Nieuwsbrief 2010
nr.19
Juli 2010
26718_SRK10.indd 1
1
21-07-2010 11:23:26
Inhoud
2 2 3 4 5 5 6 7 7 8 9 9 14 15 17 18 19 20 21 22 24 25 26 27 27 27 28 30 31 33 34 34 35 36 36 37 38 40 43 44 50 51 52 53 54 54 55 56
Voorwoord Rustig ademhalen Het rode boekje Kampeervakantie in Sovata, juni 2009 Dagboek van een begeleider 2009 Maak eens kennis met Salt Lake Travel! Bezoek aan ons pakketgezin in Sovata Aniko bedankt haar sponsoren Toos Knutseldoos Verkoop Roemeense postzegels De eerste zomer met twee Roemeense meisjes Dag ‘allen gij nieuwsgierigen’ Verslag van onze Roemeense gastjes Gastgezinnen gezocht voor een onvergetelijke vakantie Kindervakantie 2009 In Memoriam: Marijke Ringers Zoektocht naar de biologische moeder Kerstmarkt Sovata/ IJsselstein De tien geboden vanopvoeden Twintig keer kindervakantie in Nederland Seksuele voorlichting Bericht van onze afdeling in de regio Delft Collecteren in Benschop, Lopik en IJsselstein Stadsgolf 2009 Activiteiten kalender 2010 Enthousiaste vrijwilliger voor organisatie collecte! Fotoverslag Transport 2009 De onzichtbare vrijwilligers Op familiebezoek Nieuwe leraar Tinkerbell De vorderingen van de kinderen Dagje uit naar Zetelaka Comité van aanbeveling De kinderen hebben een droom Familiekindertehuis Tinkerbell Donaties volledig fiscaal aftrekbaar Uit het fotoboek van Tinkerbell Sovataanse notities De website Jaarverslag 2009 www.roemeensekinderhulp.nl Het Bestuur van de Stichting Financiële verantwoording 2009 Vertalershoekje Donaties Voedselbonnen Sponsors bedankt! Tinkerbell
2
26718_SRK10.indd 2
Voorwoord
Wij vieren feest: IJsselstein 700 jaar stad. Een stad die opgebouwd is door adellijke heren met legers die letterlijk de strijd aangingen met de vijand. Maar vooral ook door daadkrachtige inwoners; mannen en vrouwen met ideeën, doorzettingsvermogen en passie om hun idealen te realiseren. Anno 2010 vinden IJsselsteiners onze stad een stad waar het fijn wonen, werken en leven is. Dit gevoel gunnen we iedereen, waar ter wereld ook. En we nemen hierin ook onze verantwoordelijkheid. IJsselstein is één van de meer dan 100 millenniumgemeenten in Nederland. De millenniumwisseling werd door de Verenigde Naties aangegrepen om onderling afspraken te maken met het doel iedereen te voorzien in de basisbehoeften voor een menswaardig bestaan. Aan deze afspraken werden doelen gekoppeld en juist op lokaal niveau kan hierin veel worden bereikt. Een uitdaging die wij graag oppakken. De Stichting Roemeense Kinderhulp is al jaren actief. De stichting biedt kansarme kinderen in Sovata, Roemenië een kans op een beter leven en de basis hiervoor legt u in het IJsselsteinse. Een grote groep vrijwilligers verzet hiervoor bergen werk. Veel inwoners kennen uw acties: o.a. de jaarlijkse bazaar, leerlingen van basisscholen die de opbrengst van een knijperestafette aan de stichting schenken, de meer dan tweeduizend kerstpakketten die jaarlijks naar Roemenië gaan. En natuurlijk niet te vergeten de kinderen uit Sovata die jaarlijks in de zomer drie weken vakantie komen vieren. Dit jaar al weer voor de 21ste keer. Wat een feest voor kinderen, gastouders en de stichting! Iedereen mag het horen en zien, want De Stichting Roemeense Kinderhulp behaalt resultaten waar we trots op mogen zijn. En ik wil u dan ook oproepen: straal dit uit. Vertel familie, vrienden, collega’s, buren, van het goede werk van de stichting, betrek hen bij activiteiten. Uw enthousiasme werkt vast en zeker prikkelend. De handen uit de mouwen steken of donateur worden, een kleine moeite om een ander een kans te bieden op een menswaardig leven. Drs. P.C. van den Brink, burgemeester
Rustig ademhalen In het begin van het jaar hielden we allemaal de adem in: de wereld en daarmee ook Nederland, bevond zich in een diepe economische crisis en het zou alleen nog maar erger worden. Het bestuur van de Stichting maakte zich uiteraard grote zorgen over de tijd die zou gaan komen. Zouden de donateurs besluiten om hun ondersteuning op te zeggen, zouden sponsors nog wel giften ter beschikking stellen en is er nog wel aandacht voor Roemenië tussen al de negatieve berichtgevingen door? Wellicht denkt u nu: “Oh nee, niet weer over die crisis. We weten het nu ondertussen wel! Alsjeblieft wat positiefs!” Voor deze mensen die dit nu denken: leest u vooral dan nog even door. In de eerste maanden leek het erop dat er echt zwaar weer op komst was. De eerste donateurs hadden opgezegd en giften van sponsors bleven
uit. Noodscenario’s spookten door ons hoofd, waarbij we inventariseerden hoe wij een verdergaande inkrimping van de fondsenwerving het hoofd zouden kunnen blijven bieden. Gelukkig heeft de Stichting in de afgelopen jaren enige reserves opgebouwd, zodat het in stand houden van het Kindertehuis voorlopig nog geen gevaar zal lopen, maar rustig slapen deed ik toch iets minder en steeds als de bankafschriften binnenkwamen, hield ik toch onwillekeurig even de adem in en hoopte ik er het beste van. IJsselstein op de landelijke televisie. “IJsselstein, een kleine stad in een grote crisis”. Ook daar was er (alleen maar) oog voor de crises. Verhalen over hoe slecht het gaat en hoe de crisis de gewone burger raakt. Dat zijn de verhalen die wij, televisiekijkend Nederland, graag wilden horen. Ook de Stichting Roemeense Kinderhulp werd in een uitzending belicht. Uitermate trots dat we Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:23:29
vrijwilligers en we geloven erin dat zij ons zo lang als mogelijk zullen blijven steunen”. Dat was uiteraard niet helemaal het antwoord dat ze graag hadden willen horen, liever tranentrekkende snotter, kommer en kwelverhalen hadden ze gewild. Helaas kon ik niet voldoen aan die verwachtingen. Maar wij hadden wel een mooi beeld van de Stichting op de landelijke publieke zender gekregen. YES! Nu, bijna een jaar na die uitzending, lijkt het ergste voorbij te zijn, en kijken we allemaal even om naar hetgeen achter ons ligt. Uitereindelijk eens op een landelijke zender zouden komen. Wel enigszins sceptisch over de strekking van het programma, hebben we toch maar toegezegd. Zoals ook veel grote BN-ers soms weleens zullen denken: negatieve publiciteit is ook publiciteit. Geenszins gewend om met een grote camera in mijn gezicht ontspannen mijn verhaal te houden, werd het interview afgenomen. Mijn adem stokte bijna. Rustig blijven dacht ik bij mijzelf, gewoon doorademen, dan komt het allemaal wel goed.
aard heeft de crisis zijn sporen achtergelaten en is het nog onzeker of de eerste tekenen van een verbetering ook door zullen zetten, maar de negatieve scenario’s die wij vreesden zijn gelukkig niet waar geworden. Het goede nieuws is dat bijna alle donateurs ons zijn blijven steunen. Bedrijven hebben uiteraard wat minder gedoneerd, maar daarvoor in de plaats zijn vooral de scholen zeer actief geweest en hebben ze veel acties gevoerd. De financiële conclusie van het jaar 2009 mag uitermate tevredenstellend zijn. EenVandaag, ons vertrouwen in onze achterban, sponsors en donateurs is werkelijkheid geworden! Helaas voor ons is voor positieve berichtgeving geen ruimte gereserveerd op de landelijke zenders. Alle omstandigheden in overweging genomen hebbende, moet ik u bekennen dat ik van deze crisis een geweldig gevoel heb overgehouden. Het feit dat u ons dus door dik en dun bent blijven steunen, de Roemeense kinderen niet in de kou heeft laten staan, nog steeds pakketten heeft opgestuurd naar de Roemeense families en de Stichting de mogelijkheden blijft geven om zijn activiteiten uit te voeren voor Roemenië, geeft een geweldige steun in onze rug. We gaan dan ook de aankomende jaren met veel vertrouwen tegemoet! YES!
“En meneer de voorzitter, wat merkt u allemaal van de crisis en hoe moeilijk heeft de stichting het nu?” Ik weet niet of u de uitzending heeft gezien, maar helaas voor EenVandaag hadden we op dat moment nog weinig slechte berichten. Maar goed, het jaar was nog maar net begonnen en je weet natuurlijk maar nooit wat er nog gaat komen. “Maar we hebben vertrouwen in onze achterban, sponsors en
Vanavond zal ik in ieder geval weer goed slapen. We kunnen rustig verder ademhalen! Edwin Mentink Voorzitter
Vakantieverhalen (1) Maria Magdolna Simon was als klein meisje op vakantie in Nederland. Zij zit nu in haar examenjaar, maar kijkt nog met veel plezier in het dagboekje dat zij hier in Nederland in 2000 bijhield.
Het rode boekje Mijn naam is Maria Magdolna Simon, en ik was in 2000 in Nederland. Nu zit ik in klas 12 en ik doe dit jaar examen. Het is een zwaar lessenpakket en ik heb weinig vrije tijd. Na het examen wil ik graag verder studeren. Ik hoop dat alles zonder problemen verloopt en dat ik goede cijfers haal. We gingen per bus naar Nederland. Het was een lange reis, maar niet vervelend. We hadden zelf leuke muziek meegenomen en hebben onderweg veel gezongen. Ik vond Nederland een heel mooi land. Het was geweldig dat we de kans kregen om zo’n prachtige plek te bezoeken. Ik logeerde daar bij een hele aardige, warme familie, de Familie Bankers. Sindsdien hebben we altijd contact gehouden. De drie Juli 2010
26718_SRK10.indd 3
weken die ik daar heb doorgebracht, zal ik nooit vergeten. We kregen een rood dagboekje, waarin we iedere dag moesten schrijven. Ik kan me herinneren dat ik er soms geen zin in had om iets te schrijven, vooral als ik te moe was. Maar nu heb ik er veel plezier van als ik het boekje weer eens tevoorschijn haal om erin te lezen. Ook kijk ik nog steeds met veel plezier in het fotoalbum met de foto’s uit Nederland. De Nederlanders zijn aardige mensen, en ze houden heel veel van kinderen.
en ik hoop dat ze nog veel kinderen dezelfde ervaring kunnen geven die ik heb gehad.
Zo’n reis maak je maar een keer in je leven mee en ik ben daar nog steeds erg blij mee. Ik wil daarom de organisatie heel hartelijk bedanken
Met vriendelijke groeten, Maria Simon, Sovata 3
21-07-2010 11:23:31
Vakantieverhalen (2) Na een logeerpartij van Roemeense kinderen is het altijd moeilijk om afscheid te nemen. De familie De Wit had dat al twee keer meegemaakt en besloot toen om een eigen ”logeerpartijtje” te organiseren. Voor alle logeetjes van de voorgaande twee jaren. In Sovata.
Kampeervakantie in Sovata, juni 2009 Sinds twee jaar zijn we gastouder in Benschop voor twee Roemeense jongetjes geweest. Begin juni vertrekken we met de caravan richting Sovata in Roemenië waar we “onze” 4 jongens en hun families willen bezoeken. Het is niet de eerste keer dat we op de plaatselijke camping van Sovata “Vass Kert” staan. Dit jaar hebben we een logeerpartijtje voor onze gastkinderen van de laatste 2 jaar bedacht. Samen met Csilla (die we al jaren kennen) en haar vriend Boti bezoeken we de kinderen thuis om hen uit te nodigen. Via mail zijn ze al op de hoogte van onze komst (ook de tijd in Roemenië staat niet stil). Zsilárd en Laci van vorig jaar zijn gelijk enthousiast en ook Adrien, het zusje, wil graag mee. Dan naar Zsilárd en Istvan van een jaar eerder. Beide jongens staan, met wat buurjongens, bij Zsilárd voor het huis. Zsilárd was in Nederland al verlegen en dat is hij nog. Maar ook de bijdehante Istvan zit onder zijn pet verstopt en reageert totaal niet zoals we verwachtten. Zsilárds ouders zijn er niet en er komt weinig uit de jongens. We spreken af dat we de volgende dag om 4 uur terug zullen komen en dat we dan wel zullen zien of ze zin in de logeerpartij hebben of niet. Niets moet natuurlijk!
De volgende dag echter staan ze al klaar en ook het zusje Brigitta heeft er zin in. Op de camping maken de twee groepjes kennis met elkaar en er wordt wat gedronken en gesnoept. Dan moet het koepeltentje opgezet worden. Het is leuk om te zien hoe die zes kinderen een uur bezig zijn voordat alles klaar is. Ook de plastic luchtbedjes moeten opgeblazen worden. Iedereen is druk. En dan kan de tent in gebruik worden genomen. Intussen hebben we honger gekregen. En er zit een uitstekend pizzarestaurant in het centrum van Sovata op de Petöfi. We hebben de bovenverdieping voor ons alleen en binnen korte tijd zitten we met een drankje en een reuzenpizza voor onze neus. De stemming zit erin. En bijna 4
26718_SRK10.indd 4
alle pizza verdwijnt in de nog kleine maagjes. We zien toch wel wat op tegen de nacht, dus we gaan nog maar een afmattende wandeling naar Sovata Bai maken. Dat is de heuvel op. Adrien, met haar nieuwe hooggehakte sandaaltjes, begint al snel wat achter te blijven. Dus Ad gaat voor haar als paard dienen. Dan is onze spraakwaterval weer helemaal uitgerust en wakker. Dat we niets van haar gebrabbel verstaan maakt haar weinig uit. Trouwens, alle kinderen spreken alleen Hongaars, maar dat van Adrien is ook nog onverstaanbaar. We kijken over het zoutmeer, eten een ijsje en lopen via het toeristische gedeelte weer terug. Het ziet er momenteel uit alsof er een bom is ingeslagen. Er is geld te besteden (van de EU) en het zal uiteindelijk wel heel mooi worden. Maar nu, net voor het toeristenseizoen, wel een zeer slechte timing om dit uit te voeren. Je moet zo’n beetje met kaplaarzen van steen tot steen springen. De jongens vinden het natuurlijk geweldig. Net voor 20:00 uur zijn we terug op de camping. De meisjes willen in de caravan slapen en ze zijn binnen de kortste keren onder zeil. Met de jongens is het wat anders. We hebben de campinggasten al ingelicht dat de nacht waarschijnlijk niet de rustigste uit de geschiedenis zal gaan worden. En dat is ook zo… Maar ze hebben het leuk en dat is toch het belangrijkste. De volgende dag gaan we na het ontbijt zwemmen in het rode meer. Dat hebben de jongens bedacht. In tegenstelling tot de grote Berenme-
ren is dit gratis, ook niet gek natuurlijk. Ook deze weg daar naartoe is een grote modderpoel en verzakt door de vrachtwagens die af en aan rijden. Maar geen zorg, het is maar tijdelijk. Laci is de enige die zo snel mogelijk met zijn luchtbed het water opgaat. Voor de anderen is alles nieuw en eng. Onvoorstelbaar, ze wonen in Sovata maar alleen Laci heeft daar wel eens gezwommen. Zinken gaat trouwens bijna niet, want het water is erg zout. De zoutberg ligt naast het meer en je komt bijna wit uitgeslagen van het zout uit het water. Ze hebben het allemaal naar hun zin. Na afloop eten we nog wat en wordt de helft opgehaald door hun ouders en de andere brengen we thuis. Als laatste Istvan. Als we bij hem thuiskomen ligt zijn vader dronken in zijn onderbroek op bed, schaamtegevoel kent hij blijkbaar niet. Met moeite nemen we afscheid van Istvan. We kijken terug op een leuke tijd in Roemenië. Je kunt er prima vakantie houden. Zeker in Sovata en omstreken is er veel te zien. Het is echt niet zo dat je alleen maar armoede ziet. Het landschap is prachtig, de mensen vriendelijk en waarschijnlijk pin je bij de bank veiliger in Roemenië dan hier in Nederland. Een paar weken later, na onze thuiskomst begroeten we alweer onze nieuwe gastjes Zsolt en Romeo. Deze zijn weer totaal anders maar ook weer zóóóóó leuk… Ad en Jannie de Wit, Benschop Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:23:32
Vakantieverhalen (3) Julia Szkacs was samen met Alex Kintzel vorig jaar de begeleiders tijdens de jaarlijkse kindervakantie. Recht uit het hart schreef Julia ons een email met haar belevingen.
Dagboek van een begeleider 2009 Ik hou van Nederland De reis naar Nederland zal voor een hele lange tijd als een plezierige ervaring in mijn geheugen blijven. Ik was verbaasd over de warme, hartelijke ontvangst die ik kreeg. Hierdoor verdwenen mijn zorgen over de verantwoordelijkheden die ik tegemoet ging. Ik voelde diezelfde liefde en toewijding ook toen ik de families bezocht. Ik bewonder hun geduld en flexibiliteit, want drie weken is een lange tijd om twee kinderen elke dag bezig te houden. Daar heb je ook veel fantasie voor nodig.
glasworkshop en de boottochtjes. Ik denk dat we daar nog veel van kunnen leren. Ik vind Nederland een erg mooi land. Ik hou van de kleine oude stadjes met de karakteristieke bouwstijl, het groene landschap, de
fietstochten en de zee. En zo kan ik wel door blijven gaan. Ik ben erg blij dat ik de kans heb gehad om jullie te leren kennen en om jullie prachtig land te zien. Groeten van Julia Szakacs, Sovata
Alles was erg goed georganiseerd en veel hulp kwam van vrijwilligers. Het lijkt erop dat vrijwilligerswerk heel normaal is in Nederland en dat het goed werkt. Ik vraag me af hoe dat zou werken in mijn land. Het gedrag van de sponsoren vond ik ook erg opvallend. In Roemenië geven sponsors geld en dat is het dan. In Nederland helpen de sponsoren mee met de organisatie, zoals bij de chocolade- en
Maak eens kennis met Salt Lake Travel! Sind 4 jaar kunnen toeristen in Sovata terecht bij Salt Lake Travel. Dit door de Stichting opgezet toeristisch reis- en bemiddelingskantoor, kan elke toerist voorzien van accommodatie, transfers, autohuur en een groot aantal excursies. Door gebruik te maken van dit kantoor ondersteunt u naast de werkgelegenheid ook Tinkerbell, aangezien alle opbrengsten van het kantoor rechtstreeks aan het Familiekindertehuis ten goede komt. Van villa tot berghut en alles daartussen, het toeristenkantoor van Salt Lake Travel heeft de accommodatie die bij u past. En dat is typerend voor Salt Lake Travel. Ze kennen de beste adresjes, waardoor ze u een heel divers aanbod van diensten kunnen aanbieden. Salt Lake Travel werkt vanuit de aloude gedachte dat de klant koning is. U bent bij hen in veilige handen en ze doen altijd een klein beetje meer moeite voor u. Tot in de kleinste details. Is de geheugenkaart van uw camera halverwege de vakantie al vol? Loop even bij Salt Lake Travel langs en ze branden uw foto’s voor u op een DVD. Even een berichtje naar Juli 2010
26718_SRK10.indd 5
huis sturen? Op het kantoor van Salt Lake Travel staat een pc voor u klaar. Met hetzelfde oog voor detail heeft Salt Lake Travel haar partners uitgezocht. Salt Lake Travel werkt samen met een bedrijf dat betrouwbare, comfortabele auto’s verhuurt voor een schappelijke prijs. En voor excursies zijn de mooiste plekjes uitgezocht, waar u naartoe gaat in een moderne bus, met een prima chauffeur. En als u op een sportieve manier de omgeving wilt verkennen dan kunt u voor een klein bedrag een mountainbike huren. Het uitgebreide programma aan excursies is te groot om hier in z’n geheel op te nemen, maar ook daarin toont Salt Lake Travel zorg en creativiteit. Natuurlijk nemen ze u mee naar de mooiste plekjes die de omgeving te bieden heeft, maar het houdt niet op bij prachtige kerken, historische kastelen, pittoreske dorpjes en adembenemende meren. Ook het bezoeken van een wijnproeverij, een zoutmijn en een diner met traditioneel bereide forel staan op het programma.
vliegtuigje? Of heerlijk sightseeing in Sovata, afgesloten met een avondshow waarin u kennis kunt maken met de mooie cultuur van Roemenië. Kortom, Salt Lake Travel heeft alle ingredienten voor een perfecte vakantie bij elkaar gezocht. U hoeft alleen maar te kiezen en alles wordt voor u geregeld. Het prachtige Roemenië is een bezoekje zeker waard. En als extra bonus kunt u even op de koffie bij uw pakketgezin of uw vakantiekinderen nog eens opzoeken. Wilt u meer informatie of een programma op maat? Bezoek onze website www.sovatatravel.ro, bel of mail (zie hiervoor de colofon). Zij zijn u graag van dienst!
In de nabije omgeving heeft Salt Lake Travel ook nog wat verrassingen voor u. Wat dacht u van een rondrit per rijtuig of per slee? Een paint ball feestje met uw hele reisgezelschap? Een rondvlucht boven Sovata in een sport5
21-07-2010 11:23:33
Vakantieverhalen (4) Meestal zijn de vakantieverhalen verslagen van de vakantie die Roemeense kinderen hier hebben gehad. Maar het omgekeerde komt natuurlijk ook voor. Nederlandse families die een bezoekje aan Roemenië brengen. De familie Van Damme heeft dat gedaan. En hun ervaring is, net als de ervaringen van de vakantiekinderen, onvergetelijk.
Bezoek aan ons pakketgezin in Sovata In 2004 gingen wij voor het eerst naar Roemenië om onze dochter weg te brengen voor haar stage (i.v.m. haar opleiding Management Toerisme aan de NHTV te Breda) bij het op te zetten tourist office “Salt Lake Travel”. Dit was onze eerste kennismaking met de Stichting Roemeense Kinderhulp en Tinkerbell en inmiddels hebben we een pakketgezin in Sovata. Dit jaar (2009) was een bezoek aan ons pakketgezin en de Nagy familie in “Tinkerbell”, waar onze dochter tijdens haar stage een warm en hartelijk onderkomen vond, de reden om onze vakantie in Roemenië door te brengen. We hadden dit pakketgezin voor de zomer al schriftelijk laten weten dat we hen in augustus een bezoek wilden brengen en vernomen dat we van harte welkom waren. Na aankomst in Sovata hebben we eerst Tinkerbell bezocht. We werden warm onthaald bij de Nagy familie en waar we in 2004 vooral met handen en voeten met elkaar moesten communiceren, konden we nu in het Engels de laatste nieuwtjes uitwisselen. De tolk (door de Stichting voor ons geregeld) kwam ook naar Tinkerbell. Zij ging met ons naar het pakketgezin, en daar bleek dat we veel steun hadden aan haar vertalingen en inbreng. We werden zeer hartelijk en gastvrij door hen verwelkomd en we kregen direct van alles te drinken en te eten aangeboden. Na de koffie volgde een rondleiding door hun huis, dat
er zeer netjes en goed onderhouden uitziet. Ze bewonen een huis van één verdieping, bestaand uit een woonkamer, woonkeuken, keuken, badkamer en klein kamertje voor de kinderen om te studeren, achter de ouderlijke woning. Zodra (financieel) mogelijk willen ze er een verdieping op zetten om daar de slaapkamers te maken. Vol trots werden door de vader de twee paarden getoond, die min of meer zijn troeteldieren zijn. Zij werden uit de stal gehaald en op het erf losgelaten om te showen. Aan een koe, een wel heel erg oud besje dat ook in de stal stond, werd geen aandacht besteed, Zij was er enkel om het gezin van melk te voorzien. Een van de paarden had hij, met pijn in het hart, geprobeerd te verkopen omdat sinds kort een eigen (of van de bank) tractor aangeschaft was. Hoewel het een schitterend paard is werd er slechts weinig voor geboden. Doordat meerdere boeren hun paarden kwijt willen omdat zij een tractor aanschaffen, zakt de prijs van de paarden aanzienlijk. We werden uitgenodigd twee dagen later mee te gaan naar de kleine kudde schapen die door een ingehuurde herder geweid wordt in de heuvels rond Sovata. Helaas ging dit niet door, omdat er de laatste dagen veel regen gevallen was en door de slechte staat van de weg naar de weilanden in de heuvels, was deze weg praktisch onbegaanbaar geworden.
Ook vernamen we dat de moeder, naast haar schoonmaakwerkzaamheden op een school, zelf ook weer studeert waardoor zij en haar gezin een betere situatie in de maatschappij proberen te verkrijgen. Al met al was het heel leuk het pakketgezin persoonlijk te ontmoeten en nu we meer van hun situatie weten is het mogelijk gerichter steun te bieden. Nadat we afgesproken hadden contact met elkaar te houden namen we met weemoed afscheid van elkaar. Fam. Van Damme, Vogelwaarde 2009 6
26718_SRK10.indd 6
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:23:35
Sponsors gezocht (1)
Aniko bedankt haar sponsoren verdienen door een aantal kamers te verhuren aan zomergasten. We hebben vorig jaar gevraagd om ondersteuning, omdat het salaris van de vader van Aniko niet genoeg is om alle kosten te betalen. We hoopten 1500 euro op te halen, maar met alle toezeggingen konden we zelfs ruim 2000 euro overmaken. Graag willen wij de volgende sponsors van harte bedanken voor hun helpende hand hierbij: Familie Buitenlaar, Dhr. Clements, Mevr. Cserhalmi-Kiss, Familie Huysing, Mevr. Van Linder-Klijmij, Mevr. Van der Lockant-Gerschiere en Familie Nieuweboer
“Wat is dit”
Doof meisje kan weer horen Vorig jaar schreven we over Aniko. Zij was al doof bij haar geboorte. Verschillende gehoorapparaten hadden geen effect bij haar, alleen een speciale operatie kon haar helpen. De operatie is uitgevoerd, toen Aniko 3,5 jaar was. Een chip in het oor/hoofd zorgt ervoor dat ze nieuwe gehoorsignalen opvangt. Ze kan weer horen en logopedische hulp helpt haar om beter te leren praten. Vanwege de operatie en de kosten is de familie verhuisd naar Budapest, waar de vader een andere baan heeft gezocht. De vader heeft diverse leningen afgesloten om de operatie te betalen. De grootouders, die nog in Sovata wonen, proberen extra bij te
De ouders zijn erg blij met de ondersteuning en ze zien dat Aniko vooruit gaat. “Ze mist haar grootouders wel en soms zegt ze woorden als: “opa, oma, kom, huilen.” Aniko gaat nu naar de kleuterschool en ze vertelt steeds meer en meer. Het jongere zusje van Aniko, Luca, zou graag met Aniko naar dezelfde kleuterschool willen gaan, maar daar is ze nog te jong voor. Haar ouders laten weten dat Luca kerngezond is en geen gehoorproblemen heeft. Dit is weer een mooi voorbeeld van hoe we een kind en een familie in Roemenië hebben kunnen helpen. Met deze ondersteuning kan haar vader sneller de leningen aflossen en kan het gezin het normale leven weer gaan oppakken.
De familie van Aniko laat weten dat ze enorm vooruit gaat. Kon ze voor de operatie ongeveer twintig woorden uitspreken, nu praat ze al met vreemden. De ontwikkeling gaat langzaam vooruit, maar de ouders hebben goede hoop dat alles goed komt. Aniko durft nu zelfs in de tram of bus vreemden aan te spreken en lijkt ook haar verlegenheid te overwinnen. Een jaar na de operatie kon ze begrijpen wat haar ouders tegen haar zeiden. “Wat is dit?”, vroeg ze steeds als ze niet kon benoemen wat iets is. De grootouders wonen nog in Sovata, maar de rest van de familie woont nu in Budapest vanwege de kosten en de periodieke controle van Aniko. De vader werkt bij het bedrijf waar zijn zwager ook werkt. Deze onderneming is gespecialiseerd in liften en het onderhoud daarvan.
Sponsors (1)
Sponsors (2)
Misschien hebt u het al gelezen, want dit stukje schreef Jaap Valk voor de site. Maar voor iedereen die het nog niet gezien heeft herhalen we het hier graag, want het is zeker het lezen waard.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen is in de mode. niet alle bedrijven die erover praten, voegen de daad bij het woord, maar de website tweedekaartjegratis.nl geeft hierin het goede voorbeeld. Ieder jaar zetten zij zich in voor een goed doel. Zo ook dit jaar. De gehele oktober-opbrengst hebben zij aan onze Stichting gedoneerd. Dat werd een hele mooie donatie van € 1.682,–.
Toos Knutseldoos Een prachtige naam voor een prachtig initiatief! Angelique en Rina zijn al jaren enthousiaste sponsors van de Stichting Roemeense Kinderhulp. Zeer actief bij het inzamelen van de pakketten en natuurlijk ook een pakketgezin. Maar dat is nog niet alles! Met ingang van maart 2010 zijn ze de trotse bezitters van een internetwinkel: toosknutseldoos.nl. Een site waar je leuke hand-made wenskaarten kan bestellen voor een groot aantal gebeurtenissen. De internetwinkel gaat ook Juli 2010
26718_SRK10.indd 7
ruimte bieden aan andere knutselaars om door hen gemaakte producten via Toos Knutseldoos aan de man te brengen. En om het helemaal compleet te maken zal er op korte termijn ook een assortiment knutselmateriaal via de winkel beschikbaar komen, zodat er mogelijk nog meer enthousiaste knutselaars hun creaties kunnen aanbieden via de site. En het belangrijkste van dit initiatief: een groot deel van de inkomsten gaat naar de Stichting! Geweldig, dames!
En als bijkomend voordeel hebben hierdoor 43.000 bezoekers kennis gemaakt met de Stichting Roemeense Kinderhulp. Als kleine stichting zijn we blij dat we het vertrouwen hebben gekregen van tweedekaartjegratis.nl om de begunstigde te worden van hun actie. Uit naam van de kinderen van Sovata bedanken wij hen en de bezoekers van de website hartelijk voor hun steun.
7
21-07-2010 11:23:36
Sponsor(s) gezocht (2) Er komen bij de Stichting veel verzoeken voor sponsoring binnen. Wij bekijken die verzoeken natuurlijk uiterst kritisch. Ze moeten passen bij de doelstellingen van de Stichting. De indieners moeten zichzelf tot het uiterste inspannen om hun situatie te verbeteren. Dit zijn dus geen gewone bedelbrieven. Kortom, het verzoek wordt aan alle kanten gewikt en gewogen voordat we het aannemen en op zoek gaan naar een sponsor. Wij zijn erg blij als wij weer ondersteuning hebben gevonden en we resultaten hiervan kunnen melden.
Gizella Balzs Zij is een moeder die een zwaar gehandicapte jongen heeft. De jongen is sinds zijn vierde jaar volledig verlamd en ligt nu al 15 jaar op bed. De familie leeft in grote armoede en heeft dringend hulp nodig. Zij vragen met name ondersteuning voor incontinentiemateriaal en medicijnen. We hebben een sponsor gevonden die haar één jaar wil ondersteunen. De kosten hiervan zijn € 50 per maand. Voor volgend jaar zoeken wij weer één of meerdere sponsors voor deze ondersteuning.
den, maar ze verkozen een beter leven voor hun kind boven hun eigen welzijn. De operatie van Aniko kostte 30.000 euro. Daarvoor zijn ze verhuisd en hebben ze hoge leningen moeten aangaan. Er zijn in Roemenië diverse inzamelingsacties voor de ouders geweest. Naar aanleiding van de vorige oproep hebben we meer dan de gevraagde € 1.500 bij elkaar gekregen. Maar aangezien de ouders nog een grote schuld hebben, kunnen we nog extra’s gebruiken om ze uit de problemen te kunnen houden.
Kinga Ook over Kinga Izabella Kacsó schreven we in de afgelopen nieuwsbrief. Kinga wil graag advocaat worden. Ze woont in Sovata en studeert aan de ‘Petru Maior’ universiteit in Targu Mures . Haar ouders kunnen nauwelijks de kosten opbrengen. Om een kind te laten studeren moeten de ouders ongeveer 700 euro per jaar bijdragen. Dat is voor het gemiddelde Roemeense gezin heel veel geld.
Aniko Vorig jaar schreven we al over dit meisje. Zij is doof geboren en haar ouders zijn een grote verplichting aangegaan om haar te helpen. Ze heeft een implantaat gekregen. En dat kostte heel veel geld. Geld dat haar ouders niet had-
Kinga: “Studeren is duur, zo moet ik studiegeld aan de universiteit betalen en de huur van een kleine kamer omdat ik doordeweeks in een flat verblijf in Targu Mures De universiteit is in een andere stad en in het weekend kom ik terug naar huis. Ik heb het heel erg naar mijn zin op deze school en ik wil mijn opleiding heel graag afmaken, maar mijn ouders kunnen het bijna niet meer opbrengen om mij hiermee te ondersteunen.” We zoeken voor Kinga een of meer sponsors die ervoor willen zorgen dat ze haar studie af
kan maken. Voor één sponsor komt dat neer op ongeveer € 13,50 per week. Maar meerdere sponsors voor een kleiner bedrag zijn ook welkom.
Doorlopende projecten Naast de speciale projecten en ondersteuningen, hebben we uiteraard ook onze doorlopende projecten. Hiervoor kunnen we altijd ondersteuning gebruiken: - Donateur van het familiekindertehuis Als donateur hiervan steunt u 20 kinderen die door hun ouders zijn achtergelaten. Twee Roemeense ouderechtparen vangen deze kinderen op om hun weer een nieuwe eigen familie te geven. De Stichting is de eigenaar van het tehuis en verantwoordelijk voor de kinderen. - Studiefonds Wij hebben een algemeen studiefonds waaruit per jaar een aantal kinderen ondersteund worden om een vervolgstudie te kunnen volgen. Afhankelijk van de sponsors en ontvangen gelden, worden een of meerdere aanvragen gehonoreerd. Eventueel kan een studierichting worden aangegeven die u graag zou willen ondersteunen.
