WANDELEN
LA SUISSE NORMANDE
Steile klims en zachte kazen 44
1 - 2009
OP0901_Normande 44
16-12-2008 12:32:25
Normandië is meer dan rotskusten, invasiestranden en vissershavens. Verborgen in het binnenland ligt het aangename wandelgebied La Suisse Normande. Een plek die zijn naam eer aandoet met een verrassend heuveldecor en diep uitgesneden valleien. 1 - 2009 45
OP0901_Normande 45
16-12-2008 12:32:40
Heerlijk die rust, alleen het loeien van de koeien horen we. En een bloeddorstige hond, die om aandacht vraagt
De feiten
Het gebied Frankrijk, La Suisse Normande. Heuvelachtig terrein met landerijen, boerengehuchten en bossen. De rivier de Orne meandert door het gebied. Enkele steile rotswanden in de buurt van Clecy. De tocht Vijfdaagse rondtocht van 85 kilometer, vanuitThury-Harcourt, door heuvelachtig terrein. Zwaarte/moeilijkheidsgraad Eenvoudig. Veelal onverharde paden over landerijen en door bossen. Geleidelijk klimmen en dalen met hier en daar een kort, steil klimmetje, maar nooit meer dan 150 meter hoogteverschil. Navigatie Wandelpaden zijn goed gemarkeerd, soms zijn afstanden tussen plaatsen aangegeven. Routes zijn tevens beschreven in een topogids. Eten/drinken Weinig tot geen voorzieningen onderweg. Afstanden zijn niet groot, in de dorpen Pont-d’Ouilly, Clécy en Thury-Harcourt zijn alle voorzieningen aanwezig. Beste tijd Mei tot oktober. Overnachten Campings, hotels, chambres d’hôtes. Er naar toe Afstand Utrecht - ThuryHarcourt is 663 kilometer. Meer feiten www.oppad.nl.
46
We zeggen de vriendelijke eigenaresse van camping Le Traspy nog even gedag en Elmar pakt de natte tent in zijn rugzak. Het is onze eerste wandeldag en... het regent. Ach ja, de route vinden we echter zonder problemen. Het wandelpad ligt vlak achter de camping en doorkruist even verderop het centrum van ThuryHarcourt. Dit dorp, gelegen in het noorden van La Suisse Normande, heeft een klein, gezellig centrum. In de zeventiende eeuw is de oude middeleeuwse burcht vervangen door een nieuw kasteel, omgeven door prachtige tuinen. Helaas werd datzelfde kasteel in 1944 door geallieerde bombardementen verwoest, net als tachtig procent van het dorp. Maar wandelaars hebben er nog steeds veel te zoeken.
Vanuit Thury-Harcourt vertrekken talloze dagtochten, maar ook een langeafstandwandeling, de GR36, doorkruist het plaatsje. Langs de resten van het kasteel volgen we de roodwitmarkeringen het dorp uit.
SCHOTS EN SCHEEF We steken de rivier de Orne over en klimmen het dal uit. Over een stenen pad dat nog glibberig is van de regen. Een waterig zonnetje vecht tegen de wolken en lijkt het te winnen. Gehuchten met vervallen huizen en uitgestrekte lappen groen wisselen elkaar af. Huizen met enorme gaten in de muren, verrotte houten deuren met kieren zo groot dat de buurman niet hoeft te kloppen en daken die worden onder-
De paden in La Suisse Normande zijn veelal onverhard.
1 - 2009
OP0901_Normande 46
16-12-2008 12:32:49
Een kaart is altijd handig, ook al is de GR36 zeer goed bewegwijzerd.
Dan weer ligt de Orne in de diepte...
steund door schots en scheef staande, dikke pilaren. Een fleurig bloemetje achter een kapotte ruit doet vermoeden dat er toch nog mensen wonen. Een blaffende hond aan een ketting achter de bouwval bevestigt onze gedachte, maar we zien geen mens. Heerlijk die rust, alleen het loeien van de koeien horen we om ons heen. En een bloeddorstige hond, die om aandacht vraagt. Het wandelpad is veelal onverhard en slingert langs kleine stroompjes en door bossen. Na een zeer steil klimmetje passeren we Chapelle St. Joseph, een kapel gelegen op een heuveltop tussen de bossen. De kilo’s die we meezeulen beginnen we te voelen en met een zwaai knalt Elmar zijn rugzak op de grond. ‘Zo, tijd voor een pauze!’ Hij ploft neer op een verweerde bank en grist een banaan uit zijn rugzak. Met zijn mond vol kijkt hij me vragend aan. Of ik ook een stukje had gelust? Welja! Met een doffe klap belandt mijn rugzak op de grond.
