Nota van B&W
Portefeuille H. van der Molen Auteur Dhr. J.S. Raksowidjojo Tel. 5114336 /
[email protected]
Onderwerp: AMA-Perspectiefproject Noord-Holland
PD/SZW Reg.nr. SZW/2006/478 Bijlage: A, b.c B & W-vergadering van 6 februari 2007
Bestuurlijke context Ama ’ sz i j na l l e e n s t a a n demi nde r j a r i g ea s i e l z oe k e r s .He tz i j nj on g e r e ndi ez on de rh unoude r sn a a rNe de r l a n dz i j n gekomen om de situatie in hun eigen land te ontvluchten al of niet via mensenhandel. De meeste van deze jongeren krijgen uiteindelijk geen verblijfsvergunning en moeten zodra zij 18 jaar worden Nederland vaak na jaren we e rv e r l a t e n .I n2005i sh e tt e r u gk e e r be l e i dg e r i c h topa ma ’ sdoorh e tk a bi n e tBa l k e n e n dea a ng e s c h e r pt .Di t betekent dat op het moment dat de jongeren zijn 18-de verjaardag viert, zijn leefgeld direct wordt gestopt. De consequenties van dit beleid zijn bij veel gemeenten zichtbaar geworden. De jongeren gaan in veel gevallen niet terug, gaan zwerven en verdwijnen in de illegaliteit met alle gevolgen van dien. In de praktijk komt het regelmatig voor dat ze dan slachtoffer worden van mensenhandel, in de prostitutie belanden of in het criminele circuit en/of excessief drugs- en drankgebruik met overlast als gevolg. Om deze situatie te keren stellen wij het volgende AMA-Perspectiefproject Noord-Holland voor. Het project is analoog de Overijsselse aanpak en gebaseerd op het Utrechtse project Perspectief. Het beoogt voorkoming en bestrijding van de illegaliteit en terugkeer naar het land van herkomst. Het doel is uitdrukkelijk niet om (ex-) a ma ’ sopt ev a ng e nom h e tl e g a l ev e r bl i j fh i e ra l s n ogmog e l i j kt ema k e n .Dea c t i v i t e i t e nr i c h t e nz i c hh e tme e s top het intensief begeleiden gericht op terugkeer naar het land van herkomst. Voor het project is samenwerking gezocht met verschillende gemeenten in Noord-Holland en organisaties voor Vluchtelingen en de provincie Noord-Holland. Ke r nv a nh e tpr oj e c ti sder e a l i s a t i ev a ne e na a n t a ls t e un pu n t e nv oor a ma ’ si ng e me e nt e nwa a rdea ma ’ sz i j n geconcentreerd. Op dit moment zijn Alkmaar en Haarlem het verst met de plannen om gezamenlijk een dergelijk project op te starten. Het project kent een looptijd van 1 jaar en start begin 2007. Hierna is de verwachting dat met de komende pardonregeling de rijksoverheid maatregelen zal treffen tot een sluitend terugkeerbeleid, waardoor de AMAjongeren volledig vanuit de rijksoverheid (asielbeleid) zullen worden bediend en het lokale AMA-project overbodig zal zijn. Mocht het anders zijn, zullen wij tijdig hierop terugkomen. De kostprijs per AMA voor het project bedraagt E. 1.275 per jaar. Leefgeld is hier niet in opgenomen, omdat men voor noodopvang terechtkan bij de noodopvang asielzoekers van Stem in de Stad. De kosten voor het project zijn begroot op E. 91.186 per jaar, te weten E. 48.893 voor de kosten lokaal en E. 42.293 voor de kosten bovenlokaal (coordinatie, juridisch supervisie, werkmethodiek). De Stichting Vluchtelingenwerk Haarlem e.o. (SVH) zal worden belast met het beheer van het steunpunt en de uitvoering van de taken. Raadsparagraaf (budgetrecht): Het college stelt de raad voor de kosten lokaal van het AMA-project, ad. E. 48.893 voor 1 jaar (ingaande 2007) te bekostigen, waarvan E. 40.000 te financieren uit de reservering budget E. 191.000 voor de noodopvang asielzoekers 2006 (B&W besluit: PD/SZW/ 2006/23 c.q. afspraken met Stem in de Stad over reservering van het bu dg e tv a nE.40. 000v oordeopv a n gv a na ma ’ s ). Het restant E. 8.893 te financieren uit de bijzondere bijstand. Voor de kosten bovenlokaal vragen wij subsidie aan bij de provincie.
B&W-besluit: 1.
Het college stelt de Raad voor in te stemmen met de deelname aan het AMA-Perpectiefproject NoordHolland.
2.
De kosten van het besluit bedragen €48. 893v oo ré é nj a a r ,i n g a a n debe g i n2007;deba ten van het besluit bedragen €0.He tbe s l u i twor dtv oorE. 40.000 gefinancierd uit de reservering budget E. 191.000 voor de noodopvang asielzoekers 2006 (B&W besluit: PD/SZW/ 2006/23 c.q. afspraken met Stem in de Stad over reservering van het budget van E.40. 00 0v oordeopv a n gv a na ma ’ s ). Het restant E. 8.893 te financieren uit de bijzondere bijstand.
3.
Het budget van E. 48.893 toe te kennen aan de Stichting Vluchtelingenwerk Haarlem e.o. ten behoeve van de uitvoering van het project.
4.
Voor de bovenlokale kosten van het project ad. E. 42.293 vraagt het college subsidie aan bij de provincie.
5.
Publicatie geschiedt gezamenlijk met Alkmaar en Zaanstad, waarbij Alkmaar coördineert
6. Het raadsstuk wordt voorgelegd aan de gemeenteraad, nadat de commissie Samenleving hierover een advies heeft uitgebracht.
AMA PerspectiefProject Noord-Holland Project voor Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers ter voorkoming van een leven in de illegaliteit en ter voorbereiding op hun toekomstperspectief
Een project van de gemeente Haarlem en Alkmaar
INHOUDOPGAVE:
1.0 Inleiding 1.1 Alleenstaande minderjarige asielzoekers
3 4
2.0 De projectopzet 2.1 Doel van het project 2.2 Uitgangspunten 2.3 Regionale aanpak 2.4 Rol Vluchtelingenwerk 2.5 Activiteiten 2.6 Werkwijze begeleiding (methodiek) 2.7 Beoogde resultaten van het project 2.8 Randvoorwaarden
5 5 6 6 8 9 9 10 10
3.0 Organisatie en planning 3.1 Projectperiode 3.2 Projectorganisatie 3.3 Geleidelijke opbouw van de Steunpunten
10 10 11 12
4.0 Financiën
12
BIJLAGE I. - Begroting AMA-Perspectiefproject in Noord-Holland - Toelichting op de begroting II. Overzicht doelgroep
2
1.0
Inleiding
Ama’ sz i j nal l eenst aandemi nder j ar i geasi el z oeker s.Hetz i j nj onger endi ez onderhunouder s naar Nederland zijn gekomen om de situatie in hun eigen land te ontvluchten al of niet via mensenhandel. De meeste van deze jongeren krijgen uiteindelijk geen verblijfsvergunning en moeten zodra zij 18 jaar worden Nederland vaak na jaren weer verlaten. In 2005 is het t er ugkeer bel ei dger i chtopama’ sdoorhetkabi netBal kenendeaangescher pt .Washetv oor heen zo dat afhankelijk van de terugkeermogelijkheden de verstrekking van het leefgeld na het bereiken van de leeftijd van 18 jaar nog kon worden voortgezet, de aanscherping van het beleid (project beëindiging leefgelden ex-ama’ s;af gekor tPl ex a)bet ekenti n pr i nci pe datop het moment dat de jongeren zijn 18-de verjaardag viert, zijn leefgeld direct wordt gestopt De consequenties van dit beleid zijn bij veel gemeenten zichtbaar geworden. De jongeren gaan in veel gevallen niet terug, gaan zwerven en verdwijnen in de illegaliteit met alle gevolgen van dien. Ze kunnen dan slachtoffer worden van mensenhandel, in de prostitutie belanden of in het criminele circuit en/of excessief drugs- en drankgebruik met overlast als gevolg. De ui t gepr ocedeer deAMA’ smel denz i chbi jdedi ver sev l ucht el i ngengr oepenengemeent en met vragen over de juridische procedure en de gevolgen daarvan, over de stopzetting van het leefgeld en de huisvesting. Een groot aantal gemeenten heeft dit probleem in 2005 (Rapport de Rekening) en opnieuw in het voorjaar van 2006 bij de verantwoordelijk minister aangekaart. In verband met parlementair debat over deze zaak hebben die gemeenten ook de Tweede Kamer schriftelijk benaderd met een dringend beroep op opschorting van het rigoureus stoppen van het verstrekken van leefgeld aan de (ex-)ama’ s.Ook wordt voorgesteld voor een ander terugkeerbeleid te kiezen waarin meer wordt geïnvesteerd in de begeleiding van de jongeren bij het realiseren van de terugkeer. De aanpak van de gemeente Utrecht geldt daarbij als voorbeeld. Het debat heeft op 13/9 jl plaatsgevonden en de minister heeft de kamer toegezegd met de gemeente Utrecht te zullen spreken om de Utrechtse aanpak nader te bekijken. Inmiddels is die aanpak ook door verschillende gemeenten en provincies overgenomen en staat ook model voor de aanpak die we in deze notitie voorstaan. De verschillen tussen de landelijke aanpak en die van de gemeente Utrecht zijn immers opmerkelijk1: Landelijke aanpak: Teruggekeerd: 2% In de illegaliteit (Met Onbekende Bestemming vertrokken/MOB): 98 % Utrechtse aanpak (Perspectief) Alsnog verblijfsvergunning gekregen: 24% Teruggekeerd: 10 % Nog in (tweede) procedure: 22% MOB (Met Onbekende Bestemming): 6% Nog in begeleiding bij project: 38% De praktijk laat zien, dat de geboden terugkeeractiviteiten van het rijk (uitgevoerd door het Nidos en het COA) niet goed werken met als gevolg dat vele jongeren gedurende hun procedure of daar nai ndei l l egal i t ei tv er dwi j nen.Bov endi enbl i j ktdatAMA’ sdi ez el ft er ugwi l l en,v aakni et terug kunnen, omdat ambassades weinig coöperatief (kunnen) zijn bij het verstrekken van de benodigde reisdocumenten.
