 2.500 zwemkaartjes worden afgenomen voor een bedrag van € 5.000,- en dat het zwembadbezoek vanuit de camping actief wordt gepromoot. Om het risico te beperken is afgesproken dat bij meer bezoeken geen extra kosten in rekening gebracht worden. De pilot heeft goed gewerkt. De aanwezigheid van de camping en de nachtbewaking betekenen ook een positieve invloed op de sociale veiligheid in de omgeving en voorkoming van ongenode nachtelijke bezoekers aan het zwembad. Het Flevopark en het Flevoparkbad liggen in de Hoofdgroenstructuur (HGS). Overnachten in de HGS is niet toegestaan volgens de Structuurvisie Amsterdam 2040. Daarom is de aanvraag van Camping Zeeburg Too ter advisering voorgelegd aan de TAC. Bij het beoordelen van deze adviesaanvraag heeft de TAC aangegeven dat dit initiatief een seizoensgebonden voorziening is voor een specifieke doelgroep, die niet leidt tot enige vorm van concrete bebouwing of verharding van permanente aard. Er is bovendien sprake van duidelijke begrenzing en de voor de camping benodigde voorzieningen zijn op functionele wijze gelokaliseerd. Deze tijdelijke seizoenscamping wordt niet strijdig geacht met de toekomstige doelstelling en functie van het Flevopark. De eigenaar van Camping Zeeburg heeft per brief aan portefeuillehouder Van Spijk (d.d. 16 september 2013) aangegeven, in afwachting van de uitbreiding van zijn camping in het IJmeer, de tijdelijke exploitatie de komende drie jaar te willen continueren. Vergunning- en aanbestedings-technisch is verlenging van de tijdelijke exploitatie goed mogelijk. De vestiging van de tijdelijke camping ondersteunt de bedrijfsvoering van het zwembad en past als functie in de typische randfuncties van het Flevopark; de verstoring van de natuurwaarden blijft volgens het RO-advies binnen de normen. De huidige tijdelijke vergunning kan voor maximaal vijf jaar worden uitgegeven. Dit betekent dat er nog drie jaar verlenging mogelijk is. Voorgesteld wordt om de verhuur van de ligweide aan de camping voor de komende drie jaar te continueren. Over de verhuurprijs van de grond, de kaartafname voor het zwembad en gebruik van faciliteiten zullen met de campingeigenaar nadere afspraken worden gemaakt.
5. Advies en besluiten Het Flevoparkbad is een belangrijke maatschappelijke voorziening in Oost die behouden dient te blijven. Het openluchtbad heeft bestaansrecht en de Commissie ASZ heeft als uitgangspunt meegegeven het bad te behouden. In welke vorm en omvang dit mogelijk is, daarvan is in dit project een eerste verkenning gemaakt. In het ambitiedocument van Drijver en Partners zijn verschillende mogelijkheden geschetst tot herontwikkeling van het Flevoparkbad, die allen in meer of mindere mate bijdragen aan een toekomstbestendige exploitatie van het zwembad en een beter exploitatieresultaat. Hierbij moet worden aangetekend dat een zwembad als het Flevoparkbad – of elk ander regulier, openbaar toegankelijk zwembad zonder beperkte openstelling, met maatschappelijke tarieven en een breed activiteitenaanbod – niet zonder tekort kan worden geëxploiteerd. Ook als de exploitatie wordt uitbesteed zal een exploitant altijd een bepaalde vergoeding eisen voor het onrendabele deel van de exploitatie. Een openbaar zwembad kost dus altijd geld. Op basis van alle onderzoeken en adviezen wordt een combinatie van maatregelen voorgesteld. Een deel van de maatregelen kan per direct (seizoen 2014) worden ingevoerd om de exploitatielasten terug te dringen en het gebruik van het bad te verbeteren. Daarnaast kunnen vervolgstappen worden gezet voor realisatie van extra overdekt zwemwater in Oost. Dit kan in de toekomst gevolgen hebben voor (de omvang van) het huidige openluchtbad, maar staat verbeteringen en aanpassingen op de korte termijn niet in de weg.
