Nieuwe poli trekt landelijke aandacht

6 oktober 2011 – nummer 20

Leane vrachtwagens bij Scania

Gezond werken en gezond leven

Lance Armstrong in model gebracht

‘Diabetes moet op de politieke agenda’

Extra aandacht voor leefstijl

Het vereiste een enorme cultuurverandering, maar Scania bouwt nu precies wat de klant vraagt   ▶ pagina 2

Dokterhoe.nl biedt informatie, praktische tips, leuke testen en interactieve advieswijzers  ▶ pagina 3

Hans van Beek toont dat minder dan een kwart van de energie nuttig is voor de voortbeweging op de Alpe d’Huez  ▶ pagina 4

Het huidige politieke klimaat ontmoedigt wetenschappelijk onderzoek en innovatie, vindt Michaela Diamant  ▶ pagina 7

Als het aan Eric-Jan van Rijsewijk ligt, wordt leefstijlcoaching een integraal onderdeel van de behandeling  ▶ inDrukken

Nieuwe poli trekt landelijke aandacht

Abvakabo alsnog partij bij CAO Na een nieuwe ledenraadpleging heeft Abvakabo fnv besloten zich alnog als partij aan te sluiten bij de cao umc 2011-2013. In juni stemden de vakcentrales cmhf, ac/fbz en cnv Publieke Zaak al in met het door de nfu gedane eindbod. De eerste ledenraadpleging van Abvakabo pakte echter negatief uit, zodat deze vakcentrale besloot niet tot ondertekening van de cao over te gaan. In de cao is ondermeer een structurele loonsverhoging van 1% op 1 augustus 2011 en een structurele loonsverhoging van 1,6% op 1 augustus 2012 opgenomen. Daarnaast volgt nog een eenmalige uitkering van 0,25%. Het persoonlijk budget voor iedere medewerker wordt gehandhaafd en verhoogd naar 1,3% per 1 januari 2013. Het akkoord kent een looptijd van 25 maanden; van 1 maart 2011 tot 1 april 2013 en geldt voor alle 65.000 werknemers van de umc’s. n MK

F o t o : R o y B e u s ker

Verkeershinder op De Boelelaan

Woensdag 28 september was het zover: het nieuwe diagnose- en behandelcentrum van VUmc Cancer Center Amsterdam opende officieel zijn deuren.

VUmc Cancer Center Amsterdam – diagnose en behandeling officieel geopend Tijdens de opening werden er herinneringen opgehaald aan hoe het begon – met de ‘Grootste Bingo Ooit’ in de Ahoy. Ivo Niehe presenteerde een vlotte talkshow en ook Mies Bouwman was van de partij.

Het tweetal speelde in 2007 een hoofdrol bij de Grootste Bingo Ooit en de tv-shows. Meer dan 100.000 mensen kochten een lot en veel deelnemers bleven meespelen: dit jaar zal de mijlpaal van 19 miljoen euro worden bereikt. Een ongekend bedrag voor een goed doel, bijeengebracht dankzij de gemeenschappelijke inspanningen van de stichting VUmc cca en de VriendenLoterij. In een mooi filmpje vertelden nauw betrokkenen waarom het nieuwe centrum zo belangrijk is en wat het voor hen betekent. De opening kreeg veel mediaaandacht. Nadat ’s ochtends de nos en bnr-nieuwsradio aandacht hadden besteed aan de opening, volgden al snel ook het rtl-nieuws

De nieuwe polikliniek werd geopend door het lostrekken van een gigantische strik door negen hoofdrolspelers - van patiënt tot directeur. Het symboliseerde het ‘uitpakken’ van het cadeau voor de patiënten dat meer dan 100.000 deelnemers aan de VriendenLoterij mogelijk maakten en Tijd voor Max. Daarnaast verschenen er uitgebreide artikelen in Het Parool, Reformatorisch Dagblad en De Telegraaf.

Open dag Zaterdag 1 oktober was de dag waarop alle deelnemers aan de VriendenLoterij extra in het zonnetje werden gezet. Deze dag konden zij met eigen ogen zien wat er dankzij hun bijdragen tot stand is gebracht. Ondanks het schitterende weer kwamen naar schatting ruim 500 mensen

naar de open dag, waar zij werden verwelkomd door een enthousiast team van VUmc-vrijwilligers. Er waren drie sessies verdeeld over de dag. Ook deze dag begon met een filmpje met terugblik. Maarten Hoogenhuis van de VriendenLoterij interviewde in Patio Y Winald Gerritsen, directeur van VUmc cca, en Yvette Schotsman, de werkplekmanager van medische oncologie, over de vele voordelen en mooie voorzieningen in het nieuwe centrum. n LZ

Samen op zoek naar tijdelijk personeel

Wie biedt? VUmc, GGZ inGeest én AMC werken voortaan samen bij de inhuur van tijdelijk personeel. De ziekenhuizen hebben hiervoor de website marktplaatsvoordezorg.nl ontwikkeld. Dat geeft niet alleen meer transparantie, maar biedt ook meer kansen voor kleinere aanbieders. n Jeroen Kleijne

“Beide ziekenhuizen kunnen op de website met ingang van oktober opdrachten publiceren voor de inhuur van tijdelijk personeel”, vertelt programmamanager externe inhuur Jolanda van den Berg. “Grote en kleine aanbieders van personeel hebben op deze manier gelijke kansen. Zo weet je zeker dat je hoogste kwaliteit

krijgt tegen de beste prijs. We hopen dat dit zo’n succes wordt, dat ook andere Amsterdamse ziekenhuizen zich bij deze ‘portal’ aansluiten.”

Transparant amc en VUmc moeten als universitair medische centra bij aanbestedingen voldoen aan Europese regels. Dat was vorig jaar een belangrijke reden om met de voorbereidingen voor deze samenwerking te beginnen. “Als we rechtstreeks leveranciers bellen om mensen in te huren zijn we niet transparant, omdat andere bedrijven geen kans hebben gekregen om mee te dingen naar de opdracht. Met deze website geven we duidelijkheid over hoe we onze publieke middelen inzetten. Daarnaast hopen we ook een ‘boost’

te geven aan het mkb en de zzp’ers in de regio Amsterdam, omdat iedereen kan meedingen naar de opdrachten. Dat past bij maatschappelijk verantwoord ondernemen.” Daarnaast verwacht Van den Berg dat de kwaliteit van het tijdelijk personeel omhoog zal gaan. “Met deze portal kun je veel beter kiezen voor het beste bedrijf. Je bereikt namelijk de hele markt. Mijn analyse is verder dat we als VUmc voor inhuur structureel meer betaalden dan gangbaar is in de markt. We gaan in de eerste plaats voor hogere kwaliteit tegen een beter tarief door de opdracht in concurrentie in de markt te zetten. Een voordeel hiervan is dat we ook veel beter zicht krijgen op wie we inhuren. Al die informatie helpt bij een gede-

gen onderbouwing van je beleid.”

Betere dienstverlening Directeur p&o Yolande Schaeffer legt uit dat ook het inhuurproces in de hele organisatie zal veranderen. “Managers gaan niet meer zelf op zoek naar personeel, maar moeten zich houden aan de nieuwe richtlijnen voor externe inhuur. Alles loopt voortaan via het flexbureau. De medewerkers ondersteunen de inlener bij het definiëren van de opdracht, maar die kiest uiteindelijk zelf de beste kandidaat. Bovendien neemt het flexbureau de manager veel administratieve zorgen uit handen en zorgen de medewerkers steeds voor een korte doorlooptijd. In onze ogen is het een duidelijke verbetering van de dienstverlening.”

In oktober en november vinden tijdens drie weekenden de laatste werkzaamheden plaats om tramlijn 16 en 24 door te trekken tot de hoek De Boelelaan/Buitenveldertselaan. De werkzaamheden zorgen in drie achtereenvolgende weekenden voor verkeershinder. VUmc en de parkeergarage onder het acta gebouw blijven tijdens de werkzaamheden bereikbaar. – Van vrijdagavond 21 oktober 20.00 uur tot maandagochtend 24 oktober 6.00 uur: autoverkeer in De Boelelaan in beide richtingen mogelijk, trams en vrijwel alle bussen rijden gebruikelijke routes. – Van vrijdagavond 28 oktober 20.00 uur tot maandagochtend 31 oktober 6.00 uur: autoverkeer De Boelelaan in beide richtingen mogelijk, geen tramverkeer op zaterdag 29 en zondag 30 oktober (eindhalte lijn 16 en 24 Surinameplein), vrijwel alle bussen rijden de gebruikelijke routes. – Van vrijdagavond 4 november 20.00 uur tot maandagochtend 7 november 6.00 uur: alleen autoverkeer richting Buitenveldertselaan, trams rijden gebruikelijke routes, bussen over De Boelelaan richting Amstelveenseweg rijden om. Meer informatie: www.zuidas.nl. n EK

Betaald parkeren Vanaf volgend jaar wordt het betaald parkeren in Buitenveldert uitgebreid tot aan de Van Boshuizenstraat en tot en met de De Cuserstraat. Van maandag tot en met vrijdag geldt er vanaf 1 januari 2012 tussen 9.00 en 19.00 uur een tarief van 1,40 euro per uur. Op het terrein Amstelveenseweg 1156 tot 1162 en het direct ten zuiden hiervan gelegen parkeerterrein wordt ook betaald parkeren ingevoerd. Hier geldt het 0,10 euro per uur tarief voor maximaal één uur. Parkeren in de Van Boshuizenstraat en het gebied ten zuiden ervan blijft gratis. n MK

Artsen en verpleegkundigen verruilen witte kleding voor rode

Hoge bloeddruk Risicofactoren spelen een hele belangrijke rol en hebben bij vrouwen een veel sterkere impact (vooral na de menopauze) dan bij mannen voor het krijgen van hart- en vaatziekten, aldus Appelman. “Meer dan 60% van de vrouwen heeft bijvoorbeeld hoge bloeddruk op oudere leeftijd. We weten nog veel te weinig van de invloed hiervan op lange termijn. Het meeste onderzoek wordt immers gedaan onder mannen en die resultaten kunnen niet zomaar vertaald worden naar vrouwen.” n EK

F o t o : M a rk v a n d e n B r i n k

VUmc-ers hebben ruimschoots gehoor gegeven aan de oproep van De Hartstichting om op Dress Red Day iets roods aan te trekken. Met deze kledingkleur werd op 21 september aandacht gevraagd voor onderzoek naar hart- en vaatziekten onder vrouwen. “Bittere noodzaak, want hart- en vaatziekten zijn doodsoorzaak nummer 1 bij vrouwen”, aldus interventiecardiologe Yolande Appelman, tevens voorzitter van de werkgroep gender van de Nederlandse Vereniging Voor Cardiologie. In Nederland overlijden jaarlijks 21.000 vrouwen daaraan. Daarom is onderzoek specifiek gericht op vrouwen zo belangrijk, meent Appelman: “We weten inmiddels dat vrouwen op latere leeftijd hart- en vaatziekten krijgen dan mannen, maar ze blijken hun klachten anders te melden.”

