nieuws nieuws maart 2011
in deze mailing van maart 2011:
Van de administratie
Van de vereniging, door de voorzitter
Agenda voorjaarsbijeenkomst 26 maart 2011
Bestuursverkiezing
Nieuws van de Vrienden, o.a. jaarverslag 2010
Nieuws van de Evenementencommissie
Nieuws van het Nederlands Openluchtmuseum
Kortingsacties
van de administratie
vriendenmuseumkaarten Halverwege de maand november viel de contributienota voor 2011 bij onze leden in de bus. Veruit de meeste leden hebben deze tijdig voldaan en kregen de nieuwe VriendenMuseumkaarten voor 1 januari 2011 thuisgestuurd. De afgelopen jaren waren er problemen met de eindejaarsverzending van de VriendenMuseumkaarten. Niet zelden raakten systemen op hol of gingen er andere zaken fout waar het op de automatisering aankwam. Deze keer echter, liep alles prima. Hier en daar een klein hiaat, maar grote(re) problemen bleven gelukkig uit. Toch kreeg een aantal leden geen kaarten thuisgestuurd. Dat bleek te maken te hebben met de stakingen en daarop volgende slechte postbezorging van TNT (veel zaken zijn “kwijtgeraakt”).
bereikbaarheid secretariaat De openingstijden van ons secretariaat zijn van maandag t/m vrijdag tussen 09.30 en 12.30 uur. Krijgt u toch geen gehoor (in gesprek / vergaderingen), stuurt u ons dan een e-mail of een brief of probeer het later nog eens. Vereniging Vrienden van het Nederlands Openluchtmuseum Postbus 649 6800 AP Arnhem telefoon / fax: e-mail: website:
026 3576154
[email protected] www.openluchtmuseum.nl
Postbank: KvK nummer:
6888 (zet een ‘P’ voor het nummer bij internetbankieren) 40119002 2
van de vereniging door de voorzitter Beste Vrienden, Nog even en het voorjaar breekt aan en daarmee het nieuwe seizoen voor het museum en voor onze vereniging; een nieuw seizoen waarin veel staat te gebeuren. In het museum zijn de voorbereidingen voor het aanstaande eeuwfeest in volle gang. De Westerstraat moet nog letterlijk en figuurlijk uit de grond gestampt worden voor het volgende jaar. Het jaarthema wordt weer opgezet en diverse gebouwen krijgen een nieuw dak om het nieuwe museumjaar ‘goed gemutst’ te kunnen beginnen. Ook wij,Vrienden, zullen een belangrijke bijdrage aan het honderdjarig bestaan leveren. Voor het eeuwfeest stellen we een aanzienlijk bedrag beschikbaar om een presentatie uit te breiden. Hierover vertellen we u meer tijdens de ledenvergadering op 26 maart. Uw bestuur en de commissies hebben, ondanks de vele sneeuw van afgelopen winter, niet de tijd gehad om een winterslaap te houden. Het programma van de Evenementencommissie voor 2011 is gereed en de afspraken zijn gemaakt. Een bezoek aan de prachtige synagoge in Enschede, gebouwd onder leiding van architect de Bazel, is haast een “must”. De tweedaagse naar Zeeland belooft een zeer gevarieerd programma. Zeeland is een provincie met een rijke en bewogen geschiedenis. Van zeevaarders tot boeren of omgekeerd, u kunt het met eigen ogen aanschouwen. Ons zomeravonduitstapje brengt u naar een lang verleden tijd. Ook hier is sprake van een roemrijke geschiedenis die in de oorlogsjaren grotendeels teniet werd gedaan. Mede door particuliere inspanningen is het kasteel Doornenburg weer in oude luister hersteld. De Toneelclub heeft jammer genoeg geen plaats meer gekregen in het museale gebeuren. We nemen gepast afscheid van onze spelers tijdens een diner en een ‘meet & greet’ met toneelgroep Oostpool. Over het wel en wee van de rondleiders en de groei en bloei van de Kruidentuin zullen we op de hoogte worden gesteld tijdens de vergadering. Het bestuur is druk bezig geweest om inhoud te geven aan het conceptbeleidsplan. We zullen u tijdens de vergadering onze plannen voorleggen. Veel van onze ideeën en wensen zijn erop gericht om het museum te ondersteunen. We hopen dat er een nog betere wisselwerking ontstaat tussen de vereniging en het museum, zodat we met onze plannen meer activiteiten voor de Vrienden kunnen uitvoeren. Daarmee willen we ook u - Vrienden - aan ons en het museum binden. 3
Het verlengen van de overeenkomst met het museum wordt uitgewerkt. Daarin zullen de bekende voordelen voor de Vrienden worden vastgelegd. Binnen het bestuur zal ook een aantal wijzigingen plaatsvinden. Dankzij de inspanningen van onze vertrekkende penningmeester hebben we mogelijk nieuwe bestuursleden gevonden. We zullen ze aan u voorstellen in maart. Zoals we ons afgelopen jaar vol enthousiasme geworpen hebben op het ontwikkelen van ideeën, zo enthousiast zijn we nu om de plannen tot uitvoer te brengen. We hebben er alle vertrouwen in dat we in samenwerking met het museum deze plannen in de praktijk kunnen brengen. We wensen u een goed museumjaar toe en zien u graag op onze ledenvergadering in de Kasteelboerderij op 26 maart aanstaande. Jo Michiels voorzitter 4
uitnodiging Hierbij nodigen wij u - leden van de vereniging Vrienden van het Nederlands Openluchtmuseum - van harte uit voor de ledenvergadering van de vereniging te houden op zaterdag 26 maart 2011 2011, aanvang aanvang 10.30 uur in het restaurant ‘De Kasteelboerderij’ op het museumterrein.
agenda 1.
Opening
2.
Mededelingen vanuit het bestuur (o.a. samenwerkingsovereenkomst en beleidsplan)
3.
