nr. 1 december 2010
Wethouders Verheijen en Beurskens.
‘Succes trekt succes aan’ - Euromast - Bouwbedrijf Pelikaan - Volantis
Jón Kristinsson.
‘Dit is een project om nooit te vergeten’
‘Succes trekt succes aan’
4
‘Euromast halve eeuw na eerste Floriade nog hip
6
4
‘Bouwen met deze kwaliteit en in dit tempo is grote 8 uitdaging’ ‘Dit is een project om nooit te vergeten’ ‘Dit gebouw is de perfecte basis voor duurzame synergie’
Beste lezer,
12 14
‘Villa Flora doet naam alle eer aan tijdens Floriade’ 18
Voor u ligt de eerste editie van Villa Flora Magazine. Dit blad houdt u op de hoogte van het laatste nieuws van de bouw en de invulling van het groenste kantoorgebouw annex expositieruimte van Nederland.
8
Ondanks de vroege inval van de winter vordert de bouw van het transparante icoon van de Floriade 2012 in rap tempo. Dat moet ook wel, want de oplevering is gepland in september 2011. Er is dus werk aan de winkel.
Colofon
Dit magazine is een initiatief van het projectteam Villa Flora --------------------------
12
Tekst:
John Huijs, De Huijsschrijver Venlo --------------------------
Layout:
Ed Morel, 3Hoog Design B.V. --------------------------
Fotografie:
Johan Roerink Venray --------------------------
Druk:
Henk Grafimedia Center,Venlo --------------------------
Coördinatie:
Bareld Rebbers, gemeente Venlo
2
Wilt u meer weten over de mogelijkheden in en rond Villa Flora op Venlo GreenPark, kijkt u dan ook geregeld op de website www.villaflora.nl of neem telefonisch contact op met de projectorganisatie Villa Flora op (077) 359 95 07. Ik wens u veel lees- en kijkplezier en maak graag van de gelegenheid gebruik om u alvast een groen en inspirerend 2011 te wensen.
Sjaak Peters av-vormgeving Venlo --------------------------
Omslagfoto:
VOORWOORD
18 Website: www.villaflora.nl
drs. A. M. G. Beurskens mpg Ruimtelijke Ordening en Organisatie Volkshuisvesting, Projectwethouder Villa Flora
3
Wethouders Verheijen en Beurskens:
’ n a a s e c c u s t k e r t s e c c ‘Su
De gemeente Venlo toonde dit jaar lef door het voortouw te nemen bij de ontwikkeling van Villa Flora. Dat bestuurlijke lef wordt nu al ruimschoots beloond, stellen bouwwethouder Twan Beurskens en wethouder Mark Verheijen van economische zaken tevreden vast.
D
e namen van de gegadigden kunnen ze in dit
Totaalplaatje
stadium nog niet allemaal prijsgeven, maar de
Beurskens knikt instemmend. ‘Venlo heeft een prima basis
Venlose wethouders Twan Beurskens en Mark
voor een economische boost. De bereikbaarheid is al
Verheijen geven aan dat de belangstelling voor
uitstekend en kan nóg verder verbeteren nu de verbreding
een plek in het groenste kantoorgebouw van Nederland hun
van de A67 op de agenda staat. De wijken en de bestaande
toch al optimistische verwachtingen overstijgt.
tradeports liggen er fantastisch bij, het stedelijk centrum ondergaat een nu al geslaagde make over en met Venlo
‘Zoals het er nu naar uitziet, is de vraag naar vierkante
GreenPark krijgt de regio een duurzaam bedrijventerrein
meters zelfs groter dan het aanbod’, zegt Twan Beurskens
voor innovatieve ondernemingen. Het concept van Villa
glimmend van trots. ‘En succes trekt succes aan’, vult zijn
Flora met zijn waanzinnig mooie architectuur en hoge
collega Mark Verheijen aan onder verwijzing naar het recente
kwaliteitsnormen op het gebied van duurzaamheid past
besluit van Enexis om Venlo GreenPark te kiezen als locatie
perfect in het totaalplaatje van Venlo in de 21e eeuw.’
voor een regiokantoor.
Waardering
Sneeuwbaleffect Verheijen hoopt en verwacht dat het niet bij dit alles blijft.