F o t o : je a n p i erre j a n s

Het gemeenschappelijk medezeggenschapsorgaan (gmo) overlegt regel­matig met de raden van bestuur over de fusie tussen ggz inGeest en VUmc. In de gmo zijn beide or-en met ieder vier leden vertegenwoordigd. Vooral de integratie vooruitlopend op de fusie krijgt veel aandacht. n MK

Tracer

Zuinig met energie



Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.850. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­de­lijk­ heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Gert de Jager, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder Redactiesecretariaat

Ill u s t r a t i e R i c k Dr o s



Opgave en vragen over abonnementen



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail [email protected]

Volgende Tracer



D e volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 20 oktober. Deadline voor kopij is 12 oktober om 12.00 uur.

2

Screensaver versus monitor uit Als de computer staat ingesteld op het gebruik van de screensaver dan verbruikt deze onnodig energie. Door te kiezen voor stand-by in plaats van een screensaver kan alleen al op het elektriciteitsverbruik van de monitor aanzienlijk worden bespaard. Het kiezen voor stand-by bespaart op basis van 6600 monitoren en een toepassingsgraad van 50% circa op jaarbasis 5.600 euro.

Tr a c e r 2 0 – 6 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Conny Dorst, algemeen manager polikliniek angst/stemming en psychosomatiek, GGZ inGeest, was een van de deelnemers aan het bezoek aan Scania

Vrachtwagens groot en log? Welnee, bijzonder lean! n Maartje van Boekel

10e jaargang, nr 20, 6 oktober 2011

dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar.

F o t o : N i el s Z o mer

GMO-leden bespreken voortgang fusie

Om halfacht ’s ochtends zaten zo’n 50 VUmc-ers en inGeest-ers druk met elkaar te bespreken wat ze bij Scania te zien zouden krijgen. En wat we te zien kregen was indrukwekkend: wil de markt elke 5,11 minuut een nieuwe vrachtwagen? Dan rolt er letterlijk elke 5,11 minuut een volledige vrachtwagen van de band! Scania in Zwolle is een assemblagefabriek. De motoren komen in z’n geheel uit Zweden, maar voor de rest worden de vrachtwagens volledig in Overijssel in elkaar gezet. In de jaren negentig heeft Scania hun eigen vernufte systeem van modulair bouwen – denk aan lego waarmee je met telkens dezelfde blokjes toch weer andere autootjes kunt maken – gecombineerd met het lean werken van Toyota. Met succes: In 1990 werden er met 12.000 man 32.000 trucks gemaakt, nu zijn er 10.300 mensen nodig om er in een jaar 67.700 te bouwen. Terwijl we over de werkvloer werden rondgereden in een ‘efteling’-treintje, zagen we hoe bij elk werkstation binnen de vastgestelde 5,11 minuten de afgesproken werkzaamheden werden gedaan. De benodigde materialen lagen op de juiste plek klaar, de gereedschappen hingen voor het

grijpen en op computerschermen was te zien wat de productie van die dag was. En dit alles in een keurige ruimte, in een ongekende rust. Standaardisatie was duidelijk het toverwoord. Maar niet omdat alles altijd hetzelfde moet blijven, maar juist omdat je vanuit de standaard verder kunt verbeteren. En dat verbeteren gebeurt continu. Zoals Scania het verwoordde: de standaard is het meest dynamische document dat we kennen. En waarom werkt dat? Omdat de verbeteringen worden bedacht door de mensen op de werkvloer zelf. Ook bij Scania heeft het jaren geduurd voordat ze lean volledig konden toepassen. Het heeft een enorme cultuurverandering van ze gevraagd. Ze produceren nu echt wat de klant vraagt, niet wat ze zelf willen. Waar vroeger de fouten werden geweten aan de mensen, wordt er nu gezocht naar de fouten in het systeem. En wellicht het belangrijkste: managers staan 40% van hun tijd op de werkvloer, om mee te werken en om ter plekke problemen te bespreken en op te lossen. VUmc is geen vrachtwagenfabrikant en een ziekenhuis heeft heel andere problemen, maar aan het enthousiasme in de bus terug was te merken dat veel mensen waren geïnspireerd om te kijken hoe lean bij VUmc succesvol kan worden. Het tweede bezoek aan Scania – op 3 november – is al volgeboekt, maar er is een wachtlijst. Houd yammer (volg Trea Grau) in de gaten voor mogelijke last-minutes.

Hoogste punt Westflank bereikt

Mijlpaal in fusieproces VUmc en GGZ inGeest

Foto: Digidaan

Met het plaatsen van de afdekplaat van de liftschacht is officieel het hoogste punt van De Westflank bereikt onder toeziend oog van Joke van Lonkhuijzen (links) en Elmer Mulder, van de raden van bestuur van respectievelijk ggz inGeest en VUmc.. Een mijlpaal in de steeds intensievere samenwerking tussen VUmc en ggz inGeest, die in 2012 uitmondt in een fusie.

Dokterhoe.nl betrouwbaar en praktisch

Over Gezond werken en Gezond leven

n Joop de Vries

Hoe voorkom ik RSI? Til ik wel goed? Hoe werk ik veilig met cytostatica? Waarmee kan ik het best mijn handen wassen? Scoor ik goed op de stresstest? En bij de koffiequiz? Wat adviseert de virtuele dieetcoach? De volledig vernieuwde site dokterhoe.nl biedt onvoorstelbaar veel praktische ondersteuning. Dokterhoe kent twee onderdelen: Gezond werken en Gezond leven. Gezond werken is door (arbo)collega’s van alle umc’s gevuld met richtlijnen en good practices. Gezond leven biedt informatie, praktische tips, leuke testen en interactieve advieswijzers over gezondheid en

leefstijl. Gezond leven is een initiatief van umc Zorgverzekering, de informatie wordt verzorgd door de onafhankelijke organisatie MedicInfo.

Zeker weten Marten van Til, directeur amd van VUmc is enthousiast over de site. “Als je wat wilt weten over gezond werken en gezond leven kun je natuurlijk gaan googelen, maar als je zeker wilt zijn van betrouwbare en handige informatie, kun je veel beter naar dokterhoe gaan. Via dokterhoe vind je ook gemakkelijk de protocollen van je eigen UMC die te maken hebben met veilig en gezond werken.”

voeding, baby’s, ouder worden en nog veel meer. Wie verzekerd is bij umc Zorgverzekering kan per e-mail vragen stellen aan tal van deskundigen, zoals een overgangsconsulent, ergotherapeut of diabetesverpleegkundige.

Bij Gezond werken is duidelijk te zien wat een medewerker zelf kan doen en wat de rol is van VUmc en de overheid. Gezond leven biedt informatie over reizen, alcohol,

De vernieuwing van dokterhoe is afgesproken in de cao umc 2011-2013. Werkgevers en werknemersorganisaties willen gezond werken en gezond leven stimuleren, omdat het bijdraagt aan langer werken met plezier. Met dokterhoe bieden de umc’s medewerkers een hulpmiddel om zelf verantwoordelijkheid te nemen.

Armand Girbes

De zorgpremie Het Centraal Bureau voor de Statistiek (cbs) peilde de mening van de Nederlanders, nu duidelijk is dat de premies van de zorgverzekering omhoog moeten. Meer dan de helft van de Nederlanders vindt dat rokers en mensen die veel alcohol drinken meer zorgpremie moeten gaan betalen. Weg is de solidariteit. Allereerst, ik vind roken onverstandig en begrijp niets van de verschrikkelijke verslaving van rokers. Ook stinken rokers naar rook en ze hebben sneller rimpelige gezichten. Eigenlijk zijn ze goedkoop voor de maatschappij want ze gaan op jongere leeftijd dood. Dat scheelt een hoop pensioengeld. Met deze logische redenering kon je zelfs in de New England Journal of Medicine komen. En natuurlijk vind ik overmatig alcoholgebruik ook onverstandig. Maar laten we alsjeblieft ons systeem van solidariteit voor de gezondheidszorg handhaven. Het is al lang zo dat mensen met hogere inkomens meer betalen aan totale premie voor de

zorg, al wordt daar weinig over geschreven. Maar de weg waaraan nu gedacht wordt is onzalig. Om dat te illustreren even een paar suggesties voor verhoogde zorgpremie voor bepaalde groepen. Een extra premie voor: (1) mensen die op wintersport gaan; (2) voetballers en andere amateursporters krijgen een eigen risico voor sportblessures en krijgen de eerste vier weken van ziekteverlof wegens sportblessure niet betaald; (3) autobestuurders van vw Golf gti wegens meer risico op ongelukken; (4) motorrijders evenzo; (5) dokters en verpleegkundigen die roken krijgen een extra strafpremie, want zij zouden het goede voorbeeld moeten geven; (6) bergbeklimmers moeten alle breuken zelf betalen. En dan te bedenken dat Nederland kampioen gezondheidszorg is. Iedereen weet dat, behalve de altijd maar klagende Nederlanders. In de Verenigde Staten doen ze ieder jaar een onderzoek naar de beste gezondheidszorg per land. Uit dat recente onderzoek (bron: Commonwealth

Tr a c e r 2 0 – 6 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Fund) bleek dat Nederland het beter doet dan Australië, Canada, Duitsland, Nieuw Zeeland, Engeland en met afstand de Verenigde Staten. En nog heel goedkoop ook. Nederland geeft maar 3,7% van het bnp uit aan ziekenhuizen, huisartsen en specialisten. In alle ons omringende landen is dat minstens 0,5% meer. Nog een voorbeeld: de Oostenrijkers hebben voor acht miljoen inwoners ruim 63.000 ziekenhuisbedden. Wij in Nederland voor 17 miljoen inwoners ruim 46.000 ziekenhuisbedden. Hetzelfde geldt verhoudingsgewijs voor intensive care bedden. De media en politici zouden toch ook eens met deze bril naar de gezondheidszorg moeten kijken. Laten we de solidariteit voor de gezondheidszorg handhaven en niet bepaalde risicogroepen er uit halen. Nog afgezien van het feit dat moeilijk te bepalen is waar de grenzen liggen voor verhoogd risico: bijvoorbeeld moet iemand die 50 sigaretten per dag rookt meer premie betalen dan iemand die er 30 rookt? En hoe controleer je het? Impossible. Volgende onderwerp. Armand Girbes is hoogleraar intensive care

In De Westflank komen 90 bedden voor acute- en oudere psychiatrische patiënten. Ook komt er een gloednieuwe spoedeisende hulp en een gastenverblijf waar familie kan verblijven als hun naaste is opgenomen. Het gebouw wordt naar verwachting begin 2013 in gebruik genomen. De eerste plannen voor de Westflank zijn zo’n tien jaar geleden ontstaan. Vijf jaar geleden werden ze concreet. De bouwvergunning van de gemeente Amsterdam is in januari 2010 ontvangen. Daarna is de opdrachtverstrekking naar de bouwende partijen gegaan. De bouw is in april 2010 van start gegaan met het slaan van de damwanden en het afgraven van de bouwkuip. In het najaar van 2012 wordt het gebouw bouwkundig opgeleverd. Daarna is nog drie maanden nodig om in te richten en te testen. De verwachting is dat de Westflank begin 2013 in gebruik zal worden genomen. Dan staat er een gebouw wat voldoet aan de meest moderne eisen, ook op het gebied van ict, veiligheid en comfort voor patiënten en bezoekers. n EK

Opvallend

!

