NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015 Deze nieuwsbrief beschrijft in het kort de resultaten van een peiling over grondstoffenbeleid. Uit de resultaten komt naar voren dat driekwart van de panelleden het scheiden van afval belangrijk vindt. We zien vervolgens dat driekwart positief/neutraal staat tegenover het Omgekeerd Inzamelen (een nieuwe wijze van afvalinzameling). Als het om afvalstoffenheffing gaat dan staat ruim de helft (58 procent) van de panelleden achter het principe ‘de vervuiler betaalt’. Aan deze internetpeiling zijn 1.655 uitnodigingen verzonden aan die inwoners die zich hiervoor eerder hebben aangemeld. In totaal hebben 729 bewoners de vragenlijst ingevuld. Het responspercentage bedraagt 44 procent. Afvalscheiding We hebben zes soorten afval voorgelegd en gevraagd welk deel men apart houdt van het restafval. Klein chemisch afval wordt het meest apart gehouden van het restafval, gevolgd door glas en kleding/textiel. Plastic verpakkingen worden het minst vaak apart gehouden. Figuur 1: Aandeel afval dat nu apart wordt gehouden van het restafval (Nmax=709) klein chemisch afval (KCA)
glas
68
kleding/textiel
9
64
oud papier/karton
63
plastic verpakkingen
11
30 0%
25%
de helft of meer
6
12
14 19
29 49
11 50%
10 17
8
10 14
6
6
16
45
groente, fruit en tuinafval (GFT)
(bijna) alles
11
74
75%
minder dan de helft
100%
(bijna) niets
Inwoners kunnen gebruikte en/of afgedankte artikelen, zoals nog bruikbare apparaten, meubels etc. aanbieden bij een kringloopwinkel. 22 procent van de panelleden maakt vaak gebruik van de kringloopwinkel en brengt (bijna) alle afgedankte artikelen er naar toe. De helft brengt (bijna) geen afgedankte artikelen naar de kringloopwinkel.
1 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 1
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
Figuur 2: Welk deel van de gebruikte/afgedankte artikelen in uw huishouden (nog bruikbare apparaten, meubels etc.) biedt u aan bij een kringloopwinkel? (N=729) (bijna) alles 22%
(bijna) niets 51%
de helft of meer 16% minder dan de helft 11%
De belangrijkste twee redenen om niet alles bij een kringloopwinkel aan te bieden is dat men de afgedankte artikelen zelf verkoopt en dat het bewaard wordt voor een goed doel of rommelmarkt. Figuur 3: Wat is de reden dat u niet of niet altijd afgedankte artikelen bij een kringloopwinkel aanlevert? (N=562) ik verkoop ze zelf
43
ik bewaar ze voor een goed doel/rommelmarkt
29
daar heb ik nooit bij stil gestaan
19
dat vind ik te veel moeite
15
ik weet niet waar ik kringloopartikelen kwijt kan
6 4
ik zie het nut er niet van in
22
anders 0
25
50
75
100
Voor 43 procent van de panelleden geldt dat niets zou helpen om nog meer afval te scheiden. Voor 19 procent van de panelleden zou een financieel voordeel helpen om nog meer afval te scheiden. Daarnaast zegt 11 procent dat het zou helpen als men beter weet hoe afval gescheiden moet worden. Figuur 4: Wat zou u helpen om het afval (nog) meer te scheiden? (N=718) niets, ik scheid het afval al zo goed mogelijk
43
als ik er financieel voordeel van heb
19
als ik beter weet hoe ik de verschillende soorten afval moet scheiden
11 32
anders 0
25
50
75
100
We hebben de panelleden gevraagd hoe goed men zelf vindt dat men aan afvalscheiding doet. Hiervoor had men de mogelijkheid een rapportcijfer te geven. Men geeft zich zelf een gemiddeld cijfer van 6,5 voor afvalscheiding. Verder zien we dat driekwart van de panelleden het scheiden van afval belangrijk vindt, 20 procent geeft een neutraal antwoord en 3 procent vindt het onbelangrijk. 2 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 2
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
Figuur 5: Hoe belangrijk vindt u het scheiden van afval? (N=729) neutraal; 20%
