Nieuwsbrief 1-2012 cultuureducatie 058 Inleiding In Leeuwarden wordt gebouwd aan een nieuw model van cultuureducatie in de vorm van “de Netwerkorganisatie”. In de afgelopen weken is achter de schermen al hard gewerkt aan de uitgangspunten voor die nieuwe organisatie. Maar voor ons gevoel zijn we dinsdag 27 maart pas echt van start gegaan. Op die dag hebben we in drie verschillende sessies een groot deel van de huidige en toekomstige partners geïnformeerd over wat er tot nu toe is gedaan en wat we de komende maanden van plan zijn te gaan doen. Deze eerste nieuwsbrief geeft de highlights van wat er die dag is besproken. De nieuwe organisatie is een blanco vel waarop de eerste contouren nu zichtbaar worden. Deze nieuwsbrief weerspiegelt die fase: nog geen naam en nog geen mooie huisstijl. Dat blijft natuurlijk niet zo. De volgende nieuwsbrief zal er anders uit zien. Zo laten we de nieuwsbrief meeontwikkelen met de nieuwe organisatie.
Terugblik Op 30 januari 2012 heeft de raad een motie aangenomen, die de basis vormt van de Netwerkorganisatie. In de motie geeft de raad, kort samengevat, de opdracht om een kleine zelfstandige netwerkorganisatie op te zetten die vraag en aanbod op het gebied van cultuureducatie bij elkaar moet brengen. Het aanbod moet voor 1 juli aanstaande gereed zijn en via een website voor het publiek toegankelijk. De organisatie moet per 1 september 2012 operationeel zijn. Vanaf 30 januari tot nu is hard gewerkt aan de uitgangspunten van deze Netwerkorganisatie. Wat zijn de kenmerken van de Netwerkorganisatie? De Netwerkorganisatie is een kleine, onafhankelijke en flexibele centrale organisatie, die stimuleert en regisseert om een zo compleet als mogelijk aanbod van cultuureducatie door verschillende aanbieders te realiseren. De netwerkorganisatie werkt vraaggestuurd, bewaakt de kwaliteit, maar is zelf geen uitvoerder van cultuureducatie. De netwerkorganisatie functioneert als een zelfstandige organisatie en zal gevestigd zijn op een centrale locatie in de stad.
Dit betekent dus dat de organisatie geen onderdeel is van de gemeente Leeuwarden, maar een zelfstandige rechtspersoon is met een eigen bestuur. Alle culturele partners, die dat wensen, sluiten zich aan bij deze onafhankelijke organisatie en leveren in gezamenlijkheid het culturele aanbod van de stad. In beeld:
Voor wie is de Netwerkorganisatie? Het bijzondere van de Netwerkorganisatie is dat de klanten bestaan uit zowel afnemers van cultuureducatie als uit aanbieders van diezelfde cultuureducatie. De Netwerkorganisatie heeft verschillende soorten partners:
Wat is de rol van de Netwerkorganisatie in de vier fasen van cultuureducatie? Een belangrijke taak van de Netwerkorganisatie is het bewaken van de kwaliteit van cultuureducatie en het handhaven van de doorlopende leerlijn.