Mededelingen directeur Nederlands Openluchtmuseum
4.
Mededelingen vanuit de commissies: Rondleiders (Helmig Kragt), Evenementencommissie (Nelleke den Boer-Pinxter), Kruidentuincommissie (Karla Roseboom), Toneelclub (Marjolein Sanderman)
5.
Notulen ledenvergadering 27 maart 2010 (verkrijgbaar bij ingang zaal)
6.
Jaarverslag 2010 van de penningmeester (verkrijgbaar bij ingang zaal)
7.
Verslag financiële commissie over het boekjaar 2010 (voordracht)
8.
Begroting 2012 (verkrijgbaar bij ingang zaal)
9.
Bestuursverkiezing (zie toelichting op pagina 6)
10. Rondvraag en sluiting 11. Pauze 12. Lezing Klaartje Schweizer (Hoofd sector Collecties & Beheer Nederlands Openluchtmuseum) over de renovatie en het onderhoud van museumgebouwen, gevolgd door een korte excursie op het museumpark De Kasteelboerderij is te bereiken via de normale publieksingang. Het museum gaat om 10.00 uur open (neem uw VriendenMuseumkaart mee). Het museum is met het openbaar vervoer te bereiken: vanaf NS station Arnhem met de stadsbus lijn 3 Alteveer, halte Openluchtmuseum. De lunch is rond 12.00 uur. Het programma eindigt rond 13.30/14.00 uur. Wij heten u graag welkom op zaterdag 26 maart om 10.30 uur! A.A. van Slooten, secretaris 5
bestuursverkiezing Bernd Huibers (penningmeester) heeft zijn bestuurstermijn erop zitten. Helaas is in de mailing van vorig jaar een foutje geslopen; daar stond namelijk in dat de heer Huibers nog t/m 2012 aan kon blijven. Voor de vacant gekomen plaats zochten wij een nieuw bestuurslid met kennis van zaken aangaande de financiën van de vereniging. Het bestuur stelt kandidaatpenningmeester Maurice Linssen graag aan u voor tijdens de vergadering. Zoals u weet, overleed vorig jaar onze vicevoorzitter Jan Frederiks. Bestuurslid Marjolein Sanderman werd bereid gevonden het vicevoorzitterschap over te nemen. Voor de vacant gekomen plaats van bestuurslid zochten wij een nieuwe kandidaat. Rob Beenakker is de kandidaat die wij graag aan u voor willen stellen voor deze bestuursfunctie. Helaas is de heer Beenakker niet in de gelegenheid bij de voorjaarsvergadering aanwezig te zijn. Hij zal derhalve door ons huidige bestuur kort aan u worden voorgesteld. Heeft u een tegenkandidaat die u graag wilt laten meedingen naar de vacant gekomen functies? Meldt dit dan uiterlijk op 14 maart aan het bestuur (schriftelijk onderbouwd en ondersteund door ten minste 10 leden). En dan is er nog een mogelijke herbenoeming binnen het bestuur dit jaar. Marjolein Sanderman (vicevoorzitter) mag nog één keer benoemd worden voor een periode van vier jaar. De samenstelling van het bestuur en het rooster van aftreden: Bernd Huibers (penningmeester)
2011
(geen herbenoeming mogelijk)
Marjolein Sanderman (vicevoorzitter)
2011
(herbenoeming 1x mogelijk)
Hans Gerritsen Gerr itsen
2012 2012
(herbenoeming 1x mogelijk)
Arno van Slooten (secretaris)
2012
(herbenoeming 1x mogelijk)
Jo Michiels (voorzitter)
2013 2013
(geen herbenoeming mogelijk)
Bart van Engelenburg (bestuurslid)
2014
(herbenoeming 1x mogelijk)
Benoeming geschiedt voor een periode van vier jaar. Herbenoeming is één keer mogelijk (totaal dus maximaal acht jaar). 6
nieuws van de vrienden nieuwe leden Tijdens de winteropenstelling schreven ruim 800 nieuwe leden zich in bij de vereniging Vrienden van het Nederlands Openluchtmuseum. Het spreekt voor zich dat wij daar zeer content mee zijn. Er heeft echter ook een aanzienlijk aantal leden het lidmaatschap opgezegd of niet betaald, wat globaal neerkomt op een gelijkblijvend aantal leden.
jaarverslag 2010 van de secretaris Bij de komende ledenvergadering zijn aan de zaal de notulen van de vorige vergadering, de jaarstukken van 2010 en de begroting voor 2012 verkrijgbaar. Voor de mailing rest ons dus een terugblik op het jaar 2010. Allereerst hadden we natuurlijk in het voorjaar onze ledenvergadering, waarbij we afscheid namen van onze voorzitter Klara van den BergVeenhuizen (afgetreden na volle ambtstermijn) en onze goed bezochte najaarsbijeenkomst waarin we – treurig genoeg – afscheid moesten nemen van onze vicevoorzitter Jan Frederiks (onverwacht overleden). In april mochten we zo’n 500 Vrienden verwelkomen op de VriendenMuseumdag. De door onze Evenementencommissie georganiseerde excursies genoten weer veel belangstelling. De organisatoren blikken met u terug op een aantal van die evenementen. Het verenigingsjaar 2010 kende een nagenoeg gelijkblijvend aantal leden, met pieken in juli en december voor wat betreft nieuwe inschrijvingen. 7
In oktober, november en december zegde een aantal leden het lidmaatschap op. Tellen we de opzeggers en ‘niet-betalers’ bij elkaar op, dan komen we ongeveer op hetzelfde aantal uit als dat van de nieuwe inschrijvers. De Toneelclub hield helaas op te bestaan. De reden daartoe lag hoofdzakelijk in het feit dat het voor het museum heel complex is de voorstellingen in te passen in het reguliere aanbod. Het moet passen in de museale context en binnen het jaarthema. De inhoud en aankleding van het stuk dienen correct te zijn qua tijdsbeeld, et cetera. Alles moet beoordeeld worden door de wetenschappelijke staf en de afdeling Presenteren en daar wringt de schoen, omdat de menskracht ontbreekt.
