West-Friesland pakt de problematiek van alcohol- en drugsgebruik bij zijn jeugd aan in het project Jeugd, Alcohol en Drugs. Hierin werken de negen West-Friese gemeenten samen: Andijk, Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Medemblik, Koggenland, Opmeer, Stede Broec en Wervershoof. In 2007 sloten zij met het ministerie van Binnenlandse Zaken een convenant. Daarin zijn wederzijdse af spraken gemaakt over alcoholmatiging en veiligheid. In juni 2009 is een vervolgovereenkomst gesloten. Bij het project zijn behalve de negen West-Friese gemeenten en het ministerie van Binnenlandse Zaken de volgende partijen actief betrokken: de provincie Noord-Holland, GGD Hollands Noorden, Brijder Verslavingszorg, GGZ Noord-Holland-Noord, Politie Noord-Holland Noord en Openbaar Ministerie. Het project wordt begeleid door het Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord.
Dronkaards en jongeren onder Zin in een de 16 komen gemakkelijk aan feestelijk alcohol drankje? Jongeren onder de 16 kunnen makkelijk aan alcohol komen op locaties waar drank wordt verkocht. In horecagelegenheden wordt aan dronken klanten gewoon doorgeschonken. Dat zijn opmerkelijke conclusies uit twee afzonderlijke recente onderzoeken. Van de wetgeving lijken drankverstrekkers zich niets aan te trekken. De Universiteit Twente heeft onderzocht in hoeverre horecagelegenheden doorschenken aan personen die in kennelijke staat van dronkenschap verkeren. Ook is nagegaan hoe makkelijk jongeren onder de 16 aan alcohol komen. De resultaten liegen er niet om. Bijna drie van de vier pogingen van vijftienjarige mysteryshoppers waren succesvol, hoewel dat wettelijk niet is toegestaan. Bij sportkantines, supermarkten, slijterijen en supermarkten is er de minste kans: bij achtereenvolgens 46, 48 en 49 procent werd om een legitimatie gevraagd. Bij de horeca lukte dit in 93 procent van de gevallen en bij cafetaria’s was dit 74 procent. De resultaten geven de stuurgroep Jeugd, Alcohol en Drugs aanlei1
Lees verder op pagina 9
NIEUWSBRIEF JEUGD, ALCOHOL EN DRUGS
december 2010
ding het onderzoek volgend jaar opnieuw te laten uitvoeren. De stuurgroep wil ook weten wat de drankverstrekkers gaan doen om tot een betere naleving van de wet te komen. Twee professionele acteurs speelden in horecagelegenheden in West-Friesland dat ze dronken waren en bestelden alcohol. In dit
zogenaamde doortaponderzoek (zie artikel hieronder) was het resultaat verontrustend: bij 38 van de 39 bezoeken kon de acteur alcohol krijgen. Slechts bij één bedrijf is de acteur aan de deur geweigerd. ■ Lees meer over het nalevingsonderzoek Niet schenken onder 16 jaar op www.westfrisland.nl.
Doortaponderzoek maakt actie noodzakelijk In september 2010 hebben het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP en Universiteit Twente in opdracht van het project Jeugd, Alcohol en Drugs met acteurs en een observerende onderzoeker een doortaponderzoek uitgevoerd. In hoeverre verstrekt de horeca in West-Friesland drank aan zichtbaar dronken klanten? De Drank- en Horecawet, artikel 20, lid 7 en artikel 21 verbiedt dit. In vier van de 39 horecagelegenheden deed het barpersoneel iets: ze vroegen de acteurs hoeveel ze gedronken hadden, stelden als alternatief een alcoholvrij drankje of eten voor of serveren hun drankje vertraagd. Nergens werd de acteurs geadviseerd niet te gaan autorijden of werd er een bedrijfsleider of ander personeelslid bij gehaald. De onderzoeker en de acteurs hebben alle uitspraken en gedragingen van het barpersoneel gerapporteerd. De algemene indruk is dat het gros van de horecagelegenheden weinig aandacht besteedt aan zeer dronken klanten. Het meeste barpersoneel maakt het niet uit. Een enkele keer kreeg de onderzoeker wel de indruk dat het barpersoneel de acteurs in de gaten hielden. Toch konden die een biertje kopen.
