Nog een prikje meneer

JAARGANG 1 APRIL 2014 NUMMER

1

Bioscoop

is een uitgave voor en door het personeel van AZ Turnhout

Nog een prikje meneer... Ik had al een tijdje wat last van een vervelende buik en dan gaat een mens toch eens naar de huisdokter. Die begreep direct de ernst van de situatie en enkele uren en onderzoeken later krijg ik op de spoedafdeling te horen dat er zeer snel, morgen of overmorgen, een operatie zal volgen. Daar lig je dan… voorwaar niet de plezantste uren van mijn bestaan. Maar je ondergaat en stilaan besef je dat je in de komende dagen en weken wel zeer afhankelijk wordt van de mensen rondom u. Nog niet in het minst van de dokters en de verpleging. De operatie volgt inderdaad de dag nadien. Je wordt terug wakker met 4 of 5 zakjes aan je bed en een pijnpomp. Achteraf bekeken, allemaal dingen voor “het goede doel”, zijnde mij weer snel beter maken. De eerste dagen is het echt wel ondergaan, maar stilaan besef je meer en meer het belang van de verpleegkundigen. Omdat een mens veel tijd heeft om na te denken, begin je aan een “klassement”. Iets in de zin van: goed, beter, best en buiten categorie. De verpleging van heelkunde, 5de verdieping, mag zich aangesproken voelen. Ik heb alleen “beter, best en buiten categorie” in mijn rangschikking staan! Het begint ’s morgens met een “Goe-

Live muziek voor IZA patiënt Op 25 januari 2014 vond er op de dienst intensieve zorgen van AZ Turnhout een opvallend en menslievend initiatief plaats. Mevrouw M. wilde haar man M.J. die in kritieke toestand vertoefde een rustig moment schenken met een live vioolconcert. Geen evidente zaak in een ziekenhuis. Maar de verpleging van intensieve zorgen heeft samen met de vrouw en de sociale dienst goede afspraken gemaakt. Op een rustige middag is de violist komen spelen naast het bed van de ondertussen stervende man. “We zijn blij dat we de laatste wens van die man en zijn echtgenote toch in vervulling hebben kunnen laten gaan…” zo zeggen de verpleegkundigen van intensieve.

demorgen, hoe gaat het hier?”, over “We komen u wassen” (later wordt dit: “Kan je jezelf al wassen, hoe kunnen we je nog helpen?”). Eten was er de eerste dagen niet bij. Eén van de zakken bevatte de nodige voedingstoffen. Spijtig genoeg nogal agressief voor de aders. Met als resultaat dat het infuus over de twee weken menige keer van plaats is verwisseld. Zowel over de twee armen, als over de arm zelf… “Nog een prikje meneer…” In de loop van de voormiddag komt de kinesiste ook nog eens langs. Maar omdat ik van nature nogal actief ben, was ik al snel zelf op pad – zeg maar de gang of de traphal – om toch wat beweging te hebben. Trouwens met dank aan de verpleging die heel meedenkend was en mij, zo snel het kon, bereid was tijdelijk te verlossen van al die darmkes, zodat ik me wat vrijer kon bewegen. De namiddagen waren gereserveerd voor bezoek, zeker in het begin, voor mijn naaste familie.

’s Avonds kreeg ik dan nog een spui�tje tegen flebitis, en kort na 22 uur kwam de nachtverpleging nog eens een keer langs om te kijken of ik nog iets nodig had. Zo niet, konden we de nacht in gaan. En ik heb wel enkele nachten gehad dat ik meerdere keren beroep moest doen op de nachtverpleegster… maar nooit heb ik een slecht woord of zucht gehoord, integendeel. Mijn twee weken in het ziekenhuis hebben mij toch het volgende bijgebracht: herstellen van een ziekte en/ of een operatie moet je als patiënt

zelf doen. Maar de patiënt is oh zo afhankelijk van dokters en verpleging. Dus is het belang van een goede verzorging en wat extra vriendelijkheid een zeer belangrijke factor in het hele genezingsproces. En daarvoor wil ik bij deze nog eens een “welgemeende dank” uitspreken, voor afdeling 5- heelkunde. Jullie deden en doen het prachtig. Oh ja, als er ’s morgens een staaltje bloed moest genomen worden, dan ging de kamerdeur kort na 4 uur open… Nog een prikje meneer… (Naam bekend bij de redactie)

2

Complimentenkaarten D

e eerste reacties op de complimentenkaarten waren, toegegeven, sceptisch bij sommige medewerkers. Maar naarmate de eerste kaarten ‘circuleren’ en medewerkers bereiken, merk ik toch een zekere positieve energie die vrijkomt.

geven ? je t n e im l p m o p Intrazet diens t een c o e n r e e d d n in a v n e t e ug collega of e ten zijn ter r a a k s n e Wil je jouw w sibilisering’. e n d e S n a > v g s r ie o s z r De acht ve ensgerichte ‘M k ie r b u r e onder d ? te bes tellen ij b hout .be . n e n t r r u a t a z k a je @ s ie Wen ommunicat Mail naar c

Ik hoop dat jullie BIOS-verhaal écht ingang vindt bij héél veel medewerkers, en dat het een positief verhaal wordt voor medewerkers én patiënten. Daarom vandaag een opstekertje voor jullie, die erin geloven en het mee opgestart hebben en nu vorm geven. Succes nog ! Zelf hoop ik het BIOS-verhaal spontaan mee te kunnen ondersteunen, elke dag opnieuw. Annemie

‘Blijde gedachten’ De unieke samenwerking tussen leerlingen lager secundair onderwijs, artsen van de dienst oncologie en Kris De Hoon als scenograaf, leverde prachtige kunstwerken op die patiënten en bezoekers op de poli oncologie van AZ Turnhout ‘blijde gedachten’ willen geven.

