17 Maandag December2007
Uruzgan
Erin gerommeld
04
Kerstspecial
Ultieme vrede Donderdag de definitieve verzoeningskerstspecial van De Pers. Met Jan Jaap van der Wal, oorlog en vrede bij de F2tjes, een bloedrood stripverhaal en oliedomme kerstrecepten.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Mededinging Eisen EU-commissaris Kroes
‘Bloedbad’ dreigt voor Fortis Personeel van ABN Amro begint te morren De eerste problemen voor Fortis zijn een feit. De Belgisch-Nederlandse bankverzekeraar ondervindt nu al serieuze moeilijkheden bij het ontvlechten van enkele ABN Amro-onderdelen. Eric Smit AMSTERDAM
...
Fortis ondervindt ernstige problemen bij de ontvlechting van ABN Amro. Dat melden bronnen binnen de bank. Het gaat vooral om de twee grote zakenbankkantoren in Eindhoven en Amsterdam die vanuit ABN Amro worden overgeheveld naar de Hollandsche Bank Unie (HBU). En die binnenkort als geheel aan een buitenlandse partij wordt verkocht.
Een betrokkene: Ze kunnen beter Fortis Nederland van de hand doen De ontvlechting kost meer tijd dan was verwacht. Het personeel van ABN Amro begint te morren. ‘We weten nog steeds niets over wat ons staat te wachten’, zegt een belangrijke medewerker van de bank. ‘Het trieste is waarschijnlijk dat ze het bij Fortis ook niet weten.’ Voor werknemers en klanten van Fortis en ABN Amro blijft het dus de grote vraag wanneer er duidelijkheid komt. Het loskoppelen en verkopen van enkele activiteiten van ABN Amro Nederland maakt deel uit van het strenge eisenpakket dat Euro-
commissaris van de mededinging Neelie Kroes aan Fortis heeft opgelegd. Fortis mag pas de leiding van ABN Amro overnemen als aan de eis van Brussel wordt voldaan. En dat moet sneller dan Fortis kan. Kroes heeft Fortis een deadline gesteld. ‘Ja, er zijn deadlines’, zegt haar woordvoerder. ‘Die worden echter nooit openbaar gemaakt.’ Op de vraag of Fortis na overleg met Kroes zijn deadline mag verschuiven, geeft hij geen commentaar. Fortis ontkent in eerste instantie dat er met Kroes überhaupt deadlines overeen zijn gekomen. Pas als duidelijk wordt dat de woordvoerder van Kroes heeft gezegd dat die afspraken zijn gemaakt, erkent ook de Fortis-woordvoerder het bestaan ervan. Het is echter geen ‘publieke informatie’ en verder wil de bank er ook niet over uitweiden. Betrokkenen zeggen dat Kroes het Fortis-bestuur intussen opnieuw op bezoek heeft gehad, waarbij om uitstel van de deadline is gevraagd. Vorige week legde het bankentrio de plannen daarvoor bij De Nederlandsche Bank (DNB) neer. De DNB heeft maximaal dertien weken om het plan goed te keuren. In de tussentijd blijft het voor de meeste medewerkers onduidelijk wat er gaat gebeuren. Binnen ABN Amro wordt met grote vrees gekeken naar de verkoop van de zakenbankkantoren in Amsterdam en Eindhoven. ‘Deze operatie haalt het hele verband uit de divisie Nederland’, zegt een betrokkene. ‘Het wordt waarschijnlijk één groot bloedbad. Ze kunnen beter Fortis Nederland van de hand doen’. Lees meer op pagina 12
Onderwijs ‘Privacy werknemers belangrijker’
Niemand zegt te weten hoeveel de profs bijverdienen Niemand weet hoeveel hoogleraren in Nederland geld krijgen van het bedrijfsleven. De universiteiten hoeven het niet te openbaren, en de minister kan het niet controleren. Peter Wierenga AMSTERDAM
...
Of er flink wordt bijgeklust door de Hollandse profs is een mysterie. Ze hoeven hun nevenfuncties namelijk niet prijs te geven aan de openbaarheid. Melden bij de eigen baas is voldoende, volgens de ‘gedragscode wetenschapsbeoefening’ die sinds 2005 van kracht is. Zo weigert de Nijmeegse Radboud Universiteit om hierover informatie te verstrekken, met het oog op de privacy van haar werknemers. Maar in een conceptversie van de gedragscode, die in het bezit is van deze krant, stond een heel ander verhaal. ‘Iedere universiteit houdt een openbaar overzicht bij van voor de
wetenschapsbeoefening relevante nevenfuncties van zijn werknemers. Dit openbare register is via een internet-website te raadplegen.’ Deze bepaling is vlak voor de invoering gesneuveld, op een besloten vergadering van de universiteiten. Dit maakt het moeilijk om te checken of wetenschappelijk onderzoek écht onafhankelijk, zonder enige belangenverstrengeling, wordt uitgevoerd. Ook de Technische Universiteit Delft bijvoorbeeld wil niet aan de pers vertellen welke hoogleraren door het bedrijfsleven gesponsord worden. De vereniging van universiteiten VSNU houdt vol dat de controle goed geregeld is. ‘Er blijven geen zaken ongecontroleerd. Alle universiteiten hebben een raad van toezicht, die door de minister van Onderwijs benoemd is,’ zegt woordvoerder Jurjen van den Bergh. ‘Als die vaststelt dat medewerkers bepaalde nevenfuncties niet gemeld hebben, kunnen zij disciplinaire maatregelen opleggen.’
De woordvoerder erkent dat de discussie nog steeds speelt binnen de academische wereld. ‘De maatschappelijke trend is om verantwoording af te leggen aan het publiek, je werkt natuurlijk ook met publiek geld. Wij leggen die verantwoording af aan de minister.’ De vraag is of dat systeem wel sluitend is, want er zijn steeds meer hoogleraren die ‘uitgeleend’ worden door hun eigen bedrijf, bijvoorbeeld Shell of Philips. Omdat ze niet op de loonlijst van de universiteit staan, is deze categorie vrijwel niet te achterhalen. Dat bevestigt een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs. ‘Wij weten het ook niet, want deze informatie staat niet in het jaarverslag.’ Toch vindt het ministerie niet dat universiteiten alsnog verplicht moeten worden om nevenfuncties van professoren te publiceren. ‘Dit is onderdeel van het eigen integriteitsbeleid van de instelling.’ Lees meer op pagina 6
Staat betaalt advocaat Holleeder Merel van Leeuwen Den Bosch
...
De advocaat van Willem Holleeder zegt dat hij 100 euro per uur krijgt van de raad voor de rechtsbijstand, ofwel de Staat. Volgens Jan-Hein Kuijpers ligt er beslag op de rekeningen van Holleeder en is het pand dat zijn cliënt had in Wassenaar, verkocht door de fiscus. Of Bram Moszkowicz, de vorige raadsman van Holleeder, de zaak ook pro-deo deed, weet Kuijpers niet. Iedere verdachte die in voorarrest zit, heeft recht op een toegevoegde advocaat, legt Kuijpers uit. ‘Die wordt dan betaald door de Staat. Een verdachte kan daarbij zijn voorkeur voor een raadsman HH aangeven. Dan is het
aan die advocaat om te zeggen of hij voor dat geld de zaak wel of niet aanneemt.’ De rechtbank doet vrijdag uitspraak in de zaak tegen Holleeder en zeven medeverdachten. Het Openbaar Ministerie eiste twaalf jaar celstraf tegen Holleeder wegens het afpersen van vastgoedhandelaren Rolf Friedländer, de in 2004 vermoorde Willem Endstra en de in 2005 vermoorde Kees Houtman. Tegen de overige verdachten, van wie er nog een vastzit, zijn straffen geëist variërend van een taakstraf tot vier jaar celstraf. Kuijpers heeft vertrouwen in een goede afloop. Mocht het wel tot een veroordeling komen, dan verwacht hij dat de rechtbank rekening houdt met de slechte gezondheid van zijn cliënt. In april onderging Holleeder een hartoperatie. 1
2
De Twee
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE HET INTERVIEW
MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM
Q&A 06-42207XXX
Niet op de knieën F-drummer Richie Bleijenberg: ‘We gaan niet op onze knieën voor een platencontract’
De nieuwe Haagse rockbluf Move over Kane, Anouk en Di-rect. Hier is F! De nieuwste Haagse rockband bestaat uit vier postpubers uit het Westland die de wereld gaan veroveren. ‘De politie hield ons al aan.’ De bassist beweegt als Flea van The Red Hot Chili Peppers, de zanger lijkt uit Urban Dance Squad weggerend en die vuile gitaarrifjes doen soms denken aan Vernon Reid van Living Colour. En die drummer? Ja, die klinkt een beetje naar dat ritmemonster van Rage Against the Machine. En toch is F ook een vreselijk goed nieuw bandje uit Den Haag. Deze vier postpubers uit het Westland stonden dit weekend in de Heineken Music Hall samen met de grootse Haagse band aller tijden: The Golden Earring. ‘Het ging wel goed, geloof ik’, zegt gitarist Lars van Zanten op zondagmiddag. ‘Het publiek was enthousiast.’ Het rock-funk-postpunk kwartet heeft de laatste maanden bijna alle Haagse popprijzen gewonnen (beste cd, beste live-act, beste talenten) en toch beschouwen ze zichzelf niet als telgen uit de Haagse beattraditie. ‘Anders dan Di-rect, Anouk of Kane zijn wij niet echt een rockbandje pur sang. Wij zijn cross-over’, zegt
DE BIJEENKOMST
Red Hot Chili Peppers zijn groot voorbeeld voor F. WOUTER VELLEKOOP
zanger Damion Grey (19) boven een dampend potje kruidenthee in een grand café in de rockresidentie. Bovendien zijn ze ook een stuk innovatiever dan de gemiddelde popband die naar een platencontract hengelt. De vier studenten gebruiken de nieuwste mediasnufjes om hun in
eigen beheer opgenomen cd Fantastiez te promoten. Een aantal maanden geleden parkeerde F al eens een busje op ‘t Haagse Spui om een onaangekondigd flitsconcert te geven. Damion: ‘Dat was best spannend, want al snel stond er een politieman. Toen zijn we opge-
broken en verderop gaan spelen. Kwam hij er wéér aan.’ Met een lachje: ‘Toen veroorzaakten we een oploop. Dat was goede pr.’ De brutale stunts – F. plakte de Haagse platenzaak Plato dicht met eigengemaakte posters – heeft al aardig wat free publicity opgeleverd. Op filmpjessite YouTube en de digitale muziekbibliotheek My Space zijn de nummers, die allemaal met een F beginnen, te horen en te zien. ‘We gaan niet op onze knieën voor een platencontract. Dan moet je snel compromissen sluiten’, zegt de 17-jarige drummer Richie Bleijenberg met de zelfverzekerdheid van een arrivé. Richie: ‘Wij willen alles doen om dit te laten slagen. Aandacht is belangrijk. Toen we in Zoetermeer een guerrillakick gaven werden we niet eens opgepakt. Jammer!’ Wat inderdaad opvalt is het ongeremde speelplezier van F. De oudere lezer van deze pagina zou bij de aanblik van de gespierde bovenlijven (zie www.fmusic.nl) kunnen verzuchten dat we dit al eens eerder hebben gezien bij bepaalde surfpunkbands uit Californië. Richie: ‘The Red Hot Chili Peppers zijn inderdaad een groot voorbeeld voor ons.’ Die liepen in hun jonge jaren zelfs met een sok om hun geslacht om aandacht te krijgen. Lars: ‘We zijn wel fan, maar zo ver gaat onze imitatiedrift niet.’ 1
Soliste Leontien traint nu ook met anderen ‘Ga in godsnaam naar buiten. Een flink stuk wandelen’
Ai, de decembermaand. De tijd van speculaas en marsepein ligt achter ons, het bacchanaal met Kerst moet nog komen. En daarna moeten al die kilo’s er natuurlijk weer af worden getraind. Wie dat in zijn eentje niet kan opbrengen, kan een beroep doen op www.beweegmaatje.nl. De website brengt je in contact met medesporters. Wereldkampioen Leontien van Moorsel zet de lancering van de website luister bij met een spinningles voor twaalf yuppen in de Am-
sterdamse wijk De Pijp. ‘Iedereen deed lekker mee, zelfs de wat gezette mensen. Let wel, ik vermijd het woord dik daar houd ik niet van’, aldus een zelf fysiek onaangedane Van Moorsel, na twee keer drie kwartier fictieve demarrage. ‘Dit doe ik nu voor mijn werk, fietsclinics geven aan bedrijven. Ik merk er helemaal niets van joh.’ Is het niet raar voor de bloedfanatieke soliste om zich plots uit te spreken voor een buddysysteem in de sport? ‘Ik deed vroeger inderdaad álles alleen. Maar dat was dan meteen een
mindere periode in mijn leven. Nu train ik de laatste jaren ook het liefst met anderen. Dat is toch een stuk gezelliger.’ Tips voor kerstveelvraten schudt Van Moorsel moeiteloos uit de mouw. ‘Moet je horen. Wat meer eten dan normaal, het geeft allemaal niks. Maar veel mensen blijven de hele dag maar binnen zitten. Mijn advies: trek iets warms aan. En ga dan in godsnaam naar buiten! Een flink stuk wandelen, dat is al voldoende.’ 1
‘Iedereen wil meelallen’ 3FM-dj Sander de Heer komt op voor de C- en D-zangers van het Nederlandse levenslied. ‘Dan zie je weer ene Pietje met felgekleurde blouse.’ U reikte dit weekend de eerste Gouden Hark uit; een aanmoedigingsprijs voor alles wat niet Froger, Smit of Bauer is. ‘Hij ging naar zanger Bouke, hij woont in een woonwagenkamp in Emmen. Op dorpsfestivals is hij een grote gangmaker.’ U bent fan van het levenslied? ‘Helemaal niet, maar mijn schoonouders kijken vaak naar sterren.nl, internettelevisie. En daar zag ik dan weer ene Margrietje of ene Pietje die aan het zingen was met felgekleurde bloes en een aardige schare fans. En ik dacht: wie zíjn die gasten?! Die verdienen aandacht.’ Hoe populair schat u het Nederlandse lied momenteel? ‘Ik zie het op drive-in shows. Je kunt heel serieus house draaien, maar uiteindelijk wil iedereen meelalmuziek.’ Is ’s lands gevestigde meelal-orde te spreken over uw initiatief? ‘Die interesseert dit geen ene moer. Daarom ben ik blij dat ik nu voor zangers als Bouke een duit in het zakje heb gedaan.’
Leontien van Moorsel. LEEN VISSER
Het wordt nu Bouke voor en na op 3 FM? ‘Ehm. Ik heb dit weekend zijn singel gedraaid. Daar blijft het bij.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Een roes van vrijheid
I HENK
WESTBROEK
k ben gek op kermissen. Hoe dat zo komt, weet ik niet, maar het zou best door een gelukkige kermisjeugd veroorzaakt kunnen zijn. In mijn kindertijd was er maar liefst twee keer per jaar kermis op het veldje aan het eind van onze straat. Naast de gebruikelijke attracties was er ook altijd een bokstent. Dat was in de ogen van mij en de rest van de wijkbewoners verreweg de grootste attractie. Elke echte kerel werd door de spreekstalmeester, namens een superzwaargewicht die wel vijf keer kampioen
van Mongolië of van een ander onbekend land zou zijn geweest, uitgedaagd in drie ronden van twee minuten van die kampioen winnen. Terwijl de kermisbokser zijn spierballen liet rollen, wat boksbewegingen maakte en zijn tong uitstak, zei de spreekstalmeester dat elke winnaar kon rekenen op - omgerekend- 12 euro. Dat was in die tijd ook al een vrij bescheiden bedrag, maar omdat bovenal de buurteer op het spel stond was er nooit gebrek aan uitdagers. Zou zo’n uitdager niet weten te winnen dan
was er vanzelfsprekend al door de bokskampioen met hem afgerekend. Elke kermisdag stroomde de tent een keer of tien met een man of honderd vol. Die mensen zagen dan hoe een buurtgenoot zes minuten lang een enorm pak slaag kreeg. Vooral als het slachtoffer populair in de wijk was, motiveerde dat sterke mannen wraak op de kermisbokser te willen nemen. Soms lukte het wel eens iemand de kermisbokser drie ronden vrij redelijk partij te geven. Dan werd de wedstrijd onbeslist verklaard en de buurtgenoot mocht een herkansing boksen. Een half uur later kreeg de uitdager dan in een extra stampvolle bokstent alsnog het pak slaag dat de kermisbokser hem
eerder niet had willen geven. Op de avond dat zijn jongere broer onnodig radicaal in elkaar was gemept, besloot onze buurman de kermisbokser vanuit de ring het ziekenhuis in te slaan. Dat lukte hem moeiteloos in twee ronden omdat hij bokskampioen van het Nederlandse leger was. De bokstent moest daarop wegens gebrek aan vechtpersoneel voortijdig sluiten en heeft daarna nooit meer op de kermis gestaan. Dit stukje lokale kermisgeschiedenis ontbreekt in het prachtboek Een roes van vrijheid. Kermis in Nederland dat professor Gerrit Jansen op de kop af twintig jaar geleden publiceerde en dat ik vannacht ademloos herlas. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Kelly weer...
‘One’ van U2
Naakte ‘Desperate Housewife’
Kelly van der Veer schrijft op haar weblog dat ze met zichzelf wil trouwen. ‘Het is de beste oplossing voor een lang en gelukkig huwelijk.’
Het nummer One van U2 is door luisteraars van Radio Veronica verkozen tot beste nummer aller tijden.
Op internet zijn foto’s opgedoken van het naakte ‘Desperate Housewife’ Marcia Cross. De actrice had de pikante kiekjes weggegooid, maar een vuilnisman viste de tweehonderd foto’s uit de vuilnisbak.
Nieuws
3
Bali Action Plan
Top is in feite mislukt Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Spannend was het die laatste uurtjes van de klimaatconferentie in Bali, afgelopen vrijdag. De spanning liep zo hoog op dat de voorzitter, de Nederlander Yvo de Boer de zaal even moest verlaten nadat hij persoonlijk was aangevallen. Alles draaide om de Amerikanen: zouden ze uiteindelijk toch door de knieën gaan? Veel aanwezigen hadden de hoop al opgegeven, toen de VS-delegatie akkoord ging met de allerlaatste versie van de slottekst. Ze kregen er een applaus voor. Zo kwam er toch een akkoord, en de uitgeputte gedelegeerden verzekerden de journalisten dat de conferentie daarmee een succes was geworden. Zowel minister Cramer als PvdATweede Kamerlid Samson, beiden aanwezig op Bali, vertelden dat ze opgelucht en blij waren. Maar wat voor overeenkomst ligt er nu eigenlijk? Het ‘Bali Action Plan’ bevat geen harde afspraken voor wat betreft het terugdringen van de CO2-uitstoot. Het is slechts een intentieverklaring. Er ligt een document, maar Bali is in feite mislukt. Lees meer op pagina 7
Video-blog
Wat vindt u van Amerika?
Idols
Een ster is geboren – Nathalie is de nieuwe Tina Turner Of ze uiteindelijk het publiek ertoe zal kunnen verleiden om haar tot ‘Idol’ te kiezen of niet, maakt ons niet uit. Nu al, nu pas net de twaalf finalisten van de nieuwe reeks talentenshows bekend zijn, is een ster geboren. En ze heet Nathalie Makoma. De nieuwe Tina Turner, noemde jurylid Jerney Kaagman haar zaterdagavond tijdens de live uitzending.
‘Wat moet ik hier nog over zeggen’, stamelde de zangcoach. ‘Je hebt iedereen weggeblazen’, kon presentator Martijn Krabbé nog net uitbrengen. De 25-jarige Makoma, geboren in Congo, had al wat ervaring. Het nummer And I’m telling you I’m not going van Jennifer Holliday, dat zij zaterdag bracht, had ze al gezongen in de Nederlandse versie van
FOTO: RTL
Politieacties Voetbalwedstrijden gestaakt
Agent is ‘verwend’
Redactie buitenland
Redactie binnenland
AMSTERDAM
...
AMSTERDAM
Amar Bakshi houdt van Amerika. Maar hij neemt de kritiek op zijn land serieus. Gewapend met een videocamera reist de jonge verslaggever van de Amerikaanse krant The Washington Post de wereld rond om mensen te vragen wat ze van zijn land vinden. ‘Hoe ziet u Amerika?’, vroeg hij aan mensen op straat, aan militairen, aan jongeren in disco’s en aan gezinnen thuis aan tafel. Hij vroeg het in Jeruzalem, Manilla, Londen, Lahore en Istanbul. En hij gaat zijn vraag nog stellen in Zuid-Amerika. Lezers en kijkers van zijn video-blog krijgen een inkijkje in het leven van de mensen aan wie hij zijn vraag voorlegt.
Politieagenten zijn ‘verwende kereltjes’ en minister Ter Horst doet er goed aan om ze ‘geen cent extra’ te geven. Ziedend was KNVB-directeur Henk Kesler over de politiestakingen die ervoor zorgden dat twee topduels in de Eredivisie – Ajax-PSV en Feyenoord-AZ – niet konden worden gespeeld. De agenten strijden voor een loonsverhoging van tweehonderd euro netto per maand voor alle politiewerknemers, een stijging van zo’n vijftien procent. Om die eis kracht bij te zetten staakten de dienders in Amsterdam en Rotterdam, met als gevolg dat de plaatselijke burgemeesters de wedstrijden van Ajax en Feyenoord moesten verbieden.
Dat het saboteren van de populairste sportwedstrijden geen al te slimme zet was is inmiddels ook doorgedrongen binnen de vakbondskringen. ‘Tijdens actievergaderingen is daarom besloten door te strijden met publieksvriendelijk acties’, zegt een woordvoerder van politievakbond ACP. Wat voor acties de bonden in petto hebben is onbekend, ‘maar de burgers zullen er niet rouwig om zijn’. Een woordvoerder van minister Ter Horst (Binnenlandse Zaken) liet in een reactie weten het niet eens te zijn met KNVB-directeur Kesler. Volgens de minister verdient de politie waardering en blijkt dat ook uit het bod dat zij heeft gedaan in de caoonderhandelingen. Daarin bood Ter Horst een loonsverhoging van 5,75 procent. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
...
Lees meer op pagina 9
Dreamgirls. Daarvóór zong ze gospel met haar familie. En wat haar critici gaan zeggen is ook voorspelbaar: te zelfingenomen, te hysterisch. Typisch Nederlands zal die kritiek zijn. Misschien moet ze het daarom maar meteen gaan maken over de grenzen. 1
Pathuis KORT
Financial, verdien 15% meer!
WR zoekt Assistent Administrateurs Assistent Accountants Salaris Administrateurs Assistent Controllers
111
300 Indiase communisten ontsnapt uit gevangenis
Bijna driehonderd communisten zijn gisteren ontsnapt uit een gevangenis in Oost-India. De gedetineerden overmeesterden een aantal bewakers en ontvluchtten de gevangenis in Dantewada in de deelstaat Chhattisgarh. Drie bewakers en twee gedetineerden raakten gewond. In de gevangenis zaten 377 gedetineerden, van wie er 299 zijn ontsnapt. De politie omschreef de gevluchte gevangenen als ‘aanhangers’ van communistische rebellen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................
DePers.nl
Brrr...
Voor actualiteiten kijkt u de hele dag op de beste nieuwssite : www.depers.nl
Door een defect hebben enkele honderden passagiers de nacht van zaterdag op zondag, bij temperaturen rond het vriespunt, moeten doorbrengen in een onverwarmde trein in de buurt van Napels.
Je carrière vaart geven? Kies vandaag nog voor WR. Nederlands grootste detacheerder van financiële medewerkers. Vanaf dag één verdien je 15% meer, rij je in een topauto zonder eigen bijdrage, krijg je volop studiemogelijkheden en... heb je de zekerheid van een vast contract. Zin om te beginnen? Bel gratis 0800 - 876 3666 of meld je aan op wr.nl!
wr.nl
4
Nieuws Binnenland
Uruzgan Kamerdebat over verlenging missie
Besluit valt stiekem of niet Vandaag debatteert de Kamer over de verlenging van de missie in Uruzgan. Een keurig democratisch sluitstuk van een moeilijke beslissing. En toch blijft het knagen: we worden erin gerommeld. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG
...
Het woord duikt steeds weer op. Inrommelen. Meestal gaat het over oorlogen. Die in Irak bijvoorbeeld. Schandalig hoe we daar zijn we ingerommeld, vond oud-minister Jan Pronk. En natuurlijk Uruzgan. Ingerommeld!, zal de oppositie roepen als er vandaag wordt gedebatteerd over die missie. We hebben het allemaal te danken aan Piet de Visser. ‘We worden de oorlog ingerommeld’, zei het toenmalige PvdA-Kamerlid in 1991. Een nieuwe politieke term was geboren. ‘Ja, klopt, dat was tijdens de Golfoorlog’, herinnert de nu 76-jarige bedenker zich. De oorlog hing toen al maanden in de lucht, maar over de deelname van Nederlandse marineschepen, die al in de Golf waren, kwam maar geen duidelijkheid. De Visser wilde een debat, maar buitenlandwoordvoerder Ad Melkert hield de boot af. ‘Hij zei steeds: dat loopt niet zo’n vaart’, zegt De Visser. Toen het debat er eenmaal kwam, was de oorlog al bijna uitgebroken. ‘Dan zit je in een oorlogssituatie. Met veel spanning erop. Dan word je als Kamerlid voor het blok gezet, erin gerommeld.’ Andere tijden. Andere oorlog. Zelfde gevoel. Vandaag debatteert de Tweede Kamer over de verlenging van de militaire missie in Uruzgan. En net als zeventien jaar geleden klinkt ook nu weer hetzelfde verwijt. ‘Ik bedoel ermee dat we in Afghanistan onder het voorwendsel van een opbouwmissie een oorlog in zijn geloodst’, zegt SP-Kamerlid Harry van Bommel, frequent gebruiker van de term inrommelen. ‘Dat leidt tot onbegrip bij de burgers. Die denken: we gingen toch voor opbouw?’ Het commentaar van Van Bommel is natuurlijk politiek gekleurd. Hij was tegen de missie. En is tegen de verlenging. Maar de SP’er verwoordt
Nederlandse militairen van de Koninklijke Landmacht rijden in colonne door de woestijn van Tarin Kowt naar Chora. FOTO: MINISTERIE VAN DEFENSIE
wat veel Nederlanders denken. Uruzgan was een opbouwmissie, werd vaak gezegd. En na twee jaar zouden de soldaten terugkomen, werd beloofd.