Afspraken met horeca Doortappen is tegen de wet, veroorzaakt gezondheidsschade en leidt tot agressie en overlast in het uitgaansleven. Er zijn allerlei
maatregelen mogelijk om het doortappen tegen te gaan. De onderzoekers doen bijvoorbeeld de suggestie om beter te handhaven, eventueel in combinatie met handhaving op leeftijdsgrenzen. Door het inzetten van buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) en in samenwerking met de politie kan de overlast in kroegen en op straat worden aangepakt. In een convenant met de horeca kan de regio afspraken maken over omgevingsfactoren, prijsacties, trainingen van barpersoneel en doorschenken.
Barkeepers belangrijk Van de jongeren van 10 tot 15 jaar drinkt een kwart naar eigen zeggen in een discotheek en een vijfde in een café, restaurant of op een terras. Van de jongeren van 16 tot 23 jaar drinkt ruim 60 procent in discotheken en ruim 70 procent in een café, restaurant of op een terras. Bij het doorschenken speelt het barpersoneel een grote rol. Het beter trainen van barkee-
Hoge maatschappelijke kosten Als alcohol beschikbaar is voor jongeren, drinken die meer. Doortappen draagt bij aan die beschikbaarheid. Er is een overtuigend verband tussen alcoholgebruik en gezondheid en tussen drinken en agressie. Dronkenschap is verreweg de meest voorkomende aanleiding voor het ontstaan en escaleren van uit-
gaansgeweld. De maatschappelijke kosten door alcoholgebruik in Nederland zijn voor het laatst onderzocht in 2001. De geschatte kosten zijn 2,6 miljard euro. Ruim een derde is toe te schrijven aan misdrijven en overtredingen (841 miljoen) en gezondheidszorg (115 miljoen).
2
pers is dan ook een aanbeveling. Zo doen ze meer kennis op over de wet en over het signaleren van (overmatig) alcoholgebruik. Ook leren ze beter omgaan met beschonken bezoekers. WestFrisland en Horeca Nederland moeten hier samen naar kijken, zeggen STAP en Universiteit Twente. Laat de regio bij de Voedsel- en Warenautoriteit (VWA) de noodzaak van het controleren op doorschenken benadrukken, eventueel in samenhang met de controle op leeftijdsgrenzen. Bij wijze van uitzondering (vanwege de noodzaak), kan de regio bovendien boa’s inzetten om op korte termijn wat aan het probleem te doen. Ook op straat kan worden gecontroleerd (bijvoorbeeld door de politie) op openbare dronkenschap, overlast en rijden onder invloed na afloop van kroegbezoek. De politie kan steekproefsgewijs (vrijwillige) blaastesten inzetten bij een vermoeden van dronkenschap. Daarnaast kunnen met ondernemers van evenementen en feesten, jongerencentra en sportkantines afspraken worden gemaakt over het inzetten van blaastesten. De regio kan er tevens voor kiezen bestuurlijk te handhaven op basis van door de VWA opgemaakte boeterapporten tegen vergunninghouders. Er zijn al gemeenten die werken met een specifiek stappenplan, waarbij eerst wordt gewaarschuwd, maar bij herhaling uiteindelijk de Drank- en Horecavergunning wordt ingetrokken.