1. Aanbodpartners: • Culturele instellingen (subsidie) • Culturele organisaties (commercieel) • Verenigingen • Culturele ZZP verbanden • Culturele ZZP individueel
Hiervoor biedt de organisatie specifieke ondersteuning in de vier fasen van cultuureducatie:
2. Afnamepartners: • Inwoners van Leeuwarden • Scholen (co-ontwikkeling) • Kinderdagverblijven 3. Ontwikkelpartners: • Gemeente Leeuwarden • Culturele instellingen • Culturele organisaties • Verenigingen • ZZP’ers • Fries Uitburo 4. Financieringspartners • Gemeente Leeuwarden • Fondsen • Andere overheden • Particuliere bronnen Wat zijn de doelen van de Netwerkorganisatie? Het opzetten van de Netwerkorganisatie is niet een doel op zich. Het is een middel om tot iets te komen. Door middel van de Netwerk organisatie willen we het volgende bereiken:
Wat gebeurt er nu? Interne ambtelijke werkgroepen Vanaf februari 2012 zijn al een aantal interne ambtelijke werkgroepen bezig om de opbouw van de nieuwe organisatie mogelijk te maken. Kwartiermaker Kwartiermaker Henry de Boer bouwt, samen met de partners, in de komende vijf maanden de nieuwe netwerkorganisatie (organisatievorm, werving & selectie medewerkers, naam, huisvesting, huisstijl, website etc.) Werkgroep Organisatie De werkgroep Organisatie bestaat uit een aantal directeuren van verschillende culturele instellingen. Deze werkgroep denkt met de Kwartiermaker mee over bestuurlijke en organisatorische kwesties. Werkgroep Inhoud Deze werkgroep bestaat uit medewerkers cultuureducatie van verschillende culturele instellingen. Zij werken samen aan het aanbod in fase 1 en 2 en de doorgaande leerlijn naar fase 3 en 4. Contact met 40 scholen in Leeuwarden Via de reguliere overleggen zijn wij in contact met 40 basisscholen. We willen dit contact uitbreiden en het resultaat versnellen. Daarom worden aparte bijeenkomsten georganiseerd in samenwerking met de sector Jeugd en Onderwijs.
Contact met de ZZP’ers Het eerste contact met de ZZP’ers is op 27 maart gelegd. Dit contact bouwen we nu verder uit door het organiseren van netwerkborrels en door regelmatig overleg met een afvaardiging van de ZZP’ers. Inventarisatie Aanbod Er is inmiddels een inventarisatie gedaan van het aanbod op het gebied van Cultuureducatie in Leeuwarden.
Inventarisatie Huisvesting In de afgelopen twee weken is in de wijken geïnventariseerd welke ruimte beschikbaar is voor cultuureducatie. Het aanbod overtreft onze verwachtingen. Niet alleen is er veel aanbod, maar de aanbieders denken graag mee om cultuureducatie praktisch mogelijk te maken. Eind april is er een overzicht van het huisvestingsaanbod.
Vooruitblik Wat moet er gebeuren om de drie doelen van de nieuwe organisatie te realiseren? Om de drie doelen te realiseren, moeten een aantal dingen worden gedaan. Deze hebben we verdeeld in tien deelgebieden:
zich op fase 1 en 2 van Cultuureducatie. Om de kinderen een waardevolle & blijvende ervaring te bieden, moet de effectiviteit van de Cultuur Coaches worden vergroot. De uitbreiding van 1,0 fte naar 5,7 fte helpt daar enorm bij. Maar we willen ook samen met de scholen cultuureducatie meer integreren in de leerlijn, zodat de opbrengst voor de kinderen groter wordt. Hiermee volgen we de aanbevelingen uit de evaluaties die zowel landelijk als in Leeuwarden hebben plaatsgevonden ten aanzien van de ervaring met de combinatiefunctionarissen in de afgelopen twee jaar. Website en Marketing: Het hebben van een breed aanbod, gedragen door goede aanbieders en cultuurcoaches alleen is niet voldoende. Als Leeuwarders niet weten dat we dit in huis hebben, dan realiseren we alsnog onze doelen niet. Daarom moeten huidige en potentiële afnemers weten welk aanbod er is. Hiervoor is de goede marketing in het algemeen en de ontwikkeling van de website in het bijzonder van cruciaal belang. Op dit vlak zal de nieuwe organisatie nauw samenwerken met het Fries Uitburo.