ledenaantal Het verloop in het ledenbestand blijft zo’n 15% tot 18% Het totaal aantal adressen in 2010 bedraagt 5.114. Het aantal leden in 2010 was 12.161. De inschrijving van nieuwe leden bleef in 2010 vrijwel gelijk aan 2009. De grootste toeloop hadden we zoals gebruikelijk in de kortingsperiode vanaf juli. Gelukkig mochten we tijdens de afgelopen winterperiode toch alweer ruim 800 nieuwe leden bijschrijven, maar die tellen pas mee in 2011.
bestuur Tijdens de algemene vergadering van maart 2010 vond de benoeming van Bart van Engelenburg (bestuurslid) plaats. Helaas overleed onze vicevoorzitter Jan Frederiks aan de gevolgen van een slopende ziekte.
administratie De administratie is in het jaar 2010 wederom accuraat vervuld door onze medewerkster mevrouw Van Doorn.
vergaderingen & activiteiten Het bestuur kwam negen keer bijeen en er werd één algemene vergadering gehouden (in maart). In april kwamen ruim 500 leden naar het museum voor de VriendenMuseumdag en in november werd een bijeenkomst georganiseerd in de Kasteelboerderij.
evenementencommissie (door nelleke den boer) De Evenementencommissie heeft afgelopen jaar één van haar leden, Jan Frederiks, verloren. Jan heeft nog samen met Ineke Bosman onze laatste stedentrip naar Leiden georganiseerd. Niet lang daarna, begin juli is hij overleden. We missen hem en zullen in zijn geest verder gaan. Jo Michiels is voorzitter van het bestuur van de vereniging Vrienden geworden, zodat wij twee vacatures in onze commissie kregen.
8
Gelukkig hebben wij Fineke Burgers en het bestuurslid Bart van Engelenburg bereid gevonden onze gelederen te versterken.
Links: museum Boerhaave / Rechts: Hortus Botanicus Leiden We hebben op 6 mei een dagtocht naar de stad Leiden gemaakt. Deze dag is onder leiding van Ineke Bosman en wijlen Jan Frederiks samen met het Gilde goed verlopen. Naast Breda en Delft, die de afgelopen jaren werden bezocht, is Leiden een belangrijke stad in de Nederlandse historie. Niet alleen vanwege het Oranjehuis, maar meer nog door de wetenschappelijke invloed die 'Leiden' had in de Gouden Eeuw en die invloed is nog steeds heel groot. Kijk maar naar het grote aantal Nobelprijs-winnaars dat in Leiden heeft gestudeerd en gewerkt. Maar ook in artistiek opzicht telt Leiden mee, denk maar aan Rembrandt en Vermeer.
Na een historische wandeling door het hart van Leiden was 's middags de wetenschap aan de beurt. De ene helft van de deelnemers heeft het museum Boerhaave bezocht en de andere helft de Hortus (zoals de Hortus Botanicus, de botanische tuin, meestal kort wordt aangeduid). Vanuit Boerhaave: “Gewend als wij zijn aan alle elektronische en digitale hulpmiddelen is het een openbaring om te zien met welke 'houtje-touwtjesconstructies' baanbrekend wetenschappelijk werk werd verricht in de afgelopen paar honderd jaar. Zeer leerzaam en de moeite waard om eens op je in te laten werken. Het is te hopen dat deze historisch wetenschappelijke verzameling de bezuinigingswoede van de korte termijn denkende politici mag overleven.”
9
Hierna vond onze zomeravondactiviteit plaats, op woensdag 14 juli. Tweeënvijftig deelnemers bezochten onder leiding van Hein Frederiks de loods van de Stoomtrein in Lieren. We vertrokken om kwart over vijf per stoomtrein naar Lieren/Beekbergen. Om zes uur hadden we daar een lezing, over de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij, Maatschappij kortweg VSM, die werd gehouden door oprichter en oud-VVV directeur M. Geurts. De lezing werd besloten met broodjes, soep, fruit en een drankje, waarna men werd rondgeleid over het emplacement. Aan het eind vertrokken alle deelnemers voldaan met de dieseltrein naar Apeldoorn. Maar wie kan over deze avond nu beter iets vertellen dan de organisator zelf? Hieronder leest u het verslag van Hein Frederiks. Zonder de industriële revolutie, zonder de stoommachine, was ons Nederlands Openluchtmuseum er waarschijnlijk niet geweest. Voldoende reden dus om ons eens om ons eens te verdiepen in de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij; een ruim honderd jaar oud fenomeen, dat na vele inactieve jaren in 1970 nieuwe leven in werd geblazen. Eén van de grote mannen daarachter is oud-voorzitter van de vereniging Vrienden, Jan Werdmölder. In aanvang vervulde het bedrijf een cruciale rol in de industriële ontwikkeling van de oostelijke Veluwezoom. Daarna draaide alles om toerisme en zinvolle pret voor een paar honderd deskundige vrijwilligers. Ruim vijftig Vrienden genoten tijdens hun bezoek van de lezing, de broodjes en de wetenswaardigheden die men ons tijdens de rondleiding vertelde. Wist u al dat u om hard te kunnen rijden met een locomotief, grote wielen moet hebben? Of dat de aanschaf van zo’n gigant eigenlijk heel weinig kost? Ook na deze trip hoorden wij weer vaak “tot de volgende keer!”.
