GBI
nr.3 nieuws oktober 2013
GBI en de integrale kaart
samenwerking in De Friese Meren
GVOW en Oranjewoud
nieuw convenant, nieuwe structuur
App Burgerschouw
leuker en sneller schouwen
Nieuw
GBI
TM
GBI databank
GBI appsbank
ren
pu
bli
cer en
GBIaddon-maatregeltoets
cre
ëre
n
be
he
GBI basis GBI kennisbank
In dit nummer
GBIsoftware Creëren en actueel houden van data
Hoe werkt een projectteam? Een kijkje in de keuken bij projectteam GBIaddon-rioolkaart versie 2
De principes van GBI zijn naadloos vertaald naar onze GBIsoftware, zodat de drie hoofdactiviteiten van iedere moderne beheerorganisatie (creëren, publiceren en beheren) zo goed mogelijk worden ondersteund. We maken daarvoor gebruik van verschillende GBIsoftware componenten. Vier componenten De vier GBIsoftware componenten zijn GBIbasis, GBIdatabank, GBIappsbank en GBIkennisbank. In GBIbasis wordt het creëren en actueel houden van data ondersteund. Het publiceren en/of ontsluiten van data naar de verschillende doelgroepen vind plaats met behulp van de GBIdatabank. En tenslotte maken de GBIappsbank en GBIkennisbank het beheren en toepassen van data op elk niveau van in beheerproces mogelijk. Het gegevenswoordenboek De Oranje ring geeft aan dat alle componenten met elkaar verbonden zijn én elkaar aanvullen en ondersteunen. Het gegevenswoordenboek GBI zorgt ervoor dat zij op eenduidige wijze met kunnen elkaar communiceren. Passende applicaties Elke hoofdactiviteit omgeving biedt voor haar eigen doelgroep passende software-applicaties voor verdere bewerking /inwinning van informatie en beheergegevens.
Publiceren en/of ontsluiten van data
GBI
TM
GBI databank
Creëren GBIbasis is de centrale database, waarin alle objecten eenduidig geregistreerd worden. Actueel houden, vernieuwen of verrijken van objectinformatie het is allemaal eenvoudig. GBIbasis In GBIbasis komen administratieve en geografische kenmerken samen in een ruimtelijke database. We leggen harde beheergegevens vast, gestuurd vanuit de integrale kaart. Hierbij gaat het om: wat, waar, welke eigenschappen en kenmerken. Gegevens uit het veld worden hier slim en gemakkelijk aan toegevoegd. GBIbasis-bewerken Dit is de muteerapplicatie voor GBIbasis. Met deze applicatie wordt de beheerdata verrijkt met belangrijke extra eigenschappen en kenmerken (bijvoorbeeld Latijnse namen van de bomen). Daarnaast worden er GIS analyses, meldingen (bijvoorbeeld de lantaarnpaal in de Schoolstraat staat scheef), informatie van aannemers (bijvoorbeeld: de leuning van de brug is geschilderd) en inventarisatie-, inspectie- en meetgegevens (bijvoorbeeld vanuit de inventarisatietool Field, de weginspectie, de burgerschouw of de VTA) aan toegevoegd. Tot slot wordt de beheerdata aangevuld met gegevens vanuit de verschillende apps (bijvoorbeeld een planning en begroting voor wegen).
ren
pu
bli
cere
n
GBI appsbank
GBI kennisbank
Testen: Het product is er, nu kan het testen beginnen en is het aan het projectteam om het product te testen op basis van de specificaties, die Oranjewoud heeft opgesteld.
Beheren en toepassen van data
6
Column
7
Visie op beheer
8
Visie op GBI
9
GBIsoftware
10
GBIuitgelicht
12
Rondom GBI
18
GBI Partnerprogramma
21
GVOW
22
Klanten en projecten
28
Kennis en inspiratie
34
Actuele en betrouwbare gegevens: onmisbaar voor organisaties en professionals die werken aan het ontwerp, de realisatie en het beheer van onze leefomgeving. De behoefte aan (realtime) data groeit exponentieel. Ook bij gemeenten. Bijvoorbeeld omdat gemeenten vanuit de Waterwet de zorgplicht hebben gekregen om structurele nadelige gevolgen ten gevolge van grondwaterstanden te voorkomen of te beperken. Met OWMonit™ biedt Oranjewoud een intelligent monitoringssysteem, dat in combinatie met GBI gemeenten voorziet van de juiste informatie, zodat gemeenten hun zorgplicht naar behoren kunnen invullen.
Aan het eind van ieder projectteam toetst Oranjewoud of er eenduidigheid is over de inhoud en doen ze een voorstel voor het vervolg. Missie geslaagd bij het projectteam GBIaddon-rioolkaart versie 2 Na een dag hard werken is de wand gevuld met een verzameling volle flappen. Hier hangt de lijst met de gewenste functionaliteiten voor de rioolkaart versie 2, inclusief de prioriteiten voor versie 2 en wat eventueel in een volgende versie kan. De missie van dit projectteam is geslaagd! Oranjewoud gaat nu aan de slag met het uitwerken van de functionaliteiten voor versie 2. Nieuwsgierig? Flexibiliteit en vertrouwen zijn belangrijke voorwaarden om deel te kunnen en willen nemen. Je brengt jouw kennis en ervaringen in en legt je ideeën en wensen op tafel. Nieuwsgierig naar een andere projectteam of direct een vraag over de projectteams, neem dan contact met ons op via
[email protected]
cre ë
ren
be
he
GBI basis
Meedenken: In een ‘meedenk’-projectteam is al duidelijk dat (een deel) van het onderwerp in GBI komt. Het gaat ‘iets’ worden, maar nu eerst nog met elkaar nadenken over wat het moet kunnen. Nadenken over de gewenste functionele specificaties en die met elkaar zo concreet mogelijk benoemen. Na dit projectteam gaat Oranjewoud aan de slag met de functionele specificaties en het ontwerp voor de software.
Nieuws
Slim werken met realtime data: OWMonit™
Projectteams in volle gang In de vorige edities van GBInieuws en op onze website (www.gvow.nl) heeft u vaker berichten kunnen lezen over het fenomeen ‘projectteams’, de geplande projecten en de zoektocht naar projectteamleden. Inmiddels is het werken met projectteams in volle gang: in totaal zijn er al 22 leden betrokken bij de zes verschillende projectteams. In bijgaande figuur vindt u een overzicht van de verschillende projectteams.
Brainstormen, meedenken of testen Grofweg kent een projectteam drie mogelijke opdrachten: brainstormen, meedenken of testen. Brainstormen: Tijdens de ‘brainstorm’-fase is nog niet duidelijk of het onderwerp in GBI komt. Er gaat eerst nog veel denkwerk aan vooraf. Het ‘brainstorm’-projectteam kijkt met elkaar naar de technische uitdagingen en denkt na over mogelijke oplossingen: laten we het aan iemand anders dan Oranjewoud (de markt) over of is het mogelijk om er een App of Addon van te maken?
4
GVOW Projectteams
In de keuken Het is woensdag 10 juli 2013. Dirk Peeters van Oranjewoud heeft zojuist de werksessie geopend van het projectteam GBIaddon-rioolkaart versie 2. Hij geeft aan wat de verwachtingen zijn en wat het resultaat van de werksessie moet zijn. Als het team het hierover eens is, buigen de drie experts van de gemeenten Almelo, Den Haag en Rotterdam en drie medewerkers van Oranjewoud zich over de opgave die voor hen ligt: de gewenste functionaliteiten voor de rioolkaart versie 2. Zoals bij elk projectteam volgen ze een van tevoren afgesproken agenda: waar staan we nu; een korte demo; mogelijkheid om te reageren; wensen; prioriteren en tot slot, een constructieve afronding. De foto’s geven u een mooi kijkje in de keuken van dit projectteam.
Hoe werkt het? Het werken in projectteams is een nieuwe manier van werken. Voor het beantwoorden van een bepaalde vraag wordt elke keer een projectteam in het leven geroepen. Leden kunnen zich aanmelden en zodra de vraag beantwoord is, is het projectteam klaar. Zowel voor Oranjewoud als voor de GVOW is het een aanvulling op de bestaande werkwijze en straks in de nieuwe structuur waarschijnlijk een van de belangrijkste. De eerste ervaringen zijn wisselend: voor de deelnemers is het een leuke uitdaging, maar ze moeten er wel even aan wennen. Het is het de kunst om in korte tijd met elkaar iets neer te zetten, zodat een volgende stap gemaakt kan worden.
Terugblik GBIdag 2013
Creëren en actueel houden van data
Met de komst van de Waterwet is de gemeente het aanspreekpunt geworden voor wateroverlast door hoge en lage grondwaterstanden. Hoge grondwaterstanden kunnen veroorzaakt worden door slechte afwatering, maar bijvoorbeeld ook door periodiek hoge rivierwaterstanden. Ook lage grondwaterstanden kunnen problemen opleveren, zoals het optreden van paalrot onder de bebouwing. Om maatschappelijk en financieel verantwoorde keuzes te kunnen maken, is realtime informatie over grondwaterstanden en grondwaterkwaliteit onmisbaar.
Hoe werkt OWMonit™? OWMonit™ is een kosteneffectief systeem om metingen in onze leefomgeving uit te voeren, te ontsluiten en te visualiseren. OWMonit™ beschikt over verschillende sensoren die veranderingen in onze leefomgeving vastleggen. De druksensoren leggen onder andere de actuele grondwaterstanden vast. Ook andere toepassingen zijn met de druksensoren mogelijk. Bijvoorbeeld het meten van de waterstanden in bergbezinkbassins, het meten van de standen van het oppervlaktewater en het detecteren van lekkages in riolen. Voor het bewaken van de waterkwaliteit worden fysische en chemische sensoren ingezet. Al deze gegevens kunnen straks rechtstreeks in GBI 6 ingelezen worden via een nog te ontwikkelen GBIapp.
Alarmeringen Via OWMonit™ zijn vooraf grenswaarden in te stellen. Zodra een sensor een overschrijding van een grenswaarde meet, dan wordt direct een email of SMS gestuurd naar de gewenste ontvanger. Dit stelt de ontvanger in staat om direct te handelen.
peilbuiskoker
De voordelen van OWMonit™ - Relevante gegevens zijn direct beschikbaar; - Overzicht over verschillende meetgegevens; - Inzicht in trends en ontwikkelingen; - Voorkomen van schade door sms meldsysteem; - Kostenefficiënt.
Een groot bijkomstig voordeel is dat ook grenswaarden ingesteld kunnen worden. Als een bepaalde waarde overschreden wordt, krijgt de opdrachtgever direct een sms. Daardoor is een snelle reactie mogelijk en kan eventuele schade worden voorkomen. OWMonit™ wordt al veel toegepast in milieuen civieltechnische werkvelden. Maar er zijn nog veel meer mogelijkheden, want naast grondwaterstanden kunnen bijvoorbeeld ook omgevingsgeluid en luchtkwaliteit realtime worden gemeten. Meer informatie David van Winsum
[email protected] Eize Drenth
[email protected] Mark Bakker
[email protected]
datalogger
maaiveld grenswaarde gewenste grondwaterstand peilbuis
Gegevenswoordenboek GBI
grondwater
verbindingskabel druksensor
GBInieuws oktober 2013 pag 10
GBInieuws oktober 2013 PAG 22
GBInieuws oktober 2013 pAG 36
GBI software pag 10
GVOW pag 22
OWMonit tm pag 36
Onze visie, onze software
Hoe werkt een projectteam,
Slim werken met realtime data
een kijkje in de keuken
GBInieuws oktober 2013 pag 2
Voorwoord
Beste GBInieuws lezers, Drie jaar geleden maakten wij in gedachten een grote stap. Voor zo’n stap heb je als bedrijf lef nodig. Lef tonen hoort bij ondernemen. Een van de kernwaarden van Oranjewoud. Durven leren en durven innoveren zijn daar onlosmakelijk mee verbonden. Zeker in crisistijd is innoveren onze levenslijn. Door te innoveren houden wij, als beheeradviseur en softwareleverancier, ons hoofd boven water. Sterker nog, onze schouders blijven droog. Voor Oranjewoud mocht ik de afgelopen periode naar Nyenrode Business Universiteit om samen met andere managers onze krachten te versterken. Wij hebben ons hier gericht op drie niveaus van innoveren. Niveau 1 is het efficiënter maken van werkprocessen. Niveau 2 is het maken van meer effectieve producten. Niveau 3 is het ontwikkelen van nieuwe producten, samen met anderen. Hierbij denk ik altijd aan Douwe Egberts en Philips: Senseo. Ook wij zijn niet bang om anderen op te zoeken. Samen met Dataquint en ThinkWise hebben wij GBI 6 ontwikkeld. Lef heb je ook nodig om afscheid te nemen van een naam als Oranjewoud en onder een andere naam, Antea Group verder te gaan. Als bedrijf en als mensen veranderen we niet. We blijven wie we zijn, er komt juist iets bij. Met name internationaal. Het feit dat we als Antea Group in vijf landen vertegenwoordigd zijn, biedt voor een aantal (potentiële) klanten in Nederland grote voordelen. Denk bijvoorbeeld aan het uitwisselen van kennis en ervaring. Dat biedt weer vele mogelijkheden tot nieuwe innovaties. Ik denk elke dag aan de drie niveaus van innoveren. Thuis, op het werk, op de racefiets. Ik wil iedereen oproepen dat ook te doen. En al lost het de crisis misschien niet op, het wordt er leuker van, en spannender, want lef loont!