Aanbod: Allereerst moet een er een breed aanbod zijn van cultuureducatie dat aansluit op elk van de vier fasen. Dit aanbod moet van goede kwaliteit en vraaggestuurd zijn. Aanbieders en Werving & Selectie: Om dit aanbod mogelijk te maken, hebben we aanbieders nodig. Daarnaast hebben we onder andere goede cultuur coaches en een programma manager nodig om fase 1 en 2 mogelijk te maken. De Cultuur Coaches en de programma manager zijn op een paar ondersteunende functies na, de enige werknemers van de nieuwe organisatie. Impact: De Programma Manager en de Cultuur Coaches doen het grootste deel van hun werk op de basisscholen en richten
Netwerkorganisatie, Funding en Huisvesting: Al deze activiteiten moeten worden georganiseerd. Daar hebben we een netwerkorganisatie voor nodig, financiële middelen (funding) en een kleine centrale vestiging van waaruit de netwerk organsatie werkt. Omdat de eerste klap nog altijd een daalder waard is, zijn er drie activiteiten die we doen in de opbouwfase om de netwerkorganisatie in Leewarden meteen op de kaart te zetten. Op 1 juli zal de website en het aanbod worden gelanceerd en op 9 september wordt de Netwerkorganisatie in Leeuwarden gepresenteerd. Het derde project is het realiseren van een Cultuurbus.
Wat moet wanneer klaar zijn? De 10 deelprojecten zijn samengevoegd in vijf processen. Hieronder is weergegeven wat de belangrijkste deadlines zijn per proces.
Cultuur Coaches bij de start van het nieuwe schooljaar weten wat er gaat gebeuren. Overigens zullen we in april/mei al met de scholen in gesprek zijn over het programma. • Om op 1 juli het aanbod te kunnen doen, moeten de aanbieders die dat aanbod mogelijk maken, uiterlijk eind juni formeel lid zijn van de Netwerkorganisatie. JULI: • Op 1 juli is het moment dat we ons voor het eerst presenteren aan het publiek. De website met het aanbod gaat live en de geïnteresseerden kunnen voordat de vakantie begint hun gewenste cursussen en lessen voor de start van het nieuwe seizoen bekijken. Op dit moment laat de Netwerkorganisatie haar toegevoegde waarde zien voor zowel de afnemers als de aanbieders.
APRIL: • Medio april moeten de profielen van de Programma Manager en de Cultuur Coaches klaar zijn. • Eind april is de organisatie opgericht bij de notaris en ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Naar alle waarschijnlijkheid zal de nieuwe organisatie een Coöperatie worden, waarbij de aanbodpartners de leden zijn en de Algemene Ledenvergadering het hoogste orgaan is. • Medio april moet ook het programma van eisen klaar zijn voor de website en moet de juiste partij zijn gevonden die de site gaat ontwikkelen. • Om bovenstaande acties te kunnen doen, moeten we bovendien de naam van de nieuwe organisatie hebben vastgesteld en moet de huisstijl zijn ontwikkeld. MEI: • We streven ernaar om medio mei de Programma Manager aan te kunnen nemen. • Verder zullen we begin mei de opdracht geven voor het bouwen van de website. De ontwikkelaar heeft dan nog twee maanden de tijd om de website klaar te krijgen. We houden er rekening mee dat we dan nog niet alle functionaliteiten van de website klaar hebben, maar wel dat we het aanbod via de website kunnen presenteren. JUNI: • Medio juni willen we alle Cultuur Coaches hebben aangenomen. We hebben dan nog een maand om praktische afspraken te maken met de scholen voor de start van het nieuwe schooljaar, zodat zowel de scholen als de
SEPTEMBER: • Op 9 september zal de Netwerk organisatie als geheel worden gepresenteerd. Dit is de formele aftrap voor zowel het nieuwe culturele seizoen als voor de nieuwe organisatie. • Vanaf dat moment draait de organisatie zelfstandig en gaat het bezig zich verder te ontwikkelen. • We streven ernaar om op 9 september ook de Cultuurbus te kunnen presenteren. Het doel van de Cultuurbus is tweeledig. Allereerst zorgt de bus voor zichtbaarheid doordat deze elke dag door de stad rijdt. Ten tweede kan de bus worden ingezet om schoolkinderen te vervoeren naar culturele activiteiten buiten de schoollocatie. Dit maakt het voor de school gemakkelijker, want er hoeven geen ouders meer te rijden. En voor de kinderen begint de ervaring al op het schoolplein. Daarnaast kan de bus ook worden ingezet om ouderen, die minder mobiel zijn, bijvoorbeeld naar een museum te brengen.
sollicitanten, maar ook via de contactgegevens op het inschrijfformulier krijgt men daarover bericht. 6. Welke kosten zijn aan het lidmaatschap van de netwerkorganisatie verbonden? De kosten voor het lidmaatschap van de netwerkorganisatie zijn nog niet bekend. Het uitgangspunt is dat de kosten zo laag mogelijk worden gehouden.