Onderlinge samenwerking Omdat concurrentie een verstorende factor kan zijn, is het belangrijk dat alle horecagelegenheden samen meewerken aan een integrale aanpak, beveelt het onderzoek aan: iedere gemeente stelt met de lokale horeca een gezamenlijk convenant op, met afspraken over onder andere training van het barpersoneel, prijsacties en doorschenken. De gemeenten kunnen een faciliterende rol vervullen. In een convenant kunnen bovendien afspraken worden gemaakt over omgevingsfactoren. Wanneer weinig zitplaatsen aanwezig zijn, het erg warm is en de muziek hard staat, drinken klanten meer alcohol. Ook alcoholreclame
Percentage succesvolle aankooppogingen per soort verkooppunt Horeca- Aantal Naleving Naleving (%) gelegenheid bezoeken Disco, dancing, 16 0 0% danskroeg, populaire kroeg Eetcafé, bar-restaurant 5 0 0% Buurtkroeg, stadscafé, 17 1* 6% dorpskroeg Totaal 39 1 3% * De acteurs werden aan de deur geweigerd
is een factor. Die kan terughoudender, constateren de onderzoekers. ‘Wat te denken van een bord dat we aantroffen, met daarop: half bezopen is een gebrek aan doorzettingsvermogen? Een kroeg moet jongeren niet aanzetten tot het overmatig drinken van alcohol.’ Een andere afspraak die met de horecabranche gemaakt kan worden is het gezamenlijk verlagen van de prijs van non-alcoholische dranken, zodat deze altijd goedkoper zijn dan alcoholische dranken.
Wat te denken van: half bezopen is een gebrek aan doorzettingsvermogen? Publiek draagvlak is noodzakelijk om het beleid effectief te laten zijn. De boodschap dat doorschenken gezondheidsschade en overlast veroorzaakt, moet worden gecommuniceerd naar de doelgroep (horecaondernemers) en het publiek. Het blijft belangrijk dat er wordt gewerkt aan de beïnvloeding van normen vanuit de thuissituatie, vanuit school en wellicht ook gericht op bepaalde bedrijven die relatief veel jongere werknemers in dienst hebben die mogelijk tot de doelgroep zouden kunnen behoren. ■
Kijk op pagina 6 voor het interview over het onderzoek met Joris van Hoof van Universiteit Twente. Kijk op www.westfrisland/feiten en cijfers voor het hele onderzoek. 3
Leerlingen met Alcohol NEE contract op bezoek bij burgemeesters Ondertekenaars van Alcohol NEE contracten in Drechterland en Hoorn zijn bij hun burgemeester op bezoek geweest. De brugklassers hadden een cd-bon gewonnen, als beloning voor het bespreken en ondertekenen van het contract met hun ouders.
DOELSTELLING
‘Ik vind dit een heel goede actie en ik ga erop letten dat mijn dochter het volhoudt’, vertelt een moeder uit Drechterland. ‘Ouders weten meestal wel wat de gevaren van drugs zijn, maar niet echt van alcohol. Het is een echte eyeopener.’ Voor ouders is het contract een goede manier om het onderwerp met hun kinderen aan te snijden als ze naar de brugklas gaan. In Hoorn waren meer dan honderd ondertekenaars. Burgemeester Onno van Veldhuizen ontving de winnaars van een cd-bon op het stadhuis. Verschillende gemeenten in West-Friesland sturen jaarlijks alle kinderen die vanaf september naar de middelbare school gaan, een brief van hun burgemeester. Bij de brief zit een Alcohol NEE contract. Het contract kan getekend worden door zowel het kind als de ouder/verzorger. Doel van het contract is dat brugklassers en hun ouders praten over het in aanraking komen met alcoholgebruik op
de middelbare school en met hun (nieuwe) vrienden. Daarnaast kunnen ze met het invullen van het contract een cd-bon winnen. ■
Burgemeester Onno van Veldhuizen: ‘In Hoorn stijgt het aantal getekende contracten. Dit lijkt de trend in heel WestFriesland te zijn. Het gaat dus goed.’
Burgemeester Rob van der Riet van Drechterland: ‘Geweldig dat dit jaar 70 brugklassers het contract getekend hebben, twee keer zoveel als vorig jaar.’
De doelen van het convenant Zowel de minister van Binnenlandse Zaken als de negen gemeenten willen eind 2010 het volgende bereikt hebben:
• • • •
De overmatige consumptie van alcohol door 10- tot 23-jarigen is 5 procent lager. 5 procent minder jongeren in de leeftijd van 10 tot 23 jaar drinken. De leeftijd waarop jongeren voor het eerst alcohol drinken is niet gedaald. Jongeren geven 5 procent minder overlast.