Iepe Soet adviesgroepmanager Ingenieursbureau Oranjewoud
GBInieuws oktober 2013 pag 3
Terugblik GVOW productgroependag
Beeld en geluid bij de nieuwe structuur GVOW productgroependag in Maarssen
Het zoemde al een tijdje rond: we werken als GVOW aan een nieuwe structuur van onze organisatie. Zo willen we beter voorbereid en toegerust zijn voor alle uitdagingen de komende jaren. 26 september 2013 kan nu in de boeken als belangrijke mijlpaal voor de GVOW. Op deze dag werd beeld en geluid gegeven aan nieuwe structuur van de GVOW organisatie. Een sfeerimpressie van deze mooie dag voor de GVOW. Wat waren de verwachtingen vooraf? We vragen dit na bij één van de deelnemers. Het antwoord is kort en krachtig: “Vrij blanco, ik heb iets gehoord over een verandering en ik laat me verrassen. Kom maar op met het programma.” Belangrijke stappen zetten! Voorzitter Aat de Jonge trapt de productgroependag af: “Vandaag is een bijzondere dag, vandaag gaan we een paar belangrijke stappen zetten.” De GVOW heeft namelijk de dag ervoor, op 25 september, haar handtekening gezet onder een hernieuwd convenant tussen de GVOW en Oranjewoud. In dit convenant staan de nieuwe en ook enkele aangepaste afspraken voor de komende jaren.
Aanleiding zijn de vele veranderingen zie we om ons heen zien. In het domein openbare ruimte zien we ontwikkelingen als meer standaardisatie, integrale benadering, veranderende wetgeving, etc. Ontwikkelingen in ICT maakten ook steeds meer mogelijk. Op de Strategie conferentie in 2010 maakten we daarom al de keuze voor een nieuwe generatie beheersoftware: GBI 6. Na 3 jaar kunnen we daar de positieve balans over opmaken. Nu is het ook tijd om als GVOW mee te groeien met deze ontwikkelingen. Belangrijke basis daarin is het visiedocument dat de GVOW heeft opgesteld. Hierin werden de vragen beantwoord: - waar stond de GVOW? - waar willen we als vereniging naar toe? - welke stappen gaan we daartoe zetten? Het visiedocument is vanzelfsprekend te vinden op de website van de GVOW.
Meer informatie vindt u op de GVOW-website: http://www.gvow.nl/toekomstgvow.html Via het GVOW twitteraccount blijft u op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen.
GBInieuws oktober 2013 pag 4
Nieuwe structuur en nieuwe rollen Aat geeft het woord aan Berto Smit (algemeen bestuurslid GVOW). Berto vertelt over het proces van de verandering, de doelstelling per 1 januari 2014 en hij laat de nieuwe structuur met bijbehorende nieuwe rollen zien. Belangrijke nieuw fenomeen zijn de 4 themagroepen, waarin op tactisch niveau geschakeld wordt over de overkoepelende thema’s Woordenboek, Data, Apps en Innovatie. Op operationeel niveau zetten projectteams hun tanden in specifieke onderwerpen, zie ook elders in dit GBInieuws.
De eerste reacties Een korte impressie van de reacties op deze verhalen: “Een goede verandering, was te verwachten en voelt logisch aan.”
Aansluiten Oranjewoud op nieuwe structuur Na de lunch is het woord aan Wim Sneep van Oranjewoud. Hij geeft aan dat Oranjewoud heeft nagedacht over hoe Oranjewoud gaat aansluiten in het proces en de communicatie rondom onze nieuwe structuur. Dit is weergegeven in bijgaande afbeelding.
“Ik zie de nieuwe structuur als een zegen!”
Afsluiten met de 3 V’s Het einde van het programma komt in zicht… Aat de Jonge bedankt namens het bestuur van de GVOW iedereen voor zijn of haar aanwezigheid. Hij sluit af met de drie V’s. Wat is er nodig bij vernieuwen? - Vertrouwen in de toekomst, in elkaar en in deze nieuwe vorm van samenwerken! - Vernieuwen gaan we echt doen. Hierbij hebben we iedereen heel hard nodig! - Vertrekken op weg naar een mooie avontuurlijke toekomst! Doen!
“Ik sta erachter, ga zeker meewerken en ik hoop dat de GVOW aandacht geeft aan de vragen rondom de kennisborging.”
Meer informatie Een dag na de productgroependag hebben al onze leden al bericht ontvangen over de structuur, een toelichting op de nieuwe rollen en de bemensing.
“Ik heb vooral een vraag over hoe we met elkaar onze kennis gaan borgen in een structuur die vooral is ingericht op integraliteit.”
Meer informatie vindt u op de GVOW-website: www.gvow.nl Via het GVOW twitteraccount blijft u op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen.
Na vele maanden van zorgvuldige voorbereiding en afstemming laten we als bestuur van de GVOW met trots zien hoe de nieuwe organisatie eruit ziet.
GBInieuws oktober 2013 pag 5
Netwerkbijeenkomst openbare ruimte 2.0 brengt managers stadsbeheer bij elkaar Elk half jaar komt een tiental gemeenten bij elkaar onder de noemer ‘Openbare Ruimte 2.0’. Oranjewoud ondersteunt en faciliteert deze netwerkbijeenkomsten. Gemeenten als Amersfoort, Eindhoven, Nijmegen, Roermond, Roosendaal, Valkenswaard en Zoetermeer wisselen kennis en ervaringen uit op het gebied van innovaties bij beheer van de openbare ruimte, de rol van de overheid en participatie van en met bewoners daarbij. Afgelopen zomer was de gemeente Dordrecht gastheer. Rindert Bosselaar, hoofd Stadsbeheer, en Dea van Soest gingen in op het ‘effectbestek’ Stadspolders en op het succes van Bewoners aan Zet. Pas betalen bij tevreden bewoners? In de wijk Stadspolders test de gemeente samen met een aannemer het ‘effectbestek’. Doel is te kijken of er een eenvoudig en beknopt contract mogelijk is waarin de mate van bewonerstevredenheid bepalend is voor de betaling. Bewonertevredenheid ontstaat door oog te hebben voor vragen, wensen en reacties van de bewoners. Belangrijke succesfactor was de eigen contactpersoon van de aannemer in de wijk: de ‘erfbeheerder’. Deze regisseur is hét aanspreekpunt voor bewoners. Het afrekenen op basis van burgertevredenheid was nog een stap te ver… maar de bewonerstevredenheid is het belangrijkste criterium voor de verlenging van het contract. Bewoners aan Zet Bij een reconstructie gaven de bewoners aan: “Het is ons probleem en onze oplossing!”. Buurtbewoners zijn zelf aan de slag gegaan met de (parkeer)problemen in hun wijk. De gemeente “ging niet los op het oplossen van het probleem”, maar koos de rol van procesbegeleider. De bewoners hebben zelf ontwerpsessies gehouden, een digitale stemronde gehouden en een gebiedsinformatiemarkt georganiseerd. En met succes: bewoners gaan heel kritisch om met het beschikbare geld. Meer informatie
[email protected]
GBInieuws oktober 2013 pag 6
Met vlag en wimpel door de CROW keuring Op 31 mei 2013 heeft Oranjewoud bezoek gehad van de CROW. GBIwegen is met vlag en wimpel door de keuring gekomen: alle overzichten en gegevens voldeden aan de eisen. Daarnaast hadden we een 100% score op de uitkomsten. De CROW keurt elke twee jaar de beheersystemen, waarop een keurmerk is afgegeven. Eind 2011 zijn een paar grote aanpassingen gedaan in het SUF-weg en is het schadebeeld ‘voegwijdte’ weer toegevoegd. Daarom was het keuren een jaar uitgesteld, maar in 2013 was GBI 4 dus weer aan de beurt. Bij de keuring wordt getoetst of het systeem voldoet aan de mogelijkheden om de vereiste items op te slaan en of het systeem een aantal voorgedefinieerde overzichten kan tonen. Daarnaast is er een controle op 100 door de CROW aangeleverde wegvakonderdelen met bijbehorende schades. Hier mag een minimale afwijking in zitten van 5%. De uitkomst was perfect. In GBI 6 is de rekenmotor inmiddels overgenomen vanuit GBI 4. Op basis van de eisen van het keurmerk zijn we de zaken aan het finetunen. Ook aan de vereiste overzichten wordt op dit moment hard gewerkt. In de loop van het jaar gaan we CROW nogmaals uitnodigen om het certificaat ook voor GBI 6 te krijgen. Meer informatie
[email protected]
Welkom gemeente Stadskanaal! Gemeente Stadskanaal kiest voor GBI. In de komende maanden worden de gegevens overgezet naar het beheersysteem van Oranjewoud. Het integraal beheren van groen, wegen en riool en het goed voorbereid zijn op de BGT zijn voor de gemeente de belangrijkste redenen om over te gaan op GBI. Gemeente Stadskanaal gaat gefaseerd de integrale kaart opbouwen, waar de beheerdata aan wordt toegevoegd. Een mooi proces om te komen tot een integrale kaart met de juiste beheerdata.
Nieuws Oranjewoud in het nieuws september 2013 GisMagazine: Grootschalig bouwen aan een integrale kaart Gemeenten gaan voor ‘meer dan alleen de BGT’! U heeft het al diverse keren kunnen lezen in het GIS Magazine. Veel bronhouders werken momenteel hard aan de opbouw van de integrale kaart, waarbij medewerkers van afdelingen Beheer Openbare Ruimte en Geoinformatie samen optrekken. september 2013 Stadswerk Advies Special: Van beeldkwaliteit naar assetmanagement In de beheerwereld wordt de term assetmanagement steeds vaker gebruikt als aanduiding voor een hele andere, vernieuwende kijk op beheer. Wat is er anders aan assetmanagement? september 2013 Stadswerk: Slim besparen, kwaliteit en veiligheid behouden In de tijd van krimpende budgetten is het voor gemeenten dé uitdaging om de openbare ruimte leefbaar en veilig te houden. Een opgave die zorgt voor een nieuwe kijk op beheer. Met integrale meerjarenplannen, bijgestelde ambities, extra taken voor buitenmedewerkers en betrokken inwoners liet de gemeente Rheden besparingen en behoud van kwaliteit hand in hand met elkaar gaan.
Column Oranjewoud en Vicrea ontwikkelen koppelvlak Steeds meer gemeenten werken aan de opbouw van een integrale kaart. Oranjewoud en Vicrea zijn klaar voor deze ontwikkeling en hebben een pragmatisch koppelvlak ontwikkeld. De ligging en geometrie van alle fysieke objecten wordt daardoor op eenduidige wijze geregistreerd. Denk bijvoorbeeld aan gebouwen, wegen, groen, water, spoorlijnen en (landbouw)terreinen. Deze registratie vindt plaats op basis van IMGeo en conform de richtlijnen van de BGT. Zo maken gemeenten zich niet alleen klaar voor de opbouw van de BGT, maar zorgen ze ook voor optimalisatie van een integrale kaart én een prachtige kwaliteitsslag! Bovendien maakt integratie van BOR-kaarten in de BGT (of vice versa) het totale werk een stuk efficiënter. GBI 6 wordt bij steeds meer gemeenten in de volle breedte uitgerold. Neuron BGT is de oplossing van Vicrea waarmee BGT en IMGeo worden bijgehouden conform de regels van een basisregistratie. Ook deze applicatie wordt door steeds meer gemeenten gekozen. De koppeling tussen GBI 6 en Neuron BGT is net zo gemakkelijk als het onderstaande model met de bekende enveloppe doet vermoeden. En we gaan verder, op de GBIdag 2014 wordt de koppeling op basis van berichtenverkeer gepresenteerd. Als eerste in Geo Beheerland!
Let op uw zaak ! Ook zo bezorgd? In 2017 hebben de gemeenten in Nederland een tekort van 6 miljard euro, als ze niet fors gaan bezuinigen. Voorkomen dat de burger er last van heeft lukt niet meer. De burger gaat het merken, omdat gemeenten minder geld kunnen besteden aan zaken als groenvoorzieningen, buurthuizen en cultuur. Onderhoud aan wegen blijft liggen. Sportclubs zullen een groter beroep op de leden moeten doen. Maar ook de sociale sector ontkomt niet aan bezuinigingen. Aldus de nieuwsberichten van de laatste tijd. Daar sta je dan als verantwoordelijk beheerder van die groenvoorzieningen en de wegen. Blijkbaar wordt nu al besloten dat daar wel geld weg te halen is. En dat op die manier de begroting sluitend te krijgen is. Ik ga hier geen pleidooi houden om de barricaden op te gaan om tegen bezuinigingen op openbare ruimte te demonstreren. Daarvoor is de problematiek me net even te complex. Eenvoudige antwoorden zijn niet meer voorhanden. En bovendien zijn we al gewaarschuwd door Cees Hamer van KING. Op de laatst gehouden GBIdag was hij het die ons bewust probeerde te maken van het krachtenveld waarin we terecht aan het komen zijn. De gemeente staat straks voor de keus waar de euro’s aan uit gegeven worden: aan de kansarme jongere of aan het vervangen van lantarenpalen. Vermoedelijk zal iedereen met compassie voor mensen voor de kansarme jongere kiezen. En toch, is dat het dan? Moeten we het als beheerders maar over ons heen laten komen? Nee, dat hoeft niet. Inderdaad is het zo dat wethouders voor onmogelijke keuzes komen te staan, en daar zijn zij ook voor ingehuurd. Beheerders echter zijn ingehuurd om de keuzes wel eerlijk te maken. En een eerlijke keuze is een keuze waarvan de consequenties in beeld zijn. Met andere woorden: beheerders zorg dat je je huiswerk goed doet. Weet wat de kwaliteit van je assets zijn, waar de kosten zitten, en wat de risico’s zijn wanneer aan kwaliteit moet worden gemorreld. Wanneer je dat transparant kunt uitleggen aan je bestuurder, wordt een pijnlijke keuze wel een eerlijke keuze. Beheerder: let op uw zaak!
