In dit nummer:
Mei 2014, nummer 8
Toeristen in aantocht!
1
Vliegwiel economische ontwikkeling
1
Hengelsportfederatie
2
Werelderfgoed
2
Lef gevraagd!
3
Waddendag 8 mei
4
Boek Aafke Steenhuis
4
Inspiratie uit Denemarken
5
Nieuwe Founding Members
5
Even voorstellen...
6
Nieuwsbrief Toeristen in aantocht! Het zomerseizoen breekt langzamerhand weer aan. Het wordt weer drukker aan de kuststrook bij Delfzijl. Op een mooie dag zie je alweer veel bezoekers over de dijken, langs de kades en op het strandje lopen.
Ook de jachthavens lopen langzamerhand weer vol. Met Duitsers en Nederlanders, jong en oud. Mensen op zoek naar verpozing en een dagje uit. Delfzijl wordt de komende jaren nog aantrekkelijker.
De actieplannen van de gemeente Delfzijl zijn een mooi fundament voor deze ontwikkeling: een toekomst met een groot strand en kweldergebieden, een opgeknapt centrum en een toeristische zone met Wad&Zoo.
Wad&Zoo vliegwiel economische ontwikkeling Als Lector Marketing aan de Hanzehogeschool was ik als adviseur betrokken bij het onderzoek dat Twijnstra Gudde (TG) heeft uitgevoerd in opdracht van de Provincie Groningen naar de mogelijke aantallen bezoekers van een attractie als Wad&Zoo. De onderzoekers van TG hebben langs verschillende kanten de zaak onderzocht. Er is gekeken naar vergelijkbare attracties, naar het verzorgingsgebied, naar toeristische bezoekfrequenties in het algemeen en naar de specifieke plannen van Wad&Zoo. Ook is mee-
genomen het plan van de gemeente Delfzijl om de binnenstad te verbeteren qua inrichting en bereikbaarheid alsmede om bijvoorbeeld een strand te creëren. Het is goed nog eens te benadrukken dat TG concludeert dat uitsluitend een goede attractie zal kunnen leiden tot een stijging van het aantal bezoekers aan de regio Delfzijl. Andere, op zich nuttige en mooie, plannen zullen geen merkbare effecten hebben op nieuwe bezoekers, maar vooral op bestaande bewoners en bezoekers. TG heeft becijferd dat het jaarlijkse extra aantal toeristen
aan een aantrekkelijke attractie 61.000 zou kunnen zijn. TG raadt Wad&Zoo wel aan voor goede, ervaringsgerichte attracties te zorgen en tevens goed aan marketing te doen. Onder die voorwaarde, wat naar mijn oordeel ook het plan van Wad&Zoo is, zou Wad&Zoo derhalve het vliegwiel zijn waardoor de plannen rondom Delfzijl kunnen leiden tot een economische impuls voor de regio. Dr. Karel Jan Alsem, Lector Marketing Hanzehogeschool Groningen, en universitair docent Marketing Rijksuniversiteit Groningen
Nieuwsbrief
Wad&Zoo
nr.
8
Pagina 2
Hengelsportfederatie www.wadenzoo.nl
[email protected] Postbus 88 9930 AB Delfzijl Tel. (06) 260 77 650
“Een camper toerist besteedt 45 euro per dag.”
Bron: Toeristisch Café te Warffum, 17 april 2014
De missies van Wad&Zoo en de Hengelsportfederatie Groningen Drenthe ontlopen elkaar niet. Beide organisaties willen mensen verbinden met de onderwaterwereld. Wad&Zoo vanuit de zoute Eems-Dollard tot aan de bron van de rivier de Ems, de federatie vanuit de Waddenzee en de Eems-Dollard tot in de zoete haarvaten van de beken in Groningen en Drenthe. Veel vissoorten moeten om zich voort te planten of op te groeien van zee naar het zoete of juist omgekeerde bekendste is de paling, die als glasaaltje voor de kust komt, binnentrekt en in zoet water opgroeit voordat hij weer naar zee vertrekt om zich voort te planten.