Greep uit reacties op de wenskaartjes • • • •

De kaartjes zouden altijd beschik baar moeten zijn op de werkplek! Het doet deugd om iemand te be danken en zelf bedankt te worden! We tonen te weinig onze waarde ring naar onze collega’s. Leuk dat hier aandacht aan wordt besteed. Niet enkel het negatieve in de kijker zetten maar ook het positieve benoemen. We waarderen mekaar vaak te weinig, weten het wel, maar doen het niet genoeg. Fijn om op deze manier iemand te ‘verrassen’. Dit zou dagelijkse kost moeten worden. Leuk om toch eens van iemand te horen dat je goed bezig bent. SUPER plan van het kaartje naar een collega te sturen = BELANG RIJK.

• • • • •

“Wat is bijzonder voor jou?” en “Wat maakt je blij?” waren de twee basisvragen waar 20 leerlingen secundair onderwijs van het Heilig Grafinstituut Apostoliekenstraat in Turnhout van vertrokken voor een mooi mensgericht project in samenwerking met het oncologisch centrum van AZ Turnhout. Chris Campers, leerkracht Plastische opvoeding – Kunst, van het Heilig Graf licht toe: “Om een antwoord te vinden op deze twee vragen, brachten alle leerlingen een voorwerp mee van thuis, iets waar ze blij van worden of dat voor hen een bijzondere betekenis heeft. Dat leverde uiteenlopende voorwerpen op zoals een knuffelbeer, een horloge of een vakantiesouvenir. Deze voorwerpen werden vertaald naar waarnemingstekeningen of foto’s. De ‘blijde gedachten’ werden uitgepuurd in persoonlijk creatief werk”.

“Wat is bijzonder voor jou?”

Iedereen wordt in zijn of haar leven wel eens geconfronteerd met een verblijf of behandeling in het ziekenhuis. Klassikale gesprekken over ervaringen bij een ziekenhuisopname, brachten de leerlingen van het tweede jaar secundair onderwijs tot de conclusie dat kunst een uitgesproken forum is om blijde gedachten te creëren die het genezingsproces kunnen bevorderen. Dokter Katrien Geboers van het cen-

trum voor oncologie, bevestigt dit. “Als we patiënten moeten vertellen dat ze kanker hebben, dan wordt zo iemand geraakt tot in het diepst van zijn persoon. Er volgt een periode van grote onzekerheid en angst, zowel tijdens de behandeling als daarna. Als we met kunst op onze afdeling de zwarte en angstgedachten even kunnen vervagen met ‘blijde gedachten’ dan kan dat niet anders dan het genezingsproces stimuleren.” Dr. Geboers vervolgt: “de 3D kunstwerkjes

zullen eind mei te bezichtigen zijn in de wachtzaal van de poli oncologie. De bijhorende teksten van de leerlingen zullen in een boekje worden gegoten, waarmee bezoekers van de tentoonstelling en patiënten kunnen wegdromen in blijde gedachten.”

“Wat maakt je blij?”

Het is de eerste keer dat in AZ Turnhout kunstvoorwerpen van jongeren met een welbepaald doel worden tentoongespreid. Het gaat om een unieke samenwerking tussen dokters, kunstenaars en jongeren. De uitbundige en creatieve aanpak van de leerlingen heeft de dokters mee overtuigd van het belang van blijde gedachten tijdens het genezingsproces. Lies Van Houdt

3

Belevingsdagen doen mensen stilstaan bij dagdagelijkse mensgerichte zorg

worden telkens begeleid door een duo van interne Planetreetrainers. Zelf ben ik er hier één van. Misschien is één van je collega’s ook Planetree trainer en heb je zo al wat gehoord over het programma.

In AZ Turnhout worden sinds half 2013 wekelijks belevingsdagen georganiseerd. Het opzet is dat álle medewerkers van het ziekenhuis, dus niet enkel mensen met een zorgfunctie, hier op zijn minst één keer aan meedoen. Waarom? Om even stil te staan bij de mens achter de patiënt of collega.

“Planetree? Nog nooit van gehoord.”

Ellen Slaedts van de personeelsdienst is interne Planetreetrainer en legt enthousiast uit waarom de belevingsdagen zo belangrijk zijn.

Planetree is het middel om de missie van de organisatie waar te maken. Zonder ieder van ons kan dit niet. Betrokken, inlevende, ondernemende en samenwerkende medewerkers zijn hiervoor onmisbaar. BIOS is wie we willen zijn. Planetree reikt ons handvaten aan om BIOS te zijn.

Dit was een veel gehoorde reactie toen het ziekenhuis vorig jaar met dit project begon. Centraal in Planetree staat mensgerichte zorg zowel ten opzichte van patiënten, bezoekers, familie als ten opzichte van collega’s.