10
Ons laatste uitstapje van het seizoen 2010 was op zaterdag 4 september onder leiding van Jo Michiels en Nelleke den Boer. Met prachtig weer vertrokken we met de bus naar Veenhuizen. Veenhuizen Daar werden we ontvangen met koffie en koffiebroodjes en bezochten we met gidsen het gevangenismu gevangenis mumuseum en het Fochteloërveen. Fochteloërveen Het museum toont de geschiedenis van Veenhuizen en van het gevangeniswezen. Het Fochteloërveen is een zeldzaam hoogveengebied met prachtige wolkenluchten. Tussen deze rondleidingen door hadden we een lunch in het museum. Tenslotte gingen we gezamenlijk - met een gids die uitleg gaf over alle speciale gebouwen - door het dorp. De dag werd afgesloten met een kopje koffie voor we de terugreis aanvaardden en om 19.00 uur weer voldaan bij het Openluchtmuseum aankwamen.
vrijwillige rondleiders In 2010 zijn er 945 rondleidingen gegeven. Dit is een stijging met 100 ten opzichte van 2009, maar nog steeds 100 minder dan het topjaar 2008. De stijging is mede gekomen door een aantrekkende markt en daarnaast initiatieven van het museum om meer bezoekers mee te laten doen aan een rondleiding. Ook zijn er meer rondleidingen (83) gegeven in het kader van inburgering. Daarnaast vonden er 135 rondleidingen plaats in het Engels, Duits en Frans. De topmaanden voor de rondleidingen in 2010 waren april (154) en oktober (163). Het aantal vrijwillige rondleiders is nu 45 en in 2010 zijn er vijf gestopt, om verschillende redenen. De verwachting is dat er volgend jaar (2012) weer een aantal rondleiders, gezien de leeftijd, zullen stoppen. Het ligt dan ook in de bedoeling om eind 2011/begin 2012 een nieuwe cursus te starten om dit aantal op peil te houden en om ook nog een groei in het aantal rondleidingen mogelijk te maken. Het wordt wel steeds moeilijker om jongere vrijwilligers (leeftijd van 45 tot 60 jaar) te vinden.
beugelclub de waterberg In tegenstelling tot vorig jaar is het ledenaantal van de club is gelijk gebleven (19 leden). Dit blijft een bron van zorg voor het bestuur en er wordt over nagedacht hoe dit aantal op termijn kan groeien. Er moet vooral een groei 11
plaatsvinden van ‘jongere’ leden. De gemiddelde leeftijd van de spelers ligt boven de 50. Om dit te realiseren zal op regelmatige tijden informatie in het Dagblad verschijnen om meer aandacht voor het beugelen te vragen; met name voor de toernooien die door de vereniging georganiseerd worden. Dit is ook in 2010 gebeurd. Er zal in voorbereiding op het honderdjarige bestaan van het museum in 2012 geprobeerd worden een internationaal toernooi te organiseren met uitgebreide deelname uit diverse Europese landen. In 2010 zijn er weer vier toernooien georganiseerd en wel op zondag 4 juli e e (het 2 /3 klas toernooi), op zondag 1 augustus (internationaal toernooi), op zaterdag 28 augustus (Vrienden-/beginnerstoernooi) en als laatste op zaterdag 2 oktober (clubkampioenschappen De Waterberg). De winnaar van dit laatste toernooi was Reinier Hoftijzer. Naast de deelnemende spelers was er bij de toernooien ook veel aandacht van bezoekers.
toneelclub De Toneelclub kijkt terug op een goed maar ook roerig jaar. In verband met de restauratie van de boerderij Zeijen - tot dan toe altijd de vaste speellocatie moest worden uitgeweken naar een andere speelplek. Die werd buiten gevonden; bij de Van Gend en Loosloods werd het stuk ‘Alles Goed’ opgevoerd, wederom geschreven en geregisseerd door Theo Soontiëns (in 2009 schreef en regisseerde hij het stuk ‘Een Driest Plan’ voor onze spelers). Alhoewel het best even wennen was om buiten te spelen, zaten ook dit seizoen de banken vaak weer helemaal vol en was het publiek enthousiast over de wijze waarop Dokus - jongste bediende van Van Gend en Loos - ondanks alle vooroordelen van zijn collega over buitenlanders, verliefd wordt op de mooie immigrante Sfynte. Met dit stuk werd aansluiting gezocht op het jaarthema van het museum ‘Nieuwe Buren’. In verband met het afnemend aantal Vrienden dat deel uitmaakte van de Toneelclub en de organisatorische problemen die het spelen binnen het museum met zich meebracht, zijn met het museum gedurende het seizoen gesprekken gevoerd over de wijze waarop de Toneelclub verder zou kunnen gaan, maar dan als onderdeel van de museumorganisatie. Dit zou het mogelijk maken om allerlei praktische problemen waar de acteurs steeds tegenaan liepen, op te lossen. 12
Het museum heeft hierop - na uitgebreid overleg - besloten dat de Toneelclub niet meer past binnen het scala van presentaties in het museum en dat aan deze activiteit na 10 jaar dan ook een einde zou moeten komen. Het besluit hierover is zorgvuldig door de directie genomen en toegelicht aan een vertegenwoordiging van de Toneelclub en het bestuur van de Vrienden. Het museum en de vereniging Vrienden nemen gezamenlijk op passende wijze afscheid van de Toneelclub; wij hopen echter dat wij een aantal van de acteurs en actrices wellicht in de toekomst nog wel eens in een andere hoedanigheid zullen zien acteren binnen het Openluchtmuseum op één van de locaties.