Wim Sneep adviesgroepmanager Ingenieursbureau Oranjewoud
GBInieuws oktober 2013 pag 7
Visie op beheer
opdrachtgever eigenaar
ambitie
review
Iepe Soet over beheer
De gedachte over het beheer van de openbare
voorbereiding
ruimte verschuift zienderogen. Steeds meer BEHEERMANAGER
plan
beheerorganisaties maken andere keuzes dan
meten
vroeger, opgelegd, uit noodzaak, of vrijwillig,
uitvoering contract
omdat zij zien dat het tot betere resultaten leidt
toezicht
en tot meer tevreden burgers. De grondhouding van het denken over beheer is niet meer gevoed
infotheek basisregistratie
door input, of zelfs output. Het gaat nu om de effecten!
Oranjewoud is marktleider als het gaat om beheersoftware voor de openbare ruimte. Vanuit deze centrale positie begeleidt Oranjewoud meer dan 170 gemeenten in Nederland bij het beheer van de openbare ruimte. Dit betekent ook dat wij daarmee via onze klant ruim 7 miljoen burgers een leefbare en veilige woon - en werkomgeving bieden. Deze beheeropgave wordt steeds belangrijker en complexer. Belangrijker, omdat bij de overheid en ook in de publieke sector de aandacht voor het in stand houden van wat we hebben, groeit. Complexer, omdat incidentele investeringsbeslissingen steeds meer plaats maken voor professioneel en integraal onderhoud en beheer op basis van data. Een beheerafdeling kan zich daarom niet langer beperken tot technisch inhoudelijk beheer. Ook de beheerprocessen hebben continu aandacht nodig. Dit vraagt om een goede rol - en taakverdeling. Wij hebben de uitvoering van de beheeropgave daarom gerangschikt rond de belangrijkste taken, verantwoordelijkheden en processen. Het kwaliteitsgestuurde beheerproces is hierbij onmisbaar. Via de instrumenten ambitie, plan, contract, toezicht, meten en review wordt de bijdrage van de verschillende taakvelden vastgelegd. In deze cyclus herkent u, weliswaar tegen de klok in, de cirkel van Deming: Plan - Do - Check - Act. De beheermanager is verantwoordelijk voor het samenspel tussen de taakvelden, zodat de beheeropgave doelmatig, efficiënt en rechtmatig ten uitvoer wordt gebracht. Beheerdata is hierbij essentieel. Betrouwbare, volledige en relevante beheerdata, opgeslagen in een goed informatiesysteem en toe te passen vanuit alle taakvelden.
Ook de wensen van een bestuurder zijn in de loop van de tijd vertaald in de wijze van de aanleg en het onderhoud buiten. Oorspronkelijk werd de uitvoering vooral gestuurd vanuit de techniek. Onderhoud werd ambachtelijk benaderd en de afstand tot het bestuur was groot. Om meer grip te krijgen werd er vervolgens met (meerjaren) plannen en begrotingen een stuur gezet op wat er in het beheer werd gedaan. Daarmee werd er vooral gedacht vanuit de input. Om dit voor de bestuurder meer aantoonbaar te maken werd daar het kwaliteitsgericht beheren aan toegevoegd: op basis van beelden en prestatieomschrijvingen wordt zichtbaar gemaakt welke output wordt geleverd. De laatste ontwikkeling is dat het beheer steeds dichter bij de doelen en belangen van de bestuurder (en daarmee indirect ook de burger) gaat zitten: welk bijdrage levert het beheer daaraan? Daarmee raken wij het politieke programma
GBI-gemeenten
GBI Gemeente
steeds beter. Alle afzonderlijke niveaus binnen
GBI-gemeente gemeente
het beheer worden strak georganiseerd en lopen gestroomlijnd in elkaar over, op basis van gedegen afwegingen, om een bepaald effect te bereiken. Dat is de toekomst van beheer; de gewenste effecten realiseren!
1 oktober 2013
GBInieuws oktober 2013 pag 8
Iepe Soet Adviesgroepmanager
[email protected] (0513) 63 42 92
Visie op GBI
Beheren met GBI moet makkelijk, makkelijk, makkelijk zijn. Deze drie woorden leiden tot drie principes die belangrijk zijn voor het vormgeven of uitvoeren van professioneel beheer.
burger - klant wensen
Iedereen beschikt over de juiste informatie Beheerders, burgers, wethouders, managers, aannemers, iedereen wil op basis van zijn eigen informatie goede afwegingen kunnen maken. GBI ontrafelt deze informatie naar de juiste doelgroep, allemaal in één systeem. Webbased en op elke plek of apparaat toegankelijk. Of je nu op kantoor bent, thuis of buiten.
bestuur programma opdrachtgever doelen manager strategie voorbereider tactiek uitvoerenden activiteiten
Kennis delen en borgen Actuele informatie over prijzen, maatregelen, werkstrategieën of nieuwe methodes. Informatie die beheerders dagelijks nodig hebben om hun werkzaamheden op strategisch, tactisch of operationeel niveau uit te voeren. Deze zoektocht kost vaak veel tijd. In GBI is deze kennis altijd paraat en makkelijk benaderbaar voor direct gebruik. Gevuld vanuit de expertise van Oranjewoud, branche-organisatie, maar ook open voor wat een gemeente daaraan zelf wil toevoegen.
va d st at le a gg en
ht len zic ke in ik tw on
e ati rm n fo le in de
Eenmalig inwinnen, meervoudig gebruiken De beschikbaarheid van data groeit exponentieel. Maar hoe zorg je dat de geo-informatie vanuit de integrale kaart één op één toegankelijk is voor de beheerder? Uitgangspunt is dat elk object eenmalig wordt geregistreerd. De bronhouder, de geo-afdeling, legt de basis en van daaruit ‘reist’ de objectinformatie mee in de keten. De beheerders verrijken en verbeteren de objectinformatie. Dit noemen wij meervoudig gebruik. Beheerders zijn vanaf nu weer echt beheerders en geen landmeters of tekenaars.
op exp bo erti uw se en
kennis
ontwerp onderhoud
bestek
financiën
realisatie
objectinformatie planning
revisie
GEO BGT
inspectie inventarisatie
GBInieuws oktober 2013 pag 9
GBIsoftware Creëren en actueel houden van data
De principes van GBI zijn naadloos vertaald naar onze GBIsoftware, zodat de drie hoofdactiviteiten van iedere moderne beheerorganisatie (creëren, publiceren en beheren) zo goed mogelijk worden ondersteund. We maken daarvoor gebruik van verschillende GBIsoftware componenten. Vier componenten De vier GBIsoftware componenten zijn GBIbasis, GBIdatabank, GBIappsbank en GBIkennisbank. In GBIbasis wordt het creëren en actueel houden van data ondersteund. Het publiceren en/of ontsluiten van data naar de verschillende doelgroepen vind plaats met behulp van de GBIdatabank. En tenslotte maken de GBIappsbank en GBIkennisbank het beheren en toepassen van data op elk niveau van in beheerproces mogelijk. Het gegevenswoordenboek De Oranje ring geeft aan dat alle componenten met elkaar verbonden zijn én elkaar aanvullen en ondersteunen. Het gegevenswoordenboek GBI zorgt ervoor dat zij op eenduidige wijze met kunnen elkaar communiceren. Passende applicaties Elke hoofdactiviteit omgeving biedt voor haar eigen doelgroep passende software-applicaties voor verdere bewerking /inwinning van informatie en beheergegevens.
Publiceren en/of ontsluiten van data
GBI
TM
GBI databank
Creëren GBIbasis is de centrale database, waarin alle objecten eenduidig geregistreerd worden. Actueel houden, vernieuwen of verrijken van objectinformatie het is allemaal eenvoudig. GBIbasis In GBIbasis komen administratieve en geografische kenmerken samen in een ruimtelijke database. We leggen harde beheergegevens vast, gestuurd vanuit de integrale kaart. Hierbij gaat het om: wat, waar, welke eigenschappen en kenmerken. Gegevens uit het veld worden hier slim en gemakkelijk aan toegevoegd. GBIbasis-bewerken Dit is de muteerapplicatie voor GBIbasis. Met deze applicatie wordt de beheerdata verrijkt met belangrijke extra eigenschappen en kenmerken (bijvoorbeeld Latijnse namen van de bomen). Daarnaast worden er GIS analyses, meldingen (bijvoorbeeld de lantaarnpaal in de Schoolstraat staat scheef), informatie van aannemers (bijvoorbeeld: de leuning van de brug is geschilderd) en inventarisatie-, inspectie- en meetgegevens (bijvoorbeeld vanuit de inventarisatietool Field, de weginspectie, de burgerschouw of de VTA) aan toegevoegd. Tot slot wordt de beheerdata aangevuld met gegevens vanuit de verschillende apps (bijvoorbeeld een planning en begroting voor wegen).
he ren
pu
bli
cer en
GBI appsbank
cre ëre n
be
GBI basis GBI kennisbank
Beheren en toepassen van data
Creëren en actueel houden van data
Gegevenswoordenboek GBI
GBInieuws oktober 2013 pag 10
Publiceren en/of ontsluiten van data
Publiceren De beheerdata wordt vanuit een veilige omgeving ontsloten naar beheerders, burgers, en ketenpartners. De beheerdata in GBI en gegevens uit andere backoffices zoals GBA, WOZ en bestemmingsplannen, zijn op een simpele en eenduidige manier te benaderen. GBIdatabank In deze read-only databank is alle beheerdata benaderbaar en gereed voor verschillende analyses. Alle relevante gebruikers putten hier hun informatie uit voor de uitvoering van hun specifieke taak en informatiebehoefte. Enerzijds betreft dit de beheerder of beleidsadviseur. Anderzijds wordt van hier uit ook de browserapplicatie voor de frontoffice gevuld en informatie beschikbaar gesteld voor gemeentebreed gebruik of zelfs nog daarbuiten. GBIdata-raadplegen Dit is de raadpleegapplicatie die alle beheerdata op de kaart en administratief toont. De beheerder of beleidsadviseur vult hiermee zijn eigen taak efficiënt in. GBIdata-raadplegen laat de beheerdata op een integrale manier zien, zodat gegevens vergeleken en geanalyseerd kunnen worden.
Het gegevenswoordenboek GBI is een belangrijk onderdeel van GBI, omdat het de communicatie mogelijk maakt tussen de vier componenten
Beheren en toepassen van data
Beheren Toepassen is bij deze hoofdactiviteit het werkwoord. De gebruikers passen alle beheergegevens in de databank toe voor het beheer en maken daarbij gebruik van de beschikbare kennis. van de beschikbare kennis.
GBIappsbank GBIappsbank is een grote verzameling ‘apps’ waarmee iedere gebruiker zijn eigen specifieke taak uitvoert. Via deze bank worden de GBIapps getoond, aangeboden en beschikbaar gesteld. Naast het standaard aanbod van apps kan iedereen ook zijn eigen individuele taakgerichte apps (laten) ontwikkelen. Apps Om berekeningen uit te voeren, (meerjaren) plannen te maken of te rapporteren maak je gebruik van Apps. Een app haalt altijd de meest actuele informatie op uit GBIdatabank en GBIkennisbank. Bij een planning komen bijvoorbeeld de hoeveelheden en inspectiecijfers uit de databank en de eenheidsprijzen en maatregelpakketten uit de kennisbank. Het resultaat wordt teruggeschreven naar GBIbasis. Zo is de actualiteit en het resultaat altijd geborgd.
GBIbasis, GBIdatabank, GBIappsbank en de GBIkennisbank. Dat vergt een slimme systematiek voor het vastleggen van woorden, attributen en codetabellen in het woordenboek, omdat
GBIkennisbank Kennis is onmisbaar. In GBIkennisbank is alle kennis en beheerinformatie opgeslagen om vervolgens te gebruiken in de apps. Hiermee is alle opgebouwde kennis en ervaring altijd beschikbaar. Kennis opgedaan door Oranjewoud, vanuit de verschillende kennisplatformen en gecombineerd met specifieke kennis van overheden en gebruikers. Denk bijvoorbeeld aan eenheidsprijzen of maatregelpakketten. Daarnaast kan de informatie gedeeld worden met andere gebruikers en is er benchmark mogelijk. De kennis en ervaring zit niet meer alleen in de hoofden of de bureaulades van een of enkele medewerkers, maar is geborgd in de organisatie. GBIkennis-bewerken Dit is de applicatie waarmee de opgebouwde kennis up to date gehouden kan worden. Nieuwe inzichten en ervaringscijfers kunnen vastgelegd worden.
bijvoorbeeld elke nieuwe app van invloed kan zijn op de domeinlijsten en attributen in het woordenboek. Standaardisatie is daarbij een belangrijk begrip.