Kneden en masseren Dat beeld is de laatste maanden heel geleidelijk bijgesteld. Het kan nog alle kanten op, herhaalden ministers en woordvoerders van de regeringspartijen, maar ondertussen zag je het steeds meer de ene kant op gaan. De kant van verlengen. Het is een typisch Haags proces van kneden en masseren. Achter de schermen komt de coalitie geleidelijk op één lijn en ondertussen wordt het volk langzaam voorbereid op de beslissing. Er wordt wat gelekt, Kamerleden komen positief terug van een bezoek aan Afghanistan, de baas van de NAVO voert de druk wat op. Heel langzaam rommelt het de verlenging in. Maar is dat wel zo slecht? Inrommelen klinkt negatief. Maar is demo-
Dubbeldeal. ," .((*%
( ( 50 korting
()#(''&',
,&
cratie niet gewoon rommelig? Met al die botsende belangen. Het is al een hele klus om die op één lijn te krijgen. ‘In de politiek hobbel je vooral mee in de optocht’, zegt Hans Hillen, vroeger lid van de Tweede Kamer en nu CDA-senator. ‘Je kunt hoogstens zo nu en dan wat bijsturen. En het wordt nog schandaliger naarmate het transparanter wordt. In het openbaar geven politici geen dingen weg. Je hebt stiekemheid nodig om tot overeenkomsten te komen.’ Het is een volstrekte illusie, vindt Hillen, om te denken dat het op een andere manier kan. Zeker in het geval van Uruzgan. ‘Door de internationale dimensie zit je op heel veel verschillende borden te schaken. Met openheid en eerlijkheid kom je dan niet veel verder. Kijk maar naar Van Middelkoop. Hij versprak zich en werd meteen niet meer serieus genomen. Wil je dat dan? Het gaat wel om het belang van de soldaten.’
Gewoon knap politiek werk dus. Dat nu door de Tweede Kamer democratisch wordt bekrachtigd. De coalitiepartijen zullen nog wat kanttekeningen plaatsen, wat toezeggingen eisen en wat details mogen regelen, maar aan het eind zullen ze hun zegen geven aan de verlenging. En als het een beetje meezit stemt ook oppositiepartij VVD nog voor de verlenging. ‘Er is geen enkel debat in de Kamer waarvan de uitkomst vantevoren al niet bekend is’, zegt Hillen. ‘Het is het opvoeren van een toneelstukje aan het eind van de besluitvorming.’
Op rekening van de sultan Daar kwam ook Piet de Visser achter. Jaren later hoorde hij hoe het echt was gegaan voor de Golfoorlog. In zijn memoires schreef CDA-buitenlandwoordvoerder Gualthérie van Weezel hoe hij tijdens een bezoek aan Dubai een deal sloot met PvdA’er Ad Melkert. De CDA’er zou naast de inzet van marineschepen ook vragen om zoveel mogelijk grondtroepen.
Bluetooth Stereo Headset BH-604.
Melkert zou dan kunnen wijzen op de grote druk van de coalitiegenoot en zijn fractie overtuigen om dan maar in te stemmen met de inzet van de schepen. Melkert was zo ingenomen met de afspraak dat hij een oude Châteauneuf du Pape bestelde. Op rekening van de sultan die ook het hotel betaalde, dacht hij. Tot de rekening kwam.
Leuke dingen doen ‘Je stuit als Kamerlid op een muur’, vindt De Visser. ‘De mensen die aan de knoppen zitten willen nog steeds liever de Kamer er buiten houden. Het is buitengewoon ontransparant. Ze stellen het net zo lang uit tot je voor een feit wordt gesteld.’ Hij stapte later uit de PvdA en doet nu niks meer in de politiek. Dat de term inrommelen nog steeds voortleeft kan hij wel begrijpen. ‘Al die prietpraat over opbouw, terwijl iedereen natuurlijk dondersgoed wist dat we gingen vechten.’ Hij probeert zich er niet meer druk over te maken, doet nu leuke dingen, klaverjast met zijn vrienden. Maar zo nu en dan kijkt hij nog eens achterom. ‘Dan denk ik vaak: waar heb ik het allemaal voor gedaan’, zegt hij. ‘Maar misschien is dat heel cynisch van me.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................... KORT 111
Toestel naar keuze.
+,%%'."///,&("%(
&+-' " 3
-&,%0 .'3
)*&'
.((*
"&)%1%(+*
Rutte en Van Geel vliegen elkaar in de haren
Een debat tussen VVD-fractieleider Mark Rutte en zijn CDA-collega Pieter van Geel in het televisieprogramma Buitenhof is gisteren uitgelopen op een welles-nietesspel. Rutte had Van Geel een maand geleden uitgedaagd tot een debat naar aanleiding van diens kritiek op het immigratieplan van VVD-Kamerlid Henk Kamp. Volgens Rutte heeft het CDA zelf geen oplossingen voor de maatschappelijke problemen als gevolg van immigratie en gaat de partij de discussie daarover uit de weg.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Jarig! (*,"' .',()++"' ()*+, &''"#'+!.'' #*" (''&',(*+, &''"#'+!.''#*" (''&',*' %,!,* -%"*,*"* '*.((*/*' ($"#$()///,&("%'%-%%*"#+/"#2" "' '.((*!(-'
Schrijver Ronald Giphart wordt vandaag 42 jaar oud. Gefeliciteerd!
Binnenland Nieuws
Gemeentemuseum Opening zonder omstreden foto’s
Zonder het werk van Hera is het ook een mooie expositie
5
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
Numero 1
Zonder de omstreden homofoto’s van Sooreh Hera werd zaterdag de nieuwe expositie van het Haagse Gemeentemuseum geopend.
I
Marten Blankesteijn DEN HAAG
...
‘Laten we niet vergeten hoe genocide ontstaat’, waarschuwt burgemeester Deetman. ‘Dat ontstaat niet plotseling. Het is een proces.’ Wat een feestelijke opening van een nieuwe expositie had moeten zijn, begint met een minutenlange geschiedenisles van de Haagse burgervader. Over de joden, over de Duitsers, over volkerenmoord, en dat allemaal voor Sooreh Hera, de net afgestudeerde kunstenares die islamitische homo’s afbeeldde met een masker van de profeet Mohammed. Ook haar werk zou in het Gemeentemuseum worden geëxposeerd, totdat moslims er lucht van kregen en massaal protesteerden tegen de ‘beledigende’ afbeeldingen. ‘Willen wij honderdduizenden Nederlanders in het diepst van hun ziel kwetsen’, vraagt Deetman zich in zijn toespraak af. Het antwoord is dan al bekend: nee. Tot vreugde van de burgemeester had museumdirecteur Wim van Krimpen de ‘opzettelijk uitlokkende’ foto’s verboden, waarop Hera ook haar andere werk terugtrok.
Van Krimpen (l) in de zaal waar Hera’s werk gepland was. EVERT-JAN DANIELS
Het publiek – deftige zestigplussers, strak in pak, met hier en daar wat aanhang van de jonge kunstenaars – reageert schouderophalend op Deetmans vergelijking met de oorlog. Een enkeling loopt boos de zaal uit: ‘Het ging zo lang over Duitsers en joden dat ik bang was dat ik ‘boe’ zou gaan roepen. Wat heeft de Tweede Wereldoorlog te maken met deze foto’s?’ Na de officiële opening komt de Iraanse vluchtelinge nauwelijks meer ter sprake. De bezoekers vergapen zich aan de kunst van Picasso, Van Erp en zes van Hera’s jaargenoten aan
de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Het hoekje dat gereserveerd was voor Hera is opgevuld met schilderijen van Van Erp. De museumgangers blijken desgevraagd verdeeld over het ontbreken van de Iraanse vluchtelinge: de een denkt dat ze bewust moslims provoceert om bekend te worden, de ander vindt het ‘schandalig’ dat het museum censureert. Vervolgens staren ze weer naar ‘Medisch personeel op de gehaktballenplantage’. ‘Het blijft een mooie expositie.’ 1
n de lobby van Hotel des Indes aan het Lange Voorhout vierde het team van Trots op Nederland dat Rita Verdonk was verkozen tot Politicus van het Jaar. Dertigers met vet haar, een meisje van de communicatie, campagnestrateeg Kay van der Linde, vriend Ed Sinke en Rita zelf. De lobby zag eruit als een bordeel. Dichtbedrukte vloerbedekking, lage bankjes met rood velours, oudroze wandpanelen, schemerlampjes. Van der Linde bestelde een goede fles witte wijn. Even tevoren was Verdonk uit een provisorische studio gestapt, een paar panden verderop, waarin EénVandaag het verkiezingsprogramma had uitgezonden. Ze droeg een bos bloemen en een oorkonde in een fotolijst. Toen zij de leden van haar team zag, stak ze de oorkonde in de lucht en riep ze: ‘Yes!’ Alle veertigduizend leden van het EénVandaag-opiniepanel hadden hun stem mogen uitbrengen, vierentwintigduizend hadden het gedaan. Stemden er teveel ouderen, vrouwen of mensen met rechtse sympathieën, dan werden de uitslagen representatief gemaakt door er wat ouderen, vrouwen of mensen met rechtse sympathieën uit te halen. De stemmers
bleven evengoed alleen mensen die geneigd zijn om lid te worden van een opiniepanel, zodat ze over elk willekeurig onderwerp hun mond open kunnen doen. Verdonk mag opvallend vaak in EénVandaag komen aanschuiven. Ze mag er honderd keer beweren dat ze problemen gaat oplossen zonder één keer de vraag te hoeven beantwoorden hoe ze dat gaat doen. De media zijn er nog niet van hersteld dat zij Fortuyn destijds hebben onderschat. Hoofdredacties zetten redacties onder druk om elke opmerking van Verdonk te registreren, bang als ze zijn straks weer iets verkeerd te hebben ingeschat. Bij EénVandaag is de angst het grootst. In Des Indes werd geproost. Een tijdlang luisterde Verdonk naar de commentaren van Sinke en Van der Linde op haar mediaoptreden, maar al snel nam haar blijdschap het weer van haar over en begon ze druk te praten. Ze wipte op haar stoel. Lachte luidruchtig. Het team luisterde goed naar haar, sippend van de witte wijn, en keek haar hand na toen zij een gebaar maakte alsof op een gevel iets groots geschreven stond. 1
Laat je opgaan in de vulkaanmagie van El Hierro.
www.turismodecanarias.com www.spain.info SPAANS VERKEERSBUREAU Laan van Meerdervoort 8ª, 2517 AJ DEN HAAG Tel.: (070) 346 59 00 Fax: (070) 364 98 59
[email protected] www.spaansverkeersbureau.nl www.spain.info/nl
6
Nieuws Binnenland
Financiers Hoogleraren met een suikeroom
Wetenschap als onoverzichtelijke jungle De banden tussen het bedrijfsleven en universiteiten zijn niet erg transparant. Intussen stijgt het aantal hoogleraren met een suikeroom. Peter Wierenga AMSTERDAM
...
Dat de sultan van Oman een leerstoel aan de Leidse universiteit sponsort, is dankzij de aanstelling én afzegging van de omstreden moslimfilosoof Tariq Ramadan wel bekend. Maar had u ook al eens gehoord van Ineke Boerefijn, die de Opzij Wisselleerstoel bekleedt aan de Universiteit Maastricht? Of van hoogleraar militair recht Terry Gill aan de Universiteit van Amsterdam, die mede betaald wordt door Defensie? Allemaal ‘bijzondere hoogleraren’ die – vaak voor één dag in de week – door externe partijen gefinancierd worden. Soms door kerken of patiëntenclubs, maar ook door
multinationals en overheden. Zo sponsort het ministerie van Defensie voor jaarlijks vier ton zeven leerstoelen. In de VS klinken al geluiden dat de overheid via wetenschappers het debat over de oorlog in Irak probeert te sturen. Nu is niet gezegd dat dit in Nederland ook gebeurt, maar het is vaak wel onduidelijk wie nou precies welke professor betaalt. De wereld van hooggeleerde dames en heren met een suikeroom is een onoverzichtelijke jungle. Het ministerie van Onderwijs houdt het aantal bijzondere leerstoelen niet bij, en ook de vereniging van universiteiten VSNU ziet hierin geen taak voor zichzelf. Sommige universiteiten geven de namen van hoogleraren en sponsors, andere – zoals de Technische Unversiteit Delft – willen alleen het totale aantal aangeven. Zo kom je op ruim 1.200 profs die door derden betaald
worden, op een totaal van 5.500 hoogleraren. De laatste zes jaar zijn er meer dan honderd bijzondere leerstoelen bijgekomen. Nu is het prima dat academici de wereld buiten de ivoren toren weten te vinden. Voor een goede controle op de onafhankelijkheid wil je alleen weten wie nou welke professor betaalt. Zeker omdat de externe financiering van universiteiten tussen 1990 en 2005 groeide van 420 miljoen euro tot 1,2 miljard. Daarnaast rukt de ‘uitgeleende hoogleraar’ op, vooral in de technische hoek. Delft heeft er ongeveer 40, Twente 65 en Eindhoven 70. Een woordvoerder van de Technische Universiteit Eindhoven legt uit. ‘Een researchleider bij Shell of DSM komt bijvoorbeeld één dag per week college geven. Om problemen met zijn pensioen te voorkomen blijft hij in dienst van het bedrijf, en staat niet bij ons op de loonlijst’.
Voor bedrijven zijn de voordelen duidelijk. Ze hebben kortere lijnen met de wetenschap en betere toegang tot kennis. Ook betekent het de mogelijkheid om talentvolle studenten te werven. Maar waarom zou de universiteit meewerken? ‘Zo iemand staat
Shell heeft alleen al tien hoogleraren, Unilever heeft er zeven, DSM vijftien met beide benen in de praktijk,’ aldus de woordvoerder van de TU Eindhoven. ‘Een goede zaak, want onze ingenieurs moeten ook praktisch ingesteld zijn.’ Zulke constructies zijn nog moeilijker te achterhalen. Uit onderzoek van business-site z24 blijkt dat Shell alleen al tien deeltijdhoogleraren
heeft. Namen worden echter niet gegeven. Unilever heeft er zeven, DSM zelfs vijftien. Philips verschaft geen informatie, maar sponsort bijvoorbeeld de leerstoel moderne Chinese economie in Leiden. En de universiteiten? Volgens de gedragscode wetenschapsbeoefening hoeven ze de nevenfuncties van hoogleraren niet te publiceren. ‘Wij doen dat niet, vanwege de privacy van onze werknemers’, vertelt een woordvoerder van de Nijmeegse Radboud Universiteit. Het ministerie van Onderwijs wil niet dat openbaarheid verplicht wordt. Desondanks is de Technische Universiteit Eindhoven bezig om een speciale website op te zetten, waarin je per individuele docent kunt zien welke nevenwerkzaamheden die heeft. Daarmee zouden de Brabanders de eerste zijn. Voor de transparantie van de wetenschap zou het een goede zaak zijn als er meer volgen. 1
Peiling Ministers beoordeeld
‘Plasterk de beste, Bos de slechtste’ Novum AMSTERDAM
...
Ronald Plasterk is volgens de Nederlandse bevolking de beste minister van het kabinet. Wouter Bos de slechtste. Dat blijkt uit een peiling van Maurice de Hond. Tweede Kamerlid Rita Verdonk kwam bij de peiling als beste politicus naar voren, Geert Wilders wordt gezien als de slechtste politicus. De PVV-voorman staat overigens ook op de derde plaats in de ranglijst van beste politici. Hij moet daarin behalve Verdonk premier Jan Peter Balkenende (CDA) voor zich dulden. Verdonk staat op plaats twee op de lijst van slechtste politici. Vorige week waren er al twee verkiezingen voor politicus van het jaar. Uit die van de NOS, waarbij zowel stemmen van het publiek als van de
parlementaire pers meetelden, kwam Wilders zaterdag als winnaar uit de bus. Het opiniepanel van het actualiteitenprogramma EénVandaag wees donderdag Verdonk aan als beste. De topvijf van beste ministers in de peiling van De Hond bestaat uit minister van Onderwijs Ronald Plasterk (PvdA), minister van Verkeer en Waterstaat Camiel Eurlings (CDA), minister voor Jeugd en Gezin en vicepremier André Rouvoet (ChristenUnie), premier en minister van Algemene Zaken Jan Peter Balkenende (CDA), minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin (CDA). Volgens de ondervraagden zijn de ministers Bos (Financiën), Vogelaar (Integratie), Balkenende (Algemene Zaken) Donner (Sociale Zaken) en Van der Hoeven (Economische Zaken) de slechtste vijf. 1
Vliegbasis
Luchtmacht leidt Afghaanse brandweer op Dertig Afghaanse brandweermannen en vijf internationale stafleden worden door de Koninklijke Luchtmacht opgeleid om vliegtuigbranden te bestrijden. De ISAF brandweerbrigade van Kabul International Airport (KAIA) is goed uitgerust en theoretisch goed opgeleid, maar mist de ervaring met het blussen van grote branden en een standaard tactiek. De brandweermannen komen in drie groepen naar vliegbasis Woensdrecht waar verschillende, grote vliegtuigbranden gesimuleerd en beoefend kunnen
worden. Met de opleiding, die in drie weken moet worden afgerond, wordt voldaan aan de minimale veiligheidseisen die International Civil Aviation Organisation (ICAO) stelt. Volgens majoor De Laat, hoofd brandweeropleidingen, zijn de Afghanen zeer leergierig en gemotiveerd. Met dit certificaat behoren zij tot de ‘top’ van de Afghaanse brandweer en dragen zij bij aan de kwalificatie van KAIA als internationaal erkend civiel vliegveld. 1 FOTO: EVERT-JAN DANIELS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT 111
Iraniërs opgepakt met 58 .000 euro op zak
In een internationale trein van Arnhem naar Oberhausen zijn zaterdag twee Iraniërs opgepakt met 58.000 euro in contanten op zak. Onderzocht wordt of er sprake is van het witwassen van crimineel geld, meldt het Korps Landelijk Politiediensten. De verdachten van 48 en 41 jaar werden gearresteerd op het Nederlandse deel van het traject. Ze hadden het geld in bundeltjes van 500 euro verpakt. De tas waarin de bundeltjes zaten, probeerden de mannen volgens de politie tevergeefs uit het zicht van de surveil-
lerende agenten te houden. Het geld is in beslag genomen. Het was de eerste keer dat Nederlandse en Duitse collega’s hun internationale treinsurveillances tot over de eigen landsgrenzen uitvoerden. 111
Politie maakt einde aan Gelders dancefeest
De politie heeft vrijdagnacht een einde gemaakt aan een dancefeest in het Gelderse Druten. Even na middernacht werd de sfeer grimmig. Onder de honderden bezoekers ontstonden verschillende vechtpartijen en een beveiligingsmedewerker werd mishandeld, meldde de politie gisteren. Zeker drie personen zijn bij de vechtpartijen ge-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... wond geraakt. Omdat de rust in de zaal en op de parkeerplaats ondanks politie-ingrijpen niet leek terug te keren, werd het feest stilgelegd. 111
Ruiten politiebureau sneuvelen door staking
Een 19-jarige dronken man uit Urk is zaterdagnacht aangehouden omdat hij stenen gooide naar het politiebureau. Hij verklaarde boos te zijn over het feit dat de voetbalwedstrijd Ajax-PSV was afgelast. De politie stuurde hem naar huis toen hij nuchter was en gaf de man - die ook nog een voorwaardelijke straf open had staan - een dagvaarding mee. Hij moet de schade vergoeden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Spookrijden (1)
Spookrijden (2)
Kerkgangers hebben zich gisteren bij de A12 schuldig gemaakt aan spookrijden om een ochtenddienst bij te wonen.
Een man uit Hoogvliet werd aangehouden en gebruikte ‘termen die niet van een christelijke grondslag getuigden’, aldus de politie.
Buitenland Nieuws
7
Koerdische dorpen
Turkse aanvallen op Noord-Irak AP ANKARA
...
Turkse gevechtsvliegtuigen hebben gisteren Koerdische rebellen in Noord-Irak gebombardeerd. Dat heeft het Turkse leger gezegd. Maar volgens een woordvoerder in het lokale Noord-Iraakse regeringscentrum Sangasar zijn verscheidene Koerdische dorpen getroffen, is minstens één dorpeling gedood en zijn twee personen gewond geraakt. De Iraakse woordvoerder van het regeringscentrum, Abdullah Ibrahim, zei dat tien Koerdische dorpen zijn aangevallen. Hij erkende dat rebellen zich verschuilen in de bergachtige regio, maar zei dat die ver verwijderd zijn van de getroffen dorpen. Jamal Abdullah, een woordvoerder van de regionale regering van
Iraaks Koerdistan, riep het Turkse leger op ‘onderscheid te maken tussen de PKK (Koerdische Arbeiderspartij, red.) en gewone mensen’. Volgens het Turkse tv-station NTV was een van de getroffen doelen een ‘commandocentrum’ van de PKK en namen ongeveer vijftig gevechtsvliegtuigen aan de aanval deel. Het Turkse leger meldde op zijn website dat de operatie uitsluitend gericht was tegen rebellen, niet tegen de bevolking. De Koerdische PKK wil een onafhankelijk Koerdistan, waarvan een groot deel in Turkije ligt, en pleegt volgens Turkije aanslagen vanuit bases in Noord-Irak. Turkije wil van een Koerdistan niets weten en is van plan de PKK uit te roeien. Turkije blijft zo nodig operaties uitvoeren tegen PKKbases in Irak, zei de Turkse vice-premier Cemil Cicek. 1
Kernwapens
Graag meer loon, brandstof en een regering! Belgische vakbondsleden demonstreerden zaterdag in Brussel voor meer loon en lagere voedsel- en brandstofprijzen. De demonstratie was ook gericht tegen de politieke partijen, die er bijna tweehonderd dagen na de verkiezingen nog altijd niet in zijn geslaagd een regering
te vormen. De bonden schatten het aantal demonstranten op vijftienduizend. Er hadden meer mensen willen demonstreren, maar omdat ook het treinverkeer wegens stakingen platlag, lukte het veel demonstranten niet naar Brussel te komen. 1 FOTO: AP
Klimaattop Amerikanen speelden rol gebeten hond met verve
Bali: hoe de Verenigde Staten hun zin kregen De klimaatconferentie in Bali verliep volgens hetzelfde scenario als alle eerdere klimaatconferenties. Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
De strijd op Bali concentreerde zich op de formulering van een tekst waarmee iedereen kon instemmen, zodat iedereen de zaal met opgeheven hoofd kan verlaten. En zoals altijd waren het de Amerikanen die daarbij dwarslagen. Nu nog meer dan voorafgaande keren, want de kloof tussen het standpunt van de VS en die van de andere deelnemers is de laatste jaren alleen maar groter geworden. De Amerikaanse regering heeft nooit iets gezien in het Kyoto-protocol, met zijn fixatie op het terugdringen van de CO2-uitstoot. Maar nu andere geïndustrialiseerde landen daar een bescheiden begin mee hebben gemaakt, komen ze daarin steeds
meer alleen te staan. De Amerikanen hebben zich ook altijd verzet tegen het feit dat China en India niet mee hoefden te doen met Kyoto. Op Bali bleken beide landen daar wel toe bereid, maar ze hadden geen zin in harde afspraken over hun CO2-reductie want economische groei heeft voor hen de hoogste prioriteit. Om daarvoor steun te winnen, eisten ze samen met andere ontwikkelingslanden een forse financiële bijdrage van het Westen om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. Voor de Amerikanen was dat reden om net zo elke harde reductiedoelstelling te weigeren. En zo kreeg de Amerikaanse delegatie op Bali opnieuw de traditionele rol toegewezen van de gebeten hond: zij lagen dwars, en daardoor dreigde de conferentie te mislukken. Maar de Amerikanen zijn dat gewend, en speelden het spel met verve. De overige delegaties, gefixeerd op het bereiken van een akkoord, hoe
vaag dan ook, kwamen uiteindelijk met een ‘actieplan’ dat voor de Amerikanen acceptabel was. Een plan waarin weliswaar sprake is van de noodzaak CO2-emmissies flink terug te dringen, maar waarin geen cijfers staan met hoevéél dan wel. Klaas van Egmond, scheidend directeur van het Nationaal Milieubeleidsplan, sprak van een groot succes omdat voor het eerst alle landen van de wereld een klimaatovereenkomst hadden ondertekend: ‘De hele wereld zit in hetzelfde schuitje.’ Maar de koers van dat schuitje is is volkomen onbekend. Afgesproken is dat er de komende twee jaar verder onderhandeld wordt. Halverwege die periode wordt de Amerikaanse president vervangen. Alle hoop is gevestigd op een Democratische overwinning, en een Amerikaanse koerswijziging vanaf 2009. Tot die tijd gebeurt er niets. En daarmee is Bali in wezen mislukt. 1
Israël accepteert Iran-rapport niet Novum AMSTERDAM
...
Israël heeft een delegatie inlichtingenexperts naar de Verenigde Staten gestuurd om Washington ervan te overtuigen dat Iran tóch bezig is kernwapens te ontwikkelen. Dit hebben Israëlische bronnen gisteren gezegd. De delegatie hoopt meer informatie te krijgen van Amerikaanse inlichtingendiensten, die zeggen dat Iran in 2003 is gestopt met de ontwikkeling van een atoombom en het programma midden 2007 nog niet had hervat. De bevindingen, vervat in een zogeheten National Intelligence Estimate (NIE) – een gezamenlijk rapport van zestien inlichtingendiensten – stonden haaks op een inschatting
van de geheime diensten uit 2005 dat Teheran bezig was een atoombom te ontwikkelen. Het NIE nam de wind uit de zeilen van Amerikaanse en Israëlische pleitbezorgers van een harde, militaire aanpak van Iran. Met name in Israël bestaat de vrees dat als gevolg van het rapport aanscherping van bestaande VN-sancties tegen Teheran van de baan is. Voorafgaand aan het Israëlische kabinetsberaad van gisteren zei de Israëlische minister van Defensie Ehud Barak dat Israël met de VS overlegt over de status van het NIE-rapport en zijn gevolgen. Volgens Israëlische inlichtingenbronnen bevroor Iran in 2003 het atoomprogramma maar is dit later hervat. 1
Spanje
Kinderpornozaak: 63 arrestaties Novum AMSTERDAM
...
De Spaanse politie heeft in het kader van een langlopend onderzoek naar kinderporno de afgelopen dagen 63 mensen gearresteerd. Dit heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken in Madrid gisteren bekendgemaakt. De arrestanten worden ervan verdacht op grote schaal kinderporno te hebben uitgewisseld. De politie werkte bij het onderzoek samen met collega’s in de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland. Het politieonderzoek begon al in 2005, toen agenten verschillende Amerikaanse websites op het spoor kwa-
men waar tegen betaling kinderpornografie te verkrijgen was. Rechercheurs ontdekten dat ruim 200.000 euro die langs die weg verdiend was, via Spanje zijn weg vond naar Rusland. Het spoor leidde naar de plaatsen Lloret de Mar en Benidorm, waar vier Russen werden gearresteerd. Verder onderzoek leidde in de afgelopen tien dagen tot nog 59 aanhoudingen van individuele klanten en van mensen die actief waren in de productie en distributie van het materiaal. In juli van dit jaar arresteerde de Spaanse politie al 66 mensen op verdenking van kinderporno. 1
HOE VER KOM JIJ MET JE BELTEGOED? DOE DE PREPAID TEST EN Jouw provider
WIN €102,-* TERUG !
www.hoeverkomjijmetjebeltegoed.nl powered by debitel
* Bij een beltegoed van € 15,- wordt gemiddeld per jaar € 102,- teveel uitgegeven aan prepaid.