De meest gestelde vragen tijdens de bijeenkomst op 27 maart 1. Hoe ziet de cultuureducatie op scholen er uit? Het kunstmenu, met meerdere leermomenten per jaar, dat nu ook al op scholen wordt aangeboden, blijft de basis. 40 scholen, zowel openbaar als bijzonder en speciaal onderwijs gaan werken met het kunstmenu. Het aanbod is vraaggericht en wordt met de scholen afgestemd. Deze afstemming gebeurt onder andere in het LEJA, maar ook met de scholen zelf. Het schooljaar 2012/13 wordt een overgangsjaar, dat wil zeggen dat het aanbod in het najaar 2012 nog niet compleet zal zijn. Per 1 september verwacht de gemeente hier meer duidelijkheid over te geven. 2. Krijgen de scholen budget voor uitbreiding van het kunstmenu? De uitbreiding van het kunstmenu wordt gesubsidieerd door de gemeente Leeuwarden. De scholen betalen een deel aan de educatie mee, maar dit is in de huidige situatie ook al het geval. 3. Wordt er cultuureducatie voor volwassenen gesubsidieerd? Met de sluiting van Parnas subsidieert de gemeente geen cultuureducatie voor volwassenen meer. Het doel is uiteraard wel om aanbod en vraag zo dicht mogelijk bij elkaar te brengen. 4. Hoe zit het met vraaggestuurd aanbod? De netwerkorganisatie wordt zo ingericht dat het aanbod tegemoet komt aan de behoefte. Er wordt getracht een goede balans tussen vraag en aanbod te brengen. 5. Hoe vindt de benoemingprocedure van cultuurcoaches plaats? De vacatures voor de Cultuur Coaches worden binnen verschillende netwerken verspreid voor potentiële
7. Hoe vindt de inning van lesgelden en andere financiële handelingen plaats? De wijze waarop inning van lesgelden plaatsvindt en overige financiële handelingen, is de verantwoordelijkheid van de aanbieder. De netwerkorganisatie speelt hier geen rol in. 8. Komen de kosten van huisvesting voor rekening van de gemeente? De huisvesting waar ZZP’ers gebruik van kunnen maken zijn voor eigen rekening. Ook hiervoor geldt dat getracht wordt de kosten zo laag mogelijk te houden. 9. Wordt er na het basisonderwijs voorzien in een doorgaande leerlijn? Fase 3 (verdiepen) en 4 (toptalent) voorziet in de doorgaande leerlijn. 10. Ook voor jongeren die dat financieel niet kunnen betalen? Jongeren die dat niet kunnen betalen, kunnen een beroep doen op het Jeugd en Cultuur Fonds. 11. Het model dat wordt gepresenteerd is toepasbaar op iedere gemeente. De Leeuwarder inbreng wordt gemist. De netwerkorganisatie presenteert begin juli het aanbod. Hierin speelt de website een belangrijke rol. De inrichting van de netwerkorganisatie wordt meer een Leeuwarder model en herkenbaar voor cursisten en aanbieders. Het doel is om voor alle burgers in Leeuwarden een aansprekend aanbod te bieden. Daarvoor is de inbreng van Leeuwarder ZZP’ers onontbeerlijk. De gemeente nodigt deze groep over twee maanden opnieuw uit voor een informatiebijeenkomst en verwacht dan iets meer te kunnen vertellen over de opzet van de website en de organisatie.