Andere soorten zijn de rivierprik die zich juist in zoet water voortplant, de zeeforel die hetzelfde doet, net als de spiering, driedoornige stekelbaars, de fint, de houting, de steur… De federatie werkt met de waterschappen aan onderzoek om de migratie van trekvissen in beeld te krijgen. De waterschappen investeren in de aanleg van vispassages om vissen weer ruim baan te geven. Op 24 mei 2014 vindt de Wereld Vismigratiedag plaats. Op honderden locaties op de hele wereld zijn manifestaties om mensen op het belang van vismigratie te wijzen. Delfzijl is er een van. Hier organiseren de waterschappen Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest met de federatie een publieksdag met de nadruk op de vismigratie tussen zout en zoet.
Belangrijk onderdeel van het werk van de federatie is de mensen wijzen op het belang van schoon water, een goed watermilieu en vrije migratie voor vissen. Een team vrijwilligers reist als Vismeesters de basisscholen in de regio af om schoolkinderen hier op te wijzen. Ook in Delfzijl. Draagvlak voor een optimaal watermilieu voor vissen én mensen begint bij educatie en voorlichting. Hoe meer hoe liever. Daarom is de federatie graag partner van Wad&Zoo. Albert Jan Scheper HSF GroningenDrenthe
Waddenzee Werelderfgoed in cijfers De Waddenzee is het grootste ononderbroken stelsel van bij eb droogvallende zandbanken ter wereld, met in het grootste gedeelte ongestoorde geologische en ecologische processen. Bij een bezoek aan dit werelderfgoed hoort duurzaam toerisme met als strategisch doel: zorgen dat natuurbehoud en ontwikkeling, toerisme en lokale gemeenschappen gezamenlijk profiteren van de status van het Werelderfgoed.
Vanuit toerisme gezien: € 3-5 miljard omzet vanuit toerisme in het Waddenzee gebied 10 miljoen bezoekers per jaar 50 miljoen overnachtingen per jaar 30-40 miljoen dagjesmensen per jaar. (Bron: presentatie gemeente Eemsmond bij het Toeristisch café in de Waddenhoeve te Warffum)
Ni euws bri ef
Wad&Zoo
n r.
8
Pagina 3
Lef gevraagd! Het bestuur van de Stichting Wad&Zoo wil de nieuwe gemeenteraadsleden en colleges van de DEAL gemeenten van harte feliciteren met hun benoeming. Ook gedeputeerde Staghouwer willen we graag feliciteren met zijn benoeming als voorzitter van het Wadden Sea Forum. Onderdeel van dit Wadden Sea Forum vormen ook werkgroepen die gaan over toerisme in de Waddenzee. Aan de Duitse en Deense kust zijn veel toeristische aquariumattracties aan de Wadden kustlijn te vinden. Deze toeristische centra vervullen een belangrijke rol in de kennismaking en het kweken van begrip over het leven in en de functie van de Waddenzee in de natuur. Dergelijke centra zijn voor toeristen de eye openers van de Waddenzee. U zult wellicht opmerken dat de Nederlandse vaste Waddenkustlijn dergelijke centra nog niet heeft. Wad&Zoo kan daar verandering in brengen. Tijdens de bijeenkomst Waddenzee Werelderfgoedcentra op 8 mei in Den Oever (zie pagina 4) constateerden de Waddenzeegemeenten dat het de laatste jaren helaas nergens gelukt is om private partijen risicodragend te laten investeren in attracties langs de Waddenkust. Voor Wad&Zoo hebben enthousiaste duurzame ondernemers tot nu toe al heel veel lef getoond. Een combinatie van bedrijven en architecten is bereid om gezamenlijk bijna een miljoen euro risicodragend te participeren. Dat doen ze natuurlijk niet voor niets, ze zullen de attractie ook ontwerpen en bouwen en blijven deels betrokken in de exploitatie. Maar er is in deze tijd heel wat lef voor nodig om deze uitdaging aan te gaan. Ondernemers met lef dus, maar ook met een goed gevoel en vertrouwen in de regio. De meest ervaren aquariumattractie architect ter wereld Kay Elliott uit Engeland heeft lef getoond door hier onbezoldigd te komen kijken om de eerste houtskoolschetsen te maken en zich aan het project te