Onderdompeling in mensgerichte zorg

Om alle medewerkers onder te dompelen in het Planetree en BIOS verhaal worden sinds vorig jaar wekelijks belevingsdagen georganiseerd, zo zegt Ellen. De belevingsdagen

Tijdens een belevingsdag maak je, op een ontspannen manier, kennis met wat mensgerichte zorg inhoudt en hoe dit, door ons samen in te zetten, ook werkelijkheid kan worden op de werkvloer. Aan de hand van interactieve oefeningen, uitwisselen van ideeën en creatieve sessies plaats je je in de schoenen van de patiënt of de collega. Verder ga ik nog niet te veel verklappen zodat de dag een verrassing blijft. Maar deze foto’s geven je misschien al een idee. tegen het einde zijn de reacties voor het overgrote deel positief. Je gaat zelf aan de slag samen met de andere deelnemers. Saai en droog is het dus zeker niet en er wordt heel Ik merk dat sommige deelnemers wat af gelachen. Mooi meegenomen afwachtend, twijfelend of zelfs kri- is dat je ook eens collega’s van een tisch beginnen aan deze dag, maar andere dienst beter leert kennen en hoort hoe zij werken. En om het extra gezellig te maken wordt er lekkers voorzien vanuit de keuken. Hopelijk heb ik diegenen die nog niet deelnamen hiermee een beetje nieuwsgierig gemaakt. Ik kan je deze dag zeker en vast aanbevelen. Alle info en data zijn terug te vinden in de kalender op Intrazet. Hopelijk tot binnenkort. Ellen Slaedts

Van sceptisch naar enthousiast

Voor wie is de belevingsdag? Voor iedereen die werkt bij AZ Turnhout. Want iedere ziekenhuismedewerker is zorgverlener. Waarom mee doen? • Omdat je als medewerker van AZT altijd zorgverlener bent, in welke functie ook • Om even stil te staan bij de mens achter de patiënt of collega • Om ideeën op te doen hoe je zelf in je werk BIOS kunt zijn • Om actief mee te werken aan een mensgericht AZ Turnhout • En nog duizend-en-één andere redenen…

Altijd al BIOS willen zijn? Neem deel aan een belevingsdag ! Focus op patiënt, familie én medewerkers… daar gaat het om! Alle info, data en inschrijvingen op Intrazet rubriek Mensgerichte zorg.

4

Van willen naar beter doen…

een goede medische zorg. Patiënten verwachten perfecte medische zorg, maar je krijgt veel dankbaarheid als je empathie toont.”

Menslievende zorg door de bril van dokters Peter Driesen en Bruno Reynders

“Planetree is een geloofwaardig en goed concept dat ons ziekenhuis op dit moment goed kan gebruiken.”

Op 27 november 2013 vond het eerste deel van het artsenprogramma van Planetree plaats op campus Sint-Elisabeth. Vanuit het artsendepartement leefde er ook een sterke wens om patiëntenzorg verder te verbeteren en samen te werken aan zaken die we de moeite waard vinden. Negen artsen namen deel aan deze ontmoeting en deelden hun ideeën over hun rol als arts in menslievende zorg. Wij spraken met pneumoloog Peter Driesen en met cardioloog Bruno Reynders. Wat was het opzet van het artsenprogramma ? Peter Driesen: “De eerste samenkomst was eerder een kennismaking. Ik denk dat de artsen die er aanwezig waren eerder afwachtend en sceptisch ingesteld waren op dat moment. Maar van zodra we problemen begonnen te formuleren en ideeën op tafel te gooien, merkte je dat het toch heel verrijkend was om met collega’s na te denken over verbetering van mensgerichte zorg. Zolang het maar concreet genoeg blijft: probleemstelling – ideeën – oplossing. Het artsenprogramma mag geen lege babbelbox zijn. Zo gaan Bruno Reynders en ikzelf alvast actie ondernemen wat betreft rookstoppreventie in en rond het ziekenhuis. Andere ideeën waar we als artsen extra aan willen werken zijn begroeten van patiënten bij binnen- én buitengaan of iedereen aanzetten meer de trap te nemen in plaats van de lift.“

Waar zijn volgens u verbeteringen mogelijk in AZ Turnhout o.v.v. mensgerichte zorg ? Peter Driesen: “Het zit ‘em meestal in hele kleine dingen zoals iemand aanspreken in de gang als die persoon de weg zoekt, vriendelijk onthaal, mensen welkom doen voelen,... Allemaal zaken die soms niet zo vanzelfsprekend zijn gezien de tijdsdruk waar we met z’n allen onder staan. Met plezier komen werken en niet zomaar je uren komen doen, daar word je zelf ook veel gelukkiger van!”

“Bios/Planetree is een schitterend idee om negativiteit om te buigen, maar het heeft tijd nodig.” Bruno Reynders: “Technisch gezien zijn we heel goed, maar we stralen te weinig uit dat we een ziekenhuis zijn dat bezig is met ‘gezond zijn en blijven’. De fase voor het ziek zijn. Preventie is heel belangrijk: kom met de fiets naar het werk, niet roken, neem de trap,…” Wat doen we graag en goed in AZ Turnhout en moeten we zeker behouden ? Bruno Reynders: “We praten veel en dat is goed. Want door naar elkaar te luisteren en de visie van een collega te horen, bekijk je vaak een probleem helemaal anders. Bovendien denk ik dat we vandaag met een gerust hart mogen zeggen dat we in alle disciplines hele goede programma’s kunnen bieden aan de Kempense patiënt met

goede voor- en nazorg. We zijn technisch goed en dat is voor de patiënt een hele geruststelling.” Welke invloed kunt u als arts hebben op mensgerichte zorg ? Peter Driesen: “Mensen moeten met een goed gevoel buiten gaan en dat kan alleen als alle schakels goed werken. Als arts wil ik een sterk team waarin iedere schakel belangrijk is in mensgerichte zorg. De zorg kan dan nog zo goed zijn geweest, als het onthaal slecht was, is dat hetgene wat blijft hangen.”