Selectie van projecten Algemene regel die wij handhaven bij de selectie van projecten en ondersteuningen is dat de ouders en/of kinderen zelf ook een substantiële bijdrage (proberen) te geven. De ondersteuning moet een aanvulling zijn op de eigen beschikbare middelen. Door de ondersteuning moet het dan mogelijk worden om de studie of medische ingreep toch uit te voeren. Mocht u één van de projecten op een of andere wijze willen ondersteunen, neem dan contact met ons op. We kunnen altijd samen met u naar een goede manier van ondersteuning zoeken.
Verkoop Roemeense postzegels Om de Roemeense pakketfamilie niet op kosten te jagen, willen veel mensen graag een postzegel in hun brieven bijsluiten. Zelfs een klein bedrag is namelijk voor veel families al een behoorlijke uitgave. We krijgen daarom regelmatig de vraag of wij postzegels uit Roemenië willen meebrengen. Dat doen we natuurlijk graag. Wilt u het uw pakketfamilie op deze manier ook makkelijker maken om terug te schrijven, dan kunt u Roemeense postzegels kopen bij Gerry Dekker in Nieuwegein (030-6065586) of Joyce Meijer in IJsselstein (030-6881154).
8
26718_SRK10.indd 8
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:23:36
Dagboek van een gastgezin (1) De familie Van den Pol bezorgde vorig jaar voor het eerst twee Roemeense meisjes een heerlijke vakantie. Het is druk, maar wel heel erg de moeite waard, oordelen ze achteraf. Hieronder hun verhaal.
De eerste zomer met twee Roemeense meisjes Begin januari 2009 is, na enthousiaste verhalen van Wijnand de Wit, het eerste contact gelegd met de Stichting Roemeense Kinderhulp. Na een gezellig, maar zeer goed voorbereid gesprek met Petra en Karin besluiten wij van de zomer voor het eerst twee kindertjes in huis te nemen. De eerste informatieavond bij de familie De Wit geeft een veelheid aan informatie.
Binnen een paar dagen voelen ze zich een stuk vrijer en bewegen ze zich vrij in en rond het huis, pesten de poes en spelen met de hond. Badderen blijft favoriet en de berg sop is elke keer weer een traktatie. Op de dagen dat ze met de groep uitgaan zijn ze in de avond doodmoe en gaan ze zeer graag in bad en naar bed, maar als het een normale huis-tuin-en-keuken dag is lopen ze om 23:00 uur nog te spoken en te giechelen.
Naarmate juli nadert stijgt de spanning en als er gebeld wordt dat ze bijna op plaats van bestemming zijn begint er toch wel wat te kriebelen. Met de foto in handen proberen we de twee meisjes er uit te pikken, maar dat valt niet mee. Gelukkig komen er twee wat verlegen meisjes op ons af en pakken onze handen. Een zeer vertederend moment en het ijs is al gauw gebroken.
Een van de uitjes die wij zelf altijd heel leuk vonden om met ze te doen was een dag strand. Speeltjes mee en een tas vol lekkers en op naar Scheveningen. En daar hadden we een heerlijke dag. Alleen Maria en Beate wisten niet zo heel goed wat ze er mee aan moesten. Het water was eng, het zand te kriebelig. Zandkastelen bouwen vonden ze maar niks en zout water in de neus was het ook niet echt. Het zwembad in Montfoort was een stuk leuker en daar zijn we dan ook daarna veel geweest.
De tip dat ze wellicht “verreisd” zijn en alleen soep met brood lusten is goud waard. Ze smikkelen alles naar binnen en sluiten de maaltijd af met een hand snoep. Dit is blijkbaar de gewoonte, want dat zal ik ze veel zien doen deze weken.
Begin week drie kwam er wat heimwee om de hoek kijken en werd Beate stiller en stiller. Het thuisfront lokte en dat is zeer begrijpelijk. Een extra knuffel wilde gelukkig helpen.
Om één en ander aan kleding mee te geven hebben we alle vrienden en familie gemaild met het verzoek om kleding van de maat van de dametjes niet weg te gooien, maar naar ons te brengen. Een groot succes, want de tassen gingen bij lange na niet dicht. De dag van het afscheid naderde en ook onze dochter merkte de spanning bij Maria en Beate op. Hoe zou het thuis in Roemenië zijn?? Wij hebben het deze drie weken als gezin ontzettend leuk gehad met Maria en Beate en denken er over het volgend jaar weer te doen. Het was intensief maar zeer zeker de moeite waard. Ook alle complimenten voor de begeleiding en de Stichting, want wat wordt er een berg werk verzet. Wim, Ike en Pam van den Pol, Montfoort
Dagboek van een gastgezin (2) Wij vragen gastgezinnen geregeld om een stukje te schrijven voor de nieuwsbrief. Zo ook de familie De Vries. Nou, dat hebben we geweten! Ze hebben geschreven of hun leven ervan afhing. Heerlijke verhalen. Wel een beetje veel voor de nieuwsbrief. Maar te leuk om niet te plaatsen. Het (wat ingekorte) feuilleton van de familie De Vries:
Dag ‘allen gij nieuwsgierigen’ Zondagmiddag hebben we ze van de bus gehaald in IJsselstein, een moment om nooit te vergeten. De bus kwam al toeterend de straat inrijden, er stapten 44 hummeltjes uit, doodmoe, zenuwachtig en nieuwsgierig. En allemaal dezelfde groene Connexxion-petjes op (ja, ja inderdaad een sponsor). Alle kinderen hadden in de bus onze foto’s gekregen, voor in een map die ook hun dagboek/reisverslag wordt. Nu moesten we elkaar zien te vinden... Al snel keek ik in een Juli 2010
26718_SRK10.indd 9
paar groene oogjes die ik herkende, en dat was wederzijds! Norbert. Achter hem school jongen twee, erg verlegen: Márton. Na een hand en een zoen, en na nog wat mededelingen gehoord te hebben reden we naar huis. Ze waren zo moe dat ze zelfs niet met elkaar spraken. We lieten ze maar even. Kasper (2,5 jaar oud) zat meteen te dollen en dat vonden ze wel leuk. Al snel speelde Norbert kiekeboe met hem. Thuis loodsten de meiden ze het hele huis door, en ik er achteraan. Gewapend met woordenboek
konden we ze af en toe blijkbaar iets duidelijk maken, want dan volgde er een zacht “yes”. We lieten ze even op hun kamer achter, en toen begonnen ze samen te kletsen. Later gevoetbald, Johan heeft heerlijk de clown uitgehangen, en we hebben ze horen schateren van de lach! Soep eten met brood, het smaakte wel volgens mij. Zodra het bord leeg was floepten ze van tafel en gingen naar boven, ons verbaasd achterlatend... En het toetje dan? Zo zie je, de cultuurschok is wederzijds! Daar gaan we nog wat aan doen. Later laten we ze het vertaalprogramma zien op internet, ze snappen het en typen de zin: “Is het gratis uw computer te gebruiken?” Aandoenlijk hè? Met internet kunnen ze goed omgaan en ze spelen een poosje op een (Roemeense) spelletjes site. Tijd voor de douche: Jo gaf ze instructies over de kraan en zeep. Ervan uit gaande dat het 9
21-07-2010 11:23:38
allemaal nieuw is voor ze. De eerste heeft 60 seconden gedoucht en nummer twee ongeveer 12 seconden!! Toch roken ze weer lekker. Volgende keer maar extra uitleg geven… Toen moesten ze schrijven in hun dagboek, maar daar hadden ze mooi geen zin in. De limonade en het koekje wat ik naast de map op tafel had klaargelegd, daar hadden ze wel zin in. En toen dat op was, floep… weer van tafel af…! Nog een keer terug geroepen en aangedrongen (de begeleiders hebben hen duidelijke instructies gegeven dat ze dit elke dag moeten doen, maar ze proberen er vaak onderuit te komen, was ons al verteld). Maar ze probeerden ons mooi uit en na een tijdje doelloos met de pen in handen gezeten te hebben stapten ze weer op. Daar zit je dan als kersverse gastouders met al je goede bedoelingen… Toen naar bed, de meiden meteen ook voor de duidelijkheid, en tanden poetsen. Ook daar hadden ze niet zoveel zin in, maar ze hadden wel tandpasta, en natuurlijk hebben we ze zover gekregen dat ze ook gingen poetsen! Vier kids rondom de wastafel al spetterend en gorgelend om het hardst, want dan kun je lekker lachen! Toen we ze naar bed brachten klonk er zowaar heel zacht ‘goodnight’ (aaach wat schattig, ze zeggen ‘goodnight’…). En inderdaad, het werd een ‘good night’. Dat wil zeggen: ik heb de hele nacht niks gehoord. En ik kan het weten, want ík heb van alle opwinding en onwennigheid niet geslapen…
’s Middags rijden we met ze naar Benschop om de begeleiders op te halen, want Norbert moet naar de dokter! Hij heeft (al heel lang) een probleem met zijn teen en door het potje voetbal van zondag is het gaan bloeden en het blijft steeds een beetje bloeden. Het is duidelijk dat het probleem er al lang zit; flink ontstoken, wild vlees en oud bloed. Zo zielig. Hij is doodsbang voor de dokter, maar Alex, één van zijn begeleiders, stelt hem gerust. We bespreken alles met hem in het Engels (voelt als een opluchting om even Engels te kunnen praten). Tegen Alex en Julia (de andere begeleidster) praten ze honderduit! En zo krijgen wij weer in het Engels te horen wat er allemaal in hen omgaat! De dokter geeft een zalfje en het advies om elke dag in een soda bad te gaan. Als hij weer thuis in Sovata is schijnt hij geopereerd te worden, vertelt Alex. Ik hoop dat het waar is.
Szervustok! (spreek uit: serwoestok), oftewel: Hallo!
Volgende dag, maandag
Dinsdag 7 juli. Norberts verjaardag! Slingers en ballonnen hangen klaar. Wat zal hij er van vinden? Gelukkig loopt alles volgens plan en zitten we net allemaal voordat de jongens de trap af komen zakken. In ‘slow motion’ lopen ze de kamer binnen stiekem om zich heen kijkend wat dit allemaal is. Als we voor hem zingen grijnst hij verbaasd, maar vindt het wel leuk! Dan de cadeautjes (Lego!). Márton krijgt natuurlijk ook. Trots pakken ze het weer in en zetten het strak naast hun bord, eerst eten! Norbert wordt al wat vrijer, op de dunne laag chocoladepasta gaat nu ook een bergje hagelslag!! Márton volgt het voorbeeld.
De meiden moeten naar school en om half 8 schuiven ze stilletjes aan de ontbijttafel. Norbert durft als eerste een boterham te pakken en heel dun met pasta te besmeren. Hij gaat er helemaal in op… Legt de boterham op zijn hand en smikkelt hem er heel langzaam vanaf! Márton eet niet. Heimwee denken we. De meiden naar school en de jongens ontdekken boven de lego. Wát een succes! We zien ze de hele morgen niet beneden. Soms, als ze langs lopen geven we ze limonade en een koekje.
Nu mogen ze mee naar school om in de klas te kijken bij de meiden. Ze staan niet echt te popelen, maar gaan wel mee. Het digibord is natuurlijk net een bioscoop, vooral als je net binnenkomt wanneer de klas een lied aan het zingen is met behulp van YouTube op het digi bord. Zelfs ik was onder de indruk! Toen werd er ook nog een lied uitgekozen met gebaren, vonden ze ook leuk. Daarna mochten ze op de computer rekenspelletjes doen: kaassie!! Na
10
26718_SRK10.indd 10
een uurtje wilden ze graag weer mee naar huis. Húp naar de Lego! ‘s Middags komen twee Roemeense vriendinnetjes met hun gastouders vanuit Schoonhoven. Weer een cadeau voor Norbert! Hij wordt een beetje verlegen en loopt naar boven om het snel op te bergen bij zijn andere schatten. Dan de taart. Weer wordt er gezongen en hij geniet. Kaarsjes uitblazen kan hij heel goed en dan taart eten! Lekkere grote stukken, en er blijft geen kruimeltje over! Zo mooi om te zien! Dan gaan de vier Roemeentjes lekker aan de klets, ze zitten allemaal op het puntje van de stoel. De gastouders hebben onderling natuurlijk ook heel wat te praten. De zolderkamer moet geshowd worden en ze verdwijnen alle vier naar boven, dikke pret. Onze meiden zitten er een beetje verloren bij. Tja, nu zijn de jongens even niet van hen! Later patat gegeten/gevreten en ja ja, ze bleven zitten tot iedereen klaar was!!! Met dank aan Google Translate, die deze regel voor ons vertaald heeft. Als beloning een ijsje, daar liepen ze dan wel weer mee naar boven. Oeps…mag eigenlijk nooit…, ach laat maar, dat weten ze toch niet. Toen allemaal naar buiten want de zon scheen weer. Fietsles!! Veel gillen en lachen, maar fietsen is toch makkelijker om te leren als je 4 bent! Allemaal lekker douchen, Márton wilde niet. Is niet erg voor een keer. Norbert wel, hij heeft zeker twee minuten gedoucht…!! Ach je wordt maar één keer 10. Met veel kabaal allemaal in bed gepropt. En na heel veel ‘goodnights’ en ‘veltroestens’ over de overloop gehoord te hebben, wordt het stil. Pfff, we weten niet hoe snel we zelf in bed moeten duiken.
Dag 4: Ik liet Márton het woord: ‘zuhanyozás’ (douchen) lezen, en als op commando ging hij naar z’n kamer voor een schone onderbroek en pyjama. Ondertussen legde ik een handdoek klaar en dan maar hopen dat het allemaal goed gaat… Even later (was het nou 1 minuut?) stond hij al te poetsen! We gaan vooruit! Alleen z’n pyjama leek zo nat op z’n rug. Later zie ik de handdoek liggen, ongebruikt. Wat? Heeft hij zich helemaal niet afgedroogd?? Zucht… Morgen maar eens proberen het daarover te hebben. Nu ligt hij toch al in bed. Scheelt wel een hoop was op deze manier, maar toch…
Dag 6: De afgelopen dagen hebben we rustig aan gedaan. Donderdagmorgen kwamen de boys pas om half 10 uit bed rollen. Ze zullen het wel nodig gehad hebben! Na de boterham met pasta/hagelslag mochten ze achter de computer, gratis en voor niks! ’s Middags kwam Jo vroeg thuis en stelde voor om te gaan vissen. Norbert wilde graag mee, Márton ging liever met Kasper spelen. Allemaal goed. Nu kon Lydia zelf eindelijk achter de computer (ik ben niet gewend dat ik die overdag met iemand moet delen). Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:23:38
Om 3 uur gingen we naar opa en oma. De trampoline was te nat, maar de Lego daar was weer geweldig! Weer thuis aten we bloemkool, maar dat aten ze amper. Aardappels waren ‘good’, maar het vlees werd deze keer ook met de nek aangekeken. Márton probeerde weer van z’n stoel te sluipen, maar met een duidelijk “Ahúm” van mijn kant, ging hij snel – met een ondeugende grijns- weer zitten. Als beloning voor het stil zitten kwam er vanillevla, eerst een klein beetje. ‘probálni’ (proberen), dan een volle bak er achteraan, en nog een beetje! Lekker buiten gespeeld met de skelter van Jesper, de buurjongen, en later binnen nog Memory gedaan met….chips!!
Trapskelters, boerengolf, polsstok springen, optreden van clowns, een echte ijscoman mèt kar, en een barbecue. Erg gezellig allemaal. De kinderen uit Sovata hebben de gastouders toegezongen, samen met hun begeleider Alex op gitaar. Kippenvel! Hetzelfde liedje als afgelopen maandag bij ons thuis. Ik ga proberen om het op de één of andere manier te pakken te krijgen en er een YouTube-je van te maken. Moe, koud en vies kwamen we om 20:00 uur thuis. Om de beurt onder de douche. Zelfs Márton stond dit keer wel 4 minuten onder de douche en alleen zijn rug was nog nat toen hij de badkamer uitkwam (Jo heeft hem nog een klein beetje ‘afdroogbijles’ gegeven). Lekker ruikend en met natte koppies lagen ze even later in bed, ‘goodnight, bye bye’…
Vrijdag 10 juli: het regent pijpenstelen De meiden hebben hun laatste schooldag. Met mijn 3 jongens ga ik naar de C1000. Kasper in de kar en de jongens duwen. Braaf volgen ze me bij elk pad dat ik insla. Aangezien ik niet met een volgorde werk, hebben ze heel wat moeten sturen en manoeuvreren door de vrijdagmorgendrukte. Ondertussen zorgen dat Kasper niet steeds alles uit de schappen pakt; ‘No Kaspèr, no’. Ik liet ze steeds dingen zien, worst, meloen, soep. Meestal kreeg ik een ‘yes’ soms een ‘no’. Dat Márton weet waar wc papier voor is demonstreerde hij door met een 16 rols-familiepak langs z’n achterste te poetsen. Zo trokken we natuurlijk heel wat aandacht. “s Middags hadden de meiden vakantie! Heerlijk met playmobil gespeeld en een film gekeken; Ice Age. Die blijkt heel goed te volgen zonder dat je het verstaat, want Julia, Jesper èn Márton en Norbert lachten steeds allemaal op hetzelfde moment. Moeders zat ondertussen naaiwerkjes te doen en tevreden te bedenken dat het allemaal toch wel erg goed ging. We aten (Hongaarse) goulash soep en pizza. Chocoladevla toe. Er werd weer goed gegeten!
Zaterdag 11 juli 2009: familiedag Met alle gastgezinnen en kinderen een leuke dag beleefd op een boerderij in Blokland.
Zondag 12 juli Aangezien het zaterdagavond behoorlijk laat was geworden, laten we de kids slapen. Om 11 uur vertrekken we naar Bodegraven, op naar de stee van onze vrienden Peter en Liesbeth. Binnen hebben we ze meteen meegetroond naar de hoek waar bakken met jongens speelgoed staan, na een klein poosje vinden ze hun draai. Later buiten doken ze op de trampoline, verder hoefden ze dus niks meer van de boerderij te zien. Hadden we ze daarvoor laarzen aangetrokken… nou ja, als ze het maar naar hun zin hebben. Later thuis lekker buiten gespeeld, want eindelijk kwam de zon weer door. Fietsen en steppen is nog steeds niks voor Norbert. De step probeert hij dapper, maar het ziet er meelijwekkend uit, hij is gewoon te bang. De step wordt heel lief aan Julia aangeboden, die hem maar wat graag aan neemt. Márton daarentegen sjeest steeds een stuk vooruit en zoekt altijd nèt de randjes en hoekjes op waar ons hart van overslaat…. Gelukkig reageert hij goed op onze commando’s. ‘s Avonds weer spelletjes en - het wordt al een soort ‘traditie’- CHIPS !! Beter gezegd eerst chips eten en dan spelletje doen, want voordat die bak chips leeg is kunnen onze boys zich eigenlijk niet zo goed concentreren op het spel!
Maandag 13 juli: rustige ochtend ‘s Middags naar de Lek geweest. Jo was erg vroeg thuis, dus ging hij ook mee. Volgens mij dachten ze dat ze aan het strand waren, want ze begonnen meteen schelpen en bijzondere stenen te zoeken: trots lieten ze hun vondsten steeds zien “Lydia look”. Lekker met waterpistooltjes gespeeld, soms even het water in. ”The water is very cool” vond Norbert. Weer was ik verbaasd over de hoeveelheid Engelse woordjes die hij kent! Om half zes hebben we ze bijna mee moeten sleuren naar de auto. Dat wordt nog wat als we echt nog eens naar zee gaan met ze! Thuisgekomen staat Norbert achter me en kijkt me vragend aan. “O, help” denk ik, er is iets en hij weet natuurlijk niet hoe hij het moet vragen. Dit zijn voor mij de zwaarste momenten. “Vertel het eens”, begin ik het Nederlands. Daar komt het hoge woord: “Lydia, I am hungry…” Is dat alles?! Pfieuw!! Geweldig, want daar kan ik wel wat mee! Aan de hand neem ik hem mee naar de keuken en zoek de grootste banaan voor hem uit die ik heb. In sneltreinvaart maak ik soep, knakworst en broodjes klaar. Ik voel me er wel een beetje rot bij. Ik had het kunnen weten want op de heenreis naar de Lek heeft hij z’n maagje nog omgekeerd boven een oude broodzak. Hij was weer eens wagenziek, en had dus al die tijd een lege maag gehad… Hij eet als een Hollandse ‘dijker’ en krijgt alweer net zoveel praatjes als zijn ondeugende maat Márton… ‘s Avonds komt moeder Lydia met de steevaste mededeling: ‘zuhanyonás’ (douchen), maar geen van beide wil als eerste. Aangezien Norberts chips nog niet op is (waarschijnlijk van pure vermoeidheid) stuur ik Márton naar boven en loop mee om de handdoek klaar te hangen voor hem. Vijf minuten later is hij klaar, handdoek is nat. Márton ook… Ik geef het op. Volgens mij houd hij zijn handdoek gewoon even onder de douche, hij is er ondeugend genoeg voor! Als ik ze ‘goodnight’ zeg, krijg ik tot mijn verbazing een ‘weltroesten’ terug, Wat leuk! Wat zijn ze toch pienter.
Dinsdag 14 juli: de waterpistooltjes zijn helemaal te gek En ik wórd helemaal gek. M’n ramen, m’n was… Kasper heeft besloten dat hij in de vakantie niet naar mama hoeft te luisteren, zeker niet als er steeds twee grote jongens om je lachen, dus die loopt gewoon al spuitend door het huis!!! Toen het laatste restje geduld op was, mochten alle vijf de waterpistolen ingeleverd worden. Na de boterham vertrokken we naar Pinkeltje (de beroemdste speeltuin van Oudewater). Koffie, limo en koekjes mee, van mijn part bleven we tot zonsondergang daar. Maar het was te warm, en de één na de ander begon zich te vervelen. Tja, het heet niet voor niets ‘Pinkeltje’, dus alleen ons ‘pinkeltje’ Kasper was er echt in zijn element. Om 4 uur waren we dus alweer thuis… Vooruit dan maar, de boys mochten computeren. Kan Norbert Juli 2010
26718_SRK10.indd 11
11
21-07-2010 11:23:39
mooi met zijn teen in zijn dagelijkse soda bad. Zit ie tenminste even stil. Na het eten kakken de kids allemaal in. Ze willen niks want ze zijn gewoon allemaal moe. Even met z’n allen op de bank gehangen, nog wat drinken en wat rammelen op de gitaar. En toen mochten ze naar boven van mij. De jongens protesteerden niet eens (de meiden wel natuurlijk). Morgen hebben de jongens een uitje met het team van de Stichting. Ze gaan een dag varen ergens bij Almere. Een drukke dag voor hen dus, en voor ons een rustige. Ik ben er wel aan toe. Weet je wat ik van plan ben om te gaan doen? HELEMAAL NIKS…
Woensdag 15 juli: vanmorgen hebben we de jongens in IJsselstein op de bus gezet Een dag je lekker niksdoen. Ook zó’n dag vliegt voorbij! ’s Avonds kwamen ze moe en hongerig thuis, rode wangen van de zon en de wind. Na een bord macaroni èn een bord sla kwamen ze weer bij. Vroeg naar bed. Alles ging braaf slapen, een relaxed einde van een relaxte dag…
Donderdag 16 juli: stiekem maak ik plannen om naar het strand te gaan Het is er weer voor en Jo is waarschijnlijk vroeg thuis. Maar eerst gaan we naar de kapper, naar Inez. Als de meiden geknipt zijn en de jongens een paar Duckies ‘gekeken’ hebben, proberen we ze zover te krijgen dat ze ook in de kappersstoel gaan zitten. Márton wil meteen; “YES, yes, yes” en hup, hij zit al. Er is niet veel af te knippen. Waarschijnlijk is de tondeuse er nog zeer recent overheen geweest, maar kapster Inez werkt de contouren bij en ja hoor, het ziet er echt anders uit! Dan Norbert, hij wil niet zo; “no, no”. Maar na wat aanmoedigingen en de belofte dat het maar een klein beetje is, geeft hij toe, met ook een groot resultaat! Op het laatst gel erin, dat is toch we helemaal ‘cool’. Hij is er zelf erg trots op (de volgende dag heb ik een grote tube gel gekocht; ze vechten er bijna om!). ’s Middags gaan we dan echt naar het strand, de opwinding is voelbaar! In stilte klimmen ze de duinen op en dan… de zee! Ze genoten vanaf de eerste stap die ze op het zand zetten, tot de laatste zandkorrels die we ’s avonds uit hun oren moesten spoelen! Márton was het
12
26718_SRK10.indd 12
water bijna niet uit te krijgen, hij stond gewoon tot z’n oksels in zee, stil te genieten van al de golven die hem heen en weer duwden. Norbert is wat banger (gelukkig maar want hij kan ook niet zwemmen) en ging de strijd aan met de brekende golven langs de vloedlijn. Maar het veiligste was toch wel om Johan een hand te geven. Helaas was het niet zo’n goede ‘schelpen dag’, dus de voorraad is nog niet erg uitgebreid. Márton liet zich helemaal bedelven met zand, hoe meer hoe beter en dan weer lekker afspoelen in zee. Dan hezen we onszelf maar weer op van de handdoek om mee te lopen, want de zee was en is toch altijd onbetrouwbaar. Zo waren we allemaal lekker druk, maar het was wederom de moeite waard. Rond 6 uur hebben we ze mee getroond naar de auto. Toen we bijna van het strand af liepen zag ik dat ze elkaar aanstootten en iets zeiden in de trant van: ‘nog even goed kijken’. Ze stopten even en keken om naar de zee. Heel geconcentreerd van links naar rechts… Ik kreeg een brok in m’n keel. Ze beseffen dat dit iets is wat ze zeer waarschijnlijk maar één keer in hun leven te zien krijgen. Op de terugreis, naar de Mac! Ik heb nog nooit zo lekker Mac gegeten, want de voldoening die je ervaart als je die in-en-in gelukkige koppies ziet smullen en genieten, maken een ‘gewone Mac’ onvergetelijk! Thuis mochten ze in bad, Jo heeft ze allebei met de douchekop van al het zand ontdaan (oren zaten helemaal vol + nog haren van het knippen!). Ze dachten soms dat ze verzopen met al dat water over hun hoofd, maar Jo kon ze in vloeiend Nederlands weer aardig geruststellen.
Vrijdag 17 juli: rustig dagje Mee naar de supermarkt vinden ze heel gezellig. De kar duwen en groenten afwegen, lekkere dingen aanwijzen en Lydia zover krijgen dat ze het in de kar stopt! Tijdschriften kijken en een snoepje bij de kassa! Boodschappen sjouwen. Erg gezellig allemaal. ’s Middags gaan we even langs bij opa en oma De Vries. Dieren zijn altijd interessant, maar vooral opa’s orgel! Eerst deed opa voor hoe het moest en toen mochten ze zelf! Dat vonden ze heerlijk, ze gingen helemaal los.
Zaterdag 18 juli: er is nat weer voorspeld dus we gaan naar KidZcity in Utrecht Een groot succes. Grote indoor speeltuin voor de leeftijd van ongeveer 3 t/m 12 jaar. Van 11:30 tot 18:00 uur hebben we ons daar vermaakt! De reuze glijbaan (4 banen breed) was één van de favorieten, onderaan de glijbaan gekomen werden ze als magneten weer naar de trap getrokken en daar gingen ze weer, achter elkaar door! Ook het ‘lasergamen’ was errug stoer. Gelukkig vond Jo dat ook, want steeds opnieuw sloten ze aan in de rij om een potje te mogen ‘schieten’. Botsauto’s, draaimolens, klimwanden, ze renden van hot naar her. Terug in de auto zie ik hoe zwart hun voeten zijn en dreig al vast met ‘zuhanyonáz’ (douchen). Norbert schudt nee, en probeert iets te gebaren: hij zegt in keurig engels “douche no”, en weet dan niet hoe hij het moet zeggen, dus doet heel theatraal zijn ogen dicht en laat zich met een ontspannen glimlach langzaam achterover zakken tegen de autostoel, terwijl hij zijn armen een beetje voor zich uitsteekt… O, ik snap het meteen; hij wil in bad!! Maar dat woord kent hij niet. Ik maak hem duidelijk dat ik hem begrijp en dat het goed komt! Márton voelt meer voor de douche en ook dat spreken we meteen af. Een uurtje laten zijn ze samen in de badkamer, de één ligt te dobberen en de ander staat onwijs lang te douchen (bijna 10 minuten!!). Ondertussen kletsen ze wat af, prachtig dat Hongaars. Het klinkt heel opgewonden en gelukkig. Ineens begint er één van de twee te zingen, een volksliedje of zo. De ander valt ook in en het klinkt mooi! In mijn slaapkamer sta ik stil te luisteren, dit moment wil ik vasthouden. Dit is waar je het voor doet, die jongens proberen gelukkig te laten zijn. Ik besef dat ze m’n hart gestolen hebben, en ik durf niet te denken aan volgende week zaterdag, als we ze weer uit moeten zwaaien…
Zondag 19 juli: Een ongelukje ’s Avonds staan ze met z’n vieren tegelijk tanden te poetsen. Dit is natuurlijk supergezellig, en je moet af en toe iets nieuws verzinnen om de sleur te doorbreken, dus besloten ze om met z’n allen in de douchecabine te gaan staan poetsen! Dat ging al gauw mis, door al het gekeet en geduw schoot Julia’s tandenborstel achter in haar keel. Kokhalzend en hysterisch kermend/piepend, naar adem snakkend kwam ze de trap af strompelen. Natuurlijk heel erg geschrokken, en met een zere keel heb ik ze op de bank gezet met een ijsje voor de pijn (en schrik). Opeens denk ik aan de jongens, die zullen ook wel geschrokken zijn, en vlug ga ik naar boven. Ze liggen al kaarsrecht onder de dekens met grote ogen kijken ze me aan. Ik probeer ze gerust te stellen en zeg; “Joelia is oké”. Terwijl ik naar m’n keel wijs zeg ik “beetje au, maar oké”. Meteen gaan ze weer overeind zitten en Norbert durft nu te zeggen dat hij nog geen pleister om zijn teen heeft. Dat maken we nog even in orde en terwijl ik naast hem op z’n Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:23:40
Ze snappen het wel en met veel zuchten eten ze keurig een boterham met pasta uit (de korst blijft liggen). Norbert doet alles in ‘slow motion’ en naast dat hij gewoon moe is merk ik ook dat hij het moeilijk heeft. Ik durf hem bijna niet aan te kijken, bang dat één van ons het niet volhoudt om flink te zijn.
bed zit met z’n been op m’n schoot, tikt hij op mijn arm en als een zielig hondje kijkt hij me aan; “Joelia??” “Ach”, denk ik, “hij zit er echt mee”. Dus nogmaals leg ik hem uit dat het oké is. Ik ben toen maar even aan Juul gaan vragen of ze zelf even naar de jongens toe wilde lopen om het te zeggen. Zo gezegd, zo gedaan. Toen kon iedereen gaan slapen…
Dinsdag 21 juli: Het afscheid komt dichterbij ’s Avonds ‘praten’ we nog even over het feit dat ze over drie dagen alweer naar huis gaan. Ik vraag of ze al willen, en Márton knikt van ‘ja’, Norbert ‘ja/nee’. Het is eigenlijk precies wat we verwacht hadden. Ollanda is ‘cool’, maar Sovata is ‘thuis’! Onder elkaar hebben we het er ook steeds over hoe we ze zullen gaan missen… Die ondeugende koppies, al die Nederlandse woordjes die ze zeggen. Ik vind het echt dapper van ze hoe ze het doen. Zo ver van huis, zo’n lange tijd. Ik ga proberen alles uit de komende drie dagen te halen wat er in zit…
Donderdag 23 juli Tijdens een wandeling naar de stad (we moeten nog steeds een cadeautje voor Mártons moeder halen), hebben we een ‘gesprek’ over terug naar huis gaan. Op mijn vraag of ze dat al willen, knikt Márton meteen ‘ja’ . Norbert geeft met zijn hand een (‘twijfel beweging’) aan dat hij (nog) niet terug wil naar Sovata. Márton krijgt door dit praten over thuis heimwee. Dat merk ik in de winkel als hij niet weet waar zijn moeder van houdt: zeep, oorbellen, etc... Hij vind het allemaal maar niks. Ik besluit maar voor hem om een pak met 4 stukken Dove zeep te kopen. Norbert vond het in ieder geval lekker ruiken. Toen we de winkel uitliepen zag ik Márton langs z’n ogen boenen. Ach, hij is al die tijd zo dapper geweest, het geeft niks. Ik aai hem over zijn bol en vraag: “ice cream?” Als antwoord brak de zon weer door op z’n gezicht en op het bankje bij Roberto’s ijssalon aten ze een supergrote hoorn met slagroom. ’s Avonds naar Lopik, de afscheidsavond. Een groot feest voor allemaal met tafels vol snoep, chips, drinken. Een heuse band met discolampen! De jongens genieten volop. Aan het einde van de avond kregen de gastouders ieder een zonnebloem van ‘hun’ kinderen. En een doosje chocola die ze ook zelf gemaakt hadden tijden de workshop bij Zuccotto de dag ervoor, schattig! Norbert had allemaal bonbons gemaakt met ‘XXX’ erop! Márton met smileys J… Precies zoals we ze kennen!
in Waarder. Die gaat mij ondersteunen bij het toezicht houden op al die kids! Het gaat fantastisch, ze vinden het zo heerlijk. Dora en Anita (de Roemeense meisjes) rennen al op ons af zodra we binnenkomen. Ze sleuren ook onze meiden mee, en samen gaan ze van de golven naar de glijbaan en dan weer plons in de stroomversnelling. Wel opletten geblazen voor ons, want ze moeten wel bandjes om. En dan nóg is het toch best gevaarlijk. We zijn er behoorlijk druk mee, maar de onderneming blijkt weer helemaal de moeite waard! Tussendoor worden er een paar zakjes chips, snoep en wat drinken naar binnen gewerkt. Wij gaan voor sluitingstijd niet weg! Norbert is steeds wel de bangste, logisch, hij is degene die ook echt niet zwemmen kan. Maar hij gaat dapper met vlindertjes om het ondiepe water in en probeert te drijven. Maar o wee, als er een plens water in z’n gezicht komt… Dan staat hij op en probeert door hoesten en diep ademhalen steeds zijn eigen leven te redden. Later gaat hij iets meer relaxt om met al dat gespetter. Thuis eten we op verzoek van de jongens patat en kipnuggets. Ze eten zich helemaal klem! Na het eten gaat Jo nog een uurtje met ze vissen en ik ga snel de laatste inkopen doen voor hun terugreis. Witte bollen, chocopasta, kaas, alles waarvan ik weet dat ze het lekker vinden koop ik. Ze moeten voor twee dagen genoeg hebben. Als ze naar bed gaan moeten ze even zeggen wat ze in hun rugzak willen meenemen voor in de bus. De grote tas (boordevol spullen uit Nederland) gaat onderin de bus en hun rugtas gaan boven in bij hun stoel. Natuurlijk willen ze alles mee hebben. Maar Jo legt uit, met behulp van een tekening dat hun spullen onderin de bus gaan, maar dat ze moeten zeggen welke spullen ze in hun rugtas bij zich willen hebben. Nu valt het kwartje en samen met Jo zoeken ze alles uit. De stemming is redelijk uitgelaten, maar we hebben allemaal last van een dubbel gevoel. Norbert vraagt of we beneden willen kijken op de computer. Hij heeft iets vertaald: Of we op bezoek willen komen in Sovata… Daar sta je dan. Dat is niet niks. We hebben hem duidelijk gemaakt dat we hopen dat dat eens gebeurt!
