Fortis volledig Frans voor prikje

DIDIER BELLENS buigt (een beetje)

‘Het is dramatisch uitgedraaid. De zaken zijn verkeerd begrepen en dat spijt me’ 4­5

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

©

blg

DAGBLAD / EDITIE VLAAMS­BRABANT 90STE JAARGANG, NR. 265 WWW.STANDAARD.BE BELGIE € 1,40 NEDERLAND € 2,10 LUXEMBURG € 1,65

Fortis volledig Frans voor prikje VAN ONZE REDACTEUR

NICO TANGHE BRUSSEL | De

Franse bank­ groep BNP Paribas heeft sinds gis­ teren alle aandelen van de vroege­ re Fortis Bank (vandaag BNP Pari­ bas Fortis) in handen. De Fransen bezaten al driekwart van de aan­ delen en hebben nu ook het reste­ rende belang van 25 procent, een blokkeringminderheid in handen van de federale regering, overge­ kocht voor 3,25 miljard euro.

BNP Paribas stapte in het kapitaal van de vroegere Fortis Bank tij­ dens de bankencrisis van eind 2008. Nadat de Belgische regering de bank toen in een eerste crisis­ weekend had gered, werd de bank na een lange juridische veldslag grotendeels doorverkocht aan de Franse bankgroep. De verkoop komt niet uit de lucht gevallen. Omdat de Belgische staat dringend geld nodig had om de schuldgraad van ons land on­

der de 100 procent van het bruto binnenlands product (bbp) te du­ wen, zoals gevraagd door Europa, was al langer duidelijk dat de fede­ rale regering nog voor eind dit jaar een of meer kroonjuwelen wou verkopen. Eerder dit jaar verkocht de rege­ ring om dezelfde reden al Royal Park Investments, de bad bank van Fortis, die ruim 1,1 miljard eu­ ro opleverde voor de afbouw van de staatsschuld.

Deze keer lag ook de staatspartici­ patie van 10,3 procent in moeder BNP Paribas lang op tafel. Maar omdat de regering op dat belang (nog) geen meerwaarde kan boe­ ken, werd daarvan afgezien. Met deze verkoop kan de federale regering wel een meerwaarde op­ strijken van zo’n 900 miljoen eu­ ro. Bovendien zou de schuldgraad van ons land door deze transactie zakken naar 99,6 procent van het bbp. BNP Paribas belooft om tot

2020 een aantal Belgen als onaf­ hankelijken in de raad van be­ stuur van BNP Paribas Fortis te la­ ten zetelen. De vraag is vooral of de regering hiermee financieel een goede zaak doet. De Fransen, die als enige kandidaat­kopers in een zetel za­ ten, betalen slechts 58 procent van de boekwaarde van de ex­Fortis Bank. Dat lijkt alweer een koopje. BLZ. 2 commentaar. BLZ. 8­9 berichtgeving.

HAIYAN

21­21

Inwoners van de Filipijnse stad Tacloban, die zwaar getroffen werd door de tyfoon Haiyan, kijken toe hoe vrijwilligers lichamen van onder het puin halen. De burgemeester van Tacloban deed gisteren een op­ roep aan de bevolking om naar andere steden te vertrekken, omdat de lokale autoriteiten moeite hebben om voldoende voedsel en water aan te voeren en om de orde te handhaven. In ons land hebben vijf hulpor­ ganisaties onder de vlag van het Consortium 12­12 een geza­ melijke steuncampagne opge­ zet onder de naam ‘Haiyan 21­ 21’. Berichtgeving over de Fili­ pijnen op blz. 2­3 en 22. ©

Zwanger? Eet nooit voor twee 6

5ELNGFR*cadeic+[O\G

Elke week -50% met d. je Top Deal Card. Ontdek de deelnemende producten in onze winkels.

Tyler Hicks/The New York Times

ONTDEK UW TOEKOMSTIGE COLLECTIE RIJPLEZIER.

2 VOORAAN

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

COMMENTAAR

REPORTAGE IN HET TOTAAL                   

CORRECT, MAAR DUBBEL WRANG

Hier hangt de geur van de dood

BART STURTEWAGEN

De Belgische belastingbetaler is geen recht­ niet dat dit een florissante operatie is. Als ver­ streekse aandeelhouder meer van BNP Pari­ koper stond België om twee redenen zwak. bas Fortis. De federale regering verkoopt haar Ten eerste was er de facto maar één potentiële resterende belang van 25 procent in de bank koper, de Franse hoofdaandeelhouder. En ten aan de Franse groep BNP Paribas, die al de tweede wist die drommels goed dat ons land overige 75 procent bezat. Daarmee incasseert het pokerspel over de prijs niet keihard kon ze 3,25 miljard euro. Maar belangrijker nog is spelen wegens de hoge tijdsdruk. dat de transactie flink helpt om de staats­ Daarin kunnen de overheden van dit land niet schuld nog voor Nieuwjaar onder 100 procent geheel onschuldig pleiten. Het is waar dat de van het bbp te doen dalen. Dat was een onver­ staatsschuld vóór de bankencrisis tot zowat biddelijke eis van de Europe­ 80 procent was gezakt. Dat ze se Commissie. weer opliep tot 100 procent, Elke euro is winst, In de gegeven omstandighe­ kwam door het stuitende maar dat betekent wanbeheer in de financiële den lijkt de regering de voor de hand liggende, correcte sector. Door drie banken van nog niet dat dit keuze te hebben gemaakt. Ze de ondergang te redden, de­ een florissante had ook haar belang in de den de regeringen wat moest. operatie is Franse meerderheidsaan­ Maar als ze daarna iets har­ deelhouder van de bank kun­ der op de kleintjes hadden nen van de hand doen, maar gelet, was er nu geen over­ daarop zou ze boekhoudkundig verlies heb­ haaste verkoop nodig geweest. Dat is wrang. ben geleden. Dat zou de belofte van destijds, Nog wranger is het nieuws over de definitieve dat de belastingbetaler bij de bankenreddin­ verkoop van het restant van het ooit roemrij­ gen geen euro zou inschieten, hebben verbro­ ke Fortis voor de voormalige aandeelhouders, ken. Voor die desinvestering moet worden ge­ van wie er vele louter als goede, of goedgelovi­ wacht op hogere koersen. ge, huisvaders hebben gehandeld. Hun onfor­ Ook het afstoten van het overheidsbelang, of tuinlijke belegging werd de misser van hun een deel ervan, in Belgacom en/of Bpost had leven. De schuld voor hun zware verlies is nog gekund. Maar daarvoor is kennelijk meer tijd altijd niet vastgelegd. In afwachting van een nodig. En die is er niet. proces schuiven de bazen van toen de zwarte­ Aangezien de voormalige Fortis­aandelen piet naar elkaar door. Het deel van de waarde door onteigening van de aandeelhouders bij dat kon worden gerecupereerd, gaat vandaag de Staat zijn beland, maakt die nu een klein naar het afbetalen van de staatsschuld. Het is miljard winst. Maar dat betekent daarom nog ongetwijfeld een zeer magere troost.

DS ONLINE

Beluister ‘Dagdromer’, de eerste Nederlandstalige single van Sir Yes Sir www.standaard.be/ soundcheck

MOMENT

LECTRR

Ik heb nog nooit zoveel lijken zien liggen, en me nog nooit zo ver van huis gevoeld. Dit is Tacloban, waar de tyfoon Haiyan het zwaarst uithaalde. Werkelijk álles is kapot. De weg naar de luchthaven is een lange stoet van Filipijnen die maar één ding willen: zo snel mogelijk wegraken uit de hel.

PIETER HUYBERECHTS

in de Filipijnen

!

FOTO’S MARC HERREMANS TACLOBAN | Spookstad Taclo­

Spijs de kas met de bacontaks BART T’JAMPENS

Al goed dat de lijnen daar in de Filipijnen zo goed als plat liggen, want het bericht zou ferm de ogen uitsteken. 106 miljoen euro alstublieft werd dinsdagavond tijdens een veiling betaald voor Three studies of Lucian Freud, een drieluik van Francis Ba­ con. De naam van de Britse schilder lokt op zich al een hongerke uit, maar na een kleine week doffe ellende zou dat nieuws bij die arme stakkers meer dan de maag doen knorren. Niks crisis bij veilinghuis Christie’s trou­ wens, want volgens de website werd die avond voor in totaal 512 miljoen euro ver­ handeld, een record. Bij de Gamma moeten ze vuiler truken uithalen om hun behang­ papier verkocht te krijgen. De tijd is ernaar om de kunsten te viseren, dus hier, zomaar een ideetje. Aangezien de

tobintaks er na 42 jaar nog altijd niet geko­ men is, is het misschien tijd voor iets nieuws. Enter de bacontaks, een minieme belasting van pakweg 1 procent op kunst­ transacties bij grote veilinghuizen. Opbrengst van één avondje kunsthamer­ slingeren in New York: 5,12 miljoen eu­ ro, rechtstreeks door te storten aan ngo’s. En dat zonder zo’n klef tv­benefiet te hoe­ ven uitzitten, of zonder je oren for life naar de knoppen te laten helpen door een zin­ gende Wouter Van Besien of Lesley­Ann Poppe. Ja maar, zullen kunstliefhebbers roepen, wij dóén al zoveel aan liefdadigheid. Dat mag dan wel zijn, maar als je 106 miljoen wil neerleggen voor een schilderij waar drie keer dezelfde man opstaat, dan moet dat ene procentje er toch af kunnen, niet?

EN VERDER ­ Binnenland 6–15 b Buitenland 18–23 b Cultuur D1–D13 b Economie 24–29 b Opinie 37–40 b Regio 32–33 b Sport 34–36 b Televisie D14–D15 b Adressen D12 b Kruiswoordraadsel D12 b Rouwberichten 30 b Strips D13 WEERBERICHT ­ Kust: regen 5 – 9°C b Midden­België: regen 3 – 8°C b Kempen: regen 2 – 7°C

ban. Fotograaf Marc en ik hadden ons op de lange weg hierheen na­ tuurlijk voorstellingen gemaakt van hoe het zou zijn. Ook wij had­ den de schokkende tv­beelden van de massale vernieling gezien. Maar de werkelijkheid is nog veel harder, veel rauwer. De weg die de gehavende luchtha­ ven van Tacloban verbindt met de stad, is momenteel de meest mise­ rabele route op aarde. Tien ter­ gend trage kilometers vol ellende. Rukwinden en vloedgolven heb­ ben van het idyllische eiland een grote puinhoop gemaakt. Geen boom of huis staat nog recht. Overal zie je kinderen en volwas­ senen tussen het puin zoeken naar dat ene T­shirt of die ene zak rijst die ze voor de komst van Haiyan hadden gestockeerd. Kinderen spelen met gevonden paraplu’s of met potten en pannen, tussen de lijken. Wat we niét zagen, waren Filipij­ nen die aten of water dronken. En het lijkt erop dat dat nog een tijdje zo zal blijven, want veel hulpverle­ ners zagen we gisteren niet – op het Belgische B­Fast­team en wat verdwaalde Australiërs na. Een

pijnlijke vaststelling, bijna een week na de grootste humanitaire ramp in jaren. We sloegen een kamp op, samen met het B­Fast­team, te midden van de chaos. Nauwelijks twee­ honderd meter verder ontsnapten de voorbije dagen 105 gevange­ nen. Die overvielen nadien in groep een wapenhandelaar. Aan de andere kant van het kamp, aan het water, ligt dan weer een hon­ derdtal lijken in de blakende zon. Te wachten op identificatie. Er hangt een vreselijke geur die nau­ welijks te beschrijven valt, zeker als de wind opsteekt. Slapen doet iedereen op de grond, eten ge­ beurt sporadisch. Alles platgooien

De situatie is nog veel desastreu­ zer dan die andere ramp die ik volgde: de kernramp in Fukushi­ ma. In tegenstelling tot de Japan­ ners, die meteen als bezetenen aan de slag gingen, heerst hier een gevoel van machteloosheid. Fut om de gigantische puinhoop op te ruimen, hebben de Filipijnen niet. Ik kan ze na uren toeren door het rampgebied alleen maar gelijk ge­ ven. Het lijkt onbegonnen werk. Zelfs al zou men hier met bulldo­ zers alles platvegen en opnieuw van nul beginnen, het zou nóg ja­ ren duren. De verwoesting is to­ taal. Op het hele eiland is er bij­ voorbeeld geen enkele winkel meer. Ook alle benzinestations zijn ofwel dicht, ofwel vernield. Dus kruisen we de hele dag rade­ loze Filipijnen die – nauwelijks ge­ pakt – te voet naar de vernielde luchthaven trekken. Hoewel ze

VOORAAN 3

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

      VERNIELDE TACLOBAN

De verwoesting is totaal. Op het hele eiland is er geen enkele winkel meer.

vriendelijk zwaaien, willen ze maar één ding: de snelst mogelij­ ke exit uit de hel. Hier jaren wach­ ten op beterschap – die allicht nooit zal komen – is geen optie. Er is maar één mogelijkheid: boel­ tje pakken, wegwezen en nooit meer terugkeren. Al heb je voor een vlucht naar het nabijgelegen Cebu een uitgeprint vliegticket nodig. Kafka op zijn best. Diegene die hier na de doortocht van Hai­ yan een printer vindt, mag ons meteen bellen. Lijk naast het huis

We zien een westerse man doel­ loos over straat lopen. Het blijkt een Belg. De ongehuwde Pierre Anciaux brengt al jaren zijn win­ ters door in Tacloban. Hij poseert voor de foto, gehuld in de enige short die hij nog heeft, en wijst ons op het lijk dat al vier dagen ligt te rotten pal naast zijn huis. Het is het beeld van Tacloban de­ zer dagen. Ik schat dat we gisteren 150 lijken zagen liggen in de stra­ ten. Iets wat ik nooit nog hoop te zien. Naast de hoger vermelde honderd lichamen, die hier ver­ moedelijk nog een tijdje zullen blijven liggen. En dan is er nog al­ tijd geen enkele hulpverlener tot in de andere gebieden geraakt. Vermoedelijk is de ravage daar minstens even groot. Of zoals en­ kele leden van het Belgische B­Fast­team aankondigden toen we ’s ochtends landden op Taclo­ ban: ‘Het is hier veel en veel erger dan de natuurramp in Haïti. We hebben nog niets gezien.’ BLZ. 22 verdere bericht­ geving.

Zelfs al zou men met bulldozers alles platvegen en opnieuw van nul beginnen, het zou nóg jaren duren. Er is maar één optie: wegwezen en nooit meer terugkeren

Nauwelijks tweehonderd meter verder ontsnapten de voorbije dagen 105 gevangenen. Die overvielen nadien in groep een wapenhan­ delaar

INTERVIEW ERIK TODTS, VOORZITTER CONSORTIUM 12­12

‘Van elke 100 euro gaat 87 euro naar het terrein’ BRUSSEL | Het Belgisch Consortium voor Nood­ hulpsituaties lanceerde gisteren één rekeningnum­ mer voor giften aan de getroffen Filipijnen: BE17 0000 0000 2121. Het Consortium bestaat uit vijf hulporganisaties: Caritas International, Handi­ cap International, Oxfam Solidariteit, Unicef België en Dokters van de Wereld. De naam van de campag­ ne is ‘Haiyan 21­21’. De hulporganisaties Artsen Zonder Grenzen en het Rode Kruis hadden al acties opgestart en behouden hun eigen rekeningnum­ mer. ‘We hadden de hulpverlening liever onder één vlag verenigd’, zegt Erik Todts, voorzitter van het Consortium. ‘Maar dat hoeft geen probleem te zijn. Wij overleggen constant.’ Waarvoor zal het Consortium het ingezamelde geld prioritair gebruiken? Todts: ‘Daar kan ik moeilijk op antwoorden. Het Consortium zamelt alleen het geld in en stort de bedragen door naar de hulporganisaties. Het is aan hen om uit te maken waarvoor ze het gebruiken.’ ‘Unicef heeft andere prioriteiten dan pakweg Cari­ tas International. Maar toegang tot zuiver drinkwa­ ter wordt voor iedereen zeker een prioriteit.’ Hoeveel geld hoopt u in te zamelen? ‘Ik ga me niet wagen aan een prognose. De interna­ tionale federaties hebben al laten weten tientallen miljoenen nodig te hebben. Het is nog niet duidelijk hoe groot de inspanning is die ze aan hun Belgische

afdelingen zullen vragen. Over veertien dagen we­ ten we meer. Feit is dat burgers vrij makkelijk geven voor natuurrampen, omdat ze zich betrokken voe­ len. Voor de overstromingen in Pakistan in de zo­ mer van 2010 haalden we meer dan 7 miljoen euro binnen. Voor Syrië 12­12 nog maar 3 miljoen euro.’ Wat gebeurt er met de inzameling voor de slachtoffers van die oorlog? ‘Die loopt gewoon door. Wij hopen dat mensen die onze site bezoeken om een bedrag voor de Filipij­ nen over te maken, hun oog ook nog op die actie zullen laten vallen. Misschien ben ik naïef.’ Hoe zeker zijn we dat het geld van het Consorti­ um goed terechtkomt? ‘Sinds 2005 wordt elke actie die meer dan 5 miljoen euro oplevert, door een extern bureau doorgelicht. Die verslagen worden aan het ministerie van Finan­ ciën gegeven. Van elke 100 euro die wordt gestort kan, na aftrek van campagnekosten en dergelijke, 87 euro op het terrein worden gebruikt. Dat is veel.’ Hoe lang kunnen de mensen storten? ‘Wie 40 euro stort, kan tot eind 2014 een fiscaal at­ test krijgen. Tot zolang blijft het rekeningnummer zeker open.’ Komt er nog een televisieshow? ‘Dat zou een goed idee zijn. Er lopen gesprekken. De Vlaamse zenders zenden alvast samen een campag­ nespot uit.’ (yd)

©

blg

DIDIER BELLENS BETREURT DAT UITSPRAKEN MISBEGREPEN ZIJN

‘Ik wil niet weg

bij Belgacom’

In een interview met Le Soir zegt Belgacombaas Didier Bellens vandaag dat hij spijt heeft. Nu ja. Spijt dat zijn uitspraken misbegrepen zijn. ‘Als je uitspraken uit hun context haalt, komen die al snel als misplaatst over.’

BRUSSEL | Het gebeurt niet el­ ke dag, maar gisteren dus wel: Bel­ gacom­ceo Didier Bellens die de telefoon opneemt voor een jour­ nalist. Le Soir kreeg een man aan de lijn die zegt de hele situatie te betreuren. U zou intern al een aantal men­ sen op de hoogte hebben ge­ bracht van uw vertrek. Klopt dat? ‘Ik wacht op de reactie van de mi­ nisterraad. Bij mijn weten zullen zij zich uitspreken op basis van een aanbeveling van de raad van bestuur. Maar verdere informatie heb ik niet. Ik lees de kranten en al wat er over mij geschreven wordt. Maar waarschijnlijk weet ik er niet meer van dan u.’ Hoe voelt u zich? ‘Dit is natuurlijk allemaal erg in­ grijpend. Al wat er de voorbije da­ gen gebeurd is, was zeker niet aan­ genaam. Maar laat ons die hele historie niet herdoen, dat zou te lang duren.’ U begrijpt toch dat het in de eerste plaats uw eigen uitlatin­ gen waren die turbulentie ver­ oorzaakten? ‘Men zegt veel, maar in de feiten is er niets gebeurd. Sommige dingen worden heel vreemd uitgespeeld en dan krijg je plots een perceptie, een soort sfeertje en een bepaald imago. Er is datgene wat de pers onthult en er zijn de feiten. En in dit geval, als u eens dichterbij gaat

‘Een mens kan uiteraard altijd voorzichtiger zijn. Maar ik heb vertrouwen in mensen, en misschien is dat wel fout’

kijken, in detail, blijkt dat er hele­ maal niets is.’ Twee interne audits hebben u inderdaad witgewassen. Maar begrijpt u dan niet dat het par­ lement, de ministers en de pre­ mier geschoffeerd zijn? ‘Als er uitspraken van mij geweest zijn die misschien verkeerd begre­ pen zijn, dan betreur ik dat. Dat was niet de bedoeling. De uitspra­ ken die ik afgelopen donderdag heb gedaan (op een ontbijtbijeen­

komst van de Brusselse business club B19, red.), die deed ik in een sfeer van perfecte confidentie. Een mens kan uiteraard altijd voorzichtiger zijn. Maar weet u, ik ben iemand die vertrouwen heeft in mensen. Dat is misschien fout. Het is dramatisch uitgedraaid. De zaken zijn helemaal verkeerd be­ grepen en dat spijt me.’ Wist u dat er journalisten aan­ wezig waren? ‘John­Alexander Bogaerts (de eige­ naar van B19, red.) had me verteld dat er journalisten aanwezig wa­ ren die lid zijn, maar hij had me verzekerd dat ze er niet over zou­ den schrijven. En als je uitspraken uit hun context haalt, komen die al snel als misplaatst over.’ Gaat u ervan uit dat u Belga­ com moet verlaten? ‘Ik wil niet vertrekken. Ik heb al­ tijd gevochten voor de belangen van het bedrijf. Dat is een soort van fierheid geworden. Zowel voor mij als voor de 15.000 werk­ nemers van het bedrijf. Een be­ drijf als dit dat op punt staat, dat is een grote troef voor een land. Dat is de positieve kant van het verhaal.’ Zonder vooruit te lopen op de beslissing van de ministerraad: hoe ziet u uw toekomst? ‘Men moet zich altijd zo vastbera­ den mogelijk naar de toekomst draaien. Maar nu moet ik u laten.’

Beslissing valt vrijdag na sluiting van de beurzen

| Uitstel van executie. De minister van Overheidsbedrij­ ven, Jean­Pascal Labille (PS), zal niet vandaag maar pas morgen zijn rapport over de topman van Belgacom, Didier Bellens, aan de regering voorleggen. Aan de grond van de zaak zullen die paar uren uitstel niet veel veranderen. Het rapport zal ‘à charge’ zijn, is te horen. De be­ slissing zal echter pas ’s avonds vallen, na alle plechtigheden ter gelegenheid van Koningsdag, en vooral, na sluiting van de beur­ zen. Pas om 17 uur komt het kernkabinet bijeen. De beurzen sluiten niet veel later. Als beursgenoteerd bedrijf kan Belgacom het zich niet veroorlo­ ven om midden in de week zijn ceo aan de deur te zetten. Dat zou de koers van het aandeel al­ lerminst deugd doen. Door de beslissing naar vrijdag te ver­ plaatsen wordt bovendien met­ een een weekend ‘rust’ inge­ bouwd. In die tijd kan de ceo ad interim de zaak in handen nemen en kunnen de beleggers op hun po­ sitieven komen. Volgens de krant De Tijd zou de financieel direc­ teur van Belgacom, Ray Stewart, klaarstaan om over te ne­ men. Ook vroeger deed die dat al even. (lob) BRUSSEL

(lob)

INTERVIEW GRIET SMAERS CONGRESVOORZITTER CD&V Nu de pionnetjes, straks de inhoud. Die volgorde zijn we van CD&V niet gewoon. Griet Smaers, die het Innestocongres voorzit, protesteert: ‘We zijn al een jaar bezig met Innesto.’

‘Het moet een pittig congres worden’ BRUSSEL | Haar boek Teken van Hoop is een bijdrage aan het op til zijnde Innestocongres, dat zij voor­ zit. Griet Smaers, tevens onder­ voorzitster van CD&V, trok de straat op om te ondervinden waar gewone mensen van wakker liggen. Met Open VLD en N­VA delen jul­ lie de eis van een lastenverla­ ging. Ook de oplossing is dezelf­ de: minder overheidsbeslag. ‘Ons verhaal is een stuk breder dan dat. Wij zijn ook bezig met mobili­ teit, zorg of bijvoorbeeld duur­ zaamheid. Zo pleiten wij wél voor een verschuiving van de lasten naar consumptie en milieufiscaliteit.’

Is dat de rode draad van het con­ gres? ‘Het is een visiecongres, dat gaat over onze waarden, zoals een warm Vlaanderen. Het is die hele samen­ levingscontext die CD&V uniek maakt, los van het verkiezingspro­ gramma voor 2014. Dat wordt pas nadien samengesteld.’ Ondertussen zijn de lijsttrekkers wel al bekend: zijn de poppetjes belangrijker dan de inhoud? ‘Helemaal niet. We zijn al een jaar bezig met de inhoud.’ Wordt er op het congres niet ge­ stemd over de oorspronkelijke Innesto­ideeën?

‘Ja, dat wel. Dus het congres zal deels bepalend zijn voor het pro­ gramma van 2014, maar niet volle­ dig. Maar de bedoeling is vooral om – net als in 2001 op het ideologisch congres in Kortrijk – het debat aan te zwengelen. Het moet een pittig congres worden.’ Toch dreigen heel wat straffe voorstellen, zoals de kortere zo­ mervakantie, van tafel geveegd te worden. ‘Dat zullen we zien. Ik ben ervan overtuigd dat er heel wat van die oorspronkelijke ideeën overblijven, het eindresultaat zal allesbehalve wollig zijn.’

blg

BART TOMMELEIN, Open­ VLD­fractieleider in het Vlaams Parlement, ziet Alexander en Herman De Croo liever niet op één lijst staan. ‘Twee mensen van dezelfde familie op één lijst is geen meerwaarde.’

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

©

binnenland ‘Het zijn de liberalen die moeten voor­ gaan en niet één of andere De Croo’

4

‘Of het enerzijds­ anderzijdsverhaal passé is? Ja. Het eindresultaat van ons congres zal allesbehalve wollig zijn’

POLITIEK 5

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

BEGROTING

Vlaamse regering krijgt de volle laag Het Vlaamse evenwicht is schone schijn, besluit de oppositie uit de kritiek van het Rekenhof op de begroting.

‘Vechten voor de belangen van Belgacom is een soort van fierheid voor mij geworden.’ © Thierry Roge/reuters

BRUSSEL | ‘De Vlaamse rege­ ring geeft meer uit dan ze ont­ vangt, alle spaarpotten worden op­ gebruikt en men doet een vooraf­ name van toekomstige beleids­ ruimte.’ Open VLD’ers Dirk Van Mechelen en Bart Tommelein rea­ geren snoeihard op de kritiek van het Rekenhof op de Vlaamse be­ groting (DS 13 november). ‘De schijn van het evenwicht wordt hoog gehouden, maar de re­ aliteit is dat de volgende Vlaamse regering een zware factuur krijgt doorgeschoven’, zeggen ze. Eerder hadden ook LDD en Groen kritiek op minister van Financiën Philippe Muyters (N­VA), die in het buitenland verblijft. ‘De Vlaamse regering heeft allerlei trucs uit de kast gehaald om toch maar voor de laatste keer een be­ groting in evenwicht af te leveren’, zegt LDD­fractieleider Lode Ver­ eeck. Volgens Groen­fractieleid­ ster Elisabeth Meuleman is de re­ gering ‘geld aan het uitgeven en vastleggen voor de volgende be­ stuursperiode en graaft ze zo een put die dan moet worden ge­ dempt.’ Punt van kritiek is onder meer dat de Vlaamse regering nu al aankon­ digt dat ze volgend jaar 600 mil­ joen niet nodig zal hebben op de begroting, de zogenaamde onder­ benutting. Bovendien zijn de buf­ fers die budgettaire tegenslagen moeten opvangen, geschrapt en stijgen de uitgaven in 2014 met 571 miljoen, terwijl Vlaanderen slechts 442 miljoen extra in het laatje krijgt. Bovendien wil de Vlaamse regering daar bovenop nog 500 miljoen extra spenderen. N­VA­fractieleider Matthias Die­ pendaele sust dat de cijfers voort­ bouwen op de onderbenutting van

de begroting van dit jaar. Hij vindt het inzetten van buffers gerecht­ vaardigd om zo meer geld te kun­ nen investeren in de prille herop­ leving van de economie. Ook Vlaams minister­president Kris Peeters (CD&V) wil maximaal blijven inzetten op het econo­ misch herstel. Volgens hem zal mi­ nister Muyters volgende week in het Vlaams Parlement ‘met de juis­ te argumenten’ komen antwoor­ den op de kritiek van het Reken­ hof.

‘De Vlaamse rege­ ring geeft meer uit dan ze ontvangt. De schijn van het evenwicht wordt hoog gehouden, de werkelijkheid is anders’ DIRK VAN MECHELEN (OPEN VLD)

Voormalig minister van Financiën

Maar voormalig minister van Fi­ nanciën Dirk Van Mechelen (Open VLD) blijft erbij dat de Vlaamse re­ gering met vuur speelt. ‘Als de cij­ fers van de Nationale Bank, die spreken van een tekort voor de ste­ den en gemeenten van 548 miljoen in 2013 en 332 miljoen in 2014, worden bevestigd zit de Vlaamse regering meteen met een huizen­ hoog probleem’, zegt hij. ‘Ze heeft immers geen reserves meer om dat tekort op te vangen.’ Het Rekenhof had ook gewezen op de onduidelijkheid van het Vlaam­ se aandeel in de Europese boete voor het niet­naleven van de richt­ lijn over de behandeling van stede­ lijk afvalwater, waar eveneens een prijskaartje aan kan hangen. (wwi)

R A M P S I T U AT I E F I L I P I J N E N Onze teams helpen de slachtoffers.

© E. de Castro / Reuters

Enerzijds­anderzijds is passé? (ferm) ‘Ja.’ Om twintig procent te halen, zal CD&V sterk uit de hoek moeten komen. ‘We zijn al een hele tijd sterk bezig, zowel op het ideologische vlak als beleidsmatig. Onze voorzitter (Wouter Beke, red.) heeft altijd ge­ zegd dat het zaak is hard te werken en het vertrouwen terug te win­ nen. En zie, elke dag groeit het’ Mag hij erop afgerekend worden? ‘Dat is niet de bedoeling. De hele CD&V heeft pas nog laten weten hem een ideale voorzitter te vinden (lacht).’ (mju)

Vier vliegtuigen gevuld met tenten en medisch en logistiek materiaal zijn al vertrokken. Vijf andere vluchten zullen benodigdheden voor waterzuivering, een opblaasbaar ziekenhuis en extra medisch materiaal overbrengen.

Wij hebben uw giften nu nodig !

BE73 0000 0000 6060

6 BINNENLAND

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

BETERE SCREENING DRINGEND NODIG

NMBS

Zwangerschapsdiabetes sluipend gevaar voor moeder en kind

Seingevers winkelen tijdens werkuren

Tot tien procent van de zwangere vrouwen krijgt zwangerschapsdiabetes. ‘Het komt steeds vaker voor en kan gevaarlijk zijn voor vrouw en kind.’ Daarom komt er een grote nationale studie.

VAN ONZE REDACTEUR

YVES DELEPELEIRE BRUSSEL | Omdat

4 10

tot % van de zwangere vrouwen krijgt zwangerschapsdiabetes

Geen screening

20

% van de diensten gynaecologie en verloskunde

bij

Groot nationaal onderzoek op komst bij

4.500 vrouwen

almaar meer jongvolwassenen suikerziekte krij­ gen, raden de Vlaamse Diabetes Ver­ eniging, de vereniging van gynaeco­ logen en de huisartsen sinds vorig jaar aan dat alle zwangere vrouwen in het eerste trimester, voor de der­ tiende week van hun zwangerschap, worden gescreend op de bestaande types diabetes. Dat kan het best met een nuchtere bloedtest. Wie diabetes heeft en zich daarvoor vroeg in de zwangerschap niet laat behandelen, loopt immers risico op een baby met aangeboren afwijkin­ gen. Toch voert een op de vijf dien­ sten gynaecologie en verloskunde die screening nog niet uit, blijkt uit een enquête van het Universitair Zieken­ huis Leuven en de genoemde verenigingen. Bovendien ge­ bruiken gynaecologen ver­ schillende tests, van een bloedtest tot een urine­ strip. ‘Dat komt omdat er internationaal nog heel wat controverse bestaat over wat de beste test is. Maar zo’n urinetest geeft geen goede resul­ taten’, zegt Katrien Benhalima, diabetes­ onderzoeker en ad­ junct­kliniekhoofd endocrinologie van het UZ Leuven. Zwangerschapsdiabe­ tes is een ander, speci­ fiek probleem. Vrou­ wen krijgen deze vorm van suikerziekte tij­ dens de zwangerschap als gevolg van hormo­ nen die geproduceerd worden door de moe­ derkoek. Hoe vaak deze vorm van diabetes voor­ komt, is onduidelijk. ‘In het UZ Leuven test vier procent van de zwangere vrouwen positief op zwangerschapsdiabetes’, zegt Benha­ lima. ‘In Brussel, waar meer migran­ ten wonen, is dat tien procent. Als je bij alle vrouwen meteen een zeer uit­ gebreide test zou afnemen, zou dat cijfer waarschijnlijk nog hoger lig­ gen. Het blijft gaan om schattingen.’ Elf ziekenhuizen gaan daarom een grote, nationale studie opzetten. Benhalima: ‘We gaan ongeveer 4.500 vrouwen tijdens en na hun zwanger­ schap opvolgen en op dezelfde ma­ nier onderzoeken, zodat we eindelijk weten hoe veel vrouwen vroeg in de zwangerschap een bestaande diabe­ tes hebben en hoe veel vrouwen zwangerschapsdiabetes hebben.’ Dat zwangerschapsdiabetes

toeneemt, staat alleszins vast. ‘Het hangt samen met de toename van obesitas’, zegt Benhalima. ‘Zwanger­ schapsdiabetes heeft ook genetische oorzaken en komt vaker voor bij ou­ dere vrouwen. Maar de levensstijl speelt een grote rol. Zwangere vrou­ wen krijgen nog al te vaak het advies dat ze voor twee moeten eten, maar dat klopt niet. Ze hoeven zich niet uit te hongeren, maar moeten gezond en evenwichtig eten.’ Vergiftiging

De risico’s zijn ook groot, zowel voor de moeder als voor het kind. Benhali­ ma: ‘Vrouwen met zwangerschapsdi­ abetes krijgen vaker te zware kinde­ ren, boven de vier kilogram, wat de bevalling moeilijker maakt. Baby’s kunnen bijvoorbeeld makkelijker met hun schoudertje komen vast te zitten tijdens de geboorte, waardoor ze een groter geboortetrauma oplo­ pen. Daarom zijn we genoodzaakt om bij die vrouwen vaker tot een kei­ zersnede over te gaan.’

Winkelen, de krant lezen, naar films kijken of gewoon sla­ pen. De seingevers die bij de NMBS het spoorverkeer in goe­ de banen moeten leiden, verve­ len zich naar eigen zeggen ‘dood’ op hun werk, en vullen hun dag dan maar anders. Dat klaagde een seingever gisteren aan op de radio, en veel collega’s bevestigden. De oorzaak van die verveling is de verregaande au­ tomatisering van de seinposten. ‘Want daardoor blijft nog weinig werk over.’ Dat aanklagen zou moeilijk gaan met ‘collega’s die het liefst nog jaren zo doorgaan’. Infrabel, de beheerder van het spoorwegnetwerk, reageert ver­ ontwaardigd: ‘Zo wordt het ima­ go van alle 2.600 seingevers zwaar besmeurd.’ (wer)

STUDEREN IN VS

894 Een recordaantal Belgische studenten heeft zich in het aca­ demiejaar 2012­2013 ingeschre­ ven aan een Amerikaanse uni­ versiteit. Dat blijkt uit het rap­ port ‘Open Doors 2013’, het jaar­ lijkse verslag van de academi­ sche mobiliteit, uitgegeven door het Instituut voor Internationale Opvoeding. De Amerikaanse uni­ versiteiten verwelkomden in to­ taal meer dan achthonderddui­ zend buitenlandse studenten. Onder hen waren ook 894 Bel­ gen. Zij schreven zich hoofdza­ kelijk in aan de New York Uni­ versity, Harvard, Stanford, Co­ lumbia en The University of Chi­ cago. (belga)

‘Zwangere vrouwen krijgen nog al te vaak het advies dat ze voor twee moeten eten, maar dat klopt niet. Ze moeten gezond en even­ wichtig eten’ ‘De vrouw kan ook zwangerschaps­ vergiftiging oplopen. Door onder meer een combinatie van hoge bloed­ druk en verlies van eiwitten kunnen zwangerschapsstuipen of convulsies voorkomen, zeg maar epilepsie. In de ergste gevallen kan dat dodelijk zijn. Gelukkig is dat zeldzaam.’ Maar het grootste gezondheidsgevaar lopen zwangere vrouwen op langere ter­ mijn. ‘Na de zwangerschap krijgen de meeste vrouwen weer een normale suikerspiegel’, zegt Benhalima. ‘Maar het is aangetoond dat een op de twee vrouwen die zwangerschapsdiabetes hebben gehad binnen de tien jaar na hun bevalling diabetes krijgen. Het maakt daarbij niet uit of de vrouw 40 of 25 jaar is. Mogelijk lopen ook hun kinderen meer risico om diabetes en obesitas te krijgen.’ Vandaag is het Wereld Diabetes Dag. Maandag en dinsdag organiseert de beroepsvereniging voor verpleeg­ kundigen en vroedvrouwen met de Arteveldehogeschool een symposi­ um, dat in het teken staat van zwan­ gerschapsdiabetes.

©

rr

RECLAMESPOT

Gamma haalt ‘kluspoezen’ van het internet Gamma is gezwicht voor de kri­ tiek van vrouwenorganisaties en heeft het spotje met de kluspoe­ zen van het internet gehaald. Het spotje, waarin schaarsgeklede da­ mes aan het klussen zijn, moest de mannendagactie in de verf zetten. Maar vrouwenorganisaties von­ den de campagne ‘ongelofelijk seksistisch’. ‘Het was helemaal on­ ze bedoeling niet een dergelijke discussie op te starten’, luidt het bij Gamma. ‘Op de radio gaat de campagne gewoon verder, maar dit weekend gaan we de actie in onze winkels aanpassen.’ BLZ. 40 opinie.

BMW i3

Echt rijplezier

SUPER. CHARGED. Met de BMW i3 wordt elektrische mobiliteit eindelijk opwindend. Deze bijzonder schone wagen met vijf deuren doet geen toegevingen op het vlak van prestaties. Z’n innovatieve design maakt gebruik van duurzame materialen. En bovendien biedt hij u een autonomie tot 300 km*. Kortom, een wagen die uniek is in z’n categorie. Daarenboven garanderen onze 360° ELECTRIC services u elektrisch rijplezier in alle comfort: van intelligente oplaadmogelijkheden, over navigatie naar publieke oplaadpunten, tot het gebruik van een conventionele wagen voor uw vakanties. Ontdek nu de BMW i3 bij de erkende BMW i partner in uw buurt en op www.bmw.be/i3 *Afhankelijk van de gekozen versie.

BMW i3. BORN ELECTRIC.

De BMW i3 is exclusief verkrijgbaar bij deze erkende BMW i partners: ●

BMW Brussels

●

J-M Martin West (1070 Brussel)

●

Ginion Waterloo

●

Centrauto Wijnegem

●

Jorssen Aartselaar

●

van Osch Hasselt

●

Dejonckheere Roeselare

●

Verstraeten Lochristi

●

Discar Luik

●

Louyet Charleroi

BMW i Contact Center: 03 890 56 66

●

[email protected]

Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be

0-0,6 L/100 KM • 0-13 G/KM CO2

8 POLITIEK

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

FORTIS VOLLEDIG IN FRANSE HANDEN

Fransen verdienen fors aan Belgische bank De Franse groep BNP Paribas deed tot nu toe een schitterende zaak met de aankoop van de vroegere Fortis Bank. BNP Paribas werd er sinds 2008 circa 9,5 miljard euro beter van. De regering­Leterme verkocht in 2008 75 procent van het toenmalige Fortis aan BNP Paribas. Premier Yves Leterme (midden) en toenmalig minister van Financiën Didier Reynders (links) beklonken toen in opperbeste stemming de deal met BNP Paribas­ceo Baudouin Prot. © reuters VAN ONZE REDACTEUR

PASCAL DENDOOVEN BRUSSEL | De Franse

groep BNP Paribas betaalt een zachte prijs voor de resterende aandelen van de Belgische dochter. De Bel­ gische overheid zat dan ook in een slechte positie. Ze moest verkopen om de staatsschuld te verlagen en er was op het eerste gezicht maar één koper: de Fransen. Maar slim­ me financiers hadden zeker een tweesporenbeleid gevolgd door een beursgang voor te bereiden van het belang van 25 procent. Dat zou druk op de Fransen hebben ge­ zet. Zij zouden zo’n een beursgang niet gesteund hebben, maar dat deed de toenmalige topman van Tractebel, Philippe Bodson, ook niet toen de overheid zijn aande­ len Distrigas naar de beurs bracht. De overheid had zich de afgelopen jaren ook assertiever kunnen op­ stellen in het kapitaal zodat de Fransen blij zouden zijn geweest om die lastpakken uit te kopen. Logisch moment

De verkoop van de aandelen van BNP Paribas Fortis is op zich de goede keuze. De afgelopen jaren heeft de banksector, die in 2008 nog aan de rand van het faillisse­ ment stond, een mooi herstel ge­ toond. Het was dus een logisch moment om die bonus te verzilve­ ren. Alleen moet je dan wel een goede prijs weten te bekomen. Dat de overheid een meerwaarde (900 miljoen) boekt, is logisch. In 2008 werd de bank voor een prikje overgekocht van de Fortis Hol­ ding, zonder dat de holding enige

inspraak had in de verkoopprijs. Ze stond immers met de rug tegen de muur. De overheid verkocht toen aansluitend een belang van 75 procent in de Belgische bank aan BNP Paribas. Ze kreeg toen geen geld, maar wel aandelen BNP Paribas. Het is die transactie waar de Fransen al stevig aan verdien­ den. Maar de overname van het resterend overheidsbelang van 25 procent, drijft de winst nu nog ver­ der op. Dat is hoofdzakelijk te dan­

SNEL De overheid verkoopt zijn laatste aandelen in de vroegere Fortis Bank tegen een lage prijs. Dat is niet alleen de schuld van het feit dat er maar één logische koper was. De overheid had assertiever kunnen optreden.

ken aan de aangroei van het eigen vermogen van de Belgische doch­ ter, aangevuld met ontvangen di­ videnden en winst op de verkoop van de ‘bad bank’ van Fortis. Eind 2008 stond het eigen vermo­ gen van de Belgische bank op 15,14 miljard. Maar eind juni 2013 was dat opgelopen tot 22,65 miljard euro. Die aangroei (7,5 miljard) komt nu volledig toe aan de Fran­ sen. Daarbovenop kopen ze het reste­ rend kwart van de Belgische over­ heid nog eens over tegen een flin­ ke korting tegenover de boekwaar­ de (de prijs van 3,25 miljard komt neer op 0,58 keer de boekwaarde). En eerder dit jaar verdiende BNP

Paribas ook al 802,4 miljoen op de verkoop van de bad bank van For­ tis (RPI). De afgelopen jaren kre­ gen ze ook dividenden (637,3 mil­ joen). Alles samen een rit van af­ gerond 9,5 miljard. Herman Daems, voorzitter van de Belgische bank, zei gisteren dat de Fransen een mooie prijs betalen voor het resterend belang. ‘Ik heb internationale vergelijkingen ge­ zien op basis van de koers­winst­ verhoudingen. Dit is een mooie prijs.’

REGERING BOUWT ROL IN  BANKEN AF

Schuld onder 100 procent ‘Met die laatste 25 procent had de regering toch niets te zeggen’

Slechte bankiers?

Op basis van de boekwaarde is het dat duidelijk niet. De winst van de Belgische bank is bovendien een eigenaardig verhaal. KBC haalde in het eerste halfjaar uit de Belgi­ sche activiteiten 805 miljoen euro winst. De winst van BNP Paribas Fortis (inclusief buitenlandse ac­ tiviteiten) bedroeg slechts 617 miljoen, niet veel meer dan het veel kleinere ING Bank. Zijn de Fransen dan zo’n slechte ban­ kiers? Niet als je naar de krediet­ verliesratio’s kijkt. Het zal dan ook niemand verba­ zen als de Fransen de komende ja­ ren werk gaan maken van het ren­ dement van de Belgische bank. Dat betekent deels ook bijkomen­ de saneringen. Nu de twee over­ heidsbestuurders straks uit de raad van bestuur van de Belgische bank verdwijnen, zal dat politiek ook minder voeten in de aarde hebben. De overheid heeft nog twee bestuurders in Parijs, maar tot nu toe hebben de Belgen zich ook daar niet assertief opgesteld.

©

bdw

IVAN VAN DE CLOOT Hoofdeconoom Itinera

©

Na de bad bank van Fortis, doet de regering ook BNP Paribas Fortis van de hand. ‘Het moment was gekomen.’

blg

‘De overheid moet geen actieve rol spelen in de financiële sector’ KOEN GEENS Minister van Financiën

VAN ONZE REDACTEURS

PETER DE LOBEL EVELINE VERGAUWEN BRUSSEL | Voor tweets

die er­ toe doen, moest u gisteren op de Twitterpagina van minister van Financiën Koen Geens (CD&V) zijn. ‘Belastingvermindering gif­ ten voor noodhulp #Filipijnen. Steun #Haiyan2121’, tweette hij kort na de middag. Een paar uur later gooide hij daar ‘A stable fi­ nancial landscape is a prerequisi­ te for the financial sector to be able to lend to the real economy @Eg­ montInstitute’ achteraan. En rond de klok van negen werd het hele­ maal dolletjes met ‘Verkoop aan­ deel BNP Paribas Fortis vermin­ dert staatsschuld met 3.25 mil­ jard’.

POLITIEK 9

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Week 46. Aanbiedingen geldig van donderdag 14/11 t.e.m. woensdag 20/11/2013.

Lekker en gezellig eten met Spar!

REACTIE HERMAN DAEMS De voorzitter van BNP Paribas Fortis, Herman Daems, pleitte tot voor kort om de Belgische bank niet te verkopen.

‘Fransen betalen mooie prijs’

Pieter van Spar Wetteren en alle Spar-ondernemers

teppanyakischotel ©

pn

rund, varken, kip ± 600 g

met ‘logische’ verkoop Terwijl heel de Wetstraat op de uitkijk stond voor een vernieti­ gend rapport over Didier Bellens, werd onder de waterlijn een stevi­ ge verkoop gesloten met Frank­ rijk. Met de verkoop van de laatste 25 procent aandelen van BNP Pa­ ribas Fortis duikt de staatsschuld onder de 100 procent. En dat is dan weer iets waar de Europese Commissie reikhalzend naar uit­ keek. ‘De bank heeft zich aan haar ver­ bintenissen gehouden ondanks het moeilijke klimaat. Het mo­ ment was daarom gekomen voor de Belgische Staat om haar belang in BNP Paribas Fortis te verkopen. Wij hebben vertrouwen in de ca­ paciteiten van de bank om haar rol binnen de Belgische economie te behouden’, stelt premier Elio Di Rupo (PS) in een mededeling. Hij voegde er nog aan toe ver­ heugd te zijn dat BNP investeert in twee grote datacenters voor de he­ le groep in ons land. Geens meldde op zijn beurt dat de verkoop past in ‘de zienswijze dat de overheid niet als roeping heeft

om een actieve rol te spelen in de financiële sector, tenzij dat nood­ zakelijk is om de stabiliteit van het financiële stelsel te waarborgen’. Logisch

Volgens Ivan Van de Cloot, hoofd­ econoom van Itinera, is dit een lo­ gische keuze. ‘Met die laatste 25 procent had de Belgische overheid toch niet veel meer te zeggen. Dit is een kwestie van puur rende­ ment.’ Had de overheid niet beter ge­ wacht tot er een betere prijs moge­ lijk was? ‘Ja, ze had de kat uit de boom kunnen kijken. Misschien zit er nog meer in, maar men moest iets verkopen. Dan is deze verkoop de meest logische optie.’ Wat dit voor het Belgische filiaal betekent, is de grote vraag. ‘Bespa­ ringen zitten er sowieso aan te ko­ men’, zegt Van de Cloot. ‘Deze week nog werd duidelijk dat er te veel Belgische banken zijn. Het is voor de federale overheid zelfs be­ ter dat er dan geen Belgische be­ stuurder meer is. Dat geeft minder aanleiding tot discussie.’

U had liever dat de over­ heid haar aandelen in de Franse moeder had ver­ kocht in plaats van die in de Belgische bank? ‘Dit is een beslissing van de aandeelhouder en daar was ik niet bij betrokken.’ U vond dat het belang in de Belgische bank rele­ vanter was dan een aan­ wezigheid op het Franse niveau. Begaat men een vergissing? ‘Geen commentaar. Ik stel vast dat BNP Paribas veel geld betaalt voor de Belgi­ sche aandelen en dus bereid is de bank verder uit te bou­ wen. Aan het functioneren van de bank en de governan­ ce (de wijze van besturen, red.) zal niets wijzigen.’ De raad van bestuur zal toch wijzigen? ‘De twee overheidsbestuur­ ders zullen op termijn ver­ dwijnen, maar ik zat en blijf hier namens de hoofdaan­ deelhouder. Ik zal een luide klok vanuit België kunnen laten horen.’ We geven een hefboom uit handen voor de finan­ ciering van de Belgische economie? ‘Het executief comité be­ staat hier voornamelijk uit Belgen. De activiteiten inza­ ke retailbankieren zijn gro­ tendeels op de landen afge­ stemd.’ De verkoopprijs is laag met minder dan 60 pro­ cent van de boekwaarde? ‘Maar op basis van de koers­ winstverhouding is het wel een mooie prijs.’ Hoe representatief was die winst met Fransen die de dienst uitmaakten? ‘U denkt toch niet dat wij als bestuur zouden toestaan dat we de cijfers niet op één lijn hebben? Dat is gemak­ kelijke kritiek.’ De winst is eigenaardig laag in vergelijking met bijvoorbeeld KBC? ‘De verhouding kosten­in­ komsten zit niet goed, maar daar wordt aan gewerkt.’ (pdd)

13

99 kg

ijsberg sla België cat.1

0

59 per stuk

groot wit stokbrood 58 cm

1

05

6+2

GRATIS GRIMBERGEN blond of dubbel L € 1,93

5

09 8 x 33 cl + lg.

Deze Top Deal-aanbieding is geldig van 14/11 t.e.m. 20/11/2013.

met je Top Deal card

FAMA

bakken en braden alu 78 % V.G. 500 g kg € 1,78 normale prijs € 1,79

0

89

OP VERTOON VAN JE TOP DEAL CARD

www.sparretail.be Behoudens drukfouten of uitputting voorraad. Het aanbod kan verschillen naargelang het gevolgde assortiment.

10 POLITIEK

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Kreten & gefluister Spannend (1) De CD&V­militanten gaan een spannend weekend tegemoet. Tijdens hun Innesto­vernieuwingscongres in Lommel staan niet alleen diepzinnige discussies en scherpe woordenwisselingen op het programma, maar ook het iets lichtere werk. Wie daar zin in heeft, kan zondag ochtendgymnastiek doen met senator Els Van Hoof of genieten van een intramoleculair ontbijt met Vlaams parlementslid Cindy Fransen. De ‘army wake­up’ door minister van Defensie Pieter De Crem is voor gevorderden.

Dakloos (1)

Marc Bossuyt die Nederlandstalig voorzitter werd in 2007, met zijn toenmalige Franstalige evenknie, Michel Melchior (r.).

©

Herwig Vergult/belga

SENAAT MOET OPVOLGER MARC BOSSUYT BENOEMEN

Een Vlaams­nationalist in het Grondwettelijk Hof Voor het eerst in zijn geschiedenis zal het Grondwettelijk Hof straks een Vlaams­nationalist onder zijn rechters tellen. De Franstalige partijen staken hun verzet ertegen en de N­VA heeft beslist niet te verzaken aan deze benoeming. VAN ONZE REDACTEUR

GUY TEGENBOS BRUSSEL | Vóór eind november

zal oppositiepartij N­VA een kan­ didaat­rechter voor het Grondwet­ telijk Hof voordragen aan de Se­ naat, en die zal die met een twee­ derdemeerderheid aanvaarden. Marc Bossuyt – een jurist die een Open VLD­etiket draagt – wordt op 9 januari zeventig en gaat dan met pensioen. En volgens het sys­ teem d’Hondt is de N­VA als groot­ ste Vlaamse partij aan de beurt om een vervanger aan te duiden. Voor de Franstalige partijen lag dat lang niet voor de hand. De par­ tij die zij wel eens als staatsgevaar­ lijk bestempelen – en die België ook niet het eeuwig leven wil ge­ ven – een rechter te laten aandui­ den in het Hof dat over de grond­ regelen van federaal België moet waken, dát vonden zij ‘een brug te ver’. In het verleden is het hen gelukt te beletten dat Vlaams Belang een rechter kreeg, maar dat was niet zo moeilijk: die partij verzaakte zelf aan dat recht. De Vlaamse par­ tijen volgden hun Franstalige col­ lega’s toen, maar nu niet. Ze maak­ ten duidelijk dat als de Franstalige partijen zich inmengen in de be­ noeming van een Vlaamse rechter,

de Vlaamse partijen straks het­ zelfde doen als zij een rechter moeten benoemen. Dat argument bleek te overtuigen. Maar lange tijd lag het ook niet voor de hand dat de N­VA een kan­ didaat zou voordragen. Dat Hof is ‘het hoogste Belgische bastion’. Maar het is ook het Hof dat straks moet oordelen over de Vlaamse klachten over de splitsing van het gerechtelijk arrondissement BHV. Wie draagt N­VA voor?

De N­VA staat ook niet bekend als een pleitbezorger van politieke be­ noemingen. ‘Maar voor het Grond­ wettelijk Hof ligt dat anders.’ Dat bestaat voor de helft uit ex­parle­ mentsleden en dat is ook interna­ tionaal niet ongebruikelijk. De an­ dere helft zijn ‘juristen’ die ook voorgedragen worden door de partijen. De N­VA heeft al wel beslist dat ze iemand zal voordragen, maar nog niet wie, en ook niet of het een man of een vrouw wordt. Tot nu vonden alle partijen een beter evenwicht tussen mannen en vrouwen dringend, behalve als zij­ zelf aan de beurt waren. Amper één van de twaalf rechters is een vrouw. De Vlaamse Trees Merckx (CD&V). ‘De excuus­Trees’.

De namen van drie mannelijke professoren circuleren: Danny Pieters, die pas vicerector werd van de KU Leuven; Matthias Stor­ me (KU Leuven en UAntwerpen), en Hendrik Vuye (Namen). Het is niet zeker ‘of ze willen’. Men stipt ook twee vrouwen aan ‘die zeker interesse hebben’. In de wandelgangen worden meteen de mannen genoemd die naar ver­ luidt achter elke sterke vrouw staan. De eerste is Riet Leysen, re­ ferendaris bij het Grondwettelijk Hof, ooit kabinetslid van Hugo Schiltz (VU), en vrouw van de Leu­ vense specialist medisch recht, Herman Nys. De tweede is de eme­ ritus familierecht van de VUB Hé­ lène Casman, die minister Turtel­ boom (Open VLD) helpt het erf­ recht te hervormen, maar een N­VA­label kan dragen via haar man, de Antwerpse onderwijs­ schepen André Gantman (N­VA; ex­VLD). De opvolger van Marc Bossuyt krijgt niet de Nederlandstalige voorzittershamer die Bossuyt al sinds 2007 onbetwist hanteert. De Nederlandstalige voorzitter wordt aangeduid door de Vlaamse leden, en dat wordt zonder twijfel profes­ sor André Alen (CD&V, KU Leu­ ven).

Brussels parlementslid Carla Dejonghe (Open VLD) heeft vanochtend haar autosleutels en bankkaart afgegeven, de verwarming op veertien graden gezet en haar koelkast leeggehaald. Dejonghe probeert vanaf vandaag een maand lang rond te komen met zes euro per dag (exclusief vaste kosten). Ze ging de uitdaging aan met Miss Dakloos 2010, Thérèse Van Belle, die eveneens zes euro per dag overhield om van te leven. Dejonghe wil aan den lijve ondervinden hoe het voelt om arm te zijn. Ze wil wel het congres van Open VLD eind november niet missen. ‘Eén tip hebben ze mij alvast gegeven. Bij zo’n gelegenheden moet je zo veel mogelijk gratis eten.’

Spannend (2)

Het lag lange tijd niet voor de hand dat de N­VA een kandidaat zou aanduiden voor het ‘hoogste Belgische bastion’

Wie er nog niet genoeg van heeft, kan zondagochtend ook nog gaan kubben (een soort petanque met vierkanten houten blokken) met voorzitter Wouter Beke. En wie echt avontuurlijk is aangelegd, kan zich wagen aan een sessie ‘creatief met kunst’ door Vlaams minister Joke Schauvliege, een Zumbales met Brussels minister Brigitte Grouwels of een djembéconcert met senaatsvoorzitter Sabine de Bethune in een hoofdrol. Succes.

Dakloos (2) Tot nu toe vonden alle partijen een beter evenwicht tussen mannen en vrouwen dringend nodig, behalve als ze zelf aan de beurt waren om een rechter aan te duiden

Op kosten eten van een ander. Zo is het natuurlijk gemakkelijk. ‘Dat is inderdaad niet de bedoeling’, zegt ze in dS Avond. ‘Daarom hebben we afgesproken dat ik tijdens die maand maar twee keer uitgenodigd mag worden voor een etentje. Ik heb dus al veel invitaties van vrienden moeten afslaan. Ook een avondje op café of naar de cinema zit er even niet meer in. Nu merk ik pas hoe snel je in sociale isolatie belandt. Ik woon trouwens ook alleen, waardoor de dagen dubbel zo eenzaam en koud zullen zijn.’ Met bijdragen van Wim Winckelmans.

BOXSPRINGS

elektrisch verstelbaar cadeau

Prijswijzigingen en/of zetfouten voorbehouden. Week 46.

kwaliteit & vakmanschap van 95 jaar beddenmakers

t.w.v. €1000,-

Al 95 jaar maken wij het verschil in prijs en kwaliteit!

Sense 325-S

Elektrisch verstelbaar

elektrische uitvoering 160x200cm

€3080,-

€2080,-

NU

€900,voorde

el

Met oog voor detail, vormgeving en ondersteuning produceren we het perfecte bed, in onze eigen fabriek en met ruim 95 jaar ervaring als beddenmakers. Daarmee staan we garant voor de beste prijs en kwaliteit.

TOP PRODUCTS Elektrisch verstelbaar

Lifestyle 111 elektrische uitvoering 160x200cm

€2820,-

€1920,-

ELKE ZONDAG

GEOPEND! KIJK OP SWISS SENSE.BE

Antwerpen Vlaamse Kaai 63 (naast de Waterpoort) • Dendermonde Zeelsebaan 83 D (Ros Beiaard Center) Knokke Driehoeksplein 3 • Olen Lammerdries winkelstraat nr. 4 B7 (Shopping Olen) Oostende Torhoutse Steenweg 638 B • Roeselare Brugsesteenweg 353 B (naast de FUN) Sint-Martens-Latem Kortrijkse Steenweg 65 • Waregem Gentseweg 743 (Sint-Eloois-Vijve) www.swiss sense.be

12 BINNENLAND

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

ZELFBRUINER IS ILLEGAAL HORMOON

Handeltje in ‘Barbiedrug’ bestraft Als ik netjes een webshop opricht en belastingen betaal op mijn winst, dan doe ik toch niets fout door een zelfbruiner te verkopen, dacht de 30­jarige Geoffrey F. Maar de rechter veroordeelde hem gisteren tot duizenden euro’s boete wegens hormonenhandel.

