Nieuwsbrief infopunt, Jaargang 3, nummer 2, oktober 2010
Het informatiepunt wil iedereen die zich bezig houdt met Passend onderwijs periodiek informeren over actuele zaken die spelen bij de vormgeving van Passend onderwijs en actualiteiten uit de media. Dit gebeurt via deze nieuwsbrief, die actief wordt verspreid onder iedereen die via de website op de nieuwsbrief is geabonneerd. Daarnaast wordt de nieuwsbrief geplaatst op de website www.passendonderwijs.nl. U kunt de redactie van de nieuwsbrief wijzen op relevante ontwikkelingen en publicatie door te mailen naar
[email protected].
Op de subsidies die door OCW worden verstrekt, wordt ook bezuinigd. Hoe is nog niet duidelijk.
Het regeerakkoord Het regeerakkoord van VVD en CDA, gesteund door de PVV, kent voor het onderwijs een veelheid aan maatregelen. In het akkoord zelf wordt geen aandacht besteed aan de bezuiniging op het Passend onderwijs. Maatregelen zijn wel te vinden in de Bijlage over het Begrotingsbeleid. Daar is te lezen dat de invoering van passend onderwijs wordt voortgezet. Daarbij wordt het totale budget gebudgetteerd en met €300 mln. verlaagd. Ter voorkoming van weglek worden LWOO en PRO tevens gebudgetteerd. De korting van 300 miljoen komt bovenop de bezuinigingen die al eerder zijn vastgesteld. Voor het zorgbeleid is ook van belang dat de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg geheel overgaat naar de gemeente. De overdracht van die verantwoordelijkheid gaat gepaard met een efficiencykorting van 300 miljoen.
Behalve bezuinigingen is er ook sprake van intensiveringen zoals het vergroten van het bereik van vve, het invoeren van centrale en/of uniforme toetsing in het PO (met verplichte begintoets), VO en MBO en het verbeteren van de kwaliteit van PABO’s en lerarenopleidingen, gekoppeld aan centrale examinering. Door Bé Keizer van het infopunt Passend onderwijs is een uitgebreide analyse gemaakt van de regeringsplannen. Deze is te vinden op de website www.passendonderwijs.nl, tabblad Beleid Passend onderwijs.
Gelezen reacties op het akkoord De PO-Raad vreest dat alle kinderen in het primair onderwijs de dupe zullen worden van 1
de bezuinigingsmaatregelen van het nieuwe kabinet. De bezuiniging op Passend onderwijs betekent dat scholen de aan hen opgelegde verplichting niet kunnen nakomen. Volgens de VO-Raad worden zorgleerlingen onevenredig hard getroffen: ruim 165.000 kwetsbare leerlingen in het voortgezet onderwijs worden de dupe van de maatregelen. Scholen hebben zich al neer moeten leggen bij een grote bezuiniging. Nu daar deze bezuinigingsslag overheen komt, wordt het erg lastig om de leerlingen de zorg te geven die ze nodig hebben.
Het LAKS is teleurgesteld in het nieuwe kabinet. Wat betreft voortgezet onderwijs heeft men mooie ambities, maar concreet wordt er tientallen miljoenen bezuinigd en de keuzemogelijkheden voor scholieren beperkt. Volgens de VOS/ABB is de ambitie van kwalitatief hoogwaardig onderwijs niet te rijmen met een aangekondigde bezuiniging op het toch al krappe budget voor de invoering van Passend onderwijs. Leerlingen met specifieke zorgbehoeften zullen hiervan de dupe worden. Bovendien zullen duizenden arbeidsplaatsen verloren gaan.
De onderwijsachterstand van jongens
Volgens de AOB lijkt dat schraalhans keukenmeester wordt in een restaurant dat gaat voor een Michelin ster. Het kabinet investeert niet in onderwijs en bezuinigt op leraren. Het budget voor zorgleerlingen wordt bevroren én er wordt 300 miljoen extra bezuinigd. Dat leidt ertoe dat gewone basis- en middelbare scholen voor minder geld meer zorgleerlingen moeten opvangen. Dat is voor deze leerlingen en hun klasgenoten van invloed op de kwaliteit van hun onderwijs. Volgens Michel Rog, voorzitter van CNV Onderwijs heeft het vastleggen van een nullijn een zeer negatief effect op de positie van het onderwijspersoneel.