GBInieuws oktober 2013 pag 11
GBI uitgelicht Goede gegevensuitwisseling is cruciaal. Om goed te kunnen beheren moeten de beheergegevens binnen exact aansluiten bij de situatie buiten. Dan komen gebruikers niet voor verrassingen te staan. Het aanvullen en wijzigen van de beheerdata, geografisch en/of administratief, vindt op verschillende manieren plaats, afhankelijk van de methode of werkwijze. Dit wordt ondersteund door scripts en additionele toepassingen. GEO-Berichtenverkeer De uitwisseling van geo naar beheer en vice versa vindt plaats met behulp van een Standaard Uitwisselings Formaat GEO. In het kader van de BGT is de integrale kaart, waar de afdeling Geo bronhouder van is, het uitgangspunt. Verandert de integrale kaart, bijvoorbeeld door het plaatsen van een nieuw object, dan wordt deze mutatie via het berichtenverkeer ook vastgelegd in GBIbasis. Vervolgens kan de beheerder de data die gekoppeld is aan het nieuwe object verrijken met voor de beheerder wenselijke informatie. Soms worden ook vanuit beheer wijzigingen in objecten of nieuwe objecten in de openbare ruimte aangebracht. Deze veranderingen worden met het berichtenverkeer doorgegeven aan geo. Vervolgens komt er een terugmelding en wordt de tijdelijke geometrie de nieuwe definitieve uitgangssituatie.
Frank Zwiers over Berichtenverkeer
GBIadd-ons Er zijn twee soorten add-ons. Verrijken en Presenteren. De eerste soort add-ons verrijken de beheerdata met data van derden. Hierdoor kan er extra data worden toegepast, bijvoorbeeld voor slimme GIS analyses die een extra relevantie opleveren voor het maken van afwegingen in het beheer en het oplossen van complexe beheervraagstukken. Deze add-ons, die inklikken op GBIdata-raadplegen, leveren een belangrijke bijdrage aan de data-integratie. De tweede soort add-ons levert een bijdrage in de optimalisering van de presentatiemogelijkheden van de data, bijvoorbeeld 3D. GeoVisia Field (inwinnen) Met Field wordt buiten nieuwe beheerdata verzameld, die nodig is om goede afwegingen te kunnen blijven maken. Er wordt als het ware nieuwe beheerdata gecreëerd, die direct binnen verwerkt kan worden. De beheerder hoeft alleen maar de voorgestelde wijziging met een ‘vink’ te accepteren. SUFWEG/SUBRIB Op basis van een Standaard Uitwisselings Formaat voor wegen en voor riolering kan een inspectiebedrijf gegarandeerd een inspectie op basis van actuele gegevens uitvoeren. Het heen en terug schrijven van beheerdata wordt veilig geregeld door een Add-inn en een Add-out.
‘Het Stuf-Geo berichtenverkeer gaat werken voor het horizontale ver-
Geo-partners. Met dit pragmatische koppelvlak kan alleen geometrie
keer (tussen Geo en BOR/GBI) en het verticale verkeer (tussen Geo - en
uitgewisseld worden tussen Geo en BOR. Het doorgeven van gewenste
de landelijke voorziening BGT). Omdat de BGT een wettelijk verplichting
geometriemutaties vanuit GBI naar Geo gaat vervolgens met een een-
is en de deadlines hiervoor snel naderen zien wij dat bij onze partners
voudige redlining laag. Bij een aantal gemeenten is deze pragmatische
de ontwikkeling van het verticale berichtenverkeer voorrang krijgt ten
oplossing al operationeel.
opzichte van het horizontale verkeer. De ontwikkeling van het Stuf-Geo berichtenverkeer gaat ondertussen Wij anticiperen hierop. Daarom hebben we gekozen om naast de ontwik-
gewoon door, en kan hierdoor nog beter afgestemd worden op de ontwik-
keling van het Stuf-Geo berichtenverkeer een pragmatisch koppelvlak
keling van de systemen waarop het horizontale berichtenverkeer moet
te maken tussen Geo en GBI. Dit koppelvlak is nu al beschikbaar voor
aansluiten.’
een aantal Geo-partners en wordt ook geschikt gemaakt voor de andere
Frank Zwiers projectingenieur
[email protected] (06) 51 65 84 05 GBInieuws oktober 2013 pag 12
Kennis Om kennis veilig te stellen en beschikbaar te maken voor de GBI gebruikers en voor de apps is het nodig om een actuele en goed gevulde kennisbank te hebben. Het gegevenswoordenboek GBI maakt hier een belangrijk onderdeel van uit. Op het gebied van beheer vergaren wij kennis en keurmerken van gebruikers en kennisplatformen en leggen deze volgens een vaste structuur vast in GBIkennisbank. Wij hebben hiervoor landelijk een uitgebreid netwerk van kennisadviseurs.
Arjan Wagemakers over de Kennisbank
Interview Dirk Peeters over de Roadmap en de systeemeisen
De visie op GBI is vertaald naar een koers. Dit
gaande zijn, of voorspeld worden, op het gebied
noemen wij de roadmap. In deze roadmap is de
van beheer, data en ICT. Door hier kruisver-
stip op de horizon vastgelegd. Daarmee weten
banden aan te leggen weten we wat GBI 6 in de
wij waar wij nu staan en waar we in de nabije
nabije toekomst moet kunnen en wat de markt
toekomst naartoe willen. Wij denken zelfs al na
hiervan verwacht. Over de verre toekomst fan-
over de verre toekomst. Alles wat wij nu doen
taseren wij, in relatie tot nieuwe markten als
staat in het teken van deze stip. Dit hebben wij
energie en mobiliteit. De BBC en Discovery zijn
vertaald naar een aantal systeemeisen.
daarvoor behulpzame bronnen. Ook internationalisering speelt hierbij een rol.
Dirk, wat is jouw rol binnen de Roadmap? ‘Neem de kennis uit de GBIkennisbank mee
Ik ben verantwoordelijk voor het genereren
Hoe is de Roadmap geborgd in de ontwikkeling
naar buiten! Dat is mijn motto in deze editie
van ideeën en het ontwikkelen van de visie
van GBI 6?
van GBInieuws. Met versie 6.2.2 is het namelijk
rondom GBI. Innovatie en het bij elkaar bren-
Op basis van de ideeën over de toekomst heb-
mogelijk om de kennis uit de GBIkennisbank
gen van de juiste mensen is daarbij een belang-
ben wij systeemeisen geformuleerd. Wij houden
ook buiten toe te passen. De kennis die al
rijke vereiste. daarnaast mag ik putten uit mijn
koers op basis van deze eisen. Wij willen bij-
gebruikt werd voor de werkzaamheden op
fantasie. Wat is er nu leuker om na te denken
voorbeeld kennis benchmarken. De systeemeis
strategisch en tactisch niveau, kan nu ook
over beheer en GBI in het jaar 2077?
die daarbij hoort is een toetsmiddel voor alles wat er binnen GBI 6 gebeurd.
gebruikt worden voor de operationele afstemming buiten.
Waaruit bestand jouw betrokkenheid in de stap van GBI 4 naar GBI 6?
Wat zijn je verwachtingen van de Roadmap?
Zodra beheerders met de GBIapp cyclisch en/
Bij de aanvang van deze stap hield ik mij vooral
Ik zie de Roadmap als een levend document.
of kwalitatief plannen een meerjarenplanning
bezig met apps en kennisontwikkeling. Later
Om bij de inktvis te blijven: een koraalrif dat
hebben gemaakt, kunnen zij de resultaten met
werd dat breder en werkte ik, nu nog steeds,
voordurend in beweging is en reageert op
de GBIadd-ons maatregeltoets en onderhouds-
aan het totale product GBI 6. Op dit moment
licht en donker, kou en warmte. De toekomst is
opname buiten verder afstemmen. Vanaf he-
betekent dat in hoofdlijn dat ik nadenk over
onvoorspelbaar, dus wij moeten flexibel blijven,
den kunnen zij gebruik maken van de maatre-
hoe GBI 6 weer een stap verder gebracht kan
snel kunnen reageren en zorgen voor reële keu-
gelen en eenheidsprijzen uit de GBIkennisbank.
worden en onderhoud ik de contacten met de
zes. Daarnaast moeten wij de markt scherp in
Dat is mooi, want nu maakt de hele voorberei-
businesspartners en de GVOW leden, die zich
de gaten houden. Ook de markt bepaalt in grote
ding gebruik van hetzelfde kennismodel, dat
daar samen met ons voor inzetten.
mate de eisen aan een pakket. Hoe mooi zou het zijn als deze eisen straks één-op-één aansluiten
is uniek in Nederland! De complete voorbereiHoe heb je de Roadmap aangepakt?
bij onze systeemeisen. Daarmee hebben wij dan
In de Roadmap komt alles samen. Daarbij ben
altijd een helder antwoord op wat GBI kan. Er
De komende periode staat in het teken van het
ik net een inktvis. Enerzijds heb ik mijn tenta-
is dan geen grijs gebied meer dat vrij interpre-
nog intelligenter maken van de GBIkennisbank,
kels uitstaan richting de ontwikkelingen op
teerbaar is. Goed voor ons als ontwikkelaar en
waardoor het direct doorvertalen van de ken-
het gebied van wetgeving, thema’s en de markt.
leverancier, beter voor de klant, want die weet
nis naar management en bestuurlijke thema’s
Anderzijds grijp ik naar de ontwikkelingen die
exact wat hij krijgt.
dingsfase hebben we hiermee geborgd.
nog eenvoudiger wordt.’
Arjan Wagemakers adviseur
[email protected] (06) 53 15 60 89
Dirk Peeters adviseur
[email protected] (0570) 50 13 32 GBInieuws oktober 2013 pag 13
Advertenties
DATA1301_AdvertentieA4__WTKOUT.indd 1
GBInieuws oktober 2013 pag 14
24-01-13 14:53
GBI uitgelicht
GBIadd-ons Ontwikkelde GBIaddons Sinds versie 6.1 zijn we bezig met het ontwikkelen van GBIaddons. Er zijn twee soorten addons. De eerste soort verrijken de beheerdata met data van derden. De tweede soort levert een bijdrage aan de mogelijkheden voor presentatie van data. We ontwikkelen jaarlijks minimaal zes nieuwe addons. Beschikbare add-ons presenteren - GBIaddon-rioolkaart - GBIaddon-3D - GBIaddon-Globespotter - GBIaddon-schouwanalyse - GBIaddon-schouwinrichten - GBIaddon-batchmatig plotten - GBIaddon-verkeersborden verrijken - GBIaddon-melddesk - GBIaddon-KLIC - GBIaddon-terugmelding - GBIaddon-MOOR - GBIaddon-Infraviewer GBIadd-ons in ontwikkeling - GBIaddon-Moon Voor meer informatie Sjors Keij
[email protected]
GBIaddon-maatregeltoets Met de GBIaddon-maatregeltoets gaat de kennis uit de GBIkennisbank mee naar buiten. Samen met de kennis die al gebruikt werd voor de werkzaamheden op strategisch en tactisch niveau, kan deze nu ook gebruikt worden voor de operationele afstemming buiten. Zodra beheerders met de GBIapp cyclisch en/of kwalitatief plannen een meerjarenplanning hebben gemaakt, kunnen zij de resultaten met de GBIaddons-maatregeltoets en onderhoudsopname buiten verder afstemmen. De aangevulde of aangepaste informatie kan vervolgens gesynchroniseerd worden met GBIbasis.
GBIaddon-GlobespotterPro In GBI worden onderdelen van de buitenruimte vastgelegd. Door middel van de reeds ontwikkelde koppeling met Globespotter is er nu ook een versie gemaakt voor GBIbasisbewerken. Deze biedt nog meer in mogelijkheden. Via GBIbasis-bewerken is het mogelijk om automatisch de juiste Cyclorama (panoramafoto) te starten. Het grote verschil met de GBIaddon-Globespotter is dat er punten, lijnen en vlakken getekend kunnen worden. Deze worden direct in GBIbasis opgenomen. Naast het feit dat er punten en vlakken getekend kunnen worden bieden we ook de mogelijkheid om te meten. De waardes die gemeten worden, kunt u direct wegschrijven naar het geselecteerde object en het gekozen paspoortveld. Op deze wijze kan er door het gebruik van beeldmateriaal nog efficiënter en effectiever gewerkt worden.
GBInieuws oktober 2013 pag 15
Rondom GBI
Rondom GBI hebben wij allerlei zaken georganiseerd die helpen om GBI tot een succes te maken en te houden. Daarmee blijft onze software state of the art. MijnGBI.nl MijnGBI is het webportaal waar álle informatie over GBI overzichtelijk is weergegeven. Het betreft algemene informatie, bijvoorbeeld vanuit de GVOW en referenties van klanten, maar ook versie-informatie helpdesk, FAQ’s en voorwaarden. Achter een inlog kunnen onze klanten in een beveiligde omgeving hun persoonlijke informatie, over bijvoorbeeld de lopende contracten raadplegen. U kunt u hier ook aanmelden voor de nieuwsbrief. link: www.mijngbi.nl
Cor Leenstra over MijnGBI.nl
Helpdesk Wij beschikken over een professionele helpdesk die problemen snel oplost en vragen adequaat beantwoordt. Hier staat een deskundig team van adviseurs klaar. Wat doet de helpdesk allemaal? - Het leveren van support en hulp bij vragen over GBI; - Het oplossen van foutmeldingen door middel van telefonische sup- port, of een persoonlijke analyse van systeemfouten bij u op kantoor; - Het registeren, prioriteren en behandelen van bugs & wishes. link: www.mijngbi.nl
Adri Wiersma over de Helpdesk
‘Wij vinden het erg belangrijk om onze klanten zo goed mogelijk te infor-
‘Wij gaan van helpdesk naar servicedesk! Vanaf 2014 krijgt de ondersteu-
meren. De snelle ontwikkeling van GBI vraagt dan ook om een overzich-
ning rondom GBI een ander gezicht. Op dit moment werken wij daar hard
telijk en dynamisch informatieportaal. MijnGBI biedt dit nu al, en met
aan. Wat betekent dit? meer gerichte en snellere ondersteuning, mogelijk-
de nieuwe versie wordt dit nog duidelijker en uitgebreider. Op de GBIdag
heid om digitaal calls aan te melden en de afroep van specialisten voor
2014 gaan wij u het verbeterde portaal presenteren!’
ondersteuning. Onze servicedesk gaat dat in 2014 extra bieden!’
