Nieuwsbrief Masterplannen Onderwijshuisvesting
Maart 2014 Nummer 1, zevende jaargang Deze nieuwsbrief bevat actuele onderwerpen over de Masterplannen Onderwijshuisvesting en verschijnt drie keer per jaar.
• • •
Algemeen Masterplan Primair en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs (PO en (V)SO) Wist u dat...
Er is zoveel bereikt Als wethouder Onderwijs kijk ik terug op vier intensieve, enerverende en boeiende jaren. Een periode waarin ik met diverse betrokken partijen heb mogen werken aan de verbetering van de kwaliteit van onderwijs en onderwijshuisvesting. Begin februari hebben we op een bijzondere bijeenkomst met elkaar met veel trots stilgestaan bij wat bereikt is. Deze bijeenkomst was in het gebouw van STIP VSO Utrecht aan de Europalaan. Ongeveer 80 genodigden waren hier aanwezig. STIP VSO is voor mij en prachtig voorbeeld van de verbetering van Utrechtse Onderwijshuisvesting. Drie scholen voor voortgezet speciaal onderwijs, nu onder één dak met gezamenlijke voorzieningen en daardoor meer dan de som der delen. Dit vraagt een brede integrale benadering van wat nodig is voor goed onderwijs. De Utrechtse ambitie gaat over visie op het onderwijs, de kwaliteit van onderwijs, over goede en frisse schoolgebouwen met een goed binnenmilieu die toekomstbestendig zijn, over clustering, gespreid en divers aanbod binnen de wijken en over het aanbod van multifunctionele voorzieningen. Met déze ambitie bij alle betrokken par-
www.utrecht.nl
tijen, hebben we gezamenlijk mooie resultaten bereikt. Ondanks de economische crisis heeft Utrecht de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in de nieuwbouw, renovatie en uitbreiding van scholen. En dankzij de grote hoeveelheid (ver)bouwplannen was dit een welkome impuls voor de bouwsector.
1
Van het Masterplan Primair Onderwijs en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs is 80% klaar met nog twee jaar uitvoering voor de boeg. In Leidsche Rijn is bijna 80% van de nieuwe schoolgebouwen opgeleverd. En het laatste project van het Masterplan Voortgezet Onderwijs, het Gerrit Rietveld College is deze zomer klaar. Met deze resultaten hebben we laten zien dat de Utrechtse aanpak werkt! Meer zien? Meer weten? Kijk naar de korte film gemaakt door jong Utrechts talent op http://www.youtube.com/watch?v=j5Gl_prNtRM&feature=youtu.be. We gaan door om alles wat in de Utrechtse ambitie zit daadwerkelijk te realiseren en de Masterplannen de komende twee jaar af te ronden. Laten we met elkaar die focus blijven houden. En is Utrecht dan klaar? Nee, maar de achterstand is weggewerkt en veel schoolgebouwen staan er weer goed en toekomstbestendig bij. Niet alle schoolgebouwen waren opgenomen in de Masterplannen en vragen nu op hun beurt wel de aandacht en verbetering. Daarnaast zijn in onderwijsland nieuwe ontwikkelingen, actuele ambities en blijft voortdurende anticipatie nodig op de vragen uit de samenleving. Deze ontwikkelingen zullen een plek krijgen in de opvolger van de Masterplannen; het Integraal Huisvestingsplan. De bouwstenen en de contouren van dit plan zijn al in voorbereiding. Ook dat is weer een mooie nieuwe uitdaging voor schoolbesturen en gemeente Utrecht. Jeroen Kreijkamp wethouder Onderwijs
Algemeen Voortgangsrapportages De gemeenteraad heeft de Voortgangsrapportage 2013 definitief vastgesteld op 28 januari 2014. Tijdens de behandeling in de commissie Mens en Samenleving gaven diverse raadsleden de complimenten voor de bereikte resultaten. De volledige tekst van de rapportage is te vinden op www.utrecht.nl/masterplanonderwijs, onder de knop 'publicaties'.