8
Achtergrond Buitenland
SantaCon Protest tegen vercommercialisering van Kerst
Stoute Santa’s zetten New York op stelten Een keer per jaar zet een legertje nepkerstmannen New York op zijn kop. Vorige week was het weer zover, voor de tiende keer werd in New York City SantaCon gevierd, een jaarlijks protest tegen de commerciële kerstman.
Is Santa weleens gearresteerd? ‘Daarnet werd er hier in Chinatown nog een Santa in de boeien geslagen omdat hij een jointje stond te roken. Ik ben zelf nooit opgepakt, maar het scheelde niet veel. Zeker in de beginjaren, toen we met honderden kerstmannen tegelijk door warenhuis Macy’s renden of Santa-porno uitdeelden aan voorbijgangers, zijn er arrestaties geweest. Sindsdien zijn de ‘Bad Santa’-regels op de website gezet en gaat het er allemaal minder wild aan toe.’
Natascha van Aalst NEW YORK
...
‘They made Santa go to rehab, but he said; Ho ho ho!’, galmt een kerstman door de New Yorkse metro. Tot groot vermaak van de kerstmannen en kerstvrouwen om hem heen, die giechelend lurken aan flessen ‘Santajuice’. Het is één uur ‘s middags en honderden aangeschoten Santa’s zijn op weg om Central Park te bezetten en Times Square te ontregelen. Ieder jaar, op zomaar een dag in december, komt in New York een groep mensen bijeen voor ‘Kerstmanconferentie’: SantaCon. Een stoet van ruim vijfhonderd Santa Clausen trekt door de stad, drinkend, dansend en stoute christmas carols zingend. Op de website Santarchy.com (niet geschikt voor kleine kinderen en ook niet om op je werk te openen) wordt kort tevoren bekend gemaakt waar de alternatieve kerstviering om tien uur ‘s morgens begint. Ook staan op de website regels waaraan je je bij SantaCon moet houden: een kerstman-outfit is verplicht en Santa laat kinderen, de politie en de ‘echte’ Kerstman met rust. De organisatoren van het ‘niet-politieke, niet-religieuze
Wat is precies het doel van SantaCon? ‘Het is een vrolijk protest tegen de vercommercialisering van Kerst.’
Honderden Santa’s zijn op weg Central Park te bezetten en Times Square te ontregelen. REUTERS
en niet-logische’ SantaCon blijven anoniem. ‘Who’s in charge? Santa!’, staat op de website, en ook: ‘Santa doesn’t talk with the press’. Gekleed in een kerstmanpakje stuitten wij in een bar vol Santa’s toch op een insider, een 38-jarige New Yorker die onder een valse naam (‘noem me maar Santa’) meer wil ver-
tellen over deze jarenlange traditie. Waarom doet u zo geheimzinnig over SantaCon? ‘Omdat ze op mijn werk – ik werk in de financiële sector – niet hoeven te weten dat ik in mijn vrije tijd in een kerstmannenpak over Times Square zwalk.’
Wat weet u over de geschiedenis van SantaCon? ‘Het is in 1994 bedacht door een groep uit San Francisco, de Cacaphony Society, die ook het bekende ‘Burning Man’-festival organiseert. Ik deed tien jaar geleden voor het eerst mee met SantaCon, toen zij besloten in New York te komen rellen.’
NS is volop in beweging
Kan iedereen met SantaCon meedoen? ‘SantaCon is inmiddels verspreid over ruim vijftig steden over de hele wereld en iedereen is welkom, onafhankelijk sekse, geaardheid en religie. Dit jaar heb ik een ‘Hannukah Harry’, een Santa-smurf en talloze ‘Mrs. Clausen’ gezien. Dat laatste vind ik een erg goede ontwikkeling, want vrouwen verkleden zich als sexy Santa, rendier of elfje. Tsja, de kerstman is ook maar een mens.’ Bent u ‘naughty’ of ‘nice’, Santa? ‘Naughty! Mijn stoutste SantaCon was die waarbij we met alle Santa’s naar een stripclub gingen. Die meiden daar vonden het fantastisch, maar het gaf wel een hele andere dimensie aan ‘Ho, ho ho!’ 1
D88I9@A;<N
I88><M<EJK@C%%%
I\`jY\nljk%D\k[\:F)$Z_\Zb\iblea\l`ki\b\e\e_f\m\\c:F)a`am\iffiqXXbk[ffi k\i\`q\eg\iXlkf#Ylj#ki\`ef]d\kif%B`abfgnnn%ej%ec&[lliqXXd_\`[%
Buitenland Achtergrond
9
Videoverslag Journalist reist rond met slechts één vraag
Hoe de wereld Amerika ziet Hoe ziet u Amerika? Videoverslaggever Amar Bakshi reist de wereld rond en stelt iedereen die vraag. De antwoorden die hij krijgt zijn persoonlijk, paradoxaal en altijd ontluisterend. Bahram Sadeghi JERUZALEM
...
Om te zeggen dat Amar Bakshi een bewogen leven leidt, is een understatement. Sinds een paar maanden reist de videoverslaggever voor The Post, zoals hij het Amerikaanse dagblad The Washington Post noemt, door verschillende landen. Iedereen die hij tegenkomt stelt hij de eenvoudige maar zo voortreffelijk gekozen vraag: hoe zien zij Amerika? ‘How The World Sees America?’ luidt de naam van het project van Bakshi, zoon van twee Indiase artsen die zo’n 25 jaar geleden naar Amerika verhuisden. Bakshi’s bijdragen bestaan uit korte films van gemiddeld ongeveer anderhalve minuut, met een voiceover van Bakshi, waarin de lezer/ kijker een persoonlijk kijkje krijgt in het leven van zijn hoofdpersoon, én de rol die Amerika daarin speelt. Bakshi is met zijn camera al door Engeland, Pakistan, India, Turkije en Libanon getrokken en zit op dit moment in Israël. Deze week reist hij via Jordanië verder naar Zuidoost-Azië, om vervolgens nog een aantal landen in Zuid-Amerika te bezoeken. Uitkijkend over de heilige stad Jeruzalem vertelt Bakshi waarom hij zijn project is begonnen. ‘In Amerika worden we regelmatig geconfronteerd met peilingen waaruit blijkt hoe impopulair ons land overal in de wereld is’, vertelt hij. ‘Slechts negen procent van de Turken onderschrijft het Midden-Oosten-beleid van Amerika. Ruim zestig procent van de Pakistani’s heeft een voorkeur voor Bin
Laden boven Bush. Dit zijn cijfers die je als Amerikaan aan het denken – moeten – zetten.’ ‘Bovendien’, gaat hij verder, ‘is er geen enkel land ter wereld dat het leven van mensen waar dan ook meer beïnvloedt. Of het nu om een militaire inval gaat, om het al dan niet ondertekenen van een milieuverdrag, of om het vormen van economische allianties, Amerika is alom aanwezig. En ik merk dat er ook onder Amerikanen grote behoefte bestaat om te zien hoe de wereld tegenover hen staat. Heel anders dan bijvoorbeeld tien jaar geleden.’
Geen usual suspects Via bevriende journalisten die hij door zijn werk voor The Washington Post kent én via zijn webcontacten komt hij in contact met de hoofdpersonen van zijn video’s. Meestal zitten er minstens drie andere ‘vrienden van vrienden’ tussen hem en zijn hoofdpersoon. Hij kiest daarmee bewust voor mensen die geen usual suspects zijn; die niet vaak voor de camera verschijnen. ‘Hoe regeringen tegenover Amerika staan, is nagenoeg bekend. Ik heb ervoor gekozen om ‘gewone’ mensen op te zoeken. Dat zegt hopelijk meer over hoe gevarieerd en misschien zelfs weerspannig over Amerika gedacht wordt. Ik bezoek mensen bij voorkeur in hun natuurlijke habitat. Een Libanese hiphop-dj bezoek ik dus in de discotheek waar ze werkt.’ Het grote voordeel van zijn manier van werken is dat je als kijker/lezer echt een inkijkje krijgt in het persoonlijke leven van de geïnterviewden én de rol die Amerika daarin speelt. Het grote nadeel van zijn benadering is dat hij ’s morgens meestal niet weet waar hij die avond precies zal zijn. Zo schuift hij twee uur later dan afgesproken bij de sabbatmaaltijd van
Videoverslag over Amar Bakshi in De Balie Dinsdag 18 december organiseert debatcentrum De Balie in Amsterdam de tweede aflevering van de programmaserie De Geglobaliseerde Glazen Bol, over de spanning tussen oude en nieuwe supermachten. Thema van aanstaande dinsdag is
het gedrag van de huidige supermacht, de VS, en die van de opkomende macht, China. Sprekers zijn Zhang Xiaoming, John Hulsman en Mohamed Salih. Het gesprek wordt onderbroken door een video van Bahram Sadeghi over Amar Bakshi.
een Amerikaans-Israëlisch gezin aan, omdat het afwerken van de video die hij in Hebron aan het maken was, toch meer tijd in beslag nam. Maar als hij er eenmaal is, merk je hoe goed Bakshi in zijn werk is. Hij maakt kennis met alle leden van de extended family en wordt geleidelijk één met zijn gezelschap. Hij eet mee, zingt met de rest van de aanwezigen joodse liederen en discussieert mee over allerhande kwesties. Al binnen een half uur heb je niet meer het idee dat je met een journalist te maken hebt, maar met een vriend van de familie. ‘Iedereen vraagt me, zo halverwege mijn project, of er een rode draad in de antwoorden van mijn geïnterviewden te bespeuren valt’, vertelt Bakshi. ‘Behalve terugkerende thema’s als de afkeer jegens Bush en het veroordelen van de inval in Irak, merk ik dat iedereen toch zijn eigen ‘agenda’ heeft. Zo verwachten de strijders in Kashmir veel van Amerikaanse diplomatieke inmenging en zijn de Koerden nog altijd blij met de verdwijning van het Saddam-regime en de bescherming van de Amerikanen tegen een eventuele Turkse inval. Het is dus beslist geen negatief verhaal over Amerika dat mijn hoofdpersonen schetsen.’
Op en top Amerikaans ‘Maar’, geeft Bakshi toe, ‘natuurlijk ben ik geen objectieve verslaggever. Ik ben op en top Amerikaans. De verbondenheid die ik met Amerika voel, heb ik met geen enkel ander land. Ik ben ook nog eens opgevoed door een vrouw die heel sterk in het concept Amerika geloofde. Mijn moeder ontvluchtte India omdat ze een vrijer leven wilde hebben. En waar kun je beter zo’n leven leiden, dan in Amerika?’ Amerika blijft volgens hem bovenal het land van think big, en dat is ook zoals hij in het leven staat. ‘Ondanks alle kritieken op Amerika en een grote liefde die ik ondertussen voor Libanon heb ontwikkeld, zal ik altijd terugkeren naar het land dat mij heeft gevormd.’ 1 Kijk voor de uitzendingen van Bakshi op http://newsweek.washingtonpost. com/postglobal/america
Een Israëlische soldate, een Filippijnse verpleger, een Libanese hip-hopdj en een studente aan de American University in Beiroet vertellen in een videoverslag hoe zij de Verenigde Staten zien. AMAR BAKSHI
....................................................................................................................................................................................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
De markt van geloof
S FRANS
VERHAGEN
cheiding van kerk en staat leidt tot een samenleving waarin geloof een grote rol speelt. Dat is de paradox van Amerika. Ondanks het historische stempel dat de Pilgrim Fathers op de eerste jaren drukten, was Amerika voor de onafhankelijkheid in 1776 niet buitengewoon gelovig. Sindsdien is de geloofsbeleving sterk gestegen, aangejaagd door grote revivalbewegingen. Vanwaar die groei van religie in de VS, terwijl in Europa de gelovigheid juist afnam? Het meest overtuigend vind ik
de stelling dat de vrije markt van geloof en kerk in Amerika heeft geleid tot een gevarieerd aanbod. Er was geen staatskerk, je kon doen wat je wilde. En dat deed men ook. Kerken moesten concurreren om gelovigen: ze sneden hun product toe op de niche die ze wilden bereiken. Het is een heel open markt, zonder drempels. Een nieuwe kerk is zo gesticht, een predikant heeft geen opleiding nodig, geen middenstandsdiploma, enkel energie en enthousiasme.
Daardoor konden honderden bloemen bloeien. Als een kerkorganisatie te groot werd, te star, te complex of te intolerant, ontstonden er vanzelf nieuwe kerken. Ontevreden ‘klanten’ stapten over naar de concurrentie. Het is even wennen om over geloof te denken in marketingtermen, maar de rondreizende predikanten en moderne televisiedominees doen dat. Een van de kerkgenootschappen die daarvan profiteerden waren de Mormonen – de enige echte Amerikaanse kerk. Ontstaan in 1830 is hun voorstelling van hun geschiedenis bizar, maar niet vreemder dan de verhalen die andere geloven koesteren. Net als de katholieke John F. Kennedy
in 1960, moet presidentskandidaat Mitt Romney de kiezers er nu van overtuigen dat zijn beoordelingsvermogen niet is vertroebeld door zijn mormoonse geloof. Persoonlijk heb ik evenveel moeite met Romney’s overtuigingen als met het ontkennen van de evolutietheorie door de evangelische Mike Huckabee. Ik koop ook niets voor de obligate ‘geloof is heel belangrijk voor mij’-verklaringen van Clinton of Obama. Scheiding van kerk en staat is een groot goed. De paradox is alleen dat juist in Amerika niet-gelovigen zoals ik niet mee mogen doen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Onbeleefde kerstman (1)
Onbeleefde kerstman (2)
Onbeleefde kerstman (3)
De Canadese politie is op zoek naar een medewerker van de kerstmanservice; (ex)postmedewerkers die kerstbrieven beantwoorden.
Kinderen kunnen de kerstman schrijven via het adres Kerstman, postcode hohoho, Noordpool, Canada. Ze krijgen een persoonlijk antwoord.
In Ottawa zijn nu antwoorden opgedoken die bij ouders en kinderen in slechte aarde vielen. Ze kregen teksten als ‘Je brief was veel te lang, domme eikel’, ‘Je moeder zuigt’ en ‘Je vader is een homo’.
6/*&,&""/#*&%* /(7003-&;&347"/%&1&34
(0&%,01&3#&--&/ &/(3"5*4%&-(4)*/&
& 6/*&, .""/%&/ (3"5*4 #&-5&(0&%
-(4)*/& 53&/%:45*+-70.&570--&%*( .&5"-&/#&)6*;*/(
#&-5&(0&% 70034-&$)54
&
,*&4%&4)*/& %*&#*++&1"45 -&7&3#""3*/5*5"/*6. 4*-7&3&/1*/,
.&("1*9&-$".&3" .&5'-*54 #-6&5005) .1&/.141&-&3 (30055'54$)&3. .*$304%$"3%4-05 45&3&0)&"%4&5
6/*&,36*.& 7003%&&6OJFL %F[F BBOCJFEJOH JT HFMEJH JDN FFO KBSJH 0SBOHF a
8JMKFHFCSVJLNBLFOWBOEF[F[FFSWPPSEFMJHFBBOCJFEJOHFOKF
BCPOOFNFOUXBBSKJKBMT%F1FSTMF[FSTMFDIUTa WPPSIPFGUUF
CFTUBBOEF OVNNFS WBO FFO BOEFSF BBOCJFEFS CFIPVEFO EBO
CFUBMFO0SBOHFIFFGUWPPSKPVBMT%F1FSTMF[FSXFFSFFOTQFDJBMF
LBO EJUPPL/VNNFSCFIPVEJTFFOHSBUJTTFSWJDFWBO0SBOHF#JK
BBOCJFEJOH TBNFOHFTUFME +F POUWBOHU OBNFMJKL NBBOEFO
BGMFWFSJOH WBO IFU UPFTUFM CFUBBM KF TMFDIUT nnONBMJH & WPPS
JFEFSFNBBOEa CFMUFHPFEFOCFUBBMUIJFSWPPSTMFDIUTa
IFUXFMLPNTUQBLLFU)JFSWPPSPOUWBOHKFOJFUBMMnnOKF4*.LBBSU
QFSNBBOE%VTa HSBUJTCFMUFHPFE
NBBSPPLOPHFFOT& FYUSBCFMUFHPFE
+B KF MFFTU IFU HPFE KF POUWBOHU NBBOEFO LPSUJOH FO PPL OPH FFOT HSBUJT IFU BMMFSNPPJTUF UPFTUFM WBO EJU NPNFOU EF-(4)*/& UXWa %FUBSJFWFOWBO0SBOHF[JKOTVQFSWPPSEFMJH;PCFUBBMKF CJOOFOEF[Fa CVOEFMTMFDIUTDFOUQFSNJOVVU#JK 0SBOHF[JUUFOBMMFLPTUFOWBOKFHFCSVJLJOKFNBBOECFESBH JODMVTJFGTNTFOFOCFMMFOJOIFUCVJUFOMBOE0PLKFWPPSBGBBOHFHFWFO 4NTWPPSEFFMCVOEFMHBBUVJUKFCFMUFHPFE)PFIPHFSKFWPPSSBBE IPFWPPSEFMJHFSKFUBSJFG)JFSNFFTNTKFBMWBOBGDFOUQFSCFSJDIU #JK0SBOHFIFCKFOPPJUWFSSBTTJOHFOBDIUFSBG [PLVOKFFFOXBBS
TOFMCFTUFMMFOCFMHSBUJT
PGCFTUFMPQ
XXXTVQFSEFBMOMQFST
TDIVXJOHTTNTPOUWBOHFOXBOOFFSKFNBBOECFESBHPQJT %F[FBBOCJFEJOHJTHFMEJH[PMBOHEFWPPSSBBETUSFLU
Buitenland Achtergrond
11
Mysterie Australische premier vandaag precies veertig jaar zoek
Holt dook in zee en kwam nooit boven Het is een van de grootste raadsels uit de Australische geschiedenis: vandaag precies veertig jaar geleden dat de toenmalige Australische minister-president Harold Holt verdween. Nog steeds doen de wildste verhalen de ronde. Tim Dekkers PORTSEA
...
De golven bij het strand van het plaatsje Portsea zien er ruig uit. Het zeewater staat volgens de bewoners bekend om zijn verraderlijke stromingen. Dit is het strand waar op zondagmorgen 17 december 1967 Harold Holt, de 59-jarige ministerpresident van Australië, spoorloos verdween. Zijn lichaam werd nooit gevonden. Zelfmoord? Verdrinking? Of toch een Chinees complot? ‘Ik kan me de opwinding nog goed herinneren’, zegt Jenny, manager van het nabijgelegen motel Ryan. ‘Overal in de lucht zag je helikopters, het leger zocht dagenlang. Maar de reddingswerkers vonden niets. Geen lijk, niets.’
Succes in de slaapkamer Veertig jaar na dato houdt de raadselachtige verdwijning van Holt de gemoederen in Australië nog steeds bezig. De liberale premier was pas 22 maanden in functie toen hij van de aardbodem verdween. Holt was op zijn zachtst gezegd een kleurrijk man. Een echte playboy; hij had in de slaapkamer misschien meer succes dan in de bestuurskamer. Iedereen
AP
Links het strand bij Portsea, Australië. Rechts Harold Holt.
wist van zijn vele minnaressen, maar iedereen zweeg daarover. Politiek gezien had Holt het moeilijk in 1967. Een jaar eerder was hij de populaire Robert Menzies opgevolgd. Maar in 1967 zat het tij tegen: de oppositie van Labor had bij tussentijdse verkiezingen gewonnen, er waren wat schandaaltjes en de oorlog in Vietnam eiste steeds meer Australische slachtoffers. Op privévlak waren er ook problemen: Holt had een nieuwe minnares en haar jaloerse echtgenoot had gedreigd met een scheiding en hij wilde de affaire aan de grote klok hangen.
Dat waren de omstandigheden toen premier Holt op die zonnige decembermorgen in 1967 alleen een duik in de golven nam op het (privé)strand van Cheviot Beach bij Portsea. Dat deed hij vaker; Holt hield van de ruige zee. Maar dit keer zou hij nooit terugkeren.
Chinese onderzeeboot Ondanks dagenlange zoekacties slaagden de autoriteiten er niet in zijn lichaam te vinden. Waarschijnlijk is hij door de stroming meegesleurd naar volle zee en toen verdronken. Een andere mogelijkheid is dat Holt
door een haai is opgegeten. Maar er circuleren ook veel wildere verhalen: zo beweert de Britse journalist Anthony Green bij hoog en laag dat premier Holt een agent van de Chinese veiligheidsdienst was. Hij schreef er in 1983 zelfs een boek over (The Prime Minister was a Spy). Volgens Green heeft een Chinese onderzeeër premier Holt aan boord genomen en naar China gebracht. Anderen beweren dat Holt door de CIA is omgebracht, omdat de premier de Australische troepen uit Vietnam wilde terugtrekken. De Australische journalist Evan Whit-
ton weet zeker dat Harold Holt zelfmoord heeft gepleegd. De problemen zouden de flamboyante premier boven het hoofd zijn gegroeid. Nabestaanden van Holt noemen deze theorie ‘volstrekte onzin’. En zo blijft het mysterie-Holt in stand. Manager Jenny van motel Ryan heeft haar eigen versie. ‘Ik denk dat hij met een speedboot is opgepikt en nu ergens in het geheim leeft. Hij had te veel problemen en hij kon ze niet aan. Wat deed hij daar alleen op het strand? Iedereen wist dat het gevaarlijk was om te zwemmen. Hij voerde vast en zeker iets in zijn schild.’ 1
12
Nieuws Economie
Overname ABN Amro Geheim ‘zwartboek’ beschrijft extreme risico’s van opsplitsen bank
‘Fortis kan beter zichzelf opsplitsen’ Dat er problemen zouden ontstaan bij het opsplitsen van ABN Amro, was te voorzien. De vraag is hoe erg het wordt. Een geheim ‘zwartboek’ over de risico’s van het ontvlechten voorspelt weinig goeds.
Bank of Scotland. Het consortium liet echter weten het bod op de bank ook zonder La Salle door te zetten. Het bod van het bankentrio lag toen al 4 euro per aandeel hoger dan het bod van Barclays, de opdeling van ABN Amro leek daarmee een onontkoombare zaak.
Eric Smit AMSTERDAM
...
Laatste poging
De overname van ABN Amro begint op een emotionele en zakelijke achtbaan te lijken, voorzien van spectaculaire parcourswendingen. In september van dit jaar was er in Edinburgh, Brussel en Barcelona nog een euforische stemming te bespeuren. Het consortium van Royal Bank of Scotland, Fortis en Banco Santander had de lange, zwaar bevochten biedingenstrijd om ABN Amro, definitief in zijn voordeel beslecht. De grootste overname in de geschiedenis van het bankwezen, vijandig nog wel, was een feit. Inmiddels draaien de konten van de Fortisbestuurders al weer ongemakkelijk in hun zetels. Fortis moet, voordat ABN Amro in het eigen bedrijf geïntegreerd kan worden, eerst afstand doen van de Hollandsche Bank Unie, twee regiokantoren voor zakelijke klanten, dertien advieskantoren en de factureringsafdeling IFN Finance. Voormalig bestuursvoorzitter van ABN Amro, Rijkman Groenink, had er al uitdrukkelijk voor gewaarschuwd: het opsplitsen van de bank is een zeer complexe aangelegenheid. Hij lijkt gelijk te krijgen. Bronnen binnen ABN Amro stellen dat het ontvlechten van twee grote zakelijke regiokantoren – genoemd worden Eindhoven en Amsterdam – van de divisie Nederland nu al problematisch is gebleken. Met name de automatiseringsystemen van de twee zo-
In een laatste poging om het bod van het consortium onderuit te halen werden de afdelingen internal audit en risk management de opdracht gegeven om een risicoanalyse te maken van de ontvlechting. President-commissaris Arthur Martinez omschreef de vergadering waarin deze beslissing werd genomen in een interview in De Telegraaf als het ‘dieptepunt’ in de overnamestrijd. ‘Het rapport beschrijft een inktzwart scenario ’, aldus een ingewijde. ‘Groenink heeft dat zwartboek bij de DNB gepresenteerd en daar was het ook vooral voor bedoeld’. In totaal hebben slechts een twintigtal bestuursleden en commissarissen het ‘zwartboek’ mogen bestuderen. Bronnen bij ABN Amro stellen dat ook enkele leden van de Centrale Ondernemingsraad (COR) een korte periode van enkele uren, onder begeleiding in een zogenoemde ‘safe room’ toegang hebben gehad tot het geheime document. Welke indruk het boekwerk heeft achtergelaten, is niet duidelijk. De woordvoerder van de COR onthoudt zich van commentaar. Hoe naargeestig de gevolgen van het ontvlechten van ABN Amro in de ogen van de onderzoekers ook moeten zijn, de president van de DNB, Nout Wellink, heeft er niet de aanleiding in gezien om de overname door het consortium te blokkeren. 1
Topbestuurders Lippens, Votron en Mittler van Fortis zweten peentjes. EVELYNE JACQ/HH
genoemde ‘Corporate Client Units’ van de bank zijn hecht verweven met de rest van de Nederlandse organisatie van ABN Amro.
Architectuur Hoogleraar bedrijfsinformatiesystemen Robert Stegwee van de Universiteit Twente, onderkent deze problematiek. ‘De architectuur van een bedrijfssysteem wordt ingegeven door je bedrijfsstrategie en die zal er niet op gericht zijn om het bedrijf te verkopen en op te splitsen.’ Het ontvlechten wordt al makkelijker als de op te splitsen delen langs de lijnen van de organisatie lopen. In het geval van de twee regiokantoren
is dat bepaald niet het geval. Het probleem voor Fortis blijft daar niet tot beperkt. ‘Je zult er maar al jaren klant zijn om vervolgens aan de hoogste bieder, een nog onbekende buitenlandse bank, verkocht te worden’, zegt een bankmedewerker. ‘Veel van die klanten die er al vele jaren zitten, zullen dat niet pikken en weglopen. Binnen de bank wordt er al openlijk over gesproken dat Fortis beter zijn eigen Nederlandse activiteiten van de hand kan doen’. Voor de kenners is er geen twijfel mogelijk, Fortis zal moeten bloeden. Om te beginnen zal door het klantverlies de waarde van de delen die Fortis nu probeert te ontvlechten, be-
duidend lager komen te liggen dan de prijs die Fortis ervoor betaald heeft. Daarnaast is de Belgisch/Nederlandse bankverzekeraar verplicht om de onderdelen binnen een gestelde termijn te verkopen, wat niet prijsopdrijvend zal werken. Feit is dat het bestuur van ABN Amro, met name Groenink, al in een eerder stadium op de moeilijkheid van het opsplitsen heeft gewezen. De echte kopzorgen om de opsplitsing van ABN Amro ontstaan kort nadat de Hoge Raad in juli de verkoop van ABN Amro-dochter La Salle heeft goedgekeurd. De aankoop van La Salle was tot dan toe een onverbrekelijke voorwaarde geweest voor Royal
Internet
Google gaat de concurrentie aan met online encyclopedie Wikipedia Redactie economie AMSTERDAM
...