1
Bron gemeente Utrecht en project Perspectief te Utrecht, 2006. 3
Volgens de registraties van Nidos verblijven er in de provincie Noord-Hol l andci r ca375Ama’ s (leeftijd:15 t/m 18+2), waarvan voor de helft van deze groep uiterlijk 1 april 2007 het leefgeld beëindigd zal zijn. Het is niet onwaarschijnlijk dat de werkelijke groep 18+ groter is, aangezien deze groep niet altijd in beeld is bij Nidos. Op 22 juni 2006 heeft er, op initiatief van wethouder W. van Veen van Alkmaar een overleg plaats gevonden met verschillende gemeenten in Noord-Holland, PRIMO-nh en verschillende organisaties voor Vluchtelingen, waarbij de gemeente Utrecht de aanpak (Project Perspectief) heeft toegelicht. Tijdens dat overleg bleek er voldoende draagvlak op ambtelijke niveau om een initiatiefgroep te vormen om voor Noord-Holland eenzelfde aanpak van de grond te krijgen. Deze stuurgroep, bestaande uit gemeenten Alkmaar, Haarlem, Amsterdam, Zaanstad, Hoorn, de Provincie Noord-Holland, de Federatie Vluchtelingenwerk NoordWestHolland, Vluchtelingenwerkgroepen Amsterdam en Haarlem en Primo-nh heeft als doel de huidige situatie te doorbreken en daarvoor een projectvoorstel te ontwikkelen. Belangrijk is dat het project Perspectief een antwoord geeft op de huidige problematiek, namelijk begeleiding bij terugkeer van uitgeprocedeerde ex-AMA’ s en het voor komen v an i l l egal i t ei t en/ of cr i mi nal i t ei t rekeninghoudend met de huidige wetgeving. Reeds eerder heeft een aantal gemeenten in de provincie Overijssel gezamenlijk een aanpak ontwikkeld die gebaseerd is op het Utrechtse project Perspectief. Dat project is zoveel mogelijk gekozen als leidraad voor het ontwikkelen van het project dat in deze notitie wordt beschreven. Inmiddels heeft de gemeente Amsterdam laten weten het AMA-project zelfstandig uit te voeren en alleen in de initiatief-/stuurgroep plaats te nemen voor uitwisseling verloop van het project. De gemeente Zaanstad zegt ook een AMA-project te zullen starten en is op dit moment aan het afwegen of ze het zelfstandig uitvoert ofwel zal aansluiten in het ROA-verband. De gemeenten Hoorn en Heemkerk maken even een pas op de plaats. In verband hiermee zullen in NoordHolland voorlopig alleen de gemeenten Haarlem en Alkmaar het initiatief nemen voor een AMAPerspectiefproject. We hopen uiteraard dat het nieuwe kabinet straks met plannen komt voor deze problematiek. De si t uat i ev andeAMA’ sl aatecht erni etopz i chwacht en.Methetpr oj ec twi l l enweal v asteen aanzet geven op de ontwikkelingen en wel voorlopig voor de duur van 1 jaar.
1.1. Alleenstaande minderjarige asielzoekers ‘ AMA’i sdeaf kor t i ngv oor‘ al l eenst aandemi nder j ar i geasi el z oeker ’ ,m. a. w.ki nder endi eal l een naar Nederland zijn gereisd met als doel hier asiel te vragen. Bij het bereiken van de 18-jarige leeftijd verval tde benami ng ‘ mi nder j ar i g’ ,maarom dez e gr oep t e onder schei den v an de volwassen asielzoekers en de hier volwassen geworden asielzoekerskinderen met familie, wor denz e‘ ex -ama’genoemd.AMA’ sst aanonderv oogdi jv andest i cht i ngNi dosdi et ev ensde jongeren van leefgeld voorziet. De voogden zijn verantwoordelijk voor de juridische en maatschappelijke begeleiding en regelen de opvang, het onderwijs, de medische zorg en houden het algemeen toezicht op de jongeren. Deze organisatie, het Nidos, is mede door het strakker geworden terugkeerbeleid voor deze groep jongeren een lastige situatie terechtgekomen. Enerzijds werkt Nidos in opdracht van het rijk en anderzijds zijn zij vertrouweling van de jongeren. Het Nidos zou de jongeren na hun 18- de jaar meer begeleiding willen geven, maar worden daartoe door de opdrachtgever niet in staat gesteld.
2
Cijfers volgens lijst Nidos, 10 juni 2006. Mogelijk is dit aantal hoger, omdat niet bekend is hoeveel ex-a ma ’ sdi ei n de voorgaande jaren uitgeprocedeerd zijn geraakt, illegaal in de steden verblijven 4
De hui sv est i ng v oorde ama’ s wor dtv er z or gd doorv er schi l l ende or gani sat i es,di ev eel al onderdeel zijn van de bureaus jeugdzorg. In Haarlem heet deze organisatie OCK Het Spalier, in Alkmaar Parlan. De huisvestingstaak houdt in dat jonge kinderen bij pleeggezinnen worden onder gebr acht ,t er wi j lde ouder ej onger en i n kl ei ne wooneenheden ( KWE’ s )onder gebr acht , waar i nz e metmeer der e ama’ s ondert oez i chtsamenwonen.Daar naastv er bl i j v en ama’ s zelfstandig of bij vrienden op kamers. Als een AMA 18 jaar wordt, moet hij/zij de kleine wooneenheden (KWE) verlaten of verlaten hun gehuurde kamer als ze de huur niet meer kunnen betalen. Al jaren werd gesproken over het stopzetten van de leefgelden van ex-ama’ s watheef t geresulteerd in het project landelijke project PLEXA. (project beëindiging leefgelden ex-ama’ s) . Daarin heeft het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) het mandaat van minister Donner gekregen om de leefgelden te stoppen en terugkeergesprekken met de jongeren te voeren. Het project loopt tot september 2007, waarna geen enkele ex-ama meer leefgeld ontvangt. Om eenbeel dt egev env andesamenst el l i ngv andegr oepama’ sl at enwehi erdesi t uat i ez i en zoals die in Utrecht is. Hoe die in Noord Holland is, daarover ontbreken de gegevens. 15 tot 20% is kindsoldaat geweest; 13-30% is slachtoffer van mensenhandel (vooral vrouwen); 10% heeft zijn ouders vermoord zien worden; 5% heeft te maken met drugs en drank; 6% is met jeugdprostitutie in aanraking geweest (in Nederland of in het thuisland); 2% is ernstig gehandicapt. Het beeld laat zien dat we te maken hebben met een complexe groep. Het is ondenkbaar te verwachten dat deze groep op eigen kracht kan of zal vertrekken naar het land van herkomst. De cijfers in de inleiding tonen dat overtuigend aan. Hierna laten we zien dat het ook anders kan. 2. 0 De projectopzet Hiervoor is al gezegd dat het project zoveel mogelijk is gebaseerd op het project zoals dat in Utrecht vorm heeft gekregen. In de provincie Overijssel is een plan in samenwerking tussen de gemeenten en de provincie ontwikkeld, qua methodiek gebaseerd op de Utrechtse aanpak. Ook het provinciaalse plan uit Overijssel is een belangrijk basis geweest voor de projectaanpak zoals we die hier voorstellen. We formuleren hier eerst de (sub-)doelen van het project en de uitgangspunten en gaan dan in op de aanpak zelf om die doelen te bereiken. 2.1 Doel van het project Overeenkomstig de Utrechtse en de Overijsselse aanpak is de hoofddoelstelling van het amaproject: Voorkomen en bestrijden van de illegaliteit Voor deze doelstelling is gekozen, omdat illegaliteit leidt tot problemen bij de jongeren en als gevolg daarvan tot overlast in wijken en buurten. Het doel is uitdrukkelijk niet om (ex-)ama’ sop te vangen om het legale verblijf hier alsnog mogelijk te maken. Daar waar dat juridisch mogelijk is, wordt die kans benut, maar uiteindelijk richten de activiteiten zich het meest op het intensief begeleiden gericht op terugkeer naar het land van herkomst. Subdoelen richten zich op het ontwikkelen van een toekomstperspectief voor de jongeren, welk perspectief afhankelijk is van de situatie waarin de ama zich bevindt: 5