VAN ONZE REDACTEUR

NIKOLAS VANHECKE BRUSSEL | Melanotan

heet het product dat de man verkocht. In het wereldje van de bodybuilders is het zeer populair omdat het in vrij korte tijd een bruine huid op­ levert. Het product is wel niet weggelegd voor wie schrik heeft van naalden: de toediening ge­ beurt via een prik, meestal in de buik. Er is ook een ander probleem met melanotan, dat de bijnaam ‘Bar­ biedrug’ kreeg: in België is het een illegaal hormoon. Uit analyses van het Federaal Geneesmidde­ lenagentschap bleek dat in som­ mige van de mengseltjes insuline zit, waarmee diabetici worden be­ handeld. Mensen zonder suiker­ ziekte die insuline innemen, lopen het risico in coma te gaan en zelfs te overlijden. Nadat Geoffrey F. bij zichzelf me­ lanotan had ingespoten en onder de indruk was van het resultaat, besloot de man uit Ardooie in sep­ tember 2010 als zelfstandige in bijberoep een webshop op te star­ ten, om via dat kanaal het product te verkopen. Op ‘melanotan.be’ noemde hij zijn winkel ‘Europees leider voor de verdeling van Mela­ notan en toebehoren’ en leidde hij

zijn klanten naar een handleiding en productiecertificaat. ‘Omdat er op de verpakkingen van melanotan een Europees CE­certi­ ficaat staat, dacht hij dat er geen probleem was’, zegt zijn advocaat Rik Demeyer. ‘Daarom schakelde hij ook zichzelf in als proefkonijn voor het product.’ Het ging Geoffrey, die het spul uit Engeland over liet komen, voor de wind. ‘Hij heeft een paar duizend

In juni 2012 moesten twee van zijn vrouwelijke klanten naar het ziekenhuis na zo’n inspuiting pakketjes verstuurd’, zegt zijn ad­ vocaat. ‘De mensen die bij hem kochten, waren niet alleen body­ builders maar ook mensen die bij­ voorbeeld een “basislaag” wilden aanbrengen voor ze naar Turkije op reis vertrokken.’ Klanten ziek

vrouwelijke klanten huidklachten en moesten ze naar het ziekenhuis na zo’n inspuiting. Ze dienden daarop klacht in en de speurders kwam uit bij Geoffrey F. Bij hem thuis werden nog vijfhonderd pakketjes met melanotan en aller­ lei attributen gevonden. Gisteren werd hij gestraft voor die hormonenhandel: de Brugse cor­ rectionele rechter besliste dat F. een boete moet betalen van 6.000 euro. Het openbaar ministe­ rie wilde ook een vermogensvoor­ deel van 133.000 euro verbeurd la­ ten verklaren, de rechter bracht dat terug tot 24.000 euro De ver­ oordeling komt uiteraard ook op zijn strafblad. De man verdedigde zich met het argument dat hij niet wist dat het product schadelijk kon zijn, maar daar hield de rechter geen reke­ ning mee. ‘Toen Geoffrey de straf hoorde, re­ ageerde hij vrij rustig’, zegt zijn ad­ vocaat. ‘We hadden wel gehoopt op een opschorting van uit­ spraak. Hij had tot hiertoe een blanco strafblad. In zijn gemeente heeft hij sinds de kwestie natuur­ lijk een reputatie en is hij ook zijn werk verloren. Hij is zelfstandige nu, in een compleet andere sector.’

Melanotan is zeer populair bij bodybuilders. © ss

‘Hij schakelde zichzelf in als proefkonijn en deed alles volgens de regeltjes omdat hij ervan over­ tuigd was dat het een legaal product was’ RIK DEMEYER

Advocaat veroordeelde

In juni 2012 kregen twee van zijn

JUSTITIE

‘Vertraging dreigt voor banale handelskwesties’ Eenvoudige rechtszaken zoals ruzies tussen een aannemer en zijn klant verhuizen straks van het vredegerecht naar de handelsrechtbank.

BRUSSEL | Wie zijn geld terug wil van een stielman die zijn werk niet heeft gedaan zoals het hoort of wie merkt dat zijn tweede­ handsauto allerlei mankementen heeft waar de verkoper niets van had gezegd, kan vandaag naar de vrederechter stappen voor een op­ lossing. Die meest toegankelijke rechter, die zetelt op verschillende plaatsen in een arrondissement, oordeelt meestal vrij snel, zonder dat er een advocaat bij komt kij­ ken. Zijn bevoegdheid is wel be­ grensd: zodra de ruzie gaat over een bedrag dat hoger is dan 1.860

euro, wordt het een zaak voor de handelsrechter. Die handelsrech­ ters zijn met minder en zitten ook maar op één plaats in een gerech­ telijk arrondissement. Een kleine maand geleden heeft de regering een wetsontwerp in­ gediend in het parlement dat de handelsrechters bevoegd maakt voor elke kwestie tegen een han­ delaar of tussen ondernemingen zelf. Het maakt daarbij niet meer uit over welk bedrag het gaat. ‘Onbegrijpelijk dat die eenvoudige kwesties worden weggehaald bij de vrederechters’, vindt Toon Ly­ sens, voorzitter van de Conferen­ tie van Nederlandstalige voorzit­ ters van de rechtbanken van koop­ handel. ‘Voor een kwestie zoals een kleine onbetaalde factuur tussen aanne­ mer en onderaannemer heeft het geen zin om daar die hele proce­ dure voor de handelsrechtbank in

te betrekken. Wij werken met de vaste regels van stukken en beslui­ ten, waardoor je bijna niet anders kan dan een advocaat onder de arm te nemen. Een vrederechter is veel vrijer in het verloop van zijn zaken, vaak is het vooral een be­ middeling tussen de partijen zon­ der tussenkomst van advocaten. De rechtbanken van koophandel zijn niet ingesteld op dat soort kleine zaken, waardoor er vertra­ ging dreigt.’ Volgens Lysens heeft de regering verkeerd gerekend bij haar projec­ ties van de verschuiving van het werk. ‘Bij de vredegerechten gaat ongeveer tien procent van de kwesties over geschillen onder die 1.860 euro. Maar per arrondisse­ ment zijn er altijd meerdere vre­ degerechten, waardoor het in Tongeren neerkomt op dertig pro­ cent meer zaken. Dat kunnen wij niet bolwerken.’

Lysens stuurde een brief over de kwestie naar de kamercommissie Justitie. ‘Vreemd dat de vrede­ rechter, die in dit soort zaken goed werk levert, dat niet meer zou mo­ gen doen’, reageert N­VA­kamerlid Koenraad Degroote. ‘De regering heeft zich blijkbaar slecht geïnfor­ meerd in dit dossier en gaat nu te kort door de bocht.’ (vhn)

‘Onbegrijpelijk dat die eenvoudige kwesties worden weggehaald bij de vrederechters’

WAT WEET U OVER MICHIEL COXCIE?

BINNENLAND 13

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

SAMUSOCIAL

‘OCMW draait op voor flat Peraita’ BRUSSEL | De groene fractie van Brussel­Stad is diep veront­ waardigd over de ‘zelfbediening’ van de PS in het dossier­Peraita. Pascale Peraita is de directrice van de daklozenorganisatie Sa­ muSocial, die onlangs in op­ spraak kwam wegens haar hoge loon en financieel wanbeheer. Bovendien huist Peraita in een OCMW­woonst. ‘Tijdens de OCMW­raad van gisteren bleek dat de gewestelijke subsidies voor de renovatie van de woonst terugbetaald moeten worden’, vertelt Bart Dhondt (Groen). ‘De reden? Mevrouw Peraita verdient te veel, ze heeft een schepen­ wedde.’ Het Brusselse OCMW zal de 10.000 euro betalen. Dhondt vindt dat onethisch, ‘maar de toekomstige burgemeester (Yvan Mayeur, red.) ziet er blijkbaar geen graten in.’ Mayeur reageerde intussen al: ‘Hier zijn geen regels overtreden. Pascale Peraita heeft niets ver­ keerds gedaan, en het is trou­ wens niet de eerste keer dat het OCMW het Gewest een som moet terugbetalen. Bovendien zal zij binnenkort de woning verlaten.’ (mju)

ZAAK WESPHAEL

IN BEELD

Waals Parlement doorbreekt onschendbaarheid

SPOOR VAN SMURRIE

Het Waals Parlement heeft bij een stemming achter gesloten deuren besloten dat Bernard Wesphael geen gebruik kan ma­ ken van zijn parlementaire on­ schendbaarheid. Wesphael, me­ destichter van Ecolo, wordt ver­ dacht van moord op zijn echtge­ note Véronique Pirotton in een Oostends hotel. Hij tracht ge­ bruik te maken van zijn parle­ mentaire onschendbaarheid. Zijn advocaat vroeg vorige week in een brief om de aanhouding on­ gedaan te maken, maar dat lukt dus niet. De plenaire vergade­ ring van het parlement bevestig­ de woensdagavond de conclusies van de commissie Vervolgingen, die had geoordeeld dat het aan de rechterlijke macht is om uit te maken of Wesphael schuldig is aan moord. (belga)

Een kilometerslang oliespoor vervuilde gisteren de rivier de Gete, tussen Budingen (Zoutleeuw) en Halen. Maandagavond werd er stookolie gestolen uit een opslagtank van 2.500 liter naast een privé­ woning in Budingen. Na de diefstal lekte een grote hoeveelheid van het smerige goedje in het reservoir van een afvalwatercollector enke­ le honderden meters verderop en belandde vervolgens in de Gete. De civiele bescherming en de brandweerkorpsen van Tienen, Landen en Diest waren een dag lang in de weer om het oliespoor met een speci­ aal reinigingsmiddel te verwijderen. Ook moest er in Halen een dam aangelegd worden om te vermijden dat de stookolie in de Demer stroomde. ‘Gevaar voor de gezondheid was er niet’, zegt Jo Roggen (Open VLD), de burgemeester van het getroffen Geetbets. ‘Maar we weten nog niet welke gevolgen dit heeft voor het milieu.’ © Ivan Put

JEUGDCENTRUM

Staking in Everberg Er wordt gestaakt in het ge­ sloten jeugdcentrum van Ever­ berg. De personeelsleden willen meer duidelijkheid over hun sta­ tuut, nu het jeugdcentrum over­ gaat van het federale naar het Vlaamse niveau. ‘Het personeel zit met een hele­ boel vragen’, zegt vakbondsman Frank Serlet (VSOA). ‘Wat ge­ beurt er met mijn premies? Wat gebeurt er met mijn rugzak? Dat zijn de verlofdagen die de men­ sen hebben opgebouwd. Waar ga ik moeten werken? Het wordt eens tijd dat er duidelijkheid komt.’ De nachtploeg zou gister­ avond vanaf 22 uur ook niet aan het werk gaan. De vakbonden la­ ten het donderdagochtend aan de ochtendploeg over om te be­ slissen of er verder gestaakt wordt. (belga)

DÉ LE Dé ON-WOONEN SALON EN MAISON RIEUR INTERIEURBEURS

BEURS

ET DECO

BRUSSELS EXPO Brussels expo 16—24 NOV. 16—24 2013 NOV.

2013

cOcOON.BE UITNODIGING online tickets INVITATION

2€ kORTINg (cODE: ST) Geldig voor 2 personen

Valable pour 2 personnes OpEN ElkE Dag VaN 11u > 19u

NOcTURNE VRIjDag 22 NOV > 23u

14 BINNENLAND

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

TOTAAL ROOKVERBOD MOEILIJK TE HANDHAVEN

Sigaret nog niet volledig taboe op scholen Basisscholen bannen snoep en frisdrank Ondanks de inbreuken op het rookverbod blijkt een gezond­ heidsbeleid in de scholen goed ingeburgerd te zijn. ‘Maar de groei die ze in de periode rond 2009 maakten, blijkt stilgeval­ len’, stelt Olaf Moens van het Vi­ gez vast. b Toch positief: snoep en fris­ dranken zijn uit de basisscholen verdwenen. De secundaire laten op dit punt nog wel eens een steek vallen. b Hoewel in de meeste secun­ daire scholen alcohol voor de leerlingen verboden is, laten meer dan zes op de tien van de secundaire scholen het wel toe voor leerlingen van de derde graad tijdens meerdaagse schoolreizen. Tijdens voor­ en naschoolse en extra­muros­acti­ viteiten is dat respectievelijk 26 en 18 procent. (ty) In het verleden was roken op school geen probleem; vandaag geldt een verbod. © akg­images/Paul Almasy/imageglobe

Zowel leerlingen als leerkrachten hebben het moeilijk van de sigaret te blijven tijdens schooluren. ‘Het rookverbod handhaven is een frustrerende zaak’, zegt een schooldirectrice.

VAN ONZE REDACTEUR

TOM YSEBAERT BRUSSEL | Roken

mag niet op school en toch gebeurt het nog te veel. Dat stelt het Vlaams Insti­ tuut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (Vigez) vast in een peiling naar het gezondheids­ beleid in Vlaamse scholen. In 12 procent van de secundaire scholen mag het personeel over­ dag tijdens de weekdagen nog al­ tijd roken, hoewel dat sinds 2008 wettelijk verboden is. Het mag niet in de klas, in de leraarskamer, zelfs niet op de speelplaats of op de parkeerplaats. ‘Voor scholen zijn de regels strenger dan voor bedrijven vanwege hun voor­

beeldfunctie’, zegt Olaf Moens van het Vigez. Het verbod geldt minimaal tussen halfzeven ’s morgens en halfzeven ’s avonds. Al hebben de meeste scholen daar uit eigen beweging de klok rond van gemaakt. Tuintje van de salesianen

Daardoor komen er ook meer overtredingen. Een leerkracht die om tien uur ’s avonds na een ver­ gadering op weg naar de auto een sigaretje opsteekt, gaat al in de fout. Een kwart tot een derde van de scholen meldt inbreuken. Scho­ len blijken strenger voor leerlin­ gen die het verbod overtreden dan voor personeel, ouders of bezoe­

kers. ‘Wij hebben een stukje tuin van de salesianen die naast ons re­ sideren’, vertelt Gert van der Schueren, directrice van het tech­ nisch instituut Don Bosco in Sint­ Pieters­Woluwe. ‘Dat is geen schooldomein, dus daar kunnen onze leerkrachten toch een sigaret roken.’ En de leerlingen? ‘Ach als we links toezicht houden, roken ze rechts. Ze vinden altijd wel een struik om zich achter te verschuilen. Het is erg frustrerend om zo’n verbod te handhaven. Hoe straf je hen? Een uur laten nablijven, schorsen van­ wege dat roken? We proberen aan sensibilisering te werken, maar het haalt kennelijk weinig uit. Het gaat om een verslaving, hé. De school kan gestraft worden voor overtredingen van het rookver­ bod, maar we kunnen hen niet doen stoppen met roken.’ Stiekem op hotel

NIETS

Een pijnpunt zijn volgens het Vi­ gez de uitstappen, de activiteiten extra muros. Leerlingen staan dan 24 uur onder toezicht en mogen nooit en ner­ gens roken. Maar scholen stellen vast dat ze het dan stiekem begin­ nen te doen, op hotelkamers bij­ voorbeeld. Er ontstaat dan een

‘Voor scholen zijn de regels strenger dan voor bedrijven vanwege hun voorbeeldfunctie’ OLAF MOENS

Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie

veiligheidsprobleem. Leerkrachten zijn tijdens die uit­ stappen werknemers die recht hebben op een pauze en dan mo­ gen ze hun tabak consumeren. Er wordt meer gerookt in het tso en het bso dan in het aso – en die kloof vergroot nog. Een gevoelige setting zijn de scholen waar deel­ tijds beroepsonderwijs aangebo­ den wordt. Hun leerlingen, vaak al meerderjarigen, staan met één been in en met één been buiten de school en krijgen lak aan al die schoolse regels, ook die over ro­ ken.

Een op de tien scholen vindt geen zwembad Een op de tien scholen basison­ derwijs en eerste graad secun­ dair geeft aan dat ze geen zwembad ter beschikking heeft. ‘Heel opmerkelijk, want hoe kun­ nen ze er dan in slagen de eind­ termen te halen, die zeggen dat de kinderen moeten leren zwem­ men?’, vraagt Olaf Moens van het Vigez zich af. Navraag bij de onderwijsinspec­ tie leert dat nog geen enkele school slechte punten kreeg om­ dat ze die eindtermen zwemmen niet haalde. Basisscholen zijn verplicht een jaar gratis zwemmen aan te bie­ den. ‘Als ze er in dat ene jaar in slagen de eindtermen te halen, zijn ze in orde, zegt inspecteur Ludo De Lee. ‘Ze hoeven niet de hele school, elk leerjaar naar het zwembad te sturen, al proberen de meeste dat toch.’ De scholen signaleren volgens de koepels dat de zwembaden in de buurt vaak volgeboekt zijn. Als ze te ver uit de buurt liggen is er tijd te kort en wordt het vervoer te duur om de zwemles te organiseren. (ty)

BINNENLAND 15

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

ZELFMOORDLIJN KRIJGT STEUN VAN TELE­ONTHAAL

Eén noodnummer over zelfdoding Wie dringende vragen heeft over zelfdoding, of er zelf aan denkt, kan gratis en anoniem bellen met het nummer 1813. Ook zonder belkrediet. Giel neemt afscheid van zijn moeder in Zaventem. © Daniel Geeraerts

MONNIK GIEL IS VERTROKKEN

VAN ONZE REDACTRICE

VEERLE BEEL BRUSSEL | Het

‘Ik ben blijkbaar toch een normale jongen’

BRUSSEL | ‘Ik ben opgewon­ den. Het is een droom die einde­ lijk uitkomt’, zei Giel gisteren voor hij in het vliegtuig naar Doha stapte. ‘Blijkbaar ben ik dan toch een normale jongen.’ Giel maakte zijn opmerkelijke plan om een jarenlange opleiding te gaan volgen in een boeddhis­ tisch klooster, in september be­ kend in Telefacts. Na de mediabe­ richten die daarop volgden, vond het parket dat zijn thuissituatie onderzocht moest worden. Ook de oom van Giel verzette zich tegen zijn vertrek. De jeugdrechter wilde Giel laten vertrekken, maar het Gentse hof van beroep stak daar een stokje voor met een dringende bescher­ mingsmaatregel. Een maatschap­ pelijk onderzoek moest uitwijzen of Giel zijn beslissing wel uit vrije wil had gemaakt. De jongen moest ook dertig dagen ambulant opge­ volgd worden in een observatie­ en oriënteringscentrum in Eeklo. Maar het Ondersteuningscen­ trum Jeugdzorg (OCJ) oordeelde dat het gezin in de vrijwillige hulpverlening kon stappen. In dat geval kan de jeugdrechtbank niet meer ingrijpen. ‘Zodra er sprake is

van vrijwilligheid, stopt de be­ voegdheid van de jeugdrechter’, zegt An Schoonjans van het Gent­ se parket. ‘Het vertrek van Giel is er niet gekomen op basis van een beslissing van een gerechtelijke instantie. Het is de verantwoorde­ lijkheid van de hulpverlening.’ De voorbije maand onderzocht het OCJ de situatie van Giel ver­ der. Vorige week oordeelde het OCJ opnieuw, op basis van het maatschappelijk onderzoek en op basis van eigen onderzoek, dat het

‘Ik ben zeer trots op de droom die mijn zoon wil waarmaken’ niet noodzakelijk is om in dit ge­ zin hulpverlening te organise­ ren. Giel kon dus vertrekken. Sabine Foubert, Giels moeder, or­ ganiseerde een persconferentie om haar blijdschap te uiten. ‘Ik ben zeer trots op de droom die mijn zoon wil waarmaken en zal hem hierin blijven steunen.’ Normaal moet Giel na een tussen­ stop vandaag in Delhi aanko­ men. Volgens zijn moeder zal hij daar worden opgehaald door ie­ mand van het klooster. Samen zul­ len ze dan naar de grens met Tibet reizen, waar Giel aan zijn oplei­ ding kan beginnen. (elb)

Liever chatten dan praten

Wie liever chat dan praat, kan nu surfen naar de nieuwe portaalsite (www.zelfmoord1813.be), dage­ lijks van 19 tot 21.30 uur. Je vindt er ook info en adressen van moge­ lijke hulpverlening. Op termijn wordt die site verder uitgebouwd tot een echt e­mental health­sys­ teem, met online­hulpverlening en rechtstreekse doorverwijzing naar hulp bij u in de buurt. De inhoud en kwaliteit van dat al­ les wordt bewaakt door het nieuw opgerichte Vlaams Expertisecen­ trum Suïcidepreventie (Vlesp). Het betreft een team van zes ex­ perts, deels afkomstig van de Een­ heid voor Zelfmoordonderzoek

OOK DAT NOG

Nederlanders eten te weinig brood door Belg Nederlanders eten minder brood en dat komt door po­ pulaire dieetboeken die het eten van brood om gezond­ heidsredenen ontmoedigen. Dat zegt het Nederlandse Voorlichtingsbureau. Volgens de woordvoerder lijken con­ sumenten in verwarring door populaire boeken over voe­ ding zoals De voedselzandlo­ per van de Belgische arts Kris Verburgh. Het boek wordt in Nederland veel ver­ kocht en was genomineerd voor de NS Publieksprijs 2013. (belga)

om duiding te geven.’ ‘Hulpverleners willen we aanmoe­ digen om het probleem bespreek­ baar maken. Als iemand meldt dat hij “het” niet meer ziet zitten, vraag dan of dat betekent dat hij niet meer wil leven. Hulpverle­ ners schrikken daar soms voor te­ rug, omdat ze denken dat ze ie­ mand op gedachten brengen. Maar meestal is die ander opge­ lucht en biedt zo’n gesprek een goede opening naar verdere thera­ pie.’ Crisis laat zich voelen

De hele operatie past in de Vlaam­ se gezondheidsdoelstelling om de zelfdodingen in Vlaanderen tegen 2020 met 20 procent te doen dalen in vergelijking met 2000. Toen maakten 1.174 mensen in Vlaande­ ren een eind aan hun leven. Het streefcijfer is dus 939. Tot 2010 waren we op de goede weg: in dat jaar zakte het cijfer, hoewel nog onthutsend hoog, toch naar 1.066. We zaten daarmee nog ongeveer aan kop in Europa. Gevreesd wordt voor de cijfers van 2011, die binnenkort worden ver­ wacht. In veel andere Europese landen waar de economische cri­ sis zich eerder liet voelen, laat zich een forse stijging zien: in Grieken­ land, Ierland en het Verenigd Ko­ ninkrijk. In Nederland is het suïci­ decijfer tussen 2007 en 2012 met liefst 30 procent gestegen.

‘Als iemand meldt dat hij “het” niet meer ziet zitten, vraag dan of dat betekent dat hij niet meer wil leven. Hulpverle­ ners schrikken daar soms voor terug’

Crisisvragen over zelfdoding: bel met het gratis nummer 1813. Infovragen: bel met Vlesp op 09­332.07.75

Gwendolyn Portzky.

©

pn

Deze week in Trends

www.trends.be

Dossier bedrijfswagens www.trends.be

Giel, de vijftienjarige jongen uit Sint­Laureins die monnik wil worden in India, is gisteren vertrokken naar Doha.

korte nummer 1813 is dag en nacht bereikbaar en het zal drukker bemand zijn dan het vroegere nummer van de Zelfdmoordlijn. Die zet haar 80 vrijwilligers in voor de nieuwe lijn, en krijgt de steun van 105 vrijwilligers van Tele­Onthaal. Het 106­nummer van Tele­Ont­ haal, dat een brede bekendheid geniet, blijft bestaan: daar kan je met alle mogelijke problemen te­ recht, ook anoniem.

van de UGent en deels van de Zelf­ moordlijn. Zij beantwoorden voortaan alle niet­dringende vra­ gen over zelfdoding. Vlesp moet ook een multidiscipli­ naire richtlijn voor suïcidepreven­ tie uitwerken. Gwendolyn Portzky (Vlesp): ‘We adviseren scholen en werkplaat­ sen om vertrouwenspersonen aan te stellen waar scholieren of werk­ nemers hun hart kunnen luchten als ze zich niet goed voelen. Als er een poging of een suïcide heeft plaatsgevonden, mag men dat niet verzwijgen, want het nieuws ge­ raakt doorgaans toch snel bekend. Wij kunnen doorverwijzen naar organisaties die ter plekke komen

FINANCIEEL-ECONOMISCH WEEKBLAD VAN 14 TOT 20 NOVEMBER 2013

De regering neemt de bedrijfswagens weer in haar vizier. Trends pluist de nieuwe fiscale regels uit. Goed rekenen is de boodschap. Of misschien bent u wel beter af met een mobiliteitsbudget dan met een bedrijfswagen?

· De nieuwe fiscale regels onder de loep · Mobiliteitsbudget kan de files doen krimpen · Binnenkort rijden de auto’s zelf

Bedrijfsfinanciering

VOOR GOEDE PROJECTEN IS NOGALTIJD GELD TE VINDEN

Scan deze QR-code om de applicatie te downloaden.

Tiense Suiker snoept van gegarandeerde winsten

Nu te koop

TWEE NIEUWE GENOMINEERDEN

aal via de Trends-app in de krantenwinkel en digitaal

het verhaal

16

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

WALTER DE BROUWER BOUWT EEN ‘SMARTPHONEDOKTER’

Past de dokter in Met zijn ‘smartphonedokter’ Scanadu wil de Belgische ondernemer Walter De Brouwer de wereld veroveren. In de Verenigde Staten gooit zijn project hoge ogen, in België worden vooral wenkbrauwen gefronst. VAN ONZE REDACTEUR

DRIES DE SMET BRUSSEL | De vierjarige Nelson

Walter De Brouwer. © img

had een Superman­pakje aan, dacht dat hij kon vliegen en sprong uit het raam. Het is voor de Belgische ondernemer Walter De Brouwer het tragische startpunt voor zijn apparaatje Scanadu Scout, waarvoor hij dinsdag meer dan 10 miljoen dollar ophaalde. Nelson, zijn zoon, overleefde de ongelukkige val, maar verbleef wel maandenlang op de afdeling intensieve verzorging. De Brou­ wer en zijn vrouw wisten zich maandenlang omringd door blie­ pende monitoren en flitsende schermen. ‘Alles wat gaande was, konden we minuut per minuut volgen’, verklaarde De Brouwer, die gisteren niet bereikbaar was voor commentaar, hierover aan de Britse krant The Independent. ‘Vervolgens verbeterde zijn toe­ stand genoeg om naar een gewone ziekenhuiskamer te kunnen ver­ huizen. Ironisch genoeg beteken­ de dit dat we niet meer konden volgen wat er met hem gebeurde.

We voelden ons verloren. Dat deed me nadenken over hoe we de in­ formatiestroom konden verbete­ ren.’ Het idee liet De Brouwer, afkom­ stig uit Aalst, niet meer los, en in 2015 hoopt hij de Scanadu Scout op de markt te brengen. Dat ronde toestelletje moet de gebruiker tien seconden tegen zijn slaap plaat­ sen. Dat volstaat om de tempera­ tuur, hartslag, bloeddruk en zuur­ stof in het bloed te meten. De doorgestuurde gegevens toveren ieders smartphone om tot een dokter: de gebruiker krijgt meteen een diagnose voorgeschoteld. Star Trek

Om de gegevens te kunnen meten, is het toestelletje met een geschat­ te verkoopprijs van 199 dollar uit­ gerust met twee infrarood­senso­ ren (voor de temperatuur en de zuurstof ), een sensor om een elek­ trocardiogram te maken en een microfoon (voor de hartslag en de ademhaling). Volgens De Brouwer zal zijn toestel de medische weten­ schap herschrijven omdat zowel

patiënten als dokters over dezelf­ de informatie kunnen beschikken. Het klinkt als sciencefiction, en daar haalde De Brouwer ook de mosterd. Het toestelletje doet denken aan de Tricorder uit Star Trek. Dat toestel kon niet alleen geologische en meteorologische metingen uitvoeren, maar verza­ melde ook alle lichaamsinforma­ tie van een patiënt en leidde daar­ uit ziektes af. De naam Scanadu verwijst overigens naar Scan en Xanadu, een gedicht dat de Britse dichter Samuel Taylor Coleridge droomde nadat hij opium geno­ men had. De Scout is lang niet het enige me­ dische idee van De Brouwer. Hij broedt ook op de ScanaFlo, een testapparaatje dat urine analy­ seert en op de ScanaFlu, dat ver­ schillende griepvirussen detec­ teert. En daarbij stopt het niet: De Brouwer plant ook een apparaatje dat bloed analyseert, al beseft hij dat mensen niet zo graag in hun vinger prikken – superfijne naal­ den zouden hier een oplossing kunnen bieden.

HET VERHAAL

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

17

De Scanadu Scout. © rr

een doosje? Dat De Brouwer bijval oogst met zijn ideeën, bleek de afgelopen maanden. In de beginfase van zijn project haalde hij 4,2 miljoen dol­ lar op. Eergisteren deed hij daar nog eens 10,5 miljoen bij. En in mei wist hij ook al ruim 1,6 mil­ joen dollar te verzamelen via crowdfunding. Dat brengt de tel­ ler op 16,3 miljoen dollar. Met het recent opgehaalde geld wil hij zijn ploeg fors uitbreiden: van negen­ tien naar dertig mensen. Kater

In de Verenigde Staten gooit De Brouwer hoge ogen, maar in Bel­ gië doet zijn project vooral wenk­ brauwen fronsen. De Brouwer is geen onbekende in België en wei­ nig landgenoten hebben goede herinneringen aan de man. Hij slaagde er weliswaar succesvol in om de eerste Belgische internet­ provider op te richten en Jobsca­

De Scanadu Scout meet de tempera­ tuur, hartslag, bloeddruk en zuurstof in het bloed en tovert ieders smartphone om tot een dokter

pe, de voorloper van Stepstone, uit de grond te stampen, maar De Brouwer reeg ook de mislukkin­ gen aan elkaar. De Brouwer richtte in 1991 samen met Jozef Schildermans Computer Magazine op. ‘De Brouwer is een kleurrijk figuur, die het zeer goed kan uitleggen en zeer goed men­ sen kan overtuigen van een pro­ ject. Maar hij neemt het door­ gaans niet te nauw met de werke­ lijkheid. Iedereen die met hem sa­ menwerkte, hield er een kater aan over: op het persoonlijke, of op het financiële vlak. Alles wat hij deed, mislukte of werd net op tijd ver­ kocht’, zegt Schildermans. De twee kregen ruzie en Schildermans moest Computer Magazine verla­ ten. Uiteindelijk werd het tijd­ schrift verkocht. Een ander tijd­ schrijft, Wave, bleef ondertussen de verliezen opstapelen tot het ter ziele ging. Het meest tot de verbeelding spre­ kend was het Starlab dat De Brou­ wer in 1995 oprichtte. Onder de noemer ‘Blue Sky Research’ werd dat een speeltuin voor weten­ schappers. Het instituut deed on­ derzoek naar intelligente kledij, zoals het dragen van computer­ schermen, maar was daarin te ver vooruit op zijn tijd. In de speeltuin werd ook volop onderzoek gedaan naar tijdreizen, iets waarin het in­ stituut lichtjaren vooruit was. De Brouwer trok veel geld aan, maar het project was ook geldverslin­ dend. Uiteindelijk ging Starlab ten onder toen de dotcomzeepbel in 2001 uiteenspatte. Investeer­ ders verloren er miljoenen aan.

‘De Brouwer is een fantast’, zegt ie­ mand die anoniem wil blijven. ‘Hij gelooft zijn eigen mythes en ver­ halen en kan moeilijk nog het on­ derscheid maken tussen wat echt is en wat niet. Hij heeft een snel­ werkende geest en hij heeft goede ideeën. Maar tussen het idee en de concrete uitvoering loopt het mis. Hij is er nog nooit in geslaagd om iets te vermarkten.’ Dat De Brouwer met crowdfun­ ding geld ophaalde bij gewone burgers, baart een waarnemer zorgen. ‘Crowdfunding staat nog in zijn kinderschoenen. Ik zeg niet dat dit hier het geval is, maar over enkele jaren zal blijken dat veel projecten gebakken lucht waren. De prijzen worden pas aan de streep uitgedeeld, en geld ophalen via crowdfunding is slechts de start.’ Goot

Dat hij in eigen land niet altijd even graag gezien is, verhindert hem niet om in de Verenigde Sta­ ten furore te maken. Sinds 2010 vertoeft hij in de VS, en daar wordt veel minder zwaar getild aan mis­ lukkingen. ‘Daar houden mensen van je als je in de goot begonnen bent’, aldus De Brouwer. Ook Rudy Aernoudt, de voormali­ ge kabinetschef van Fientje Moer­ man, laakt de negatieve reacties over De Brouwer. Hij werkte drie jaar samen met De Brouwer bij One Laptop Per Child, dat kinde­ ren in ontwikkelingslanden aan goedkope laptops wou helpen. ‘Walter is wat je een onophoudelij­ ke ondernemer kunt noemen: hij

blijft maar dingen oprichten. Dan mislukt er al eens iets natuurlijk. In de Verenigde Staten maalt nie­ mand daar om. In mijn ogen is hij een genie. Hij is zijn tijd altijd ver vooruit geweest. En nu staat hij dicht bij het einddoel met zijn Scout, dat is echt fantastisch. Vlaanderen is eigenlijk te klein voor De Brouwer’, zegt Aernoudt. ‘En dat zegt meer over Vlaanderen dan over hem.’ Succes

Of de Scanadu echt een succes wordt, valt nog af te wachten. Uit medische hoek weerklinkt de vraag of we het toestel wel nodig hebben: een thermometer en bloeddrukmeter zijn immers al uitgevonden en kosten geen 199 dollar. Maar de moeilijkste horde worden de tests van de Ameri­ kaanse gezondheidswaakhond FDA. Daaruit zal moeten blijken of de metingen nauwkeurig ge­ noeg zijn, en of het veilig genoeg is om daaruit een diagnose of be­ handeling af te leiden. De Brouwer maakt zich sterk dat hij eind volgend jaar of ten laatste in 2015 die goedkeuring al op zak zal hebben. Maar net na de oprich­ ting van Scanadu in 2011 was hij toch niet helemaal gerust in een nieuwe onderneming. ‘Ik blijf fouten maken, vooral op het gebied van mensen. Mensen kunnen zichzelf goed verkopen. Er zijn verkopers die maar één ding kunnen verkopen: zichzelf. Je leert mensen goed kennen als je bedrijf veel succes heeft, of juist helemaal geen succes.’

‘Vlaanderen is eigenlijk te klein voor De Brouwer. En dat zegt meer over Vlaanderen dan over hem’

buitenland

18

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

MINISTER TAUBIRA AL MEERMAALS BESCHIMPT

‘Racisme wordt gebanaliseerd’ Een extreem­rechts weekblad lokte een golf van verontwaardiging uit met een racistische aanval tegen de Franse minister van Justitie, Christiane Taubira. De regering dient klacht in bij het gerecht. ‘Dit kunnen we niet laten passeren.’

‘Prins Charles heeft de nodige documenten ingevuld en krijgt vanaf 14 november wekelijks 110,15 pond’ De Britse PRINS CHARLES wordt vandaag 65 en heeft recht op een pensioen. Volgens zijn woordvoerder gaat hij dat geld aan een goed doel geven.

©

pn

BRUSSEL | Het was dinsdag lang niet de eerste keer dat Chris­ tiane Taubira, de uit Guyana af­ komstige minister van Justitie, ra­ cistische beledigingen naar het hoofd gesmeten kreeg. Enkele weken geleden scandeer­ den kinderen van militanten van Manif pour tous, een koepelorga­ nisatie van tegenstanders van het homohuwelijk: ‘Voor wie is de ba­ naan? Het is voor de aap’. Een (in­ middels geschorst) kandidaat­ge­ meenteraadslid van het Front Na­ tional liet onlangs weten dat ze Taubira ‘liever in de bomen dan in de regering’ zag. En in Parijs, ook weer tijdens een manifestatie te­ gen het holebihuwelijk, riep een priester ‘Y’a bon Banania! Y’a pas bon Taubira!’ ­ een slogan van een merk van cacaopoeder parafrase­ rend. Overigens mag de fabrikant de zin sinds twee jaar niet meer gebruiken na een arrest van het hof van beroep van Versailles. Met dit en ander fraais ging het obscure extreem­rechtse week­ blad Minute aan de slag op zijn front: ‘Maligne comme un singe. Taubira retrouve la banane’. Het tijdschrift herneemt op slimme wijze de racistische uitspraken, maar zo dat het zelf niet op racis­ me kan worden gepakt. ‘Listig als een aap’ klinkt op zich niet beledi­ gend. En avoir la banane is zelfs een compliment, zeggende dat de minister goed in haar vel zit, een stralende glimlach heeft.

De cover van ‘Minute’. © afp

Weerzinwekkend

‘Een mooie publiciteitsstunt’, noemde een anonieme medewer­ ker van Minute het in een gesprek met Le Monde. Maar Frankrijk kon er niet mee lachen. De veront­ waardiging was groot. Politici, bloggers en twitteraars betuigden hun steun aan Taubira en veroor­ deelden de ‘verwerpelijke frontpa­ gina’ van ‘dit stuk wc­papier’, die ‘deed kotsen’. Zelfs Marine Le Pen, de voorzit­ ster van het Front National, is niet gediend met de vuilspuiterij van Minute. Premier Jean­Marc Ayrault dient een klacht in bij het gerecht we­ gens racisme. ‘Dit kunnen we niet laten passeren’, zei minister van Binnenlandse Zaken Manuel Valls. Hij noemde de aanval ‘weer­ zinwekkend’. Ook de vereniging SOS Racisme trekt naar de rechtbank wegens aanzetten tot rassenhaat. En de socialistische senator Marie­Noël­ le Lienemann uit Parijs opperde dat het de hoogste tijd is voor een algemene manifestatie van alle linkse en republikeinse krachten om duidelijk te maken dat racisme onaanvaardbaar is.

Christiane Taubira spreekt in het Franse parlement. © afp

Persiflage op cacaoreclame. © rr

‘Deze beledigingen zijn heel duidelijk het resultaat van remmingen die wegvallen, van dijken die doorbreken’ CHRISTIANE TAUBIRA

Is dat allemaal niet te veel aan­ dacht voor dit extremistische ‘vodje papier’? En probeert de ver­ zwakte regering niet een slaatje te slaan uit de affaire? Wordt de zaak niet beter doodgezwegen? Per slot van rekening heeft Minute slechts een oplage van 40.000 exempla­ ren, die alleen in het extreem­ rechtse milieu worden gesleten. De editorialist van Le Monde be­ antwoordde deze vragen alvast met een krachtig neen. De krant stelt met afgrijzen vast dat het ‘pure en onversneden ra­ cisme, gebaseerd op biologie en gebruik makend van dierlijke

beeldspraak, helemaal niet uitge­ roeid is’. Integendeel, het is op­ nieuw salonfähig. De krant stelt vast dat de onophoudende cam­ pagne tegen de ‘politieke correct­ heid oude en verwerpelijke re­ flexen heeft wakker gemaakt en de verdedigers van de essentiële waarden van de republiek heeft verlamd’. In opmars

Het racisme is in Frankrijk aan een opmars bezig. Dat blijkt uit het stijgend aantal racistische aanslagen en bedreigingen: die gaan in stijgende lijn sinds 1990,

maar namen het afgelopen jaar met maar liefst 23 procent toe. Maar ook uit diverse opiniepeilin­ gen, die Le Monde op een rij zet. Zo kwam uit een Zweeds onderzoek naar voor dat tussen 20 en 30 pro­ cent van de Fransen niet naast ie­ mand van een ander ras zou willen wonen. In de VS gaat dat om vijf procent. Taubira zelf diende geen klacht in tegen Minute, maar ze maakt zich wel grote zorgen. ‘Die beledigin­ gen zijn heel duidelijk het resul­ taat van remmingen die wegval­ len, van dijken die doorbreken’, zei ze onlangs in Libération. (esn)

BUITENLAND 19

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

DUITSLAND

OEKRAÏNE

Gesprekken SPD­ CDU lopen moeizaam

Timosjenko nog niet naar Duitsland

De onderhandelingen over de grote coalitie tussen CDU­CSU en SPD lopen niet gemakkelijk, schrijft Der Spiegel. Het invoeren van het homohuwelijk, de vraag om referenda te organi­ seren over Europese thema’s en het toekennen van de dubbele nationaliteit zijn onderwerpen waarover nog geen eensgezind­ heid bestaat. (hco)

ISRAËL

Netanyahu annuleert plannen voor nederzettingen Israël stopt het onderzoek naar de mogelijke bouw van dui­ zenden woningen in Israëlische nederzettingen. Premier Neta­ nyahu vindt dat de plannen de joodse zaak alleen maar zouden schaden. De aankondiging leid­ de volgens de premier tot een ‘onnodig conflict’ met de inter­ nationale gemeenschap, net op het moment dat Israël probeert steun te verwerven om de druk op Iran hoog te houden. De eerdere aankondiging van het onderzoek was voor de Palestijnen aanleiding om de vredesgesprekken te staken. (rtr)

Het Oekraïense parlement is het niet eens geraakt over een medische behandeling in Duits­ land van de gevangen zittende ex­premier Joelia Timosjenko. De stemming daarover werd uit­ gesteld. De Europese Unie heeft de vrij­ lating van de oppositieleidster als een voorwaarde voor een verreikend associatieverdrag ge­ steld. Rusland dan weer oefent druk op Oekraïne uit om het verdrag niet te tekenen. (belga)

NEDERLAND

Wilders en Le Pen vormen nieuwe alliantie Marine Le Pen van het Franse extreem­rechtse Front National heeft in Den Haag een alliantie met Geert Wilders van de PVV gesloten voor de komende Euro­ pese verkiezingen. Ze vinden dat Europa te tolerant is voor de is­ lam en ze willen de immigratie aan banden leggen. Op dit mo­ ment zetelen beide partijen als onafhankelijke in het Europees Parlement. Om een nieuw rechts blok te kunnen vormen, moeten ze minstens 25 parlementsleden in minstens zeven lidstaten kun­ nen afvaardigen. (belga)

IN BEELD

Vuilniskar rijdt niet uit Het personeel van de vuilnisdiensten in Madrid staakt al bijna twee weken en dat merk je in de stra­ ten van de Spaanse hoofdstad. Overal slingert afval rond omdat de vuilnisbakken het afval niet meer kunnen slikken. Het privébedrijf dat in opdracht van het Madrileense gemeentebestuur het afval ophaalt, wil een op de vijf werknemers ontslaan en de lonen van de anderen verlagen. Er werkt nu 6.000 man bij

de ophaaldienst. De stakers kunnen op de sympathie van de Madrilenen rekenen, die vinden dat het ge­ meentebestuur te veel bezuinigt. Burgemeester Ana Botella (Partido Popular) doet het dispuut af als een probleem tussen werkgever en werknemers, maar ze krijgt almaar meer kritiek om­ dat de Madrilenen vinden dat het imago van de stad onder de staking lijdt. © ap

GRATIS TICKET

t.w.v. € 10*

MIChIEl CoxCIE, dE VlAAMSE RAfAël

Johannes de Evangelist (detail) © National Gallery Praag 2013

Voor ons is hij een notoire onbekende: Michiel Coxcie, alias de Vlaamse Rafaël. Maar tijdens de renaissance zou u hem op handen hebben gedragen. Titiaan en Michelangelo waren grote fans en zelfs Rubens liet zich door hem inspireren. M - Museum Leuven organiseert een grote overzichtstentoonstelling en u mag er gratis naartoe met De Standaard en KBC. Het gratis ticket voor deze verrassende tentoonstelling vindt u op zaterdag 16 november in De Standaard. Met de bon uit De Standaard van zaterdag 16 november kunt u de verrassende expo ‘Michiel Coxcie, De Vlaamse Rafaël’ bezoeken, in M - Museum Leuven. *exclusief audiotour

20

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Wilhelm Lachnit, ‘Man en vrouw aan het venster’ (1923), aquarel

Hans Christoph, ‘Paar’ (1924), aquarel

Eugène Delacroix, ‘Moorse conversatie op een terras’, ongedateerde tekening

GURLITTS Pas 24 uur nadat de Duitse autoriteiten de eer­ ste 25 afbeeldingen van kunstwerken uit de collec­ tie­Gurlitt op het internet hadden gezet, waren ze ook daadwerkelijk te bekijken. De site was daar­ voor te populair: overbelast. Vorig jaar in februari haalde de Duitse politie 1.400 kostbare werken uit de woning van handelaar Cornelius Gurlitt. Voor het eerst waren de werken nu ook online te be­ wonderen. Daar viel te constateren dat deze eerste 25 vaak werken op papier zijn, die door kopers minder hoog worden gewaardeerd dan schilderij­ en. Maar de kunstenaars behoren wel tot de groot­ sten van de kunstgeschiedenis: Rodin, Matisse, Daumier, Chagall, Canaletto, Delacroix. Op basis van de talloze artikelen die in Duitse kranten aan de verzameling zijn gewijd, is inmid­ dels een schatting te geven van het aantal werken dat waarschijnlijk is geroofd of geconfisqueerd van Joodse eigenaars (590), het aantal dat door de na­ tionaal­socialistische regering in beslag is genomen bij Duitse musea (315) en het aantal werken dat verzamelaars onder druk moesten verkopen (194). Van de overige werken is nog niets bekend. Een journaliste van de Süddeutsche Zeitung sprak de 79­jarige Gurlitt afgelopen dinsdag aan op straat. Hij was op weg naar het vliegveld, met rol­ koffer. Naar de dokter, zei hij. ‘Maar ik ben snel weer terug.’ Gurlitt verklaarde dat hij alle docu­ menten over de kunst had overgedragen aan het Openbaar Ministerie. Over de herkomst zei hij: ‘Ik kan niks zeggen, ik weet helemaal niks.’ Tegen journalisten die foto’s van hem maakten: ‘Het is één grote schurkenstreek.’ Buren zeggen een handgeschreven briefje op Gur­ litts voordeur te hebben aangetroffen. Hij schrijft hartklachten te hebben en vraagt om rust. Ook be­ looft hij in het briefje binnenkort met een schrifte­ lijke verklaring te komen. © NRC Handelsblad

Otto Dix, ‘Dame in loge’ (1922), aquarel Otto Dix, ‘Dompteuse’ (1922), aquarel

Otto Griebel, ‘Kind aan tafel’, ongedateerde aquarel

Max Liebermann, ‘Reiter am Strand’ (1901), olie op doek

©

epa, reuters

Conrad Felixmüller, ‘Paar in land­ schap’(1924), aquarel

Bernhard Kretschmars, ‘Tram’, ongedateerde aquarel

Christoph Voll, ‘Monnik’ (1921), aquarel

ooggetuige

21

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Théodore Rousseau, ‘Gezicht op het dal van de Seine’, ongedateerde tekening

Antonio Canaletto, ‘Sa. Giustina in Pra della Vale’ (1751/1800), grafiek

Auguste Rodin, ‘Studie van naakte staande vrouw, de armen geheven’, ongedateerde tekening

EERSTE 25

Marc Chagall, ‘Allegorische scène’, ongedateerd, olie op doek

Ludwig Godenschweg, ‘Naaktstudie van vrouw’, ongedateerd

Fritz Maskos, ‘Peinzende vrouw’ (1922), grafiek

Erich Fraass, ‘Moeder en kind’ (1922), aquarel

Christoph Voll, ‘Schietmeester Hantsch’ (1922), tekening

Bonaventura Genelli, ‘Naaktstudie van man’, ongedateerde tekening

Honoré Daumier, ‘Don Quichot en Sancho Panza’ (1865), olie op doek

Wilhelm Lachnit, ‘Meisje aan tafel’ (1923), aquarel

Carl Spitzweg, ‘Het pianospel’, tekening, rond 1840

Otto Griebel, ‘De gesluierde’ (1926), aquarel

Ludwig Godenschweg, ‘Mannen­ portret’, ongedateerde grafiek

Henry Matisse, ‘Zittende vrouw’, ongedateerd

22 BUITENLAND

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

GETUIGENIS Haar man Alex overleefde de tyfoon niet, de twee kinderen van ontwikkelingshelpster Kathleen Deckmyn werden op het nippertje gered.

‘Dit land heeft ons veel gegeven, maar nu is alles voorbij’

Gewapende ilitairen met mondmaskers bewaken een hulpkonvooi in Tacloban.

©

reuters

NA NATUURGEWELD SLAAT DE WANHOOP TOE

‘Toestand nu grimmiger dan tijdens superstorm’ Aan hun lot overgelaten, proberen de slachtoffers van de superstorm vertwijfeld te overleven. Chaos en plunderingen nemen toe in het rampgebied. Het is ‘een tragedie bovenop een tragedie’. BRUSSEL | De putten waren ge­ graven, het was alleen nog wach­ ten op de tweehonderd lichamen. Toch ging de eerste massabegrafe­ nis in het zwaar getroffen Taclo­ ban niet door. De eredienst moest afgeblazen worden nadat er werd geschoten. De geïmproviseerde lijkwagen van de politie vond het te gevaarlijk en maakte rechtsom­ keert. Even later riep de burgemeester van de stad, Alfred Romualdez, de overlevenden op om Tacloban te verlaten. Omdat er niet genoeg water en voedsel is, maar ook om­ dat de autoriteiten alle moeite van de wereld hebben om de veilig­ heid te garanderen. Intussen is er een avondklok ingesteld. Enkele honderden agenten werden van­ uit het hele land naar Tacloban ge­ stuurd om mee de orde te handha­ ven. Voor de doortocht van Hai­ yan woonden er nog meer dan 200.000 mensen. Burgemeester Romualdez ont­ kent de geruchten over vuurge­ vechten tussen burgers: ‘Er zijn wel regelmatig schoten te horen, maar dat is om plunderaars af te schrikken.’ Maar de nummer twee van de stad, Jerry Sambo Yaokas­ in, zei in The New York Times te hopen dat er buitenlandse troe­ pen naar Tacloban gestuurd wor­ den om de chaos weer onder con­ trole te krijgen. Op de Filipijnen zijn er op z’n Amerikaans heel wat wapens in omloop, wat de span­ ning doet toenemen.

Overstroomd gebied op 9 november MASBATE

Kalibo Roxas Stad

SAMAR

FILIPIJNEN

BILIRAN OOSTELIJK SAMAR

AKLAN

Pad van de storm Cadiz Stad

ANTIQUE

Bogo Stad

Iloilo Stad Cebu Stad

GUIMARAS

DS-Infokaart Bron: Reuters

NEGROS OCCIDENTAL

Ormoc Stad

LEYTE

Bacolod Stad

ILOILO

Tacloban Stad

CEBU

‘Als je drie dagen niet gegeten hebt, doe je bescha­ mende dingen om te overleven’ Eerst was het gebied volledig on­ bereikbaar. Nu er eindelijk weer vliegtuigen kunnen landen op de lokale luchthaven, en de hulp mondjesmaat aankomt, geraakt die er niet weg. De wegen zijn ge­ woon te slecht. Er zijn ook amper wagens. Als ze niet vernietigd zijn door het natuurgeweld, is het moeilijk om brandstof te vinden. De benzinestations die nog voor­ raad in de grond zitten hebben,

BOHOL

ZUIDLEYTE

100 km

weigeren die op te pompen, uit angst om overvallen te worden. Dat is ook een uitdaging voor in­ ternationale organisaties. Volgens de burgemeester kunnen ze er al­ leen iets komen doen als ze alles zelf meebrengen. ‘Want hier is er niks meer’. Corazon Rubio, een arts die de superstorm overleefde, vertelt aan persagentschap AFP dat ‘de toestand nu veel grimmi­ ger is dan tijdens het noodweer’. Dat heel wat Filipijnen in het rampgebied al dagen zonder eten en drinken zitten, drijft hen stil­ aan tot wanhoop. Dat leidt tot nieuwe drama’s. Bij de bestorming van een opslagplaats van rijst vie­ len gisteren acht doden toen een muur het begaf. Er zijn ook berich­ ten over hulpkonvooien die aan­ gevallen worden.

In één geval zouden daar zelfs re­ bellen voor verantwoordelijk zijn. In grote delen van het land zaait de gewapende vleugel van de com­ munisten al jarenlang terreur. Her en der wordt ervoor gewaar­ schuwd dat die misbruik van de si­ tuatie zou kunnen maken. Vanuit Manilla worden de berichten over incidenten als een ‘hoax’ afge­ daan. Toch bewijzen ze hoe ge­ spannen de toestand is. De chaos, de plunderingen: de Manila Standard noemt het een ‘tragedie bovenop een tragedie’. De krant laat de inwoner van een dorp aan het woord die verklaart dat hij ‘normaal een fatsoenlijk mens is. Maar als je drie dagen niet gegeten heb, doe je bescha­ mende dingen om te overleven.’ ‘Instincten nemen het over, en ontnemen mensen hun waardig­ heid’, aldus de krant. ‘Waarom sloegen de Japanners niet aan het plunderen, vragen sommigen zich af. Misschien omdat “het systeem” bij ons niet werkt. Omdat de slachtoffers niet in hun leiders ge­ loven en dus het gevoel hebben dat ze er helemaal alleen voor­ staan.’ Hoewel almaar meer getroffen ge­ bied voor het eerst bereikbaar wordt, kan het volgens het Inter­ nationale Rode Kruis nog dagen duren voor de hulpverlening echt vlot op gang komt. Op een goed zicht op de ware omvang van de ramp zal het nog veel langer wach­ ten zijn. (adg)

TACLOBAN | Zelf dankt Kath­ leen Deckmyn (53) haar leven aan het feit dat ze afgelopen weekend niet in Tacloban was. ‘Ik was voor een hulporganisatie in Vietnam en Cambodja. Op de terugweg hoorde ik het vreselijke nieuws.’ Maar toen wist de Brusselse nog niet dat haar Filipijnse man, Alex Cordaro (53), omgekomen was. ‘Toen ik maandag landde, wist ik niet wat ik zag. Het prachtige ei­ land waar ik al 25 jaar woon, was van de kaart geveegd. Van ons dorp bleef niets meer over. Toen ik mijn kinderen Marie­Astrid en Maxime levend terugzag, kon ik mijn geluk niet op. Maar ze durf­ den mij niet te vertellen wat er met Alex gebeurd was.’ Het was de buurman die haar het onheilsnieuws bracht. ‘Na uren zoeken tussen het puin hebben we eindelijk zijn lichaam gevonden.’ Diezelfde buurman vertelde haar hoe moedig haar kinderen voor hun leven hadden gevochten. ‘Toen het water metershoog stond, werden ze meegesleurd. Meermaals gingen ze kopje onder.

‘Mijn kinderen zullen opgroeien in België’ Mijn buurman heeft hen gered door hen een touw toe te werpen en hen op het droge te trekken.’ ‘We wisten dat er een nieuwe ty­ foon op komst was’, zegt Deckmyn. ‘Op dat vlak zijn we hier wel wat gewend. We wisten dat het uitzon­ derlijk hard ging waaien. Maar te­ gen die metershoge golven was niets of niemand bestand.’ Kathleen Deckmyn houdt zich kranig. Gisteravond probeerde ze haar kinderen aan boord van een C­130 te laten evacueren. Omdat ze geen toekomst meer hebben op de Filipijnen, vindt ze. ‘Dit land heeft ons zo veel gegeven, maar nu is alles voorbij. Ik zal voor mijn liefdadigheidswerk blijven pende­ len, maar mijn kinderen zullen verder opgroeien in België. Ze zijn alles wat mij nog rest.’ Kathleen Deckmyn is niet de enige Belg die verweesd achterblijft in Tacloban. Tussen het puin staat Pierre Anciaux (66) uit Diegem. ‘Al dagen loop ik hier doelloos rond’, zegt hij. ‘Alles ben ik kwijt. Vijf winters op rij kom ik hier al. Ik vrees dat het de laatste keer was.’ Van dertig andere landgenoten in het getroffen gebied is nog altijd niets vernomen. (phu)

BUITENLAND 23

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

INTERVIEW III JEAN­LUC LEMAHIEU, VN­EXPERT IN AFGHANISTAN 

‘Nooit had Afghanistan zoveel papavervelden’ Dit jaar zijn al meer dan 200.000 hectare in Afghanistan met papaver bedekt. Het record toont scherp het failliet van het antidrugsbeleid. ‘De internationale gemeenschap voerde een kortetermijnbeleid’, zegt Jean­ Luc Lemahieu van de VN. VAN ONZE REDACTRICE

CORRY HANCKÉ BRUSSEL | Saffraan

in plaats van papaver: dat was een van de oplossingen die de buitenlandse experts hadden om het drugspro­ bleem van Afghanistan aan te pakken. De handel in rode saf­ fraandraadjes zou de arme boe­ ren op termijn evenveel opbren­ gen als de verkoop van papaver, waarvan opium wordt gemaakt. Maar tien jaar nadat de strijd te­ gen de papavervelden is ingezet, oogt het resultaat pover. Met meer dan 200.000 hectare vol pa­ paver is nog nooit in de geschie­ denis van Afghanistan zo veel grond voor de opiumproductie gebruikt. UNODC, het VN­bureau inzake Drugs en Criminaliteit, heeft be­ rekend dat de productie dit jaar 49 procent hoger zal liggen dan vorig jaar. Dat kan men gerust het failliet van het antidrugsbe­ leid in Afghanistan noemen. Tegen de hoge prijs die boeren voor opium krijgen, kan geen veld saffraan op. Voeg daarbij de angst van de boeren voor de cri­

minele bendes die niet toestaan dat de opiumproductie wordt af­ gebouwd omdat ze een groot deel van hun inkomsten uit de drugs­ handel halen. De provincies waar het meeste opium wordt ver­ bouwd, liggen in het zuiden en het westen van het land. Dat zijn ook de plaatsen waar de gewa­ pende opstandelingen sterk staan en criminele netwerken vaak de dienst uitmaken. Een re­ den voor de medewerkers van ngo’s om die gebieden te mijden. Gevechten

Ook de Afghaanse veiligheids­ diensten zijn niet opgewassen te­ gen de opiumjongens. Vorig jaar werd een kwart minder velden vernietigd dan in 2012, terwijl er tijdens die acties veel meer ge­ vochten werd tussen ordetroe­ pen en criminelen. Volgens UNODC zal de toestand er niet op verbeteren: volgend jaar, in 2014, vertrekken de mees­ te buitenlandse soldaten en zal Afghanistan op eigen benen moeten staan. Ondertussen pro­ beren de gewapende opstande­

Afghaanse boeren oogsten ruwe opium in een papaverveld nabij Jalalabad. © ap

lingen zoveel mogelijk terrein in handen te krijgen en worden vre­ desonderhandelingen met de Ta­ liban opgestart. Er komen ook nog presidentsverkiezingen aan, waarvan niemand durft te voor­ spellen hoe die zullen verlopen. Hoe Afghanistan er na 2014 eruit zal zien, weet geen mens. De boeren kiezen het zekere voor het onzekere en proberen nog snel zoveel mogelijk te verdienen met hun papaverteelt. Misschien moeten ze binnenkort wel op de vlucht slaan of kunnen hun land­ bouwgewassen vernietigd wor­ den tijdens de gevechten. ‘Een hete politieke omgeving’, noemt de Belg Jean­Luc Lema­ hieu de toestand in Afghanistan op dit moment. Hij is directeur van UNODC in Afghanistan en hij ziet de toestand somber in. ‘Als we nu niet alle zeilen bijzet­ ten, dan is het te laat’, zegt hij aan de telefoon vanuit Kabul. ‘Bin­ nenkort gaat er in de illegale eco­ nomie meer geld om dan in de le­ gale en dan is het einde in zicht.’ Minder inkomsten uit belastin­ gen, corruptie en de dwingelan­

dij van criminele netwerken, dat is niet de toekomst die men voor Afghanistan voor ogen had. Voor Lemahieu heeft de interna­ tionale gemeenschap nooit echt werk gemaakt van de strijd tegen de opium. Hij spreekt van een kortetermijnbeleid dat boven­ dien zeer versnipperd was. ‘De

‘Binnenkort gaat er in de illegale economie meer geld om dan in de legale en dan is het einde in zicht’ internationale gemeenschap vond het belangrijk om de hearts and minds van de bevolking te winnen en durfde niet op te tre­ den tegen de drugshandel’, zegt hij. ‘In andere landen is de strijd tegen de drugs gewonnen omdat ontwikkelingsorganisaties goede relaties met de boeren opbouwen en hen alternatieven konden bie­

den. Maar dat is in Afghanistan ­ waar het op vele plekken zeer ge­ vaarlijk is ­ nooit gebeurd. Hier sluit men de ogen voor de drugs­ handel.’ Verslaafden

Die houding heeft tot gevolg dat Afghanistan weer een volwaardi­ ge speler in de internationale drugshandel is geworden en dat in eigen land steeds meer drugs­ gebruikers rondsloffen. Meer dan 1 miljoen verslaafden telt het land en niets wijst erop dat het aantal snel zal verminderen. ‘Om een einde te maken aan de drugshandel en een toekomst te bieden aan de verslaafden, moet er dringend geïnvesteerd worden in de toekomst van de bevolking. Een economie waarin je op een legale manier geld kunt verdie­ nen, onderwijs dat de deur naar een job opent en gezondheids­ centra die je bijstaan in tijden van nood’, zegt Lemahieu. Helaas zijn dat net de gebieden waar de internationale gemeen­ schap de voorbije tien jaar schro­ melijk is tekortgeschoten.