Jacqueline Vink, onderzoeker bij de Neuroscience Campus Amsterdam, heeft een Starting Grant van de European Research Council (erc) ontvangen van 1,5 miljoen euro. Daarmee kan zij onafhankelijk onderzoek doen en een eigen onderzoeksgroep starten. Vink gaat onderzoek doen naar het samenspel van genen en omgevingsfactoren bij het gebruik van nicotine, alcohol, cafeïne en cannabis. Zij gebruikt hiervoor onderzoeksgegevens van tweelingfamilies uit het Nederlands Tweelingen Register. Met haar onderzoeksmethode kan ze onderscheid maken in de bijdrage van omgevingsinvloeden en erfelijke factoren en de interactie tussen beide. Ook gaat ze op zoek naar genen en netwerken van genen die betrokken zijn bij het gebruik van verslavende middelen. In het bloed van rokers, niet-rokers en passieve (mee)rokers zal de stof cotinine worden gemeten. Cotinine is een afbraakproduct van nicotine en weerspiegelt de hoeveelheid nicotine waar iemand aan is blootgesteld. Ze gaat ook onderzoeken welke gevolgen gebruik van nicotine, alcohol, cafeïne en cannabis hebben voor de gezondheid. Dit project zal leiden tot beter inzicht in de individuele verschillen in middelengebruik en het risico op verslaving.

Benoemingen Per 1 oktober heeft prof.dr. Winald Gerritsen afscheid genomen van het directeurschap van VUmc cca. Hij continueert in VUmc de patiëntenzorg en onderzoek. Daarnaast zal hij in 2012 een visiting professorship vervullen bij het Oxford Cancer Center. Prof. dr. Henk Verheul, afdelingshoofd medische oncologie, volgt hem op als directeur VUmc cca. 3

VUmc bestand tegen crisissituaties

Lance Armstrong in model gebracht n Terri Kester

Hoe vertaal je een topprestatie in een duursport naar een computermodel? Dat was de vraag die Hans van Beek met zijn collega’s wilde beantwoorden in een recent artikel in het eerbiedwaardige Britse wetenschappelijke tijdschrift Philosophical Transactions of the Royal Society. Hij is in goed gezelschap: Isaac Newton publiceerde in zijn tijd ook al in dit blad.

F o t o : je a n p i erre j a n s

Vanuit het Europese Network of Excellence vph, een door de Europese Unie gefinancierde organisatie, ontving Hans van Beek, universitair docent bij de Neuroscience Campus Amsterdam, het verzoek een bijdrage te leveren aan een themanummer over de virtuele fysiologische mens. “Voor mij vielen toen de stukjes van de legpuzzel in elkaar”, zegt hij enthousiast. “Ik wist dat het mogelijk was in computermodellen het warmtetransport in het menselijk lichaam te simuleren. nasa heeft al eens zo’n model gemaakt voor astronauten. Voor mijn simulatie vond ik het leuk gegevens te gebruiken over wielerkampioen Lance Armstrong, die jarenlang is gevolgd door een Amerikaanse wetenschapper.”

Ruim zestig ‘slachtoffers’ werden de spoedeisende hulp binnengebracht tijdens de rampoefening op zaterdag 24 september. Het verhaal: er heeft een gasexplosie plaatsgevonden in het ozw-gebouw. Mensen zijn gewond geraakt door rondvliegend glas en zijn onder de voet gelopen in de haast om het gebouw te verlaten. Lotus-slachtoffers hadden zich zorgvuldig geschminkt met levensechte bloedige sneden in gezichten en akelige fracturen. Doel was te zien

of VUmc en andere hulpdiensten een dergelijke crisissituatie aankunnen. De tweejaarlijkse oefening is een initiatief van de ghor (geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio) Amsterdam-Amstelland in samenwerking met VUmc. Dit jaar ging het niet alleen om de triage bij de spoedeisende hulp, het bijeenroepen van voldoende artsen en verpleegkundigen en het op de juiste plaats afleveren van de patiënt, het was ook de eerste

keer dat het patiëntvolgsysteem in de praktijk kon worden getest. Met dit systeem kan sneller en beter overzicht worden gehouden op binnengebrachte slachtoffers en de capaciteit op de afdelingen. Deze informatie kan VUmc vervolgens snel communiceren met andere hulpdiensten, zoals ghor en gemeente. Bovendien kan VUmc familie en relaties beter op de hoogte houden over de situatie van hun naasten. Voor de dienst communicatie had

de ghor een extra oefenelement: het draaiboek schreef voor dat het gerucht de ronde deed dat het hoofd van de afdeling interne geneeskunde bij de ramp was omgekomen. Dit zorgde voor onrust onder de medewerkers, dus die moesten snel te horen krijgen dat het om een onbevestigd gerucht ging. Hoewel de betrokken organisaties de rampoefening nog uitgebreid zullen evalueren, is de eerste indruk dat een en ander uitstekend is verlopen. n MK

de medewerkers van het onderwijsinstituut en onderwijscoördinatoren

van afdelingen moesten plaatsen zien te vinden waar studenten hun coschappen oude stijl konden lopen. “Het was eigenlijk een reünie, waar we met z’n allen herinneringen konden ophalen aan het geneeskundeonderwijs voor de bachelormaster in zwang kwam en konden vieren dat het zo goed afgelopen is.” Greven heeft, sinds ze de taak van programmaleider in 2007 op zich nam, veel tijd aan C’91 besteed. “Het moest naast het gewone werk als kno-arts en het kostte me wekelijks een à twee dagen. Ik kan nu mijn eigen onderwijsprogramma kno heelkunde gaan vernieuwen”, vertelt ze opgewekt. “Dat is de afgelopen jaren wat versloft. En natuurlijk kan ik nu meer tijd besteden aan mijn werk als onderwijscoördinator voor divisie II.” n MK

Heet Van Beek is zelf geen vreemde in de wereld van de wielersport. Hij heeft als sportieve prestatietocht Luik-Bastenaken-Luik een keer of zes gereden en ook in de Ronde van Vlaanderen heeft hij flink afgezien. De simulatie baseerde hij op gegevens uit de tijdrit op de Alpe d’Huez – onder wielerfans bekend als de Nederlandse berg – in de Tour de France van 2004. “Als je een hevige inspanning levert, komt er veel warmte

C’91 uitgeluid

Terugblik “Op 30 september hebben we met alle betrokkenen C’91 uitgeluid”, vertelt An Greven, programmaleider van C’91. “Iedereen die een bijdrage heeft geleverd, is hiervoor uitgenodigd.” Het heeft de afgelopen jaren heel wat inspanning gevergd om naast VUmc-compas ook het oude curriculum aan te bieden. Docenten

Foto: Digidaan

Het oude curriculum van genees­ kunde, C’91, kan definitief naar het historisch archief. De opleiding is sinds 1 september niet meer geaccrediteerd en de laatste studenten ontvingen op 23 september hun bul. Slechts tien studenten zijn er niet in geslaagd de studie binnen de overgangstermijn af te ronden. Zij kunnen hun opleiding in de masterstructuur van VUmc-compas voortzetten.

moesten extra tentamens maken en vervangende opdrachten bedenken;

Uit de Agenda

Makkelijker lopen met nieuwe verende spalk Woensdag 12 oktober – aula, 13.45 uur, D.D.J. Bregman, ‘The optimal ankle foot orthosis’

Bij veel patiënten met een chronisch neurologische aandoening zoals multiple sclerose of een herseninfarct kost lopen veel energie. Sinds kort is er een nieuw type verende spalk van carbonvezels, die het lopen vergemakkelijkt. Uit onderzoek blijkt dat deze spalk energie opslaat en teruggeeft tijdens het lopen. Hierdoor kunnen patiën4

ten tien procent zuiniger lopen. Daan Bregman promoveert met het onderzoek naar deze nieuwe spalk. De veer in de spalk kan zowel slap als stijf zijn. Daarom ging Bregman na of er een optimale veerstijfheid van de spalk is waarbij lopen het minste energie kost. Dit werd uitgezocht met een computersimulatiemodel dat werd gebouwd in samenwerking met het

robotlaboratorium van TU Delft. Zo kon het lopen met spalken met verschillende veerstijfheden worden nagebootst. Daarna werd ook bij patiënten nagegaan of er een optimale veerstijfheid van de spalk is. Uit beide studies bleek dat de veerstijfheid van de spalk veel invloed heeft op hoe zuinig ermee gelopen kan worden. Gevonden werd dat er één optimale

Tr a c e r 2 0 – 6 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

veerstijfheid van de spalk is waarbij het lopen het minste energie kost. Bregman heeft tot slot een idee voor een nieuwe spalk: de klapspalk. Omdat deze net als de klapschaats het afzetten met de voet niet belemmert, verwacht Bregman dat hiermee nog zuiniger kan worden gelopen. Toekomstig onderzoek zal dit echter nog moeten uitwijzen. n AB

Op de Alpe d’Huez liep de temperatuur in de beenspieren van Lance Armstrong op tot bijna 40 graden vrij”, legt hij uit. “Minder dan een kwart van de omgezette energie is nuttig voor de voortbeweging. Met dit model kun je vooraf berekenen hoe hoog de lichaamstemperatuur gaat worden. In dit geval moesten we bijvoorbeeld rekening houden met de hoogte, het klimpercentage, de lucht en de bandenweerstand. De temperatuur in de beenspieren bleek op te lopen tot bijna 40 graden, en de hersenen bereikten een temperatuur van 39 graden.”

Hoge zuurstofopname Van Beek maakte een simulatie van het hele lichaam en concentreerde zich vooral op het warmtetransport, terwijl de overige vijf leden van het onderzoeksteam andere aspecten bestudeerden. Hij vertelt dat Armstrongs zuurstofopname tijdens de bergrit erg hoog moet zijn geweest: 5,9 liter per minuut. Ook de uitzonderlijk lage melkzuurspiegel in zijn bloed was voor de onderzoekers aanleiding voor berekeningen. “We hebben geen fundamenteel doel bereikt”, zegt Van Beek bescheiden. “Maar op praktisch niveau hebben we wel het een en ander laten zien. Misschien kan kennis over de warmteproductie van de mens nuttig zijn om te berekenen hoe hoog de lichaamstemperatuur kan oplopen tijdens massale sportevenementen als een marathon. Daarbij zouden dan ook omstandigheden als de weersverwachting kunnen worden meegenomen.”

Vacatures VUmc

Agenda

Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.