Voor degenen met een onzekere verblijfsstatus is het doel het voorkomen dat zij gaan zwerven, kiezen voor illegaliteit, drugs, prostitutie en overlevingscriminaliteit. Voor jongeren zonder verblijfsvergunning, die moeten terugkeren, is het doel het versterken van competenties gericht op zelfredzaamheid, adequaat kunnen handelen in onzekere situaties en regie voeren over de eigen toekomst in eigen land. Voor degenen die legaal in Nederland kunnen blijven is het doel integreren (verwijzen naar r el ev ant ei nst el l i ngen) ,t r aumav er wer ki ngen‘ ni etdef outi ngaan’ . In eerste aanleg en in hoofdzaak richt het project zich op die jongeren die binnen een bepaalde periode 18 jaar worden en die reeds 18 jaar zijn geworden (ex-ama’ s ) .Hetgaaterom dez e jongeren toekomstperspectief te bieden via een intensieve begeleiding. Jongeren die wel een vergunning hebben worden niet uitgesloten in dit project. Ook zij kampen vaak met psychische en andere problemen die het zelfstandig ontwikkelen van een eigen perspectief in de weg kunnen zitten. 2.2. Uitgangspunten Uitgangpunten van de projectopzet zijn: Gemeenten voeren het project uit binnen de kaders van het door de Tweede Kamer vastgestelde terugkeerbeleid en wetgeving. Gemeenten handelen vanuit de zorgplicht die zij hebben voor mensen die in de stad zonder voorzieningen rondzwerven en/of uit het oogmerk van openbare orde en veiligheid. Samenwerking tussen gemeenten is geboden om de activiteiten binnen de gemeenten op elkaar af te stemmen en gezamenlijk te streven naar de beoogde resultaten en investeren gezamenlijk in het project volgens een nader te bespreken kostenverdeling (lokale en bovenlokale kosten); Bet r okkenhei dv andepr ov i nci ei snoodz akel i j k,omdatdeama’ sv er spr ei dov erdepr ov i nci e woonachtig zijn, het project een bovenlokaal bereik heeft (niet in elke gemeente zal een steunpunt aanwezig zijn), waarmee het project ook een regionale functie vervult; Regionale inzet draagt bij aan afstemming, optimale inzet expertise, verdeling
personele kosten zowel op aansturing als uitvoering, draagvlak en ondersteuning van provinciale c.q. regionale organisaties, waaronder de Federatie Vluchtelingenwerk NoordWestHolland, Rode Kruis, Primo-nh, jeugdzorgorganisaties, noodopvang voorzieningen, Nidos, COA, IOM, de Provincie Noord-Hol l andenROC’ s; Het project is bedoeld voor ama’ sdi ei nNoor d-Holland verblijven. Wij willen voorkomen dat het aanbod een aanzuigende werking krijgt vanuit andere provincies; Het project heeft een tijdelijk karakter (vooralsnog 3 jaar). Na drie jaar zullen we bezien welke ontwikkelingen zich met name op landelijk niveau hebben voorgedaan ten aanzien van het terugkeerbeleid. Het project neemt niet de taken en verplichtingen over van de voogdij en de begeleiding, uitgevoerd door Nidos en bureau jeugdzorg. Tevens neemt het niet deel aan de huidige opzet vanuit PLEXA. 2.3 Activiteiten De St eunpunt en z i j n nodi g om de ama’ st e kunnen ber ei ken en v an daar ui tde nodi ge ondersteuning te bieden. Voorts zijn ze er om de ontmoeting tussen soortgenoten mogelijk te maken (ontspanning en rust) en onderlinge steun waar mogelijk te kunnen organiseren. De aard van de professionele ondersteuning is afhankelijk van de mogelijkheden die de jongeren hebben. Juridische begeleiding Een juridisch onderzoek kan uitwijzen of er mogelijkheden zijn voor de uitgeprocedeerde ama om alsnog een verblijfsvergunning te krijgen. Praktijk leert dat daarvoor specialistische kennis 6
nodi gi s,v anwegehetspeci f i ekekar akt erv anhetas i el bel ei dv oorama’ s.Ni etal l eadv ocat enof medewerkers van Nidos zijn gespecialiseerd is dit type asielbeleid. In dit soort gevallen zal de juridische ondersteuning, zonodig in samenwerking met advocaten, zoveel mogelijk vanuit het Steunpunt plaatsvinden Begeleiding terugkeer In de meeste gevallen zullen de (ex-)ama’ sni eti nNeder l andkunnenbl i j v enen moeten ze zich richten op hun toekomst elders. Dat is een pijnlijke realiteit waar ze in moeten groeien en waarbij intensieve begeleiding noodzakelijk is. De praktijk leert dat dit proces voor velen aspecten kent van rouw en verliesverwerking. De fasen ontkenning, woede en onderhandelingen moeten doorlopen worden alvorens aanvaarding een feit zal zijn. Er moet afscheid genomen worden van het leven hier. Onverwerkte en ontvluchte rouw en verliezen uit het verleden moeten opeens een plaats krijgen. De professionele hulpverlening dient tot resultaat te krijgen het persoonlijke vermogen van de jongeren te versterken om een keuze te maken betreffende de toekomst in het land van herkomst. Onderdelen van die begeleiding zijn contact zoeken met het land van herkomst via internet, wellicht een stukje educatie en informatie en ontspanning. Verkrijgen van formele reisdocumenten Op het moment dat betrokkene zich realiseert dat het toekomstperspectief niet hier maar in het land van herkomst ligt, komt de formele realisatie van de terugkeer aan de orde. Ook dat deel van de begeleiding is niet eenvoudig. Ambassades zijn niet persé van zins reisdocumenten of laisser-passers af te geven om hun eigen burgers terug te laten keren. Verstrekking leefgeld Tijdens het begeleidingstraject ontvangen de jongeren leefgeld voor bad, bed en brood. Het gaat dan om de jongeren vanaf de 18 jaar, zonder verblijfsvergunning. Het verstrekken van leefgeld is wezenlijk voor het bereiken van de jongeren om dat toekomstperspectief te kunnen ontwikkelen, maar vooral ook om illegale, vaak criminele activiteiten te voorkomen. Het leefgeld bedraagt, inclusief huisvesting, €14, 50perdag.Hetl eef gel dwor dtv er s t r ektv ooreenper i ode van 3 maanden, met een mogelijke verlenging van eenzelfde periode. In de uitwerking van dit project worden nadere criteria ontwikkeld voor het verstrekken van het leefgeld. Ontmoeting DeSt eunpunt enf unger enal sv astpuntv oordeama’ sdi ev ei l i ghei dengebor genhei dgeef taan de jongere en als zodanig laagdrempelig zijn. De ruimtes hebben een aantal voorzieningen, zoals internet, lees –en info materiaal van land van herkomst, vooral internet is een geschikt middel gebleken om de jongeren in contact te brengen met mensen uit de landen van herkomst, er nieuws over te lezen, werk/onderdak te vinden, ingeval ze zich oriënteren op terugkeer. Verder zullen er activiteiten zijn ter ontspanning. De lokale inkleuring/uitwerking van het Steunpunt kan steeds verschillend zijn. De Steunpunten zijn tenminste twee dagen in de week geopend en indien mogelijk 1 avond in de week. Tijdens de openingsuren is altijd een professioneel beheerder aanwezig.
Doelgroep Steunpunt In navolging van het project Perspectief in Utrecht zijn de Steunpunten toegankelijk voor alle jonge asielzoekers ,AMA’ s en ex -ama’ s,meten z onderv er bl i j f sv er gunni ng,meten z onder leefgelden, met en zonder huisvesting. Zo zal een Steunpunt dat alleen bestemd is voor uitgeprocedeerde jongeren, zonder onderdak en geld, gedoemd zijn te mislukken, omdat geen jongen of meisje zich daar wil mee associëren. Om stigmatisering te voorkomen is het van belang het Steunpunt open te stellen voor alle (ex-)ama’ s.