“ SOCIALE RECHTVAARDIGHEID IS ONZE EUROPESE IDENTITEIT” EUROPA, DE BELANGRIJKSTE VERKIEZING

Kathleen Van Brempt geeft haar visie op een sociaal Europa en op wat het betekent om Europeaan te zijn. Dit boekje is gratis op te vragen bij [email protected], 03 633 87 78.

meer info: www.kathleenvanbrempt.be

mens&economie

24

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

ONDERZOEK NAAR AANHOUDEND GROOT HANDELSOVERSCHOT

Europa legt Duitsland Voor de eerste keer opent de Europese Commissie een onderzoek naar het aanhoudende Duitse handelsoverschot. Om die aanpak van de Duitse grootmacht te verantwoorden, liep de Commissie over eieren: ‘Dit is zeker geen kritiek op de sterke Duitse concurrentiepositie.’ VAN ONZE REDACTEUR

BART BEIRLANT BRUSSEL | Het

is politiek ge­ sproken niet niets: dé economi­ sche grootmacht van de EU die an­ dere lidstaten van het faillisse­ ment heeft gered, heeft een diep­ gaand onderzoek van de Europese Commissie aan de broek naar mo­ gelijke ‘economische onevenwich­ tigheden’. Een afgesproken indicator daar­ voor is dat het gemiddelde han­ delsoverschot van een land over een periode van drie jaar niet ho­ ger mag liggen dan 6 procent. Duitsland overschrijdt die Euro­ pese regel al sinds 2007, en zal dat wellicht blijven doen. Het onder­ zoek moet leren of dit nadelig is voor de Europese economie als ge­ heel. In Berlijn zagen ze de bui al han­ gen. Het Duitse ministerie van Economie liet dinsdag verstaan dat er in Duitsland geen correcties op het economisch beleid nodig zijn, en dat het handelsoverschot gewoon een gevolg is van de sterke vraag in het buitenland naar Duit­ se kwaliteitsgoederen. De Frank­ furter Allgemeine sprak van een onderzoek naar ‘de sterke Duitse export’. Commissievoorzitter José Manuel Barroso deed gisteren dan ook alle moeite van de wereld om te be­ klemtonen dat het dat niet is. ‘We stellen geen vragen bij de Duitse concurrentiekracht. Het echte Eu­ ropese probleem is niet dat Duits­ land zeer competitief is, het pro­ bleem is dat andere landen nog al­ tijd ver verwijderd zijn van dat ni­ veau inzake concurrentiekracht.’ Neen, de vraag is volgens Barroso of Duitsland niet meer kan/moet doen om de Europese economie weer uit het slop te halen: door de binnenlandse consumptie aan te

wakkeren, door meer te investe­ ren in plaats van te sparen, door de eigen dienstensector meer open te stellen. De Commissie wil ook on­ derzoeken of het handelsover­ schot niet leidt tot een sterkere eu­

SNEL Het Duitse handelsoverschot kreeg al kritiek van het IMF en de VS. Nu gaat de Europese Commissie onderzoeken of de economie van de EU­lidstaten daar hinder van ondervindt. In Duitsland is men ‘not amused’.

ro, wat nadelig kan zijn voor de Europese export en de zuiderse crisislanden. ‘De Duitse overheid moet ons standpunt begrijpen’, zei Barro­ so. ‘Stel dat de Europese Commis­ sie geen actie ondernam tegen Duitsland hoewel vier indicatoren in het rood staan: dan zou de ge­ loofwaardigheid van het Europese economische beleid in het ge­ drang komen.’ Barroso rekent erop dat de Duitse regering dit ook zo uitlegt aan de Duitse publieke opi­ nie: afgesproken regels gelden ook voor de sterkste. Boete

Theoretisch kan de procedure er­ toe leiden dat Duitsland een boete krijgt. Als de Commissie vaststelt dat er onevenwichten zijn en als Duitsland vervolgens niets doet om die te corrigeren, dan kan een financiële sanctie van 0,1 % van het Duitse bbp volgen. Gezien de omvang van de Duitse economie, zou dat neerkomen op een boete van meer dan 2,5 miljard euro. Barroso suste dat het nog veel te vroeg is om daarover te specule­

ren. Hij hield zich ook verre van elke commentaar over een eventu­ ele impact van het onderzoek op de onderhandelingen tussen de CDU en de SPD voor de vorming van een nieuwe regering. Maar die bleek er wel onmiddellijk te zijn. De christen­democraten beklemtoonden dat het hun plicht is om de Duitse concurrentieposi­ tie veilig te stellen. Voor de soci­ aal­democraten is de beslissing van Brussel een aansporing om de binnenlandse consumptie aan te wakkeren door bijvoorbeeld de lo­ nen sterker te laten stijgen.

Het Duitse minis­ terie van Economie liet verstaan dat er geen correcties op het economisch beleid nodig zijn

SOCIAAL

CRB heeft meer tijd nodig om loonrapport te finaliseren

2.878,94 BEL 20

­ 0,64 procent

3.021,17 DJ EUROSTOXX 50 ­ 0,45 procent

BRUSSEL | Het jaarlijkse loon­ rapport van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) zal nog één week tot twee weken op zich laten wachten. Dat was gisteren te horen bij de CRB. Begin deze week luidde het nog dat het rapport deze week gepre­ senteerd zou worden. Jaarlijks komt de CRB met zijn ‘Technisch verslag over de maxi­ maal beschikbare marge voor de loonkostenontwikkeling’. Daarin

wordt de evolutie van de Belgische lonen vergeleken met die in de buurlanden. Over de redenen voor het uitstel doen verschillende verkaringen de ronde. Die gaan van een techni­ sche uitleg over het feit dat er nog onduidelijkheid bestaat over de cijfers van sommige landen, tot onenigheid tussen de sociale part­ ners over welke kosten wel en niet meegeteld worden bij de bereke­ ning van het loonkostenverschil

Over de reden voor het uitstel doen verschillende verka­ ringen de ronde met de buurlanden. Het loonrap­ port van de CRB speelt een crucia­ le rol in de onderhandelingen tus­ sen de sociale partners over de lo­ nen. Vorig jaar was dat niet het ge­

val. De CRB slaagde er niet in om het rapport op tijd klaar te sto­ men. En de sociale partners ble­ ken niet in staat om een afspraak te maken over de loonevolutie in 2013 en 2014. Dat het loonrapport met horten en stoten tot stand komt is onder meer te wijten aan het feit dat de CRB niet langer een beroep kan doen op de cijfers van de Oeso. Het is nu afhankelijk van Europese gegevens. (pse)

MENS & ECONOMIE 25

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

WERK

over de knie

Uitzondering voor bouw maakt eenheidsstatuut ‘problematisch’ De Raad van State maakt ernstig voorbehoud bij het plan van de regering om in een uitzondering te voorzien op de eengemaakte opzegtermijn.

BRUSSEL | Dat blijkt uit het ad­ vies dat de Raad van State begin deze week bezorgd heeft aan mi­ nister van Werk Monica De Con­ inck. Het ziet er echter niet naar uit dat de regering haar voorstel tot invoering van het eenheidssta­ tuut nog serieus zal bijschaven na dit advies. Het is zelfs de bedoeling dat de mi­ nisterraad vandaag het voorstel definitief goedkeurt, bevestigt de woordvoerster van de minister van Werk. De regering wil de kri­ tiek en de opmerkingen van de Raad van State ondervangen door haar voorstellen veel meer te mo­ tiveren, luidt het. De tijd begint overigens te drin­ gen als men het eenheidsstatuut tegen 1 januari wil invoeren. Het parlement moet zich immers nog uitspreken over het voorstel. De regering wil vermijden dat de be­ spreking in het parlement op een drafje moet gebeuren. De Raad van State struikelt over twee onderdelen van het een­

Een containerterminal in Hamburg, de grootste haven van Duitsland.

©

heidsstatuut: het uitzonderings­ regime voor de bouwvakkers wat de opzegtermijn betreft én de ver­ strenging van de controle op ziek­ te die samengaat met de afschaf­ fing van de carensdag. Het eenheidsstatuut wil voor ar­ beiders die actief zijn op mobiele en tijdelijke werven, een opzegter­ mijn invoeren die heel wat lager ligt dan de standaardregeling. De Raad van State vindt dat daardoor

‘Opzegtermijn voor bouwvakkers roept een nieuwe ongelijkheid in het leven’ een nieuwe ongelijkheid in het le­ ven wordt geroepen en bestempelt deze uitzonderingsregels als pro­ blematisch. De Raad van State heeft geen pro­ blemen met een tijdelijke uitzon­ dering maar maakt ernstig voor­ behoud bij een onbeperkte uitzon­ dering, zoals voor de bouwvak­ kers. Verder wordt ook de verstrenging van de controle op ziekte bestem­ peld als een ernstige inmenging in de privacy. (pse)

Fabian Bimmer/reuters

België moet pensioensysteem verder hervormen De Europese Commissie voert ook dit jaar een onderzoek we­ gens macro­economische on­ evenwichten tegen België. Slecht nieuws is dat België aandeel blijft verliezen op de export­ markten. Die evolutie is al langer bezig, maar versnelde nog in 2012. Dat heeft effect op de lo­ pende rekening van België, die

verslechtert. De overheidsschuld blijft stijgen en zal eind 2013 wellicht weer uitkomen boven de 100 % van het bruto binnen­ lands product, om de jaren daar­ na te stabiliseren. Volgens een werkdocument van de Commis­ sie zal de pensioenhervorming van eind 2011 niet volstaan om de overheidsfinanciën op langere

termijn veilig te stellen. Daarvoor ‘lijken bijkomende maatregelen en hervormingen nodig’. ‘België moet de komende jaren voluit inzetten op de ondermaatse prestatie inzake export en de verbetering van de concurrentie­ positie voor bedrijven’, besluit Europees parlementslid Philippe De Backer (Open VLD). (bar)

INDUSTRIE

DIAMANTVEILING

Spaanse coöperatie Fagor failliet

26,4

MONDRAGON | De Spaanse coö­ peratieve fabrikant van huishoud­ toestellen Fagor heeft gisteren het faillissement aangekondigd. Het bedrijf zat al langer in slechte pa­ pieren (DS 7 november) en heeft nu beslist om het faillissement aan te vragen. Wereldwijd staan er 5.700 jobs op de helling. Volgens de Spaanse media kreeg het bedrijf nog 3 miljoen euro steun aangeboden van de Baski­ sche regering, maar dit bedrag

bleek onvoldoende te zijn om de schuldeisers terug te betalen. De vijfde grootste Europese huis­ houdtoestellenfabrikant kampt met een schuldenberg van 800 miljoen euro. Fagor maakt deel uit van de Baski­ sche werknemerscoöperatie Mon­ dragon. Het faillissement is een klap voor de solidariteit binnen de groep, die ook een supermarktke­ ten, een bank en een liftenbouwer omvat. (belga)

De voor zover bekend groot­ ste oranje diamant ter wereld is dinsdag tijdens een veiling in het Zwitserse Genève verkocht voor een recordbedrag van 32,6 miljoen Zwitserse frank (26,4 miljoen euro), inclusief belastin­ gen en kosten. Dat meldt het veilinghuis Christie’s. Wie de diamant van 14,82 karaat kocht, is niet bekend. De steen werd gevonden in Zuid­Afrika. (belga)

©

epa

INDUSTRIE

Case New Holland verdubbelt labo Case New Holland investeert 9,2 miljoen euro in zijn laboratorium in Zedelgem. Dat is nu het grootste private onderzoekscentrum in West­ Vlaanderen. BRUGGE | Case New Holland (het vroegere Claeyson) produ­ ceert in Zedelgem maaidorsers, hakselaars en andere landbouw­ machines. Er werken 2.575 men­ sen. De afdeling productontwik­ keling is uitgegroeid tot de speer­ punt en is de afgelopen jaren bijna in omvang verdubbeld. Er werken nu 383 mensen, wat het tot het grootste onderzoeks­ en ontwik­ kelingscentrum in West­Vlaande­

ren maakt. Het budget voor on­ derzoek en ontwikkeling steeg van 29,6 miljoen euro in 2009 naar 68,3 miljoen euro vorig jaar. Dat was 7 procent van de jaaromzet. Een en ander blijkt uit een inven­ tarisatie van ontwikkelcentra door het kwartaalblad West­ Vlaanderen Werkt. Het ontwikke­ lingscentrum van Case New Hol­ land is nu groter dan dat van Bar­ co (379 medewerkers), TP Vision (het vroegere Philips Brugge, 300 medewerkers) en Bekaert (200 medewerkers). Case New Holland is bezig aan twee nieuwbouwprojecten, die sa­ menhangen met de groei van de afdeling productontwikkeling. De gebouwen kosten 7,2 miljoen euro en worden voor eind volgend jaar in gebruik genomen. (rmg)

26 MENS & ECONOMIE

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

EXTERNE DIENSTEN VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK ONDER VUUR

Kwaliteit gezondheidstoezicht in bedrijven ondermaats Het gezondheidstoezicht in de bedrijven laat veel te wensen over, waarschuwt de christelijke vakbond. Dat komt doordat de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk hun job niet goed doen.

Slechts twee van de dertien erkende externe diensten hebben het wettelijk voorgeschreven aantal arbeidsgeneesheren in dienst. © Marco Okhuizen/hollandse hoogte BRUSSEL | De christelijke vak­ bond stelt dat tijdens de meest re­ cente erkenningsronde door de overheid heel wat tekortkomin­ gen bij de externe diensten voor preventie en bescherming op het werk vastgesteld zijn. De evaluatie van hun werkzaam­ heden van de voorbije jaren toont volgens het ACV aan dat de exter­ ne diensten het niet zo nauw ne­ men met de wettelijke voorschrif­ ten. Het liep volgens het ACV bij sommige zelfs zodanig de spuiga­ ten uit, dat de overheid beslist heeft om vijf van de dertien erken­ de diensten al na een jaar opnieuw te evalueren. De erkenning geldt normaal voor vijf jaar. Het medische toezicht door de ar­ beidsgeneesheer, het meest be­ kende onderdeel van dat gezond­

heidstoezicht, behoort overigens tot de grootste pijnpunten bij zo­ wat alle externe diensten, blijkt uit de erkenningsdossiers. De wettelijke regels blijven vaak dode letter, stelt Herman Fonck van het ACV. Vrijwel alle diensten voeren te weinig bedrijfsbezoeken uit. Slechts twee van de dertien ex­ terne diensten hebben het wette­ lijk voorgeschreven aantal ar­ beidsgeneesheren in dienst. Het is bovendien een ingeburgerde praktijk om bij medische contro­ les verpleegkundigen in te schake­ len in plaats van een geneesheer. Wat wettelijk niet toegelaten is. Een andere aanpak is om het risi­ co van sommige beroepen te mini­ maliseren. Zo wordt schoonmaak­ personeel soms vrijgesteld van medische controle.

Een van de redenen voor het in­ schakelen van verpleegkundigen, is het tekort aan arbeidsgeneeshe­ ren. Fonck erkent dat dit een pro­ bleem is, maar vraagt zich wel af waarom bedrijven een vergoeding moeten blijven betalen aan de ex­ terne dienst alsof de medische controle door een geneesheer is gebeurd. Met uitzondering van enkele grote bedrijven die een eigen dienst hebben uitgebouwd, doet het me­ rendeel van de bedrijven in ons land een beroep doen op zo’n ex­ terne dienst. De wet verplicht on­ dernemingen om een dienst te hebben die zich bezighoudt met het gezondheidstoezicht. De ex­ terne diensten rekenen een jaar­ lijkse vergoeding aan per werkne­ mer. Bedrijven hebben vandaag de

keuze uit dertien door de overheid erkende diensten. Verscheidene maken deel uit van een grotere groep die nog andere diensten aanbiedt. Zoals een sociaal secre­ tariaat, kinderbijslagfonds en zelfs milieuadvies. Het ACV vraagt zich af een derge­ lijke band wel een goede zaak is. De vakbond vreest dat de preven­ tiediensten die financieel zeer sterk staan, gebruikt worden als melkkoeien. Waarbij het geld uit de preventiediensten wordt weg­ gesluisd naar andere bestemmin­ gen. Wat wettelijk nochtans niet toegelaten is. Het gaat volgens Herman Fonck van het meebetalen aan reclame­ campagnes van de hele groep tot het verstrekken van renteloze le­ ningen aan zusterbedrijven. (pse)

‘Het geld uit de preventie­ diensten wordt naar andere bestemmingen weggesluisd’

MENS & ECONOMIE 27

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

BANKEN

Rente op sparen en op hypothecair krediet omlaag BRUSSEL | BNP Paribas Fortis, marktleider voor de spaarboekjes, verlaagt de basis­ en de getrouw­ heidsrente op zijn gewone en on­ line­spaarboekjes en op het Kre­ kelsparen, met 0,05 procentpunt tot 0,5 en 0,1 procent. BNPP Fortis verwijst naar de hal­ vering vorige week donderdag, van de rente van de Europese Centrale Bank tot 0,25 procent. Ook bij dochter Fintro gaan de spaarrentes omlaag. De basisrente van de spaarrekening blijft er op 0,50 procent, maar de getrouw­ heidspremie wordt gehalveerd, van 0,2 naar 0,1 procent. Bij de woonkredieten is er wel goed nieuws. Vanaf 1 december dalen de geafficheerde rentevoe­ ten voor de courante formules met 0,1 procentpunt (belga)

BIOTECH

Onderscheiding voor oprichter Thrombogenics NEW YORK | Désiré Collen, de Belgische oprichter van het bio­ farmaceutisch bedrijf Thrombo­ genics krijgt de ‘Lifetime Achie­ vement Award’ van de Belgisch­ Amerikaanse Kamer van Koop­ handel (Belcham). Belcham eert Désiré Collen voor zijn weten­ schappelijke en zakelijke presta­ ties. Elk jaar krijgt een Belg deze prijs als erkenning voor zijn in­ zet voor de reputatie van België in het buitenland, die landgeno­ ten aanzet om hun horizonten te verruimen en die de waarde van ondernemerschap, innovatie en samenwerking met de VS uit­ draagt. Collen krijgt de award op 15 no­ vember in New York overhan­ digd. (belga)

ONDERNEMEN

Peeters wil drempels voor crowdfunding verlagen Vlaams minister­president Kris Peeters wil met minister van Financiën Koen Geens overleggen om de drempel voor crowdfunding te verlagen. BRUSSEL | Crowdfunding staat in Vlaanderen nog in de kinder­ schoenen in vergelijking met an­ dere landen. Crowdfunding is een techniek voor jonge of minder jon­ ge ondernemers om geld op te ha­ len bij het brede publiek voor het financieren van hun zakenplan. Het recentste voorbeeld is dat van de digitale website Newsmonkey. Een initiatief van onder meer Wouter Verschelden (ex­De Stan­ daard en ex­De Morgen). De initiatiefnemers hopen bij Jan met de pet 500.000 euro op te halen om mee de start­up van hun journalis­ tiek platform te financieren. Aan de overkant van de oceaan haalde de Vlaming Walter De Brouwer – volgens zijn fans een ‘geniale gek’ – dan weer via crowdfunding geld op voor de ontwikkeling van een apparaatje (een hand­ scanner) die in enkele seconden je medische gezondheid in kaart brengt. Minister­president Kris Peeters liet onlangs KPMG en Stibbe een studie verrichten naar het fenomeen. Doel is het instrument te ge­ bruiken voor de financiering van de Vlaamse economie. Het fenomeen is overgewaaid van­ uit de VS en is in Europa het verst gevorderd in het Verenigd Koninkrijk, zowel inzake re­ gulering als in marktgrootte. Met bijna 100 miljoen euro was Groot­Brittannië in 2012 de grootste crowdfunder van Europa, schat KPMG. In Frankrijk kende het een trage, af­ wachtende start maar is sinds kort sprake van een inhaalbeweging. De Vlaamse crowdfun­ ding­industrie staat nog in haar kinderschoe­

Newsmonkey zet schijnwerpers op crowd­ funding in Vlaanderen nen met slechts een klein aantal initiatieven, een beperkte omkadering en weinig concrete stimulansen. Vorig jaar werd in België minder dan 1 miljoen euro opgehaald via crowdfunding. In Neder­ land was dat 14 miljoen. Definitive Groove, de vennootschap achter Newsmonkey, had giste­ renavond in twee dagen al 205.500 euro opge­ haald bij 831 investeerders en is daarmee voorlopig het hardst lopende Vlaamse voor­ beeld van crowdfunding. De initiatiefnemers halen het geld op via het platform MyMicroInvest. Investeerders beleg­ gen in ‘notes’, een soort obligaties waarvan de rente afhangt van de winst van Definitive

Groove. Het gaat om een indirecte belegging waarbij MyMicroInvest een belang verwerft in Definitive Groove én een vertegenwoordiger in de raad van bestuur krijgt. MyMicroInvest steekt een commissie van 12% op zak en 20% van de eventuele meerwaarde. Wie in België geld ophaalt bij het publiek, moet al vanaf 100.000 euro een prospectus op­ stellen. Dat maakt de procedure zwaar. België lijkt daarmee Frankrijk als voorbeeld geno­ men te hebben. In Groot­Brittannië ligt de drempel op 5 miljoen, in Nederland op 2,5 mil­ joen. Kris Peeters wil met Koen Geens praten om wat aan die drempel te doen. Hij wil verder bestaande instrumenten, zoals de win­winle­ ning, inpassen in crowdfunding. Peeters over­ weegt ook bestaande hefbomen (het business angels­netwerk Ban Vlaanderen, het over­ heidsfonds PMV, het Agentschap Onderne­ men...) in te zetten om het publieke spaargeld via crowdfunding naar starters te kanaliseren. (pdd)

MEDIA BANKEN

Onderzoek valutafraude uitgebreid LONDEN | Het internationale onderzoek naar manipulatie in de valutahandel (DS 2 novem­ ber) heeft zich uitgebreid tot ’s werelds grootste banken. Dat meldt de Britse krant Financial Times. De Britse toezichthouder FCA zou inmiddels informatie hebben opgevraagd bij minstens vijftien banken, in een poging te achterhalen of handelaren wis­ selkoersen hebben beïnvloed door informatie uit te wisselen en eigen transacties voorrang te verlenen boven die van klanten.

(belga)

Corelio Connect Sud verhoogt kapitaal Corelio Connect Sud moet een lening van 11,48 miljoen euro niet langer terugbetalen.

BRUSSEL | Corelio Connect Sud, het vroegere Passe­Partout, moet een lening van 11,48 miljoen niet langer terugbetalen aan de zusterorganisatie Corelio Connect Noord. De lening, die ook al in 2006 in de boeken stond, werd op 25 oktober omgezet in kapitaal. Volgens Luc Missorten, ceo van Corelio, gaat het om een techni­ sche ingreep in verband met de

nakende overdracht van de ven­ nootschap aan Tecteo. Die inter­ communale neemt zoals bekend de Franstalige krant L’Avenir én het gratis huis­aan­huisblad Proximag (ex­Passe­Partout) over van Corelio voor een bedrag van 26 miljoen euro. Het Nederlands­ talige Rondom (ex­Passe­Partout Vlaanderen) blijft bij Corelio. Passe­Partout is voor Corelio een moeilijk verhaal gebleken. De uit­ gever zette zwaar in op de markt van huis­aan­huisbladen maar de verhoopte rendementen bleven uit. Via overnames én investerin­ gen in nieuwe edities werd op schaal gemikt.

Zo werden in 2007 bladen als ‘Het Advertentieblad’, de ‘Gazet van Deinze’, ‘De Gazet Tielt­Aalter’ en ‘De Gazet van Waregem’ overge­ nomen. Er werd ook flink geïnvesteerd in een nieuwe groepsregie Spotter voor Classifieds. Pas­Uit werd een ‘full­glossy­magazine’. Er kwamen ook nieuwe edities om het markt­ bereik verder op te drijven. Dat stond op een bepaald ogenblik op 5 miljoen stuks. Verliezen

Uit de statutaire jaarrekeningen blijkt dat vooral Corelio Connect Sud met rentabiliteitsproblemen

kampte. Eind 2012 stonden op die balans 14 miljoen euro overgedra­ gen verliezen. Bij de Nederlands­ talige tak was dat beperkt tot 1,5 miljoen. Volgens Missorten moet men voorzichtig zijn met conclu­ sies. ‘We managen niet per statu­ taire jaarrekening maar per activi­ teit.’ Corelio voerde bij de huis­aan­ huisbladen al enkele saneringen door maar investeerde ook in de herlancering van het concept. Dat ging gepaard met een naams­ en formaatverandering. Rondom is geen onderdeel van de krantenfu­ sie binnen de nieuwe uitgever Mediahuis. (pdd)

Ontdek alle activiteiten op www.weekvandesmaak.be In samenwerking met

14-24 NOVEMBER

Met de steun van de

28 MENS & ECONOMIE

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

HUURPRIJZEN OP CHAMPS­ELYSÉES 40 PROCENT HOGER IN EEN JAAR

INDUSTRIE

Topwinkelstraat in Hongkong is 14 keer duurder dan Nieuwstraat

Agfa in het rood

Met een gemiddelde huurprijs van 25.000 euro per m2 was een winkelpand in Causeway Bay in Hongkong – de duurste winkelstraat ter wereld – veertien keer duurder dan in de Brusselse Nieuwstraat. BRUSSEL | Met een prijsstijging van 15 procent deed Causeway Bay ook een pak beter dan het gemid­ delde van de 334 winkelstraten in 64 landen die vastgoedspecialist Cushman & Wakefield al voor het 25ste jaar in kaart bracht. Daaruit blijkt een prijsstijging met 3,2 pro­ cent, minder dan de 4,5 procent van het jaar voordien. Op Fifth Avenue in New York, die in 2012 van de eerste plaats werd verdrongen, trappelden de prijzen ter plaatse, maar 20.700 euro per vierkante meter per jaar was nog ruim voldoende voor de tweede plaats op de ranglijst. De top vijf wordt verder gedomi­ neerd door andere winkelstraten in Hongkong en New York. De op twee na sterkste prijsstijging was

“

Causeway Bay is het drukste winkeldistrict van Hongkong. © imageglobe

het afgelopen jaar weggelegd voor de Parijse Champs­Elysées die daarmee op de zesde plaats be­ landt. Onder druk van de meest chique merken ter wereld die er een plekje willen veroveren, kost een vierkante meter winkelruimte er nu gemiddeld 13.255 euro, ruim 38 procent meer dan in 2012. Sinds 2011 werden in heel Frank­ rijk meer dan honderd luxewinkels geopend, gaande van volledig nieu­

Tien kandidaten voor elk vrij pand in New Bond Street we winkels, over uitbreidingen van bestaande panden, verbouwingen en pop­ups, winkels die slechts en­ kele maanden blijven bestaan en vaak oudere collecties aanbieden.

Ook de Londense New Bond Street kan de luxemerken wel beko­ ren. Voor elk winkelpand dat er be­ schikbaar kwam, stonden volgens de gegevens van Cushman & Wake­ field gemiddeld tien merken te dringen om de ruimte in te pal­ men. Het resultaat was een gemid­ delde prijsstijging met bijna 16 procent tot 8.666 euro, goed voor de negende plaats op de we­ reldranglijst, een positie die vorig jaar nog door Ginza in Tokio werd ingenomen. Vergeleken bij al dat internatio­ naal geweld zijn de huurprijzen in de Brusselse Nieuwstraat een la­ chertje. Ze bleven stabiel op 1.800 euro per vierkante meter, waar­ door Brussel op de lijst van de duurste straten per land van de 32ste naar de 34ste plaats af­ gleed. In 2011 stond Brussel nog op de 31ste plaats. Ondanks ‘het lagere inwonersaan­ tal en de lagere stadshiërarchie’ blijkt de Antwerpse Meir even duur te zijn als de Nieuwstraat. Dit benadrukt volgens Cushman & Wakefield ‘de sterke aantrekkings­ kracht van Antwerpen als winkelstad’. (lc)

Ondernemen stimuleer je niet met lasten en belastingen. Vincent Gozin Bakkerij Gozin

”

Uw ondernemersbelangen, daar gaan we voor

Vertel ons wat u nog nodig heeft om meer te ondernemen met minder zorgen. Word meteen UNIZO-lid en geniet van alle voordelen.

Kijk op meerondernemenminderzorgen.be

MORTSEL | Beeldvormings­ groep Agfa­Gevaert is in het der­ de kwartaal in de rode cijfers be­ land. Ongunstige wisselkoers­ effecten speelden het bedrijf uit Mortsel parten. Agfa maakte in het derde kwar­ taal 6 miljoen euro verlies. Een jaar geleden werd nog een winst van 2 miljoen euro opgetekend. De omzet in het derde kwartaal kwam uit op 689 miljoen euro. Dat is 10,1 procent minder dan een jaar eerder. Dat is een gevolg van ongunstige wisselkoerseffec­ ten, een zwak investeringsklimaat en de achteruitgang van de analo­ ge activiteiten. (belga)

ENERGIE

Tihange 2 en Doel 3 wegen op winst GDF Suez PARIJS | De Franse energie­ reus GDF Suez boekte in de eer­ ste negen maanden van het jaar een operationele winst van 10,3 miljard euro, een daling met 6,5 procent tegenover een jaar eer­ der. De omzet daalde met 0,3 procent tot 59,6 miljard euro. In ons land daalde de verkoop van elektriciteit met 18 procent, niet alleen door het stilleggen van de kerncentrales Doel 3 en Tihange 2, maar ook door het verlies aan klanten. (belga)

BEURS 29

MEER BEURSKOERSEN OP WWW.STANDAARD.BIZ DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

BEURSCOMMENTAAR

LIJST VAN ONZEKERHEDEN IS LANG LUC COPPENS

De Europese aandelenmarkten krijgen tegenwind, de tweede dag op rij al. Hoewel het totale verlies beperkt bleef tot 1,15 pro­ cent, is het al meer dan een maand gele­ den dat de Stoxx 600­index nog zo’n zware klap incasseerde. Dat mag anderzijds niet doen vergeten dat de meest representatie­ ve index van de Europese beurzen er sinds het begin van de zomer een heel mooie rit heeft opzitten. Van 284 ging de Stoxx 600 naar 320, een klim van ruim 12 procent. Europese aan­ delen zijn dan ook erg in trek, zegt Patrick Vandenhaute, senior investment advisor bij Belfius. Het is volgens hem van 2007 geleden dat er nog zoveel geld naar aande­ lenfondsen is gestroomd. Ook Amerikaan­ se beleggers lusten wel Europese aande­ len. In de eerste helft van het jaar kochten ze netto voor 60 miljard dollar Europees aandelenpapier, het hoogste bedrag in 36 jaar. De hele economische situatie, zegt Van­ denhaute, speelt in het voordeel van aan­ delen. ‘Afgezien van de obligatiecrash in 1994, hebben ze altijd goed gepresteerd in periodes van rentestijgingen die veroor­ zaakt werden door een betere economi­ sche gang van zaken en een inflatie die mooi onder controle bleef.’ Bovendien, voegt hij eraan toe, zijn de aandelenmark­

STIJGERS &

325

319,82 317 313 309 305

In de eerste helft van het jaar kochten Ameri­ kaanse beleggers netto voor 60 miljard dollar Europese aandelen delen te gaan. Hij wil eerst meer duidelijk­ heid over het afbouwen van het extreem soepel monetair beleid in de Verenigde Staten, de discussies over de Amerikaanse begroting 2014 en over het schuldenpla­ fond, de vorming van een nieuwe regering in Duitsland en de politieke spanningen in Italië. Later deze week worden alvast twee be­ langrijke Amerikaanse indicatoren gepu­ bliceerd: het aantal nieuwe aanvragen

301

288,29

297 293 289 juli

augustus

september

oktober

1 juli 2013 DS-Infografiek | Bron: Bloomberg

13 november 2013

voor werkloosheidssteun en de evolutie van de industriële productie. Tol

De onzekerheid eist nu voorlopig haar tol. Vijftien van de zeventien belangrijkste Europese aandelenmarkten eindigden gisteren in het rood. Ook de Bel20 was daar bij, met een verlies van 0,64 pro­ cent. Van de twintig aandelen in de korf besloten er vijftien de dag met verlies. Het

285

belangrijkste dagverlies bij de grote aan­ delen kwam andermaal op naam van ThromboGenics. Het biotech­aandeel ver­ loor 4,07 procent en eindigde de dag op 17,94 euro. Een week geleden werd het nog verhandeld tegen 22,16 euro. Een verlies dus van 19 procent. Blijkbaar maken steeds meer beleggers zich zorgen over de achterblijvende ver­ koop van het oogmiddel Jetrea, waarop ze hun hoop hadden gesteld.

INDEXEN EN OBLIGATIES INDEX

Option 26,92% TiGenix 10,00% IBA 6,26% Connect Group 3,93% Eckert-Ziegler 1,89% RHJ International 1,55% Ter Beke 1,47% Keyware Technologies 1,43% Wereldhave Belgium 1,28% Roularta Media 1,11%

DALERS Quest For Growth KBC Groep Tessenderlo Banimmo "A" D'Ieteren KBC Ancora Cardio3 Bio ThromboGenics Agfa-Gevaert 4Energy Invest

STOXX 600 Europa

ten nog steeds aantrekkelijk gewaardeerd, zeker in vergelijking met de obligatie­ markten. Het gemiddeld dividendrende­ ment ligt een stuk boven het rendement van kwaliteitsobligaties, om het even of ze uitgegeven werden door de overheid of door bedrijven. Toch zijn er volgens Vandenhaute nog te veel onzekerheden om al voluit voor aan­

-2,06% -2,13% -2,24% -2,68% -2,75% -2,78% -2,95% -4,07% -5,17% -5,88%

Agfa­Gevaert boekte in het derde kwartaal een verlies van 6 miljoen euro. In dezelfde periode vorig jaar was dat nog een winst van 2 mil­ joen. Ook de omzet viel tegen met een daling van 10 procent. Bij de kleinere waarden boekte Opti­ on de grootste winst. De specialist in mobiele datacommunicatie boekte een winst van net geen 27 pro­ cent. Het bedrijf wil volgend jaar ope­ rationeel break­even draaien. De nieuwe topman Frank Deschuyte­ re heeft zich er ook toe geëngageerd om zelf in het bedrijf te investeren. Ook IBA scoorde goed met een klim van 6,26 procent. De kankerbehande­ laar verwacht dit jaar een recurrente exploitatiemarge van 8 procent. Vol­ gend jaar moet dat opgevoerd wor­ den tot 10 procent. IBA heeft een or­ derboekje van 183 miljoen euro.

SLOT

%verschil

%52weken

%verschil begin jaar

Nikkei

..................................................................................................................... 14567.16 -0.15 +67.89 +40.13 14567.16 -0.15 +67.89 +40.13

Goud $/ons

..................................................................................................................... 1272.50 -0.68 -26.67 -23.23 1272.50 -0.68 -26.67 -23.23

Bel 20

..................................................................................................................... 2878.94 -0.64 +22.24 +16.28 2878.94 -0.64 +22.24 +16.28 Euro/dollar

..................................................................................................................... 1.34 -0.13 +5.34 +1.68 1.34 -0.13 +5.34 +1.68

FTSE

..................................................................................................................... 6630.00 -1.44 +14.96 +12.41 6630.00 -1.44 +14.96 +12.41 Brent-olie

Xetra

..................................................................................................................... 107.04 +1.16 -1.86 -3.80 107.04 +1.16 -1.86 -3.80 ..................................................................................................................... 9054.83 -0.24 +26.31 +18.95 9054.83 -0.24 +26.31 +18.95 wti crude future Dec..................................................................................................................... 13 94.31 +1.37 +10.21 +2.75 94.31 +1.37 +10.21 +2.75

Cac 40

..................................................................................................................... 4239.94 -0.56 +24.28 +16.45 4239.94 -0.56 +24.28 +16.45

AEX

..................................................................................................................... 391.18 -0.56 +17.71 +14.14 391.18 -0.56 +17.71 +14.14

E. Stoxx50

..................................................................................................................... 3021.17 -0.45 +22.14 +14.61 3021.17 -0.45 +22.14 +14.61 België

..................................................................................................................... 2.46 -1.60 +7.83 +20.04 2.46 -1.60 +7.83 +20.04

Dow Jones

..................................................................................................................... 15746.88 -0.02 +22.88 +20.17 15746.88 -0.02 +22.88 +20.17 Duitsland

..................................................................................................................... 1.74 -1.92 +29.22 +33.28 1.74 -1.92 +29.22 +33.28

S&P 500

..................................................................................................................... 1772.47 +0.27 +28.44 +24.28 1772.47 +0.27 +28.44 +24.28 VS

..................................................................................................................... 2.74 -0.90 +72.26 +60.65 2.74 -0.90 +72.26 +60.65

Nasdaq

..................................................................................................................... 3941.97 +0.56 +35.73 +30.55 3941.97 +0.56 +35.73 +30.55

BELEGGINGSFONDSEN (Fondsen onder logo vallen niet onder verantwoordelijkheid van de redactie) www.degroof.be tel: +32 2 287 93 06 e-mail: [email protected] Asia Pacific Performance D-k Degroof Bds Corp.EUR B-k Degroof Bds EMU Quants B-k Degroof Eq.Belg.Act.Benel.-k Degroof Eq.EMU Beh.Val.Ben-k Degroof Eq.EMU Index A-k Degroof Eq.Eur.Beh.Value B-k Degroof Eq.Eur.Index A-k Degroof Eq.Japan Index A-k Degroof Eq.SmCap Eur.Act.B-k Degroof Eq.US Beh.Val.Ben-k Degroof Eq.US Index A-k Degroof Eq.Wld xJapEurUSA A-k Degroof Global ISIS High B-k Degroof Global ISIS Low B-k Degroof Global ISIS Med.B-k

USD EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

LB LB LB BB BB BB LB BB BB LB BB BB BB LB LB LB

ARP OER OKE ALB ARX ARX ARE ARE ALJ ARD ALU ALU ARJ GHI GLI GNI

33.34 166.15 240.87 252.88 76.78 339.13 35.69 235.20 231.33 1.011.21 821.61 399.90 212.18 72.13 74.77 90.51

33.42 166.26 241.23 253.50 77.24 340.97 35.90 236.58 232.84 1.017.14 824.08 401.68 214.83 72.37 74.88 90.74

3.00 *3.00 *3.00 *3.00 *3.00 *0.15 *3.00 *0.25 *0.10 *3.00 3.00 *0.15 *0.25 *3.00 *3.00 *3.00

5.01 2.55 4.12 21.86 34.70 26.72 28.71 20.53 27.16 32.07 32.05 23.11 2.86 14.62 5.04 10.11

13.11 13.11 13.11 12.11 12.11 12.11 13.11 12.11 12.11 13.11 12.11 12.11 12.11 13.11 13.11 13.11

kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie

LANGETERMIJNRENTE

PLDW Fd Euro Prime Bonds-k PLDW Fd Euro Prime Bonds-u PLDW Fd Sm.&Md Cap Europe-k PLDW Fd Sm.&Md Cap Europe-u PLDW Fd.L Euro Bonds-k PLDW Fd.L Euro Bonds-u PLDW Fd.L Global Allocation-k PLDW Fd.L Global Allocation-u PLDW Fd.L Intl.Bonds-k PLDW Fd.L Intl.Bonds-u

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

SLOT

BB BB BB BB LB LB LB LB LB LB

OER OER ARD ARD OER OER GNI GNI OKW OKW

%verschil

65.95 34.18 23.27 23.27 152.62 122.25 125.54 113.23 536.25 470.22

66.02 1.00 34.22 1.00 23.36 2.50 23.36 2.50 152.76 3.00 122.36 3.00 125.95 4.00 113.61 4.00 537.52 *1.00 471.34 *1.00

%52weken

0.93 0.93 16.35 16.35 3.07 3.07 6.60 6.61 -4.72 -4.71

08.11 08.11 08.11 08.11 12.11 12.11 12.11 12.11 12.11 12.11

USD EUR EUR EUR EUR EUR EUR

LB LB LB LB LB LB LB

ARN ARP LEE ARW OKW ARE OKI

261.90 152.51 149.58 415.45 229.15 479.91 171.11

261.77 3.00 154.05 3.00 149.66 *0.00 416.77 3.00 229.65 3.00 481.60 3.00 171.54 3.00

23.62 8.22 0.09 24.43 -0.58 22.20 -0.85

12.11 13.11 12.11 12.11 12.11 12.11 12.11

kapitalisatie 12.04.13(12.04) kapitalisatie 12.04.13 kapitalisatie 24.05.13(24.05) kapitalisatie 24.05.13(24.05) kapitalisatie 24.05.13(24.05)

1.82 6

*3.52 6 *0.99 *7.28 7

Tel: 02 548 28 51 www.triodos.be Triodos Sustain.Bond R-k Triodos Sustain.Bond R-u Triodos Sustain.Eq.Fd R-k Triodos Sustain.Eq.Fd R-u Triodos Sustain.Mixed R-k Triodos Sustain.Mixed R-u Triodos Sustain.Pioneer R-k

EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR

LB LB LB LB LB LB LB

OER OER ARW ARW GNI GNI ARU

32.19 29.86 26.65 27.74 30.13 30.61 26.33

32.23 2.50 29.90 2.50 26.72 2.50 27.83 2.50 30.19 *0.00 30.67 *0.00 26.48 2.50

-0.12 -0.13 22.58 22.49 7.45 7.46 33.52

12.11 12.11 12.11 12.11 12.11 12.11 12.11

Tel: 02/673.77.11 Tel: 03/287.38.40 Url: www.capitalatwork.com CaW American Eq.at Work C-k CaW Asian Equ.at Work C-k CaW Cash + at Work C-k CaW Contr. Eq. at Work C-k CaW Corp.Bonds at Work C-k CaW Europ.Equities at Work C-k CaW Inflation at Work C-k

%verschil begin jaar

kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie

kapitalisatie 19.04.13(25.04) kapitalisatie 19.04.13(25.04) kapitalisatie 19.04.13(25.04) kapitalisatie

*0.69 *0.08 *0.41

Tel.: 09/241 57 57 www.value-square.be [email protected] Value Square Fd Eq.World C-k Value Square Fd Eq.World S-k

EUR SGD

BB ARW BB ARW

150.57 109.42

151.84 *3.00 110.38 *3.00

6.59 12.65

08.11 kapitalisatie 08.11 kapitalisatie

URL: www.treetopam.com

TreeTop Conv.Internat.A-k TreeTop Conv.Internat.B-k TreeTop Conv.Internat.C-u TreeTop Conv.Pacific A-k TreeTop Conv.Pacific B-k TreeTop Glob Opp. A-k TreeTop Glob Opp. B-k TreeTop Glob Opp. C-u TreeTop Sequoia Eq.A-k TreeTop Sequoia Eq.B-k TreeTop Sequoia Eq.C-u

EUR USD GBP EUR USD EUR USD GBP EUR USD GBP

LB LB LB LB LB LB LB LB LB LB LB

COW COW COW COV COV ARW ARW ARW ARW ARW ARW

260.54 337.64 116.65 271.50 344.37 137.42 144.07 177.21 119.25 130.14 146.76

261.97 1.50 339.34 1.50 117.23 3.00 272.51 1.50 345.71 1.50 137.64 *3.00 144.27 *3.00 176.95 *3.00 119.90 1.50 130.76 1.50 147.06 1.50

21.16 21.65 22.43 8.80 9.19 34.32 35.34 34.51 29.58 33.26 31.12

13.11 13.11 13.11 13.11 13.11 13.11 13.11 13.11 13.11 13.11 13.11

kapitalisatie kapitalisatie 21.05.12(25.05) kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie kapitalisatie

*3.00

kapitalisatie kapitalisatie

www.puilaetcodewaay.be PLDW Fd Belgium-k PLDW Fd Belgium-u PLDW Fd Dollar Bonds-k PLDW Fd Dollar Bonds-u

EUR EUR USD USD

BB BB BB BB

ALB ALB OND OND

181.76 178.94 751.68 331.17

182.29 179.47 753.19 331.83

2.30 2.30 1.00 1.00

20.76 20.77 -2.63 -2.63

08.11 08.11 08.11 08.11

kapitalisatie 12.04.13 kapitalisatie 12.04.13(12.04)

5.87 5

PENSIOENFONDSEN Naam

Huidige

Vorige Naam

Huidige

Vorige

Accent Pension Fund cap Argenta Pensioenspaarfonds cap Argenta Pensioenspaarfonds AXA B Fund Pension Balanced cap AXA B Fund Pension Growth cap AXA B Fund Pension Stability cap Belfius Pension Fund Balanced Belfius Pension Fund High Equities Belfius Pension Fund Low Equities BNP Paribas B Pension Balanced BNP Paribas B Pension Growth BNP Paribas B Pension Stability Delta Lloyd Pension Fund Balanced Delta Lloyd Pension Fund Growth

208.87 91.68 56.72 148.41 122.63 125.50 83.05 103.61 97.22 148.41 122.63 125.50 148.41 122.63

207.78 91.68 56.77 148.30 122.47 125.49 83.15 103.74 97.35 148.30 122.47 125.49 148.30 122.47

125.50 142.66 149.47 148.41 188.74 125.50 326.97 76.25 148.41 122.63 125.50 99.57 146.29

125.49 141.94 148.24 148.30 188.51 125.49 327.73 76.41 148.30 122.47 125.49 99.65 146.40

Delta Lloyd Pension Fund Stability Hermes Pensioenfonds cap Inter-Beurs-Hermes-Pensioenfonds Metropolitan - Rentastro Balanced Metropolitan - Rentastro Growth Metropolitan - Rentastro Stability Pricos cap Pricos Defensive cap Rabo Pension Fund Balanced cap Rabo Pension Fund Growth cap Rabo Pension Fund Stability cap Record Top Pension Fund cap Star Fund cap

bron:

30

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

« Ihr glücklichen Augen, was je ihr gesehen, Es sei, wie es wolle, es war doch so schön ! »

Overlijdensberichten

Met droefheid om zijn heengaan en dankbaarheid om wat hij voor ons betekend heeft, melden wij u het overlijden van

GODFRIED VAN CALBERGH

A VVK V

echtgenoot van Brigitte Sawitzki

Andreas (†) en Mine Van Peteghem - De Schepper,

geboren te Waregem op 7 november 1938 en overleden te Zulte op 10 november 2013.

zijn moeder ;

Geert en Gilbert, kinderen en kleinkinderen, Jan en kinderen, Annemie en Willy en kinderen, Joke en Christopher en kinderen, zijn broers, zussen, schoonbroers en schoonzus ;

Gewezen leerkracht H.-Hart College Waregem Gewezen leerkracht O.-L.-V.-Hemelvaart Instituut Waregem Gewezen docent Hantal Kortrijk Gewezen docent Hitek Kortrijk Stadsgids van Gent

de families Van Peteghem, De Schepper, De Lange en Eweillar

Echtgenoot van Brigitte Sawitzki

melden u bedroefd het overlijden van

Papa en opa van Dirk en Tina Cnockaert - Van Calbergh en kinderen Vincent en Helena Gudrun Van Calbergh Luc en Marijke Gyselinck - Van Calbergh

De heer

Willem VAN PETEGHEM 

De families Van Calbergh - Sabbe en Sawitzki - Epha

 

De uitvaartdienst waartoe wij u vriendelijk uitnodigen, vindt plaats in de Sint-Petrus en Paulus kerk, Gaston Martensplein te Zulte op zaterdag 16 november om 11.00 uur. 

Manager leven schade Baloise Insurance Oud-Scout met Kenia als zijn tweede thuis

Vrienden en kennissen die geen rouwbericht ontvingen, gelieve dit als uitnodiging te aanvaarden.

Geboren te Sint-Niklaas op 17 januari 1958 en er overleden in zijn vertrouwde huiskring op 6 november 2013.

Rouwadres : Familie Van Calbergh - Sawitzki p/a Van De Vyver Uitvaartzorg, Lijsterstraat 52, 9870 Zulte

______

Van De Vyver Uitvaartzorg · Lijsterstraat 52 Zulte · 09 388 79 21

U wordt vriendelijk uitgenodigd om samen met ons afscheid te nemen tijdens de uitvaartplechtigheid die zal doorgaan in de aula van crematorium ‘Heimolen’, Waasmunsterse Steenweg 13 te Sint-Niklaas op zaterdag 16 november 2013 om 11.00 uur. 

De familie meldt u het overlijden van

Daarna begeleiden wij Willem naar zijn laatste rustplaats op de stedelijke parkbegraafplaats ‘Heimolen’.

Mevrouw Luc en Anne VANDEKERCKHOVE - DE BAECK, Nele en Hadewych Dirk en Ann BRANDT - VANDEKERCKHOVE, Annelies, + Marijn en Wouter zijn kinderen en kleinkinderen

Elza MATTHIJS

Samenkomst in het crematorium vanaf 10.45 uur. Vrienden en kennissen die bij vergetelheid geen rouwbericht ontvingen, gelieve dit als dusdanig te beschouwen.

weduwe van de heer Omer DE LOOSE

De families Vandekerckhove, Deceuninck, Vandepitte en Lefever

geboren te Nieuwerkerken op 25 augustus 1923 en thuis in familiekring overleden op 11 november 2013, gesterkt door het sacrament van de ziekenzalving.

Rouwadres : Familie Willem Van Peteghem p/a rouwcentrum Brys Sparrenhofstraat 162 9100 Sint-Niklaas

melden u met droefheid het heengaan van

De heer

De uitvaartliturgie, gevolgd door de bijzetting in de familiegrafkelder, waartoe u vriendelijk wordt uitgenodigd, zal plaatshebben in de parochiale kerk van Sint-Antonius, Capucienenlaan te Aalst  op zaterdag 16 november 2013 om 12.30 uur. 

Uitvaartzorg Willy Brys bvba - Sint-Niklaas - Tel. : 03.777.85.65

Willy VANDEKERCKHOVE Echtgenoot van wijlen mevrouw Jenny Deceuninck + 12 oktober 2011

Begroeting in de kerk vanaf 12.15 uur.

Zijn glimlach en zijn zorgen zijn voorbij Zijn lieve aandacht voor de daagse dingen die door zijn hoofd en handen gingen en alles wat hij was voor jou en mij (Anton Van Wilderode)

Rouwadres : Begrafenissen Arijs, t.a.v. de familie De Loose-Matthijs Gentsesteenweg 153, 9300 Aalst

Geboren te Ingelmunster op 14 augustus 1928 en overleden in het Sint-Elisabethziekenhuis te Zottegem op 10 november 2013, begeleid door het gebed van de Kerk.

Begrafenissen - Rouwcentrum Arijs, Gentsesteenweg 153, Aalst. Tel. 053/21 29 44 Fax. 053/78 72 29 [email protected]

Wij nodigen u vriendelijk uit tot de Uitvaartmis in de parochiekerk van   O.L.VROUW Kortrijkstraat 2 te INGELMUNSTER op  ZATERDAG 16 NOVEMBER 2013 om 10.30 uur. 

Met groot verdriet moeten wij afscheid nemen van

Prof. Dr. Edmond Voordeckers Echtgenoot van mevrouw Myette Declercq Ere-Hoogleraar aan de Universiteit Gent en aan de K. U. Leuven Ere-Voorzitter van het Belgisch Genootschap voor Byzantijnse Studies

Samenkomst en rouwgroet in de kerk vanaf 10.15 uur. Condoleren kan ook via : www.snoeck-izegem.be

 

Katrijn VAN ROMPAEY °Balen8-10-1966 †Vilvoorde11-11-2013

zijn echtgenote

Michael en Katrien Voordeckers - Van Hoecke zijn zoon en schoondochter

zijn kleinkinderen

Johan en Ria Verhaeghe - Voordeckers, kinderen en kleinkinderen Jetty Voordeckers - Peuss, kinderen en kleinkinderen Enda Voordeckers - Walsh, kinderen en kleinkinderen Agnes Deckmyn - Voordeckers, kinderen en kleinkinderen Rik en Eliane Declercq - De Vlieghere, kinderen en kleinkinderen Jan en Marleen van der Hallen - Declercq, kinderen en kleinkind Zijn zussen, schoonbroers, schoonzussen, neven en nichten

Uitvaartzorg Marc & Stefaan SNOECK Izegem - Tel. 051-30.09.40

NeurochirurgUZBrussel

Dit melden u :

Eva Voordeckers Barbara Voordeckers

Dit bericht geldt als kennisgeving. Pieter Nollekensstraat 127 - 3010 Kessel-Lo Molenstraat 94 B - 9550 Woubrechtegem

Inmemoriam

Geboren in Meerhout op 8 augustus 1931 en vredevol van ons heengegaan, omringd door zijn geliefden, in Gent op 10 november 2013.

Myette Voordeckers - Declercq

Leparfumedel’âme,c’estlesouvenir (GeorgeSand)

 

Deafscheidsplechtigheidzal inbeperktekringplaatsvinden. Geenbloemen

Rouwadres:Brouwerijdreef46,2400Mol Uitvaartzorg Ann Schillebeeckx Markt 15 2400 Mol - Tel. 014/31.52.46 Fax 014/31.15.76 email : info@annschillebeeckx. be

Wij melden u het overlijden van  

De Heer

Virgile Vanmalder Kunstschilder ° Moerbeke-Waas, 12.03.1929 † Sint-Martens-Latem, 09.11. 2013 en zijn echtgenote

De uitvaartliturgie, waartoe wij u vriendelijk uitnodigen,  zal plaatshebben in de Sint-Martinuskerk van Lovendegem  op zaterdag 16 november om 11.30 uur. 

Mevrouw

Na de plechtigheid is er gelegenheid tot begroeting achteraan in de kerk.

De Directie, het personeel en de collega’s van De Lijn melden met droefheid het plotse overlijden van hun collega

Hierna begeleiden wij Mon naar zijn laatste rustplaats op de begraafplaats van Lovendegem.

Rosa Braeckman

Johan BULLYNCK

° Gent, 07. 02.1938 † Sint-Martens-Latem, 11.11.2013

Met intense dank aan de trouwe vrienden die gedurende vele jaren Mon met liefde en zorg hebben omringd.

Directeur Exploitatie VVM De Lijn

Onze dankbaarheid gaat ook uit naar zijn huisarts en naar het team van het Lavendelhof van De Refuge.

29 maart 1954 - 11 november 2013

Wie geen rouwbrief mocht ontvangen, willen wij langs deze weg van harte uitnodigen. Bloemen noch kransen.

De uitvaartliturgie zal plaatshebben in de Sint-Vincentius kerk van Ramskapelle op zaterdag 16 november 2013 om 10u30.

Rouwadres : familie Voordeckers - Declercq, p.a. Uitvaartmussche.be, Molendreef 115/1 - 9920 Lovendegem

Wij steunen zijn echtgenote, kinderen en de familie in deze moeilijke periode. Rouwadres : Spelemanstraat 46, 8301 Knokke-Heist

De uitstrooiing zal plaatsvinden op de strooiweide van de begraafplaats van Sint-Martens-Latem op zaterdag 16 november 2013 om 10.00 uur. Dit bericht geldt als enige kennisgeving. Rouwadres: Begr. HAERENS Tav.: de familie Vanmalder – Braeckman Latemstraat 25, 9830 Sint-Martens-Latem – Tel: 09/282.35.68

31

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Diep bedroefd, maar dankbaar voor wat zij voor ons betekend heeft, nemen wij afscheid van Bart en Maaike DEBERSAQUES - HEMELEERS Martijn en Greet VANDEVELDE - DEBERSAQUES Lowie en x Jan en Marijke SPILLEBEEN - DEBERSAQUES Thomas en Charlotte DE CLERCK - SPILLEBEEN Julia, Henri en Maurice Frédéric en Evelyn SPILLEBEEN - STEENHAUT Dirk en Marleen VANOVERBEKE - DEBERSAQUES Frederiek en Barbara ADAMS - VANOVERBEKE Nicolas VANOVERBEKE Geert en Katrien DEBERSAQUES - CANNIERE Mathieu en Ine DEBERSAQUES - MOERKERKE zijn kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen De families DEBERSAQUES, VANWEST, DURIEUX en ALLAERT, melden diepbedroefd het overlijden van

De Heer  

Albert DEBERSAQUES 

MEVROUW

Constant De Preter geboren Marie Keusters Geboren te Antwerpen op 31 januari 1928 en overleden te Antwerpen in het ZNA Stuivenberg op 12 november 2013, gesterkt door haar geloof.

Marie-Ange De Preter, Dominique De Preter, Catherine en Alain Herssens - De Preter, Bernard De Preter, Xavier (†) De Preter, Freddy De Preter en An Leys, Christophe, Sarah en Annick Cappuyns, Chloé, Inès en Loïc Herssens, Lien en Farah De Preter,

haar echtgenoot,

haar kinderen,

haar kleinkinderen,

weduwnaar van Mevrouw Gilberte VANWEST Ere-Politiecommissaris te Oostrozebeke Oudstrijder 1940-1945 - Krijgsgevangene geboren te Ooigem op 26 november 1920 en omringd door zijn geliefden zachtjes ingeslapen te Kortrijk op 11 november 2013, gesterkt door de Ziekenzalving. ______ De plechtige rouwdienst zal worden opgedragen in de Sint-Michielskerk, Marktplein te Kuurne, op zaterdag 16 november 2013 om 10.30 uur.  U krijgt de gelegenheid tot groeten na de plechtigheid. De bijzetting in de familiegrafkelder zal plaats hebben op de begraafplaats van Kuurne, Kasteelstraat.

