Bestuur Voorzitter Secretaris Penningmeester Lid en Vicevoorzitter Lid Lid Lid Aspirant-bestuurslid Lid
Niek Weel Hans Waanders Marry Ranzijn Leo Rotthier Herman Gelens Stella Schrijver Rein van der Sluijs Pieter van Dijk Vacature
Werkgroepen Beeld en Geluid Beheer Oude Begraafplaats Excursies Histon PR en Evenementen Redactie Kroniek Scholenproject Verspreiding drukwerken Website
Coördinator Pieter van Dijk Evert Spee/ Willem-Jan Bleijs Leo Rotthier Herman Gelens Stella Schrijver Rein v. d. Sluijs Pieter van Dijk Lau Vrasdonk Fred Jostmeijer
Portefeuillehouder namens het bestuur Pieter van Dijk Niek Weel
Nieuwsblad
Leo Rotthier Herman Gelens Stella Schrijver Rein v. d. Sluijs Pieter van Dijk Marry Ranzijn Vacature
Redactieadres Bergense Kroniek en Themanummers Dokter van Peltlaan 20, 1861 KC Bergen NH Website HVB www.hvb-nh.nl of www.historischeverenigingbergen.nl Secretariaat HVB Kloosterlaan 21, 1861 SB Bergen NH Ledenadministratie Barbara Jensen tel. : 072 58 162 67 Nesdijk 19, 1861 MG Bergen NH e-mail: ledenadministratie@hvb-nh
februari 2009
HVB Nieuws Omslag 2-2009.indd 1
4-2-2009 15:39:43
Weet je nog van toen? De DVD die we allen vanwege het 15-jarig bestaan van de HVB ontvingen, was een schot in de roos. Bij de ledenadministraties kwamen enthousiaste reacties binnen, zelfs uit het buitenland. Die beelden uit het verleden wekken bij Bergenaren talloze herinneringen op en zijn tevens een uitstekende inwijding voor de nieuwkomers in ons dorp. Hoe kwam die DVD tot stand? Jan Roosloot had in zijn collectie al veel foto’s van allerlei winkels, maar ging vorig voorjaar bij een aantal zaken langs om ten behoeve van de DVD naar foto’s van vooral oude winkeltjes te vragen. Ook Piet Mooij had er enkele in zijn verzameling. Jan zette daarna alles op wijkvolgorde, schreef de tekst over de typische bijzonderheden van elk object en sprak de tekst in. Lau Vrasdonk nam met zijn digitale camera beeld en geluid op voor montage op zijn laptop. Ook ontwierp hij de cover. De oplage van de DVD’s – 1500 stuks – werd door een Amsterdams bedrijf gemaakt. Dank aan het bestuur voor dit geschenk en…. het smaakt naar meer!
Agenda
Oproep geslaagd
Voorjaar 2009
In het vorige nummer van het Nieuwsblad stond een oproep van Rolf Wolschrijn: ‘Wie heeft er adresboekjes van Bergen?’ Dat heeft goed gewerkt: er kwamen niet minder dan acht reacties binnen. Niet alleen werden adresboekjes afgestaan (tevens voor digitalisering t.z.t.), maar ook ontving Rolf een aantal vroegere VVV-boekjes. Namens hem dank aan de inzenders. Trouwens: een goed idee zo’n oproep!