Bijzondere bijeenkomst Meesterlijke Masterplannen, door columniste Hester Macrander Eind van de middag, 6 februari, kwam in het vernieuwde schoolgebouw van STIP VSO een gezelschap bij elkaar van schoolbestuurders, directeuren, gemeentelijke beleidsmedewerkers, raadsleden, wethouder Jeroen Kreijkamp en ex-wethouder Rinda den Besten om stil te staan bij de resultaten van de ‘Masterplannen Onderwijshuisvesting’. Eigenlijk een feestje, want dit project is een voorbeeld voor heel Nederland. Het jeugdjournaal ontbrak helaas, maar die gaat er vast nog wel een item aan wijden. Niet alleen zitten in Utrecht nu kinderen in gebouwen met een gezonde luchtventilatie, maar ook in gebouwen die aangepast zijn aan eigentijdse onderwijsbehoeftes. Zo voegt STIP VSO drie scholen samen, maar door haar onderwijsconcept verspreiden de kinderen zich door het gebouw, al naar gelang het onderwijs dat het kind nodig heeft. Het kind centraal! De Masterplannen hadden uiteraard een recept kunnen zijn voor gedoe tussen besturen, schooldirecties, aannemers en gemeente. Maar het goede nieuws is: het kan goed gaan. Geen ruzies over wie wat financiert, planningen die uitlopen, kosten die onverwachts drie keer zo hoog uitpakken. Hoort u dat, rest van Nederland? Het geheim? Ten eerste de forse investering die de gemeente heeft gedaan, een politiek besluit. Ten tweede beschikt de gemeente over een paar goede beleidsmedewerkers - ik heb ze ontmoet - die wilden begrijpen wat er in de gemiddelde schoolbestuurder omgaat en zichzelf begrijpelijk wisten te maken. Ten derde werkten de schoolbesturen onderling al prettig samen en werd dus makkelijk kennis en ervaring gedeeld. Maar vooral: dit project is belangrijk voor de gezondheid van kinderen. In Nederland voldoet naar schatting 80-88% van de leslokalen niet aan de normen voor gezonde binnenlucht (bron: Ministerie van VWS). 2
Dit wordt met regelmaat behandeld in het jeugdjournaal, en terecht. Volgens het Centrum voor Gezonde Scholen is het klimaat op scholen vele malen slechter dan in kantoorgebouwen of dan in de gevangenis... Dat doe je je kind toch niet aan?!? Dit leidt tot hoofdpijn, concentratieverlies en irritatie aan ogen, huid en luchtwegen. Een goed binnenklimaat scheelt een hoop gesnotter, leidt tot minder ziekteverzuim en betere resultaten. Recentelijk stapte ik een school binnen in Oss. Ik kreeg het acuut benauwd. Aan een docent vroeg ik of het aan mij lag, maar hij erkende dat dit een dagelijks probleem is. Je zal er maar werken, of je kind zal er maar de hele dag moeten zitten! Beter ventileren kan niet, daar zijn bouwkundige aanpassingen voor nodig. Zie de gemeente Utrecht! Mijn eigen kinderen gingen de laatste jaren in Arnhem naar een school met een gloednieuw gebouw. Mijn zoon kreeg last van hoofdpijn. Drie jaar hoofdpijn en vele medische onderzoeken later ging hij naar een andere school: hoofdpijn weg! Aandacht voor luchtventilatie bleek bij de bouw overgeslagen te zijn… Als een leerling in Utrecht hoofdpijn heeft, weet je zeker dat er iets medisch aan de hand is, of dat het onderwijs niet past bij deze leerling, want hier is overal de luchtventilatie op orde. Ik adviseer daarom alle ouders van Nederland om met hun kroost naar Utrecht te verhuizen. En wie in het onderwijs werkt: zorg dat je hier een baan krijgt! Utrecht: bouw er nog maar een paar scholen bij.