Google werkt aan een gratis internetencyclopedie die de concurrentie moet aangaan met Wikipedia. Udi Manber, een van de topmannen van de populairste zoekmachine ter wereld, kondigde op het weblog van Google aan dat het project ‘Knol’ gaat heten, wat een afkorting is van knowledge (‘kennis’). In tegenstelling tot Wikipedia, waar gebruikers anoniem informatie
toevoegen, wordt in Google’s encyclopedie wel zichtbaar wie wat geschreven heeft. Andere gebruikers kunnen de oorspronkelijk teksten niet aanpassen. Wel kunnen ze die beoordelen en er commentaar op geven. Daarnaast kunnen experts op een deel van de advertentieinkomsten rekenen, terwijl Wikipediaauteurs hun kennis gratis delen. ‘Google helpt internetgebruikers om snel de informatie te vinden die ze nodig hebben’, licht Manber het project toe, ‘maar niet alles is te vin-
Wikipedia krijgt Google-variant.
den op het internet. Miljoenen mensen beschikken over informatie die ze willen delen, en er zijn miljarden mensen die daarvan kunnen profiteren.’ Daar moet de Googlepedia, zoals de nieuwe encyclopedie op internet al genoemd wordt, een handje bij gaan helpen. Wikipedia, dat gebaseerd is op hetzelfde principe van kennis delen, is beschikbaar in zeker 250 talen, heeft meer dan 300.000 artikelen in het Nederlands en ruim 2,1 miljoen in het Engels. De online encyclopedie
staat op nummer acht in de toptien van meeste bezochte websites. Google – dat ook eigenaar is van de populaire videowebsite YouTube – staat in diezelfde ranglijst op nummer twee. Wikipedia heeft overigens ook plannen om het territorium van Google binnen te dringen. Binnenkort lanceert het een eigen zoekmachine, Wikia, die volgens de open source methode gebouwd wordt. In tegenstelling tot Google, dat zijn zoekmethode geheim houdt, kan iedereen eraan bijdragen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Vier redenen om te beleggen in... Taseko Mines
MARK
LEENARDS
M
ijn favoriete aandelen zijn die van bedrijven die nu al fantastische resultaten behalen, toch enorm ondergewaardeerd zijn en waarvan de echte winstexplosie nog moet komen. Het door mij veelvuldig beschreven Arques Industries is daarvan een prima voorbeeld. Ook mijnbouwer Taseko Mines voldoet aan dat profiel. Ondanks teleurstellende kwartaalcijfers.
Huidige groei
Het Canadese Taseko houdt zich bezig met de ontwikkeling en exploratie van onder meer koper- en goudmijnen in Canada. Vanwege de enorme vraag naar deze grondstoffen vanuit onder andere China en India is dit niet onver-
dienstelijk: de omzet steeg van 162 miljoen Canadese dollars in het boekjaar eindigend op 30 september 2006 naar 218 miljoen CAD dit jaar. In 2004 behaalde het bedrijf nog vrijwel geen omzet. De winst steeg in de afgelopen jaren evenredig, maar viel bij de cijfers die het bedrijf woensdag bekendmaakte toch wat tegen. De winst per aandeel tot en met 30 september dit jaar kwam uit op 37 cent (verwacht was 44 cent). Gestegen onderzoekskosten en een hogere belastingdruk waren hiervan de oorzaak.
Nieuwe projecten
Die onderzoekskosten zijn niet voor niets: op dit moment dragen de opbrengsten van goud nog niet bij aan de omzet, maar uit de studies moet blij-
ken dat dit binnenkort wel de bedoeling is. De markt hield bij bepaalde projecten al rekening met een waardeloze afloop. Inmiddels blijkt dat ook die betreffende mijnen reserves bevatten.
Niobium
De koper- en molybdenumvondsten leggen het bedrijf geen windeieren, maar het blijft ondanks de recordhoge grondstofprijzen een wispelturige business. Daarom zoekt het bedrijf stabiliteit door de productie van niobium, een mineraal dat wordt gebruikt voor onder meer nucleaire reactoren en raketten. Met de recente overname van het Aley Niobium project hoopt Taseko de omzet in 2008/2009 te verdubbelen en dat lijkt zelfs nog een voorzichtige schatting. Op dit moment zijn er maar twee grote producenten van het mineraal.
Risico vs waardering
Zelfs zonder het Niobium-project
wordt een winst in 2008 verwacht van 1,36 CAD per aandeel. Onder normale beursomstandigheden zou een ‘parel’ als Taseko boven de 7 Canadese dollar noteren, maar na de correctie in november bungelt de koers onder de 5 dollar. Uiteraard bestaat er het gevaar dat nieuwe projecten mislukken (bijvoorbeeld als de mijnopbrengsten tegenvallen) of dat de grondstofprijzen een duik maken. Bovendien wordt het aandeel maar door één analist gevolgd en de daadwerkelijke winst kan daarom behoorlijk afwijken van de verwachting. Vooralsnog gaan wij ervan uit dat de winst voor de komende jaren minstens zo hoog is als verwacht. In dat geval is Taseko Mines absurd laag gewaardeerd. 1 Het door Mark Leenards beheerde SBS Global Equity Fund bezit aandelen Taseko Mines Ltd. Het aandeel is verhandelbaar via de Canadese en Amerikaanse beurzen.
Economie Achtergrond
Prijsvechters
13
Edward Deiters
Verdienen aan pure emoties Lage prijzen en grote volumes. Wie zijn de brutaalste prijsvechters van ons land? Aflevering drie: fotosite Webprint. HENGELO
...
Met onvaste hand geschoten vakantiekiekjes van ergens in Frankrijk, een boekje met babyfoto’s, een kalender met paarden of giechelende pubermeisjes. Ton Marsman maakt het niet uit wat hij afdrukt. ‘Zelfs al zijn het soms slechte foto’s. Mijn klanten zijn er blij mee. Dit is emotie.’ De hightech-afdrukmachines in zijn Hengelose bedrijf Webprint braken zo’n vijftig- á zestigduizend foto’s per dag uit. ‘Dat lijkt veel’, zegt Marsman. ‘Maar dan heb je het over een omzet van enkele duizenden euro’s. Dit gaat om de wet van de grote getallen. Hoeveel rijstkorreltjes passen er op een dambord? Ik hoef geen euro’s op iedere foto te verdienen. Centen zijn ook goed. Mijn doelstelling is eigenlijk heel simpel. In 2010 willen wij 500 miljoen foto’s afdrukken, zo’n 2,5 procent van het totaal in Europa. Als ik aan al die foto’s nou netto één cent verdien. Dan is het toch prachtig? Dan heb je het al over 50 miljoen euro omzet.’ Het ging in het begin iets minder snel dan gedacht, verklapt Marsman. ‘In 2004 hadden we drie orders per dag, nu komen er per minuut drie of vier orders binnen. Onze omzet bedroeg toen 35.000 euro. Dit jaar wordt dat rond de vier miljoen euro. Volgend jaar moet de teller op twaalf miljoen staan.’ Het geheim van de snelle groei van Webprint schuilt meer in alle producten die Marsman er omheen heeft verzonnen dan in het afdrukken van losse foto’s. ‘We maken grote albums, kleine fotoboekjes, wens- en ansicht-
kaarten, visitekaartjes, kalenders, posters, fotoschilderijen op canvas en leveren zelfs fotobehang.’ Nu zijn omzet duizelingwekkende sprongen maakt, heeft hij ook al een volgende goudmijn in het vizier. ‘Een applicatie waarmee je foto’s vanaf je mobieltje door ons kunt laten afdrukken. Het is nog toekomstmuziek, maar het komt er zeker aan.’ Naast de particuliere klanten die hun emoties op fotopapier laten zetten, beginnen volgens Marsman de laatste tijd ook steeds meer zakelijke klanten zijn bedrijf te ontdekken. ‘We leveren nu ook rolbanners, grote reclameuitingen, aan bijvoorbeeld Kruidvat. We doen veel voor Centerparcs en kabelaar@home en zijn in verregaande onderhandelingen met andere grote partijen.’ Webprint werd eind 2003 min of meer uit nood geboren. ‘Ik had geen geld, geen pensioen, niks. Dat ben ik nu aan het goed maken.’ De Twentse ondernemer toverde de kippenschuur achter zijn huis om tot een digitale fotodrukkerij. Hij produceert een bulderende lach. ‘Daarvoor moesten 18.000 kippen verhuizen.’
‘Prachtig toch, de klanten maken hun eigen product, wij verdienen het geld’ Een businessmodel was snel bedacht. ‘Het moest gewoon goedkoper dan de rest. Op internet is de prijs natuurlijk de enige trigger, dus begonnen wij als eersten met een afdrukprijs van negen eurocent voor een foto. Dat is nu nog maar vijf cent en volgend jaar worden we nog goedkoper. Ik denk drie of vier cent per foto.’
Toen Ton Marsman begon, werd hij nog uitgelachen. ROBERT HOETINK
Hij heeft net weer voor 1,5 miljoen euro een hightech-afdrukmachine gekocht in Zwitserland. ‘Duur spul, maar met die grote volumes wordt zo’n ding natuurlijk steeds efficiënter en goedkoper.’ Marsman houdt van getallen. Hoe groter hoe beter. ‘Er komen nu een miljoen foto’s per week binnen. Die drukken we lang niet allemaal af, maar we slaan ze wel gratis op voor onze klanten. Veel klanten gebruiken ons als back-up. Zo kunnen ze altijd besluiten of ze er nòg iets mee willen.’ Hij grist een fotoboekje van een baby met de naam Björn uit een van zijn machines. ‘Dit is vast gemaakt door zijn vader of moeder, maar als oma dit ziet wil ze er ook een en zijn andere oma ook. Kijk, daar verdienen we aan.’ Ergens in een hoek liggen hoge stapels zelfgemaakte kerstkalenders klaar voor verzending. ‘Ze beginnen dit jaar al vroeg. Deze bijvoorbeeld. Prachtig toch, de klanten maken hun eigen product, wij druk-
ken het af en verdienen het geld.’ De ambities van Marsman grenzen aan het megalomane, maar hij is er van overtuigd dat zijn concept ‘met wat boerenkoolmarketing’ ook gaat aanslaan in het buitenland. Daarvoor staat nu eerst Duitsland op de rol. Engeland en Frankrijk moeten snel volgen. Voor zijn meest gewaagde plan, de stap naar Amerika, heeft hij net de financiering ‘van een paar miljoen’ rond. ‘Dat wordt een vliegende start’, zegt Marsman. ‘We zijn nu in onderhandeling over een heel goede domeinnaam en hopen op 1 januari te starten in Houston of Dallas, in de buurt van onze Amerikaanse geldschieter.’ Hij droomt alvast de cijfers bij elkaar. ‘Als je daar toch eens een
procent van die markt zou hebben…’ Om het geld gaat het hem inmiddels niet meer, beweert hij. ‘Ik heb vorig jaar al een bod van tien miljoen euro op het bedrijf gehad. Het is nu dus meer de kick van het ondernemen geworden en het begint net pas leuk te worden. Die groei, een nieuw pand van 10.000 vierkante meter, uitbreiden naar het buitenland. Het is gewoon nog niet klaar. Ik wil in ieder geval door tot 2010. Dan word ik 65 en kijk ik wel of er een exit of een beursgang inzit. Ik laat me niet van de wijs brengen. Toen ik begon werd ik nog uitgelachen en wilde niemand me geld geven. Nu staan ze te dringen om mee te mogen doen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... .......................................
CL ASSIC ROCK
KORT
CLASSIC
111
Werklozen kunnen gratis hun rijbewijs halen
Werklozen in Amsterdam kunnen gratis hun rijbewijs halen. Zo hoopt de Dienst Werk en Inkomen (DWI) van de gemeente het nijpende tekort aan chauffeurs op te lossen, zegt een woordvoerder. Het plan moet over enkele maanden van start gaan. Om in aanmerking te komen voor een gratis rijbewijs moet er wel een baan in het vooruitzicht zijn gesteld. Volgens de zegsman heeft de vervoersbranche aangegeven dat er grote behoefte is aan chauffeurs. De woordvoerder meldt dat de DWI de aanbe-
steding voor rijscholen heeft geopend. Om het ‘roze papiertje’ voor iedereen haalbaar te maken, heeft de sociale dienst om extra begeleiding bij de examens gevraagd. Daarbij moet gedacht worden aan hulp voor mensen die de taal niet goed beheersen of slecht kunnen leren.
advertenties leiden. Waar DAG zich nu nog richt op ‘mbo-plus’, moet dat straks ‘hbo-plus’ worden. De krant wil dat onder meer bereiken door vaker stukken uit de Volkskrant over te nemen. Met een oplage van 420.000 is DAG de kleinste van de vier gratis landelijke kranten.
111
111
Krant Dag gaat zich op hoger opgeleiden richten
Ziekenhuispersoneel krijgt ‘botox-bon’
De gratis krant DAG gaat zich richten op een hoger opgeleid publiek en gaat meer met de Volkskrant samenwerken. Dat heeft PCM besloten. De krant zou sinds begin mei negen miljoen euro verlies hebben geleden. De aanpassingen moeten tot meer lezers en
ROCK
1000 De enige rocklijst die er toe doet!
Werknemers van het Spaarne Ziekenhuis in Haarlem hebben in het kerstpakket een waardebon gekregen voor een bezoekje aan een plastisch chirurg. De verpleging kan met een gebleekt gebit, onthaard of rimpelloos de Kerst in.
Vandaag nummer 1000 tot en met 781 Luister naar o.a. Aerosmith, Live, Whitesnake, Keane en Golden Earring!
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Veelverdiener
Olie
Edward D. Breen, bestuursvoorzitter van het kwakkelende industrieconglomeraat Tyco, verdiende dit jaar 34,1 miljoen dollar.
Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) verwacht voor 2008 een stijging van de vraag naar olie met 2,5 procent tegenover 2007.
J E O N T VA N G T C I T Y F M C L A S S I C R O C K I N NOORD-HOLLAND GRONINGEN
FRIESLAND
ZUID-HOLLAND
DRENTHE
UTRECHT
FLEVOLAND
OVERIJSSEL
K I J K VO O R D E H E L E L I J S T E N F R E Q U E N T I E S O P W W W. C I T Y F M . N L
5;9:;45J55>=55BF131DEB5C?@GGG 45@5BC >< 31BB95B5 '
*#)
$')$"('+#
%!)(
$$ !$)
$#*(
(-','1 5B;
E>9?B5<1CD9>714F9C5EB
<475C@B5;C@1BD>5B5>14F9C5EB 514F9C55BD;<1>D5>?F5BE9D55>45LC31<5?>45BG5B@5>
!1>45<9:;
%-++
$><9>5
T
(5>9?B)538>?CED '(1<5C?>CEDCEEB ,' ##()').$#(*!)#
+5B1>DG??B45<9:;F??B85D?@D9=1<9C5B5>F1>D538>9C385254B9:6C@B?35CC5>29:;<1>D5> $>45B>5=5>45;1>4941D5>=5D29:J?>45B5F5B;??@F11B4978545>5>85DF5B=?75>CDB1D579C3854?575>D5F5BD1<5>>11BD13D9C3825<594 %5BC??><9:;859425G5J5><5945BC381@25D11>13?>35@DE55<45>;F5B=?75>
=CD5B41= !594C385>41= '1>4CD14
%+ %( . %+)-(
%17 %17 %17
>FD >FD >FD
')*''" ')$',$##$'%$')( ' ()**'',$##$'%$') "##')$'')"' )' #'!"#'0#*,()!
>C@9B5B5>45>45C;E>4972?57255<4 *9DCD5;5>45B5@ED1D95G?B4DF5B45BE9D752?EG44??B@B?65CC9?>5<549B53D?B9>453?B@?B1D95C53D?B 0+??B55><556211B@<1DD5<1>4 >181>4C?> !5945BF1>3?==5B39Q<55H@1>C954BC9B"
=CD5 =CD5B41= 59>;5>CJ1>4 =CD5B41= 55<#545B<1>4
%)' %' %)'( % ++ %-'
%17 %17 %17 %17 %17
>FD >FD >FD >FD >FD
$0"$!#)')#"#) "#''(+$'###O# (' #!.)*(#!#
B5>7D?B71>9C1D95>11BF?<75>4561C55H35<<5>D@13;175 556DBE9=55BF1B9>7=5D25CDEEB<9:;5@B?35CC5>5>85D=1>175>F1>3?=@<5H54I>1=9C385?B71>9C1D95C 0)575>4B114C5495@7B1F5B9>F1<E59>F5CD=5>D
=CD5B41= =CD5B41= "9445>#545B<1>4
%')- %)+- %+.
%17 %17 %17
>FD >FD >FD
%B?:53D=1>175B>D5B>5D 'E2I?>'19
+5B1>DG??B45<9:;F??B?@<5F5B5>4??B:?E75<5945@B?:53D5> 5CDEEBDPP>?6=55BD51=C11> '5CE1>45B5>;E>>5>=?D9F5B5> #?D16B194?675DD9>74?G>1>449BDIG9D8C5BF5BCC3B9@DC1>42E9<49>7?G>D??D8EC91C=6?B1>5>DB5@B5>5EB91<CD1BDE@5>F9B?>=5>D
=CD5B41= =CD5B41=
(((+) # ( #+
%17 %17
T T
"1>175B)(ICD55=?>DG9;;5<9>7 (5>9?B?>CED (%?=CEDC ??64)$>DG9;;5<9>7 5F59?B"93B?C?6D>6?B=1D95B389D53D (5>9?B"$(( ?>CED )B949?>"1CD5B3<1CC (%?>CED1C9C (ICD55=@@<931D9525855B45B (%,?>CED
6653D95F5D51=C@5<5B=5DF9C955><5945BC381@ <5H925<514F9C5EBF??B75B5>?==55B459>D5B>1D9?>1<5;<1>D5> !55B795B975>@B17=1D9C38 54B5F5>?=;G1<9D59DD5<5F5B5>5>CDB5F5>?=CE335CC5>D5F95B5> 556D<5949>711>451645<9>7)$>DG9;;5<9>7@<= =545G5B;5BC5>=11;D455<E9DF1>85D") +5B1>DG??B45<9:;F??B85D?>DG5B@5>5>?>DG9;;5<5>F1>49F5BC51C@53D5>F1>45>138B?>@B?4E;D5> >CD11D?=45;E>CDF1>C?6DG1B5?>DG9;;5<9>7?F5BD52B5>75>?@1>45B5D51=<545>5>25>DJ5<655>E9DCD5;5>45C?6DG1B5?>DG9;;5<11B +??BDB5;;5BCB?<9>85D?@J5DD5>5>F5B45BE9D2?EG5>F1>?>J5(81B5%?9>D(5BF5B 25CD@B13D935 5)B949?>"1CD5B3<1CCJ?B7D5BF??B41D:529>>5>55>@11B=11>45>C@5391<9CD25>D?@:5F1;752954 (D1BD@5B :1>E1B9 #5DG51F5B(%?>CE3I?>CED /5<6CD1>4975>9>D51=F5B21>4?@4B138D5>E9DF?5B5> /?B74B175>F??B55>?@D9=1<5G5B;9>7F1>85DCICD55==9>9=11<=2?)>9F51E 9:"17>ECG5B;:59>G9CC5<5>45D51=C1=5>CD5<<9>7?@@B?:53D5>29:49F5BC5;<1>D5>9>45=5491B5D19<5>9>4ECDB9Q<5C53D?B
5>117 (?> 55<#545B<1>4 B>85= 41=?655B5>F55> *DB538D '1>4CD14 '1>4CD14 !1>45<9:; <@85>11>45>'9:> #11B45>
%& %-.+ %//++ %' # (') (& (+- (/. (#&.- %(- %+
%17 %17 %17 %17 %17 %17 %17 %17 %17 %17 $><9>5
>FD >FD >FD >FD T T T T T >FD T
EB9CD$>45B>5=9>7CB2594CB538D
(DB1D579C38514F95CB?<9>3?=@<5H@?<9D95;C@1>>9>7CF5<4
=CD5B41=
%(&&
%17
>FD
)?5H@456653DC?6CDBE3DEB5C@B?35CC5C1>4CDB1D5795C9>D85=1B;5D9>71BD9CD939>D5B6135
=CD5B41=
%-&)&
%17
>FD
13E55C;E>45*GD11;25CD11D8??64J1;5<9:;E9D85D29:4B175>11>5>85DF5BJ?B75>F1>?>45BG9:C
*DB538D
%+#(
%17
>FD
('+-%,'1 ?>9>971BD=1>.' +%'$$+% 229>75
"*,"' &', %"229>75 %B935G1D5B8?EC5??@5BC229>75 229>75 229>75 229>75
"''"% ('(&"+! 229>75 229>75 229>75
',*', I5L <1HCD1B
*."+ $>45B<9>75M"5B3EB9*BF1< (?6?>M"5B3EB9*BF1< '.' 9D?M.' >138B?> ?>3<EC9?>)%B?:53DC 5DB?>93C%9>;'?33145 5DB?>93C%9>;'?33145 -D5>C9?>1< C8B1=?<<575 "17>EC
-*""+! #+"93815<%175
*$,"' *>9F5BC9DI?6=CD5B41=3145=93)B1>C65B %8%?C9D9?>"1B;5D9>71>4(DB1D57I
'*/"#+ *>9F5BC9D59D*DB538D3145=93)B1>C65B
95B5>1BDCB?35>D
,-*+"*,"'#&"%(0 %"',*++ ,9<:555><9>;>11B45F131DEB59>:5=19<2?H?>DF1>75>("(41>$75F?<744??B45:?23?45F1>4575G5>CD5F131DEB55>:55=19<14B5C>11B ")'.*"' ,9<:595=1>41>45BC?@458??7D52B5>75>F1>55>F131DEB5("(41>)%75F?<744??B45:?23?45F1>4575G5>CD5F131DEB55>85D5=19<14B5CF1>4575>5495:5G9>11B
*+('%* '"+," D?C$B979>.' &E9>D,5<<9>7D?>'54G??B4.' B?5@229>75 ,175>9>75>*>9F5BC9D59D3145=93)B1>C65B
E=1>'5C?EB35"1>175B '4F9C5EB %$4F9C5EB EEB $#'#"#''" (5>9?B5<594C=545G5B;5B
+5BD11?B71>9C1D95F5B1>45B9>75>>11B@1CC5>45'@B?35CC5> B117D29:11>F5B25D5B9>7F1>85D,(@B?35C4??B85D?>DG9;;5<5>5>9=@<5=5>D5B5>F1>,(9>CDBE=5>D5> 3D95F529:4B175<5F5B5>9>45F?B=75F9>75>F5BD1<9>7F1>85D%$25<594 "545?>DG9;;5<5>5>9=@<5=5>D5B5>F1>@5BC?>55CDBE=5>D5> (<5ED5<@?C9D959>61=9<958?<49>7 +??B85D?>DG9;;5<5>9=@<5=5>D5B5>5>2?B75>F1>9>>?F1D9565>5975>D9:4C$B71>9C1D95'25<594
*DB538D =CD5B41= *DB538D ,1CC5>11B ,175>9>75>
%'( % '+ % + %' + %//(&
%17 %17 %17 %17 %17
>FD >FD >FD >FD >FD
E>9?B%B?:53D5F54>5B7I
5E>9?B%B?:53D5F575J5D9>1<<561C5>F1>@B?:53D?>DG9;;5<9>7F1>G9>45>5B795
?5C
%&
%17
>FD
<53DB931<>79>55B 54B9:6C<5945B9?71C>CD1<<1D95C EC9>5CC"1>175B,1B=D5 B16DC=1> %B?:53D"1>175B '5C51B38D538>939 (@5391<9CD<5;DB?>9C385CC5=2<175
+5B1>DG??B45<9:;F??B45E9DF?5B9>7F1>457585<55<5;DB9C3859>CD1<<1D95F1>4EEBJ1=55>5B795@B?:53D5> /?B7DF??B45?@D9=1<5@B?4E3D95F1>5<5;DB939D59D25??B4551>129549>75> +5B1>DG??B45<9:;F??BE9D4175>455>?=F1>7B9:;5G1B=D55> ?6;?E45@B?:53D5> '5C@?>C92<56?BDB1F5<9>79>D85L5<4D?3ECD?=5BC9D5CD?45C97>1@@B?@B91D53?>F5I?B5AE9@=5>DB5DB?LDC /E<<5>9>55>5>D8?EC91CDD51=F1>C@5391<9CD5>455<>5=5>11>55>4I>1=9C38?>45BJ?5;C@B?7B1==1 B117D29:11>85D?@D9=1<9C5B5>F1>450C@135AE1<9L541CC5=2<175D538>?5>@B?35CC5>
*DB538D #545B<1>4 '?DD5B41= =CD5B41= #95EG5759> *DB538D
%' . %. %) ( ( # %-&/+ %( #
%17 %17 %17 %17 %17
%17
>FD >FD >FD T >FD >FD
(E@@?BD>79>55B
)538>9C38CE@@?BD11>B5C5<<5BC3?SB49>5B5>F1>45B5D?EB5>CDB??=5>85DD5CD5>F1>45J5B5D?EB5>9>D5B>51ED?=1D9C5B9>7
5"55B>
(#''
%17
T
(5>9?B33?E>DH53ED9F5 33?E>D=1>175B#,#545B<1>4 33?E>D"1>175B9665< (1<5C=1>175B)% EC9>5CC5F5D"1>175B 33?E>D"1>175B(1<5C 33?E>DH53ED9F5C33?E>D"1>175BC "' )#(!("#'!") -*)+"#'
>5B795;5C1<5CD 75B495#545B<1>4F5B?F5BD >6?B=5B5>85D9>D5B=54919B?F5B45@B?4E3D5>F1>1B4965>J?B75>F??B55>?@D9=1<5?>45BCD5E>9>7F1>85D9>D5B=54919B '51<9C5B5>F1>;G1<9D1D95F57B?59F1>45?B71>9C1D95 525>D8PD11>C@B55;@E>DF??B;<1>D5>P>=545G5B;5BC (D5E9D45.1B45>CDB1D579555>=55B:1B5>25<5945>55>C1<5C@<1>?@F??B85D49CDB92ED95;1>11< ,?B;9>76?B?>5?6D85G?B<4C@B55=9>5>D<1GLB=C ,1>DD?259>381B75?6C1<5C6?B161CD7B?G9>79>D5B>5DCD1BDE@?I?E81F5@?D5>D91<D?D1;5=1>175=5>DB5C@?>C929<9D95C@@?G ?==5B39Q<5C@9<6E>3D95G11B9>:5F5B1>DG??B45<9:;25>DF??B85D7585<5C1<5CDB1:53D +1>K<514ND?D3?>DB13D )B1>C6?B=1D95>11B=1B;D75B938D8594 (5<53D55BD@<11DCD5>2575<594D9>D5B9==1>175BC
!1>45<9:; $?CD5B8?ED>2 B>85= <=5B5 =CD5B41= =CD5B41= !1>45<9:; 11B<5= =CD5B41=
%- %)-.( % .+ % %&& ( / %'- %(-&- % ++
%17 %17 %17 %17 %17 %17 $><9>5 %17 %17
>FD >FD >FD >FD >FD T T >FD >FD
0)575>4B114C5495@7B1F5B9>F1<E59>F5CD=5>D (5>9?B$>45BJ?5;5B4F9C5EB8?75B?>45BG9:C #9:=575> )89C@B?:53DG9<<9>F5CD971D5D8575>5D931B389D53DEB5?6=1D9>72581F9?EB1>4B5@B?4E3D9F5CDB1D5795C9>#1C?>91G1C@C C5H@53D54D?D51389>DB?4E3D?BI3?EBC5C9>5D893C1>45>79>55B9>76?BCDE45>DC@B54?=9>1>D?>5?6D851B51C?69>D5B5CD?6D855@1BD=5>D?6"1D85=1D93C1>4?=@ED5BC395>357B?E@ H@53D54D?5>71759>B5C51B389>3??@5B1D9?>G9D8?D85BB5C51B385BC9>D857B?E@1>4D?@E2<9C89>9>D5B>1D9?>1<:?EB>145BG9:C5>F5BB938D?>45BJ?5;?@85D752954F1>?B71>9C1D95D85?B955>754B175>C?391<5>5DG5B;5> 575<594D453?1CC9CD5>D5>29:85D16>5=5>F1>451>1=>5C55>85DF5BB938D5>F1>85D<9381=5<9:;?>45BJ?5;29:@1D95>D5>
!55EG1B45> %&. - %17
>FD %B9=19B5D11;25CD11DE9D85DG5BF5>3?SB49>5B5>=545E9DF?5B5>F1> %''. %17
>FD B?>9>75> % &( %17
>FD 5<6D %)- %17
>FD 9>48?F5> %( %17
>FD "11CDB938D %-& -- %17
>FD =CD5B41= %' %17
>FD #9:=575> %/ . %17
>FD
*(-," F5
!'"$ F5.' >DB1C65B #,$('$#3145=93)B1>C65B
%(& #(1D1!?79CD93C
*$(() %<1>F95G>3 M"5B3EB9*BF1< 1B496.' 9665<.' .1B45>M.' <966?B481>35"93815<%175 (@?D1:?2 )?D5= "229>75 229>75
,'+!)'*2($ ,1445>13145=953145=93)B1>C65B !545> '142?E4*>9F5BC9D59D#9:=575>3145=93)B1>C65B ?>45BJ?5;C?@4B138D5>F??B?@4B138D75F5BC9>85D8?75B?>45BG9:C *>9F5BC9DI?6B?>9>75>3145=93)B1>C65B %8@?C9D9?>F?<ED9?>1BI5>5D93C )*5<6D3145=93)B1>C65B CC9CD1>D%B?65CC?BD893C)538>?48?F5>3145=93)B1>C65B %8%?C9D9?>9C3B5D5<752B11>45?=5DBI *>9F5BC9D59D"11CDB938D3145=93)B1>C65B %?CD4?3@?C9D9?>!12?B3?>?=93C +B9:5*>9F5BC9D59D3145=93)B1>C65B *(?391<5#5DG5B;5>5>$B71>9C1D95 *"(D'142?E43145=93)B1>C65B BDC?35>D13E45BG9:C
"#$.((*&*.,-*+() ///)*+'%**"* '+('-++1+,& >5H3<EC95F5C1=5>G5B;9>7=5D(@?D1:?229545>G5E>E45=?75<9:;8594?=>95D1<<55>F??BEJ5<6?@J?5;D5711>>11B55>211> (@?D1:?2711D?@9>>?F1D95F5G9:J5 ?==5D85D141D=5>C5>=55CD1<F1>E9D8E>>5DG5B;?@>95EG531BB9RB5=?75<9:;8545>G?B45>75G5J5> ??B45;B138DF1>49D>5DG5B;D525>EDD5> ;E>DEFB95>45>?E43?<<571C5>1>45B53?>D13D5>?@9>D5B5CC1>D521>5>G9:J5> ,?B45>J9:11>75>?=5>41>?>DF1>7DE411BF??B45F5B=5<452?>EC (@?D1:?2M)1B75D9>7)1<5>D
Economie Nieuws
15
Opkomende markten Indiërs weten niets van luxe hotels en auto’s
Tata Groep te min voor Jaguar Het Indiase bedrijfsleven is in rep en roer nu de Indiase Tata Groep binnen een week twee keer is geschoffeerd door enkele grote Amerikaanse ondernemingen. Redactie economie AMSTERDAM
...