De personen die bij vergetelheid geen rouwbrief ontvingen, worden verzocht dit bericht als uitnodiging te aanvaarden. Rouwadres : Familie DEBERSAQUES p/a Begrafenissen Geers, Sint-Pietersstraat 30, 8520 Kuurne Begrafenissen Geers - Kortrijk & Kuurne

De Verrijzenisliturgie, waarop u vriendelijk wordt uitgenodigd, vindt plaats op zaterdag 16 november 2013 om 9.30 uur, in haar parochiekerk H.H. Petrus & Paulus te Wommelgem-Centrum, Kerkplaats. Samenkomst en gelegenheid tot groeten vanaf 9.00 uur in de kerk. Aansluitend volgt de teraardebestelling in het familiegraf op de begraafplaats van Wommelgem-Centrum, St.-Damiaanstraat. Bloemen, noch kransen. Er is gelegenheid tot groeten in de rouwkamer van Begr. Goossens & Celis, St.-Damiaanstraat 85 te Wommelgem op donderdag 14 november 2013 van 18.00 uur tot 19.00 uur. Een herdenkingsmis zal worden opgedragen in de kerk van Kristus Koning te Antwerpen, Jan De Voslei 8A op zaterdag 23 november 2013 om 17.00 uur. Vrienden en kennissen die geen overlijdensbericht ontvingen worden hierbij vriendelijk uitgenodigd. Rouwadres: Familie De Preter - Keusters, p/a Begr. Goossens en Celis, Liersesteenweg 120 - 2640 Mortsel. Begr. Goossens & Celis n.v. Mortsel - Boechout - Hove - Wommelgem. 03-449 68 61 www.goossensencelis.be

Met spijt in het hart melden wij het overlijden van

De familie meldt u het overlijden van

mevrouw

Ingenieur

Chantal BONGE levensgezellin van de heer Freddy DE SPIEGELEIRE (†2003)

Eric BRINCKMAN Echtgenoot van mevrouw Kristin Hilderson Stadsgids West-Vlaamse Gidsenkring Geboren te Brugge op 16 juni 1933 Plots overleden te Wilrijk op 12 november 2013

Zaakvoerder van F.D.P. nv Geboren te Bree op 26 december 1954. Overleden te Hasselt op 06 november 2013. juffrouw Barbara Truyers en de heer Bert Schmelzer juffrouw Alexandra Truyers haar kinderen de heer en mevrouw Joseph (†2002) en Gabriëlle Bonge - Janssen haar ouders de heer en mevrouw Jan en Brigitte Mondelaers - Bonge en kinderen en kleinkinderen de heer en mevrouw Bruno en Bie Steensels - Bonge en kinderen de heer en mevrouw Geert en Véronique Pauwels - Bonge en kinderen haar zussen en schoonbroers eerwaarde heer Arthur Janssen haar Heeroom De families Bonge - Janssen - Truyers, neven en nichten. De crematie en bijzetting in de familiegrafkelder in Bree, heeft in intieme familiekring plaatsgevonden op 9 november 2013. Rouwadres: Herkenrodesingel 23 bus 4, 3500 Hasselt Online condoleren: [email protected] DIT BERICHT GELDT ALS ENIGE KENNISGEVING. Begr. Creemers, Cobbestraat 26 te Bree, Tel.: 089 46 18 57

Kristin Hilderson,

zijn echtgenote, Peter Brinckman en Ingrid Colson, Jochem en Luna, Bart Brinckman en Hilde Téblick, Arne en Jorn, Bruno Brinckman en Nancy Van Dijck, zijn kinderen en kleinkinderen, U wordt uitgenodigd op de afscheidsdienst rond de asurne. Die vindt plaats op zaterdag 16 november 2013 om 12.15 uur, in de kerk van St.-Lodewijk te Mortsel, Osylei. Samenkomst in de kerk. De asverspreiding heeft plaats op een later tijdstip in familiale kring. Vrienden en kennissen die geen rouwbericht ontvingen worden hiermede vriendelijk uitgenodigd. Rouwadres : Familie Brinckman, p/a Begr. Goossens en Celis, Liersesteenweg 120 - 2460 Mortsel. Begr. Goossens & Celis n.v. Mortsel - Boechout - Hove - Wommelgem. 03-449 68 61 www.goossensencelis.be

Algemene Vergadering van donderdag 3 december 2013 om 14u, Fonsnylaan 40 te 1060 Brussel. Dagorde: 1. Goedkeuring van het procesverbaal van de Algemene Vergadering op 27 juni 2013; 2. Financiële toestand op 31 oktober 2013; 3. Aanpassing van het budget voor het dienstjaar 2014; 4. Responsabiliseringsenveloppe 2013; 5. Stand van zaken in de vereffening van Arenberg KBF met het oog op de overheveling van het actief naar Group S – Kinderbijslag; 6. Ontslag van een bestuurder.

AUTO TWEEDEHANDSWAGENS RoveR TOPKONDITIES OP STOCKWAGENS EVOQUE + DISCOVERY

DE POORTER-056/701735 [email protected]

AAnkoop

Wij kopen ook uw wagen

voor de hoogste prijs cash en we komen zelf aan huis 7/7

0485/000.791 0477/382.521

AANKOOPALLEWAGENS! IKGEEFDEBESTEPRIJS! OOK MET VEEL KMS, SCHADEWAGENS GEEN KEURING NODIG. ALLE MERKEN LUXE AUTO’S, PICK-UPS, 4X4’S, CAMIONS! WIJ KOMEN AAN HUIS, DIRECTE BEHANDELING !! CASH BETALING. EIGEN OPHAALDIENST.

T 0486/133.179

    




%

+ .  ! '%
 &!% -0 /!'  0 '+ $&'  &+/!' " 1"!& -&!% ()(  ,),  ' #0 +  .&"+% 2((),(,%##

VARIA KOOPJES Diversen NATIONAL GEOGRAPHIC 1908 t/m 2000 Engelse uitgave + kaarten P.o.t.k. 0477/33.04.88.

IMMO VERKOOP AppArtement Herentals: Luxe duplex, 200m², liv 75m², luxe kkn en badk, 3slpk, inger bureel, 2 terr, 2 ruime gar, 2 wc’s, epc 140, vrij 01 maart, prijs : 319.000euro. Tel. 014/368.457

Om iedereen snel van een overlijden op de hoogte te brengen kan u een overlijdensbericht in onze kranten plaatsen. Neem hiervoor contact op met een begrafenisondernemer, hij kent de te volgen procedure en de prijzen. Alle berichten verschijnen eveneens op www.inmemoriam.be.

Wenst u bijkomende informatie, contacteer dan onze diensten op het GRATIS nummer 0800 945 63 of fax 0800 157 48 [email protected]

VERHUUR KUST

AppArtementen Middelkerke Zeedijk: TH app., 2 slpks, badk., apart toilet, met gar. en zwemb. Vrij vanaf 04/11 tot 30 febr. Verhuur per week of WE. Tel. 0495/57.01.54

Verkoop kust AppArtement OOSTENDE te koop: zonn app 123m² aan park Stefaniepl ing kk+bk 3 slk 2 terr keld ind verw op gas. EPC 128. Gar mogelk. Gn ag. Pr 390.000. Inl 059/70.94.57. Blankenb.: lux. duplex, bemeub., 115m², 3slk, terras 40m², parking, poorten, rustig, mod., veel comf., kanaal zichten, perf. loc. stad, haven, strand €329000. 0497450561

RELATIE Vriendschap Weduwnaar zoekt vrouw tussen 60 en 70 jaar, kan inwonen. Tel. 0470/61.97.28 Weduwnaar, 70-er zoekt vriendelijk vrouwtje tot 70 jaar voor echte relatie. Tel 0470 07 24 88 Man, 50jr, alleenstaande, hou van platteland + dieren, etentje met twee, zoekt slanke dame, 40-50jr, vr rel, evt samenwonen. Tel. 0497/69.32.86

De Standaard, Het Nieuwsblad en De Gentenaar

Huis For sale beautiful mansion in South West France near Toulouse (Airbus). Lucrative investment possibilities with building permit for individual apartments on 6,600sq.m. T 0033/563 023 337 www.housesoninternet.com Contact: [email protected]

VERHUUR AppArtement

Hoe familieberichten in onze kranten plaatsen?

Algemeen

Fonsnylaan 40 te 1060 brussel

Lid van verschillende Christelijke verenigingen

Dit melden u : Constant De Preter,

Algemene VergAderingen Group S – KinderbijSlaG VZW

41/AFZAU00C

Stefaan en Mia DEBERSAQUES - LECOUTRE

WETTELIJKE TRAVEL BERICHTEN Vakantie

Luxe zonnig, recent hoekappt th op jaarbasis, centr ligging Knokke, 3slpk, 160m², ongemeubeld, 1200euro/mnd. T 0475/46.58.72 of 0479/480.468

Huis Zonnige villa te huur nabij golf, strand en centrum, Sparrendreef Knokke, 6 slaapkamers, 3 badkamers, 3300€/mnd.T 0475 46 58 72 of 0479 480 468

Elke dag lezen meer dan een miljoen mensen De Standaard, Het Nieuwsblad of De Gentenaar. U kunt al die mensen aanspreken. Met een eenvoudig seintje! Bel snel ons gratis nummer 0800-155.11.

treden toe tot de

JURY VOOR ETHISCHE PRAKTIJKEN INZAKE RECLAME en houdt zich aan haar aanbevelingen tot verwijdering van bedriegelijke reclame uit zijn uitgaven. Indien u toch enige klacht heeft, vragen wij u te schrijven naar de

JURY VOOR ETHISCHE PRAKTIJKEN INZAKE RECLAME Barastraat 175 1070 Brussel of via www.jep.be

regio

Vlaams­Brabant

32

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

BLANDEN/HAASRODE

LUBBEEK

Gemeente blijft bij omstreden plan fietsersbrug

Raadsleden verwerpen unaniem kostenplanning drie kerkfabrieken

De felbetwiste plannen van het gemeentebestuur voor een fietsersbrug over de N25 in Haasrode worden alsnog doorgezet. Na kritiek van omwonenden werden er even andere mogelijkheden bekeken. De Gemeentelij­ ke Begeleidingscommissie besliste nu om toch bij de ori­ ginele plannen te blijven, maar zegt wel rekening te hou­ den met de kritiek van de bewoners. Zo wil de gemeente de gevreesde geluidsoverlast tegengaan en de verlich­ ting van de brug en de aansluiting op de bestaande we­ De fietsersbrug over de gen nog verder uitwerken en verfijnen. (hsb) N25 in Haasrode. © hsb

Tijdens de gemeenteraad in Lubbeek keurden de raadsleden unaniem de meerjarenplanning van drie kerkfabrieken af. Dat is een raming van de kosten die de kerkfabriek voorzien voor het onderhoud van hun eigendommen tussen 2014 en 2019. De inge­ schreven investeringsbedragen voor de komende jaren zouden naar initiatieven gaan die niets te maken hebben met het beheer van de fabrieken van Sint­Bernardus, Sint­Martinus en Pellen­ berg. Binkom en Linden kregen wel het fiat van de raadsleden. Er volgen binnenkort nieuwe gesprekken over de financiële in­ breng van de gemeente. (fg)

VERVOERSMAATSCHAPPIJ MIKT OP 120 MILJOEN REIZIGERS IN 2030

De Lijn wil fors meer bussen in regio Leuven De Lijn Vlaams­Brabant wil het aantal jaarlijkse reizigers in de regio Leuven tegen 2030 opvoeren van 45 naar 120 miljoen. Maar het gezamenlijke plan van stad en vervoersmaatschappij krijgt nu al tegenwind.

vond dat het stadscentrum wat bus­ verkeer betreft al verzadigd is. Mo­ hamed Ridouani, schepen van Leef­ milieu (SP.A), zegt dat er daarom vooral in de rand van de stad meer bussen zullen komen. ‘Samen met De Lijn willen we de bus vooral uit­ spelen als een vervoersmiddel van en naar de rand van een autoluwe binnenstad.’ Ronduit hallucinant

VAN ONZE MEDEWERKER

FRAN HERPELINCK LEUVEN | In de coördinatie

van het project ‘Leuven Klimaatneu­ traal 2030’ treedt De Lijn Vlaams­ Brabant sinds kort op als bestuurs­ lid van de overkoepelende vzw. Sa­ men met de stad Leuven wil de ver­ voersmaatschappij de komende ja­ ren werk maken van duurzame mo­ biliteit. ‘Naast de vergroening van het bestaande wagenpark, willen

we het busvervoer nog beter profi­ leren als alternatief voor een ver­ vuilende privéwagen’, zegt Johan Van Looy, directeur van De Lijn Vlaams­Brabant. ‘In de regio rond Leuven bedienen we jaarlijks 45 miljoen reizigers. Tegen 2030 wil­ len we dat aantal opdrijven tot 120 miljoen. Het is logisch dat er dan ook meer bussen zullen rijden.’ Uit een enquête bleek in 2011 dat een groot deel van de Leuvenaars

Intussen kwam er ook al kritiek op het ambitieuze plan van stad en vervoersmaatschappij. ‘Dit is een zoveelste groot idee binnen een kli­ maatproject dat tot op heden geen duidelijke doelstellingen kon voor­ leggen’, zegt raadslid Renate Huf­ kens (N­VA). ‘Sinds 2005 heeft De Lijn een waslijst van voorstellen la­ ten optekenen, maar ook nu lijken de stad en de vervoersmaatschappij naast elkaar door te praten.’

‘Deze ambitie is misschien wel haalbaar, maar niet wenselijk’ FATIHA DAHMANI,

Fractieleidster Groen

Fatiha Dahmani, fractieleidster voor Groen, noemt de cijfers van De Lijn ‘ronduit hallucinant’. ‘Zelfs als het aantal bussen alleen in de rand toeneemt, zal er sprake zijn van meer CO2­uitstoot. De Lijn moet werken aan een duurzamer ver­ voersysteem en mag het klimaat­ neutrale project niet laten ophou­ den aan de stadsrand’, zegt Dahma­ ni. ‘Deze ambitie is misschien wel haalbaar, maar zeker niet wense­ lijk.’

Brussel vandaag MAANDAG - VRIJDAG VANAF LUNDI - VENDREDI À PARTIR DE MONDAY - FRIDAY FROM

18:00 tvbrussel.be

tvbrussel

@tvbrussel

VLAAMS­BRABANT 33

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

HALLE

PAJOTTENLAND

LENNIK

Werkgroep acht kans op overstroming nog steeds groot

Stroompanne treft groot deel regio en Brussel

Gemeente plaatst borden voor drie snelheidszones

Volgens de werkgroep Cöordinatie Zenne is er drie jaar na de overstroming van het kanaal Brussel­Charler­ loi in Halle, Lot en Sint­Pieters­Leeuw nog te weinig ge­ beurd om een herhaling te voorkomen. De wateroverlast van november 2010 berokkende in totaal voor 46 mil­ joen euro schade omdat ook woonkernen en industriezo­ nes onderliepen. De grootste schade werd opgetekend in de Zennevallei, waar het water door de verstedelijking niet in de grond kan wegsijpelen. Coördinatie Zenne ver­ wijt de gewesten geen noodzakelijk overleg te plegen. (idh)

Verscheidene gemeenten in het Pajottenland en Brus­ sel zijn gisterennamiddag getroffen door een stroompan­ ne na een technisch defect bij netwerkbeheerder Elia. Om 15 uur viel de elektriciteit uit in delen van Asse, Ternat, Dilbeek, Roosdaal, Lennik, Liedekerke en Vlezenbeek. Ook Beersel en Sint­Genesius­Rode zouden getroffen zijn. In het Brussels Gewest ging het onder meer om Ander­ lecht, Koekelberg, Sint­Agatha­Berchem en delen van Brussel­stad. Door defecte verkeerslichten deed er zich op de Ninoofsesteenweg in Roosdaal een aanrijding voor. (ssj)

Het gemeentebestuur van Lennik heeft de nieuwe verkeersborden voor de nieuwe snelheidszones ge­ plaatst. Voortaan is de snelheid op de gemeentewegen beperkt tot 50 kilometer per uur en in de dorpskernen tot 30 kilometer per uur. De ronde borden werden ver­ vangen door zoneborden 50 en 30 aan het begin en einde van elke zone. Op de gewestwegen geldt een maximumsnelheid van 70 kilometer per uur. Met dit initiatief voert het bestuur een beslissing uit die al tij­ dens de vorige bestuursperiode werd genomen. (lsg)

PROVINCIE

REGIO VILVOORDE RUIMT PER JAAR ONGEVEER 350 TON AFVAL OP

LEUVEN

Bescherming brandweer kost hoop geld

Steeds meer bouwafval gestort

Aantal inbraken stijgt met bijna de helft

De provincie legt haar brandweerloze gemeenten een flinke rekening voor. Enkele Vlaams­Brabantse ge­ meenten moet plots een forse bij­ drage leveren aan de brandweer in de provincie. Vlaams­Brabant heeft vijftien gemeenten met een eigen brandweerdienst, waar ook de andere gemeenten door be­ schermd worden. Tot 2006 betaal­ den ze daarvoor een vergoeding, maar toen vernietigde de Raad van State het Koninklijk Besluit dat die vergoedingen regelde. Om de kosten voor de centrumge­ meenten draaglijk te maken, voer­ de gouverneur De Witte een sys­ teem van geïndexeerde voorschot­ ten in. Pas in januari 2013 slaagde de federale overheid erin een nieuwe regeling uit te werken, ge­ baseerd op het aantal inwoners en het kadastraal inkomen in een gemeente. Daarna worden een aantal complexe correcties toege­ past. Op basis daarvan legde het provinciebestuur de lokale bestu­ ren de afrekening voor de periode 2006 tot 2011 voor. De enige cen­ trumstad die geen toeslag kreeg, is Diest, dat bijna 488.856 euro moet opleggen. Aarschot heeft een positief saldo van 575.932 eu­ ro, Leuven een van meer dan 3,6 miljoen euro. Samen moeten de beschermde gemeenten bijna 17.666.614 euro bijbetalen. Uit­ schieters zijn Haacht met bijna 600.000 euro schuld en Herent met bijna 700.000 euro. (hns)

Gemeenten en afvalintercommunales moeten steeds vaker gestort bouwafval opruimen in de regio Vilvoorde.

MACHELEN | Zeker in het bui­ tengebied rond grote steden zijn de sluikstorten een echte plaag in de regio Vilvoorde. Incovo, als inter­ communaal milieubedrijf verant­ woordelijk voor de opruiming van sluikstorten in de regio Vilvoorde, rukt per jaar meer dan 3.300 keren uit voor opruimingen van sluik­ storten, goed voor 350 ton afval. Het vraagt de bouwheren om nauwgezet op te volgen wat er met hun afval gebeurt. Jan Buysse van afvalintercommunale Incovo denkt in de eerste plaats aan klus­ jesmannen die werken buiten het officiële circuit. ‘Die willen admi­ nistratief onzichtbaar blijven. In plaats van zich te registreren in een recyclagepark of het afval bij een erkende installatie aan te bieden, dumpen ze het gewoon aan een af­ gelegen weg.’

Bedrijvenzones

De Rittwegerlaan in Machelen is daar een voorbeeld van. ‘Hier staan geen huizen en ’s nachts werkt nie­ mand meer in de bedrijven naast de laan. Ideaal voor sluikstorters: snel aan de kant van de weg parkeren en al het vuil op een hoopje gooien. De ene vuilnisbelt trekt de volgende aan en dan laat het gevolg zich ra­ den. Stortplaatsen met bouwafval en industrieel afval rijzen als pad­ denstoelen uit de grond.’ Incovo komt meermaals per week

In Leuven zijn er dit jaar al 170 inbraken meer geregistreerd dan in 2012.

Jan Buysse toont een van de vele storten die aan de Rittwegerlaan in Machelen als paddestoelen uit de grond reizen. © ddl

langs om het vuil langs de straat op te halen. ‘De politie patrouilleert hier vaak en kon al meerdere sluik­ storters klissen, mede dankzij de alerte reacties van buurtbewoners of toevallige passanten.’ Buysse vraagt de buurtbewoners nadrukkelijk om verdachte hande­ lingen in verband met sluikstorten steeds te melden, maar waar­ schuwt ook de eigenaars van het af­ val. ‘Zij zijn zich zelden bewust van wat er met het afval gebeurt. De klusjesmannen ruimen al het afval netjes op en voeren het weg van de bouwplaats. De bouwheer denkt dat dit, zoals het hoort, naar een re­ cyclagepark wordt gebracht, maar vaak is dat niet zo. De bouwheer blijft echter ook na sluikstorten verantwoordelijk voor het afval. Behalve een fikse boete wachten hem dan ook nog de opruimkosten. Op moeilijk bereikbare plaatsen kunnen die oplopen tot duizenden euro’s.’

‘De opruimkosten kunnen tot duizenden euro’s bedragen’ JAN BUYSSE,

Intercommunale Incovo Correcte afvalverwerking

Jo Kusseneers van Bouwunie Vlaams­Brabant raadt eigenaars aan om vooraf goede afspraken te maken. ‘Als je op voorhand duide­ lijk vastlegt wie er voor het afvoe­ ren van het afval zorgt ­ de uitvoer­ der of de eigenaar zelf ­ en hoe of door wie de verwerking van dat af­ val zal gebeuren, dan weet je waar je staat. Als je het afvoeren en laten verwerken van het bouwafval over­ laat aan de uitvoerder van de wer­ ken, spreek je het best op voorhand met hem af dat hij dit op een correc­ te manier moet doen.’ (ddl)

-50%

op de tweede matras*. Van 30.09. tot 30.11.2013.

* Aanbod geldt bij aankoop van een compleet slaapsysteem bestaande uit twee lattenbodems en twee matrassen.

1050 Brussel (Elsene) Elsenesteenweg 113-115 Tel: +32 2 511 46 58 [email protected]

30 jaar rode golflatten!

1740 Ternat Assesteenweg 24 Tel: +32 2 569 82 99 [email protected]

Het slaapsysteem, dat zich op mij instelt.

1630 Linkebeek Alsembergsesteenweg 37 Tel: +32 2 331 23 32 [email protected]

Tijdens de eerste tien maan­ den van 2013 werden er in Leu­ vense woningen al 170 inbraken meer geregistreerd dan in de­ zelfde periode vorig jaar. Dat komt neer op een stijging met 49,3 procent. Het aantal inbraken in andere doelwitten daalde met 74 geval­ len of 18,3 procent. In de voor­ bije maand oktober werd voor beide soort inbraken telkens een hoogterecord van 93 woningin­ braken en 77 andere inbraken vastgesteld. Dat meldt de lokale politie van Leuven. Hoewel er voor oktober dus sprake is van een inbrakenpiek, daalde het aantal feiten de twee laatste weken van de maand aanzienlijk. Volgens de lokale politie is dat te danken aan haar recherchedienst, die erin slaagde drie dievenbendes op te spo­ ren. Die konden gelinkt worden aan een groot aantal inbraken in en ronde Leuven. Alle verdach­ ten zijn intussen aangehouden door de jeugdrechter of onder­ zoeksrechter. Groepjes jongeren

Ook het aantal diefstallen met geweld in Leuven nam de voor­ bije tien maanden toe met 27,1 procent in vergelijking met de­ zelfde periode vorig jaar. Die stijging zou grotendeels te wij­ ten zijn aan feiten die overdag gepleegd worden, vaak door kleine groepjes van drie tot vijf betrekkelijk jonge daders. Er werden dit jaar ook al 333 extra feiten van zakkenrollerij geregis­ treerd. Het aantal meldingen van geluidsoverlast steeg met 1,6 procent eveneens. Het aantal vandalenstreken daalde met 18,8 procent en het aantal fietsdief­ stallen met 15,7 procent. (belga)

sport

34

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

GRIEP VAN VAN BUYTEN EFFENT PAD VOOR EERSTE INTERLAND VAN CLUB  

Thomas Meunier is klaar Eerste oproeping en al meteen eerste interland. De kans is behoorlijk groot dat Thomas Meunier (22) vanavond al debuteert voor de Rode Duivels. ‘Is het niet tegen Colombia, dan speelt hij zeker tegen Japan’, aldus bondscoach Marc Wilmots.

VOETBAL Club weer maanden zonder Blondel Jonathan Blondel zal ook de komende drie maanden niet op een voetbalveld terug te vinden zijn. De middenvelder van Club Brugge onderging dinsdag een operatie aan de achillespees die hem een kwartjaar revali­ datie oplevert. Een nieuwe domper voor de 29­jarige Blon­ del die dit seizoen voor het laatst aantrad in de Europese thuiswedstrijd tegen Slask Wroclaw op 8 augustus. Na die wedstrijd werd bekend­ gemaakt dat de middenvelder kampte met een ontsteking aan de achillespees die hem enkele weken langs de kant zou hou­ den. Toen vorige week bleek dat Blondel niet optimaal her­ stelde, werd besloten om dins­ dag een sneetje in zijn kuit te maken die de druk op zijn achillespees moet doen verlich­ ten. Met de bekende revalida­ tietijd tot gevolg. Ook vorig jaar stond de langst dienende spe­ ler van blauw­zwart maanden aan de kant na een operatie aan de mediale band van zijn lin­ kerknie. (gma) BLZ 36: Wolfsburg wil Maxime Lestienne

Jonathan Blondel. © blg

Bondscoach Marc Wilmots laat er geen twijfel over bestaan: ‘Meunier zal spelen, is het niet tegen Colombia

VOETBAL OEFENINTERLAND BELGIË COLOMBIA AFTRAP: 21 uur in het Koning Boudewijnstadion op de Heizel, live op Canvas REF: Mark Clattenburg (Eng) BELGIË: Mignolet, Alderweireld of Ciman, Van Buy­ ten of Alderweireld, Vermaelen, Vertonghen, Witsel, Defour, Fellaini, De Bruyne, Benteke, Mirallas. Inval­ lers: Casteels, Meunier, Pocognoli, Dembélé, Naing­ golan, Simons, Hazard, Lukaku, Mertens, Vossen COLOMBIA: Mondragon, Arias, Perea, Zapata, Arme­ ro, James Rodriguez, Sanchez, Ramirez, Guttierrez, Falcao, Torres. Invallers: Vargas, Medina, Balanta, Guarin, Aguilar, Cuadrado, Valencia, Mejia, Ibarbo, Bacca, Jackson, Martinez, Muriel.

LUDO VANDEWALLE BRUSSEL | Thomas

Meunier heeft zich dit seizoen in geen tijd ontbolsterd tot de beste rechts­ achter in de Jupiler Pro League. De Luxemburger staat ijzersterk op zijn benen, is als ex­spits aan­ vallend sterk en enorm zuiver in de tackle. Zondag in de topper te­ gen Standard bleef hij moeiteloos overeind tegen woelwaters als eerst Mpoku en daarna Mujangi Bia. Hij snoepte ze telkens de bal af, zonder voor een tackle op de grond te gaan liggen. De griep die Van Buyten sinds dinsdagavond in bed houdt, kan het debuut van Meunier versnel­ len. ‘Als Van Buyten niet speelt, komt

Alderweireld centraal te staan naast Vermaelen’, aldus Wilmots. ‘Dan komt Ciman of Meunier in de ploeg. Maar Meunier gaat zeker spelen in één van de twee wed­ strijden. Hij is er klaar voor.’ Thomas Vermaelen verliet giste­ ren ook voortijdig de laatste trai­ ning. Maar zonder erg, zei de Arse­ nal­verdediger zelf. Wilmots be­ aamde: ‘Thomas trainde op 75 procent. Zijn kuit is nog stijf en we wachten de reactie af.’ Indien Vermaelen toch niet speel­ klaar geraakt, schuift Vertonghen naar het centrum en komt Pocog­ noli op linksachter te spelen. Knutselwerk

Veel knutselwerk dus voor Wil­ mots maar dat vindt de bonds­ coach niet erg. ‘Elk voordeel heeft zijn nadeel. Ik kan nu zien wie zich in het sys­ teem integreert, op wie ik kan re­ kenen als ik zoals nu mijn ploeg moet door elkaar gooien. Iedereen krijgt van mij opdrachten. Het is goed om te zien hoe ze die uitvoe­ ren. Let wel, ze moeten gestres­ seerd het veld op komen omdat ze zich moeten bewijzen. Neem Mig­ nolet. Die bewijst zich elke week bij een topclub als Liverpool. Hij is een topkeeper. Het is goed dat Si­ mon eens met de verdediging kan werken. Courtois is bij de tien bes­ ten van de wereld. Mignolet is een

topkeeper. Op en top prof. Ook Casteels is op één jaar tijd veel vooruit gegaan. Over de keepers maak ik me geen zorgen.’ De Bruyne speelt

Als we hem mogen geloven, is Wil­ mots op dit moment een zorgen­ vrije trainer. Dat Alderweireld, Defour, Fellaini, De Bruyne, Van Buyten en Vermaelen meestal op de bank zitten bij hun club schijnt hem ook niet te deren. ‘Dat maakt me niet ongerust. Pas einde januari maak ik een eerste balans op. Wie speelt waar na de transferperiode? Daarom is het nu nog niet zo erg. In maart moeten ze er wel stilaan gaan staan. Dan moeten ze spelen, matchritme meepikken. Elk nadeel heeft zijn voordeel. In Engeland spelen ze 60 wedstrijden per seizoen en ko­ men ze uitgeput op het WK aan. Dat hoeft ook niet voor mij. 6 op 10 wedstrijden spelen is voor mij perfect. Dan hebben ze ritme én zijn ze fris.’ De bondscoach wil Duivels die weinig of niet aan spelen toeko­ men, ook wat extra minuten gun­ nen. ‘De Bruyne zal een gebrek aan matchritme hebben, dat zeker. Maar De Bruyne heeft al veel gege­ ven aan de nationale ploeg. De na­ tionale ploeg mag nu iets terugge­ ven. Hij mag zich tonen. We zullen

zien. Als hij na één uur aan het einde van zijn Latijn is, kan ik hem vervangen. Voilà.’ Complete Colombianen

De tegenstander dan. Colombia plaatste zich probleemloos voor het WK en staat vierde op de Fifa ranking, zelfs nog één plaats ho­ ger dan de Rode Duivels. ‘We gaan ons niet aanpassen aan de tegenstander. Hoe ze ook spe­ len, we moeten het collectief op­ vangen. Colombia is heel sterk nu. De trainer (José Pekerman, Argen­ tijns bondscoach op het WK 2006, red.) is een topper en ze hebben ook goede jongeren op de bank. Offensief zijn ze moeilijk af te stoppen. Eén tegen één kunnen ze dodelijk uit de hoek komen. Een bal in de zestien is negen op de tien keer binnen. Maar ze zijn ook snel in de ruimte. Een heel com­ plete ploeg dus. Het wordt hard maar altijd correct. Dat is modern voetbal. Als het maar correct is. Als er maar respect is. Wij hebben ook wel wat grote en sterke jon­ gens.’ De bondscoach van de Colombia­ nen bleef intussen heel vriende­ lijk voor zijn tegenstander van vanavond. Maar overdreef niet. ‘België is één van de sterkste lan­ den van Europa maar we gaan ons niet aanpassen,’ aldus José Peker­ man. ‘België heeft een paar gebles­

SPORT

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

       BRUGGE­VERDEDIGER

voor debuut

OPVALLENDE PARALLELLEN TUSSEN  LOS CAFETEROS EN DE RODE DUIVELS

Colombia, het België van Zuid­Amerika Colombia is gekwalificeerd voor het WK 2014 en dat voor het eerst sinds 1998. Colombia steeg in tweeënhalf jaar vijftig plaatsen op de Fifa­ranking en staat nu vierde, één plaats voor de Rode Duivels. Colombia wordt als de Zuid­ Amerikaanse outsider voor de wereldtitel beschouwd. Klinkt vertrouwd in de oren? Er zijn nog meer redenen waarom Los Cafeteros de Rode Duivels van Zuid­ Amerika zijn.

KOEN VAN UYTVANGE

Gouden generatie

dan tegen Japan.’ © François Lenoir/reuters

‘Pas vanaf maart verwacht ik dat iedereen bij zijn club aan spelen toekomt’ MARC WILMOTS

Bondscoach

seerde spelers, maar die hebben wij ook, zo’n matchen geven mo­ gelijkheden aan andere spelers.’ Dat de Belgische bondscoach Co­ lombia één van de favorieten voor de wereldtitel noemde, vindt hij tof, zonder meer. ‘Maar ik spreek alleen over mijn team, de kansen van België kan ik niet inschatten. Ik denk wel dat beide landen op het WK een rol gaan spelen. Ik weet ook dat ze op een historisch hoogtepunt zitten dankzij een on­ gelooflijke generatie en als be­ langrijkste sleutel: het collectief. Precies waar wij onze opgang aan danken.’

Manchester City denkt aan vervanger voor Vincent Kompany Manchester City wil in januari een extra verdediger aantrek­ ken. Dat schrijft The Daily Mail. De aanleiding is het aan­ houdende blessureleed van aan­ voerder Vincent Kompany. Man City staat pas achtste en slikte al twaalf goals in elf wed­ strijden. Te veel, vindt trainer Manuel Pellegrini. Vandaar dat er nu wordt uitgekeken naar een bijkomende centrale verdediger. De Rode Duivel kon dit seizoen nog maar in vier Premier Lea­ gue­wedstrijden aantreden. In de openingswedstrijd blesseerde Kompany zich aan de lies, waar­ na hij een maand aan de kant stond. Half september maakte hij zijn wederoptreden, maar drie weken later viel hij opnieuw uit. Alweer met een liesblessu­ re. Tijdens zijn revalidatie liep hij bovendien een dijblessure op. Kompany werd na de interland­ break terug in de ploeg van Manchester City verwacht, maar zijn herstel zal wellicht langer aanslepen. (kvu)

35

Zoals de Rode Duivels in 1986 naam maakten voor de ogen van de wereld, zo beschikte ook Co­ lombia voor de eeuwwisseling over een gouden generatie. Ra­ gebol Carlos Valderrama, slan­ genmens Faustino Asprilla, Bay­ ern München­aanvaller Adolfo ‘De Trein’ Valencia of René Hi­ guita, de doelman van de schor­ pioentrap: stuk voor stuk spec­ taculaire spelers. Vandaag spe­ len de Zuid­Amerikanen eerder efficiënt dan spectaculair, maar vedetten hebben ze wel. In de lijst van vijftig duurste transfers ooit prijken naast twee Belgen (Hazard en Witsel) immers ook twee Colombianen. Falcao – 27 en volgens velen de beste diepe spits ter wereld – ging de voor­ bije zomer voor zestig miljoen euro van Porto naar Monaco, Ja­ mes Rodriguez legde dezelfde weg af voor 45 miljoen euro. Dat succes komt niet uit de lucht gevallen. Onze generatie Rode Duivels is voor een stuk opge­ bouwd uit de beloftenploeg die in 2007 de halve finales van het EK behaalde en een jaar later naar de Olympische Spelen trok (Kompany, Vermaelen, Lomba­ erts, Vertonghen, Ciman, Miral­ las, Pocognoli, Fellaini, Dembé­ lé). En het telt met Hazard en Benteke nog vertegenwoordi­ gers van de U17 die ook al in 2007 de halve finales bereikte op het EK. Colombia scoorde het voorbije decennium ook goed op jeugdtornooien. De U20 bereik­ te op het WK in 2003 de halve finales en in 2011 de kwartfina­ les. Talent was er altijd. Buitenland

Toen Colombia op het WK in 1994 aantrad, telde het vier spe­ lers die niet in eigen land speel­ den, van wie slechts twee in Eu­ ropa. De Colombiaanse compe­ titie stond in de bloedige jaren negentig dan ook in zijn zenit. En dat dankzij drugsbaronnen als Pablo Escobar, voor wie voet­ bal hét vehikel was om geld wit te wassen. De drie grote clubs, Nacional Atletico in Medellin, America in Cali en Millionarios in Bogota waren elk in handen van een kartel. Scheidsrechters en officials werden ver­

Radamel Falcao trok al op zijn 14de naar het buitenland. © img

moord. Tot de Colombiaanse re­ gering, geruggensteund door George Bush sr. de strijd met drugs aanbond. ‘Het geld droogde op. Zonder geld konden we onze beste spe­ lers niet meer houden en geen goede buitenlandse trainers meer halen. Onze competitie verzandde tot niets’, zegt toen­ malig bondsvoorzitter Juan Jos Bellini in de voortreffelijke do­ cumentaire The Two Escobars (te bekijken op YouTube). Hoewel er wellicht nog geld uit de cocaïneverkoop in het voet­ bal wordt gepompt, is het aantal moorden sindsdien met de helft gezakt. Het land herstelt zich. President Juan Manuel Santos voerde in 2010 een hele resem maatregelen in die vreemd geld in het voetbal aan banden moesten leggen. Veer­ tien van de achttien eersteklas­

In de lijst van vijftig duurste transfers ooit prijken naast Hazard en Witsel ook twee Colombianen: Falcao en Rodriguez sers flirtten datzelfde jaar met het bankroet. Vandaag is het, zoals bij de Dui­ vels, dan ook met een loep zoe­ ken naar vertegenwoordigers van de eigen competitie. De meest getalenteerde Colombia­ nen worden voor hun twintigste getransfereerd naar het buiten­ land, veelal Argentinië of Italië. De twee grootste sterren van Co­ lombia lieten hun land achter nog voor ze achttien werden. Zo­ als Eden Hazard als veertienja­ rige naar Lille trok, zo werd Ra­ damel Falcao vanaf die leeftijd opgeleid door het beroemde Ri­ ver Plate in Argentinië. Zoals Thomas Vermaelen als zeven­ tienjarige door Ajax werd ge­ haald, zo verkaste James Rodri­ guez op die leeftijd naar Ban­ field, ook in Argentinië. De Colombiaanse federatie

poogde de jeugdontwikkeling in eigen land te stimuleren door clubs te verplichten één speler jonger dan twintig jaar op te stellen. Tot trainers hun ‘opge­ legde tieners’ na vijf minuten in een wedstrijd al vervingen. De maatregel bestaat niet meer. Duimschroeven

In België wordt Dick Advocaat aangezien als de bondscoach die de kentering inluidde voor de Rode Duivels, de eerste niet­ Belg aan het roer in ruim vijftig jaar. Colombia zal op het WK drie coaches leveren (Ecuador, Costa Rica en Honduras), maar in eigen land is het een Argen­ tijn die de plak zwaait. José Pe­ kerman, de eerste buitenlandse bondscoach in dertig jaar en niet de minste. Nadat hij drie wereldtitels behaalde als trainer van de Argentijnse U20 werd hij bondscoach van de grote jon­ gens in zijn vaderland. Peker­ man liet Messi debuteren en moest op het WK in Duitsland in 2006 pas in de kwartfinales de duimen leggen tegen het gast­ land. Na strafschoppen. Terwijl zijn voorgangers hun Colombiaanse sterren pamper­ den, injecteerde Pekerman Los Cafeteros (’De Koffieboeren’) met discipline en professionalis­ me. Pekerman koos voor een strikte organisatie. Colombia werd tweede in de Zuid­Ameri­ kaanse zone met de minst ge­ passeerde verdediging. En Pe­ kerman kiest niet voor de beste elf, maar voor het beste team. Ronkende namen als Inter­mid­ denvelder Guarin en Jackson Martinez, sensatie van Porto, zitten daardoor al eens op de bank voor landgenoten met een minder hoge status. Een ander voorbeeld: de grote vedette in Colombia – want topschutter in de competitie – is Dayro Mo­ reno. De 28­jarige aanvaller, ex­ Steaua Boekarest, werd vroeger steevast opgeroepen, maar is verslaafd aan alcohol en prosti­ tuees. Sinds de komst van Peker­ man is hij international af. De opdracht van Pekerman is duidelijk: deze gouden genera­ tie wel naar succes leiden. Want Valderrama en co. bereikten dan wel drie opeenvolgende wereld­ bekers (1990, 1994, 1998), alleen in 1990 overleefden ze de groepsfase.

36 SPORT VOETBAL Barcelona volgt 12­jarig talent van Anderlecht Anderlecht dreigt opnieuw een jeugdspeler te verliezen aan een grote club. Nadat eerder al onder meer Charly Musonda jr. (Chelsea), Adnan Januzaj (Man­ chester United) en Mathias Bos­ saerts (Manchester City) vertrok­ ken bij paars­wit, wil FC Barce­ lona Evangelos Patoulidis weg­ kapen. De 12­jarige aanvallende middenvelder verzamelt nu al trofeeën aan de lopende band en dat is de Catalaanse club niet ontgaan. Barcelona wil hem zo snel mogelijk aantrekken, om hem net als Messi van jongsaf kennis te laten maken met de clubcultuur. Anderlecht wil de jongen uiteraard zelf behouden en kan een beroep doen op de voorbeel­ den van Romelu Lukaku en You­ ri Tielemans, twee jongens die heel vroeg hun kans kregen én grepen bij paars­wit. (bvv)

Paul Van Himst aan de beterhand De gezondheidstoestand van Paul Van Himst evolueert in gunstige zin. De 70­jarige oud­ voetballer ligt nog steeds in het UZ Brussel waar hij vorige week op intensieve werd opgenomen met een longinfectie. Vorige week was zijn toestand nog ‘kri­ tiek maar stabiel’, maar het gaat steeds beter. (lvdw)

Uruguay op weg naar WK Brazilië na 0­5 Uruguay is bijna zeker van deelname aan het WK. In de heenwedstrijd van de barrages werd Jordanië met 0­5 ingeblikt. Pereira, Stuani, Lodeiro, Rodri­ guez en Cavani scoorden. De te­ rugwedstrijd wordt op 20 no­ vember gespeeld. Deelname van Uruguay impliceert dat Neder­ land geen reekshoofd is bij de loting. (kvu)

BASKETBAL GROEP A EUROCUP

Nymburk ­ AD Quakenbrück ................ 86­70 Cibona Zagreb ­ FT Cantu .................. 79­86 Le Mans ­ Oostende ............................ 71­80

1. FT Cantu

5 5 0

422

2. Oostende

5 4

1

389

3. Le Mans

5 3 2

374

4. Nymburk

5 2 3

400

5. AD Quakenbrück

5

1 4

379

6. Cibona Zagreb

5 0 5

383

1.0 00 0.8 381 00 0.6 374 00 0.4 405 00 0.2 414 00 0.0 412 00 361

GROEP B EUROCUP

EWE Oldenburg ­ Bilbao ...................... 91­86 Chalon­sur­Saone ­ Ced. Zagreb ......... 65­80 Din. Sassari ­ Charleroi ....................... 94­78

1. Bilbao

5 4

1

443

2. EWE Oldenburg

5 4

1

412

3. Din. Sassari

5 3 2

469

4. Ced. Zagreb

5 3 2

429

5. Chalon­sur­Saone

5

1 4

373

6. Charleroi

5 0 5

336

0.8 00 0.8 396 00 0.6 436 00 0.6 397 00 0.2 400 00 0.0 433 00

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

DUITSE CLUB HENGELT OOK NAAR DIENSTEN VAN KEVIN DE BRUYNE

Wolfsburg wil Lestienne Wolfsburg wil zich in januari versterken met een vleugelspeler. Niet alleen Rode Duivel Kevin de Bruyne wordt het hof gemaakt door de club van Volkswagen. Ook Maxime Lestienne staat met stip bovenaan het boodschappenlijstje. VOETBAL KOEN VAN UYTVANGE BRUSSEL | Vorig seizoen,

toen hij de een na de andere verdediger voorbij dribbelde, stonden de clubs al in de rij voor Maxime Les­ tienne. Zelf hield hij de boot af. Het jeugdproduct van Moeskroen verkoos om dicht bij zijn familie te blijven. CSKA Moskou bood noch­ tans 8 miljoen euro, vervolgens 11 miljoen maar Club weigerde zijn goudklompje al van de hand te doen. De voorbije week zei Les­ tienne echter dat hij eind dit sei­ zoen zijn transfer hoopt te krijgen. Wolfsburg klopte eind vorig sei­ zoen al aan, en manifesteert zich nu weer. ‘Wolfsburg heeft de voor­ bije twee weken formeel contact opgenomen met Club Brugge om zijn interesse kenbaar te maken’, bevestigt woordvoerder Klaus Van Isacker. ‘Maar het is niet de enige gegadigde. Ook uit de Premier League en het Oostblok is er inte­ resse. CSKA Moskou hoort daar nog bij.’ Toch is Wolfsburg een plausibele bestemming voor Lestien­ ne. Oost­Europa lijkt te ver en in het verleden verklaarde hij al dat de Engelse competitie hem min­ der op zijn tengere lijf lijkt ge­ schreven. Aan intimi liet hij bo­ vendien al verstaan dat de Bun­ desliga zijn voorkeur wegdraagt. Dat hij afgelopen maandag de club bezocht, ­ informatie die ook in Duitsland wordt bevestigd ­ is een signaal dat het Wolfsburg me­ nens is. Vraagprijs 15 miljoen euro

De Duitsers speelden deze zomer nog tegen Club op de Brugse Met­ ten, hebben met Klaus Allofs een technisch directeur die al zaken deed in België (Akpala, De Bruyne, Malanda) en onze markt dus kent. En met Ivan Perisic telt de nummer vijf in de Bundesliga een

400

Antwerp wil in 2020, honderd jaar na de Olympische Spelen, de start van de Tour de France organiseren. Het stuurde daarvoor een intentiebrief naar organisator ASO.

BCM Gravelines ­ CAI Zaragoza .......... 85­67 Bergen ­ Alba Berlijn ........................... 57­77 Virtus Rome ­ Tel. Bonn ..................... 75­85

5 4

1

368

2. Alba Berlijn

5 4

1

375

3. Tel. Bonn

5 3 2

398

4. Virtus Rome

5 2 3

385

5. CAI Zaragoza

5 2 3

386

6. Bergen

5 0 5

304

0.8 00 0.8 334 00 0.6 402 00 0.4 381 00 0.4 388 00 0.0 387 00 324

vertrouwd gezicht. Belangrijk in dit dossier: Wolfs­ burg heeft centen. Wat ook nodig is. Volgens sommige bronnen vroeg Club Brugge afgelopen zo­ mer niet minder dan 15 miljoen voor Lestienne. Alleszins meer dan de 11 die CSKA bereid was te geven. Wolfsburg wordt gesteund door Volkswagen en kocht in au­ gustus Gustavo van Bayern Mün­ chen voor 18 miljoen euro. En op het vlak van salarissen betaalt al­ leen Bayern München meer. Zal Lestienne in januari al andere oorden opzoeken? Dat is de ham­ vraag. Vieirinha, vleugelspeler van Wolfsburg, scheurde zijn kruisbanden en is out tot het ein­ de van het seizoen. Daarom wil Al­ lofs deze winter al een vervanger halen. ‘We zijn met Lestienne een

21­jarige links­ buiten van Club Brugge bezocht maandag al trainingscomplex Bundesliga­club

engagement aangegaan dat hij tot het einde van het seizoen blijft’, zegt Van Isacker echter. Geen onbelangrijk detail is dat Wolfsburg een van die teams is die Kevin De Bruyne hoopt te huren van Chelsea. Voor de Rode Duivel moet de komende weken blijken of José Mourinho echt op hem re­

kent of een transfer zich opdringt. Lestienne wordt echter niet per se gezien als een alternatief voor het geval De Bruyne mislukt. Het is een én­én­verhaal. Wolfsburg wil ook af van zijn Braziliaanse spel­ maker Diego omdat diens jaarsa­ laris van 8,2 miljoen euro iets te gortig wordt bevonden. De Bruy­ ne als draaischijf, Lestienne op de flank: voor Wolfsburg klinkt dat als muziek in de oren. Tot slot nog dit, als Lestienne voor Duitsland kiest, zouden zijn kan­ sen op een selectie voor de Rode Duivels gevoelig stijgen. Bonds­ coach Marc Wilmots heeft een zwak voor de Bundesliga. Tot april is hij evenwel nog geschorst voor interlandvoetbal omdat hij een vriendin uitnodigde in het hotel van de beloften.

Antwerpen wil start van Tour in 2020

GROEP D EUROCUP

1. BCM Gravelines

Maxime Lestienne hoopt op een transfer en liet al verstaan dat de Bundesliga zijn voorkeur wegdraagt. © imageglobe

WIELRENNEN JAN­PIETER DE VLIEGER BRUSSEL | Begint de Ronde

van Frankrijk na de editie van 2012 (Luik) straks opnieuw in Bel­ gië? De stad Antwerpen is alvast vragende partij om de Grand Dé­ part van 2020 in te richten. Burge­ meester Bart De Wever stuurde

deze week een intentiebrief naar organisator ASO om de kandida­ tuur te officialiseren. ‘Op dit mo­ ment is het helemaal nog niet con­ creet’, zegt woordvoerder Philippe Beinaerts. ‘Maar uit een aantal in­ formele contacten hebben wij be­ grepen dat zij onze kandidatuur niet ongenegen zouden zijn.’ Hon­ derd jaar na de Olympische Spe­ len zou Antwerpen zo opnieuw een prestigieus sportevenement ontvangen. In 2001 deed de Tour voor het laatst Antwerpen aan: Marc Wau­ ters won toen de rit die vertrok in Calais. Drie jaar geleden passeer­ de de Tour ook al door de Schelde­ stad. ‘Antwerpen heeft de juiste internationale exposure’, zegt woordvoerder Beinaerts. ‘Maar voorwaarde voor het project is ui­

teraard wel dat het financieel haalbaar is, met de juiste return.’ Kostprijs: tien miljoen euro

De kostprijs van een Tourstart wordt geraamd op tien miljoen euro. ‘Ongeveer de helft daarvan gaat naar organisator ASO’, zegt Jeroen Wielaert, initiator van de Grand Départ van 2015 in Utrecht. ‘Daarnaast zijn er nog een heel aantal omlijstende kosten om de stad klaar te maken voor de Tour.’ Utrecht deed er twaalf jaar over om de start van de Tour binnen te halen. Toch acht Wielaert de ti­ ming van Antwerpen haalbaar. ‘Met de World Ports Classic (tus­ sen Antwerpen en Rotterdam) or­ ganiseert Antwerpen al een wed­ strijd van ASO. De connecties zijn daar al gemaakt. Antwerpen is als

Honderd jaar na de Olympische Spelen zou Antwerpen opnieuw een prestigieus sportevenement ontvangen stad ook relevant: een grote eco­ nomische speler, een havenstad op het niveau van Shanghai. Dat zijn dingen waar ze in Parijs heel erg op letten.’ Parijs, waar ASO zijn hoofdkwar­ tier heeft, is in ieder geval aan zet nu. ‘De bal ligt nu in hun kamp’, besluit woordvoerder Beinaerts.

37

DE STANDAARD

opinie&analyse

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

‘Als mannen een zware verkoudheid hebben, denken ze dat het keelkanker is.’ Arts WIM DISTELMANS noemt zijn seksegenoten hypochonders die al te gemakkelijk naar de dokter rennen (in Knack).

©

mh

LIBERALE FRACTIEVOORZITTER HEEFT AMERIKAANSE WENSDROOM Het pleidooi van Guy Verhofstadt voor een Europa naar Amerikaans model is alvast bij MARK DEMESMAEKER op een koude steen gevallen. Een politieke unie is helemaal geen garantie om crisissen te vermijden: was het niet in diezelfde VS dat de desastreuze huizenmarktzeepbel is ontstaan?

Guy Verhofstadt in outer space

Een staking in Santa Monica, Californië. De VS zijn dan wel een politieke unie, maar niet vrij van problemen. © Mario Anzuoni/reuters

MARK DEMESMAEKER Wie? Europees parlementslid voor de N­VA. Wat? Verhofstadts idee van Europa gooit de kerngedachte van 28 samenwerkende landen over­ boord en kiest voor een top­down unie, waar lidstaten nauwelijks nog meetellen.

Guy Verhofstadt is ervan overtuigd dat een Verenigde Staten van Europa naar Ameri­ kaans model een must is en hét antwoord op de eurocrisis (DS 13 november). De realiteit is echter veraf, zowel inhoudelijk als politiek. Verhofstadts voluntarisme is grenzeloos, dat is bekend. Dat blijkt ook uit de Toekomstverkla­ ring van Open VLD, waar hij duidelijk de pen mee vasthield: ‘We kiezen [...] resoluut voor méér Europa en een steeds hechtere Unie. Wij bouwen [...] een hechte federatie met een eigen Grondwet. In de Verenigde Staten van Europa verkiezen we de Europese regeringsleider rechtstreeks. De andere regeringsleden wor­ den voorgedragen door die regeringsleider en bevestigd (sic) door het Europees Parlement.’ De Europese politieke unie zal top­down zijn, of niet zijn. Lidstaten worden kaltgestellt, de Commissie vervangen door een regering met een door een soeverein Europees volk verko­ zen opperpremier. De Europese kerngedachte dat 28 landen grensoverschrijdend samenwer­ ken in gemeenschappelijke instellingen, be­ landt in de vuilnisbak. Niet voor niets bestem­ pelen collega’s de liberale numero uno in het Europees Parlement, schamperend als ‘EU­na­ tionalist bij uitstek’. Niveaus waar Verhofstadt zich als politicus ophoudt, moeten steeds meer te zeggen krijgen. Het is de rode draad in zijn politieke carrière. De functie maakt de man.

1.

Dat betekent dat Europa vanaf morgen po­ litiek één moet zijn, dit is dé waarborg om

economische crises te vermijden. Om zijn be­ toog inhoudelijk te staven, verwijst Verhof­ stadt allereerst naar de ‘rechtse’ Alan Green­ span, vroegere topman van de Fed (de Ameri­ kaanse centrale bank), die vreest dat de euro verdwijnt indien Europa zich niet snel tot een politieke unie omvormt. Vreemd toch dat de­ zelfde Greenspan met zijn expansief monetair beleid in de nasleep van de crisis in 2001 de nodige brandstof heeft gegeven aan de Ameri­ kaanse huizenmarktzeepbel, het startschot voor de huidige economische malaise. Of hoe het bestaan van een politieke unie op zich geen garantie is voor goed economisch bestuur.

2.

Verhofstadts bewering dat de ‘princieps­ beslissing’ van 1789 economisch orde op zaken stelde in het toenmalige Amerika, is te kort door de bocht. De Fed werd pas zo’n 125 jaar later opgericht (in 1913, na de financieel­ economische crisis van 1907). De EU bestaat nog maar 61 jaar, de ECB sinds 1998. Om maar te zeggen dat Verhofstadt appelen en peren vergelijkt, het DNA­profiel van ‘Washington’ en ‘Brussel’ is compleet verschillend. Boven­ dien is het maar de vraag of de politieke unie van Uncle Sam ons ‘supervoorbeeld’ moet zijn: ook daar gaan staten failliet (Californië), is de werkloosheidsgraad historisch hoog, en explo­ deert de schuldgraad (meer dan 16.000 miljard dollar).

3.

In Europa laat Spanje ondertussen de re­ cessie achter zich. Dit zonder politieke unie, maar wel met de steun van Europese hulpfondsen. Stilaan nemen de zuidelijke lan­ den dus structurele maatregelen die de con­ currentiekracht aanwakkeren. Landen als Bel­ gië en Frankrijk laten dat na, en trappelen ter plaatse. Zij worden door ratingagentschappen verder afgewaardeerd, zoals Frankrijk vorige week (DS 9 november). In beschouwingen over een begrotingsunie voor de eurozone is overi­ gens het eerste element dat het IMF steeds aanhaalt de begrotingsdiscipline in de lidsta­

ten. Zonder verkrijg je niet de nodige structu­ rele hervormingen en zijn verdere maatrege­ len een druppel op een hete plaat. Ook politiek zit Verhofstadt ver af van de eigen liberale familie. ‘De tijd van een ever closer Union is definitief voorbij’, liet de Nederlandse premier Mark Rutte in juni weten. ‘Een sober­ der Brussel dat zich concentreert op de kernta­ ken’, benadrukt ook zijn partij, de VVD – lid van de Europese liberale fractie onder leiding van, jawel, Verhofstadt – in haar Europees ver­ kiezingsprogramma voor 2014. Oud­EU­com­ missaris Frits Bolkestein boorde deze week Verhofstadts superstaat helemaal de grond in. Volgens de éminence grise van de VVD ‘blaft

Niveaus waar Verhofstadt zich als politicus ophoudt, moeten steeds meer te zeggen krijgen. Het is de rode draad in zijn politieke carrière Verhofstadt met zijn eurofederalisme tegen de maan’. Of zoals ‘Europees president’ Herman Van Rompuy vorige week in de wandelgangen van het Europees halfrond zei: ‘Eurofunda­ mentalisme is even gevaarlijk als euroscepti­ cisme.’ Wie Europa een warm hart toedraagt, gaat voor haalbare en realistische oplossingen, geen utopieën. Europese samenwerking is steeds een stelselmatig proces geweest, van on­ deruit, omdat Europa een hedendaags confe­ deralisme is van lidstaten die vrijwillig iets op­ bouwen. Europa biedt daardoor ook politieke, economische en sociale kansen. Die moeten we grijpen. Daar hebben we Verhofstadts sturm und drang niet voor nodig, laat staan zijn Eu­ ropese staat.

38 OPINIE & ANALYSE

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

GEMIDDELD GRATIS IS NIET GRATIS VOOR IEDEREEN Het voorstel dat economen Gert Peersman en Koen Schoors doen om 15.000 jobs te creëren, oogt mooi, zegt JOHAN VANDE LANOTTE, maar er iets dat ze gemakshalve vergeten te vermelden. Om hun rekening te laten kloppen is een indexsprong nodig, en dat is een brug te ver.

15.000 jobs, maar wie betaalt? JOHAN VANDE LANOTTE Wie? Vicepremier (SP.A). Wat? Gezinnen met een laag inkomen besteden verhou­ dingsgewijs meer aan con­ sumptie. Zij voelen een btw­ verhoging dus meer aan den lijve.

Koen Schoors en Gert Peersman bepleit­ ten opnieuw hun voorstel om de loonlasten­ verlaging te financieren met een btw­verho­ ging (DS 13 november). Volgens hen is dat een veel beter scenario dan de door de SP.A voorgestelde btw­verlaging op elektriciteit, gekoppeld aan een extra lastenverlaging van 400 miljoen euro in 2015. Cui bono?