Geert Driessen en Annemarie van Langen hebben onderzoek gedaan naar de onderwijspositie van jongens, in vergelijking tot die van meisjes. Onderzoekers trekken de conclusie dat er in Nederland geen sprake is van een systematische achterstand van jongens in vergelijking tot meisjes. De verschillen in prestaties zijn vrij beperkt, soms in het voordeel van meisjes (bij taal en lezen), soms in het voordeel van jongens (bij rekenen/wiskunde). De sekseverschillen in nietcognitieve competenties zijn vrij aanzienlijk. De positie van jongens is ongunstiger dan die van meisjes waar het gaat om niet cognitieve aspecten. In het basisonderwijs worden jongens beduidend zwakker dan meisjes beoordeeld op werkhouding en sociaal gedrag . Onder zorgleerlingen vertonen veel meer jongens dan meisjes gedrags- en concentratiestoornissen. Ook hun schoolloopbanen zijn ongunstiger: jongens gaan vaker naar het speciaal onderwijs, doubleren vaker, nemen vaker deel aan lagere onderwijsniveaus, stromen vaker uit als voortijdig schoolverlater en stromen vaker af naar een lager niveau.
2
Overigens is dit beeld stabiel over de afgelopen vijf tot tien jaar en zijn er geen veranderingen in de tijd. Het rapport kunt u lezen op de website www.kennislink.nl.
Ouders betrekken bij de school Negen van de tien leraren vinden dat ouders de plicht hebben om aanwezig te zijn tijdens ouderavonden. Van de ouders vindt 80 % dat ook. Dit blijkt uit een onderzoek van het ministerie voor Jeugd en Gezin naar de rol van de school bij opvoeding.
Ouders vinden het vooral belangrijk dat ze geïnformeerd worden over prestaties en gedrag van kinderen op school (91%). Leraren willen ouders informeren over prestaties en gedrag van kinderen op school (87%), maar willen ook graag van ouders weten hoe de prestaties en het gedrag van kinderen thuis zijn. Ouders hebben veel meer dan leraren behoefte aan afspraken over een gezond aanbod in de kantine en over het zorgen van opvang voor kinderen bij lesuitval. Leraren willen daarentegen veel meer dan ouders afspraken maken over een goed ontbijt en bedtijden. Op www.opvoeddebat.nl kunt u discussiëren over stellingen over opvoedingsvraagstukken.
Ambelt Academie gaat van start
Uit dit onderzoek onder 702 ouders en 278 leraren blijkt verder dat ruim 60 % van de leraren vindt dat ze teveel tijd kwijt zijn met het opvoeden van kinderen. Wel is 90% van alle ouders en leraren het erover eens dat de school kinderen ook normen en waarden moet bijbrengen. Leraren in vooral het basisonderwijs willen wel meer samenwerking tussen school en ouders bij de opvoeding. Bijvoorbeeld door afspraken te maken over een goed ontbijt en bedtijden. Ruim 55% van de leraren vindt dat ouderouder contacten goed zijn voor de ontwikkeling van het kind. Ouders zien dat verband minder, al geeft 40 procent aan het prettig te vinden om via school andere ouders te leren kennen.
In de toekomst zullen meer kinderen met gedragsproblematiek opgevangen worden in het reguliere onderwijs. In het kader van Passend onderwijs is de Ambelt dit schooljaar gestart met de Ambelt Academie. De Ambelt is een onderwijsinstelling voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs cluster 4. De Ambelt Academie heeft als hoofddoelstelling het verzamelen, bundelen, ontwikkelen en uitdragen van relevante kennis en expertise op dit gebied. Het centrum werkt samen met de Universiteit van Utrecht. De cursussen, inzet van mensen, het geven van onderwijshulp en het uitvoeren van ondersteuningsprogramma’s worden voor het grootste gedeelte verzorgd door deskundigen van de Ambelt. Meer informatie kunt u vinden op de website www.ambelt.nl.