Om half 8 rijden we naar IJsselstein. De bus laat nog een poosje op zich wachten en we praten wat met de anderen. Márton is opgewonden en gaat er meteen vandoor om wat rond te rennen met zijn vrienden op het parkeerterrein. Norbert blijft bij ons in de buurt. Hij praat niet, lacht niet en zit ons maar aan te kijken. Ik probeer wat te praten met hem, dat de bus over 10 minuten komt. Maar hij kijkt sip en zegt: “no bus”. “Norbert to Sovata?” vraag ik. “No”, zegt hij, “stay here”. Wat moet je daar nu mee. Wat hartverscheurend. Weet jij veel naar wat voor situatie hij terug keert. Dan komt de bus. Het afscheid nemen begint. Márton houd niet van knuffelen, maar hij ontkomt toch niet aan een hele dikke knuffel en zoen op zijn wang van mij. De meiden rennen achter hem aan om ook een zoen te geven. Hij maakt er een spelletje van. Norbert schaamt zich niet en laat zich door iedereen uitgebreid knuffelen. Stevig slaat hij –zonder een woord te zeggen- zijn dunne armpjes om iedereen heen… Als ze dan toch eindelijk in de bus zitten kijkt Norbert stil naar buiten, naar ons. De hele tijd. “Kijk hem kijken”, zeggen we tegen elkaar. Hij wil echt niet terug. Heftig zeg. Dan gaat de bus eindelijk starten en rijdt weg. Langzaam rijd de bus vol zwaaiende kindertjes van de parkeerplaats af. Een parkeerplaats vol zwaaiende gastouders achterlatend… Linksaf, rechtsaf, daar gaan ze over de rotonde en langzaam verdwijnen ze uit het zicht… Hè, nou had ik me al die tijd zo goed gehouden, maar nu voel ik me toch heel erg ellendig, als ik zie dat ook Johan z’n kin trilt dan gaan de sluizen open… Marije huilt ook gezellig mee, en meteen staan er andere gastouders ons te troosten, “dat hadden wij ook de eerste keer hoor”. En we vertellen dat we het zo moeilijk vinden dat één van onze ventjes eigenlijk niet echt naar huis wilde, “ja dat is wel heel bitter”, vindt de rest ook. Dan naar huis. Boven vind ik nog een pleistertje onder Norberts bed… Sjonge, wat heeft dit een impact. Maar wat was het een goede tijd… Volgend jaar weer? Vraag dat nu nog maar even niet. Eerst even bijkomen. Maar ik zeg nog geen ‘nee’…
Vrijdag 24 juli: de laatste dag… Eerst hebben ze allemaal uitgeslapen. Om 1 uur vertrokken we naar het golfslagbad in Nieuwegein. De twee Roemeense vriendinnetjes van de jongens zouden daar ook naartoe komen. Eerst ruilen we onze auto voor een grotere (bedankt Petra) en dan halen we mijn vriendin Ilse op Juli 2010
26718_SRK10.indd 13
Zaterdag 25 juli: om 6 uur gaat de wekker…
Hartelijke groeten, Lydia De Vries Oudewater
Jo en ik maken snel het brood voor de jongens klaar en om half 7 wekken we de rest. Er wordt slecht gegeten en dat is wel begrijpelijk, maar er moet toch iets in i.v.m. wagenziekte.
(P.S. Net telefoon gekregen dat ze na een zeer voorspoedige reis, om 13:00 uur weer veilig in Roemenië zijn aangekomen!) 13
21-07-2010 11:23:40
Dagboek van een gastgezin (3) Jannie en Ad de Wit zijn doorgewinterde gastouders. Ze kennen het klappen van de zweep en je hoeft ze niets te vertellen over Roemeense dondersteentjes. Maar elk jaar worden ze weer door één ding overvallen: het gemis als de vakantie weer afgelopen is.
Verslag van onze Roemeense gastjes in 2009 Zondag 5 juni staan we in IJsselstein weer vol spanning te wachten. We hebben tijdens onze vakantie in Sovata een paar weken geleden nog bij beide jongens voor hun huis gelopen en foto’s gemaakt. We kennen elkaar echter alleen nog maar van de foto via de organisatie. Maar we hebben elkaar snel in de gaten en verlegen zijn ze niet. Thuisgekomen is altijd het eerste wat we doen: hun kamertje laten zien. Al gauw zijn ze weer beneden met allebei een cadeau voor ons achter hun rug.
ben kunnen vinden) en die gaat als springstok dienen. Ze blijken goed naar de stok gekeken te hebben want daar zit ook een voet aan tegen het wegzakken. Hoopje kleren op de grond en gekleed in hun nieuwe boxershort zijn ze er klaar voor. Romeo houdt professioneel de stok vast voor Zsolt. Ze hebben zelfs een klein kuiltje gegraven tegen het wegglijden van de stok. Gelukkig hebben we geen perfect gazon. Een dag later is het weer: “Jannie, kom!” Ik ga weer kijken. Ze hebben inmiddels ook een springschans; de tuintafel! Zo wordt onze nationale sport ook een begrip in Roemenië.
Als ze achter in de tuin komen en de sloot zien is het duidelijk: er moet gevist worden. Ik heb voor beiden een schepnetje gekocht. Het leven wordt zwaar voor de visjes die gevangen worden, en ze zijn nog maar zo klein… Later, op de familiedag bij Kees en Kristin zien ze echte vissen en een groot schepnet. Voor we kunnen ingrijpen, zit er een joekel van een vis in. Op donderdag gaan we met Feike, ook een gastouder, en haar kinderen naar de Triangel. Daar gaan we naar een training polsstokverspringen. Bij het zien van de Benschoppers in actie zijn Zsolt, Romeo en Zoltan (die bij Feike en Ronald logeert) en Annemarie (Ria en Kees) onder de indruk en ze doen enthousiast mee. Jaco de Groot en Liesbeth de Wit, onze beste springers, doen vandaag de training en de jongens zijn bijna niet mee naar huis te krijgen. Ze gaan met Jaco en Nymfie op de foto. Bij thuiskomst kijken ze al uit naar de volgende training.
Ze hebben het naar hun zin, dat blijkt uit kleine, maar heel waardevolle dingen. Op een avond willen ze tekenen. Ad mag het zien, maar ik niet. Ze maken allebei een tekening voor me. Ik ben natuurlijk helemaal vertederd. Een andere keer hoor ik achter in de auto Zsolt tegen de andere jongens zeggen dat hij hier wil blijven. Romeo reageert daarop: “ik ook!”, en dat is toch leuk om te horen. Op de familiedag komt de oefening goed van pas want met de boerengolf moeten we ook over een slootje springen. Dit gaat prima, ook zonder stok ….of zelfs lopend door de sloot als er een bal gepakt moet worden. Volgende week mogen ze weer meetrainen, maar intussen hebben ze het volgende bedacht. Ze vinden in de schuur een ragebol met een lange steel (ik zou hem zelf zo gauw niet heb-
Avonds wordt er gecomputerd. Overdag veel gefietst. Bijvoorbeeld naar de molen in IJsselstein, daar komen we ook Julia en Alex tegen. Onze jongens fietsen als een speer met losse handen en ik maar hopen dat het goed gaat. Ik vraag me trouwens af hoe ze dat geleerd hebben, de wegen in Sovata en Iliesi kennende. Onderweg moet er bij elke grote vis gestopt worden. Ze wijzen regelmatig op wel 30 cm grote vissen, die ik anders niet zou hebben gezien. Ze eten 5 kilo appels per week en lusten bijna alles. Het is een genot om ze te zien ontbijten. Schijfje vlees, kaas, tomaatje, salami, alles door elkaar. Maar ook pannenkoeken, ijs, spaghetti zijn favoriet. Alleen Chinees gaat er niet in. Bij aankomst kijken ze bang naar de poes en dat blijft ook even zo. Nu is Socks erg aardig voor de mens en alleen een gevaar voor dieren zoals muis en konijn, maar dat weten zij natuurlijk niet. En na een paar dagen zijn ze toch erg blij met elkaar. Ook dat Herman de Haan bij ons in het kippenhok zit is altijd weer een binnenkomer. Op een keer roept Zsolt uitgelaten: ”Kijk: Herman templon!”, als we langs de rooms katholieke kerk rijden, wijzend naar de haan op de toren. De eerste dagen zijn afmattend, want de oortjes zijn niet met de bagage meegekomen. Maar ze
14
26718_SRK10.indd 14
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:23:42
komen tot rust en ondanks hun bedrijvigheid zijn het scheetjes. Echte doeners. Ze ontpoppen zich als visfanaten. Voorbijgangers praten er nog tijden over dat ze in de stromende regen stonden te vissen in de weteringkant. We organiseren een barbecue waar alle Benschopse families met Roemeentjes aan meedoen. Het zijn toevallig allemaal familie of buren van ons. En het wordt een erg leuke avond. Iedereen doet zijn ding en vermaakt zich met voetbal, computeren, darten, tafelvoetbal, eten. Zsolt is op slag verliefd op Sharon en die vind Zsolt wel grappig, dus het is wederzijds. ‘s Avonds laat als iedereen weg is maken de jongens een tekening voor hun liefjes: Zsolt voor Sharon en Romeo voor zijn Fabienne. Het “kiss tengerpart”; oftewel het kleine strand (de Lek). Ze gaan weer helemaal los en het kost moeite om ze niet verder dan tot hun knieën in het water te laten gaan. Leg maar eens in het Hongaars uit dat er onderstroming is. Het zijn waterratten. In Sovata zijn er wel riviertjes maar die komen uit de bergen en dat is moeilijk zwemmen. Natuurlijk heb je de zoutmeren, maar de meeste kinderen die we spraken hebben daar nog nooit gezwommen. Hoogtepunt is natuurlijk het “nagy tengerpart”: de zee! Het stormt die dag, maar dat maakt het alleen maar leuker. We zijn met 14 personen. Ton/Bep/Melissa/Alex en Julia, Feike met haar gezin en Zoltan en Levente. En wij. De volwassenen kijken in hun jas gedoken toe en de jeugd is niet uit het water te krijgen. Feike
weet te regelen dat we in de strandtent “Plek zat” het drankje gratis krijgen. We eten er een heerlijk patatje met toebehoren. Moe maar voldaan passeren we op weg naar huis weer de “spaghetti ut” (de fly-overs). Op een keer als ik met Romeo alleen op zijn kamer zit vraag ik hem wat hij aan het doen was achter het hek bij hem thuis in Ilies toen we de foto maakten. Hij vertelt dat zijn broertje en hij konijnen aan het zoeken waren. “Eten jullie die op?” “Ja”, zei hij, me verbaasd aankijkend, “lekker!” Maar vervolgens zei hij: “Ik heb jullie wel gezien, jullie waren met een blauwe auto”. Ik ben verbaasd, want dat klopte inderdaad. De avond voor ze vertrekken zijn ze erg druk. Ze proberen ons steeds uit te lokken: “Ad Rosz; Ad jo”. En ik word door de twee doodgekieteld. De volgende morgen is het vroeg opstaan. De broodjes en bevroren drank staan al klaar. In
de auto zeggen ze iedereen gedag; “dag Socks, dag Herman, dag vis” en ga zo maar door. In de bus is al een plaatsje voor ze vrijgehouden door hun vrienden. We kijken de bus na en zwaaien tot hij niet meer te zien is. En dan gaan we koffie drinken bij Wijnand en Janet. Dat is een soort afkick-koffie, want ook het contact met de medegastouders is steeds weer erg leuk. Het zit erop en we missen ze. Op internet zien we een paar dagen later de foto’s van hun aankomst in Sovata. Zsolt aandoenlijk in zijn moeders armen. Romeo stoer met zijn hengel en schepnetje. Ze zijn weer thuis en we kunnen ons wel een beetje voorstellen waar ze vol van zijn. We hopen dat ze nog jaren met plezier het boek met de foto’s van hun vakantie in Nederland zullen bekijken. Jannie de Wit, Benschop
Gastgezinnen (1) “De kinderen hebben een droom, U maakt het werkelijkheid!”
Gastgezinnen gezocht voor een onvergetelijke vakantie De kindervakantie van de Stichting Roemeense Kinderhulp heeft elk jaar weer een aantal gastgezinnen nodig die ieder twee kinderen willen opvangen voor een periode van drie weken. De jaarlijkse vakantie voor kansarme Roemeense kinderen (9 t/m 11 jaar) wordt dit jaar voor de 21e keer gehouden. Van 27 juni tot en met 17 juli komen 42 kinderen naar onze regio komen om vakantie te vieren.
IJsselstein en omstreken gezocht en worden gedurende de vakantieperiode professioneel begeleid. Vanuit Roemenië komen twee begeleiders mee, die kunnen helpen met eventuele taalproblemen. De ervaring leert dat de taal meestal geen probleem is. Er hoeven geen dure uitjes gemaakt worden. “Een simpel dagje naar het strand of een overtocht met de pont over de Lek is al een wereldbelevenis.”
Meer dan 750 kinderen van 9 tot 11 jaar uit Sovata (Transsylvanië, Roemenië) hebben al genoten van een onvergetelijke vakantie. De kinderen leven vaak onder zeer erbarmelijke omstandigheden. In Nederland verblijven de kinderen per tweetal bij een gastgezin, waar ze even kind kunnen zijn en van een onbezorgde vakantie kunnen genieten. Veel kinderen zijn nooit eerder buiten het dorp geweest. Voor hen is het hier dus nog steeds een sprookjeswereld. De gastgezinnen worden met name in
Eén keer per week gaan de Roemeense kinderen samen een dagtochtje maken en hebben de ouders een dagje vrij. Er wordt een gezamenlijke familiedag gehouden en de vakantie wordt afgesloten met een spetterende playbackshow. De gastgezinnen hoeven zelf geen kinderen te hebben, maar het is vaak wel leuk voor de eigen kinderen en de Roemeense kinderen als er kinderen zijn. De Stichting verzorgt alle organisatorische zaken, het vervoer van en naar Sovata en naar de gezamenlijke dagtocht-
Juli 2010
26718_SRK10.indd 15
jes, de aansprakelijkheid en ziektekostenverzekering. De kinderen komen uit de streek Transsylvanië en ze spreken vaak Hongaars. De Roemeense begeleiders zijn altijd beschikbaar bij problemen of vragen, ook vanuit de stichting zijn er altijd medewerkers bereikbaar. De kinderen worden gehaald en gebracht met een gesponsorde bus. Wilt u ook een keer een gastgezin zijn voor deze kinderen? Maak de droom van de kinderen waar en meld u aan als gastgezin. U zult een onvergetelijke tijd meemaken! Wie interesse heeft of meer informatie wil, kan contact opnemen met de Stichting Roemeense Kinderhulp: Karin Mentink, 030 – 68 86 128 of Petra de Vos, 0348 – 55 41 99. Meer informatie staat ook op de website van de stichting: www.roemeensekinderhulp.nl, e-mail:
[email protected]. 15
21-07-2010 11:23:44
16
26718_SRK10.indd 16
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 12:41:30
Kindervakantie 2009
Juli 2009
26718_SRK10.indd 17
17
21-07-2010 12:41:53
Van de voorzitter Het overlijden van Marijke Ringers kwam voor ons niet geheel onverwacht, maar toch veel sneller dan gehoopt. Het gemis blijft en wij gedenken haar met groot respect als bestuurslid, maar zeker ook als vriendin. Bijgaand willen wij graag de afscheidsspeech van onze voorzitter met u delen die hij heeft voorgelezen tijdens de uitvaartplechtigheid.
dringen en de laatste mailing voor het hulpgoederentransport moest worden geregeld, zal het de buren niet zijn ontgaan dat ik in de late avonduren weer wat post kwam aanleveren.
In Memoriam: Marijke Ringers
Het was haar bijna nooit te veel. En Marijke zorgde voor de rest. Naast een grote steun voor de organisatie werd zij ook “de moeder van het big brother house". Samen met een aantal vrijwilligers van de Stichting zorgde zij er in november voor dat alle Roemeense families de uitnodigingen voor het ophalen van de pakketten, persoonlijk overhandigd kregen. Maar weinigen onder ons weten hoeveel werk dit altijd is. En ook hier was Marijke voor de groep het centrale coördinatiepunt. Op Marijke kon je bouwen en met haar speciale gevoel voor humor wist ze steeds iedereen weer te motiveren en bij elkaar te houden.
Verplaats één steen in de rivier en de loop van het water zal nooit meer dezelfde zijn. De rivier stroomt verder, maar de verandering is voor altijd. Zo ervaren wij ook het overlijden van Marijke. Passende woorden die aangeven wat het verlies van Marijke voor ons betekent, zijn moeilijk te vinden. De stichting, het bestuur en de activiteiten zullen nooit meer zo zijn als dat het is geweest. Het gemis van haar als bestuurslid en organisator, maar vooral als mens en vriendin zal voor altijd voelbaar blijven. Marijke zou een dergelijk treurig feit zelf nooit zo hebben benaderd. Veel eerder bekeek zij problemen van de positieve kant. Zelden hebben we haar gezien in een situatie waarin ze het niet meer zag zitten of niet wist hoe zij het verder moest gaan aanpakken. Zelfs gedurende haar ziekte nog zat ze vol plannen hoe ze het allemaal zou gaan regelen; de verbouwing, de auto, de verzorging. Voor alles was er wel een oplossing. Zonder dat het omsloeg in onverschilligheid, was haar houding meer van "als het zover is, zullen we wel kijken hoe". Mede door die eigenschap denk ik dat het persoonlijk daarom ook zo goed tussen ons klikte. In de afgelopen jaren hebben we samen veel problemen gekend. Maar nog veel meer hebben we ze ook samen kunnen oplossen. In Marijke had je altijd een luisterend oor en kon je samen even snel van gedachten wisselen. Maar haar belangrijkste eigenschap was wel dat ze altijd bereid was om zich in te zetten voor een ander. Een vraag om hulp werd door haar bijna altijd positief beantwoord. "Nee" was een woord dat ze niet gauw gebruikte. Zestien jaar geleden kwamen we voor het eerst in contact met, voor ons toen nog, mevrouw Ringers. Samen met haar man had ze gehoord van ons hulpgoederentransport en wilde ze graag een familie in Roemenië steunen. Ze begon voorzichtig met één familie, maar in twee jaar tijd was dat al uitgebreid tot zeven families. Roemenië zou een belangrijke rol in haar leven krijgen. Zeker nadat ze via de Stichting een verzoek van haar ‘pakketfamilie’ kreeg om een jongen te helpen die dringend medische hulp nodig had. Marijke en haar man hadden niet 18
26718_SRK10.indd 18
Haar inzet voor het familiekindertehuis Tinkerbell, de vakanties voor Roemeense kinderen, de honderden Roemeense families die pakketten ontvangen, de ondersteuning voor de Roemeense bejaarden en de zigeunerwijk in Sovata zijn slechts enkele voorbeelden waar Marijke haar inzet voor gaf.
veel tijd nodig om te bedenken dat zij hun de helpende hand toe zouden gaan steken. Ze verlegde een steen en het leven van Levente, en haar eigen familie samenstelling, zou voor altijd gewijzigd zijn. Nadat haar man overleed had zij een moeilijke periode en zocht ze invulling voor de leegte die zij daarbij ervaarde. In eerste instantie zou ze wat kleine werkzaamheden gaan doen voor het secretariaat. Maar binnen afzienbare tijd werd ze meer en meer gefascineerd door de werkzaamheden en met veel zorg en toewijding werd de inzet voor de Stichting Roemeense Kinderhulp groter. Mevrouw Ringers werd voor ons Marijke. In 2004 werd ze officieel de secretaris van de Stichting Roemeense Kinderhulp. Hierbij werd ze de spil voor de secretariaatswerkzaamheden en de administratie van de Roemeense gezinnen. Zelf trad ze daarbij niet graag op de voorgrond. Liever werkte ze achter de schermen. Bij nacht en ontij kon je haar bellen en vragen of ze even wilde helpen. Het kwam geregeld voor dat we elkaar ’s avonds laat nog even een e-mail schreven met de laatste wijzigingen en aanpassingen. Vooral als de tijd weer begon te
Ze betreurde het des te meer dat zij door haar ziekte uiteindelijk niet meer in staat was de activiteiten uit te voeren. Steeds kwam ze tijdens onze gesprekken er op terug dat ze nog zoveel moest afmaken. De overdracht van de lopende zaken die we twee maanden geleden hebben gedaan, moet haar zeer zwaar zijn gevallen. Maar geheel op haar eigen wijze, met zorg en aandacht en een behoorlijke dosis zelfspot, heeft ze dit uitgevoerd en haar werkzaamheden afgerond. Haar werkelijke gevoelens hield zij voor zichzelf om vooral de ander maar niet te willen belasten. De stenen die zij heeft verlegd hebben veel impact gehad, waardoor ze veel voor anderen heeft betekend. Beste Marijke, JIJ maakte het verschil voor je familie, Levente, de Stichting, de vele families en kinderen in Sovata. JIJ hebt ervoor gezorgd dat er veel positieve veranderingen zijn bereikt voor héél veel mensen. Jouw leven heeft ervoor gezorgd dat anderen het beter hebben gekregen. Verplaats één steen in de rivier en de loop van het water zal nooit meer dezelfde zijn. De rivier stroomt verder, maar de verandering is voor altijd. Je hebt niet voor niets geleefd. Wij zullen je missen. Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:01
Spoorloos (1)
Zoektocht naar de biologische moeder (Dagboek van Anna van Backle) Vorig jaar rond de zomer kregen we een mail van Anna Van Backle. Ze vertelde dat ze op 2 juni 1991 in Suceava, Roemenië geboren is. Ze is in 1996 geadopteerd door een echtpaar uit België. Op vijf jarige leeftijd verhuisde ze van het weeshuis in Suceava naar België. In die mail liet ze ons weten dat de relatie met haar adoptiefouders momenteel niet zo goed was en dat ze bij haar vriend ging wonen. Door gezondheidsklachten is ze gestopt met school en heeft ze haar leven overdacht. ˝Ik besefte dat ik iets miste in mijn leven˝, schreef ze en de conclusie was dat ze haar biologische moeder wilde ontmoeten. Maar waar begin je je zoektocht? Geen Spoorloos dit keer maar een zoektocht op internet gaf onze Stichting als resultaat. Ze vroeg of wij wilden helpen.
Nadat we de kopieën van haar identiteitsbewijs en adoptiepapieren hadden ontvangen, zijn we aan de slag gegaan met onze contacten in Roemenië. Onze sociaal werkster Katalin heeft hiervoor gelukkig een uitgebreid netwerk van contacten beschikbaar. Al vrij snel konden we Anna melden dat we haar biologische moeder hadden gevonden en dat ze ook een broer heeft. Dat was voor haar een schok, want dat was haar nooit verteld. Het nieuws dat ze ook een halfbroertje van negen heeft, vond ze minder erg om te horen. We hebben haar naar haar plannen gevraagd en adviezen gegeven wat ze het beste wel en niet kon doen. Via Katalin hadden we een aardig beeld wat Anna te wachten zou staan als ze haar moeder zou gaan ontmoeten. Anna wist niets over Roemenie of hoe het leven daar is. Ook de achtergrond van de adoptie of waarom in Roemenie zoveel kinderen worden achtergelaten door hun ouders in ziekenhuizen en kindertehuizen, was voor haar een groot vraagteken. Wij wilden haar zo goed mogelijk voorbereiden voor de ˝cultuurshock˝ die haar wellicht te wachten stond.
Haar besluit stond echter al snel vast: ze wilde naar Roemenië naar haar biologische moeder. Katalin had aangegeven dat zij wel mee wilde als tolk en begeleider. Katalin is als geen ander goed voorbereid om haar te kunnen ondersteunen met wat zij daar in Roemenie zou gaan aantreffen. Dat aanbod werd enthousiast ontvangen en na het maken van afspraken zijn Anna en haar vriend in februari naar Roemenië gegaan. Van deze reis heeft ze een verslag bijgehouden met al haar belevenissen. Graag willen wij u het (ingekorte) verhaal van Anna van Backle laten lezen.
24 februari Om één uur in de middag vertrokken we naar de luchthaven Brussel-Charleroi. We hadden zoveel stress dat we maar samen bleven eten en praten. Om drie uur konden we eindelijk inchecken en na weer wat gegeten en gedronken te hebben konden we naar het vliegtuig. We schoten wel even in de lach toen we zagen dat we met een roze vliegtuig zouden gaan vliegen. Ik was zo blij dat we uiteindelijk eens
uit België gingen. Het was onze eerste grote vakantie samen buiten België. Toen we in Roemenië aankwamen was het al donker. Vanuit het vliegtuig zagen we veel gekleurde lichtjes van de hoofdstad. We waren dus in Boekarest. Het vliegveld was klein en lelijk. Veel tijd hadden we niet om daarbij stil te staan want het autoverhuurbedrijf belde al of we al waren aangekomen. Buiten in de aankomsthal was het een drukte van jewelste. Veel Roemenen stonden buiten te wachten met de vraag of we een taxi nodig hadden. De man van het autoverhuurbedrijf was zo vriendelijk om ons naar het mooie en grote hotel te rijden dat we hadden geboekt.
25 februari We vertrokken vanuit het hotel naar Sovata. De wegen waren deels heel slecht en gevaarlijk. Het weer was ook erg slecht; we konden amper iets zien omdat de ruitenwissers maar matig functioneerden. Later was het uitzicht in de bergen van Transsylvanië wel erg mooi. In Sovata aangekomen maakten we kennis met Katalin en hebben we afspraken gemaakt voor de volgende dag. Tevens hebben we wat rond gekeken in het schattige toeristische deel van Sovata.
26 februari Met Katalin gingen we op weg naar Suceava. De omgeving en het uitzicht was echt prachtig. Na een uur of vijf waren we er. Katalin vroeg me: ˝En? Herinner je iets˝. Ik kon hier heel kort over zijn. Ik was er nog nooit geweest, of in ieder geval, ik kon me niet herinneren dat ik in de stad was geweest. Het was er druk en niet echt mooi. In de auto kreeg Katalin telefoon van ˝mijn mama˝. Ze belde om te zeggen dat ze in het busstation stond om ons daar op te Juli 2010
26718_SRK10.indd 19
19
21-07-2010 11:24:02
wachten, want ze dacht dat we met de trein zouden komen of met de bus. Katalin legde me later uit dat mijn moeder ons niet wilde ontvangen bij haar thuis. Ik vond dit wel jammer, maar gezien het beeld dat Katalin schetste van haar situatie, kan ik mij dat dan ook wel weer voorstellen. We gingen op zoek naar het busstation in Suceava. De stad was echt niet mooi en de straten waren kapot en niet aangenaam om over te rijden. Bij het busstation belde Katalin mijn moeder om te vragen waar ze was en plots zag Katalin haar. Ze wees me ˝daar is je mama˝, maar ik wist natuurlijk niet naar wie ik moest kijken. Ze stond daar samen met een oudere vrouw, ˝mijn grootmoeder˝. Ze liep sneller en sneller. Ze was blij en moest ook huilen dat ze mij zag.
We maakten een ‘familiefoto’. Ik wist niet hoe ik me nu moest voelen, ik voelde zenuwen en angst tegelijkertijd.
Daarna gingen we naar mijn broer. Mijn moeder en grootmoeder kwamen dus ook bij ons in de nu toch wel kleine auto. Ik zat samen met Katalin en mijn moeder achterin. Ze bleef maar steeds naar me kijken. Mijn broer woonde nog steeds in het kindertehuis aangezien mijn moeder niet voor hem kon (wilde?) zorgen. Dit was hetzelfde tehuis waar ik ook heb gezeten. Bij het weeshuis moesten we lang wachten, want ze konden mijn broer niet direct vinden. Samen wachtten we op hem en plots stond hij, Daniel, daar voor mij. Hij kwam binnen vol angst in zijn ogen, wist niet wat te doen. Ik stond op om hallo te zeggen maar ineens zei onze mama ˝geef een knuffel en een kus˝ en hij deed dat ook. Daniel was zo blij om mij terug te zien. Al zijn vrienden stonden bij ons en gaven mij alle aandacht, dat was wel lief.
We gingen allemaal zitten en kregen een drankje. Ik zat naast mijn grootmoeder en naast Eric. Tegenover mij zat Daniel en naast hem zijn mama en Katalin. Ik keek steeds naar mijn broer, omdat ik niet wist of hij mij wel kon verstaan. Via de vertalingen van Katalin en mijn vriend kwam het gesprek een beetje op gang. Er waren veel vragen en gelukkig uiteindelijk ook antwoorden voor mij. Ik voelde gedurende dit gesprek de woede en veel zenuwen in mij opkomen. Ik hoorde zoveel over vroeger wat ik nooit heb geweten. Mijn ouders in België hadden mij dat ook nooit kunnen vertellen omdat zij dit ook niet hebben kunnen weten. Ik werd stiller en stiller, maar was tegelijkertijd wel blij dat ik nu bij mijn broer kon zijn. Daniel liet me foto's zien van vroeger en hoopte dat ik hem misschien zou
kunnen herinneren zoals hij vroeger was. Maar er kwam niets in me op. Plots herinnerde ik me wel een bepaalde situatie. Ik vertelde dit aan Daniel en hij was zichtbaar blij dat ik me iets vanuit die tijd herinnerde. Daarna gingen we naar mijn grootmoeders huis. Met zijn allen (ook Daniel moest mee) dus weer in onze kleine auto. We moesten vaak de weg vragen aangezien mijn grootmoeder zelf niet de weg wist naar haar eigen huis. Iedereen in de auto bemoeide zich ermee. Ik hoorde Eric zo hard zuchten over dit gedoe, dat ik op een gegeven moment maar tegen Daniel heb aangegeven dat ze maar beter even stil konden zijn. Bij mijn grootmoeder thuis was het gezellig. We keken foto’s en hebben veel gelachen. Helaas kwam het afscheid eigenlijk weer veel te snel en we wisten niet goed hoe we afscheid van elkaar moesten nemen. Teruggekomen in België denk ik nog veel en vaak na over deze ontmoeting in Roemenië. Na alles wat ik gehoord en gezien heb, denk ik dat ik mijn moeder liever nooit meer terug wil zien. Haar reactie, haar houding en de manier waarop zij mij heeft achtergelaten hebben mij te veel pijn gedaan. Met Daniel heb ik gelukkig nog wel geregeld contact. Hij gaf me zijn mobiele nummer, Skype en Yahoo-adres. Hoewel de communicatie moeilijk is, bellen we alle dagen met elkaar via Internet en kijken dan naar elkaar. Onze broer-zus relatie zal nooit meer stuk gaan. Liefs, Anna
Activiteiten van de Stichting (1) Met allerlei activiteiten zorgen we ervoor dat we de kas van de Stichting aanvullen. Een van de jaarlijks terugkerende toppers is natuurlijk de kerstmarkt. En het mooie aan de kerstmarkt is dat we die in twee versies hebben: de Nederlandse en de Roemeense versie. Dus iedereen werkt mee! Maria doet verslag uit Roemenië en Wim uit Nederland.
Kerstmarkt Sovata
Kerstmarkt IJsselstein
Beste Edwin,
Beste kerstmarkt vrienden,
Vandaag hebben we onze kerstmarkt gehouden. De markt was wat korter (9:00 tot 12:00) dan andere jaren omdat de zaal ’s avonds weer beschikbaar moest zijn voor een raadsvergadering. Maar hij was wel heel effectief voor onze Stichting. Het was een groot succes! We hebben in totaal 1.153 Lei (€ 281) verdiend.