Forum met v.l.n.r. Hester Macrander (dagvoorzitter), Erik van Dorp (schoolbestuur SPO-Utrecht), Marcel Gierveld (gemeente Utrecht), Leon de Wit (schoolbestuur NUOVO) en Ed van Hooft (schooldirecteur Luc Stevens)
Binnenmilieu Een goed binnenmilieu in een schoolgebouw heeft een positief effect op de leerprestaties van leerlingen en vermindert het ziekteverzuim, ook van onderwijzers. Met het 'Aanvalsplan Binnenmilieu Schoolgebouwen' heeft het Utrechtse college een grote stap vooruit gezet bij de aanpak van het binnenmilieu in Utrechtse schoolgebouwen. Aan het einde van deze collegeperiode (2010-2014) is ongeveer 3/4 van alle 176 Utrechtse schoolgebouwen voorzien van een goed binnenmilieu zodat kinderen hun talenten optimaal kunnen ontwikkelen. Landelijk gezien is de kwaliteit van het binnenmilieu in scholen niet altijd op orde. Het Centrum voor Gezonde Scholen noemt het binnenmilieu in 80 % van de scholen onder de maat. Alle schoolgebouwen die in het kader van de Masterplannen Voortgezet Onderwijs en Primair en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs zijn gebouwd, verbouwd, uitgebreid of gerenoveerd worden opgeleverd met een goed binnenmilieu, volgens 'Klasse B' (vergelijkbaar met rapportcijfer 7).
3
Dankzij extra investeringen en inspanningen van schoolbesturen en gemeente gaat het in Utrecht steeds beter met het binnenmilieu in klaslokalen. Sinds 2009 is hier circa 13 miljoen euro in geïnvesteerd. Daarbij gaat het om goede ventilatie (lucht), thermisch comfort (warmte) en energiebesparende maatregelen. De Utrechtse schoolbesturen, leerkrachten, ouders en leerlingen zijn tevreden.
Beleidsregel BSO Schoolbesturen, BSO-organisaties en de gemeente Utrecht hebben afspraken gemaakt over BuitenSchoolse Opvang (BSO) in Utrechtse schoolgebouwen. Hun gezamenlijke ambitie is voldoende aanbod van BSO in de stad, zodanig dat de vraag aansluit bij het aanbod. Deze ambitie en de gemaakte afspraken zijn vastgelegd in een zogenoemde Beleidsregel BSO en op 24 februari 2014 vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. In de BuitenSchoolse Opvang is de laatste jaren veel veranderd. Waren er in 2008 nog wachtlijsten, op dit moment is het tekort opgelost en zijn vraag en aanbod in de stad in evenwicht. Door de grote hoeveelheid nieuwbouw-, verbouw- en renovatieprojecten in het kader van de Masterplannen Onderwijshuisvesting zijn er ongeveer 1.100 BSO-plaatsen bijgekomen. Voor de toekomst ziet het ernaar uit dat de vraag gaat afnemen. De beleidsregel dient om duidelijkheid te scheppen over huurafspraken voor ruimten voor BSO. Voor huurafspraken van gemeentelijk vastgoed bestaan al beleidsregels; voor schoolgebouwen ontbraken die nog. De gemeente ziet bij voorkeur BSO in schoolgebouwen door zogenoemd ’dubbelgebruik’ na schooltijd. Op deze manier worden schoolgebouwen intensief en goed gebruikt. De effecten van de bezuinigingen op de Toeslagen Kinderopvang zijn ook in Utrecht al merkbaar. Meer ouders organiseren opvang binnen hun eigen netwerk. De gemeente laat prognoses opstellen om de toekomstige ontwikkelingen te blijven volgen. De beleidsregel wordt binnenkort gepubliceerd op overheid.nl/lokale regelingen en op de gemeentelijke website onderwijs/masterplannen/publicaties.