11
5.1 Maatregelen op de korte termijn (seizoen 2014) Exploitatieverbeterende maatregelen Voorgesteld wordt het huidige openluchtbad open te houden en diverse exploitatieverbeterende maatregelen toe te passen (verbetering van het activiteitenaanbod, de openstelling weersafhankelijk maken, verhoging van de tarieven, proactieve promotie en PR, inzetten van vrijwilligers, uitvoeren van de pilot Zwemvereniging Flevoparkbad Vroeg Laat). Daarnaast wordt hierdoor het bezoek en het gebruik van het zwembad verbeterd, waardoor het bad een hoger maatschappelijk rendement krijgt. Besparing: ca. € 40.000 à € 50.000 per jaar (in een gemiddelde zomer) Voorbereiding: voorafgaand aan de start van het zwemseizoen (april 2014) Uitvoering: zwemseizoen 2014 Verkleinen van het openluchtbad Een meer ingrijpend voorstel is een deel van het openluchtbad te verkleinen een waterspeeltuin / spraypark toe te voegen. Hierdoor wordt verder bespaard op kosten voor energie, onderhoud en toezicht. De investering kan hierdoor in ca. vier jaar worden terugverdiend. Kosten investering: ca. € 250.000 eenmalig (op basis van globale raming) Besparing: ca. € 65.000 per jaar Voorbereiding: voorjaar 2014 Uitvoering: winter 2014-2015 Continueren camping Zeeburg Too De pilot met camping Zeeburg Too heeft in twee jaar zijn meerwaarde bewezen. Voorgesteld wordt deze samenwerking de komende drie jaar voort te zetten, in afwachting van de uitbreiding van Camping Zeeburg in het IJmeer. Dit is de maximale verlengingstermijn van de vergunning. Precieze voorwaarden en afspraken over inkomsten voor het zwembad kunnen in een nieuwe overeenkomst scherp worden neergezet. Na drie jaar kunnen de mogelijkheden opnieuw bekeken worden. Inkomsten: ca. € 15.000 à € 20.000 per jaar Uitvoering: seizoen 2014-2016 De exploitatie blijft bij uitwerking van deze maatregelen in handen van stadsdeel Oost. Daarnaast wordt de publiek-private samenwerking met de camping voortgezet en wordt samengewerkt met vrijwilligers en andere belanghebbenden. Via een proactieve benadering kan dit worden uitgebouwd in samenwerking met andere potentiële partners. Afhankelijk van de combinatie van maatregelen kan er in een gemiddelde zomer ca. € 55.000 tot € 120.000 bespaard worden op de jaarlijkse exploitatie-lasten (het maximale bedrag pas na de terugverdientijd van 4 jaar voor de investering van de verkleining).
5.2 Toekomst: realisatie overdekt bad / combibad Gezien de behoefte aan extra overdekt zwemwater in Oost wordt voorgesteld in te zetten op realisatie van een overdekt bad in de vorm van publiek-private samenwerking met een marktpartij. Volgens het Sport- en Beweegplan 2013-2016 van Stadsdeel Oost is realisatie van twee extra overdekte zwembaden niet gewenst. Realisatie van een combibad op het terrein van het Flevoparkbad is daarbij aan te bevelen. Dit versterkt de maatschappelijke en economische positie van het huidige openluchtbad (al dan niet in aangepaste / verkleinde vorm). De locatie is goed bereikbaar en de zwemfunctie van de huidige locatie kan op langere termijn behouden blijven. Wel moet rekening gehouden worden met de in bijlage 4 genoemde randvoorwaarden. Als de markt niet geïnteresseerd blijkt in realisatie van een combibad op deze locatie, kan de optie van realisatie van een overdekt zwembad op IJburg alsnog verder worden uitgewerkt. Het stadsdeel of de gemeente heeft geen financiële middelen gereserveerd voor de bouw van een overdekt zwembad. Investering voor eigen rekening en risico moet grotendeels vanuit de markt komen of er moet gezocht worden naar middelen. Voorgesteld wordt de onderzoeken en uitgangspunten genoemd in dit document te gebruiken als basis voor het opstellen van een selectieleidraad en een DBMO-aanbestedingstraject te starten. Vanuit de marktverkenning is naar voren gekomen dat bij marktpartijen interesse aanwezig is voor risicodragende realisatie en exploitatie. Afhankelijk van de gekozen configuratie en invulling varieert de hoogte van de jaarlijkse gemeentelijke bijdrage. Voor een overdekt zwembad is een indicatie van een gangbare jaarlijkse gemeentelijke exploitatiebijdrage ca. € 500.000 à € 600.000. Als het geoptimaliseerde en verkleinde openluchtbad hiernaast behouden blijft komt hier nog een bedrag bovenop, maar lager dan de exploitatiebijdrage van het huidige openluchtbad.
