28/05/2015
NMBS: beter inschatten van de situatie en identificeren van de te volgen pistes 28 mei 2015
I. Internationale benchmark
1
28/05/2015
Benchmark: waarom deze oefening?
Een benchmark is een klassieke methode in het management van bedrijven. Hij maakt het mogelijk een vergelijking te maken met andere bedrijven uit dezelfde sector op basis van essentiële parameters en een beproefde methodologie. Dit soort analyses vereist dat we beschikken over zeer precieze gegevens, die verder gaan dan wat publiek toegankelijk is. Publieke gegevens, op basis van bijvoorbeeld nationale boekhoudkundige normen, vertekenen de vergelijking.
✗
✔
3
Benchmark: principes
▪ Uitvoeren van een benchmark die vergelijkbare informatie tussen operatoren oplevert – Selectie van vergelijkbare operatoren – Dezelfde scope van activiteit (binnenlands verkeer <300 km) – Directe input van andere operatoren – Gemeenschappelijk begrip van vergelijkbare indicatoren ▪ Bij het uitvoeren van de benchmark de vertrouwelijkheid van de informatie van de deelnemers bewaren (mededingingsrecht)
4
2
28/05/2015
Delta vs. NMBS (%)
Benchmark: samenvatting NMBS
Gemiddelde benchmark
Belangrijk verschil tussen de operationele performantie van NMBS en andere operatoren ▪ De commerciële (ticket) inkomsten uit passagiersvervoer (€ct/rkm) • • •
bedragen 629 mio EUR of 6,4 EUR cent / reizigers-km (rkm) het gemiddelde ligt 52% hoger minderinkomst voor NMBS van ~330 mio EUR
Ticket inkomsten per rkm (EUR ct/rkm)
▪ De kosten voor het passagiersvervoer (€/tkm) (exclusief infrastructuurvergoeding en stations) • bedragen 1.266 mio EUR of 16,9 EUR / trein-km (tkm) • het gemiddelde ligt 9% lager • meerkost voor NMBS van 110 mio EUR 5
Totale gebenchmarkte kosten per tkm1 (EUR/tkm)
1 Exclusief infrastructuurvergoeding voor alle operatoren; exclusief kosten voor de commerciële activiteiten binnen NMBS (vnl. commerciële activiteiten Stations, B-Europe en Freight Services); exclusief operationeel personeel in stations
Benchmark: samenvatting
Resultaten stemmen overeen met vorige benchmarkingsoefeningen
Tussen 2004 en 2013 boekte NMBS 1 tot 1,5% productiviteitswinst per jaar, wat in dezelfde grootte-orde is dan de productiviteitswinsten bij overige operatoren (maar op basis van een verschillend startpunt) Een recente vergelijking op basis van publieke gegevens stelde vast dat het standaardtarief voor een 2de klas ticket bij NMBS ~45% lager was dan het gemiddelde van 15 andere West-Europese operatoren
6
3
28/05/2015
Delta vs. NMBS (%)
Benchmark: Commerciële ticket inkomsten NMBS
Totale inkomsten per rkm1 (EUR ct/rkm)
Ticket inkomsten per rkm (EUR ct/rkm)
Ticket inkomsten per FTE2 (mio EUR/FTE)
Ticket inkomsten per zitplaats (EUR/zitplaats/ jaar)
Gemiddelde benchmark
-
Het verschil = staatstoelagen.