Afgelopen zondag (20 december 2009) zegge en schrijve, ik denk een zevental kramen in de Benschopperweg en evenzoveel kramen in de Utrechtsestraat. Je kon er bij wijze van spreken een kanon afschieten en nog niemand raken, zo stil was het. Het was koud en guur en er viel zo veel sneeuw als we in jaren niet meer hebben meegemaakt. Menigeen die ’s morgens de kraam moest opbouwen en inrichten zag het op dat moment niet zitten en er werd zelfs gezegd: “Dit is niks, we breken de boel af en gaan lekker naar huis, er komt waarschijn-
Hoe was het bij jullie? Is de markt bij jullie al afgelopen? Liefs, Maria 20
26718_SRK10.indd 20
lijk toch niemand”. En er waren nota bene kooplieden die echt hun kramen leegruimden en er vandoor gingen, naar huis. Toch waren sommige mensen (waaronder wijzelf) gelukkig wat positiever en zij gingen ervoor. Die laatsten hebben meer, maar dan ook meer dan gelijk gekregen. Na tweeën brak werkelijk de drukte los. Ondanks het zeer slechte weer was het een komen en gaan van glühwein-, erwtensoep-, wafels-, chocolademelk- en kerststukjes-klanten. Het bleek dat wij een van de weinigen waren die winterse versnaperingen verkochten en dat hebben we dan ook gemerkt. Ans moest zelfs beslag bij maken. Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:02
Het was jammer dat we er om 5 uur mee moesten stoppen, omdat we op dat tijstip nog altijd klandizie hadden en de overige kramen leeg waren, ja zelfs waren opgeruimd. De organisatie moest ons er werkelijk vanaf slaan. Natuurlijk zijn jullie benieuwd naar de opbrengst. Welnu, hier komt ie. Doordat door de drukte alle geldpotjes voor alle artikelen werden gebruikt, kan ik jullie helaas niet per product afzonderlijk de opbrengst vertellen. De opbrengst van afgelopen zondag is € 528,55. En dat in een kleine drie uur tijd. Ik vind het grandioos. En wellicht ook dankzij het slechte weer is er zoveel verkocht. De totaal stand van de 3 kerstmarkten is daarmee gekomen op: Montfoort IJsselstein - Kerstopbrengst IJsselstein - Creamarkt opbrengst Totaal
€ 287,20 € 850,95 € 528,55 € 1.660,70
Kosten voor de huur van de kramen en de inkoop van de chocolademelk, wafels, erwtensoep en glühwein dienen hiervan nog afgetrokken te worden, maar die vallen reuze mee. Resumerend is er dus goed omgezet. Als we Montfoort volgend jaar, qua stroom, goed op de rails krijgen dan zit deze markt - voorspel ik - in de buurt van de IJsselsteinse creamarkt. Het geeft ons weer de moed om met veel enthousiasme door te gaan. Iedereen bedankt voor zijn of haar inzet. Hele fijne feestdagen en voor 2010 een zeer productief maar vooral gezond jaar toegewenst. Groeten, Wim
Activiteiten van de Stichting (2) Naast onze eigen activiteiten, steunt de Stichting ook locale initiatieven in Roemenië. Een psychologe van de school had behoefte aan speelgoed en poppen, om te gebruiken bij haar begeleidingssessies en bij een speciaal project. Die hebben we voor haar geregeld. En daar was ze ontzettend blij mee, zoals ze ons schreef.
De tien geboden van opvoeden Beste Roemeense Kinderhulp, We hebben elkaar nooit gezien, maar ik wil jullie graag bedanken voor al jullie hulp. Sinds 2008 werk ik als schoolpsycholoog aan de ‘Domokos Kazmer’ middelbare school. Ik heb de Pro Sovata stichting om hulp gevraagd omdat in het kantoor waar ik mijn therapiesessies geef totaal geen hulpmiddelen aanwezig zijn. De Stichting heeft mij daarna verschillende pakketten gestuurd met poppen, bordspellen en speelgoed dat de creativiteit stimuleert.
De tien geboden van opvoeden: -
Tijdens de ’16 Dagen Tegen Huiselijk Geweld’ actie heb ik wat van het speelgoed gedoneerd aan een blijf-van-mijn-lijf huis voor mishandelde moeders en kinderen in Tirgu Mures. De rest van het speelgoed gebruik ik nog steeds iedere dag bij mijn werk. De fantastische gele poppen gebruik ik bijvoorbeeld bij een project dat ‘de tien geboden van opvoeden’ heet. De hoofdrolspelers daarin zijn de gele poppen. Ik zal jullie wat foto’s van de poppen sturen en wil jullie nogmaals heel hartelijk danken voor jullie hulp. Met vriendelijke groeten, Monika Szilagyi Juli 2010
26718_SRK10.indd 21
-
Houd rekening met de gevoelens van het kind. Angst is funest voor de ziel. Neem het kind zoals het is. ‘Keulen en Aken zijn niet op één dag gebouwd’ Biedt zowel fysieke als psychische veiligheid. Wie niet van zichzelf houdt, heeft een ander niets te bieden. Wees consequent. Zorg dat je op de hoogte bent en praat dagelijks met het kind. Kennis is macht. Laat het kind zijn vleugels uitslaan. Neem verstandige beslissingen. Wees bescheiden met je wensen. Bomen reiken niet tot in de hemel. Laat het kind in zijn eigen tempo opgroeien. Prikkel de nieuwsgierigheid van het kind. 21
21-07-2010 11:24:06
Activiteiten van de Stichting (3)
Twintig keer kindervakantie in Nederland Twintig keer kindervakantie in Nederland - “Leveren van de hengels i.p.v. het brengen van vissen” Vorig jaar was het de twintigste keer dat kansarme kinderen uit Roemenië hier kwamen voor een kindervakantie. Onze IJsselstreek-verslaggever, Keesjan Steverink, vroeg Karin en Edwin Mentink naar de verschillen in al die jaren.
Twintig keer kindervakantie, een bijzondere gebeurtenis? “We ontzettend blij dat we er in geslaagd zijn om ook in 2009 weer 44 kinderen een leuke, onvergetelijke vakantie te kunnen geven. Het is een van onze leukste en gezelligste activiteiten die wij als Stichting ondernemen. Het is ook wel een kleine mijlpaal voor ons. Met deze 44 kinderen is het aantal kinderen dat via de Stichting in Nederland is geweest, de 800 overschreden. Om precies te zijn 836 kinderen. Als je al die kinderen nu bij elkaar zou zetten is dat wel heel erg veel, en daar zijn we dan ook best een beetje trots op.“ Wist je waar je aan begon in 1990? “Nee, we wisten niet echt wat ons te wachten stond. Achteraf bekeken is dat ook maar goed geweest, anders hadden we bepaalde zaken wellicht niet zo enthousiast aangepakt. Maar wat betreft die eerste keer was het een vakantie om nooit meer te vergeten. Wij zouden eigenlijk geen kinderen of begeleiders in huis nemen omdat we toen nog allebei fulltime werkten. Door toeval moesten wij de begeleiders toch opvangen en verbleven zij drie weken bij ons. Net zoals de begeleiders zelf, wisten we toen nog absoluut niet wat we er allemaal van moesten verwachten. Maar die drie weken was het zo gezellig en hebben we samen zo ontzettend veel gelachen dat we die vakantie niet snel zullen vergeten. Naast de vele leuke momenten hebben we ook vaak verbaasd en ontzet geluisterd naar de trieste verhalen die de begeleiders ons vertelden over Roemenië en hun eigen situatie. Ze vertelden zaken die ons voorstellingsvermogen bijna te boven ging. De ontberingen en de constante angst voor de geheime politie zijn zaken die onze grootouders in de tweede wereld oorlog wellicht hebben meegemaakt, maar die voor ons onvoorstelbaar waren in
22
26718_SRK10.indd 22
onze toch zo ‘moderne’ tijd en dat op nog geen 2000 kilometer afstand.” In die tijd was het verschil tussen Roemenië en Nederland vast erg groot. “Het was voor zowel hen als ons een cultuurshock. En voor de begeleiders wellicht nog veel meer. Zij kwamen uit een land waar ze op dat moment absoluut niets hadden. Alles was op de bon en aan alles was een tekort. Het was de gewoonste zaak van de wereld om dagelijks een paar uur door de stad te lopen om het eten bij elkaar te zoeken. Nu kwamen ze in een huis met in hun ogen ongelofelijke luxe en overvloed. Zelfs een stofzuiger of afstandbediening kenden ze niet. De volle ijskast stond in hun ogen vol met overheerlijke zaken. Na de eerste dag hadden ze de gehele inhoud (onze wekelijkse voorraad) al bijna helemaal opgegeten. Ze schaamden zich natuurlijk diep, maar we hebben er samen nog vaak om moeten lachen. Toen we in 1991 zelf een bezoek hebben gebracht aan Roemenië en de armoede van dichtbij hebben gezien, was het niet meer dan begrijpelijk dat zij zich totaal vergrepen aan deze heerlijke overvloed.” Wat is het grootste verschil tussen de kinderen uit 1990 en de kinderen uit 2009? “Vroegen hadden de mensen wel geld, maar was er niets te koop. Nu kun je in Roemenië bijna alles kopen, maar hebben de mensen geen geld meer. We vragen ons af wat meer frustrerend is. Veel producten zijn in Roemenië bijna net zo duur als in Nederland terwijl de mensen gemiddeld slechts 150 tot 300 euro per maand verdienen. De kinderen die nu naar Nederland komen zijn nu meer gewend om luxe zaken te zien. Vroegen lagen ze plat op hun buik voor de stofzuiger en verbaasden ze zich over het feit dat er zomaar voor iedereen geld uit de muur kwam. Dat is nu wel voorbij.
De kinderen die wij selecteren in Roemenië komen echter nog steeds uit arme families. Voor hun bestaat het leven uit hun huis, hun straat en de weg naar school. Veel kinderen zijn dan ook nooit eerder buiten het dorp geweest en voor hen is het hier dus nog steeds een sprookjeswereld. Wat dat betreft is er in de afgelopen twintig jaar weinig veranderd.” Is het niet beter om het geld in Roemenië zelf te besteden in plaats van uit te geven aan een kindervakantie? “Die opmerking krijgen we vaker voorgelegd. Als je alleen maar kijkt naar de drie weken vakantie dan zou je snel tot die conclusie kunnen komen. Maar de kindervakantie heeft een veel grotere, bredere impact dan die drie weken vakantie in Nederland alleen. Veel van de kinderen hebben nog nooit de mogelijkheid gehad verder dan hun eigen straat te kijken. Ze leven in hun kleine eigen wereld met al de beperkingen die hun armoede met zich meebrengt. De vakantie in Nederland opent de ogen voor een deel van die kinderen. Ze ervaren dat er meer is dan alleen Sovata en dat je als individu hier zelf veel aan kan doen. Dit beseffen de kinderen veelal niet direct, maar wel later als ze wat ouder zijn. De kinderen worden door de vakantie en hun gastgezin gestimuleerd om in contact te blijven met Nederland. Ze zijn eerder bereid een vreemde taal te leren en om na hun lagere school ook een echte studie te gaan volgen, zodat ze iets kunnen bereiken.” Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:08
Zie je de kinderen van vroeger nog wel eens? “Ja, na twintig jaar kindervakanties komen we steeds vaker kinderen tegen die zelf alweer getrouwd zijn en kinderen hebben. Als we hen dan spreken vertellen ze keer op keer hoe belangrijk die ervaring in hun leven was. De meeste hebben zelfs hun dagboeken, foto’s en cadeautjes uit die tijd nog steeds bewaard. Ze herinneren zich ook nog de warme ontvangst die zij hebben gekregen bij de gastfamilies. Zo hebben we vaak kunnen vaststellen dat die vakantie de kinderen een ervaring heeft gegeven die hun leven in de positieve sfeer heeft veranderd.” Nu Roemenië bij de EU zit en het met de welvaart daar ook beter gaat, is jullie initiatief dan nog wel nodig? “Uiteraard gaat Roemenië vooruit. Vooral de subsidies vanuit de Europese Gemeenschap zetten echt zoden aan de dijk. Veel buitenlandse bedrijven investeren in de economie van Roemenië en dit werpt zeker op de lange duur zijn vruchten af. Op het eerste gezicht hoef je tegenwoordig de armoede niet direct meer te zien. Vooral in Sovata wordt er veel gedaan om het voor de toeristen gemakkelijk en gezellig te maken.” Dus is er geen armoede meer? “Het feit dat je het niet (wilt) zien, betekent nog niet dat het er niet meer is. In Roemenië is er slechts een heel klein deel van de bevolking dat van de opleving profiteert. Het merendeel moet rond zien te komen van een zeer beperkt salaris (als ze al werk hebben). Daarnaast leven ook nog grote groepen mensen echt aan de rand van de samenleving. Deze mensen kunnen zonder hulp nooit uit hun benarde situatie komen. Hier probeert de Stichting zich dan ook voor in te zetten. De kinderen die bijvoorbeeld nu in Tinkerbell zijn opgenomen, komen vooral vanuit deze groep mensen. Als deze kinderen later zelfstandig zijn, hebben we toch weer een aantal kinderen een nieuwe kans gegeven. Wellicht is het in aantallen beperkt, maar wij denken dat het beter is om een paar kinderen een toekomst te bieden dan niets te doen. Wij zijn ervan overtuigd dat die kinde-
ren later deze gedachte verder zullen uitdragen, zodat het niet alleen bij die kinderen blijft.” Waar zijn jullie na al die jaren het meest trots op? “Dat is een hele moeilijke vraag om te beantwoorden, want elk project en elke actie die goed verloopt, is toch weer een soort mijlpaal waar je met elkaar trots op kunt zijn. Tinkerbell is zo’n project waar we met veel plezier aan werken en waar we als Stichting heel trots op kunnen zijn. Maar als we dan toch moeten kiezen en het even dicht bij huis houden, is dat de groep vrijwilligers die achter de Stichting staat. Het feit dat zij nog steeds gemotiveerd de activiteiten doen met het gezamenlijke doel de Roemeense kinderen een betere toekomst te geven, is toch iets om stil van te worden. De saamhorigheid die binnen de groep vrijwilligers leeft is na 20 jaar nog steeds hartverwarmend. Graag willen wij van de gelegenheid gebruik maken om alle donateurs en sponsors te bedanken voor het vertrouwen dat we in de afgelopen 20 jaar van hen hebben gehad. Zonder hen zouden wij de hulp niet kunnen realiseren.” Hoe zie je de toekomst voor de kindervakantie? “Wij hopen dat de noodzaak voor een kindervakantie dan minder zal zijn geworden, al geloven wij dat de veranderingen voor de meeste gezinnen nog wel vele jaren op zich zal laten wachten. In Roemenië is nog zoveel te doen dat er wellicht nog een hele generatie overheen gaat voordat ook de armste Roemeense families
op een behoorlijk niveau zullen verkeren. Een idee van een uitwisselingsprogramma zou wat ons betreft hierop niet hoeven te wachten. Net zoals de Roemeense kinderen de ogen hebben uitgekeken toen zij voor het eerst hier in Nederland kwamen, zo denken wij dat onze kinderen dat zouden doen als ze in Roemenië zouden logeren. Wellicht dat zij dan onze welvaart in een beter perspectief kunnen plaatsen en weten te waarderen wat zij hebben. Voor ons is alles in Nederland zo vanzelfsprekend. Net buiten Sovata heeft menig huis nog geen stromend water of een behoorlijk toilet. Ook de hartelijkheid en de bereidheid om je gasten alles te geven ook al bezit je zelf niets, is een eigenschap van de Roemeense bevolking waar wij als Nederlanders nog wel wat van zouden kunnen leren.” Welke wensen hebben jullie voor de toekomst voor de stichting en Sovata? “Onze grootse wens is het zelfstandig kunnen laten voortbestaan van de organisatie in Roemenië. Op dit moment zijn ze volledig afhankelijk van de Nederlandse giften en sponsoring. Zeker in de onrustige tijden waarin wij ons nu bevinden, maar ook naar de toekomst toe met betrekking tot de bereidheid om Roemenië te blijven steunen, geeft dat ons best wel eens te denken. Elke maand moeten we toch weer de nodige kosten kunnen betalen om met name de kinderen in het familiekindertehuis te eten te kunnen geven. Helaas hebben we nog niet voldoende vaste sponsors en donateurs om deze kosten gegarandeerd elke maand te kunnen betalen en is een aanvulling van de niet vaste inkomsten noodzakelijk. Graag willen we de stichting in Sovata helpen om eigen commerciële activiteiten op te zetten die in de nabije toekomst geld vanuit Roemenië gaat opleveren. Naast het feit dat dit meer zekerheid naar de toekomst toe geeft, is het ook de manier om hen zelfstandig te maken. We willen ons dus steeds meer gaan richten op het leveren van de hengels in plaats van het brengen van vissen.” En dan is het misschien wel afgelopen? “Hoe mooi zou het moment niet zijn wanneer we met elkaar kunnen zeggen dat we een situatie hebben bereikt dat de mensen in Sovata zichzelf kunnen helpen en daarbij niet langer afhankelijk zijn van ons.“ 23
26718_SRK10.indd 23
21-07-2010 11:24:12
Activiteiten van de Stichting (4) In de vorige nieuwsbrief vertelden wij u over Jetty van Kats, de studente Gezondheidswetenschappen die wij hebben gevraagd om in Roemenië seksuele voorlichting te geven aan jongeren en aan docenten. Geen overbodige luxe in een land waar veel kinderen in kindertehuizen of bij pleegouders terecht komen omdat de eigen ouders niet voor ze kunnen zorgen. De lessen van Jetty werden erg gewaardeerd, we kregen een bedankbriefje van een van de docenten.
Seksuele voorlichting Beste Stichting Roemeense Kinderhulp, Mijn naam is Csilla Hegvi, biologieleraar aan het "Sfantil Gheorghe" college in Sangeorgiu de Padure. Vorig jaar, in februari, is bij ons op school door Jetty van Kats van uw Stichting een presentatie over voorbehoedsmiddelen (moderne en traditionele) gehouden. Dat was een hele interessante presentatie voor zowel
docenten als leerlingen. Na uw presentatie was sex geen taboe meer bij ons op school. Wij willen u daarvoor heel hartelijk bedanken en als u andere interessante presentaties hebt dan houden wij ons aanbevolen. Dank u wel, Csilla Hegvi, Sangeorgiu de Padure
Activiteiten van de Stichting (5) Vorig jaar hebben de leerlingen van Jenaplan basisschool De Overkant in IJsselstein een schoenendozen inzameling gehouden. De ingepakte dozen gingen vol met speeltjes en knutselspullen naar Sovata. Daar werden ze door Katalin naar School nr. 1 gebracht om verdeeld te worden onder de leerlingen. “Het was een fantastische dag”, schreef Katalin Kiraly.
“Het was de mooiste dag van dit schooljaar” “De kinderen waren erg verbaasd om de cadeaus te krijgen. Vooral toen ze hoorden dat ze de dozen van kinderen van een andere school kregen. Toen we de grote doos
uitpakten zagen we allemaal kleine ingepakte doosjes. Enkele doosjes waren duidelijk door meisjes ingepakt, maar allemaal zagen ze er erg mooi uit. De dozen werden onder de
meisjes en de jongens verdeeld en mochten toen opengemaakt worden”, aldus Katalin. “Dit was de mooiste dag van dit schooljaar”, zei David. “Geweldig dat kinderen uit Nederland deze cadeaus hebben gemaakt. Ik wil ze heel erg bedanken.” Julia heeft als dank een tekening gemaakt. “Ik denk dat de kinderen uit Nederland onze vriendjes willen zijn. Ik wil ook hun vriend zijn en ik maak een tekening voor iemand uit die klas.” Katalin schreef dat de cadeaus goed te gebruiken zijn. “De meeste spullen kunnen dagelijks gebruikt worden en met de overige spullen kunnen ze spelen. Iedereen liet aan elkaar ook zien wat ze gekregen hadden.” Arpad was erg blij met zijn voetbalspel. “Ik was erg blij toen ik het cadeau uitpakte. Hierin zat een ontzettend mooi voetbalspel. Het was mijn droom om dit spel te krijgen en nu is het van mij. Wow.” Sara was erg verbaasd over het cadeau. “Ik kreeg een pakketje van een kind uit Nederland. Het was de mooiste dag, want we mochten spelen en normaal spelen we nooit in de klas.” Katalin dankt iedereen enorm voor de cadeaus en de klas wil heel graag in contact blijven. Er zijn tekeningen gemaakt en deze zullen weer naar Nederland gaan om uit te delen aan de kinderen die de cadeaus hebben gemaakt.
24
26718_SRK10.indd 24
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:14
Activiteiten van de Stichting (6) Al vele jaren zijn, naast de vrijwilligers in IJsselstein en omstreken, ook vrijwilligers in de regio Delft actief voor mensen in Sovata. In samenwerking met het bestuur van de Stichting Roemeense Kinderhulp verzorgen zij alle zaken die samenhangen met het pakkettentransport vanuit die regio. Het leek ons een goed idee om ook deze vrijwilligers, die ook vaak al jaren een substantiële bijdrage aan de activiteiten van de Stichting leveren, eens in de schijnwerpers te zetten.
Een bericht van onze afdeling in de regio Delft Voor veel mensen uit IJsselstein en omgeving komt het misschien een beetje vreemd over, maar ook in Delft zijn enkele mensen actief voor wat betreft het hulpgoederentransport voor Sovata. Waarom die samenwerking vanuit Delft, vraagt u zich misschien af? Ook in Delft wordt dit wel eens aan ons gevraagd. Graag wil ik daar iets over vertellen, en ook over hoe wij met de Stichting in aanraking zijn gekomen en hoe de “afdeling Delft” te werk gaat. In 1994 is het contact begonnen, nadat de toenmalige regiodirecteur van Connexxion een bus beschikbaar stelde en de kosten betaalde om de kinderen vanuit Sovata naar IJsselstein te halen. Verschillende chauffeurs van de vestigingen in Haaglanden wilden ook graag bij deze actie helpen en namen om beurten daarvoor een week vakantie op. Het ophalen van de kinderen uit Sovata met de bus was een heel bijzondere ervaring. Het was een trieste aanblik, dat de kinderen alleen met een plastic tasje op vakantie gingen. Gelukkig gingen ze vanuit Nederland met koffers vol weer terug naar Sovata, Hierdoor zijn vrijwel direct veel collega’s mee gaan doen met de ondersteuning van de gezinnen in Sovata, door het sturen van hulpgoederenpakketten. In de eerste jaren was het nog mogelijk om met bussen deze pakketten naar IJsselstein te brengen, maar al gauw werden dit er teveel. In de laatste tien jaar komt nu steeds een van de vrachtauto’s naar Delft toe om daar de dozen te laden die door de families in de regio worden verzameld. Hoewel in Delft alleen sprake is van de activiteiten rond het hulpgoederentransport en het daarbij behorende secretariaat (alle andere zaken zoals de fancy fair, kerstmarkt, kindervakantie en andere activiteiten zijn alleen in IJsselstein en omgeving), voelen wij ons toch zeer betrokken bij al het werk van de Stichting. Inmiddels zijn het allang niet meer alleen buschauffeurs die pakketten sturen, maar hebben veel families uit Delft en omgeving gehoor gegeven aan oproepen om de Roemeense bevolking te gaan steunen. Zelfs uit Noord-Brabant, Zeeland, en het Westland komen de pakketten naar ons inzamelpunt. Uiteraard mogen we hierbij ook niet de collega’s uit Den Haag, Leidschendam en Alphen a/d Rijn vergeten. Toen wij zelf ons eerste pakketgezin hadden gekregen, ben ik samen met mijn vrouw het Juli 2010
26718_SRK10.indd 25
jaar daarop naar Sovata gegaan om daar eens zelf te gaan kijken. Bepakt en bezakt met onze tent achter in de auto gingen wij op weg naar Roemenië. Op de eerste redelijke camping in Roemenië zijn we neergestreken. Deze camping (in Gilau bij Cluj Napoca) was opgezet vanuit een hulpproject van Hollanders, die we daar ook hebben ontmoet. Zij kwamen al ruim 20 jaar in Roemenië (dus al in de communistische tijd). Toen we een avond samen daarover spraken, hoorden we heel veel over de zeer slechte omstandigheden in die tijd. Bij het afscheid kregen we van hen een adres van een dominee in Makfalva, dat op 15 km van Sovata ligt. Voor ons bezoek dus meer dan ideaal. We konden in de pastorietuin kamperen en dat was in die tijd toch wel een veilig gevoel voor ons. Het mooiste was nog dat deze man vloeiend Nederlands sprak. Hij had zich dit zelf als hobby aangeleerd!!! Hij is een week lang met ons weggeweest naar ons pakketgezin en heeft ons alles verteld over alle toestanden, de verstandhouding tussen Hongaren en Roemenen, maar vooral ook over de armoede en dat je niet op de eerste indrukken moet afgaan. Hij heeft ons geleerd omstandigheden te doorzien en onderscheid te maken tussen de verschillende situaties. Zo zagen wij in verschillende huizen prachtig mooie meubels, waardoor je in eerste instantie denkt ‘waarom hebben zij hulp nodig?’ Maar alles wat die mensen hadden stamde uit de communistische tijd, toen hadden veel mensen het beter dan nu het geval is. Veel, héél veel hebben wij van hem geleerd. Ook bijvoorbeeld over de uitnodiging van ons gezin om vooral bij hen te komen eten. Wij kregen ècht van alles voorgezet en voelden ons enorm bezwaard onder deze grote hoeveelheid voedsel. De dominee zei dat dit waarschijnlijk heel hun maandsalaris kostte, maar zij zijn zo ontstellend blij met alle hulp uit Nederland dat dit het minste is wat zij voor ons konden doen. Hij zei dan ook: ”Doe dit alstublieft voor hen”. Uiteraard hebben we het gezin later goed achtergelaten, zodat ze er meer aan over hebben gehouden dan het hen had gekost. In de jaren daarna is de “Delftse afdeling” gekomen. Hoewel de groep niet erg groot is, kunnen we rekenen op nog steeds dezelfde enthousiaste groep helpers voor het laden van de vrachtwagen. De afgelopen acht jaar ben ik
in november samen met Tinus de Lange en Co Murk met het transport naar Sovata gegaan. Wij slapen daar dan bij onze pakketgezinnen en maken zo elke dag hun manier van leven van dichtbij mee. Ook helpen we met veel plezier in de week dat de hulpgoederen worden verdeeld aan de families. Als eerste worden de extra spullen van de Stichting uit de vrachtwagens geladen en naar alle scholen, doktersposten in de omgeving en het kindertehuis gebracht. Daarna hebben we enkele dagen vrij om naar diverse gezinnen te gaan die we in de loop der jaren hebben leren kennen. We gaan graag zelf bij deze mensen die hulp nodig hebben op bezoek, want we kunnen dan op een directe manier zien en vragen waaraan ze behoefte hebben. Doordat wij gedurende die tijd midden tussen de families in Sovata leven, krijgen we veel vertrouwen van de mensen daar, en horen en zien we ook heel veel andere noden. We komen ook vaak bij families die in erbarmelijke omstandigheden leven. En al komen wij nu al zoveel jaren in Sovata en omgeving, aan die situaties zal ik nooit wennen.
Waarom doen zoveel mensen dit werk? Elkaar helpen is een mooi gegeven, en gelukkig gebeurt dit in Nederland nog veel en vaak. Maar vooral als je zelf in Roemenië bent geweest en het leven en de omstandigheden van de families van dichtbij hebt kunnen meemaken, dan wil je al het mogelijke doen om die mensen te helpen. Wat mijzelf aangaat, en ik weet ook van anderen dat zij daar net zo over denken, heb ik altijd wel een beetje moeite met de uitermate vriendelijke manier waarop de mensen ons daar behandelen. Het is toch niet zo bijzonder dat we dit werk doen? We zijn toch niet méér dan de mensen in Roemenië? Hulp is zo makkelijk te geven en je maakt er zoveel mensen en families echt gelukkig mee! 25
21-07-2010 11:24:14
En heus, we eten er thuis echt geen boterham minder om.
voldaan zijn in Roemenië zo heel anders dan wij gewend zijn.
Tot slot, wil ik graag nog even zeggen dat we respect mogen hebben voor het bestuur en alle medewerkers van de Stichting Roemeense Kinderhulp. Doordat ik nu ook actief betrokken ben bij de administratie van het hulpgoederentransport, weet ik uit eigen ervaring wat voor papierwinkel er nodig is om alle pakketten op de plaats van bestemming te laten komen. Vooral de regels waaraan moet worden
Afgelopen 14 jaar hebben we gebruik mogen maken van alle faciliteiten van Connexxion Delft. Helaas is dat sinds vorig jaar niet meer mogelijk, omdat Connexxion niet meer in deze regio actief is. Gelukkig hebben we een nieuw onderdak gevonden bij tuincentrum Groenrijk ‘t Haantje op de grens van Delft en Rijswijk. Voor veel mensen in Delft een bekend adres en voor iedereen goed te bereiken. We hopen dan
ook dat we in november weer meer Nederlandse families hier mogen ontvangen voor het afleveren van de hulpgoederen. Want de Roemeense families blijven onze hulp nog hard nodig hebben! Jos Dukker Coördinator Delft Haaglanden Piersonstraat 40 2613 WC Delft Tel. 015-2157674 E-mail:
[email protected]
Activiteiten van de Stichting (7) Wij kunnen wel een mooi stukje schrijven over het organiseren van een collecte, maar om te beginnen willen we graag benadrukken dat er niet gecollecteerd kan worden zonder onze broodnodige collectanten, die elk jaar door weer en wind voor ons op stap gaan. We willen ze dan ook van harte bedanken voor hun inzet.
Collecteren in Benschop, Lopik en IJsselstein. Elk jaar weer een spannende week!! Het begint al in het jaar voorafgaand aan de te houden collecte, met het aanvragen van een vergunning. Dus in 2009 wordt de vergunning aangevraagd voor 2010. Van de gemeente krijgen we een overzicht waarop de nog ‘vrije’ weken staan en mogen we er één uitzoeken. Er komen altijd maar een paar weken in aanmerking, omdat de rest in de vakanties vallen. Dan gaan we enkele weken van te voren bellen naar onze vaste collectanten, om te vragen of ze weer willen meedoen. Vooral Benschop kan op een stabiele vaste ploeg rekenen, maar voor Lopik valt dit zeker niet mee. Het afgelopen jaar hebben we helaas in tien wijken niet kunnen collecteren wegens gebrek aan collectanten. Ook in IJsselstein kunnen nog heel wat wijken een collectant gebruiken! Dan gaan we een week van tevoren de collectebussen in IJsselstein ophalen, deze worden
altijd in bruikleen gegeven door de collecteorganisatie in IJsselstein. Met het in elkaar zetten ben je toch ook al wel een ochtendje bezig. Iedere bus wordt voorzien van een sticker met de te lopen straten en met de naam en het adres van de collectant. Iedere collectant krijgt ook een kopie van de vergunning mee. Vrijdag of zaterdag voor de collecteweek gaan we ze rondbrengen bij onze collectanten. En dan begint voor ons het wachten. Wat gaat het worden? Wat zal er weer inzitten? Gaan we weer hetzelfde ophalen als het laatste jaar en mogen we weer een mooi bedrag overmaken naar de Stichting? Let wel, elke bus is er één. We maken geen onderscheid tussen bussen waar veel of weinig in zit. De inzet van een collectant van een bus waar weinig in zit kan net zo groot zijn als van diegene waar veel in zit. Ieder beetje is welkom, want vele kleintjes
maken een grote!! En dan wordt het zaterdag en verwachten we de laatste bussen. Het ritueel is per plaats verschillend. In Benschop wordt alles afgeleverd bij Joke en bij Ria. Voor IJsselstein geldt een inleveruur bij Joyce en daar wordt meteen geteld door mevrouw Tersteeg. Met de collectant, als die het leuk vindt, erbij. In Lopik mag je hem bij Thea of Petra inleveren. Daar worden de laatste bussen op zaterdagavond opgehaald, als je niet in de gelegenheid bent om hem te brengen. En dan begint het tellen. Het laatste jaar hebben we naar verwachting veel opgehaald omdat we net na de grote vakantie zaten en er dus al een tijd geen collectes waren gelopen in de gemeente. Ondanks dat er in de gemeente Lopik te weinig collectanten waren, hadden we maar 120 euro minder dan vorig jaar. Bij dezen nogmaals hartelijk dank aan de collectanten en we hopen dat u dit jaar weer met vreugde voor onze stichting kunt collecteren. Voor Benschop/Lopik is dit week 35. Voor IJsselstein is dit week 34/35. Wilt u collectant worden? Heel graag zien wij via telefoon of mail uw aanmelding tegemoet. U kunt zich aanmelden bij: Joyce Meijer, tel. 030-6881154, e-mail:
[email protected] (IJsselstein) Joke de Wit, tel. 0348-452126, e-mail:
[email protected] (Benschop) Thea Bosch, tel. 0348-553236, e-mail:
[email protected] (Lopik)
26
26718_SRK10.indd 26
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:15
Sponsors (3) Naast de acties die door de Stichting zelf worden georganiseerd, worden we af en toe verrast door scholen, bedrijven of organisaties, die inzamelingsacties houden. Dat ze daarbij aan ‘onze’ kinderen denken, en dat wij dus blijkbaar niet de enigen zijn die Roemenië in ons hart gesloten hebben, geeft ons energie en vertrouwen in de toekomst.
Stadsgolf 2009
Activiteiten kalender 2010 Voor het jaar 2010/2011 zijn de volgende activiteiten gepland: 2010 Juni - juli 24 augustus 30 augustus t/m 4 september 23 augustus t/m 4 september 3 juli 27 juni t/m 17 juli 4 september 11 september 11 september 25 september 8 en 9 okt 12 en 13 november 14 t/m 19 november 20 november 11 en 12 december 8 december
Loterij (met een trekking op 14 juli) Millenniumplein en verenigingsdag IJsselstein Collecte Lopik/Benschop Collecte IJsselstein Braderie binnenstad IJsselstein Zomervakantie Roemeense kinderen Jaarmarkt Benschop (*) / Vreeswijk Jaarmarkt in Vreeswijk Sluitingsdatum inschrijving hulpgoederentransport Goede Doelenmarkt Nieuwegein (*) Ophalen dozen voor het hulpgoederentransport Inleveren dozen voor het hulpgoederentransport Transport hulpgoederen Uitdelen pakketten in Sovata Kerstmarkt binnenstad IJsselstein Kerstmarkt Montfoort
Zaterdag 13 juni werd voor de tweede keer het Rabobank Stadsgolf toernooi gespeeld, georganiseerd door de Ronde Tafel van IJsselstein. Na de opening door de burgemeester van IJsselstein, de heer P. van den Brink, konden de meer dan 160 deelnemers 'aan de slag'. De organisatie had een attractief parcours uitgezet rond de historische binnenstad van IJsselstein. Het mooie weer en niet in de laatste plaats de vlekkeloze organisatie door de Ronde Tafel hebben van deze dag een groot succes gemaakt. Aan het einde van de dag was er een veiling met bijzondere veilingstukken, die ter beschikking gesteld waren door nationaal en internationaal bekende golfspelers. Notaris Akkermans nam hierbij het heft stevig in handen en wist op ludieke wijze de geboden bedragen op te drijven. Uiteindelijk kon het prachtige resultaat van deze dag bekend worden gemaakt. En dat mocht er zijn! De IJVO kreeg twee zeecontainers voor de opslag en het transport van materialen. Het Hospice IJsselstein en de Stichting Roemeense Kinderhulp kregen beide een enorme cheque overhandigd van het geweldige bedrag van € 14.312,-! In overleg met het bestuur van de Ronde Tafel wordt dit bedrag gestort in een speciaal studiefonds voor de kinderen van Tinkerbell. Dit fonds zal ervoor zorgen dat alle kinderen uiteindelijk hun studie goed kunnen afronden om zodoende een eigen bestaan op te kunnen bouwen.