KUNST- EN VLIEGWERK Een afdaling brengt ons even later naar het dorp St-Martin-de-Sallen. Voordat we het echter in de gaten hebben, ligt het gehucht al weer achter ons en duiken we de bossen in. Grote, modderige plassen sieren het pad dat voor ons ligt. Overblijfselen van het noodweer van afgelopen
...dan weer liggen wij er languit naast.
Prachtig, zo’n erfscheiding.
nacht. We ploeteren tot de top op ruim tweehonderd meter met dikke plakken aangekoekte modder aan onze schoenen. Zodra we het bos achter ons laten, verdwijnen de modderpoelen en we dalen rustig af naar de rivier. Aan de overkant van de rivier ligt St-Rémy, maar wij vervolgen onze weg over het doorweekte pad en steken pas bij Cantepie de Orne over. De route voert door een donker bos en onder een dicht bladerdek kruipen we over een smal pad een steile helling op. Elmar heeft een voorsprong genomen en verdwijnt over het rotspad uit mijn gezichtsveld. De klim is niet lang en vanaf
de top hebben we vrij uitzicht over het dal beneden ons, waar de Orne zich in allerlei bochten wringt. In de verte lonkt Clécy.
PATAT MET WORST Elmar ligt languit in het gras met zijn rugzak als kussen onder zijn hoofd. Zijn schoenen staan uit te dampen en de stilte wordt alleen verstoord door het ruisen van de rivier. ‘Zeg, El...’ ‘Ja?’ ‘Ga jij even koken...’ ‘Hmmm, ik lig hier zo lekker.’ 1 - 2009 47
OP0901_Normande 47
16-12-2008 12:33:07
De etappes
1
Thury-Harcourt Le Vey (Clécy), 19,5 km Door bossen, langs weilanden en het riviertje de Orne. Heuvelachtig met enkele steile klimmetjes. Veelal onverharde paden, grotendeels de GR36 volgend.
2
Le Vey (Clécy) Pont-d’Ouilly, 14,5 km Vanaf Les Rochers de Clécy uitzicht over heuvels en valleien. In het begin volgt de route de GR36. Via een omweg naar Pont-d’Ouilly. Ook vandaag is de Orne nooit ver weg.
3
48
Dagtocht vanuit Pontd’Ouilly, 15 km Door landerijen en heuvelachtig terrein naar Ménil-Hubert-surOrne. Eerst over de GR36, later via een eigen route terug naar Pontd’Ouilly. Fraai landschap rond het dal van de Orne.
4
Pont-d’Ouilly Le Vey (Clécy), 17,5 km Via geel-rood markering van de Tour de la Suisse Normande laat je Pont-d’Ouilly achter je. Afdaling in bosrijke omgeving naar een klein stroompje. Langs weilanden en over heuvels; deels asfaltwegen, deels onverharde paden.
5
Le Vey (Clécy) Thury-Harcourt, 18,5 km Via een niet-gemarkeerde route terug naar de geel-rood gemarkeerde Tour de la Suisse Normande. Door bossen en gehuchten met piepkleine kerkjes. Afdaling naar de Orne en via kleine weggetjes terug naar Thury-Harcourt.
Even later zitten we aan de slappe patatten compleet met een dikke worst geserveerd door de jonge eigenaar van de camping in Clecy.