Beurskens en Verheijen spreken grote waardering uit voor
‘We hebben steeds gezegd dat de organisatie van de
het feit dat de Regio Venlo – ondanks soms kritische geluiden
Floriade 2012 op Venlo GreenPark als vliegwiel moet dienen
hier en daar – de nek heeft uitgestoken door zich financieel
voor het aanjagen van de regionale economie. Dat betekent
garant te stellen voor de realisering van Villa Flora.
dat we uit zijn op doorontwikkeling. Het feit dat Enexis nu voor Venlo GreenPark kiest, duidt er op dat het beoogde
4
‘Alleen in regio’s die ook bij economische tegenwind dergelijk bestuurlijk lef laten zien, kan iets van de grond komen.’
Verheijen: ‘Alleen in regio’s die ook bij economische
sneeuwbaleffect zich manifesteert.’
tegenwind dergelijk bestuurlijk lef laten zien, kan iets van de grond komen. Ik ben er van overtuigd dat het succes van Villa Flora een aanzuigende werking heeft. Bedrijven en organisaties willen daar zitten, waar wat gebeurt en in Venlo gebeurt nu erg veel.’
5
De Euromast in Rotterdam zag dit jaar Abraham. De 186 meter hoge toren is de tastbare herinnering aan de allereerste Floriade, die van 1960. Wat betekent de Euromast 50 jaar later voor de Maasstad? En is daaruit een les te trekken voor de toekomstige betekenis van Villa Flora voor de Noord-Limburgse stad aan de Maas?
Euromast halve eeuw na eerste Floriade nog hip
V
oordat
de
Erasmusbrug
hét
symbool
Abseilen
van Rotterdam werd, was de Euromast
Marieke: ‘Dat aantal halen we nog steeds, maar dat
beeldbepalend
gaat niet vanzelf. We proberen steeds iets nieuws te
voor
de
Maasstad.
De
Euromast, met 186 meter de hoogste voor
bedenken om bezoekers te trekken. De afgelopen jaren
publiek toegankelijke toren van Nederland, herinnert
zijn de horecavoorzieningen een stuk verbeterd. Alleen al
aan de Floriade van 1960. De locatie bij de ingang van
de brasserie is goed voor 80.000 bezoekers per jaar. De
de Maastunnel was strategisch gekozen: wie over de
belangstelling om te abseilen van de toren, wat intussen al
toenmalige snelwegen naar Rotterdam reed, zag de in
voor het achttiende seizoen mogelijk is, neemt nog altijd toe.
eerste instantie 107 meter hoge toren recht voor zich
Ook de twee hotelsuites die een paar jaar geleden in de toren
boven de stad uit priemen.
zijn ingericht, zijn zeer in trek.’
Space Tower
Het belangrijkste verschil tussen de Euromast en Villa Flora is dat de Euromast is gebouwd als publieksattractie, terwijl Villa
In 1970 is de Euromast verhoogd met de Space Tower.
Flora in de eerste plaats een kantoor is. Is er ondanks dat
Aan het begin van de 21e eeuw waren er plannen om de
wezenlijke onderscheid toch iets wat Villa Flora kan leren van
Euromast uit te bouwen naar een tweede toren met een
de Euromast als het gaat om de betekenis voor de regio?
hoogte van maar liefst vierhonderd meter. Die plannen haalden het niet. Volgens Wikipedia wordt op dit moment
Verrassen
onderzocht of het technisch haalbaar is om de bestaande
Marieke: ‘Hoewel de Euromast even buiten het centrum
toren te verhogen tot circa 370 meter.
ligt, trok de toren in het begin veel buitenlandse bezoekers.
Dat plan kent marketing communicatie manager Marieke
De toenmalige exploitant deed weinig om de toren ook
Rump van de Euromast niet. ‘Gelukkig hangt de betekenis
aantrekkelijk te houden voor de eigen bevolking. De partij die
van de Euromast voor Rotterdam niet of in ieder geval niet
de Euromast sinds 2004 exploiteert, heeft besloten de toren
alleen af van de hoogte van de toren. De Euromast is de
weer terug te geven aan de Rotterdammers door hen steeds
trots van Rotterdam. De Erasmusbrug mag dan het officiële
weer te verrassen met een nieuwe belevenis op grote hoogte.
beeldmerk van de stad zijn, voor de skyline van Rotterdam
Ik geloof dat voortdurend vernieuwen en verrassen ook
is zowel de Erasmusbrug als de Euromast bepalend.
voorwaarden zijn voor een succesvolle exploitatie van Villa
Belangrijk is wel dat de Euromast een attractie blijft en
Flora op lange termijn. Als dat gebouw met de tijd meegaat
daar werken de negentig medewerkers van de Euromast
en aansluit bij de behoeften in de regio, kan het tot in lengte
voortdurend aan.’
van jaren beeldbepalend voor de regio blijven.’