Gezocht (1)
Enthousiaste vrijwilliger voor organisatie collecte! Voor de organisatie en administratie van de collecte in Lopik en Benschop zoeken we een enthousiaste vrijwilliger. Thea Bosch heeft hiervoor de organisatie op zich genomen, maar zij kan nog wel wat extra hulp gebruiken. Heb jij rond de collecteperiode (30 augustus – 4 september) een paar uurtjes over? Meld je dan aan. Het is een hele gezellige manier om de Roemeense kinderen een handje te helpen! Thea Bosch 0348-553236
[email protected]
2011 16 april 27-29 augustus
Fancy Fair/Rommelmarkt in ’t Kruispunt IJsselstein Collecte Lopik en Benschop
Karin en Edwin Mentink 030-6886128
[email protected]
(*) datum nog onder voorbehoud
Juli 2010
26718_SRK10.indd 27
27
21-07-2010 11:24:17
Fotoverslag Transport 2009
28
26718_SRK10.indd 28
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 12:42:12
Juli 2010
26718_SRK10.indd 29
29
21-07-2010 12:42:34
Pakkettenactie (1)
De onzichtbare vrijwilligers Ieder jaar doet u weer veel moeite om de dozen voor uw pakkettenfamilie te vullen met bruikbare, nuttige, verrassende, leuke en mooie spulletjes. En als u de pakketten hebt ingeleverd zit het er weer op voor dat jaar en kunt u met een vroeg kerstgevoel (heeft u dat nou ook?) terug naar huis gaan. Maar voor onze vrijwilligers begint het dan pas. We geven u een kijkje achter de schermen.
Zoals elk jaar is er ook dit jaar een speciale zending van kleding meegenomen voor met name de ouden van dagen en gezinnen die geen pakketfamilie in Nederland hebben, maar die het erg hard nodig hebben. Meer dan 400 dozen kleding en schoenen die gedurende het jaar bij de familie Verwoerd en in de opslag van de Stichting zijn verzameld, worden per doelgroep netjes ingepakt om in Sovata bij de mensen die het nodig hebben af te leveren.
Ook is er aan de jonge moeders en gezinnen gedacht. Zo hebben babykleding, kinderwagens en wandelwagens een nieuwe bestemming in Sovata gekregen. Daarnaast krijgen ook 24 fietsen in Sovata een tweede leven. Mocht u in Sovata komen dan is het heel goed mogelijk dat u een fiets voorbij ziet komen van uw plaatselijke fietsenhandel. Want in de loop der jaren zijn er al vele fietsen richting Roemenië gegaan. Dit is slechts een greep van de waslijst van hulpgoederen die verstuurd zijn dit jaar. Door de gedrevenheid van de beladers werd de lading, met een grote diversiteit van vormen en maten, met grote precisie geladen. En ondanks de 2300 km trillen en schudden werd het geheel in goede conditie in Sovata afgeleverd.
Tijdens het goederen transport in november ziet iedereen die de pakketten komt brengen hoeveel dozen er in de grote loods in IJsselstein klaar staan om naar de vele pakketgezinnen in Roemenië te brengen. Bij al die rijen dozen kun je je al bedenken wat een werk een dergelijke operatie met zich mee brengt. Wat niet gezien wordt is het werk dat vele ‘onzichtbare vrijwilligers’ in die dagen verzetten om de actie op rolletjes te laten verlopen. Neem bijvoorbeeld de 8 vrijwilligers die zorgen voor het inladen van de derde vrachtwagen die ook meerijdt richting Sovata. Dit laden gebeurt al jaren bij de familie Verwoerd in Benschop door een vaste groep wel heel fanatieke beladers. In deze vrachtwagen wordt een grote verscheidenheid aan hulpgoederen geladen. Het is de bedoeling dat er zoveel mogelijk spullen meegaan en elk gaatje wordt dan ook benut. Soms houdt dit zelfs in dat spullen die al ingeladen zijn, weer uit de auto moeten omdat het niet zo goed past. Alle gaatjes worden opgevuld met klein materiaal om te voorkomen dat de lading gaat schuiven. Lucht vervoeren is voor deze groep absoluut geen optie! Een kleine greep uit de spullen die dit jaar zijn ingeladen: Voor 21 scholen in 5 plaatsen rond en in Sovata diverse schoolmaterialen. Elke school heeft een grote hoeveelheid schoolmateriaal voor alle leerlingen gekregen. De 69 dozen zijn in de dagen voor de uitreiking van de pakketten persoonlijk op de scholen afgeleverd. Daarnaast zijn er dit jaar 4 schoolborden, 10 computers en voor elke leerling (1300 stuks) schriften en een balpen verstuurd. Ook de kleuterscholen, kinderdagopvang en de naschoolse opvang zijn dit jaar weer niet vergeten. Knuffels, poppen, kinderledikantjes en een grote hoeveelheid knutselmaterialen kregen een plaatsje in de vrachtwagen. 30
26718_SRK10.indd 30
Buitenlandse Gasten Verzekering Gasten. Wij hebben er vaak mee te maken in Nederland. Jaarlijks komen er velen naar Nederland in het kader van een stedenband, gemeentelijke samenwerking, uitwisseling van organisaties, familie- of vriendenbezoek, etc. U, als gastheer/gastvrouw, voelt zich natuurlijk moreel verantwoordelijk voor het welzijn van uw gasten. U gaat er natuurlijk niet van uit dat tijdens het verblijf in Nederland bij hen ziekte of een ongeval kan toeslaan, maar… het kan altijd gebeuren. Daarom hebben wij een speciale verzekering voor gasten uit het buitenland ontwikkeld, die de financiële gevolgen van ziekte, ongeval en bagageschade dekt. Als er iets zou gebeuren, zit u noch uw gast met de financiële brokken. De Buitenlandse Gasten Verzekering biedt effectieve dekking vanaf slechts € 1,35 p.p.p.d. tegen uiterst gunstige voorwaarden. U kunt de verzekering telefonisch afsluiten of het formulier invullen op www.van-zee.nl en wij zorgen dat uw gasten uitstekend verzekerd zijn. Ook hebben wij een uitgebreide folder voor u klaarliggen. Markt 16 Postbus 101 4140 AC Leerdam Tel. 0345-637333 Fax. 0345-611015 e-mail:
[email protected] website: www.van-zee.nl
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:35
Tinkerbell's Post (1) Zijn ze voor u ook al een beetje familie aan het worden? Dat kan ook bijna niet anders. Als de ouders vertellen dan zie je die snoetjes al voor je. Nieuws uit Tinkerbell is als een warm bad op een koude dag. We hebben weer een beetje warmte voor u ontvangen.
Lieve vrienden Het is zomer en alle kinderen hebben vrij van school. Maar we vertellen jullie natuurlijk eerst wat we hebben gedaan sinds we elkaar voor het laatst ‘gesproken’ hebben. Ons laatste verhaal ging over de paasviering. Na Pasen kwam 1 mei, de internationale dag van de arbeid. Dat is een algemene vrije dag in Roemenië en de meeste mensen vieren dat met een picknick of een barbecue. Ook wij hebben in de tuin van Tinkerbell onder het nieuwe zonnedak deze feestdag met elkaar gevierd.
tekst te onthouden. En dit eindfeest luidde het schooljaar uit en de vakantie in. De kinderen hadden nu drie maanden rust en ontspanning voor de boeg… tijd om hun hoofdjes leeg te maken voordat het nieuwe schooljaar weer begint. Het weer is meestal warm genoeg om echt van de zomer te kunnen genieten. We hebben van sponsors uit
Nederland twee geweldige zwembaden gekregen en als het nu warm is kunnen de kinderen daarin heerlijk afkoelen. Dat vinden ze echt helemaal geweldig, ze zouden er de hele dag in kunnen blijven! Soms nemen we de kinderen mee op een klein uitje om even wat anders te zien dan alleen het Tinkerbell terrein. Zoals bijvoorbeeld gisteren, toen we naar het Zetelaka meer zijn geweest. Dat is een stuwmeer in een prachtige omgeving. De kinderen hadden een fantastische tijd, ze speelden op het grasveld en gilden van plezier. Dat waren onze belevenissen weer. Heel erg bedankt voor jullie steun, het allerbeste en tot de volgende keer! Met vriendelijke groeten, De families Kibedi en Nagy
Daarna kwam een periode van rust en opwinding tegelijk. De kleintjes hadden een rustige tijd op school en kleuterschool omdat ze het hele jaar al hard gewerkt hadden. Maar de grotere kinderen zaten midden in de drukte. Dit was de tijd van belangrijke examens, en zeker voor Deneske, die groep 8 zou afsluiten en nu naar de middelbare school gaat. Op 15 juni was het schooljaar eindelijk afgelopen… Iedereen was met mooie cijfers over. De kleintjes hadden een eindceremonie. Ze waren gekleed in traditionele kleding, zongen traditionele liedjes en dansten traditionele dansen. Ze brachten ook gedichtjes over school en hun kindertijd. Ze waren zo aandoenlijk toen ze verschrikkelijk hun best deden om hun
Tinkerbell's Post (2) Regelmatig vragen en krijgen we van Katalin (onze sociaal werkster) een verslagje van het wel en wee in Tinkerbell voor deze nieuwsbrief. In het begeleidende briefje bij dit stukje stond ‘Misschien is het hier en daar te emotioneel, maar dat kunnen jullie eruit knippen.’ Dat hebben we niet gedaan. De kinderen hebben het goed in Tinkerbell. Maar er is altijd een reden waarom ze daar zitten. En die reden is vaak hard en moeilijk te begrijpen. Maar dat is tegelijkertijd waarom u en wij deze kinderen zo graag willen helpen.
Op familiebezoek Het is heel moeilijk om te beginnen met het schrijven van dit verslag, want elke keer als ik erop uit ga om de natuurlijke families van de kinderen te bezoeken, word ik overspoeld door emoties. Medelijden, boosheid (ja, ook boosheid, omdat ze niets doen om hun situatie te veranderen), zorgen, schaamte, verschrikking, angst en toch ook liefde. Je gaat je toch ook aan Juli 2010
26718_SRK10.indd 31
ze hechten, want ik weet dat ze me verwachten, ze zijn blij als we er zijn en ze vertellen me hun problemen, alsof ik ze zou kunnen oplossen. Het is altijd lastig om op gang te komen, maar net voor kerstmis, toen we de kerstgedachte al konden voelen, zijn we aan onze zorgvuldig geplande trip naar Band en Targu Mures
begonnen, naar de families van Alin, Andrea en Sunita. De priester uit ons dorp ging met me mee. Hij wilde graag helpen omdat hij zo veel over deze mensen gehoord had, en dit was zijn kans om ze nu daadwerkelijk ook te ontmoeten. De afgevaardigde van de zigeuners had aangeboden om de families op de hoogte te stellen, zodat iedereen thuis zou zijn. De families verwachtten ons dus al, de moeders en de kinderen dan. Een van de vaders was erop uit getrokken om brandhout te halen, de andere was aan het werk. De kinderen waren vies en armoedig gekleed, maar blij om ons te zien. We gaven ze warme kleren, levensmiddelen, snoepjes, schoenen, speelgoed en een foto van de kinderen in Tinkerbell. Ze bestudeerden de foto’s, lieten ze aan de buren zien, kusten ze en waren blij dat ze konden zien hoe mooi en gezond de kinderen waren. 31
21-07-2010 11:24:36
De families hadden geen problemen. Ze beloofden – zoals ze altijd doen – dat ze de kinderen zouden bezoeken en dat ze contact zouden houden (in werkelijkheid komen ze nooit op bezoek). Daarna ging de aandacht direct naar de meegebrachte spullen en etenswaren.
haar 9e kindje. Ze zei dat de vader in Hongarije aan het werk was (maar ik vraag me af of dat waar is). Edi’s familie woont met z’n allen in het nieuwe “huis” – grootouders, ouders, kinderen, meer dan tien mensen in één kamertje. Ze zagen er hongerig uit.
In Targu Mures waren de mensen ook blij om ons te zien, maar om heel eerlijk te zijn waren ze het gelukkigst met de voedselpakketten, Ze hadden niets te eten, maar iedere volwassene was wel dronken. Ze hebben de rest van de kinderen aan een kindertehuis aangeboden, omdat ze niet voor ze kunnen zorgen.
Daarna gingen we naar Valeni (naar de moeder van de Szakacs kinderen). De moeder is uit het ziekenhuis en woont momenteel bij haar vriend. We bezochten haar in zijn huis. Het gaat zichtbaar niet goed met haar, maar ze beloofde dat ze met ons zou samenwerken. Bij dit bezoek was ook een psycholoog van de kinderbescherming met me meegegaan. Ze heeft ook met de psychiater van de moeder gesproken, en we hopen dat we haar samen kunnen helpen. De moeder wilde haar kinderen graag zien, maar we denken dat beide partijen daar nog niet klaar voor zijn.
De volgende trip ging naar Csoka (de familie van Panda, Edi en Dora). Die dag was er veel sneeuw gevallen, het was erg koud en de reis was moeilijk. Panda’s ouders vertelden ons dat ze na ons laatste bezoek een heleboel tegenslag hadden gehad. Een van de broers van Panda werd gedood bij een auto ongeluk. Hij was negen jaar oud. Een oom nam de jongen mee om te gaan bedelen in Acatari. Omdat het regende liepen ze op de weg. Een auto kon niet op tijd stoppen en reed ze aan. De jongen was op slag dood, de oom had een paar schrammetjes. De familie nam een lening om de begrafenis te kunnen betalen, en om de lening terug te betalen gingen ze aan het werk in Hongarije. Een familielid zorgde voor de twee achtergebleven meisjes. Dora’s moeder was niet thuis, ze was aan het bedelen. Edi’s moeder is opnieuw zwanger –
32
26718_SRK10.indd 32
We weten niet waar de moeders van Lacika en de broertjes Kalanyos zijn. We hebben in en rond Targu Mures naar ze gezocht, maar niemand kon ons aangeven waar ze op dat moment waren. Wij denken zelf dat ze terug naar Reghin zijn gegaan om daar te kijken of ze wat werk kunnen vinden. Tot zover weer mijn verslag over de afgelopen familiebezoeken. Groetjes, Kata
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:40
Tinkerbell's Post (3) Kunt u ze al uit elkaar houden? De kinderen in Tinkerbell? Het zijn wel veel namen, maar ze laten u en ons gelukkig regelmatig weten hoe het met ze gaat. Waardoor u ze steeds beter leert kennen. Ze stuurden een update van hun vorderingen op school, hun hobby’s en hun talenten. Het gaat goed met ze!
Beste vrienden Er is weer een jaar voorbij, en we kijken uit naar de nieuwe avonturen die 2010 ons gaat brengen. De kinderen gaan weer naar school en naar de kleuterschool. Onze grote meid Reni is 18 geworden en ze is nog steeds dol op schilderen. Claudiu houdt meer van computers en muziek. Deneske is naar de middelbare school gegaan en hij vindt het geweldig. Ana zit nu in groep 7 en wordt al een hele dame. Lacika Kurki zit in groep 6 en doet het steeds beter op school. Lori houdt van dansen, hij zit nu in groep 3. Lori Szakacs heeft veel beter leren lezen en ook de andere schoolvakken gaan goed. Noemi is een echte bolleboos en ze vindt het leuk om voor de anderen stukjes op te voeren. Lacika, Bandika, Edi Nagy en Andrea worden 7, de leeftijd waarop in Roemenië kinderen naar school moeten. Panda is een theaterdier en houdt ervan om op te treden, te dansen en te zingen. De meisjes Sunita, Andika en Panda spelen graag met poppen. Dora houdt van kleuren, kleurboeken en kaartspelletjes.
Edi Kicsi en Carmen zijn onze spring-in-‘tveldjes, heel actief en speels. Tamaska houdt van tekenfilms, hij is wat rustiger dan Edi en Carmen. Alin had het vorig jaar niet zo naar z’n zin op de kleuterschool, maar heeft dit jaar gelukkig zijn draai gevonden. De kinderen hebben vorig jaar het kerstspel opgevoerd op school en op de kleuterschool, en daarna hebben ze het zelfs ook nog voor de lokale bevolking in de stad nagespeeld. Sinterklaas kwam op 5 december en wonder boven
wonder waren de kinderen dit jaar helemaal niet bang voor hem. De engel kwam op 24 december met de kerstboom en de cadeautjes en de kinderen waren helemaal opgetogen en gelukkig. Daarna kwam oud en nieuw en was de vakantie weer voorbij en de kinderen terug naar school. Wij willen u graag bedanken voor uw steun wensen u een voorspoedig 2010! Groetjes van de kinderen uit Tinkerbell
Tinkerbell's Post (4) Sinds de zomervakantie is er een nieuwe medewerkster in Tinkerbell. Ze heet Andrea Lazar en is pedagoog, gespecialiseerd in kinderen met leermoeilijkheden. Andrea helpt de kinderen met het maken en leren van hun huiswerk. Voor de ouders is dit, met zo veel kinderen, niet haalbaar. Andrea stelt zich hier aan u voor.
Nieuwe leraar Tinkerbell Mijn naam is Andrea Lazar, ik kom uit een kleine stad in Transsylvanië: Szovata. Ik ben 22 jaar en ben dit jaar afgestudeerd aan de Universiteit van Marosvasarhely, waar ik een driejarige opleiding sociale pedagogiek heb gevolgd. Ik vind het geweldig om met kinderen te werken, samen met ze te leren, de wereld te ontdekken en ze zo goed als ik kan op allerlei manieren te helpen. Vanaf het begin van de herfst werk ik in Tinkerbell. Het aanbod om daar te komen werken kwam onverwacht, meteen nadat ik de ouders en kinderen had ontmoet. Ik heb ook Edwin leren kennen die, terwijl hij mij eigenlijk nog niet kende, toch heel veel vertrouwen Juli 2010
26718_SRK10.indd 33
in mij stelde en vanaf de eerste minuut heel aardig voor mij was. In de loop van de tijd zijn de kinderen op mij gesteld geraakt en we zijn inmiddels erg aan elkaar gehecht. We zien elkaar bijna elke dag, en toch laten ze mij steeds nieuwe dingen zien. De kinderen in Tinkerbell hunkeren naar genegenheid, ze zijn heel lief en stuk voor stuk zijn ze heel bijzonder. Ik heb heel veel van ze geleerd. Het is uitzonderlijk, zoals zij kleine dingen waarderen. Dingen die wij misschien niet eens opmerken. Ze zijn heel blij met hun woonomgeving, want ze weten hoe slecht sommige andere kinderen het hebben.
Ik ben daar bijna iedere dag vier uur. We maken samen huiswerk en ik help ze zich voorbereiden op de volgende dag. Ze doen graag mee, zijn heel actief en sporen elkaar aan om te leren. Ik ben heel blij dat ik voor zo’n geweldige organisatie en met deze kinderen mag werken. Daar ben ik heel dankbaar voor! Met vriendelijke groeten, Andrea 33
21-07-2010 11:24:42
Tinkerbell's Post (5) Andrea, de nieuwe leraar in Tinkerbell, stuurt af en toe een verslagje van de vorderingen van de kinderen. Ze is nog wat onzeker over haar Engels, dus de stukjes zijn niet heel uitgebreid. Maar toch leuk om te lezen.
De vorderingen van de kinderen Dit is de eerste keer dat ik een verslagje stuur, dus ik hoop dat ik het goed doe…
kan bij sommige vakken zelfstandig studeren en zijn favoriete vak is aardrijkskunde.
Laszlo Kurki is nu 12 jaar. Toen ik in september begon was Laszlo een beetje moeilijk. Hij hield niet van leren en had geen zin om er zijn best voor te doen. Na dit lastige begin is het steeds beter gegaan. Hij studeert meer en probeert zelfs steeds netter te schrijven. Laszlo
Lorand Kalanyos is 10 jaar en is een heel lief, zachtaardig en vriendelijk kind. Hij is erg ambitieus en wil altijd de beste zijn. Lori stottert, maar met veel lezen en oefenen hopen we dat hij steeds beter gaat spreken. Hij is heel goed in Roemeens.
Lorand Szakacs is 10 jaar. Hij leert wat moeilijker dan de andere kinderen. We proberen hem wat ambitieuzer te maken. Hij is erg slim, maar ook heel timide. We leren hem nu om samen met de andere kinderen te studeren. Noemi Szakacs is 9 jaar oud. Ze is vriendelijk, lief en intelligent. Ze is hulpvaardig en leert makkelijker dan de andere kinderen. De favoriete vakken van Noemi zijn rekenen en Hongaars. Met vriendelijke groeten, Andrea
Tinkerbell's Post (6) De ouders runnen Tinkerbell zoals ze hun eigen gezin zouden runnen. En daar hoort af en toe ook een uitje bij. Met zoveel kinderen is dat natuurlijk een heel geregel. Maar dat is het waard, want iedereen geniet met volle teugen.
Dagje uit naar Zetelaka Op 28 juni gingen de Tinkerbell kinderen een dagje uit naar Zetelaka. Zetelaka is een dorpje bij een stuwmeer. Een mooie omgeving waar mensen kunnen ontspannen, plezier kunnen maken en kunnen barbecueën. Zetelaka ligt aan de voet van de berg Hargita, op 550 meter boven zeeniveau. Het meer is omringd door een prachtig bos, de lucht is fris en het
is een rustige plek. In het meer kun je vissen, zwemmen en je kunt de boot nemen om nabijgelegen, adembenemend mooie plekjes te bezoeken. Omdat de families samen gingen (20 kinderen, de ouders en de verzorgers), moesten we met vier auto’s. Het konvooi vertrok om half 8 en
het kostte ons tussen de anderhalf en twee uur om er te komen. De kleintjes sloegen zich er goed doorheen, natuurlijk met een enkele uitzondering. Sunita had een moeilijke reis. Zoals zoveel kleine kinderen was ze bijna de hele tijd reisziek. Carmen (4 jaar oud) zat in de auto van Oma (een oudere verzorgster, die door de kinderen ‘Oma’ genoemd wordt). Opeens zei ze: ‘Oma, dit is uw auto en ik ga er niet in overgeven…’. En die belofte hield ze ook… De kinderen waren helemaal opgetogen. Alsof ze net geboren waren en de wereld voor de eerste keer zagen. Bewonderend zeiden ze: ‘Kijk, het bos!’ en ‘Kijk, een huis en een koe!’. We vroegen of ze niet moe waren en kregen een prachtig antwoord van Bandika: ‘Nee, jongens zijn nooit moe, ze hoeven niet te slapen’. En binnen vijf minuten deed hij een dutje. Uiteindelijk kwamen we bij het meer aan. Als eerste gingen we ontbijten, want de kleintjes waren zo opgewonden, dat ze thuis geen hap door hun keel hadden gekregen. Het duurde even voordat de dames het ontbijt klaar hadden, maar toen konden we met z’n allen zitten om te eten. De komkommer, die we vers uit de kas hadden meegenomen, was het meest populair. Na het ontbijt gingen we de omgeving verkennen. De volwassenen ontdekten de schoonheid van dit plekje, de kleintjes ontdekten de modder, en stapten daar blij in rond. De kinderen gilden van plezier, renden in het rond, in en uit het bos, elkaar achterna, vallend en onmiddellijk weer opstaand. Na een poosje besloot een van de moeders zich op te offeren en ze ging het water in om de temperatuur te checken. Gelukkig was het warm genoeg en de kinderen mochten er ook
34
26718_SRK10.indd 34
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:42
volwassenen eenmaal aan de beurt waren was de lucht betrokken en begon het zachtjes te regenen. Dus we begonnen te pakken en gingen terug naar huis. We besloten een andere route te nemen, zodat de kinderen meer van de omgeving konden zien. De kinderen hadden van een visser een levende vis gekregen. Daar waren ze helemaal blij mee en ze besloten om hem mee naar huis te nemen. Maar helaas overleefde de vis de reis niet. Dus de kinderen bedachten dat ze ‘m aan hun moeder zouden geven, als tafeldecoratie. En ze waren er volkomen van overtuigd dat hun moeder het prachtig zou vinden om een dode vis als versiering op tafel te hebben.
Nu was het de beurt aan Bandika om ziek te worden, en we moesten verschillende keren stoppen. Carmen, die in dezelfde auto als Bandika zat, zag hoeveel aandacht haar broer kreeg, en dat bracht haar op een idee. Op een kronkelweggetje kondigde ze met een dramatische blik aan dat ze ziek werd en de auto uit wilde. We stopten zo snel als we konden en Carmen sprong levendig uit de auto. Ze draaide zich om en keek naar het uitzicht. We liepen bezorgd naar haar toe, maar Carmen vertelde blij dat ze zich weer goed voelde en dat we verder konden. Na al deze opwinding kwamen we thuis aan. We waren allemaal moe, maar gelukkig. Het was een fantastische dag!
Comité van aanbeveling in. Dus we deden allemaal onze zwemkleding aan en gingen het water in. De kinderen genoten en wilden er niet meer uit komen. Maar aan alle goede dingen komt een eind, en uiteindelijk moesten ze er toch uit. Natuurlijk zeiden ze allemaal dat ze het niet koud hadden, maar we zagen ze rillen. Terwijl de vrouwen en de kinderen aan het zwemmen waren, hadden de mannen een vuur gemaakt en waren ze begonnen met het maken van de lunch. We waren met z’n 28-en, dus de chef moest heel wat tijd bij het vuur doorbrengen. Eerst kregen de kleintjes te eten. Dit bleek een goede beslissing, want toen de
Wij zijn blij dat zoveel respectabele personen hun verbondenheid met Roemenië in het algemeen en onze Stichting in het bijzonder, willen tonen door zitting te nemen in het comité van aanbeveling. Ieder lid van het comité heeft in de afgelopen periode op geheel eigen wijze invulling gegeven aan het benadrukken van de noodzaak om Roemenië en Sovata te blijven steunen. Met trots vermelden wij daarom graag de samenstelling van het comité van aanbeveling:
Comité van aanbeveling Drs. P.C. van den Brink, Burgemeester van IJsselstein F. Peter, Burgemeester van Sovata Mr. drs. Th.E.M. Wijte, Oud-burgemeester van IJsselstein E. Mátyás, Oud-burgemeester van Sovata M.J.P. Vrijaldenhoven, COO Mercedes-Benz Financial Services Nederland B.V. W. Pompe, Directeur Schilte B.V. J. Reinerie, Landelijk Voorzitter van Garantie Makelaars Nederland Drs. P.A.W.A. Renardel de Lavalette, Kinderarts P.A.C. Terberg, Vertegenwoordiger Terberg Groep IJsselstein Prof. Dr. René Hoksbergen, Bijzonder Hoogleraar Universiteit Utrecht
Naam/Bedrijf ________________________________________________________________________________________________________________________ t.a.v. ________________________________________________________________________________________________________________________________ Adres _______________________________________________________________________________________________________________________________ Postcode en woonplaats _______________________________________________________________________________________________________________ Ja, ik wil graag: ❑ vaste donateur worden van Tinkerbell voor € __________ per maand. Hierbij machtig ik de Stichting Roemeense Kinderhulp om eenmaal per maand dit bedrag van van mijn giro-/bankrekening af te schrijven. Mijn rekeningnummer is ____________________. ❑ een eenmalige donatie doen. Ik maak € __________ over op rekeningnummer 16.92.29.629 ten name van Stichting Roemeense Kinderhulp te IJsselstein Datum: _______________________________________________ Handtekening: _____________________________________________________
Na toezending van deze antwoordstrook ontvangt u van de Stichting Roemeense Kinderhulp de nodige informatie.
26718_SRK10.indd 35
21-07-2010 11:24:43
De kinderen hebben een droom En u kunt die droom werkelijkheid laten worden… Voor het draaiend houden van de gezinnen in het Kindertehuis Tinkerbell is naast liefde en zorg ook geld nodig. Door vaste donateur te worden kunt u de kinderen en hun ouders de steun geven die zij zo hard nodig hebben. U hebt “de sleutel voor een betere toekomst” van deze kinderen in uw hand! Mogelijkheden om ons te steunen Er zijn verschillende mogelijkheden om het kindertehuis te ondersteunen:
Donateur worden van Tinkerbell Als maandelijkse donateur (dat kan al voor een minimale bijdrage van slechts € 3,00 per maand) ondersteunt u de families in het huis en draagt u direct bij aan de dagelijkse verzorging van de kinderen.
Spaarhuisje Speciaal voor kinderen, scholen en verenigingen is een eenvoudige manier gecreëerd waarmee ook zij hun steentje kunnen bijdragen. Dat kan met behulp van een spaarpot in de vorm van een klein huisje, dat bijvoorbeeld wekelijks met een vaste bijdrage, met fooien etc. kan worden gevuld.
Eenmalige gift Uiteraard kunt u ook een eenmalige gift overmaken op het bankrekeningnummer om de realisatie van het project te ondersteunen.
Ons adres! Voor meer informatie over onze activiteiten voor Tinkerbell, een vast donateurschap of het aanvragen van een spaarhuisje kunt u contact opnemen met een van onze bestuursleden. Gebruikt u hiervoor de onderstaande gegevens, of zie de colofon voor adressen en telefoonnummers van de overige bestuursleden.
Familiekindertehuis Tinkerbell Secretariaat: Violier 11 3434 HE Nieuwegein Tel: 030-6065586 E-mail:
[email protected] Bankrelatie: Rabobank IJsselstein nr. 16.92.29.629 t.n.v. Stichting Roemeense Kinderhulp U kunt ook de onderstaande antwoordkaart gebruiken.
Postzegel mag, hoeft niet
Familiekindertehuis Tinkerbell Stichting Roemeense Kinderhulp Antwoordnummer 1804 3400 WB IJsselstein
26718_SRK10.indd 36
21-07-2010 11:24:44
Donaties volledig fiscaal aftrekbaar De Stichting Roemeense Kinderhulp is een niet-gesubsidieerde organisatie. Om ons werk te kunnen verrichten zijn wij afhankelijk van donaties, de jaarlijkse collecte en inkomsten uit andere door ons georganiseerde activiteiten. Als u de kinderen van Sovata ook een warm hart toedraagt, dan is een van de onderstaande mogelijkheden wellicht een idee voor u?
Na invulling en ondertekening stuurt u de volmacht naar het notariskantoor, waar vervolgens een conceptakte voor u wordt opgesteld. Na uw akkoordbevinding kan de akte worden ondertekend. Belangrijk: aan het opstellen en de ondertekening van de notariële akte zijn voor u geen verdere kosten verbonden en alles kan door de volmacht via de post worden afgehandeld.
ANBI
Testament
De Stichting Roemeense Kinderhulp heeft al vanaf 2001 een erkenning van de Belastingdienst als goed doel en sinds 1 januari 2007 de nieuwe wetgeving van kracht is geworden heeft de Stichting ook de officiële status ontvangen als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling). Door deze erkenning kunt u giften en donaties aftrekken bij de belastingaangifte.
Een testament is iets waar niemand graag over nadenkt, maar u kunt het ook anders zien: uw testament kan ook de sleutel zijn voor een betere toekomst van een aantal Roemeense kinderen. Deze bijzondere manier van schenken via uw nalatenschap kan door middel van een legaat of erfstelling. Een legaat is een specifiek omschreven bedrag of goed, bijvoorbeeld in de vorm van een postzegelverzameling, onroerend goed, effecten enz. Van een erfstelling is sprake als een bepaald deel van uw totale nalatenschap aan de Stichting wordt toegekend. De notaris maakt uw wensen voor een legaat of erfstelling rechtsgeldig. Ook kunt u in uw testament de erfgenamen verzoeken om na uw overlijden een bedrag aan de Stichting uit te keren. Een verzoek is echter, in tegenstelling tot een legaat of erfstelling, niet bindend. Bij al deze mogelijkheden kunt u uw schenking ook specifiek bestemmen voor een onderdeel van de Stichting, bijvoorbeeld het familiekindertehuis Tinkerbell.
Fiscale donatie Een voor u fiscaal erg aantrekkelijke manier van schenken is een periodieke schenking. Bij een dergelijke schenking, ook wel lijfrente genoemd, hoort een notariële akte waarin vast komt te liggen dat u gedurende een periode van minimaal vijf jaar jaarlijks een bedrag zult schenken. Hierbij krijgt u – afhankelijk van het voor u geldende inkomstenbelasting tarief - tot 52% terug van de belasting. Vooral als u een vaste donateur van de Stichting bent, is dit een hele aantrekkelijke manier om met dezelfde donatie meer waarde te creëren! Om het voor u gemakkelijk te maken, hebben wij notaris J.W.P.M. Akkermans van notariskantoor Blokhuis en Akkermans uit IJsselstein bereid gevonden om een volmacht ten behoeve van de Stichting op te stellen. Als u de Stichting een schenking wilt doen in de vorm van een lijfrente (minimaal € 150,- per jaar), dan kunt u deze volmacht opvragen bij onze penningmeester, bij het notariskantoor Blokhuis en Akkermans, of u kunt het formulier via onze website downloaden.