Cor Leenstra projectmanager
[email protected] (06) 53 15 60 89 GBInieuws oktober 2013 pag 16
Adri Wiersma adviseur
[email protected] (036) 530 84 87
ICT en configuratie GBI gaat uit van het ‘anytime, anyplace, anydevice’ principe. Dat betekent dat elke toepassing draait op een op dat moment logisch systeem. Dat moet ook, want tegenwoordig zijn wij niet meer gebonden aan één specifieke werkplak. Dat is het nieuwe werken, waarbij flexibiliteit en mobiliteit een must is en GBI continu toegang moet geven tot de gewenste beheerinformatie. Bijvoorbeeld, indien een toepassing specifiek voor buiten is, dan zorgen wij ervoor dat deze toepassing draait op een tablet, toughbook of iPhone. Dus, of u nu thuis werkt, of buiten, of ’s avonds misschien nog? GBI is tijd- en apparaatonafhankelijk.
Adri Wiersma over ICT en configuratie
Co-creatie Met co-creatie heeft u kennis kunnen maken op de GBIdag 2013. Omdat Oranjewoud het belangrijk vindt om samen met haar klanten na te denken over de optimalisatie van het beheerproces, is co-creatie een vast ijkpunt op toekomstige GBI dagen. In de Co-creatiekamer komen klanten, adviseurs van Oranjewoud en businesspartners samen om op verschillende niveaus na te denken over de ontwikkeling van nieuwe slimme apps. De ideeën worden beoordeeld aan de hand van kans en (technische) mogelijkheid en vervolgens eventueel opgenomen in het bouwprogramma. Maar het gaat hier niet alléén om ideevorming. Naast brainstormen, wordt er bij co-creatie meegedacht over uitwerkingen en worden nieuwe producten getest.
Dirk Peeters over Co-creatie
‘Functionaliteit, continuïteit en stabiliteit zijn belangrijke begrippen voor
‘Wij zijn continu in gesprek met de GVOW over nieuwe ontwikkelingen.
alle GBI-gebruikers. Onze klanten willen verzekerd zijn van de laatste
Dit doen wij aan de hand van de ontwikkelkaart. Zo houden wij goed
versie van GBI, een goede performance en goed opgeleide gebruikers.
koers en praten wij over de juiste dingen. Elke ontwikkeling wordt ver-
Daarom hebben wij de upgrade service. Met deze dienst zorgen wij
bonden aan een projectteam. Zo zijn er inmiddels projectteams aan de
ervoor dat u altijd over de laatste versie beschikt, die ook nog optimaal is
slag met ontwikkelingen rondom Storingen Online en Kwalitatief
ingericht. Tezamen met gestandaardiseerde installaties, opleidingen en
Plannen Groen.’
bijspijkertrainingen maken de GBI gebruikers dan op de meest effectieve manier gebruik van GBI. Wij kunnen gebruikers ook helemaal ontzorgen door GBI in de cloud te plaatsen. U heeft dan altijd en overal toegang tot uw GBI.’
Dirk Peeters adviseur
[email protected] (0570) 50 13 32 GBInieuws oktober 2013 pag 17
Advertenties
united.MODERN. dYnAMiC. Introducing Intergraph Geospatial 2013
Exploit the wealth of information contained in data from any source, share it rapidly (and securely), and deliver it on-demand to drive smarter decisions. With a fresh approach, Intergraph Geospatial 2013 unites all geospatial genres, providing a streamlined, dynamic user experience. By integrating photogrammetry, remote sensing, and GIS into a modernized system, your complete projects are accessible from the desktop, server, web and cloud. geospatial.intergraph.com/2013
© 2012 intergraph Corporation. All rights reserved. intergraph and the intergraph logo are registered trademarks of intergraph Corporation or its subsidiaries in the united States and in other countries.
HAAL BUITEN NAAR BINNEN
MET CYCLOMEDIA Inventariseren Raadplegen
GBInieuws oktober 2013 pag 18
GBI Partnerprogramma Oranjewoud maakt voor het in stand houden en het ontwikkelen van GBI, daar waar nodig, gebruik van de expertise en kennis van gerenommeerde partners. Voor de ontwikkeling van software, maar bijvoorbeeld ook om additionele data te onsluiten. Wij schakelen graag de expertise van deze gerenommeerde specialisten in.
ICT Adviespartners Adviespartners zetten zich in om GBI op alle fronten en met al haar mogelijkheden in de lucht te hebben én te houden.
Geopartners
Kennispartners
Datapartners
Bouwpartners Bouwpartners ontwikkelen samen met Oranjewoud goede software die aansluit op de wensen en behoeftes uit de markt. Datapartners Add-ons die data-integratie mogelijk maken vormen een belangrijk component in de professionalisering van beheer. Datapartners leveren een bijdrage in uitgebreide mogelijkheden om beheerdata te koppelen aan additionele informatie, zodat de afwegingen voor een doelmatig en rechtmatig beheer gegarandeerd zijn. Geopartners Onze partners in geo leveren een bijdrage in de ontwikkeling van het woordenboek en de huidige en toekomstige functionaliteiten in de geometrische component van beheer.
Onderdeel van de M.J. Oomen Groep
Kennispartners Kennispartners helpen ons om de kennisbank op specifieke onderdelen te vergroten en te verbeteren. Het woordenboek maakt hier ook onderdeel van uit.
Bouwpartners
ICT Adviespartners
«Uw flexibele specialist in Hosting, Cloud, Consulting en Development» CAPITAR.COM +31 88 695 00 00
GBInieuws oktober 2013 pag 19
Gebruikersvereniging Oranjewoud
GBInieuws oktober 2013 pag 20
GVOW Column
Beslissend, beslist De komende maanden worden beslissend voor de gebruikersvereniging. Mijn motto als voorzitter was en is: de meest invloedrijke gebruikersvereniging te willen zijn. Dat klinkt mooi en ambitieus, maar wat is daarvoor nodig? Het draait daarbij om twee begrippen, denk ik: vertrouwen en invloed. Vertrouwen tussen de leden, leden en bestuur, vereniging en leverancier. Zonder vertrouwen - en dat veronderstelt en verdraagt een kritische houding, over en weer - geen gezonde klant- leverancier relatie. Onlosmakelijk daarmee verbonden is het woord invloed. Geen praatclub, geen slappe verkoopverhalen, geen goedkope klaagzangen. Nee, samen werken aan duurzame producten, kwalitatief hoogwaardig, goed geprijsd. En de ontwikkelingen gaan snel. Na de professionaliseringsslag van de afgelopen periode, gaan we de structuur van de vereniging aanpassen: meer invloed voor leden, meer sturen aan de voorkant, meer integraal. Meer invloed dus voor iedereen. Niet meer denken vanuit vakgebieden, maar vanuit concernbrede thema’s: woordenboek, data, app’s en innovatie. Doen we dit goed, dan krijgen we ook meer invloed vanuit beheer binnen de hele gemeentelijke organisatie. Per 1 januari 2014 moet de vereniging nieuwe stijl beslist van start. Daarom zijn de komende maanden beslissend. Het bestuur is er klaar voor, de directie van Oranjewoud is enthousiast. De nieuwe samenwerking wordt bekrachtigd in een nieuw convenant. Daarna volgt een uitgebreid traject van communicatie en werving van mensen die we beslist nodig hebben. De themagroepen en projectteams moeten door gemotiveerde leden worden bemenst. Ik heb het vertrouwen dat het gaat lukken. Zeker, de komende maanden zijn beslissend, maar jij beslist om mee te doen, je in te zetten voor jouw vereniging. Mijn advies? Beslist doen!
Mr Aat B.L. de Jonge voorzitter GVOW
GBInieuws oktober 2013 pag 21
Hoe werkt een projectteam? Een kijkje in de keuken bij projectteam GBIaddon-rioolkaart versie 2
GVOW Projectteams
In de keuken Het is woensdag 10 juli 2013. Dirk Peeters van Oranjewoud heeft zojuist de werksessie geopend van het projectteam GBIaddon-rioolkaart versie 2. Hij geeft aan wat de verwachtingen zijn en wat het resultaat van de werksessie moet zijn. Als het team het hierover eens is, buigen de drie experts van de gemeenten Almelo, Den Haag en Rotterdam en drie medewerkers van Oranjewoud zich over de opgave die voor hen ligt: de gewenste functionaliteiten voor de rioolkaart versie 2. Zoals bij elk projectteam volgen ze een van tevoren afgesproken agenda: waar staan we nu; een korte demo; mogelijkheid om te reageren; wensen; prioriteren en tot slot, een constructieve afronding. De foto’s geven u een mooi kijkje in de keuken van dit projectteam. Projectteams in volle gang In de vorige edities van GBInieuws en op onze website (www.gvow.nl) heeft u vaker berichten kunnen lezen over het fenomeen ‘projectteams’, de geplande projecten en de zoektocht naar projectteamleden. Inmiddels is het werken met projectteams in volle gang: in totaal zijn er al 22 leden betrokken bij de zes verschillende projectteams. In bijgaande figuur vindt u een overzicht van de verschillende projectteams. Hoe werkt het? Het werken in projectteams is een nieuwe manier van werken. Voor het beantwoorden van een bepaalde vraag wordt elke keer een projectteam in het leven geroepen. Leden kunnen zich aanmelden en zodra de vraag beantwoord is, is het projectteam klaar. Zowel voor Oranjewoud als voor de GVOW is het een aanvulling op de bestaande werkwijze en straks in de nieuwe structuur waarschijnlijk een van de belangrijkste. De eerste ervaringen zijn wisselend: voor de deelnemers is het een leuke uitdaging, maar ze moeten er wel even aan wennen. Het is het de kunst om in korte tijd met elkaar iets neer te zetten, zodat een volgende stap gemaakt kan worden. Brainstormen, meedenken of testen Grofweg kent een projectteam drie mogelijke opdrachten: brainstormen, meedenken of testen. Brainstormen: Tijdens de ‘brainstorm’-fase is nog niet duidelijk of het onderwerp in GBI komt. Er gaat eerst nog veel denkwerk aan vooraf. Het ‘brainstorm’-projectteam kijkt met elkaar naar de technische uitdagingen en denkt na over mogelijke oplossingen: laten we het aan iemand anders dan Oranjewoud (de markt) over of is het mogelijk om er een App of Addon van te maken? Meedenken: In een ‘meedenk’-projectteam is al duidelijk dat (een deel) van het onderwerp in GBI komt. Het gaat ‘iets’ worden, maar nu eerst nog met elkaar nadenken over wat het moet kunnen. Nadenken over de gewenste functionele specificaties en die met elkaar zo concreet mogelijk benoemen. Na dit projectteam gaat Oranjewoud aan de slag met de functionele specificaties en het ontwerp voor de software. Testen: Het product is er, nu kan het testen beginnen en is het aan het projectteam om het product te testen op basis van de specificaties, die Oranjewoud heeft opgesteld.
GBInieuws oktober 2013 pag 22
Aan het eind van ieder projectteam toetst Oranjewoud of er eenduidigheid is over de inhoud en doen ze een voorstel voor het vervolg. Missie geslaagd bij het projectteam GBIaddon-rioolkaart versie 2 Na een dag hard werken is de wand gevuld met een verzameling volle flappen. Hier hangt de lijst met de gewenste functionaliteiten voor de rioolkaart versie 2, inclusief de prioriteiten voor versie 2 en wat eventueel in een volgende versie kan. De missie van dit projectteam is geslaagd! Oranjewoud gaat nu aan de slag met het uitwerken van de functionaliteiten voor versie 2. Nieuwsgierig? Flexibiliteit en vertrouwen zijn belangrijke voorwaarden om deel te kunnen en willen nemen. Je brengt jouw kennis en ervaringen in en legt je ideeën en wensen op tafel. Nieuwsgierig naar een andere projectteam of direct een vraag over de projectteams, neem dan contact met ons op via
[email protected]
26 september 2013
Bestuur GVOW en directie Oranjewoud trekken samen op
Visie Woensdagmiddag 25 september heeft het bestuur van de GVOW haar bestuursvergadering gehouden in het kantoor van Oranjewoud in Heerenveen. Belangrijkste agendapunt was de vaststelling van de visie op de toekomst van de vereniging en een nieuwe structuur van de GVOW die toekomstbestendig is en een goede aansluiting vindt bij de nieuwe generatie beheersoftware (GBI 6). Zicht op het proces Vervolgens is het bestuur door de directie van Oranjewoud ontvangen. En daarna door diverse enthousiaste medewerkers van Oranjewoud uitgebreid bijgepraat over het gehele interne proces binnen Oranjewoud om te komen tot realisatie, onderhoud en innovatie aangaande het GBI 6 programma. Door middel van uitleg en presentaties, door Oranjewoud, heeft het bestuur een goed beeld gekregen van de geleverde inspanningen en stand van zaken omtrent GBI 6.