De echte discussie gaat echter niet over de scenario’s, de tabellen en de cijfertjes erach­ ter. Fundamenteel gaat het om een duide­ lijk verschillende visie op maatschappij en politiek. Wie heeft voordeel bij de maatre­ gel en wie betaalt? Want uiteindelijk be­ staan er geen wondermiddelen iemand moet het betalen. De tabel hiernaast is duidelijk. In ons voor­

stel winnen de gezinnen en de bedrijven, en investeert de overheid. In het alternatieve voorstel met btw­verhoging winnen de be­ drijven, investeert de overheid niet en beta­ len de gezinnen. Bovendien vergeten de au­ teurs erbij te vermelden dat om hun voor­ stel te doen kloppen, de lonen niet aange­ past kunnen worden aan de duurdere prij­ zen ten gevolge van de btw­verhoging. Een indexsprong op kosten van de gezinnen, dus. Na meer dan vijf jaar crisis kan ik niet aanvaarden dat nog maar eens een extra bijdrage aan de mensen wordt gevraagd, terwijl de economie en de overheidsfinanci­ en langzaam maar zeker weer gezonder worden. De oplossing moet er komen door een investering vanuit de overheid, die mo­ gelijk gemaakt wordt door verantwoorde besparingen en een verschuiving naar in­ komsten uit vermogen. Zo werd de lasten­ verlaging van 2013 en 2014 overigens ook gefinancierd. Verdrinken in het gemiddelde

Maar daar stopt het niet. De gemiddelde kosten voor de gezinnen lijken op het eerste gezicht wel mee te vallen. Maar achter dat gemiddelde gaat een verschillende impact voor verschillende inkomensgroepen schuil. In beide modellen is er één groep die duide­

In het voorstel van Peersman en Schoors zijn het de gezinnen met een lager inkomen die het meest verliezen Lagere inkomens besteden het grootste deel

lijk wint. Dat zijn de meer dan 15.000 men­ sen die dankzij de maatregel een job vin­ den. Dat aantal ligt voor beide voorstellen ongeveer even hoog. In ons voorstel winnen de 50 procent laag­ ste inkomens aan koopkracht. De hoogste inkomens moeten een beetje inleveren door de latere indexering van hun loon, al dalen ook hun kosten voor elektriciteit met ge­ middeld een goede 60 euro. Peanuts voor hen, het verschil tussen een koud en een warm huis tijdens een koude winter voor anderen. In het voorstel van Peersman en Schoors zien we een heel ander effect. De verlaging van de loonlasten wordt bij hen betaald door de gezinnen, maar niet alle gezinnen voelen dat evenveel. Het zijn de gezinnen

met een lager inkomen die het meest verlie­ zen. Want: het zijn de lagere inkomens die het grootste deel van het inkomen effectief besteden aan consumptie en dus verhou­ dingsgewijs de meeste btw betalen. Tegen de stroom in

De aanslepende discussie over de btw­ver­ laging op elektriciteit is helaas symptoma­ tisch voor de manier waarop het debat in Vlaanderen vandaag gevoerd wordt. Aan voorstellen om de lasten voor bedrijven te verlagen is er geen gebrek. Maar of het nu gaat om mini­jobs, een slechtere sociale be­ scherming, het einde van de automatische indexering of een btw­verhogingen, één ding hebben ze altijd gemeen: het zijn de gewone mensen die het gelag betalen.

WAARDE REDACTIE ­ HET ZWITSERS MODEL Eerder feodaal De opiniebijdrage waarin Willy De Wit stelt dat de Zwitserse welvaart door het confede­ ralisme komt (DS 12 november), is wel erg simplistisch. Zo ziet hij over het hoofd dat de in 1815 gete­ kende Eeuwige Neutraliteit en de Wet op het bankgeheim van 1934 even doorslagge­ vend zijn als het Zwitserse confederalisme, dat trouwens een modern eufemisme is voor de oude feodaliteit. De rijkdom van een land wordt niet in enke­ le jaren opgebouwd, maar is een werk van generaties. Het zou kunnen dat het de in het verleden opgebouwde rijkdom is die Zwitserland nu meer ademruimte geeft dan de rest van Europa. Maar de internationale druk en de globalisering kunnen in de toe­ komst ook de Zwitserse maatschappij voor moeilijke keuzes stellen. Als je bedenkt dat het bankgeheim Zwitserland in de periode dat het overgrote deel van Europa in puin lag een enorm kapitaal heeft opgebracht – en niet altijd op een propere manier (Das Nazigold, Hitler’s secret bankers, Suharto van 1966­1998 als klant), betwijfel ik sterk dat het confederalisme alleen zaligmakend is. Marc Gilis

Stadsgewesten Het stuk van Willy De Wit over het Zwitser­ se confederalisme is onvolledig. Ik ben er­ van overtuigd dat het Zwitserse economi­ sche en fiscale model werkt omdat er net vanuit een twintigtal kantons vertrokken wordt vanuit een eigen sociaal­economi­ sche, geografische en demografische reali­ teit en vanuit een gewortelde identiteit – net zoals je over industriële achtergrond en actuele mobiliteitsvraagstukken een apart verhaal zou moeten schrijven voor Gent, Antwerpen en Limburg. Een vergelijking met de ‘Confoederatio Helvetica’ is dus in feite een pleidooi om geen ‘etnisch’ criteri­ um te gebruiken om de staat te hervormen, maar een reëel identiteitscriterium. In Zwitserland is er ook geen tussenniveau van betekenis voorzien op basis van taal (dus geen gewestregeringen), terwijl er toch drie verschillende talen gesproken worden. Wie Zwitserland als voorbeeld neemt, pleit dus in feite voor minder of zelfs geen Vlaan­ deren (en Wallonië) en voor meer nadruk op het helemaal responsabiliseren van stadsgewesten. Wie het Zwitsers model als voorbeeld neemt, kan er niet enkel uitne­ men wat hem goed uitkomt.

Gie Kauwenberghs, Partner Hay Group, veelvuldig in Zwitserland voor zaken

N­VA­ideeën Het opiniestuk van Willy De Wit over het geheim achter de rijkdom van de Zwitsers verzwijgt twee belangrijke elementen van die rijkdom. Ten eerste is er het bankge­ heim en het bijbehorende financiële impe­ rium. Het is niet moeilijk om met lage be­ lastingen te pronken als een essentieel deel van het overheidsgeld afkomstig is van die andere grote industrie: de banken. Dat confederalisme concurrentie tussen kantons bevordert, is dus geen geldige uit­ leg voor de lage belastingtarieven. De Zwit­ serse overheid beschikt gewoon over veel meer middelen dankzij de florerende ban­ kensector. Ten tweede is er de Zwitserse cultuur die inderdaad stipter en veeleisender is dan de Belgische – ja hun autosnelwegen zijn prachtig en je kunt er van de grond eten. De directe democratie maakt deel uit van die cultuur maar ook hier is De Wits analyse kort door de bocht. Referenda worden niet zomaar gebruikt en zelfs, de laatste tijd, eer­ der misbruikt. Recent voorbeeld: een refe­ rendum over het verbod van verdere nieuw­

bouw van moskeeën, een vrijwel onbe­ staand probleem maar politiek wel ge­ bruikt voor bepaalde partijen. Bij ons klaagt men over een logge over­ heidsstructuur, maar welke burgemeester zal zijn huiswerk doen door in de eigen ge­ meente te ‘bezuinigen voor meer efficiën­ tie’? Hetzelfde geldt voor de andere beslis­ singsniveaus. Dit rechtvaardigt evenwel geenszins het ‘Spaanse overheidsniveau dat wij in ruil krijgen voor de Zweedse belas­ tingdruk’. Het stuk van De Wit is doordrongen van N­VA­ideeën. Fair enough. Maar in dit geval heeft hij het foute voorbeeld gebruikt om ons te doen geloven dat wij straks 80 pro­ cent rijker worden door die ideeën te steu­ nen. Dat is intellectueel niet eerlijk. Mikaël Van Eeckhoudt, Brussel

Transparantie Ik treed de opinie van Willy De Wit volledig bij wat betreft de succesfactoren van het confederale Zwitserse model, en voeg daar graag nog transparantie aan toe. Als de loonlasten verlaagd moeten worden, wor­ den deze lasten zelf verlaagd, en niet iets anders. Wegenbelasting dient voor de we­ gen, en gaat naar de wegen. Na rapporte­

OPINIE & ANALYSE 39

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

‘Dat de overheid zelf softdrugs zou commercialiseren is voor een econoom niet direct taboe, maar ze mag ook dit niet als een melkkoe beschouwen.’ Gebruik in goede banen leiden is voor econoom IVAN VAN DE CLOOT iets anders dan er zo veel mogelijk inkomsten uit halen (in ‘De mening’ in dS Avond).

COLUMN PIERRE KROLL

GELD

van dat inkomen aan consumptie en betalen verhoudingsgewijs de meeste btw. © Frederik Buyckx

Verlaging btw elektriciteit voor gezinnen naar 6% (vanaf april 2014) en verlaging loonlasten 400 miljoen euro (vanaf 2015)

Verhoging btw met 1%, verlaging loonlasten 900 miljoen en tweede verlaging 600 miljoen (2015)

Loonlasten voor bedrijven

-0,68%

-0,71%

Koopkracht voor gezinnen

+0,29%

-0,09%

Impact op de begroting

-497 miljoen

-2 miljoen

DS-Infografiek

ring en evaluatie komt men tot een besluit. Is er meer nodig dan stijgt de belasting, is er minder nodig dan daalt ze. Klinkt en is logisch toch? Fons De Knaep, Turnhout

Als een tank denkt Stilaan begin ik te begrijpen wat een ‘denk­ tank’ is. Je moet de klemtoon leggen op ‘tank’: niet zozeer op ‘denk’. Tenzij je een redenering zoals de volgende als denken be­ schouwt. Stel, je wil bewijzen dat verschijn­ sel X de oorzaak is van verschijnsel Y. Hoe doe je dat? Zoek een geval waarin X en Y samen voorkomen. Voilà, zegt onze denk­ tanker dan, ik heb bewezen wat bewezen moest worden. Een mooi voorbeeld van deze benadering brengt Willy De Wit. In Land A, in casu Zwitseland, is de rijkdom per persoon haast het dubbele van die in land B, hier België. Land A heeft een veel lagere belastingdruk dan land B en is confederaal ingericht. Con­ clusie van De Wit: Land A doet het beter dankzij die lagere belastingdruk. Land B met zijn hoge belastingdruk is een kneusje. Zou het niet kunnen dat het welvaartspeil niet noodzakelijk het gevolg is van de belas­ tingdruk of niet van alleen maar de belas­

tingen? Dit is voor sommige tankbestuur­ ders wellicht een boude bewering. Andere redenen van hogere welvaart zouden kun­ nen zijn: ligging, grondstoffen, organisatie, scholingsgraad, werkethos. Mogelijk zelfs een strikter bankgeheim in land A dan in land B. (Roept daar iemand ‘koekoek’?) Een cijfervoorbeeldje. Stel even: in land A, zeg Zwitserland, verdienen de inwoners ge­ middeld 100, in kneusjesland B, zeg België, is dat maar 50. Nu heft land A 40 procent belasting per hoofd, land B heft 50 procent belasting. Wat de staat per hoofd binnen­ rijft in land A is dan 40, voor land B is dat maar 25. Ondanks de hogere belastingdruk in land B heeft de staat van land A meer belastingontvangsten en kan het gemakke­ lijker instaan voor onderwijs, wegeninfra­ structuur, sociale zekerheid. De Wit vraagt: ‘Vlaanderen en Wallonië: hallo, waar blijven jullie?’ Om een beetje op te schuiven naar het geroemde model met 26 kantons met ieder een eigen grondwet, stel ik voor: ‘Vlaanderen, Wallonië, Brussel, Duitse Gemeenschap, hallo waar blijven jullie?’ En doe Voeren, de faciliteitenge­ meenten en Scherpenheuvel er ook maar bij dan. Karel Saenen, Haasrode

Een keer per maand geef ik u de kijk van een Waal op iets dat heel het land bezighoudt of vertel ik over iets dat alleen in Wallonië kan gebeuren. Van­ daag weet ik het niet goed. Hebben Walen en Vlamingen een verschillen­ de kijk op een buurman die rijker is dan zij? In Vlaanderen verbaas ik me soms over huizen die niet gewoon groot maar ziekelijk zwaarlijvig lijken, met een opeenstapeling van alle uiterlijke tekenen van rijkdom: grote stenen leeuwen bij de ingang, een bordes als van een kasteel, torentjes, een tuin om drie tuinlieden aan het werk te houden, een fontein, een rij garages als de boxen van een paardenstal. Toch is er altijd één garage te kort, want de duurste auto staat buiten, waar iedereen hem goed kan zien. Een rijke Waal zal zijn geld liever in zijn interieur investeren, of in elk geval zijn haag veel hoger laten groeien! Je kunt de welvaart van een boer me­ ten aan het land dat hij koopt. Als een boertje met hard werken fortuin maakt, is hij daar terecht trots op. Maar als een arbeider een betere baan vindt, vertrouwen zijn vrienden hem niet meer. En als bijna niemand werk heeft, is de eenling met een baantje bijna beter af als hij niet te veel ver­ dient. Een heleboel mensen komen niet al­ leen op het einde maar ook bij het be­ gin van de maand moeilijk rond. Dat is natuurlijk een goede reden om ge­ schokt te zijn als een koning klaagt dat hij te weinig krijgt om zijn jacht van 27 meter vol te tanken. Maar het is nu overal hetzelfde liedje: ‘hoeveel verdient die of die? Zoveel! Maar dat is schandalig!’ 2,5 miljoen euro per jaar voor Didier Bellens, dat kan echt niet (het is vijf keer minder dan wat Kompany krijgt, maar hongerlijders kiezen zelf aan welke god ze offeren). Toen Stéphane Moreau, de grote baas van Tecteo, de Luikse intercommunale voor teledisi­ tributie en energie, een noodlijdende persgroep overnam, werd hij bijna op de pijnbank gelegd om hem zijn sala­ ris te doen bekennen. In Brussel heeft een publieke afrekening ertoe geleid

dat iedereen weet hoeveel Pascale Pe­ raita, de voorzitter van het socialisti­ sche ziekenfonds SamuSocial, ver­ dient. De pers kan niet zwijgen over duizelingwekkende bedragen en fe­ nomenale voordelen en maakt vrolijk een mengelmoes van bruto, netto en kosten. Als een krant toevallig geen moord in Oostende heeft om over te schrijven, gaat hij op onderzoek uit: wat verdient een minister? Wat staat er op het loonbriefje van de Paus? En Wallonië kan zijn verontwaardiging niet op.

Als een krant geen moord in Oostende heeft om over te schrijven, gaat hij op onderzoek uit: wat staat er op het loon­ briefje van de Paus?

Kamagurka, die een genie is (wij heb­ ben de Nobelprijs Natuurkunde, jullie Kamagurka), en ik waren een keer over de problemen van ons vak aan het praten, als twee schoenmakers of twee prostituees. ‘Als je genoeg geld hebt om een helper in dienst te ne­ men, moet je geen secretaresse of co­ lorist zoeken, maar een chauffeur’, zei hij. ‘Een chauffeur doet je ongelooflijk veel tijd winnen. Je kunt in de auto werken en telefoneren, je komt op tijd aan en je kunt zelfs ’s avonds te veel drinken.’ ‘Ach’, antwoordde ik, ‘ik woon in Wallonië. Als ik een chauf­ feur had, zou ik hem moeten verstop­ pen en er tegen niemand over spre­ ken.’ Ik heb nog altijd geen chauffeur. Een beetje duur, eerlijk gezegd.

Pierre Kroll is huiscartoonist van Le Soir. Elke donderdag komt een gezaghebbende Franstalige stem aan bod.

40

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

opinie&analyse

Achter de gevel van het landhuis Marc Reynebeau zet ondernemers in de hoek door enkele woorden uit een interview naar believen te interpreteren, schrijft KAREL VAN EETVELT. Hij vergeet daarbij het risico en het harde werk die aan ondernemerssucces voorafgaan. In zijn column (DS 13 november) venti­ leerde Marc Reynebeau zijn ‘appreciatie’ voor de ondernemers in deze wereld: een soort die vooral – zo niet bijna uitsluitend – aan de eigen zak denkt terwijl hij achter het stuur kruipt van ‘zijn nog grotere be­ drijfswagen’ richting het ‘mooie landhuis’. Ikzelf, als spreekbuis voor de ondernemers, zou me dan weer bezighouden met ‘het ver­ dedigen van het corporatistisch eigenbe­ lang en verworven rechten’ en ‘het ontkete­ nen van een staatsgreep via een uitgelokte financiële crisis’. Een staaltje van hoe ‘ieder voor ’t zijne schaart’ om zijn gelijk te halen: neem wat woorden die je in interviews hebt gelezen, interpreteer naar believen en voeg wat overdrijvingen toe alsof ze de regel zijn. Zo zet je een groep in de hoek. Wat Reynebeau, nochtans een erudiet en intelligent man, fijntjes vergeet, is de keer­ zijde van de ondernemersmedaille: het per­ soonlijk risico. Dat neemt elke ondernemer. Zonder vangnet, hoge opzegvergoeding of gouden parachute. Ook het jaren­ tot de­ cennialang zwoegen dat aan een onderne­ merssucces voorafgaat, vermeldt hij niet. Nochtans claimt hij een aantal zaken in een objectief perspectief te plaatsen. Daarom het verhaal van de doorsnee­zelfstandige ondernemer, uit het leven gegrepen. Timmeren aan de weg

Dat verhaal start met een droom. Voor de omgeving van die potentiële ondernemer vaak een wilde droom, die moeilijk te reali­ seren lijkt. Maar de kandidaat­ondernemer houdt vol. Hij stopt zijn beetje spaargeld in die droom en vult de rest aan met geld van een financier – als hij die vindt. Dan vliegt hij erin. Jaren van keihard, maar met veel plezier werken. Weekends bestaan amper, vakantie is een korte, noodzakelijke luxe om de batterijen weer op te laden. Om de combinatie arbeid­gezin te vergemakkelij­ ken, bestaat geen vaderschaps­ of moeder­ schapsverlof, betaald tijdskrediet evenmin. Wordt hij ziek, dan kan hij niet rekenen op

De ondernemer betaalt een rist ‘voordelen’ aan zijn personeel waar hij zelf geen recht op heeft

een gewaarborgd inkomen. Hij moet maar zelf een voorziening aanleggen voor het ge­ val dat. Groeit onze ondernemer, dan neemt hij met plezier werknemers aan. Die hij ui­ teraard betaalt, inclusief hun ‘verzekering’ voor gezondheidszorg, voor – minstens een wettelijk – pensioen, voor het geval ze hun

werk verliezen, om vergoedingen te krijgen als ze willen thuisblijven voor de kinderen. Kortom, hij betaalt een rist ‘voordelen’ waar hij als ondernemer zelf geen recht op heeft. Daar moet hij zelf maar voor instaan. Die sociale voordelen zijn het sociale feest waar ik in een interview naar verwezen heb. Werknemers hebben daar recht op, daar is niets mis mee. Maar het is wel die onderne­ mer die, uiteraard met behulp van zijn werknemers, dat geld uit de markt moet ha­ len. Pertinente sociale ongelijkheid

En dan besluiten zowel onze ondernemer als zijn werknemers om er na jarenlange

noeste samenwerking mee te stoppen. Na een carrière van pakweg 38 jaar. Wat langer is dan die van de gemiddelde Belg. De werk­ nemers blikken vooruit op een pensioen van ongeveer 20.000 euro per jaar. De on­ dernemer op ongeveer de helft. Maar hij is vooruitziend geweest. Hij heeft met zijn al belaste winst wat reserves aangelegd. Voor Marc Reynebeau leg ik nog even uit wat die winst is. Dat is het verschil tussen de optel­ som van alles wat onze ondernemer ver­ kocht heeft aan zijn klanten en de optelsom van alle gemaakte kosten, inclusief alle per­ soneelskosten waarin de financiering van al die sociale voordelen zijn inbegrepen. Wel, die winst, waarvoor hij uiteraard netjes be­ lastingen afdroeg, heeft onze ondernemer goed geoptimaliseerd waardoor hij geen 33,99, maar laten we zeggen 25 procent heeft betaald. Een deel van die belaste winst reserveerde hij in zijn onderneming. Als reserve voor de slechtere momenten die hij ongetwijfeld zal meemaken, maar ook om zijn schamele pensioen wat aan te vul­ len. Waarop hij dan nog eens 10 procent be­ lastingen betaalt als hij zijn vennootschap liquideert. Of ongeveer dezelfde belasting als voor andere pensioenvoorzieningen. En plots beslist men dan om die pensioen­ voorziening tweeënhalf keer zo zwaar te be­ lasten. Wie zou daar niet boos om zijn? En hoe jaloers kan je zijn als je mensen die risi­ co nemen en daardoor een samenleving welvarend maken niet alleen het resultaat van dat succes niet meer gunt, maar het hen ook nog moeilijker maakt om de pertinente sociale ongelijkheid zelf op te lossen? Een beetje respect graag.

Karel Van Eetvelt Gedelegeerd bestuurder van Unizo.

Tenzij u onder een steen leefde, hebt u waarschijnlijk de laatste reclamecam­ pagne van Gamma bekeken en er een mening over gevormd. Indien u ze toch miste, laat ik u inlichten aan de hand van de tekst die Gamma op zijn website heeft staan: ‘Een echte vent is geen watje, maar een kerel die van aanpakken weet en “schoon gerief ” waardeert. Omdat echte venten ook een bloemetje verdienen, pakt Gamma op Mannendag uit met wat lekkers. Op zaterdag 16 november vieren we Mannendag en jij kan met ons mee­ vieren! Kom naar een Gamma in jouw regio en ga op de foto met de Gamma kluspoezen.’ Om de daad bij het woord te voegen, worden de ‘kluspoezen’ voorgesteld in

Vrouwonvriendelijk, seksistisch, platvloers en ongeïnspireerd. Mag ik daar ‘manonvriendelijk’ aan toevoegen? een video die weinig aan de verbeelding overlaat Men’s day. Pussycats come and play. Men’s day. Do whatever they say. Men’s day. Make that kitty purr, zingen de schaars geklede meiden, terwijl ze een drilboor of slijpschijf hanteren. Vrouwonvriendelijk, seksistisch, plat­ vloers en ongeïnspireerd, zijn enkele van de kritieken die op sociale media de ron­

de doen. Mag ik daar ‘manonvriendelijk’ aan toevoegen? Want de boodschap die Gamma met deze campagne meegeeft is dat ‘echte’ mannen geile bokken zijn die met het zicht op een stel kluspoezen in krolse katers veranderen en zo verleid kunnen worden om bouwmaterialen aan te kopen. Zulke stereotiepe beeldvorming is zowel nefast voor vrouwen als mannen, omdat het hen in een keurslijf dwingt van waar­ den en normen waar ze aan moeten vol­ doen. Bovendien gaat Gamma volledig in tegen het doel van de Internationale Mannendag, die op 19 en niet 16 novem­ ber plaatsvindt, namelijk positieve man­ nelijke rolmodellen promoten. Dat Gamma met deze campagne mikt op controverse en media­aandacht is wel

duidelijk. Opdracht gelukt ook. Maar we mogen de campagne niet doodzwijgen, want dat kan als stilzwijgend goedkeu­ ren worden aangezien. Het is belangrijk dat we stereotypen benoemen en onder de aandacht brengen. Enkel zo worden we er ons van bewust en kunnen we wer­ ken aan verandering. Een eerste stap kan zijn dat we bedrijven die dergelijke boodschappen uitsturen niet langer steunen en dat we, bijvoorbeeld, ons klusjesmateriaal bij de concurrentie ko­ pen. Jeroen Lievens Beleidsmedewerker Femma

VLAAMS­BRABANT

KORT&BONDIG De poezen en katers van de Gamma

2

CULTUUR & MEDIA & WETENSCHAP UW GIDS VOOR HART EN HOOFD DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

©

BV’S VERKOPEN HUN PLATEN VOOR HET GOEDE DOEL

postcard of a painting

VINYL À VOLONTÉ

D2

cultuur&media

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

TELEVISIE ‘Eigen kweek’ scoort uitstekend

DESALNIET TEMIN BROOD EN BOEKEN EVA BERGHMANS

Goed lezen is van belang. Zo heb ik minstens een halve mi­ nuut lang gedacht dat onze noorderburen tegenwoordig hun geld liever uitgeven aan boeken dan aan brood. Maar bij nader toezien dekte de krantenkop ‘Consumptie brood neemt af door populaire boeken’ een heel andere lading. Het is niet omdat ze thrillers kopen dat de Nederlanders geen brood meer eten, het is omdat ze De voedselzandloper gele­ zen hebben. Feit blijft dat het een boek is dat de bakkers tot wanhoop drijft. Een boek dat gekocht én gelezen wordt, waarover ge­ sproken wordt – in die mate dat het een subtiele maatschap­ pelijke verandering in gang gezet heeft. Toegegeven, zo’n boek is een eerder zeldzaam fenomeen, maar bijlange niet zo zeldzaam als ze bij de redactie van het boekenprogramma Man over boek blijkbaar denken. Aan boeken die leven, beginnen ze daar liever niet. Nee, daar willen ze levendige televisie maken over dode boeken. Was deze week aan de beurt: Ulysses van James Joyce. Waarvan ze dan gelukkig niet wilden weten of er herpes op zat, maar wel: of het leesbaar was. En aan wie kun je dat beter vragen dan aan de vox pop? Dus toog Stijn Van de Voorde, met een licht venijnig glimlachje om de lippen, naar Blankenberge, waar hij alle bewoners van een appartementsgebouw een exemplaar cadeau deed. Je raadt nooit wat ze twee weken later concludeerden. Ja, Ulysses is 100 procent onleesbaar. Waarop professor Geert Lernout mocht komen uitleggen waarom het desondanks een belangrijk boek is ­ hij deed dat overigens voortreffelijk. Als toemaatje kregen de apparte­ mentsbewoners een introductie tot Ulysses in de bus, ge­ schreven door Geert Lernout. Hoeveel televisiepotentieel het ideetje met de apparte­ mentsbewoners ook heeft, de hele uitwerking ervan getuigt van minachting voor de appartementsbewoners en van min­ achting voor de literatuur. ‘Heb je geen thriller mee?’ vroeg een van de bewoners aan Van de Voorde. Daar kun je om lachen, maar er spreekt tenminste een liefde voor lezen uit. En stel nu dat Van de Voorde op dat moment Het diner van Herman Koch uit zijn doos had kunnen halen, of Bonita Avenue van Peter Buwalda – allebei bestsellers, allebei boe­ ken over ouders, kinderen, liefde, geweld en dood. Ze zijn vlot geschreven en zitten vol voer voor discussie. Ze zouden daar in de lift in Blankenberge wel weten wat te zeggen tegen elkaar.

‘Ik had na vijf albums van de familie Doorzon moeten stoppen’ Striptekenaar GERRIT DE JAEGER beseft dat de eerste albums van ‘De familie Doorzon’ de beste waren, maar ja... ‘Het commerciële succes heeft zeker tot album 25 geduurd en er zijn 33 albums gemaakt’.

De tweede aflevering van Eigen kweek, de fictiereeks over West­ Vlaamse aardappelenboeren die wiet gaan kweken, trok dinsdag­ avond liefst 1.360.886 kijkers. Ter vergelijking: de jongste aflevering van De Ridder, de nieuwe Eén­ reeks op zondagavond, haalde net meer dan een miljoen kijkers. Het debuut van Eigen kweek lokte vorige week dinsdag al een mil­ joen kijkers. De herhaling daar­ van, die maandag geprogram­ meerd stond, deed daar nog eens een kleine 300.000 kijkers boven­

op. De VRT is erg tevreden over de cijfers, al verbreekt de reeks voor­ lopig nog geen records. Dubbelle­ ven had drie jaar geleden gemid­ deld 1,4 miljoen kijkers en Van vlees en bloed in 2009 gemiddeld zelfs 1,8 miljoen. Naar de tweede aflevering van Man over boek, het boekenpro­ gramma op Canvas, keken dins­ dagavond 118.168 mensen, dat is net iets meer als de eerste afleve­ ring vorige week, toen 107.000 mensen keken.

‘Eigen kweek’. © vrt

(vdr)

BV’S RUIMEN HUN MUZIEKCOLLECTIE OP

Smullen van Gedaan met boeken signeren; tijd om platenbakken naar de beurzen te sleuren. Op 1 december is er in Gent de jaarlijkse platen­ en cd­beurs, maar zondag kunnen muziekfreaks al in Hasselt op zoek. Daar slijten bekende namen uit de muziekwereld een deel van hun collectie. Voor het goede doel, of om plaats te ruimen? BERT GOESSENS

EPPO JANSSEN

(RADIOMAKER, PROGRAMMATOR PUKKELPOP)

‘Schoon schip maken is fijn’ Heb je beurservaring? ‘Vorig jaar had ik met mijn vader (Luc Janssen, red.) al een stand op deze beurs. Zondag staan we er opnieuw. Samen hebben we een paar decennia popmuziek bij elkaar. Thuis moedigen ze ons aan. Daar zijn ze blij als er een deel het huis uitgaat. Ik vind het fijn om door mijn platenkasten te gaan en eens schoon schip te maken. Vorig jaar zat mijn Berlingo vol. Ik had vier tafels waarop telkens vier Curverbakken stonden. Op het eind kwamen enkele opkopers me nog verlossen van een pak cd’s.’ Wat heb je in de aanbieding? ‘In de jaren 90 kocht ik veel drum­’n­bass. Dat leg ik nu niet meer op. Enkel classics als Roni Size en Reprazent hou ik bij. Je zal ook veel dance in mijn bakken vinden. In dat genre zijn de singles toch vergankelijker. Ik vind het niet erg om af­ scheid te nemen van gesigneerde exemplaren, maar Kerst met Bert & Ernie doe ik nooit weg. Aan geen enkele andere plaat heb ik meer herin­ neringen.’ Koopje van de dag? ‘Als samensteller van het Studio Brussel­program­ ma Duyster kreeg ik vaak platen en cd’s opge­ stuurd die ik zelf al had gekocht. Vorig jaar heb ik zo een aantal promo’s voor een symbolische euro van de hand gedaan. Mijn tante heeft nog voor EMI gewerkt. Ze belde of ze wat dingen kon mee­ geven voor de beurs. Ik vermoed dat daar parel­ tjes tussenzitten.’

‘Ik ben geen verkoper.’ © Koen Bauters Prijs overeen te komen? ‘Ik ben geen verkoper. Onderhandelen over een band lukt me wel, maar de koehandel die zo’n beurs is, ben ik niet gewend. Afdingen voor een plaat kan ik niet. Ik ben al blij dat mensen inte­ resse tonen in de platen die in mijn kast stonden. Vorig jaar verkochten we voor zo’n 70 euro No big business, een compilatie van begin jaren 80. In de familie hadden we daar namelijk twee stuks van. We zijn met een paar broers, ooit zal er om de collectie gevochten worden.’

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

D3

ERFGOED

TELEVISIE

ERFGOED

Grote markt krijgt kopie van t’Serclaes

Nieuw gezicht voor ‘Vlaanderen vakantieland’

2,3 miljoen voor interieur Gentse Boekentoren

Het originele ligbeeld van Everaard t’Serclaes zal na de restauratie niet terugkeren naar de Grote Markt in Brussel. In de plaats komt een metalen kopie. Het origineel zal wel tentoonge­ steld worden in het Brusselse stadhuis. Het meest gestreelde beeld van Brussel was mede dankzij zijn succes bij bijgelovige bezoekers zo beschadigd dat het begin 2012 gedemonteerd en gerestau­ reerd moest worden. Het beeld werd gemaakt door kunstenaar Julien Dillens. De

Koninklijke Commissie voor Mo­ numenten en Landschappen heeft nu toestemming gegeven om een waarheidsgetrouwe ko­ pie van het streelbeeld aan het begin van de Karel Bulsstraat te plaatsen. De replica zal zwartkleurig zijn, net zoals het origineel, dat door het toedoen van vele strelende handen een gouden glans kreeg. Momenteel hangt er een beeld in kunsthars. Dat is op zijn beurt al enkele keren bescha­ digd door vandalen. (red)

Op zaterdag 16 november maakt Daphne Paelinck (25) haar debuut als reporter voor het magazine Vlaanderen va­ kantieland op Eén. Paelinck was als actrice al op televisie te zien: onder meer in Familie, Spring, Wittekerke en De Elfenheuvel. Op dit moment werkt ze mee aan de VTM­reeks Binnenstebui­ ten en is ze ook actief in het theater. Voor haar eerste reportage trekt

Daphne Paelinck. © vrt

Paelinck naar Leuven om er via verborgen plekjes de studenten­ stad op een andere manier te ontdekken. (red)

Het interieur van de Gentse Boekentoren en de bijhorende leeszaal maakt zich op voor een grondige restauratie. Vlaams mi­ nister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois (N­VA) trekt er 2,3 miljoen euro voor uit. Het gaat om de derde en laatste restauratiefase van de beroemde 64­meter hoge toren, ontworpen door Henry Van de Velde. Het gebouw zal tijdens de res­ tauratiewerken toegankelijk blijven. (belga)

andermans prullen STIJN MEURIS

TRISH VAN EYNDE

‘Van The Smiths zal ik nooit kunnen scheiden’

‘Wat ik goed vind, koop ik dubbel’

(ZANGER)

Heb je beurservaring? ‘Ik ben een nieuwkomer in het circuit. Als ik de lijst van bekende standhouders bekijk, voel ik me heel klein. Ik ben geen obsessionele collecteur, wel een liefhebber. Naar een illustere B­kant van The Rol­ ling Stones zal ik niet zoeken. Toch heb ik een omvangrijke muziekcollectie. Die is vooral gegroeid in de jaren 90, toen ik muziekjournalist was. Ik werd overstelpt met platen. Dat was voor 80 procent rot­ zooi. Ik ben benieuwd wat mensen daarvoor nog willen betalen.’ Wat heb je in de aanbieding? ‘Zowel cd’s als vinyl. Ik heb al een grove selectie gemaakt, maar de ultieme beslissingen zullen nog veel emoties naar boven brengen. Alles van T.C. 9Matic blijft in mijn bezit. Dat staat vast. Ik zal ook nooit af­ scheid kunnen nemen van Neil Young, Nick Cave, The Cure, Joy Division, Echo & the Bunnymen, Killing Joke en The Smiths. Maar wie weet verkoop ik er toch een paar. Mijn lief heeft die platen na­ melijk ook. Misschien mag de helft na een stevige ruzie wel weg.’ Koopje van de dag? ‘Het klinkt een beetje lullig, maar een aantal platen uit mijn Noordkaap­periode heb ik een paar keer dubbel. Die hoef ik niet te houden. En misschien vind ik op de beurs ook eigen werk terug dat ik ontbreek. Vaak deelde ik al mijn exemplaren meteen uit. Mijn beste koopje deed ik in een Free Record Shop. Voor 1 of 2 euro vond ik er Heaven up here van Echo & the Bun­

(TECHNO­DJ, MOTORCITYSOUNDS)

‘Ik heb Noordkaap­platen in de aanbieding.’ © Koen Bauters

nymen. Ik had dat album al op vinyl en cd, maar ik dacht: al­ tijd goed.’ Prijs overeen te komen? ‘Een prijs op mijn platen plak­ ken vind ik moeilijk. Wat de gek ervoor geeft, zou ik zeggen. Of

nee, ik zal net voor de start bij de andere standhouders eens kijken naar de prijszetting. Stel je voor dat ik te laag of te hoog inzet. Ik ben een slechte onder­ handelaar. Dus, allen mijn rich­ ting uit voor de buitenkansjes.’

Heb je beurservaring? ‘Niet echt. Als dj is het niet vanzelfsprekend om na een nacht draaien fris op een beurs te staan. Ik verkoop niet enkel platen uit mijn col­ lectie, maar ook uit die van twee andere mensen van Mo­ torcitysounds, mijn label en agentschap. Vroeger wou ik geen vinyl verkopen. Maar al die duizenden platen vangen wel stof en nemen ruimte in. Mijn collectie was ooit groter, maar mijn ex heeft veel ver­ kocht. Je moet ook dingen kunnen loslaten. Ik koop geen platen om aan anderen te laten zien: kijk eens hoe­ veel ik er heb.’ Wat heb je in de aanbieding? ‘Enkel vinyl. House en techno, vooral uit de beginperiode van de elektronische dansmu­ ziek. Platen die ik niet meer draai of dubbel heb, gaan mee naar de beurs. Van wat ik echt goed vind, koop ik twee exemplaren. Eén om mee te draaien en één voor de collectie. Er zijn platen bij die ik nu niet meer zou dur­ ven spelen. Op beurzen zijn sommigen daar net naar op zoek. Wat voor de één een ou­ de vod is, is voor de ander een emotioneel hebbeding.’ Koopje van de dag? ‘We hebben een kleine bak met collector’s items uit de techno­ en housemuziek van Detroit en Chicago. Daar zit­ ten dure platen bij vanaf 50 euro, enkele zelfs tegen de 100 euro. Vaak zijn dat geli­

‘Zo’n collectie vangt veel stof’.

miteerde persingen. Enkele zitten zelfs nog in de verpak­ king. Ooit vond ik voor 5 eu­ ro in een bak vol oude platen een exemplaar van Dan Cur­ tin, mijn favoriete artiest. Wat een feest.’ Prijs overeen te komen? ‘Om het gemakkelijk te ma­ ken, zullen de meeste platen 5 of 10 euro kosten. Op dis­ cogs.com kan je de waarde van een plaat nagaan. Blijk­ baar heb ik een plaat van het label Retroactive die 200 euro waard is, maar die verkoop ik nooit. Later, als ik er niet meer ben, zal ze allicht als rommel naar het container­ park gebracht worden. Dat is dan maar zo.’

© kb

D4

cultuur&media

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Een cartoon van al je vrienden Facebook lijkt wel een stripverhaal. Het sociale netwerk wordt overspoeld met kleurrijke, lollige cartoons, waarin uw vrienden de hoofdrol spelen. Want ook België bezwijkt massaal voor de nieuwste rage: Bitstrips.

Belgacom wil ‘licht uitgesteld kijken’ aanbieden. Programma’s opnemen hoeft dan niet meer. Maar voor het doorspoelen van reclame zult u extra moeten betalen.

VAN ONZE REDACTEUR

KARSTEN LEMMENS

‘Joke is the greatest gift of all’, met daarbo­ ven een cartoontekening van Joke met een strikje op haar hoofd. Het verscheen enkele dagen geleden op de tijdlijn van Facebook, en sindsdien hield het niet meer op. Intus­ sen beleefde stripverhaal­Joke ook al avon­ turen met ufo’s en met katten die op haar gezicht komen zitten. ‘Looks like Joke isn’t going anywhere for a while’, zegt het lollige onderschrift. De cartoontjes worden allemaal gemaakt met Bitstrips, een applicatie voor Facebook en smartphones. Met enkele klikken creëer je een digitaal cartoonfiguurtje dat zoveel mogelijk op je lijkt. Daarna speelt dat pop­ petje een rol in talloze automatisch gegene­ reerde cartoons, samen met de stripversies van je vrienden. Het is een razend succes. Talloze Facebook­accounts worden de laat­ ste weken bedolven onder de gepersonali­ seerde stripverhaaltjes. Populair

Nochtans is Bitstrips helemaal niet nieuw. Het bedrijfje, een start­up uit het Canadese Toronto, bestaat al sinds 2008 en de Face­ book­app is er al sinds december vorig jaar. Maar de populariteit explodeerde helemaal toen Bitstrips eind september naar iPhones en Android­smartphones kwam. Vandaag zegt het bedrijf 11 miljoen unieke gebruikers te hebben, die samen al 55 mil­ joen cartoons hebben gemaakt. Die zouden intussen 3 miljard keer zijn bekeken. De po­ pulariteit werd zelfs zo groot dat de servers van de applicatie de traffiek niet konden bolwerken. Ook in België staat Bitstrips vandaag bovenaan de lijst van de populair­ ste apps in Apples iTunes Store. Vanwaar het succes? ‘Het is een leuke time waster’, verklaart de experte sociale media Sofie Verhalle van Talking Heads. ‘Je kan je vrienden in een bepaalde setting zetten, en het is erg laagdrempelig.’ De makers van de app zeggen aan de Ameri­ kaanse krant Baltimore Sun te willen afre­

TV Replay: opnemen hoeft niet meer

Bitstrips staat in België bovenaan de lijst met populairste apps voor iPhone. © rr

kenen met ‘het frustrerende vlakke karak­ ter’ van sociale media. ‘In plaats van het­ zelfde te posten als iedereen, kan je iets cre­ eeren dat met jouw leven te maken heeft.’ Maar natuurlijk moet Bitstrips ook geld op­ brengen. Dat hopen de oprichters te berei­ ken met advertenties en het ‘verkopen’ van virtuele premium­items, zoals exclusieve digitale kleertjes voor je poppetje. En voor de toekomst wordt er zelfs aan (niet­ virtuele) pluchen beertjes gedacht. Irritant

De vraag is echter hoe lang dat succes zal blijven duren. Want net de populariteit kan ook het einde betekenen: heel wat Face­ bookgebruikers blijken die stortvloed aan tekeningetjes vreselijk irritant te vinden. Of zoals een twitteraar het stelt: ‘Bitstrips zijn verrassend handig om mensen weg te filte­ ren waarmee ik niet overeen kom.’ Op het sociale netwerk komt de combinatie van de woorden ‘bitstrips’ en ‘annoying’ opvallend vaak voor. Ook Sofie Verhalle loopt er niet zo hoog mee op, en besloot de dingen al van haar Face­ book­tijdlijn te weren. ‘Ik zie een deel men­

sen Bitstrips gebruiken. En dan zie ik een ander deel mensen tips geven over hoe je die Bitstrips kunt verbergen’, zegt ze. Intus­ sen zijn er al talloze websites die uitvoerig beschrijven hoe je van die tekeningetjes af geraakt.

De populariteit kan ook het einde betekenen: heel wat mensen vinden die stortvloed aan tekeningetjes vreselijk irritant Volgens Verhalle is het fenomeen dan ook geen lang leven beschoren. ‘Je hebt nog van die spelletjes gehad die plots opdoken, en die mensen op den duur beu raakten.’ Denk maar aan fenomenen als Farmville, dat een tijdje terug bijzonder populair was. ‘Ik denk dat Bitstrips dan ook zeer makkelijk weer zal verdwijnen.’

Tv­programma’s opnemen is te omslach­ tig en u moet er vooraf aan denken. Weldra is er een alternatief: catch­up tv, of licht uitgesteld kijken. Elk programma dat in de voorbije 36 uur is uitgezonden, kunt u met­ een oproepen, of dat is toch het principe. De Vlaamse zenders willen nog dit jaar Stievie lanceren, catch­up tv op smart­ phone en tablet. Nu kondigt Belgacom een heel gelijkaardige dienst aan: TV Re­ play. Het grote verschil is dat TV Replay ook op het tv­scherm werkt. Belgacom geeft verder nog weinig informa­ tie over zijn nieuwe dienst, die vanaf nu wordt getest door 10.000 gebruikers en er­ gens in de loop van volgend jaar op de markt komt. Maar potentieel zou het Belga­ com wel een voordeel geven tegenover grote concurrent Telenet. De Mechelse kabelaar zou ook graag zo’n catch­up tv lanceren, maar heeft nog geen akkoord met de zen­ ders over de rechten die het daarvoor zou betalen. Belgacom heeft zo’n akkoord sinds kort wél op zak, ook met VMMa. Dat zet extra druk op Telenet om snel tot een vergelijk te komen met VMMa, met wie het al meer dan een jaar grondig overhoop ligt. VMMa wil vergoed worden voor uitge­ steld kijken, Telenet wou daar niet op in­ gaan. Een Vlaams decreet bepaalt sinds kort onomwonden dat distributeurs geen nieuwe diensten mogen lanceren zonder uitdrukkelijke toestemming van de zen­ ders. Betalen voor doorspoelen

Hoeveel TV Replay moet gaan kosten, is nog niet bekend. Belgacom laat wel weten dat er twee versies komen. Alleen in versie TV Re­ play+ zult u reclame kunnen doorspoe­ len. We mogen verwachten dat die plus­ver­ sie extra kost. Dat betekent dus, dat een nieuw principe wordt geïntroduceerd in de Vlaamse media: extra betalen voor het recht om reclame door te spoelen. Dat is een principe waar de Vlaamse commerciële zenders erg voor gewonnen zijn. Of dat principe ook zal opduiken bij andere tv­dis­ tributeurs en in andere producten, moet nog blijken. (dod)

Een jurk met zes vliegtuigmo­ toren: erg handig om mee in de auto te stappen is het niet, maar dat is natuurlijk niet nodig, want je kan er mee vliegen. Als je een beetje verbeelding hebt dan toch. En verbeelding heeft Lady Gaga te over. Op de cd­voor­ stelling van haar cd Artpop in New York droeg ze deze Volantis, een excentriek kledingstuk dat ontworpen werd door haar Haus of Gaga. Ze scheerde er laag mee over de grond, en leek daarmee te symboliseren dat ook haar album geen hoogvlieger is. Toegegeven: misschien zien we er meer symboliek in dan ze be­ doelt. Maar wat we er zeker ook wel in zien, zijn de gelijkenissen met het werk van Panamarenko. Die ontwierp in 2003 al de Pepto Bismo, een vliegenier met zes propellers die volgens de kunste­ naar zo in de lucht zou kunnen,

ware het niet dat hij als stand­ beeld ver­ ankerd staat op het Antwerpse Sint­Jansplein. ‘Hij moet er zo uitzien dat de men­ sen zeggen: Pff, dat zijn twaalf motortjes met schroefjes aan, een batterij op uw rug en wham! dat vliegt bijna vanzelf ’, zei de kun­ stenaar er toen over. De constructie waarmee Lady Ga­ ga tien jaar later komt aanzetten, ziet er gesofisticeerder uit en min­ der poëtisch, maar ze is op hetzelf­ de principe gebaseerd en telt eveneens zes motoren. Misschien heeft La Gaga toch eens over het Sint­Jansplein gewan­ deld toen ze in het Sportpaleis op­ trad. FILIP VAN ONGEVALLE

Lady Gaga doet tien jaar later hetzelfde als Panamarenko

Lady Gaga.

©

afp

Panamarenko. © pn

STIJG TOCH OP!

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

D5

TRIPTIEK VAN FRANCIS BACON HAALT 106 MILJOEN EURO

Kassa voor een vriendschap

‘Three studies of Lucian Freud’ van Francis Bacon uit 1969: een brutaal vervormde figuur tegen een gouden achtergrond.

Bacon en Freud waren allebei notoire feest­ nummers en respecteerden elkaar als schilder feuille heeft. Hij legde 142,6 mil­ joen dollar op tafel, omgerekend 106 miljoen euro. En Bacon was niet eens de enige winnaar van de avond. Er kwamen liefst tien nieu­ we recordprijzen op het bord en de totale omzet (512 miljoen euro) sloeg alles. Nooit brachten naoor­ logse en hedendaagse kunst op één veiling meer op. Aan de basis van het fabelachtige resultaat voor Bacon ligt een artis­ tieke vriendschap. Francis Bacon

en Lucian Freud leerden elkaar kennen in 1945 in het landhuis van de Britse schilder Graham Sutherland, een gemeenschappe­ lijke kennis. Bacon was toen 36, Freud 23. De volgende jaren wer­ den de twee vrienden, ook al door­ dat ze allebei notoire feestnum­ mers waren, maar toch vooral om­ dat ze elkaar respecteerden als schilder. Ze zouden elkaar in de loop der jaren ook verscheidene keren portretteren. In het begin van zijn loopbaan had Lucian Freud – kleinzoon van de beroemde psychiater Sigmund Freud – een precieze, verzorgde stijl. Onder invloed van Bacon werd zijn toets ruwer en zijn bena­ dering van zijn modellen meer in­ dringend. Ook Bacon zou iets le­ ren van de bedachtzame, rustige werkwijze van zijn collega. Zijn stijl werd met de jaren minder heftig. Icoon

De geveilde triptiek ontstond in 1969, toen de vriendschap tussen de twee op haar hoogtepunt was. Tegen de stralende gouden achter­ grond springt de brutale weergave van Freuds levensgroot lichaam meteen in het oog. Bacon schilder­ de zijn collega in snelle, virtuoze penseelstreken. Door de figuur ongenadig te vervormen voerde hij de expressiviteit van het por­ tret op, al lijkt Freud er in zijn wit­ te hemd met opgerolde mouwen vrij ontspannen bij te zitten. Zelfs de prisma’s waarin Bacon de fi­ guur opsloot, lijken hem niet te deren. Three studies of Lucian Freud is een icoon omdat de twee grootste

Britse schilders van de vorige eeuw erin samenkomen, de ene als ma­ ker, de andere als model. Het is een monument voor een belangrijke artistieke vriendschap, te vergelij­ ken met de relatie tussen Picasso en Matisse. Dit kunsthistorisch as­ pect, gevoegd bij de superieure uit­ voering van het geheel, maken de recordprijs begrijpelijk. Maar ook het aanhoudende succes van de kunstmarkt, dat vorige week al mocht blijken uit de re­ cordprijs voor een portret van Giacometti, speelde ongetwijfeld een rol. Als de aangeboden werken

Nooit brachten naoorlogse en hedendaagse kunst op één veiling meer op

kwaliteit hebben, zijn de kopers nog altijd present. Op dezelfde vei­ ling haalde het metalen beeld Balloon dog (Orange) van Jeff Koons 43,5 miljoen euro, een nieuw recordprijs voor een levende kunstenaar. Het schilderij Coca­ Cola van Andy Warhol uit 1962, een van de vier werken waarop slechts één flesje is afgebeeld, ging de deur uit voor 42 miljoen euro. Het doek Passenger van Luc Tuymans bleef onverkocht.

MICHAEL BORREMANS OVER BACON EN FREUD De nieuwe recordprijs voor Bacon is beslist excessief, erkent Michaël Borremans. Maar dat kunst zo hoog gewaardeerd wordt, heeft volgens hem ook goede kanten.

‘Topwerken zijn hoge prijs waard’

pn

Dat Three studies of Lucian Freud een spectaculaire prijs zou laten optekenen, werd algemeen verwacht. Maar dat er een absolu­ te recordprijs uit de bus zou ko­ men, hoger dan de 91 miljoen euro die vorig jaar geboden werd voor een versie van De schreeuw van Edvard Munch, was toch nog een verrassing. Zeven superrijke kunstkopers bo­ den bij Christie’s in New York te­ gen elkaar op. Uiteindelijk won William Acquavella, de kunsthan­ delaar die onder meer het werk van Lucian Freud in zijn porte­

ap

©

De schilder was Francis Bacon. Het model was zijn vriend en collega Lucian Freud. En de prijs? 106 miljoen euro, een nieuw record voor kunst op een veiling. JAN VAN HOVE

©

Heeft het werk van Francis Bacon of Lucian Freud iets voor u betekend? ‘Lucian Freud vind ik een re­ delijk ouderwetse schilder. Hij kon buitengewoon goed schil­ deren, maar hij maakte por­ tretten zoals in de negentiende eeuw. Dat kun je van Bacon niet zeggen. Zijn werk heeft mij als jonge schilder sterk getroffen. Ik was onder de indruk van de hardheid en de directheid van Bacons schilderijen. Zijn werk is altijd confronterend en heel lichamelijk. Dat had ik op die manier nog nooit gezien.’ ‘Ik kan niet zeggen dat Bacon mij rechtstreeks beïnvloed heeft of dat ik veel van zijn stijl heb overgenomen. Maar hij leerde mij dat elke kunstenaar de schilderkunst opnieuw kan uitvinden, op een moment dat ik dacht dat alles al gedaan was. De overweldigende power van Bacon heeft alles te maken met zijn persoonlijkheid. Het is een kwestie van temperament.’ Komt het vaak voor dat kunstenaars elkaar zo sterk beïnvloeden als Bacon en Freud? ‘Een goede kunstenaar heeft al­

tijd invloed. Dat kun je ook hier in België zien: Raoul De Keyser heeft een hele generatie beïn­ vloed. Vandaag hebben sommi­ ge jongeren duidelijk gekeken naar het werk van Luc Tuymans of naar het mijne. Invloed is een slechte zaak als die alleen maar leidt tot na­aperij. Het is een goede zaak als je invloed aan­ wendt om er je eigen ding mee te doen.’ Hoe kijkt u aan tegen de spectaculaire recordprijzen op kunstveilingen? ‘Dat zijn mechanismen van de markt waar een eenvoudige kunstenaar geen vat op heeft. Natuurlijk zijn die miljoenenbe­ dragen excessief. Maar op zich vind ik het wel goed dat topwer­ ken hoog gewaardeerd worden. Recordprijzen gaan altijd naar stukken van de beste kwaliteit. Die zijn zeldzaam, en wat zeld­ zaam is – zoals goud of diamant – wordt nu eenmaal duur be­ taald. Ik merk het bij mijn eigen werk: de hoogste prijzen gaan naar de beste stukken. Er zit een rechtvaardigheid in. Ik ben blij dat kunst in de maatschappij hoog wordt ingeschat.’ (jvh)

D6

cultuur&media

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

DANSBIËNNALE VAN CHARLEROI BRENGT REPERTOIRE VAN TRISHA BROWN

‘Gedateerd? Dan stoppen we’ De Trisha Brown Dance Company houdt het repertoire van de Amerikaanse choreografe levendig. Ondanks Trisha Brown zelf, die zich na enkele beroertes steeds minder van haar pioniersverleden herinnert. SARAH VANKERSSCHAEVER

D

Het is tragisch: een mijlpaal creë­ ren in de moderne dansgeschiede­ nis, maar je niet meer kunnen her­ inneren hoe je die nu alweer plantte. Trisha Brown haalde dans in de jaren 60 en 70 uit de zwarte doos door voorstellingen in de openbare ruimte te brengen. Denk bijvoorbeeld aan Man walking down the side of a building in 1970, waarbij een danser een muur afdaalde. Samen met beel­ dend kunstenaars en componis­ ten als Robert Rauschenberg, Laurie Anderson en Dave Douglas maakte ze voorstellingen waarbij muziek, dans en scenografie los van elkaar werden gecreëerd. Een onafhankelijkheid die ze oppikte bij onder meer die andere pionier van de dans, de avant­gardist

Merce Cunningham. Met haar danstaal zocht Brown steeds het bijzondere in het alle­ daagse op: stappen, lopen en springen, wat resulteerde in haar typisch geometrische stijl. Even­ goed zocht Brown naar genderge­ bonden en onbewuste bewegin­ gen als uitgangspunt voor haar werk. Maar ook op mijlpalen staat een houdbaarheidsdatum, zo blijkt als we twee van haar voorstellingen zien in Parijs: For M.G.: the movie uit 1991 en Newark (Niweweorce) uit 1987 – twee werken die de ko­ mende week ook tijdens de dans­ biënnale te zien zijn. De strakke pakken die na verloop van tijd doordrongen geraken van het zweet, het ziet er eigenlijk niet uit. De afstandelijke, zelfs mono­ tone bewegingstaal zorgt ervoor

‘Trisha had altijd meer bijval in Europa. Hier maken kunsten deel uit van het dagelijkse leven’ DIANE MADDEN

dat je als toeschouwer elke secon­ de van de klok voelt tikken. De fletse kleuren, de industriële klankband die je ervan weerhoudt om je in het stuk in te leven: dit is allemaal back to the eighties. Maar toch dit: we zijn Trisha Brown na afloop des te dankbaar­ der dat ze de hedendaagse dans geholpen heeft om te zijn wat ze

C COMFORTABEL LEVEN & ZORGELOOS GENIETEN ZO17 - DO21 NOVEMBER 2013 Z

In samenwerking met

BRUSSELS B E X P E R T

I N

E X H I B I T I O N S

Overleven

Het museumgehalte van Browns repertoire ligt vandaag met ande­ re woorden hoog. Maar als deze pionier ergens zal overleven, zal het toch in Europa zijn. Haar Early works en Grand répertoire verkopen in Europa vlot uit, in te­ genstelling tot Amerika, waar ze tenslotte geboren is. ‘Trisha heeft altijd meer bijval in Europa ge­ had’, zegt Madden. ‘Hier maken kunsten deel uit van het dagelijk­ se leven. In de VS willen mensen daarentegen liever entertaind worden, terwijl Trisha’s werk toch altijd een challenge inhoudt.’ Bijzonder jammer is dat Brown niet wil dat andere choreografen met haar dansers aan de slag

gaan, in tegenstelling tot andere grande dames van de dans zoals Pina Bausch. Terwijl dat vaak het enige toekomstscenario is dat een danscompagnie rest, wil ze niet als een museumstuk, maar als le­ vende kunst opgevoerd wor­ den. ‘De dag dat we gedateerd zijn, stoppen we ermee’, zegt Madden nog. De vraag is wie het hen zal zeggen. ‘Early works’ en ‘Grand répertoire’ door Trisha Brown Dance Company, op 16 & 19/11 in Palais des Beaux Arts, Charleroi tijdens de dansbiënnale van Charleroi Danses. Die loopt nog tot 30/11 op verschillende locaties in Charleroi, Bergen, Luik en Brussel. www.charleroi­danses.be

KORTING

=

Een organisatie van

vandaag is. Een ontzettend rijke kunstvorm die ons blijft boeien.

... en feest!

-€5,50

✁

Gedateerd

Met haar danstaal zocht Brown het bijzondere in het alledaagse op: stappen, lopen en springen. © Stephanie Berger Photography.

Bij afgifte van deze bon aan de kassa betaalt u slechts €2,50 i.p.v. €8. Geldig voor 1 persoon.

EXPO

www.zenith.be Gratis toegang voor 2 personen op vertoon van uw KBC bankkaart.

110395

e dansbiënnale van Charleroi Danses brengt de komende dagen Early works en Grand répertoire, twee compilatie­avonden met re­ pertoire van Trisha Brown dat in totaal zo’n twintig jaar oeuvre overspant. Brown was ook het ge­ zicht van de eerste editie van de dansbiënnale in 1992. De cirkel lijkt dus rond. Maar 21 jaar later is er veel veran­ derd. De Amerikaanse pionier van de abstracte, postmoderne dans creëert niet langer nieuw werk, maar leidt op dit moment een te­ ruggetrokken bestaan, dicht bij haar familie en ver weg van de the­ aterpodia. Op 25 november wordt ze namelijk 77 jaar en ze heeft en­ kele beroertes achter de rug. ‘Trisha kan nog tekenen en crea­ tief zijn, maar nieuwe dansvoor­ stellingen creëren zit er niet meer in’, zegt Diane Madden voorzich­ tig. Madden is sinds 1980 aan Browns compagnie verbonden als danseres, choreografe en repeti­ tor. Vandaag leidt ze het gezel­ schap en helpt ze bij het recon­ strueren en instuderen van het re­ pertoire. ‘Door de beroertes heeft ze geheugenproblemen. Het is moeilijk om op een traject verder te bouwen als je je niet langer alles herinnert, zeker omdat die conti­ nuïteit een carrière lang haar werkwijze was.’

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

D7

Monument voor de vergeten soldaat THEATER ¨¨¨èè De zwarte schande Bleeding Bulls. Nog op 17/11 in Gent, volgende week in Turnhout en Hasselt.