(zeer) onbelangrijk; 3%
(zeer) belangrijk; 77%
Het merendeel van de panelleden (74 procent) noemt als belangrijkste reden voor afvalscheiding dat het is beter voor het milieu. Vervolgens noemt circa de helft de redenen: om hergebruik van materialen makkelijker te maken en grondstoffen kunnen hergebruikt worden. Figuur 6: Kunt u aangeven wat voor u nu de belangrijkste redenen zijn om afval wel te scheiden? (N=724) beter voor het milieu
74
om hergebruik van materialen makkelijker te maken
54
grondstoffen kunnen hergebruikt worden
49
(morele) plicht
27
bespaart geld (minder afvalstoffenheffing)
21
GFT-afval levert goede en goedkope compost
17
bak restafval is anders te klein
7
anders
1 0
25
50
75
100
De belangrijkste redenen om het afval niet te scheiden, zijn voor de panelleden: geen plek om afval te bewaren en dat het snel weg moet omdat het anders gaat stinken. Figuur 7: Kunt u aangeven wat voor u nu de belangrijkste redenen zijn om afval niet te scheiden? (N=720) geen plek om afval te bewaren
41
het moet snel weg, omdat het anders gaat stinken
33
er zijn geen voorzieningen in de buurt om afval te scheiden
25
het heeft geen zin om afval te scheiden, want alles gaat op een grote hoop
17
het kost te veel tijd en moeite
16 12
het leidt niet tot een kostenverlaging
5
anders
0
25
50
75
100
3 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 3
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
Omgekeerd Inzamelen ‘Omgekeerd Inzamelen’ gaat er vanuit dat het GFT-afval (groente-, fruit- en tuinafval), PMD-afval (plastic, metalen blikjes, drankkartons) en het papier gescheiden wordt ingezameld en aan huis wordt opgehaald. Het overige afval (restafval) wordt door bewoners weggebracht naar ondergrondse containers. Het doel hiervan is de hoeveelheid restafval terug te brengen, de dienstverlening voor bewoners te verbeteren en mogelijk kosten te besparen. We hebben het panel enkele vragen over het Omgekeerd Inzamelen voorgelegd. Eerst hebben we naar de mening over het Omgekeerd Inzamelen gevraagd. We zien dat de helft positief staat tegenover het Omgekeerd Inzamelen, een kwart is niet positief en niet negatief en 21 procent is negatief. Figuur 8: Mening ten aanzien van ‘Omgekeerd Inzamelen’ (N=726) weet niet/geen mening; 6% negatief; 21% positief; 47%
neutraal; 27%
Het gemakkelijk scheiden van afval wordt door het panel het meest genoemd (40 procent) als grootste voordeel van het invoeren van het ‘Omgekeerd Inzamelen’. De overige voorgelegde voordelen worden ongeveer in gelijke mate genoemd. 22 procent ziet geen voordelen van ‘Omgekeerd Inzamelen’ Figuur 9: Grootste voordelen van het invoeren van het ‘Omgekeerd Inzamelen’ (N=718) gemakkelijker scheiden van afval
40
ik kan zelf bepalen wanneer ik het restafval wegbreng
25
de container aan huis als middel voor het opslaan van afval
24
de ondergrondse containers zijn dichterbij huis
23
ik zie geen voordelen
22
het milieu wordt minder belast
22
geen overlast in de vorm van stank, ongedierte en zwerfvuil
19 7
meer ruimte in huis omdat je het zelf kan wegbrengen
5
anders
0
10
20
30
40
50
We hebben ook gevraagd wat de grootste bezwaren van invoeren van het ‘Omgekeerd Inzamelen’ zijn. De bezwaren die het meest genoemd worden hebben een ruimtelijke redenen, zoals: meerdere containers aan huis en de ruimte die het afval scheiden in gaat nemen in en om het huis. 4 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 4
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
Figuur 10: Grootste bezwaren van het invoeren van het ‘Omgekeerd Inzamelen’ (N=722) meerdere containers aan huis
43
de ruimte die het afval scheiden in gaat nemen in en om het huis het wegbrengen van het restafval naar een ondergrondse container (circa 150 m.)