De eerste zes jaar trok de Euromast bijna een miljoen
6
bezoekers per jaar. Aan het eind van de jaren zestig daalde het bezoekersaantal tot ongeveer een kwart miljoen per jaar.
7
Projectmanager Rob Verwater:
‘Bouwen met deze kwaliteit en in dit tempo is grote uitdaging’
Pellikaan Bouwbedrijf BV heeft precies één jaar de tijd om Villa Flora te realiseren. Hoewel de winter de bouwvakkers inmiddels de eerste paar tikken heeft uitgedeeld, is projectmanager Rob Verwater nog vol goede hoop dat de klus op tijd afkomt. De projectmanager van het Tilburgse bouwbedrijf noemt
Duurzaamheid
het een gigantische uitdaging om Villa Flora in een jaar te
Een
realiseren. ‘Wij hebben op 18 juni 2010 het contract voor de
duurzaamheidseisen die Regio Venlo aan de bouwer stelt.
bouw van Villa Flora getekend. Dat betekende dat er veel
Verwater: ‘Onze opdrachtgever Regio Venlo hecht daar grote
mensen op vakantie waren in de toch al korte tijd die we
waarde aan. Dan word je als bouwer constant uitgedaagd
hadden om de bouw voor te bereiden. Daar komt bij dat het
om bij het productieproces na te denken over duurzame
om een complexe bouw gaat is en dat er sinds de start al
oplossingen.’
heel wat veranderingen in de plannen zijn aangebracht.’
Elfstedentocht
extra
uitdaging
voor
Pellikaan
vormen
de
Vervoer over water Een goed voorbeeld daarvan was het besluit om een groot
Gezien de krappe bouwtijd is de druk van meet af aan groot,
aantal voorgeproduceerde betonnen elementen niet over de
erkent Verwater. ‘In hoeverre de tijdsdruk nog meer oploopt,
weg, maar over water te laten aanvoeren. Daardoor hoefden
hangt vooral af van het verdere verloop van de winter. Op
er geen 65 trailers over de weg van de fabriek in Hattersheim
sommige dagen werken er al met al wel honderdvijftig
am Main naar Venlo, maar kon één schip de hele vracht
mensen tegelijk aan Villa Flora. De kwaliteit die we moeten
ineens vervoeren.
leveren is zo hoog dat we niet onbeperkt extra bouwvakkers
Het transport over water is volgens Verwater niet alleen beter
kunnen laten aanrukken. Stel dat er deze winter een
voor het milieu dan de ruim 36.000 kilometers die de trucks
Elfstedentocht wordt gereden, dan zullen we het opgelopen
anders samen heen en weer af hadden moeten leggen. ‘De
vorstverlet daarna op een creatieve manier in moeten halen.
kosten van vervoer per schip bleken maar één derde te
Bijvoorbeeld door mensen langere dagen te laten maken of
bedragen van vervoer over de weg. Bovendien wisten we
door ook in de weekeinden te werken.’
nu precies wanneer het totale transport in Venlo aan zou
8
komen, wat bij dit krappe bouwschema erg belangrijk is.’
9
Nog meer 360 graden panorama foto’s kunt u bekijken op www.villaflora.nl
0
Zij geven u een prachtig zicht op de vorderingen van de bouw.
11
Architecten- en ingenieursbureau Kristinsson: Architectenbureau Jón Kristinsson heeft duurzaamheid al sinds de oprichting in 1966 hoog in het vaandel staan. Toch is Villa Flora ook voor dit gerenommeerd bureau een bijzonder project. Jón Kristinsson en mededirectielid Wim Welmer leggen uit waarom.