7
Voordelen van een brede toegankelijkheid van de Steunpunten zijn de volgende: Uit ervaring is gebleken, dat de positieve invloed van leeftijdgenoten op jongeren goed werkt. Een begeleider kan peptalk houden, maar dat maakt niet altijd dezelfde indruk. Waardoor er een grotere kans is op uitval en verdwijnen in illegaliteit. door de jongeren met elkaar in contact te brengen, kunnen makkelijker zelfhulpgroepjes ontstaan. DoorhetSt eunpuntookopent es t el l env oorama’ sdi ej ongerz i j ndan18j aar ,kr i j gende begeleiders langer de tijd om in de juridische procedures ondersteuning te geven. Voorts is er in die gevallen meer tijd om een vertrouwensband op te bouwen tussen begeleiders en jongeren. Daarom moet begonnen worden met begeleiding nog voordat AMA’ sv ol wassenwor denc. q.ui t gepr ocedeer dr aken. De begeleiders kunnen voor jongeren met een verblijfsvergunning, die zijn aangewezen op reguliere instanties (die niet altijd de specifieke kennis hebben, die voor deze groep nog al eens nodig is) een intermediaire rol vervullen.
2.4 Werkwijze begeleiding (methodiek) In het steunpunt zal het AMA-team, bestaande uit een maatschappelijk werker, een juridische medewerker en een sociaal beheerder worden ondersteund door een groep vrijwilligers, de jongeren begeleiden (individueel alswel groepsgericht). Centraal in de aanpak staat het samen met de jongere werken aan een terugkeer met toekomstperspectief. Belangrijk is dat bij de begeleiding de methodiek gebruikt wordt, die ontwikkeld is binnen het Utrechtse Project Perspectief3. De volgende kenmerken spelen hierin een belangrijke rol: intensieve, pro-actieve ondersteuning aan de jongeren bieden; laagdrempelig zijn en empatisch, maar ook zakelijk en confronterend; integrale aanpak, samenhangende ondersteuning bieden, gericht op alle factoren in en buiten de jongeren die van invloed zijn op het terugkeerproces; heldere afspraken maken met de jongeren, deze vastleggen in een trajectplan en een contract, en de voortgang hiervan bewaken; informele en formele netwerken van de jongeren intensief benutten, in en buiten Nederland; investeren in een nauwe samenwerking met IOM; continu een beroep doen op de eigen verantwoordelijkheid van de ex-AMA; jongeren bijeen brengen, en zo het onderlinge begrip en lotgenootschap versterken. Individuele begeleiding De individuele begeleiding zal bestaan uit gesprekken met de jongeren waarin de juridische positie de basis vormt. We screenen het juridisch dossier van de jongeren evt. ondersteund door rechtshulpverleners. Dit heeft als doel dat de jongere leert beseffen dat een status om in Nederland te mogen blijven geen reëel perspectief is. Vervolgens bespreken we de opties illegaliteit en terugkeer uitvoerig met hem of haar, waarbij wij het leven in de illegaliteit afraden. We nodigen de jongere uit om na te denken over de mogelijkheid tot terugkeer. Na een aantal gesprekken stellen we met de jongere een trajectplan vast, dat antwoord geeft op de volgende vragen: Welke stappen dient de jongere te zetten om terug te kunnen keren (aantonen identiteit, verkrijgen reisdocumenten). Welke mogelijkheden ziet de jongere om zijn terugkeer zodanig vorm te geven, dat hij kan terugkeren met een perspectief. Vervolgens ondersteunen we de jongere om zijn/haar plan te realiseren en bieden ondersteuning in o.a.: 3
Begeleidingswijze en methodiek zijn ontwikkeld door het Utrechtse Project Perspectief en het in 2003 gestarte terugkeer project in de gemeente Nijmegen. 8
bemiddeling naar organisaties die terugkeer kunnen faciliteren (bijv. IOM). het opbouwen/herstellen van een sociaal netwerk in het land van herkomst (o.m. met inzet van het Rode Kruis). het voltooien van hun opleiding c.q. in staat te stellen een korte training/opleiding te volgen die bijdraagt aan de kans op een sociaal economisch goede start in het land van herkomst (ROC). het vinden van - en bemiddelen naar – organisaties die in het land van herkomst ondersteuning kunnen bieden, in brede zin: opleiding en werk, maatschappelijke en gezondheidszorg (o.m. met inzet van Cordaid en Intent). Dat kan bijvoorbeeld door hulp te bieden bij het opzetten van een kleine onderneming in het land van herkomst, zodat de jongeren bij terugkeer zelf in hun onderhoud kunnen voorzien. door de jongeren te vergezellen naar formele instanties zoals ambassades, de IND en COA Groepsactiviteiten De groepsactiviteiten bestaan uit landenavonden, culturele avonden/uitstapjes en informatiebijeen-komsten, met presentaties van gastsprekers uit landen waaruit vele ex-AMA’ s afkomstig zijn. Gastsprekers kunnen bijvoorbeeld journalist of medewerker van een Non Gouvernementele Organisatie (NGO) zijn. Zij hebben in elk geval vanuit eigen ervaring brede kennis en informatie over het land van herkomst. We staan tijdens bijeenkomsten stil bij de actuele situatie in de landen van herkomst en proberen zo een zo reëel mogelijk beeld te geven van de kansen maar ook de moeilijkheden die de jongeren op hun weg om terug te keren en vooral na hun terugkeer, zullen ontmoeten.
2. 5 Regionale aanpak. Kern van het project is de realisatie van een aantal Steunpunt env oorama’ s.( Ont moet i ngspunt //huiskamers etc.). Wij verwachten dat de Steunpunten in de grotere gemeenten van Noord Holland zullen worden gevestigd (uiteraard voorzover deze gemeenten participeren in het project). (ex-)AMA’ sdi ei ndei l l egal i teit verkeren of daarin dreigen te geraken zoeken in de gehele regio onderdak en steun waardoor een gezamenlijke aanpak van gemeenten en provincie noodzakelijk is voor het bereik van de jongeren. Overigens is samenwerking tussen gemeenten onderling en tussen gemeenten en provincie ook van belang, vanwege: deef f i ci ënt er eaanpakv oorgemeent enmetkl ei neaant al l enama’ senef f i ci ent er ei nz etv an menskracht en middelen; bevordering regionale aanpak met betrekking tot de rol van centrumgemeenten (waar de steunpunten komen); signaleringsfunctie; Voorzover de jongeren in de kleinere regiogemeenten verblijven zullen ze vanzelf de Steunpunten in de grotere gemeenten vinden. Wij pleiten ervoor dat de grotere gemeenten zonodig afspraken maken met de regiogemeenten om het effect daarvan te bespreken. Het lijkt ons niet haalbaar om (ex-)ama’ sui tder egi odet oegangt otdeSt eunpunt ent eont z eggen.
2.6 Rol van VluchtelingenWerk Het VluchtelingenWerk is verantwoordelijk voor beheer van en uitvoering van taken in de steunpunten. In Noord-Holland bestaan er twee Federaties Vluchtelingenwerk, te weten: - Federatie Vluchtelingenwerk NoordWestHolland (van Texel tot en met de Haarlemmermeer). - Federatie Amstel tot Zaan (Amsterdam e.o.). In dit verband bestaat er al een samenwerking tussen de vluchtelingenwerkgroepen van Alkmaar, Haarlem, Amsterdam, Zaanstad en Hoorn binnen de Federatie Vluchtelingenwerk 9
NoordWestHolland. Vluchtelingenwerk Amsterdam echter participeert in de Federatie Amstel tot Zaan. Verder wordt er in toenemende mate personeel onderling uitgewisseld (gedetacheerd). Op dit moment is de verwachting dat er AMA-steunpunten zullen komen in de gemeenten Alkmaar en Haarlem en later eventueel in Amsterdam en Hoorn. Voordeel voor de uitvoering van het ex-ama project door vluchtelingenwerk is dat de genoemde samenwerking al is opgebouwd en binnen het project gecontinueerd kan worden. Expertise op het gebied van juridische -en sociaal-maatschappelijke begeleiding alsmede personeel kan bij aanvang ingezet worden.
