NOG Brussel:19 november2007
Damesen heren, Het doet me deugdom als burgemeester van de 'kleinste metropool van Europa' vanavondhier btj u te gastte mogenzijn in de hoofclstad van Europa.
Die bijnaam,'kleinstemetropoolvan Europa',heeftMaastrichtbegin j arennegentiggekregen. Er vestigdenzich in die tijd namelijk meerdereEuropeseinstitutenin onzevrij kleine provinciehoofdstad.
Dat wasniet zo vreemd. Wantin Maastrichtis, zoalsu weet,in 1992deEuropese Unie geborenentot de invoeringvan deEurobesloten. Maar nog meerbepalendvoor het Europeseprofiel is de geografische ligging.
De hele regio Zuid-Limburg,waar Maastrichthet dynamische centrumvan is, grenstimmersvoor 220 kilometer aanEuropaen slechtsacht kilometeÍ aanNederland.
Met anderewoorden:we liggen in hartje Europa.
In tegenstelling tot deRandstad, die wellichtzo heetomdathet inderdaadaande randvan Europaligt.
Zou daarmeeook deHaagseEuroscepsis te verklarenzijn?Misschien wel! In elk gevalzouje grofivegkunnenzeggendatMaastrichteenruit vormt met die anderetypischeEU-stedenBrussel,Straatsburg en Luxemburg.
Vandaardat Maastrichtook wel eensBrussel-Oostwordt genoemd. Hoewel wijzelf natuurlijk liever Brusseltot Maastricht-Westzouden omdopen. Maar misschienis dat voorlopig nog iets te opportunistisch!
Damesen heren, Hoe Europeesmijn stadis, valt te illustrerenmet het feit datje vanuit Maastrichtsnellerde Big Ben ziet dande Martinitoren.
Want Maastrichtis op I I decembervorig jaar als eerstestadin Nederlandaangeslotenop het Europesehogesnelheidsnet.
De meestevan u wachtenwaarschijnlijk al heel lang totdat eindelijk de TGV naarNederland,naarde Randstad,gaatrijden. Nou, bij onsnjdt die al!
Want als het om de snelletrein gaatis MaastrichteenBelgisch station, opgenomenin de dienstregelingvan de NMBS.
Zeg maargerust,Maastrichtis eensoortGaredu Nord van LiègeCentral.
Damesen heren, Ik vertel u dit allemaalom aante tonen hoe sterkde Europese oriëntatievan Maastrichtis.
Dat juichen we zekertoe, het biedt de stadeenkansrijkepositie.
Maar het heeft ook nadelen.dat kunnenwe niet ontkennen.
We worden namelijk als geenanderestadmet eenvan de grootste Europeseproblemengeconfronteerd.
Ik bedoelhet drugstoerisme,dat eenrechtstreeksgevolg is van de grote verschillenin nationaledrugswetgevingin de EU-lidstaten.
Zoalsik zojuisl al zei;het is geografischbepaald.
Belgiëligt op driekilometer,Duitslandop dertigkilometeren LuxemburgenNoord-Frankrijkop tweeuur rijden.
Vier landen,iedermethun eigendrugsbeleid.
Nederlandneemt ten aanzienvan de cannabisin Europa een aparte plaatsin.
Bezit van cannabisvoor eigengebruik,met eenmaximum van 5 gram, geldt in Nederlandniet als misdrijf. Je kunt het verknjgen in de erkendecoffeeshops,die het mogen verkopenindien ze aaneenreeksvan voorwaardenvoldoen.
In de buurlandenBelgie en Duitslandmagje het in feite niet hebben en is het dus nergenslegaalte koop. }l4.áán, en daarin zit de crux, de politie in die landentreedt niet op tesenhet bezit van kleinehoeveelheden.
Dus waar gaanal die mensennaartoe voor hunjointje? Inderdaad,de grensover. Nederlandse
En dat leidt er toe dat onzeregio dagelijksoverspoeldwordt door cannabisgebruikers uit omliggendelanden.
Maastrichtontvangtjaarlijks 1,5miljoendrugstoeristen, datzijn er duszo'n vierduizendper dag.
En dat is an sichniet eenshet grootsteprobleem.Dat wil zeggenze Zekomensewoonom te komenniet om overlastte veroorzaken. kopenof te gebruiken.
Bovendienkopenze ook nog vele anderespullen.Dus de Hollandse koopmansgeest vaarter wel bij.
De drugstoeristenhoudenzich in principe aande regels. Omdatze liever in de veilige omgevingvan de vergunninghoudende coffeeshopsverkeren,dan dat ze aande keihardestraathandelzijn overgeleverd. Terwijl de coffeeshophouders op hun beurt de regel nalevenom niet de vergunning kwijt te raken.
Waar ons probleemwél in zit, damesen heren,zijn de aantallendie ik zojuistnoemde.