* donderdag 26 maart Algemene Ledenvergadering in de Ruïnekerk, aanvang 1930 uur * zaterdag 28 maart Excursie naar het Auto-Union Museum * zaterdag 18 april en Excursie naar de boerderij van zondag 19 april Jan en Lia Zwakman aan de Roosloot * zaterdag 16 mei Fietstocht langs de ‘Sporen van Bello’
HVB Nieuws Omslag 2-2009.indd 2
Eindredacteur Bob van de Graaf Ontwerp en uitvoering Anita Vrielink Druk Dékavé
4-2-2009 15:39:45
Van de bestuurstafel Terugkijkend op de vele activiteiten van de laatste tijd, kan worden gesteld dat het jubileumcadeau aan de leden van de Historische Vereniging een schot in de roos was. * Als bestuur hebben we heel veel positieve reactie ontvangen met opmerkingen van: “dat heb ik nooit geweten, wat leuk, ik sta zelf ook op een foto, wat een veranderingen in zo’n 50 jaar”. * Kortom nogmaals een woord van dank aan de makers Jan Roosloot en Lau Vrasdonk, die met beperkte middelen er in zijn geslaagd een leuke impressie te geven aan: “Weet je nog van toen”. * Onze website wordt steeds professioneler; die moet u maar eens gaan bekijken, dat is zeker de moeite waard. De lemma’s zijn nu snel en volledig te vinden. * Er is een goede samenwerking met het Regionaal Archief Alkmaar: het scannen van de Kronieken en Themanummers en een deel van de collectie ‘Piet Mooij’, is opgepakt. U kunt via een link rechtstreeks naar de site van het Regionaal Archief met heel veel wetenswaardigheden. * De Kronieken en Themanummers blijven van hoge kwaliteit en zijn een van de visitekaartjes, het zelfde kan gezegd worden over het excursieprogramma, elke keer opnieuw heel veel belangstelling. * Histon is zeer actief met verschillende onderzoeken, daar wordt door een grote groep HVB-ers enthousiast aan gewerkt. * Het project ‘Tijdgeest’ voor de jeugd heeft ook van uit de HVB de volle aandacht. * De Oude Begraafplaats werkgroep heeft haar werk weer gedaan en zorgt er voor dat er steeds meer bezoekers een bezoek brengen aan de prachtig onderhouden begraafplaats. * De verspreidingswerkgroep is de onmisbare communicatie schakel tussen bestuur en de leden. * Bestuursleden hebben de afgelopen periode op een aantal dagen/avonden de HVB gepromoot, de oogst was ongeveer twintig nieuwe leden en de verkoop van oude Kronieken, Themanummers en Straatnamenboeken uit onze voorraad.
1
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd1 1
4-2-2009 15:37:18
* Wij vragen ook uw inzet voor het werven van nieuwe leden, wij zullen doorlopend aandacht moeten schenken aan het op peil houden van ons ledenbestand om dit op ongeveer 1.400 te houden. * De komende Algemene Ledenvergadering staat in het teken van een korte vergadering waarbij wij afscheid moeten nemen van twee bestuursleden, inmiddels kunnen wij een nieuw bestuurslid aankondigen en met een andere kandidaat zijn wij nog in gesprek. Na de korte vergadering volgt een lezing, wij denken dat er weer een interessant onderwerp wordt aan gesneden uit onze naaste omgeving. Vergeet u niet de datum 26 maart a.s. in uw agenda te noteren.
Nieuwe werkgroep: PR en Evenementen In het vorige Nieuwsblad heeft u kunnen lezen dat de ledenwervingsfolder die u ontving, verzorgd werd door een nieuw opgerichte ‘publiciteitscommissie’. Ook is u bekend dat de HVB al jaren een actieve werkgroep Lezingen en Evenementen heeft. In haar vergadering van 27 augustus jl. kwam het bestuur tot de conclusie dat de activiteiten van commissie en werkgroep zodanig in elkaars verlengde liggen dat ze uitstekend konden worden samengevoegd in één werkgroep. Bij dit overleg over goede relaties ‘naar binnen en naar buiten’ werd tevens duidelijk dat het Nieuwsblad prima in de sfeer van ‘contacten onderhouden’ past. Besloten werd daarom een nieuwe werkgroep op te richten, genaamd PR en Evenementen (intern: PRE). De portefeuillehouder namens het bestuur en tevens voorzitter is Stella Schrijver; de leden zijn Bob van de Graaf, Herman Gelens, Pieter van Dijk, Frank van Heusden en John Grooteman.