4
Oproep aan minister Schippers: ‘Geef ons meer bevoegdheden’ Onno van Veldhuizen, voorzitter van de stuurgroep Jeugd, Alcohol en Drugs, heeft samen met andere bestuurders van 150 gemeenten een brief gestuurd aan minister Schippers van Volksgezondheid. Hierin vragen zij om meer en vergaande bevoegdheden om alcoholproblemen onder jongeren aan te pakken. Ook wordt een snelle aanpassing van de Drank- en Horecawet gevraagd. ‘We lopen tegen grenzen op’, schrijft Van Veldhuizen, burgemeester van Hoorn, samen met andere burgemeesters en wethouders namens de gemeenten van diverse alcoholmatigingsprojecten.
n dat jongeren shoppers tonen aa ry te ys M 2. or de l kunnen le problemen is do gemakkelijk alcoho ar ja 15 n va Een aantal crucia lossen. een van de moment niet op te dat de supermarkt en n pe ko gemeenten op dit apaciwaar dat geaan handhavingsc jkste plekken is ri ng la be Vooral het gebrek rbeeld echter geen ijkheid om bijvoo supermarkt heeft e D t. ur be teit en de onmogel lijvende ing te hebben en tot niet-vrijb en Horecavergunn nk ra D met supermarkt punten Daarmee is de en, zijn grote knel te handhaven valt. p ro aa w afspraken te kom : izen wetsvoorstel . Onno van Veldhu e machteloos. Het nt ee m ge in de lokale aanpak met alcoholverorm geholpen zijn mogelijkheid om de t ed bi ‘Onze inzet zou en , ge ar drie keer de kale bevoegdheden s die binnen één ja er kk re st een aantal extra lo landegenegeerd, een ere en eenduidige sgrenzen hebben jd ti ef le steund door held e lang sluiten van en richtlijnen. Al tie op te leggen: nc sa a tr ex lijke maatregelen stellen een periode van e wijzigingsvoor holafdeling voor co al de tijd klaarliggend e di aalf Horecawet hebben k tot maximaal tw minimaal één wee voor de Drank- en werat een preventieve weken. Hiervan ga in zich.’ hoog king uit. Leeftijdsgrens om toezicht organimeenten zelf het e ge ot t gr aa n L 3. va ik ru eb drankg ing. De nieuOm het overmatig zorg voor financier en jn n zi , re en se ed bi te d het hoof op de naleving groepen jongeren legt het toezicht : et ng w la e be w t oo gr n egelen va awet geheel bij de volgende maatr Drank- en Horec : de op n ko va er lv ho co al ns voor t op de finan1.Eén leeftijdsgre eente, zonder zich m ar ja ge 16 de ns re sg jd leefti toe is dat de taak 18 jaar. Nu is de g daarvan. Tot nu 18 in en er ci k an dr e nd oude de Voedsel- en voor zwakalcoholh landelijk opereren e de ch is n ed va m de et M ciank. e daarvoor in capa di jaar voor sterke dr t, ei rit to Au len vo d War is dat onderschei erust. Het aantal inzichten van nu voldoende is toeg t ef on he it te ik ru eb lg ho s . Alco l sterk toenemen al za s strekt onhoudbaar le ro nt co e e ks ijk lij jaar voor de lichamel icht organiseren. nadelige gevolgen nten zelf het toez ui ee br m ge ge de n va id ndhe en geestelijke gezo op vergroot de kans kende jongeren en t het re leeftijd. Ook leid verslaving op late te. Van Veldhuizen vraagt met de andere burgede openbare ruim vaak tot overlast in meesters en wethouders aan de minister dat het wetsvoorstel op korte termijn in procedure wordt gebracht, waarbij de hiervoor genoemde onderdelen worden betrokken.
