Nieuwe ontslagregeling voor arbeiders en bedienden
mei 2011
Nieuwe ontslagregeling voor arbeiders en bedienden vanaf 01 januari 2012.
1. In het Belgisch Staatsblad van 28 april 2011 verscheen de “Wet houdende aanpassing van de wet van 01 februari 2011 houdende verlenging van de crisismaatregelen en uitvoering van het interprofessioneel akkoord en tot uitvoering van het compromis van de Regering met betrekking tot het ontwerp van interprofessioneel akkoord”. Deze wet, kortweg IPA-wet genoemd, heeft betrekking op de verlenging van een aantal crisismaatregelen, maar voert ook een nieuwe regeling in inzake de opzeggingstermijnen die moeten gerespecteerd worden bij het ontslag van arbeiders en bedienden. Deze nieuwe regeling kadert in de discussie die reeds enige tijd aan de gang is, omtrent de gelijkschakeling van het statuut van arbeiders en bedienden. Het is wel duidelijk dat deze wetgeving niet veel meer is dan een eerste stap, nu er nog steeds belangrijke verschillen blijven in de behandeling van arbeiders en bedienden.
2. De nieuwe regeling is enkel van toepassing op arbeidsovereenkomsten, waarvan de uitvoering start vanaf 01 januari 2012. Hierbij wordt wel degelijk de datum van het begin van effectieve uitvoering (de eerste werkdag) van de arbeidsovereenkomst bedoeld en dus niet de datum van ondertekening van de arbeidsovereenkomst. Voor arbeidsovereenkomsten waarvan de uitvoering startte voor 01 januari 2012, blijft de bestaande reglementering van toepassing of met andere woorden: deze regeling is niet van toepassing voor wie vandaag een arbeidsovereenkomst heeft en na 01 januari 2010 ontslag geeft of krijgt (bij of van dezelfde werkgever). We zullen dus onvermijdelijk nog geruime tijd de beide systemen gebruiken. Overigens vervangt deze wet niet vollledig de bestaande wetgeving : alles wat niet uitdrukkelijk wordt aangepast blijft behouden, hetgeen opnieuw aantoont dat het hier slechts om een eerste aanzet gaat.
3. De opzeggingstermijn voor arbeiders. 3.1 Vermits het de bedoeling is om de opzeggingstermijnen van arbeiders en bedienden te harmoniseren, voorziet de IPA-wet de verlenging van de bestaande opzeggingstermijnen met een coëfficient van 1,15.
Vandebroeck – De Rieck – Verstraeten Advocaten Vaartstraat 68-70 – 3000 Leuven T. 016 30 14 40 F. 016 30 14 44
[email protected] www.advocaten-leuven.be
Nieuwe ontslagregeling voor arbeiders en bedienden
mei 2011
Deze opzeggingstermijn wordt nog steeds bepaald in functie van de anciënniteit van de arbeider en dit op het ogenblik dat de opzegginsperiode ingaat. De anciënniteit wordt berekend over de periodes gedurende de welke de arbeider onafgebroken in dienst geweest is bij dezelfde werkgever. Nieuw is ook dat indien de opzegging door de werkgever wordt gegeven, de voorafgaande periode van tewerkstelling als uitzendkracht kan worden meegerekend en dit met een maximum van één jaar. 3.2 Ingevolge de coëfficient, kan de opzeggingstermijn bij opzegging door de werkgever, variëren van 28 dagen tot 129 dagen en wel volgens volgend schema.
Anciënniteit < 6 maand 6 maanden > 5 jaar 5 jaar < 10 jaar 10 jaar < 15 jaar 15 j < 20 jaar 20 jaar >
Opzegging door de werkgever
Opzegging door de arbeider
28 dagen 40 dagen 48 dagen 64 dagen 97 dagen 129 dagen
14 dagen
28 dagen
4. De opzeggingstermijn voor bedienden. 4.1 Ook de opzeggingstermijn voor bedienden blijft gekoppeld aan de anciënniteit van de bediende bij dezelfde werkgever, maar ook hier wordt een convergentiecoëfficient ingevoerd, waardoor de opzeggingstermijn zal worden berekend in dagen. Bijzonder is hierbij ook nog dat de IPA-wet een tweevoudige coëfficient voorziet, met name van 0,97 % vanaf 01 januari 2012 en van 0,94% vanaf 01 januari 2014. De bediende kan aldus , algemeen gesproken , aanspraak maken op 30 dagen per begonnen jaar bij dezelfde werkgever vanaf 01 januari 2012 en 29 dagen per begonnen jaar bij dezelfde werkgever vanaf 01 januari 2014 . 4.2 De nieuwe regeling handhaaft wel het bestaande onderscheid tussen “lagere”, “hogere” en “hoogste” bedienden en dit overeenkomstig de loonschaal van de bediende.