Neem mensgericht de telefoon op. Duidelijk en vriendelijk de telefoon opnemen is ook BIOS. In een grote organisatie zoals AZ Turnhout ken je niet iedereen en kent niet iedereen jou. Stel je daarom altijd voor als je de telefoon opneemt.

“Kleine ideeën kunnen vaak een grote impact hebben.“ Bruno Reynders: “Iedereen, niet enkel de arts, elk mens die bekommerd is over hetgene wat moet gebeuren in een ziekenhuis, oefent invloed uit op mensgerichte zorg.” Wat zijn volgens u belangrijke aandachtspunten of kritische succesfactoren ? Bruno Reynders: “Respect, openheid en positiviteit zijn noodzakelijk om tot cultuurverandering te kunnen komen. Stel jezelf ook open voor verandering. Ideeën van anderen kunnen soms beter zijn dan die van jezelf.”

“Goede communicatie tussen alle niveaus, functies en eigen collega’s met als belangrijkste doel kwaliteit van de zorg, dat is een uitgangspunt voor mensgerichte zorg.” Peter Driesen: “Cultuurverandering zou een hele goeie zaak zijn, maar dat zal moeten groeien, dat kan je niet forceren.” Welke concrete stappen in werk, communicatie en samenwerking kunnen tastbare resultaten opleve-

Niet: “Hallo!” of erger nog “Ja?” Wel: “AZ Turnhout – dienst patiëntenadministratie – met Monique” (voor externe telefoons) Of “Goeiemorgen - technische dienst campus Sint-Jozef – met Bart” (voor interne telefoons)

ren voor meer patiëntgerichte zorg ? Bruno Reynders: “Voldoende communiceren op niveau van de patiënt, dus ook aandachtig luisteren. Een goed geïnformeerde patiënt is veel begripvoller dan een slecht geïnformeerde patiënt. Heeft u nog een mensgerichte tip voor onze lezers ? Bruno Reynders: “Eenvoudige dagdagelijkse vriendelijkheid!” Peter Driesen: “Toon empathie” Hartelijk dank voor dit gesprek! Lies Delvaux

“Mensgerichte zorg betekent voor mij voldoende tijd nemen voor de patiënt ook als het heel druk is… een balans vinden tussen werkdruk en kwaliteit van de zorg die je biedt.” Wat betekent ‘mensgerichte zorg’ voor u ? Bruno Reynders: “Dat is zorg die je toepast op de individuele patiënt rekening houdend met zijn of haar verwachtingen enerzijds en met de mogelijkheden die je hebt anderzijds. Centraal hierin staat respect voor de patiënt. Dat betekent onder meer luisteren. Ik denk dat respect een essentieel gegeven is in de hele cultuurverandering in ons ziekenhuis. Respect tussen artsen, patiënten, medewerkers en directie.”

“Mensgerichte zorg is niet zomaar komen werken, maar geëngageerd komen werken. Dat is de cultuur die we moeten hebben!” Peter Driesen: “ Niet alleen puur medisch de problemen bekijken, maar ook met empathie. Zeker bij oncologische patiënten of patiënten met een chronische aandoening is die empathie juist dat extraatje bovenop

vlnr (boven te beginnen) : Michel Martens – Miranda Zeegers – Marc Martens – Jo Leysen – Francis Smolders – Peter Driesen – Dirk Servaes – Griet Gysemberg – Jan Verschaeren – Marita Bossers-Nabben (Planetree)

5

Gespot... BIOS affiches

7

Raad de juiste locatie en win een winkelcheque van stad Turnhout Op beide campussen van AZ Turnhout werden BIOS-affiches gespot. Het is aan jou te raden op welke locatie. Wie het meeste foto’s juist heeft, maakt

kans op een winkelcheque van stad Turnhout ter waarde van 35, 25 of 20 euro. Bij gelijkstand trekt een onschuldige hand de 1e, 2e en 3e winnaar.

8

Mail voor 1 juni 2014 naar [email protected] het nummer van de foto met daarachter de locatie (campus – verdieping – dienst). staat een accent Tip: op elke foto n helpen. dat je op weg ka

1

3

5

2

Van verjaardagskaarten tot extra informatie- en afspraakmomenten voor familie van patiënten Op de dienst geriatrie werden onlangs enkele opvallende patiëntgerichte initiatieven opgezet. Onze reporter legde haar oor te luister bij Els Monden, adjunct – hoofdverpleegkundige geriatrie en Kris Broeckx, kinesitherapeut geriatrie. Alle ideeën zijn voortgesproten uit zelf opgezette creatieve sessies met de medewerkers en artsen van de dienst.