5
INTERVIEW
‘Een rijschoolhouder zet toch ook geen zestienjarige achter het stuur?’ Joris van Hoof, communicatiewetenschapper aan de Universiteit Twente, houdt zich bezig met de onderzoeksmethode waarbij mystery guests worden ingezet. ‘Op een andere manier kun je het gedrag van bijvoorbeeld barkeepers niet onderzoeken.’ uitnodigende omgeving. Volwassenen, onder wie ook verkopers, moeten de jeugd beschermen.’
In West-Friesland zijn zulke onderzoeken gedaan naar leeftijdscontrole en doorschenken aan dronken klanten. Het personeel weet niet dat de klanten acteurs zijn. Is dit een nieuwe methode? ‘In het buitenland bestaat dit type onderzoek al langer. De Universiteit Twente en STAP (Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid) hebben de methode naar de Nederlandse situatie ‘vertaald’ en voor ons land wetenschappelijk betrouwbaar gemaakt. Landelijk is de methode wat doortappen en leeftijdscontrole aangaat, (nog) niet gehanteerd. Kort geleden is op deze wijze onderzoek gedaan in Zuid-HollandZuid, met een slechte score. WestFriesland is de tweede regio, met vergelijkbaar resultaat.’
Is de methode wel ethisch? De barkeepers weten van niets. ‘De horeca moet zich aan de wet houden. De branche zelf heeft via zelfregulering regels opgesteld om verantwoordelijk met de jeugd om te gaan. Kijk, een peuterspeelzaal neemt geen te jonge kinderen aan, een rijschoolhouder zet niemand van zestien achter het stuur, dus moet een fatsoenlijke horeca-exploitant geen alcohol schenken aan iemand onder de 16 of aan iemand die zichtbaar dronken is… Het is juridisch en ethisch verantwoord wat we doen, omdat we anders niet achter de waarheid komen
Is de methode representatief? ‘Ja. Eigenlijk weten we al dat de resultaten in de eerste paar gelegenheden waar we komen, overeenkomen met de hele rest. Dat blijkt dan wetenschappelijk te kloppen. Het is wel zo dat we de opdrachtgever aanraden de metingen te herhalen, om te zien of er verbeteringen zijn. Want daar gaat het natuurlijk om.’
en het doel goed is. We infiltreren niet, we houden niemand voor de gek, lokken niet uit, nee, we observeren alleen en doen dat in het publieke domein.’
Hoe weet je of de acteurs niet door de mand vielen? ‘In de horecagelegenheid zijn behalve de acteurs ook onderzoekers zelf, als klanten. Die gaan na afloop met de barmedewerker in gesprek. Zo van: nóu, díe had ‘m om! Dan zegt de barkeeper dat hij dat wel heeft gezien. Wanneer hij dan toch een drankje verkocht heeft, is dat niet zo best. We kijken ook naar meer factoren, zaken die tot drinken aanzetten, zoals reclame en prijsacties. De branche zegt als geheel terughoudend te willen zijn. De werkelijkheid is anders. Van jongeren zelf kun je niet vragen om minder te drinken in een 6
Maar tegen die tijd is de methode toch bekend? De horeca kijkt wel uit! ‘Stel je voor dat de horeca dan zo op zijn hoede is dat men zich aan de regels houdt. Doel bereikt, zou je kunnen zeggen. In elk geval is in de praktijk bewezen dat bij winkels het schrikeffect van bijvoorbeeld een boete na drie maanden weg is.’