4
Masterplan Primair en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs (PO en (V)SO) Mijlpalen projecten Deze rubriek geeft het overzicht van alle eerste palen, hoogste punten, steenleggingen en opleveringen van de schoolgebouwen in de verschillende masterplannen waarvoor de wethouder Onderwijs een uitnodiging ontving voor het verrichten van de officiële handeling daarvoor:..druk op de knop, ….knippen van een lint,… plaatsen van een steen…! De Oase Op woensdag 26 februari 2014 om 16.00 uur was het startsein voor de bouw van een nieuw schoolgebouw voor kindercluster De Oase. Het nieuwe, grote gebouw komt aan de Belcampostraat 9, in 't Zand, Leidsche Rijn, schuin tegenover de brandweerkazerne. Leidsche Rijn groeit nog steeds. Daarom is het schoolbestuur, de Stichting Protestants Christelijk Onderwijs in Utrecht (PCOU), in augustus 2010 gestart met een nieuwe school met 47 leerlingen in 10 tijdelijke lokalen aan de James Johnsonstraat 100. Nu zijn dat 371 kinderen. In het nieuwe gebouw aan de Belcampostraat is plaats voor 600 tot 700 leerlingen, verdeeld over 25 groepen. Verwacht wordt dit aantal in 2016-2017 te bereiken. Basisschool De Oase werkt nauw samen met De Klimboom voor buitenschoolse opvang (BSO) en Spelenderwijs Utrecht voor voor- en vroegschoolse educatie (vve). Daarnaast komt er een peuterlokaal, een ouderlokaal en een gymzaal die voldoet aan de eisen van NOC-NSF. De Kleine Dichter Als alles voorspoedig verloopt zitten alle leerlingen van openbare basisschool De Kleine Dichter nog voor de zomervakantie onder één dak aan het Heycopplein 1. Maandag 24 februari werd een gedicht in de muur van de nieuwbouw onthuld. De school wordt momenteel uitgebreid van tien naar achttien lokalen en een speellokaal. Straks is er plaats voor 500 leerlingen en drie groepen buitenschoolse opvang (BSO). De officiële handeling voor de nieuwbouw mocht wethouder Kreijkamp verrichten samen met leerling Skip van den Bosch. Zij onthulden een metalen hoeksteen in de gevel van de nieuwbouw, waarop het gedicht ‘Stilte’ zichtbaar is; het gedicht is door de 11-jarige Skip van den Bosch uit groep 8 geschreven. Hij is de winnaar van een dichtwedstrijd onder leerlingen van deze school. Op De Groene Alm Op vrijdag 7 februari 2014 werd voor de katholieke basisschool Op De Groene Alm in de wijk Hoge Weide in Leidsche Rijn het nieuwe schoolgebouw officieel geopend. De genodigden hebben genoten van een swingend optreden van de kinderen, waarbij zij luid meezongen met de rap ‘Op De Groene Alm is een Topschool’. Op De Groene Alm telt zeventien lokalen, heeft een eigen gymzaal, een peutercentrum, buitenschoolse opvang en een ouderlokaal. In het nieuwe gebouw is plaats voor ongeveer 400 leerlingen. Met ingang van het komende schooljaar zal de Eben-Haëzerschool uit Oog in Al hier tijdelijk onderdak vinden. Deze basisschool moet plaatsmaken voor de nieuwe fietsbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal en is in afwachting van een nieuw gebouw in Leidsche Rijn Centrum.
Op Dreef Bijna op dezelfde plaats als het oude schoolgebouw aan de Dianadreef staat nu een nieuw, modern schoolgebouw. Op 31 januari 2014 werd officieel met een aantal leerlingen van de school, een nieuw Op Dreefnaambord onthuld. De school telt tien schoollokalen, twee speellokalen een ouderlokaal en twee lokalen voor de voorscholen Merlijn en Tinkerbel. 5
STIP VSO Passend onderwijs in passende huisvesting Op vrijdag 1 november 2013 opende wethouder Jeroen Kreijkamp officieel het nieuwe schoolgebouw van STIP VSO aan de Europalaan, door samen met leerlingen een speelkunstwerk te onthullen. STIP staat voor: Samenwerkend Talentgericht Individueel Praktisch onderwijs en biedt Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) aan zeer moeilijk lerende kinderen van twaalf tot en met twintig jaar. De school is een aanwinst voor de regio en landelijk gezien uniek. Door slimme samenwerking en expertise onder één dak kan extra zorg en op maat gesneden onderwijs geboden worden. STIP VSO is een samenwerking tussen de openbare Herderschêeschool en de protestants-christelijke Wilhelminaschool, sinds kort samengevoegd met de Rafaëlschool. Op dit moment volgen 320 leerlingen onderwijs bij STIP VSO. Het gebouw en de faciliteiten bieden de mogelijkheid te groeien naar zo’n 400 leerlingen. De samenwerking biedt als belangrijkste voordeel dat STIP VSO als enige school in Midden-Nederland de schaal heeft voor een compleet aanbod van opleidingen met bijhorende praktijklessen op drie niveaus. Elk niveau is ondergebracht op een eigen verdieping en herkenbaar aan een eigen kleur. Ook op het schoolplein, dat ontworpen is door kunstenaar Krijn de Koning, spelen kleuren een belangrijke rol. Het is als eerste schoolplein in Nederland volledig ingericht volgens de principes van 'Beweegwijs', dat uitgaat van een gestructureerde opbouw en ontwikkeling in spel en bewegen.