“Vuur in de buik” Mark Mieras, wetenschapsjournalist, is onder andere auteur van twee boeken over ontwikkeling en passie. Daarnaast is hij columnist voor de Volkskrant. Mark Mieras vertaalt onderzoeken, waarin kunsteducatie een belangrijke rol speelt. Het belang van kunsteducatie wordt miskend. In alle tijden en alle culturen is er altijd kunst en cultuur geweest. Kunst grijpt de geest, is cruciaal om te overleven, kunst is een kenniseconomie. Kunst is vuur & passie, dat in een veranderende samenleving zorgt dat je jezelf kunt blijven ontwikkelen. De werking van hersencellen en het brein is een dynamisch gegeven. Het verschil tussen een baby en een volwassene is dat naarmate je ouder wordt het aantal verbindingen afneemt. Bij een ouder iemand heeft informatie zijn plek gevonden. De relatie met cultuur is dat flexibiliteit in het brein optreedt, waardoor mensen beter functioneren en beter kunnen inspelen op verschillende situaties, tegenslagen en sneller kunnen focussen. De opname van klanken in de hersenen wordt gerangschikt naar wat wij belangrijk vinden. Dit brengt beweging. Training leidt tot een betere ontwikkeling in het verwerken van informatie. Ook dans is beweging waarbij verschillende lichaamsdelen samenwerken. Hierdoor worden de hersenen geprikkeld met als gevolg een soepele motoriek. Verhalen bevorderen de ontwikkeling van het zelfbeeld. Door verhalen werken de hersenen twee keer zo snel. Verhalen bevorderen vooral de sociale ontwikkeling en eigen de weerbaarheid.
Het blad NeuroSience belicht dat het trainen van de hersenen tot betere resultaten leidt. Het samenwerken tussen de linkeren rechterhersenhelft leidt tot creatiever gedrag. De linker hersenhelft slaat informatie op, de rechterhersenhelft bedenkt nieuwe situaties. Wetenschappelijk is aangetoond dat wij vooral met de linkerhersenhelft denken, dus weinig creatief. Door de rechterhersenhelft meer te activeren, moet je het vaste loslaten. Dit traint de flexibiliteit van beide hersenhelften, waardoor je creatiever wordt. Spelen is essentieel voor de regelfunctie die vanuit de hersenstam komt en dicht tegen de stress/angstprikkel zit. Deze prikkels beïnvloeden elkaar. Door te spelen leer je concentreren. Grenzen opzoeken is leerzaam, dat geldt ook voor het opdoen van nieuwe ervaringen. Intelligentie is gekoppeld aan flexibiliteit van de hersenen. Spelen/trainen met de hersenhelften leidt tot succes. Kinderen vallen op door hun passie, niet door hun technisch kunnen. Het vuur in je buik is belangrijk om te blijven ontwikkelen. Methoden voor het kweken van passie zijn: erkennen waar kinderen goed in zijn en eigen passie overdragen op het kind. Vanuit kunsteducatie leer je anders kijken naar complexere thema’s. Je kunt meer bereiken als je weet hoe de hersenen werken. Dat vertaalt zich in slimmer lesgeven. Kunsteducatie is meer dan alleen leuke dingen doen. Het heeft een diepere betekenis: het is een andere manier van het stimuleren van de ontwikkeling van kinderen. Ieder kind moet de kans krijgen ergens goed in te zijn.
Netwerkborrels
Doen!
Vanaf nu organiseren we voor iedereen periodiek een netwerkborrel. Het doel van deze bijeenkomsten is netwerken, elkaar leren kennen en het leggen van contacten. Tijdens deze borrels zullen wij ook informatie geven over de voortgang en de resultaten.
Wilt u meer informatie ontvangen? Aanmelden bij de Netwerkorganisatie? Of heeft u ideeën of suggesties? Dan kunt u terecht bij Marianne Hiemstra, bereikbaar via e-mailadres:
[email protected].
Reserveer alvast de volgende data: 10 mei 2012 31 mei 2012 28 juni 2012 19 juli 2012 Tijd: van 17.00 – 19.00 uur
Naam ? Wij doen graag een beroep op uw creativiteit. Voor de Netwerkorganisatie zijn wij namelijk nog op zoek naar een passende naam! Heeft u een origineel idee? Dan kunt u deze uiterlijk dinsdag 10 april mailen naar bovenstaand e-mailadres.
Wij kunnen er niet voor zorgen dat alle kinderen ‘sterren’ worden, maar we kunnen ze wel laten stralen! Isabelle Diks, wethouder Cultuur.
Contactgegevens