Waar en hoe is het idee ontstaan om een creatieve sessie te organiseren op de afdeling geriatrie ? Els: “In de belevingsdagen (nvdr.:

Planetree) wordt er een vergelijkbare creatieve sessie gedaan met alle deelnemers. Men mag zo veel mogelijk ideeën opsommen die de medewerkers graag gerealiseerd zouden zien in AZ Turnhout. Dit wilden we ook graag doen op onze afdeling geriatrie zodat we tot concrete werkpunten of projecten zouden komen in het kader van het bevorderen van mensgerichte zorg op geriatrie.”

Hoe verliep de creatieve sessie concreet ?

9

4

Kris: “Er werd op twee werkverga-

deringen een creatieve sessie georganiseerd onder leiding van Els Monden en mezelf. In totaal werden er maar liefst 105 ideeën gespuit, de ene al wat haalbaarder dan de andere natuurlijk. Uit deze ideeën is een opsplitsing gemaakt tussen ‘briljant en onmogelijk’ en ‘praktisch en haalbaar’. Uiteindelijk werd er per vergadering beslist welke twee ideeën prioriteit krijgen om effectief op korte termijn uit te werken.”

Over welke vier ideeën gaat het concreet ? 1. De ergotherapeuten maken verjaardagskaartjes samen met de patiënten die verblijven op de afdeling geriatrie. De kaartjes worden aan de jarige patiënten op de afdeling bezorgd. 2. De vier zones waarin de afdeling opgedeeld is, worden herkenbaar en aangenamer gemaakt zodat patiënten niet meer verloren lopen, de familie duidelijk weet wie ze moeten aanspreken en de afdeling wat gezelliger wordt. 3. Na overleg tussen de geriaters,

6

10

hoofdverpleger Jan Mampaey en middenkader Els Van de Perre werd er beslist om de dossiers van de geriaters te uniformiseren en dat ze voorschriften duidelijker leesbaar zullen schrijven. 4. De geriaters trachten beter bereikbaar te zijn voor familie van hun patiënten: opbellen van de familie, de familie aanspreken op de gang, extra afspraken tijdens de avonduren speciaal om familie de kans te geven om de geriaters te spreken.

Wat is nu de verdere planning ? Els: “Ieder teamlid van geriatrie

heeft de vraag gekregen wie er verder aan de projecten wil meewerken zodat er snel werk van kan gemaakt worden. Zo kunnen we onze zorgen voor de geriatrische patiënt nog meer mensgericht maken en ons personeel betrekken bij de organisatie van de afdeling.”

Niets dan positieve reacties dus ? Kris: “Ja hoor, we zien het als een win-win situatie voor zowel patiënten en familie als voor de collega’s van de afdeling geriatrie. De patiënten gaan zich meer thuis voelen in een helende omgeving en de geriaters zijn meer beschikbaar voor patiënt en familie. Maar ook de verpleegkundigen zullen hier baat bij hebben. De familie wordt meer en beter geïnformeerd door de artsen waardoor verpleegkundigen minder vragen krijgen. Door herkenning van de zones weten

Mooie kerst voor mevrouw V. op IZA Mevrouw V. uit Hoogstraten verblijft al meer dan 280 dagen op de dienst intensieve zorgen van het ziekenhuis van Turnhout. Een reden te meer vond de verpleging om deze dame en haar familie een extra hartverwarmende kerst te bezorgen. De dienst regelde een privé ruimte voor de familie en de patiënt en de echtgenoot kon blijven slapen. “Een IZA-patiënt die kerst met zijn naaste familie kan vieren op een dienst intensieve zorgen is niet evident”, zo zegt middenkader verpleging Daisy Martens, “Het feit op zich dat het team dit wil ondersteunen is echt super!” De familie was zeer tevreden met dit patiëntgericht initiatief. De echtgenoot is blijven slapen, waardoor de patiënt veel beter, veel rustiger en langer heeft geslapen. patiënten en familie wie men gericht moet aanspreken bij eventuele vragen en het dossier is uniform voor alle geriaters dus men gaat sneller informatie terug vinden.”

6 Wees trots op een nette omgeving. Loop niet in een grote boog rond een papiertje op de grond. Als medewerker van het ziekenhuis sta je mee in voor de netheid van de omgeving… ook van ruimtes waar je zelf niet werkt. Dus raap zelf het papiertje in de centrale hal op, bewaak de netheid van je dienst als een goede huisvader en draag zorg voor andermans spullen.

Minder lange wachttijden voor patiënten daghospitalisatie In het chirurgisch dagziekenhuis van AZ Turnhout heeft het verpleegkundig team een origineel systeem bedacht om patiënten voor hun ingreep niet onnodig lang te laten wachten. Sinds 17 maart worden de urologische patiënten in het chirurgisch daghospitaal de dag voor hun opname opgebeld. Hoofdverpleegkundige Aline Bruurs licht toe: “Onze patiënten krijgen een opname-uur dat gelinkt is aan het uur waarop de ingreep gepland is. Op die manier moeten patiënten niet onnodig lang wachten in een ziekenhuisbed. Tegelijk ontstaat er een veel vlottere doorstroming van patiënten. Voor verpleegkundigen heeft deze opnamespreiding het voordeel dat er meer tijd en aandacht voor de patiënt gemaakt kan worden bij de opname. Voor iedereen dus een duidelijke verbetering. En we hopen natuurlijk dat dit ook bij de patiënten en hun familie als aangenamer wordt ervaren.” De dienst zal starten met de urologische ingrepen in daghospitaal. In een latere fase zal deze werkwijze ook worden ingevoerd voor andere heelkundige disciplines. Aline Bruurs