Voor meer informatie over deze fiscaal aantrekkelijke donaties kunt u contact opnemen met één van de bestuursleden (zie colofon) of met notariskantoor Blokhuis en Akkermans, mevr. Mr. A.M.A.M. van Lexmond (tel. 030-6881212). Ook kunt u voor een onafhankelijk advies vrijblijvend bellen met de Notaristelefoon, iedere werkdag van 9.00 tot 14.00 uur op telefoonnummer 0900-3469393 (80 ct. p/min.) of de website www.notaris.nl bezoeken.
Van de penningmeester
Goed om te weten
Donaties en familieondersteuning in 2010
Belastingaftrek
Mijn naam is Piet Jonker en ik heb als penningmeester in het afgelopen jaar de financiën van de Stichting Roemeense Kinderhulp administratief beheerd. En voor u, die het werk van de SRKH ondersteunt, zet ik de nodige gegevens graag op een rij: t *OIFCCFO WBTUFEPOBUFVSTWPPSIFULJOEFSUFIVJT Tinkerbell samen een bedrag van € 27.796,45 gestort. t *OIFU'BNJMJF4VQQPSU1SPHSBNNBXBBS3PFNFFOTFHF[JOOFOEPPS/FEFSMBOETF families maandelijks financieel worden ondersteund, betalen 77 gezinnen gezamenlijk een bedrag van € 2.347 per maand en helpen zo mee om de nood voor deze kwetsbare Roemenen wat te verlichten. U zult als vaste donateur waarschijnlijk hebben gemerkt dat er rond de 10e van elke maand uw donatie en/of uw support bijdrage automatisch van uw rekening wordt gehaald.
Al sinds 2001 heeft de Stichting een erkenning van de Belastingdienst als ‘Goed Doel’. Op 1 januari 2007 is de nieuwe Nederlandse wetgeving op dit punt van kracht geworden en heeft de Stichting de officiële status van ‘ANBI’ (Algemeen Nut Beogende Instelling) gekregen. Voor de Stichting is dat belangrijk omdat deze status ervoor zorgt dat we donaties en sponsorgelden zonder aangifte en belastingheffing mogen ontvangen. Maar voor u is dat ook van belang omdat hierdoor uw giften en donaties aftrekbaar worden van de belasting. Door deze erkenning kunt u een donatie aan de Stichting dus zonder problemen opvoeren bij uw belastingaangifte.
Mochten er zich wijzigingen in uw financiën voordoen die van invloed zijn op de maandelijkse incasso, wilt u mij dit dan laten weten? Ik ben bereikbaar onder telefoonnummer 030-6889140 of per mail:
[email protected]. Met uw inspanningen vertrouw ik erop dat we voor de kansarmen in Roemenië het verschil kunnen blijven maken. Piet Jonker
Juli 2010
26718_SRK10.indd 37
37
21-07-2010 11:24:44
Uit het fotoboek van Tinkerbell
38
26718_SRK10.indd 38
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:24:53
Juli 2010
26718_SRK10.indd 39
39
21-07-2010 12:42:53
Sovataanse notities van Sjef Goërtz
Hij is vaste vrijwilliger van het team dat in november persoonlijk de uitnodigingen voor het ophalen van de hulpgoederen bij de families thuisbezorgt. In die hoedanigheid wordt Sjef Goërtz keer op keer geconfronteerd met het echte Roemenië. Hij vertoeft meer dan drie weken tussen de families. Een goede manier om eens even achter de façades te kijken. Met zijn heel eigen, humoristische kijk op het leven in Roemenië weet hij daar erg smakelijk over te vertellen.
Watersnood Vrijdag. Vriesweer. De Strada Teilor is deze ochtend afgesloten voor doorgaand verkeer, zelfs voor voetgangers. Ter hoogte van de doorsteek naar Gara Mica is een wat roestige graafmachine net begonnen het wegdek open te breken. De bestuurder, tevens uitvoerder van het werk, geniet zichtbaar van het geweld dat hij mag toepassen. Gelet op z’n jack met de rugtekst RAVESTIJN SCHADEAUTOS KUDELSTAART vindt hij het kennelijk belangrijker z’n internationale kontakten te showen dan de naam van z’n eigen firma. De rest van de ploeg wacht af, op eerbiedige afstand, leunend op hun pikhouwelen, brede schoppen en bezems. Voetvolk. Dagloners. Voor het overgrote deel hasz-zigeuners uit Iliesi, Capeti en Hostad. Onder hen een viertal vrouwen. De echte baas van het spul - als zodanig herkenbaar aan z’n Ceauscescu-mutsje en z’n spiksplinternieuwe gele rubberen laarzen - blijkt bereid om mij, met gebruik van 20% roemeens, 3% hongaars (met tegenzin !), 0,5% engels en 76,5% handen- en voetenwerk, uit te leggen dat de rioolbuis, daar waar deze de Teilor oversteekt, zo goed als zeker gebroken en verstopt is waardoor de vuilwaterafvoer van de wijk Petöfi Sandor is geblokkeerd en de bewoners in de stank zitten. Z’n opdracht is om een sleuf van 3 meter breed en 4 meter diep te graven om bij het kapotte segment te kunnen komen. Makkie, meneer ! Klus van niks ! Voor het eind van de middag gepiept ! Zeker met deze graafmachine ! Vorige maand in Duitsland op de kop getikt voor € 2.000 !
40
26718_SRK10.indd 40
De uitvoerder had het een briljant idee gevonden en subiet navenant gehandeld. En het was nog prima gelukt ook ! Niks aan het handje, dus !
Het is tegen vijven en al bijna helemaal donker als ik op weg naar huis de Teilor weer passeer. Die blijkt nog steeds afgesloten ! Halverwege de licht omhoog lopende straat, ter hoogte van de doorsteek naar de Gara Mica, daar waar volgens de voorspelling van deze ochtend de klus geklaard, de sleuf dichtgegooid en het asfalt weer dicht-gelegpuzzeld hoort te zijn, ontwaar ik een grote schare toeschouwers, bijgelicht door de koplampen van de graafmachine, temidden van een gigantische hoop modder. Ik stuit op de baas van het spul met z’n inmiddels iets minder spiksplinternieuwe en iets minder gele rubberen laarzen. Hij is zichtbaar de controle kwijt. Vloekt en tiert in z’n roze mobieltje. Paniek in z’n ogen. Wat blijkt ? Volgens een ooggetuige had de uitvoerder tijdens z’n graafwerkzaamheden een naast het kaduke rioolsegment gelegen waterleiding over het hoofd gezien en deze een metertje-of-wat omhoog getrokken. Er zat een forse knik in. Het voetvolk had geamuseerd - geen leuker vermaak dan leedvermaak ! - de uitvoerder aangekeken en deze op zijn beurt z’n baas. Wat nu ? De baas had eerst schielijk om zich heen gekeken - géén gemeente-opzichters, géén journalisten en fotografen, weinig kijkers - en had vervolgens z’n uitvoerder de suggestie aan de hand gedaan om een vijftal manschappen in de sleuf te laten afdalen om de knik in de leiding weer terug te buigen, d.w.z. naast elkaar staand, met hun gezamenlijke gewicht van pak weg 300 kilo, zó lang synchroon op de pijp op en neer te laten springen totdat deze weer keurig in één lijn was komen te liggen.
Wél, dus ! Bij het dichtgooien van de sleuf, zo rond een uur of half vier, meende iemand van de omstanders op de plaats van de voormalige knik een paar druppeltjes schoon water te zien, had z’n vingertje opgestoken en had een mogelijk scheurtje gesuggereerd. De baas had er niet van willen weten en had verordonneerd de sleuf zo snel mogelijk dicht te schuiven. Maar gaande de opvulwerkzaamheden was het piepkleine gaatje blijkbaar een gat geworden, want eerst was de modder ter plekke een beetje gaan borrelen, maar alras was de sleuf begonnen zich in rap tempo met water te vullen. De baas had het werk stil gelegd om na te kunnen denken. Snelheid was evenwel geboden, want, eenmaal vol, zou de sleuf naar verloop van tijd overlopen en zou het water richting de aantakking van de Teilor op de Principala stromen, uitwaaierend over de hele wegbreedte. Daar kon-ie op wachten ! En dat deden de omstanders dan ook ! In het volste vertrouwen dat het ging lukken: bij dit vriesweer lag een prachtige ijsbaan in het verschiet ! Op het moment dat ik me onder de toeschouwers meng, staat het water nog zo’n 10 centimeter onder de rand. Enkele wizzkids die het stijgingstempo al een tijdje hebben bijgehouden, hebben berekend dat de maat binnen een stief kwartiertje vol zal zijn. Ik ben dus nog ruimschoots op tijd voor de show ! De baas, er achter dat hij de watertoevoer zo snel mogelijk moet zien te stoppen, heeft inmiddels twee putdekseltjes in de nabijheid ontdekt, waaronder afsluiters. Zijn probleem is evenwel dat hij a. niet weet of die afsluiters wel bij de waterleiding horen, b. als hij dat al te weten komt, niet weet wélke van de twee afsluiters dichtgedraaid moet worden, en c. alsie ook dát al aan de weet zou komen, waar hij dan de benodigde speciale draaisleutel vandaan moet halen. Om antwoord op al die vragen te krijgen belt hij nu als een gek in het rond, maar gelet op z’n gevloek en getier, zonder succes. Vrijdagmiddag, meneer ! Op hulp en bijstand van het publiek hoeft hij Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:04
Afknapper ! Wég spannend avondje ! Als even daarna ook nog eens iemand van het waterleidingbedrijf - met spiksplinternieuwe witte rubberen laarzen - met een draaisleutel ten tonele verschijnt, is de anticlimax compleet. De kijkers beseffen dat de show nu helemaal over is, realiseren zich hoe laat en koud het inmiddels is geworden en zijn binnen twee minuten verdwenen, naar huis voor de buis met de eeuwige Braziliaanse soaps; kijken naar wat ze niet hebben, zich vergapen aan de weelde die wel voor eeuwig voor hen onbereikbaar zal blijven. De baas van het spul kan nu wel weer lachen, maar heeft toch duidelijk geen schik. Hem wacht nog een vervelende nasleep. En een verloren weekend. Ik spoed me, nagenoeg zorgeloos, naar huis, naar ons tijdelijke hoofdkantoor, Sjakie’s house. niet te rekenen. Dat wil voor geen goud het slot van de voorstelling missen. Naarmate het waterniveau de sleufrand nadert stijgt de spanning, neemt de schare toeschouwers in omvang toe en groeit het leedvermaak rechtevenredig: wat zal die blaaskaak met z’n spiksplinternieuwe gele rubberen laarzen straks op z’n donder krijgen ! Ik krijg de indruk dat her en der weddenschappen-om-een-biertje worden afgesloten. Nog nét geen tromgeroffel ! Maar helaas ! Op het moment suprême - het publiek stond al op de banken - vindt de baas van het spul het ei van Columbus en geeft de uitvoerder met z’n Ravestijn-jack, wiens voornaamste rol op de set in het afgelopen half uurtje die van belichtingsman was geweest, opdracht om als de wiedeweerga de zo net nog in de sleuf gestorte klei maar weer eruit te lepelen om daardoor én de waterberging te vergroten én tijd te winnen. De toeschouwers zijn zicht- en hoorbaar teleurgesteld. Dat-ie, potdomme, tóch nog zelf op het slimme idee is gekomen dat ze zelf al hadden bedacht, maar zorgvuldig achter de kiezen hadden gehouden !
Juli 2010
26718_SRK10.indd 41
Pensioen Uiteraard weer even naar de kapper geweest. Potje met alcohol (om de kammetjes na gebruik te desinfecteren) is nog steeds in gebruik. Moest vijf minuten wachten, want de ene kapster was bezig om de andere te kappen. Bovendien moest tussendoor de achter-buurvrouw van het naaiateliertje aan de Petöfi-kant van heet theewater uit het boilertje worden voorzien. Terwijl ze ook als laatste onderdeel van de total-care-behandeling de nagels van haar collega lakt, informeert ze bij me of Kees van Ria er ook weer is. De dochter van haar zus blijkt zo’n jaar of tien geleden bij hen op kindervakantie te zijn geweest. Mijn knipbeurt verloopt snel en pijnloos. Ik moet dit keer 8 RON betalen. Volgens mijn database betaalde ik vorig jaar 7. Eenmaal weer buiten loop ik M., de postbode, tegen het lijf. Voor de zoveelste keer.
Hij grijnst en klopt veelbetekenend op de glimmende dikgevulde tas die voor z’n buik hangt. De maandelijkse pensioenuitkeringen ! Vroeger wilde hij me nog wel eens in vertrouwen vertelllen hoeveel miljoen hij bij zich droeg, maar vandaag de dag mag dat niet meer. Strikte voorschriften van de Posterijen. De starf? Ontslag op staande voet ! Algemeen bekende, officiële gegevens mag hij wél kwijt, en ook z’n eigen interpretatie van die gegevens en speculaties daaromtrent mag hij vrijuit ventileren. Zoals. Het gemiddelde maand-pensioen bedraagt 732 RON, d.i. circa € 175,=. Het officiële minimum ligt op ongeveer € 83,50 per maand. Het officiële maximum rond € 500,=. Maar alom is bekend, volgens M., dat sommige parlementsleden wel 10 x dit maximum krijgen. Mijnheer Basescu - in november 2009 in de race om als president herkozen te worden en in december daaropvolgend na hertelling van de stemmen inderdaad opnieuw president - had volgens M. in zijn verkiezingscampagne aangekondigd dat hij, eenmaal herkozen, alles in het werk zou stellen om de pensioenen ook voor parlementsleden te maximeren op 7 x 732 RON, zeg € 1.220,= per maand. Hij zou hiervoor een deel van het door het IMF toegezegde steunkrediet van 20 miljard euro inzetten. “Mooi weer spelen !” foetert M.: “Basescu weet donder goed dat dat feest niet door kan gaan, want hij weet al dat-ie dat krediet niet krijgt, omdat de staatsfinanciën nog steeds niet op orde zijn, de corruptie nog steeds welig tiert en de rechtspraak nog steeds een zooitje is !”. “Overigens ..” - en nu spugen z’n ogen vuur - “ …hoorde net nog dat op de begroting van de Posterijen al rekening wordt gehouden met een salarisverhoging van mijn hoogste baas, de direkteur van de Posterijen, met 500 % ! Hoor je ‘t goed ? VIJF-HONDERD PROCENT !!!!!!!! Allemachtig, wat ‘n land !”. Ik laat hem rustig tekeer gaan en noteer enkel wat hij zegt. (Heb thuis de ontwikkelingen gevolgd: volgens de berichten is de begroting inmiddels ongewijzigd aangenomen: het maandsalaris van directeuren van staatsbedrijven - in 2009: ca 41
21-07-2010 11:25:08
5.000 RON - wordt verhoogd naar ca 30.000 RON (!); tevens ligt er een voorstel om dit jaar, 2010, de pensioenen boven de 1.000 RON met 15% te verlagen; moet op het moment van het schrijven van dit stukje nog in stemming gebracht worden.) Ik concentreer me intussen op het minimumpensioenbedrag van € 83,50 per maand. Geen vetpot, wanneer je nog een gehandicapte zoon in huis hebt, zelf van boven tot onder en van voor tot achteren ziek en hulpbehoevend bent en de medicijnprijzen net weer met 6,5% gestegen zijn, en er een wetsvoorstel van het Ministerie van Gezondheid voorligt om de eigen bijdrage voor medische kosten te verhogen. Aan de overkant van de straat heeft een ouder zigeuner-echtpaar goed hoorbaar een meningsverschil over wel of niet naar huis gaan. Ik vraag me hardop af of zij überhaupt wel een pensioentje hebben. M. verklaart dat dat niet zo is, en hij kan het weten.
Alcoholica Half tien in de avond. Even een blik werpen in het barretje naast de pizzeria. Stampvol ! Een heksenketel, gevuld met lawaai en rook. Het merendeel van de aanwezigen is aardig op weg om in de olie te geraken. De rest is dat al. Geen koetjes en kalfjes, maar enkel luidruchtige woordenwisselingen, eerder scheldpartijen, kracht bijgezet met loeiharde klappen op tafel. Nergens wordt gelachen. Niks warme deken van gezelligheid. Behalve mansvolk toch ook nog twee vrouwen: een spichtige, die haar even zwaar beschonken partner wakker probeert te schudden, en een zigeunervrouw, de enige in de ruimte die niet drinkt, een door alle herrie heen slapende baby op haar arm. De zigeunervrouw hoort overduidelijk bij de zwaarbesnorde man met de breedgerande zwarte hoed, die het zoveelste gewillige, want half-zatte slachtoffer heeft gestrikt voor een partijtje schaak (!). Inzet: 10 RON. De match verloopt in een zeer traag tempo, niet zozeer vanwege het hoge spelniveau van de uitgedaagde als wel door de gevolgen van diens door drank gehandicapte motoriek. Bij elke zet stoot hij steevast de helft van de stukken om. En dan is de vraag: wat stond ook alweer waar ? De uitdager maakt het kennelijk niet uit waar z’n tegenstander e.e.a. terugzet. Zeker van z’n zaak volgt hij de soap op de zwart-wit-televisie op de koelkast achter de bar. Gehuil. Zoogtijd. De zigeunervrouw ontbloot en plein public, temidden van het gevloek en getier om haar heen zonder enige gêne, een van haar borsten 42
26718_SRK10.indd 42
en legt de baby aan. (Zou ze haar tot op de grond reikende gebloemde en geplisseerde lange rokken ook maar enkele centimeters hebben opgetild en voor de aanwezigen een blote enkel zichtbaar hebben gemaakt, zou ze zo goed als zeker door haar man het etablissement uit geranseld zijn en vervolgens door de zigeunergemeenschap het dorp uit zijn gejaagd. Maar dit even terzijde.) Het kind reageert in het geheel niet op de herrie om hem heen, ook niet wanneer een van de drinkebroers achter de vrouw met één armbeweging eerst de lege glazen en flessen van z’n eigen tafeltje en vervolgens ook het glaswerk van buurman’s tafeltje veegt. Dhet sabbelt ongestoord verder, terwijl de barjuffrouw voor de zoveelste keer bevestigd ziet dat drank meer kapot maakt dan de bareigenaar lief is. Ik kan de sfeer en het publiek niet bepaald gezellig vinden en besluit af te nokken. Dan valt m’n oog op het bordje áchter de televisie op de koelkast achter de bar met de tekst: nu servim bauturi alcoolice personalor in stare de ebrietate, wat zoveel wil zeggen als: wij verstrekken geen alcoholische dranken aan personen in staat van dronkenschap. Een gotspe !
limonade of zelfgemaakte bessensap aanbieden of het steelpannetje met koffie-van-eergisteren speciaal voor jou nog eens opwarmen. Maar is-ie er wel, wordt als vanzelfsprekend de Cola-, Sisi- of Fanta-fles met jenever van achter het keukengordijntje vandaan gehaald en worden er snel even twee of drie kleine glaasjes met de schoonst mogelijke punt van de zakdoek of van de schort uitgeveegd. Tijd voor een stevige borrel. Nadrukkelijke weigering wordt in de regel niet geaccepteerd, want wordt gezien als onderdeel van het drinkritueel. Roepen dat je nog moet rijden - iedereen weet ervan dat in hun land voor automobilisten een absoluut 0‰-alcoholbeleid geldt - , wordt verstaan als “ja, graag !”, zoals de mededeling “nou, vooruit dan maar, doe maar een heel klein bodempje !” wordt verstaan als “gooi maar vol, a.u.b. !” . Voor je het weet sta je dan toch al gauw weer met een tot ver boven de rand gevuld glaasje palinca van zo’n 45 tot 60% in je hand. Vaak al om 9:15 ’s ochtends ! En helaas heeft niet iedereen een rhododendron in z’n keuken. Vanuit m’n slaapkamerraam op de 1e verdieping van Sjakie’s Huis heb ik een goed zicht op het destilleerapparaat achter het schuurtje van de achterbuurman. Gisterochtend werd er nog flink gestookt. Klandestien stoken is als volkssport niet weg te denken uit het leven van de Roemeen. De enige officiële, legale stokerij in Sovata staat al sinds jaar en dag aan de Principala, op een perceel bedrijfsterrein onder de oude spoorbrug. De stokers hebben een gemeentelijke vergunning. Ik ben er weer eens gaan kijken toen ik hoorde dat de boel vernieuwd was, samen met M., de postbode, vroeger een notoire innemer, nu, sinds z’n lever volledig naar de ratsmodee is, consequente geheelonthouder. Het achterterrein staat in dit jaargetijde stampvol met stapels stookhout en drums vol
Worden in de diverse kroegen die Sovata rijk is al veel alcoholica genuttigd, vlak ook het huis-, tuin- en keukengebruik niet uit. Vrolijkstemmende of trieststemmende gebeurtenissen, maakt niet uit wat, élke gebeurtenis, al is het de gelukte reparatie van een lekke band, de zeug die drachtig blijkt te zijn, de regen die ophoudt of de komst van visite - trouwens, ook géén lekke band of wél een regenachtige dag of géén visite - is voor de gemiddelde Roemeen een goede reden om het glas te vullen. Zo valt ook ons jaarlijkse aankloppen met de uitnodiging voor de kerstpakketten onder de categorie “een neutje waard”. Als de heer des huizes niet in de buurt is, willen de vrouwen je nog wel eens een glaasje Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:11
gistende appel-, peren-, pruimen- en andere fruit-pulp. Ik sluit even m’n ogen, geniet van de bedwelmende geur en geef me over aan mooie, nostalgische herinneringen aanNormandië, aan de rijen vrachtwagens vol rottende appeltjes, op weg naar de cider-, pommeau- en calvadosfabrieken en -stokerijen, en aan Zuid-Limburg, aan de rinse lucht rond de stroopfabriek van Canisius in Schinnen. Ik heb vervolgens voor u de navolgende gegevens opgetekend uit de mond van de dienstdoende stoker. Zijn installatie bestaat uit een gemetselde houtgestookte kachel, daarboven een 400-literstookketel van waaruit een koperen leiding in een naaststaand 3000-liter-koelvat verdwijnt om er als kraantje aan de onderkant weer uit te komen, boven een opvangteiltje. Het principe is simpel: de ketel wordt gevuld met pulp, het houtvuur verhit de boel, de alcoholdamp wordt via de koperen leiding door het koelwater geleid, condenseert daar, en de condens - het destillaat - wordt opgevangen in het teiltje. Voilà ! Op mijn wijsneuzerige vraag of hij het eerste vocht - de voorloop - weggooit, omdat de consumptie ervan, zoals mij werd verteld, in het ongunstigste geval blindheid kan veroorzaken, haalt de stoker z’n schouders op en wisselt, besmuikt grinnikend, veelbetekenende blikken met M., m’n vertaler, vroeger wellicht z’n beste klant. Die haast zich te verklaren dat dit inderdaad het geval is. Voordat ik kan vragen wat hij met “ja, dat gebeurt” bedoelt - dat-ie het inderdaad weggooit óf dat je er blind van kunt worden - gaat de stoker weer verder met z’n college. Elke klant moet zelf de pulp aanleveren en voor stookhout zorgen. Bij de eerste stook levert een volle 400-literstookketel ca 100 liter appel-, 120 liter peren of 160 liter pruimen-destillaat van om en nabij de 22%. Volgens de stoker heet dit tsuica. Voor het echte sterke spul gaat het eerste destillaat voor een tweede keer de ketel in. De 100 liter appel levert dan in deze tweede ronde 21 liter, de 120 liter peer 25 liter en de 160 liter pruim 40 liter destillaat op vanom en nabij de 55%: de echte palinca ! In het hoogseizoen - okt t/m december - wordt zowat dag en nacht gestookt. Per etmaal wordt dan gemakkelijk 150 liter palinca geproduceerd. Het stook-proces vergt veel tijd. De taak van de stoker is om tussentijds, met een zekere regelmaat, de kwaliteit van het destillaat te testen. Proefondervindelijk. Op mijn vraag of het hem zwaar valt geeft hij geen antwoord, maar lacht zijn rotte tanden bloot. Mijn jaarlijkse mede-uitnodigingenbezorger, J.L. te B., en ik werden jaren geleden door M., de postbode, naar een afgelegen adres in Capeti Juli 2010
26718_SRK10.indd 43
geleid. Daar werd volgens hem de allerbeste palinca uit Sovata en verre omstreken gestookt: de silva-palinca, van louter pruimen. En, inderdaad, hij had die keer eens niet schromelijk overdreven. Wat we proefden was wel even wat anders dan de gebruikelijke ruitenwisservloeistof of autoslotenontdooier van andere hobbyisten. Waarlijk goddelijk spul ! Fluweelzacht op tong en in keel. Zó goddelijk dat we u, lezers, het adres niet kunnen noemen. Mogen er graag jaarlijks zélf even langsgaan om in te kopen. Niet bepaald deskundig op jenever-gebied - de eerlijkheid gebiedt mij dit toe te geven -, heb ik afgelopen januari tijdens mijn verjaardagspartijtje een slokje laten testen door een goede vriend, niet de eerste de beste, want voorzitter van het Wagenings Jenever Genootschap. Hij was stomverbaasd over de uitstekende kwaliteit. L., mijn echtgenote, kan er in het geheel niet lyrisch van worden. Al helemaal niet sinds zij, in de veronderstelling dat het een half litertje Spa-blauw was, het flesje had meegenomen naar de fitness. Op het gevaar af de indruk te wekken dat ik in november hoofdzakelijk geïnteresseerd ben in drank, wil ik u toch tot slot de nieuwste ontwikkeling binnen de drankensector in Sovata niet onthouden. Voor de doe-het-zelf-wijnbouwers aldaar is het leven namelijk een stuk gemakkelijker geworden door de komst van een Casa Vinului, groot woord voor een wijntapperijtje; een vinotheek,
zouden we zeggen. Klanten kunnen, zoals in cafés met bier voor thuisgebruik, hier zelf meegebrachte lege flessen laten vullen met wijn. Geen gepruts meer in het schuurtje, geen troebele, op thee lijkende, eeuwig voortgistende zooi meer, maar heldere, doorzichtige klaarterwijl-u-wacht-wijn, uitgegist en wel, voor een schappelijke prijs. Feteasca, wijn uit de buurt van Timisoara. De inventaris van het 10 m2-grote winkeltje bestaat uit 5 vijftig-liter-vaatjes. Je kunt kiezen uit rosé, wit en rood, de laatste twee in de varieteiten dulce (zoet) en demi-dulce (half-zoet). Wijnen op fles heeft-ie niet. Ik mag van de zetbaas een glaasje proeven. Niet slecht ! Zélf neemt hij van elk vat ook maar een slok, zogezegd om de constantheid van de kwaliteit van uur tot uur in de gaten te houden. Prijs per liter: 6,5 RON, zeg € 1,55. Lege fles vergeten ? Ter plekke verkrijgbaar voor 1 RON, zeg € 0,25. Ik begrijp uit zijn verhaal dat het niet goed gaat met de handel. Bovendien doet de Roemeense Inspectie voor de Drankwetgeving erg moeilijk. Heeft - zoals ook in ons land - te maken met aspekten als “alcoholische drank in ongesloten verpakking” en “proeven om niet”. Hij vreest dat hij op korte termijn zal moeten sluiten. Ik vrees dat hij al begonnen is z’n handelsvoorraad zélf op te drinken.
De website De informatie op de website wordt regelmatig door onze webmaster Jaap Valk bijgewerkt. Wilt u tussentijds op de hoogte blijven, neem dan af en toe een kijkje op de site. We hebben wat nieuwe aanwinsten en ‘golden oldies’ voor u op een rijtje gezet die te vinden zijn op www.roemeensekinderhulp.nl. WWWeetjes 1. Kent u Aniko nog? Het dove meisje waarvoor wij in de vorige nieuwsbrief uw hulp vroegen? Hoe het nu met haar gaat leest u op de website. 2. Toosknutseldoos.nl. Een initiatief van twee enthousiaste vrijwilligers. 3. Verslagen van verschillende sponsoracties. 4. Een invulformulier waarmee u de wijzigingen van uw adresgegevens en/of e-mail gegevens kunt doorgeven. 5. Via de site kunt u een online donatie doen. We werken hierbij samen met de Stichting Alle Goede Doelen, die een groot deel van de administratie voor haar rekening neemt. Uw donaties via deze manier van schenken zijn uiteraard aftrekbaar van de belasting. 6. Verslagen van onze activiteiten, zoals bijvoorbeeld de trekkingslijst van de loterij en het resultaat van de fancy fair. 7. De adressenlijst van de vertalers. De lijst staat ook in deze nieuwsbrief, maar tussentijdse wijzigingen verwerken we op de site, zodat daar altijd een actuele lijst te vinden is. 8. ‘In de media’: krantenartikelen en berichten die in de nieuwsbladen hebben gestaan over de activiteiten van de Stichting. 6. Alle uitgaven van de Tinkerbell’s post en de nieuwsbrieven kunt u on-line nalezen.
43
21-07-2010 11:25:11
JAARVERSLAG 2009 STICHTING ROEMEENSE KINDERHULP Naar verwachting van de experts zouden de gevolgen van het slechte economische klimaat in Nederland en Roemenië, zeker ook (grote) gevolgen gaan hebben voor de goede doelenmarkt in Nederland. Deels zijn deze verwachtingen ook uitgekomen, al moet gelukkig worden geconstateerd dat de ernst en de diepgang minder is geworden dan iedereen had gevreesd. Ook de Stichting Roemeense Kinderhulp heeft de nodige gevolgen van de crisis ondervonden. Helaas heeft een aantal donateurs moeten besluiten om de ondersteuning aan de Stichting te beëindigen en hebben zich slechts enkele nieuwe donateurs gemeld. De gevreesde grote teruggang is gelukkig achterwege gebleven. Ondanks alle negatieve berichtgevingen hebben wij, tegen alle verwachtingen in, een positief financieel resultaat kunnen schrijven. De meeste van onze donateurs zijn ons trouw gebleven en hebben zelfs een extra steentje bijgedragen! Meer waardering voor het werk wat de Stichting doet, kunnen wij ons onder de gegeven omstandigheden niet voorstellen. Door de hulp van vele vrijwilligers zijn onze activiteiten, zonder uitzondering, weer een groot succes geweest. De kindervakantie, het hulpgoederentransport, de bazar, de collectes en het Tinkerbell project zijn goed verlopen. De Roemeense kinderen hebben genoten van een onvergetelijke vakantie in Nederland, honderden Roemeense families hebben met kerst weer een grote steun in de rug gekregen door de afgeleverde hulpgoederen en voedselbonnen en de kinderen in Tinkerbell maken het, dankzij de ondersteuning vanuit Nederland, zeer goed en groeien als kool. Helaas zijn we het afgelopen jaar ook met een zeer treurig feit geconfronteerd. Het verwachte, maar toch plotselinge verlies van Marijke Ringers, heeft zijn sporen bij het bestuur en veel vrijwilligers van de Stichting nagelaten. Niet alleen als stuwende kracht binnen het uitvoerende deel van de Stichting, maar veel meer als mens en vriendin, missen we haar nog steeds.
Acties en projecten Kindervakantie In 2009 was het de twintigste keer dat kinderen via de Stichting Roemeense Kinderhulp voor een zomervakantie in Nederland zijn geweest. Elk jaar is het weer een feest om de kinderen te mogen begroeten, maar gezien het jubileum was het dit jaar wel erg bijzonder. Tijdens de zomervakantie die van 5 juli t/m 26 juli is gehouden, hebben dit keer 44 kinderen en twee begeleiders van een onvergetelijke vakantie kunnen genieten. Door een iets grotere bus was het afgelopen jaar mogelijk om 2 extra kinderen mee te nemen in plaats van het gebruikelijke aantal van 42. Om deze actie mogelijk te maken hebben 23 families met veel liefde hun huis en vooral hun hart opengesteld voor de opvang van twee Roemeense kinderen. In Sovata zijn er nu 881 kinderen en begeleiders die terugkijken op een onvergetelijke tijd in ons ‘sprookjesland’. Ook de kinderen die hier in 2009 zijn geweest zullen nog vele jaren met plezier terugdenken aan het warme onthaal en het gastvrije verblijf bij de gastfamilies. Naast het feit dat de kinderen ongelofelijk veel plezier hadden en even zorgeloos kind mochten zijn, zal het ook voor een aantal van hen een extra stimulans zijn om meer te gaan werken aan hun eigen toekomst. De directie en de chauffeurs van Connexxion Tours waren weer bereid om de kinderen vanuit Sovata naar Nederland te halen en ook weer veilig thuis te brengen. Al vijftien jaar dragen zij zo hun steentje bij om voor deze kansarme kinderen uit Sovata een zomervakantie hier in 44
26718_SRK10.indd 44
Nederland mogelijk te maken. Geheel belangeloos geven diverse personeelsleden hun ondersteuning aan deze actie en maakt de directie het voor hen mogelijk hieraan deel te nemen. Wij zijn de medewerkers Ed van Beijersbergen van Henegouwen, Eef IJmkers Cees Walder en de directie van Connexxion zeer dankbaar dat mede door hun ondersteuning, de kinderen hier in Nederland een onvergetelijke tijd hebben gehad. Uiteraard mogen we ook de andere sponsoren niet vergeten die een substantiële bijdrage hebben geleverd om de kindervakantie mogelijk te maken. De meeste van hen dragen de Roemeense kinderen al vele jaren een warm hart toe. Wij willen in dit kader vooral Bekenkamp Yachting, Brussels Glas, Jaap Kievit, Pretpark Plaswijk, Zucotto en uiteraard de Texas Drive-In Discotheek hartelijk bedanken dat zij ons ook het afgelopen jaar weer op een geweldige manier hebben ondersteund.
Hulpgoederentransport Het logistieke proces van het hulpgoederentransport begint steeds beter te functioneren. Met de hulp van onze vaste steunpilaren Wim Bouman, Jeroen van Drogenbroek, Hans Fafiani, Pank Hensbroek, Niels van Maaren, Clarisse Schep, Spakie Grootenboer, Kees Verwoerd en Kees van Vuuren wordt het elk jaar weer wat professioneler en beter geregeld. Afgelopen jaar is de inzameling hier in Nederland verplaatst naar een nieuwe locatie.