bezoekersaantallen Met 437.196 bezoekers in 2010 had het museum iets minder bezoekers dan in het jaar 2009. A.A. van Slooten, secretaris
gratis naar bokrijk - alleen voor vrienden Dat het Nederlands Openluchtmuseum leuk is voor kinderen, dat wist u al. Maar bent u weleens in Bokrijk geweest, net over de grens in België? Ook daar zal uw kroost zich niet gauw vervelen. Zeker niet nu het park helemaal in de ban is van e ‘De 5 boog’. Met uw VriendenMuseumkaart heeft u gratis toegang, in tegenstelling tot mensen met een ‘gewone’ Museumkaart. Bokrijk is dé bestemming om een stapje terug in de tijd te zetten. En is helemaal in de ban van 'De 5e boog'! boog' Logisch, want deze spannende Ketnet jeugdreeks werd in Bokrijk opgenomen. En komt hier opnieuw tot leven. Met interactieve tochten en opdrachten waarmee je in de voetsporen van de vijf helden treedt. Mis ook de topevenementen en bruisende zomeractiviteiten niet! Welkom in de wereld van Bokrijk! Bokrijk is open van 27 maart t/m 30 september (10-18u, ma. gesloten). Adres en website: Het Domein Bokrijk, Bokrijklaan 1, B-3600 Genk, telefoon +32 26 53 00 Website (met alle actuele informatie over uw bezoek): www.bokrijk.be
korting bij burgers’ zoo - alleen voor vrienden Sinds 1 januari 2011 kunt u met korting naar de ‘buurman’ van het Nederlands Openluchtmuseum: Burgers’ Zoo. Op vertoon van uw
13
VriendenMuseumkaart in combinatie met uw identiteitsbewijs krijgt u maar liefst 25% korting op de entreeprijs! Burgers' Zoo heeft een aantal speurtochten ontwikkeld voor kinderen van verschillende leeftijdsgroepen. Deze speurtochten zetten de kinderen op een spelende en leuke manier aan het denken. Bovendien zijn de speurtochten interactief opgesteld, zodat de kinderen de dieren eerst dienen te bekijken voordat ze de vragen kunnen beantwoorden. Dit levert vaak leuke en enthousiaste reacties van kinderen op en soms ontstaan er wedstrijdjes ‘wie als eerste een antwoord te weten komt’. Op de website van het dierenpark kunt u alle speurtochten gratis downloaden: www.burgerszoo.eu. U kunt ook u een gratis exemplaar bij het dierenpark opvragen en deze kopiëren. Neem op de dag van het bezoek zelf pennen en/of potloden mee! Adres en website: Burgers’ Zoo, Antoon van Hooffplein 1, 6816 SH ARNHEM, telefoon: 026 4424534, website (met actuele informatie): www.burgerszoo.eu
korting op boek ‘dit zijn wij’ – speciaal voor vrienden Op 15 oktober werd het Jaar van de Tradities afgesloten. Het themajaar was een groot succes en veel mensen zijn op zoek gegaan naar hun eigen tradities en die in hun omgeving. Iedereen kon zijn meest dierbare tradities insturen. Daarvan is een Top 100 samengesteld. Sinterklaas met pakjesavond staat met stip op de eerste plaats, gevolgd door Kerstmis en Koninginnedag. Alle 100 tradities staan beschreven in het rijk geïllustreerde boek DIT ZIJN WIJ van de hand van Ineke Strouken, directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur. Speciaal voor Vrienden van het Openluchtmuseum is het boek nog tot 31 maart 75 50 te bestellen voor € 19, in plaats van € 22, . U kunt het boek bestellen door het bedrag over te maken op rekening 810806 ten name van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur in Utrecht, o.v.v. de code NOM DZW. DZW
kijkje achter de schermen – speciaal voor vrienden Kom ook naar de Vrienden Previewavond op vrijdag 1 april. Op de eerste avond van het nieuwe seizoen wordt u ontvangen in de Kasteelboerderij waar u alles wordt verteld over de nieuwe tentoonstelling en de uitwerking van het nieuwe jaarthema. U ontmoet de ‘mensen achter de schermen’ en kunt aansluitend de nieuwe themalocaties bezoeken. Uiteraard staan ook daar museummedewerkers die uw vragen kunnen beantwoorden. Meldt u tot uiterlijk tot 25 maart aan op www.openluchtmuseum.nl/vriendenpreview. www.openluchtmuseum.nl/vriendenpreview 14
activiteiten 2011 Voor 2011 heeft het bestuur van de vereniging voor u in petto: Zaterdag 26 maart
Algemene ledenvergadering Na de algemene vergadering – met o.a. jaarcijfers, begroting en bestuursverkiezing – krijgen we een kijkje in de keuken van de renovatie van historische gebouwen. U zult zich nog verbazen over hoeveel kilo riet er op zo’n boerderijdak gaat… Kasteelboerderij, aanvang 10.30 uur
Vrijdag 1 april a pril
Previewavond Previewavond Alles weten over het nieuwe thema op het museumpark? Praten met de mensen achter de schermen? Kom dan naar de Previewavond. Meldt u aan voor de speciale VriendenPreview op: www.openluchtmuseum.nl/vriendenpreview www. openluchtmuseum.nl/vriendenpreview U krijgt dan een bevestiging mét het programma. Aanvang 19.00 uur in de Kasteelboerderij, einde 21.00 uur, aanmelden tot uiterlijk 25 maart 2011
Zaterdag 2 juli juli
Familiedag De invulling van deze speciale dag voor families en gezinnen, blijft nog even geheim. Dat het leuk én gezellig wordt voor jong en oud, dat is al wel zeker. Zorg dus dat u en uw gezin erbij zijn! Museumpark, aanvang 10.00 uur, vrije inloop
Zaterdag 30 oktober oktober
Nieuwe ledendag Om onze nieuwe leden ertoe te bewegen het lidmaatschap van de Vrienden te continueren. In combinatie met de jaarlijkse slachtdag. Museumpark, aanvang onbekend, op inschrijving
Zaterdag 5 november
Najaarsbijeenkomst De inhoud van de najaarsbijeenkomst van 2011 is op dit moment nog niet bekend. In ieder geval kunnen we ‘even bijpraten’ met de directie van het museum en wacht u een leuke lezing na de pauze. Kasteelboerderij, aanvang 10.30 uur 15
museumagenda 2011 Zondag 27 maart – Tien jaar Rondje Nederland Elk jaar is de hardloopwedstrijd ‘Rondje Nederland’ een sportieve warming-up voor het zomerseizoen van het Openluchtmuseum. De leukste familieloop van Nederland bestaat dit jaar tien jaar! Of u nu deelneemt of komt aanmoedigen, het is altijd gezellig. Kijk voor meer info en inschrijven op www.rondjenederland.com (museum is open als wandelpark).