12
5.3 Gevraagde beslispunten De volgende opties worden als beslispunten voorgesteld. Met ingang van zwemseizoen 2014 optie 1, 2 en 3 uit te voeren: 1. handhaving van het Flevoparkbad als openluchtzwembad en accepteren dat er jaarlijks een exploitatietekort is van ca. € 635.000, daarnaast invoering van de genoemde exploitatieverbeterende maatregelen waardoor het tekort wordt verminderd; 2. de exploitatie van het openluchtbad verder te optimaliseren door het reduceren van de hoeveelheid zwemwater met behoud van het 50-meterbad. Een globale raming geeft aan dat een verkleining ca. € 250.000 kost. Door deze eenmalige investering kan het jaarlijks exploitatietekort aanzienlijk worden verminderd. De verkleining kan worden toegepast in de winter van 2014-2015. 3. de verhuur van een deel van de ligweide aan de camping in de huidige vorm te continueren voor de komende 3 jaar, met nadere afspraken over tarieven, in afwachting van de realisatie van de uitbreiding van Camping Zeeburg in het IJmeer. De intentie uit te spreken dat: 4a. de exploitatie en realisatie van een overdekt zwembad op het terrein van het Flevoparkbad in de vorm van publiek-private samenwerking op de markt wordt gezet, waardoor een combibad ontstaat. Hierdoor wordt de exploitatie van het huidige openluchtbad (in verkleinde / aangepaste vorm) versterkt. Als gekozen wordt om optie 4a op korte termijn nader uit te werken vervalt optie 2, verkleining van het huidige openluchtbad; dan wel: 4b. de exploitatie en realisatie van een overdekt zwembad op IJburg in de vorm van publiek-private samenwerking op de markt wordt gezet. Indien gekozen wordt voor deze optie, wordt voorgesteld optie 1, 2 en 3 volledig uit te voeren om de jaarlijkse exploitatiekosten van het Flevoparkbad te verminderen.
5.4 Vervolg Bovenstaande stappen maken het mogelijk de belangrijke maatschappelijke voorziening die het Flevoparkbad als openluchtbad is, in geoptimaliseerde vorm in stand te houden voor een jaarlijks bedrag van ca. € 500.000 (nadat verkleining is toegepast). De besparingen kunnen door diverse maatregelen en afhankelijk van goede of slechte zomers verder oplopen. De huidige installaties gaan naar verwachting nog zo’n tien jaar mee. Gelijktijdig kan worden ingezet op nadere uitwerking van realisatie van een combibad in publiek-private samenwerking (PPS) met de markt, waardoor het terrein jaarrond geëxploiteerd kan worden, een hoger maatschappelijk rendement heeft en de exploitatielasten van het stadsdeel op de langere termijn teruggebracht kunnen worden. De overheid heeft een publieke verantwoordelijkheid bij een maatschappelijke voorziening als een zwembad. Door het aangaan van publiek-private samenwerking behoudt het stadsdeel invloed. De financiële bijdrage van het stadsdeel en de mate waarin invloed uitgeoefend kan worden, hangt samen met de publieke bijdrage aan de exploitatie en mogelijke investeringen. Publiek-private samenwerking vergroot de kansen op een dynamische vraaggerichte exploitatie, waardoor de potentie van het zwembad beter kan worden benut. Op steeds meer plaatsen in het land ontstaan vormen van PPS. In de praktijk blijkt dat ondernemers vaak beter in staat zijn om op vragen en kansen vanuit de markt te reageren dan de overheid. De uitdaging van dit model is om ondernemers voldoende vrijheid te bieden, zonder dat daarbij de door de raad meegegeven exploitatiekaders onder druk komen ter staan. Het uitwerken en aangaan van publiek-private samenwerking rondom exploitatie en realisatie van een overdekt bad dient zorgvuldig te gebeuren en geadviseerd wordt om hier de tijd voor te nemen. Door toevoeging van een overdekt zwembad wordt de positie van het Flevoparkbad versterkt. Vernieuwing en verduurzaming van de installaties kan op termijn meegenomen worden in de realisatie van het combibad. Als besloten wordt het tekort aan overdekt zwemwater in plaats van bij het Flevoparkbad alsnog op IJburg te realiseren, dan kan het openluchtbad in verkleinde en geoptimaliseerde vorm voor de hierboven genoemde kosten in ieder geval nog zo’n tien jaar in stand gehouden worden.
13
6. Bijlagen 1. Onderzoek Prognose Zwembehoefte 2013-2025 stadsdeel Oost, Godthelp Advies & Innovatie (september 2013). 2. Ambitiedocument Toekomst Flevoparkbad, Drijver en Partners (5 november 2013). 3. Bureauonderzoek bodemgesteldheid terrein Flevoparkbad, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (september 2013). 4. Randvoorwaarden bestemmingsplan, verkeer & parkeren, ecologie, ruimtelijk en maatschappelijk. 5. Verrichte en vereiste consultaties. 6. Verslagen klankbordgroep Flevoparkbad (juli - november 2013). 7. Schema terugkoppeling burgerinitiatief Vrienden van het Flevoparkbad. 8. Evaluatie Seizoen 2013 Flevoparkbad en Camping Zeeburg Too, Afdeling Accommodaties (31 oktober 2013).
Colofon Femke Kloppenburg, projectleider afdeling Programma’s en Projecten Karen Voors, communicatieadviseur Lidy Schoon, programmamanager afdeling Programma’s en Projecten Hugo Hilgers, beleidsadviseur afdeling Accommodaties Stadsdeel Oost
14