Terberg heeft ons vele jaren geholpen aan een prachtige ruimte. Maar aangezien zij zelf waren verhuisd en ons op deze nieuwe locatie helaas geen ruimte konden aanbieden, moest voor ons een ander onderkomen worden gevonden. Gelukkig kwam een van onze vrijwilligers met een goed voorstel. Het bedrijf waarvoor hij werkt, Autospuiterij Den Hollander, wilde ons graag onderdak verlenen gedurende deze actie. De verandering bleek al snel een geweldige keuze te zijn: meer ruimte in de hal, beschikking over meer parkeerruimte buiten, geen drukke doorgaande weg en zelfs een heftruck die ter beschikking stond! Ook voor het inladen van de vrachtwagens was in de hal zelf nu meer dan voldoende ruimte. Zij konden tot in de hal rijden in plaats van de halve weg te blokkeren. Wij zijn de directie Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:12
Een tweede ontwikkeling is dat sponsoren steeds vaker bereid zijn op basis van een (kleinere) maandelijkse bijdrage ondersteuning te verstrekken die over een langere periode gaat. In meerdere gevallen is het ons gelukt op deze wijze de lasten bij Roemeense families te verlichten. Een ondersteuning voor een studie of de aankoop van incontinentiemateriaal voor aan bed gekluisterde bejaarde mensen, zijn hiervan twee sprekende voorbeelden.
van Den Hollander heel dankbaar voor hun ondersteuning. Voor het afrekenen van de transportkosten is het afgelopen jaar weer meer gebruik gemaakt van een mobiel pinapparaat. Naast het feit dat hiermee contante betalingen konden worden vermeden, leverde het de deelnemers automatisch ook een bewijs op dat gebruikt kan worden bij de belastingaangifte. Drie vrachtwagens, zes chauffeurs en 13 vrijwilligers maakten het afgelopen november weer mogelijk om vele families in Sovata een ongekende vreugde te bezorgen door het afleveren van de hulpgoederenpakketten. Met iets minder pakketten dan vorig jaar zijn op 21 november tijdens de hulpgoederenactie door de Stichting 2.358 pakketten afgeleverd bij 1.321 gezinnen. Daarnaast zijn door de Nederlandse families in totaal voor € 40.800,aan voedseltegoedbonnen ter beschikking gesteld. Ten opzichte van 2008 is dit een kleine teruggang, maar gelukkig kan worden geconcludeerd dat de Nederlandse families massaal de ondersteuning hebben voortgezet, ondanks de slechtere economische verwachtingen. De resterende ruimte in de vrachtwagens is, zoals gebruikelijk, opgevuld met hulpgoederen voor scholen, kinderdagverblijven, de kinderarts en het familiekindertehuis. Op deze wijze heeft een grote hoeveelheid algemene hulpgoederen (o.a. schooltafeltjes en stoelen, 90 dozen schoolmateriaal, schoolborden, kinderbedden, 35 fietsen en 5 kinderwagens) zijn weg naar Sovata gevonden. Wij maken van deze gelegenheid ook graag gebruik om Ed van Rooijen Transport, Firma Van Dijk, Firma Beerepoot, Firma Ebach, Firma Verspui, Weduwe de Bruijn en Zn en Transport Borst en Zn. hartelijk te bedanken voor het belangeloos beschikbaar stellen van het benodigde materieel. Zonder hun ondersteuning zou een hulpgoederentransport in de huidige vorm (en tegen de huidige lage kosten) niet meer mogelijk zijn!
Computersystemen De gemeente Chibet is op dit moment zeer Juli 2010
26718_SRK10.indd 45
voortvarend bezig. Ze hebben gelden kunnen verwerven via een EU-fonds zodat een eerste begin kon worden gemaakt met het verbeteren van de plaatselijke school. Ook de internet aansluiting is nu beschikbaar gekomen, zodat deze op de geleverde computers kon worden aangesloten. Al met al is het goed om te zien dat scholen de mogelijkheid benutten om ook een klein deel van de beschikbare EU-subsidies te bemachtigen. Uiteraard is het slechts een kleine druppel, waarbij de nadruk ligt op het realiseren van nieuwe projecten. Inrichting en onderhoud vallen daar buiten en dit moeten de scholen zelf zien in te vullen.
Noodhulp kinderartsenpraktijk, patiënten en families In het afgelopen jaar is de Stichting in staat geweest door gerichte fondsenwerving meer structurele ondersteuning te geven aan schrijnende gevallen. De noodhulp beperkt zich de laatste jaren al niet meer tot ondersteuning op medische gronden alleen. Vooral door de inzet van de sociaal medewerkster van onze Roemeense stichting Pro Sovata, die een deel van haar taken aan dit onderdeel besteedt, kan steeds meer gericht hulp worden geboden. Op lokaal niveau wordt in eerste instantie een deugdelijke inschatting gemaakt over de echte noodzaak en behoefte aan hulp. De aanvraag wordt bij de Nederlandse Stichting in behandeling gegeven, waarna wij actief naar sponsoren gaan zoeken. Om ook de terugkoppeling naar de sponsoren beter te kunnen laten verlopen, wordt door ons op regelmatige basis contact met de aanvragers in Sovata en omgeving onderhouden.
Het belangrijkste project dat onder deze noemer kan worden geplaatst is Aniko. Zoals ook elders in deze nieuwsbrief beschreven, heeft de oproep voor ondersteuning vorig jaar veel reacties los gemaakt. Door gezamenlijk de helpende hand uit te steken hebben diverse sponsoren ieder een klein deel voor hun rekening genomen. Ook de Roemeense Stichting heeft in Sovata een bijdrage aan deze actie geleverd. Door het probleem onder de aandacht te brengen bij vermogende bedrijven en particulieren zijn ook daar de nodige gelden verkregen. Wellicht staat deze niet in verhouding tot de Nederlandse bijdrage, maar het is wel zeer bemoedigend dat ook in Sovata de inspanningen van de Roemeense Stichting zijn vruchten gaat afwerpen. Uiteindelijk heeft de Stichting € 2.870 aan de familie van Aniko kunnen overmaken. Een geweldige opbrengst en een schitterend voorbeeld van een gezamenlijke inspanning van Roemeense en Nederlandse sponsors. Naast de incidentele ondersteuningen zijn ook de periodieke bezoeken en ondersteuning aan de families van de kinderen uit Tinkerbell voortgezet. Bij deze ondersteuning worden onder andere kleding en voedsel overhandigd zodat het leed op een directe manier kan worden aangepakt.
Financiële ondersteuning ‘lokale initiatieven’ Het vorig jaar aangepaste nieuwe lokaal in het kinderdagverblijf wordt ten volle benut. Zowel
In dit kader kunnen we twee belangrijke richtingen waarnemen. De eerste is de constatering dat door de verpersoonlijking van de hulpvraag, sponsoren meer de bereidheid hebben om te helpen. In het afgelopen jaar hebben we de aanvraag persoonlijk gemaakt door foto’s en een nadere omschrijving van de problematiek vanuit Roemenie in onze nieuwsbrief te publiceren. Door o.a. het gebruikmaken van het uitgebreide relatienetwerk, is de Stichting er in geslaagd om diverse aanvragen onder de aandacht te krijgen. 45
21-07-2010 11:25:15
zij dus een breed en uitgebreid takenpakket.
het kinderdagverblijf zelf, alsook de vrijetijdsprojecten vanuit onze Roemeense zusterstichting Pro Sovata, maken volop gebruik van deze locatie. Een keer per week komen 15 tot 17 kinderen en ouders bij elkaar in de de BabyMummy-club. Ook de Fun-club activiteiten worden regelmatig in het weekend op deze locatie georganiseerd. Naast de faciliterende rol van het nieuwe lokaal, steunt de Stichting Roemeense kinderhulp beide activiteiten ook nog met veel knutselmateriaal en speelgoed dat door sponsors en scholen in Nederland is geschonken. Evenals in voorgaande jaren heeft Pro Sovata naar Nederlands voorbeeld afgelopen jaar zelf ook weer een kerst- en paasmarkt georganiseerd, waarbij de opbrengsten ten goede zijn gekomen aan de Stichting. De folkloristische dansgroep die onder leiding staat van een van onze vrijwilligers in Sovata, kent nog steeds een groeiende belangstelling. De Stichting heeft deze activiteit ook afgelopen jaar weer financieel ondersteund. Door het grote aantal aanvragen voor deelname mag duidelijk zijn dat het folkloristische gevoel nog steeds sterk leeft onder de bewoners van Sovata. In meerdere groepen wordt nu les gegeven aan kinderen en volwassenen om de zeer karakteristieke (Hongaarse) folkloristische dansen te leren. De speciale cursussen die onze vrijwilligers hiervoor hebben gevolgd, werpen dus duidelijk hun vruchten af. Elke vrijdag worden twee cursussen gegeven; een voor kinderen van de leeftijd tot 6 jaar en een voor kinderen van de lagere school. Naast de wekelijkse cursussen, organiseert de dansgroep een carnavalsbal, voorjaarsbal en een oogstfeest.
Sovata te helpen door hun bijdrage te leveren aan de activiteiten van de Stichting. Naast alle vrijwilligers zijn er drie vaste medewerkers die vooral taken in en rond het familiekindertehuis Tinkerbell voor hun rekening nemen. Katalin Polotca, onze sociaal werkster is verantwoordelijk voor het afhandelen van alle administratieve zaken die noodzakelijk zijn voor de kinderbescherming en de kindertehuislicentie. In het afgelopen jaar heeft zij de licentie-aanvraag en de nodige controles vanuit de Roemeense kinderbescherming weer met succes kunnen afhandelen De Roemeense overheid blijft zijn eisen met betrekking tot de verslaglegging van alle activiteiten die binnen en rond het kindertehuis worden uitgevoerd steeds maar weer uitbreiden. Om de status en licentie te mogen behouden, is een zorgvuldige verslaglegging en rapportage een vereiste. Naast deze administratieve taak is zij ook belast met het onderhouden van de contacten met de natuurlijke ouders en andere hulpbehoevende gezinnen. Aangezien Katalin ook een studie heeft afgesloten als juriste neemt ze daarnaast ook het juridische deel van de Stichting onder haar hoede en stelt zij alle officiële papieren en documenten op. Als laatste is zij belast met het opstellen en de afhandeling van diverse Roemeense subsidieaanvragen. Al met al heeft
Andrea Lazar is sinds de zomervakantie een nieuwe medewerkster in Tinkerbell. Zij is afgestudeerd als pedagoog en heeft zich gespecialiseerd in het omgaan met kinderen die moeilijker kunnen leren. Zij is aangenomen als lerares en helpt de kinderen bij het maken en leren van hun huiswerk. Een dergelijke ondersteuning van de ouders is noodzakelijk omdat kinderen in Roemenië slechts een halve dag naar school gaan. Van de ouders wordt verwacht dat zij de kinderen verder begeleiden en alle huiswerkopdrachten met de kinderen doornemen. Jonge kinderen in de eerste basisklassen zitten zo al vaak 2 tot 3 uur aan hun huiswerk! Voor de ouders van Tinkerbell met 12 kinderen in die leeftijdscategorie is het een onmogelijke opgave om dit alleen te kunnen doen. Door de specialisatie van Andrea kan ze tevens de kinderen met een “rugzakje” goed begeleiden en helpen. Tenslotte heeft Tunde Fulop, die verantwoordelijk is voor de financiële administratie van de Stichting en alle bijbehorende overige financiële taken, haar steentje bijgedragen om de Stichting optimaal te laten functioneren. Katalin Gall was als psychologe ruim 2,5 jaar aan Tinkerbell verbonden. Na zorgvuldige afweging heeft zij echter besloten als au pair in het buitenland te gaan werken. Het is begrijpelijk dat de veel hogere beloningen in het buitenland aantrekkelijk zijn en mensen bewegen om hun heil elders te gaan zoeken. Uiteraard is het voor Tinkerbell een behoorlijk gemis dat zij uit Roemenië is vertrokken. Zeker gezien het feit dat zij in de afgelopen jaren een bijzonder goede band had opgebouwd met zowel de kinderen als de ouders. Aangezien de meeste kinderen in Tinkerbell in meer of mindere mate een “rugzakje” met zich meedragen, mag duidelijk zijn dat deze kinderen meer dan normaal de nodige aandacht vragen. Vanuit dit gegeven wordt momenteel nog gezocht naar een goede vervanging van Katalin.
Links Andrea Lazar, rechts Katalin Polotca
Pro Sovata Pro Sovata is onze plaatselijke zusterstichting die verantwoordelijk is voor alle activiteiten die in Sovata worden uitgevoerd. Het Nederlandse bestuur draagt hierin wel de eindverantwoording, terwijl de dagelijkse werkzaamheden door lokale medewerkers en vrijwilligers worden verzorgd. De meesten zijn vrijwilligers die met veel liefde en zorg proberen de kinderen in 46
26718_SRK10.indd 46
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:18
De organisatie heeft in het afgelopen jaar aangetoond dat met de bestaande medewerkers en het lokale bestuur een stabiele basis is gelegd, waarmee met vertrouwen naar de toekomst kan worden gekeken. Naast de bestaande taken is ruimte gekomen om aandacht te besteden aan nieuwe activiteiten in Sovata. Deze nieuwe activiteiten moeten vooral gericht zijn op de doelstelling om over een aantal jaar over meerdere bronnen van inkomsten te beschikken. Op de lange duur moet het daarmee mogelijk worden om de Roemeense Stichting zelfstandig te onderhouden.
Familiekindertehuis Tinkerbell Doordat de beide huizen vol zijn, heeft het gezinsleven in Tinkerbell nu ook een bepaalde stabilisatie gekregen. Beide families voelen zich echt thuis in het familiekindertehuis en de ouders beschouwen de kinderen als hun eigen kroost. Ook de onderlinge verhouding tussen de families ontwikkelt zich zeer positief, waardoor zij steeds meer gezamenlijk activiteiten ondernemen. Zo zijn beide families met alle kinderen afgelopen jaar gezamenlijk naar een naburig meer geweest en hebben ze een gezellige picknick georganiseerd. Zoals ook in de Tinkerbell’s Post Nieuwsbrief van december kon worden gelezen, is een dergelijk uitje met 20 kinderen niet echt simpel. Maar de overgave waarmee de kinderen genieten van een dergelijk uitstapje maakt alle moeite meer dan waard. Na vijf jaar intensieve bewoning was Tinkerbell afgelopen jaar toe aan een opknapbeurt. Zo zijn alle kamers opnieuw geverfd en is het buitenterras onderhanden genomen. Twintig kinderhanden hadden in de afgelopen jaren hun sporen nagelaten en het was dringend nodig de kamers een opknapbeurt te geven. Samen met twee binnenhuisschilders hebben de ouders de klus in 3 weken geklaard. Ook het buitenterras vereiste de nodige aandacht. Aangezien Tinkerbell op een kunstmatige heuvel is gebouwd is het terras in de loop van de jaren verzakt. Het pad en het terras zelf vertoonden grote scheuren, wat een onveilige situatie opleverde. Onder begeleiding van de architect die Tinkerbell heeft gebouwd, is het terras door de ouders zelf opnieuw geconstrueerd. Ook is kort voordat de winter inviel nog de laatste hand gelegd aan het zonnedak in de tuin. Ondanks dat het nog niet geheel gereed was, hebben beide families de afgelopen zomer al uitgebreid kunnen genieten van de schaduw die dit dak biedt tegen de zeer warme zomerzon. Als laatste aanwinst van Tinkerbell kan melding worden gemaakt van het feit dat de glaskas die twee jaar geleden naar Tinkerbell is meegenomen, met behulp van twee Nederlandse experts is opgebouwd. Na 4 dagen noeste arbeid stond er een heuse Nederlandse glaskas. De kas zal een zeer welkome aanvulJuli 2010
26718_SRK10.indd 47
ling zijn voor de bestaande foliekassen. In het vroege voorjaar en het late najaar zal deze kas de gezinnen kunnen blijven voorzien van verse groenten, zodat de gezinnen een besparing kunnen realiseren op het beschikbare budget. In het afgelopen jaar zijn door speciale nieuwsbrieven de donateurs en sponsors op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in Tinkerbell. Ook afgelopen jaar hebben wij ons in Sovata weer kunnen verheugen over de komst van diverse sponsors en donateurs. Nieuwsgierig geworden door de nieuwsbrieven wilden zij Tinkerbell wel eens met eigen ogen aanschouwen en kennis maken met de kinderen en ouders. In het gastenboek hebben de bezoekers naar aanleiding van hun ervaringen meer dan eens de complimenten uitgesproken over de warme, kindvriendelijke en gezellige sfeer die er heerst. Zowel de kinderen, families alsook het bestuur zijn hierover bijzonder verheugd en waarderen het feit dat sponsors de moeite nemen om even op bezoek te gaan.
Het spreekt voor zich, dat dit project alleen met de nodige sponsoring, fondsen en EU-subsidie kan worden ontwikkeld. Aangezien het economische klimaat momenteel niet veel ruimte biedt om dergelijke grootschalige projecten te gaan oppakken, heeft de Stichting zich nu beperkt tot het verder vormgeven aan de plannen voor dit project. Het gehele project zal in deelprojecten met een groeiscenario worden gerealiseerd. Het feit dat we nu beschikken over een project dat verder kan worden ontwikkeld, is een eerste stap in het lange traject tot realisatie. Een van de zaken die nu nog nodig moet worden ingevuld is een goede projectleider die het initiatief wil gaan nemen in Nederland. Ondanks de lange termijn die aan dit plan vast zit, stelt het bestuur zich op het standpunt dat zonder een droom geen enkel idee werkelijkheid kan worden. Het beste voorbeeld hiervan is wel de realisatie van het Familietehuis Tinkerbell.
Toeristenbureau ‘Salt Lake Travel’ Project voor een restaurant, speeltuin en vakantiehuisjes De Stichting heeft een strategische keuze gemaakt. De Roemeense Stichting moet in toekomst zichzelf gaan bedruipen. Om dit te realiseren is vorig jaar een idee opgepakt dat de kansen kan benutten die de economische bloei in Roemenië biedt. Het project bestaat uit een aantal onderdelen die elkaar aanvullen en ondersteunen. Het geheel is gebaseerd op de toeristische ontwikkeling van Sovata, het ontbreken van echt gezellige restaurants en geen goede speelgelegenheden voor kinderen. Het project wordt opgezet rond een thema-restaurant, een speeltuin en een midgetgolfbaan. Om ook buiten de toeristische seizoenen het nodige publiek te trekken, wordt hierin ook een faciliteit voor kinderactiviteiten/-feestjes en een schaats- en rollerskatebaan meegenomen. Samen met de bouw van een paar vakantiehuisjes biedt het project de mogelijkheid om daadwerkelijk aan de financiële draagkracht van de Stichting in Roemenië een bijdrage te leveren.
Onder het motto ‘hengels geven in plaats van vissen’ geeft de Stichting Roemeense Kinderhulp met het Toeristenbureau vorm en inhoud aan deze uitdrukking. Door de buitenlandse investeerders is de aantrekkelijkheid van Sovata voor toeristen en de populariteit van het kuuroord Sovata Bai verbeterd. Vooral aangetrokken door de mooi gerenoveerde, verzorgde hotels en pensions en het warme zoutwatermeer, dé toeristentrekker van het hele gebied, vinden steeds meer toeristen de weg naar Sovata. Het inkomende toerisme is momenteel nog vooral van binnenlandse en Hongaarse oorsprong. In het buitenland is Sovata helaas nog minder bekend.
47
21-07-2010 11:25:19
de financiële schade gelukkig beperkt is gebleven. Mede door noodzakelijke investeringen zoals de ontwikkeling van een nieuwe website, is het boekjaar afgesloten met een verlies van € 5.886,73. Mede door een aantal nieuwe samenwerkingsmogelijkheden met de gemeente Sovata in 2010 en de verwachte positieve ontwikkelingen rond de economie, wordt echter vol vertrouwen de toekomst tegemoet gezien.
Studie financiering
Door meer te bieden dan alleen maar het warme zoutwatermeer kan het toeristenbureau meeprofiteren van deze nieuwe inkomstenbron. Naast uiteraard het creëren van nieuwe werkgelegenheid, is het primaire doel van het toeristenbureau vooral geld te genereren voor het familiekindertehuis Tinkerbell. De winst die wordt gemaakt komt 100% direct ten goede aan de ondersteuning van het familiekindertehuis. Naast de inkomsten die gebaseerd zijn op de bemiddeling van hotelkamers en appartementen voor het inkomende toerisme, is ook het uitgaande toerisme sterk in opkomst. Voor een kleine groep mensen geldt dat zij meer geld te besteden hebben (en dit ook graag laten zien). Vooral de bestemmingen Griekenland, Egypte en Cyprus waren het afgelopen jaar in trek, maar er worden nu ook wintersport arrangementen aangeboden. Weliswaar is de groep mensen die zich een buitenlandse reis kan veroorloven momenteel nog maar zeer beperkt, de welvaart zal in de aankomende jaren voor deze groep alleen nog maar toenemen, zodat de verwachtingen voor deze inkomstenbron zeer gunstig zijn. Ook het toerisme had behoorlijk last van de recessie. Naast het feit dat in Sovata grote verbouwingswerkzaamheden aan de wegen en rioleringen werden uitgevoerd en Sovata soms meer op een bouwput leek dan op een aantrekkelijk vakantie oord, heeft de crisis ervoor gezorgd dat er beduidend minder toeristen zijn gekomen. Mede door de economische crisis is een uitbreiding van het aantal buitenlandse boekingen helaas achtergebleven op de verwachtingen. Door deze negatieve ontwikkelingen kon uiteraard niet worden verwacht dat Saltlake Travel het afgelopen jaar de ontwikkeling zou gaan doormaken die werd gehoopt. Gelukkig zijn de medewerkers er wel in geslaagd het niveau van het voorgaande jaar vast te houden, waardoor 48
26718_SRK10.indd 48
Het studiefinancieringsproject dat met succes naar aanleiding van het 100-jarig jubileumfeest van Intercoiffure Jon Karelse werd opgezet, neemt binnen de Roemeense zusterstichting Pro Sovata nu een vaste plaats in. Door de ervaringen die zijn opgedaan bij de ondersteuning vanuit Jon Karelse, heeft deze activiteit nu een bredere basis, zodat ook ondersteuning voor andere opleidingen mogelijk zijn geworden. Met de hulp van bedrijven en fondsen in Nederland wordt een studiebeurs opgezet die kinderen een of meerdere jaren ondersteuning kan gaan geven. Het idee hierbij is dat de ondersteuning op basis van een “zachte lening” wordt verstrekt. Kinderen verkrijgen bij dit project de benodigde financiële middelen om een studie te bekostigen. Wanneer na de studie een baan is gevonden, wordt op maandelijkse basis de lening (zonder rente) weer terugbetaald. Met deze terugbetalingsregeling kunnen dan weer nieuwe kinderen worden geholpen aan een beurs. Door een soepele terugbetalingsregeling te handhaven, zou het voor iedereen mogelijk moeten worden hieraan deel te nemen zonder dat de schuld als een zware last wordt ervaren. Het terugbetaalbeding zorgt er bovendien voor dat de studenten gemotiveerd zijn en blijven om echt aan de slag te gaan met de opleiding en op deze wijze te werken aan hun eigen toekomst. Afgelopen jaar is op deze manier Kasco Kinga geholpen door een aantal sponsors die fondsen voor haar studie rechten ter beschikking hebben gesteld.
Eind 2008 en begin 2009 hebben we in samenwerking met de faculteit Gezondheidswetenschappen in Utrecht een eerste voorlichting opgezet. Via een studente is het onderwerp voorbehoedsmiddelen, SOA’s en sexualiteit onder de aandacht gebracht bij een grote groep jongeren en leraren. Ondanks de overwegend conservatieve houding van de meeste mensen in Sovata op dit gebied, zijn wij de uitdaging aangegaan om dit onderwerp bespreekbaar te maken. Door een aantal praktijkgerichte sessies op scholen te houden, hebben leraren een techniek geleerd hoe zij spelenderwijs dit moeilijke onderwerp bespreekbaar kunnen maken. Het resultaat van deze benaderingswijze is zeer goed bevallen en zowel de leraren als de leerlingen waren zeer enthousiast. Zoals blijkt uit een van de artikelen in deze nieuwsbrief, is ook de duurzaamheiddoelstelling hierbij gerealiseerd; de leraren gebruiken deze methode nu zelfstandig en passen deze nu toe op nieuwe groepen jongeren die zij met dit onderwerp bekend willen maken. Al met al een zeer bemoedigende start van dit nieuwe aandachtsgebied van onze stichting in Roemenie.
Fondsenwerving In 2009 heeft de verwachte recessie gelukkig voor de Stichting Roemeense Kinderhulp weinig invloed gehad op de bereidheid van sponsors en donateurs om hun vertrouwen aan de Stichting te geven. Het kleinschalige, lokale karakter spreekt de donateurs nog steeds sterk aan, wat hen uiteindelijk doet besluiten om hun ondersteuning aan ons te blijven geven. Het directe, zichtbare resultaat zonder strijkstokprincipe, heeft ervoor gezorgd dat de inkomsten dit jaar tegen alle verwachtingen in op peil zijn gebleven. Als Stichting zijn wij zeer vereerd met dit in ons gestelde vertrouwen. Wij hopen dat dit jaarverslag het vertrouwen verder verstevigt en voldoende aanleiding geeft om de ondersteuning in het aanstaande jaar te continueren.
Voorlichtingsbijeenkomsten Vorig jaar is voor de eerste keer een activiteit opgestart die het bestuur van de Stichting altijd al graag heeft wilden doen; het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten. In de afgelopen jaren hebben we gemerkt dat de “kennisachterstand” in Roemenië en daarmee ook in Sovata, op bepaalde gebieden wel erg groot is. Soms houden de mensen er (in onze ogen) wel bijna vooroorlogse denkbeelden en vooroordelen op na, terwijl de ‘modernere’ opvatting hier toch een heel ander licht op zou kunnen laten schijnen. Enerzijds doordat nooit aandacht is besteed aan het verspreiden van kennis, en anderzijds vanuit de Roemeense culturele achtergrond, zijn sommige onderwerpen niet iets waar mensen zich echt in (hebben willen) verdiepen.
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:21
De giften vormen een belangrijk deel van de inkomsten van de Stichting. Meestal komen deze voort uit eenmalige gebeurtenissen zoals bedrijven die jubileren, verjaardagen, scholen die een actie houden, etc. Het zijn daarbij vooral onze ambassadeurs die de Stichting regelmatig voordragen als het goede doel voor een dergelijke inzameling. Bij elkaar is afgelopen jaar € 39.885,- aan giften ontvangen. Een geweldig resultaat, waarvoor wij alle sponsors en ambassadeurs hartelijk bedanken.
De vaste basis wordt gevormd door de fondsenwerving via donateurs en sponsors. Deze categorie is ten opzichte van vorig jaar in totaliteit zelfs iets toegenomen. Een nadere analyse van de bedragen geeft aan dat vooral de giften een grotere omvang hebben gekregen, waardoor minder inkomsten van vaste donateurs ruimschoots zijn goedgemaakt. Het zijn in 2009 vooral de scholen geweest die speciale acties voor de Stichting hebben gehouden en op deze wijze een fantastische bijdrage hebben geleverd. Momenteel heeft de Stichting 348 vaste donateurs die op maandelijkse of jaarlijkse basis een vaste bijdrage geven. Ondanks de doelstelling om meer vaste donateurs te werven, zijn de inkomsten die op deze wijze per maand worden ontvangen helaas ten opzichte van 2008 zo goed als gelijk gebleven: € 2.316,=. Bij de werving van donateurs wordt vooral het principe van ‘veel donateurs voor een klein maandelijks bedrag’ gehanteerd. Door dit principe zijn de gevolgen van het opzeggen van een aantal donateurs zeer beperkt gebleven. Het aantal nieuwe vaste donateurs is afgelopen jaar zoals verwacht zeer beperkt gebleven. Donateurs waren onder de gegeven omstandigheden minder bereid zich voor een langere tijd vast te leggen. Dit verklaart dan ook deels de verschuiving van inkomsten in de categorie donateurs naar de giften. Zoals ook in de financiële verantwoording kan worden afgelezen, dekken de huidige inkomsten vanuit de donateurs nog lang niet de jaarlijkse kosten die moeten worden gemaakt om het familiekindertehuis en de bijbehorende Roemeense organisatie operationeel te houden. Om budgettair verantwoord te kunnen werken, zal het bestand van donateurs nog aanzienlijk moeten worden vergroot. In het aankomende jaar zal dan ook extra energie moeten worden gestoken in de werving van nieuwe donateurs. Juli 2010
26718_SRK10.indd 49
Naast deze sponsorbronnen zijn de jaarlijks terugkerende acties een onlosmakelijk deel binnen de fondsenwerving. De bazaar/rommelmarkt, de loterij en de huis-aan-huis collecte zijn hiervan de grootste activiteiten. Veel publicaties in de lokale dag- en weekbladen hebben bijgedragen aan meer bekendheid van de Stichting en haar activiteiten in IJsselstein en de directe omgeving. Via deze activiteiten is € 14.610,- ter beschikking gekomen voor de doelstellingen van de Stichting. Dit is ook minder dan in het voorgaande jaar, echter wel ruim boven de verwachting.
De grote verrassing van het afgelopen financiele jaar is wel het succes van Pro Sovata om een eigen plaats te veroveren binnen de goede doelen markt in Sovata en de subsidie mogelijkheden binnen Roemenië. De grote inspanningen van de vrijwilligers en vooral van Katalin hebben tot een verrassend resultaat geleid. In het afgelopen jaar is vanuit Roemenie € 4.411,- aan eigen gegenereerde fondsen binnengekomen. Een geweldige opbrengst, die zeer hoopvol stemt voor de toekomst. Maar enige voorzichtigheid met betrekking tot dit punt is wel geboden. Het grootste deel van deze ondersteuning is verkregen door subsidie aanvragen die alleen verleend worden op incidentele basis. Dat dit een blijvend gegeven is, ligt absoluut niet in de lijn der verwachtingen. Tevens moet de realiteit onder ogen worden gezien dat de inkomsten slechts nog een minimaal deel vormen van de benodigde gelden voor alle ondersteuningsactiviteiten.
Een speciale notitie moet worden gemaakt met betrekking tot de inkomsten van het stadsgolftoernooi dat door de Ronde Tafel in 2009 is georganiseerd. De administratieve afwikkeling neemt langer in beslag dan verwacht, zodat de financiële bijdrage nog niet in 2009 kon worden gerealiseerd.