‘On est arrivé! We gaan winnen! We worden echte Senegalese tirailleurs!’ Ac­ teur Maarten Goffin (Wolven, Familie) springt er bijna bij op en neer. Onder de vlag van zijn theatergezelschap Bleeding Bulls spat de energie van de scène. Zijn kinderlijke enthousiasme is dat van Seydou N‘Dyaie, een van de massa’s Afri­ kanen die zich honderd jaar geleden door de Franse kolonialen lieten overtui­ gen om in Europa te vechten ‘voor het vaderland’. In ruil werd hen het Franse staatsburgerschap beloofd. ‘Ze hebben veel onderzoek gedaan’, grijnst N‘Dyaie naar de zaal. ‘Op ons uit­ houdingsvermogen, ons krijgsinstinct en onze ongevoeligheid voor pijn en spanning. Daarop scoren wij beter dan jullie. Wist je dat ons zenuwstelsel min­ der ontwikkeld is? Onze commandant heeft ons dat verteld. Nijp maar.’ Voor auteur­regisseur Zouzou Ben Chikha van Action Zoo Humain is het verhaal van de Afrikaanse troepen bij Ie­ per maar een eerste laag bovenop grote­ re thema’s als exotisme, racisme en vroe­ ge multiculturaliteit. Vele Fransen en Duitsers kwamen voor het eerst in con­ tact met Afrikanen. ‘Al die wilde verha­ len die over ons de ronde deden’, zegt N‘Dyaie. ‘Dat we de neuzen en oren af­ snijden van onze vijanden.’ De Afrikaanse tirailleurs werden als ka­ nonnenvlees vooruitgestuurd, terwijl ze lang niet allemaal laarzen kregen. Van de 30.000 Senegalese tirailleurs die in de oorlog het leven lieten, stierven de mees­

ten niet onder Duits geweld, maar van de kou. Van bevroren voeten. Zwarte zerken

Een eervol plekje in de gewijde geschiede­ nis hebben ze er niet voor gekregen. Goffin spit voor hen in een filmpje een paar zwarte zerken op een oorlogskerkhof vol witte kruisen. De hele opzet van De zwarte schan­ de in één beeld. Verder verschijnen ook een paar Duitse spotprenten tegen de overlevende Afrika­ nen die na de oorlog naar Duitsland werden gestuurd, als bewakers van de vrede. Net als de Amerikanen waren de Duitsers als de dood voor elke interactie van die ‘viriele donkere mannen’ met de eigen vrouwen. Vele gemengde kinderen zijn later door de nazi’s gesteriliseerd.

De Afrikanen werden als kanonnenvlees vooruitgestuurd, zonder laarzen Een begraven geschiedenis? Ben Chikha laat ze niet toevallig juist vertellen door N‘Dyaies achterkleinzoon Maarten. Met zijn Afrikaans­Duitse roots is hij opge­ groeid in het Waasland, als beloftevolle jeugdvoetballer, ooit zelfs bij de jonge Rode Duivels. Zijn verhaal anno 2013 is dat van zijn overgrootvader van een eeuw eerder: eervol de vlag dienen van een vreemde club die je uiteindelijk, na bewezen diensten, buiten haar herinnering dumpt. Net omdat De zwarte schande dat verhaal van racisme en uitbuiting uit de doeken doet met een brede grijns, vergaat je zelf het lachen. WOUTER HILLAERT

Verloren onschuld

Stil, trager, stilst DANS ¨¨¨èè

THEATER ¨¨¨¨è

The phantom layer (Salva Sanchis)

Iemands lief Bart Moeyaert en Il Gardellino Gezien in Amuz op 12 november

‘De toekomst is een hemelbed. Wie heeft het in de hel gezet?’ En dan die muziek van Stravinsky. Burlesk, bij­ tend, duivels, de holle lach van de cy­ nicus. Het slot van Iemands lief klinkt als het raadsel van de 20ste eeuw. In 2010 al vroeg de Nederlandse violis­ te Janine Janssen aan Bart Moeyaert om een bewerking te maken van Igor Stravinsky’s L‘histoire du soldat. De originele tekst, geschreven door de Zwitser Charles Ferdinand Ramuz, ver­ telt een Russisch sprookje over een soldaat die zijn viool aan de duivel verkoopt. En dus: zijn ziel. De bewerking werd in het boekje Ie­ mands lief gegoten, maar stond nog maar één keer op het podium. Dat smeekte om een remake. Voor het jaarlijkse Vredesconcert bracht Amuz Moeyaert als verteller samen met en­ kele van de fijnste muzikanten. Moeyaerts tekst knipoogt en glimlacht, maar doet niets af aan de tragiek van het sprookje dat Ramuz en Stravinsky

Voetballer of soldaat: na bewezen diensten wordt de Afrikaan vergeten. © rr

Een tragisch sprookje. © rr

samen bekokstoofden in het laatste jaar van WO I. Het lot van Benjamin Popov, geen held maar ‘gewoon ie­ mands lief en iemands zoon’, doet op de vooravond van een jaar vol Grote Oorlog­herdenkingen onvermijdelijk denken aan de verloren onschuld van een heel tijdperk. Moeyaert voedde in Amuz zijn eigen tekst als geen ander. De avond dreef voort op de ontroering die je voelt voor iemand die simpelweg durft te vertellen. Kwetsbaar en zonder groot vertoon, maar met de moed om naar de diepte te reiken. De tekst had wat korter gemogen: het duurde net iets te lang vooraleer de muzikanten hun duivels konden ont­ binden. Maar eens de trein was ver­ trokken, was er geen houden meer aan. Vooral de violiste Shirly Laub en de klarinettist Benjamin Dieltjens gin­ gen met Stravinsky’s hoekige partituur aan de zwier. Een vertelconcert vol weemoed en ijzersterke muziek. ANNEMARIE PEETERS

Gezien op 23/10 in STUK, Leuven. Nog op 15/11 in Monty, Antwerpen en 18/12 in Kaaistudio’s, Brussel. www.kunst­werk.be

‘Goeieavond. Mijn naam is Salva Sanchis en ik ben de choreograaf van The phantom layer. Ik wil jullie vertel­ len dat er geen muziek zal zijn. Ik heb niet voor stilte gekozen om een “droge” voorstelling te maken maar om de muzikaliteit in de dans beter tot zijn recht te laten komen.’ Nooit eerder zagen we een choreograaf bij aanvang het podium beklimmen om de toeschouwer op zijn blik aan te spreken. Maar zoals Sanchis het doet, werkt het. Er sluipt een begripvolle openheid in ons kijken, een zachtheid in onze hoge verwachtingen. In zijn uitgepuurde oeuvre zoekt San­ chis steeds stilte, traagheid en be­ dachtzaamheid op. Geen grootse geba­ ren in voorstellingen als Angle (2012) en now h e r e (2011). Wel een stijlvast continuüm dat de toeschouwer soms durft laten twijfelen tussen waardeoor­ delen als traag en saai. The phantom layer duurt een uur en voert twee mannen en een vrouw op.

Hautain? Of genereus? © rr

De titel maakt zichzelf waar: op de achterwand wordt het podium op­ nieuw geprojecteerd, net als de drie dansers, die zich doorheen de voorstel­ ling opnieuw ontdubbelen. Zo ontstaat er een live choreografie op de scène en een echo van geprojecteerde choreo­ grafieën op de achterwand. Twee vingers op de grond, wandelen van linkerhoek vooraan naar rechter­ hoek achteraan, een schouder tegen de muur, een blik naar de ander, maar ook een meer energetische danstaal: bij Sanchis heeft elke beweging een sa­ crale dimensie. Alles is bewust. The phantom layer lijkt soms hautain door die sérieux en het radicaal mini­ malisme. Evengoed is het genereus omdat het ons wijst op de authentieke kwaliteiten van dans: geluid, bewe­ ging, stilte, een toestand, onbewuste bewegingen bewust maken. Kwalitei­ ten die we in de alledaagse drukte ver­ geten. En waarvoor we dus ook moeite moeten doen om ze te appreciëren. SARAH VANKERSSCHAEVER

D8

wetenschap

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Nanotrein legt eigen sporen Onderzoekers van de universiteiten van Oxford en Warwick melden in Nature Nanotechnology dat ze erin slaagden om een systeem in elkaar te knutselen dat zijn eigen spoorwegen van een paar honderdste millimeter lang legt, vracht vervoert en vervolgens zelf de sporen weer opruimt. Ze keken het trucje af van de natuur, met name van de ‘melanoforen’ die sommige vissen gebruiken om hun kleur te laten passen bij de achtergrond

waarop ze liggen. Hun huidcellen heb­ ben een spoorwegnet zoals het Belgi­ sche, met één centraal punt waar alle sporen heen leiden. Motors verplaatsen zich over die sporen, en slepen kleur­ stoffen mee. Als al die kleurstoffen in het centrum zitten, lijkt de cel lichtge­ kleurd; als ze zich over de cel versprei­ den, lijkt ze donkerder. De onderzoekers bouwden hun sporen niet van eiwitten, zoals de vissen, maar van DNA. Daarover lieten ze een uit de

natuur gehaald motortje lopen, een kinesine. Dat rijdt op ATP­brandstof, zoals alle onderdelen van een cel. Met twee zo’n kinesines bouwden ze een sporenleggende nanorobot; voor het transport van DNA­stukjes gebruikten ze wagentjes met één kinesine. DNA is een handig bouwmateriaal, om­ dat je het kunt programmeren. Zo kon­ den de onderzoekers bepalen welke spoorstaven aan welke andere zouden klikken, en konden ze de wagentjes la­

den met instructies voor elkaar. Ze bouwden een stervormig spoorweg­ net, en zetten er wagentjes met een groen fluorescerende kleurstof op. Wan­ neer ze ATP toevoegden, verspreidden de wagentjes zich. Met nog meer ATP dromden ze weer samen in het cen­ trum. Dan zonden ze wagentjes met een DNA­bevel om de kleurstof los te laten, waarna ze wagentjes stuurden met een signaal om de sporen weer op te bre­ ken. (pvd)

Oude oceaan was dubbel zo zout Een mens zou verwachten dat de oceanen altijd maar zouter worden van al dat afgesleten landschap dat erin terechtkomt. Niet dus. Ten tijde van de dinosaurussen was de Atlantische Oceaan zouter dan nu. PIETER VAN DOOREN

O

nderzoekers van de Ameri­ kaanse geologische dienst on­ derzochten een oude krater aan de kust van Virginia, iets ten zuiden van Washington, de Chesapeake Bay ­krater. Die ontstond 35 miljoen jaar geleden, toen een ruimterots van drie kilometer het einde van de dino­ saurussen nog eens dunnetjes overdeed en een krater sloeg van zo’n honderd kilometer doormeter. Daar is nog nauwelijks iets van te zien in het landschap – hij ligt groten­ deels in zee – maar de geologen kennen hem. Op verschillende plaatsen in het ge­ bied deden ze boringen. Bij die boringen en analyses zijn een vijftig­ tal geleerden uit twaalf landen betrokken. Ward Sanford en collega’s van de US Geolo­ gical Survey maakten van de gelegenheid gebruik om het grondwater diep onder de krater eens nader te bekijken, op ongeveer een kilometer diep. Het bleek zeewater uit het Vroege Krijt, ergens tussen 100 en 145 miljoen jaar oud (het Krijt eindigde, samen met de dinosaurussen, 65 miljoen jaar gele­ den bij de gigantische inslag van een tien kilometer grote ruimterots in Mexico). In het Vroege Krijt waren er al volop dino­ saurussen, maar was de Atlantische Oceaan nog niet de oceaan van vandaag, eerder een enorme binnenzee. Bij het begin van het krijt, 145 miljoen jaar geleden, was Noord­ Amerika­plus­Europa zich aan het los­ scheuren van Noord­Afrika. De kloof ertus­ sen was met water gevuld, maar omdat Zuid­Amerika aan de ene kant vastzat aan Noord­Amerika, maar aan de andere kant nog helemaal tegen Afrika aangevlijd lag, had die kloof geen noemenswaardige uit­ gang naar de wereld­oceaan omheen de enorme landmassa. Pas 130 miljoen jaar ge­

Water borrelt bovenaan uit de boorpijp. In de gasbellen zit ongewoon veel helium, wat hielp bewijzen dat het om zeewater uit de Oude Atlantische Binnenzee ging. © Herbert Pierce

leden ontstond er ook een kloof tussen Zuid­Amerika en Afrika, die de Zuidelijke Atlantische Oceaan zou worden. Tegen 100 miljoen jaar geleden moet de Atlantische Oceaan zijn huidige zoutgehalte hebben ge­ kregen.

halte van antieke oceanen meestal onrecht­ streeks afgeleid moet worden van de geo­ chemische eigenschappen, de isotopenver­ houdingen en de fossielen in het gesteente in de boorkernen. Oud zeewater is zeld­ zaam.

Trots

Volgens modelberekeningen op de metin­ gen van onder andere waterstof, zuurstof, boor, strontium, zwavel en hun isotopen, bleef het water van die binnenzee al die tijd onverstoord bewaard in de sedimenten on­ der wat 35 miljoen jaar geleden de krater zou worden. Sanford mat het zoutgehalte van het water dat met de boorkernen mee omhoog gekomen is, en kwam uit op gemid­ deld 70 promille, het dubbele van het huidi­ ge zeewater. Hij is nogal trots op die meting, omdat ze rechtstreeks het originele zout in het originele water mat, terwijl het zoutge­

Het zoutgehalte bedroeg zeventig promille, het dubbele van vandaag Hoewel, ‘rechtstreeks gemeten’ is wat over­ dreven. De onderzoekers hadden flink wat reken­ en redeneerwerk bovenop hun me­ tingen nodig, omdat bij de inslag de geolo­ gie grondig verstoord werd, en er een enor­

me hitte­ontwikkeling moet zijn geweest. Maar niet genoeg om alle water in de onder­ grond weg te koken, zo konden de geologen aantonen. En sommige rotsblokken in het puin in de krater zijn zo enorm groot dat ze nooit tot helemaal in hun binnenste ver­ stoord zijn geweest. Als ze ook nog rekening hielden met insijpelend water van elders, en met water onder de krater dat eerst om­ laag was geperst en na de inslag terug om­ hoog kroop, konden ze een betrouwbaar zoutgehalte bij elkaar redeneren. Uit het helium dat in het water was opge­ lost, konden de onderzoekers berekenen dat het water 180 miljoen jaar oud was, met een foutenmarge van 80 miljoen jaar. De ge­ steentelaag waarin het zat, is ook van elders in de VS bekend, en nauwkeuriger geda­ teerd. De gecombineerde foutenmarges van beide dateringen leiden tot een datum tus­ sen 145 en 100 miljoen jaar geleden.

Knack Black 8 x per jaar

op het veelzijdige aanbod Knackproducten:

Digitale toegang tot alle Knacknummers sinds 1995:

51 x per jaar

51 x per jaar

51 x per jaar

9 x per jaar

9 x per jaar

4 x per jaar

Actualiteit

Lifestyle

Entertainment

Politiek, historisch, cultureel...

Het gezondheidsmagazine

Mondiale thema’s

Knack

Knack Weekend

Knack Focus

Knack Extra

Bodytalk

MO*

Interessante boeken of boekenreeksen

CD’s

DVD’s

Voortaan bent u een geduchte tegenstander in tal van televisiequizzen.

Overal ter wereld kan u onze magazines integraal en gratis raadplegen op uw:

Gratis toegang tot digitale diensten.

U mist geen enkel nummer.

Knack abonnement

Knack verwent abonnees regelmatig met exclusieve kortingen

Probeer het proefabonnement. 3 maanden voor 30 euro.

iPhone

Android-toestel

U kan uw abonnement in schijfjes betalen via domiciliëring.

Ontvang uw persoonlijke Knack Clubkaart.

U kan uw abonnement online beheren.

Speciale uitgaven op magazine-formaat en op luxe papier gedrukt. Met geplastificeerde cover en met nuttige informatie over lifestyle en gastronomie.

Als u alle voordelen optelt die aan het Knack-abonnement verbonden zijn, wint u uw abonnementsgeld in geen tijd terug.

iPad

ticket ticket ticket ticket

PC

Via deze applicaties heeft u eveneens toegang tot de nonstop newsfeed van knack.be.

U kan op knack.be

Gratis tickets

Permanente kortingen

permanent de actualiteit volgen. Bent u onderweg, dan wordt u automatisch doorgestuurd naar m.knack.be, de mobiele website van Knack.

voor film avant-premières, theatervoorstellingen, concerten, evenementen,…

bij tal van musea, theaters, kunstcentra,... Meestal geldig voor twee personen.

@

Schrijf u in op onze dagelijkse nieuwsbrief.

Dinsdag vanaf 21u

Dankzij Knack Club

Korting

leest u Knack, Knack Weekend en Knack Focus volledig online op knack.be.

boekt u uw citytrip aan een uitstekende prijs-kwaliteitsverhouding.

op al uw bestellingen bij mediaclub.be.

U kan uw favoriete magazine laten opsturen naar uw vakantieadres. Gratis binnen België of tegen bijbetaling van portkosten voor het buitenland.

U heeft ook de mogelijkheid om tijdens uw vakantieperiode uw abonnement tijdelijk te onderbreken. Uw abonnementsperiode wordt dan automatisch verlengd.

Het Knack-abonnement. Helemaal erover. Als ‘Helemaal Knack’ onze visie is, dan moeten we maar bewijzen dat we onze abonnees helemaal verwennen. Als Knack-abonnee krijgt u dan ook veel. Het

is evident dat u sterke analyses en artikels krijgt over actualiteit, lifestyle en entertainment. Niet alleen in de wekelijkse magazines, ook in de dagelijkse newsfeeds.

Maar het Knack-abonnement reikt u nog meer bijzondere dingen aan. Van boeken, avant-premières en VIP-voorstellingen over reizen en musea tot luxe uit-

gaven over gastronomie. Al deze voordelen voor abonnees, misschien is het ‘helemaal erover’, maar het is wie we zijn en wie u bent: Helemaal Knack.

Surf vandaag nog naar www.knack.be/kennismaking

Profiteer nu van het uitzonderlijk aanbod. 3 maanden ‘Helemaal Knack’ voor slechts 30 euro.

D10

hart&hoofd MIJN INSPIRATIE

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

VANAVOND ‘STILLE NACHT’ IN LEUVEN

MENNO MEYJES Menno Meyjes is regisseur en scenarioschrijver. Hij regisseerde ‘Het diner’, de verfilming van het gelijknamige boek van Herman Koch, vanaf 7/11 te zien in de bioscoop.

DE MENS Hugues C. Pernath ‘Ik ontdekte Pernath via een recensie in NRC Handelsblad. Ik werd vreemd onwel wakker, midden in de nacht in Los Angeles, met een verloren, wanho­ pig gevoel. Ik greep naast me en had de krant beet. Toen ik die opensloeg, was het eerste wat ik zag twee gedich­ ten van Pernath. Hij heeft me bijge­ staan, die nacht.’ ‘Het is zo mooie poëzie. ‘En terwijl het schrale water uit de wonden sijpelt, beluistert de nakende nacht mijn schroevend hart.’ Prachtig toch? Die man heeft dat geschreven en toch is hij zo onbekend. Dat vind ik wreed van het leven.’ ‘Ik zit niet ’s avonds met een gedich­ tenbundel op schoot, maar ik heb wel graag poëzie in de buurt, om inspiratie in te zoeken, bijvoorbeeld voor een film. Als je een gebrek aan inspiratie voelt, komt het erop neer dat je het niet meent, dat je er geen zin in hebt. Dan is het kwestie van te zoeken naar iemand die dat wel heeft. En dan kan ik weer een potje schrijven.’ HET BOEK ‘All the pretty horses’ van Cormac McCarthy ‘Ik heb dat boek hier op mijn bureau liggen. Om de zoveel tijd pik ik het op en lees ik het be­ gin en einde ervan. Wat hij © rr geschreven heeft, is zo ge­ meend, dat raakt me enorm. En dan denk ik: die man zat ook maar ge­ woon voor zijn bureau toen hij dat schreef.’ ‘Het Wilde Westen is al dood geschre­

ven door allerlei schrijvers en toch weet McCarthy er iets origineels van te maken. Hij is een voorbeeld voor mij: diep gaan, daar gaat het om.’ HET BEELD ‘Las meninas’ van Diego Velazquez ‘Het zal misschien wat potsierlijk klin­ ken, maar ik ben al eens naar Madrid gevlogen speciaal om dat schilderij in het Prado te kunnen zien. Akkoord, het is een prettige stad en ik heb er vrienden wonen, dus ik heb redenen te over om erheen te gaan. Maar ik ben bijna nooit in Madrid zonder eens in het Prado te passeren en dan meteen een bedevaart naar dit schilderij te maken. Ik heb het nu al zeker twintig keer gezien.’ ‘Het is zo’n mysterieus schilderij, zo moeilijk te begrijpen. Er bestaan na­ tuurlijk veel theorieën over, maar soms moet je ook aanvaarden dat het niet te vatten is. Ik merk dat nu met Het diner ook: we hebben vaak de nei­ ging om alles uit te kauwen. Maar de dingen grijpen vaak aan om redenen die we niet begrijpen. Dan sta ik voor dat schilderij en vraag ik me af waar­ om ik ernaar sta te kijken, net zoals die andere slachtoffers rond me in het museum.’ HET LIED ‘Videogames’ van Lana Del Rey ‘Mijn muzieksmaak verandert continu, maar ik moet toegeven dat die wat platvloerser is. Ik luister veel naar Rihanna, Beyoncé en Adele. Laatst had ik een vriend over de vloer en toen ik Britney Spears oplegde, zei hij: “Jij hebt de muzikale smaak van een 14­ja­ rig meisje.” Dat klopt.’ (lacht) Ik luister niet naar muziek als ik aan het werk ben, maar anders heb ik vaak de radio opstaan. En ik luister bijna uitsluitend naar popmuziek. Tja, ik wou dat ik kon zeggen dat ik net naar een concert van Brahms aan het luisteren was.’ (cj)

Uit de clip van ‘Videogames’ van Lana Del Rey. © Marc Driessen/Hollandse Hoogte

De stilte die je kan horen

Burgervader Louis Tobback mag voor een keer op beide oren slapen: Leuven houdt een Stille nacht. De Nederlandse schrijver Oscar van den Boogaard verdraagt geen lawaai en fluisterde zijn verlangen naar stilte tot deze tekst. ‘Als ik schrijf, gaat het meer over het wit onder de letters.’

’s

Morgens is er altijd een magisch moment. Het zijn er een paar, ik weet niet hoeveel. Tussen nacht en dageraad. Het wordt al licht maar de vogels zijn nog niet begonnen met fluiten. Ze houden nog even hun adem in. Het is echt helemaal stil. Ik heb ooit gelezen dat vogels niet met­ een zingen als ze ontwaken. Ze rekken zich eerst uit, poetsen hun veren en vliegen naar een goede zangplaats. De merel begint altijd, dan de zanglijster, de houtdief, het roodborstje, de grote lijster, de tortelduif, de fazant en dan pas het winterkoninkje. En straks het brommertje van de krantenbezor­ ger en dan de eerste auto in de straat. Maar zover is het nog niet: eerst die prachtige stilte. Ik herinner me uit mijn lagere schooltijd het jaarlijks bezoek van de schoolarts. Op het speelplein stond zijn zilveren autobus gepar­ keerd. Een voor een moesten de kinderen binnen gaan. Niemand wist wat er achter de geblindeerde ramen gebeurde. Ieder jaar con­ troleerde de hand van de dokter of mijn teelballen waren ingedaald. Dat waren ze ieder jaar! Ik herinner me ook de gehoortest. Koptelefoon op en ogen sluiten. Je moest de hand opsteken wanneer je een pieptoon hoorde. Ik vond het kosmisch. De tonen klonken steeds verder weg. Alsof je verlo­ ren raakte in het heelal. Ik moest mijn oren spitsen en bereikte de grens tussen horen en niet meer kunnen horen. De grens tussen

werkelijkheid en verbeelding. Ik wilde de jongen zijn met de beste oren ter wereld en gaf een teken, maar de arts verzekerde me dat het absoluut stil was. Ik riep: ‘Ik hoor iets, héél ver weg.’ Hij zei: ‘Misschien hoor je iets heel diep van binnen.’ Daarna controleerde hij voor de zekerheid nog even mijn teelballen. Héél ver weg of héél diep van binnen. Dat heeft me sindsdien altijd gefascineerd. Bevrijdende schreeuw

Ieder jaar op 4 mei was het bij ons om acht uur ’s avonds twee minu­ ten stil. Mijn vader en ik hadden eerst de vlag plechtig half­stok ge­ hesen. Mijn moeder stond met haar zonnebril op vanachter het raam toe te kijken. Ik wist dat we de slachtoffers van de Tweede We­ reldoorlog moesten gedenken, maar hoe kun je iets gedenken wat je nooit hebt meegemaakt? Ik stel­ de me kapotgeschoten soldaten voor in een plas bloed en Joden op een stapel gegooid. De kerkklok sloeg acht. Mijn vader klikte de hakken van zijn schoenen tegen elkaar en deed de militaire groet. Dan was het stil. Mijn zusjes ston­ den roerloos op het grasveld. Het verkeer op straat was opgehou­ den. Mijn vader bleef stram in de houding staan. Mijn moeder stond stil achter het raam. De tijd hield op te bestaan. Toen ik in Amsterdam ging stude­ ren, woonde ik vlakbij de Dam. Ie­ der jaar op de avond van 4 mei keek ik vanuit de massa toe hoe de koningin een krans legde bij het

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

D11

Vlaanderen heeft ook stiltegebieden, zoals dit van Dender­Mark.

monument. Na de militaire trom­ petsignalen sloeg de klok van de Nieuwe Kerk en was het twee mi­ nuten stil. Ik ontdekte de enorme kracht die leeft in een stilte die door zoveel mensen wordt ge­ deeld. Wanneer een omstander er doorheen begon te praten, was het alsof er een steen door een raam werd gegooid. De schreeuw van de

Twee minuten stilte kan voor iemand absolute onderdrukking zijn, en een flinke schreeuw kan bevrijdend werken

man die nu bekend staat als de Damschreeuwer lokte bij de her­ denking in 2010 totale paniek uit. Mensen probeerden te vluchten, dranghekken vielen omver en de koningin en haar gevolg werden in veiligheid gebracht. Ik kan me heel goed voorstellen dat een indi­ vidu twee minuten stilte kan bele­ ven als absolute onderdrukking, en dat een flinke schreeuw bevrij­ dend kan werken. Als kind was het ’s nachts nooit stil. Omdat ik de driftige naald­ hakken van mijn moeder hoorde en af en toe het slaan met deuren.

©

Katrijn Van Giel

Ik ben sindsdien héél onverdraag­ zaam als het om lawaai gaat. Ik er­ vaar het als ongeoorloofde grens­ overschrijding. Als puber maande ik volwassenen om me heen aan om minder hard te praten. Ik ge­ baarde minzaam met mijn hand of het volume wat zachter kon. Ik vroeg de tuinman of hij kon op­ houden het gras af te rijden wan­ neer ik aan het studeren was. Ik doe het nog steeds. In restaurants: iets minder luid graag! Wanneer mijn vrienden met mij op stap zijn en merken dat ik last heb van het lawaai van anderen, roepen ze: ‘Oscar, houd je in!’ De stilste stilte heb ik in Spanje met mijn vader ervaren. Het was een angstvallige stilte, haast ex­ plosief. Mijn vader en ik keerden in Barcelona terug in ons hotel na een lange fietstocht. De lounge zat vol schreeuwende Spanjaarden die keken naar de wereldkampi­ oenschappen voetbal. Misschien was het wel de finale. Mijn vader die altijd de meest simpele oplos­ singen zocht voor problemen, liep naar de stekker van de televisie en trok die eruit. Toen was het stil. Tientallen Spaanse macho’s hiel­ den hun adem in. Het was een stil­ te voor de storm. Mijn vader liep op zijn wielrenschoentjes tik tik tik naar de balie en vroeg de sleu­ tels van onze kamer. Pas toen we in de lift zaten, barstte het lawaai los. Koptelefoon

Toen ik jaren geleden buiten de stad ging wonen, dacht ik: voort­

aan is het stil. Maar toen ontdekte ik het geluid van de uilen ’s nachts, de wind in de bomen, de eerste vo­ gels. En dan op sommige dagen de snoeimachines, de maaimachines en de bladblazers. Laatst nog mijn gepensioneerde buurman die zich met een ongelooflijk luid apparaat bekommert om de randjes van zijn gazon. Ik probeerde te denken

Ik heb nog nooit met iemand zo’n goede stilte gevoerd als die keer in de trein met de man met wie ik later zou trouwen

aan de deugden van het hart: vriendelijkheid, niet oordelen, in­ nerlijke stilte, bedachtzaamheid, geduld. Maar zijn machines ver­ stoorden mijn innerlijke stilte. Ik riep naar hem door zijn dikke haag, maar hij kon me niet ver­ staan. Ik sprong en zwaaide met mijn armen en toen merkte hij me op. Hij deed zijn grote koptelefoon af maar kon me nog steeds niet ho­ ren omdat hij zijn machine liet ra­ telen. Toen kreeg hij het lumineu­ ze idee om die machine af te zet­ ten. Ik zei dat ik echt last heb van dat lawaai en toen zei hij met een

blijde glimlach: ‘Ik heb ook een koptelefoon voor u!’ De afspraak in dit dorp is dat de machines op zondag zwijgen. Wat ik niet verdraag, is wanneer dan ergens machines staan te loeien. Dan stap ik op mijn fiets en maan mijn dorpsgenoot tot stilte. Om­ dat bijna iedereen hier een zwem­ bad heeft, krijg je bij mooi weer te maken met die zwembadgeluiden natuurlijk. Mensen hebben de nei­ ging te schreeuwen en gillen als ze te water gaan. Maar blije mensen storen me minder dan machines. Omdat je de wereld niet kunt ver­ anderen, moet je aan jezelf wer­ ken. De Benedictijnse monnik Anselm Grün helpt mij daarbij. Hij schrijft dat een willekeurig storend geluid even nuttig kan zijn als stilte. Hoe? ‘Door je verzet tegen het lawaai te laten varen, door het lawaai te laten zijn wat het is, brengt die aanvaarding je ook naar dat rijk van innerlijke vrede dat stilte is.’ Het wit onder de letters

In de trein reis ik altijd in stilte­ coupés en het moment dat iemand zijn mond opendoet, leg ik mijn wijsvinger op mijn mond. Dat deed ik ook toen in 1999 in de trein van Brussel naar Amsterdam een man mijn stiltecoupé binnen­ kwam. Ik heb nog nooit met ie­ mand zo’n goede stilte gevoerd als die keer in de trein met die man met wie ik later zou trouwen. Vroeger dacht ik dat mensen die in een restaurant zwijgend tegen­ over elkaar zitten elkaar niets te

vertellen hebben. Ik zag het als een schrikbeeld: zo wilde ik later niet worden. Nu weet ik hoe fijn het is om samen te genieten en geen woorden nodig te hebben. Vroeger dacht ik dat ‘spiritueel zijn’ betekent: over spiritualiteit praten. Ik babbelde oeverloos met mijn vrienden over god of geen god, over het heelal en de sterren, over wie we waren en wat de zin is van het leven. Nu weet ik dat spiritualiteit veel meer met stilte te maken heeft. De dingen die niet gezegd worden. Zoals dat is met liefde: het is niet omdat jet het woord gebruikt dat je het ook op dat moment kunt voelen. Hoewel ik een schrijver ben, is dat wat niet in woorden is uit te drukken mijn doel. Als ik schrijf, gaat het mis­ schien meer over het wit onder de letters. De stilte verdwijnt in de wereld. Maar ook de duisternis. Echte duisternis. Die is voor later als we dood zijn. Laat het dan in gods­ naam stil zijn. Laat het duister echt duister zijn en het licht echt licht. En de stilte echt stil. Niet meer dat gebabbel. Niet meer de waan van de dag. Niet meer die woorden die altijd ontoereikend zijn. Vanavond houdt Oscar van den Boogaard een ‘Stille nacht’ in de Leuvense stadsschouwburg met de auteurs Joke J. Hermsen, Bart Moeyaert, Maud Vanhauwaert en Lies Van Gasse. De muziek is van Nils Frahm en Chantal Acda.

ZWEEDS RAADSEL

een smartphone van Samsung

SUDOKU 6 9

• Type: GALAXY SIII 16GB BLUE • Fototoestel: 8 megapixel • Bluetooth: Ja, 4.0 • Wi-Fi: Wi-Fi B/G/N • Besturingssysteem: Android OS 4.0

clown

dieren- wasdom geluid

bloem niet een

plaats op Sumatra deel van een paragraaf

vogel soort papegaai

polijststeen landbouwwerktuig

pointe 8 geschaakte 4 vrouw

plaats in Frankrijk

insecteneter

5

4 3 7 5 8 1 6 9 2

5 1 9 2 6 4 3 8 7

9 2 5 3 1 8 7 4 6

3 8 6 4 7 5 9 2 1

5 3 1 2 6 7 4 9 8

7 4 1 9 2 6 5 3 8

7 8 6 1 4 9 2 5 3

4 2 9 8 3 5 1 6 7

8 5 2 3 9 6 7 4 1

1 6 7 5 8 4 9 3 2

3 9 4 7 2 1 5 8 6

9 4 8 6 7 2 3 1 5

6 7 5 4 1 3 8 2 9

Doorbijter

4 5 6 7 8 9 10

vrede (Russisch)

plaats in Engeland

schil 6 primaat 1

sierplant 3

neusknijper

loopvogel © Puzzelland.com

Breng de omcirkelde letters over naar de vakjes in de letterbalk en vorm het sleutelwoord 2

3

4

5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

6

7

8

SMS het gevonden sleutelwoord naar het nummer 6022 (€1/sms verzonden/ontvangen) of BEL met uw vast telefoontoestel naar 0905 23 039 (€ 2/oproep)

LOTTO

JOKER+

OPLOSSING NR. 10554 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 2 3 4 Hoofdredacteur: 5 Karel Verhoeven VERTICAAL 6 Opiniërend hoofdredacteur: 1. Onderscheidingsteken; 2. open plek in een 7 Bart Sturtewagen bos, deel van een trap; 3. benodigdheden, 8 Chefs nieuws en redactie: nauw; 4. snavel, melkgerecht; 5. doorn, Bert Bultinck, Karin De7.Ruyter en Ruud 9 noot; 6. als onder, overblijfsel; identiteitsGoossens bewijs, fijngemalen graan; 8. heldendicht, 10 Chef weekendkrant: Tom Heremans schmink; 9. Ierland, grootmoeder; 10. het Nieuwsmanagers digitaal: uiterste, vetus testamentum (afk.). Bart Dobbelaere en Lies Lecomte Personeelsmanager: Peter Boon Financieel manager: Toon van den Meijdenberg Marketing manager: Emmanuel Naert Secretariaat: Christine Renaer, Rita Steyaert, fax: 02­467.26.96 Art director: Johan Dockx Huiscartoonist: Lectrr, [email protected] Marketing: Floris Benoit, Griet Busschaert, Tina Van den Meersschaut, Els Weckx Klantendienst Gratis nummer voor de automatische registratie van bezorgingsklachten van de dag zelf: 0800­500.91 (8 tot 20 u.) Klantendienst lezers: 02­790.21.10

2

PRIJS: LAPTOP TOSHIBA C50D-A-10K WINNAAR: SEGERS LEO – MAASMECHELEN SLEUTELWOORD DO 07/11/2013: SPREIDEN

CULTUUR & MEDIA & WETENSCHAP UW GIDS VOOR HART EN HOOFD b b b

Joke van Leeuwen wint de AKO Literatuurprijs >4 Christo pakt weer uit >6 Elke mens heeft een slangensensor >8

DE STANDAARD DINSDAG 29 OKTOBER 2013

HET GENOT VAN N­VA kleedt België uit 6­7

WAAROM HET MACABERE FASCINEERT

m

Waaro we zo GRIEZELEN graag

L

I M A

A S E

.

.

B A C

I

L

V

I

.

E

E R

A R U B A . T E E N (8 tot 17 u.); fax: 02­790.21.19 [email protected] . T A L G . W E I Pwww.standaard.be/e­loket I E T E I T . L G E D . S T E R K T E Verkoopsvoorwaarden De Standaard R E M . A R I A . N België Abonnementen: Rtel.:E 02­790.21.10 E P . S(8 tot O 17 F u.); A . Ofax:. 02­790.21.19 D O F T . K A F Nwww.standaard.be/abonnement O E S T . D A M E Premium abonnement: € 100 voor 3 maanden, € 372 voor 12 maanden, © Puzzelland 2 maanden via domiciliëring voor € 62 Digitaal abonnement: € 63 voor 3 maanden, € 246 voor 12 maanden, 2 maanden via domiciliëring voor € 41 Weekend­abonnement: € 57 voor 3 maanden, € 114 voor 6 maanden, € 222 voor 12 maanden Vakantieservice voor abonnementen: www.standaard.be/opreis of 070­35.00.92 De Standaard www.standaard.be m.standaard.be (mobiele toestellen) Corelio Publishing NV, Gossetlaan 30, 1702 Groot­Bijgaarden tel: 02­467.22.11, fax: 02­467.26.96

DE STANDAARD 29% GOEDKOPER LEZEN?

griezelen

DAGBLAD / EDITIE 2,10 NEDERLAND € BELGIE € 1,40

1,65 LUXEMBURG €

ARD.BE

©

OKTOBER 2013 NR. 253 WWW.STANDA DINSDAG 29ANTWERPEN 90STE JAARGANG,

rr

D10

Wedstrijd t/m 17/11/2013 om 23u59. 1 winnaar per week. Deelname per sms: €1/sms verzonden/ontvangen, €4 per volledige deelname. Deelname per vaste telefoon: € 2. De winnaar wordt persoonlijk verwittigd. Technische helpdesk: tel. 02/422 78 78 - [email protected]. De verwerking van deze gegevens is onderworpen aan de bepalingen van de wet op de bescherming van de persoonlijke le€1/SMS verzonden/ontvangen venssfeer van 8 december 1992. Minderjarig? Vraag toestemming aan je ouder(s). Reglement op aanvraag. PP SMS Games, Abeelstraat 29A - 9600 Ronse

TREKKING VAN 13 NOVEMBER 2013 Winnende nummers: 8 ­ 15 ­ 27 ­ 28 ­ 41 ­ 43 Bonusnummer: 20 OPLOSSING 6 juisteNR. 10554 0 elk €0,00 5+1 2juiste €0,00 3 4 5 6 7 0 8 elk 9 10 M A . B A 49 C elk I L 15 L Ijuiste €3.259,50 E . V I E R . E 24+A Sjuiste 131 elk €296,70 3 A R U B A . T E E N 4 juiste 2.520 elk €28,50 4 D . T A L G . W E I €10,30 E T E I3.704 T . elk L G 53+P Ijuiste . S T 43.456 E R K elk T E 63 E Djuiste €5,00 7 R E M . A R I A . N 2+ juiste 33.129 elk €3,00 8 R E E P . S O F A . O . D 16/11/2013 O F T . K zo'n A F€1.500.000 9Jackpot

VERTICAAL 1. Onderscheidingsteken; 2. open plek in een bos, deel van een trap; 3. benodigdheden, nauw; 4. snavel, melkgerecht; 5. doorn, noot; 6. als onder, overblijfsel; 7. identiteitsbewijs, fijngemalen graan; 8. heldendicht, 10 N O E S T . D A M E schmink; 9. Ierland, grootmoeder; 10. het uiterste, vetus testamentum (afk.). © Puzzelland

WINNAAR VORIGE WEEK

6022

6 8 9

LOTERIJ

HORIZONTAAL 1. Wier, duidelijk; 2. afgemat, vervolgserie; 3. deel van het lichaam, voorgerecht; 4. van een, beteuterd; 5. heimelijk, Rijksuniversiteit; 6. symbool krypton, oud; 7. eikenschors, hijswerktuig; 8. grafheuvel, muze van het heldendicht; 9. gier, met medewerking van; 10. soort leer, muziekgenre.

COLOFON

vulkaopen plek in nisch geeen bos steente

gareel

1

8 6 2 7 3 9 1 5 4

HORIZONTAAL 1. Wier, duidelijk; 2. afgemat, vervolgserie; 3. deel van het lichaam, voorgerecht; 4. van een, beteuterd; 5. heimelijk, Rijksuniversiteit; 6. symbool krypton, oud; 7. eikenschors, hijswerktuig; 8. grafheuvel, muze van het heldendicht; 9. gier, met medewerking Verantwoordelijke uitgever: van; 10. soort leer, Gert muziekgenre. Ysebaert

vereerd persoon

rivier in Frankrijk

1 9 3 8 4 7 2 6 5

pn

erker pantograaf

3 2

OPLOSSING NR. 10554 HORIZONTAAL 1. Wier, duidelijk; 2. afgemat, vervolgserie; 3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 deel van het lichaam, voorgerecht; 4. van een, beteuterd; 5. heimelijk, Rijksuniversi1 L I M A . B A C I L 2 teit; 6.8 symbool 3 6 4krypton, 1 5 oud; 2 77. eikenschors, 9 2 A S E . V I E R . E van het 1 hijswerktuig; 7 1 58. grafheuvel, 9 3 2 4muze 6 8 3 A R U B A . T E E N heldendicht; 9. gier, met medewerking van; 3 2 4 9 8 6 7 1 5 3 4 D . T A L G . W E I 10. soort leer, muziekgenre. 9 1 2 8 6 5 9 7 3 4 5 P I E T E I T . L G 5 VERTICAAL 9 5 7 3 4 1 8 2 6 6 E D . S T E R K T E 8 1. Onderscheidingsteken; 3 6 4 7 2 8 2.5 open 9 1plek in een 7 R E M . A R I A . N 2 2een 31 trap; 6 bos, deel 41 7van 94 63.5benodigdheden, 3 68 57 8 9 10 8 R E E P . S O F A . nauw; 4. snavel, melkgerecht; 5. doorn, 7 noot; 6 8 1 5 7 3 9 2 9 O . D O F T . K A F 1 6. als onder, overblijfsel;47. identiteits4 bewijs, 9 3 2 8graan; 4 68. heldendicht, 1 7 10 N O E S T . D A M E 2 5 fijngemalen schmink; 9. Ierland, grootmoeder; 10. het Kamikaze 3 uiterste, vetus testamentum (afk.). © Puzzelland

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Frans lidwoord

goudgehaltetest

filmtoestel

6 5 8 1 9 2 4 7 3

Starter

huisbediende

2

wintersport

cijfer

2 7 4 6 5 3 8 1 9

©

schoeisel

vier (Gr.)

5

KRUISWOORDRAADSEL

vulkanisch gesteente

Griekse zegegodin

7

© Puzzelland/131114

7

rivier in Hasselt

1

5 8 8 3 5 4 1 2 3 4 3 5 6 7 8 9 10 8 6 4 1 9 2 9

Hieronder vindt u de oplossingen van de laatst gepubliceerde puzzels.

www.samsung.be

verzoening

9

5 1 82 8 4 9 6 4 1 3 3 7 6 41 2 58 4 2 5 2 7 7 16 2 4 7 4 3 1 9 2 8 Doorbijter Starter Kamikaze Vul de cijfers 1 tot en met 9 in op elke horizontale regel, 9 in elke verticale kolom én in alle vierkantjes van 3x3 vakjes. 10

WIN

nieuwe film

5 4 2

4 7 3 3 1 2 6 1 7 3 8 5 8 6 9 3 6 4 7 9 5 1 1 9 5 8 4 6

PUZZEL &

bepaald vogelei

puzzels

D12

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Nergens werken zo weinig allochtonen

standaard.be/ abonnement

TREKKING VAN 13 NOVEMBER 2013 Winnende nummers: 1 9 9 8 2 5 Jackpot 0 met €0 reeks van 6 cijfers 0 met €20.000 reeks van 5 cijfers 0 met €2.000 reeks van 4 cijfers 23 met €200 reeks van 3 cijfers 227 met €20 reeks van 2 cijfers 2.590 met €5 1 cijfer 25.284 met €2 Sterrenbeeld 11.367 met €1,5 Jackpot 15/11/2013: €425.000

KENO TREKKING VAN 13 NOVEMBER 2013 Winnende nummers: 4 ­ 5 ­ 12 ­ 16 ­ 18 21 ­ 34 ­ 38 ­ 39 ­ 45 46 ­ 53 ­ 54 ­ 57 ­ 59 60 ­ 61 ­ 62 ­ 67 ­ 70

PICK3 TREKKING VAN 13 NOVEMBER 2013 Winnende nummers: 3 ­ 2 ­ 3

EURO MILLIONS TREKKING VAN 12 NOVEMBER 2013 Winnende nummers: 14 ­29 ­37 ­40 ­48 Winnende sterren: 2 ­ 11 5 + 2è Bel 0/Eur 0 €0,00 5 + 1è 5 €192.021,60 5 6 €53.339,30 4 + 2è 24 €6.667,40 4 + 1è 600 €233,30 4 1.303 €107,40 3 + 2è 1.159 €86,20 2 + 2è 16.861 €27,20 3 + 1è 23.969 €18,30 3 53.292 €13,80 1 + 2è 93.111 €13,90 2 + 1è 356.791 €9,80 2 789.817 €4,50 Jackpot 15/11/2013 zo'n €100.000.000 (Buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.)

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

strips&kleine parade

D13

GARFIELD DOOR JIM DAVIS

DE KLEINE PARADE

CASPER EN HOBBES DOOR BILL WATTERSON Regi. © Pieter­Jan Vanstockstraeten

Geen enkel ‘Singles’­ koppel houdt stand Het opzet van het Vijf­pro­ gramma Singles was duidelijk: drie vrijgezelle dames zien hon­ derd mannelijke vrijgezellen voorbijkomen en houden aan het eind van de rit hopelijk elk een droomprins over. Alleen heeft Cupido zijn pijlen ge­ spaard: geen enkele vrouw heeft aan haar deelname een relatie overgehouden. Ché heeft Alizé na haar reis naar Chicago in Zaventem op­ gewacht, maar daarna hebben de twee elkaar niet meer ge­ zien. Alizé koos met Ché voor een man die ze vertrouwt, maar ze was niet verliefd genoeg om voldoende tijd voor hem te ma­ ken in haar drukke leven. Den­ zel leek achteraf een betere keuze, maar ze durfde niet uit schrik om gekwetst te worden. Hoewel de aantrekkingskracht tussen Steven en Jessy nog steeds groot is, bleek de grote afstand tussen beiden een on­ overkomelijk struikelblok. Kat­ inka en Nicholas hadden dui­ delijk de meest serieuze relatie, maar ook die liep intussen stuk. Of Singles een tweede seizoen krijgt, is nog niet beslist.

SUSKE EN WISKE DOOR WILLY VANDERSTEEN De royale ruiter

Britney zingt samen met zus op album Op haar achtste studioal­ bum zingt Britney Spears (31)

voor het eerst een duet met haar 22­jarige zus Jamie Lynn. ‘Zo leuk dat mijn kleine zusje op het album staat’, liet Britney weten via Twitter. Behalve Ja­ mie Lynn, die te horen is in het nummer Chillin’ with You, werkten ook Will.i.am en de Amerikaanse rapper T.I. mee aan de plaat. De eerste single uit het nieuwe album, Work Bitch, verscheen in september en de tweede, Perfume, is sinds vorige week te koop. ‘Dat liedje gaat over de onzekere en kwets­ bare momenten in een relatie. Ik denk dat iedereen zich daar wel mee kan identificeren’, al­ dus Britney.

Regi plant eerste zomertoer Regi zal alvast zijn best doen om in de zomer van 2014 de temperatuur te doen stijgen. Volgend jaar plant hij met de Regi Summer Madness Tour namelijk zijn eerste zomertour­ nee, waarmee hij vooral festi­ vals zal aandoen. Behalve zijn grootste dancehits belooft de charismatische dj het publiek ook ‘talrijke verrassingen’: spe­ cial effects, opzichtige decors en vuurwerk. De tour start al op 8 maart in de Hasseltse Ethias Arena met Regi in the Mix XL. Zopas bracht Regi nog de plaat Regi in the Mix 14 uit en vol­ gend jaar moet een soloalbum in de winkelrekken liggen.

muziek

THESE NEW PURITANS JOHN GRANT, RADICAL FACE SAVAGES, PHOSPHORESCENT SWIm DEEP, JENNy HVAL LUCIUS, CATE LE bON, CAVEmAN EN VELE ANDEREN

literatuur

AmITy GAIGE, JESÚS CARRASCO AyANA mATHIS, RICHARD RUSSO CLAIRE VAyE WATKINS, PJEERO ROObJEE DbC PIERRE, NATHAN FILER LES mURRAy, PEPIJN LANEN PATRICK DEWITT, DEbORAH LEVy EN VELE ANDEREN

Arenberg | Openluchttheater Arenbergstraat 28 | 2000 Antwerpen

D14

televisie&radio

9.00 Radio 2 op één (live) / 12.00 Herfstbeelden / 12.20 Dagelijkse Kost (herh.) (tt) / 12.35 Blokken (herh.) (tt) / 13.00 Het Journaal - Sport (tt) / 13.30 Het weer (tt) / 13.35 Iedereen Beroemd (herh.) (tt) / 13.55 Thuis [SERIE] (herh.) (tt) / 14.20 Vet School (tt) / 14.50 Lark Rise to Candleford [SERIE] (herh.) / 15.40 Kinderen van Dewindt [SERIE] (herh.) (tt) / 16.30 George Clarke’s Amazing Spaces / 17.15 Clips / 17.35 Buren [SERIE] Soapreeks (Aus.). / 18.00 Het Journaal - Sport (tt) / 18.12 Het weer (tt) / 18.15 Dagelijkse Kost: culinair magazine. (tt) / 18.30 Blokken: spelprogramma. (tt) / 19.00 Het Journaal - Sport (tt) / 19.40 Iedereen Beroemd: dagelijks magazine. (tt)

CANVAS 6.00 De ochtend / 9.00 Terzake [ACTUA] (herh.) (tt) / 9.35 Reyers Laat (herh.) (tt) / 10.20 Dallas [SERIE] / 11.05 Herfstbeelden (> 12.30) / 13.42 Login [ACTUA] (herh.) (tt) / 14.06 100’’ (tt) / 14.08 Hobo (herh.) (tt) / 14.57 100’’ (tt) / 15.00 Villa Politica [ACTUA] (live) (tt) / 16.30 100’’ (tt) / 16.45 Man Over Boek (herh.) (tt) / 17.11 100’’ (tt) / 17.13 Dallas [SERIE] Dramareeks (VS). (herh.) / 18.00 100’’ (tt) / 18.02 Cheers [SERIE] Komische reeks (VS). (herh.) / 18.28 100’’: nieuwsupdate in 100 seconden. (tt) / 18.30 Hobo: exploratiereeks die ons meeneemt naar alle continenten (GB). (herh.) (tt) / 19.28 100’’: nieuwsupdate (tt) / 19.30 Fans of Flanders: Engelstalig magazine (herh.)

VTM

2BE

VIER

7.15 Murder, She Wrote [SERIE] (herh.) / 12.05 Binnenstebuiten [SERIE] (herh.) / 12.35 De Keuken van Sofie (herh.) / 12.55 VTM Telefoneert (herh.) / 13.00 VTM Nieuws / 13.30 Het Weer / 13.35 Familie [SERIE] (herh.) / 14.15 Wittekerke. [SERIE] (herh.) / 15.15 Ally McBeal [SERIE] (herh.) / 16.10 Traffic Light. [SERIE] / 16.35 Ella [SERIE] (herh.) / 17.10 Home and Away [SERIE] / 17.45 VTM Nieuws / 17.55 Het Weer / 18.00 De Keuken van Sofie / 18.20 Binnenstebuiten [SERIE] / 18.55 VTM Telefoneert: bekende Vlamingen halen een telefoongrap uit. / 19.00 VTM Nieuws / 19.40 Het Weer / 19.45 Funnymals: amusementsprogramma (B). / 19.55 Familie. [SERIE] Soapreeks (B).

6.50 Kinderprogramma’s / 15.30 Kinderprogramma’s / 17.05 Charmed. Fantastische reeks (VS). [SERIE] (herh.) / 17.55 Grounded for Life. Komische reeks (VS). [SERIE] (herh.) / 18.25 The Simpsons. Animatiereeks (VS). [SERIE] / 18.50 That ‘70s Show. Komische reeks (VS). [SERIE] (herh.) / 19.15 Modern Family. Komische reeks (VS). [SERIE] (herh.) / 19.40 The Middle. Komische reeks (VS). [SERIE]

6.35 VIER Kids / 8.45 De Ideale Wereld (herh.) / 9.15 Luchthaven Australië (herh.) / 9.40 Dierendokter Australië (herh.) / 10.00 Geen uitzending / 10.55 Community [SERIE] (herh.) / 11.20 Geen uitzending / 12.15 Castle [SERIE] (herh.) / 13.00 Geen uitzending / 13.55 De Ideale Wereld (herh.) / 14.25 VIER Kids / 16.35 Luchthaven Australië (herh.) / 17.05 Dierendokter Australië: realityreeks over het leven van dierenarts Chris Brown en zijn collega’s (Aus.). (herh.) / 17.30 Komen eten: culinaire wedstrijd. (herh.) / 18.20 Castle. [SERIE] Misdaadreeks (VS). (herh.) / 19.10 The Simpsons. [SERIE] Animatiereeks (VS). (herh.) / 19.40 De Ideale Wereld: actualiteitenmagazine.