De HVB was erbij! In de loop van het jaar was de HVB met een informatiestand vertegenwoordigd bij verschillende evenementen. We noemen: de Landelijke Archievendag in het Regionaal Archief Alkmaar, de Nationale Monumentendag, de Vrijwilligersavond van de gemeente Bergen in de Ruïnekerk en natuurlijk de Kerstmarkt rondom de Ruïnekerk. Bij elk van deze evenementen hebben zich nieuwe leden aangemeld. Tevens zijn er meer dan 35 Straatnamenboeken verkocht, een groot aantal oudere Kronieken en Themanummers, VVVkaarten van 1937 en wandel- en fietsroutekaarten. Hulde aan de ‘standhouders’. 2
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd2 2
4-2-2009 15:37:18
De historie van Bergen moet bewaard blijven, wij lopen over van de ideeën, nu de financiën nog: Heel veel Bergenaren dragen de Historische Vereniging Bergen een warm hart toe, de verschillende commissies/werkgroepen zijn zeer enthousiast en willen aan de slag met een aantal projecten waarbij o.a. ook de schooljeugd wordt betrokken. Hiervoor is financiële ondersteuning onontbeerlijk, daarom doen wij een beroep op u en hebben de mogelijkheden voor u op een rij gezet. Mocht u ondersteuning overwegen, dan is het mogelijk om onder speciale voorwaarden geld beschikbaar te stellen, d.m.v. gift, legaat of erfstelling. Mogelijkheden tot schenking of nalatenschap 1. het vermaken van een legaat of erfstelling in uw testament. 2. het doen van giften (eenmalig). 3. het doen van giften in de vorm van een periodieke uitkering (zie bijgevoegde volmacht). Mogelijkheid 1 Het is mogelijk om in uw testament een legaat of erfstelling ten gunste van de HVB op te nemen. Hiervoor is een notariële akte nodig. Mogelijkheid 2 Indien u eenmalig een gift/schenking doet, dan kunt u het geschonken bedrag in uw aangifte inkomstenbelasting in box 1 aftrekken van uw inkomen van dat jaar, minus de voor u geldende drempel. Mogelijkheid 3 Indien u jaarlijks een gift/schenking wilt doen, kan dat notarieel vastgelegd worden. U bepaald dan zelf hoeveel jaar u wilt schenken, met een wettelijk minimum van vijf jaar. Deze schenkingen zijn in het geheel aftrekbaar binnen de aangifte inkomstenbelasting in box 1. Er gelden geen drempels. Dit betekent voor mensen van 65 jaar en ouder, u 15.6% tot maximaal 52%, afhankelijk van uw belastbaar inkomen, van de belastingdienst terug ontvangt. Is men jonger dan 65 jaar dan kunt u 33.5 %, tot maximaal 52% van de belastingdienst terug ontvangen. Ook weer afhankelijk van uw belastbaar inkomen. vervolg op bladz. 5
3
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd3 3
4-2-2009 15:37:18
VOLMACHT De ondergetekende(n):
1 Achternaam : Voornamen (voluit) : Geboorteplaats : en -datum : Adres : Postcode : woonplaats : 2. Naam echtgeno(o)t(e)lgeregistreerd partner : Voornamen (voluit) : Geboorteplaats : en -datum : verklaart/verklaren: volmacht te verlenen aan alle medewerkers van - en werkzaam ten kantore van Mr A.G.H.M. Res, notaris te Bergen (Noord-Holland); om voor en namens de ondergetekende sub 1 te schenken aan de Historische Vereniging Bergen (Noord-Holland); een periodieke uitkering, ook wel lijfrente genaamd, groot € per jaar, onder de volgende bedingen: a. de schenking wordt gedaan gedurende * jaar; b. de betaling dient jaarlijks uiterlijk in de maand december te worden gedaan; c. de verplichting tot betaling vervalt bij overlijden van de