Jon Kristinsson: ‘Duurzaamheid heeft niet alleen met innovatie en high tech te maken, maar ook met gezond verstand en gevoel. Uit onderzoek is bijvoorbeeld gebleken dat groen geschilderde muren in een ziekenhuis heilzamer voor patiënten zijn dan witte muren. Dat Villa Flora tot de absolute top op het gebied van duurzaamheid gaat behoren, heeft te maken met de combinatie van technieken die er in toegepast worden. Die versterken elkaar dusdanig dat Villa Flora volledig energieneutraal en zelfvoorzienend is op het moment dat alle opties opgenomen zijn. Daarmee krijgt de regio Venlo een vooraanstaand expertisecentrum op het gebied van duurzaamheid. Villa Flora zal niet alleen de kantoorbouw, maar ook de bouw van woningen, scholen en zorginstellingen blijvend beïnvloeden. Op langere termijn hangt het succes van Villa Flora niet enkel af van de technieken die er in gebundeld worden, maar zeker ook van de bezieling van degene die er in de toekomst de leiding over krijgt. De groene motor moet je van brandstof blijven voorzien en dat is uiteindelijk mensenwerk.’
Wim Welmer: ‘Voor ons kantoor is Villa Flora in meerdere opzichten bijzonder. Neem alleen al het feit dat we bij dit project door uiteenlopende redenen met maar liefst vier verschillende opdrachtgevers te maken hebben gehad. De laatste in de rij is bouwbedrijf Pellikaan, die de bouw nu heel voortvarend en deskundig aanpakt. Opmerkelijk aan de bouw zelf is de prefab betonskeletbouw, waardoor Villa Flora feitelijk net een Meccano-constructie is. Letterlijk tot de laatste bout kun je die uit elkaar halen en elders weer opbouwen. Speciaal aan Villa Flora is voor ons bureau absoluut ook de exposure die alle betrokken partijen en zeker ook bouwbedrijven er mee krijgen in het jaar van de Floriade. De sector maakt een moeilijke tijd door en alle aandacht voor innovatie in de bouw is dan meegenomen. Villa Flora zal gelukkig nog vele jaren de standaard voor duurzaam bouwen zijn, omdat er steeds nieuwe innovaties aan kunnen worden toegevoegd. Zelfs tijdens de bouw gebeurt dat nog waar mogelijk. De constructie is gemaakt om mee te veranderen met de functies van het gebouw. Al met al is Villa Flora een project dat niet snel in vergetelheid zal raken.’
2
Jón Kristinsson.
‘ Dit is een project om nooit te vergeten’
13
Volantis-directeur Jan Houwen:
‘Dit gebouw is de perfecte basis voor duur zame synergie’
Directeur Jan Houwen van het Venlose Ingenieursbureau Volantis verwacht veel van de samenwerking op het gebied van duurzaamheid vanuit Villa Flora. ‘Dat móet tot synergie leiden.’
J
an Houwen is er veel aan gelegen dat Villa Flora
Zo zal waarschijnlijk binnenkort besloten worden om aan de
een succes wordt. Als toonaangevend specialist
zuidzijde een houten pergola met een dak van zonnecellen
in duurzaamheid heeft Volantis niet alleen het
toe te voegen en ook op het dak van het expositiegedeelte
technische ontwerp van dit groene kantoor van
geïntegreerde zonnecellen toe te passen.
de toekomst annex expositiegebouw gemaakt, het
Nieuw toegevoegd is ook het plan voor het realiseren van
ingenieursbureau vestigt zich straks ook in het pand.
een gecombineerde warmte/koude-opslag energiecentrale
Spectaculair Houwen: ‘Het feit dat we daarmee in feite werken aan ons eigen visitekaartje én aan het uithangbord van de regio is
voor Villa Flora, Innovacomplex en mogelijk Innovahotel als eerste stap naar een allesomvattend WKO-systeem in de bodem van Venlo GreenPark.
vanzelfsprekend een extra stimulans om er een spectaculair
Enthousiaste reacties
voorbeeld van duurzaamheid van te maken.’