Vandebroeck – De Rieck – Verstraeten Advocaten Vaartstraat 68-70 – 3000 Leuven T. 016 30 14 40 F. 016 30 14 44
[email protected] www.advocaten-leuven.be
Nieuwe ontslagregeling voor arbeiders en bedienden
mei 2011
4.3 Schematisch worden de termijnen dan als volgt 1: - De lagere bedienden, d.w.z. bedienden met een bruto jaarloon van minder dan € 30.535,00. In deze categorie verandert er niets en voor hen blijft het wettelijk voorziene minimum van drie maanden per begonnen schijf van vijf jaar gelden.
Bij ontslag door de bediende, blijft dat hij de helft van de termijn van de werkgever moet respecteren, met een maximum van 3 maanden.
-De hogere bedienden, d.w.z. bedienden met een bruto jaarloon van meer dan € 30.535,00. In deze categorie geldt bij ontslag door de werkgever, het principe van een opzeggingstermijn van 30 (of 29) dagen per begonnen jaar anciënniteit, met dien verstande dat deze termijn niet minder mag zijn dan de minimumtermijn van de lagere bedienden (dus : drie maanden per begonnen schijf van vijf jaar).
vanaf 01/01/2012
vanaf 01/01/2014
< 3 jaar
91 dagen
< 3 jaar
91 dagen
3 jaar < 4 jaar
120 dagen
3 jaar < 4 jaar
116 dagen
4 jaar < 5 jaar
150 dagen
4 jaar < 5 jaar
145 dagen
5 jaar < 6 jaar
182 dagen 30 dagen per begonnen jaar
5 jaar < 6 jaar
182 dagen 29 dagen per begonnen jaar
6 jaar >
6 jaar >
Bij ontslag door de bediende werd eveneens vertrokken van het principe dat de werknemer een opzeggingstermijn moet geven die overeenstemt met de helft van de termijn die de werkgever moet naleven, waarbij ook een maximumgrens werd bepaald, nl.
1
De bruto jaarlonen worden jaarlijks aangepast. Vandebroeck – De Rieck – Verstraeten Advocaten Vaartstraat 68-70 – 3000 Leuven T. 016 30 14 40 F. 016 30 14 44
[email protected] www.advocaten-leuven.be
Nieuwe ontslagregeling voor arbeiders en bedienden
mei 2011
anciënniteit
Opzeggingstermijn
< 5 jaar
45 dagen
5 jaar < 10 jaar
90 dagen
10 jaar >
135 dagen
> 15 jaar én brutojaarloon van max € 61.071,00
180 dagen
-De hoogste bedienden, d.w.z. bedienden met een bruto jaarloon van meer dan € 61.071,00. Voor deze categorie blijft de bestaande regeling in voege, met name dat de opzeggingstermijn kan worden vastgelegd “uiterlijk op het ogenblik van de indiensttreding”, hetgeen in de praktijk meestal betekent in de arbeidsovereenkomst zelf. Is dit niet vastgelegd, dan geldt voor deze categorie hetzelfde systeem als de regeling voor de hogere bedienden.
5. De berekening. In vele gevallen wordt de overeenkomst eigenlijk verbroken, zodat de opzeggingstermijn wordt vervangen door een opzeggingsvergoeding die overeenstemt met de opzeggingstermijn. Hierbij stelt zich het probleem dat de opzeggingstermijn berekend wordt in dagen, terwijl de bediende een maandloon ontvangt. De wet voorziet dan ook een formule om dit om te rekenen en wel door “het lopende maandloon van de bediende te vemenigvuldigen met 3 en te delen door 91”. De bedoeling is om het maandloon te herrekenen op kwartaalbasis en dan te delen door het aantal dagen in een kwartaal.
Vandebroeck – De Rieck – Verstraeten Advocaten Vaartstraat 68-70 – 3000 Leuven T. 016 30 14 40 F. 016 30 14 44
[email protected] www.advocaten-leuven.be
Nieuwe ontslagregeling voor arbeiders en bedienden
mei 2011
6. Besluit De nieuwe regeling is een eerste stap in de uniformisering van het statuut van arbeider en bediende en gaat in die zin ook weg van de formule Claeys. Vooral doordat de “oude” regeling voor vele bedienden van toepassing zal blijven, zal ook de formule Claeys nog lange tijd gebruikt worden. Tenzij de arbeidsrechtbanken zich bij discussies omtrent de duur van de opzeggingstermijn of veeleer de hoogte van opzeggingsvergoeding, zich niet meer zouden inspireren op de formule Claeys, maar wel op de termijnen voorzien in de IPAwet.
Jan De Rieck Mei 2011
Vandebroeck – De Rieck – Verstraeten Advocaten Vaartstraat 68-70 – 3000 Leuven T. 016 30 14 40 F. 016 30 14 44
[email protected] www.advocaten-leuven.be