38
25
ik zie geen bezwaren
22
de moeite die het afval scheiden kost
8 5
de tijd die het afval scheiden kost
7
anders 0
10
20
30
40
50
Vervolgens is gevraagd of men positief dan wel negatief staat tegenover verschillende onderdelen van ‘Omgekeerd Inzamelen’. Bewoners van een woning met voor- en/of achtertuin zijn vooral positief over de onderdelen: glas naar ondergrondse container en GFT-afval in de container aan huis. Over het maken van een ophaalafspraak met Reinis voor textiel heeft men vaker geen uitgesproken mening. Het minst positief is men over het feit dat het restafval naar de ondergrondse container in de buurt gebracht moet worden. Figuren 11: Kunt u aangeven of u positief of negatief staat tegenover onderstaande onderdelen van ‘Omgekeerd Inzamelen’? (Nmax=547: bewoners van woning met voor- en/of achtertuin) glas naar ondergrondse container
16
76
GFT-afval in de container aan huis
71
oud papier/karton in de container aan huis
16
65
PMD-afval in de container aan huis
20
50%
positief
20 30
31
46
25%
20
17
50
0%
12
14
62
wegbrengen van restafval naar de ondergrondse container bij u in de buurt textiel: ophaalafspraak maken met Reinis
8
neutraal
23
75%
100%
negatief
Bewoners van een woning zonder tuin zijn vooral positief over de onderdelen oud papier/karton en glas in ondergrondse container in de buurt. Net als bij de bewoners van een woning met tuin hebben de bewoners van een woning zonder tuin over het maken van een ophaalafspraak met Reinis van textiel vaker geen uitgesproken mening. Figuren 12: Kunt u aangeven of u positief of negatief staat tegenover onderstaande onderdelen van ‘Omgekeerd Inzamelen’? (Nmax=164: bewoners van woning zonder tuin)
5 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 5
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
oud papier/karton in ondergrondse container in de buurt glas in ondergrondse container in de buurt PMD-afval in ondergrondse container in de buurt wegbrengen van restafval naar ondergrondse container in de buurt GFT-afval inondergrondse container in de buurt textiel: ophaalafspraak maken met Reinis 0%
9 3
88 87
9
81 17
61
22 32
50 50%
positief
6
12
72
25%
4
neutraal
11 16 18
75%
100%
negatief
Van de vier voorgelegde stellingen over het Omgekeerd Inzamelen onderschrijft men de stelling “Draagt bij aan beter hergebruik van afvalstoffen” het meest.