volmachtgever; d. de eventuele schenkingsrechten alsmede de kosten van de notariële akte alsmede registratiekosten zijn voor rekening van de Historische Vereniging;en voorts onder zodanige bepalingen als in akten als de onderhavige te maken, gebruikelijk zijn. * om voor aftrek inkomstenbelasting in aanmerking te komen moet men de verplichting aangaan om minimaal vijf jaar het bovengenoemd bedrag te schenken. De ondergetekende sub 2 verklaart aan zijn/haar genoemde echtgeno(o)t(e) geregistreerd partner, de ingevolge het bepaalde in artikel 88 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek vereiste toestemming te verlenen. Getekend te
op
s.v.p. kopie van een geldig legitimatiebewijs (bij voorkeur paspoort) bijvoegen 4
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd4 4
4-2-2009 15:37:18
vervolg van bladz. 3 De Historische Vereniging Bergen is aangemerkt als een algemeen nut beogende instelling (ANBI) onder dossiernummer 11030. U kunt ons vinden op de site van de belastingdienst onder de Alfabetische lijst van Algemeen Nut Beogende Instellingen (ANBI). Vanaf 1 januari 2006 zijn de erkende goed-doelinstellingen in het geheel geen schenking- of successierecht meer verschuldigd over de schenkingen, legaten of erfstellingen die zij ontvangen (zie punt 1). Als u overweegt mee te doen laat het ons weten, dan nemen wij graag contact met u op via onze voorzitter de heer N. Weel, telefoonnummer 072-5812106 of de penningmeester Marry Ranzijn, telefoonnummer 072-5814228.
Lidmaatschap voor het leven Wij bieden u aan om door middel van een eenmalige storting, lid te worden voor het leven. U betaalt dan geen jaarlijkse contributie meer en u blijft van ons dezelfde faciliteiten ont vangen. Bij overlijden gaat het lidmaatschap automatisch over naar de langstlevende partner. Om van de mogelijkheid ‘lid voor het leven’ gebruik te kunnen maken bedraagt de eenmalige storting minimaal € 500,00 (uiteraard, meer mag ook).
Wim Taapken nam afscheid In het afgelopen seizoen heeft Wim Taapken zijn werkzaamheden bij de werkgroep Oude Begraafplaats moeten beëindigen. Nog even leek het erop dat we hem nog zouden zien, actief met de snoeisnaar, maar zijn ziekte maakte dat onmogelijk. Jarenlang heeft Wim deel uitgemaakt van de werkgroep als coördinator. Met zijn kennis heeft hij mede bepaald hoe we de begraafplaats onderhouden. We waren onder de indruk van de wijze waarop hij ons vorig jaar vertelde dat hij aan de ziekte van Alzheimer lijdt. Wij wensen hem en zijn vrouw Hilde heel veel sterkte toe in de komende tijd – Willem Jan Bleys.
Mutaties via internet De HVB website is door Fred Jostmeijer en Louis Witte sterk vernieuwd en verbeterd. Op onze website kunt u nu ook correcties, aanvullingen en mutaties op uw naam- en adresgegevens inbrengen. Ook het opgeven van uw rekeningnummer voor automatische incasso kan langs deze gemakkelijke weg. 5
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd5 5
4-2-2009 15:37:18