3
Matchpunt Passend Werk - Passend Onderwijs van start
Meer informatie kunt u vinden op de website www.pallasathenecollege.nl.
Per 1 augustus 2010 wordt er bezuinigd op de rugzakken in het speciaal basisonderwijs (SBO) en de ambulante begeleiding in cluster 3 en 4. Met name in het primair onderwijs kunnen schoolbesturen daardoor genoodzaakt zijn personeel te ontslaan. Om met ontslag bedreigde medewerkers zoveel mogelijk te begeleiden naar een nieuwe betrekking is het Matchpunt Passend Werk Passend Onderwijs in het leven geroepen. De sociale partners en het ministerie van OCW hebben een convenant ondertekend dat de doelstelling van het matchpunt onderschrijft.
Digitaal klasseplan
Het Matchpunt bemiddelt in het vinden van een nieuwe betrekking voor de desbetreffende medewerker. De regels en voorwaarden waaronder een schoolbestuur gebruik kan maken van het Matchpunt worden toegelicht op de website www.passendonderwijs.nl onder het tabblad Matchpunt. Via de website kunnen schoolbesturen hun situatie ter beoordeling voorleggen. Na toetsing door het Matchpunt van de situatie is het mogelijk medewerkers ter bemiddeling bij het Matchpunt aan te melden. Daarnaast kan een medewerker die niet door zijn werkgever wordt aangemeld, zichzelf aanmelden bij het Matchpunt. Het Matchpunt zal ook dan de situatie toetsen.
Klasseplan is een website waarop leraren makkelijk en snel leerstof kunnen inplannen. Ze kunnen leerlingen op drie niveaus invoeren, daarna de lesstof ingeven en vervolgens een weekkaart per leerling op zijn/haar niveau uitprinten. Daarnaast is het mogelijk om doelen op de weekkaart aan te geven per niveau. Op die manier kan de basis worden gelegd voor het groepsplan, zorgroutes en handelingsgericht werken.
Aandacht voor talenten in Ede
Op woensdag 22 september is Sui Lin Goei geïnstalleerd als lector ‘Onderwijszorg en Samenwerking binnen de Keten’ bij Windesheim. Sui Lin Goei is sinds februari 2009 lector. Deze functie combineert zij met die van universitair docent speciale onderwijszorg aan het Onderwijscentrum van de Vrije Universiteit. Daarnaast is zij gespecialiseerd in diagnostiek van leer- en gedragsproblemen. Binnen het lectoraat doet Goei onderzoek naar modellen van passend en inclusief onderwijs. Het accent ligt op
Getalenteerde leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs kunnen op het Pallas Athene College in Ede Passend onderwijs krijgen. Iedere dinsdagmiddag gaan de kinderen via de Junior Academie onderzoek doen naar erfelijkheid en populaties. De tweede helft van het schooljaar staat jeugdliteratuur door de eeuwen heen op het programma. De school kent ook een sprint traject voor hoogbegaafde leerlingen in het vwo.
Meer informatie kunt u vinden op www.klasseplan.nl.
Lectoraat Onderwijszorg en Samenwerking binnen de Keten
4
onderzoek naar de mogelijkheden en grenzen van de leraar. Naast Goei legt Dr. Kleijnen als lector het accent op succesvolle samenwerking tussen scholen en andere organisaties, die zich bezig houden met kinderen en (jong)volwassenen die speciale zorg nodig hebben. Daarbij kan gedacht worden aan bureaus jeugdzorg, GGD, Centra Jeugd en gezin, maatschappelijk werk, politie en dergelijke.
praktijk, coaching/bedrijfsbezoek van de docent op de werkvloer en praktijkopdrachten op de werkvloer ondersteund door een erkend leermeester van Broodnodig. Leerlingen worden geschoold in een professionele beroepshouding en vaktechnische kennis die behoort bij de functie Horeca-assistent. Het scholingstraject is tevens een deeltijd beroeps opleidende leerweg.