Oplevering GBI 6 Geconstateerd en geconcludeerd is dat op een adequate wijze invulling is gegeven aan de uitkomsten van de strategieconferentie van al weer 3 jaar geleden. De hoofduitkomst om een transitie in gang te zetten van GBI 4 richting, toen nog genoemd GBInext, is inmiddels grotendeels gerealiseerd. Grotendeels, daar ontwikkelingen, wensen van gebruikers, etc. maken dat GBI 6 nog niet is uitontwikkeld maar via een dynamisch proces iedere dag nog wordt uitgebreid c.q. verbeterd.
Convenant Het bestuur van de GVOW en de directie van Oranjewoud hebben het bestaande samenwerkingsconvenant tegen het licht gehouden en geactualiseerd. Het nieuwe convenant sluit goed aan bij de huidige werkwijze en uitgesproken intenties. Voorzitter Aat de Jonge van de GVOW en Rob van Dongen, directeur Oranjewoud, hebben de samenwerking middels het tekenen van het nieuwe convenant, nogmaals onderschreven.
Het bestuur van de GVOW en de directie van Oranjewoud hebben dan ook gezamenlijk vastgesteld dat de transitie zoals 3 jaar geleden afgesproken als opgeleverd kan worden beschouwd. Dit met inachtneming van de voorziene en gewenste doorontwikkeling van het beheerpakket. Inmiddels hebben reeds ruim zestig gemeenten GBI 6 geïmplementeerd of zijn bezig met de voorbereidingen.
GBInieuws oktober 2013 pag 23
GVOW vergaderen Vergaderstructuur GVOW Op deze plek vind je dit keer geen vergaderschema van 2013 en ook niet van 2014. Dit heeft alles te maken met de nieuwe structuur die per 1 januari 2014 van start gaat. Op dit moment is het bestuur van de GVOW bezig met de bemensing en invulling van de nieuwe structuur. Zodra nieuwe data bekend zijn laten we dit via onze website weten. De nog geplande vergaderingen van de productgroepen in 2013 gaan op eigen behoefte en inzicht van de productgroepen door.
Vergaderschema GVOW
[email protected] www.gvow.nl
GBInieuws juni 2013 pag 26 GBInieuws oktober 2013 pag 24
Vragen? Neem contact op via
[email protected] of met de voorzitter van betreffende productgroep.
Gebruikersvereniging Oranjewoud
Advertenties
GBInieuws oktober 2013 pag 25
Klanten en projecten
Gemeente Moerdijk
realiseert de ambities uit het kwaliteitsplan De gemeente Moerdijk heeft in 2011 een integraal Kwaliteitsplan Beheer Openbare Ruimte opgesteld. De ambities voor beeldkwaliteit voor wegen, groen, meubilair en verzorging zijn in scenario’s aan het bestuur voorgelegd. De benodigde input komt uit GBI. Er is gekozen voor een scenario, waarin een bezuiniging wordt ingevuld met een afgesproken ondergrens voor de kwaliteit: een B-niveau in de centra en woongebieden. In de overige gebieden geldt een C-kwaliteit als minimum. Hoog tijd om te toetsen of de afgesproken ambities worden waargemaakt.
GBInieuws oktober 2013 pag 26
Door verschillende gegevens met elkaar te combineren ontstaat er een volledig beeld
Breed scala aan informatie In de eerste helft van 2013 is een review uitgevoerd op het Kwaliteitsplan Beheer Openbare Ruimte. Daarnaast is in 2011, 2012 en 2013 een breed scala aan cijfers verzameld over de kwaliteit en beleving van deze kwaliteit. Naast de eigen kwaliteitsmetingen (technische schouw en bestekschouw) zijn bijvoorbeeld de jaarlijkse burger- en jeugdschouwen, die in de meeste kernen worden uitgevoerd, een belangrijke bron. Deze worden uitgevoerd met GBImonitoring. Ook het jaarlijkse klanttevredenheidsonderzoek (burgerenquête) en het overzicht van de meldingen van burgers bevatten waardevolle informatie. In nauwe samenwerking met Oranjewoud heeft de gemeente deze gegevens gefilterd op relevantie en samengevoegd door het toepassen van een toetsingsprotocol op de cijfers. Relevante en betrouwbare cijfers zijn vervolgens in een werksessie met de beleidsmedewerkers en adviseurs van de gemeente besproken en door de adviseurs van Oranjewoud samengevat in de Review Beleidsrapportage Kwaliteit Openbare Ruimte. De kwaliteit voldoet! De coördinator Beeldkwaliteit van de gemeente Moerdijk, Werner Voermans, vertelt: “Mooi om te zien is dat de kwaliteit nagenoeg overal het vastgestelde onderhoudsniveau haalt. Dit is natuurlijk een leuke boodschap om te brengen. Blijft natuurlijk dat we op onderdelen niet het gewenste niveau halen en bijsturing noodzakelijk is. Aandacht voor de kwaliteitsniveaus bij alle medewerkers is en blijft hierbij noodzakelijk.”
Samenvattend zijn de belangrijkste conclusies uit de review: - De kwaliteit voldoet op vrijwel alle onder- delen aan de afgesproken ambities; - De ontwikkeling van kwaliteit is in lijn met de verwachting: een licht dalende lijn van de kwaliteit richting de ambitie, waarbij groen en verzorging een duidelijkere daling laten zien dan de wegen en meubilair; - De klanttevredenheid en het aantal mel- dingen laat een licht stijgende lijn zien, wat gezien de dalende kwaliteit ook ver- wacht werd en in 2011 al aan het bestuur is meegedeeld. Mark van den Kieboom, adviseur van Oranjewoud, vult aan: “De resultaten van de review maken duidelijk dat de gemeente een goede koers aanhoudt in de realisatie van de ambities. De komende jaren daalt de kwaliteit verder richting het afgesproken kwaliteitsniveau en daardoor wordt het volgen van de ontwikkelingen steeds belangrijker. De opzet van het toetsingsprotocol en reviewrapportage vormen de basis waarmee jaarlijks de interne organisatie een stuurmiddel in handen heeft, en het bestuur inzicht in de ontwikkelingen krijgt.”
Grip op de ontwikkelingen De aanpak en conclusies van Moerdijk laten zien dat het volgen van de ontwikkelingen een goed inzicht geeft in de situatie. En straks wordt dat nog eenvoudiger, aangezien de gemeente gaat overstappen op GBI 6. Door verschillende gegevens met elkaar te combineren ontstaat er een volledig beeld. Niet alleen van de feitelijke kwaliteit, maar ook van de ervaring van burgers. De ambtelijke organisatie kan deze gegevens goed gebruiken om richting het bestuur aantoonbaar te maken wat de effecten van de inspanningen zijn. Hiermee toont de organisatie grip te hebben en houden op de ontwikkelingen en indien nodig bij te kunnen sturen. Voor meer informatie: Werner Voermans, Gemeente Moerdijk
[email protected] Mark van den Kieboom, Oranjewoud
[email protected]
GBInieuws oktober 2013 pag 27
Burgers makkelijker, leuker en sneller laten schouwen Steenwijkerland en Zoetermeer gebruiken de app Burgerschouw
Wat past nu beter bij deze tijd dan schouwen met een tablet of smartphone? In Steenwijkerland gebruiken burgers hun tablet of smartphone al naar volle tevredenheid bij de burgerschouw. Ook Zoetermeer is er inmiddels mee gestart en andere gemeenten volgen op de voet. Het over de streep trekken van bewoners om mee te doen aan een ‘stoffige’ schouw is voorgoed verleden tijd. ‘De burgerschouw is een belangrijke graadmeter voor het beheer en onderhoud op alle niveaus in de organisatie. Wij hebben nu het kwaliteitsniveau snel, simpel en reuze gemakkelijk in beeld.’ Burgerschouw als participatievorm “Doe-democratie in optima forma; zo kun je de burgerschouw ook wel noemen. De politiek wil bewoners graag betrekken bij de gemeentelijke taken, zoals bij het beheer van de openbare ruimte. ‘Bijvoorbeeld door bewoners zelf de kwaliteit van de openbare ruimte te laten schouwen’, aldus Carolien van Balen-Peeters, adviseur participatie bij Oranjewoud. ‘De bewoners geven daarbij aan hoe zij de buitenruimte ervaren door scores toe te kennen aan onderwerpen als schoon, heel en veilig: hoeveel zwerfvuil ligt er nu eigenlijk? Zijn de bankjes heel? Is er veel onkruid aanwezig? En eigenlijk nog belangrijker: hoe ervaren de inwoners dat?’ De traditionele aanpak van de burgerschouw met papier en formulier is echt niet meer van deze tijd. Het kost veel tijd en papierwerk voor de deelnemers, met als risico dat er resultaten verloren gaan in de administratieve rompslomp. Daarnaast is het een hele klus om de scores te verwerken en te analyseren voor de gemeente.” App burgerschouw maakt het makkelijk voor iedereen Met de app Burgerschouw van Oranjewoud is het voor burgers makkelijker, sneller en vooral ook leuker schouwen. “Burgers kunnen gewoon met hun eigen tablet of smartphone, in hun eigen tijd, op pad gaan om de openbare ruimte te schouwen. Snel, handig en beeldend vormgegeven, zoals je van een moderne app kunt verwachten. Geschikt voor leken, dus zonder ingewikkelde technische termen of normeringen. Ook de bediening is zoals je van een app bent gewend: aanwijzen, swipen en klaar. Iedereen kan er mee werken.”
De handleiding voor het schouwen altijd bij de hand
GBInieuws oktober 2013 pag 28
‘Met de app kunnen de resultaten van de schouw zeer eenvoudig, snel en geautomatiseerd gegenereerd worden’
Weergave van de te schouwen routes en status
Het schouwformulier digitaal
“Ook voor gemeenten heeft de app veel voordelen. Met de app kunnen de resultaten van de schouw zeer eenvoudig, snel en geautomatiseerd gegenereerd worden. Waar bij de traditionele aanpak gemeenten zeer veel tijd kwijt zijn met het handmatig verwerken van de resultaten van alle schouwformulieren” vervolgt Van Balen-Peeters. “Ik zie dat gemeenten hierdoor gemakkelijker een extra schouwronde laten uitvoeren, of het aantal meetpunten uitbreiden. Ook kun je heel eenvoudig extra bewoners toevoegen aan je schouw, zonder dat het extra tijd voor verwerking kost. Echt een uitkomst voor gemeenten.”
Bewoners controleren met de app in de hand of de gemeente daadwerkelijk doet wat wij hebben afgesproken. Als er echt onregelmatigheden gemeten worden door de bewoners, dan weet het serviceteam snel te schakelen met de bewoners en een oplossing te bieden. Elke bewoner kan op een voor hem of haar geschikt moment de schouw uitvoeren. En erg belangrijk voor de bewoners is een goede terugkoppeling van de resultaten.
Steenwijkerland: zeer tevreden over de app De gemeente Steenwijkerland is de eerste gemeenten waar de app in de praktijk zijn effectiviteit heeft bewezen. Teamleider van het servicebureau Herman Huitema blikt terug op wat de app hen heeft gebracht: “Voor ons als gemeente is de burgerschouw een belangrijke graadmeter voor het serviceniveau. Door de app Burgerschouw zijn onze inwoners meer betrokken bij de kwaliteit van de openbare ruimte en hebben wij een beter contact dan ooit tevoren. Daarnaast kost het verwerken van de gegevens nu veel minder tijd.
Bekijken van de schouwpunten op de route
De app Burgerschouw is echt bedoeld als objectieve meting van de openbare ruimte. Naast het reguliere meldsysteem voor meldingen en klachten. De app Burgerschouw is daarmee een wezenlijk onderdeel van ons kwaliteitsgestuurd beheer. “ Ook Zoetermeer start pilot app burgerschouw Elk jaar beoordelen bewoners van Zoetermeer het onderhoud van onder andere groen en bestrating. Met die gegevens wordt duidelijk hoe het is gesteld met de kwaliteit van het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Wethouder Patrick Domburg: “Een goed onderhouden gebied is prettig om in te wonen en dat willen we samen met bewoners bereiken. Ook kijken we samen of aan het afgesproken kwaliteitsniveau wordt voldaan.”. De gemeente is dit jaar in de wijk Buytenwegh-De Leyens gestart met een pilot waarbij burgers met de app Burgerschouw aan de slag gaan. Op 18 september vond een instructieavond plaats, waarna de deelnemers de schouw in de praktijk gingen toepassen met hun tablet en/of smartphone. Ilonka Wannee van de afdeling Stadsbeheer van de gemeente Zoetermeer: “De app is een goed instrument om een slag te maken in de verbetering van het schouwen. Het is een handige tool waarmee de administratieve rompslomp voor de gemeente na afloop van een schouw een stuk minder wordt”. Meer informatie
[email protected]
GBInieuws oktober 2013 pag 29
Minder dan twee kwartjes… Landelijke benchmark voor het beheer van wegen en groen
Minder dan twee kwartjes per vierkante meter. Dat is het gemiddelde jaarlijkse onderhoudsbudget voor wegen. Voor het groenonderhoud is per vierkante meter jaarlijks ongeveer één euro beschikbaar, omgerekend € 50 per inwoner. Een greep uit de resultaten uit benchmarks voor wegbeheer en groenbeheer die Oranjewoud dit voorjaar heeft afgerond. Dertig gemeenten deden mee en kregen zo waardevolle feedback.