VUmc viert Divali-feest ‘Wees verlicht van binnen en buiten’

Vacatures 19 augustus tot 26 september. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Verpleegkundigen/Verzorgenden Verpleegkundige interventiecardiologie D4.2011.00072 Voer jij de regie op onze hartcatherisatiekamer? Afdeling: cardiologie, Divisie IV Verpleegkundige verloskunde D3.2011.00060 Kom onderdeel uitmaken van een prachtig begin! Afdeling: verloskunde en gynaecologie, Divisie III

Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs Phd position: ‘biomechanical modelling of embryonic development of the spine’ D4.2011.00099 A multi-disciplinary research program on the self-organisation of structured connective tissues Afdeling: orthopedie, Divisie IV Postdoc ‘multivariate statistics for integrative bioinformatics’ D6.2011.00089 Statistics for integrative genomic data analysis Afdeling: epidemiology and biostatistics, Divisie VI Staf/management - P&O

Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs Onderzoeker in opleiding: ‘biomechanische modellering van patroonvorming in de wervelkolom’ D4.2011.00098 Een multi-disciplinair onderzoeks­ programma over de zelf-organisatie van biologische weefsels Afdeling: orthopedie, Divisie IV Staf/Management – Overig Adviseur procesanalyse D7.2011.00049 Ieder proces kan jij doorgronden! Afdeling: instituut ondersteuning patientenzorg, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Staf/management - Financieel Financieel adviseur D1.2011.00067 Diversiteit, advisering en nieuwe ontwikkelingen. Dat zijn de kernbegrippen waar jouw baan aan moet voldoen! Afdeling: divisiebureau Divisie I Vacatures 26 september tot 3 oktober. Uiterlijke reactie datum zie intranet. OK personeel Opleider anesthesiemedewerker D6.2011.00032 Organisatie èn ontwikkeltalent gezocht voor de opleiding anesthesiemedewerker! Afdeling: medisch ondersteunende opleidingen / amstel academie, Divisie VI Staf/management - Strategie en beleid

P&O adviseur D5.2011.00065 Werken voor 11 unieke, medisch ondersteunende en wetenschappelijke (onderzoeks)afdelingen. Afdeling: Divisie V Administratief/secretarieel Medewerker medische administratie (MMA) D1.2011.00069 Werken in de nieuwste polikliniek diagnose en behandeling in Nederland. Afdeling: polikliniek hematologie, oncologie en longziekten, Divisie I Paramedisch GZ-psycholoog in opleiding, aandachtsgebied kortdurende zorg D3.2011.00066 Praktijkplaats voor een psycholoog met interesse voor patiënten met somatische aandoening. Afdeling: medische psychologie, sectie klinische en neuropsychologie, Divisie III

MUZIEK | DANS | ONTMOETING | DIVALI –LICHTJES | RITUELEN KOOKKUNST VAN HINDOE MEDEWERKERS

Op 24 oktober viert VUmc Divali, een vrolijk Hindoefeest. Medewerkers en patiënten zijn van harte welkom om te genieten van muziek, dans, ontmoeting en diverse hapjes die bij Divali horen.

Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam Bedrijfsopleidingen F. Broekhof  Bij- en nascholingen F. Broekhof Verpleegkundige vervolgopleidingen K. Jonker  Paramedische opleidingen M. van Oostrom www.amstelacademie.nl

(020) (020) (020) (020) (020)

444 444 444 444 444

4229 4253 4253 2020 4569

Teamcoördinator communicatie VUmc-GGZ ingeest D7.2011.00050 Word jij onderdeel van het managementteam communicatie van VUmc en GGZ ingeest? Afdeling: communicatie, Facilitair bedrijf / Stafdiensten

Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via [email protected]

Meer informatie is te vinden op Kwaliteitsnet bij documentnummer 036095 (Norovirus), 036112 (Patiënten- en bezoekersinformatie) 036111 (Achtergrondinformatie Norovirus) en 003985 (bereikbaarheid infectiepreventie buiten kantooruren).

Patiënten die verdacht worden van een norovirusinfectie dienen in contactisolatie (1) verpleegd te worden. Medewerkers met klachten moeten direct naar huis gaan en zich melden bij de Dienst Arbo- en Milieu (89008).

Tr a c e r 2 0 – 6 o k to b e r 20 11 – S e r v i c e p a g i n a

Promoties vrijdag 7 oktober – aula, 13.45 uur, S.D. Mulder, ‘Amyloid Associated Proteins in Alzheimer’s Disease’ promotoren: prof.dr. M.A. Blankenstein, prof.dr. Ph. Scheltens, copromotor: dr. R. Veerhuis woensdag 12 oktober – aula, 13.45 uur, D.J.J. Bregman, ‘The Optimal Ankle Foot Orthosis. The influence of mechanical properties of Ankle Foot Orthoses on the walking ability of patients with central neurological disorders’ promotor: prof.dr. G.J. Lankhorst, copromotoren: dr.ir. J. Harlaar, dr. V. de Groot vrijdag 14 oktober – aula, 11.45 uur, S.A.M. Sikkes, ‘Measuring IADL in dementia’ promotoren: prof.dr. Ph. Scheltens, prof.dr. B.M.J. Uitdehaag, copromotoren: dr. Y.A.L. Pijnenburg, dr. E.S.M. de Lange-de Klerk woensdag 26 oktober – aula, 13.45 uur, E.A.M. Westerbeek, ‘Enteral supplementation of neutral and acidic oligosaccharides in preterm infants’ promotoren: prof.dr. H.N. Lafeber, prof. dr. W.P.F. Fetter, copromotor: dr. R.M. van Elburg donderdag 27 oktober – aula, 13.45 uur, J.C. van den Noort, ‘Ambulatory movement analysis systems in clinical motor function assessment. Applications of inertial sensors and an instrumented force shoe’ promotor: prof.dr. G.J. Lankhorst, copromotor: dr.ir. J. Harlaar woensdag 2 november – aula, 15.45 uur, W.F. van den Bosch, ‘De HSMR beproefd. Aard en invloed van meetfouten bij het bepalen van het gestandaardiseerde ziekenhuissterfte-cijfer’ promotor: prof.dr. C. Wagner

Het nieuwe opleidingsaanbod najaar 2011-voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat weer op de website. Kijk voor een volledig overzicht van alle scholingsactiviteiten en trainingen op www.amstelacademie.nl of www.vumc.nl/opleidingen

De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen? Kijk snel op onze website en schrijf nu in!

Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod!

Leiderschapsontwikkeling Workshop voor gevorderd leidinggevenden; 26 oktober (ochtend)

Gynaecologische oncologie; 14, 15 en 16 november 2011 (hele dagen) Spoedeisende Hulp thema: Kind op de SEH; 17 en 18 november 2011 (hele dag, middag) Train de trainer; 17 en 18 november 2011 (hele dag, ochtend) Obstetrie; 21 en 22 november 2011 (hele dagen) Pulmonale hypertensie; 24 november 2011 (hele dag) VBH volw: Inbrengen van een perifeer infuus en venapunctie; 24 november 2011 (middag) Intensive Care: Thema 6; 28 en 29 november 2011 (hele dagen) Longziekten; 28 en 29 november 2011 (hele dagen) Cardiac Care; 5 en 12 december 2011 (hele dagen) Medium Care: Thema 3; 5 december 2011 (hele dag) Pediastric Basic Life Support (reanimatie van kinderen); 9 december 2011 (middag) VBH kind: Inbrengen perifeer infuus bij kinderen; 19 december 2011 (middag) Op weg naar een verpleegkundige vervolgopleiding; 22 december 2011, 12 en 26 januari en 9 februari 2012 ( hele dagen)

Inspirerende workshops voor persoonlijke groei Empathie; 2 november (ochtend)

Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel. 44354, e-mail: [email protected] of Tel. 44253, e-mail: [email protected]

De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod! Het volledige aanbod en inhoudelijke informatie over al deze trainingen en workshops kunt u vinden op www.AmstelAcademie.nl Daar treft u ook het digitale inschrijfformulier.

maandag 10 t/m woensdag 12 oktober Nascholingscursus Kindergeneeskunde (kinderartsenweek) meer informatie: Patricia van Meekeren en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl

Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met ons secretariaat. Zij staan u graag te woord! Tel. 45084, e-mail [email protected]

donderdag 27 en vrijdag 28 oktober – Teach the teacher, cursus 1 meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl

Staf/management – Communicatie

Hoofd zorgeenheid polikliniek verloskunde, gynaecologie en fertiliteit D3.2011.00065 Leidinggevende kwaliteiten met visie! Afdeling: polikliniek verloskunde en gynaecologie en IVF centrum, Divisie III

Norovirus Het Norovirus seizoen lijkt dit jaar in VUmc vroeg begonnen, een eerste uitbraak deed zich deze week voor. Verschijnselen zijn met name diarree en (explosief) braken. Om verdere verspreiding te voorkomen verzoeken wij u om bij diarree en/of braken direct contact op te nemen met de Werkeenheid Infectiepreventie via tracer *98 6293 of via  [email protected] 

24 oktober vanaf 15.45 uur - 17.30 uur. In kapel VUmc en tuinzijde foyer (0C65)

Het aanbod van het Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering najaar 2010-voorjaar 2011 van de Amstel Academie staat op internet: www. amstelacademie.nl

Persoonlijke en functionele ontwikkeling Presenteren; 25 okt, 1, 8 nov (middag), 15 november (3 dagen plus middag inleiding PowerPoint)

Taal en schrijftrainingen Scholing Nederlandse taal en cultuur voor beginners; 27 okt., 3,10,17 en 24 nov, 1, 8, 15 en 22 dec. 2011, 12, 19, 26 jan, 2, 9, 16 en 23 februari 2012 (van 15.00 tot 17.00 uur) Workshop schrijven: Tips voor aantrekkelijk schrijven; 2 november (van 10.00 tot 12.00 uur) Taal en assertiviteit; 9 en 16 november 2011 (middagen) Computertrainingen Rondgang door de computer: Windows XP en Word 2003; 25 oktober (ochtend) Excel 2003 basis; 27 oktober en 10 november (ochtenden) PowerPoint 2003; 1 november (hele dag) Trainingen voor Wetenschappers Gepromoveerd en hoe nu verder; 25 en 27 oktober (hele dagen) Persoonlijk leiderschap voor postdocs; 2 en 3 november (hele dagen)

Symposia vrijdag 7 oktober – Symposium Met Ons Alles Goed: vernieuwing van zorg bij zelfbeschadiging meer informatie: Frederique Donders & Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl zaterdag 8 oktober – Landelijke dag Transferverpleegkundigen 2011 meer informatie: Irene van Baardwijk en Romke Langezaal, tst. 48444, www. paog.nl vrijdag 28 oktober - Publieksdag Kijken naar (kijk)operaties meer informatie: Christel Sluis en Romke Langezaal, tst. 48444, www. paog.nl zaterdag 29 oktober – Reuma Beweegdag 2011 met Annamarie Thomas meer informatie: www.vumc.nl/reumabeweegdag Cursussen Common Trunk onderwijs Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 Discipline Overstijgend Onderwijs Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 maandag 10 en dinsdag 11 oktober – Teach the teacher, cursus 3 meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl

5

Menu

In memoriam

Personeel en organisatie

Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

donderdag 6 oktober gebakken vis, remouladesaus, wortelen, gebakken krieltjes, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 7 oktober bolognaisesaus, vegetarische bolognaisesaus, ijsbergsalade, spaghetti, geraspte kaas, gebonden gele paprikasoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden gele paprikasoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 8 oktober wienerschnitzel ,vegetarische schnitzel, jus en vegetarische jus, Koninginnemelange, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep zondag 9 oktober canneloni, gemengde salade, foccacia, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 10 oktober rundvlees a la bourgignon, broccolitaart, rode kool met appeltjes, aardappelpuree, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere groentesoep dinsdag 11 oktober tjap-tjoy met kip, vegetarische tjap-tjoy, witte rijst, gebonden linzensoep, heldere mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere mulligatawnysoep woensdag 12 oktober tunesische merquez, knoflooksaus, komkommer-mint salade, stokbrood, gebonden champignonsoep, heldere madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere madrileensesoep donderdag themamaaltijd herfst 13 oktober runder herfststoofpot, gewokte spruitjes, aardappelschotel, gebonden bospaddenstoelensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden bospaddenstoelensoep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 14 oktober babi ketjap, quorn ketjap, ketjap groenten, witte rijst, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep zaterdag 15 oktober varkensfricandeau, omelet tomaat-kaas, jus + vegetarische jus, bloemkool met bechamelsaus, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 16 oktober kotelet suisse, groentestrüdel, bieslooksaus + jus, broccoli, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep maandag 17 oktober Hollandse hachée, vegetarische hachée, rodekool met appeltjes, aardappelpuree, gebonden champignonsoep, heldere madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische madrileense soep dinsdag 18 oktober gepaneerde kipfilet, jus, Mexicaanse groenten, gekookte aardappelen, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische crème soep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 19 oktober kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar + kroepoek, gebonden Zwitserse kaassoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische Zwitserse kaassoep, heldere vegetarische Chinese soep

6

Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘personeel’

In de ochtend van 13 september jongstleden is geheel onverwacht

Mariam Kerami  overleden, masterstudent van onze geneeskundeopleiding. Mariam was een bevlogen en excellente student, voor wie een geweldige toekomst als arts was weggelegd. Zij heeft op vele collega’s en medestudenten een diepe indruk gemaakt. Wij wensen Mariam’s dierbaren en haar collega’s, vrienden en medestudenten veel sterkte toe.

Mw. prof.dr. Gerda Croiset, opleidingsdirecteur geneeskunde Mw. drs. Margreeth van der Meijde, MBA, algemeen directeur instituut voor onderwijs en opleiden

Titel voorbeeld titel

Het Heilig VU-UUR Donderdag 20 oktober 2011 in de Amstelzaal, VUmc

Prof.dr. Ivan Wolffers Afdeling Metamedica VUmc

IS DE DOKTER WEL VOORBEREID OP KANKER? Stelling I Wie moet er eigenlijk voorbereid zijn: de dokter of de patiënt?

Stelling II Is kanker een psychische aandoening?

De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, koffie, thee, melk, etc.). Begin voordracht: 12.30 uur (duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).

woensdag 28 september 2011

Personalia In deze rubriek kunnen medewerkers en vrij­ willigers een bericht plaatsen over geslaagden of een afscheid. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren via [email protected]

Afscheid Paul Haanen Per 1 oktober ben ik met pensioen. Ik bedank iedereen in huis voor de prettige samenwerking en wens ik het allerbeste toe. Paul Haanen, adviseur Infectiepreventie Afscheid Renée Bouwens Renée Bouwens -senior functioneel beheerder van Harmony- gaat VUmc na 32 jaar verlaten. Dat is een enorme stap. Per 1 november gaat zij als consultant bij Ortec -leverancier van Harmony- in het Health Care Team werken.  Op donderdag 20 oktober neemt P&O afscheid van haar.

Tr a c e r 2 0 – 6 o k to b e r 20 11 – S e r v i c e p a g i n a

Geslaagden Op 22 september 2011 zullen de volgende studenten diplomeren: Vervolgopleiding tot Oncologie Verpleegkundige Marouschka Hollenberg Differentiatie Hematologie Marouschka Hollenberg Amanda Zander Linda Bouwman Van harte gefeliciteerd!

Abvakabo FNV alsnog partij bij CAO UMC 2011-2013 Op basis van de uitslag van de tweede schriftelijke ledenraadpleging, en op basis van het daaropvolgende advies van de Landelijke Adviescommissie UMC heeft de Abvakabo FNV alsnog op 22 september 2011 de cao UMC 2011-2013 als partij ondertekend. Meer informatie hierover onder Nieuwsberichten op P&O direct. Dienstverlening P&O service Zoals u ook in het voorwoord hebt kunnen lezen, kan P&O service helaas niet de dienstverlening leveren die wij willen. Wij zijn hard aan het werk om de zaken goed op orde te brengen. De medewerkers van P&O service krijgen onder meer instructie over een standaard werkwijze. Daarnaast zetten we tijdelijk extra personeel in. P&O service wil in een periode van 4 tot 6 maanden de dienstverlening weer op niveau brengen. Tot die tijd kan de verwerking van mutaties langer duren dan u normaal gewend bent. Dit geldt niet voor mutaties van indiensttredingen, ontslag, verlenging en declaraties. Deze hebben onze prioriteit. Marktplaats voor tijdelijk personeel Naar verwachting gaat in de eerste week van oktober bij het Flexbureau de pilot ‘Marktplaats’ van start. Er komt een website ‘Werken in de zorg’ die in samenwerking met het AMC gebouwd is. Via deze site worden opdrachten voor tijdelijk personeel geplaatst. Doel hiervan is dat door de openbare aanbesteding en inschrijvingen veel geld bespaard kan worden. Wij houden u op de hoogte van de voortgang. Charter Talent naar de Top VU medisch centrum behoort tot één van de 187 ondertekenaars van het Charter Talent naar de Top. Met deze ondertekening committeert VUmc zich aan vastlegging van concrete ambitie voor hogere instroom, doorstroom en vooral behoud van vrouwelijk talent in topposities. Binnen VUmc is het mentoringprogramma gestart. Het VUmc mentoringprogramma heeft tot doel talentvolle vrouwelijke universitaire docenten (UD's) en universitaire hoofddocenten (UHD's) te stimuleren bij het (verder) opbouwen van een academische carrière. In het programma worden vrouwelijke UD's en UHD's gekoppeld aan een hoogleraar, die geen directe werkrelatie met hen heeft. De mentor ondersteunt door kennis en praktische ervaring uit te wisselen en feedback te geven. Een mentor geeft raad en advies en geeft de 'mentee' daarmee een steuntje in de rug. Op 26 september vindt de startbijeenkomst plaats voor zowel de mentoren als de mentees. Strategische personeelsplanning Om organisatiedoelstellingen te behalen is het van belang te weten welke personeelsbehoefte daarbij hoort. In september is het project strategische personeelsplanning gestart. Doel is om eenzelfde methodiek te implementeren voor VUmc èn GGZ inGeest. Vanaf 2012 gaat P&O expertise in samenwerking met het lijnmanagement jaarlijks een SPP rapportage (scenario’s) opleveren. Met deze planning is onder meer te voorzien: –w  elke personeelsbehoefte is er op de langere termijn (minimaal 3 jaar forecasting) – welke werving daarvoor nodig is –w  elke opleidingsinspanningen daarvoor nodig zijn –w  at is de verhouding tussen vast en tijdelijk personeel – welke doorstroom daarbij hoort. Het project SPP wordt vormgegeven in 2011 en in 2012 geïmplementeerd en geborgd. Kandidatenpool voor projectmanagers In opdracht van en in samenwerking met Strategie, beleid en projecten (SBP) wordt in september door P&O expertise een pool van (interne) projectmanagers voor portfolioma-

nagement opgetuigd. De uitvoering hiervan wordt vanuit team werving & selectie opgepakt: – registratie van VUmc projectmanagers – r egistratie van programma/project opdrachten –m  atching van opdrachten met projectmanagers – coördinatie selectieproces. Doelstelling hiervan is het in kaart brengen van de interne projectmanagers en hun beschikbaarheid alsmede ontwikkeling van een kwalitatief selectieproces door uitgebreide screening en testing. Systeem 360 graden feedback Binnen VUmc kunt u starten met 360 graden feedback voor het tweede besturingsniveau (divisievoorzitters, managers bedrijfsvoering, zorgmanagers, directeuren/hoofden en afdelingshoofden). Wilt u hiervan gebruik maken dan kunt u dit doorgeven aan P&O service. De aanvraag wordt in behandeling genomen en u ontvangt zo snel mogelijk een mail met persoonlijke inloggegevens. Wanneer u het systeem 360 graden feedback al gebruikt en een foutmelding krijgt, kunt u ook contact opnemen met P&O service. Deze foutmelding wordt dan zo snel mogelijk opgelost. Voor de komende periode zit de planning voor 360 graden feedback vol. Vanaf half januari 2012 is hiervoor echter weer alle ruimte. Interne vacatures op het oude portaal P&O De interne vacatures op het oude P&O portaal worden gemiddeld nog 4.000 keer per maand bezocht. Graag willen we al deze bezoeken rechtstreeks op de nieuwe portaal P&O direct hebben. Tevens wordt de oude portaal van P&O langzaam ontmanteld. Hier de link naar de interne vacatures op de nieuwe portaal P&O direct: intranet/direct/ wervingenselectie/interne-vacatures. Per 1 november worden de interne vacatures van het oude P&O portaal verwijderd. Gebruik P&O selfservice Wilt u gebruik maken van P&O selfservice? Kijk op de portaal P&O direct aan de rechterkant onder ‘P&O selfservice’. Onder ‘instructie’ wordt met een e-learning module uitgelegd hoe P&O selfservice werkt. Bij ‘indienen en volgen case’ kunt u een vraag of verzoek indienen en de status hiervan volgen. Komt u er niet uit dan kunt u de vraag rechtstreeks naar P&O service mailen. Wij gaan dan na hoe we u het beste kunnen ondersteunen. P&O selfservice is beschikbaar voor alle medewerkers van VUmc. Het werkt alleen vanuit Terminalserver 2008. Inschaling nieuwe medewerker Mutatieformulieren worden steeds correcter ingevuld, toch is er nog een aandachtspunt. Inschaling van een nieuwe medewerker wordt in veel gevallen niet met de toekomstige medewerker gecommuniceerd. Zo heeft hij/zij de verwachting dat er bij P&O service onderhandeld kan worden over het salaris. Dit is echter niet het geval. Als leidinggevende gaat u over de inschaling en we vragen u vriendelijk dit te bespreken met de nieuwe medewerker. Wil je de nieuwsbrief P&O direct in je mailbox? Wil je op de hoogte worden gehouden van nieuwsberichten en ontwikkelingen van en binnen personeel en organisatie? Abonneer je dan nu op de nieuwsbrief P&O direct! Deze nieuwsbrief is bedoeld voor alle medewerkers van VU medisch centrum en verschijnt maandelijks. Stuur een mailtje naar [email protected] met vermelding van je mailadres, voorletters en achternaam.

