Nightmare on Elm Street Ontslag van beschermde werknemers en ontslagmotivatie na het eenheidsstatuut
Ontslagmacht en ontslagmotivatie … een systeem. In België kan je altijd ontslaan. In sommige gevallen geldt wel een bijzondere motivatieplicht of ontslagverbod. - Sinds 1.4.2014 een algemene motivatieplicht, het “kennelijk onredelijk ontslag” Maar ook dan kan je altijd ontslaan… mits (eventueel) betaling van ontslagvergoedingen.
2
Script De regeling “kennelijk onredelijk” ontslag Ontslag van “beschermde werknemers” - Sociale verkiezingen Een aantal tips & tricks Ontslagoptimalisatie na het eenheidsstatuut
3
Nightmare on Elm Street De ene ontslagbescherming is de andere niet…
Ontslagbeschermingen: het systeem. Dit is de verzameling van alle mogelijke ontslagredenen Te laat Slechte prestaties Bedrijfsredenen
“klikt niet”
5
Zo werkt een “klassieke” ontslagbescherming Een “deelverzameling” met redenen is verboden. Maar alle andere redenen zijn wel geoorloofd.
• Motivatie • Niet “kennelijk onredelijk” • Bewijs! 6
Redenen die verband houden met … zijn verboden
Voorbeelden Zwangerschap, tijdskrediet, pesten op het werk, ouderschapsverlof, tijdskrediet, ….
7
En zo werkt het voor kandidaten sociale verkiezingen Een “deelverzameling” met redenen is toegestaan. En alle andere redenen zijn verboden.
Dringende reden, vooraf door rechtbank te aanvaarden.
Economische reden, vooraf door paritair comité te aanvaarden.
8
Idem voor preventie-adviseurs Vergelijkbare regeling voor preventie-adviseurs. Ontslag enkel mogelijk omwille van… - Redenen van onbekwaamheid OF - Redenen die vreemd zijn aan onafhankelijkheid
9
Wettelijke ontslagprocedure Dringende reden
Economische of technische reden
Vooraf rechtbank
Paritair comité
Ontslag
bepaalde categorie
sluiting
Rechtbank
ontslag 10
akkoord
En buiten die situaties (vb. SWT?). Aanvraag : “ontsla me”
Ontslag
Akkoord met afstand van beschermingsvergoeding
11
• Bindend voor partijen, aanvaard door cassatie. • Tegenstelbaar aan de RSZ. • RVA = ?
Nightmare on Elm Street De nieuwe regeling “kennelijk onredelijk ontslag”
Vooraf… Kadert in eenheidsstatuut (vgl. “willekeurig ontslag” v. “misbruik van ontslagrecht” Internationale rechtbronnen die ontslagmotivatie verplichten - Reeds in België toegepast!
13
CAO nr. 109: voor wie geldt dit? Voor alle werknemers, tenzij: - Tijdens eerste 6 maanden van tewerkstelling; voorafgaande en aansluitende bepaalde tijd of uitzendarbeid voor identieke functie tellen mee. - Tijdens uitzendarbeid - Tijdens studentenarbeid - Met oog SWT en bij pensioenleeftijd - Definitieve stopzetting van de hoofdactiviteit - Sluiting van onderneming Collectief ontslag - “bijzondere ontslagprocedure vastgelegd bij wet of cao die wg ‘moet naleven’ ”. - “werknemers die voorwerp zijn van een meervoudig ontslag bij herstructurering, ‘zoals gedefinieerd op sectoraal niveau’”. 14
CAO nr. 109 Aantal sectoren kent reeds een ontslagprocedure / motivatieplicht - Voorbeeld retail, kredietmaatschappijen,…
15
CAO nr. 109: procedure. Ontslag
Binnen de 2 maand na ontvangst aanvraag.
Motivatie door werkgever
Eventuele toetsing door rechtbank en schadevergoeding van 3 tot 17 weken loon.
16
Werknemer wenst “concrete reden” te kennen.
Aanvraag: • binnen de 2 maand na einde AO OF • Binnen 6 mand na opzegging en < 2 maand na einde AO
Geen motivatie door werkgever Vergoeding 2 weken loon
“Kennelijk onredelijk ontslag” Ontslag van werknemer met arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur Gebaseerd op reden die geen verband houden met: - De geschiktheid of - Het gedrag van de werknemer of Die niet berusten op de noodwendigheden inzake werking onderneming en Waartoe nooit beslist zou zijn door een normale en redelijke werkgever.
17
Nightmare on Elm Street Optimaliseringen na het eenheidsstatuut?
Ontslag optimaliseren voor het eenheidsstatuut
Formule Claeys of extralegaal deel €
Wettelijke minimumopzegvergoeding €
Optimaliseren is mogelijk,
Niet mogelijk om te optimaliseren
Ontslag optimaliseren na het eenheidsstatuut Optimaliseren is mogelijk
Niet mogelijk om te optimaliseren Wettelijke opzegvergoeding
Ontslag optimaliseren na het eenheidsstatuut Doordat de opzeggingstermijnen in de wet staat, vormt de opzegvergoeding geen “onderhandelaar loon” meer. Uitzondering: bedingen met opzeggingstermijnen > wettelijk minimum - Vergt heronderhandeling - Opletten dat het effectief heronderhandelbaar is (dus niet meer wanneer recht ontstaan is, vb. niet meer na betekening ontslag).
21
Enige verwarring rond het loonbegrip voor RSZ en RVA Beëindigingsvergoedingen - Vanaf 1.10.2013: alles onderworpen aan RSZ - Teruggedraaid, behalve uitwinningsvergoeding en non-concurrentievergoeding binnen de 12 maanden na einde contract (die dus wél RSZonderworpen zijn). Werkloosheid - Vanaf 1.11.2013: alles is “loon” (en dus niet cumuleerbaar met werkloosheid - Teruggedraaid.
22
Is een vergoeding onderworpen aan sociale lasten? Opzeggingsvergoeding Beschermingsvergoedingen (tijdskrediet,…) Uitwinningsvergoeding Beschermingsvergoeding personeelsafgevaardigden Vergoeding niet-mededeling ontslagmotivatie Vergoeding “kennelijk onredelijk ontslag” Niet-concurrentieovereenkomst op basis van een clausule in de arbeidsovereenkomst Niet-concurrentieovereenkomst op basis van een clause gesloten na het einde van de arbeidsovereenkomst
23
Vergoeding bij beëindiging in onderling overleg
Tot en met september Vanaf 1 oktober 2013 2013 Ja Ja Nee
Nee
Nee
Ja
Ja
Ja
Nee
Nee
n.v.t.
Ja, indien door rechtbank
Ja
Ja
Nee
Nee, indien gesloten na 12 maanden na het einde van de arbeidsovereenkomst
Ja
Ja
Basisregel
24
Nightmare on Elm Street Tips & tricks
HR = de superman…?
26
Wat hebben geleerd? • De ene ontslagbescherming is de andere niet… • Onderhandelde oplossingen zijn mogelijk • Goed voorafgaand huiswerk en dossieropbouw is steeds cruciaal
SD Worx Legal Consulting
HR Law: Juridisch advies Onze ploeg van ruim 70 Tax & Legal consultants staat ondernemingen bij in een zo gunstig mogelijke organisatie van hun binnen- en buitenlandse tewerkstelling binnen de lijnen van de sociale en fiscale wetgeving. Ze zien de samenhang tussen alle HRprocessen en bieden pragmatische antwoorden inzake juridische kwesties. • SD Worx Consulting • Tel: 078 15 90 28 • E-mail:
[email protected]
28