Voorjaarsexcursies 2009 Zaterdag 28 maart om 1000 uur brengen we een bezoek aan het Auto-Union museum van Henk Geerts aan de Ruïnelaan. Op de plek waar in 1799 de Russen de drankvoorraad van de Fransen soldaat maakten, is dit museum sinds 2001 gevestigd. In het historische pand, waar oorspronkelijk een smederij en later een winkel in huishoudelijke artikelen gevestigd was, is een verzameling auto’s van het merk DKW samengebracht. DKW was tot 1965 het beroemdste van de vier automerken die samen de Auto-Union vormden. De collectie bestaat uit auto’s die door liefhebbers van het merk DKW zijn verzameld en gerestaureerd. U bent het museum vast wel eens binnengewandeld, maar heeft toen waarschijnlijk geen enthousiaste toelichting van de markante eigenaar van het museum, Henk Geerts, gekregen. Naast aandacht voor de mooie auto’s is er natuurlijk ook aandacht voor de historie van dit unieke pand. Zaterdag 18 en zondag 19 april ’s morgens om 1000 uur brengen wij weer eens een bezoek aan de authentieke boerderij van Jan en Lia Zwakman aan de Roossloot. Jan is nog een echte boer met hart voor zijn vak. Hij weet alles over de geschiedenis van de boerderij, die al heel oud is, maar ook over de prachtige natuur rondom de hoeve. Door haar ligging, aan het schone water van een duinrel en door het biologisch boeren is er nog een flora en fauna aanwezig die we in de rest van Nederland bijna niet meer tegenkomen. In de dors zal Jan een aantal dia’s van de natuur rond de boerderij in de verschillende jaargetijden laten zien. Vanuit de boerderij maken we ook een wandeling naar het Rampenbos, de plek van het vroegere Slot Ramp, die nu privébezit is. De excursie zal daardoor wel langer duren; rekent u maar op drie uur. Verzamelen bij de boerderij: Wiertdijkje 5 Zaterdag 16 mei een fietstocht langs de ‘Sporen van Bello’ Bijna vijftig jaar lang, van 1906 tot 1955, speelde de stoomtram Bello een grote rol in het personen- en goederenvervoer tussen Alkmaar, Bergen en Bergen aan Zee. Mede door Bello kon Bergen zich ontwikkelen tot de toeristenplaats die het nu nog is. In een stevige fietstocht gaan we de sporen van Bello volgen, vanaf het station Alkmaar naar Bergen en naar zee. We staan stil bij haltes en stations en gaan op zoek naar andere sporen van ‘onze Bello’ die nu nog te vinden zijn. Verzamelplaats en tijd komen op het teruggebrachte formulier te staan. Rekent u op een pittige tocht. 6
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd6 6
4-2-2009 15:37:18
Aanmeldingsformulier excursies 2009 Dit formulier in zijn geheel uiterlijk zaterdag 7 maart inleveren bij Tabaksspeciaalzaak Drieënhuizen, Stationsstraat 13, 1861 GA Bergen NH. Leden buiten Bergen mogen hun formulier ook opsturen. Als u het Nieuwsblad intact wilt laten, kunt u een fotokopie van het formulier maken.
Zaterdag 28 maart. Bezoek aan het Auto-Union Museum van Henk Geerts aan de Ruïnelaan. Aanvang 10 uur.
Zaterdag 18 april, ’s morgens om 1000 uur en Zaterdag 19 april, ’s morgens om 1000 uur. Bezoek aan de boerderij van Jan en Lia Zwakman aan de Roosloot. Verzamelen bij de boerderij: Wiertdijkje 5.
Zaterdag 16 mei. Fietstocht langs de ‘Sporen van Bello’. Verzamelplaats en tijd komen op het aan u teruggebracht formulier te staan. Aankruisen aan welke excursie u wenst deel te nemen. U kunt zich slechts voor één van de vier excusies aanmelden. Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon E-mail Komt met 1 of 2 personen (uw bedoeling omcircelen). Het gehele formulier inleveren. U krijgt het daarna als bewijs van deelname thuisgebracht. Wilt u ons bij verhindering bellen: 072-581 8573 of 581 2883. Uw deelname is geheel voor eigen risico. Bij voorbaat vrijwaart u de Historische Vereniging Bergen NH en de medewerkers voor iedere aansprakelijkheid.