Daardooris er namelijk sprakevan eengigantischedoelgroep,die een aanzuigendewerking heeft op de zwaremisdaad.
Ik bedoeldan criminelendie zichbezis.houdenmet straathandelen harddrugs.
Ze loerenalsjagers op hun prooi.
Zienze eenauto met Frans,Belgisch of Duits kentekenmet enkele jongerenerin, dan wordt die klem geredenen de inzittendenmet geweld gedwongendrugste kopen.Ook harddrugs.
Ik kan u verzekerendat het met toenemendgrof geweld in het openbaargepaardgaat.
Onveiligheiden aantastingvan de leefbaarheidvoor onzeinwoners zijn het gevolg.
Damesen heren, Ik heb al vele maatregelengetroffenom de overlastvan het drugstoerismetegente gaan.
Om te beginneneenstrikte nalevingvan de wettelijke richtlijnen voor coffeeshops.B ij overtredingenschromenwe niet verguÍrninghoudende de zaakte sluiten.
Maastrichttelde in2002 bij mijn aantreden25coffeeshops.Inmiddels zijn het er nog 14.
'We pakkenwe keihardaan. zettenextra Ook de drugsrunners politiesterktein om ze vanstraatte halenente vervolgen.
Maarde besteoplossingis het zogeheten spreidingsbeleid, waarmee we dit nEaarzijnbegonnen.
Daarwaarsprakeis van overconcentratie of waarcoffeeshops te kort we ze naardebuitengebieden. bij scholenliggen,verplaatsen Zodatbijvoorbeeldbezoekers vanuithet zuidengelijk aande zuidzijde van de stadterechtkunnenzonderde woonwijkenof het centrumte doorkruisen.
Daarmeedringenwe niet alleende overlastterug in wijken met een V/e krijgen op dezewrlze ook veel betergreepop de overconcentratie. handel,omdatin de openruimte meer controlemogelijk is.
Dat plan heeft me echtereenstorfvloed aankritiek opgeleverdvan de B elgischebuurgemeenten. Want ze vinden dat er geencoffeeshopsbij hun in de buurt mogen komen. Maar hoe kun je dat in eenstaddie aande grensligt nu voorkomen?
"Beste, In feite zeggende Belgischebuurtgemeenten: ga maarallemaalmassaalnaarNederland.Maar o cannabisgebruikers wee Maastricht,durf niet de overlastdie wij jullie bezorgenop te lossen."
Ik zaI me verder onthoudenvan eenwaardeoordeelover de houding van de buren.Want ik snaphrin probleemook wel. Laat ik liever bekijken hoe we dit vervelendvraagstuksamenkunnen oplossen.
We moetendan allereerstconstaterendat we in de grensstreekvan elkaarafhankelijkzijn.
Het zou dan ook goed zijn om als Euregionalepartnerseendrachtigop te trekkenrichting nationaleoverheden. Om een gezamenlijkplan van aanpakte maken en daarvoorde beleidsruimtete eisen.
Alleen met eenop maat gemaaktEuregionaaldrugsbeleid,zijn we in staatde overlasten de criminaliteit aante pakken.
Damesen heren, Er is echternog eentweedeaspect.
Al die honderdenkilo's cannabisdie de drugstoeristendagelijks afnemen,moetenook worden geproduceerd. Uiteraard,zegt u!
Maar dat gebeurtin Nederlandverplicht illegaal!
Inderdaad,dat is het bizarrevan het Nederlandsebeleid: cannabismag in coffeeshopsworden verkocht) maar dezecoffeeshopskunnen hun voorraadnergensoffi cieel inkopen.
We doen alsof het plotselinguit de lucht komt vallen. Het is alsofje tegeneenbakker zegt:je mag brood verkopen,maar geenmeel inslaan.
Dat leidt ertoedat eveneensdie achterdeurvan de coffeeshopshet domein is van de zwarccriminaliteit.
Goed georganiseerde, criminelebendeshebbende productiein handen. Zehebbeneennetwerk van vele particulieren,die hun schuurtje, garageof kelderstegenforse beloningter beschikkingte stellenvoor hennepplantages.
politieagenten in om deze UiteraardzetMaastrichtjaarlijkshonderden criminaliteitte bestrijden. Maarhet is dweilenmetdekraanopen.
Meerdan 100.000manurenbesteedtdepolitie inmiddelsjaarlijksaan hetoprollenen ontmantelen van cannabisplantages.
Het leidt tot nietsandersdaneenverdereverspreidingvan de gaat. productie,die steedsmeerondergronds En dat de georganiseerde criminaliteitnogharderwordt.
Die criminaliteit strekt zich ook uit naarde aangrenzenderegio's, naar België en Duitsland.V/ant criminelendenkenniet in grenzen.
Ook dit toont aartdatde drugsproblematiekvoor de geheleEuregio last is. eengemeenschappelijke De burenworden geconfronteerdmet het tweeslachtigeNederlandse beleid.