Maar dan ebt bij de horeca dat effect toch ook weg? ‘Het heeft effect als ook andere maatregelen worden getroffen, die in het onderzoeksrapport door STAP worden aangedragen. Als de handhavers maatregelen treffen, de pakkans vergroten en daar in de publiciteit ook veel ruchtbaarheid aan geven, zal er resultaat zijn. En alles natuurlijk in combinatie met andere zaken, zoals een competente branchevereniging die haar verantwoordelijkheid neemt.’ ■
Eerste effecten toegangstijd horeca zichtbaar Momenteel wordt onderzoek gedaan naar de effecten van het vervroegen van de toegangstijd voor horecagelegenheden. Onderzoeksbureau I&O Research uit Hoorn biedt het rapport met de definitieve resultaten in januari 2011 aan de stuurgroep Jeugd, Alcohol en Drugs aan. Er zijn voorlopige resultaten van een tussenmeting in oktober. Jongeren zijn eerder de horeca binnen en daarna eerder thuis. Er is minder uitgaansgeweld. Het indrinken neemt niet af en ook wordt niet minder gedronken. Kort voordat de toegangstijden aangepast werden, in december 2009, hebben de gemeenten een nulmeting laten uitvoeren om de situatie vóór de maatregel in kaart te brengen. In december 2010 worden de effecten van de vervroeging van de toegangstijd onderzocht. In oktober 2010 is een tussenmeting gedaan. Daaruit komen enkele voorlopige resultaten naar voren.
Uitgaan binnen de regio Zoals verwacht zijn bezoekers van uitgaansgelegenheden – vooral jongeren – gemiddeld eerder binnen. Jongeren zijn gemiddeld ook eerder thuis dan driekwart jaar geleden. De overlast die inwoners ondervinden van het uitgaanspubliek is in vergelijking met eind 2009 gedaald. Dit gegeven loopt parallel met de trend van een afnemend aantal uitgaansincidenten die de politie in de afdeling
De Koggen (Medemblik, Enkhuizen, Drechterland, Koggenland, Opmeer, Stede Broec, Wervershoof en Andijk) eveneens constateert. Het vooraf gevreesde effect dat horecabezoekers uitwijken naar uitgaanscentra buiten de regio is niet opgetreden. Net als in 2009 gaan de West-Friezen in meerderheid in de eigen woonplaats uit. Als men kiest voor een andere plaats is dat meestal binnen WestFriesland. Wat betreft het uiteindelijke doel, het terugdringen van het indrinken, is (nog) geen effect te constateren. Het aantal jongeren dat vóór het uitgaan alcohol drinkt, is niet veranderd. Ook het gemiddeld aantal gedronken glazen lijkt gelijk aan de situatie in december 2009. ■
Kijk voor meer informatie op www.westfrisland.nl.
Chat mee op checkChat.nl Jongeren tussen 12 en 23 jaar die anoniem met anderen en professionals over problemen willen chatten, zijn iedere dinsdagavond tussen 19.00 uur en 21.00 uur welkom. Zij kunnen terecht met vragen over bijvoorbeeld somberheid, angst, piekeren, onrust, onzekerheid, je alleen voelen, balen, je schamen, gepest worden. Er zitten hulpverleners klaar, die weten wat ze met zulke vragen en problemen moeten doen en goed kunnen adviseren.
CheckChat is niet bedoeld voor jongeren in een crisis of een levensbedreigende situatie. In dat geval moeten zij zo snel mogelijk telefonisch contact opnemen met de eigen huisarts of de huisartsenpost. Checkchat wordt sinds het schooljaar 2009-2010 verzorgd door Stichting De Praktijk, vanaf 1 januari 2010 samen met GGZ Noord-Holland-Noord. ■
7
INTERVIEW
‘Verstop je problemen niet’ Anders dan veel leeftijdgenoten had Kees Peerdeman geen grote vriendenkring in zijn geboortedorp. Uitgaan deed hij zelden. Alcohol interesseerde hem niet. Drugs waren al helemaal uit den boze. Toch: ‘Ze zeggen dat West-Friezen niet gauw hun problemen uiten. Wat dat betreft blijk ik wél een typische West-Fries te zijn.’