Financiën Zoals reeds aangegeven vertoont de financiële balans voor het jaar 2009 nagenoeg dezelfde lijn als in voorgaande jaren: inkomsten zijn in totaal bijna gelijk gebleven, waarbij we wel wat kleine verschuivingen zien tussen de diverse inkomstenbronnen. De fluctuaties leveren echter geen grote financiële problemen op, aangezien andere bronnen dit compenseren. Wanneer de schenking van 2008 even buiten beschouwing wordt gelaten, zijn gezien de economische situatie de inkomsten uiteraard zoals verwacht wat lager dan vorig jaar. Ook het uitgavenpatroon van de Stichting in Nederland is op totaal niveau gelijk gebleven en zelfs een klein beetje gedaald. Na de grote stijging van vorig jaar, zijn de onkosten die de operatie in Roemenië met zich meebrengt nu wat gedaald. Dit wordt met name veroorzaakt door het feit dat we ten opzichte van 2008 minder medewerkers in dienst hebben gehad. Ook de gunstige koersontwikkeling heeft ervoor gezorgd dat de prijscorrectie door inflatie zeer beperkt heeft doorgewerkt in de ontwikkeling van de kostenstructuur. Doordat de opbrengsten en de kosten behoorlijk in evenwicht zijn gebleven, is het slechts minimaal noodzakelijk geweest het reserve vermogen van de Stichting aan te spreken. De vorig jaar verkregen erfenis heeft ervoor gezorgd dat de Stichting voorlopig geen problemen hoeft te verwachten bij het kunnen voldoen van de financiële verplichtingen in Roemenië. Uiteraard moeten de ontwikkelingen scherp in de gaten worden gehouden als mocht gaan blijken dat we te maken gaan krijgen met teruglopende ontvangsten. Gelukkig is hiervan voorlopig nog geen sprake geweest. Met betrekking tot de overige inkomsten- en uitgavenonderdelen kan worden opgemerkt dat de stijgingen van opbrengsten en/of kosten voor bepaalde activiteiten gecompenseerd zijn door dalingen van andere onderdelen. Op totaal niveau kan worden opgemaakt dat de kosten en inkomsten in evenwicht zijn, ondanks de onderlinge verschillen tussen de activiteiten. Concluderend kan worden vastgesteld dat het bestuur erin is geslaagd om de bestaande stabiliteit te handhaven in zowel de kosten- als opbrengstensfeer. Uiteraard is dit alleen mogelijk geweest door de geweldige inzet en hulp 49
21-07-2010 11:25:24
2007, bij het van kracht worden van de nieuwe Nederlandse wetgeving over dit punt, ook de officiële status heeft ontvangen als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling). Ook de voor 2009 bijgestelde eisen omtrent het minimale percentage dat de Stichting moet besteden aan de doelstellingen van de stichting, worden ruimschoots door de Stichting gehaald.
van onze vrijwilligers en sponsors. Het blijft echter van het grootste belang dat de aandacht in 2010 vooral gericht zal zijn op het verkrijgen van nieuwe donateurs en sponsors. Uiteraard zal ook aan de uitgavenzijde voorzichtig moeten worden omgesprongen met het budget. Wanneer de sponsoring achterblijft, zullen de uitgaven uiteraard hiermee in overeenstemming moeten worden gebracht. In het afgelopen jaar is € 214.873,- besteed aan activiteiten die binnen de doelstellingen van de Stichting vallen. De secretariële kosten bestonden evenals voorgaande jaren in Nederland vooral uit communicatiekosten, drukwerk en postverzendingen. De posten die binnen deze kostenpost rechtstreeks samenhangen met individuele acties, zijn voor zover mogelijk ook aan deze acties toegerekend, zodat een duidelijk beeld wordt verkregen van de echte kosten en opbrengsten per activiteit. Tevens wordt, waar mogelijk, gebruik gemaakt van vrijwillige postbezorgers, sponsoring en donaties voor secretariële activiteiten. Samen met de afschrijving van de apparatuur, de kosten voor het secretariaat en de Stichting als instituut, bedragen deze kosten slechts € 1.373,44 en vormen zij minder dan 1% van de totale uitgaven. Het door het ministerie van financiën vastgestelde percentage voor goede doelen met betrekking tot de bestede gelden aan de gestelde doelstellingen van de Stichting, wordt dan ook ruimschoots gehaald (106%). Tot slot kunnen wij stellen dat de financiële situatie van de Stichting gezond kan worden genoemd. Daardoor is het voor de Stichting mogelijk een goed en gedegen financieel beleid te blijven voeren. Evenals in afgelopen jaren blijft vooral de aandacht liggen op het in de hand houden van de exploitatiekosten van het familiekindertehuis en deze in evenwicht brengen met de verkregen donaties. Samen met Pro Sovata zal nauwgezet een goede balans moeten worden gevonden tussen inkomsten en uitgaven. 50
26718_SRK10.indd 50
ANBI - Belasting aftrek Met ingang van 2008 heeft de belastingaangifte ervoor gezorgd dat het ANBI kenmerk meer bekendheid heeft gekregen bij het brede publiek. Ondanks dat de Stichting al vanaf 2001 een erkenning van de Belastingdienst had als goed doel, willen we hierbij graag nog even vermelden dat onze Stichting op 1 januari
Zoals wellicht bekend is de ANBI-status voor instellingen noodzakelijk om donaties en verkregen sponsorgelden zonder aangifte en belastingheffing te mogen ontvangen. Ook voor de donateurs en sponsoren is deze erkenning noodzakelijk om hun giften en donaties af te mogen trekken bij de belastingaangifte. Gezien het feit dat de Stichting aan alle criteria voldoet, kunnen de sponsoren en donateurs hierop verder blijven rekenen.
www.roemeensekinderhulp.nl Ook in 2009 is onze website weer goed bezocht. Nieuwe donateurs en geïnteresseerden hebben ons vaak via de site gevonden en daarnaast zijn er trouwe bezoekers die steeds even gaan kijken of er weer nieuwtjes zijn vanuit Tinkerbell en die nieuwe foto’s bekijken in het fotoboek. Op onze website treft u momenteel de volgende informatieblokken aan: t "MHFNFOFJOGPSNBUJFPWFSEF4UJDIUJOH3PFNFFOTF,JOEFSIVMQ t ;PNFSWBLBOUJFWPPS3PFNFFOTFLJOEFSFOFOHBTUPVEFSJOGPSNBUJF t *OHF[POEFOCSJFWFOWBO3PFNFFOTFLJOEFSFOFOHBTUPVEFST t *OGPSNBUJFPWFSIFUGBNJMJFLJOEFSUFIVJT5JOLFSCFMM t *OTDISJKWJOHWPPSPO[FFMFLUSPOJTDIFOJFVXTCSJFG5JOLFSCFMMT1PTU t 'PUPBMCVNTWBO5JOLFSCFMM PO[FQSPKFDUFOFOBDUJFT t 'JOBODJÑMFPOEFSTUFVOJOHWBOGBNJMJFTJO3PFNFOJÑ t *OGPSNBUJFWBOPOTUPFSJTUFOLBOUPPSFOHPFELPQFWMVDIUHFHFWFOTOBBS3PFNFOJÑ t %JWFSTFEPXOMPBETWBOJOTDISJKGFONBDIUJHJOHTGPSNVMJFSFO t "HFOEB t A-JOLTOBBSBOEFSFXFCTJUFTNFUJOUFSFTTBOUFJOGPSNBUJFPWFS3PFNFOJÑ t *OGPSNBUJFFOJOTDISJKWJOHTGPSNVMJFSFOWPPSEFFMOBNFBBOIFUIVMQHPFEFSFOUSBOTQPSU t ,SBOUFOFOBDUJFCFSJDIUFO t &NBJMUFSBUUFOUJFWBOEF4UJDIUJOH t (BTUFOCPFL t 1BOPSBNBGPUP4PWBUB t 8JK[JHJOHTGPSNVMJFSFOWPPSWFSIVJ[JOHFOFOFNBJMBESFTTFO t 0OMJOFEPOBUJFNPEVMF Als u de beschikking hebt over een internetaansluiting, dan nodigen wij u graag uit om regelmatig een kijkje op onze website te nemen. De nieuwste ontwikkelingen worden steeds speciaal op de hoofdpagina aangegeven. Graag vernemen wij uw reactie per e-mail of in ons gastenboek. Ook voor het laten opnemen van een ‘sponsor link-adres’ kunt u via deze internetsite contact met ons opnemen. Graag tot ziens bij: www.roemeensekinderhulp.nl
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:25
Het Bestuur van de Stichting Door het overlijden van Marijke Ringers heeft de Stichting een tijd lang zonder een goed functionerend secetariaat gezeten. Gelukkig hebben veel vrijwilligers de helpende hand toegestoken om taken van Marijke te verdelen of tijdelijk waar te nemen. Helaas heeft het echter nog een tijd geduurd voordat een aanspreekpunt van de Stichting kon worden gevonden. Gedurende de tussenliggende periode heeft het secretariaat deels bij de voorzitter gelegen, wat uiteraard niet een situatie is die voor lange tijd kan blijven bestaan. Wij zijn dan ook bijzonder blij dat wij aan het begin van 2010 een goede vervanger hebben kunnen vinden in de persoon van Gerry Dekker. Zij is voor velen al geen onbekende meer en is als actieve vrijwilliger al jaren lang verbonden aan de Stichting. Ook was zij vaak de rechterhand van Marijke als grote activiteiten moesten plaatsvinden. Zij heeft aangegeven dat zij voorlopig voor een periode van 2 jaar deze functie ad-interim wil gaan vervullen. Afhankelijk van de mogelijkheid om deze functie te kunnen combineren met de privé situatie, zal zij na afloop van deze periode een heroverweging hiervan doen. Wij zijn uitermate blij dat zij ons bestuur komt versterken en zijn er absoluut van overtuigd dat zij in de rol van haar nieuwe functie een aanwinst is voor de Stichting Roemeense Kinderhulp.
Wij zijn met name de volgende personen zeer dankbaar voor hun inzet: Wim Gamelkoorn – Organisatie braderie en jaarmarkten Henk de Groot – Onderhoud computerprogramma Peter Hogendonk/ – Beheerders opslag en technische installaties Jan Dekker Cor Knijff – Bazar en Rommelmarkt Buffy Perier – Redactie Tinkerbell’s Post Thea Bosch, Joke de Wit – Organisatie Collecte, Lopik, Benschop en en Joyce Meijer IJsselstein Jaap Valk – Webmaster www.roemeensekinderhulp.nl Petra de Vos – Kindervakantie Cees Walder/Jos Dukker – Coördinatie contact met Connexxion (vestigingen/pakketinzamelingen) Keesjan Steverink – Perscoördinatie en -berichten Daarnaast is voor het familiekindertehuis een speciale werkgroep geformeerd. Deze bestaat, naast het algemene bestuur, uit de volgende personen: Sjef Göertz Jaap Langerak Jon Karelse Cor Knijff Marie-José de Zeeuw
Pro Sovata Naar deze nieuwe situatie kijkend, is de bestuurssamenstelling van de Stichting nu als volgt:
Dagelijks bestuur: Voorzitter Secretaris Penningmeester
-
Edwin Mentink Gerry Dekker Piet Jonker
Algemeen bestuur Gerry Dekker Piet Jonker Karin Mentink Edwin Mentink
Actieleiders, medewerkers en werkgroepen Het grote aantal activiteiten van de Stichting brengt met zich mee dat er steeds meer werkgroepen moeten worden gevormd. Gelukkig kan de Stichting hierbij rekenen op een vaste groep van medewerkers, die (deel) taken of zelfs gehele acties ondersteunen en/of aansturen.
Edwin Mentink
Jon Karelse
Juli 2010
26718_SRK10.indd 51
Gerry Dekker
Cor Knijff
Piet Jonker
Jaap Langerak
Aangezien de organisatie van Pro Sovata een steeds belangrijker plaats inneemt, lijkt het ons ook goed om de medewerkers en vrijwilligers die een vaste taak hebben binnen deze organisatie, in dit overzicht op te nemen. Onder de verantwoordelijkheid en de aansturing van het dagelijks bestuur van de Stichting Roemeense Kinderhulp zijn de volgende medewerkers betrokken bij Pro Sovata: Hajni Biro – medewerker Salt Lake Travel (full-time) Tünde Fulop – administratie en boekhouding (part-time) Erika Kibedi – ouder Tinkerbell Sandor Kibedi – ouder Tinkerbell Katalin Király – actieleider kindervakantie en buitenschoolse activiteiten Pro Sovata (vrijwilliger) Andrea Lazas – Pedagoog/lerares Tinkerbell (part-time) Denis Nagy – ouder Tinkerbell Gyongyi Nagy – ouder Tinkerbell Katalin Polotca – sociaal werker Tinkerbell (full-time) Antal Portik – administrator (plaatselijk verantwoordelijk) Pro Sovata (vrijwilliger) Maria Portik – manager Salt Lake Travel (full-time)
Karin Mentink
Jan Dekker
Sjef Göertz
Keesjan Steverink
Jaap Valk
Petra de Vos
Peter Hogendonk
Marie-José de Zeeuw
51
21-07-2010 11:25:34
Financiële verantwoording 2009 (in hele euro’s) VERLIES & WINST REKENING
01.01.09
01.01.08
01.01.07
Begroting
31.12.09
31.12.08
31.12.07
2010
Toelichting/opmerkingen bij het financiële overzicht
€
€
€
€
-
125.000
-
55.000
Inkomsten Nalatenschap Verkoop pakketten/voedselbonnen
59.918
59.985
53.516
Donateurs Kindertehuis
31.397
31.215
27.995
33.000
Donaties voor families in Sovata
28.764
29.972
30.421
28.000 23.000
Giften Stichting
23.655
11.287
28.246
Giften Kindertehuis
16.230
25.180
18.389
18.000
Donateurs algemene projecten
14.819
13.548
11.519
15.000
Collecte
5.844
6.648
5.741
6.000 3.500
Giften ontvangen in Sovata
4.411
406
863
Loterij opbrengst (netto)
4.104
5.557
4.634
5.000
Ontvangen rente
3.870
1.658
713
3.000
Rommelmarkt/Bazar (netto)
3.406
4.315
1.452
3.500
Bijdragen vanuit Fondsen
1.644
3.555
5.400
20.000
Kerstmarkt (netto)
1.085
1.701
1.842
1.500
697
216
449
500
Salt Lake Travel (netto)
410
4.100
1.823
2.000
Koninginnedag/Braderie verkoop (netto)
171
847
676
500
40
225
188
-
Bijzondere baten
529-
4.029
474
500
Saldo inkomsten
199.936
329.444
194.716
218.000
56.925
55.699
60.123
55.000
Spaarpot-actie Kindertehuis
Poppenhuis
Uitgaven Pakkettenvervoer / inkoop voedselbonnen Exploitatie Kindertehuis en salariskosten ouders
29.235
52.637
32.975
35.000
Uitbetaling aan families in Sovata
28.351
29.645
30.242
28.000
Salariskosten Pro Sovata
32.894
21.556
17.425
38.000
Kindervakantie
20.895
17.623
22.300
22.000
Kindertehuis project
10.809
9.070
7.330
10.000
6.586
8.826
6.723
7.400
0
7.491
211-
-
Wervingskosten Stichting en Kindertehuis Kinderdagverblijf project Kindertehuis bouwproject
6.132
5.948
4.530
7.000
Secretariaat & diversen
1.397
4.662
1.036
2.400
Toeristenbureau project
7.904
2.964
19
2.000
Noodsteun voor families
4.824
2.168
2.196
5.000
0
1.655
430
-
133
920
742
400
Kosten Benefietconcert Kappers project Bankkosten Landbouwproject Roemenië
899
817
751
900
1.837
326
3.506
1.000 300
Afschrijving apparatuur
260
273
296
Stichtingskosten Pro Sovata
323
234
296
500
School projecten
837
165
729
1.000
Playhouse project
109
134
336
400
Opleidingskosten Pro Sovata
700
208
68
-
Speeltuinproject
0
15
-
-
Bijzondere lasten
0
-
-
1.000
Saldo uitgaven
210.558
222.895
191.774
218.000
Saldo verschil
10.622-
106.548
2.942
-
52
26718_SRK10.indd 52
VERLIES- EN WINSTREKENING - Wervingskosten (Stichting/Kindertehuis) De kosten die noodzakelijk zijn voor het verkrijgen van de donaties zijn separaat als kostenpost opgevoerd. Het bedrag fluctueert met name door de afhankelijkheid van de kosten die nodig zijn voor de reproductie van de nieuwsbrieven. - Opbrengst Toeristenbureau / Toeristenbureau Roemenië Alle opbrengsten en kosten die te maken hebben met het operationele gedeelte van het Toeristenbureau zijn hier samengebracht. De kosten voor de investeringen zijn in de aparte categorie Toeristenbureau project ondergebracht. Een lening vanuit Pro Sovata aan het toeristenbureau is opgenomen in de categorie debiteuren. Door de scheiding kan de effectiviteit van het operationele gedeelte beter worden gesignaleerd. Door de lening is het netto resultaat van de Stichting voor 2009 € 6.634 negatief beïnvloed. - Salariskosten Roemenië In de salariskosten Pro Sovata zitten alle kosten die gemaakt zijn voor de betaalde medewerkers in Roemenië. De salariskosten zijn bruto opgenomen. - Exploitatiekosten Kindertehuis en salariskosten ouders De kosten voor het directe levensonderhoud worden via de kindertehuisouders verrekend. Derhalve zijn ook de salariskosten van deze ouders hierin opgenomen. De kinderbijslag en de subsidies voor het Landbouw project die in Roemenië worden ontvangen, zijn als ontvangsten op deze exploitatierekening geboekt.
BALANS OVERZICHT - Voorzieningen De groep ‘voorzieningen’ betreft een reservering vanuit speciale donaties voor projecten waarbij de uitgaven over meerdere jaren zijn afgesproken. Het kappersproject, een studiefonds voor kinderen in Sovata en een reservering voor een nog te realiseren project staan hierop geboekt. - Kas Roemenië De post ‘Kas Roemenië’ vormt de gezamenlijke rekening-courant van alle gelden die vanuit de Nederlandse Stichting zijn overgemaakt naar Roemenië. Het bedrag op de balans is hoger dan op enig moment in werkelijkheid aan kasgeld aanwezig is in Sovata. Dit wordt veroorzaakt door de tijdsfactor in de afrekening met Roemenië. Vanuit veiligheidsoverwegingen wordt alleen bijgestort indien hiervoor noodzaak bestaat. De afrekening van de bedragen wordt echter later in de tijd gedaan.
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:34
BALANS OVERZICHT (in hele euro’s) per
31.12.09
31.12.08
31.12.07
31.12.09
31.12.08
31.12.07
Stichtingskapitaal
272.031
281.869
170.790
Activa Bank
Passiva 64.635
53.962
62.362
Kas
2.073
2.340
4.366
Crediteuren
9.660
3.104
72
Kas-Roemenië
5.219
13.873
7.687
Voorzieningen
9.367
7.500
8.258
162.410
169.113
52.879
689
498
3.998
7.958
5.132
0
47.555
47.555
47.555
519
-
273
291.058
292.473
179.120
Totaal passiva
291.058
292.473
179.120
Spaarbank (NL) Spaarbank (Roem.) Debiteuren Land Kindertehuis Apparatuur op afschr. Totaal activa
Vertalershoekje Het is altijd leuk om iets terug te horen van ‘uw’ familie of ‘uw’ kinderen. Dus als de postbode u ‘liefs uit Roemenië’ heeft gebracht dan is het natuurlijk wel fijn als u het ook kunt lezen. Want soms is zo’n brief in het Engels of Duits geschreven, maar soms ook in het Roemeens of Hongaars. Ons trouwe groepje vertalers kunnen u helpen door de Roemeense of Hongaarse brieven te vertalen. Zij doen dit werk vrijwillig en met grote liefde en toewijding en ze steken er veel vrije tijd in. Om hen te helpen hebben we wat tips en regels vastgesteld voor het laten vertalen van brieven.
Is een brief Roemeens of Hongaars? Er zijn zowel Roemeens als Hongaars sprekende families in Sovata. Dat komt doordat Sovata in Roemenië ligt, maar de bewoners van Sovata voor het overgrote deel behoren tot het Hongaarse bevolkingsdeel van Transsylvanië. De meeste brieven die uit Sovata komen, zijn dus in het Hongaars geschreven. U kunt zelf ontdekken of de brief die u wilt laten vertalen, in het Hongaars of het Roemeens is geschreven. Hongaarse brieven beginnen vaak met: ‘Kedves ....’, ‘Tisztelt ...’, ‘Szeretett ...’ en u ziet in de brief veel van de volgende leestekens: ö, ü, á en é. (Dus veel trema’s en ‘streepjes’) Roemeense brieven beginnen vaak met: ‘Dragi ...’ of ‘Stimati ...’ en in de brief komen de leestekens ă, î, ţ en ş voor. (Dus veel ‘dakjes’ en komma’s onder aan de letters) Aan de hand van deze kleine hulpmiddelen kunt u bepalen naar welke vertaler u de brief kunt sturen.
Vertalingen van brieven Bij het laten vertalen van uw brieven uit Roemenië verzoeken wij u vriendelijk zich te houden aan de volgende procedure: t 7PPSEFWFSUBMJOHFOHFMEU EBUBMMFFOXPSEU vertaald van het Roemeens of Hongaars Juli 2010
26718_SRK10.indd 53
naar het Nederlands. Brieven die u naar Sovata stuurt kunt u gerust in het Engels of Duits schrijven. In Sovata zijn er voldoende mogelijkheden (via leraren, collega's of vrienden) om deze te laten vertalen. t 8JMUVCJKFMLFHFXFOTUFWFSUBMJOHFFO gefrankeerde retourenvelop met uw eigen adres bijsluiten of uw emailadres vermelden, zodat de vertaling per e-mail aan u kan worden verzonden (stuur in dit laatste geval een kopie van de brief!). t Let op! Het gewicht van de retourenvelop is groter i.v.m. de vertaalde brief die samen met het origineel in de envelop wordt geretourneerd. t 7PPSEFEFLLJOHWBOEFLPTUFOWBOPO[F vertalers verzoeken wij u 2 of 3 extra postzegels bij te sluiten. Wij vertrouwen erop dat u begrijpt dat vertalingen en aanvragen zonder retourenvelop helaas niet door onze vertalers in behandeling kunnen worden genomen. Uit naam van de vertalers hartelijk dank voor uw medewerking.
De adressen voor de vertalingen zijn:
HONGAARSE VERTALERS Margit Zsanett Farkas M Klompelaan 3, 2104 TB Heemstede
[email protected] Rita Varga Benedeneind zz 291a, 3405 CK Benschop
[email protected] drs. Rozália Bencze Van der Palmkade 186, 1051 RK Amsterdam Mevrouw Valeri Csöllei Vuursche Schans 23, 3432 TX Nieuwegein Mevrouw Anna Gall Rotterdamseweg 25, 2871 GB Schoonhoven Mevrouw Eszter Horvath Maartveld 18, 6226 DA Maastricht Mevrouw Linda Korf Haverveld 54, 2661 VC Bergschenhoek
[email protected] Mevrouw Elly Willemse Eurovisieplein 41, 3402 GE IJsselstein Mevrouw Annamaria Feher Heer Ottostraat 15, 4205 TP Gorkum
ROEMEENSE VERTALERS
(Zie ook de site voor de meest recente lijst!) Mevrouw Doinita Craciun Noorweg 77, 3704 GL Zeist We hebben al jaren een trouwe groep mensen die met veel plezier de brieven vertalen die door uw pakketgezin naar u toegestuurd worden. Dit jaar hebben zich spontaan twee nieuwe vertalers bij de groep aangesloten. Om u te helpen, maar ook omdat het voor hen een band met hun vaderland is. We heten Margit Farkas en Rita Varga dan ook van harte welkom!
Mevrouw Zita Koreck Ringslangweide 47, 3437 VD Nieuwegein Mevrouw Anna Gall Rotterdamseweg 25, 2871 GB Schoonhoven Rita Varga Benedeneind zz 291a, 3405 CK Benschop
[email protected] 53
21-07-2010 11:25:34
Donaties In deze financieel krappe tijd zijn wij verrast en dankbaar dat zoveel lieve mensen nog oog hebben voor de noden van mensen die nog veel minder hebben dan zij. Ook het afgelopen jaar hebben we weer verschillende donaties mogen ontvangen. Heel veel dank!
De familie Van der Pol uit Montfoort gaf voor hun huwelijksjubileum een donatie. Omdat zij als gastouders al hadden kennisgemaakt met onze Stichting hebben ze in plaats van cadeaus een bijdrage voor Roemenië gevraagd. Dit leverde aan het eind van de avond € 3.500,- op! We werden door de Openbare Basis School De Schakel uit Ouderkerk aan den IJssel benaderd. Voor een project ‘Landen in Europa’ werden er op de school verschillende activiteiten uitgevoerd. Elke groep had een land dat twee weken centraal stond in de klas. Op de kijkavond voor de ouders zou er wat geld verdiend worden met het verkopen van kunstwerkjes van de kinderen en door een restaurantje in te richten met eten uit de behandelde landen. De opbrengst van de avond hebben ze aan onze Stichting geschonken: € 1.131,38. Helemaal geweldig! Na een jarenlang dienstverband nam De heer Delavalette afscheid van het ziekenhuis waar hij jarenlang als kinderarts heeft gewerkt. Zijn afscheidscadeau was een donatie aan onze Stichting.
Kees Oskam van de Handelsmaatschappij Jan Oskam BV vierde het afgelopen jaar zijn 25 jarige fruitexportjubileum met zijn familie, (zaken) vrienden en het personeel. Hij vroeg zijn gasten om cadeaus achterwege te laten en het geld dat zij anders uitgegeven hadden te schenken aan door hem uitgekozen goede doelen. Tijdens een handelsreis naar Roemenië had hij kennis gemaakt met de Roemeense cultuur en bevolking en hij besloot daarom dat onze Stichting een van de begunstigden zou zijn. We ontvingen een mooi bedrag: € 500,-. De familie Vergouw uit Maarn verhuisde naar Suriname. In plaats van cadeaus vroegen zij een geldelijke bijdrage en hun afscheidsfeest leverde € 1.600,- op. De Protestantse Kerk Nederland in Benschop hield tijdens een kindermis een collecte voor onze Stichting en haalde daarmee € 166,67 op. Basisschool De Ark in Delft heeft met hun kerstmarkt € 450,- verdiend en dit gedoneerd aan Tinkerbell. De donaties die Egon en Henny Richel uit Lopik naar aanleiding van hun 35-jarig huwelijk kregen (totaal € 750,-) hebben zij geheel geschonken aan Tinkerbell. Naar aanleiding van hun 13 jarige huwelijksfeest haalde de familie Bos uit Pijnacker € 750,- op, die ze in z’n geheel aan de Stichting schonk. Een speciale actie van de internetsite www.tweedekaartjegratis.nl bracht € 1.682,- op. Zeker in deze moeilijke tijden wij willen uit naam van de roemeense kinderen alle donateurs en sponsors hartelijk bedanken voor hun ondersteuning en vertrouwen in onze Stichting in het afgelopen jaar.
De kinderen van de Touwladder namen iedere woensdag een zakcentje mee naar school. En al die zakcentjes samen brachten wel € 416,32 op. Mevrouw Stolker heeft op de 1e vrijdagviering van de Bezoekersgroep De Schouw in Lopik een inzameling gedaan. Zij doneerde € 200,-.
Hulpgoederentransport - Bejaardenproject
De ouderraad van De Opstap doneerde naast een bedrag van € 5.000,ook nog twee zwembaden en prachtige badlakens. Een geweldige aanwist voor de kinderen tijdens de hete zomers.
Als we in Roemenië zijn, vragen oudere mensen ons vaak om hulp. Sinds enkele jaren worden daarom in oktober door onze vrijwilligers dozen gevuld met dekens, truien, vesten, sokken en andere spullen voor deze groep ouderen die vaak ziek zijn en moeten rondkomen van een pensioentje van 40 euro per maand. Inmiddels helpen wij op deze manier 115 alleenstaanden of echtparen die dringend hulp nodig hebben. Graag willen wij deze oude mensen ook een voedselbon geven. Wilt u ons hierbij steunen dan kunt u een eenmalige donatie doen onder vermelding van “Voedselbonnen bejaardenproject”.
Voedselbonnen
Daarnaast bieden wij tijdens het ophalen van de dozen voor ons hulpgoederentransport ook diverse artikelen en producten te koop aan, die u kunt meesturen in uw pakket naar Roemenië. Deze artikelen zijn door bedrijven aan ons geschonken en mogen door ons worden verkocht waarbij de opbrengst naar dit bejaardenproject gaat. Mocht u vragen over dit project hebben, kunt u contact opnemen met Gerry Dekker (zie de colofon achterop voor de adresgegevens).
54
26718_SRK10.indd 54
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:34
Sponsors (3)
Sponsors bedankt! Als niet-gesubsidieerde organisatie zijn wij bijzonder afhankelijk van collectes, giften en sponsoring. Zonder de ondersteuning van veel bedrijven en particulieren zouden wij onze doelstellingen nooit kunnen realiseren. Gelukkig hebben wij een groeiende lijst met mensen, bedrijven en instellingen die de Roemeense bevolking een warm hart toedragen en die via onze Stichting hier uiting aan geven. Naast alle vrijwilligers, medewerkers en donateurs willen wij ook graag de volgende bedrijven bedanken voor hun ondersteuning en hun bijdragen in het afgelopen jaar: Airtrade, Haarlem Apotheek Borgele/Holtkamp, Diepenveen ATR Wielersport, Nieuwegein Autobedrijf Verbree, Benschop Autospuiterij Hollander BV, IJsselstein Bakkerij Aelbers, IJsselstein Bakkerij Lakerveld, Lopikerkapel Basalt Bouwadvies, Nieuwegein Basisschool De Brug, IJsselstein Basisschool De Opstap, IJsselstein Basisschool De Wenteltrap, IJsselstein Basisschool Eben-Haëzer, Benschop BasT, IJsselstein Bekenkamp Yachting, Almere Beleggingsclub Gina, Nieuwegein Bloemkwekerijk Blom Pol, Tuil Bloemenkwekerij Van Wijk, Zaltbommel Borst en Zn. Transport, Lopik Bouwbedrijf Roelof de With, Lopik Bring Logistics, Zwijndrecht Brokking Interieurverzorging, IJsselstein Brussel’s Glas Glaskunst, IJsselstein Bunnik Projecten BV, IJsselstein C1000 J. Langerak, IJsselstein Chinees restaurant Foe Wah, IJsselstein City Bed, IJsselstein Clinckhoeff, IJsselstein Connexxion Daltonschool De Tandem, IJsselstein De Schouw, Lopik De Wit Computers, IJsselstein Derko Installatiebedrijf, Lopik Diaconie Hervormde Gemeente, IJsselstein Diaconie Hervormde Gemeente, Jaarsveld Difrax, Bilthoven Dierenspeciaalzaak Mini Zoo, IJsselstein Drukkerij Huybregts, Woerden Elba office products, Venlo Electrawerk John Vandermeer, Kamerik Eljo Suikerwerken, IJsselstein Enorm De Rie, Lopik Firma Beerepoot, Spanbroek Firma Dedicated Services, Lopikerkapel Firma Gebr. Schep, Benschop Firma Kraima, Barendrecht Firma Van Baaren Aannemers, Lopik Firma Verwoerd, Benschop Five Star BV, Stompetoren Forex, Zwijndrecht Fulco Theather, IJsselstein Galerie De Boog, IJsselstein Gebo Betonbewapening, Lopik Geels Tuin- en Serremeubelen, Woerden Gemeente IJsselstein Juli 2010
26718_SRK10.indd 55
Hoxemacoa, Lopik Hoogendoorn Kaas, Waddinxveen Hubo Wim van Eijk, IJsselstein Info 66, Benschop IJspaleis, Rotterdam J. Eding, IJsselstein J. Mink, Montfoort Jenaplanschool De Overkant, IJsselstein Joop Sluis, Benschop Jon Karelse Intercoiffure, IJsselstein John Broere Catering, IJsselstein Kaasboerderij het Klaphek, IJsselstein Kaashal J. Duits, IJsselstein Kabelkrant Nieuwegein/IJsselstein Kabelradio Benschop Kapsalon Bibi’s Haarmode, Benschop Kapsalon Modern, IJsselstein KeesJan Stevering, IJsselstein Kerkhof Beheer, Nieuwegein Leewis Rijwielen, De Meern Lekkerkerker Kaas en Wijn, IJsselstein Lysette Verwegen, IJsselstein Daimler Financial Services BV, Utrecht Molen “De Windotter”, IJsselstein Natuurhoeve Lekkerkerker, Benschop Notarissen Blokhuis & Akkermans, IJsselstein Onderlinge Verzekeringsmaatschappij, Benschop Onze IJsselstreek, IJsselstein Oskam Handelsmaatschappij Jr. & Zn., IJsselstein Partyshop, IJsselstein Perier Vleesbedrijf, Almere Plaswijck (park & theehuis), Rotterdam Plover Systems BV, Nieuwegein Plusmarkt Schimmel, IJsselstein Rabobank, IJsselstein Radio 9, Lopik Radio M, Utrecht
R.K. Tabor parochie, Nieuwegein R.K.B.S. De Touwladder. IJsselstein Rondetafel, IJsselstein Roto Smeets, Utrecht RTV, Utrecht Rijwielhandel Lanceé, IJsselstein Scanex BV, Zwijndrecht Schilte Schoolmeubelen BV, IJsselstein Schilte Beheer, IJsselstein Schouten BV, Benschop Schrijvershof Groenten en Fruit, Rotterdam Slagerij Patrick v/d Heuvel, IJsselstein Smederij Kramer, Hekendorp S.P.O.C.L., Lopikerkapel Stichting Bladt, Culemborg Tandartsen Wentink & Wentink, Rotterdam Transportbedrijf Dirk Verspui, Meerkerk Transportbedrijf van Dijk, Woerden Transportbedrijf van Rooijen, Heinenoord Transportbedrijf Weduwe de Bruijn, Lopik Terberg verenigde bedrijven, IJsselstein Texas Drive-in Show, IJsselstein Tuincentrum ’t Haantje, Rijswijk Utrechts Nieuwsblad, Houten Van Os Import BV, Benschop Van Ravenswaaij BV, Veenendaal Van Zee Assurantiën, Leerdam Velleman & Tas int., Rotterdam Vergeer Gereedschappen, Benschop Vliegwinkel, Haarlem Wiegand Bruss optiek, IJsselstein Zenderstreeknieuws, IJsselstein Zucotto, IJsselstein Zwembad De Hooghe Waerd, IJsselstein Wij hopen dat wij ook dit jaar weer op uw steun mogen rekenen.
55
21-07-2010 11:25:36
Tinkerbell (Familiekindertehuis) Colofon Nieuwsbrief nr. 19 Email en Internet e-mail:
[email protected] Internet: www.roemeensekinderhulp.nl K.v.K. Utrecht nr. 41184637 Secretariaat: Gerry Dekker Violier 11 3434 HE Nieuwegein Tel.: 030-6065586 e-mail:
[email protected] Algemene bankrekening: Rabobank IJsselstein 15.92.84.600
Alín 28 jan 2004 / 20 mei 2004
Eduard 20 aug 2003 / 20 mei 2004
Déneske 19 mei 1994 / 5 juni 2004
Renáta 7 nov 1991 / 5 juni 2004
Dóra 31 juli 2004 / 29 sept 2004
Krisztina 1 juli 2004 / 18 nov 2004
Andrea 2 dec 2003 / 21 okt 2004
Sunita 3 aug 2004 / 9 dec 2004
Carmen 6 maart 2005 / 18 aug 2005
Bandika 10 mei 2003 / 18 aug 2005
Anamaria 31 aug 1994 / 7 nov 2005
Claudiu 2 febr 1993 / 7 nov 2005
Istvan 16 april 2004 / 28 nov 2005
Lorand 18 juli 1999 / 1 febr 2007
Lorand (2) 5 febr 2003 / 1 febr 2007
Eduard (2) 6 juli 2005 / 1 febr 2007
Laszlo 18 dec 1997 / 23 dec 2007
Tamas 16-3-2004 / 31 dec 2008
Noemi 15-11-2000 / 31 dec 2008
Lori 23–5-1999 / 31 dec 2008
Kindertehuis bankrekening: Rabobank IJsselstein 16.92.29.629 Bestuursleden: Karin en Edwin Mentink Weegbree 122 3401 KB IJsselstein Tel. 030–6886128 e-mail:
[email protected] Gerry Dekker Violier 11 3434 HE Nieuwegein Tel.: 030-6065586 e-mail:
[email protected] Piet Jonker Overwaard 19 3402 SJ IJsselstein Tel. 030-6889140 e-mail:
[email protected] Redactie: Willy Niesten Nienke van Toor Marie-José de Zeeuw Edwin Mentink Pro Sovata (Zusterstichting SRKH): Király Katalin Portik Mária Portik Antal Lay-out en drukkerij: Roto Smeets GrafiServices Kanaalweg 30 3526 KM Utrecht Postbus 7052 3502 KB Utrecht
56
26718_SRK10.indd 56
Salt Lake Travel Tourist Office Sovata Str. Bradului 2/A, 545500 Sovata (Engels of Duits) Tel.: 0040 - 265 577 421 Mobiel: 0040 – 742 178 884 Email:
[email protected] Internet: www.sovatatravel.ro
Nieuwsbrief nr. 19
21-07-2010 11:25:40