Nog meer meerwaarde? Dan moet inkoop strategisch worden
Prof. dr. J.H.A. (Jeroen) Harink
[email protected] 06 513 510 89
Noord Nederlands Inkoop Congres 26 april 2007
© Significant
Agenda Strategische inkoop anno 2007 Strategisch management Strategische inkoop volgens het boekje
Nog meer meerwaarde met strategische inkoop
Strategische inkoop anno 2007
© Significant
Strategische inkoop anno 2007
Strategische inkoop anno 2007
tactische inkoop
specificeren
operationele inkoop
selecteren contracteren bestellen
bewaken
nazorg
(Van Weele, 1997)
Strategische inkoop anno 2007 develop commodity group strategies
establish and leverage world class supply base
2
3 4 develop and manage supplier relationships
1 insourcing / outsourcing
integrate suppliers into new product / process development
strategic processes
manage costs across the supply chain
8 supplier development 7 and quality management
develop organisation and teaming strategies
establish integrated and aligned1 strategies and plans
2
strategic enablers
establish human resource development and training
6
integrate suppliers into 6 order realisation process
deploy globalisation
3
develop purchasing and supply4 chain measurements
5 develop and implement enabling IS/IT systems (MSU-model (NEVI,2004))
5
Strategische inkoop anno 2007
Strategisch management
© Significant
Strategisch management
ontwikkelen en implementeren van strategie
verkrijgen en behouden van blijvend concurrentievoordeel (SCA)
Hoe moet de organisatie er over enkele jaren uitzien?
bovengemiddelde financiële prestaties
Strategisch management Industry Structure View (Positioneringsdenkwijze ) (Porter) – Lange termijn keuzes maken: dit wel, dat niet en focus! – Outside in
dreiging substitutie
onderhandelingskracht leveranciers
competitie tussen bestaande organisaties dreiging nieuwe toetreders
onderhandelingskracht klanten
Strategisch management Resource Based View (Prahalad, Hamel, Barney) – Inside out
blijvend concurrentievoordeel zelf doen
uitbesteden core processen
non-core processen
core competences
non-core competences
• Bijdrage aan waarde, zoals gezien door klanten • Zeldzaam • Moeilijk te imiteren of te vervangen
competences
Strategisch management Relational View (Dyer) blijvend concurrentievoordeel
blijvend concurrentievoordeel
leverancier 1 organisatie 1
leverancier 4 organisatie 2
leverancier 2 leverancier 3
leverancier 5
extended enterprise
extended enterprise leverancier 6
leverancier 8
leverancier 7 leverancier 9
Strategische inkoop volgens het boekje
© Significant
Strategische inkoop volgens het boekje Strategische inkoop de verzameling van activiteiten binnen de inkoopfunctie, die bijdragen aan het ontwikkelen of implementeren van de strategie van een organisatie, en daarmee dus bijdragen aan het verkrijgen en behouden van blijvend concurrentievoordeel van die organisatie
Strategische inkoop creëert een verschil wat de klanten van uw organisatie waarderen
Strategische inkoop volgens het boekje En wat doet u dan met strategische inkoop… Mede vaststellen van de kernprocessen van de organisatie – Analyseren van leveranciersmarkten – Identificeren van potentiële strategische leveranciers
Mede ontwerpen van de gewenste organisatie en haar relaties met leveranciers – Zelf doen – Uitbesteden (Afhankelijke of) strategische leverancier Onafhankelijke (of niet-strategische) leverancier
Selecteren en contracteren van strategische leveranciers Ontwikkelen en managen van strategische leveranciers – Isoleren van leveranciers voor concurrenten
Operationeel inkopen bij strategische leveranciers
Strategische inkoop volgens het boekje ontwikkelen en managen van leveranciers
vaststellen kernprocessen
analyse van leveranciersmarkten
keuze voor specifi- selec- contrac- bestel- bewanazorg strategische ceren teren teren len ken ontwerpenleverancier gewenste organisatie
keuze voor onafhankelijke leverancier
uitbestedingsbeslissing
Strategische inkoop volgens het boekje ontwikkelen en managen van leveranciers
vaststellen kernprocessen
analyse van leveranciersmarkten
keuze voor specifi- selec- contrac- bestel- bewanazorg strategische ceren teren teren len ken ontwerpenleverancier gewenste organisatie
keuze voor specifi- selec- contrac- bestel- bewanazorg onafhankelijke ceren teren teren len ken leverancier tactische inkoop operationele inkoop
uitbestedingsbeslissing
ontwikkelen en managen van leveranciers
Strategische inkoop volgens het boekje Inkoopstrategie
Strategische inkoop
‘Commodity strategy’
Strategische inkoop volgens het boekje Inkoopstrategie Hoe ontwikkelt onze inkoopfunctie zich de komende jaren?