Meer informatie kunt u vinden op www.windesheim.nl.
Meer informatie kunt u vinden op www.broodjeapart.nl.
Voortgang Passend onderwijs
Onderwijszorgprofiel Marant
Minister Rouvoet heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over de voortgang van Passend Onderwijs. In een brief van 1 september schrijft hij dat dit najaar het referentiekader voor de Zorgplicht verder wordt uitgewerkt en een wetsvoorstel over de zorgplicht wordt opgeleverd.
In het kader van Passend Onderwijs zijn alle scholen straks verplicht om een onderwijszorgprofiel op te stellen. Marant heeft hiervoor een aanpak ontwikkeld.
De brief van de minister kunt u downloaden van de website www.passendonderwijs.nl, tabblad Beleid Passend onderwijs.
Voorbarig labelen
Passend Scholingstraject’ Horeca assistent MBO niveau 1’
Voor meer informatie verwijzen wij u naar de website www.marant.nl.
Scholen ‘etiketteren’ vaak voorbarig opvallend gedrag en dringen bij ouders aan op onderzoek, behandeling of medicatie.
Stichting Broodnodig biedt samen met het Regionaal Onderwijs Centrum (ROC) de Leijgraaf te Veghel jongeren met een functiebeperking en die moeilijk ‘plaatsbaar’ zijn op de arbeidsmarkt, de mogelijkheid om deel te nemen aan een Scholingstraject dat opleidt tot het reguliere diploma Horeca assistent MBO niveau 1. Aan dit scholingstraject nemen leerlingen deel die een leerwerktraject volgen op een van de locaties van Broodnodig. De scholing wordt op een praktijklocatie verzorgd door een docent van het ROC in een groep van 8 leerlingen. De scholing bestaat uit ten minste een dagdeel theorie en
Wenselijker zou zijn dat scholen eerst met het meest voor de hand liggende beginnen: het scheppen van meer structuur, rust en orde in de lessen, het ontmoedigen van lesen ordeverstorend gedrag door effectieve 5
sancties en het inslijpen van sociaal gewenst gedrag. Zo blijven gedragsproblemen hanteerbaar en is in veel minder gevallen hulpverlening nodig. Dat bespaart veel geld dat beter preventief ingezet kan worden. Dit kan door schoolpersoneel te trainen in technieken om een ordelijk, prikkelarm werkklimaat in lessen te scheppen. Dan kunnen alle leerlingen maximaal profiteren van rustige lessen en kan schooluitval tot een minimum worden beperkt. Dit is de opvatting van Astrid Boon. Zij is orthopedagoog op vier VO-scholen. Op de website www.passendonderwijs.nl vindt u haar artikel onder tabblad Gedragsproblemen.
Kengetallen Passend onderwijs De kengetallenwebsite wordt druk bezocht. Veel samenwerkingsverbanden reageren met correcties en vragen. Zo wordt de website verder verbeterd. De werkgroep vanuit het infopunt Passend onderwijs legt de laatste hand aan een prototype en advies over de toekomst.
Deze activiteit wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met het ministerie, DUO en inspectie. Op de website www.passendonderwijs.nl zijn de huidige gegevens ondergebracht onder het tabblad Kengetallen Overzicht. In opdracht van het ECPO is door Infinite onderzoek gedaan naar richtlijnen voor het verzamelen van kwantitatieve gegevens. Het rapport kunt u downloaden van de website www.passendonderwijs.nl tabblad Nieuws.
Infopunt Passend onderwijs Voor de coördinatie van activiteiten Passend onderwijs namens de sectorraden is een informatiepunt Passend onderwijs ingericht (infopunt). Het informatiepunt wordt bemenst door: ▪ Henk Keesenberg,
[email protected] of 0651926723 ▪ Cor Hoffmans,
[email protected] of 0651282169, ▪ Kees Kuijs,
[email protected] of 06 20535196, ▪ Bé Keizer,
[email protected] of 0622939674.
6