20.35 THE TASTE

20.35 STRIKE BACK

21.05 DE BESTE SINGER-SONGWRITER VAN VLAANDEREN KOMEN ETEN: culinaire wedstrijd.  De 27-jarige Michel uit hoofdstad van de smaak Hasselt is zaakvoerder van een afwerkingsbedrijf in de bouw. Twee à drie keer per week trekt hij naar de fitness om ervoor te zorgen dat hij genoeg vet verbrandt en er afgetraind blijft uitzien. Michel volgde vier jaar lang hotelschool, en daar maakte hij kennis met de moderne keuken. Op de kaart chez Michel vanavond: tartaar van tonijn met espuma van komkommer en furikake, entrecote blonde d’Aquitaine met pommes pont neuf en auberginekaviaar. DE BESTE SINGER-SONGWRITER VAN VLAANDEREN: muzikale talentenjacht.  Vandaag krijgen Lisa Smolders, Sarah Bettens en Frank Vander Linden de hulp van Flip Kowlier. Van de zeven getalenteerde kandidaten kunnen er maar 2 door naar de volgende ronde. HET JAAROVERZICHT LIVE: amusementsprogramma waarin een panel de opmerkelijkste gebeurtenissen van 2013 tegen het licht houdt. Presentatie: Gilles De Coster. Live verslag. Vandaag: April. UNDER THE DOME. [SERIE] Dramareeks (VS).  Big Jim opent een klopjacht op Barbie. Junior probeert Angie opnieuw te verleiden, maar ze wijst hem af. Het komt tot een dramatische confrontatie tussen Julia en Maxine, waarbij Maxine Julia neerschiet. DE IDEALE WERELD: actualiteitenmagazine. (herh.)  Te gast: Frans Bauer. KOMEN ETEN: culinaire wedstrijd. (herh.)  De 27-jarige Michel uit hoofdstad van de smaak Hasselt is zaakvoerder van een afwerkingsbedrijf in de bouw. Twee à drie keer per week trekt hij naar de fitness om ervoor te zorgen dat hij genoeg vet verbrandt en er afgetraind blijft uitzien. NACHTPROGRAMMA'S

20.00

TOT 20.00 UUR

EEN

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

22.30 LUST FOR LIFE

23.00

20.05 HET WEER (tt) 20.10 THUIS. [SERIE] Soapreeks (B). (tt)  Tim confronteert Nancy met een brief van Femke en hij neemt Jens in vertrouwen. Paulien excuseert zich bij Lowie. Mayra verklaart haar liefde voor Ann op een wel zeer speciale manier. 20.40 KOPPEN: reportagemagazine met spraakmakende reportages. (tt) Vandaag: Haiyen - Eigen kweek Circus.  Haiyen: Na de doortocht van tyfoon Haiyan wordt de schade op de Filipijnen opgemeten. - Eigen kweek: Volgende week lanceren econoom Paul De Grauwe, farmacoloog Jan Tytgat en criminoloog Tom Decorte een pleidooi voor legalisering van cannabis. - Circus: Al meer dan vijftig jaar trekt Circus Rose-Marie Malter door Vlaanderen. Drie generaties, één grote familie. 21.25 CAFÉ CORSARI: actuashow. Presentatie: Freek Braeckman en Tomas De Soete. 22.15 HET JOURNAAL - SPORT (tt) 22.30 LUST FOR LIFE: lifestylemagazine waarin de interessantste trends op het gebied van design, mode en lekker eten aan bod komen (B). (tt)  Wim Ballieu trekt naar Kopenhagen. Hij ontmoet er Claus Meyer, stichter van de nieuwe Deense keuken. Wim gaat na of New Nordic Food de wereld kan veroveren. 22.54 KENO 22.55 HET WEER (herh.) (tt) 23.00 JONGE DOKTERS Docureeks (GB 2013). (tt)  De junior dokters ontdekken de donkere kant van Liverpool en leren om te gaan met de harde realiteit van alcohol- en drugsverslaafden. 23.50 DAGELIJKSE KOST: culinair magazine. Presentatie: Jeroen Meus. (herh.) (tt) 00.00 IEDEREEN BEROEMD: dagelijks magazine. (herh.) (tt) 00.25 HET JOURNAAL (> 5.59)

20.40 SPORZA - VOETBAL: BELGIË - COLOMBIA 20.00 TERZAKE: [ACTUA] nieuws- en duidingsmagazine. Presentatie: Lieven Verstraete of Kathleen Cools. (tt) 20.40 SPORZA - VOETBAL: BELGIË COLOMBIA. [SPORT] Rechtstreeks verslag van deze vriendschappelijke voetbalinterland. Presentatie: Karl Vannieuwkerke. Commentaar: Filip Joos. Live verslag. (tt)

23.05 REYERS LAAT: laatavondtalkshow met de balans van de dag. (tt) 23.45 SALMA: biografische documentaire van Kim Longinotto over een kansarm Indisch meisje dat zich ontpopt tot een vooraanstaande dichteres (VS/IND 2013). 01.15 VILLA POLITICA: [ACTUA] politiek duidingsprogramma. Presentatie: Linda De Win. (herh.) (tt) 02.45 CANVASLUS (> 5.59)

20.35 THE TASTE: culinaire wedstrijd waarin twee Vlaamse en twee Nederlandse teams het onder leiding van vier sterrenchefs tegen elkaar opnemen.  Gastchef topchocolatier Dominique Persoone uit Brugge geeft vandaag de groepsopdracht en die staat natuurlijk in het teken van zijn Zoete Zonde: chocolade. 21.40 PREMATUURTJES: realityreeks over het leven op de dienst neonatologie van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (B).  Het is 11u ’s morgens wanneer de artsen van het UZA een oproep krijgen. Ze moeten een baby in nood ophalen. Ilyana is pas 18 dagen oud wanneer ze thuis plots ziek werd. Drie dagen geleden verwelkomden Kevin en Tanja, 9 weken vroeger dan verwacht, Isabeau. Omdat haar longen nog niet rijp waren, werd de baby de eerste uren van haar leven beademd. Maar nu ademt het meisje helemaal zelf en mag ze uit de couveuse om op papa’s borst te liggen. Zijn ademhaling maakt haar rustig, maar kangoeroeën is ook voor Kevin puur genieten. En ook Kim en Nicolas mogen kangeroeën met hun dochtertje Fien. Youssef ligt al sinds zijn geboorte in het ziekenhuis omdat hij geen verbinding had tussen zijn slokdarm en zijn maag, maar ondertussen werd het jongetje geopereerd. 22.35 NONKEL MOP: amusementsprogramma (B). Presentatie: Rob Vanoudenhoven. 23.05 VTM TELEFONEERT: bekende Vlamingen halen een telefoongrap uit. 23.10 BINNENSTEBUITEN. [SERIE] Fictiereeks (B). (herh.) 23.40 HOUSE, M.D. [SERIE] Dramareeks (VS). (herh.)  De 6-jarige Alice schreeuwt zich de longen uit het lijf op een kermisattractie. Ze heeft buikpijn en wordt onmiddellijk naar het ziekenhuis gebracht. 01.00 Q-MUSIC (> 5.55)

20.10 THE BIG BANG THEORY. [SERIE] Komische reeks (VS). (herh.)  Penny nodigt Leonard, Sheldon en hun vrienden uit voor een Halloweenfeestje bij haar thuis. De vier vrienden zijn meteen laaiend enthousiast omdat ze een kostuum mogen dragen en ze hopen dan ook daarmee indruk te kunnen maken. 20.35 STRIKE BACK. [SERIE] Dramareeks (GB). (herh.)  Wanneer de Britse elitesoldaat John Porter door Pakistaanse rebellen wordt vermoord, start een speciale eenheid van de Delta Forces de zoektocht naar rebellenleider Latif. Latif wordt gezien als een gevaarlijke terrorist die met massavernietigingswapens het westen wil aanvallen. 21.25 STRIKE BACK. [SERIE] Dramareeks (GB). (herh.)  De gijzeling in het Lotus-hotel is nog steeds volop aan de gang en bovendien zijn Damien en Mike in de handen gevallen van Latif en zijn handlangers. De tijd begint te dringen, want het lokale leger plant een invasie op het hotel, niet beseffend dat de terroristen het gebouw willen opblazen. 22.20 SUPERSTAAR: humoristisch programma. Presentatie: Gunter Lamoot. 22.50 BALLS OF STEEL AUSTRALIA: wedstrijd waarin Australische comedians het tegen elkaar opnemen met de meest absurde en ronduit gevaarlijke komische stunts (Aus.). Presentatie: Craig Reucassel. 23.25 CAUGHT ON CAMERA: reportageprogramma over waargebeurde, schokkende feiten, die op band zijn vastgelegd (VS). 00.15 THE LEAGUE. [SERIE] Komische reeks (VS).  Ruxin heeft de opdracht gekregen om de droom van een ‘Make A Wish’kind te vervullen, maar in werkelijkheid gebruikt hij het kind om zijn eigen droom waar te maken. 02.05 INTERACTIVITY

20.15

21.05

22.10

22.50

23.45 00.20

01.00

NEDERLAND 1

NEDERLAND 2

NEDERLAND 3

BBC 1

BBC 2

6.10 Dagtelevisie / 10.30 Lingo (herh.) (tt) / 11.00 Nieuws (gevolgd door herh.) (tt) / 11.45 NOS Tekst tv / 12.00 Nieuws (tt) / 12.15 Studio MAX Live (tt) / 13.00 Nieuws (tt) / 13.15 Studio MAX Live (tt) / 13.40 Nieuws (herh.) (tt) / 14.00 Nieuws (gevolgd door herh.) (herh.) (tt) / 16.00 Pauw & Witteman (herh.) (tt) / 17.00 KRO Kindertijd (herh.) / 17.25 Sesamstraat (herh.) / 17.55 Uitzending politieke partijen (tt) / 18.00 Nieuws (tt) / 18.15 EenVandaag (tt) / 18.45 Sportjournaal (tt) / 19.00 Lingo (tt) / 19.30 Mosselmannen / 20.00 Nieuws (tt) / 20.30 Tot op het bot: realityreeks / 21.35 Hello Goodbye: reportagereeks (tt) / 22.20 Nederland van boven: reportagereeks over het alledaagse leven vanuit een nieuw, spectaculair perspectief. / 23.00 Pauw & Witteman: latenighttalkshow (tt) / 23.55 Nieuws (tt) / 0.15 Pauw & Witteman (herh.) (tt) / 1.10 Nachtprogramma's

6.00 Dagtelevisie / 10.45 De wereld draait door (herh.) (tt) / 11.40 Tussen kunst & kitsch (herh.) (tt) / 12.30 Man bijt hond (herh.) (tt) / 12.55 Uitzending politieke partijen (tt) / 13.00 Nieuws - Sportjournaal (tt) / 13.20 De nalatenschap (herh.) (tt) / 13.50 Twee voor twaalf (herh.) (tt) / 14.25 Israël 65 jaar geliefd en gehaat (herh.) (tt) / 14.55 Een eerbetoon aan Louis Davids (herh.) (tt) / 16.00 Nieuws (tt) / 16.10 NTR Academie (tt) / 17.00 Nieuws (tt) / 17.05 Geloven op 2 (tt) / 17.35 Tijd voor MAX (tt) / 18.25 Toen was geluk heel gewoon (herh.) (tt) / 18.55 Man bijt hond (tt) / 19.25 Meldpunt! (tt) / 19.55 Zwarte Piet en ik (herh.) / 20.30 Twee voor twaalf (tt) / 21.10 Zembla: documentairereeks. (tt) / 22.00 Nieuwsuur: actualiteitenmagazine. (tt) / 23.00 Gegijzeld (tt) / 23.40 LUX - God achter de voordeur (tt) / 0.15 VPRO Import - Open Heart / 1.10 Nachtprogramma's

6.00 Zapp / 6.29 Zappelin / 15.24 Zapp / 18.55 SpangaS (tt) / 19.30 De wereld draait door (live) (tt) / 20.25 De Rekenkamer: consumentenmagazine. Presentatie: Stefan Stasse. (tt) / 21.00 3Doc - Sletvrees? Documentaire van Sunny Bergman over het dubbelzinnige denken over vrouwelijke seksualiteit (NL). (tt) / 22.30 Nieuws (tt) / 22.45 PowNews: latenight nieuws. (tt) / 23.10 Ruben vs Katja: spelprogramma. (herh.) (tt) / 0.05 De wereld draait door: talkshow. Presentatie: Matthijs van Nieuwkerk. (herh.) (tt) / 1.00 PowNews: latenight nieuws. (herh.) (tt) / 1.25 Nieuws (herh.) (tt) / 1.35 De wereld draait door: talkshow. Presentatie: Matthijs van Nieuwkerk. (herh.) (tt) / 2.30 PowNews: latenight nieuws. (herh.) (tt) / 2.45 Nieuws (herh.) (tt) / 2.55 De wereld draait door: talkshow. Presentatie: Matthijs van Nieuwkerk. (herh.) (tt) / 3.45 Nachtprogramma's

7.00 Breakfast (tt) / 10.15 Neighbourhood Blues (tt) / 11.00 Homes under the Hammer (tt) / 12.00 Saints and Scroungers (tt) / 12.45 Escape to the Country (herh.) (tt) / 13.15 Bargain Hunt (herh.) (tt) / 14.00 Nieuws (tt) / 14.45 Doctors (tt) / 15.15 Moving On (tt) / 16.00 Pressure Pad (tt) / 16.45 Paul Hollywood’s Pies and Puds (tt) / 17.30 Antiques Road Trip (tt) / 18.15 Pointless: quiz. Presentatie: Alexander Armstrong. (tt) / 19.00 Nieuws (tt) / 20.00 The One Show: magazine met een mix van interviews, reportages en rechtstreekse bijdrages uit het hele land. Presentatie: Alex Jones en Matt Baker. (tt) / 20.30 EastEnders. Soapreeks (GB). (tt) / 22.00 BBC Children In Need Rocks: benefietconcert in de Hammersmith Apollo voor ‘Children in Need’. / 23.00 Nieuws (tt) / 23.35 Question Time: discussiemagazine. (tt) / 0.35 Nachtprogramma's

6.30 Dagtelevisie / 9.20 Sign Zone met gebarentaal / 11.35 HARDtalk (herh.) (tt) / 12.00 Nieuws (tt) / 12.30 BBC World News (tt) / 13.00 The War Bride ★★★✩✩ Romantisch drama van Lyndon Chubbuck (VS 2001). / 14.45 Cash in the Attic (herh.) (tt) / 15.30 Floyd on France (herh.) (tt) / 16.00 Cagney and Lacey (herh.) (tt) / 16.45 Are You Being Served? (herh.) (tt) / 17.15 ‘Allo ‘Allo! (herh.) (tt) / 17.45 Fred Dibnah’s World of Steam, Steel and Stone (herh.) (tt) / 18.15 Flog It! (herh.) (tt) / 19.00 Eggheads: quiz. (tt) / 19.30 Strictly Come Dancing - It Takes Two (tt) / 20.00 Celebrity Antiques Road Trip (tt) / 21.00 Masterchef: The Professionals: kookwedstrijd (GB). (tt) / 22.00 The Science Of Doctor Who: wetenschappelijke special over Doctor Who. (tt) / 23.00 Buzzcocks - The Doctor Who Special (tt) / 23.30 Newsnight: nieuwsmagazine. (tt) / 0.20 Nachtprogramma's

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

9.20 Gossip Girl [SERIE] (herh.) / 10.00 De Dingen des Levens [SERIE] (herh.) / 10.40 Mooi en Meedogenloos [SERIE] (herh.) / 11.05 Geen uitzending / 11.35 The Nanny [SERIE] (herh.) / 12.00 Geen uitzending / 12.30 Will & Grace [SERIE] (herh.) / 12.55 Geen uitzending / 13.10 Ugly Betty [SERIE] (herh.) / 13.55 Friends [SERIE] (herh.) / 14.15 Geen uitzending / 14.50 Gossip Girl [SERIE] (herh.) / 15.35 De Eerste Show / 16.00 Ugly Betty [SERIE] (herh.) / 16.50 De Dingen des Levens [SERIE] / 17.40 Mooi en Meedogenloos [SERIE] / 18.10 The Nanny [SERIE] (herh.) / 18.40 Will & Grace. [SERIE] (herh.) / 19.10 Friends [SERIE] (herh.) / 19.40 Beschuldigd (herh.)

20.35 RUMOR HAS IT...

NAT. GEOGRAPHIC

6.00 Dagtelevisie / 8.25 Sjieke dinges (tt) / 8.35 Abrakodabra (tt) / 8.50 Karrewiet (herh.) (tt) / 9.00 Kaatje & Co / 11.15 Gawayn (tt) / 11.25 Modderland (tt) / 11.35 Lion King’s Timon & Pumbaa / 12.00 W817 (herh.) (tt) / 12.15 W817 (herh.) (tt) / 12.30 4 Tegen Z (herh.) (tt) / 12.55 The Daltons (tt) / 13.05 Sprookjes (tt) / 13.15 Abrakodabra (tt) / 13.30 Pippi Langkous (tt) / 13.55 Super Abby (tt) / 14.05 Tom / 14.30 De Smurfen / 14.55 Sprookjesboom / 15.00 Hopla / 15.05 Musti / 15.10 Zoostraat 64 / 15.25 Nellie & Cezar / 15.30 Dobus / 15.40 Babar en de belevenissen van Badou / 15.50 Mike de ridder / 16.05 Het Zandkasteel / 16.20 Kaatjes Tralalaatjes / 16.30 Samson en Gert / 16.55 Wickie de Viking 3D / 17.10 Mijn Robot en Ik (tt) / 17.25 De Hopeloze Heks (herh.) (tt) / 17.50 Galaxy Park (herh.) (tt) / 18.05 Karrewiet (tt) / 18.15 Galaxy Park (tt) / 18.25 De omgekeerde quiz (tt) / 18.40 Sjieke dinges (tt) / 18.50 W817 (herh.) (tt) / 19.05 Karrewiet (herh.) (tt) / 19.15 De Schaduw van de Elfen (tt) / 19.40 De Vraag van Mily (tt) / 19.45 Casper Griezelschool (tt) (> 19.57) / 20.00 De Nieuwe Lichting (herh.) / 20.05 Buiten de Zone (herh.) (tt) / 20.40 Carte Blanche / 21.30 De Nieuwe Lichting (herh.) / 21.35 Lus Op12 (herh.) (> 4.00)

6.00 Dagtelevisie / 10.00 Meet the Polygamists / 11.00 Megafactories / 12.00 The Dog Whisperer / 13.00 The Incredible Dr Pol / 14.00 Highway Thru Hell / 15.00 Air Crash Investigation / 16.00 Lords Of War / 16.30 Lords Of War / 17.00 Ghost Town Gold / 18.00 Abandoned / 19.00 Diggers / 20.00 Bloody Tales Of Europe / 21.00 Ultimate Airport Dubai / 22.00 Strippers / 23.00 Vinnie Jones / 0.00 Nachtprogramma's

VITAYA 6.15 A Place in the Sun - Summer Sun, Winter Sun (herh.) / 7.00 The Dr. Oz Show (herh.) / 7.45 Clean House (herh.) / 8.25 Four In a Bed / 8.50 Sturm der Liebe (herh.) / 9.40 Four Weddings (herh.) / 10.25 Cupcake Wars (herh.) / 11.05 Crossing Jordan / 11.50 Gordon Ramsay’s Ultimate Home Cooking (herh.) / 12.10 Sturm der Liebe (herh.) / 13.05 Four In a Bed (herh.) / 13.30 The Dead Will Tell ★★✩✩✩ Tv-thriller van Stephen Kay (VS 2004). Met Anne Heche. / 15.05 The Dr. Oz Show (herh.) / 15.50 Clean House (herh.) / 16.40 Britain’s Best Bakery / 17.40 Sturm der Liebe / 18.45 Four Weddings Australia (herh.) / 19.35 Double Divas / 20.05 Overspel in de Liefde: docufictiereeks (NL). / 20.35 Rok en Rol: lifestylemagazine (B). / 21.05 What To Do When Someone Dies. Dramareeks (GB). (herh.) / 22.25 What To Do When Someone Dies (herh.) / 23.50 The Killing / 0.35 Nachtprogramma's

ACHT 8.05 Corner Gas / 8.30 Corner Gas / 8.55 Paul Merton in Europe / 9.45 Heston’s Feasts / 10.40 Dexter / 11.40 True Blood / 12.30 Spooks / 13.30 Dexter / 14.30 True Blood / 15.20 Paul Merton in Europe / 16.10 Heston’s Feasts / 17.00 Live at the Apollo / 17.50 The Graham Norton Show / 18.45 Dexter / 19.45 True Blood / 20.40 Top Boy. Misdaadreeks (GB). / 21.35 Top Boy. Misdaadreeks (GB). / 22.30 Live at the Apollo: stand-up comedyreeks vanuit het Hammersmith Apollo Theatre in Londen (GB). / 23.20 Entourage. Komische reeks (VS). / 23.50 Dexter. Misdaadreeks (VS). / 0.45 True Blood / 1.45 Nachtprogramma's

DS TIPS

LA UNE 6.00 Dagtelevisie / 9.40 C’est du Belge (herh.) / 10.15 Le gendre idéal ★★✩✩✩ Romantisch tv-drama (Fr. 2008). / 12.00 Les feux de l’amour / 13.00 Nieuws - Weer / 13.45 Télétourisme quotidien / 13.55 Mike Hammer / 14.55 Un enfant à vendre ★★✩✩✩ Tv-drama van Michael Feifer (VS 2011). / 16.45 Le protecteur (herh.) / 17.30 Le protecteur (herh.) / 18.30 On n’est pas des pigeons / 19.30 Nieuws - Weer / 20.15 Comme un chef (herh.) / 23.15 Matière grise / 0.05 Nachtprogramma's

Eva Daeleman presenteert ‘Lust for life’. © vrt/jokko

1

Sletvrees?

2

Superstaar

3

Lust for life

LA DEUX 7.05 Dagtelevisie / 11.40 Tout le monde veut prendre sa place (herh.) / 12.30 Un gars, un chef (herh.) / 13.10 No limit (herh.) / 13.35 Vie sauvage (herh.) / 14.25 Le protecteur (herh.) / 15.10 Le protecteur (herh.) / 15.55 Vie sauvage / 16.45 La télé de A @ Z (herh.) / 17.15 Un gars, un chef / 18.00 Tout le monde veut prendre sa place / 19.00 Le 15’ / 19.20 Plus belle la vie / 19.50 Sous le soleil / 20.20 The Matrix. ★★★★✩ Sf-thriller (VS/Aus. 1999). / 22.35 Le 12 minutes / 23.05 D6bels: la collection - 20 ans de Francofolies de Spa (herh.) / 23.45 OpinionS / 0.15 Nachtprogramma's

ARTE 6.00 Ochtendprogramma’s / 13.35 Pile et face ★★★✩✩ Romantische komedie van Peter Howitt (VS 1998). / 15.30 Contes des mers (herh.) / 16.15 Le mystère de L’Oiseau blanc (herh.) / 17.10 X: enius (herh.) / 17.35 Dans tes yeux (herh.) / 18.05 Ethiopie, entre tradition et modernité / 19.00 Belgique entre ciel et terre / 19.45 Arte Journal / 20.05 Cinquante degrés nord / 20.50 Top of the Lake / 21.50 Top of the Lake / 23.50 Métamorphose: la loi du changement / 0.35 Nachtprogramma’s

in zijn GOEDKOOPSTE assortiment n

assort i dit

t en m

20.35 RUMOR HAS IT... ★★✩✩✩ Romantische komedie van Rob Reiner (VS/Aus. 2005). Met Jennifer Aniston, Kevin Costner, Shirley MacLaine, Mark Ruffalo.  Sarah wordt ten huwelijk gevraagd door haar vriend, maar ze is helemaal niet zeker of ze dit wel wil. Op weg naar huis om het huwelijksfeest van haar zus bij te wonen, besluit ze bij haar grootmoeder langs te gaan om raad te vragen. Daar ontdekt ze een groot familiegeheim dat zijn weerslag heeft op de hele generatie vrouwen binnen de familie. Ze besluit op zoek te gaan naar de man die een antwoord kan geven op al haar vragen. 22.30 STORYWOOD: magazine over het reilen en zeilen in Hollywood. 22.55 ASTRID IN WONDERLAND: realityreeks over het leven van de Vlaamse Astrid Bryan in Hollywood. (herh.)  Astrid is vanavond de eregast op de vernissage van Daniel Maltzmann. Deze Amerikaanse kunstenaar zal het schilderij dat hij van haar heeft gemaakt feestelijk onthullen. Astrid is razend benieuwd en wil zelf alvast schitteren, daarom heeft ze een kapster laten komen om haar een glamoureus kapsel aan te meten. Wanneer Laurens langskomt, blijkt dat het vooral hij is die een nieuw ‘coiffure’ nodig heeft. Astrid twijfelt niet en zet zelf de schaar in Laurens’ wilde haren. 23.50 BESCHULDIGD: docufictiereeks (NL). (herh.) Vandaag: Campinglife.  Het gezin Berends koopt een huisje in een vakantiepark om hier de weekends te kunnen doorbrengen. De buitenlucht en de ruimte zal zoon Marvin goed doen. Na meerdere aanvaringen tussen Marvin en de nieuwe buurman Leo, wordt Leo het ziekenhuis ingeslagen. 00.40 GEEN UITZENDING

KETNET / OP 12

I

VIJF

D15

GOEDKO pe

OPSTE

r stuk

Everyday kleurpotloden 12 stuks

€

0,45

Nederland 3 21.00­22.30 uur Nederlanders en seks, dat is een relatie waar Vlamingen alleen maar jaloers op kunnen zijn. Deze Nederlandse documentaire onderzoekt de dubbelzinnigheid rond vrouwelijke seksualiteit. En ja, de titel doet het al vermoeden: het woordje ‘slet’ is nog erg ingeburgerd in onze maatschappij.

2BE 22.20­22.50 uur Het knip­ en plakprogramma van Gunter Lamoot krijgt dit sei­ zoen te weinig aandacht. Er zitten nochtans pareltjes van grappen in zijn televisieschermpjes verborgen.

Eén 22.30­22.54 uur Het uitzenduur van dit nieuwbakken lifestyleprogramma mag dan wel als een tang op een varken slaan, het programma zelf is fris. Zelden zo’n zorgvuldig gemaakt, hip en fijn lifestylepro­ gramma gezien. Programmamakers die niet vies zijn van het genre dat ze bedrijven, daar houden we van. Al was het maar omdat we stiekeme lifestyleliefhebbers zijn.

RADIO RADIO 1 6.00 DE OCHTEND / 9.05 HAUTEKIET / 11.05 JOOS / 13.10 SONAR / 16.05 VANDAAG / 19.05 NIEUWE FEITEN / 20.05 SPORZA. Voetbal: oefeninterland België Colombia. / 0.00 DE NACHT VAN RADIO 1 (> 5.59)

STUDIO BRUSSEL 6.00 SISKA STAAT OP: met Siska Schoeters. / 9.00 MUSIC @ WORK: met Christophe Lambrecht. / 12.00 DE MIDDAG DRAAIT DOOR: met Ilse Liebens. / 13.00 MUSIC @ WORK: met Ayco Duyster. / 16.00 ZET ‘M OP STUDIO BRUSSEL: met Sam De Bruyn en An Lemmens. / 19.00 GUNTHER D: met Gunther Desamblanx. / 20.00 SELECT: met Kirsten Lemaire. / 22.00 LINDE LATE NIGHT: met Linde Merckpoel. / 0.00 NIGHTCALL: met Frederika Del Nero. / 2.00 LIFE IS MUSIC (> 5.59)

KLARA

ARD

ZDF

WDR

6.00 Dagtelevisie / 15.10 Sturm der Liebe (tt) / 16.00 Nieuws (tt) / 16.10 Das Waisenhaus für wilde Tiere (tt) / 17.00 Nieuws (tt) / 17.15 Brisant (tt) / 18.00 Verbotene Liebe (tt) / 18.50 Heiter bis tödlich - Alles Klara (tt) / 20.00 Nieuws (tt) / 20.15 BAMBI 2013 (tt) / 23.15 Nieuws / 23.45 Beckmann (tt) / 1.00 Nachtmagazin / 1.20 Nachtprogramma's

9.00 Dagtelevisie / 16.10 SOKO Wien (herh.) (tt) / 17.00 Nieuws (tt) / 17.10 hallo deutschland (tt) / 17.45 Leute heute (tt) / 18.05 SOKO Stuttgart (tt) / 19.00 Nieuws (tt) / 19.20 Weerbericht (tt) / 19.25 Notruf Hafenkante (tt) / 20.15 Der Bergdoktor (tt) / 21.45 Nieuws (tt) / 22.15 Maybrit Illner (tt) / 23.15 Markus Lanz (tt) / 0.30 Nachtprogramma's

6.20 Dagtelevisie / 16.00 WDR aktuell / 16.15 daheim + unterwegs / 18.00 Regionale programma’s / 18.05 Hier und Heute / 18.20 Servicezeit / 18.50 Aktuelle Stunde / 19.30 Regionale programma’s / 20.00 Nieuws / 20.15 Tatort / 21.45 WDR aktuell / 22.00 frauTV / 22.30 Menschen hautnah / 23.15 Raising Resistance / 0.40 Nachtprogramma's

TF1

FRANCE 2

FRANCE 3

6.00 Dagtelevisie / 14.55 Justice pour mon fils ★★★✩✩ (tt) / 16.35 4 mariages pour 1 lune de miel (tt) / 17.25 Bienvenue chez nous (tt) / 18.20 Une famille en or (tt) / 19.05 Le juste prix (tt) / 20.00 Nieuws - Weer (tt) / 20.50 No Limit (tt) / 21.45 No Limit (tt) / 22.45 Les experts: Miami (tt) / 23.35 Les experts: Miami (tt) / 0.30 Nachtprogramma’s

6.00 Dagtelevisie / 15.40 Comment ça va bien! (tt) / 16.50 Dans la peau d’un chef (tt) / 17.45 On n’demande qu’à en rire (tt) / 18.25 Jusqu’ici tout va bien / 19.20 N’oubliez pas les paroles! (tt) / 19.45 Parents mode d’emploi / 20.00 Nieuws - Weer / 20.45 Envoyé spécial / 22.15 Complément d’enquête / 23.30 Alcaline, le mag / 0.55 Nachtprogramma's

6.00 Dagtelevisie / 13.55 Un cas pour deux (tt) / 14.55 Questions au gouvernement (tt) / 16.10 Des chiffres et des lettres (tt) / 16.50 Harry (tt) / 17.30 Slam (tt) / 18.10 Questions pour un champion (tt) / 19.00 19/20 / 20.00 Tout le sport (tt) / 20.15 Plus belle la vie (tt) / 20.45 L’échange ★★★✩✩ (tt) / 23.15 Grand soir/3 (tt) / 0.10 Nachtprogramma's

6.05 ESPRESSO / 9.10 KLASSIEK LEEFT / 12.05 PROMENADE / 14.05 MAESTRO. Maestro kleurt Amsterdams! We vieren de 125ste verjaardag van het Koninklijk Concertgebouworkest Amsterdam met een stevige greep uit de vele opnames van dit wereldorkest. En we rollen de rode loper uit voor violist en dirigent Maxim Vengerov die volgend weekend naar ons land komt. / 17.05 POMPIDOU. Theatermaker Valentijn Dhaenens verweefde in zijn voorstelling DegrotemonD toespraken van wereldleiders van vroeger en nu. In zijn nieuwe monoloog DeKleineOorloG laat hij de mensen aan het woord die de gevolgen van al die opruiende taal moesten ondergaan. Schilder Matthieu Ronsse toont nieuw werk in Almine Rech Gallery in Brussel. / 18.05 DJANGO / 20.05 KLARA LIVE. Op 26 september was het ensemble Accordone te gast in de Lierse Begijnhofkerk in het kader van het festival Musica Divina (FVV Mechelen). Met Marco Beasley en Serge Goubioud brachten ze er een programma met Italiaanse geestelijke muziek uit de 17de eeuw. / 22.10 LATE NIGHT SHIFT. Compleet: ‘Day Is Done’ van het Brad Mehldau Trio. Oftewel pop standards naar jazz vertaald: The Beatles, Radiohead, Burt Bacharach, Paul Simon en Nick Drake, naar wiens ‘Day Is Done’ de cd genoemd is. / 0.05 GOLDBERG

STERREN ✩✩✩✩✩ VRESELIJK ★✩✩✩✩ ZWAK ★★✩✩✩ NET NIET

★★★✩✩ GOED ★★★★✩ UITSTEKEND ★★★★★ ONVERGETELIJK

D16

televisie&radio

DE POSTENPAKKER

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

Elke dag kijkt een redacteur met grote ogen naar het kleine scherm

HILDE VAN DEN EYNDE

Wetenschapsredactrice

Expeditie broussemissie

Z

e had zich haar eerste bevalling helemaal anders voorgesteld: ‘Mama blij, papa blij, wij blij.’ Maar het eer­ ste Congolese kind dat de vroed­ vrouw Elke met de geneeskunde­ student Kobe helpt geboren wor­ den, is dood: gewurgd door zijn eigen navelstreng. Dat is nog maar het begin van de ellende, want er wordt gestorven bij het leven in Mosango, het Congolese brousseziekenhuis dat het decor vormt voor de Eén­ reeks Missie Mosango. Drie da­ gen hebben de zes Vlaamse jon­ geren met een medische oplei­ ding erop zitten in de aflevering van gisteravond, zonder al veel levens te hebben gered. ‘Elke dag gaat er wel iets mis’, huilt laatste­ jaars geneeskunde Stéphanie, die een kind heeft gereanimeerd dat aan die reanimatie een le­ venslange handicap dreigt over te houden. En met elke volgende overleden patiënt beseft de kij­ ker dat het cliché dat een Congo­ lees pas naar het ziekenhuis gaat als hij bijna dood is, geen cliché is. ‘Veertig jaar pas’, stamelt de spoedverpleger Gertjan als de vrouw bij wie hij net nog zo vaar­ dig een infuus heeft geprikt des­ ondanks onder haar een koorts­ aanval bezwijkt. Als deze zes ide­ alisten al hadden gedacht dat hun twee weken stage een dol avontuur zou worden, dan ko­ men ze zichzelf al snel tegen. Of liever: ze komen Congo tegen. Want wat in Vlaanderen compas­ sie is, valt in Congo onder flauw­ hartigheid, ondervindt Elke als ze de doodgeboren baby in de ar­ men van zijn moeder wil leggen maar wordt teruggefloten door de zwarte zaalarts. ‘Ce n’est pas important’, zegt die, ‘daar gaat ze alleen harder van wenen’. En dat je met een hoogtechnologische opleiding niks bent als er geen stroom is, ondervindt Stéphanie

HET WEER

Zuster Julienne, nu ook opgeleid in de Vlaamse kinesitherapie.

wanneer een patiënte overlijdt doordat de beademing uitvalt. ‘Komen wij hier eigenlijk wel iets goeds doen?’ vraagt ze zich af. Missie Mosango, gemaakt met steun van Ontwikkelingssamen­ werking en de ngo Memisa, schuwt de zelfkritiek niet. Dat westerse hulp niet altijd ren­ deert, laat het zien op de kraam­ afdeling, waar twee couveuses staan te blinken die niet worden

©

Het is een les die de zes in sneltempo moeten leren: in Afrika kom je het verst met plantrekkerij

vrt

gebruikt: er is een lamp kapot en er is maar twee uur elektriciteit per dag. ‘Wij gebruiken heetwa­ terkruiken’, zegt de zaalzuster droog. Het is een les die de zes in sneltempo moeten leren: in Afri­ ka kom je het verst met plantrek­ kerij. Kinesist Kevin is daar het snelst mee weg. Met een stel ou­ de bedframes, een rol touw en twee met zand gevulde plastic­ flessen tovert hij een lege zieken­

huiszaal om tot een heuse revali­ datiekliniek. De Italiaanse non Julienne leert hij de tuigen te be­ dienen, zodat ‘het zaadje dat hij heeft geplant’ ook tot wasdom kan komen. Wat zonde dat jij over vijf afleveringen weer naar huis moet, denk je dan. Missie Mosango, elke woensdag om 22.30 uur op Eén

Bron: MeteoServices nv, Kapeldreef 60, 3001 Heverlee www.meteoservices.be / Weerlijn: 0900­35.987

Regen en buien VANDAAG wordt het een som­ bere dag met veel wolken en pe­ riodiek lichte regen. In de Ar­ dennen kan er wat natte sneeuw vallen. Rond de middag wordt het wat droger, maar nadien ne­ men de neerslagkansen opnieuw toe. De maxima liggen rond 8 graden en de naar noordwest ruimende wind wakkert aan tot matig en aan zee vrij krachtig. VANNACHT valt er eerst nog wat regen, maar stilaan wordt het droger vanuit het westen. Later zijn er ook opklaringen. Die bereiken pas tegen de och­ tend het oosten van het land. Aan de Kust zijn er dan enkele buien mogelijk. De minima lig­ gen rond 4 graden, maar aan zee wordt het niet kouder dan 8 graden.

EUROPA

BELGIE

Helsinki 5

Vandaag

Oslo 7 Stockholm 4

Kans op neerslag: 95% Wind: ZW 2/3

5°

Waterstanden Antwerpen Hoogwater 00:45 / 13:15 Laagwater 07:34 / 20:12 Oostende Hoogwater 10:30 / 23:05 Laagwater 04:43 / 17:12

9°

Moskou 3

2° 4°

7°

Dublin 9

9° 3°

Londen 11

8°

A’dam 9

Berlijn 7

Efemeriden Eerste kwartier: 09 december Volle maan: 17 november Laatste kwartier: 25 november Nieuwe maan: 03 december

Efemeriden Zon op: 07:57 uur Zon onder: 16:57 uur Maan op: 15:26 uur Maan onder: 04:16 uur

Zaterdag

Zondag

Wenen 7 Boedapest 10

Zürich 4

-1° 3°

Bordeaux 133

Boekarest 10 Belgrado 12

Milaan 13 Sarajevo 21

Nice 18

Maandag

Dinsdag

Madrid 17

Barcelona 20

Ajaccio 19

Lissabon 19

Athene 18 Palermo 20 Tunis 21

9°

2°

6°

1°

6°

2°

7°

3°

7°

Istanboel 15

Rome 20

Canarische Eilanden 24

4°

Warschau 6 Praag 3

Frankfurt 7 Parijs 9

Temperatuur zeewater: 13°

Vrijdag

Kopenhagen 8

Heraklion 22

citroen.be

DS-LIJN

HERFST-WINTERCOLLECTIE 2013

CITROËN DS5 HYBRID4 Zijn opmerkelijke Full Hybrid Diesel technologie met 200 pk* en vierwielaandrijving zorgt ervoor dat hij slechts 88g CO2/km uitstoot. Met zijn ongeziene technologische prestaties, een opvallend design en een uitzonderlijke elegantie is de CITROËN DS5 duidelijk ontworpen om de grenzen van het autorijden te verleggen.

*Samengevoegd vermogen, en met een snelheid onder de 120 km/u. Afgebeeld voertuig: CITROËN DS5 Sport Chic (opties: koetswerkkleur parelmoerwit en 19’’ lichtmetalen velgen).

Standaarduitrustingen volgens afwerking: CITROËN eMyWay GPS met achteruitrijcamera • head-up kleurendisplay • elektrisch bediende zetels vooraan • meedraaiende bi-xenon koplampen • lederen binnenbekleding • afstandsbediening met handenvrij systeem • Cockpit dak AANBIEDINGEN VOORBEHOUDEN AAN BEDRIJVEN:

Citroën Best Lease VLT-aanbod CITROËN DS5 1.6 e-HDi 115 Airdream EGMV6 Business GPS voor 362€ zbtw/maand (7).

2

Nettobijdrage op VAA vanaf 69€/maand (6). Fiscale aftrekbaarheid tot 90%.

HYBRIDE & DIESEL

200 PK* - 88G CO2 - 3,4L/100 KM - VIERWIELAANDRIJVING

3,4 - 7,3 L/100 KM

88 - 169 G CO2/KM

AANBIEDINGEN VOORBEHOUDEN AAN PARTICULIEREN:

FINANCIERING AAN 0% JKP (1). Gratis winterbanden gemonteerd op aluminium velgen, stockage inbegrepen(5).

4 jaar waarborg en onderhoud aangeboden, een onbetaalbaar cadeau(4).

TOTALDRIVE

Meer info op pagina 8.

(1) Het Citroën Autofin TotalDrive Pack bestaat uit een Citroën Autofin krediet en een TotalDrive contract. Deze twee elementen kunnen afzonderlijk ondertekend worden met gelijkaardige voorwaarden. Citroën Autofin is een voorstel van lening op afbetaling opgemaakt door Citroën Financial Services, merk van PSA Finance Belux N.V. (lener), Sterstraat 99, 1180 Brussel, onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier. Het jaarlijks kostenpercentage (JKP) en de vaste debetrentevoet bedragen 0% met een minimumvoorschot van 30% en een maximumduur van 36 maanden voor het gehele personenwagengamma. Aanbieding geldig t.e.m. 30/11/2013 op alle nieuwe Citroën voertuigen (uitgezonderd bedrijfsvoertuigen) verkocht aan particulieren. Representatief voorbeeld van het product Citroën Autofin aan een JKP van 0% voor een gemiddelde verkoopprijs van 15.980€: voorschot van 4.794€, te financieren bedrag van 11.186€, 36 maandelijkse afbetalingen van 310,72€, totaal verschuldigd bedrag van 15.980€, kosten in de totale kost van het krediet inbegrepen: 0€. Adverteerder: Citroën Belux N.V. (invoerder), Parc de l’Alliance - Avenue de Finlande 4-8 - 1420 Braine-l’Alleud. (4), (5), (6) en (7) zie pagina 8.

3

CITROËN DS3

Ultra personaliseerbaar Zijn gedurfde stijl, die breekt met alle clichés, maakt van de CITROËN DS3 een zeer aparte wagen. Dankzij zijn vele opties en accessoires kun je laten zien wie je echt bent. Laat je niks meer dicteren, bye-bye uniformiteit! Eindelijk een auto die perfect lijkt op wie je bent.

MICRO-HYBRIDE e-HDi TECHNOLOGIE MET

STOP & START

VAN DE NIEUWSTE GENER ATIE

3,4 - 6,5 L/100 KM

87 - 150 G CO2/KM

Afgebeeld voertuig: CITROËN DS3 Racing (opties: koetswerkkleur Banquise wit en mat grijs dak).

Standaarduitrustingen volgens afwerking: CITROËN eTouch • automatische airconditioning • snelheidsregelaar en -begrenzer • Hifi Light pack met Connecting Box • ‘Day Running Lights’ met LEDs • 3D LED-achterlichten • tweekleurig dak • 17’’ lichtmetalen velgen AANBIEDINGEN VOORBEHOUDEN AAN BEDRIJVEN:

Citroën Best Lease VLT-aanbod CITROËN DS3 1.6 e-HDi 90 Airdream MAN Business voor 237€ zbtw/maand (7).

Nettobijdrage op VAA vanaf 55€/maand (6). Fiscale aftrekbaarheid tot 90%.

AANBIEDINGEN VOORBEHOUDEN AAN PARTICULIEREN:

FINANCIERING AAN 0% JKP (1). Gratis winterbanden gemonteerd op aluminium velgen, stockage inbegrepen(5).

4

4 jaar waarborg en onderhoud aangeboden, een onbetaalbaar cadeau(4). Meer info op pagina 8.

TOTALDRIVE

NIEUWE CITROËN DS3 CABRIO Open je wereld

De CITROËN DS3, een waar icoon van het heden, is nu ook verkrijgbaar als Cabrio. Ontdek zijn dynamische lijnen en vooral ook zijn technologische hoogstandjes. Je zult genieten van zijn 3D LED-achterlichten, zijn luxueuze interieur, en natuurlijk van zijn dak dat openschuifbaar is tot 120km/uur. Eén zaak is zeker, deze wagen opent je wereld.

MICRO-HYBRIDE e-HDi TECHNOLOGIE MET

STOP & START

VAN DE NIEUWSTE GENER ATIE

3,6 - 6,7 L/100 KM

95 - 154 G CO2/KM

Afgebeeld voertuig: nieuwe CITROËN DS3 Cabrio Sport Chic (opties: metaalkleur en tweekleurig openschuifbaar Infini blauw dak met Infini blauwe dakstof).

Standaarduitrustingen volgens afwerking: CITROËN eTouch • automatische airconditioning • snelheidsregelaar en -begrenzer • Hifi Light pack met Connecting Box • ‘Day Running Lights’ met LEDs • 3D LED-achterlichten • tweekleurig dak • 17’’ lichtmetalen velgen AANBIEDINGEN VOORBEHOUDEN AAN PARTICULIEREN:

Uitsluitend in november: de nieuwe CITROËN DS3 Cabrio voor de prijs van een CITROËN DS3(3).

Aanbod geldig op stockwagens.

FINANCIERING AAN 0% JKP (1). Gratis winterbanden gemonteerd op aluminium velgen, stockage inbegrepen(5).

4 jaar waarborg en onderhoud aangeboden, een onbetaalbaar cadeau(4). Meer info op pagina 8.

TOTALDRIVE

(1) zie pagina 3. (3), (4), (5), (6) en (7) zie pagina 8.

5

CITROËN DS4

De elegante 5 deurs coupé De CITROËN DS4 is uitgesproken non-conformistisch. Deze wagen combineert de dynamiek van een coupé met de veelzijdigheid van een berline. Zijn silhouet heerst over de weg en biedt nieuwe perspectieven dankzij zijn panoramische voorruit. De CITROËN DS4 houdt niet van compromissen in een wereld waar elk detail belangrijk is.

MICRO-HYBRIDE e-HDi TECHNOLOGIE MET

STOP & START

VAN DE NIEUWSTE GENER ATIE

4,2 - 7,7 L/100 KM

110 - 178 G CO2/KM

Afgebeelde voertuigen: CITROËN DS4 Sport Chic (opties: metaalkleur en meedraaiende bi-xenon koplampen met koplampsproeiers) en CITROËN DS4 Sport Chic (opties: koetswerkkleur Whisper en pack Faubourg Addict Sport Chic).

Standaarduitrustingen volgens afwerking: CITROËN eTouch • dodehoekcontrolesysteem • parkeerhulp voor- en achteraan met meting van de beschikbare plaats • masserende zetels vooraan • tweekleurige lederen binnenbekleding • automatische bi-zone airconditioning • Connecting Box (Bluetooth®-systeem en USB-aansluiting) • 18’’ lichtmetalen velgen AANBIEDINGEN VOORBEHOUDEN AAN BEDRIJVEN:

Citroën Best Lease VLT-aanbod CITROËN DS4 1.6 e-HDi 115 Airdream MAN6 Business voor 260€ zbtw/maand (7).

Nettobijdrage op VAA vanaf 55€/maand (6). Fiscale aftrekbaarheid tot 80%.

AANBIEDINGEN VOORBEHOUDEN AAN PARTICULIEREN:

FINANCIERING AAN 0% JKP (1). Gratis winterbanden gemonteerd op aluminium velgen, stockage inbegrepen(5).

6

4 jaar waarborg en onderhoud aangeboden, een onbetaalbaar cadeau(4). Meer info op pagina 8.

TOTALDRIVE

(1) zie pagina 3. (4), (5), (6) en (7) zie pagina 8.

NIEUW PACK ‘FAUBOURG ADDICT’. Nu op de volledige DS-lijn!

Het pack Faubourg Addict is vanaf nu beschikbaar op de volledige DS-lijn. Het inspireert zich op het beste van Franse luxe en integreert nieuwe technieken die duidelijk de creativiteit van Citroën laten zien. Dit pack wordt gekenmerkt door een DS-raster op het dak en met laser gegraveerd in de schelpen van de buitenspiegels, en heeft daarnaast specifieke gediamanteerde velgen. Met het nieuwe koetswerkkleur ‘Whisper’, een diepzwarte kleur met paarsachtige kleurschakeringen ziet uw DS er nog subliemer uit.

3,4 - 6,5 L/100 KM

87 - 150 G CO2/KM

3,6 - 6,7 L/100 KM

95 - 154 G CO2/KM

3,4 - 7,3 L/100 KM

88 - 169 G CO2/KM 7

ROBBE N.V. • 9300 Aalst AUTOMOTIVE AARSCHOT N.V. • 3200 Aarschot GMAN II N.V. • 2060 Antwerpen CITROËN BELUX - ANTWERPEN N.V. • 2610 Antwerpen (Wilrijk) GARAGE PACIFIC TILKIN S.A. • 4690 Bassenge GARAGE FELIX N.V. • 2960 Brecht AUTOBEDRIJF GIELKENS N.V. • 3960 Bree GARAGE VANDERKEILEN B.V.B.A. • 8200 Brugge (Sint-Andries) CITROËN BELUX - YSER S.A. • 1000 Brussel GARAGE TRULLEMANS S.A. • 1070 Brussel (Anderlecht) CITROËN BELUX - EVERE S.A. • 1140 Brussel (Evere) GARAGE PAUL DE SMEDT B.V.B.A. • 9200 Dendermonde (Baasrode) GARAGE VAN HOUTS N.V. • 9200 Dendermonde (Grembergen) GARAGE TRAISNEL B.V.B.A. • 8600 Diksmuide CITROËN BELUX - DROGENBOS S.A. • 1620 Drogenbos ETS. TENNSTEDT FRÈRES S.A. • 7850 Edingen CT CAR De Blauwe Vogel • 9810 Eke-Nazareth KRIS VERELLEN N.V. • 2440 Geel AUTOGARDEN N.V. • 3600 Genk CITROËN BELUX - GENT N.V. • 9050 Gent (Ledeberg) GARAGE VAN CAMPENHOUT N.V. • 1853 Grimbergen AUTOHUIS CITROHAL B.V.B.A. • 3545 Halen VANDERGUCHT B.V.B.A. • 1500 Halle AUTOGARDEN N.V. • 3500 Hasselt GARAGE CAPPON N.V. • 8480 Ichtegem (Eernegem) VANHULLE - IEPER B.V.B.A. • 8900 Ieper GARAGE - CARROSSERIE DEPREZ - CLAUS B.V.B.A. • 8490 Jabbeke (Varsenare) GARAGE MEYVIS B.V.B.A. • 2950 Kapellen COOLMAN CARS B.V.B.A. • 8300 Knokke-Heist K MOTORS • 8520 Kortrijk (Kuurne) AUTOSTAD HAASRODE • 3001 Leuven (Haasrode) ETABLISSEMENTEN PANKEN N.V. • 3020 Leuven (Herent-Winksele) DE SMEDT MOTORS B.V.B.A. • 9160 Lokeren AUTO’S VANDERHOYDONKS N.V. • 3920 Lommel AUTO GEEBELEN N.V. • 3630 Maasmechelen FESTRAETS N.V. • 2800 Mechelen GARAGE DE GEYNDT - NINOVE B.V.B.A. • 9406 Ninove (Outer) CTO-AUTOMOTIVE • 9700 Oudenaarde GARAGE BRAEKEN N.V. • 3900 Overpelt VAN KELST N.V. • 2223 Schriek (Heist) DE STER B.V.B.A. • 9100 Sint-Niklaas (Nieuwkerken) CITROHAL SINT-TRUIDEN • 3800 Sint-Truiden FLORENT DE GEYNDT B.V.B.A. • 1740 Ternat GARAGE MARCEL VERHELST EN ZOON B.V.B.A. • 8700 Tielt GASPAR MOTORS N.V. • 2300 Turnhout PG - CARS B.V.B.A. • 8630 Veurne GARAGE DIRK N.V. • 8793 Waregem HOSTE BERT B.V.B.A. • 9880 Aalter GARAGE GOEMAN - CAMMAERT B.V.B.A. • 1731 Asse GARAGE HAEDENS HENDRIK • 8580 Avelgem GARAGE CARROSSERIE TECK C.V.B.A. • 9310 Baardegem GARAGE VAN DIJCK • 2340 Beerse (Vlimmeren) GARAGE GEERTS B.V.B.A. • 3583 Beringen (Paal) GARAGE POELMANS B.V.B.A. • 3582 Beringen-Koersel DE VUYST DIRK • 9290 Berlare GARAGE DE MAEYER MARTIN B.V.B.A. • 9120 Beveren-Waas GARAGE MORIS B.V.B.A. • 3581 Beverlo GARAGE VANHELLEMONT JOS B.V.B.A. • 3211 Binkom CENTRUM GARAGE B.V.B.A. • 2530 Boechout AUTOBEDRIJF VACK B.V.B.A. • 2880 Bornem GARAGE VANVLEMEN C.V.B.A. • 2150 Borsbeek GMAN II N.V. • 2930 Brasschaat C.D.A. S.A. • 1050 Brussel (Elsene) GARAGE KERKAERT B.V.B.A. • 8340 Damme GARAGE VANDENBERGHE ETIENNE N.V. • 8540 Deerlijk GARAGE VERHELST DEINZE B.V.B.A. • 9800 Deinze GARAGE RAMAN B.V.B.A. • 9070 Destelbergen (Heusden) CORZY B.V.B.A. • 2100 Deurne GARAGE HET SAS - LINMANS ALAIN B.V.B.A. • 3590 Diepenbeek VANDERGUCHT B.V.B.A. • 1653 Dworp GARAGE LIEVENS GEORGES B.V.B.A. • 9900 Eeklo GARAGE VERDONCK B.V.B.A. • 2180 Ekeren (Antwerpen) GARAGE FRANCOIS B.V.B.A. • 2520 Emblem-Ranst GARAGE DE COCKER B.V.B.A. • 9320 Erembodegem (Aalst) GARAGE JAN LOOS B.V.B.A. • 2910 Essen AUTEKIE STEFAAN - GARAGE - CARROSSERIE B.V.B.A. • 9940 Evergem-Sleidingen

GENTS AUTOBEDRIJF B.V.B.A. • 9000 Gent GERAARD MOTOR B.V.B.A. • 9500 Geraardsbergen GARAGE CARROSSERIE CHRISTIAENS P. B.V.B.A. • 1755 Gooik (Leerbeek) L&E B.V.B.A. • 3945 Ham GARAGE HUYBERS B.V.B.A. • 3930 Hamont-Achel MC MOTORS N.V. • 2801 Heffen GARAGE AERTS B.V.B.A. • 2620 Hemiksem GARAGE TONY B.V.B.A. • 3020 Herent GARAGE FELIX - HERENTALS N.V. • 2250 Herentals (Olen) GARAGE VAN THIELEN B.V.B.A. • 2230 Herselt TOTAAL GARAGE B.V.B.A. • 2320 Hoogstraten GARAGE BOSMANS-VANDIJCK B.V.B.A. • 3530 Houthalen-Helchteren GARAGE VITAL B.V.B.A. • 2540 Hove GARAGE GUNS B.V.B.A. • 3040 Huldenberg GARAGE DEFEVER B.V.B.A. • 8900 Ieper VANHULLE B.V.B.A. • 8870 Izegem GARAGE TERRIJN EN PARTNERS B.V.B.A. • 1910 Kampenhout AERTS B.V.B.A. • 2460 Kasterlee ALGEMEEN AUTOBEDRIJF GENVA B.V.B.A. • 2550 Kontich GARAGE CREMERS B.V.B.A. • 3720 Kortessem GARAGE BARTIER N.V. • 8501 Kortrijk-Bissegem GARAGE ENGELS B.V.B.A. • 9150 Kruibeke GARAGE VERDONCK N.V. • 9270 Laarne GARAGE LANDEN MOTOR B.V.B.A. • 3400 Landen GARAGE DESCHUYFFELEER B.V.B.A. • 1750 Lennik GARAGE PAUWELS R&B • 3001 Leuven (Heverlee) GARAGE ADRI B.V.B.A. • 2275 Lille GARAGE POL N.V. • 1840 Londerzeel LINDEN MOTORS B.V.B.A. • 3210 Lubbeek-Linden GARAGE VANEERDEWEGH B.V.B.A. • 3560 Lummen GARAGE SCHROOTEN B.V.B.A. • 3680 Maaseik AUTOBEDRIJF HEUSSEN B.V.B.A. • 3680 Maaseik-Neeroeteren GARAGE DE LAERE B.V.B.A. • 9991 Maldegem (Adegem) VANHULLE - MENEN • 8930 Menen GARAGE DE SMEDT LOUIS B.V.B.A. • 1785 Merchtem (Peizegem) GARAGE DANNY B.V.B.A. • 9820 Merelbeke A.M.C.S. B.V.B.A. • 2170 Merksem GARAGE FELIX MOL N.V. • 2400 Mol AUTOBEDRIJF DIERICX N.V. • 9850 Nevele GARAGE VANDENBORNE N.V. • 3850 Nieuwerkerken-Binderveld VAN OLMEN B.V.B.A. • 2250 Olen GARAGE COPPENS B.V.B.A. • 9860 Oosterzele-Scheldewindeke GARAGE DEMEYERE PASCAL & PHILIPPE B.V.B.A. • 8020 Oostkamp WATTEYNE GARAGE B.V.B.A. • 8640 Oostvleteren CARROSSERIE ACTUEEL B.V.B.A. • 3090 Overijse HEDA MOTORS B.V.B.A. • 2381 Ravels GARAGE VERWAEST B.V.B.A. • 2470 Retie GARAGE NOSEDA B.V.B.A. • 8800 Roeselare GARAGE-CARROSSERIE LEMAITRE • 9600 Ronse GEBR. MERTENS • 2840 Rumst HOPCHET MOTORS B.V.B.A • 2900 Schoten GUERRE B.V.B.A. • 2860 Sint-Katelijne-Waver GARAGE BENELUX N.V. • 9100 Sint-Niklaas GARAGE VAN TROOS B.V.B.A. • 9051 Sint-Denijs-Westrem GARAGE VANDECANDELAERE N.V. • 8840 Staden (Westrozebeke) GARAGE & CARROSSERIE GYKIERE B.V.B.A. • 1820 Steenokkerzeel (Melsbroek) GEBROEDERS VAN GOETHEM B.V.B.A. • 9170 Sint-Gillis-Waas GARAGE DANIEL MOTOR B.V.B.A. • 1600 Sint-Pieters-Leeuw BAUWELINCK • 9140 Temse YVES MOTORS B.V.B.A. • 3980 Tessenderlo DE ROOVER • 3300 Tienen AUTOGARDEN TONGEREN N.V. • 3700 Tongeren DUMAREY B.V.B.A. • 8820 Torhout GARAGE D. KINDT B.V.B.A. • 8820 Torhout (Sint-Henricus) S & T MOTORS N.V. • 1800 Vilvoorde GARAGE PALERMO B.V.B.A. • 8560 Wevelgem BEN CAR B.V.B.A. • 1970 Wezembeek-Oppem SINONQUEL B.V.B.A. • 2830 Willebroek ETABLISSEMENTEN O. BREYDELS B.V.B.A. • 2160 Wommelgem (Antwerpen) DE VRIES MOTORS B.V.B.A. • 2240 Zandhoven ANTOINE POPPE B.V.B.A. • 9240 Zele GARAGE LUDO REYNDERS N.V. • 3550 Zolder GARAGE DE DAPPER B.V.B.A. • 9930 Zomergem GARAGE CENTRAL STATION B.V.B.A. • 9620 Zottegem GOVA N.V. • 3440 Zoutleeuw GARAGE L’EQUIPE B.V.B.A. • 2070 Zwijndrecht

4 JAAR WAARBORG EN ONDERHOUD AANGEBODEN, EEN ONBETAALBAAR CADEAU.

TOTALDRIVE

2 jaar waarborgverlenging: cadeau. Vervanging of herstelling van defecte onderdelen, werkuren inbegrepen: cadeau. Bijstand 24u/24 en 7d/7 in heel Europa: cadeau. Alle onderhoudsbeurten, wisselstukken, werkuren en olie inbegrepen: cadeau. Vervanging of herstelling van versleten onderdelen, werkuren inbegrepen: cadeau. Kortom, het TotalDrive servicecontract dat u gratis wordt aangeboden bij de aankoop van een CITROËN DS naar keuze, is echt een cadeau dat onbetaalbaar is(4).

(2) Citroën biedt u een recyclagepremie aan voor de overname en de recyclage van uw oud voertuig. Citroën geeft u bij aankoop van een nieuwe Citroën (niet op Business) volgende recyclagepremie: 1.500€ bij een CITROËN DS3, DS3 Cabrio of DS4 en 2.000€ bij een CITROËN DS5. Daar heeft het milieu baat bij dankzij het proces van gescheiden recyclage. Het voertuig moet volledig zijn en minimum 6 maanden ingeschreven zijn op naam van de koper van het nieuwe voertuig. (3) Citroën biedt u een stockpremie van 3.000€ bij aankoop van een nieuwe CITROËN DS3 Cabrio, besteld tussen 01/11/2013 en 30/11/2013 en ingeschreven vóór 07/12/2013. Met gelijkwaardige motor en afwerking wordt de nieuwe CITROËN DS3 Cabrio uit voorraad dus aangeboden aan dezelfde prijs dan de CITROËN DS3, met uitzondering van de nieuwe CITROËN DS3 Cabrio 1.6 e-HDi 90 MAN Sport Chic uit voorraad, die verkrijgbaar is tegen de prijs van de CITROËN DS3 1.6 e-HDi 115 MAN6 Sport Chic. Aanbod geldig zolang de voorraad strekt. (4) Aanbod geldig bij aankoop van een nieuwe CITROËN DS3, DS3 Cabrio, DS4 of DS5 verkocht aan particulieren. Het ‘TotalDrive’ contract wordt afgesloten voor een looptijd van 48 maanden vanaf de leveringsdatum of 75.000 km. De eerste van de 2 vervaltijden die bereikt is, zal een einde stellen aan het contract. De algemene voorwaarden van het TotalDrive contract zijn consulteerbaar bij de erkende verkooppunten van het Citroën netwerk. (5) Deze aanbieding bevat een winterkit, het bewaren tijdens de winterperiode en 2 montages en demontages. Een kit bevat 4 winterbanden Michelin (zolang de voorraad strekt) gemonteerd en uitgebalanceerd op 4 16’’aluminium velgen voor een CITROËN DS3, DS3 Cabrio en DS4 (17’’ voor de CITROËN DS3 en DS3 Cabrio 1.6 THP 150 MAN6, DS4 1.6 THP 200 MAN6 Sport Chic en 2.0 HDi 160 AUT6 So Chic of Sport Chic) en 17’’ voor een CITROËN DS5. De recytyre contributie, bouten, sierdeksels, en de eventuele desactivering van de druksensoren zijn niet in de prijs inbegrepen. Aanbieding voorbehouden aan particulieren bij aankoop van een nieuwe CITROËN DS3, DS3 Cabrio, DS4 of DS5. Geldig in november 2013 en in de deelnemende Citroën verkooppunten. (6) Schatting van de netto maandelijkse bijdrage die de werknemer werkelijk zal betalen voor het voordeel van alle aard op basis van de maximale aanslagvoet van 53,5% (69€ voor een CITROËN DS5 Hybrid4 Airdream Business GPS, 55€ voor een CITROËN DS3 Business en 55€ voor een CITROËN DS4 Business). (7) Aanbieding «Citroën Best Lease» (Operationele Leasing) op basis van 60 maanden/100.000 km voorbehouden aan bedrijven. Dit aanbod komt niet overeen met het afgebeeld voertuig. Prestaties: afschrijving en interesten, BIV en inschrijvingskosten, rijtaks, onderhoud en pechverhelping. Onder voorbehoud van een wijziging van de catalogusprijs of de taksen en van aanvaarding van het dossier door Citroën Financial Services (merk van PSA Finance Belux N.V.). De aanbiedingen (1), (2), (4), (5), (6) en (7) zijn onder voorwaarden, geldig voor elke nieuwe Citroën besteld tussen 01/11/2013 en 30/11/2013 en ingeschreven vóór 31/01/2014. Aanbiedingen niet cumuleerbaar met alle andere lopende promoties en geldig in de deelnemende Citroën verkooppunten. Deze prijzen hebben betrekking op de basismodellen of op specifieke modellen. De afgebeelde voertuigen kunnen verschillen vertonen met de beschrijvingen van de gecommercialiseerde voertuigen in België of in Groothertogdom Luxemburg. Alle uitrustingen zijn afhankelijk van de afwerking en de opties. Voor meer informatie over alle diensten van Citroën kunt u terecht bij alle Citroën concessiehouders, commerciële agenten en erkende Citroën-herstellers. Ver. Uit.: O. Mazy, Parc de l’Alliance - Avenue de Finlande 4-8 - 1420 Braine-l’Alleud. De prijzen in dit document zijn onder voorbehoud van drukfouten. Dit document is in bijlage bij bepaalde dag- en weekbladen en is geen huis-aan-huisfolder. Adverteerder: Citroën Belux N.V. (invoerder), Parc de l’Alliance - Avenue de Finlande 4-8 – 1420 Braine-l’Alleud.

citroen.be

Milieu-informatie (KB 19/03/2004): citroen.be

regio

Antwerpen

32

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

RAVELS

PUURS

‘Buren voor buren’

Bouwvergunning voor basisschool De Wissel

Het ACW in Ravels zoekt vrijwilligers die bereid zijn om deze winter de stoepen en straten sneeuwvrij te ma­ ken bij bejaarde en zieke buren die zelf niet meer goed te been zijn. Het is een initiatief van het Gemeentelijk ACW van Ravels, een koepelorganisatie van de lokale verenigingen KWB, Femma, Okra, ACV, KAJ, CM en Zie­ kenzorg. Wil je graag deel uitmaken van deze nieuwe ‘vrijwillige sneeuwbrigade’? Neem dan contact op met de verantwoordelijken van dit initiatief. Hun contactge­ gevens vind je via [email protected] (ema)

Mil Luyten, Ivo Joos en Frans Verhoeven zijn klaar voor de eerste sneeuw. © ema

Het gemeentebestuur van Puurs leverde gisteren de bouwvergunning af voor een nieuwe school van het Bui­ tengewoon basisonderwijs De Wissel, een onderdeel van Sjabi Puurs. De nieuwe school komt aan de Kleine Amer naast de brandweerkazerne van Puurs. De Wissel zit nu nog gehuisvest in de Schuttershofstraat, op de campus waar ook de technische school is. Het verhuizen van de school is ook een goede zaak voor het verkeer in het centrum van Puurs. (gdb)

VOKA HOOPT OP GELD VOOR ‘DE KRACHT VAN TECHNIEK’

Technische scholen lokken meer leerlingen De kracht van techniek, een regionaal project dat de interesse voor techniek moet opwekken, heeft na zijn startjaar de eerste vruchten afgeworpen. Sinds lange tijd zijn er opnieuw meer eerstejaars in de technische scholen.