Kees (24) heeft in zijn jeugd een angststoornis ontwikkeld, waarover hij aanvankelijk niet durfde praten. Dat is nu anders. Vorig jaar studeerde hij aan de Design Academy Eindhoven af met een boek over zijn psychische problemen. In Isolatie verwoordde en verbeeldde hij zijn angsten. Het trok de aandacht. ‘Het is bijna uitverkocht, maar ik ga wel een digitale versie online zetten. Het blijkt dat veel mensen er iets aan hebben. De GGZ Noord-Holland-Noord gebruikt het bijvoorbeeld om het gesprek met jongeren over het taboe op psychische problemen op gang te helpen.’
den in de loop van de tijd, vergezeld van fysieke klachten: een hart dat op hol sloeg, ademhalingsproblemen. En die vergrootten op hun beurt de angst. Al die tijd vertelde hij niemand iets. De gevoelens waren te moeilijk om onder woorden te brengen.
Paniek Kees ging als kind zijn eigen weg. Hij koos voor een middelbare school in Hoorn en niet dichterbij huis. Hij liet zijn haar lang groeien en paars verven. Ontdekte de punkmuziek. ‘Ik wilde mijn wereld groter maken.’ In het dorp had hij één goede vriend. Vanaf de basisschool deelden ze een interesse in stripboeken en muziek. ‘Eén vriend is genoeg om niet eenzaam te zijn. Ik zag dat veel vriendschappen louter gebaseerd waren op het feit dat men in hetzelfde dorp woonde. Niets mis mee, maar of je dan echt vertrouwelijk kunt zijn?’ Kees was altijd al een piekeraar, maar als veertienjarige overviel hem van het ene moment op het andere de irrationele angst dat hij doodging. Meer paniekaanvallen volg-
Na een flinke aanval op school kreeg zijn omgeving door dat er iets mis was. ‘Ik bleek lichamelijk gezond, maar het slechte nieuws was dus dat het tussen mijn oren zat.’ Hij ging naar een psycholoog. De diagnose was dat hij leed aan een angststoornis, met daarbij hypochondrie en pleinvrees. ‘Als ik een onschuldig bultje voelde, dacht ik meteen dat ik kanker had. Ik durfde niet naar buiten en dus ook niet naar school.’ 8
‘Het hoeft niet weg’ Peerdeman had de kracht, gesteund door zijn omgeving, om zelf uit de problemen te komen. ‘Ik wilde per se geen medicijnen en heb mezelf op enig moment flink toegesproken. Ik ben mijn pleinvrees gaan bestrijden door eerst kort en vervolgens steeds wat langer naar buiten te gaan. Het werkte. Het was ook wel nodig, want op school ging het minder goed.’ Hij ontdekte dat hij lang niet de enige was met zijn angststoornis. ‘Zolang je je probleem voor jezelf houdt, weet je dat niet.’ Nu staat hij weer op zijn benen, al is zijn probleem niet verdwenen. ‘Ik heb het echter meer onder controle. Ik heb geleerd het te accepteren als deel van mijn persoonlijkheid. Het hoort blijkbaar bij me. Het hoeft ook niet weg.’ Door zijn boek te maken, heeft Kees zijn persoonlijke geschiedenis gekoppeld aan problemen die in West-Friesland spelen. ‘Een klein, persoonlijk project kan dus een grote weerklank hebben. Ik probeer op mijn eigen manier een steentje bij te dragen aan het verminderen van het stigma rond psychische problemen. Het is vooral belangrijk dat er ruimte is om te kunnen praten over gevoelens. Daarop mag geen taboe rusten.’ Meer over het boek Isolatie en Kees Peerdeman: www.keespeerdeman.nl ■
Alcoholvrije cocktails voor de feestdagen 8 cl. grapefruitsap 8 cl. ananassap 2 cl. kokossiroop 1 cl. grenadinesiroop 2 cl. room Zo maak je het: 1. Doe alle ingrediënten behalve het schijfje citroen met 4 ijsblokjes in de shaker. Sluit de shaker en schud het geheel ongeveer 15 seconden krachtig door elkaar. 2. Giet de inhoud van de shaker door een barzeef in het glas op 2 à 3 ijsblokjes en serveer met een rietje. Decoratietip Steek 2 ananasblaadjes op een cocktailprikker en dan afwisselend cocktailkersjes en plakjes banaan (bedruppel de laatste van tevoren met wat citroensap). Leg de vruchtenspies op de rand van het glas.