Tata Groep zou niet goed zijn voor het imago van Jaguar.
India steekt maar wat graag de loftrompet over haar zakelijke successen. Zo werd afgelopen week nog bekend dat de Indiase Vikram Pandit de scepter gaat zwaaien over de Amerikaanse bank Citigroup. En dus kwam de klap in het Indiase bedrijfsleven extra hard aan toen vorige week bekend werd dat een bod van Tata Motors, onderdeel van de Tata Group, op het gerenommeerde automerk Jaguar in de prullenbak belandde. Reden? Een aantal Amerikaanse Jaguardealers is van mening dat het imago van Jaguar eronder zal lijden als het wordt gelinkt aan een Indiaas
concern dat hoegenaamd niets weet van kwaliteit en luxe. Slechts enkele dagen later moest Tata het weer ontgelden, zij het deze keer via de dochteractiviteiten van Taj Hotels. De Indiase hotelketen Indian Hotels, dat een meerderheidsbelang heeft in deze uitzonderlijke luxe Tajhotels, had interesse getoond in de Amerikaanse branchegenoot Orient Express. In een brief aan Indian Hotels liet Orient Express CEO Paul White weten elke associatie met de Indiase hotelgroep uit de weg te willen gaan, omdat dit volgens hem zou leiden tot een waardevermindering van het eigen Amerikaanse merk. Het ontlokte een woedende reactie van Krishna Kumar, vicevoorzitter van Indian Hotel, die zei dat Whites brief sentimenten weerspiegelt die wat hem betreft thuishoren in een prehistorisch tijdperk. Kumar heeft inmiddels brede steun gekregen van-
uit de regering en het Indiase bedrijfsleven. Nu hebben Indiase ondernemers de reputatie dat ze niet snel door de knieën gaan. Toen de Lakshmi Mittal zijn eerste bod deed op het megastaalconcern Arcelor, reageerde de Franse CEO ronduit geshockeerd, waarbij hij Mittal Steel vergeleek met eau de cologne en Arcelor met parfum. ArcelorMittal is inmiddels een feit. In 1907 maakte Jamsetji Tata, de peetvader van de Tata Group, iets vergelijkbaars mee. Hij stelde voor staal te produceren voor het Indiase spoorwegenstelsel, dat onder het beheer van de Britten stond. De toenmalige administrateur Sir Frederick Upcott kon zijn minachting nauwelijks verhullen: ‘Ik zal ieder pond staal opeten als ze erin slagen’. De balans anno 2007: in maart betaalde Tata ruim 9 miljard euro voor Corus, de opvolger van British Steel. 1
Beurs Beurs vandaag Biotech de gebeten beurshond
Bioblaren Met een grote koersknal bezegelde Pharming vrijdag het lot van de Nederlandse biotechs voor 2007: één groot drama. AMSTERDAM
...
‘Wat een feest moest worden, draaide uit op een regelrechte ramp. Totaal verlies: 32.111 euro. Ook dien ik Binck onmiddellijk mijn negatieve saldo te betalen. Echte smeerlapperij. Een mooie Kerst is wel wat anders. Voor mij voorlopig geen aandelen meer. Ik ben blut. U vraagt zich misschien af waarom ik dit meedeel. Deels uit woede. Ik kan het gewoonweg niet uit mijn hoofd zetten’, postte vrijdag een belegger op het drukbezochte Pharming-forum van beurssite IEX. Daar werd flink stoom afgeblazen
na het slechte nieuws donderdag dat Europa het middel Rhucin (een antizwellingsmiddel) had afgekeurd. Daarmee spatte niet alleen de Pharming-droom uiteen, maar ook de koers. Die ging donderdag al 17,1% en vrijdag nog eens 47,4% onderuit. Of Pharming nu afstevent op haar ondergang is nog onduidelijk. Weliswaar is Rhucin in feite haar enige product, maar het bedrijf kan nog in beroep gaan tegen de uitspraak.
Kassa?! Het Pharming-debacle maakt duidelijk hoe risicovol beleggen in biotechconcerns vaak is. Meestal zijn dit beginnende bedrijfjes met maar één technologie, één product of soms slechts een goed idee. Een beursgang levert geld op om dit uit te ontwikkelen, goedkeuring te krijgen, op de
markt te brengen en... kassa! De durfals die deze aandelen kopen, beleggen in een droom. Winst en omzet maken deze concerns vaak amper voor het product op de markt komt. De oudste en grootste biotech is het Amerikaanse Genentech. Het fonds met de geniale codeticker DNA is dik 73 miljard dollar waard op de beurs. Amgen is waarschijnlijk de bekendste, dankzij epo en opvolger Aranesp. Aan de Nederlandse beurs staan zes biotechs genoteerd, die zoals de tabel laat zien, dit jaar allen slecht presteerden en waarvan alleen Fornix iets verdient. Ter vergelijking, de AEX won dit jaar 3,3%. Eén ding is duidelijk: Pharmings koersklap was de finale van dit voor biotechs erg slechte jaar. Beleggen in een belofte kan lucratief zijn. Dit jaar bewees vooral dat het ook een kostbare expeditie kan worden als beleggers niet happen en toekijken wanneer die belofte wordt ingelost. Biotechs moeten nog heel wat gouden bergen waarmaken voordat er verandering komt in deze instelling van eerst-zien-dan-geloven. 1
Fonds
Koers 2007 Verwachte omz. 2008 Verwachte winst Beurswaarde per aand. 2008
Pharming* -66,6% Crucell -36,9% Galapagos -29,3% Octoplus -27,5% Oncomethylome** -18,3% Fornix -14,3%
10 miljoen euro 265 miljoen euro 75 miljoen euro 12 miljoen euro 3,3 miljoen euro 40 miljoen euro
-0,14 euro -0,30 euro -0,82 euro -0,71 euro -1,07 euro +1,84 euro
128 miljoen euro 787 miljoen euro 150 miljoen euro 53 miljoen euro 101 miljoen euro 138 miljoen euro
* Winst en omzetschatting vóór afwijzing Rhucin ** Winst en omzetschatting van ING1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................ ......................................
Pssst, de PSI 20 111
Parijs, Brussel, Amsterdam én Lissabon is het Europese werkterrein van beurs New York Stock ExchangeEuronext. De Portugese PSI 20 is de minst bekende NYSE Euronext index, maar niet de slechtste. Waar de Franse CAC 40, de Hollandse AEX 25 en de Belgische Bel 20 worstelen om boven te blijven, werd de PSI 20 dit jaar dik 16,3% meer waard. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: I HAVE A DREAM...
Baan
Fantasie versus ratio
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Boskalis
JACQUES POTUIJT (IEX, EB EN CASH-COLUMNIST)
CEES SMIT (TODAY’S BEHEER)
AREND JAN KAMP (CONTENT MANAGER IEX)
111
111
111
111
Vrijdag spatte ruw de Pharming-droom uiteen. Het biotechbedrijf werkte jarenlang op kosten van de aandeelhouders – het bedrijf boekte amper omzet en maakte steeds verlies – aan zijn enige medicijn Rhucin. De EU keurde donderdag het middel af waarna de koers van Pharming bijna halveerde. Hebt u ook ooit in een mooie droom belegd en… hoe liep dat af?
‘Nee hoor, elk aandeel dat ik aanraak, verandert ogenblikkelijk in goud. Was het maar waar! Geen belegger wil aan zijn miskleunen herinnerd worden, maar onvervulde dromen komen maar al te vaak voor. Ik was ooit een diepgelovige in het aandeel Baan en zag het als topper in enterprise software. Tot ik wreed uit de droom ontwaakte.’ 1
‘Farmafondsen zijn min of meer hetzelfde: ze krijgen toestemming of niet. Ik probeer soms met opties op deze fondsen op die bewegingen in te spelen. Helaas zijn er geen calls en puts op Pharming. Dus onze droom is niet verstoord. Verder is ’t gezegde dat beleggers fantasie hebben bij een aankoop en rationeel zijn als ze verkopen.’ 1
‘Afkloppen, ik heb nog geen zeperd gehad! Kenners weten dan dat ik ook nog nooit een klapper heb gemaakt. Dit klopt. Ik beleg slechts in degelijke fondsen voor mijn pensioen. Saai, maar verstandig. Ik heb wel van één ding spijt: ik droomde jaren terug van Boskalis: broeikaseffect = baggeren. Nooit gekocht, dom, dom, dom.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
16
Cultuur
Koken ‘IJswater is viagra voor groenten’
Cursus versieren met Pierre Wind ‘Doe nou even mee man, anders krijg je nooit een meisje!’ Pierre Wind geeft een garneerworkshop op het Gymnasium Haganum, als presentatie van zijn garnituurboek De kers op de appelmoes. Judith Hornman DEN HAAG
...
Giechelend, fluisterend of op zijn minst wat bedeesd komen dertig vijfdeklassers het biologielokaal binnen. De komende anderhalf uur krijgen ze les in het maken van garnituren. Gar-
neerdocent Pierre Wind maakt geen deel uit van het dagelijkse curriculum, maar zowel het gymnasium als Wind hebben wel een bijzondere reden om deze sessie te houden. Voor de leerlingen is de workshop een onderdeel van de jaarlijkse lesmarathon, een schooldag van 24 uur waarmee ze geld voor een goed doel proberen te verdienen. Het is een traditie waarvan conrector Marien Smits niet eens meer weet wanneer die begonnen is. Wind zelf heeft een kakelvers kookboek uit: De kers op de appelmoes, met daarin meer dan 100 garnituur-
tjes. ‘Garnituur is emotie!’ benadrukt Wind. ‘En saus op de rand van je bord is gewoon ranzig. Niet doen dus.’ De leerlingen gaan zitten. Voor ze liggen een schilmes, een bosui, een tomaat en een kwart komkommer. Maar voor ze de kans krijgen zichzelf of elkaar ermee te verwonden, stormt Golden Earring-drummer Cesar Zuiderwijk het lokaal in om het eerste exemplaar van het kookboek aan Wind te overhandigen. Er wordt hier en daar nog wat glazig gekeken, maar als Zuiderwijk op pannen, potten en tafels begint te drummen is iedereen bij de les. Wind laat hem ook nog jongleren met pollepels. ‘Kun je dat ook met messen? Jongens, geef me eens een mes. Wel een scherpe hè.’ Na het korte bezoek van Zuiderwijk begint Wind met zijn snelcursus eten versieren. Door zijn hoofd af en toe schrikbarend dichtbij dat van een leerling te houden en opmerkingen te brullen in de trant van ‘doe nou even mee man, anders krijg je nooit
een meisje!’ heeft hij de lachers op zijn hand. Iedereen doet zijn best om een tomatenschil om te toveren in een roosje. ‘Dan val je toch in zwijm, als een jongen je dit geeft?’, probeert hij een leerlinge uit. Terwijl sommige leerlingen nog geconcentreerd schillen, is Wind alweer een komkommerwaaier aan het knutselen. ‘Dit kan iedereen’, zegt hij, waarop een deelneemster voorzichtig tegenstribbelt dat gymnasiasten beter zijn in theorie dan in de praktijk. ‘Zwak!’, brult Wind, die het meisje voor de klas sleept om een tomatenvlinder te fabriceren. Dat gaat heel aardig. Ondanks de theatrale presentatie is de boodschap van zowel boek als workshop eenvoudig: kunstig uitziende garnituren hoeven niet moeilijk te zijn. Soms is het enige wat je nodig hebt ijswater, naar Winds eigen zeggen ‘viagra voor groenten: alles wordt hard’. Het gaat er blijkbaar gewoon om dat je nét wat extra moeite doet. Want garnituur is emotie. 1
Klassiek Janine Jansen kijkt uit naar eigen festival
Intieme sfeer in rode muziekdoos Janine Jansen kijkt om een bijzondere reden uit naar het einde van het jaar: dan is haar jaarlijkse kamermuziekfestival. De muzikanten die daaraan meewerken zijn ‘een grote familie’. Judith Hornman AMSTERDAM
...
Op het programma staat, na het interview, nog een fotoshoot en een televisieprogramma. Jansen haalt vrolijk haar schouders op bij de zoveelste blijk van verbazing over haar volle agenda. ‘Dit is zo’n leuke tijd van het jaar voor mij’, zegt ze. Dat is maar goed ook, want ze is artistiek leider van het IKFU (Internationaal Kamermuziek Festival Utrecht) dat voor de vijfde keer wordt gehouden. Dit jaar is het festival voor het eerst in het splinternieuwe Vredenburg Leidsche Rijn vanwege een ingrijpende verbouwing van het oude Vredenburg in het centrum. De rol van artistiek leider bevalt Jansen prima. ‘Ik ben er het hele jaar mee bezig. Ik weet ook precies wie en wat ik allemaal wil programmeren. Twijfelen doe ik niet veel. Gek eigenlijk, want met persoonlijke dingen kan ik juist wel echt een twijfelaar zijn.’ Maar het festival is toch ook persoonlijk? Lachend: ‘Ja, eigenlijk wel. Ik voel me erg verantwoordelijk, een gastvrouw zelfs. Alles moet in orde zijn. Maar ik heb niet het gevoel dat ik de baas moet spelen hoor.’
Janine Jansen en haar partner Julian Rachlin tijdens het Prinsengrachtconcert in 2005. MARCO OKHUIZEN
De rol van strenge baas zou ook niet passen, want Janine ziet haar festivalmusici als een ‘grote familie’. Ze vormen de harde kern van het festival, en dat heeft ook invloed op de muziek. ‘Ik richtte me altijd meer op de muzikale verbreding, door bijvoorbeeld met zoveel mogelijk mensen te spe-
len. Maar nu merk ik dat ik verdieping ook fijn vind.’ ‘De sfeer is de kracht van het festival, het is heel intiem.’ Het was dan ook even slikken toen ze de nieuwe locatie Vredenburg Leidsche Rijn zag die in de volksmond al ‘de rode doos’ genoemd. ‘Maar ik weet zeker dat we
de vertrouwde sfeer kunnen oproepen, ondanks dat we in zo’n rechte bak spelen. Uiteraard hebben we al wel het geluid getest. De akoestiek is prima: een heldere, warme klank.’ Internationaal Kamermuziek Festival Utrecht, 26-30 december 2007 www.kamermuziekfestival.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ...............................................................................
RECENSIE | THEATER
RECENSIE | THEATER
LEVENLOZE REMBRANDT IN FLINTERDUN VERHAAL
OVER HOE HET NIET SNEEUWT VANWEGE BALI EN AL GORE
Robbert van Heuven
...
De mens achter de schilderijen. Dat wilden Peter Greenaway (libretto) en Saskia Boddeke (regie) laten zien in hun voorstelling Rembrandts Spiegel: een muziektheatervoorstelling over het (liefdes)leven van Nederlands bekendste schilder. Echt spannend blijkt zijn leven niet, ondanks zijn drie verschillende vrouwen en de moeilijke
relatie met zijn zoon Titus. Boddeke weet dat leven in de voorstelling ook niet echt spannend te maken. Daarvoor is haar regie te statisch. Daar komt bij dat de makers net doen alsof ze heel erg moeilijk en conceptueel theater aan het maken zijn, terwijl het tegendeel waar is. Het verhaal is flinterdun en de veelvuldig gebruikte video’s voegen niets toe. Niet gaan
Robbert van Heuven
...
Terwijl de wereldleiders op Bali hard bezig zijn de Verenigde Staten te overtuigen dat CO2-beperkende maatregelen echt wel heel nuttig kunnen zijn, staat in theater Bellevue in Amsterdam de lunchvoorstelling Wééralarm van de Vrienden van de Dansmuziek. Ook in die voorstelling is het vijf voor twaalf en dat inspireert de makers tot
een vrolijke, klimaatneutrale milieurevue, met zang, dans en sketches. Niet alle onderdelen zijn even sterk en de aanwezige kritiek op het milieucircus had wat scherper gemogen. Maar vermakelijk is het wel, met als hoogtepunt vier beteuterde skiërs die Verdammt, es schneet nicht (Verdammt, ich lieb dich) zingen. Gaan www.theaterbellevue.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ...............................................................................
Westerse zang in Teheran (1)
Westerse zang in Teheran (2)
De Ierse zanger Chris de Burgh geeft volgend jaar een concert in Teheran, samen met de Iraanse popgroep Arian. De 59-jarige zanger, vooral bekend van zijn hit Lady in red, is zeer populair in Iran.
De Burgh is de eerste westerse artiest die sinds de islamitische revolutie van 1979 toestemming krijgt om op te treden. In Iran is westerse muziek verboden door de regering.
Cultuur
17
Kunst Meer dan macho-met-vele-vriendinnen
Picasso’s hoeren zijn wèl echt Picasso’s vermeende vrouwonvriendelijkheid staat haaks op zijn empathische inzicht in het zwakke geslacht. Een Picasso-tentoonstelling in het Haagse Gemeentemuseum laat zien hoe een man van vrouwen houdt.
verleidelijk haar haar op, staand naast het bed waarop haar geliefde met holle ogen naar de grond kijkt. Ze staat er onbeholpen bij, een beetje uit balans omdat haar kapsel onwillig is. Zoals een jong meisje er na een vrijpartij uit kan zien, als na de illusie van intimiteit de verhoudingen weer zijn zoals ze zijn: zij houdt van hem, hij niet meer van haar. Ook op de inktschets Vrouw en slapende man (1942) zien we een stel op bed, maar hier zien we een vrouw die soeverein is in haar liefde, die met haar ontspannen houding toont zeker te zijn van haar verbintenis met de tevreden manfiguur die naast haar ligt te slapen. En in de Suite Vollard (1930-1937), een serie van honderd etsen, zit een vrouw op de bedrand naast een slapende Minotaurusfiguur. Terwijl de stiermens vergenoegzaam glimlachend slaapt, staat haar gezicht diep peinzend, waarmee iets dramatisch wordt aangegeven dat in de volgende tekeningen wordt bewaarheid: de stier wordt tijdens een gevecht bruut gedood.
Arjan Terpstra DEN HAAG
...
Picasso is een van die kunstenaars van wie de biografie vaak meer aandacht trekt dan het werk. Dat kan ook haast niet missen. Zijn lange leven is zelf bijna een canvas, waarop een groot deel van de twintigste eeuw staat afgebeeld. De Spanjaard zag tussen 1881 en 1973 twee wereldoorlogen en de Spaanse burgeroorlog aan zich voorbijtrekken en reageerde daarop met schilderijen als Guernica. Ook sloeg hij sterk aan bij culturele uitingen als toneel en stierenvechten, wat tientallen harlekijnen en matadores tot gevolg had. En er waren natuurlijk de vrouwen. Picasso’s vrouwen, die zich in hun eigen tijd net als de kunstenaar zelf in de warme belangstelling van de (roddel)pers mochten verheugen en aan wie later een eigen verheerlijking en verdichting ten deel viel. Centraal in die verheerlijking staat het gegeven dat Picasso zo’n moeilijke man was om mee om te gaan. Populaire opvattingen over Spaans machismo, viriele mannelijkheid en het vrijgevochten temperament van de bohemièn-kunstenaar zijn daarin vermengd met de roddels en feiten die in de tijd over Picasso’s liefdesleven naar buiten kwamen.
Zijn vrouwen hadden de warme belangstelling van de (roddel)pers
De kunstenaar maakte ook het lijden van hoeren zichtbaar Zo is het verhaal Picasso voor velen niet af zonder het tragische lot van Marie-Thérèse Walter, die wel een kind van hem kreeg, maar geen huwelijk en die vier jaar na Picasso’s dood zelfmoord pleegde. Of neem de feministische evergreen ‘Het vertrek van Françoise Gilot, de enige vrouw die Picasso verliet’ en die daarmee zijn hart brak. Een verhaal dat een zo noodzakelijk contrapunt is in de biografie van de vrouwenvretende kunstenaar, dat het zou zijn uitgevonden als het niet al waar was.
De tentoonstelling brengt de reflectie van de kunstenaar op vrouwen duidelijk in beeld. COLLECTIE LUDWIG
Dit soort verhalen heeft nogal de neiging een eigen leven te gaan leiden. Mythen ontstaan om het ongrijpbare grijpbaar te maken, verhalende verdichting van iemands geschiedenis is haast onvermijdelijk als het een fascinerend figuur als Picasso betreft. Daarom is het goed om af en toe van de bron te drinken: Picasso zelf en zijn in kunst vervatte zieleroerselen.
- 1
- - 1 ÊUÊ Ê Intralox LLC is ’s werelds marktleider op het gebied van modulaire kunststof transportbanden met vestigingen in de USA, Nederland, Engeland, Brazilië, Australië, China en Japan. Het hoofdkantoor voor Europa is gevestigd in Amsterdam, van waaruit een groot klantenbestand bediend wordt. Onze duurzame groei en financieel succes is het resultaat van het voortdurend verbeteren van de organisatie in lijn met onze bedrijfsfilosofie, het investeren in goede werknemers die teamgericht zijn en inzet tonen, het continue werken aan verbetering van producten, services en de productiviteit.
7 Ê,
/ ,
Wie in het Haags Gemeentemuseum Picasso in Den Haag bezoekt, ontdekt een veel ingewikkelder Picasso dan de eendimensionale macho-met-devele-vriendinnen. De getoonde collectie Ludwig uit het Ludwig Museum in Keulen bestrijkt het hele productieve leven van de kunstenaar, en daarmee ook zijn reflectie op vrouwen.