ANTWERPEN

Doodgeslagen en voor deur gelegd Het Antwerpse gerecht heeft twee verdachten aange­ houden op verdenking van moord op de 45­jarige Johnny Smets uit Mortsel. Die werd zaterdag dood aangetroffen op de gang van een flatge­ bouw op het Kiel. Het lichaam werd ontdekt door een buurvrouw, die haar hondjes wilde uitlaten. De man lag op een gaanderij op de eerste verdieping van een appartementsblok in de Frans Hensstraat. Getuigen uit de buurt vertelden de politie dat het slachtoffer op bezoek was bij een bewoner van het ge­ bouw en dat er ’s nachts ruzie zou zijn ontstaan. Het Antwerpse parket ver­ moedt dat de man op geweld­ dadige wijze om het leven werd gebracht. (vdaa)

Alle betrokkenen hopen dat meer jongeren de smaak van de technische beroepen te pakken krijgen. © tab DOOR ONZE MEDEWERKER

ALAIN TRAPPENIERS HEIST­OP­DEN­BERG/LIER

| Na jaren van dalende inschrijvingen is de directie van het Sint­Lam­ bertusinstituut uit Heist­op­ den­Berg, een school voor tech­ nisch en beroepsonderwijs, op­ nieuw tevreden. Volgens direc­ teur André Saelen heeft het pro­ ject De kracht van techniek voor een zekere dynamiek gezorgd. ‘Dit schooljaar hebben we 106 eerstejaars. Dit is een stijging met twintig leerlingen in verge­ lijking met vorig jaar’, zegt Sae­ len. Hij hoopt dat de dalende in­ schrijvingen van de afgelopen ja­ ren eindelijk gestopt zijn. In 2008 kende de school zelfs met 55 eerstejaars een absoluut diep­ tepunt.

De positieve resultaten zijn on­ der andere te verklaren door de­ mografische evoluties, maar de inspanningen van de scholen en externe partners blijken ook stil­ aan vruchten af te werpen. ‘De infoavond rond De kracht van techniek heeft heel wat interesse gebracht bij de scholen, VDAB, gemeente en Voka Kamer van Koophandel’, zegt de directeur.

ogenblik hebben we nog geen echte oplossing gevonden.’

‘Er is veel goede wil, maar er moeten centen op tafel komen’ INGE DE ROOVERE­WERKGROEP ARBEIDSMARKT VOKA

Samenwerking

Inge De Roovere, CEO van het Heistse bedrijf Aluro en voorzit­ ster van de werkgroep Arbeids­ markt van Voka, heeft dezelfde mening. ‘Er is een positieve evo­ lutie merkbaar’, zegt ze. ‘Er wordt tussen de verschillende instanties meer samengewerkt, maar we moeten blijvende in­

spanningen leveren.’ Nood aan geld

In die context denkt de voorzit­ ster aan de vrijmaking van bud­ getten. ‘Er is veel goede wil, maar er moeten centen op tafel ko­ men’, zegt De Roovere. ‘Op dit

Studiekeuze

‘Er zijn niet alleen extra financi­ ele middelen van buitenaf nodig, maar ook de invloed van de ou­ ders is belangrijk’, zegt leraar Mechanica Werner Van Rom­ paey. ‘De ouders en leerlingen moeten nog meer bewust ge­ maakt worden van het belang van technische beroepen. Boven­ dien moet de keuze voor een technische richting een positieve en bewuste keuze zijn. We stel­ len echter vast dat ouders en leerlingen nog altijd een grote en vaak verkeerde invloed uitoefe­ nen bij het maken van de studie­ keuzes. En dit proberen we nu te vermijden.’

ANTWERPEN 33

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

MOL

MOL

DESSEL/RETIE

‘Schandvlek’ wordt na vier jaar afgebroken

Werkzaamheden aan school Saigo begonnen

64­jarige fietser sterft onder borstelwagen

De werkzaamheden aan de nieuwbouw van Saigo, de School voor Aangepast Individueel Gemeentelijk On­ derwijs in de Don Boscostraat in Mol, zijn begonnen. ‘De uitbreiding van de school is nodig omwille van het groeiende aantal leerlingen’, zegt schepen voor Onder­ wijs Kathleen Deckx (SP.A). ‘Nu volgen vele leerlingen les in prefab­klassen.’ De nieuwbouw kost 2,7 miljoen euro. Hiervan wordt 1,9 miljoen euro betaald met subsidies. (vgd)

Een 64­jarige alleenstaande man uit Retie is gisteren­ namiddag onder een borstelwagen van de gemeente Dessel terechtgekomen. Het ongeval gebeurde in de Heegstraat. De politie vermoedt dat het slachtoffer vlak achter het voertuig heeft gereden. ‘De man reed niet op het afgescheiden fiets­ en voetpad’, zegt commissaris Ro­ bert Lehaen. ‘Wat hij op de rijweg deed, is niet duidelijk.’ De hulpdiensten probeerden Roger Borgers nog te rea­ nimeren, maar hij stierf ter plaatse. (vgd)

De gemeente Mol heeft een aanvraag voor een sloop­ vergunning gekregen voor een bouwvallige woning op de hoek van de Edmond Van Hoofstraat en de Schans­ straat. Na vier jaar zal deze ‘schandvlek’ in het centrum eindelijk verdwijnen.De buurtbewoners zijn tevreden. ‘Het openbaar onderzoek loopt van 20 november tot en met 19 december. Als de vergunning is afgeleverd, kan de sloop eindelijk starten,’ zegt burgemeester Paul Rot­ thier (CD&V). (vgd)

BERCHEM

PARKET VAN MECHELEN ONTDEKT NIEUWE CANNABISPLANTAGES

GEEL

Leegstand inspireert juwelen­ ontwerper

Opnieuw drugsbende aangehouden

N­VA en CD&V ruziën nu ook in OCMW­raad

Door de recente wegenwerken en de crisis zag het er niet goed uit voor de winkeliers in de Gitschotellei in Berchem. Buurtbewoner Stijn Van der Auwera hoopt op een heropleving en vormde een leegstaand pand om.

Aan de Gitschotellei in Ber­ chem kan je sinds afgelopen weekend een nieuwe pop­up shop bewonderen. Hoewel deze shops tegenwoordig heel popu­ lair zijn, is deze winkel toch net wat anders. Initiatiefnemer Stijn Van der Auwera kiest na­ melijk niet voor een locatie in het stadscentrum of een geken­ de winkelstraat, maar wel voor de Gitschotellei, een straat die het de afgelopen maanden zwaar te verduren kreeg. Als gevolg van de crisis en de aan­ slepende wegenwerken hielden heel wat handelaars het voor bekeken. De leegstand in de wijk inspireerde juwelenont­ werper Stijn Van der Auwera tot het opstarten van een pop­ up shop. ‘Een win­winsituatie’, zegt hij. ‘De eigenaar is blij dat het pand wordt onderhouden en voor ons is de huurlast be­ perkt.’ Voor de Berchemse ju­ welenontwerper is het niet de eerste pop­up store. ‘De vorige twee initiatieven kaderden in een actie die de leegstand in de Drie Koningenstraat aankaart­ te’, zegt Stijn. ‘Maar aangezien ik zelf in een zijstraat van de Gitschotellei woon, stel ik vast dat ook hier de leegstand toe­ neemt.’ Op amper een maand tijd zette Van der Auwera het initiatief op poten. ‘Om een voldoende kwaliteitsvol en ge­ varieerd aanbod samen te stel­ len, deed ik beroep op twintig collega­kunstenaars’, zegt hij. ‘De meeste van hen waren on­ middellijk bereid om mee te doen. Voor beginnende ontwer­ pers is het namelijk niet altijd even gemakkelijk om hun wer­ ken aan de man te brengen.’ Het aanbod is erg uiteenlo­ pend: van zilveren juwelen over fijne stoffen tot lichtontwerpen en kunstfoto‘s. ‘Ook de manier waarop de werken geprodu­ ceerd worden, verschilt’, zegt Stijn. ‘Zo drukte ik bepaalde werken af met een 3D­printer, en maakte ik soms gebruik van plexiglas.’ (dbw)

Het parket van Mechelen heeft een bende opgerold die op diverse plaatsen in Vlaanderen cannabisplantages beheerde. Vier personen, Nederlanders en Vlamingen, zijn aangehouden. Ze liepen tegen de lamp toen ze op weg waren naar Ieper om er planten te oogsten.

MECHELEN | Het onderzoek te­ gen de wietkwekers begon een half jaar geleden toen twee planta­ ges werden ontdekt in Lier en deelgemeente Koningshooikt. ‘Er kon snel een verband gelegd worden met gelijkaardige planta­ ges in Ekeren, Grimbergen en Boom’, zegt de Mechelse persma­ gistraat Peter Peereboom. ‘De speurders ontdekten ook dat de dossiers konden worden gelinkt aan nog operationele plantages in Ieper en Dour. Zo was het duide­ lijk dat de daders vorige vrijdag planten zouden oogsten in Ieper. Onderweg zijn ze opgepakt. Dat gebeurde door de federale gerech­ telijke politie van Mechelen, een gespecialiseerde interventie­ dienst en de politie van Ieper. Bij de ontmanteling in Ieper en Dour werden ongeveer 3.000 planten in beslag genomen. De auto van het viertal werd in beslag genomen.’ Op de plantages in Lier en Ko­ ningshooikt werden respectieve­ lijk 400 en 820 planten in beslag genomen. In de drie oudere dos­ siers ging het om ongeveer 2.500 planten samen. In Koningshooikt werd een verdachte aangehouden die nog altijd in de cel zit.

Hardere strijd

Volgens het parket gaat het om een goed georganiseerde bende. ‘De opbrengst van gezonde canna­ bisplanten levert zo’n vijf kilo­

De Geelse coalitiepartners N­VA en CD&V zijn het opnieuw openlijk oneens over de manier waarop het beleid moet worden gevoerd . Tegen de zin van CD&V komt er een uitbreiding van het Sociaal Comité.

De bende had zo’n 6.500 planten verdeeld over zeven plantages. © belga

gram cannabis per honderd plan­ ten op’, zegt Peereboom. ‘De straatwaarde voor de cannabis is ongeveer 4.000 euro per kilo. In totaal werden zo’n 6.500 planten in beslag genomen.’ De vier ver­ dachten zijn ondertussen voor de onderzoeksrechter gebracht en hun aanhouding is bevestigd. In de regio Mechelen is in de voor­ bije maanden de strijd tegen drugs opgetrokken. Een werk­ groep heeft vorig jaar een verbe­ terde aanpak uitgewerkt. Dat

‘De straatwaarde voor de cannabis is bijna 4.000 euro per kilo’ PETER PEEREBOOM

Persmagistraat

heeft intussen al geleid tot het op­ rollen van twee cocaïnebendes en nu ook tot de aanhouding van de wietboeren. (rbm)

Het Sociaal Comité beslist over individuele en persoonlijke dossiers zoals het toekennen van steunmaatregelen. De vergade­ ring telt momenteel vier leden, twee van CD&V en twee van N­VA. Dinsdag werd tijdens de OCMW­raad onder andere ge­ stemd over een uitbreiding van het comité met twee afgevaar­ digden van de oppositiepartijen. ‘Wij zijn hier principieel tegen, omdat dit geen meerwaarde heeft, maar wel meer kost’, zegt OCMW­voorzitster Christel Jac­ kers (CD&V). ‘Twee extra leden kost ons 49.000 euro, onder an­ dere aan zitpenningen. Het heeft ook geen zin, want het Comité werkt louter binnen de krijtlij­ nen die eerder door de OCMW­ raad werden uitgetekend. En in die raad is de oppositie wel ver­ tegenwoordigd.’ Om tot een compromis te ko­ men wilde CD&V volgens Jac­ kers de uitbreiding met één per­ soon aanvaarden, maar dit voor­ stel werd niet aanvaard door N­VA, Open VLD en SP.A. In de OCMW­raad heeft N­VA vijf ver­ tegenwoordigers, CD&V vier en SP.A en Open VLD elk één. Bij de uiteindelijke stemming heb­ ben CD&V en haar voorzitter zich onthouden. De stemmen van N­VA, Open VLD en SP.A volstonden, waardoor de uitbrei­ ding toch is goedgekeurd. (mph)

LIER

Zwarte katten verdwijnen mysterieus In Lier verdwijnen er de laatste tijd veel zwarte katten. Enkele dieren werden vergiftigd teruggevonden. De bewoners vragen de politie om maatregelen te treffen.

Toen de zwarte kater van Kim Rigouts zondagavond in haar

huis kwam, merkte ze meteen dat er iets niet klopte. ‘Mijn kat was flauw en hij begon overal aan te klauwen’, zegt Rigouts. ‘Het dier kreeg een paniekaanval en het speeksel liep langs zijn mond.’ Rigouts ging meteen met haar kat naar de dierenarts, die het dier een aantal spuiten met valium en cortisone gaf. Het mocht echter niet baten. Het dier overleed enkele uren later. Het is niet de eerste kat uit de

buurt die op die manier om het leven komt. De laatste drie we­ ken verdwenen al zes zwarte katten op mysterieuze wijze in de directe omgeving van basis­ school Het Molentje en de stede­ lijke sporthal. Miranda Michiel­ sen, dierenliefhebster en vrien­ din van Rigouts, gaat deze week met een van de getroffen eige­ naars naar de politie. ‘We willen dat ze deze zaak ernstig nemen, want er moet iets gebeuren’, zegt

Michielsen. ‘De mensen durven hun kat niet meer buiten laten. Ze zijn bang.’ In afwachting van een reactie van de politie, roept Michielsen de katteneigenaars op om waak­ zaam te zijn. ‘Het is aangewezen om de katten zoveel mogelijk binnen te houden’, zegt ze. ‘Als je iets verdachts opmerkt, ga dan meteen naar de politie. Mis­ schien zien ze dan de ernst van de zaak wel in.’ (wel)

regio

Limburg

32

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

TESSENDERLO

HAM

Leerkrachten op studiereis naar bedrijven

Sociaal bemiddelaar bij TCH haalt bakzeil

Ruim 360 Limburgse leerkrachten hebben gisteren deelgenomen aan de ‘Bedrijvendag voor leerkrachten’. Bijna duizend leerkrachten bezochten 72 bedrijven in vijf provincies. Koploper was Limburg, waar 360 leerkrachten op bezoek gingen bij vijftien bedrijven. Limburgse Top­ pers waren IKEA Distribution Benelux en Ridley Race Productions. Bij Ineos ChlorVinyls in Tessenderlo kwa­ men maar zes leerkrachten opdagen, en wel 29 studenten burgerlijk ingenieur van de KULeuven. (pbvm)

Aandachtige leerkrach­ ten bij Ineos. © if

De inzet van een sociaal bemiddelaar op het kabinet van Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg in Brus­ sel heeft nog niet voor de verhoopte doorbraak gezorgd bij Tessenderlo Chemie in Ham. Het enige resultaat van het overleg, dat tot gisterenochtend duurde, was dat er een ‘proces­verbaal van niet verzoening’ werd opgesteld. De staking van de arbeiders, die nu al drie weken duurt, gaat daardoor onverminderd voort. Ondertussen ziet Tessen­ derlo Group contracten naar de concurrentie gaan. (pbvm)

SAMENWERKEN OM ONRUSTWEKKENDE VERDWIJNINGEN OP TE LOSSEN

Snellere opsporing van vermiste dementerenden Partners uit de zorgsector ondertekenden in Hasselt, samen met het parket en lokale politie Hazodi een samenwerkingsprotocol. Bedoeling is, via een goede samenwerking, vermiste dementerenden zo snel mogelijk terug te vinden.

HASSELT

Politie focust op fietsverlichting De provinciaal gecoördi­ neerde thema­actie ‘Verlich­ ting van zwakke weggebrui­ kers en bromfietsers’ gaat morgen van start. De lokale politiezones voeren tussen 15 en 29 november preventieve acties. Daarna, in de periode van 2 tot 15 de­ cember, beginnen ze met re­ pressieve acties, op verschil­ lende locaties en tijdstippen. ‘Fietsverlichting is niet alleen belangrijk om zelf te zien waar je fietst, maar vooral om voor andere weggebruikers goed zichtbaar te zijn’, zeggen ze bij het coördinerende pro­ vinciebestuur. Bij deze zijn fietsende scholieren alvast ge­ waarschuwd. Als ze in de fout gaan, kan de politie gebruik maken van het jongeren­pv en de daaraan gekoppelde verkeersvormingsklas. (ppn)

Partners uit de zorgsector, het parket en de politie Hazodi bij de ondertekening van het samenwerkingsprotocol. © rgg

VAN ONZE MEDEWERKER

RALPH GREGOOR HASSELT | In het

Jessa zieken­ huis in Hasselt ondertekenden zestien partners uit de zorgsector, het parket en de politie Hazodi, gisteren een samenwerkingspro­ tocol. Patiënten met dementie verlaten soms al eens het woon­ en zorg­ centrum of ziekenhuis waarin ze verblijven. Uit cijfers van 2011 blijkt dat het aantal onrustwekkende verdwij­ ningen in de leeftijdscategorie van 60 tot 70 jaar, met 35 procent ge­ stegen is. Op de afdeling psycho­ geriatrie van het Jessa Ziekenhuis in Hasselt werden in 2012 elf mel­ dingen van verdwijningen gere­ gistreerd. ‘Die weggelopen patiën­ ten werden altijd wel snel terugge­ vonden’, zegt hoofdverpleegkun­

dige Nathalie Nelles. ‘Maar tijdens een studiedag van het Expertise Centrum Dementie van het OCMW van Hasselt hoorden wij het verhaal van een hoofdinspec­ teur uit het Antwerpse over een project dat zij samen met woon­ zorgcentra uitgewerkt hadden. Dat heeft ons aan het denken ge­ zet en daarom hebben wij contact opgenomen met de lokale politie met de vraag: hoe pakken we de samenwerking het best aan als een dementerende patiënt het zie­ kenhuis verlaat?’ Nieuwe procedure

Het Jessa Ziekenhuis nam contact op met het OCMW en de politiezo­ ne Hazodi, maar uiteindelijk wer­ den meer dan tien woonzorgcen­ tra of dagverblijven uit Hasselt, Zonhoven en Diepenbeek betrok­

‘Voortaan volgen we een nieuwe procedure, wanneer een dementerende patiënt vermist is’ ANITA JANS,

Zorgmanager

ken bij de samenwerking. ‘Wan­ neer een dementerende patiënt vermist wordt, volgen we voort­ aan een nieuwe procedure’, zegt zorgmanager Anita Jans. ‘De eerste vijf minuten bevragen we medepatiënten en zoeken we in de onmiddellijke omgeving. Hebben we na vijf minuten de pa­ tiënt niet gevonden, dan schake­

len we security en camerabeelden in en zoeken we een kwartier op de hele campus van het zieken­ huis. Na twintig minuten schake­ len we de politie in, die op haar beurt het parket waarschuwt. Tij­ dens nachtdiensten gebeurt dat sneller omdat we dan onze dienst niet kunnen verlaten’, zegt Jans. Het feit dat er op voorhand een persoonsbeschrijving klaar ligt van elke potentiële wegloper, zorgt voor tijdswinst bij de politie. Op termijn willen zowel de politie als het ziekenhuis deze manier van werken breder gaan toepas­ sen. Het Jessa Ziekenhuis wil deze procedure ook uitrollen voor de kinder­ en de psychiatrische afde­ ling. ‘En vanuit de politie denken wij aan een uitbreiding naar in­ stellingen voor minderjarigen’, zegt korpschef Pirard.

LIMBURG 33

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

HASSELT

GENK

HASSELT

Week van de Smaak in teken van water en vuur

RVA bevestigt uitzondering voor Ford en toeleveranciers

Provincie richt opdrachtencentrale op

Vanaf vandaag is het weer tijd voor de Week van de Smaak, een groot publiek evenement rond de eetcultuur in Vlaanderen en Brussel. De zevende editie met als the­ ma ‘Water en Vuur’ vindt plaats van 14 tot 24 november. Ook Hasselt doet mee, met onder meer de Hasseltse Smaakwandeling, de vurige bierproeverij en de Hasselt­ se speculaasfeesten. Een van de grotere acties is de Smaakboot, die dwars door Vlaanderen en Brussel vaart. Voor informatie: www.weekvandesmaak.be (rgg)

Chris Sebrechts, directeur­generaal van het RVA­ hoofdbestuur, liet de vakbonden van Ford Genk en de toe­ leveringsbedrijven weten dat het nieuwe koninklijk be­ sluit op de werkloosheidsvergoedingen voor hen niet van toepassing is. Dat wil zeggen dat afscheids­ en ontslag­ premies met stempelgeld kunnen gecumuleerd worden. Dit is goed nieuws voor de werknemers, die vrijdag nog een betoging wilden organiseren aan de kantoren van de RVA in Hasselt. De betoging wordt afgeblazen. (belga)

De provincie Limburg richt een opdrachtencentrale op en zet op die manier haar expertise in, om gemeenten te ondersteunen. Om de economische relance aan te pakken, is samenwerken belangrijker dan ooit. Tijdens de laatste beleidsverklaring ‘Eén Limburg’ lieten de ge­ deputeerden duidelijk horen dat het provinciebestuur in Limburg moet blijven bestaan. Om Limburg verder te versterken blijft het provinciebestuur ook inzetten op grensoverschrijdende projecten. (kvh)

SINT­TRUIDEN

INITIATIEFNEMERS HOPEN BEGIN 2014 EERSTE STEEN TE LEGGEN 

GENK

Protest tegen autoverkeer in centrum

Serviceflats in Hof van Gan

Redders die kind van verdrinkings­ dood redden voor de rechter

Groen protesteerde gisteren tegen de plannen van het Truiense stadsbestuur. Aan de fontein op de Grote Markt rolde Groen Sint­Truiden symbolisch een rode loper uit. Een wagen met een kroon maak­ te de plannen van de meerder­ heid duidelijk: de auto wordt koning in Sint­Truiden. Met de actie reageert de partij op het ‘10­punten­middenstandsplan’ van het stadsbestuur. Groen on­ derwierp het plan aan een groe­ ne toets en geeft vijf op tien. Puur economisch

Groen verwijt de meerderheid dat ze puur economisch denkt . ‘Het hele plan wordt verant­ woord met de resultaten van een bevraging bij de handelaars en de consumenten. Weinig ver­ rassend stelt men vast dat drie vierde van deze groep tegenstan­ der is van een autovrij centrum en veel belang hecht aan par­ keerplaatsen. Maar een bestuur moet beleid voeren voor alle burgers. Dus ook voor bewoners die in hun straat wat anders wil­ len dan auto’s, ouders die be­ zorgd zijn om de veiligheid van hun kinderen en ouderen die beter niet te veel fijn stof inade­ men. Het uitgangspunt van het bestuur is dat de handel in Sint­ Truiden niet kan floreren zonder autoverkeer en een Grote Markt om al die wagens kwijt te raken. Centrumsteden als Hasselt, Leu­ ven en Mechelen trekken net winkelaars aan met een autoluw of autovrij centrum’, zegt Groen­ voorzitter Thomas Peeters. Meerderheid anti autovrij

Het stadsbestuur werkt op dit ogenblik aan een alternatief ver­ keersplan voor de afgevoerde P­route. ‘We willen daarmee het door­ gaand verkeer zoveel mogelijk uit de stad weren. Maar inwo­ ners, bezoekers en toeristen moet je toegang geven tot de binnenstad. Het consumenten­ verkeer promoten we. Onze situ­ atie is niet te vergelijken met die van andere steden. Sint­Trui­ den is geen shoppingstad als Hasselt. Het is typisch voor onze stad dat mensen met de wagen naar het centrum kunnen ko­ men. Een studie toonde overi­ gens aan dat de overgrote meer­ derheid van handelaars, inwo­ ners en bezoekers niet voor een autovrij centrum gewonnen is’, zegt schepen Pascal Vossius (Open VLD). (sel)

Naar verwachting komen er in Genk serviceflats vanaf 2014. De eerste fase van het project kost twintig miljoen euro.

GENK | Het Hof van Gan, in Genk, zal bestaan uit een woon­ zorgcentrum met 41 kamers, in combinatie met 87 serviceflats. De initiatiefnemers zijn Vestio en Pro­ bis. ‘Het woonzorgcentrum met serviceflats is gelegen op de voor­ malige stelplaats van De Lijn aan de Bochtlaan in Genk’, zegt Ed So­ mers van Vestio. ‘Het project wordt in een nieuw aangelegd park gerea­ liseerd dat aansluit aan het achter­ liggende Franse bos. Je kan er ge­ nieten van alle rust, comfort en service, op wandelafstand van het centrum. Het project zal ongeveer 100 mensen te werk stellen.’ Bedoeling van de initiatiefnemers is om vastgoed te koppelen aan een degelijke zorgexploitatie.

Exclusief zorghotel

Het woonzorgcentrum moet dan ook meer worden dan een verza­ meling van erkende serviceflats. Een exclusief zorghotel zal deel uit­ maken van het project. ‘Vanuit het zorghotel ontvangen de bewoners een hele reeks diensten en facilitei­ ten’, zegt Patrick Kerkhofs van Pro­ bis. ‘Vzw Foyer De lork zal garant staan voor de dienstverlening in Hof van Gan. Het zorghotel garan­ deert dat de bewoners 24 uur per dag en zeven dagen per week om­ ringd zijn met de best mogelijke zorgen. Een professioneel team staat in voor verpleging en verzor­ ging. Daarnaast zijn er kinesisten, ergotherapeuten en ondersteu­ nend personeel aanwezig. Op het gelijkvloers zal het woonzorgcen­ trum komen, samen met de collec­ tieve voorzieningen en overkoepe­ lende diensten. We denken daarbij ook aan een restaurant of café en

De redders en de vader worden beschuldigd van slagen en verwondingen.

Voorstelling van een mogelijk interieur van een van de serviceflats © if

bijvoorbeeld een kapsalon, strijk­ atelier of huishoudhulp. Op de eer­ ste tot de vierde verdieping komen de serviceflats.’ Het doelpubliek van het project is enerzijds bewoners die onmiddel­ lijk willen verhuizen, maar ook jon­ gere bewoners die eerst hun woning willen verhuren. ‘Kopers van de ap­ partementen kunnen deze verhu­ ren aan een zeer goed rendement of ze zelf bewonen’, zegt Stefan Vang­ ronsveld van Vestio. ’We merken dat de combinatie van huren en ko­ pen in serviceflats, samen met een woonzorgcentrum, werkt. Dat zien we bij andere projecten zoals het Clarenhof in Hasselt. Voor het pro­ ject in Genk is er veel belangstel­ ling. Dit weekend verwachten we meer dan 750 kandidaat kopers.’ Voor Genk zijn het de eerste ser­ viceflats. ‘De combinatie van een woonzorgcentrum met serviceflats misten we inderdaad nog in Genk’, zegt burgemeester Wim Dries (CD&V). ‘We hadden wel vijfhon­ derd aangepaste woningen voor se­ nioren bij de sociale huisvestings­ maatschappij Nieuw Dak, maar dit

‘De combinatie van een woonzorgcen­ trum met service­ flats misten we nog in Genk’ WIM DRIES,

burgemeester

is een ander principe. Het geeft Genkenaren de kans te investeren in hun eigen serviceflat.’ De serviceflats zij, tussen zestig en 135 vierkante meter groot en de aankoopprijs schommelt tussen de 135.000 en 300.000 euro. De kost­ prijs van de eerste fase van het pro­ ject bedraagt twintig miljoen euro. In een tweede fase is er mogelijk nog plaats voor 100 wooneenhe­ den, maar de juiste invulling moet nog met het stadsbestuur bespro­ ken worden. De initiatiefnemers hopen alvast om tegen februari­ maart 2014 de eerste steen te leg­ gen. (rgg)

Twee redders en een vader moesten zich gisteren verant­ woorden voor de correctionele rechtbank in Tongeren. Het drietal wordt beschuldigd van onopzettelijke slagen en ver­ wondingen door gebrek aan voorzichtigheid, nadat een vijfja­ rig jongetje vorig jaar bijna ver­ dronk in het stedelijk zwembad van Genk. De feiten gebeurden op 31 maart 2012. De vader wilde enkele baantjes zwemmen en vroeg het oudere zusje, dat al kon zwem­ men, om op haar broertje te let­ ten. Toen de vader terugkwam vond hij alleen zijn dochter, die haar broertje was kwijtgeraakt. De jongen lag op de bodem van het zwembad.De vader haalde hem uit het water en twee red­ ders slaagden erin de jongen te reanimeren. Het jonge slachtof­ fer was er erg aan toe en werd overgebracht naar UZ Gasthuis­ berg in Leuven, waar hij bijna twee weken in een kunstmatige coma lag. Enkele dagen nadat hij uit zijn coma werd gehaald, kon hij weer naar school. Volgens het openbaar ministerie heeft de vader een fout begaan door niet bij zijn zoontje te blij­ ven. De redders stonden terecht voor onopzettelijke slagen en verwondingen door een gebrek aan voorzichtigheid. De procu­ reur vroeg een eenvoudige schuldigverklaring en geen effec­ tieve straf. Vonnis op 11 decem­ ber. (belga)

VLIJTINGEN/RIEMST

Moeder en dochter overleven CO­vergiftiging Een moeder en haar dochter, uit Vlijtingen, een deelgemeente van Riemst, moesten gisterenoch­ tend voor controle naar het zie­ kenhuis, nadat ze onwel waren ge­ worden door een CO­intoxicatie. De vergiftiging deed zich voor rond 8.20 uur in de woning van het gezin aan de Kloosterstraat in Vlijtingen. Het was de moeder die met een misselijk gevoel en hoofd­ pijn was opgestaan en beneden in de woning ontdekte dat een van hun twee katten was overleden.

Bij de vrouw ging een belletje rin­ kelen en toen ook haar dochter klaagde van hoofdpijn, verwittig­ de ze de nooddiensten. De twee zieke vrouwen werden met de ambulance naar het zie­ kenhuis overgebracht. Daar kre­ gen ze zuurstof toegediend en werd hun toestand door de dok­ ters opgevolgd. ‘De moeder en haar dochter waren nog bij bewustzijn, maar omdat ze zich niet goed voelden moesten ze bij een dokter in het ziekenhuis

langs’, zeggen ze bij de brandweer van Bilzen. Die kwam ter plaatse om de verwarming uit te schake­ len en de hele woning te verluch­ ten. ‘Er werden hoge CO­waarden gemeten. Het had dus veel erger kunnen aflopen. Gelukkig kon de moeder de puzzelstukjes in elkaar leggen en verwittigde ze de nood­ centrale. Eén kat overleefde de CO­intoxi­ catie niet, de andere kat brachten we naar een dierenarts voor ver­ zorging.’

Installaties controleren

De oorzaak van de verspreiding van koolstofmonoxide lag bij een slecht functionerende kolenka­ chel. ‘Met de winter voor de deur kunnen we de mensen niet genoeg waarschuwen dat ze hun installa­ ties moeten laten controleren en hun schoorstenen laten vegen al­ vorens de verwarming aan te zet­ ten. Wie dat jaarlijks doet, voor­ komt veel onheil’, zegt de brand­ weer. (ppn)

regio

Oost­Vlaanderen

32

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

GERAARDSBERGEN

ZELZATE

22,2 miljoen euro voor heraanleg stationsbuurt

Ontsluitingsweg ligt deels op privéterrein

Een masterplan moet de wat grauwe Geraardsbergse stationsbuurt een moderne aanblik geven. De stad, De Lijn en de NMBS plannen er onder meer een torenpar­ king, een busstation en een heraangelegd plein. Dat masterplan werd goedgekeurd door de gemeenteraad en voorziet 22,2 miljoen euro investeringen om het sta­ tion en de buurt nieuw leven in te blazen. Het is wachten op de NMBS om de eerste spadesteek te geven van de torenparking die naast het stationsgebouw komt. (jlg)

De stationsbuurt is nog­ al grauw. © gjg

De voorlopige uitweg van industriezone Rosteyne in Zelzate is deels aangelegd op privéterrein van een bedrijf. Dat komt door de werkzaamheden aan de rotonde van de R4, waar de aannemer begon met de afrit naar de E34 richting Antwerpen uit te breken. Daardoor moest de eni­ ge uitweg van de industriezone eraan geloven. Zolang de werkzaamheden duren, moet het verkeer over een tijdelij­ ke verharding. Dat creëert ongenoegen bij de bedrijfslei­ ders, omdat ze niet op de hoogte werden gebracht. (zvd)

‘OUD GEMEENTEHUIS’ ONBEWOONBAAR DOOR WERK AAN LEIDINGEN

Zijgevel restaurant ingestort na waterlek In Zwijnaarde kwam gisteren een zijgevel van het restaurant Oud Gemeentehuis naar beneden. De eigenaars hoorden de muren kraken en liepen op tijd naar buiten. De oorzaak was een waterlek door werkzaamheden aan de leidingen.

AALST

School ontruimd na dreiging met schietpartij In Aalst werd gisterenmid­ dag het technisch atheneum De Welvaartstraat ontruimd, nadat een man had gedreigd om mensen te beschieten aan de schoolpoort. Dat meldt de lokale politie van Aalst, die een verdachte heeft opgepakt. De politie werd kort na 11 uur op de hoogte gebracht van de dreiging. ‘Na overleg met de burgemeester werd de school meteen ontruimd via de uit­ gang aan de Cesar Haelter­ manstraat. Alle leerlingen wer­ den verzameld in de sportzaal’, zegt de lokale politie. De verdachte is een 24­jarige man. De man zou psychiatri­ sche problemen hebben en zou geen band met de school hebben. (belga)

Door een lek in de waterleiding zakte de hoek van het huis in elkaar ©

VAN ONZE REDACTEURS

MARIEKE VAN PEE JOHAN CAUWELS ZWIJNAARDE | Het waterlek ge­

beurde op het kruispunt van de Heerweg­Noord, de Dorpsstraat en de Hutsepotstraat. Medewer­ kers van TMVW waren er bezig met voorbereidende werkzaamhe­ den aan de waterleiding voor de aanleg van nieuwe tramspo­ ren. Plots liep er iets mis. In een mum van tijd stond het hele kruis­ punt blank. Het water tastte de fundering aan van het pand waar­ in het Oud Gemeentehuis zit, waardoor een zijmuur instortte. Het pand dateert uit 1766. ‘Mijn moeder woont in dat stuk van het gebouw’, zegt Christian Heirbrant. ‘Ik was net aan het pro­ beren om het water naar buiten te krijgen, toen ik het gebouw hoor­

de kraken en het behangpapier zag bewegen. Ik ben meteen naar buiten gelopen. Gelukkig, want een fractie later kwam de hele muur naar beneden.’ Een groot deel van moeder Maria’s huisraad belandde op straat. ‘Mijn moeder is sterk onder de indruk van de feiten’, zegt Heirbrant.

Lieven Van Assche

‘We hoorden het gebouw kraken en zijn net op tijd naar buiten gelopen’ CHRISTIAN HEIRBRANT,

eigenaar

Gestut

Het woongedeelte is gestut en werd onbewoonbaar verklaard. De horecazaak ­ waar moeder Ma­ ria en dochter Mireille op het mo­ ment van de feiten aan het werk waren ­ kan openblijven. Christian Heirbrant is ervan over­ tuigd dat de woning van zijn moe­ der gerenoveerd kan worden. ‘Ik werk in de bouw en ik heb eerlijk gezegd al erger gezien. Intussen kan ze bij mij of mijn zus verblij­

ven.’ De familie Heirbrant was nog maar net klaar met verbouwen. Want achter de brasserie werd een feestzaal gebouwd en bovenop de zaak staan enkele huurapparte­ menten. De feestzaal bleef onge­ schonden, de appartementen bo­ ven het woongedeelte zijn voorlo­ pig ook onbewoonbaar.

Verzekeringen

TMVW was gisteren aan het werk aan de waterleiding in de Heer­ weg­Noord. Omdat de tramlijnen 21 en 22 daar binnenkort worden doorgetrokken, werden de hy­ dranten verlegd, dat zijn aansluit­ punten voor de brandweer. ‘Daarbij is iets misgelopen’, zegt Bruno Pessendorfer, woordvoer­ der van TMVW. ‘We hebben de aannemer die voor ons werkt onmiddellijk de op­ dracht gegeven om de nodige stut­ tingswerken te doen. Verder zul­ len we alles doen wat moet gebeu­ ren om deze zaak zo snel mogelijk af te ronden, maar dat zal ook een werk zijn van verzekeringen. De buurt zal in principe geen verdere last ondervinden in haar water­ voorziening’, zegt Pessendorfer.

OOST­VLAANDEREN 33

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

GENT

GENT

ZULTE

Provincie stemt nog niet over Leopoldskazerne

Ondergronds depot van Boekentoren bijna klaar

Bouw windmolens op D‘Hooie begonnen

De provincieraad stemde gisteren dan toch niet over de aankoop van een groot deel van de Leopoldskazerne in Gent. Het voorstel om de Leopoldskazerne aan te kopen en alle diensten van de provincie daar onder te brengen in plaats van in het Urbiscomplex aan de Zuid, wordt van­ daag grondig besproken in de centrale commissie. De pro­ vincieraad kan er dan op 20 november over stemmen. Vol­ gens gedeputeerde Sander Vercamer (CD&V) komt de ti­ ming daarmee niet in het gedrang. (rtl)

Het ondergrondse boekendepot van de Boekentoren van de universiteitsbibliotheek in Gent is zo goed als klaar. Dat depot, met plaats voor veertig kilometer boeken, moet nu een jaar rusten vooraleer de boeken erin kunnen. ‘In december 2014 moeten alle boeken naar het depot ver­ huisd zijn’, zegt Sylvia Van Peteghem, hoofd van de univer­ siteitsbibliotheek. Tegelijk met de verhuizing van de boe­ ken, eind volgend jaar dus, verhuist ook het personeel naar de Sint­Hubertusstraat. (rtl)

De bouw van drie windmolens op energie­eiland D‘Hooie in Wielsbeke op de grens met Zulte ging giste­ ren van start. De windmolens moeten eind 2014 elektri­ citeit produceren. De drie windturbines zullen samen een elektrisch vermogen van 6,9 megawatt hebben, goed voor het elektriciteitsverbruik van 3.930 gezinnen. Het Antwerpse Storm BVBA staat in voor de bouw van de molens. Het stadsbestuur van Waregem is geen voor­ stander van het windturbinepark. (kvo)

MERELBEKE/GENT

BEDELAARS KOMEN UIT GROOTSTEDEN, WAAR BEDELEN VERBODEN IS

GENT

Sluisweg krijgt toch verlichting

Bedelaars duiken steeds meer op in stadscentrum

Meer geld voor OCMW­mensen

Het Vlaams Gewest wil de Sluisweg toch verlichten. Dat had het eerst geweigerd. De Sluisweg is een belangrij­ ke toegangsweg voor de Ghelam­ co Arena. Voor en na de thuis­ wedstrijden van AA Gent men­ gen voetgangers en fietsers zich tussen het autoverkeer in de straat, die niet verlicht is. De ge­ meente Merelbeke vroeg aan het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) om er straatverlichting te plaatsen, maar het AWV sprak over lichtpollutie en ging niet in op die vraag. Daarop stelde schepen en Vlaams parlementslid Egbert La­ chaert (Open VLD) een parle­ mentaire vraag aan Vlaams mi­ nister van Openbare Werken Hilde Crevits (CD&V). Hij haalde de gevaarlijke situatie aan en de minister volgt nu die redenering. Aan het begin van de Sluisweg in Merelbeke wil de minister de kruising permanent verlichten, waar voetgangers en fietsers de doorsteek maken naar het afge­ scheiden fietspad langs de R4. Op het einde van de Sluisweg, aan het voetbalstadion, wordt de rijweg verhoogd en komt er een fietserstunnel onder de rijweg, zodat fietsers de rijweg niet lan­ ger moeten kruisen. Lachaert reageert positief op de beslissing van de minister: ‘Dit is een grote stap vooruit voor de veiligheid van fietsers en voet­ gangers, die intensief gebruik maken van die route.’ (lvi)

De politie krijgt de jongste weken steeds meer meldingen over bedelaars in de Stationsstraat.

SINT­NIKLAAS | Vrouwen en mannen met een kind op de schoot zitten met een plastic beker in de hand op straat te bedelen: het is een beeld dat steeds vaker opduikt in het centrum van de Wase hoofd­ stad. Commissaris Danny Piessens van de lokale politie in Sint­Niklaas stelt vast dat vooral de Stations­ straat uitgekozen wordt als ‘bedel­ plaats’. ‘Sinds de opening van de vernieuw­ de winkelstraat in oktober is het aantal meldingen van bedelaars ge­ stegen’, zegt Piessens. ‘De straat blijkt een nieuwe aantrekkingspool te zijn voor deze mensen. Wellicht wordt de Stationsstraat gezien als een plaats die iets kan opleveren.’ Bedelen is tot op vandaag niet ver­ boden in Sint­Niklaas. Zolang de bedelaars geen overlast veroorza­ ken, kunnen ze niet geverbaliseerd worden. De commissaris roept op om bede­ laars toch te melden bij de politie. ‘Onze mensen gaan bij elke melding ter plaatse kijken’, zegt Piessens. ‘We controleren de identiteit en gaan na of het om mensen gaat die illegaal in het land verblijven. We bekijken ook of er professionele hulp nodig is via bijvoorbeeld het OCMW, zeker als er kinderen bij be­

Bedelen in de Gentse winkelstraten (zie foto) mag niet. In Sint­Niklaas is het niet verboden. © fvv

trokken zijn. Momenteel proberen we al het bedelgedrag in kaart te brengen en na te gaan of het om een tijdelijk dan wel blijvend fenomeen gaat.’ GAS­boete

De bedelaars die in Sint­Niklaas worden aangetroffen, zijn in de meeste gevallen afkomstig uit Ant­ werpen, Gent en Brussel. Dat zijn niet toevallig steden waar op veel drukbezochte plaatsen bedelen ver­ boden is. Bedelaars riskeren in Ant­ werpen bijvoorbeeld een GAS­boe­ te tot 250 euro. Of het in Sint­Niklaas ook zo'n vaart loopt, valt af te wachten. ‘We zijn

‘Sinds de heropening van de Stations­ straat stijgt het aantal meldingen van bedelaars’ DANNY PIESSENS,

commissaris politie

ons bewust van de problematiek’, zegt burgemeester Lieven Dehand­ schutter (N­VA). ‘Maar momenteel willen we nog niet vooruitlopen op eventuele maatregelen.’ (bfs)

-50%

op de tweede matras*. Van 30.09. tot 30.11.2013.

30 jaar rode golflatten!

* Aanbod geldt bij aankoop van een compleet slaapsysteem bestaande uit twee lattenbodems en twee matrassen.

Heidebaan 90 9100 Sint Niklaas T. 03/766.66.90 www.goldensleep.be

Het slaapsysteem, dat zich op mij instelt.

Kortrijksesteenweg 1212 9051 Sint Denijs Westrem T. 09/221.58.28 www.twaalf-twaalf.be

Het OCMW komt met meer centen uit de besparingsronde bij Stad Gent. ‘We investeren extra om de armoede terug te dringen, specifiek de kinderarmoede. Maar we verkopen ook eigendommen en herinvesteren dat geld.’

‘Waar het OCMW volgend jaar een budget krijgt van 83,2 miljoen euro, groeit dat te­ gen 2019 tot 93,9 miljoen euro. Er komen ook 221 nieuwe jobs’, zegt OCMW­voorzitter Rudy Coddens (SP.A). Daarmee toont de OCMW­voorzitter zich erg te­ vreden. ‘We zetten in op duurza­ me bestrijding van armoede, met bijzondere aandacht voor kin­ derarmoede. Ook willen we meer mensen aan langdurig werk hel­ pen. Het heeft geen zin om onze cliënten even aan werk te hel­ pen om ze al snel weer bij onze diensten te zien passeren. De re­ sultaten van onze tewerkstel­ lingsprogramma’s moeten beter op dat vlak. Ook op ouderenzorg zetten we in.’ Er komt een nieuw woonzorg­ centrum in Mariakerke, goed voor 134 plaatsen en een budget van 25 miljoen euro. In 2015 be­ gint de bouw, in 2017 kan het personeel er aan de slag. ‘Daarnaast voorzien we ook in extra assistentiewoningen bij on­ ze bestaande woonzorgcentra in Zwijnaarde en Sint­Amandsberg. In het Elisabethbegijnhof willen we, vlakbij ons dienstencentrum Ten Hove, een woning verbou­ wen. Dan zouden daar tot acht senioren kunnen samenwonen.’ Ook voor de armoedebestrijding trekt Coddens meer geld uit. ‘Omdat armoede begint met een tekort aan financiële middelen, trekken we de steun op met in totaal 250.000 euro per jaar. Hoeveel dat netto extra zal bete­ kenen voor een cliënt, moeten we nog bepalen. We voorzien ook in een miljoen euro om kin­ derarmoede aan te pakken. (jod)

regio

West­Vlaanderen

32

DE STANDAARD DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

OOSTENDE

BRUGGE

Alle klantenkaarten op één digitale kaart

Steenstraat vijfde duurste winkelstraat van het land

In Oostende werden de eerste handelszaken aange­ sloten op het systeem van Qustomer dat alle klanten­ kaarten combineert in één digitale kaart. Bastien Ron­ neau: ‘Een kaart of QR­code op de smartphone bevat alle informatie van de klant en houdt per winkel bij hoe­ veel punten hij gespaard heeft.’ In Vlaanderen zijn al 250 winkels aangesloten en worden 125.000 klanten be­ reikt. In Oostende is kledingzaak Coventry aan de Al­ fons Pieterslaan de eerste zaak die deelneemt. (efo)

Alle klantenkaarten wor­ den verzameld op één QR­code. © efo

Vastgoedmakelaar Cushman & Wakefield vergeleek, zoals elk jaar, de huurprijzen van de winkelstraten in ons land. De Steenstraat in Brugge blijft de vijfde duurste straat van het land voor wie een winkelpand wil huren. De gemiddelde huurprijs is er 1.200 euro per vierkante meter. Ook kopen is er duur, onlangs werd 11,5 miljoen euro be­ taald voor een winkelpand. Nog duurder dan de Steen­ straat zijn de Nieuwstraat Brussel, de Meir Antwerpen, de Louisalaan in Brussel en de Veldstraat in Gent. (rso)

VROEGE WINTERACTIVITEITEN LOKKEN BUITENLANDSE TOERISTEN

December moet weer topmaand worden In Brugge wordt alles in gereedheid gebracht om de eindejaarsactiviteiten op tijd te laten beginnen. Vanaf 22 november zijn de kerstmarkt, de ijspiste, het ijssculpturenfestival en Winter Moments with Flowers open voor het publiek. Er worden zeker duizenden toeristen verwacht, waaronder heel wat Britten.

BRUGGE

Zwemzotste bad van Vlaanderen? De stedelijke sportdienst van Brugge pakt vanaf morgen tot en met 23 november uit met de zwembaddagen. Er zijn acht dagen lang activiteiten in het teken van de jaren dertig en veertig, de gloriejaren van topzwemmer Jan Guilini naar wie het stedelijk zwembad in Kristus Koning is genoemd. De Brugse schepen van Sport Annick Lambrecht (SP.A) wil de titel van zwemzotste bad van Vlaanderen halen, een nieuwe wedstrijd van het Vlaams Instituut voor Sport­ beheer en Recreatiebeleid. Vrijdag tussen 7 en 22 uur moeten zoveel mogelijk baan­ tjes worden gezwommen door individuele zwemmers, scho­ len, sportclubs en verenigin­ gen, liefst in de badmode van de jaren dertig of veertig. (rso)

De voorbereidingen voor de winteractiviteiten in het centrum zijn volop bezig, zoals hier aan de ijspiste op de markt. VAN ONZE MEDEWERKER

STEFAAN REUSE BRUGGE | Op de Markt komt de

ijspiste, op het Simon Stevinplein is er kerstmarkt, op het Stations­ plein staan de ijssculpturen en in het Oud Sint­Jan begint straks Winter Moments with Flowers. Al­ le winteractiviteiten in de Brey­ delstad beginnen op vrijdag 22 no­ vember. Dat is behoorlijk vroeg maar het stadsbestuur wil andere internationale steden graag voor zijn. Jaar na jaar lokken de activiteiten meer volk naar Brugge en dat zal dit jaar niet anders zijn. ‘We heb­ ben weer publiciteit gevoerd in Noord­Frankrijk en Zuid­Neder­ land. Elk jaar hebben we immers heel wat bezoekers uit die regio’s’,

zegt Piet Vanderyse van het Brugs Handelscentrum. ‘We moeten vroeg beginnen met de kerstmarkt en de ijspiste als we de Britten naar Brugge willen halen. Na 15 december komen zij immers niet meer naar Brugge. De komst van een duizendtal Britse toeristen is uiteraard een pluspunt voor de stad.’

‘December zal weer een topmaand worden voor de hotels’ THIERRY LEMAHIEU,

voorzitter hotels regio Brugge

Meer volk verwacht

‘Dit jaar verwachten we nog meer volk want de kerstmarkt van Brug­ ge is uitgeroepen tot een van de tien beste van Europa.’ Er is boven­ dien 35.000 euro geïnvesteerd in sfeerverlichting in bomen en op pleinen. ‘Het eerste weekend wordt ook een shoppingweekend en begin ja­

©

mvn

ben gekozen voor het thema Fro­ zen, de Disneyfilm die begin de­ cember in première gaat’, zegt Alexander Deman. De organisato­ ren van Winter Moments with Flo­ wers werken samen met een aan­ tal buitenlanders voor hun winter­ se taferelen. Het Oostenrijkse MK Illumunation zal dit jaar instaan voor de buitendecoraties. Reservaties lopen binnen

nuari, op de laatste zondag van de kerstvakantie, is er nog een shop­ pingzondag met gratis busvervoer. Het valt net samen met de start van de solden’, zegt Vanderyse. De organisatoren van de einde­ jaarsactiviteiten zetten hun beste beentje voor om zoveel mogelijk publiek aan te trekken. ‘Wij heb­

Voor de hotels blijft de maand de­ cember een topmaand. ‘De reser­ vaties voor de weekends in decem­ ber lopen nu al binnen. Het is nu nog afwachten wat de midweek­ verblijven opbrengen. We trekken vooral toeristen uit de buurlan­ den’, zegt Thierry Lemahieu, voor­ zitter Hotels Regio Brugge.

WEST­VLAANDEREN 33

DE STANDAARD

DONDERDAG 14 NOVEMBER 2013

TORHOUT/KUURNE/WEVELGEM

BRUGGE

BLANKENBERGE

Baas Passim­restaurants krijgt fikse geldboete

Urologen gaan samenwerken

Carnaval uit de startblokken zonder loods

Rudy Maes (54) uit Kuurne, zaakvoerder van de restau­ rantketen Passim, heeft in de Brugse rechtbank een geld­ boete van 39.000 euro gekregen voor inbreuken op de soci­ ale wetgeving, waarvan negen tienden met uitstel onder voorwaarden. De sociale inspectie en de RVA vonden on­ regelmatigheden in vijf van de zes Passim­restaurants en in salons Cortina in Wevelgem. Tussen 2010 en mei 2013 controleerden ze in totaal tweeduizend werknemers. Der­ tien van hen bleken niet correct ingeschreven. (aft)

De urologen van het AZ Sint­Jan en van het AZ Sint­Lu­ cas zullen meer samenwerken en ziekenhuisoverschrij­ dend te werk gaan. Ze willen zo een nog betere zorgverle­ ning voor de patiënten bieden. Ze zullen hun raadplegin­ gen houden op drie verschillende locaties: niet alleen in de ziekenhuizen van het AZ Sint­Jan en het AZ Sint­Lucas, maar ook in het gloednieuwe Urologisch Centrum Noord West­Vlaanderen aan de Damse Vaart Zuid in de campus Mouterie. Ze spelen hiermee in op de vergrijzing van de bevolking, het aantal patiënten op de dienst urologie zal de volgende jaren immers blijven stijgen. (rso)

Met de jaarlijkse Zwijntjeszitting heeft de Confrérie van de Leute het startschot gegeven van de carnavalsperiode. Voor de start van de carnavalsperiode trok de Confrérie naar de Pier voor een hutsepotmaaltijd. Voorzitter Carlos De Deyne haalde zwaar uit naar de verenigingen die verstek gaven en het stadsbestuur kreeg een veeg uit de pan omdat de carnavalsloods wordt gesloopt. Voor de titel van prins carnaval gaat Henk Lievens de strijd aan met Bart Laforce. De verkiezing heeft plaats op 26 januari in het casino. (nmi)

VEURNE

BRIEF ROEPT GEBRUIKERS VAN PERCEEL OP OM ZICH TE MELDEN

PROVINCIE

Witsefilm palmt centrum in

Gezocht: eigenaar van schapen, moestuin en garage

Organisaties die Europa "mee"­maken krijgen steun van Provincie

Het stadscentrum wordt even het decor in Witse. Dit weekend neemt men een Nederlandse productie op. ‘We zijn graag het Hollywood van de Westhoek’, zegt de burgemeester. Wie vandaag in het centrum van Veurne moet zijn, let beter goed op om niet ongewild in een scène van Witse terecht te komen. Er zijn opnames voor een Witsefilm die zich gedeelte­ lijk afspeelt in Veurne en in de Westhoek. De crew zal van 06.00 uur de Grote Markt en de Oude Beestenmarkt inpalmen. De opnames kunnen tot 20 uur uitlopen. Tijdens de opnames zal het verkeer in de Noord­ straat, Ooststraat en Vleeshou­ werstraat moeten omrijden. Meer dan honderd figuranten zullen door de straten van Veur­ ne rondlopen. Er is alvast een achtervolgingsscène gepland. De handelaars en buren werden gis­ teren op de hoogte gebracht van mogelijke ongemakken. Veurne is de laatste tijd erg ge­ liefd bij filmproducenten. De makers van de Vlaamse film Hasta la Vista streken hier neer. Ook de reeks Vlaamse Velden, die in januari op Een zal te zien zijn, en de Witsefilm die in maart in de bioscoop verschijnt, speelt zich af in het decor van de Boetestad. ‘Dat heeft verschil­ lende redenen’, legt burgemees­ ter Peter Roose (Veurne Plus) uit. ‘Veurne vormt een uniek historisch decor waaraan ze wei­ nig moeten veranderen. Onze stadsdiensten bieden een goede service en proberen aan alle vra­ gen tegemoet te komen. Hoe meer naambekendheid je op­ bouwt in de filmwereld, hoe meer producties aanvraag doen om hier te komen filmen. Mo­ menteel zijn films die zich in een historisch decor afspelen heel geliefd. Veurne komt min­ der in aanmerking voor het in­ blikken van science fiction­ver­ halen’, lacht de burgervader. ‘Maar zo lang er interesse is van filmploegen, zijn wij graag het Hollywood van de Westhoek. Maar het evenwicht moet be­ waard blijven tussen de hinder die met opnames gepaard gaat en de return die we ervoor krij­ gen. We hebben hier nog geen Brugse toestanden natuurlijk. We krijgen pakweg vijf aanvra­ gen per jaar. Zolang het positief is voor de stad en we ons cen­ trum kunnen tonen aan het gro­ te publiek, ben ik tevreden met de filmaandacht.’ (thv)

Huisvestingsmaatschappij Vivendo heeft een straat in Sint­Pieters volgehangen met aanplakbrieven. ‘We willen weten wie onze grond gebruikt en de voorwaarden bespreken’, zegt de maatschappij.

BRUGGE | Een wei met scha­ pen, een garage, een moestuin, een houtberging en een kippen­ ren: aan de ene kant van de Blan­ kenbergse Dijk in Sint­Pieters hangt tegenwoordig aan elke poort of hek een brief met een opmerkelijke oproep. De eige­ naar van de langgerekte lap grond, de sociale huisvestings­ maatschappij Vivendo, is name­ lijk op zoek naar de personen die gebruik maken van hun eigen­ dom. Vivendo kocht de grond een jaar geleden, maar heeft er geen idee van wie er zijn houtblokken sta­ pelt, schapen laat grazen, toma­ ten kweekt of zijn auto parkeert. ‘We beschikken niet over de no­ dige gegevens. De vorige eige­ naar heeft die niet gegeven.’

Kostenloos

‘De grond wordt duidelijk door meerdere personen gebruikt, maar we weten niet of ze daar de toestemming voor hebben’, zegt Benoît Lateste van Vivendo. ‘We willen met onze oproep graag de ongekende gebruikers opsporen en daarna de voorwaarden met

West­Vlaanderen subsidieert als enige Vlaamse provincie interregionale projecten.

De provincie West­Vlaande­ ren trekt jaarlijks 55.000 euro uit voor organisaties die grens­ overschrijdende uitwisselingen organiseren. Daarmee breit de provincie een vervolg aan een subsidiereglement dat al zestien jaar geldt. Dat maakte de pro­ vincie gisteren bekend bij de uitreiking van 82 labels aan or­ ganisaties die reeds Europa "mee"­maken. Als enige provin­ cie in Vlaanderen trekt West­ Vlaanderen centen uit voor on­ derwijsinstellingen, culturele en welzijnsorganisaties die grens­ overschrijdende projecten op het getouw zetten. Ze kunnen Op een van de perceeltjes van is onder andere een garage gebouwd. De tot 2.000 euro krijgen als de fo­ eigenaar hing overal een brief. © mvn cus van het project gelegd wordt op een naburige regio, hen bespreken.’ Volgens Francis ook goed onderhouden. Dat zoals Nord­Pas­de­Calais in Vanhaecke, die al jaren in de werd contractueel afgesproken Frankrijk, het Graafschap Kent straat woont, zijn alle gebruikers bij de aankoop van het huis.’ in Groot­Brittannië, Zeeland in buurtbewoners en wonen de Nederland of zelfs Henegouwen. Orde op zaken meesten zelfs gewoon aan de Ook projecten met regio's uit overkant van de straat. ‘Zij heb­ Hoe dan ook verwacht Vivendo Polen, Roemenië of Italië zijn ben waarschijnlijk allemaal het dat alle gebruikers zich aanmel­ mogelijk, maar dan is het subsi­ recht om die grond kostenloos te den. Voor wie kan bewijzen dat diebedrag maximaal 1.500 euro. gebruiken’, zegt Vanhaecke, die hij toelating heeft, is er geen pro­ Gemiddeld schrijven een twin­ zichzelf echter geen extra lapje bleem. Voor wie dat niet kan is tigtal projecten zich voor de grond toeëigende. ‘Maar ook wij de brief duidelijk: ‘dan moet elk subsidie in, meestal onderwijs­ zouden dat kunnen, op voor­ oneigenlijk gebruik stoppen’, instellingen met als thema de waarde dat we dat stuk grond staat in de brief. (ktb) taal. (belga)

-50%

op de tweede matras. Van 30.09. tot 30.11.2013. Het slaapsysteem, dat zich op mij instelt.

De Nachtwacht Meensesteenweg 121 - Kortrijk Tel. 056 26 11 63 www.denachtwacht.be

Louis Van Acker Baron Ruzettelaan 200 - Assebroek Tel. 050 20 90 87 www.louisvanacker.be