NIEUWSBRIEF 2010 Nummer 2

IN DIT NUMMER •

Artikel Durf jij NEE te zeggen? Cursus ‘Rots en water’ moet vrouwen leren van zich af te bijten

•

Leestip Peter Levine - Het weerbare kind

•

‘Allochtone meiden en vrouwen in-zicht’ Project onder de loep

•

NIEUWSBRIEF 2010

LEZING PRI Past Reality Integration Lenneke van Hastenberg

Nummer 2

TER INFORMATIE •

Hulpaanbod Themagroep voor mannen, is begin september gestart Themagroep voor vrouwen, is begin oktober gestart

OPROEPJE De ‘VSK hulp na seksueel misbruik’ maakt deze nieuwsbrief voor jou. Elke keer proberen we voor jou en de andere lezers interessante en leerzame teksten te bundelen. We denken en hopen dat de teksten je boeien, kracht geven, steun bieden, van nuttige informatie voorzien, stof tot nadenken geven en inspireren. Maar zeker weten doen we dat niet. Daarom zijn we erg benieuwd naar jouw reacties op de nieuwsbrief. Wat vind je van de inhoud? Heb je er wat aan gehad? Mis je iets? Dat willen we graag horen zodat we de nieuwsbrief nóg beter kunnen maken, voor jou! Mail je reactie naar [email protected]

AD

maandag 16 augustus 2010

VROUW

te zeggen?

Durf jij

Het gebeurt zoals jij wilt. Dan gáát die plank van vier centimeter doormidden en dan gáát die puber ook gewoon de boodschappen doen.

Er zijn grenzen, voor iedereen. Maar hoe vertel je dat aan een partner, een puber, een werkgever of die haastige dame in de supermarkt? Vooral vrouwen blijken er veel moeite mee te hebben om voor zichzelf op te komen. ,;ze willen te aardig blijven," zegt Christel Versantvoort, een van de trainers van het Rots en Water-programma. "Of ze laten de irritaties zo hoog oplopen dat ze juist alleen maar heel verbitterd en venijnig of zelfs agressief uit de hoek komen. En dat werkt ook niet." In een buurtcentrum komen de vrouwen voor de zesde en laatste keer van deze cursus bij elkaar. Ze meldden zich destijds aan omdat ze merkten dat ze 'niet zo weerbaar waren'. Dat was merkbaar in heel alledaagse zaken. Steeds maar weer, onbetaald, extra klussen krijgen toegeschoven op het werk. Geen nee durven zeggen als de partner iets voorstelt waar het hoofd echt niet naar staat. Iedereen voor laten gaan bij de kassa. Toch maar weer zelf huishoudelijke klusjes doen omdat de kinderen er geen zin in hebben. Of gewoon: zo verlegen zijn dat er nauwelijks een sociaal leven mogelijk is ... Staan voor wat je wil wordt tijdens de training letterlijk geoefend met technieken die wel wat weg hebben van aikido-oefeningen, Twee vrouwen staan tegenover elkaar in een oefengevechtshouding. Ze proberen elkaar uit balans te brengen. Er wordt geduwd, schrap gezet, soms een voet verzet: 'Een punt!' De combinatie van stevig staan, als een rots, en toch soms meegeven met de beweging van de ander, als water, is de kern van de hele weerbaarheidstraining. Want wat hier gebeurt, zichtbaar, lijfelijk voelbaar, actief en zonder moeilijke gesprekken erbij, maakt helder hoe het werkt om grenzen te stellen.