Nu vanaf snelweg A73 te zien hoe snel de bouw van Villa Flora vordert, krijgt Houwen steeds meer spontane
Het basisontwerp voor Villa Flora is kleiner dan architect Jón
enthousiaste reacties op het project. ‘Naarmate de bouw
Kristinsson in eerste instantie tekende. Volgens Houwen doet
vordert, raken meer en meer mensen geïnteresseerd in
het basisontwerp niet onder voor het oorspronkelijke plan.
de uitstraling en kwaliteit van het project en met name in
‘Kristinssons plan is schitterend, maar ook erg ambitieus.
de aspecten op het gebied van “groene”
We hebben zijn ontwerp teruggebracht tot proporties die
gebruikers moeten proberen aan die interesse tegemoet
passen bij de huidige tijd. Dat betekent dat het plan nu een
te komen door er samen voor te zorgen dat zij duurzaam
krachtige basiskwaliteit heeft en dat we het al naar gelang
bouwen, duurzame techniek, duurzaam denken, duurzaam
de gebruikers, de behoeften en de mogelijkheden kunnen
food en een duurzame beleving naar een hoger niveau tillen.
uitbreiden met innovatieve snufjes op het gebied van
Die synergie is wezenlijk voor het welslagen van het project.
duurzaamheid.’
Dát is de specifieke reden voor gebruikers om zich in Villa
4
innovatie. De
Flora of elders op Venlo GreenPark te vestigen. Villa Flora is de perfecte basis voor die synergie.’
Foto: Henry Peters
15
Fotograaf Sjaak Peters volgt de bouw van Villa Flora op de voet.
6
Meer foto’s treft u aan op de homepage van www.villaflora.nl
17
Projectdirecteur Sven Stimac van de Floriade:
‘Villa Flora doet naam alle eer aan tijdens Floriade’
Zonder de Floriade was Villa Flora er mogelijk niet gekomen, in ieder geval waarschijnlijk niet nu. Het glazen kantoor- annex expositiegebouw biedt in 2012 onderdak aan de binnententoonstelling van de sierteelt tijdens de zesde editie van de Floriade.
‘Bij de woorden tentoonstelling en expositie denk je
‘Ons programma van eisen is volledig ingewilligd. Dat
aan iets statisch. Dat geldt niet voor deze editie van de
betekent dat het binnenklimaat optimaal is voor bloemen
wereldtuinbouwtentoonstelling en al helemaal niet voor de
en planten: een redelijk lage temperatuur, redelijk veel licht
binnententoonstelling in Villa Flora’, zegt projectdirecteur
en niet teveel luchtverplaatsing. Waar een plant goed gedijt,
Sven Stimac van de Floriade.
voelt de mens zich ook prettig. Ons streven is het om de
Prachtplek
bezoeker optimaal te laten genieten van de geëxposeerde bloemen en planten. Dat willen we bereiken door de
Stimac vindt dat aan Villa Flora goed te zien is dat Stichting
producten te plaatsen in verschillende interieurwerelden
Innovatie Glastuinbouw Nederland (SIGN) aan de wieg stond
die aansluiten bij de smaakverschillen van de bezoeker.
van Villa Flora. ‘Transformatie op basis van innovatie is
Bovendien laat een bloemschikker op een podium constant
wezenlijk voor SIGN, dat blijkt uit alles aan deze kantoorkas
zien hoe je sierteeltproducten kunt verwerken. Het publiek
of dit kaskantoor. Een prachtplek om de wereld de mooiste
kan vragen stellen aan de bloemschikkers, maar ook aan
snijbloemen en kamerplanten te laten zien. Villa Flora doet
kwekers. Waarom heeft die juist voor die bepaalde kleur tulp
haar naam alle eer aan tijdens de Floriade. Bij een innovatief,
gekozen?’
duurzaam gebouw past ook een eigentijdse, interactieve presentatie van de bloemisterijproducten. Daar staat de
Duizend-en-één ideeën
hoofdarrangeur garant voor.’
‘We willen dat de bezoeker Villa Flora met duizend-en-één ideeën verlaat en dat hij zich realiseert dat je thuis door
De firma Oogenlust van Marel en Monique van Dijk uit
een paar planten te vervangen of toe voegen razendsnel en
Veldhoven is de hoofdarrangeur voor de binnententoonstelling
betrekkelijk goedkoop een totaal andere sfeer kun creëren.
voor de bloemisterijsector op de Floriade 2012. Marcel van
Bovendien zorg je op die manier voor een gezond klimaat.
Dijk zegt dat hij dat een grote uitdaging vindt.
Niet voor niets kun je in Zweden en in Duitsland korting op je ziektekostenpremie krijgen als je een bepaalde hoeveelheid
8
planten op je kantoor hebt.’
19