2.7 Beoogde resultaten van het project Contact opbouwen en onderhouden met ten minste 90% van de kwetsbare groep leeftijd 15 t/m 18+, binnen een gemeente/regio, waar een Steunpunt is gerealiseerd; Met alle deelnemers wordt een maatwerk- traject afgesproken. Wanneer voor 18 plussers leefgelden worden verstrekt worden afspraken in een contract vastgelegd met als einddoel terugkeer naar het land van herkomst. Realiseren van een startkwalificatie ten behoeve van terugkeer of (wanneer van toepassing) verblijf in Nederland. Begeleiding bij terugkeer van de groep waarvan het leefgeld, uitkering, inkomsten uit arbeid en studiefinanciering, wordt beëindigd. Integratie in de samenleving voor de groep die een vergunning voor permanent verblijf krijgt. 2.8 Randvoorwaarden: Deelnemende gemeenten stellen een budget beschikbaar voor het leefgeld voor ui t gepr ocedeer deama’ s,di ei nbegel ei di ngz i j n. Deelnemers moeten uit Noord-Holland afkomstig zijn. Het project mag geen aanzuigende werking hebben voor jongeren uit andere gebieden in Nederland en tevens de mobiliteit tussen steden in Noord-Holland te beperken. De grotere deelnemende gemeenten richten zelf een Steunpunt op en bekostigen het beheer en de activiteiten. De bovenlokale kosten (projectleiding, juridische en maatschappelijke begeleiding) worden door de gemeenten gezamenlijk gedragen met mogelijk ondersteuning van de provincie Nood-Holland); Afstemming tussen lokaal en provinciaal netwerk van organisaties die zich (mede) richten op ex- AMA’ s.Voor waar dei sweldeber eidheid, de mogelijkheden en de competenties om de specifieke methodiek van het project (mede) uit te voeren. Afstemming met de terugkeerorganisaties (IND, Vreemdelingenpolitie, COA) over de wijze waarop en intensiteit waarmee opsporing en gedwongen uitzetting worden gerealiseerd, zodanig dat het project kans van slagen heeft. Lokale uitvoering op locaties in Noord-Holland, waardoor de groepsgerichte aanpak, hulpverlening en juridische begeleiding en landeninformatie gegeven kunnen worden. Het particulier initiatief wordt met de uitvoering van het project belast. Op lokaal niveau is dat in de regel het Vluchtelingenwerk; Voor de bovenlokale inzet (coaching, advies, procesbegeleiding en methodiekontwikkeling) wordt gedacht aan het PRIMO-nh.
3.0 Organisatie en planning
3.1 Projectperiode 10
Het project kent een looptijd van januari 2007 t/m december 2009. Gestart zal worden met het in kaart brengen van de doelgroep.
3.2 Projectorganisatie Functies en bevoegdheden: Bovenlokaal: De eindverantwoording voor het project valt onder de stuurgroep, bestaande uit: wethouders deelnemende gemeenten, vertegenwoordiger provincie Noord-Holland, afgevaardigde Vluchtelingenwerk (afstemming binnen Vluchtelingenwerk moet nog plaats vinden), vertegenwoordiger Primo NH en projectleider als secretaris van de stuurgroep. De projectleider rapporteert en legt verantwoording af aan de stuurgroep; Vanuit de lokale steunpunten worden de resultaten van de activiteiten doorgegeven aan de projectleider; Projectgroep, is verantwoordelijk voor de uitvoering van het project en deze bestaat uit de projectleider, afgevaardigde Vluchtelingenwerkgroepen, ambtenaren en afgevaardigde betrokken hulpverleningsinstanties; N.B. Primo is een tweede lijns organisatie. Zij houdt zich niet zozeer met de uitvoering alswel met de ondersteuning van de uitvoering bezig (de eerste lijn). Dat kan zijn in de vorm van advies en coaching, projectleiding, procesbegeleiding, methodiekontwikkeling etc. Lokaal: Juridische begeleider, maatschappelijke begeleider en sociaal beheerder zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de steunpunten (afstemming verantwoording moet nog plaats vinden, waar mogelijk zullen deze medewerkers werkzaam zijn op verschillende steunpunten); Vrijwilligers Vluchtelingenwerkgroepen, ondersteunen de beroepskrachten in de uitvoering van de activiteiten; Noodopvang, deze zal per gemeente verschillen en afstemming en uitvoering zal lokaal geregeld worden; N.B. Het Vluchtelingenwerk in Noord-Holland kent 2 Federaties, te weten: Federatie Vluchtelingenwerk NoordWestHolland (van Texel tot en met de Haarlemmermeer. Federatie Amstel tot Zaan (Amsterdam e.o.). De vluchtelingenwerkgroepen in Alkmaar –Haarlem - Hoofddorp en Hoorn werken samen binnen de Federatie Vluchtelingenwerk NoordWestHolland. Vluchtelingenwerk Amsterdam participeert in de Federatie Amstel tot Zaan. De primaire taak van de Federatie ten aanzien van de lokale groepen is de organisatie en faciliteren van het onderling overleg, waarin uitwisseling en ervaringen plaatsvinden. Hierdoor leert men elkaar en elkaars organisatie beter kennen. Daarnaast profiteert men direct van elkaars kennis en ervaringen en geeft voeding aan de regionale belangenbehartiging. Tevens wordt in het coördinatorenoverleg het Landelijk Afdelings Overleg (LAO), waar de federatiedirecteur als vertegenwoordiger van de Federatie aan deelneemt, voorbereid en geëvalueerd. 11
Inmiddels is er binnen de Federatie een intensieve samenwerking tussen de verschillende vluchtelingenwerkgroepen. Tevens wordt er in toenemende mate personeel uitgewisseld (gedetacheerd). Voordeel voor de uitvoering van het ex-ama project door vluchtelingenwerk is dat de genoemde samenwerking al is opgebouwd en binnen het project gecontinueerd kan worden. Expertise op het gebied van juridische -en sociaalmaatschappelijke begeleiding alsmede personeel kan bij aanvang ingezet worden. Communicatie De stuurgroep heeft halfjaarlijks een overleg, de notulen worden verspreid aan de stuur- en projectgroep leden; De projectgroep heeft ieder kwartaal een overleg, de notulen worden verspreid aan de stuur –en projectgroep leden; De projectleider maakt kwartaalrapportages en verspreidt deze onder de leden van de stuurgroep, projectgroep en de samenwerkingspartners; Via de projectnieuwsbrief worden de interne organisatie van de opdrachtgever, de betrokken instanties, overige leden van de samenwerkingspartners geïnformeerd over de voortgang van het project; Afstemming op lokaal niveau zal op een later tijdstip plaats vinden (voorrang heeft de afstemming tussen betrokken gemeenten, vluchtelingengroepen en lokale hulpverleningsinstanties. 3.3 Geleidelijke opbouw van de Steunpunten Ui t gaandev andewoonpl aat senv andeAMA’ seni ni t i at i ev endi epl aat sel i j kr eedst ots t andz i j n gekoment enbehoev ev andeAMA’ s,zi j n in Noord-Hol l and4r egi o’ saant ewi j z enwaareen st eunpuntkanwor dengev est i gd.Dez ez i j nder egi o’ s:Amst er dam,Haar l em,Al k maarenHoor n. Gest r eef dwor dtom der egi o’ st el at enaansl ui t enbi jbi j v .pol i t i er egi o’ s( v anwegehunVDr ol )en Vluchtelingenwerkgebieden Aangezien Haarlem, Alkmaar en Amsterdam op dit moment al min of meer aan de slag zijn of wi l l engaanmetdeAMA’ s,l i j ktheti ndehui di ges t ar t f asepr akt i schom dest eunpunt enal sv ol gt vorm te geven: Amst er dam heef tv ol doende AMA’ s om z elf verder aan de slag te gaan. Als er besluitvorming is geweest over extra middelen zullen zij ook de regiogemeenten informeren over het Steunpunt in Amsterdam; Haarlem en Alkmaar starten met een co-productie. Beide gemeenten samen hebben ook een redelijk bes t and aan AMA’ s.Vi a dez e aanpak z ul l en 2 l ocat i es wor den i nger i cht (Haarlem en Alkmaar) en gezamenlijk begeleiders worden aangesteld. Gemeenten in de regio's kunnen gebruik gaan maken van het regionale steunpunt. Als er bijvoorbeeld in een gemeente 2 AMA’ szi j n,v oorwi ebegel ei di ngv anhetst eunpuntnodi gi s, koopt de betreffende gemeente de 2 trajecten in (a raison van 1000-1400). Voor de gemeentebesturen in de regio zal dit hanteerbaarder zijn (inkoopafspraak), dan de inzet op deelname in een project. Als op een enig moment het klantenbestand van Alkmaar-Haarlem samen te groot wordt, kunnen Alkmaar en Haarlem zich organisatorisch gaan splitsen. Wat betreft Hoorn (regio West Friesland) vraagt het nog om een aparte actie. Het is goed mogelijk dat men daar begint als er al gestart is in Haarlem/Alkmaar (goed voorbeeld doet volgen). Al met al lijkt het goed om gewoon klein (maar wel goed en snel) te beginnen en die mogelijk werkendeweg zal leiden tot een "dekkende" Noord-Hollandse aanpak. 4.0 Financiën: zie Begroting Bijlage I 12