Zelfverzekerd straal je een enorme kracht uit. FOTO'S COR DE

Rotsvast in vijf stappen De vijf stappen naar zelfverzekerd leven zoals in de trainingen wordt geoefend:

"Het aangeven van grenzen en echt staan voor wat je wil is voor bijna iedereen lastig," zegt Christel Versantvoort. "Dat heeft vaak te maken met doemscenario's over wat er dan zal gebeuren. Sommige vrouwen denken dat de omgeving het niet zal accepteren als ze voor zichzelf opkomen. ‘Als ik tegen mijn puber zeg dat hij nu echt boodschappen moet doen, haalt hij gewoon z'n schouders op en dan doe ik het toch maar weer zelf; zei een van de deelneemsters tijdens de

Sommigen denken dat de omgeving het niet accepteert als ze voor zichzelf opkomen. eerste bijeenkomst. Maar nu gaat het anders. Ze heeft hier geoefend voet bij stuk te honden, er zelf van overtuigd zijn dat het gaat gebeuren zoals zij dat wil" "Dat werkt prima," zegt de vrouw in kwestie. ,,Mijn zoon was in het begin wel stomverbaasd dat ik het echt meende. Maar hij ging wel

naar de supermarkt!" Door fysiek te ervaren dat het mogelijk is om standvastig te blijven als een rots, wordt het gemakkelijker om ook met woorden respect af te dwingen. De rotshouding geeft focus op een doel, de spieren worden aangespannen. De 'waterkwaliteit' van de oefeningen zit 'm in het contact met de ander, de omgeving in de gaten blijven houden. "Met deze training hoeft er niets te worden afgeleerd, zoals bij de klassieke assertiviteitstrainingen. Er wordt iets bij geleerd: meer rots, of meer water, zodat er een keuze ontstaat en geen vast patroon hoeft te worden gevolgd als het lastig wordt," zegt Versantvoort. Soms wordt de training aangevuld met gesprekstherapie. Er wordt geoefend met lastige situaties uit het dagelijkse leven. ,,Maar er wordt geen boosdoener aangewezen, de omgeving van de deelnemers blijft hetzelfde; het gaat niet om de ander of de omstandigheden. De vrouw zelf verandert iets aan haar houding. En dat heeft effect op tja- .. op alles. Oh ja, op het uitgavenpatroon zelfs ..” Ze lacht. ,,Een van mijn oud-cursisten klaagde dat de cursus haar han-

1. Zorg dat je stevig staat: voeten onder de schouders, knieën tikje gebogen.

denvol geld kostte. Vroeger keek ze altijd verlegen naar de vloer en zag alleen de onderste schappen bij de supermarkt. Nu kijkt ze rechtuit en ziet dus veel meer”. De Rots en Watertrainingen werden bedacht door Freerk Ykema. Hij merkte dat jongens vaak hun energie niet kwijt konden en ook sociaal tegen problemen aanliepen die niet met praten waren op te lossen. Het trainingsprogramma maakte furore op scholen, omdat het prima werkte als ondersteuning voor kinderen die gepest werden, of met gedragsproblemen kampten. Inmiddels worden de trainingen toegepast voor heel verschillende doelgroepen, van gedetineerden en psychiatrisch patiënten tot pubers en geweldsslachtoffers. En als het voor zulke 'lastige' deelnemers goed werkt, dan werkt het helemaal goed voor mensen die gewoon wel wat beter voor zichzelf willen opkomen. "Meisjes en vrouwen krijgen meer

2. Houd oogcontact met de ander. zelfvertrouwen. Belangrijk: vrouwen die angstig lijken worden eerder lastiggevallen. Als ze voelen dat ze in staat zijn om hun doel te bereiken en zich niet van de sokken laten kletsen of duwen door een ander, worden ze veel zelfverzekerder en stralen dat ook uit. Dat geeft enorme kracht." Dat is wel te merken bij de afsluitende oefening van deze cursus. Elke deelneemster krijgt een eenvoudig bouwwerkje voor zich met een plankje van zo'n vier centimeter dik. De vrouwen concentreren zich. Richten hun aandacht op een plek onder de plank, ballen hun kracht samen in hun vuist, halen uit en slaan. Met een stevige klap begeven de plankjes het. Kraaaak! De vrouwen lachen. ,,Nooit gedacht dat ik dat zou kunnen .. “ zegt er een. Gesigneerd door de dames zelf gaan de stukjes mee naar huis. "Om je eraan te herinneren hoe sterk je bent!" zegt Versantvoort.