Wetenschap: wat is een ‘planetree’ ? Een ‘planetree’ is een plataan of platanus. Het is een mooie boom die veel schaduw geeft en daarom populair is als straat- en stadspleinbomen. Opvallend is de stam die, doordat er stukken schors afvallen, verschillende kleuren bruin en groen oppervlak vertoont. De Griekse arts Hippocrates gaf zijn studenten les en leerde van hen onder de plataan. Hippocrates staat gekend als de grondlegger van de moderne geneeskunde. Hij legde sterke

nadruk op hygiëne, zowel voor arts als patiënt, op gezonde eet- en drinkgewoonten, het belang van frisse lucht en een natuurlijk verloop van processen in het lichaam. Daarom koos Angelica Thierot, de oprichtster van ‘Planetree’, de plataan als naam en symbool voor haar mensgerichte gedachtengoed. Haar droom is zorginstellingen te creëren, waar mensen zich direct al beter voelen en waarin het beste van hotel, ziekenhuis en thuis is verenigd.

7

Zeldzame box ontdekt op geriatrie

In beeld

Onze reporter van dienst ontdekte enkele weken geleden een nog nooit geziene paarse box op de afdeling geriatrie. Ze vroeg meer uitleg aan Kris Broeckx, kinesitherapeut in AZ Turnhout. “Sinds kort zetten we op de kamer van een patiënt die palliatief werd verklaard door de arts een palliatieve box. Deze box moet hulp en ondersteuning bieden voor de familieleden en kennissen van de patiënt. De box bevat een informatiebrochure over ‘wachten en waken’, een CD-speler met relaxatiemuziek, een aromaverstuiver, oliën, producten voor mondhygiëne, natte doekjes, bodylotion, droogshampoo, massageolie met een korte instructie voor handmassage en richtlijnen voor palliatieve zorg. Heel wat medewerkers zoals ergotherapeut, medewerkers geriatrie, apotheek en palliatieve werkten enthousiast mee aan dit initiatief.”

Personeelsdienst

De collega’s van de personeelsdienst verrassen Herdi Ooms voor haar 50e verjaardag op een gezellig ontbijt.

Palliatieve eenheid

Op de palliatieve eenheid speelt een patiënt regelmatig muziek voor zijn medepatiënten, als zijn gezondheid het toelaat.

Hoe BIOS ben jij? Vul deze korte test in en ontdek hoe BIOS jij bent.

Keuken SE

Het keukenpersoneel van campus SE maakt elk jaar prachtige menukaartjes voor de patiënten op Kerstmis en Pasen.

1

a. b. c.

2

a. b. c.

3

a. b. c.

Oncologisch dagziekenhuis

Carine van het oncologisch dagziekenhuis draagt op Valentijn elke bezoeker en patiënt ‘een warm hart toe’.

4

a. b. c.

Kind is Koning

De kinderafdeling maakt werk van een kindvriendelijk ziekenhuis: Kiko de mascotte, apenhandjes wijzen de weg, brochures op kindermaat, patiënten toewijzing,...

5

a. b. c.

6

a. b. c.

7

a. b. c.

8

Radiotherapie

Op de dienst radiotherapie werden de bunkers met bestralingstoestellen voorzien van een sfeervol plafond. Dit moet patiënten tot rust brengen en hen een aangenamer gevoel geven tijdens de bestraling.

Spoedgevallen

Tijdens de uitbreidings- en verbouwingswerken in 2013 werden de muren aangekleed met kindertekeningen.

Stel jezelf voor als je ergens binnenkomt. AZ Turnhout is een grote organisatie met ongeveer 2000 medewerkers en artsen. Nogal logisch dat jij niet iedereen kent en niet iedereen jou kent! Stap je een patiëntenkamer of andere dienst binnen, stel jezelf dan even voor en zeg kort waarvoor je komt: “Goeiemiddag, ik ben Nancy van de schoonmaakploeg. Ik kom even de badkamer poetsen.”

a. b. c.

Als ik de telefoon op het werk opneem: Stel ik mezelf voor en zeg ik van welke dienst ik ben Zeg ik “hallo” Zeg ik “ja, wat is er?”

(2) (1) (0)

Op het einde van mijn arbeidstijd: Sta ik te wachten aan de tikklok tot het tijd is om uit te tikken Rond ik mijn taken af of check ik wie overneemt voor ik vertrek Ik vertrek voor mijn arbeidstijd is afgelopen

(1) (2) (0)

Als ik een papiertje tegenkom in de gang: Raap ik het op en doe ik het in de vuilbak Bel ik de schoonmaak om het te komen opruimen Loop ik er gewoon voorbij

(2) (1) (0)

Als ik in de inkomhal een patiënt zie die de weg kwijt is: Loop ik er gewoon voorbij Stuur ik hem naar het onthaal Wijs ik hem de weg en loop ik eventueel mee

(0) (1) (2)

Als ik ’s morgens toekom: Negeer ik iedereen die ik passeer en drink eerst een tas koffie Zeg ik tegen iedereen die ik passeer vriendelijk “goeiemorgen” Zeg ik alleen “goeiemorgen” als iemand het eerst tegen mij zegt.