Vrijdag 1 april – Previewavond Kijk op pagina 15 om u aan te melden voor deze avond! Zondag 10 april – Molukse dag Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Zondag 1 mei – Turkse dag Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Zondag 22 mei – Draaiorgeldag Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. 28 mei t/m 13 juni – Nostalgische kermis Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Woensdag 1 juni – Kleur bekennen Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Zondag 5 juni – Surinaamse dag Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Donderdag 16 juni – Techniek toernooi Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. 21 juni t/m 2 augustus – Avondrondleidingen kruidentuin Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Zaterdag Zaterdag 20 & zondag 21 augustus – Oogstweekend Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Zondag 18 september – Dag Holland Dag Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Zaterdag 29 oktober – Slachtdag Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. Zaterdag 29 en zondag 30 oktober – Plantjesmarkt Meer informatie volgt te zijner tijd op www.openluchtmuseum.nl. 16
nieuws van de evenementencommissie De Evenementencommissie organiseert in 2011: 11 of 18 mei woensdag
Een dagje Enschede Voor de stedentrip naar Enschede op woensdag 11 mei was zoveel animo dat deze al volgeboekt is. Om u niet teleur te stellen, bieden we een week later – op 18 mei* – hetzelfde programma nogmaals aan, dus mét bezoek aan de synagoge van architect De Bazel en een wandeling langs de mooie oude plekjes in het centrum (met eventueel bezichtiging van Grote Kerk en/of stadhuis) of een architectuurwandeling met het accent op de verschillende bouwstijlen in de stad. De gids (oud-architect) vertelt op deskundige wijze over de diverse bouwstijlen. Een vleugje textielgeschiedenis komt er ook aan te pas. *) aanmelden vóór 1 april 2011!
21 of 22 juni dinsdag of woensdag
21 en 22 september woensdag & donderdag
Avondwandeling Kasteel Doornenburg Een avondwandeling bij Kasteel Doornenburg met aansluitend een vriendenavond waarop u een rondleiding door het kasteel krijgt onder leiding van een ervaren gids. Aansluitend drinken we een kopje koffie met gebak en wordt u nader geïnformeerd over de geschiedenis van het kasteel en de omgeving. In de uiterste uithoek van de Over Betuwe splitst de Rijn en de Waal: op deze plek staat De Doornenburg. Gaat u mee? Tweedaagse excursie ZeeuwsZeeuws-Vlaanderen Dit jaar gaan wij ons verdiepen in de landbouw en voedselproductie in deze provincie. Vanuit Arnhem naar Schouwen-Duiveland, Zuid-Beveland en Walcheren (met bezoek aan Museum Goemanszorg in Dreischor en Wilhelminapolder). Middelburg is het eindpunt van deze dag. Wij dineren en overnachten daar en luisteren naar Kees Slager die vertelt over het wel en wee van de Zeeuwse landarbeiders. De volgende dag gaan we vanaf Walcheren naar Zeeuws-Vlaanderen en uiteindelijk terug naar Arnhem, niet zonder tussenstops bij Hof Welgelegen en de Baeckermat. 17
een dagje enschede woensdag 18 mei me i 2011
Foto’s Foto’s: ’s: op de grote afbeelding ziet u de Grote Kerk in Enschede. De kleine afbeeldingen zijn van de binnen- en buitenkant van de synagoge.
p rogramma De trein komt om 10.30 uur aan op het Station van Enschede. U wordt opgewacht in de hal en we lopen samen naar de synagoge (Prinsestraat 18, 15 minuten). Bij P&R Zuiderval kunt u voor 2 euro parkeren. U krijgt voor 5 personen gratis vervoer naar het centrum en terug. Elke 15 minuten gaat er een bus. Vraag de chauffeur waar u uit moet stappen voor de synagoge (5 minuten). Terug vertrekt de bus vanaf de Oude Markt. Ons dagje Enschede beginnen we om 11.00 uur met de ontvangst in de mooiste synagoge van West-Europa. We drinken daar eerst een kopje koffie of thee tot 11.30 uur waarna we in twee groepen worden rondgeleid door dit interessante gebouw. Ongeveer in 1918/1919 werd besloten een nieuwe synagoge in Enschede te bouwen, daar de bestaande te klein geworden was. De opdracht wordt aan K.P.C. de Bazel verstrekt, die zijn creatie niet meer voltooid heeft mogen aanschouwen. Hij overleed in 1923, nog voordat aan de nieuwbouw van de synagoge werd begonnen. Zijn ontwerp werd door de architecten Smits en van de Linde in 1927 en 1928 uitgevoerd aan de Prinsestraat. Dit nieuwe kerkgebouw werd op 12 december 1928 plechtig 18
ingewijd. De glas-in-loodramen, ontworpen door Lambertus Cornelis Lourijsen uit Haarlem, zijn van een uitzonderlijke schoonheid. Om 12.45 lopen we naar de lunchgelegenheid aan de Oude Markt. (15 à 20 minuten. We eten daar tot 14.30 uur. Vanaf deze locatie worden wij door de gidsen van Alifa Welzijn Ouder rondgeleid (1½ uur) met naar keuze: 1. een Historische wandeling naar de mooie oude plekjes in het centrum, met eventueel bezichtiging van de Grote Kerk en/of het stadhuis (trouwerijen voorbehouden); 2. een architectuurwandeling met het accent op de verschillende bouwstijlen in de stad. De gids (oud-architect) vertelt op deskundige wijze over de diverse bouwstijlen. Een vleugje textielgeschiedenis komt er ook aan te pas. Om ongeveer 16.00 uur is deze mooie dag ten einde en gaat ieder weer zijns weegs. Aanmelding
Aanmelden voor dit Evenement kan uitsluitend door betaling van de deelnemersbijdrage ad € 23,00 (lid) of € 25,00 (introducé) op rek.nr. 67.35.23.969 t.n.v. Evenementencommissie Vrienden van het NOM te Arnhem o.v.v. “Enschede 18 mei” mei en de keuze voor wandeling 1 of 2. Aanmelden Aanmelden kan tot uiterlijk 1 april!