Noodzaak voor harde cijfers De beheerder moet in toenemende mate beschikken over harde cijfers over het beheer en onderhoud van de buitenruimte. In tijden van bezuinigingen wordt de openbare ruimte steeds meer als een asset benaderd, waarbij het niet alleen meer gaat om de technische instandhouding, maar ook om de bestuurlijke doelen, gebruiksfuncties en risico’s. Dit vraagt om steeds grotere transparantie van het beheerproces en de bedrijfsvoering. 30 gemeenten: > 1 miljoen inwoners 70 m² verharding per inwoner 45 m² groen per inwoner 0,5 boom per inwoner 1,5 beheerder per 1000 inwoners Waardevolle basisgegevens De deelnemende beheerders pakken hun verantwoordelijkheid voor hun omvangrijke kapitaal goed op. Hun beheersysteem is op vier tot zes maanden na actueel en voor 90-95% volledig. Een betrouwbare basis voor het beleid en de uitvoering. Alle deelnemers hebben hun beleid inmiddels vastgelegd. Opvallend is dat er niet vaak met integrale beheerplannen gewerkt wordt. Ook een IBOR beleidsplan is nog geen gemeengoed. Slechts één op de vijf gemeenten typeert zichzelf als een echte regiegemeente. Een even zo groot deel doet het beheer en onderhoud helemaal zelf.
GBInieuws oktober 2013 pag 30
Zorgelijk De bezuinigingen van de afgelopen jaren zijn duidelijk zichtbaar. Per jaar is voor onderhoud aan wegen minder dan € 0,50 per m² beschikbaar, terwijl de budgetbehoefte rond de € 0,90 per m² per jaar ligt (bron: GBIkennisbank). Niet verwonderlijk dat 60% van de wegbeheerders aangeeft geld te kort te komen. Een aantal gemeenten haalt de gestelde ambities niet. Sommige hebben inmiddels een C kwaliteit (laag) geaccepteerd, ook in de woongebieden en op hoofdwegen. Ambitieniveau B (basis) is echter nog steeds de norm voor de meeste gemeenten. Enkele van hen hanteren zelfs een A (hoog) in de centra of op de hoofdwegen. Makkelijker met GBI 6 De deelnemers geven aan dat de benchmark voorziet in een groeiende behoefte aan inzicht, vergelijken en verantwoorden. Door de standaardisatie vanuit het IMOBOR (iedereen dezelfde categorieën), IMGEO (iedereen dezelfde kaartindeling) en de GBIkennisbank (iedereen dezelfde prijsopbouw) wordt het met GBI 6 steeds beter mogelijk om de eigen situatie eenduidig te vergelijken met de buren. Meer informatie?
[email protected]
Visuele rapportage ‘vroeger en nu’ draagt bij aan instandhouding van het historisch centrum van Appingedam Het in standhouden van historie en geschiedenis van het historisch stads- of dorpcentrum is een belangrijk item voor gemeenten. Vaak staan dergelijke projecten hoog op de politieke agenda én ze zijn kostbaar. Reden te meer om dat goed aan te pakken. Met een grondige inventarisatie en inspectie van alle oevers wordt een belangrijke eerste stap gezet.
Klein Venetië Appingedam, ook wel het Klein Venetië van het Noorden, heeft een oude waterrijke historische kern. De gemeente Appingedam heeft een deel van de oevervoorzieningen in dit historische centrum waarvan een deel Beschermd Stadsgezicht is in eigendom en beheer. Voor een integrale aanpak en een integratie van het beleid en het beheer van deze voorzieningen met het onderhoud aan wegen, groen,bruggen, steigers en riolering wilde de gemeente nauwkeurig inzicht verkrijgen in de eigendom en beheer situatie, constructieopbouw, materiaalsoort en de kwaliteit van het areaal. Op basis van de nieuwe NEN2767 Met een doorlooptijd van één maand is de inventarisatie en de inspectie op basis van de nieuwe norm NEN2767 uitgevoerd. Met GeoVisia Field aan boord voor de eenmalige inwinning en de registratie van de gegevens heeft de inspecteur in het veld de database opgebouwd, inclusief kaart en foto’s. Deze gegevens zijn dan vervolgens direct te raadplegen in GBIdata-raadplegen. Door deze werkwijze konden op kantoor de kengetallen voor onderhoudskosten gekoppeld worden aan database en is de gefaseerde lange- en korte termijnplanning en begroting inzichtelijk gemaakt. Door het gebruik van GBI 6 is het niet meer nodig om bijvoorbeeld naderhand foto’s te koppelen en kaarten te maken, wat een aanzienlijke tijdsbesparing heeft opgeleverd.
Sfeerbeelden van “vroeger en nu” De totale inventarisatie en inspectie is verwerkt in een visuele rapportage met historische sfeerbeelden van “vroeger en nu” met constructietypes (hard/zacht, (on)verankerd, etc.) en meerdere overzichtstekeningen (van de eigenaar, kwaliteit, paspoortnummer, planningsjaar uitvoering). Deze rapportage vormt de basis voor presentaties naar bewoners, gemeentebestuur en gemeenteraad en voor de reservering van vervangingsbudgetten in de meerjarenbegroting van de gemeente. De functionele (deel)inspectiegegevens in het rapport kunnen tevens dienen als onderlegger voor herstel en vervanging. Meer informatie? Oane Hornstra (
[email protected]) Bate de Vries (
[email protected])
GBInieuws oktober 2013 pag 31
Gemeente Waterland kiest voor tijdswinst ontzorging en kostenbesparing met een prestatiecontract
Als onderdeel van de afdeling Openbare Werken is de taakgroep Beheer Gebouwen en Kunstwerken onder meer verantwoordelijk voor het (dagelijks) onderhoud van alle kunstwerken in de gemeente Waterland. Met name de uitvoering van onderhoudswerkzaamheden en de daarbij komende aanbestedingen, bleken de afdeling veel tijd en geld te kosten. Kan dat niet slimmer? Ja, met een prestatiecontract. Een gesprek met Thijs van Went, medewerker beheer bouwkunde bij de gemeente, over zijn ervaringen met deze nieuwe contractvorm.
Tot het najaar van 2012 schreef de taakgroep zelf de te nemen onderhoudsmaatregelen voor. Dit werd vervolgens in een werkomschrijving onderhands aanbesteed bij lokale aannemers. Met een prestatiecontract wordt meer verantwoordelijkheid bij de opdrachtnemer gelegd. Thijs van Went: “het niet meer zelf bedenken van onderhoudsmaatregelen, maar optimaal gebruik maken van de expertise van de opdrachtnemer was een belangrijke afweging in de keus voor deze contractvorm. Hierdoor is de taakgroep minder tijd aan voorbereiding en toezicht kwijt en wordt de markt uitgedaagd tot een scherpe inschrijving.” Oranjewoud heeft de gemeente Waterland begeleid bij het opstellen van het prestatiecontract voor het kunstwerkenonderhoud, dat inmiddels sinds eind oktober 2012 loopt.
GBInieuws oktober 2013 pag 32
De kunst van het loslaten Een belangrijk verschil met het traditionele RAW-bestek is dat in een prestatiecontract verantwoordelijkheden naar de opdrachtnemer verschuiven. Thijs van Went: “een prestatiecontract is een contract waarin de randvoorwaarden voor het onderhoud van objecten wordt vastgelegd. Het feit dat verantwoordelijkheid voor te nemen maatregelen bij een opdrachtnemer komt te liggen vergt een duidelijke denk- en doeverandering. Feit is wel dat je de kaders voor het onderhoud vooraf goed scherp in beeld moet hebben, evenals het beschikbare budget. Vanuit hier worden immers prestatie-eisen en beeldmeetlatten geformuleerd.”
Het aantal prestatiecontracten in de markt, stijgt de afgelopen tijd fors. “En het moet ook wel, want gemeenten willen vandaag de dag anders omgaan met hun tijd en middelen,” geeft Thijs van Went aan: “Processen en wensen kunnen prima worden ingebed, maar er zit uiteindelijk wel een ondernemersrisico in. Immers, de risico’s verschuiven van opdrachtgever naar de opdrachtnemer. Maar de gemeente blijft uiteindelijk altijd eigenaar en eindverantwoordelijke.”
Met minder mensen wel de juiste kwaliteit te leveren Minder én leuker werk Het toezicht houden op het prestatiecontract vergt een andere insteek dan voorheen. Het beperkt zich tot proces- en resultaattoetsing. Er wordt veel digitaal uitgewisseld met de opdrachtnemer. Thijs van Went: “prettig is nu dat de taakgroep niet meer zelf druk bezig is met correspondentie, vergunningen en ‘hoe’ vragen. De opdrachtnemer doet het werk, maar ook het toezicht op zijn eigen werk. De opdrachtnemer van het contract, D. van Geemen & Zn. BV, werkt en denkt proactief mee. Voor de taakgroep is toezicht veranderd in procesbeheersing. Dat vergt minder tijd en voelt echt ontzorgd. Bovendien is ook nog eens leuker om op deze manier te werken”, zegt Thijs van Went.
Het resultaat buiten is goed, maar toetsen blijft cruciaal. Thijs van Went heeft samen met zijn collega Stella Veenstra met behulp van een masterclass “Contractbeheersing” van Oranjewoud een contractbeheersingsplan opgesteld. Hierin is gedefinieerd dat de taakgroep minimaal eenmaal per kwartaal op de prestatie-eisen toetst. Het areaal wordt in fases opgeleverd, opdat opdrachtgever en opdrachtnemer aan de nieuwe contractvorm kunnen wennen. Zodra objecten op niveau “Basis” zijn gebracht, worden deze eenmaal per kwartaal getoetst aan de prestatie-eisen en beeldmeetlatten.
Aanbeveling voor het prestatiecontract Is een prestatiecontract voor het kunstwerkenonderhoud aan te bevelen? Volgens Thijs van Went is het antwoord hierop een duidelijke ja! Van Went:” het zorgt voor tijdswinst, ontzorging en financiële besparing. Ook als het beheer nog niet helemaal op orde is, is dit contracttype een prettig middel om dit aan te pakken.” Het contract sluit zeker goed aan bij gemeentes die klein zijn, weinig capaciteit hebben, maar het werk goed wel goed gedaan willen hebben. Thijs van Went: “met een prestatiecontract is het mogelijk om met minder mensen wel de juiste kwaliteit te leveren. De meeste collega’s in Waterland waren eerst wat sceptisch, net als zoveel gemeenten dit nog zijn. Enige koudwatervrees voor prestatiecontracten is niet erg, maar als er eenmaal bewust gekozen is en de rollen zijn ingenomen, werkt het goed. In Waterland is het kunstwerkenonderhoud voor de komende jaren in ieder geval onder controle.” Meer informatie Thijs van Went, gemeente Waterland
[email protected] Ton Lesscher, Oranjewoud
[email protected]
GBInieuws oktober 2013 pag 33
De Friese meren
zet in op samenwerking met GBI en de integrale kaart Vanaf 1 januari 2013 hebben de gemeenten Skarsterlân, Lemsterland en Gaasterlân-Sleat de handen ineen geslagen en vormen gezamenlijk de uitvoeringsorganisatie De Friese Meren. Een hele klus om in tijden van bezuinigingen op te schalen en samen te werken. Daar is lef en doorzettingsvermogen voor nodig.
GBInieuws oktober 2013 pag 34
‘Het getuigt van een flinke portie lef dat Oranjewoud haar producten zo heeft willen vernieuwen’
We vragen Maarten Jan Bijl, voormalig adviseur infrastructuur bij de gemeente Skarsterlân en sinds 1 januari teamleider Realisatie en Grondzaken bij De Friese Meren, hoe hij de nieuwe samenwerking vorm geeft met behulp van GBI en de integrale kaart. Een nieuwe uitvoeringsorganisatie, een nieuwe afdeling, en dan? De afdelingen Beheer en Ontwikkeling zijn uit elkaar gehaald en we moeten oppassen dat er geen twee werelden ontstaan. Mijn uitdaging is een bruggenbouwer te zijn tussen beide afdelingen, zodat de nieuwe afdelingen groeien en kwaliteit blijven leveren. Dit is een hele opgave voor onze organisatie. Gelukkig vinden wij de verbinding in onze integrale beheer- en ontwikkelingskaart. De basisplanningen en koppeling met de kaart halen wij snel uit GBI. Overal waar overlap is gaan we de planning op elkaar afstemmen, optimaliseren en uitvoeren. Wat levert de integrale beheer- en ontwikkelkaart de gemeente op? De integrale kaart vormt de basis van de werkzaamheden die in de openbare ruimte plaatsvinden. Tot voor de samenvoeging van de ambtelijke organisaties maakte elke beheerdiscipline een jaarplan, dat in één advies met tekening werd gebundeld. Dit leverde jaarplannen op met trends, aanbestedingsmogelijkheden en nieuwe ontwikkelingen. Dit geeft het bestuur de mogelijkheid om tijdig in te spelen op actualiteiten en inzichten. Met de complimenten van de raad voor de manier van aanleveren, niet alleen integrale informatie, maar ook kwalitatief goede en actuele informatie. In de nieuwe organisatie moeten we dit opnieuw gaan vormgeven.