Dr. Bosschool Op donderdag 31 oktober 2013 werd de eerste paal geslagen voor de ingrijpende verbouwing van de Dr. Bosschool aan de Nolenslaan. Het dak wordt een stukje opgetild om een derde verdieping te maken. Het karakter van het gebouw, dat in de jaren vijftig van de vorige eeuw werd gebouwd, blijft behouden. Een technisch hoogstandje! De school gaat van elf naar 21 leslokalen, er komen twee speellokalen, een ruimte voor de voorschool en de buitenschoolse- en peuteropvang én een nieuwe gymzaal.
Voortgang in 2014 In 2014 werden al twee scholen geopend: basisscholen Op Dreef in Overvecht en Op De Groene Alm in Leidsche Rijn. En er zijn twee scholen gestart met de (ver)bouw: De Kleine Dichter in Dichterswijk en De Oase in Leidsche Rijn. Ten slotte is ook in Overvecht, Gagel Noord, de planontwikkeling gestart voor de locatie Beiroetdreef. In 2014 worden de volgende opleveringen verwacht. Hieronder een overzicht: Luc Stevens
opening school, 5 maart
Marco Polo (Hart van Zuid)
eerste paal, 11 maart
Het Rotsoord
start houw, 17 maart
Joannes XXIII
start bouw voorjaar
Marcusschool
oplevering voorjaar
Gerrit Rietveld College
opening school, 25 juni
Cereolfabriek/St. Dominicus
oplevering zomer
Dr. Bosschool
oplevering najaar
JazzSingel
oplevering najaar
6
Wist u dat…
•
er vanaf 2010 tot nu toe 175 wijkberichten verspreid zijn om omwonenden van schoolgebouwen te informeren over werkzaamheden, met een totale oplage 93.000?
•
in Leidsche Rijn nog vier schoolgebouwen opgeleverd worden: De Oase, JazzSingel, Hogerweide en Leidsche Rijn Centrum
• • •
twintig schoolgebouwen ook een monument zijn
• •
Utrecht tot vorig jaar in totaal ruim 300 miljoen euro investeerde in de Masterplanprojecten
•
de bevolking van Utrecht, in tegenstelling tot de regio, groeit tot 2020 met 9% en daarna nog met 12% tot 2030?
elk basisschool in Utrecht inmiddels een inpandig speellokaal heeft wethouder Onderwijs Jeroen Kreijkamp in zijn vierjarige ambtsperiode al 34 scholen geopend heeft
als alle Masterplannen, inclusief Leidsche Rijn, klaar zijn, in Utrecht 400 miljoen euro geïnvesteerd is in nieuwe en verbeterde schoolgebouwen met een goed binnenklimaat
Colofon Uitgave
Fotografie
Gemeente Utrecht,
Medewerkers Gemeente Utrecht
Utrechtse Vastgoed Organisatie Teksten en redactie Medewerkers gemeente Utrecht Meer informatie Website: www.utrecht.nl/masterplanonderwijs Email:
[email protected] Telefoon: 030 - 286 26 02 Volgende Nieuwsbrief verschijnt juli 2014.