‘Deze kennis over het ontstaan van de ziektes is onontbeerlijk om er een behandeling voor te ontwikkelen.’ Peter Heutink, klinisch geneticus, over de ontdekking van een gendefect dat een cruciale rol speelt bij de ziektes als en dementie. Telegraaf, 22 september.

F o t o jer o e n o erlem a n s

‘Diabetes moet op de politieke agenda’ In 2025 hebben naar verwachting 1,3 miljoen Nederlanders diabetes mellitus type 2. Het nieuws over een nieuwe, effectieve therapie op basis van het darmhormoon GLP-1 werd dan ook enthousiast ontvangen. De vergoedingsautoriteit reageert echter terughoudend. Het huidige Nederlandse politieke klimaat ontmoedigt wetenschappelijk onderzoek en innovatie, vindt Michaela Diamant, directeur van het Diabetescentrum. n Ursula Wopereis

Praagse lente “Mijn vader was psycholoog, mijn moeder leraar Tsjechisch en piano. Tijdens de Praagse lente zijn ze naar Nederland verhuisd. Ik ben opgevoed in de traditie van niet zeuren, gewoon doorwerken. Ik doe alles met hart en ziel en ben een enorme operafan. Die liefde voor emotie

en drama is denk ik een stukje van mijn midden-Europese ziel.”

Routeplanner “Ik ben gepromoveerd vóór ik aan mijn opleiding interne geneeskunde begon. Dat was destijds vrij uitzonderlijk, want promoveren op rattenonderzoek, dat deed je als dokter niet. Ik kan een promotie voor de specialisatie echter van harte aanbevelen. In

Vijf x V volgens Michaela Diamant Vrouw Mijn vriendin is ook internist. We zijn complementair: zij is meer van de patiënten en het onderwijs, ik ben meer van de wetenschap Vrije tijd Ik ben heel sportief, loop hard, doe aan gewichtstraining, maar bezoek ook graag tentoonstellingen of de opera Vakantie Hiken in de bergen. We hebben dertien van de veertien achtduizenders op aarde van nabij gezien en zijn tot een hoogte van 6400 meter gekomen Voer Ik houd van lekker eten en een goed glas wijn, maar eet wel steeds minder vlees Verwennerij Toen ik iets meer ging verdienen heb ik iets gekocht wat ik nooit mocht, maar altijd wilde hebben: een Gretsch drumstel. Mijn muzieksmaak gaat alle kanten uit, van klassiek tot Eminem

Michaela Diamant (Praag, 1962) verhuist in 1968 naar Nederland. Ze studeert geneeskunde in Leiden en promoveert in Utrecht op hersenonderzoek naar neuropeptiden. Na haar specialisatie tot internist-endocrinoloog komt ze in 2000 in dienst van VUmc en wordt ze in 2008 directeur van het Diabetescentrum. Sinds 2009 bekleedt Michaela Diamant de leerstoel diabetologie. 2000 kwam VUmc in beeld. Rob Heine deed hier epidemiologisch onderzoek naar diabetes en had naam gemaakt met de Hoorn­ studie. Gaandeweg hebben we de onderzoeksgroep opgebouwd. De samenwerking was harmonieus, we hebben veel van elkaar geleerd.”

Vrouwending “Misschien is het een vrouwending: je wilt wel erkend worden, maar hoeft niet direct de eerste viool te spelen. Maar toen Rob in 2008 vertrok moest ik wel door als solo-instrument. Inmiddels is een nieuwe dynamiek ontstaan en is de groep aardig in balans, ook qua workload.” GLP-1 “We doen ondermeer onderzoek naar het effect en de duurzaamheid van nieuwe therapieën. In september zijn twee medewerkers gepromoveerd op exenatide, een op het darmhormoon glp-1 gebaseerde therapie voor mensen met diabetes

type 2. De resultaten zijn veelbelovend. Het College van Zorgverzekeringen (cvz) is echter van mening dat iedereen met diabetes type 2 op dezelfde manier en door de eerste lijn kan worden behandeld. 25 tot 30 procent van de patiënten komt echter niet goed uit met standaardtherapieën. Exenatide wordt uitsluitend vergoed aan patiënten met een bmi boven de 35. Dat is schrijnend.”

Landelijk registratieplatform “De cvz baseert zich op kosteneffectiviteit, maar laat de effecten op macroeconomisch niveau buiten beschouwing. Het is een complex dilemma, maar illustreert goed hoe onderzoek en innovatie in Nederland onder druk komen te staan. Gezien de epidemische omvang moet diabetes op de politieke agenda. Vanuit de Nederlandse Diabetes Federatie werken we inmiddels aan de oprichting van een stichting voor de registratie van innovatieve therapieën.”

VUmc profileert zich met zij-instroomprogramma n Ellen Kleverlaan

Vanaf september 2012 heeft de geneeskundeopleiding van VUmc een zij-instroomprogramma voor excellente studenten met een ander bachelordiploma op zak. Onder verantwoordelijkheid van Inge van Wijk krijgt het zijinstroomprogramma vorm en inhoud. Op twee groepen studenten mikt VUmc. De eerste groep zijn studenten die al eerder arts wilden worden, maar uitgeloot werden. De tweede groep zijn studenten die in de bachelorfase van een andere studie erachter komen toch geneeskunde te willen studeren. Inge van Wijk: “Bij deze tweede groep horen ook studenten die al 7

tijdens hun bachelor uitvinden dat ze veel belangstelling hebben voor wetenschappelijk onderzoek en daarin graag door willen. Ook zij zijn bij dit zijinstroomprogramma op hun plek.” Want de speciale groep studenten, die allemaal al een bachelordiploma in een andere doch verwante richting op zak moeten hebben, gaan niet alleen een speciaal programma volgen, ze worden opgeleid tot basisarts met veel kennis over onderzoek.

Zware selectie Juist daaraan hebben we in de toekomst behoefte, legt Van Wijk uit. “Er is in de masteropleiding van het zij-instroomprogramma daarom veel aandacht voor

wetenschappelijk onderzoek.” Hoe worden mensen geselecteerd? “Stap 1 is een cognitieve toets, waarin de kennis die geneeskundestudenten in het eerste jaar opdoen, getoetst wordt. Want deze kennis is nodig om vervolgens één bachelorjaar te gaan doen, waarin we jaar 2 én 3 van de geneeskundestudie behandelen. Daarnaast worden mensen geselecteerd op cijfers, cv en interesse voor wetenschappelijk onderzoek. Tenslotte hebben we nog een derde selectiestap door mini-interviews te houden waarin zij worden getest op competenties die de arts in het huidige tijdsgewricht nodig heeft, zoals communicatieve vaardigheden en reflecterend vermogen.”

Tr a c e r 2 0 – 6 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Wat de zware selectie moet opleveren, zijn zeer gemotiveerde en excellente studenten.

Enthousiast Van Wijk is zeer enthousiast over het programma. Het past binnen een visie op onderwijs, waarin ook de brede bachelor H2LS en het Amsterdam University College passen; initiatieven waarin VU en VUmc, respectievelijk VU en UvA, intensief samenwerken. “Ook de brede bachelor is opgezet met het idee dat mensen pas halverwege de bachelor kiezen voor een bepaalde richting en die hen bovendien voorbereidt op een carrière in het wetenschappelijk onderzoek. We kunnen ons als VUmc echt profileren met deze programma’s.”

‘In het lab bouwen we weefsels om bij de patiënt beschadigd weefsel te helpen herstellen. Samen met (matrix)biologen en artsen bouwen we aan stukjes van dezelfde puzzel.’ Postdoc Ester Weijers over haar promotieonderzoek naar fibrinevormen voor tissue engineering. bnr nieuwsradio, 24 september. ‘Op deze manier kan dus veel leed worden voorkomen en de tevredenheid van de patiënt na de behandeling voor borstkanker enorm verbeteren. En daar doen we het voor. De patiënt moet er beter van worden.’ Nicole Krekel over het gebruik van een echoapparaat tijdens de borstsparende operatie van voelbare borsttumoren. Telegraaf, 26 september. ‘De kloof tussen verloskundigen en gynaecologen is nu zo groot dat de zorg voor zwangere vrouwen aan efficiëntie verliest.’ Hoogleraar verloskunde Christianne de Groot naar aanleiding van haar oratie ‘Als de zwangere ziek wordt’. Metro, 27 september. ‘We hebben er echt voor gekozen om de brightsite ‘cure, care, comfort’ hierin terug te laten komen om een rustgevende omgeving te creëren.’ Yvette Schotsman, hoofd zorgeenheid medische oncologie, over de nieuwe polikliniek diagnose en behandeling. Noord-Hollands Diep, rtv Noord-Holland, 27 september. ‘Het moeten ondergaan van onderzoeken maakt patiënten vaak nerveus. Als ze tussentijds even moeten wachten, willen we dat dit in een rustige, sfeervolle ruimte kan.’ Winald Gerritsen, directeur VUmc cca, tijdens de opening van de nieuwe polikliniek. Reformatorisch Dagblad, 28 september. ‘We moeten laten zien dat het kan. Dat we daarin kunnen helpen naar andere instituten.’ Internisthematoloog Peter Huijgens over de snelheid waarmee kankerpatiënten een diagnose en behandeling krijgen in de nieuwe polikliniek. rtv Noord-Holland, 28 september. ‘Kijk, als ik moet kiezen tussen onderzoek en zorg, dan zou ik kiezen voor mijn patiënten. Daarvoor ben ik tenslotte dokter geworden. Maar ik wil niet kiezen.’ Internist-hematoloog Sonja Zweegman over de relatie tussen dokter zijn en wetenschapper. VU Magazine, 2, september. ‘Door vroege opsporing van darmkanker of de voorstadia kun je de prognose van duizenden mensen verbeteren. Jaarlijks zullen hierdoor 2.000 minder mensen overlijden aan darmkanker.’ Jochim Terhaar sive Droste, aios maag-, darm- en leverziekten, over de kansen en valkuilen van bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Doorgang, nummer 36, september. ‘Elke patiënt heeft iemand nodig die voor hem opkomt.’ Marjo van der Knaap, hoogleraar kinderneurologie over onderzoek naar wittestofziekten. Volkskrant, 1 oktober.

Prikbord

Gezo ch t Slec htho ren de n

f o t o P a u l le Cler c q

Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Som mige berichten zijn wel erg bijzonder.

