Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst 25 maart Sint Annaparochie Programma 20.00 uur 20.10 uur 20.45 uur 21.00 uur 22.00 uur 22.15 uur
Opening bijeenkomst en toelichting op het Programma Energiebesparing (Greet Ruitenberg) PAUZE (On)mogelijkheden van zonnestroom (Gerard van Drooge) Aanbod vervolgactiviteiten Sluiting bijeenkomst
Energie en Klimaat • Energie en klimaat is een belangrijk thema voor de landbouwsector: • Energie is kostenpost maar opwekking kan extra tak worden op een bedrijf • Sector beschikt over ruimte (grond, dakoppervlak) en biomassa (van gras tot reststromen)
Landelijke afspraken • Convenant Schone en Zuinige Agrosectoren • Tussen LTO, Min. EL&I en I&M (2008) • Doelen bij ondertekening: - 30% reductie broeikasgasuitstoot in 2020 t.o.v. 1990 (EU doel = 20%, nu op ± -18%) - 20% duurzame energie in 2020 (EU: 14%. 2009: 44% van totale duurzaam opgewekte energie uit agrarische sector!) - 2% energiebesparing per jaar
Programma Duurzame Energie LTO Noord • Speerpunten 2012-2013 -
Energiebesparing Zonnestroom
• Behoefte aan objectieve informatie • Bijeenkomsten Programma Ondernemer & Bedrijf LTO Noord, ism Prov. Fryslân Meer info? Zie www.agroenergiek.nl
Noard Fryslân, zonnig & asbestvrij’
Gerard van Drooge
Projecten LTO Noord Buitenpost, 21 maart 2013
Klik om een titel te maken
Inhoud presentatie • • • •
Over zonnepanelen Rendementsfactoren Provinciale regeling asbest Vraagbundeling LTO Noord
Klik om een titel te maken
Zonnepanelen • Soorten panelen
Mono-kristallijn
Poly-kristallijn
Amorf/ anders
Klik om een titel te maken
Zonuren
Klik om een titel te maken
Zonnepanelen • Oriëntatie op de zon • Helling van het dak
Paneel
Omvormer
Kabels
Installatie
6-14% 45-60%
10-20%
(EPIA) 21-26%
Kostenaandeel 2010 situatie (gemiddelden)
Klik om een titel te maken
Kenmerken zonnepanelen • • • • • • •
Oppervlak: 1,50 – 2 m2 per paneel Energieopbrengst: 290 Watt piek (Wp) = 245 kwh Gewicht: 15 – 20 kg per paneel Aanschafkosten € 300 - € 350 per paneel (all-in) Geen vergunningstraject nodig Niet op asbesthoudend dakmateriaal 100 panelen = 24.500 kwh zonnestroom = 200 m2 dak = € 32.500 investering zonnepanelen = € 5.000 asbestverwijdering + nieuw dakmateriaal
Klik om een titel te maken
Klik om een titel te maken
Rentabiliteit bepalen • • • •
Stroomgebruik/ behoefte & netaansluiting Saldering en teruglevering Fiscale mogelijkheden Prijs van de panelen / installatie
Klik om een titel te maken
Uw stroomverbruik
Klik om een titel te maken
Klik om een titel te maken
Teruglevering / saldering Elektriciteitswet 1998, art 31C: Kleinverbruiker Kleiner of gelijk aan 3 x 80 A: tot 5000 kWh salderen wettelijk geregeld
Kleiner of gelijk aan 3 x 80 A: >5000 kWh “redelijke terugleververgoeding” Grootverbruiker > 3 x 80 A: geen saldering
Klik om een titel te maken
Subsidie • SDE 2012 voor zonnestroominstallaties - Alleen grootverbruikers (>3x 80 A) • Provinciale regeling asbestsanering + zonnestroom - Alleen in combinatie met zonnestroom - Vanaf juni-juli 2013 t/m eind 2014 - Minimaal 400 m2 asbestsanering en 15.000 Wpiek zonnestroom - Vergoeding € 3 per m2 asbestdak - Asbestdak + zonnenstroominstallatie op hetzelfde postadres - Geen verplichtingen aangaan voor indienen van aanvraag
