Nieuwe Medicatie hoe lang nog te betalen ?
Wat mag een QALY volgens u kosten Stemronde Geopend
1. 20.000 euro 29%
2. 50.000 euro 14%
3. 80.000 euro 43%
4. geen mening 14% 10
Mag hepatitis C behandeling in Nederland meestal veroorzaakt door risicovol seksueel gedrag, ongelimiteerd vergoed worden? Stemronde Geopend
1. ja 53%
2. nee 34%
3. geen mening 13%
Alweer geld……….
Medicijnkosten • Marcel Levi (Medisch Contact/FD/NRC): prijsstelling niet transparant en los van de realiteit. “Goede medicijnen hebben geen marketing nodig” • Huub Schellekens (UMCU): Myozyme® € 400.000-700.000p.p./jaar: NB. in eigen lab: € 4000 • Oncolytica: begin jaren 90 € 300-500/maand, thans € 10.000/maand • ‘Duur’ = ≥ € 10.000 per persoon per jaar
Kosten nieuwe medicatie • Oncologische middelen: o.a. • Vemurafenib (melanoom)
€ 5000/mnd
• Crizotinib (NSLC)
€ 4500/mnd
• Sunitinib (niercelca)
€ 3800/mnd
• Obinutuzumab (CLL)
1,8 miljard Euro wereldwijd
• Ibrutinib (CLL,mantelcellymfoom)
5,3 miljard Euro wereldwijd
• Cholesterolverlagers (PCSK9 inhibitors): evolocumab/alirocumab (~ € 10.000/jaar)
Kosten HCV-behandeling: DAA’s Sofosbuvir Sofosbuvir/ledipasvir
€ 48.000* $ 94.5000
Simeprevir Daclatasvir
€ 25.000 € 27.500
* omzet 1e jaar 10 miljard USD. Kostprijs ?? Overname ontwikkelaar 11,4 miljard USD
Maximaal 4,5% doelpopulatie krijgt nu medicatie Frankrijk: India:
’dwanglicentie’ ’voluntary’ license -> 91 armste landen
Toelating nieuwe geneesmiddelen (CVZ/Zorginstituut Nederland) • • • •
Noodzaak Effectiviteit Uitvoerbaarheid/toepasbaarheid Kosteneffectiviteit*
* NB. Vaak te laat om te gebruiken bij richtlijnontwikkeling. Onvoldoende prikkels om gegevens te verzamelen. CVZ-rapport Kosteneffectiviteit in de Zorg, september 2013
Doelmatigheid ≠ Kosteneffectiviteit • Doelmatigheid: - gelijke effecten + minder kosten - betere effecten + minder kosten - betere effecten + gelijke kosten - betere effecten + meer kosten kosteneffectiviteit ? Kosten: Effect:
zeer breed levensduur/kwaliteit van leven (QALY)
‘Value for mony’: Health Technology Assessment • • •
•
CBA = Cost-benefit analyse: vergelijking technologie A versus B. Uitkomstmaat: geld CEA = Cost-effectiveness analyse: binnen technologie per uitkomst Uitkomstmaat: geld/uitkomst CUA = Cost-utility analyse: toename kosten versus toegenomen ‘nut’utility) door nieuwe technologie. Utility winst = quality of life verbetering. Uitkomstmaat = Qaly CMA= cost minimalisation analyse: effectiviteit op zijn minst gelijk, alleen focus op kosten
Implementatie HTA bij geneesmiddelen na vereiste kwaliteit, veiligheid en effectiviteit (fase 3)
QALY 1 gewonnen jaar in goede gezondheid met correctie voor kwaliteit (0-1) • Economische beschouwing van zin/effectiviteit interventie in gezondheidszorg • NL: alleen pakketbeheer • NL: “ongunstige” QALY>80 K => advies aan Minister bij effectiviteit bv omalizumab (Xolair®) • Enquête 2014: 62% NL specialisten geen mening • “Sociale” QALY (van Gils NTvG 2013) : minstens € 50.000
Internationale QALY
QALY Kritiek/Kanttekeningen • Vertraging toelating nieuwe geneesmiddelen • Afremmen innovatie in de zorg • Teveel focus op economische afwegingen: geen rekening met verschillende visies op ziekte, validiteit, omgang met risico’s • “Bezuinigingsinstrument” • Ontbreken geschikte controlegroepen • Snelle ontwikkelingen Alternatief: kosten-baten analyse
Ontwikkelingen/voorstellen Toenemend gebruik IKER (incrementele kosten-effectiviteitsratio)= ∆ Kosten A vs B ∆ Effect A vs B (QALY) IKER > drempelwaarde: onderhandeling VWS – farmaceut, tenzij bij hoge ziektelast zeer zeldzame aandoening geen alternatief
IKER < drempelwaarde: niet onderhandelen, tenzij bij hoge budget impact lage ziektelast risico op indicatieverruiming Uyl-de Groot/Huijgens MC 2015
Dilemma’s HCV-behandeling: • Nog geen Qaly’s • PEG-IFN + ribavirine € 6000-10.000, maar effectiviteit….. • HIV-HCV coïnfectie ~ risicogedrag !! Algemene conclusies/opmerkingen: • Sturing overheid in prijsonderhandelingen i.o.m. beroepsgroep • Inzicht in prijsontwikkeling/stimuleren kosteneffectiviteitsanalyses • Incorporeren in dagelijkse praktijk/richtlijnen
Vragen ?