-
Vermindering van de toelagen verhoging van de andere inkomsten bronnen nodig
Gemiddelde van benchmark 52% hoger dan NMBS minderinkomst van ~330 mio EUR 7
1 Totale inkomsten zijn inclusief staatstoelagen en zijn daarom moeilijk vergelijkbaar tussen operatoren (niveau van subsidies staat in nauwe relatie met vb. het niveau van de infrastructuurvergoeding die sterk verschilt tussen de spelers en significant hoger is in België); exclusief de inkomsten uit commerciële activiteiten binnen NMBS (vnl. B-Europe en Freight Services) en exclusief concessies in de stations 2 In rekening genomen FTE: Treinpersoneel FTE, Productie ondersteuning FTE, Marketing en Sales FTE, Overhead FTE
Benchmark: Commerciële (ticket)inkomsten
Om dit verschil aan te pakken: • commercieel beleid • prijszetting Belangrijkste mogelijke maatregelen:
– – – – –
verhoging van de tarieven differentiëring van de tarieven volgens moment van reizen en/of moment van boeken en reisklasse verminderen van een aantal reizigerscategorieën die gratis reizen gewijzigde productmix: de verkoop moet meer gericht worden op producten met hogere inkomsten/rkm optimale proposities naar de juiste klantensegmenten
8
4
28/05/2015
Benchmark: commerciële ticketinkomsten NMBS heeft meest uitgebreide lijst van opgelegde doelgroepkortingen Doelgroep
Korting
Vastgelegd in
▪ Lange lijst van >15 doelgroepen met verplichte
▪ Type en niveau van korting
▪ Beheersovereenkomst
kortingen gedefinieerd in beheerscontract
▪ Senioren ▪ Begeleider van personen met beperkte mobiliteit ▪ 3de betaler overeenkomst voor studenten
gespecifieerd per doelgroep
▪ Substantieel buiten piek ▪ Gratis ▪ Gratis
▪ Beheersovereenkomst ▪ Beheersovereenkomst ▪ 3de betaler overeenkomst
▪ Wettelijke korting voor personen met beperkte mobiliteit ▪ N/A ▪ Geen kortingen opgelegd in beheerscontract
▪ Wetgeving
▪ Kinderen jonger dan 16 ▪ Doelgroepen – Jongeren (16 tot 25) – Senioren (>60) – Personen met beperkte mobiliteit
▪ Beheersovereenkomst ▪ Beheersovereenkomst
▪ 50% ▪ 33% na aanschaf kaart ▪ 33% na aanschaf kaart ▪ 33% na aanschaf kaart
▪ Wettelijke korting voor personen met beperkte mobiliteit ▪ N/A
▪ Wetgeving
▪ NMBS heeft meest uitgebreide lijst van opgelegde doelgroepkortingen
▪ Het niveau en type van vereiste kortingen zijn bovendien gedetailleerd vastgelegd Noot: sommige operatoren hebben 3de betaler overeenkomsten met ministeries voor specifiek doelgroepenbeleid (vb. NS)
en scholieren
▪ Geen kortingen opgelegd in beheerscontract ▪ Kinderen jonger dan 12 ▪ Gratis indien begeleid ▪ Wettelijke regelingen volgen qua korting voor: – Militairen ▪ Gratis – Schooltransport voor lagere en middelbare school en ▪ Moet akkoord vinden met universiteit
– Kortingen voor jongeren, senioren en personen met
verantwoordelijk ministerie
▪ Moet akkoord vinden met
beperkte mobiliteit
verantwoordelijk ministerie
▪ Wettelijke korting voor personen met beperkte mobiliteit ▪ N/A ▪ Geen kortingen opgelegd in beheerscontract 9
▪ Beheersovereenkomst ▪ Wetgeving
▪ Wetgeving
* Gebaseerd op publieke gegevens van 7 andere operatoren (excl. hogesnelheidsverkeer), mogelijk niet volledig
Benchmark: kosten voor het passagiersvervoer (excl. infravergoeding en stations)
De kosten voor het passagiersvervoer €/tkm (excl. infravergoeding en stations) voor het gemiddelde van de gebenchmarkte operatoren zijn 9% lager dan voor NMBS meerkost van 110 mio EUR Dit verschil van 9% of 110 mio EUR vs. gemiddelde kan opgesplitst worden tussen: -
Marketing & saleskosten Onderhoud van treinen Treinpersoneel Tractie-energie Schoonmaak en voorbereiding van treinen Overhead
10
5
28/05/2015
Benchmark: oorzaken van het verschil en mogelijke maatregelen
Marketing & sales Oorzaken: - Meer verkopen aan de loketten en veel minder verkopen via internet Belangrijkste maatregelen: - Ontwikkeling internetkanalen en automaten - Betere verbinding tussen de informatie aan de reizigers en de verkoopskanalen
11
Benchmark: oorzaken van het verschil en mogelijke maatregelen