Klik om een titel te maken
Fiscale maatregelen Zonnestroom • EIA
• KIA • Vamil
Energie investeringsaftrek -> 41,5 % van investering Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek -> max 28% / afhankelijk van totaal aan investeringen Willekeurige afschrijving [alleen in combinatie met asbestsanering]
Asbestsanering + nieuw dakmateriaal • MIA Milieuinvesteringsaftrek asbestsanering • Vamil Willekeurige afschrijving asbestsanering
Berekening belastingvoordeel Niet Investeren in Zonne energie aantal ondernemers
1
winst uit bedrijf (lopend jaar)
70.000
vervangingsinvestering
20.000
winst na investering investering KIA 20.000 EIA 0 winst uit onderneming
Belastingvoordeel jaar 1: 15.850 – 4.223 = 11.627 Na investering
70.000 investering 28% 5.600 63.125 0,0% 0 43.125
66.502 24,5% 41,5%
15.470 17.897
64.400
33.135
7.280
7.280
grondslag MKB vrijstelling grondslag MKB vrijstelling 57.120
25.855
winst uit onderneming
zelfstandigen aftrek
af MKB vrijstelling 12%
af MKB vrijstelling 12%
6.854
3.103
belasbare winst totaal
50.266 belasbare winst per ondernemer
22.752
15.850
4.223
geschatte belasting
Voorbeelden uit de praktijk
Klik om een titel te maken
Samengevat • • • • • • •
Zonnestroom in steeds meer gevallen rendabel Rekening houden met het stroomgebruik op het bedrijf. Richten op de eigen energievoorziening (geen netto producent) Let op gebruik van alle fiscale aftrekmogelijkheden Let op salderen van energie (+ energiebelasting) bij leverancier Laag stroomgebruik = eerder interessant Eerst rekenen, dan pas tekenen
Klik om een titel te maken
Vraagbundeling zonnepanelen • Informatiebijeenkomsten • Website www.vraagbundelingzonnepanelen.nl + quickscan • Onafhankelijk Advies op Maat (LTO Noord Advies) – Speciaal aanbod via Provincie Fryslân
• Collectieve inkoop (600 aanmeldingen in 2 rondes) – Alleen voor leden LTO (LTON, LLTB en ZLTO)
Klik om een titel te maken
Advies op Maat Dé basis voor een goede besluitvorming! • •
• • •
Inventarisatie huidig energiegebruik + bijbehorende kosten Rapport Rendementsberekening (meerdere varianten) – Bedrijfsresultaten (ivm afschrijving/aftrek belastbare winst) – Energiekosten (incl. komende jaren) – Investeringskosten zonPV (meerdere varianten) – Rendement investering (meerdere varianten) – Terugverdientijd (meerdere varianten) Uitvoering LTO Noord Advies Aanmelding via www.vraagbundelingzonnepanelen.nl Eigen bijdrage, incl. bedrijfsbezoek € 125 (niet-leden LTO Noord € 200)
Studiegroep Energiebesparing • 3 bijeenkomsten en 1 excursie: Programma • Voorjaar 2013: 2 bijeenkomsten Studiegroepen
• • • •
• Najaar 2013: 1 excursie • Voorjaar 2014: 1 bijeenkomst In elke groep 1 ‘meetbedrijf’ Zoveel mogelijk vergelijkbare bedrijven bij elkaar Kosten € 250 per deelnemer Uitvoering: Greet Ruitenberg Advies
Dank voor uw aandacht Over project vraagbundeling zonnepanelen: www.vraagbundelingzonnepanelen.nl
Gerard van Drooge
[email protected]