(0) (2) (1)

Als ik in mijn werk iemand tegenkom die ik nog niet ken (bezoekers, patiënten, andere collega’s, externen, …): Stel ik mezelf voor Zeg ik niks ook al vragen ze wie ik ben Wacht ik af tot ze vragen wie ik ben

(2) (0) (1)

Als ik een patiëntenkamer of een bureau binnenstap: Val ik gewoon met de deur in huis binnen Klop ik vooraleer ik binnenga Ik ga nooit in patiëntenkamers binnen

(1) (2) (0)

Als een collega iets doet dat ik niet leuk vind: Scheld ik hem uit Negeer ik dit Spreek ik hem hier rustig en op een niet aanvallende manier over aan

(0) (1) (2)

9 Als een patiënt, bezoeker, interne klant,… zijn ontevredenheid



uit over mijn werk dan:

a. b. c.

Zeg ik “je moet niet zagen” Ga ik hier onmiddellijk fel tegen in Vraag ik wat er precies achter de klacht zit en hoe het verbeterd kan worden

(0) (1) (2)

10

Als ik op het gelijkvloers sta en ik moet naar de eerste verdieping: a. Neem ik de trap want ik vind mijn eigen gezondheid belangrijk (2) b. Neem ik de lift (0) c. Neem ik de lift als ze er toevallig aankomt, anders ga ik met de trap (1) 0-10: Gebuisd! Heb je eigenlijk al van BIOS gehoord? > Schrijf je dringend in voor een Planetree belevingsdag 11-15: Je bent op de goede weg, maar er is nog werk aan de winkel; > Schrijf je in voor een Planetree belevingsdag 16-20: Proficiat, de BIOS waarden kennen voor jou geen geheimen. Jij bent BIOS. Doe zo verder.

8

Lezersbrieven Iets lekkers

“Ik had de hele week bijna geen honger. Mijn mama vroeg dan naar iets lekkers voor mij zoals fruitpap, aardbeiendrankjes, melk, yoghurt of platte kaas, dat werd allemaal meegebracht met het eten en dat vond ik wel lekker. Bedankt!” (aan het keukenpersoneel SE) (bron: ombudsdienst)

Bedankt afdeling cardiologie

“Alleen maar positief met name de vriendelijkheid en bereikbaarheid van de verpleging wil ik graag nogmaals benadrukken. Bedankt voor alles en succes verder in dit mooie ziekenhuis.” (bron: ombudsdienst)

Dankjewel aan de borstkliniek

“Vorig jaar op kerstavond kreeg ik het bericht dat ik borstkanker had. 2013 was voor mij een klotejaar. Toch waren er heel wat mensen, lichtpuntjes en ontmoetingen die ervoor gezorgd hebben dat ik op 2013 kan terugkijken met een glimlach op mijn gezicht. Een groot deel van die mensen, die lichtpuntjes, maken deel uit van de borstkliniek. En ik wil jullie daar graag voor bedanken. Een aantal van jullie ken ik ondertussen bij naam, dat is natuurlijk wel zo makkelijk. Maar helaas heeft de chemo ook daar zijn effect op, en weet ik niet meer alle namen van de lieve mensen die ik tegenkwam. Ik wil jullie dan ook vooral als team bedanken.” Tinneke

Dank aan spoed

“Het meest positieve was het onthaal toen mijn vrouw mij met een hartinfarct bij spoed bracht. Er stonden onmiddellijk ambulancebroeders klaar en verplegend personeel en een car-

dioloog. De cardioloog ging zelfs mee in de ambulance naar het Middelheim. Het was heel geruststellend. Waarvoor dank!” (bron: ombudsdienst)

Van dokter tot poetsdienst

“Ik ben opgenomen met de diagnose ‘borstkanker’ en was emotioneel een wrak. Ik ben enorm aangenaam verrast door de warmte, empathie en vriendelijkheid van iedereen, van dokter tot kinesist, tot verpleging tot poetsdienst. Ondanks mijn verdriet een hartverwarmende ervaring. Dikke pluim voor dr. Bronckaers en zijn team!” (bron: ombudsdienst)

Pijnlijke beslissing

Beste, “Eind januari moest mijn vrouw opgenomen worden op de dienst verloskunde in de campus St. Jozef voor één van onze pijnlijkste beslissingen van ons leven, namelijk ons kindje van 14 weken oud te laten wegnemen wegens een afwijking. Bij deze willen wij de verpleging die op deze dag aanwezig waren, met in het bijzonder Ans en Nikki bedanken voor hun hulp, geruststellingen en medeleven. Ze hebben er voor gezorgd dat deze donkere dag toch iets of wat draaglijk is geweest voor ons. Onze onvoorwaardelijke dank gaat naar hun uit.” Met vriendelijke groeten, K&Y

deskundigen’ soms meer betekenen dan de professionele ondersteuning. Het werk, opvang en zorg voor patiënten op psychiatrie verdient een zeer dikke pluim!!!” (bron: ombudsdienst)

Beste medewerkers,

“Afgelopen week is mijn schoonmoeder overleden op de intensieve na reanimatie in haar huis en een kortstondige opname op de intensieve. De familie heeft achteraf een kaart namens jullie ontvangen als blijk van medeleven. De manier waarop de medewerkers met de familie omgingen was meer dan fatsoenlijk en heeft (achteraf) voor de nodige steun gezorgd. De betrokkenheid en de manier waarop jullie met deze situatie omgingen was hartverwarmend. Ook de kaart achteraf geeft aan dat het om meer gaat dan alleen maar een “ volgende” klant.” Bedankt voor jullie steun, Namens de familie van W.D.