Aantal
Het maximale aantal deelnemers is 40 (minimaal 15).
Plaatsing
U wordt geplaatst op volgorde van binnenkomst van de betalingen.
Berichtgeving
De berichtgeving over uw plaatsing (of wachtlijst) en toewijzing excursie vindt tijdig plaats, eventueel in combinatie met nadere (reis-)informatie.
Informatie aanmelding en betaling
Ineke Bosman, telefoon 026-445 05 81 (tussen 19.00u en 20.00u)
Informatie inhoud evenement
Nelleke den Boer, telefoon 026-361 39 44 of Fineke Burgers, telefoon 026-364 13 66 (tussen 19.00u en 20.00u).
Restitutie Restitutie bij annulering
Wanneer er een wachtlijst is, vindt tot 2 weken vóór de datum van dit Evenement terugbetaling plaats van de gehele deelnemersbijdrage. Annuleert u in de 2 weken voorafgaand aan het Evenement, dan worden alleen de variabele kosten vergoed.
Annuleringsverzekering
Wij raden u aan een annuleringsverzekering af te sluiten of na te gaan of dit Evenement onder de dekking van uw bestaande annuleringsverzekering valt.
19
avondje doornenburg dinsdag 21 of woensdag 22 juni 2011
Eventjes voorbij Lobith splitsen de Rijn en de Waal in afzonderlijke rivieren. Precies op die splitsing ligt het kasteel De Doornenburg. Al sinds 1295. We stellen u in de gelegenheid om de geschiedenis van De Doornenburg te leren kennen en daartoe organiseren we op zowel 21 als op 22 juni 2011 een vriendenavond waarop u een rondleiding door het kasteel krijgt onder leiding van een ervaren gids. Aansluitend drinken we een kopje koffie met gebak en wordt u geïnformeerd over de geschiedenis van het kasteel en de omgeving. De Doornenburg Dit grote, fraaie middeleeuwse kasteel bestaat uit een hoofd- en een voorburcht, die met elkaar verbonden zijn door een smalle houten brug. De hoofdburcht is een blokvormig gebouw dat door een brede gracht omgeven is. Van de negen woon- en verblijfruimtes die het gebouw telt, zijn de ridderzaal en de overwelfde kelders heel typerend voor de middeleeuwse architectuur. De uitgestrekte voorburcht wordt weleens de grootste en mooiste middeleeuwse voorburcht van Nederland genoemd. Achter de deuren van het poortgebouw bevinden zich rond het binnenplein onder andere een boerderij, een kapel en een woontoren. 20
Met name het feit dat De Doornenburg een boerderij binnen haar poorten heeft, maakt het tot een vrij uniek kasteel in Nederland. Graag geven wij u in overweging om voorafgaand aan de rondleiding rondleidin g op eigen gelegenheid te gaan genieten van de prachtige omgeving. Er zijn diverse fiets- of wandelmogelijkheden in de directe omgeving van het kasteel, variërend van 1 tot 40 kilometer. Ook kunt u overwegen een bezoek te brengen aan Fort Pannerden (http://projectfortpannerden.blogspot.com) dat zich in de directe nabijheid van het kasteel bevindt. Programma op beide avonden: avonden: 17.30u
18.00-19.00u 19.15-20.15u
Aankomst met eigen vervoer op de parkeerplaats van kasteel De Doornenburg (Kerkstraat 27, 6686 BS Doornenburg, gemeente Lingewaard, www.kasteeldoornenburg.nl) Rondleidingen door het kasteel onder leiding van een ervaren gids, aansluiten koffie met gebak Lezing geschiedenis kasteel en omgeving
Aanmelding
Aanmelden voor dit Evenement kan uitsluitend uitsluitend door betaling van de deelnemersbijdrage ad € 10,00 (lid) of € 12,00 (introducé) op rek.nr. 67.35.23.969 t.n.v. Evenementencommissie Vrienden van het NOM te Arnhem o.v.v. “Doornenburg 21 juni” of “Doornenburg 22 juni”. Aanmelden kan tot uiterlijk 1 juni 2011.
Aantal
Het maximale aantal deelnemers is 40.
Plaatsing
U wordt geplaatst op volgorde van binnenkomst van de betalingen.
Berichtgeving
De berichtgeving over uw plaatsing (of wachtlijst) en toewijzing excursie vindt tijdig plaats, eventueel in combinatie met nadere (reis-)informatie.
Informatie aanmelding en betaling
Ineke Bosman, telefoon 026-445 05 81 (tussen 19.00u en 20.00u)
Informatie inhoud evenement
Bart van Engelenburg, telefoon 055-541 35 03 of mobiel 06-14 500 161 (tussen 19.00u en 20.00u)
Restitutie bij annulering
Wanneer er een wachtlijst is, vindt tot 2 weken vóór de datum van dit Evenement terugbetaling plaats van de gehele deelnemersbijdrage. Annuleert u in de 2 weken voorafgaand aan het Evenement, dan worden alleen de variabele kosten vergoed.
Annuleringsverzekering
Wij raden u aan een annuleringsverzekering af te sluiten of na te gaan of dit Evenement onder de dekking van uw bestaande annuleringsverzekering valt.