Het onderzoeksteam van de sectie audiologie van kno is op zoek naar slechthorende deelnemers in de leeftijd 40 tot 80 jaar. Thomas Koelewijn, postdoc onderzoeker en lid van het onderzoeksteam, vertelt: “Voor onderzoek naar de relatie tussen de verstaanbaarheid van spraak en het werkgeheugen zijn wij op zoek naar kandidaten met een verslechterd gehoor, van 35-55 dB verlies. De sectie audiologie doet het hele jaar door onderzoek naar de verstaanbaarheid van spraak bij mensen

met een goed of verminderd gehoor. Zij hebben als doel om er achter te komen waarom het voor sommige mensen zo lastig en vermoeiend is een gesprek te volgen bij veel omgevingsgeluid. “Nieuwe kandidaten voor het onderzoek zijn altijd welkom”, zegt Thomas. “Het onderzoek duurt ongeveer drie uur en de deelnemers krijgen een vergoeding voor hun deelname.” Heeft het onderzoek al tot bevindingen geleid? “Jazeker, wij hebben bijvoorbeeld ontdekt dat als iemand niet meer alles

goed verstaat, er allerlei hersenprocessen in werking treden om mee te helpen het gesprek goed te volgen. Soms versta je maar een aantal woorden in een zin, maar om die zin helemaal goed na te zeggen, hoef je niet alle woorden gehoord te hebben. Op basis van context vul je de ontbrekende woorden in!” Kandidaten met een verslechterd gehoor die geïnteresseerd zijn in het helpen van het onderzoeksteam kunnen zich als deelnemer opgeven bij Thomas via: [email protected]. n VK

Smakelijk eten Al te veel reacties zijn er nog niet binnengekomen bij sociaal psychiatrisch verpleegkundige Anne Klein Robbenhaar van GGZ inGeest op het huiskamerrestaurant ‘Onder de Panne bij Anita & Anne’. Logisch, want ze krijgen nieuwe gasten vooral dankzij mondtot-mondreclame van mensen die het zesgangenmenu al hebben meegemaakt. Een kwestie van ervaren dus. n MK

IJssellandrally levert 11.200 euro op

Eindejaarsgeschenk 2010 Mijn keuze viel vorig jaar op het Delicious Magazine als eindejaarsgeschenk, aangezien ik een culinair liefhebber ben en koken een van mijn grote hobby’s is. Nietsvermoedend bleek ik de 2.000ste besteller van het eindejaarsgeschenk. Nu weet ik hoe het voelt als je een prijs in de loterij wint. In vier volle dagen London ontdekte ik wat deze stad op culinair en cultureel gebied te betekenen heeft. Op 8 september vertrokken mijn vrouw en ik met de Eurostar vanaf Brussel-Zuid naar St. Pancras, London. Met deze high velocity train sjees je met 250 km per uur door de tunnel en ben je binnen twintig minuten aan de overkant van het kanaal. Bij aankomst zijn we meteen naar Earls

‘Niet te geloven!’ Court gegaan, waar ons hotelletje was. Een hele gezellige buurt met een eigen karakter, veel eettentjes en Engelse pubs. Diezelfde dag hebben wij de meest bekende bezienswaardigheden langs de Theems bekeken zoals de Big Ben, Houses of Parliament en Westminster Abbey plus het reuzenrad de London Eye. We sloten de dag af met pubgrub (pubvoer) en een pint ‘London Pride’-ale in ‘The Blackbird’. De volgende twee dagen hebben we musea bezocht, zoals Tate Modern en het Design museum. Als klap op

de vuurpijl was er het ‘Thames festival’, te vergelijken met de Uitmarkt in Amsterdam. Ook hebben we voor een paar pond heerlijk India’s gegeten in ‘The Star of India’, waar op de menukaart het fantastische gerecht ‘machli manpasandi’ stond. Ab-so-lu-te-ly de-li-ci-ous! Vier dagen is te kort om deze enorme stad te ontdekken. Voor ons een reden om er zeker weer terug te keren. Op de terugreis bleef dat ene deuntje door mijn hoofd gaan, een ouderwetse calypso swing van Lord Kitchener: London is the place for me / London is the place to be / London is the place for me / London is the place to be/ London is a lovely city. Rob Jonkers medewerker facilitair bedrijf

Lorenzo

Deelnemers aan de 8e editie van de IJssellandrally, een toertocht voor klassieke auto’s, doneerden 11.200 euro aan het Alzheimercentrum. De rally vond plaats op vrijdag 9 september in Zwolle en omstreken. Ruim honderd oldtimers, waaronder de befaamde merken Triumph, Maserati, Porsche en Rolls Royce, vertrokken uit De Lutte voor een wedstrijd langs de mooiste plekjes van Twente, de Achterhoek en het IJsselland. De IJssellandrally zet zich ieder jaar in voor een goed doel. Dit jaar werd er voor maar liefst drie goede doelen geld bij elkaar gereden. Naast ambassadeurs Gaston Sporre (IntermeZZo) en Erben Wennemars (Jeugdsportfonds Zwolle) mocht Willem de Haan als afgevaardigde een presentatie houden over de activiteiten van het Alzheimercentrum en tot slot de zeer gulle donatie in ontvangst nemen. De IJssellandrally is een initiatief van Brouwers Accountants & Adviseurs en ing. Meer informatie rondom de rally en foto’s op: www.ijssellandrally.nl n MK

In cijfers Elk jaar publiceert VUmc de kerncijfers over het afgelopen jaar. BIZA heeft echter veel meer en spannender gegevens over wat er binnen de organisatie gebeurt.

28.839

Per jaar komen bijna 30.000 patiënten niet opdagen voor een poliklinisch consult of een verrichting. Vorig jaar telde de ‘no show’ 28.839 op een totaal van 563.675 afspraken.

8

Tr a c e r 2 0 – 6 o k to b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

medewerkersblad van

donderdag 6 oktober 2011 nummer 12

F o t o M el i s s a Pel t e n b u rg - S c h a lke

Valeriuskliniek gaat verticaal

Hoog bezoek in Bennebroek Commissaris van de koningin Johan Remkes luistert aandachtig naar de ambitieuze plannen voor locatie Bennebroek. V.l.n.r.: Joke van Lonkhuijzen (raad van bestuur), Johan Remkes, Annemieke van der Steenhoven (directeur behandelzaken sociale psychiatrie Zuid-Kennemerland, Thijs Stoop (raad van bestuur), Ronald Wortelboer (kabinetschef van de commissaris van de koningin in Noord-Holland) en Annemieke Schep (wethouder gemeente Bloemendaal).

De commissaris van de koningin van Noord-Holland, Johan Remkes, heeft vorige week locatie Bennebroek bezocht. Hij deed dit tijdens een werkbezoek aan de gemeente Bloemendaal, waar Bennebroek deel van uitmaakt. ggz inGeest is de burgemeester van Bloemendaal, Ruud Nederveen, zeer erkentelijk voor de uitnodiging om een deel van

het werkbezoek te mogen verzorgen. Dit bood ggz inGeest de gelegenheid om onze zorg en onze locatie Bennebroek op een prachtig zonnige woensdagmiddag onder de aandacht van de commissaris van de koningin, zijn adviseurs en het voltallige Bloemendaalse college van burgemeester en wethouders te brengen. Het bezoek van Remkes c.s. ging

van start in gebouw Westerpoort, dat precies op de grens ligt tussen Noord- en Zuid-Holland. Door een persoonlijke lobby van Remkes verschuift de provinciegrens echter met ingang van 1 januari 2012. Gebouw Westerpoort ligt dan gewoon in Noord-Holland, wat ggz inGeest aardig wat administratieve rompslomp gaat besparen. Het

Cliënten en medewerkers sporten in België

samen op vakantie gaan en een kamer delen. Ter Haar Romeny: “De sfeer in de groep was geweldig. In België stonden we elke ochtend om kwart voor zeven op. Dat kostte soms moeite, maar het lukte elke dag. Na het gezamenlijk ontbijt gingen we sporten. ’s Avonds aan de bar spraken we ook veel met andere deelnemers.”

Van 12 tot en met 16 september vond in Herentals (België) het internationale sportevenement I like to move it plaats. Ongeveer 140 sporters met geestelijke gezondheidsproblemen en hun begeleiders bonden daar de strijd aan. Ook GGZ inGeest was vertegenwoordigd. n Remco van Rijn Aanleiding voor het internationale evenement was het veertigjarig bestaan van Psylos, een Vlaamse federatie die sport en psychiatrie samenbrengt. Voor het eerst nodigde Psylos ook teams uit andere landen uit voor zijn jaarlijkse sportweek. Op het programma stonden onder meer een landencompetitie in zaalvoetbal en volleybal en individuele competities in tafeltennis en badminton. Ook waren er culturele uitstapjes. Via het internationale uitwisselingsproject Elsito, gericht op sociale inclusie van mensen met een psychische beperking, ontving Actenz een uitnodiging om deel te nemen. Het Amsterdamse team bestond uit acht cliënten van

bezoek werd afgesloten met een wandeling over het terrein. Hier werd onder meer gesproken over de kansen die het terrein biedt voor de zogenoemde ‘omgekeerde integratie’. Locatie Bennebroek koestert de ambitie om de maatschappij meer naar het terrein te halen. Zowel de gemeente als de provincie speelt hierbij een grote rol. n AB

Tjerk ter Haar Romeny (4e van rechts) te midden van zijn teamgenoten

I like to move it locaties Walborg en Bocholtstraat en drie begeleiders. Tjerk ter Haar Romeny, oefentherapeut Mensendieck bij Actenz, was een van hen. De groep die naar België vertrok, was heel divers: klinische en ambulante cliënten, zelfs iemand van de gesloten afdeling. Ter Haar Romeny:

“Sommige deelnemers waren behoorlijk sportief, anderen minder.”

Gelijkwaardig Voorafgaand aan de reis ontmoetten de elf sporters elkaar enkele keren om als team te trainen. Ook bespraken zij wat dat betekent,

Hoe waren die sportprestaties eigenlijk? Ter Haar Romeny: “Bij de volleybalcompetitie wonnen we de bronzen beker. Maar bij het zaalvoetballen zagen we alle hoeken van het veld. Daar troffen we sterke ploegen, die wekelijks competitie speelden. In de individuele competitie waren we ook niet heel sterk.” Maar winnen was ook niet het hoofddoel, benadrukt hij. Ter Haar Romeny vond de week heel bijzonder. “We waren gelijkwaardig, de rollen van therapeut en cliënt vervaagden. Het was mooi te zien hoeveel kracht de cliënten toonden, hoewel we allemaal moe waren en spierpijn hadden.” Hij hoopt dan ook dat het evenement een vervolg krijgt. “Er is interesse vanuit Nederland, Finland en Engeland. Ook de cliënten wilden volgend jaar weer.” Binnenkort vindt een evaluatie plaats. Ter Haar Romeny: “Ik hoop dat deze ervaring onze cliënten aanspoort om vaker dingen te ondernemen.”