Cinderella (romig), voor 1 glas
Koffie-coke, voor 10 glazen 20 ijsblokjes 1 dl koude sterke koffie Coca-Cola gembersiroop Zo maak je het: 1. W ikkel de ijsblokjes in een schone droogdoek en sla ze met een hamer kapot. 2. Verdeel het ijsgruis en de koffie in hoge glazen. 3. Vul elk glas aan met Coca-Cola en een scheutje gembersiroop.
‘Wel eens spijt van laatste paar drankjes’ Leerlingen van SG Copernicus maakten op 3 november in jongerencentrum Manifesto in Hoorn de voorstelling Proof! mee. Ook aanwezig was Sascha Baggerman, gedeputeerde van Noord-Holland. Het Amsterdamse Theatergezelschap De Nieuwe Lichting zette een aantal scènes op de planken waarin de rol van alcohol en groepsdwang de rode draad was. Na afloop, onder het genot van een alcoholvrije cocktail, praatten de leerlingen over hoe zij daar tegenover stonden. Uitspraken: ‘Als je nog jong bent, is populariteit belangrijk. Het is dan moeilijker om tegen anderen in te gaan.’ ‘We weten dat alcohol hersenschade toebrengt.’ ‘Wijn en bier zijn veel minder riskant dan sterke drank.’ ‘Ik wil echt niet kotsend in de goot liggen, maar heb wel eens spijt van die laatste paar drankjes.’ ‘Als ik hulp nodig heb, ga ik eerst naar mijn vrienden, daarna naar mijn ouders.’ En: ‘Kom óp zeg, zoek een leven. Je hoeft niet per se dronken te worden om het gezellig te hebben.’ ■
9
Nick was de winnaar van de theaterquiz die bij de voorstelling hoorde. De prijs: een vrolijk pakketje condooms. ‘Ik heb ze nu nog niet nodig, maar ik bewaar ze tot het zover is’, was zijn nuchtere commentaar.
www.westfrisland.nl De website van het project Jeugd, Alcohol en Drugs in West-Friesland www.alcoholinfo.nl Onderdeel van de landelijke alcoholmatigingscampagne ‘Voorkom alcoholschade bij uw opgroeiende kind’, in opdracht van de overheid uitgevoerd door het Trimbosinstituut www.dgsg.nl Onderwijspreventieprogramma over alcohol, roken en drugs, opgezet door het Trimbos-instituut www.trimbos.nl Website van landelijk instituut voor GGZ-zorg
COLOFON
HANDIGE LINKS
Websites voor informatie of verwijzing
De nieuwsbrief wordt u aange boden door het Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord in opdracht van de stuurgroep Jeugd, Alcohol en Drugs. Samenstelling en eindredactie Christa van Hees Paul Horsmans Tekst Mirjam Scholten Teksten, Zwaag Vormgeving The Image Firm, Enkhuizen Foto’s Henk de Weerd, Hoorn Peter Jonker, Hoorn
www.brijder.nl Website van verslavingszorgorganisatie Brijder www.ggdhollandsnoorden.nl Website van de GGD in het gebied van het project Jeugd, Alcohol en Drugs www.alcoholpreventie.nl Website van STAP, Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid, onafhankelijk kennisinstituut dat zich inzet voor effectief alcoholbeleid en voor publieke bewustwording van de gezondheidsrisico’s van alcohol www.alcoholzwangerschap.nl www.uwkindenalcohol.nl www.vroegopstap.nl Website van actiegroep voor vroegere horecasluitingstijden www.polikliniekjeugdenalcohol.nl Website ontwikkeld door de pilotziekenhuizen
10
Projectleiding Simon Dijkstra 06 55706705
[email protected] Voor meer informatie en het ontvangen van de nieuwsbrief: Projectsecretariaat, Geertje Paaij 06 21809295
[email protected]
Website www.westfrisland.nl