3. Zorg dat je gezichtsuitdrukking en lichaamshouding past bij wat je zegt. 4. Weet wat je wil en weet wat je niet wil. Focus daarop. 5. Gebruik je stem: helder en duidelijk. Rots en Water trainingen en trainers zijn te vinden via www.rotsenwater.nl bij het Gadaku instituut.

Leestip

Het weerbare kind Traumawerk bij kinderen

Auteur(s): Peter Levine, Maggie Kline ISBN 978 90 6963 854 6 Uitgave: 1 september 2009

Door schokkende gebeurtenissen kunnen mensen een trauma oplopen en onder meer last krijgen van slapeloosheid, angstgevoelens, concentratiestoornissen, prikkelbaarheid en woedeuitbarstingen. De natuur heeft het anders geregeld: prooidieren zijn in staat om snel na een levensbedreigende situatie weer normaal te functioneren. Volgens Peter Levine, expert op het gebied van traumaverwerking, zijn traumaverschijnselen dan ook eerder biologisch dan psychologisch en kunnen ze daarom het best op een lichamelijke manier worden bestreden (Somatic Experiencing): door een nieuwe confrontatie met de oorzaak van het trauma (de tijger) en het ontladen van de overlevingsenergie die het lichaam toen heeft opgeslagen en die nu een goede energiestroom blokkeert. Zijn succesvolle methode wordt ook in Nederland steeds vaker toegepast; ze laat zich gemakkelijk integreren in veel vormen van professionele begeleiding en hulpverlening. Dit boek assisteert ouders en andere opvoeders bij het voorkomen en behandelen van trauma’s. Het is een praktische gids met voorbeelden die helpt bij het signaleren van stress en die de weerbaarheid van kinderen vergroot. Op deze manier kunnen zij gemakkelijker omgaan met een snel veranderende wereld waarin falen, prestatiedruk en turbulentie op de loer liggen. Levine en Kline bieden opvoeders eerste hulp bij de vroegste tekenen die een kind vertoont als het te veel negatieve prikkels te verduren krijgt. Zij laten zien dat een sterk negatieve prikkel het lichaam en het zenuwcentrum beïnvloedt, wat weer de evenwichtigheid en balans van een kind verstoort. Agressie, hyperactiviteit en depressie zijn dan het gevolg. Door middel van instrumenten die kunnen worden ingezet in de opvoeding, worden het zelfvertrouwen, de weerbaarheid en het gevoel van compassie van het kind vergroot. Peter Levine promoveerde in de medische bio-geneeskunde aan de universiteit van Californië; ook is hij afgestudeerd psycholoog. Hij ontwikkelde de Somatic Experiencing Technique en was stressconsultant voor de NASA. Maggie Kline heeft meer dan dertig jaar ervaring als lerares, familie- en kindtherapeut, schoolpsycholoog en ouder. Ze is oudgediende bij Levine’s professionele trainingsprogramma.

Allochtone meiden en vrouwen ‘in zicht’ Het project onder de loep

Eind 2007 startte de VSK het project Allochtone meiden en vrouwen ‘in-zicht’. De aanleiding hiervoor was dat 2 allochtone meiden bij de VSK aanklopten voor hulp. Zij gaven aan dat het onderwerp een groot taboe is onder allochtonen. Voor de VSK was dit de reden om dit onderwerp op de agenda te willen zetten, zowel bij de doelgroep zelf, als de professionals.

Doel Ook onder allochtone meiden en vrouwen is er seksueel misbruik en geweld. Niet alleen van de 2 meiden die zich meldden, maar ook van professionals krijgt de VSK signalen dat het een groot taboe is. Sociale controle en cultuur maken het moeilijk om het te bespreken, de betrokken vrouwen zijn vaak bang. Het project richt zich op het onder de aandacht brengen en bespreekbaar maken van seksueel misbruik.