7
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd7 7
4-2-2009 15:37:19
Terugblik op de najaarsexcursies van 2008 Zaterdag 27 september: Westdorp. Het is altijd weer een geslaagde excursie, de wandeling door het buurtschap Westdorp. Wij, als excursiecommissie, hoeven alleen maar een verzoek te doen en een aantal echte geboren en getogen Westdorpers werkt de excursie voor ons uit. Dit keer waren dat de heren Pieter Hoogcarspel, Frits David Zeiler, Rob Valkhof en Jan Zwakman. Er valt over dit mooie en groene deel van Bergen veel te vertellen. Het buitengebied, waar van oorsprong veel kunstenaars woonden, veranderde, en is nu zeer gewild als woonstee voor de rijken, die, van de van oorsprong kleine huizen vaak grote moderne paleizen maakten. Toch houdt dit deel van ons dorp het karakter van een ‘dorp’ op zich; de 55 deelnemers genoten volop van de verhalen van de begeleiders. Zaterdag 11 oktober ’s morgens en ’s middags: atelierwoningen. We zijn als dorp een groot aantal atelierwoningen rijk, oude, maar ook nieuwe. Het leek de commissie dan ook een goed idee om daar, in een fietstocht, eens kennis mee te maken. Na een inventarisatie bleken we in ons dorp echter zó veel ateliers rijk te zijn, dat er een selectie uit gemaakt moest worden. We beperkten ons daarom vooral tot de zuidwestkant van het dorp, daarover was al zoveel te zien en te vertellen, dat de geplande twee uur weer flink overschreden werden. We hadden een extra verrassing in petto: we mochten het prachtige en nog ongeschonden ‘atelier met slaapgelegenheid’ uit 1926 van schilder/tekenaar Jan Ponstijn op de hoek van het Wiertdijkje en de Vincent van Goghweg, ook van binnen bekijken. De kleindochter van de kunstenaar, mevrouw Baruch, ontving ons hartelijk en vertelde over de pacifistische levensstijl en de bijzondere attributen in het atelier van haar opa. Daarna bezochten we ook de nieuwe atelierruimtes aan de Voert, waar zeven jonge kunstenaars hard aan het werk waren zich nog vóór de Kunsttiendaagse te installeren. Voor deze excursie is veel werk verzet, vooral door Willem Jan Bleys en Leo Rotthier, maar niet voor niets; de 112 deelnemers hebben er in ieder geval van genoten. Zaterdag 8 november: het ‘Oostdorp van Maschmeijer’ Het was het verhaal uit het themanummer van de Kroniek dat ons op het idee voor deze excursie bracht. Bovendien wilden we de zuilen van de Korenbeurs in de tuin van de villa Zuilenhof 8
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd8 8
4-2-2009 15:37:19
graag eens in het echt zien. Het verhaal in de Kroniek had blijkbaar zoveel mensen geboeid, dat we in zes groepen gingen wandelen. Leo had weer een mooie fotomap samengesteld met foto’s van de familieleden en van hun huizen en bezittingen. Hun invloed op vooral de oostkant van het dorp, door grondaankoop en huizenbouw, werd in deze excursie wel heel erg duidelijk. Na de excursie raakte de voorraad van deze Kroniek dan ook
Klankbord Historisch Bergen en Histon Sinds januari 2006 is er veel ervaring opgedaan bij de werkgroep Klankbord Historisch Bergen. Gebleken is dat deze vraagbaak over details van Bergens geschiedenis vaak doeltreffend heeft gewerkt. Vragen van allerlei aard konden vanuit parate kennis van de werkgroepleden worden beantwoord. Niet alle vragen leidden tot een antwoord. Voor sommige verzoeken wisten zelfs onze illustere klankbordgroepleden geen antwoord. Een aantal vragen vereiste ook een zodanig specifieke kennis dat een langdurig onderzoek, bij voorbeeld in archieven, nodig zou zijn. Uiteraard moet dàt aan de vrager zelf worden overgelaten. Verder bleek het moeilijk een groep incidenteel bij elkaar te laten komen wanneer er weer interessante vragen beantwoord konden worden. Vooral gezien het laatste heeft het bestuur gezocht naar een meer logische aanpak, naar een oplossing waarbij al degenen die tot op heden de vele vragen beantwoordden, deze rol kunnen blijven vervullen. Hun namen mogen nog wel eens worden genoemd: Leo Rotthier, Jaap Kroon, Piet Mooij, Henk Jellema, Frits David Zeiler, Bert Buizer en Arie Leijen. Alle vragen die in het vervolg gesteld worden zullen nu naar de werkgroep Histon worden doorgesluisd. Daar is meestal bij een van de leden ook buiten het eigen belangstellingsgebied brede kennis aanwezig. Waar nodig weten zij de weg naar de klankbord groepleden te vinden. Maar de werkgroep Klankbord Historisch Bergen houdt daarmee op te bestaan. Binnen Histon worden de vragen nu in de reguliere contacten verspreid en in de bijeenkomsten besproken. Coördinatie van ontvangst van vragen en beantwoording geschiedt in goed overleg tussen Leo Rotthier en Herman Gelens. Sommige vragen en antwoorden kunnen zich lenen voor publicatie in het Nieuwsblad of op onze website. Als dat geruime tijd zou gebeuren, zou een kennisbank ontstaan die aan iedereen dienstbaar is. 9