Vanaf 10 oktober start circuit acute psychiatrie in de Valeriuskliniek met het zogenoemde verticale behandelen. Hiermee wordt bedoeld dat een cliënt gedurende de hele klinische opname aan één behandelaar gekoppeld blijft. Dit betekent dat een cliënt – in tegenstelling tot wat nu gebeurt – bij overplaatsing binnen de Valeriuskliniek niet van behandelaar verandert. Dit biedt een groot voordeel in de continuïteit en kwaliteit van zorg. Ingezet beleid van een gesloten afdeling wordt nu automatisch voortgezet op de open afdeling. Informatie kan niet meer tijdens een overdracht verloren gaan. Verder wordt door een overplaatsing het contact met familie en ambulante behandelaren niet onderbroken. Cliënten geven zelf regelmatig aan dat zij het prettig zouden vinden om dezelfde dokter te houden na overplaatsing. Ze moeten al wennen aan nieuwe verpleegkundigen op een nieuwe afdeling. Naast de psychiaters en arts-assistenten zal ook het maatschappelijk werk op deze manier aan de behandeling gekoppeld worden. Dat betekent dat doordeweeks een behandelteam, bestaand uit een psychiater, twee arts-assistenten en een maatschappelijk werker, verantwoordelijk is voor de opnames en de verdeling van de cliënten. Voor de aanmeldingen van nieuwe opnames zal niets veranderen. Deze blijven gewoon via het plaatsingsbureau lopen. n FvP

Alles goed met Sara Kroos  Sara Kroos gaf maandag 3 oktober het startschot voor de actieweek Met Mij Alles Goed, een week vol activiteiten rond zelfbeschadiging. In de centrale hal van het ozwgebouw van VUmc (De Boelelaan 1109 Amsterdam) staat tot en met 7 oktober de expositie ‘Met Mij Alles Goed: van litteken naar taal’. De expositie reisde vanaf 2009 langs tien instellingen voor geestelijke gezondheidszorg. Bij de opening presenteerde ervaringsdeskundige en auteur Sanne Janssen haar boek ‘Groter zal ik zijn’ en het fotoboek ‘Voor altijd lange mouwen’ in samenwerking met meervoudig Zilveren Camera winnaar Arie Kievit. De week wordt op 7 oktober in VUmc afgesloten met het symposium ‘Met ons Alles Goed: vernieuwing van zorg bij zelfbeschadiging’. Tijdens dit symposium worden resultaten van wetenschappelijk onderzoek naar het effect van de trainingen van Met Mij Alles Goed bekendgemaakt. De Landelijke Stichting Zelfbeschadiging presenteert een 160 pagina’s tellend glossy boektijdschrift ‘Het mmagazine’ over zelfbeschadiging met artikelen over wetenschap, ervaring, kunst, lifestyle en trainingsmateriaal voor professionals in de zorg. Onder de sprekers is VUmchoogleraar medische filosofie en ethiek Guy Widdershoven. Verder zijn er diverse workshops met ervaringsdeskundigen en is er informatie over online hulp na zelfbeschadiging. Meer informatie vind je op www. metmijallesgoed.nl. n GdJ

‘Wie ben je en hoe zou je willen zijn?’

Nieuwe leverancier warme maaltijden

n Mariëlle van der Zwet

n Annemarie Burgers

Over smaak valt niet te twisten

Met motiverende gespreksvoering (MGV) worden mensen gestimuleerd zelf hun gedrag te veranderen. “Je lokt verandertaal uit. Dat is de basis. Hoe meer verandertaal iemand gebruikt, hoe groter de kans is dat de verandering ook daadwerkelijk gaat lukken.”

Je bent een gesprekspartner die luistert, aanmoedigt en vertrouwen geeft en de cliënt ondersteunt. Soms heeft iemand een terugval. Daar houd je rekening mee, zodat je daarna weer de draad op kan pakken. Dat betekent niet dat alles mislukt is. Net als twijfelen, overwegen, doorzetten en uitvoeren is terugvallen gewoon één van de fasen. Als hulpverlener begeleidt je het proces, maar de cliënt zélf bedenkt de stappen. Dat is veel succesvoller dan wanneer jij gaat bepalen hoe het moet.”

3e jaargang, nummer 12 6 oktober 2011 inDrukken is het tweewekelijkse medewerkersblad van GGZ inGeest. Oplage: 4.850. inDrukken wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Annemarie Burgers Redactie Dienst communicatie Aan dit nummer werkten mee Remco van Rijn, René van Trigt, Mariëlle van der Zwet Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Drukwerk RotoSmeets, Utrecht Redactieadres GGZ inGeest, dienst communicatie T.a.v. inDrukken Postbus 74077 1070 BB Amsterdam T (020) 444 7011 E [email protected]

inDrukken – 6 o k t o b e r 2 0 11

Gastvrijheid staat hoog in ons vaandel. Daarom streeft GGZ inGeest naar kwaliteitsverbetering van de maaltijden voor alle cliënten. Lekkerder én gezonder is het devies. Over smaak valt niet te twisten, maar smaak is nu wel degelijk van belang. ggz inGeest is op zoek naar een leverancier die invulling kan geven aan de nieuwe kwalilteiseisen. Een andere aanleiding is de financiële uitdaging waar ggz inGeest voor gesteld is. Aanbesteden zou kunnen leiden tot lagere kosten voor de maaltijdvoorziening. Na

een uitvoerige selectieprocedure zijn er nu vijf mogelijke  leveranciers over, waarmee smaaktesten worden uitgevoerd.

een macaronischotel. inDrukken nam een kijkje tijdens een van de proeverijen op de Bocholtstraat en prikte en passant een vorkje mee.

Smaaktest Op de locaties Bennebroek, Etta Palmstraat en Bocholtstraat zijn onlangs smaaktesten georganiseerd, waar cliënten en medewerkers hun oordeel konden geven aan warme maaltijden. Hiervoor waren de vijf leveranciers uitgenodigd die allemaal twee gerechten verzorgden. Op het menu: gekookte aardappelen, sperziebonen en een gehaktbal en

Smakelijke geuren In ontmoetingsruimte De Vraag staat een aantal warmhoudschalen opgesteld. Gelokt door de smake­ lijke geuren van het gehakt en de macaroni stromen cliënten en medewerkers binnen. “De animo voor de smaaktesten op de Bocholtstraat is groot”, vertelt Robbert Westerveld (facilitair accountmanager). “Deze week komt er dagelijks een leverancier langs. In het begin

Extra aandacht voor leefstijl n René van Trigt

GGZ inGeest introduceert een instellingsbrede aanpak om de leefstijl van cliënten te verbeteren. Als het aan Eric-Jan van Rijsewijk ligt, wordt leefstijlcoaching een integraal onderdeel van de behandeling van cliënten. “Je schrikt je rot als je hoort dat bijvoorbeeld cliënten met schizofrenie door hun ongezonde leefstijl gemiddeld zo’n 21 jaar korter leven dan hun ‘gezonde’ leeftijdgenoten”, zegt Van Rijsewijk op zijn kamer op locatie Zuiderpoort. Hij is daar afdelingsmanager van de opnamekliniek ouderen. Omdat hij in zijn vrije tijd veel met sport heeft – hij behaalde ooit zijn hockeytrainersdiploma – werd hij aangezocht om leider te worden van het nieuw te starten project leefstijlcoaching.

Instellingsbreed Het project leefstijlcoaching wordt instellingsbreed ingezet. Thijs

moesten we de cliënten nog wel een beetje pushen. Maar nu komen er zo’n twintig mensen hier om te proeven.” De cliënten zijn vol lof over het feit dat ze hun mening kunnen geven en dat deze wordt meegenomen in het eindoordeel over de diverse leveranciers. “Goed dat jullie dit zo doen”, meent een van de cliënten terwijl ze haar gehaktbal nog eens kritisch bekijkt. “Het hoeft niet veel te zijn, ik ben geen grote eter. Als het maar lekker is!” En wat ze proeft, bevalt haar: “Heerlijk, dit smaakt net als vroeger!”

en tot slot werk en activiteiten (scholing en vrijwilligerswerk).

F o t o M el i s s a Pel t e n b u rg - S c h a lke

Verandertaal Cliënten doorlopen een proces in verschillende fasen. Eerst gaan ze nadenken over hun gedragsverandering. Vervolgens kiezen ze om te veranderen en ten slotte voeren ze deze verandering uit. “In het begin reflecteer je op gedrag en stel je open vragen zodat je de situatie helder krijgt”, vervolgt Petiet. “Daarna kijk je of er verandertaal is en ga je die verder afdwingen. Je gaat dus in op de redenen die iemand zelf aanhaalt om te veranderen. Wie ben je en, hoe zou je willen zijn? Op deze manier kun je nog meer verandertaal uitlokken en de motivatie tot gedragsverandering versterken. Bijvoorbeeld, iemand wil proberen om een dag niet te drinken. Dan kun je vragen: hoe graag wil je dat het lukt op een schaal van 1 tot 10? Een 6? Hoe kunnen we daar een 7 van maken?

F o t o J er o e n Oerlem a n s

Verpleegkundig specialist Astrid Petiet, werkzaam als behandelaar in het klinisch f-act Westerpoort (locatie Bennebroek), volgt de trainersopleiding mgv. Vanaf eind 2011 gaat zij met zeven andere medewerkers als trainer en inhoudelijk expert aan de slag om mgv binnen ggz inGeest te implementeren. Petiet: “Het is een methode waar je in ons werk heel veel aan hebt. Voor gedragsverandering in het algemeen, maar ook specifiek bij drugsgebruik. De kracht van mgv is dat mensen het zelf doen.”

Denk en doe mee! Medewerkers kunnen voorstellen aandragen voor de leefstijlweek in februari 2012. Reacties en ideeën kunnen naar [email protected] of [email protected]. Kijk ook op intranet voor de themasite: ggzintranet/themas/Leefstijl. Stoop (lid van raad van bestuur) is eigenaar van het project, waardoor het ook in de organisatie is geborgd. “Dat betekent niet dat alles al vaststaat”, zegt Van Rijsewijk. “Er moet nog veel uitgedokterd worden, waarbij we iedereen kunnen gebruiken: verpleegkundigen, behandelaars, cliënten zelf en hun familieleden.”

Dat leefstijl een moeilijk onderwerp is, bleek al uit de definitie ervan. Iedereen heeft daar zo zijn eigen gedachten bij. Van Rijsewijk formuleerde samen met enkele inhoudelijke deskundigen vijf aandachtsgebieden: bewegen, middelen (medicijnen en genotsmiddelen), persoonlijke verzorging, gezonde voeding

Twee pilots Rondom deze thema’s starten er in 2012 twee pilots. Ook hier staat nog niet alles vast en wordt iedereen opgeroepen om creatief mee te denken. Van Rijsewijk: “We zitten te denken aan een aandachtsfunctionaris leefstijlcoaching. Iemand die van meet af aan het onderwerp leefstijl in de behandeling ter sprake brengt. We willen graag behandelaars betrekken, die liefst zelf het goede voorbeeld moeten geven. Ook de familie willen we bewust maken van het belang van een goede leefstijl. Met een geïntegreerde aanpak is veel winst te boeken in de kwaliteit van leven en de gezondheid van onze patiënten.” Om leefstijlcoaching goed op de kaart te zetten, wordt van maandag 13 tot en met vrijdag 17 februari 2012 een leefstijlweek georganiseerd. Dan komen er activiteiten, het liefst op één of meerdere dagen en op alle afdelingen. Van Rijsewijk: “Ook dit programma moet nog vorm krijgen, denk bijvoorbeeld aan een fietstocht, een wandeling, het samen bereiden van een gezonde lunch, de dag beginnen met yoga, samen sporten. We moeten daarbij wel creatief zijn, want veel geld is er helaas niet.” 2

9