6 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 6
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
Figuur 12: Kunt u aangeven of u het eens of oneens bent met de volgende stellingen over het Omgekeerd Inzamelen? (N=713) draagt bij aan beter hergebruik van afvalstoffen
66
is minder belastend voor het milieu
54
gaat zorgen voor een betere afvalscheiding door bewoners
30 29
35 0%
9
26
46
zorgt voor meer dumpen van afval op plekken waar dit niet is toegestaan
6 8
20
25%
50%
eens
neutraal
11
14
9 18
19 75% oneens
100%
weet niet
De laatste vraag met betrekking tot Omgekeerd Inzamelen heeft betrekking op de verwachting dat het aanbieden van afval makkelijker of moeilijker zal worden. Ruim de helft verwacht dat het aanbieden makkelijker wordt dan wel gelijk blijft. Een op de drie panelleden verwacht dat het aanbieden van afval bij het ‘Omgekeerd Inzamelen’ moeilijker wordt. Figuur 13: Verwacht u dat het aanbieden van uw afval makkelijker of moeilijker zal worden bij het ‘Omgekeerd Inzamelen’? (N=720) weet niet; 9%
het wordt gemakkelijker; 21%
het wordt moeilijker; 35% het blijft gelijk; 36%
Diftar Een andere manier van afvalinzameling is het DIFTAR systeem. DIFTAR staat voor geDIFferentieerd TARief. De afvalstoffenheffing bestaat in dit systeem uit een vast deel dat voor ieder huishouden gelijk is. Daarbovenop komt een variabel tarief en dat is afhankelijk van het aantal keren dat een huishouden restafval aanbiedt. Het aanbieden van de overige afvalstromen (grondstoffen) zijn gratis. Hoe beter een huishouden afval scheidt, hoe minder afvalstoffenheffing ze betalen. Over drie van de vier voorgelegde stellingen met betrekking tot DIFTAR lopen de meningen niet uiteen. Dit is wel het geval met de stelling: De kosten voor de afvalinzameling moeten gebaseerd worden op het inkomen. Hiermee is een ruime meerderheid het oneens. In totaal 58 procent van de panelleden staat achter het principe ‘de vervuiler betaalt’, ook als dat zou betekenen dat men zelf meer zou moeten betalen voor het afval.
7 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 7
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
Figuur 14: Kunt u aangeven of u het eens of oneens bent met de volgende stellingen over DIFTAR? (N=707) de kosten voor de afvalinzameling moeten gebaseerd worden op het aantal personen in een huishouden naarmate mensen meer afval produceren zouden zij meer moeten betalen (de vervuiler betaalt)
47 43
iedereen moet hetzelfde bedrag betalen voor de afvalinzameling de kosten voor de afvalinzameling moeten gebaseerd worden op het inkomen
21
9
0%
34
23
38 10
38
16
41 82
25%
50%
eens
75%
neutraal
100%
oneens
De Recyclemanager helpt inwoners op een makkelijke manier het afval te scheiden. De Recyclemanager is beschikbaar zowel op www.recyclemanager.nl als via een App. Vier procent van de panelleden heeft hier, voor dit onderzoek, van gehoord. Van de panelleden die er van hebben gehoord, gebruikt 40 procent de recyclemanager, 50 procent gaat het misschien gebruiken en 11 procent niet. Communicatie en informatie De panelleden hebben aangegeven op welke wijze men geïnformeerd wil worden over het gemeentelijk grondstoffenbeleid. Van de verschillende informatiemogelijkheden worden een brief of folder van de gemeente het meest genoemd, gevolgd door huis-aan-huisbladen en de website van de gemeente Nissewaard. Figuur 15: Op welke wijze wilt u geïnformeerd worden over het gemeentelijk grondstoffenbeleid? (N=720) brief van de gemeente
61
folder van de gemeente
49
huis-aan-huisbladen
38
website van de gemeente Nissewaard
35
social media
21
AD Rotterdams Dagblad
7
inloopavond
4 2
wijkplatforms
5
anders 0
25
50
75
100