Welke effect heeft de integrale kaart nog meer? De gemeente krijgt het maximale voor haar geld omdat werkzaamheden van verschillende disciplines worden gebundeld in één project. Daarmee zijn de kosten lager en is het beeld beter. Wij krijgen van bewoners terug dat zij merken dat de gemeente verstandig met geld omgaat, dat geeft ons vertrouwen. Voor het bestuur is het tevens een sturingsmiddel. Hoe heb je dit georganiseerd? We zijn klein begonnen met wegen, riolering en groen. Het was een groeimodel, waaraan we verlichting, oevers en kunstwerken hebben toegevoegd. Uiteindelijk wilden we naar een jaarkalender voor beheer toe. Voor de inspiratie heb ik de medewerkers meegevraagd naar de GBIdag om te laten zien hoe GBI hen kan ontzorgen. Het getuigt van een flinke portie lef dat Oranjewoud haar producten zo heeft willen vernieuwen. Naast de beheer en ontwikkelafdeling heb ik ook de nutsbedrijven erbij betrokken. Ik merk echter dat zij nog niet zover zijn om elk jaar volledige planningen aan te leveren.
Hoe gaat de gemeente hier verder mee? Voor een nieuwe organisatie met nieuwe medewerkers en bestuur en met een stevige bezuinigingsopdracht is het opnieuw de uitdaging om alles weer op elkaar af te stemmen. In mijn nieuwe functie ga ik hier niet meer over, maar ik blijf zeker betrokken. Als wij zorgen dat het proces professioneel en effectief is, ondanks lagere budgetten en waarschijnlijk de keuze voor een lagere kwaliteit, kunnen we toch het vertrouwen van burger en bestuur behouden en ons hoofd boven water houden. Als je “De Friese Meren” heet is dat een must! Meer informatie Anja Bouma
[email protected]
GBInieuws oktober 2013 pag 35
Slim werken met realtime data: OWMonit™ Actuele en betrouwbare gegevens: onmisbaar voor organisaties en professionals die werken aan het ontwerp, de realisatie en het beheer van onze leefomgeving. De behoefte aan (realtime) data groeit exponentieel. Ook bij gemeenten. Bijvoorbeeld omdat gemeenten vanuit de Waterwet de zorgplicht hebben gekregen om structurele nadelige gevolgen ten gevolge van grondwaterstanden te voorkomen of te beperken. Met OWMonit™ biedt Oranjewoud een intelligent monitoringssysteem, dat in combinatie met GBI gemeenten voorziet van de juiste informatie, zodat gemeenten hun zorgplicht naar
De voordelen van OWMonit™ - Relevante gegevens zijn direct beschikbaar; - Overzicht over verschillende meetgegevens; - Inzicht in trends en ontwikkelingen; - Voorkomen van schade door sms meldsysteem; - Kostenefficiënt.
behoren kunnen invullen.
Met de komst van de Waterwet is de gemeente het aanspreekpunt geworden voor wateroverlast door hoge en lage grondwaterstanden. Hoge grondwaterstanden kunnen veroorzaakt worden door slechte afwatering, maar bijvoorbeeld ook door periodiek hoge rivierwaterstanden. Ook lage grondwaterstanden kunnen problemen opleveren, zoals het optreden van paalrot onder de bebouwing. Om maatschappelijk en financieel verantwoorde keuzes te kunnen maken, is realtime informatie over grondwaterstanden en grondwaterkwaliteit onmisbaar.
Hoe werkt OWMonit™? OWMonit™ is een kosteneffectief systeem om metingen in onze leefomgeving uit te voeren, te ontsluiten en te visualiseren. OWMonit™ beschikt over verschillende sensoren die veranderingen in onze leefomgeving vastleggen. De druksensoren leggen onder andere de actuele grondwaterstanden vast. Ook andere toepassingen zijn met de druksensoren mogelijk. Bijvoorbeeld het meten van de waterstanden in bergbezinkbassins, het meten van de standen van het oppervlaktewater en het detecteren van lekkages in riolen. Voor het bewaken van de waterkwaliteit worden fysische en chemische sensoren ingezet. Al deze gegevens kunnen straks rechtstreeks in GBI 6 ingelezen worden via een nog te ontwikkelen GBIapp.
Alarmeringen Via OWMonit™ zijn vooraf grenswaarden in te stellen. Zodra een sensor een overschrijding van een grenswaarde meet, dan wordt direct een email of SMS gestuurd naar de gewenste ontvanger. Dit stelt de ontvanger in staat om direct te handelen.
peilbuiskoker
Een groot bijkomstig voordeel is dat ook grenswaarden ingesteld kunnen worden. Als een bepaalde waarde overschreden wordt, krijgt de opdrachtgever direct een sms. Daardoor is een snelle reactie mogelijk en kan eventuele schade worden voorkomen. OWMonit™ wordt al veel toegepast in milieu- en civieltechnische werkvelden. Maar er zijn nog veel meer mogelijkheden, want naast grondwaterstanden kunnen bijvoorbeeld ook omgevingsgeluid en luchtkwaliteit realtime worden gemeten. Meer informatie David van Winsum
[email protected] Eize Drenth
[email protected] Mark Bakker
[email protected]
datalogger
maaiveld grenswaarde gewenste grondwaterstand peilbuis
grondwater
verbindingskabel druksensor
GBInieuws oktober 2013 pag 36
Kennis en inspiratie Agenda
GBI opleidingen
30 oktober – Alphen aan den Rijn Landelijk Congres Openbare Ruimte (LCOR). – ‘Burgers maken de openbare ruimte’
De opleidingen worden gegeven volgens het principe: kennis, inzicht, vaardigheid, en
Klaar voor professioneel gebruik
gedrag, op basis van een standaard dataset. Daarbij is ruime aandacht voor de samenhang tussen de hoofdactiviteiten. De drie opleidingen zijn met een duidelijk herkenbare rode draad verbonden. Alle opleidingen worden, voor maximaal 5 personen per opleiding, gegeven bij u op de locatie en duren 1 dag. Publiceren - opleiding ‘GBIdata-raadplegen’ Na het volgen van de opleiding ‘data-raadplegen’ bent u in staat om te werken met de basisfuncties en de functies van de analysetools. Alle mogelijkheden die u heeft voor het maken van lijsten en overzichten komen aan bod. U heeft snel en makkelijk alle informatie beschikbaar voor het maken van adequate beheerafwegingen. Creëren - opleiding ‘GBIbasis-bewerken’ Na het volgen van de opleiding ‘basis-bewerken’ bent u in staat om de beheerobjecten te bekijken, te muteren en nieuw aan te maken. Alle bedienfuncties worden behandeld. U maakt na afloop thematische -, specifieke - en regionale selecties.
27 november 2013, Zoetermeer Nationaal Congres Beheer Openbare Ruimte Thema: Geef elkaar de ruimte Dit congres wordt georganiseerd door CROW in samenwerking met een aantal (semi)overheidsorganisaties. Het congres is te gast bij de gemeente Zoetermeer en de burgemeester, Charlie Aptroot, zal het congres officieel openen. Als partner is Oranjewoud actief aanwezig met een lezing en bij de excursie.
Beheren - opleiding ‘GBIappsbank’ Na het volgen van de opleiding ‘GBIappsbank’ bent u in staat om de GBIappsbank te bedienen. U krijgt volledig inzicht in de mogelijkheden en u begrijpt de structuur en werkwijze van de apps.
11 december – Zaanstad – ‘Identiteit maakt verantwoordelijk’ Het congres van Stedelijk Interieur bestaat 10 jaar en dat is een goede reden om extra uit te pakken met een tweedaagse editie: het Landelijk Congres Openbare Ruimte (LCOR). Niet twee dagen achter elkaar, maar één dag in oktober en één dag in december, op twee verschillende locaties, met twee invalshoeken, maar met één centraal thema: De burger maakt kwaliteit! Tijdens het congres wordt de FALCO AWARD BESTE OPENBARE RUIMTE 2013 uitgereikt Voor het vijfde jaar op rij organiseert Stedelijk Interieur de Award Beste Openbare Ruimte. Oranjewoud is vertegenwoordigd in de jury.
Voor informatie of het aanvragen van opleidingen neemt u contact op met: Linda Hof coördinator opleidingen (0513) 63 4690 of
[email protected]
Opleiding applicatiebeheer De nadruk van deze training ligt op het gebruikersvriendelijk instellen van de eigen software voor de eindgebruiker(s). Dit loopt uiteen van het beheren van eindgebruiker(s), toekennen van rechten en autorisaties tot en met het optimaliseren van paspoorten, zodat de eindgebruiker(s) er makkelijk mee kunnen werken.
GBInieuws oktober 2013 pag 37
Column Pleidooi voor de inzet van vakmanschap De vakspecialist is van oudsher de beheerder van de openbare ruimte. De klassieke beheerder wist wat er moest gebeuren en zo gebeurde het ook. ‘Willen’ en ‘doen’ lagen in één hand. Als een wijze vorst ‘heerste’ hij over ‘zijn’ openbare ruimte. Alleen het beste was goed genoeg, de groenbeheerder keurde zelf zijn plantmateriaal, soms van de eigen kwekerij. De wegbeheerder stuurde de eigen stratenmakers aan, korte lijnen. Maar tijden veranderen en het rationeel beheer maakte zijn opwachting. Er werden normen ontwikkeld en methoden bedacht om efficiënter te werken. Er kwam ‘systeem’ in de aansturing van het personeel, we konden beter (na-) calculeren en rapporteren. De computer deed zijn intrede. Wat ook gebeurde: de vakspecialist kwam meer op afstand te staan van de uitvoering. In een volgende fase ging de gemeenteraad zich nadrukkelijk over het beheer van de openbare ruimte buigen en maakte aan de hand van foto’s beleidsmatige keuzes. Deze keuzes werden vervolgens vertaald naar prestatiebestekken of beeldbestekken. Termen als regievoering en integrale benadering deden hun intrede, evenals burgerparticipatie en bezuinigingsdoelstellingen. Inmiddels staan we voor de volgende stap in de evolutie van beheer: assetmanagement, waarbij de openbare ruimte (de assets) als een totaal systeem benaderd wordt, integraal en over de volledige levensduur. Heeft de vakspecialist nog wel een rol vandaag de dag? En zo ja, welke dan? Vakspecialisten zijn bij uitstek de mensen die doelen kunnen vertalen in concrete technische acties, plannen en contracten. Door in een vroegtijdig stadium vakkennis in te brengen, versterk je de onderhandelingspositie van de beheerorganisatie. De specialist kent de feiten en is op de hoogte van (nieuwe) mogelijkheden in het beheer. Daar zit de kracht: de specialist onderhandelt met de andere spelers in het veld vanuit de eigen expertise. Zo kan de restlevensduur van objecten bepalen in hoeverre een discipline het volle pond meebetaalt. Of kan afgesproken worden dat het reguliere onderhoud tot een minimum beperkt wordt, tot een groot project in uitvoering gaat. De vakspecialisten weten met elkaar wat de speelruimte is, ze begrijpen de consequenties en weten alternatieven aan te dragen. Daar kunnen alle beheerders, projectmanagers en bestuurders hun voordeel mee doen. Want iedereen gaat tenslotte voor hetzelfde resultaat: doelen die gehaald worden, efficiënte uitvoering van werkzaamheden, lage kosten en tevreden klanten. Kortom: om plannen optimaal, onder efficiënte regie, te kunnen uitvoeren is de inhoudelijke, vakmatige kennis van de beheerder van het grootste belang. Ervaren medewerkers die zich continu ontwikkelen, die adviseren en zich laten adviseren, zijn voor gemeenten een belangrijk kapitaalgoed.
Pieter Ausema
[email protected] GBInieuws oktober 2013 pag 38
Dick van de Lagemaat
[email protected]
AdvertentiesAD-moor.pdf
25-08-2009
19:46:15
den e h m a a z Alle werk nte e e m e g w binnen u in kaart C
Y
Alle n
CY
CMY
K
p-to-date
altijd u formatie
CM
MY
loten
l aanges
ders a etbeheer
M
In
k
apierwer
Minder p
gen.nl
rekin www.opb
Uw kabel- en leidinggegevens INSPIRE-proof? Wel met Geodan Van den Berg! Geodan Van den Berg levert alle producten en diensten die nodig zijn in het kader van de WION en INSPIRE wetgeving. Vraag nu de INSPIRE quickscan aan bij Geodan Van den Berg. E
[email protected] T 020-5711 393
www.geodanvandenberg.nl
GBInieuws oktober 2013 pag 39
GBI contact GBI Iepe Soet T: (0513) 63 42 92 E:
[email protected]
GBI colofon
Cor Leenstra T: (0513) 63 46 91 E:
[email protected]
GBInieuws is een uitgave van Advies- en Ingenieursbureau Oranjewoud Postbus 24 8440 AA Heerenveen www.oranjewoud.nl
Edward van Dijk T: (0513) 63 46 97 E:
[email protected]
Beheer
Hoofdredactie: Theus van den Broek Saskia Bisschops Eindredactie: Wim Sneep Vormgeving: Yvonne van de Grint Oplage: 1375 stuks Verschijnt 3 maal per jaar
n
GBI appsbank
cer e
ren he
GBI basis
be
meten uitvoering
toezicht
www.sfeervanbeheer.nl
GBI kennisbank
cre
infotheek basisregistratie
ëre
n
contract
Bas Boonstra T: (0162) 48 72 07 E:
[email protected]
Cesar Blaauwgeers T: (0513) 63 46 11 E:
[email protected]
TM
pu bli
BEHEERMANAGER
GBI databank
review
voorbereiding plan
Iepe Soet T: (0513) 63 42 92 E:
[email protected]
Data
GBI
opdrachtgever eigenaar
ambitie
Bas Boonstra T: (0162) 48 72 07 E:
[email protected]
www.mijngbi.nl
GBI Helpdesk T: (036) 530 85 63 (op werkdagen van 08.00 - 17.30 uur) E:
[email protected]