Kortom, als Nederland,België en Duitslandelk afzonderlijke,niet op elkaarafgestemdeoplossingenbedenken,dan schietenwe niets op. Daaromheb ik de burgemeesters van de omliggendegemeenten- met nameook de Belgische- uitgenodigdzitting te nemenin de begeleidingscommissie voor het Maastrichtsedrugsbeleid.
Om die noodzakelijkesamenwerkingin onzestrijd tegen drugsoverlastin de euregioeindelijk tot te brengen.
Damesenheren, De grotevraagis welk beleideffectheeft:strengerepressie ofjuist regulerenen controleren. consequent
De eersteoptie zou betekenendat we alle coffeeshopsin de regio sluiten. Dat is naarmrjn mening niet realistisch.De productieen verkoop gaan dan totaal ondergrondsgaanen daarmeeverliezenwe alle controle.
De markÍ roei je immersniet uit, bewijzen de landenmet eenstrenge repressieen tegelijk een zeerhoog cannabisgebruik.
Die tweedeoptie- regulerendus- vergtbestuurlijkemoed. Maarhij biedtwel eenoplossing. Let wel: dezeburgemeester is geenwarÍnpleitbezorger van en ik pleit ook níetvoor hetvolledigvrijgevenvan de cannabisgebruik softdrugverkoop en deproductie. Integendeel:ik bepleitjuist eensysteemvan controleen regulering. Om zo eeneindete makenaande overlast.
Wat verkochtmag worden via de erkendecoffeeshopsmoet ook ondertoezichten controle- kunnenworden geproduceerd. Geengram meer.
Een geslotenboekhoudingdus,waarbinnende productie,distributie en consumptievan cannabisin balansis en aanstrikte regels gebonden. Alle illegale productiedaarbuitenzal keihardworden aangepakten bestreden.
Damesen heren, Ik zou hier eenparallel willen trekkenmet dat anderegenotmiddel,de alcohol.
We kennenimmers eenheel pakketvan regelsen vergunningenrond de de alcohol:het produceren,de kwaliteit, het alcoholpercentage, mate waarin reclamegemaaktmag worden,de leeftijd waaropje het mag kopen,enzovoort. Uit Amerika kennenwe de zogenaamde'drooglegging'.Van 1920ïot 1933werd alle productieen handelin alcoholischedrankenverboden.
Het is eenschoolvoorbeeldvan eentotaal mislukt experimentin osocialengeneering'. En net zomin alsje alcoholkunt uitbannen,kun je naarmrjn vaste overtuigingde cannabisuitbannen.
Dejarenvan de drooglegging warenoverigenswel goudenjarenvoor degeorganiseerde misdaad. Toende droogleggingwerdteruggedraaid, zagde maffia haargrote bronvan inkomstenverdwijnen.
Zo moethet ook met cannabis.De overlastmoet worden teruggedrongenen de misdaadmoet de voet dwarsworden gezet. We moetendus regelsstellenen toezienop de strikte naleving daarvan.
Trekken we daardoordan nóg meer drugstoeristenaan? Nee, want aande voorkantvan de coffeeshopveranderter niks, alleen aan de achterkant.
Trekken we daardoormeer criminelen aan? Nee, want het wordt juist minder interessantvoor de georganiseerde misdaad.
Is het eenuitbreidingvan het gedoogbeleid? Nee, al helemaalniet, want nri gedogenwe dat de illegaliteit de coffeeshopsbevoorraadt.En straksgaanwe juist strengtoezicht houden.
Is het lastiguit te leggenin deEU? JáI
Ja,het is lastig uit te leggen.
Want onzeregeringsleiders blijven elkaarvoorhoudendatdenul-optie haalbaaris. Terwijl toch iedereenweetdatcannabisniet uit te roeien is, netzo min alsalcohol. De owaron drugs'heeft inmiddelsmeer schadeveroorzaaktdan de drugs zelf, schrevenJosephMacNamara,GeorgeShultz, onze expremierDries van Agt en nog 500 andereinternationaleprominenten eentijdje geledenaanVN-chef Kofi Annan.
Heel veel Europesestedenen heel veel Europeseburgemeesters weten dat al lang. Ze pijzen de dag dat ze van hun regeringenmogen startenmet het oplossenvan eengroot probleem in plaats van het ontkennendaarvan.
Het is absoluutnoodzakelijkdat de EU-regeringenhun krampachtigheidafleggen,accepterendat cannabis,net als alcohol, deel uit maaktvan onzegenotmiddelenindustrie. En datjuist het regulerendaawanleidt tot harm reduction er minder criminaliteit.
Het moet uit de taboesfeer.
Want de war on drugs,zoalswe hemnu voerenin Europ&,heft vooral de mensendie nietsmet drugste makenhebben:de goedwillendeEUburgers.
Ik dank u voor uw aandacht.