De gemeente Nissewaard heeft de inwoners medio oktober via een advertentie in het huis-aan-huisblad ‘Groot Nissewaard’ en de afvalkalender (van Reinis) geïnformeerd over het nieuwe grondstoffenbeleid. We zien dat de afvalkalender vaker dan de advertentie gebruikt wordt om informatie te krijgen over het gemeentelijk grondstoffenbeleid. 8 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 8
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
Figuur 16: Heeft u de informatie over het nieuwe grondstoffenbeleid gezien, gelezen of bewaard? (Nmax=709) 13
gezien
37 14
gelezen
18 5
bewaard
41 0
25
50
advertentie
75
100
afvalkalender
Onderstaande tabel laat van een aantal producten zien tot welke afvalstromen deze volgens de panelleden behoren. In ‘blauw’ is weergegeven waar de producten echt horen. Van de twaalf voorgelegde producten is men het vaakst onbekend met de afvalstromen voor frituurvet en kattenbakgrit. Tabel 1 : Kunt u van onderstaande producten aangeven tot welke afvalstroom die behoren? (N=712) papier
GFT
PMD
textiel
kattenbakgrit
18
1
kippenbotjes
48
1
1
47
piepschuimbakje
1
frituurvet
6
kunststof tuinstoel
1
verfblik (met beetje verf) verfblik (leeg)
KCA
grof vuil 3
restafval
weet niet
4
56
18
1
46
5
5
5
35
7
45
2
27
21
27
4
60
5
4
2
81
5
5
7
25
50
6
12
7
schoenpoetslappen
1
24
19
5
42
9
latexverf
2
1
71
6
12
9
59
4
14
6
1
16
2
2
46
4
lege spuitbus
17
melkpak
12
1
67
chipszak
3
1
44
1
= afvalstroom waar het product hoort
Milieuovertredingen In Nissewaard treden de gemeentelijke opsporingsambtenaren (GOA’s) onder meer op tegen milieuovertredingen (zoals het verkeerd aanbieden van huisvuil). Tweederde deel van de panelleden heeft er nog nooit iets van gemerkt.
10 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 9
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
Figuur 18: Heeft u wel eens gemerkt dat zij tegen milieuovertredingen optreden? (N=715) nee, daar heb ik nooit iets van gemerkt
68
ja, ik zie de medewerkers wel eens optreden tegen milieu-overtredingen
11
ik heb dat gelezen in de media
10
ik heb dat gehoord van anderen
10 3
ja, ik heb zelf een waarschuwing/boete gehad
2
anders 0
25
50
75
100
De meerderheid van de panelleden (79 procent) vindt het zinvol dat GOA’s optreden tegen milieuovertredingen. Figuur 19: Vindt u het zinvol dat de gemeentelijke opsporingsambtenaren (GOA’s) optreden tegen milieuovertredingen? (N=727) anders; 10%
weet niet; 4%
nee, dat heeft geen zin; 8%
ja, de straat blijft er schoner door; 79%
Daarnaast is 65 procent van mening dat de GOA’s strenger mogen optreden tegen het verkeerd aanbieden van huisvuil. Figuur 20: In hoeverre bent u het eens met de volgende stelling: De gemeentelijke opsporingsambtenaren (GOA’s) mogen strenger optreden tegen het verkeerd aanbieden van huisvuil. (N=726) oneens; 6%
neutraal; 24%
weet niet; 5%
mee eens; 65%
11 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 10
NissewaardPanel over grondstoffenbeleid, november 2015
De GOA’s zouden vooral meer aandacht moeten besteden aan zwerfvuil en het naast de containers plaatsen van afval. Figuur 21: Aan welke milieuzaken zouden de gemeentelijke opsporingsambtenaren (GOA’s) volgens u meer aandacht moeten besteden? (N=721) zwerfvuil
79
afval naast de containers plaatsen
71
te vroeg op straat zetten van huisvuil
15 3
nergens aan
9
anders 0
25
50
75
100
Tot slot hebben we gevraagd hoe vaak men het afvalbrengstation in Spijkenisse heeft bezocht. Elf procent heeft dit afvalbrengstation de afgelopen 12 maanden niet bezocht. Bijna de helft van het panel is er het afgelopen jaar enkele keren geweest (een tot drie keer). Een iets kleiner deel kwam er vier keer of vaker. Figuur 21: Hoe vaak heeft u de afgelopen 12 maanden het afvalbrengstation De Stadswerf in Spijkenisse bezocht? (N=727) niet bezocht; 11% één keer; 12%
vier keer of vaker; 42%
twee keer; 16% drie keer; 18%
12 Gemeente Nissewaard, Afdeling Strategie / onderzoek & statistiek december 2015 11