Hartjes …

“Hartjes… Jullie werken enorm hard met een hart voor de patiënt. Gedreven en met veel enthousiasme. Jullie zijn uitverkoren voor dit beroep. Het is iedereen niet gegeven. Wij doen onze pet af voor jullie.” (bron: compliment Dag van de Verpleegkunde 2013)

Dirk ! en . t k n a d e B ensio p e j n a v Geniet

Pluim voor psychiatrie

“Een glimlach, een vrolijke ‘goedemorgen’ of ‘hoe gaat het met je?’ kan soms wonderen doen. De ondersteuning, het begrip en luisterbereidheid van de verpleging. Hun professionaliteit, het aangeven van grenzen, ook al waren die soms te rigide en zouden ze voor mij meer ‘op maat’ mogen zijn. De steun en het begrip van de medepatiënten die als ‘ervarings-

OPROEP Deel je BIOS of Planetree verhaal met ons!

Heb je op je dienst een mensgericht initiatief opgezet of een mooie getuigenis die je wil delen? Stuur ze door naar [email protected]. Misschien kunnen we het opnemen in de volgende editie van BIOScoop en kan je verhaal inspiratie geven aan collega’s op andere diensten.

In ’t kort

“Ik ben zeer tevreden over de kinesisten hier, het contact, de rugschool die ik heb kunnen volgen. Goede begeleiding ook.” (bron: focusgesprekken mei 2013)

“Het personeel op de afdeling ook. Ze worden overrompeld door werk, ze zijn onderbemand, maar ze blijven vriendelijk.” (bron: focusgesprekken mei 2013)

“Mijn welgemeende dank voor de professionele zorg waar we zo afhankelijk van zijn als weerloze patiënt. Mijn waardering voor dit beroep is weer enorm gestegen. Karel” (afdeling gastro-heelkunde) (bron: compliment Dag van de Verpleegkunde 2013)

“… Ook Leen van de nacht bedank ik hartelijk. Zij is een verpleegster tot in de toppen van haar vingers. Je moet het maar kunnen opbrengen om iedere nacht alleen over zoveel patiënten te waken… Carolien” (afdeling neuro) (bron: compliment Dag van de Verpleegkunde 2013)

Dirk Gils stond aan de wieg van Planetree in AZ Turnhout. Hij enthousiasmeerde tal van medewerkers om meer mensgerichte zorg te bieden.

“Ik ben goed geholpen. Het was duidelijk en ik heb de kans gekregen het even te verwerken. De tijd gegeven van: heeft u nog vragen? Heel rustig, dat was heel goed.” (bron: focusgesprekken mei 2013)

AZ Turnhout vzw telt 650 bedden, 180 artsen en 1800 medewerkers. Het ziekenhuis wordt uitgebouwd op twee volwaardige campussen: campus Sint-Jozef (Steenweg op Merksplas 44) en campus Sint-Elisabeth (Rubensstraat 166). Wij willen de patiënten kwalitatief hoogstaande en gespecialiseerde zorg dicht bij huis bieden. Word jij onze nieuwe collega? Wij zijn dringend op zoek naar een:

Mensgerichte medewerker m/v Functie • Je zet je voltijds in • Je maakt tijd voor elke patiënt, bezoeker, collega, … • Je werkt samen op een creatieve en motiverende manier Profiel • Je bent trots op je werk • Je denkt mee en zoekt naar oplossingen • Je luistert actief en straalt rust en kalmte uit • Je neemt zelf initiatief zonder je collega’s te vergeten • Je draagt teamspirit hoog in het vaandel Wij bieden jou • Een contract van onbepaalde duur • Een aangename werksfeer en een uitdagende en professionele werkomgeving waar ruimte is voor eigen initiatief en creativiteit. • Een evenwichtig samengesteld loonpakket, maaltijdcheques, bijscholingsmogelijkheden, een uitstekende verlofregeling, fietsvergoeding en sociaal abonnement. Kortom Ben je Betrokken, Inlevend, Ondernemend en Samenwerkend, dan ben je de geknipte collega naar wie wij op zoek zijn.

BIOS, daar gaan we voor!

Solliciteren kan per mail ([email protected]) of neem voor meer info gerust contact op met de dienst communicatie, tel. 014 44 46 71. Meer info op Intrazet rubriek Mensgerichte zorg.

“Ik heb me nooit een nummer gevoeld, altijd een mens.” (bron: focusgesprekken mei 2013)

“De geneesheren geven het gevoel dat je voor hen iets meer bent dan enkel de patiënt die de portemonnee komt vullen.” (bron: focusgesprekken mei 2013)

COLOFON Redactieteam: Ellen Slaedts, Lies Van Houdt, Marijke De Prins, Lies Delvaux Eindredactie: Lies Delvaux Input: met dank aan alle medewerkers en artsen die hun verhalen en getuigenissen met BIOScoop hebben gedeeld Fotografie: met dank aan iedereen die menslievende foto’s heeft opgestuurd Cartoons: Peter Luyts alias Lupé Opmaak: Adworks Website: http://intrazet (rubriek: Mensgerichte zorg) Mail: [email protected] V.U.: Keyne De Backer, directeur HR, AZ Turnhout vzw, Steenweg op Merksplas 44, 2300 Turnhout