13
TOELICHTING OP DE BEGROTING AMAperspectiefproject in Noord-Holland
Algemeen Debegr ot i ngi sgebaseer dopdeaant al l enAMA’ si nder egi oAl kmaarenHaar l em.Aandehandhi er v anz i j ndekos t enperAMA berekend (totaal begrote kosten voor Alkmaar/Haarlem : aantal AMA's in Alkmaar/Haarlem 15 -17 jr en 18+). De cijfers met aantallen, leeftijdscategorie en woonplaats vd AMA's zijn verkregen van het Nidos Amsterdam en Alkmaar en zijn van recente datum. Niet alle gemeenten met AMA's zijn in het overzicht opgenomen. 90 AMA's wonen wel in de provincie, maar niet bekend in welke gemeente. Volgens het overzicht (zie bijlage) verblijven in Noord-Holland in totaal 575 AMA's; in Utrecht is dat 354. Het project in Noord-Holland is begroot op €183. 000( Al kmaar / Haar l em: 150AMA’ s) ;i nUt r ec hti sdat€400. 000( 354AMA’ s) . Relatief gezien zijn de kosten nagenoeg gelijk begroot. De aantallen per gemeente Hetpr oj ec tr i chtz i chopAMA’ sv an15-17-jaar en 18+. Door hetSt eunpuntookopent est el l env oorama’ sdi ej ongerz i j ndan18 jaar, krijgen de begeleiders langer de tijd om in de juridische procedures ondersteuning te geven. Voorts is er in die gevallen meer tijd om een vertrouwensband op te bouwen tussen begeleiders en jongeren. Daarom moet begonnen worden met begeleiding nog v oor datAMA’ sv ol wassenwor denc. q.ui t gepr ocedeer dr aken.Voordeaant al l eni ndebegr ot i ngz i j ndeci j f er sv anhetNi dosov er genomen.Aant alAMA’ si nNoor d-Holland bedraagt 575. Het is niet onwaarschijnlijk dat de werkelijke groep 18+ groter is, aangezien deze groep niet altijd in beeld is bij Nidos. Ook is niet bekend hoeveel ex-ama’ sdi ei ndev oor gaandej ar en uitgeprocedeerd zijn geraakt, illegaal in de steden verblijven. Voor Alkmaar enr egi okomenwi jopeenaant alv an70AMA’ s;v oor Haarlem regio op 73. Huiskamer Betreft hier een trefpunt, dat tenminste twee dagen in de week open is en indien mogelijk 1 avond in de week. Tijdens de openingsuren is altijd een professioneel beheerder aanwezig. De huiskamer heeft een internetcafé, muziek, kranten, boeken over herkomstlanden en koffie/ thee. De kosten zijn begroot op E. 9.000 per huiskamer. Activiteiten Zie omschrijving in de notitie Personele kosten lokaal Het betreft hier de kosten van maatschappelijk begeleider, sociaal beheerder en vrijwilligers. Voor maatsch. begeleiding is 0,5 fte begroot.; sociaal beheerder: 0,25 fte. De kosten juridische begeleiding is ondergebracht bij de post bovenlokaal, omdat de functie
zowel 1e als 2e-lijns taken in zich heeft (het volgen van/inspelen op ontwikkelingen, die zich regionaal/landelijk afspelen). Personele kosten boven bovenlokaal 1) Juridisch consult en supervisie Op lokaal niveau is juridische begeleiding van groot belang. De praktijk met deze doelgroep leert dat de juridische situatie van jongeren zo complex is en regelmatig aan wijzigingen onderhevig dat specialistische kennis van belang is. Op basis van goede (web- based) registratie is tevens het mogelijk deadlines in de gaten te houden en gericht uitzoekwerk te doen. Vanuit de bovenlokale positie is het tevens mogelijk de planning van terugkeer en kansen op opvang in de landen van herkomst te realiseren. 2) Methodiek hulpverlening en groepswerk Het aanleren, overdragen en coachen van de specifieke methodiek gericht op groepswerk, hulpverlening en juridische begeleiding. Werkwijze zijn scholings- en intervisiebijeenkomsten die zich richt op alle betrokken uitvoerders: beroepskrachten, stagiaires, vrijwilligers. 3) Groepsgerichte aanpak Onderdeel van de methodische aanpak is groepsgericht werken. Dit wordt onder 1. inhoud gegeven. Daarnaast is het wenselijk gerichte activiteiten te ntwikkelen met betrekking tot landeninformatie en –communicatie dat een bovenlokale coördinatie wenselijk is. Voor kleine concentraties van jongeren uit bepaalde landen kunnen aparte bijeenkomsten op één plaats in de provincie worden gehouden. 4) Expertgroep De ontwikkelingen ten aanzien van de groep ex- AMA’ sgaansnel enhebbengr ot ei nv l oedopdel okal esi t uat i e.Heti swensel i j k een provinciale expertgroep in te stellen die rapporteert naar de gemeenten en provincie. Daarbij komen aan de orde: Signalering juridisch Signalering maatschappelijk Signalering terugkeer Bewaken projectvoortgang Advisering gemeenten/ provincie. Voor deze taken zijn opgevoerd: een projectleider, inclusief advies en kosten management. Verder: 2 juridische begeleiders Haarlem en Alkmaar (2 x 10 u.), inclusief extern juridische kosten en administratie en boekhouding.
Leefgelden/ inkomsten Een belangrijk deel van de doelgroep ontvangt begin 2006 nog leefgelden Nidos of COA. De verwachting is dat met de huidige beëindigingen vanaf september 2007 geen enkele ex-ama meer leefgeld ontvangt. Om de inhoudelijke aanpak van het project te kunnen realiseren is een tijdelijke voortzetting van deze gelden noodzakelijk. Een mogelijkheid is om per gemeente een speciaal fonds voor de doelgroep van dit project te vormen. Het fonds kan een aanvulling zijn op de mogelijkheden van de Noodopvangvoorzieningen. Wanneer leefgelden worden verstrekt is het niet noodzakelijk aparte woningen te reserveren. Jongeren zorgen dan zelf voor onderdak. Het fonds voor ex- AMA’ skanbeschi kbaarkomenv i aeenbesc hi kki ngaaneenpar t i cul i er eorganisatie die het project uitvoert. De besluitvorming moet plaatsvinden door een beslissing van het College van B&W en de gemeenteraad. Voorgesteld wordt het leefgeld voor een periode van maximaal 3 maanden beschikbaar te stellen en in uitzonderingsgevallen een verlenging van de periode mogelijk te maken. Kosten AMA per Steunpunt: €1. 275 Kosten per AMA, inclusief leefgeld €2. 581perj aar
Begroting Noord-Hollands Perspectief voor ex- AMA's Aantallen deelnemers: Totaal doelgroep per regio: zie omliggende gemeenten lijst Nidos. Aantal ex-AMA's per centrumgemeente is hoger dan nu bekend is. Dit, vanwege de AMA's die de afgelopen jaren zijn uitgestroomd en waarvan onbekend is waar ze zich nu bevinden (velen zijn Met Onbekende Bestemming vertrokken).
Alkmaar
Haarlem
TOTAAL
70
73
143
Noodopvang
ja
Lokale voorzieningen (Kosten op jaarbasis)
Alkmaar
Haarlem
TOTAAL
Huiskamer Huisvestingskosten investeringen/ afschr. 3 jr Onvoorzien Sub Totaal
6.000 2.000 1.000 9.000
6.000 2.000 1.000 9.000
12.000 4.000 2.000 18.000
Activiteiten Landenavonden/themabijeenkomsten Consumpties Pr/documentatie Diverse Sub totaal
1.000 700 1.500 1.000 4.200
1.000 700 1.500 1.000 4.200
2.000 1.400 3.000 2.000 8.400
Personele kosten lokaal Maatschappelijk begeleider Sociaal Beheerder Kosten vrijwilligers Totaal Hulpverlening
20.000 10.160 1.500 31.660
20.000 10.160 1.500 31.660
40.000 20.320 3.000 63.320
Personele kosten bovenlokaal Projectleider, inclusief advies en kosten management (zie opmerking onderaan de begroting) Juridische begeleider, inclusief extern juridische kosten Administratie en boekhouding Totaal bovenlokaal
20.000 18.316 2.080 40.396
20.000 18.316 2.080 40.396
40.000 36.632 4.160 80.792
Reis en verblijfskosten
1.500
1.500
3.000
29-05-2007 15:50
1 van 2
Ex-Ama Project Noord-Holland
Begroting Noord-Hollands Perspectief voor ex- AMA's
Overhead 8 %
5.764
5.764
11.529
Totaal kosten lokaal Totaal kosten bovenlokaal
48.893 42.293
48.893 42.293
97.786 84.586
Totaal kosten steunpunten
91.186
91.186
182.372
Projectprijs per Ama. Hierbij is uitgegaan van de totale kosten van beide steunpunten gedeeld door het totaal aantal AMA's in de beide regio's Alkmaar/Haarlem. Doordat het onduidelijk is hoe groot het max. aantal te bereiken AMA's is, gaat Vluchtelingenwerk in deze regio uit van een bandbreedte van 30 -100 AMA's.