Strategische inkoop Hoe dragen wij bij aan concurrentievoordeel?
‘Commodity strategy’ Hoe gaan wij om met een inkooppakket?
Strategische inkoop volgens het boekje En wat betekent dit dan… Een strategische leverancier is een leverancier die bijdraagt aan het blijvend concurrentievoordeel van een organisatie – En dat is dus heel wat anders dan wat bijvoorbeeld Kraljic beweert
Alle andere leveranciers zijn onafhankelijke leveranciers Alles wat met onafhankelijke leveranciers te maken heeft, behoort niet tot strategische inkoop Alles wat met strategische leveranciers te maken heeft, behoort tot strategische inkoop
Strategische inkoop volgens het boekje En wat betekent dit dan… Facilitaire inkoop - als ondersteunend proces - kan strategisch zijn – Inkoop van IT kan leiden tot concurrentievoordeel (bijvoorbeeld via website)
Primaire processen leiden niet noodzakelijk tot concurrentievoordeel en hoeven dus geen kernproces te zijn (en zijn dan dus niet-strategisch) – Bijvoorbeeld assemblage van onderdelen
Ontwikkeling van een inkoopstrategie, ‘commodity strategy’ of aanbestedingsstrategie (‘sourcing strategy’) is niet per se strategisch Outsourcing is in de regel gewoon tactische inkoop (en dus niet strategisch) Strategische inkoop kan tactisch en tevens heel operationeel zijn
Strategische inkoop volgens het boekje En wat betekent dit dan… De inkoopfunctie richt zich meer en meer op de lange termijn – Zoeken van potentiële strategische leveranciers die bijdragen aan concurrentievoordeel
De inkoopfunctie richt zich meer en meer op de strategie van de organisatie (‘alignment’) en de impact daarvan – Mede ontwerpen, inrichten en managen van de ‘extended enterprise’
De huidige afdeling Inkoop wordt uitgekleed en opgeheven – Tactische en operationele inkoop zit straks grotendeels in de lijn
Een nieuwe afdeling wordt in het leven geroepen – Eerste activiteiten van strategische inkoop – Procurement intelligence
CIA
Strategische inkoop volgens het boekje toeleverrisico
knelpunt
strategisch
routine
hefboom
financieel belang
Wat doen wij nu zelf = proces of inkooppakket
Wat doen wij nu niet zelf
Strategische inkoop volgens het boekje mate waarin wordt bijgedragen aan blijvend concurrentievoordeel toeleverrisico kern
mate waarin business case pleit voor uitbesteding Wat doen
wij nu zelf = proces of inkooppakket
knelpunt
strategisch
routine
hefboom
financieel belang
Wat doen wij nu niet zelf
Strategische inkoop volgens het boekje mate waarin wordt bijgedragen aan blijvend concurrentievoordeel toeleverrisico kern
mate waarin business case pleit voor uitbesteding Wat doen
wij nu zelf = proces of inkooppakket
knelpunt
strategisch
routine
hefboom
financieel belang
Wat doen wij nu niet zelf
Strategische inkoop volgens het boekje 100%
winst
meerwaarde
productie
inkoop 0% verleden
heden
toekomst
Strategische inkoop volgens het boekje 100%
winst concurrentievoordeel productie
inkoop 0% verleden
heden
toekomst
Strategische inkoop volgens het boekje 100%
winst concurrentievoordeel productie
inkoop concurrentievoordeel
0% verleden
heden
toekomst
Strategische inkoop volgens het boekje 100% winst
meer meerwaarde
productie
inkoop 0% verleden
heden
toekomst
Nog meer meerwaarde? Dan moet inkoop strategisch worden
Prof. dr. J.H.A. (Jeroen) Harink
[email protected] 06 513 510 89
Noord Nederlands Inkoop Congres 26 april 2007
© Significant