Folder In de eerste fase van het project is de informatievoorziening richting allochtone meiden en vrouwen aangepakt. Er werd een folder ontwikkeld dankzij een aanmoedigingsprijs van Zorgbelang Gelderland. Met het uitbrengen van de folder wordt het onderwerp seksueel misbruik aan de orde gesteld. Het is zo belangrijk om het taboe om erover te praten te doorbreken. Deze boodschap is terug te vinden in de 4-talige folder: Turks, Arabisch, Engels en Nederlands.

Vervolg project De gemeente Nijmegen erkent en herkent het belang van De gemeente Nijmegen heeft veel waardering voor mensen en organisaties die zich (vrijwillig) inzetten voor anderen. Daarom geven wij in 2010 subsidie aan het In-Zicht project. Het tegengaan van huiselijk geweld en seksueel misbruik, en de steun aan slachtoffers daarvan, zijn een belangrijk thema in

ons

beleid.

Verder

rekenen wij erop dat

ook de

het project. Financiering door de gemeente maakt het mogelijk het project de komende jaren een vervolg te geven. Voor 2010 is daarvoor subsidie toegezegd. Een belangrijke vraag in het project is: hoe bereiken we allochtone meiden en vrouwen? Daar is de komende

hulpverleningsinstellingen op dit gebied waar mogelijk hun

jaren de aandacht op gericht. Het streven is dat er in

medewerking aan dit project verlenen.

allochtone organisaties aandacht is voor seksueel

Wij wensen stichting VSK en haar partners veel succes!

misbruik, dat de bewustwording en signalering bij medewerkers wordt vergroot. Daarnaast is er de hoop dat het taboe ook binnen de doelgroep, de allochtone vrouwen

Met vriendelijke groeten, mr. Floris Tas Wethouder Zorg & Welzijn en Sport

en meiden, wordt doorbroken. Zodat zij over hun problemen kunnen praten en hun hart kunnen luchten.

Samenwerken In het project werkt de VSK veel samen met allochtone instellingen, organisaties en vrouwengroepen. Ook is er contact met bijvoorbeeld het ziekenhuis, huisartsen en de SWON. Alle mensen met wie wordt samengewerkt, benadrukken het belang om aandacht te hebben voor dit onderwerp. Ze denken mee, geven informatie en delen hun ervaringen. Dit draagt er aan bij dat er aandacht is voor seksueel misbruik bij de medewerkers van deze organisaties. En ze ondersteunen de VSK bij het bereiken van de allochtone meiden en vrouwen.

KENNISGROEP De expertise van de ‘VSK hulp na seksueel misbruik’ ligt op het terrein van seksueel misbruik/geweld. Specialisme met betrekking tot de allochtone doelgroep hebben we vanuit een brede invalshoek samen gebracht in een ‘kennisgroep’; professionals met kennis met betrekking

VS

tot culturele achtergronden en ervaring met de allochtone doelgroep. Samenstelling van de ‘kennisgroep’:

NETWERKDAG 30 september 2010 De Burgerzaal in het gemeentehuis van Nijmegen zit vol. Voornamelijk met vrouwen, maar ook enkele mannen. Ze zijn van zowel allochtone als autochtone afkomst. Allemaal komen ze voor de Netwerkdag ‘Samen het stilzwijgen doorbreken’ over seksueel misbruik bij allochtone vrouwen/meisjes, georganiseerd door de VSK. De centrale boodschap: het taboe opheffen en het stilzwijgen doorbreken. De middag begint met het persoonlijke verhaal van Rabea. Ze vertelt: ‘Ik lijd aan een ziekte. Het is een ziekte waar ik al jaren last van heb. De symptomen? Pijn, angst, verdriet, schaamte, een bekraste ziel en een lichaam om van te walgen. De naam van deze ziekte? Seksueel misbruik, gepleegd door mijn papa. Degene die me juist moest beschermen.’ Zoals Rabea zijn er velen, vertelt Malika Elmouridi van expertisecentrum ELAN daarna. Uit cijfers blijkt dat een op de zes meisjes voor haar zestiende jaar wordt misbruikt door een familielid. En dat zijn dan nog de cijfers van gevallen die gemeld zijn. Veel seksueel geweld komt nooit in de openbaarheid. Niet alleen bij autochtone gezinnen, maar vooral ook bij allochtone gezinnen. ‘Want’, zo stelt Malika. ‘Er heerst nog steeds een groot taboe op seksualiteit in veel allochtone gezinnen.’ En daarom is er deze netwerkdag. Jeltje Immink, coördinator bij de VSK formuleert het doel van de netwerkdag als volgt: ‘We hopen het misbruik een halt toe te roepen door de discussie op gang te brengen. Het is nodig dat vrouwen hun verhaal vertellen en de mensen wakker schudden. En dat is precies wat er gebeurt in de daaropvolgende drie workshops. Tijdens een van de workshops, genaamd ‘In dialoog’, gebeurt er iets bijzonders. De ene na de andere vrouw -autochtoon en allochtoon- staat op om te vertellen wat haar is overkomen. Sommige vertellen pas voor het eerst wat ze hebben meegemaakt. Met elkaar zeggen ze: het is genoeg, we zwijgen niet meer. Na afloop van de workshops vraagt Malika de aanwezigen wat ze gaan doen met de informatie de ze gehoord hebben. De vingers gaan de lucht in. De een wil een themadag organiseren in een Hindoestaans jongerencentrum. Een ander wil een discussie over het onderwerp starten in haar vrouwen eetgroep. En een Somalische imam geeft aan dat hij het probleem seksueel misbruik in zijn Islamitisch centrum gaat bespreken. De netwerkdag is ten einde. De eerste stappen zijn gezet, het stilzwijgen doorbroken.

LEZING Hoe heeft seksueel misbruik van het verleden zijn weerslag op mijn leven nu?

PRI

En hoe slaag ik erin me daarvan te bevrijden?

Past Reality Integration Ingeborg Bosch heeft de PRI methode ontwikkeld en beschreven in haar boeken: De herontdekking van het ware zelf, Illusies en de Onschuldige Gevangene.

Door: Lenneke van Hastenberg (PRI therapeut io / psycholoog) Datum

28 oktober 2010

Tijd

19.30 uur tot 22.00 uur

•

“Ik zou graag mensen willen/kunnen vertrouwen”

•

“Ik verstijf vaak, juist als iemand teder en lief is”

•

“Ik ben soms ineens bang, zonder dat ik weet waarom”

•

“Ik ben altijd alert, houd mijn omgeving in de gaten en sta ‘op scherp’ ”

Juist na een ingrijpend trauma als seksueel misbruik kunnen wel of niet verklaarbare emoties en nare gedachten ons leven beheersen, we weten niet wat we ermee aan moeten en hoe we ons ervan kunnen bevrijden. Overleven en vermijden, angsten en conflicten zijn vaak het gevolg. Dat is onnodig, omdat veel van deze gevoelens en

Locatie

‘VSK hulp na seksueel misbruik’

Adres

Groenestraat 294 B2.8 6531 JC Nijmegen

Toegang

€ 10,-

gedachten op illusies berusten. Deze illusies beschermen ons tegen het voelen van pijnlijke gevoelens uit onze kindertijd. Maar zodra we volwassen zijn hebben we deze bescherming ertegen niet meer nodig. Het is juist deze bescherming (‘afweer’) die leidt tot gedrag in het werk en dagelijks leven wat bij jezelf of anderen vragen oproept. Met behulp van PRI leer je jouw afweermechanismen kennen en de oude pijn die erachter schuil gaat toe te laten. Je ervaart dat oude pijn je in het heden geen kwaad

Aanmelden mogelijk tot 26 oktober 024-360 32 58 of [email protected]

meer kan doen, waardoor oude afweermechanismen hun functie verliezen. Meer over de achtergrond en werkwijze van PRI, hoor en leer je tijdens deze lezing.