1.275
1.275
1.275
Totaal kosten project Jaar 1
91.186
91.186
182.372
Kosten leefgelden per deelnemer op basis van max. 1/2 jaar, schatting 15 % doelgroep (€14, 50perdag=E.2. 581perdeel nemer )
2.581
2.581
2.581
Opmerkingen: Amsterdam voert project zelfstandig uit en heeft aangegeven alleen in de stuurgroep plaats te nemen ivm uitwisseling verloop project. Extra financiële dekking is mogelijk m.b.v. regionale en lokale fondsen en afname dienstverlening door gemeenten in de regio, die zelf geen steunpunt hebben (zie projectprijs per AMA). Omvang doelgroep; de verwachting is dat het totaal aantal (ex)-AMA's groter is dan het aantal welke nu bekend is. Dit, vanwege de AMA's die de afgelopen jaren zijn uitgestroomd en waarvan onbekend is waar ze zich nu bevinden (velen zijn Met Ombekende Bestemming vertrokken). Kosten zijn berekend op basis aantal ex-Ama's op locatie steunpunt + omliggende gemeenten (zie werkblad aantallen) Kosten projectleider zijn berekend op basis van salariskosten bij Vluchtelingenwerk (E. 46 per uur). Als Primo-nh de functie uitvoert kost dit E. 100 per uur. Voorgesteld wordt om de extra kosten te laten financieren uit de begroting van Primo-nh.
29-05-2007 15:50
2 van 2
Ex-Ama Project Noord-Holland
Lijst aantal (ex) Ama's Provincie Noord-Holland
Aantal ama's naar leeftijd en verblijfplaats in Noord Holland Leeftijden Verblijfplaats 0 1 2 3 Amsterdam 5 1 2 Haarlem 2 Alkmaar 1 2 Den Helder Zaandam Hoorn Hoofddorp 1 IJmuiden 1 Schagen Purmerend Amstelveen Diemen Heemskerk 2 Heerhugowaard Slootdorp Uithoorn Velserbroek Zandvoort Heemstede Heiloo Medemblik Oostzaan Schoorl Venhuizen Bergen Beverwijk Castricum Den Burg Middenbeemster Obdam Sint Pancras Velsen-noord Weesp Zwaag Avenhorn Bloemendaal Hilversum Hoogkarspel Noord-Scharwoude Rijssenhout Schagerbrug Sijberkarspel Vijfhuizen Wognum Wormer Zaandam Onbekend Totaal 9 4 4
29-05-2007 15:51
juni 2006
4 3 2
5 2
6 4 2 1 1
7 3 1 1 2 1 1
8
9
10
2
2
1 1
2
1 1
11 1 1
12
13
3 1 1 1
3 1 2 2 2
1
1
1 1
2
3
3
1 1
2 2 2
1 2
1
1
1
1
1
1 2
1 1
14 6 1 2 2 2 1
1 2
15 4 1 3 3 1 1 1 1
16 5 9 5 1
2
2
1
3 4 1
1
10 5 8 2 2 3 1 3
2 2
18+ 101 19 15 10 16 5 3 6 1 1 10 2 1 4
1 2 1
1
17
6 3 3 3 1 3 3 1
1
1 2 1
1 1 1
1 1 1
1 1 1
1 1
1 1 1 1
1
1
1 1 1
1 1 1
1 1
1
1 1
1
1
1
1 1 1
1 1
1
1 2 1 1 1 1 1 1 1
1 1 1 1 1 6
1 7
1 12
2 18
4
3 11
1 van 4
2 7
3 14
1 17
4 21
10 35
10 31
20 49
18 60
15 62
204
Ex-Ama Project Noord-Holland
Lijst aantal (ex) Ama's Provincie Noord-Holland
juni 2006
11 onbekend (53/5)
73 70 32 24
Steunpunten Haarlem Alkmaar Hoorn hoofddorp
197 sub totaal 178 Amsterdam 375 Totaal N-H
29-05-2007 15:51
2 van 4
Ex-Ama Project Noord-Holland
Lijst aantal (ex) Ama's Provincie Noord-Holland
juni 2006
totaal 122 36 31 16 19 14 11 11 1 5 10 5 3 4 0 1 3 1 2 2 2 2 1 0 1 1 2 1 0 1 1 2 1 2 1 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 1 53 375 575 -200
29-05-2007 15:51
3 van 4
Ex-Ama Project Noord-Holland
Lijst aantal (ex) Ama's Provincie Noord-Holland
29-05-2007 15:51
juni 2006
4 van 4
Ex-Ama Project Noord-Holland
Cijfers Utrecht Doelgroep Aantal Probleemgroep 13 % prostitutie 5 % drank/drugs problemen 3,7 % slachtoffer mensenhandel 15 % zeer traumatische Sub totaal 36,7 %
0 - 15 17 - 18+ 62 354
46 18 13 53 130
Resultaat groep 18+ 10 % terugkeer land van herkomst 24 % alsnog verblijsverguning 10 % ontvangt leefgeld 22 % loopt 2e procedure 6 % MOB 38 % nog in begeleiding
22 55 35 50 14 87
18 % MOB door Plexa
41
2,28625
Doelgroep Noord-Holland Perspectief voor ex- AMA's Nidos 0 - 14 jr
Alkmaar Haarlem Amsterdam Hoorn Zaandam Den Helder Overige Noord-Holland Onbekend Totaal
14 12 41 6 5 13 72 37 200
Nidos 15-17 jr
16 17 21 9 3 6 46 53 171
VW risicogroep 18+ Totaal
Nidos leefg 18+
18+
15 19 101 5 17 10 37 0 204
45 48 163 20 25 29 155 90 575
tijdelijk, ingetr. of niet verl. doc.