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd9 9
4-2-2009 15:37:19
Baduhenna komt! In juni 2009 worden er 8 opvoeringen gegeven van het historisch theaterstuk ‘Baduhenna, verdwaald verleden’. Dit in het ‘Zandgat’ in het bos tegenover de skibaan. Het stuk speelt zich af bij een stam van de Frisii (Friezen) die deze gebieden zo rond de eerste eeuw na Chr. bewoonde. In deze musical, geschreven door Chris Houtman en met muziek van Mario Prevetti, zien en horen we hoe een stam Friezen leefde en wat er voor gevoelens speelden in deze voor dit gebied woelige tijden, zoals Jeugd die graag wil vechten tegen de Romeinen. Nog niet vergeten was de slag in het heilige woud van Baduhenna in 28 na Christus, waar meer dan 1350 Romeinen het leven lieten (omgeving Heiloo?). En zoals we nu weten hadden ze de opstand van de Bataven (69 na Chr.) in het vooruitzicht. De kijker bezoekt een ‘oud dorp’ uit de vroege ijzertijd, wordt meegenomen op jacht en is deelgenoot van heilige rituelen rond de oorlogsgodin Baduhenna. Uiteindelijk raakt de bezoeker in contact met het overgebleven stukje oermens dat nog in hem rest. Baduhenna is een onderdeel van een vierjarige cyclus, die een groot deel van de Bergense Canon gaat vormen. In deze periode wordt er gestreefd naar samenwerking van diverse scholen, verenigingen en instanties in de BES-gemeente. De andere periodes zullen worden: Adelbertus, de Kerstening, de Spaanse bezetting, en de Engels/Russische inval tijdens de Bataafse tijd. Diverse lagere en middelbare scholen hebben hun medewerking toegezegd en zullen les krijgen en onderzoek gaan doen naar de leefgewoontes uit die tijd. Hun bevindingen zullen gedurende de periode van de voorstellingen op internet te volgen zijn, en tevens in het te bouwen ‘Archeon Dorp’ zijn te zien. Uiteindelijk komen de onderzoeken en de musical Baduhenna bij elkaar in een grootscheepse manifestatie. Baduhenna is een samenwerking van o.a.: Tijdgeest, de Theaterwerkplaats, PWN en de lagere en middelbare scholen van Bergen. Naast nog een aantal partijen zal ook de Historische Vereniging Bergen een niet onbelangrijke rol gaan spelen in het tot stand komen van het evenement. Als u nieuwsgierig bent geworden kijk dan op de website www.tijdgeesteducatie.nl 10
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd10 10
4-2-2009 15:37:19
Onze lezing: monniken en het Noord-Kennemerse landschap Egmond staat in de historische belangstelling, niet in de laatste plaats door de huidge tentoonstelling in het Stedelijk Museum Alkmaar. In datzelfde Egmond nu bestaat een stichting voor natuur-, milieu-, landschap- en cultuur-educatie “De Wielenmaker” geheten, waarvan de voorzitter Peter Lassooy begreep dat al deze aandacht voor historisch Egmond een goede aanleiding was om een rijk- geïlustreerd boek over de ont wikkeling van het Noord-Kennemerse landschap te schrijven. Dit boek is gaan heten “Monnikenwerk”, ook al omdat het initiatief voor de ontwatering van de natte landerijen en meren rond Bergen en Egmond vaak door geestelijken van het Egmondse klooster genomen is. Aan de hand van de verhaallijn en van vele illustraties uit dit boek, houdt Peter Lassooy een vlotte presentatie die u een goed beeld geeft van de kust- en landschapontwikkeling van Kennemerland en de rol van mensenhanden daarbij tot aan de huidige dag. Ook pleit hij daarbij op onderhoudende wijze voor kennis en behoud van dit cultuurlandschap, uniek door het samenspel van natuurlijke elementen en menselijk handelen. En hoe zat dat nou ook weer met dat “Zeegat van Bergen”? Liep het zeewater hier echt naar binnen? Na de lezing van Peter Lassooy op onze komende Algemene Ledenvergadering HVB weet u weer hoe dat zat, maar nog zoveel meer, dat u weer weet hoe blij u mag zijn dat u hier mag wonen.