willen verbinden. Datzelfde geldt voor het internationaal vermaarde stedenbouwkundig bureau West 8 uit Rotterdam. Wat een lef toont architect Nienhuis uit Uithuizen door een samenwerking aan te gaan met bovengenoemde vermaarde partijen. Ook al onze Founding Members tonen veel lef door veelal meerjarige donaties te verstrekken. Het toont ook aan dat deze Founding Members erin geloven dat er iets op die plek in Delfzijl moet gebeuren. En ook de donateurs en steunbetuigingen van betrokken organisaties geven blijk van veel lef, want we hebben immers nog niets tastbaars te tonen. Wat een lef toont het museum in Delfzijl door met ons te gaan samenwerken, nieuwe plannen te maken en met ons samen na te denken over de toekomst van toeristisch Delfzijl. Met als doel Wadden Werelderfgoed cultuur en Wadden Werelderfgoed natuur samen te beleven op een fantastische plek langs de Eems. Een maatschappelijk betrokken bank heeft veel lef getoond door het businessplan helemaal binnenstebuiten te keren en te fiatteren. De Stichting Wad&Zoo kan een mooie lening krijgen als de overheid enige lef durft te tonen. Al deze bijdragen van private partijen leveren enkele miljoenen op. Nu wordt het de tijd voor de overheid om lef te tonen. De ordners met de concept verhaallijnen liggen klaar, de architecten en bouwers staan te popelen om te starten! Wad&Zoo wil open in 2016, het jaar van Delfsail en dan de Founding Members van het eerste uur ontvangen. Delfzijl heeft lef getoond door Wad&Zoo in het nieuwe bestemmingsplan en in de Actieplannen te benoemen. Ook was er veel politieke lef voor nodig om nu alweer drie jaar geleden Wad&Zoo te ondersteunen. Er is nu meer lef nodig. Lef om gezamenlijk te participeren, te ontwikkelen en te realiseren. Wad&Zoo een 'Waddenpoort' en attractie die moet worden ingeregen in de bestaande ketting van 'Waddenparels'. Want daar is het om te doen: het creëren van een duurzaam economische waarde aan de boorden van de Waddenkust. Hendré Sijbring, voorzitter
Nieuwsbrief
Wad&Zoo
nr.
8
Pagina 4
Missie Wad&Zoo www.wadenzoo.nl
[email protected] Postbus 88 9930 AB Delfzijl Tel. (06) 260 77 650
Mensen te verbinden met de onderwaterwereld van de Eems-Dollard.
Waddenzee Werelderfgoed Centra “Bezoekers willen vooraf weten hoeveel geld ze kwijt zijn” Bron: DvhN, 23 april 2014
Op 8 mei 2014 vond in Den Oever een bijeenkomst plaats van alle Waddenzee Werelderfgoed Centra. Uitgenodigd waren de reeds bestaande Waddencentra (zoals Ecomare, Zeehondencentrum Pieterburen, de Waddeneilanden) en een aantal nieuwe initiatieven.
Ook Stichting Wad&Zoo was uitgenodigd en aanwezig. De doelstelling van de dag was om kennis te maken, te sparren met o.a. het Waddenfonds en om ieders initiatief in een korte 'elevator pitch' aan de andere aanwezigen te presenteren.
“Het feit dat uw project niet ophoudt bij de grens maar begint (of eindigt, het is maar net hoe je het bekijkt) bij de oorsprong van de rivier is goed gekozen.” Bron: aanbevelingsbrief Waddenvereniging, mei 2014
Nieuw boek Aafke Steenhuis Aafke Steenhuis doet haar naam als beschermvrouwe van Wad&Zoo eer aan. Onlangs verscheen namelijk een nieuw boek van haar hand, ook dit keer over de Eems. In 2011 publiceerde Aafke Steenhuis het boek ‘Het lied van de Eems’. Zij beschrijft daarin de geschiedenis en de huidige situatie van de scheepvaart, bedrijvigheid, de natuur, de steden en
dorpen langs deze mooie, voor velen onbekende rivier. Zij reisde opnieuw langs de Eems, dit keer om haar te schilderen. De schilderijen werden in 2012 en 2013 in veel Nederlandse en Duitse steden en dorpen langs de Eems tentoongesteld.
Opvallend was het grote enthousiasme dat bij al deze organisaties en mensen aanwezig is. De bestaande centra kennen elkaar goed en wisselen veel informatie uit en halen door deze samenwerking ook veel subsidie binnen.