/ "
Daaruit blijkt weinig stoer en afstandelijk machismo, maar des te meer empathie voor de vrouwelijke conditie. Tussen de zeshonderd stukken op de tentoonstelling (!) is bijvoorbeeld drie maal een slaapkamerscène te vinden, die inzicht geven in Picasso’s scherpe kijk op de vrouw. Het begint met Het paar, een aquarel en pentekening uit 1904. Een naakt meisje bindt
Zo is er veel meer op de tentoonstelling dat duidelijk maakt dat Picasso’s liefde voor vrouwen niet enkel door zijn libido gestuurd werd. In de bordeelscènes van Suite 156 (1970-1972), een serie gravures die hij aan het eind van zijn leven maakte, is aan de tientallen hoeren van alles af te lezen. Er is het vals-verleidelijke en cynische theater van het hoerendom, maar ook het ingetogen, gedragen lijden van vrouwen die buiten de sociale orde vallen. Er is schoonheid maar ook lelijkheid, begeerlijkheid en afstotelijkheid, opgegeven hoop en behouden trots: kortom alles dat vrouwen in een zo weinig aantrekkelijke omgeving menselijk maakt. Zet dat af tegen de heren in de scènes, die door niets gekenmerkt worden dan hun wellustigheid. Ook daaruit blijkt dat de kunstenaar, ook op latere leeftijd, zijn observatievermogen op het kompas van zijn empathie en mensenkennis liet varen. 1 Picasso in Den Haag, Gemeentemuseum Den Haag t/m 30 maart 2008
Ê U Ê , / Ê , Ê U Ê 9
6iÀ«iÀÊ i`iÃÌ Voor het werken in een internationale omgeving zijn wij op zoek naar een zelfstandige en talentvolle professional. ÊLiÌÊi>`\ UÊÊÊ`iÊÛii`ÊÃÊÊ i`iÀ>`Ã]Ê }iÃÊiÉvÊ ÕÌÃÊÊÜÀ`ÊiÊ}iÃV
ÀvÌ° UÊÊÊiÌÊ>>ÊxÊ>>ÀÊÜiÀiÛ>À}ÊÊiiÊÛiÀ}iL>ÀiÊvÕVÌi° UÊÊÊiÌÊLiÜiâiÊViÀVliÊÛ>>À`}
i`i° UÊÊÊ`iÊÌiÀiÃÃiÊ
iivÌÊÊÌiV
i° UÊÊÊiÌÊ}i`iÊVÕV>ÌiÛiÊÛ>>À`}
i`iÊ`iÊ}À>>}ÊÊiiÊÌi>ÊÜiÀÌ°
ÌÀ>ÝÊLi`ÌÊ
>>ÀÊÜiÀiiÀÃÊiiÊÌiÀiÃÃ>ÌÊV«iÃ>ÌiÊ«>iÌÊÜiiÊLiÃÌ>>ÌÊ ÕÌÊ>>ÌÀiiiÊ>ÀLi`ÃÛÀÜ>>À`i]ÊVÕÃivÊiiÊ«ÀiÃÌ>ÌiÊ}iÀV
ÌiÊÜÃÌÕÌiÀ}°Ê iÊÌÌ>iÊV«iÃ>Ìi]Ê>v
>iÊÛ>ÊiÀÛ>À}ÊiÊÛ>>À`}
i`i]Ê>Ê««iÊÌÌÊÊ ÎxÊqÊ{x°äääÊ 1,Ê«iÀÊ>>À°
7ÊLi`iÊiiÊÕÌ`>}i`iÊvÕVÌiÊÜ>>ÀLÊi\ UÊÊÊ>`ÛiÃÊ}iivÌÊiÊ«À`ÕVÌiÊiÊÃiÀÛViÃÊÛiÀ«ÌÊ>>Ê>ÌiÊÊ ÕÀ«>ÊiÊ`iÊ ÊÀi}° UÊÊÊ>>ÛÀ>}i]ÊvviÀÌiÃÊiÊLiÃÌi}iÊÛ>ÊâiÊ>ÌiÊÛiÀÜiÀÌ° UÊÊÊ>ÃÃÃÌiiÀÌÊLÊ>ÌiLi
iiÀÊiÊ`iÀ
Õ`° UÊÊÊ`iiÊÕÌ>>ÌÊÛ>Ê
iÌÊÛiÀ«Ìi>ÊiÊiÊ`iÊVi}>½ÃÊÊ`iÊLÕÌi`iÃÌ]Ê>ÀiÌ}ÊiÊ Ã>iÃÊi}iiÀ}Ê`iÀÃÌiÕÌ° UÊÊÊiÃÊÀi}i>Ì}ÊÜÀ`ÌÊÕÌ}iLÀi`Ê`ÀÊ``iÊÛ>ÊÌÀ>}iÊiÊ>ÌiLiâi°
-ÌÕÕÀÊiÊ 6ÊiÌÊÌÛ>ÌiÊÊ
iÌÊi}iÃ]Ê`iÀÊÊ ÛiÀi`}ÊÛ>ʼ6>V>ÌÕÀiÊ`iÊ*iÀý]Ê>>ÀÊÊ -L
>ÊiÀÀ]ÊiiiÀLiÀ}Üi}ÊÓä]ÊÊ ££ä£ÊÊÃÌiÀ`>]ÊvÊi>ÊÊ -L
>°iÀÀJÌÀ>Ý°V°ÊÊ 6ÀÊiiÀÊvÀ>ÌiÊÊ }>Ê>>ÀÊÜÜÜ°ÌÀ>Ý°V°
ÊÀi>ÌÊ*>ViÊÌÊ7À° www.intralox.com
, Ê9"1¶
Media
18
Televisie Studenten filmacademie winnen met Piet Parasiet
‘Nederlandse kinderseries zijn te braaf’ Jelle Leeksma (26) en Willem Bosch (21) veroverden met hun idee ‘Piet Parasiet, ridder in de orde van het verstoren van de openbare orde’ de harten van de kinderjury op het Cinekid festival. Ger Post AMSTERDAM
...
Als de twee studenten van de Nederlandse Film en Televisie Academie over hun plan praten, verschijnt er gelijk een glimlach om hun lippen. Maandenlang hebben ze grappen, namen, details en opzetjes voor afleveringen bedacht in kroegen en op terrassen, maar praten over hun project verveelt ze nog lang niet. ‘Als we een avondje wat drinken, schieten ons weer allerlei nieuwe ideeën te binnen, vervolgens pitchen we die plannen bij vrienden om te kijken of het wel echt zo grappig is’, vertelt Jelle Leeksma. Zo schaafden Leeksma en Bosch hun idee voor een kinderprogramma over ‘de meest luxe zwerver van Nederland’ steeds een stukje bij. Ze hebben zelfs al een hele reeks afleveringen in gedachten waarin Piet Parasiet telkens laat zien hoe je luxe zaken ook gratis kunt krijgen. Zo tart Piet Parasiet voor een gratis douche een glazenwasser net zo lang totdat die een emmer water over zijn hoofd gooit. Bosch: ‘Het is een ondernemer van de straat die lessen geeft over hoe je alles gratis kunt krijgen, maar wel zo luxe mogelijk.’ ‘Frisse Plannen’, een wedstrijd voor programma-ideeën voor kinde-
Willem Bosch en Jelle Leeksma (rechts) pakten de kinderjury in met een ondeugende presentatie. AMAURY MILLER ren van 6 tot 12 jaar die verder gaan dan alleen maar een programma op televisie, kwam op het juiste moment. Voor deze wedstrijd van de NFTVM, Z@pp en het Cinekid-festi-
val moesten de studenten nog wel een crossmediale aanpak verzinnen. Die kwam er in de vorm van een website waarop kinderen streken mogen bedenken voor Piet, ze zelf filmpjes
kunnen plaatsen van hun eigen streken en waar ze lid kunnen worden van ‘De orde in het verstoren van de openbare orde’, waar Piet zelf ridder in is.
Met een ondeugende presentatie (Leeksma gooide een emmer water over Bosch) pakten ze de kinderjury in. Dat de presentatrice aan de kinderen vroeg: ‘Denk je dat je hiernaar mag kijken van je ouders?’ en sommige mensen niet blij waren met het waterballet, prikkelde de jury des te meer, denkt Bosch. ’Daar hebben we punten mee gescoord.’ En dat ondeugende is precies wat er mist in de huidige Nederlandse kinderprogramma’s, betogen de studenten. ‘Nederlandse kinderseries zijn wel erg braaf. Vroeger had je bij de VPRO meer kattenkwaad met bijvoorbeeld Rembo & Rembo,’ aldus Leeksma. ‘Dat droogkomische past juist zo bij Nederland’, vult Bosch aan. Hun eigen humor noemen ze absurdistisch, maar ze zullen nooit over bepaalde grenzen gaan. Zo zal hun hoofdpersoon Piet Parasiet nooit stelen of vloeken, benadrukken de bedenkers. En door de sfeer van het programma verwachten ze ook niet dat het programma kinderen zal aanzetten tot het insturen van filmpjes waarin zij wel over de grens gaan. Na tientallen audities hebben de studenten ook al de acteur gevonden die Piet Parasiet gaat spelen. Het is geen bekende naam. Bosch zet hoog in: ‘Als we een nieuwe jeugdheld creeren, zou dat natuurlijk fantastisch zijn.’ De pilot moet 1 februari af zijn voor Z@pp en dan zal er worden gekeken of en wanneer het programma kan worden uitgezonden. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:01 17:25 17:52 17:59 18:00 18:15 18:45 19:00 19:25
17.00 KRO Kindertijd Kerst met Linus Sesamstraat Onafhankelijke Senaatsfractie EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Ingang Oost
20.00 20:00 20:30 21:15
00:05
17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55 20:25 21:00 21:49
22.00
Het familiediner Prem, Pauw & Witteman - Hoezo No go? NOS Journaal
00:35
22:00 22:15 22:50 23:30
Nederland 3
17.00 NOS Journaal Schepper & co MAX & Loretta That’s the question Man bijt hond Kassa 2 Clubvan100.nl - Geef het door!
20.00
NOS Journaal Radar Memories
22.00 22:10 22:55
Nederland 2
Netwerk Samen tegen kanker ChristenUnie NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Spraakmakende Zaken NPS Dans: Amelia - Razendsnel spitzenballet van Édouard Lock Nova/Den Haag vandaag
17:00 17:05 17:20 17:48 18:00 18:25 18:45 19:00 19:21 19:30
Serious Request update Holland Sport Mooi! Weer De Leeuw: The day after
22.00 22:30 22:55 23:00 23:30
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl KidsXL 6tien AVRO Smartkidz SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal Kerst met Marc-Marie en Yvon
20.00 20:00 20:25 21:30
RTL 4 17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30
Goede tijden, slechte tijden Crime Scene Investigation Shark
22.00 22:25 22:50 23:00 23:05 00:00
4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard
17:40 18:25 18:55 19:25 19:55
Jensen! Flodder The nanny De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal
20.00 20:30 21:55
Holland’s Next Top Model Supermodels gone bad
22.00 22:25 23:10 23:40 00:10
Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queen
NOS Sportjournaal NOS Journaal De nieuwste show Dit was het nieuws De Gouden Kooi, 23:10 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
RTL 8
17.00 17:45 18:00 18:55 19:50
Who’s next The A-Team Law & order De Pfaffs
20.00 20:30
00:00
17:00 17:30 18:20 19:10 20:00 20:30 21:30
De politie op je hielen! RTL Voetbal: Eredivisie samenvattingen RTL Poker: World Poker Tour
22.00 22:30 23:20 23:50 00:15 00:25 00:30
Net 5
17.00 Een plek onder de zon Oprah Winfrey show Dr. Phil Ally McBeal
17:15 17:40 18:30 19:00 19:20 19:55
Everybody loves Raymond Het roer om - Canarische Eilanden Expeditie Robinson
20.00
20.00 Tom Hanks week: The burbs
22.00 22:30 23:30
SBS 6
17.00
20:30
According to Jim Monk Trauma NL Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum The green mile
22.00 As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Een plek onder de zon
Dr. Phil, 21:30 uur
22:30 22:40 22:45 22:55 00:25
Veronica
17.00
Hart van Nederland - Late editie Shownieuws - Late editie Piets weerbericht The green mile (vervolg) Gevangen & Gevaarlijk
The green mile, 20:30 uur
17:20 18:10 19:05
17.00 Gilmore girls Charmed McLeod’s daughters
20.00 20:00 20:30 21:30
Sex and the city Ugly Betty De co-assistent
22.00 22:00 22:30 23:00 23:25 00:20
17:10 17:13 17:35 17:59 18:00 18:10 19:05 19:35
Het kerstjournaal Iggy Arbuckle Kim Possible Jack & Marcel Politieachtervolgingen 3rd Rock from the sun Friends Spin city
20:00 Friends Friends Rules of engagement Related Sex and the city
20:00 20:30 21:30
22.00 22:25 00:20
Sex and the city, 20:00 uur
Seinfeld NCIS Numb3rs Wanted Punk’d
Numb3rs, 21:30 uur
Media
19
Film
Johnny Deppy signeert erg graag Mediaredactie AMSTERDAM
...
Een uitzondering? REUTERS
Johnny Depp zet zijn handtekening waar je maar wilt en doet er ook niet moeilijk over. Dat is de uitslag van de jaarlijkse verkiezing van de ‘beste en slechtste handtekeningzetter van Hollywood’ door het Amerikaanse tijdschrift Autograph Magazine. Het is de derde opeenvolgende keer dat de Pirates of the Caribbean-acteur met de eer strijkt. ’Depp praat graag met zijn fans en wil hen echt leren kennen als hij iets voor ze signeert’, aldus het tijdschrift. ‘Hij zet zijn krabbel zelfs op meer dan één item als hij tijd heeft.’
Ook George Clooney, Matt Damon, Jack Nicholson en Katherine Heigl zetten graag een krabbel op een dvdhoes of een petje van een fan. Russell Crowe is een opvallende nieuwkomer in de lijst met scheutige krabbelaars. Vorig jaar prijkte de 43-jarige acteur nog hoog in de lijst met slechtste signeerders. Komiek Will Ferrell voert die lijst nu aan. Ook Tobey Maguire, Renee Zellweger, Teri Hatcher en Scarlett Johansson zijn niet geliefd bij handtekeningenjagers. Maar, zo stelt Autograph Magazine ‘Soms kun je natuurlijk mazzel hebben. Slechte signeerders zijn nog geen slechte mensen.’ 1
Televisie
Ook zoektocht naar model in 2008
VN
Internet VN biedt crimetour
Op de scooter achter Holleeder aan Maarten Bloem AMSTERDAM
Mediaredactie AMSTERDAM
...
Wie wordt het nieuwe ‘topmodel’ van Nederland? Op die prangende vraag wordt vanavond antwoord gegeven tijdens de finale van Holland’s Next Topmodel. De winnaar van vorig jaar was de jonge sympathieke slechthorende Kim. Zij bleek achteraf echter een pinpasstelende prostituee met een pornoverleden. In de modewereld blijkt dat een pluspunt. Kim is een veelgevraagd model in Nederland geworden. Ook dit seizoen moesten modellen in spe zich onder ‘moeilijke’ omstandigheden staande zien te hou-
RTL5 , 20.30
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................
Eén
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:31
Het weer Thuis Viva Victoria Het leven zoals het is: Kinderziekenhuis
22.00 22:05 22:55 23:16 23:17 23:20 23:45 00:05
De finalisten. PAUL BELLAART
De laatste show Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Studio 1 De rode loper Man bijt hond
17:05 17:30 17:40 17:55 18:05 18:15 18:30 18:50 19:10 19:25 19:35
Aladdin in het Disney Festival Miss BG Rocket mijn raket Op schok Karrewiet Spring Go go stop En daarmee basta! Zap Jr. High Karrewiet The Sleepover Club
20.00 20:00 20:00 20:50 21:40
Terzake CANVAS Keerpunt Geel
22.00 22:10 23:10 23:45
Blackpool Zalm voor Corleone: Il Bambino Spraakmakers
Met een beetje geluk weet Willem Holleeder aanstaande vrijdag, zo net voor de Kerst, hoeveel en of hij celstraf krijgt. De praktijken, zowel ‘zakelijk’ als privé van ‘de Neus’ en zijn trawanten, spelen zich voornamelijk af in Amsterdam Oud-Zuid. In het kerstnummer van Vrij Nederland staat een speciale crimetour door die buurt. Je ziet een plattegrond met tekst, terwijl er rechtsboven een Vespascooter naar de locaties racet om het Holleederperspectief inzichtelijk te maken. Het scootergedeelte is gemaakt door Campus TV (het bedrijf dat ook filmpjes maakt voor www.depers.nl),
het tekstuele gedeelte komt op het conto van VN-misdaadjournalist Harry Lensink ‘Wie weet rijden er binnenkort wel van die gele toeristenfietsen met dagjesmensen door Oud-Zuid.’ Lensink vindt het verhaal niet te frivool voor het serieuze VN. ‘Het hoeft niet allemaal altijd serieus te zijn.’ Lensink wil op een speelse manier laten zien hoe de boven- en onderwereld met elkaar zijn verbonden. ‘Je kunt in Oud-Zuid bij de bakker zo naast een crimineel in de rij staan. Overigens zijn er nog wel meer buurten in Amsterdam waar je zo’n scootertocht zou kunnen maken.’ 1 vn.nl/Verhalen/Dossiers/Crime/CrimerouteDoorAmsterdam-Zuid.htm
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ....................................... .....................................
Canvas
17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
...
den. De jury was dit jaar echter wel een stuk harder. Kersverse voorzitter Daphne Deckers maakte menig kandidaat aan het huilen. Zij verving dit seizoen het met een rare dictie behepte topmodel Yfke Sturm. Hoogte- of dieptepunt bleek een semi-naaktreportage. Kandidaat Sophie gaf zich liever niet bloot en mocht prompt vertrekken. Volgens RTL kan het publiek wel twee seizoenen in een jaar Holland’s Next Topmodel hebben. De inschrijvingen voor het komende seizoen dat in het voorjaar op de buis komt zijn al geopend. 1
+ UITGELICHT+ Kerst met Marc-Marie en Yvon Sidekick Marc-Marie promoveert en presenteert met Yvon Jasper een Kerstspelshow. Ned3, 19.30 Film: The Green Mile Naar een boek van Stephen King. Veroordeelde kindermoordenaar blijkt over bijzondere gaven te beschikken. Met o.a. Tom Hanks. SBS6, 20.30 Live at the Apollo Britse stand-up comedy. Met: Dara O’Briain en Frankie Boyle. BBC1, 23.35 Film: Moonlight mile Jongeman verliest verloofde en trekt in bij haar ouders. Drama met Dustin Hoffman en Susan Sarandon. BBC1, 0.20 Frits Barend praat in FC Het Gesprek (22.00 uur) met Feyenoordspeler Andéwéle Sloy en diens moeder.
Het gesprek
12.00 12.00 13.00 14.00 15.00
20.00 Opinio S.T.A.P.E.L. De Spreeksteen De wandeling
16.00 16.00 17.00 18.00 19.00
Opinio S.T.A.P.E.L. De Spreeksteen Het Gesprek Van De Dag
20.00 20.00 21.00 22.00 23.00
Comedy Central
Commissaris Theodor Een politiek Gesprek FC Het Gesprek Het Gesprek Van De Dag
FC Het Gesprek, 22:00 uur
20:00 20:25 20:55 21:05 21:30
That 70’s Show South Park The World Stands Up Family guy Supernova
22.00 22:05 22:30 23:00 23:25 23:55 00:25 00:55
Frasier Californication That 70’s Show Family guy Supernova Frasier South Park
That 70’s Show, 23:00 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
BBC 1
BBC 2
17.00
17.00 17:00 17:20 17:30 17:35 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30
What’s new Scooby-Doo? Shaun the sheep Thumb wrestling Lizzie McGuire Beat the boss Newsround Cash in the attic Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Bears on the black run Nation on film University challenge Nigella’s Christmas kitchen
20.00
Dragon’s den Have I got news for you Newsnight Weerbericht
21:45
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30
The One show Junior mastermind EastEnders Panorama
22:00 23:00 23:30 00:15
22.00 22:00 23:00 23:25 23:35 00:20
Monarchy: The Royal Family at work Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Live at the Apollo Moonlight mile
ZDF
17.00
Ready steady cook The weakest link Eggheads Strictly come dancing: It takes two
22.00
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30
17:30 18:15 19:00 19:30
ARD
17.00
Dragon’s den, 22:00 uur
20:00 20:15 21:00
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten Tagesschau Elvis und der Kommissar Unsere 60er Jahre - Wie wir wurden, was wir sind FAKT
22.00 22:15 22:43 22:45 00:00 00:20
Tagesthemen Das Wetter im Ersten Beckmann Nachtmagazin Dittsche - Das wirklich wahre Leben
17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO 5113 heute Weerbericht WISO
20.00 20:15 21:45
Eine stürmische Bescherung heute-journal
22.00 22:12 22:15 00:10 00:25
Weerbericht Vertical limit - In größter Gefahr heute nacht Schultze gets the blues
17:00 17:30 18:00 18:30 19:00
5th Gear 5th Gear How it’s made Stuntdawgs Mythbusters: Peeing on the third rail
20.00 20:00 21:00
Dirty jobs: Turkey farmer Deadliest catch: Cheating death
22.00 22:00 23:00 00:00 01:00 01:55
Dirty jobs: Hoof cleaner Biker build-off: Paul Yaffe vs Dave Perewitz Giant of the skies: Building the Airbus A380 Football hooligans international: England Zero hour: The sinking of the Estonia
Service
20
De Franse organisatie ‘Les Enfants de Don Quichotte’ wilde zaterdag langs de Seine in het hart van Parijs tweehonderd tenten opzetten en daarmee de aandacht vestigen op het ontbreken van een structurele oplossing voor het daklozenprobleem. De politie greep in en verwijderde de tenten. FOTO’S: P
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
ARGUS
Ontdekking wijst uit: ijsberen veel ouder dan gedacht
WANNEER WORDT REGEN SNEEUW EN WANNEER HAGEL?
Iedereen vraagt zich wel eens iets af over heel gewone dagelijkse dingen. al@din is de digitale vraag- en antwoorddienst van de openbare bibliotheken op aladin.bibliotheek.nl en geeft in samenwerking met Dagblad De Pers antwoord op die vragen. Vragen stellen kan per e-mail. Chatten met al@din kan op werkdagen tot 17.00 uur én op dinsdag- en donderdagavond. © 2007 - René Leisink
Bij lage temperaturen bevriest het water in een wolk en vormen zich ijskristallen. Deze kristallen kleven aan elkaar en vallen als sneeuwvlokken omlaag. Als de sneeuw tijdens het vallen smelt, spreken we van sneeuwregen. Bij een sterke luchtstroming vliegen de bevroren regendruppels in een wolk steeds omhoog en omlaag. Bij elke stijging en daling nemen ze meer ijskristallen en water op. Er vormen zich steeds meer bevroren lagen om de regendruppels. Uiteindelijk worden ze zo zwaar dat ze in de vorm van hagelstenen omlaag vallen. Hagelstenen zijn harde klompjes ijs. Ze ontstaan in buienwolken waarin sterke luchtstromingen omhoog en omlaag gaan waardoor de klompjes ijs op en neer geslin-
gerd worden. Om de ijskristallen heen vormen zich telkens nieuwe laagjes ijs. Onder in de wolk is het niet zo koud waardoor het water in het kristalletje langzaam smelt en een doorzichtig laagje ijs gevormd wordt. Hoger in de wolk is het kouder. De hagelkorrels worden dan bedekt met een laagje sneeuwachtig ijs. Als je een hagelsteen doorsnijdt en de laagjes ijs telt, kun je zien hoe vaak de hagelsteen op en neer geslingerd is. 1 http://users.skynet.be/zoekheteensop/regen.htm http://www.knmi.nl/VinkCMS/concept_detail. jsp?id=1815 http://www.knmi.nl/VinkCMS/explained_ subject_detail.jsp?id=4139
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteuren Frank Poorthuis, Dirk Koppes artdirector Marc de Kruijf marketing Chantal Arendsen distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Er drijven wolkenvelden over het land, die in het noorden het meest uitgestrekt zullen zijn. Toch weet de zon af en toe door te breken en in het zuiden gebeurt dat wat vaker. Het blijft overal droog. Bij een matige oostelijke wind stijgt de temperatuur naar rond +2 graden.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
Na een nacht met bredere opklaringen en lokaal mist in het noorden van het land, zal het overdag tamelijk zonnig worden. Bij een matige oostenwind vriest het eerst licht. In de middag ligt het kwik een aantal uren boven het vriespunt, om er na zonsondergang weer onder te duiken.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 17 december
hoogste max. temp.: 13,5ºC in 1989 laagste min. temp.: -13,6ºC in 1927
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Mist Bewolkt Zonnig Half bewolkt
2˚C 2˚C 1˚C 1˚C
Puzzel met De Pers 1
ZWEEDS RAADSEL: instrument voor (Latijn)
plant afvaardiging
2
3
4
chique buurt
ruiterpet
5
CRYPTOGRAM 1
loofboom
golfterm
OPLOSSINGEN VAN VRIJDAG
2
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Hoffeest; 4. branding; 6. erna; 8. lasbril; 9. slee; 10. etcetera; 11. vetklier.
3
4
5
1 6
hevig
vacht
vis
keukenmeester
9
ronduit meteen
3
10 uitgezette lijn
in het jaar
bedrukt latoen
4
vereniging vrijgevig akelig
11
hardnekkig
spijslijst
HORIZONTAAL: 1. Zo klein is de hedendaagse muziek (8); 4. Informatief onderzoek? (8); 6. Voerbak in de rivier (4); 8. Gebruikelijk eten voor gedetineerden (7); 9. Bed van een vervelende griet (4); 10. Het schijnt dat ‘t hoofd niet zwaar is (8); 11. Vreemdelingen die in Son leven (8).
2
5 toverheks
7
8 ivoor
boogbal
SUMBRERO®
11
9
11 12
9
9
19
16
10
21
15
Welke kleur wordt in boog A gebruikt? Is het groen of is het grijs, als de kleur in boog B?