21
t weedaagse excursie zeeland woensdag 21 en donderdag 22 september 2011
Zoals trouwe lezers van dit Vriendennieuws inmiddels weten, gaan wij ons dit jaar verdiepen in de landbouw en voedselproductie in deze provincie. Bijgestaan door een geboren en getogen Zeeuw, hebben wij het volgende programma samengesteld: 21 september Vanuit Arnhem naar Schouwen-Duiveland, Zuid-Beveland en Walcheren. In Dreischor (S-D) bezoeken we Museum Goemanszorg voor een bijzondere blik op het verleden. Daarna naar Wilhelminapolder (Z-B) waar we zicht krijgen op de vele ins en outs van een zeer groot en modern agrarisch bedrijf. Middelburg is het eindpunt van deze dag. Wij dineren en overnachten daar en luisteren naar Kees Slager die vertelt over het wel en wee van de Zeeuwse Landarbeiders. 22 september Vanaf Walcheren naar Zeeuws-Vlaanderen en uiteindelijk terug naar Arnhem. Even ten noorden van Middelburg ligt het Hof Welgelegen, een biologischdynamische tuinderij, de antipode van middag er voor? Aansluitend verlaten we de eilanden en gaan naar de Baeckermat in Zeeuws-Vlaanderen, een bedrijf met een zeer letterlijke invulling van landbouw en voedselproductie. Met een bustocht door deze streek ronden we ons bezoek af en keren terug naar Arnhem. 22
Vier maaltijden, zoveel mogelijk samengesteld met Zeeuwse producten, zijn een onlosmakelijk onderdeel van deze excursie. De deelnemersbijdrage is gebaseerd op een tweepersoonskamer. Voor een eenpersoonskamer geldt een toeslag van € 27,50 per persoon. Hebt u nog vragen over deze tocht, dan kunt u contact opnemen met Hein Frederiks, telefoon 026 - 44 56 593 (tussen 18.00 en 19.00 uur).
Aanmelding
Aanmelden voor dit Evenement kan uitsluitend door betaling van de deelnemersbijdrage deelnemersbijdrage ad € 200,- (lid) of € 220,- (introducé) per persoon (toeslag eenpersoonskamer € 27,50) op rekeningnummer 67.35.23.969 t.n.v. Evenementencommissie Vrienden van het NOM te Arnhem o.v.v. “Zeeland”.
Aantal
Het minimale aantal deelnemers is 40 (maximaal 55).
Plaatsing
U wordt geplaatst op volgorde van binnenkomst van de betalingen.
Berichtgeving
De berichtgeving over uw plaatsing (of wachtlijst) en toewijzing excursie vindt tijdig plaats, eventueel in combinatie met nadere (reis-)informatie.
Informatie aanmelding aanmelding en betaling
Ineke Bosman, telefoon 026 - 445 05 81 (tussen 19.00 en 20.00 uur).
Informatie inhoud evenement
Hein Frederiks, telefoon 026 - 44 56 593 (tussen 18.00 en 19.00 uur).
Restitutie bij annulering
Wanneer er een wachtlijst is, vindt tot 2 weken vóór de datum van dit Evenement terugbetaling plaats van de gehele deelnemersbijdrage. Annuleert u in de 2 weken voorafgaand aan het Evenement, dan worden alleen de variabele kosten vergoed.
Annuleringsverzekering
Wij raden u aan een annuleringsverzekering af te sluiten of na te gaan of dit Evenement onder de dekking van uw bestaande annuleringsverzekering valt.
23
nieuws van het museum nieuw seizoen, nieuw jaarthema Tot en met 31 maart is het museum uitsluitend open als wandelpark. Historische gebouwen, tentoonstellingen en horecalocaties zijn gesloten voor daggasten. In deze periode wordt er hard gewerkt aan diverse restauratieprojecten, maar vooral zijn we bezig met de voorbereiding voor het nieuwe seizoen. Op vrijdag 1 april start het zomerseizoen met de nieuwe thematentoonstelling ‘Hollandse Nieuwe. Effecten van migratie’. U maakt een inspirerende ontdekkingstocht langs persoonlijke filmportretten en aansprekende presentaties in een aantal historische gebouwen. Wees welkom! Tijdens het Goed Geld Gala op 10 februari 2011 in Singer Laren ontving het Nederlands Openluchtmuseum een bijdrage van € 500.000. Met deze donatie wordt in 2011 de nieuwe tentoonstelling ‘Kleur Bekennen’ over kleding en identiteit gerealiseerd. Daarnaast wordt een serie persoonlijke filmportretten gemaakt van migranten die al helemaal in ons land zijn geworteld. Kleur bekennen - In juni opent het museum de tentoonstelling ‘Kleur Bekennen’: een uitdagende museale ontmoeting van Nederlandse streekdracht en niet eerder getoonde Surinaamse kotomisi’s uit eigen collectie. Bezoekers ontdekken hoe deze traditionele kleding een stukje van de identiteit van de dragers blootgeeft. Verborgen boodschappen die vaak verrassend herkenbaar zijn. De vereniging Vrienden levert aan deze tentoonstelling een aanzienlijke bijdrage. Daarom wordt u op de Previewavond (1 april, zie pagina 15) als allereerste alles vertelt over de kostuums en hun herkomst. Hollandse Nieuwe Effecten van migratie Wat betekende de komst van ‘nieuwkomers’ voor ons en voor henzelf? Hoe verweven onze culturen zich tot een nieuwe, kleurrijke samenleving die altijd in beweging is? Presentaties in de historische gebouwen en persoonlijke filmportretten van ondernemende immigranten, maar ook van een rasechte Rotterdammer illustreren, prikkelen en informeren. Na de thematentoonstellingen ‘Vaarwel Vaderland’ over vertrek uit Nederland en ‘Nieuwe Buren’ over de aankomst door de jaren heen, komt in ‘Hollandse Nieuwe’ ook de tweede en derde generatie migranten aan het woord. 24