Nieuwsbrief
Wad&Zoo
nr.
8
Pagina 5
Inspiratie uit Denemarken
“Lokale bedrijven en inwoners profiteren van de status van Werelderfgoed”
Bron: Toeristisch Café te Warffum,
Denemarken is een land van water, binnenwater en zeewater, zoet, brak en zout. Waarschijnlijk daardoor heeft Denemarken zoveel aquariumattracties. Tijdens een vakantie in dit voorjaar gaf een bezoek aan het Aqua Freshwater Aquarium in Silkeborg inspiratie voor Wad&Zoo. In Silkeborg staat deze mooie aquariumattractie, die jaarlijks door minimaal 130.000 bezoekers wordt bezocht. In de zomermaanden ontvangt men 800-1000 gasten per dag.
Het aquarium bevindt zich op een park waar zich ook diverse kenniscentra op het gebied van water bevinden. Een heel mooie combinatie van toerisme, educatie en wetenschap. Een verbinding die Wad&Zoo ook beoogt. De attractie noemt zichzelf een 'inside out' aquarium waarin men bezoekers meeneemt op een reis door de Deense wateren. In grote natuurlijke buitenvijvers (zichtbaar door grote ruiten in het gebouw) komt het hele onderwaterleven voorbij.
De aquariumattractie is opgenomen in een mooi Aqua Park. In dit park verblijven Deense watervogels en kleine waterzoogdieren. De combinatie van deze twee elementen (binnen en buiten) is erg fraai. Een fantastische uitdagende waterspeeltuin, gesponsord door diverse waterpartners, is een succesformule. We hebben er veel inspiratie opgedaan!
17 april 2014
Nieuwe Founding Members Ja, wij varen mee met Wad&Zoo! Een overzicht van onze nieuw aangemelde Founding Members:
Een compleet overzicht van alle bedrijven en organisaties die tot nu toe een bijdrage hebben geleverd aan Wad&Zoo kunt u vinden op www.wadenzoo.nl.
Welkom aan boord!
Nieuwsbrief
Wad&Zoo
nr.
8
Pagina 6
www.wadenzoo.nl
[email protected] Postbus 88 9930 AB Delfzijl Tel. (06) 260 77 650
Founding members: bijna 1 miljoen!
“Economisch effect W&Z
Het aantal Founding Members groeit nog steeds gestaag en ook nieuwe donateurs hebben zich aangemeld. Dat betekent dat we al bijna 1 miljoen euro aan bijdragen en toezeggingen hebben en dat we 320 kilometer gevorderd zijn op onze vaartocht langs de Eems.
minimaal € 600.000 per jaar”
Vaart u mee? Ook u kunt met ons meevaren voor € 3,per meter!
Bron: rapport Twijnstra Gudde
Even voorstellen: Friedeke Hendriks Ik ben Friedeke Hendriks, woon in Ezinge en ben sinds februari 2013 bestuurslid van de Stichting Wad&Zoo. Toen Hendré mij zo'n anderhalf jaar geleden vroeg of ik daar iets voor zou voelen heb ik er niet lang over hoeven nadenken. Ik ben een fervent Waddengenieter. Lopen of varen met de kano of zeilboot, altijd mooi! Ook het Eems-Dollard gebied heb ik goed leren kennen, zowel vanaf de kant als vanaf het water, en ik ben al lang geleden van dit gebied gaan houden. Voor sommigen het eind van de wereld, voor mij de plaats waar een onverwacht boeiend en mooi land- en waterlandschap begint. Met aan de overkant natuurlijk Emden en net over de grens het vissersplaatsje Ditzum. De rivier de Eems zou ik graag nog eens met de kano afpeddelen... Mijn werk als adviseur en als docent op de Hanzehogeschool in Groningen houdt me doordeweeks van de straat. Met plezier, het is leuk om met studenten om te gaan! Daarnaast draag ik graag een steentje bij om Wad&Zoo daadwerkelijk te realiseren. Een mooie uitdaging, want ik wens iedereen zo'n attractie toe als Wad&Zoo gaat worden. We zullen elkaar vast nog gaan treffen de komende tijd! Friedeke Hendriks, bestuurslid
Wilt u zich aan– of afmelden voor deze nieuwsbrief? Stuur dan een e-mail naar
[email protected]