Onderhoud van treinen Oorzaken: - Hoge gemiddelde leeftijd van het rollend materieel (21 jaar vs. 16 jaar) - Groter aantal van verschillende types voertuigen - Ander werkregime van onderhoudspersoneel Belangrijkste maatregelen: - Modernste technieken voor aankoop- en voorraadbeheer van het materieel - Optimaliseren van de vloot van rollend materieel (gemiddelde leeftijd en aantal voertuigtypes) - Verder doorgedreven toepassing van “lean” maintenance technieken - Beter inplannen van werktijden i.f.v. de beschikbare flexibiliteit (o.m. door gebruik modernste planningstechnieken) 12
6
28/05/2015
Benchmark: oorzaken van het verschil en mogelijke maatregelen
Treinpersoneel Oorzaken: - Lagere commerciële snelheid - Lagere effectieve rijtijd voor treinbestuurders, en lagere beschikbare tijd voor treinbegeleiders - Intens gebruik van « one man car » voor lokale diensten van de buitenlandse netten Belangrijkste maatregelen: - Bepalen van een strategie voor het verhogen van de commerciële snelheid in samenwerking met Infrabel - Bekijken hoe effectieve rijtijd kan verhoogd worden - Beter inplannen van treinpersoneel (o.m. door gebruik modernste planningstechnieken) 13
Benchmark: oorzaken van het verschil en mogelijke maatregelen
Overhead Oorzaken: - Hogere kost bij NMBS met name gedreven door hoge kost van HR (HR kosten ong. 25% van totale overhead voor NMBS, ~10% voor de andere operatoren) Belangrijkste maatregelen: - Centralisering van overheadfuncties (vermijden van versnippering over verschillende niveaus en organisaties) - Automatisering van routine administratieve taken - “Lean” organisatie van de overhead-functies
14
7
28/05/2015
Benchmark: ter herinnering…
€/Trein-km
De infrastructuurvergoeding voor de reizigerstreinen in België is de hoogste van WestEuropa.
Bron gegevens: jaarverslagen 2013 infrastructuurbeheerders RFF, Infrabel, SBB, Network Rail, OBB Infrastruktur, Prorail, BaneDanemark, DB Netze Track.
15
Benchmark: ter herinnering…
De dichtheid van het treinverkeer per dag is relatief laag in vergelijking met de buurlanden.
Dichtheid: gemiddeld aantal binnenlandse reizigerstreinen per lijn en per dag (afstand max. 300 km)
Omvang net: BE: 3.595 km: NL: 3.013 km, CH: 3012 km (omvang gebruikt door SBB en die dient om de verkeersdichtheid te berekenen. Totale net: 5.124 km (met inbegrip van het net zonder standaard spoorbreedte)
16
8
28/05/2015
NMBS (%) (%) DeltaDelta vs. vs. NMBS
Benchmark: stations
NMBS Gemiddelde Gemiddelde NMBS benchmark benchmark
Deel van totale aantal reizigers
Het gemiddeld aantal reizigers / station / dag is 13% hoger voor het gemiddelde van de benchmark dan voor NMBS Alle stations/stopplaatsen
+13% 1.236
Bemande stations (20.000-500.000 reizigers per week)
Bemande stations (<20.000 reizigers per week)
+8% 10.155
71%
Onbemande stopplaatsen
+48%
+221%
11.015
985
17
1.395
58%
17%
1.460
11%
215
12%
689
31%
Evenwichtsoefening inkomsten/kosten
18
9
28/05/2015
II. Op vraag van Mevrouw de Minister Jacqueline Galant, audit van 3 filialen: Eurogare / Eurostation / Euro Immo Star
Audit: doelstelling
Analyse met betrekking tot het respecteren van de regels van governance en goed beheer in de 3 filialen op basis van 4 normen: -
Analyse van de financiële stromen tussen NMBS en deze 3 filialen Respect van de wettelijke beschikkingen Respect van de interne governance-regels Respect van evidente regels van goed beheer
20
10
28/05/2015
Audit: resultaat
Statement van de CEO
21
Audit: gevolgen
De Raad van Bestuur besliste deze donderdag unaniem de standaard voor governanceregels binnen alle dochterondernemingen te verscherpen door de goedkeuring van een nieuwe governance- en werkingscode voor de dochterondernemingen. Deze beslissing vormt de basis voor een versterkte controle op het goed bestuur van de dochterondernemingen en in het bijzonder op de correcte aanwending van de middelen voor projecten en de algemene onkosten. De Raad van Bestuur van NMBS heeft daarnaast een juridische analyse gevraagd om de maatregelen af te toetsen die nodig zijn naar aanleiding van de gerapporteerde feiten. De Raad van Bestuur van NMBS zal de invoering van deze maatregelen van nabij opvolgen. 22
11
28/05/2015
Bedankt voor uw aandacht
12