Onze excursies: wat een prestatie! Hoe komen toch al zoveel jaren met de regelmaat van de klok ieder voor- en najaar drie excursies tot stand? En niet steeds dezelfde, maar telkens weer andere. Onze website vermeldt bij de Werkgroep Excursies maar liefst 31 verschillende thema’s en locaties. En hoe kan aan zoveel aanmeldingen, vaak boven de honderd, worden voldaan? Leo Rotthier, de coördinator van de werkgroep, deed de organisatie van dit indrukwekkende verenigingsproject voor de eindredacteur van dit blad uit de doeken. 11
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd11 11
4-2-2009 15:37:19
Elke zes weken komen de acht leden van de groep bij iemand thuis bijeen om te brainstormen over de onderwerpen voor de volgende drie excursies. Als de plannen vaststaan worden de taken verdeeld: iedereen krijgt één keer de leiding over een excursie. Dat houdt veel werk in. Allereerst moet de organisator regelen dat degenen die eventueel de groep ontvangen, hun medewerking verlenen, ook als ze vaker worden bezocht. Maar het meest indrukwekkende is de grote map die hij of zij moet samenstellen. Daarin worden allereerst alle denkbare details vastgelegd over de route en de plekken waar men tijdens de excursie langs zal komen. En vervolgens wordt er in verzamelingen naar zoveel mogelijk kaartjes en foto’s gezocht die betrekking hebben op het onderwerp en op de plaatsen waar de route langs leidt, en naar foto’s van personen die in het thema een rol spelen. Dat worden wel boeken van tien centimeter dik, op zichzelf rijk gevarieerde verzamelingen over een bepaald onderwerp. Tijdens de excursie worden er door de gids – dat kan wel eens een externe medewerker zijn - regelmatig beelden uit het boek getoond. Inloten? Een tijd geleden moest men zijn ‘ingeloot’ om te kunnen deelnemen, maar dat is vervallen. Nu is het zo geregeld dat ook bij veel aanmeldingen iedereen kan deelnemen. Soms zijn er meer dan 100 belangstellenden voor een bepaalde excursie. Er wordt dan ’s morgens én ’s middags gewandeld, soms met meer groepen, en er komen dan extra gidsen (met extra boeken!) in actie. Een wandelgroep bestaat meestal uit 15 à 20 personen, een fietsgroep uit maximaal 10 personen. Al met al is bij veel aanmeldingen de goede verdeling een hele klus. De excursies duren maximaal 2 uur. U weet natuurlijk dat uw partner of een introducé mee mag. En dat deelname aan onze excursies gratis is?! Een unieke zaak. Bij iedere groep gaan twee werkgroepleden mee. Wie zijn die excursiedeskundigen? Behalve Leo Rotthier zijn dat Cees Winder, Eldert Groenewoud, Marijke Kirpensteijn, Willem Jan Bleys, Wim Jan Schotten, Riet Rotthier-Vroling en Jim de Ruiter. De fraaie nabeschouwingen over de excursies die tweemaal per jaar in het Nieuwsblad worden gepubliceerd, zijn van de hand van Marijke Kirpensteijn. 12
HVB Nieuws Binnen 2-2009 II.indd12 12
4-2-2009 15:37:19