SUDOKU SUDOKU 6 9
SUDOKU 3
1
2
2
3-2-1-6-4-8-7-5
4
6
7
SUDOKU
5 4
4
8
9
3 7
1
4
5
7
9
3
9
7 4
8
2
2 9 8 5 6 3 1 7 4
8 2 1 3 5 7 4 9 6
9 6 3 8 1 4 5 2 7
4 7 5 9 2 6 3 8 1
3 5 9 7 8 1 6 4 2
6 4 7 2 3 5 8 1 9
1 8 2 6 4 9 7 5 3
4 2 5 1 8 6 9 7 3
3 9 6 5 7 2 8 4 1
8 1 7 3 4 9 5 6 2
7 8 2 6 9 3 4 1 5
9 4 1 8 2 5 7 3 6
6 5 3 4 1 7 2 8 9
5 3 9 7 6 8 1 2 4
1 6 8 2 5 4 3 9 7
2 7 4 9 3 1 6 5 8
8 9 7 1 6 5 2 3 4
6 2 3 4 7 8 9 1 5
5 4 1 3 2 9 7 6 8
4 1 6 7 8 3 5 2 9
2 3 9 5 4 1 6 8 7
7 8 5 2 9 6 3 4 1
3 7 4 9 1 2 8 5 6
1 6 2 8 5 7 4 9 3
9 5 8 6 3 4 1 7 2
1 9
KAKURO®
2
7 8
8
5 1 6 4 7 2 9 3 8
Kakuro® van vrijdag
7
3
5
15
7
1
1 9
8
5
6
2
4
9
9
4
4
6
16
10
3
7
7 3 4 1 9 8 2 6 5
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 1 2 8 9 driehoekjes de som van cijfers 2 4 9 7 van 1 tot en met 9, die hori3 9 7 1 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge1 3 6 7 vuld. De Sumbrero® links is 5 8 3 1 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van vrijdag de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 8 4 9 moeten worden ingevuld. De 0 2 6 5 doet helemaal niet mee. Per 7 1 2 som mag elk cijfer maar één 1 9 7 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
7
5
23
8
Optische illusie
Kakuro® & Sumbrero®
11
1
VERTICAAL: 1. Hebbes; 2. finale; 3. emissie; 5. gerecht; 6. elftal; 7. alwaar. Zweeds -b-f-v-sbarometer -kol-lama begin-lil -n-eed-nest-getal -tuk-mare fotokopie -kur-neep MONNIK
VERTICAAL: 1. Slapen in de kern (6); 2. Geen slecht ouderverblijf (6); 3. Dat is een glorieus land (7); 5. Hoofdwasmiddel (7); 6. Kom ras bij de kanselier vandaan, kind! (6); 7. Het landgoed uit (6).
flink
OPTISCHE ILLUSIE
21
5
3 11
2 11
6
2
4
8
9
4 8 7
3
5
7
1
2
2 6
6
1
8
7
5 5
6
8
3 9
1
3
6 3
4 1
2
13
3
5
1
8
3
7
12
8
3
11
9 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LEZERS
[email protected]
COLUMN
Interlanden zoekt enthousiaste
bezorgers
Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN bezorging op maandag tot en met vrijdag vóór 12.00 uur (vanaf 16 jaar)
Moeder Natuur Amanda Demmers
...
Met de dag kom ik meer in mijn element: eindelijk is het weer herfst! Wanneer het hartje zomer is (al moet je je daar in Nederland niet te veel bij voorstellen) verlang ik naar de korte avonden, de kaarsen en de plaid op de bank. Niet snel genoeg kan het voor mij gaan. Dit uitsprekende kijkt mijn lief me aan alsof hij water ziet branden. Voor hem is de herfst het begin van de mentale aftakeling. Hij wordt standaard bij de eerste storm verkouden. Met een sip gezicht vraagt hij om de neusspray. Alleen mannen kunnen dat trouwens, bij een griepje kijken alsof de wereld vergaat. Ik vervloek mezelf dat ik het vorige
flesje met neusdruppels driekwart vol heb weggegooid. Ik wéét toch dat manlief gaat miauwen en graag gesust wordt met een ‘serieus’ medicijn, om de urgentie van zijn kwaal nog eens extra te benadrukken? Braaf loop ik naar het Kruidvat en koop de goedkoopste spray die er is. Na een dag flink snuiven verdwijnt ze toch weer op een stoffige plank in de kast. Ook ik word gegrepen door een herfstvirus, maar op de een of andere manier lijkt deze aanval niet te beklijven. Met een goed excuus kan ik me gemakkelijker nestelen op de bank. Voorafgaand ben ik de Action al zeker drie keer binnen gestruind om de schappen te ontdoen van hun prachtige kaarsen. Stompe, vierkante, ronde en ovale, het kan allemaal niet op. De
plaid ligt gewassen en al op me te wachten en voor de zekerheid heb ik een paar Mexicaanse sloffen bij de Scapino gekocht. Laat de korte avonden maar beginnen. Mijn liefde voor de herfst gaat verder dan haar dieprode, oranjebruine en gele kleuren. Verder dan de frisse temperatuur en het naar compost ruikende bos. Ik heb een intense behoefte me terug te trekken. Bij te tanken, om het zo te noemen. Net als de dieren in het bos verlang ik naar de diepe rust die de donkerte uitstraalt. Even geen ellenlange terrasavonden. Geen gezeur met tuinfeesten en barbecues. Gewoon even niets. Een winterslaap. Moeder Natuur heeft dat zo gek nog niet bedacht. 1
FREELANCE IT’er? WWW.QWERY.NL NIET DE GROOTSTE, WEL DE BESTE!
Cordaan. Professioneel maar persoonlijk genoeg om jezelf te zijn. Cordaan ondersteunt mensen die zijn aangewezen op verzorging of verpleging en mensen met een verstandelijke beperking of met psychische problemen. Onze persoonlijke aanpak gaat hand in hand met een professionele organisatie. Dat praatje bij binnenkomst ’s morgens. ’Delany, ben je ook nog wakker geworden van het onweer?’ Die hand op de schouder. De balans tussen diploma’s en liefde voor je vak. Tussen aanpakken en aandacht. Kortom, tussen professioneel en persoonlijk.
Wil je meer weten over onderstaande vacatures? Neem dan contact op met de afdeling HRM via telnr. 020-3462332. Stuur je motivatiebrief met CV binnen 2 weken naar Cordaan, regio Parkstad, afdeling HRM, Louwesweg 10, 1066 EC Amsterdam. Of per e-mail naar hrmregioparkstad@ cordaan.nl. Ook kun je reageren via onze website: www.cordaanbaan.nl
Gediplomeerd verzorgenden intra- & extramuraal
Diverse locaties: Amsterdam West 3 - 36 uur per week max. bruto maandsalaris € 2.348,- (o.b.v. 36 uur)
Persoonlijk begeleiders A & B
Locatie: Trainingshuis Overtoomse Hof, Sloten 24 - 36 uur per week max. bruto maandsalaris € 2.579,- en € 2.348,- (o.b.v. 36 uur)
Woonbegeleiders
Locatie: Trainingshuis Overtoomse Hof (VG 18-30 jr.) 24 - 36 uur per week max. bruto maandsalaris € 2.182,- (o.b.v. 36 uur)
Arbo- en verzuimconsulent
Locatie: Verpleeghuis Slotervaart 28 uur per week max. bruto maandsalaris € 3.295,- (o.b.v. 36 uur)
Cordaan biedt zorg en ondersteuning in Amsterdam, Diemen, Haarlem, Huizen, Maartensdijk en Nieuw-Vennep.
Sport op maandag
23
Winnaar en verliezer van de week
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................................................................................................
CLARENCE SEEDORF
PICS UNITED
Dit stukje tekst is te klein om zijn palmares op te sommen. Maar gisteren won Clarence Seedorf opnieuw een hoofdprijs. Met AC Milan veroverde hij de wereldbeker. En nog steeds een vraagteken bij Oranje. Tja...
LAURA CAPELLO
Man Fabio gaat 9 miljoen euro per jaar verdienen als de nieuwe bondscoach van Engeland, maar Laura kan erop rekenen dat er nu geen kans meer is de meedogenloze paparazzi te ontlopen. Bye bye, privéleven.
AP
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Baanwielrennen Opletten in Zuidlaren bij de Zesdaagse van het Noorden
Geur van frituur en dieselwalmen Rotterdam heeft er één, en Gent natuurlijk. Bremen, New York en Zürich ook. En sinds deze week Zuidlaren. Maar het was wel even wennen, zo’n Zesdaagse van het Noorden.
Pas in de loop van de week begon het publiek de weg naar de Prins Bernhard Hoeve te vinden. Duitse specialisten bouwden er een wielerbaan in een veredelde gymzaal. Honderdtachtig meter lang slechts, met bochten zo steil dat een mens er hoogtevrees van zou krijgen. Het is druk, zaterdagavond. In een naastgelegen zaal zoekt George Baker naar een Little Green Bag. Hij wordt gadegeslagen door een tiental noorderlingen, onder wie de toiletjuffrouw. Wanhopig probeert hij zijn toehoorders te bewegen om met hem mee te zingen. Er is weinig animo, en wanneer George voor de zevende keer vraagt om handjes in de lucht, verlaten zelfs de laatste gelovigen zijn kerk: terug naar de grote zaal, waar het echte entertainment plaatsvindt: de koers. De tribune is afgeladen. Op de eerste rij zitten Sierd en Dries, twee oude mannetjes. Het is hun Zesdaagsedebuut. Naar eigen zeggen zijn ze meer thuis in het ‘schoatsen’. Sierd – bruine pet, borstelige wenkbrauwen, een gehoorapparaat in zijn rechteroor – wiegt mee op het ritme van de bonkende muziek. Hij stoot Dries aan en knikt naar een renner in het rood, die aan het publiek wordt voorgesteld. ‘Da’s Stroetinga’, zegt hij, ‘een Fries.’ Dries fronst zijn wenkbrauwen. De microfonist vraagt het publiek om een ovationeel applaus voor de jonge noorderling. Dat blijkt voor de
Drentenaren geen probleem. Behalve voor Dries. ‘Ik klop niet veur Friez’n’, bromt hij. Het eerste onderdeel, de puntenkoers, wordt in gang geschoten. Sierd knippert met zijn ogen. ‘Nou’, zegt hij zichtbaar verbaasd, ‘wat goat dat duuvels hard zeg.’ Dries is naar het puntje van zijn stoel geschoven. Wijdbeens, de handen op de knieën. Gebiologeerd staart hij naar de renners die langs hem heen jagen. Hij mompelt. ‘Donders mooi. Donders mooi.’ Zürich of Zuidlaren: voor de coureurs
Ze zijn het gewend. Zesdaagserijden is een vak. Week na week schieten de coureurs over de baan. En op het Nederlandse koppel Stam en Slippens na, zijn ze er allemaal. Wereldkampioenen Risi en Marvulli. De Duitsers Aesbach en Grasmann. De broertjes Pronk. Uit Italië komen Villa en Ciccone. Zelfs wegrenners Servais Knaven en Léon van Bon rijden in Zuidlaren. Zes dagen over houten latten razen gaat in de benen zitten. En in het hoofd. Tussen de onderdelen door liggen de renners in hun hokjes, al
dan niet met de gordijntjes toe. De vloer is bezaaid met bananenschillen, bidons en colablikjes. De Belgische veteraan Steven Deneef lepelt een kom rijstepap naar binnen. Zijn partner De Fauw ligt op zijn bed en speelt verveeld met zijn mobiele telefoon. Hij gaapt. De vermoeidheid is van de gezichten van de coureurs af te lezen. Elke dag koersen ze tot in de kleine uurtjes. Puntenkoersen, afvalwedstrijden, dernyraces en ploegkoersen. Rust is er niet of nauwelijks. Een kwartiertje, hooguit. De carrousel draait altijd door. Het begint laat te worden. Ook voor Dries en Sierd. Het wordt steeds moeilijker de aandacht erbij te houden. Vooral als de ploegkoers van start gaat, waarbij alle koppels in de baan zijn en de chaotische knoop van baanwielrenners alleen maar voor kenners te ontwarren is. ‘Ik snap er niks van, Dries’, zegt Sierd. Hij wrijft in zijn ogen. Sierd schudt zijn hoofd. ‘Ik ook nie. Ik word tureluurs.’ Dan ontsnapt Stroetinga, samen met zijn Duitse koppelgenoot Kappes. Ze pakken een halve ronde op de rest en blijven dan hangen. Ze kraken. De jonge Fries, de lieveling van het noordelijke publiek, wordt hartstochtelijk toegejuicht. Ze proberen hem vooruit te blazen met een orkaan van geluid. De stem van de speaker slaat over. Zuidlaren staat op de banken. Sierd laat zich gewillig meesleuren in de spanning en bonkt met zijn vuist op de boarding. Dries ziet het aan. Van binnen woedt een strijd tussen de passie van het moment en zijn wrevel jegens Friezen. Als Stroetinga aan de boarding passeert, buigt hij zich naar voren. Hij opent zijn mond en schreeuwt. ‘Kom oan Stroetinga!’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Sportmemorabilia
De held van... Albert Cristina, volleyballer van Piet Zoomers/Dynamo
Thijs Zonneveld ZUIDLAREN
...
Het kost 20.000 dollar, maar dan heb je ook wat: een ketting met een gouden medaille van Muhammad Ali, gedateerd 1974. De aanbieder kreeg het naar eigen zeggen eind jaren zeventig van de coach van de bokslegende. Extra stimulans om deze ketting te kopen: ‘Het zal een extreme hoeveelheid geld waard zijn als deze man overlijdt.‘ (zie eBay.com)
Rust is er niet of nauwelijks, de carrousel draait altijd door. ERNST SEABER
Zes dagen over houten latten razen gaat in de benen zitten én in ’t hoofd maakt het weinig verschil. Overal ruikt het hetzelfde. Er hangt een penetrante geur van frituurlucht, vermengd met dieselwalmen van de derny’s, massageolie en uierzalf. Parfum van verschaald bier en bitterballen.
Over zijn interesse voor Rembrandt van Rijn, Nederlandse kunstschilder uit de zeventiende eeuw
Albert Cristina. PRO SHOTS ‘Als sporter ben je creatief, heb je belangstelling voor elke vorm van expressie. Ik heb mij altijd geïnteresseerd in oude kunst. Ik ga vaak naar rommelmarkten, ben pas nog met mijn vrouw geweest. Toen ik tussen 1997 en 2002 in België speelde, deed
zij een cursus kunstgeschiedenis. Daardoor nam zij veel boeken mee over de (schilder)kunst van die tijd. Dat deed mijn interesse groeien. Rembrandt is echte kunst, de manier van schilderen boeit mij. We bezoeken rommelmarkten om iets op de kop te tikken. Ook omdat we ons huis gingen inrichten en we dezelfde smaak hebben. Zo kwam ik op gegeven moment op internet het schilderij tegen van de Nachtwacht. Een heel mooie kopie van 1,5 bij 1 meter. Die hangt nu in de woonkamer. Er zijn ook mensen op bezoek geweest, die vragen of het schilderij te koop is. Maar dat gaat bij ons niet door. Het is niet zozeer een passie voor Rembrandt, maar voor wat hij heeft gemaakt. De realistische vorm van zijn tot in detail kloppende schilderijen die fantastisch zijn door hun lichtval,
MP3x Jan Smeekens (20), schaatser van TVM HH
1 Snow Patrol – Chasing Cars 2 Kings of Convenience – Failure 3 Kings of Leon – On Call
Rembrandt van Rijn. REX/HH de kleuren en schaduwvorming. Alsof je dat live ziet. Met mijn vrouw en jongste zoontje van vijf ben ik sinds vorige week zondag begonnen met een creatieve dag. Hij heeft duidelijk het meeste talent.’
‘Ik luister veel Pearl Jam, dat pept je op. Ik ben geen expert, maar Even Flow, Rearviewmirror en Yellow Ledbetter zijn wel heel goede nummers. Maar een topdrie kan per vier uur veranderen. Ik houd van meerdere soorten muziek, zoals punkrock en popmuziek. Of chillmuziek voor het slapen gaan, zoals Snow Patrol of Kings of Convenience. De top-40 komt wel langs, maar daar zit ook veel troep tussen. Voor een wedstrijd luister ik niet veel muziek. Ik heb zelf nog geen mp3-speler, dus ik ben het een beetje ontwend.’
24
Sport
Honkbal Grote ophef over dopingschandaal
Zonder wereldtitel
Amerika schrikt van helden
Maldini (39) neemt afscheid
Amerikaanse sportliefhebbers zijn ruw wakker geschud uit hun droomwereld. Zelfs hun eigen honkballers zijn niet meer te vertrouwen.
Redactie sport YOKOHAMA/AMSTERDAM
...
Gerben Segboer AMSTERDAM
...
De verontwaardiging droop er vanaf. Columnisten en commentatoren hieven vertwijfeld hun handen ten hemel: ‘Waar moet het heen met Amerika als zelfs de prestaties van onze grootste honkbalhelden nep blijken te zijn? Politici liegen, advocaten liegen, dat weten we. Maar honkballers?’ De Irak-oorlog en de verkiezingen moesten deze week wijken van de voorpagina’s van alle grote Amerikaanse kranten voor de conclusies van het Mitchell-rapport. Na jarenlang onderzoek beschuldigde senator George Mitchell 89 honkballers van het gebruik van dope. Het was niet zomaar een lijstje met bankzitters, maar een who’s who van de toekomstige honkbal hall of fame. Honkballers die records aan hun laars lapten en onvoorstelbare prestaties neerzetten. De meeste homeruns, de verste homeruns, de langste carrière, de meeste en de hardste worpen. Uitzonderlijke prestaties die bewondering wekten en, belangrijker nog, miljoenen mensen naar de stadions lokten.
Groeihormonen Nu blijkt dat het merendeel van die records gebroken zijn door bovenmenselijke sporters, die de natuur een handje hielpen met steroïden en groeihormonen. Het rapport maakt een einde aan de Amerikaanse illusie dat er ten minste nog één sport is waar doping geen voet aan de grond heeft gekregen. Een sport waar de prestaties en de helden nog echt zijn. Tenminste, zo lijkt het, want eigenlijk is het dopinggebruik in de honkbalsport al jaren een publiek geheim. In 2003 stond er al een groot artikel in het gerenommeerde tijdschrift Sports Illustrated over de cultuur van dopinggebruik in het Amerikaanse profhonkbal. Het injecteren van steroïden begon al in de minors, de lagere honkbalklasse waar het kaf van
Barry Bonds wordt uitgefloten als hij aan slag komt, maar toegejuicht als hij de bal het stadion uit slaat. REUTERS
het koren wordt gescheiden. Als deze talenten eenmaal de hoogste klasse bereikten en het grote geld gingen verdienen, werd het steroïde-gebruik er niet minder om. Integendeel, het was vaak de enige manier om je te onderscheiden van je medespelers. Het verschil tussen goed zijn en de beste zijn.
Bewondering Twee jaar later gaf het homerun-wonder Jose Canseco toe dat zijn prestaties voornamelijk te danken waren aan het gebruik van doping. Hij schreef er zelfs een boek over, Juiced, waarin Canseco beweerde dat 85 procent van de honkballers regelmatig steroïden gebruikt. De reacties waren lauw. Net als bij het wielrennen zijn het voornamelijk de journalisten die verontwaardigd reageren. De fans kan het niet zoveel schelen. Wat moeten
we dan? Thuisblijven? Dus deden de honkbalfans in 2005 hetzelfde als de liefhebbers van wielrennen: ze schudden de beschuldigingen van zich af en keken vol bewondering hoe magere, iele spelers binnen een seizoen uitgroeiden tot gespierde mannen met brede schouders. Niemand vroeg zich nog af waarom werper Roger Clemens op zijn 45e nog steeds op het hoogste niveau bij de New York Yankees speelt, terwijl iedere andere veertiger met moeite door zijn knieën kan buigen. De koppen kwamen pas weer uit het zand toen het Mitchell-rapport bekendmaakte dat ook Clemens, de ‘beste werper ter wereld’, zichzelf jarenlang injecteerde met steroïden. Valt hij hiermee van een voetstuk, samen met de 88 andere grootheden in het profhonkbal die volgens het rapport doping gebruiken? Ongetwijfeld. Maar lang zal het niet duren, want de verontwaardiging bij honkbalfans duurt nooit lang. Toen de beroemde en beruchte slagman Barry Bonds, net als Jose Canseco, in 2005 onder verdenking kwam te staan van dopinggebruik, had dat weinig invloed op de honkbalsport als geheel.
Bonds werd uitgefloten als hij aan slag kwam, maar toegejuicht als hij de bal weer uit het stadion sloeg.
Show Dus trokken ook vorig jaar een recordaantal honkbalfans weer naar de stadions om hun favoriete club en hun favoriete spelers aan te moedigen. Iedereen wist dat Bonds doping gebruikte en iedereen wist ook dat hij vast niet de enige was, maar dat deert niet, want het gaat bij honkbal immers om de show. Het is niet alleen belangrijk dát je wint, maar ook hóe je wint. Mensen willen spektakel zien. Ze willen homeruns en wonderbaarlijke vangballen. Als de strijd tussen werper en slagman geen spektakel oplevert, valt iedereen in slaap. Een aantal kleine wijzigingen in de spelregels in de jaren twintig maakte het spelletje veel aantrekkelijker voor de slagman en het publiek. Het veld werd kleiner en de bal harder, waardoor het aantal homeruns enorm steeg. Maar sport is pas leuk als de prestaties ieder jaar verbeteren en records sneuvelen. En daar kan doping bij helpen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT 111
Wereldbekergoud voor Bos op 1000 meter in Erfurt
Jan Bos heeft gisteren bij de wereldbekerwedstrijden in Erfurt de 1000 meter op zijn naam geschreven. De oudwereldkampioen sprint versloeg de in vorm verkerende Shani Davis door als enige een tijd onder de 1.09 te rijden: 1.08,98. De Amerikaanse wereldrecordhouder kwam vier honderdste van een seconde tekort. Joon Mun uit Zuid-Korea werd derde in 1.09,26. Erben Wennemars stond tot aan de laatste twee ritten op de eerste plaats, maar eindigde als vijfde aangezien de vier laatste schaatsers allen aan hem
voorbij gingen. Door de zege klimt Jan Bos in het algemeen klassement naar een derde plaats met 337 punten. Davis, die de laatste twee wedstrijden had gewonnen, gaat nog ruim aan kop met 510 punten. 111
Wüst zorgt voor succes bij vrouwen op 1000 meter
Bij de vrouwen zorgde Ireen Wüst voor Nederlands succes. Zij werd op de 1000 meter tweede achter de ongenaakbare Anni Friesinger. Met 1.16,11 was ze ongeveer een halve seconde langzamer dan haar Duitse concurrent. Het was voor Wüst haar eerste podiumplaats dit seizoen op de kilometer. In het wereldbekerklassement heeft Friesinger
Zelf had Paolo Maldini het gevoel dat hij alles had bereikt. Maar een Europees- of wereldkampioenschap ontbreekt op de palmares van de sierlijk Italiaanse verdediger, die gisteren aankondigde te stoppen in juni. In zijn lange loopbaan van 26 seizoenen won Maldini met AC Milan, de club uit zijn geboortestad én van zijn vader Cesare, alles wat er te winnen viel. Vijf keer won hij de Champions League, de laatste keer afgelopen seizoen. Daarnaast legde hij met zijn club vier keer beslag op de Europese Supercup. Zeven keer won hij de scudetto, het Italiaanse landskampioenschap, en één keer nam hij met zijn club de beker mee naar huis. ‘Ik heb bij Milan altijd de mogelijkheid gehad om mee te spelen voor de belangrijkste prijzen’, zei de 39jarige Maldini in Japan na de gewonnen finale om de wereldbeker tegen Boca Juniors (4-2). ‘Maar nu heb ik moeite om fit te blijven. Ik heb nog ongelooflijk veel plezier in het spel, maar de pijn krijgt de overhand.’ Het enige dat ontbreekt op de erelijst van Maldini is een titel met het nationale team. In 1994 verloor hij met Italië de WK-finale van Brazilië. In 2000 dolf hij met zijn land in de verlenging van de EK-finale het onderspit tegen Frankrijk. Bondscoach Marcelo Lippi verzocht de verdediger, met 126 caps van 1988 tot 2002 recordinternational, zelfs nog na zijn aanstelling om terug te keren bij de nationale ploeg. Met Lippi, maar zonder Maldini, won Italië het WK van 2006. 1
Paolo Maldini. AP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... de leiding met 560 punten. Wüst staat vijfde met 282 punten. 111
Kuipers goed voor brons, Gerritsen zilver op 500 m
Simon Kuipers reed gisteren in een tijd van 35,26 naar het brons en zijn eerste podiumplaats in acht races op de 500 meter. Hij kwam negen honderdste van een seconde tekort voor het goud, dat naar de Zuid-Koreaan Kang-Seok Lee ging. Kuipers staat als beste Nederlander elfde met 217 punten. Annette Gerritsen haalde een zilveren medaille op de 500 meter. In het algemeen klassement staat de 22-jarige schaatsster derde met een totaal van 486 punten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Tennisliefde (1)
Tennisliefde (2)
Een voormalig beste golfer ter wereld (Greg Norman, 52) gaat trouwen met een voormalig beste tennisster ter wereld (Chris Evert, 52).
De Australiër Norman, beter bekend als The Great White Shark, gaf de Amerikaanse Evert een verlovingsring met een dikke diamant.
Sport
25
EK Zwemmen Drie keer goud voor Nederland
Marleen Veldhuis pakt vijfde titel op rij De Nederlandse zwemmers kunnen terugkijken op een goed EK. Veldhuis en Dekker pakten goud en ook de estafetteploeg werd eerste. Novum AMSTERDAM
...
Marleen Veldhuis en Inge Dekker hebben zondag op de slotdag van het Europees Kampioenschap kortebaan allebei goud gewonnen. Veldhuis pakte in het Hongaarse Debrecen de winst op de 50 meter vrij. Dekker was de snelste op de 100 meter vlinderslag. Na de gouden plak op de 4x50 vrij eindigt Nederland op drie gouden plakken. Wereldrecordhoudster Veldhuis bleef haar concurrenten maar nipt voor. Britta Steffen uit Duitsland werd op driehonderdste van een seconde tweede. Hinkelien Schreuder maakte het Nederlands succes comMarleen Veldhuis. GEORG DIENER
pleet door als derde aan te tikken. Voor Veldhuis was het de vijfde titel op de 50 meter vrij op rij. Eerder dit weekeinde pakte ze zilver op de 100 meter vrij. Dekker kwam met een tijd van 56,82 niet in de buurt van het wereldrecord, maar pakte wel de zege. De Franse Alena Popchanka werd tweede op meer dan een halve seconde. Otylia Jedrzejczak uit Polen pakte het brons in 58,40. De Deense Jeanette Ottesen werd gediskwalificeerd vanwege een valse start. Voor Ranomi Kromowidjojo was het gisteren balen. Ze behaalde in de voorronde voor de finale van de 50 meter vrije slag met een tijd van 24,48 de derde plaats, genoeg om door te gaan, maar viel af omdat er maar twee zwemmers per land door mogen. Ook Chantal Groot kwalificeerde zich met haar vijftiende tijd van 25,24 hierdoor niet. De Nederlandse equipe won in Debrecen in totaal zeven medailles, drie gouden, twee zilveren en drie bronzen. 1
VAPRO-OVP is een consultancy-organisatie, die (internationale) bedrijven in de industrie helpt bij personeelsontwikkeling en productieverbetering. Bedrijven en mensen beter laten presteren is onze missie. Dit doen we door hoogwaardige kennis om te zetten in praktische diensten en producten. Binnen de VAPRO-OVP groep werken 120 mensen die een jaaromzet genereren van ca. 15 miljoen euro. Naast de Nederlandse markt zijn wij onder meer actief in België, Duitsland, Nederlandse Antillen, Indonesië, Oost-Europa en China.