SCHUILEN BIJ MARIE Pont-d’Ouilly, een klein dorp met iets meer dan duizend inwoners, ligt tussen de rivieren de Orne en Noireau. De zon staat inmiddels laag aan de hemel als we met een ijsje in de hand door het park van Pont-d’Ouilly slenteren. Het stadje straalt romantiek en sereniteit uit, maar laat je hierdoor niet misleiden. Pont-d’Ouilly is het middelpunt van buitensportactiviteiten zoals kanoën, mountainbiken, paardrijden, wandelen en zelfs paragliden. We passeren een jeu de boules-baan, en vallen met ons neus in een fikse jeu-de-boules-ruzie. De gemoederen zijn hoog opgelopen drukke handgebaren en een emotionele woordenwisseling - en een van de mannen grist zijn bal weg en loopt druk zwaaiend en mopperend van het veld. De rest haalt de schouders op en het spel wordt hervat. Ook een goede reden om Pont-d’Ouilly te bezoeken, zijn de lokale lekkernijen, zoals crème fraiche, appels en peren, cider en niet te vergeten de zachte kazen, zoals camembert. Volgens de overlevering is camembert uitgevonden door Marie Harel, een Normandische boerin, die een schuilplaats bood aan een op de vlucht zijnde priester uit het plaatsje Brie. In ruil daarvoor kreeg
zij van hem het geheime recept. Vandaag de dag wordt de kaas door de plaatselijke bevolking vooral geroemd om zijn gezondmakende kwaliteiten. Vroeger werd het zachte kaasje zelfs in apotheken verkocht. Wat die heilzame werking dan mag zijn, is ons niet bekend. Het zou zo maar een goed middel tegen een verstopte neus kunnen zijn!
JA HOOR, GAAT GOED! Twee boeren met geruite baretten en dikke vesten aan staan voor een boerderij met elkaar te praten. Ze onderbreken hun gesprek dat met uitgebreide handgebaren gepaard ging en nemen ons vriendelijk lachend op. De kleinste van de twee mompelt iets en schudt meewarig zijn hoofd. Of hij zeggen wil ‘die twee zijn niet goed snik!’ ‘Ça va?’ ‘Ça va bien!’ lieg ik, terwijl de banden van de rugzak pijnlijk in mijn huid drukken en mijn voeten in brand lijken te staan. Met een vrolijke zwaai en een ‘au revoir’ laten we de boeren hun conversatie vervolgen en zoeken wij het rood-wit gemarkeerde pad weer op. Het naamloze gehucht ligt al snel weer achter ons. Over een modderig bospad lopen we geleidelijk naar beneden, waar een klein stroompje het diepste punt van het dal markeert. Elmar zet zijn rugzak af, loopt het riviertje in, schept het koude water over zijn gezicht om af te koelen en masseert zijn nekspieren. Na een korte rustpauze pakken we de draad weer op en lopen we
1 - 2009
OP0901_Normande 48
16-12-2008 12:33:24
Normandië
over heerlijk stille wandelpaden. Alleen in de dorpjes zien we zo nu en dan een boer die ons vrolijk toezwaait. Over boerenland en tussen de graanvelden door voert het pad naar Les Rochers de Clécy, een steil, langwerpig stuk rots. In de diepte meandert de Orne, waarin we een groep kajakkers zien die het wilde water trotseren. In het verlengde van het pad hangen zes waaghalzen aan een touw aan de rotsen te bungelen. Wij kiezen voor het wandelpad, dat lijkt ons op dit moment een stuk veiliger. Na veel tegenpruttelen krijg ik Elmar wel zo ver om voor een foto te poseren op een uitgestoken stuk rots.
ZWEET EN ZWARE OOGLEDEN Onze voeten bungelen in de rivier. Schoenen en sokken liggen te drogen in de zon. Moe maar voldaan hangen we beiden achterover tegen een boom. Ik snuif de natuur op. Tjemig, wat een zweetsokken! Vijf minuten gaan voorbij. Een kwartier, een half uur.. ‘Laatste loodjes?’, mompelt Elmar niet al te overtuigend. ‘Hmm, ik zit hier wel lekker. Nog even...’ Ik voel mijn oogleden zwaarder worden en dommel weg bij het geluid van het kabbelende water en het getjilp van de vogels. Zo kan het zomaar gebeuren, dat je diep verborgen in het nog onontdekte wandelgebied van La Suisse Normande even helemaal van de wereld bent.
Zoom verder in op de route via de Google Map op www.oppad.nl
Wandelen in Suisse Normande Heb je ook zin gekregen in deze kampeertocht door de heuvels van Normandië? Surf naar oppad.nl voor een overzicht van de campings waar Ellen overnachtte en een uitgebreide dag- tot dagbeschrijving. Wie liever slaapt met een dak boven zijn hoofd, vindt op oppad.nl ook tips voor leuke, alternatieve accommodatie, hotels en chambres d’hôtes, langs de route. Ook vind je er informatie over de beste kaarten en gidsen voor deze wandeling én een gps-track van de route.
oppad.nl
Download de pdf met praktische informatie
1 - 2009 49
OP0901_Normande 49
16-12-2008 12:33:36