0
0
Concept begroting Overijssels Perspectief voor ex- AMA's d.d. 28-05-06
Alkmaar
Haarlem
Amsterdam
Hoorn
Zaandam
Den Helder
Nidos 0 - 14 jr Nidos 15-17 jr 18+ Totaal doelgroep
14 16 15 45
12 17 19 48
41 21 101 163
6 9 5 20
5 3 17 25
13 6 10 29
Andere gemeenten 72 46 37 155
Waarvan 18- (leefgeld via Nidos) Blijft COA opvang (nwe asielaanvraag, 10%) Blijft MOB (10%) Aantal jongeren die voor leefgelden in aanmerking kunnen komen
0 0 0 0 5
0 0 0 0 5
0 0 0 0 16
0 0 0 0 2
0 0 0 0 3
0 0 0 0 3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Amsterdam
Hoorn
Aantallen deelnemers:
Kosten leefgelden op basis van 1 jaar per deelnemer totale projectperiode (€16perdag)
Noodopvang
Onbekend
Totaal
37 53 0 90
200 171 204 575
0 0 0 0 16
0 0 0 0 9
0 0 0 0 58
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Zaandam
Den Helder
Andere gemeenten
Onbekend
Totaal
ja
Kosten huisvesting (Kosten op jaarbasis) Lokale voorzieningen
Alkmaar
Haarlem
Huiskamer - Huisvestingskosten - investeringen/ afschr. 3 jr - aanwezige voorzieningen Sub Totaal
0 0 0 0
4.000 2.000 0 6.000
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
Activiteiten Landenavonden/themabijeenkomsten Consumpties Pr/documentatie Diverse Sub totaal
0 0 0 0 0
1.000 500 1.500 1.000 4.000
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
Personele kosten lokaal Maatschappelijk begeleider Juridische begeleider Sociaal beheerder Project management Administratie en boekhouding Kosten vrijwilligers Totaal Hulpverlening
0 0 0 0 0 0 0
27.040 10.816 10.816 3.120 2.080 1.500 55.372
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0
Personele kosten regionaal Projectleider Staffunctie methodiek Juridisch consult Registratie, informatie Totaal bovenlokaal
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Reis en verblijfskosten
0
1.000
0
0
0
0
0
0
0
Overhead 8 %
0
4.430
0
0
0
0
0
0
0
Totaal
0
70.802
0
0
0
0
0
0
0
Aantal ama's naar leeftijd en verblijfplaats in Noord Holland Leeftijden Verblijfplaats 0 1 2 3 4
Amsterdam
5
1
2
3
5
2
6
7
4
3
2
1 1
regio Zuid Kennemerland Haarlem Zandvoort Bloemendaal Heemstede
centrumgemeente Haarlem 2 2
Regio ijmond IJmuiden Heemskerk Velserbroek Beverwijk Velsen-noord
centrumgemeente Velsen en/of Beverwijk 1 2 1
Noord- Kennemerland Alkmaar Heerhugowaard Heiloo Schoorl Bergen Castricum Sint Pancras Noord-Scharwoude
centrumgemeente Alkmaar 1 2 1
Kop van Noord-Holland Den Helder Schagen Slootdorp Den Burg Schagerbrug
centrumgemeente Den Helder
8
9
2
10
2
1 1
11
12
13
1
3
3
6
1
1
1
1 1
14
4
15
16
17
6
5
3
9 1
1
2 2
1
1
1
1
1 2
10 101
5
19
1
1 1
3 2 1
1
1 1
1
2
1
2
2
1
3
1 1
1
5
8
1
1
1 1 1
1 1
6 1 1 1
1
1
18+
1
2
1
1 3
3
2
1 1
2
2 2
3 1
2
1 1
1 1
15 9 4 2 2
10 1
29 13 4 2 1
1
1
48 4 1 3
45 6 3 3 2 2 2 1
1
3
163
15 4
1
1 2
totaal
Zaanstad/Waterland Zaandam Purmerend Oostzaan Middenbeemster Wormer Zaandam
Centrumgemeenten Zaanstad/Purmerend
West-Friesland Hoorn Medemblik Venhuizen Obdam Zwaag Avenhorn Hoogkarspel Sijberkarspel Wognum
centrumgemeente Hoorn
Amstel en Meerlanden Hoofddorp Amstelveen Diemen Uithoorn Rijssenhout Vijfhuizen
centrumgemeenten Amstelveen én Haarlemmermeer 1 1
t Gooi Hilversum Weesp
centrumgemeente Hilversum
1 1
2 2
2 2
1
1 2
1 1
2 2 1
16 1 1
1 1 1
1
1
1 1 1 1
1
3
3
3 1
3 1
5
1 1 2 1 1
1 1
1
1
1
1
1 1
1 1
3
1
2
4
1
1 1
2
3 10 2 1
1
1
extra: Onbekend Totaal
9
4
4
6
1 7
1 12
2 18
4
3 11
2 7
3 14
1 17
10 35
10 31
20 49
18 60
20 3 3 2 2 1 1 1 1
16 10 10 4 1 1
1
1 2
15 62 204
90 575
1
4 21
24 11 3 2 1 1
Raadsstuk B&W datum Sector/afdeling Registratienummer
(in te vullen door griffie) (in te vullen door griffie) PD/SZW PD/SZW/2006/478
Onderwerp: PERPECTIEFPROJECT Alleenstaande Minderjarige Asielzoekers Ama ’ sz i j na l l e e n s t a a ndemi nde r j a r i g ea s i e l z oekers. Het zijn jongeren die zonder hun ouders naar Nederland zijn gekomen om de situatie in hun eigen land te ontvluchten al of niet via mensenhandel. De meeste van deze jongeren krijgen uiteindelijk geen verblijfsvergunning en moeten zodra zij 18 jaar worden Nederland vaak na jaren weer verlaten. I n 2005 i she tt e r ug k e e r be l e i dg e r i c h top a ma ’ sdoorhe tk a bi ne tBa l k e ne n de aangescherpt. Dit betekent dat op het moment dat de jongeren zijn 18-de verjaardag viert, zijn leefgeld direct wordt gestopt. De consequenties van dit beleid zijn bij veel gemeenten zichtbaar geworden. De jongeren gaan in veel gevallen niet terug, gaan zwerven en verdwijnen in de illegaliteit met alle gevolgen van dien. In de praktijk komt het regelmatig voor dat ze dan slachtoffer worden van mensenhandel, in de prostitutie belanden of in het criminele circuit en/of excessief drugs- en drankgebruik met overlast als gevolg. Om deze situatie te keren stellen wij het volgende AMA-Perspectiefproject NoordHolland voor. Het project is analoog de Overijsselse aanpak en gebaseerd op het Utrechtse project Perspectief. Het beoogt voorkoming en bestrijding van de illegaliteit en terugkeer naar het land van herkomst. Het doel is uitdrukkelijk niet om (ex-)a ma ’ sopt e vangen om het legale verblijf hier alsnog mogelijk te maken. De activiteiten richten zich het meest op het intensief begeleiden gericht op terugkeer naar het land van herkomst. Voor het project is samenwerking gezocht met verschillende gemeenten in NoordHolland en organisaties voor Vluchtelingen en de provincie Noord-Holland. Ke r nv a nhe tpr o j e c ti sd er e a l i s a t i ev a ne e na a n t a ls t e u npunt e nv oo ra ma ’ si n g e me e nt e nwa a rdea ma ’ sz i j ng e c on c e n t r e e r d .Opdi tmome ntz i j nAl kma a re n Haarlem het verst met de plannen om gezamenlijk een dergelijk project op te starten. Het project kent een looptijd van 1 jaar en start begin 2007. Hierna is de verwachting dat met de komende pardonregeling de rijksoverheid maatregelen zal treffen tot een sluitend terugkeerbeleid, waardoor de AMA-jongeren volledig vanuit de rijksoverheid (asielbeleid) zullen worden bediend en het lokale AMA-project overbodig zal zijn. Mocht het anders zijn, zullen wij tijdig hierop terugkomen. De kostprijs per AMA voor het project bedraagt E. 1.275 per jaar. Leefgeld is hier niet in opgenomen, omdat men voor noodopvang terechtkan bij de noodopvang asielzoekers van Stem in de Stad. De kosten voor het project zijn begroot op E. 91.186 per jaar, te weten E. 48.893 voor de kosten lokaal en E. 42.293 voor de kosten bovenlokaal (coordinatie, juridisch supervisie, werkmethodiek). De Stichting Vluchtelingenwerk Haarlem e.o. (SVH) zal worden belast met het beheer van het steunpunt en de uitvoering van de taken.
Wij stellen de raad voor de kosten lokaal van het AMA-project, ad. E. 48.893 voor 1 jaar (ingaande 2007) te bekostigen, waarvan E. 40.000 te financieren uit de reservering budget E. 191.000 voor de noodopvang asielzoekers 2006 (B&W besluit: PD/SZW/ 2006/23 c.q. afspraken met Stem in de Stad over reservering van het budget van E.40. 00 0v oordeopv a ngv a na ma ’ s ). Het restant E. 8.893 te financieren uit de bijzondere bijstand. Voor de kosten bovenlokaal vragen wij subsidie aan bij de provincie.
Wij stellen de raad voor: 1. in te stemmen met de deelname aan het AMA-Perpectiefproject NoordHolland. 2. De kosten van het besluit bedragen €4 8. 893v ooré é nj a a r , i ng a a ndebe g i n 2007; de baten van het besluit bedragen €0.He tbe s l u i twor d tv oorE. 40.000 gefinancierd uit de reservering budget E. 191.000 voor de noodopvang asielzoekers 2006 (B&W besluit: PD/SZW/ 2006/23 c.q. afspraken met Stem in de Stad over reservering van het budget van E. 40.000 voor de opvang van a ma ’ s ). Het restant E. 8.893 te financieren uit de bijzondere bijstand. 3. Het budget van E. 48.893 toe te kennen aan de Stichting Vluchtelingenwerk Haarlem e.o. ten behoeve van de uitvoering van het project. 4. Voor de bovenlokale kosten van het project ad. E. 42.293 vragen wij subsidie aan bij de provincie.
De secretaris
De burgemeester
Raadsbesluit
De raad der gemeente Haarlem, Gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders
Besluit: 1. in te stemmen met de deelname aan het AMA-Perpectiefproject NoordHolland. 2. De kosten van het besluit bedragen €4 8. 893v ooré é nj a a r , i ng a a ndebe g i n 2007; de baten van het besluit bedragen €0.He tbe s l u i twor d tv oorE. 40.000 gefinancierd uit de reservering budget E. 191.000 voor de noodopvang asielzoekers 2006 (B&W besluit: PD/SZW/ 2006/23 c.q. afspraken met Stem in de Stad over reservering van het budget van E. 40. 000v oordeo pv a ngv a na ma ’ s ). Het restant E. 8.893 te financieren uit de bijzondere bijstand. 3. Het budget van E. 48.893 toe te kennen aan de Stichting Vluchtelingenwerk Haarlem e.o. ten behoeve van de uitvoering van het project. 4. Voor de bovenlokale kosten van het project ad. E. 42.293 vragen wij subsidie aan bij de provincie.
Ge da a ni ndev e r g a de r i ngva n…………. . ( i nt ev ul l e ndoord eg r i f f i e )
De griffier
De voorzitter