Om onze groei te continueren, zoeken wij fulltime
HRD Sales Consultants (40 uur) De baan Je bent verantwoordelijk voor het zelfstandig ontwikkelen van een productportfolio, die je inzet bij het adviseren en begeleiden van organisaties met betrekking tot het implementeren van het opleidingsbeleid. Om dit te kunnen realiseren benader je actief het hoger management binnen de diverse (middel)grote organisaties. In samenwerking met de klant analyseer je de status quo en de visie op de toekomst en formuleer je een opleidingsbeleid dat in samenhang is met de organisatiestrategie.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Man United zes jaar ongeslagen bij Liverpool
ARSENAL BEHOUDT POSITIE NA GRAND SLAM SUNDAY Arsenal en Manchester United zijn de winnaars van de Grand Slam Sunday in de Premier League. De Gunners behielden door de 1-0 thuiszege op stadsgenoot Chelsea de leiding in de Engelse competitie. Man United versloeg concurrent Liverpool en daarmee is de ploeg van Alex Ferguson zes jaar op rij ongeslagen op Anfield. Een doelpunt vlak voor rust van aanvoerder William Gallas tegen zijn oude club was genoeg voor Arsenal
om de winst naar zich toe te trekken. Robin van Persie viel in de 69e minuut in. Carlos Tévez schoot uit een hoekschop van dichtbij de 1-0 binnen voor Man United bij Liverpool. Arsenal gaat nu aan kop met één punt voorsprong op concurrent Manchester United. Chelsea volgt op drie punten afstand. Liverpool zakte met een wedstrijd minder gespeeld naar de vijfde plek, op tien punten achterstand van Arsenal.
Het profiel Om goed invulling te kunnen geven aan deze pioniersfunctie zoeken we ondernemende kandidaten met uitstekende communicatieve vaardigheden, bijzondere verkoopvaardigheden en het vermogen strategische doelstellingen te vertalen naar tactisch beleid. Je spreekt de taal van de HR-manager en je bezit de dynamiek en het aanpassingsvermogen om snel te schakelen tussen de verschillende MT-leden. Je hebt een afgeronde universitaire opleiding richting (Strategisch) HRM, Beleidswetenschappen, Bedrijfskunde of Organisatiekunde en minimaal 3 tot 5 jaar aantoonbare ervaring in organisatieontwikkeling. Je bent in bezit van een rijbewijs en bent bereid te reizen in Nederland en soms daarbuiten. Ons aanbod Een ambitieuze, informele organisatie waar plaats is voor eigen inbreng en professionaliteit. Je krijgt de kans onorthodoxe wegen te bewandelen en oplossingen te vinden voor vraagstukken bij onze klanten. Omdat wij vooraan willen staan bij de ontwikkeling en trends in de wereld van HRD investeren wij in onze eigen medewerkers middels opleidingen en trainingen. Wij vragen hierin een gezonde ambitie om jezelf continu te verbeteren. Daarnaast bieden wij een uitstekend salaris met een grote mate van vrijheid en zelfstandigheid in het werk. Je werkt met omzetdoelstellingen. Bij goed presteren ontvang je een omzetafhankelijke bonus. Empower yourself, kom in actie! Voor meer informatie over deze functie kun je contact opnemen met Jan Spier (06-53733073) of Hans Sliepenbeek (06-50298699). Je sollicitatiebrief met c.v. kun je voor 7 januari 2008 richten aan VAPRO-OVP t.a.v. Reshma Visschers, Postbus 93, 2260 AB Leidschendam of stuur een email naar [email protected]. Uitgebreidere informatie kun je vinden op www.vapro-ovp.com. Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Vergeetachtige Rossini De 17-jarige Gianluca Nijholt, zoon van Stormvogels Telstar-trainer Luc, maakte gisteren zijn debuut voor FC Utrecht. Met dank aan Guiseppe Rossini: die had zijn shirt in de kleedkamer laten liggen.
Empowering people and industries
Sport
26
Masters Renée Reinhard verrassende winnares in Rotterdam
‘We moeten laten zien dat tennis cool is’ Renée Reinhard (17), de nummer 684 van de wereld, won gisteren de Masters in Rotterdam. Haar zege was mooi maar ook veelzeggend. Jan-Cees Butter ROTTERDAM
...
Een 17-jarig meisje uit Alkmaar vertelde gistermiddag tamelijk sereen over een sensationele overwinning bij de Masters in Rotterdam. Tennisster Renée Reinhard won de finale in drie sets (7-6, 6-3 en 6-2) van Michaella Krajicek, de mondiale nummer 33. Krajicek, die zichtbaar hinder ondervond van een polsblessure, won de afgelopen drie edities van de Masters. ‘Ik ben teleurgesteld’, zei ze na afloop. ‘Ik speelde misschien op 25 procent van m’n kunnen, maar ik wilde per se spelen.’ Hoewel Reinhard alle lof toekomt, toonde de verrassing eens te meer aan dat het Nederlandse vrouwentennis zich in een deplorabele staat bevindt. Eerder deze week maakte Elise Tamaëla, de nummer twee van Nederland, bekend dat ze stopt met proftennis. Ze wil zich richten op haar studie, nadat ze voor haar gevoel geen progressie meer heeft gemaakt. Achter Michaëlla Krajicek (18) gaapt nu een groot gat. Brenda Schultz-McCarthy, een vrouw van 37 jaar, is nu de op één na beste Nederlandse tennisster. Veel talentvolle speelsters, zoals Renée Reinhard en Michelle Gerards
Renée Reinhard versloeg Michaella Krajicek in drie sets. GUIDO BENSCHOP
zagen een bestaan als proftennisster niet zitten. Ze gaven studie voorrang, liepen op tegen heimwee – een gevolg van het vele reizen – of waren mentaal niet geschikt. Gevolg is dat ze kiezen voor een maatschappelijke carrière en tennis beschouwen als een mooie hobby. Reinhard: ‘Ik heb de
laatste tijd veel gedacht over de vraag: wat wil ik nu? Het ging met ups en downs. Maar ik weet dat het erin zit.’ Feit is dat alle hoop gevestigd is op Michaëlla Krajicek. De KNLTB, de nationale tennisbond, kondigt beterschap aan. Afgelopen donderdag gaven Rohan
Goetzke, Jan Siemerink en Manon Bollegraf een persconferentie waar de toekomst van het tennis werd besproken. ‘We moeten weer laten zien dat tennis cool is’, zei technisch directeur Rohan Goetzke. Goetzke: ‘Tegelijkertijd moet onze gedachtegang veranderen. Nederlan-
ders klagen veel. Dat is nooit goed, want het levert negatieve energie op. We kunnen spreken over de dingen die slecht gaan, maar we kunnen ook de positieve elementen eruit pikken en daarop verder bouwen.’ In februari speelt het Nederlandse Fed Cup-team een gecompliceerd toernooi, met als inzet een plaats bij de wereldgroep. Bondscoach Manon Bollegraf is niet van zins Tamaëla op te nemen in haar selectie, ook al voelt Tamaëla zich daartoe bereid omdat ze fit genoeg is. Bollegraf: ‘Het gaat mij niet om het fit zijn. Elise heeft aangegeven dat ze niet meer gemotiveerd is voor professioneel tennis. Zodra zij dus tegenslag ondervindt, zal ze daar niet mee om kunnen gaan. Zo iemand kan ik niet gebruiken.’ Vandaag zal zij haar definitieve selectie bekendmaken. De Nederlandse tennisbond denkt dat de magere jaren een gepasseerd station zijn. Goetzke: ‘In de jeugd speelt een aantal talentvolle spelers. Ze moeten beseffen dat tennis geen hobby is. Het is werk. Tennis is geen levensstijl; de route naar de top is keihard. Zo moeten we het benaderen.’ Reinhard, die eerder dit jaar ook Nederlands kampioen in de buitenlucht werd, speelde gisteren geduldig, loerde op haar kansen en bracht haar tegenstander met krachtige slagen in de problemen. Bij de heren won Igor Sijsling de finale van Jesse Huta Galung (7-5, 2-6, 6-3). 1
Voetbal Andries Jonker blijft voorlopig interim in Tilburg
Niemand die trainer wil worden bij Willem II Al anderhalve maand is Willem II tevergeefs bezig om een opvolger voor de ontslagen Dennis van Wijk te vinden. Niemand die zijn neus wil steken in het Tilburgse wespennest. Iwan Tol AMSTERDAM
...
Terwijl de competitie alweer bijna halverwege is, heeft Willem II nog
steeds niet gescoord buitenshuis. Ook gisteren, in en tegen Groningen, behielden de Tilburgers ‘de nul’ in een uitwedstrijd (1-0). De opmerkelijke reeks zegt veel, zo niet alles over de deplorabele staat waarin de Tilburgse club verkeert: in een tijdspanne van nog geen half jaar verkocht de club zijn twee sterspelers (El Hamdaoui en Hadouir), werd de trainer (Van Wijk) ontslagen, vertrok in diens kielzog het bestuurslid tech-
nische zaken (Wassing), besloot de hoofd-scouting (Zwamborn) op te stappen en werd de man die de lange termijn moet bewaken (technisch manager Andries Jonker) plotseling trainer en moet hij het in Tilburg op korte termijn weer op de rails zien te krijgen. Dat lukt Jonker overigens maar mondjesmaat. Van de vijf wedstrijden waarover hij de eindverantwoordelijkheid droeg, wist hij er maar één te winnen: thuis tegen Excelsior (60). Toch wordt deze week naar alle waarschijnlijkheid bekend dat hij ook de laatste drie wedstrijden van dit jaar bij Willem II op de bank zal zitten. De reden daarvoor is even simpel als
beklagenswaardig: die drie wedstrijden worden in een tijdsbestek van tien dagen gespeeld en nu Willem II stuurloos is op technisch vlak heeft Jonker gewoonweg onvoldoende tijd om uitgebreid een nieuwe kandidaat te screenen. Zijn adagium luidt dan ook: ‘Liever een dag langer wachten met het aanstellen van een trainer dan te snel een verkeerde aanstellen.’ Wie denkt dat hij zelf vastgebakken zit aan de trainersstoel, heeft het mis. ‘Het zou juist goed zijn als er een nieuwe man komt, want dan kan ik weer tussen de vier muren van mijn kantoor het werk voor de lange termijn doen,’ aldus Jonker. Maar voorlopig blijft dat werk nog
eventjes liggen, want van alle trainers die Jonker tot nu toe benaderde, was er niet eentje die ‘ja’ zei tegen zijn aanbod om de ontstane vacature van hoofdtrainer in Tilburg op te vullen. Echt opmerkelijk is dat niet, want het sportieve plaatje bij Willem II ziet er per slot van rekening alles behalve aanlokkelijk uit: een stuurloze club, een morrende achterban en spelers met een gebrek aan kwaliteit of zelfvertrouwen. Elke zichzelf respecterende trainer zal zijn vingers niet branden aan de club met het hoogste afbrandrisico van de Eredivisie. Tenzij hij destructief van aard is of wel een erg hoge eigendunk heeft. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................ Biedt aan een uitdagende functie als:
Systeem- Applicatiebeheerder (1.0fte. 36,86 uur per week) • Zorgdragen voor een optimale werking van het systeem. • Zorgdragen voor een optimaal gebruik van de applicaties en het uitvoeren van up-dates. • Het bewaken van de capaciteit. • Adviseren van de schoolleiding. • Aansturen van de afdeling systeembeheer (bestaande uit één medewerker en 2 stagiaires per schooljaar). • Ondersteunen van gebruikers en verhelpen van storingen. Salarisschaal 8 (max 2.770) Durf je deze uitdaging aan kijk dan op www.ashram.nl voor verdere informatie. Schriftelijke sollicitaties, voorzien van een c.v., worden tegemoet gezien voor 7 januari 2008 aan het adres van de school. [email protected] 0172-423035 Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
Verdediging thuisploeg blundert
PICS UNITED
NAC BREDA THUIS VERNEDERD DOOR SC HEERENVEEN SC Heerenveen heeft dit weekend de strijd om de vierde plaats gewonnen. Waar Roda JC vrijdag verrassend onderuit ging tegen Sparta, boekten de Friezen in Breda een overtuigende 5-1 zege op directe concurrent NAC. Heerenveen komt in punten zelfs op gelijke hoogte met nummer drie Feyenoord, dat dit weekend door politiestakingen niet in actie komt. Nadat Heerenveen in de openingsfase nog enkele kansen had laten liggen, open-
de Gerald Sibon na 24 minuten de score. In de tweede helft stortte de formatie van Ernie Brandts als een kaartenhuis ineen. Door blunders van doelman Jelle ten Rouwelaar en verdedigers Rob Penders en Patrick Mtiliga liep Heerenveen uit naar 0-5. De 18-jarige Braziliaan Paulo Henrique luisterde zijn debuut op met twee treffers. NAC redde in de slotfase nog wel de eer. Invaller Gertjan Tamerus schoot raak uit een vrije trap.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Capello wint de cup (1)
Capello wint de cup (2)
Bondscoach Fabio Capello toont zich zeker van zijn zaak in News of the World: het Engelse nationale elftal wordt wereldkampioen!
Capello: ‘Ik win de wereldcup. Als ik daar geen vertrouwen in had gehad, dan had ik deze baan nooit aangenomen. Dan was ik blijven golfen.’
Sport
27
Harris Huizingh
Oud-voetballer in uniform vindt dat Henk Kesler onzin uitkraamt AMSTERDAM
En juist daar is het om te doen, de salarissen; die moeten hoger.
’s Lands bekendste voetballer in politie-uniform is Harris Huizingh. De oud-spits van BV Veendam, FC Groningen en Heerenveen combineerde het voetballen met een baan bij de politie in Ter Apel. Ook na zijn carrière bleef hij de politie in Ter Apel trouw, hij werkt nu op de afdeling personeelszaken. ‘Simpel gezegd: ik moet zorgen dat de salarissen op tijd worden overgemaakt.’
‘Ik geef mijn collega’s op straat daarin groot gelijk. De politie krijgt de zwartepiet omdat het, hoe heet dat ook alweer, superweekend, niet is doorgegaan, maar dat is in mijn ogen niet terecht. Als je iets wilt bereiken, dan moet je aandacht krijgen, en die is er volop geweest de afgelopen dagen. Als oud-voetballer vind ik het jammer dat het voetballen niet is doorgegaan, maar meer ook niet. Ik kan de acties goed begrijpen.’
Iwan Tol
...
Leg eens uit, wat willen jullie?
Harris Huizingh. PICS UNITED
‘Het gaat vooral om mijn collega’s op straat. Zij staan dagelijks bloot aan gevaar. Tegenover dat risico mag best een stukje salarisverhoging staan, vinden we. Bovendien is er al twee jaar geen salarisverhoging geweest, terwijl andere overheden dat wél hebben gekregen. Neem defensie, daar zijn de lonen in de afgelopen jaren gestegen, terwijl die bij ons al twee jaar bevroren zijn. Volgens de minister is er nog genoeg speelruimte om te onderhandelen, maar dat is niet waar.
De onderhandelingen zaten al weken muurvast.’
KNVB-directeur Henk Kesler vindt de politie maar een stel verwende kerels die geen loonsverhoging verdienen. ‘Maar Kesler heeft dan ook makkelijk praten vanuit zijn ivoren toren. Hij hoeft niet de straat op en loopt achter zijn bureau geen enkel risico. En dan krijgt hij er ook nog eens vorstelijk voor betaald. Nee, het is het echt onzin wat hij uitkraamt.’ 1
Reportage Hackney Marshes is dé verzamelplaats voor rasechte amateurs
Altijd voetbal tussen de torenflats Op de 87 velden van Hackney Marshes gaat zondags het voetbal altíjd door. Een reportage vanuit het grootste amateurcomplex van Europa, gemaakt op de dag dat de Nederlandse voetballiefhebber naar schaatsen en handbal moest kijken. Arjen van der Horst LONDEN
...
Van alle kanten komen ze aanzwermen. Jochies van tien op een crossfiets, veertigers met dikke bierbuiken in hun auto. Andere teams arriveren te voet. Het is een ritueel dat zich elke zondag voltrekt op de Hackney Marshes in Oost-Londen, een gigantisch openluchtcomplex met 87 sportvelden. Hier speelt een mengelmoes van kroegteams, jeugdclubs en elftallen uit de laagste amateurdivisies hun wekelijkse partijtje voetbal. Al doen de grauwe torenflats en elektriciteitsmasten langs de sportvelden anders vermoeden, dit is een van de kleurrijkste ontmoetingsplaatsen van de Britse hoofdstad. Een glimmende bus met het ‘kakkersteam’ rijdt het parkeerterrein op. Blanke jongens met gloednieuwe trainingspakken en grote sporttassen stappen uit. Even later hobbelt een aftandse Ford Escort binnen waarin zich zes rastafari’s hebben gepropt. Rangen en standen spelen hier geen rol. Alleen de liefde voor het voetbal telt. De verkleedruimte, een onopvallend gebouw van rode bakstenen, is een klein Babylon. Engels vermengt zich met Arabisch, Farsi, Servokroatisch, Nigeriaans, Pools en Jamaicaanse slang. Het stinkt er naar zweet en rottend gras. Sommige teams maken liever geen gebruik van de krappe
Rangen en standen spelen geen rol op de velden van Hackney Marshes, Europa’s grootste amateurcomplex.
ruimte en verkleden zich buiten op de velden. ‘Laten we zeggen dat het niet de modernste faciliteiten zijn’, grijnst een teambegeleider. De Hackney Marshes zijn een begrip in Groot-Brittannië. Het is de grootste verzameling sportvelden in Europa. Voetballers als David Beckham, Chelsea-aanvoerder John Terry en oud-bondscoach Terry Venables leerden hier tegen een bal aan trappen. Het sportcomplex is een van de weinige groene plekken in de grijze omgeving van Oost-Londen. Voetbalvelden als deze worden steeds zeldzamer. Sinds 1992 is bijna de helft van alle Britse sportvelden (34.000 in totaal) verdwenen, veelal om plaats te maken voor dure appar-
tementen. Ook de Hackney Marshes staan onder druk. De Olympische Spelen zijn in aantocht en een deel van de velden zal straks (tijdelijk) onder een dikke laag asfalt verdwijnen om ruimte te maken voor een Olympische parkeerplaats. Maar duurt nog jaren voordat de bulldozers arriveren. Tot die tijd zullen honderd teams hun wekelijkse partijtje voetbal kunnen spelen. Een van de eerste elftallen die deze zondag het veld betreedt, is het Regional Community Centre (RCC), een jeugdteam uit de Londense wijk Hackney. Dertien spelers van twaalf en dertien jaar oud rennen zich bibberend warm. De temperatuur ligt net boven het vriespunt en de grasmat is
half bevroren, half modder. Alleen de felle winterzon brengt wat warmte. Na een korte warming-up begint de wedstrijd tegen de Royal Falcons. Al na één minuut komt RCC op voorsprong. Toch staat trainer Marc Harrison, een rijzige Jamaicaan, grommend en vloekend langs de kant. ‘Hee, hee, wat zeg ik nou. Vasthouden die bal, rondpassen en voorwaarts.’ Zijn woorden hebben nauwelijks effect. De Royal Falcons zijn duidelijk het dominante team en binnen twintig minuten hebben ze hun achterstand omgebogen in een 1-2 voorsprong. Tijdens de rust krijgen de spelers de volle laag van Harrison. ‘Dit geloof je toch niet? Ik zie geen zweet op jul-
lie gezichten, dat betekent dus dat jullie stilstaan.’ Harrison richt zijn kritiek vooral op Justin, een verdediger. Justin, een ventje van twaalf, kijkt bedremmeld naar de grond. Maar achter de gespierde taal van Harrison schuilt een zacht karakter. Ook al bestaat RCC nog geen drie jaar, het is een hechte club waar iedereen op elkaar let. ‘Ik maak me een beetje zorgen om Justin’, zegt Harrison als de tweede helft alweer is begonnen. ‘Vorig seizoen maakte hij dit soort fouten niet. Na de zomer is hij naar een school voor kinderen met leerproblemen gegaan. Sindsdien bakt hij er weinig van.’ In tweede helft voetbalt RCC stukken beter en eindigt de wedstrijd met een 2-2 gelijkspel. Harrison is gematigd tevreden. ‘Het resultaat is okay, de Royal Falcons zijn nu eenmaal een sterke tegenstander. Maar we spelen nog steeds ver onder ons kunnen.’ De trainer is blij met een sportcomplex als de Hackney Marshes. ‘Tegen een bal trappen, wat lol hebben. Daar gaat het om. Het is voor jochies als deze moeilijk om zich bij een sportclub aan te sluiten. In de hele wijk Hackney bestaan maar twee clubs voor de jeugd.’ RCC heeft moeite financieel rond te komen. De club wordt ‘met schoenveters’ bij elkaar gehouden, zegt Harrison. ‘Engeland heeft sinds vrijdag een nieuwe bondscoach, Fabio Capello. Hij krijgt 6,5 miljoen pond (9 miljoen euro) per jaar. Als de voetbalbond daar nu een miljoen vanaf haalt en dat aan jongerenclubs besteedt. Daar zou de sport in Engeland baat bij hebben. Het grote geld heeft het professionele voetbal verpest. Met liefde voor de sport heeft het weinig meer te maken.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................... ................................................................................ ............................................................................... KORT
Inspiratieloze aanvallen
FC Utrecht boekt derde thuiszege op rij
MATIG VITESSE STERK GENOEG VOOR WINST OP EXCELSIOR
UITSLAGEN EN RANGLIJST
Vitesse heeft voor het eerst in zes wedstrijden weer eens gewonnen. Het spel was weinig overtuigend maar toch was de ploeg van trainer Aad de Mos in Arnhem met 3-0 te sterk voor Excelsior. De Rotterdammers beperkten zich tot verdedigen en toonde zelfs bij achterstand nauwelijks daadkracht. Het eerste half uur was niet om aan te zien. Vitesse probeerde wel aan te vallen, maar miste de nodige creativiteit. Gaandeweg de eerste helft her-
Zaterdag NAC Breda - SC Heerenveen . . . . . . 1-5 FC Twente - VVV Venlo . . . . . . . . . . 1-1 De Graafschap - NEC . . . . . . . . . . . . 1-1 Feyenoord - AZ . . . . . . . . . . . . . afgelast
111
FC Utrecht zette gisteren het bezoekende Heracles Almelo, zestiende op de ranglijst, met 3-1 aan de kant. De ploeg boekte daarmee zijn derde thuiszege op rij. De bezoekers kregen in de eerste tien minuten twee goede kansen, maar benutten deze niet. Twee goals van aanvoerder Gregoor van Dijk, waarvan een uit een strafschop, en een doelpunt van Leroy George zorgden voor een 3-0 voorsprong. In de laatste minuten zorgde Eddy Bosnar voor een Almelose eretreffer.
stelde Vitesse zich enigszins en kreeg het via Jasar Takak, Santi Kolk en Civard Sprockel een paar kleine kansen. Na rust kwam Vitesse al snel op 1-0 toen Kolk zijn vierde kans van de wedstrijd benutte door aan buitenspel te ontsnappen. Ook daarna domineerde Vitesse en werd het in de slotfase via Gommans vanaf elf meter en een intikker van Kolk nog 3-0. Vitesse klimt naar de negende plaats, Excelsior blijft hekkensluiter.
Vrijdag Roda JC - Sparta . . . . . . . . . . . . . . . . 2-3
Zondag Ajax - PSV . . . . . . . . . . . . . . . . . afgelast FC Groningen - Willem II . . . . . . . . . 1-0 FC Utrecht - Heracles . . . . . . . . . . . . 3-1 Vitesse - Excelsior . . . . . . . . . . . . . . 3-0
1 Ajax . . . . . . . . . . . . . . 2 PSV . . . . . . . . . . . . . . . 3 Feyenoord . . . . . . . . . 4 sc Heerenveen . . . . . 5 FC Twente . . . . . . . . . 6 Roda JC . . . . . . . . . . . . 7 NAC Breda . . . . . . . . . 8 FC Utrecht . . . . . . . . . 9 FC Groningen . . . . . . . 10 AZ . . . . . . . . . . . . . . . 11 Vitesse . . . . . . . . . . . 12 De Graafschap . . . . . 13 NEC . . . . . . . . . . . . . 14 Sparta . . . . . . . . . . . 15 VVV Venlo . . . . . . . . 16 Heracles . . . . . . . . . . 17 Willem II . . . . . . . . . 18 Excelsior . . . . . . . . .
14-31 14-30 14-29 15-29 15-25 15-25 15-25 15-24 15-24 14-21 15-21 15-19 15-12 15-12 15-12 15-10 15-9 15-9
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Capello wint de cup (3)
Capello wint de cup (4)
Capello wint de cup (5)
Capello krijgt bijval van Geoff Hurst, de oudspeler die Engeland in 1966 naar het wereldkampioenschap schoot met een hattrick.
‘Alle sterren die onder hem hebben gespeeld, moesten ook gewoon hun plekje verdienen’, zei Hurst. ‘Dat lijkt mij een stimulans voor dit team.’
‘Je hoeft Frank Lampard niet te coachen als hij een bal trapt, of Steven Gerrard te vertellen hoe hij moet spelen’, zegt hij. ‘Maar je moet de groep managen met discipline om het beste uit hen te halen.’
De mannenhuid is doordrenkt met testosteron; zij veroudert minder snel. Maar de rimpels zijn dieper.
NIEUW BIJ UW APOTHEEK
Reti-Fill
CORRIGEREND ANTI-RIMPEL CONCENTRAAT. ANTI-UVA
Retinol + Pure vitamine C om diepe rimpels op te vullen. Doeltreffendheid bewezen door dermatologen. Vanaf 1 maand: +50% gladdere huid. Vanaf 2 maanden: -30% diepe rimpels*. Hypoallergeen. Getest op de gevoelige huid. *neus-lippenplooi. Klinisch getest bij 41 personen.
Adviesprijs 21,50
V I C H Y. U W H U I D W E E R S P I E G E LT U W G E Z O N D H E I D Ga naar uw apotheek voor advies of kijk voor het gehele Vichy Homme assortiment op www.vichy.nl