Nieuwbouw van een kademuur in Rotterdam

Innovatieve aanpak ten behoeve van muurflora

Door: Marijn Meijer Joeri Faas Werner Hendriks

Nieuwbouw van een kademuur in Rotterdam

Gemeente Rotterdam SO-MRO BVB Substrates Adviesbureau Groenemorgen!

12-10-2015

Inhoud  Voorgeschiedenis  Randvoorwaarden  Keuzes  Technische uitvoering

 Capillair materiaal  Ontwikkeling  Verwerking

 Overplanten planten  Resultaten tot nu toe  Lessons learned

 Verwachtingen toekomst

 Betrokken partijen  Vragen. 2 12-10-2015

Kademuurinnovatie tbv muurflora in Rotterdam

Voorgeschiedenis  Verkennend onderzoek in kader van Flora- en Faunawet vanwege voorgenomen renovatie Linker en Rechter Rottekade (M. Langstraat, juni 2011). Conclusie: Nader onderzoek nodig ivm voorkomen beschermde Muurflora.  Nader onderzoek (Andeweg, september 2011). Conclusie: 3 Tongvarens en 1 Zwartsteel op de Linker Rottekade.  Vanaf november 2011 brainstormsessies over hoe compensatie uit

te voeren vanwege cultuurhistorische randvoorwaarden.

3


Ligging Rottekade

4


Ligging Rottekade 2 Juni 2011

5

12-102015


Uitgangssituatie  Fundering kademuren verrot.  Metselwerk zeer slecht.  Vochtdoorslag vanaf kade door kadeconstructie.  Inwonende muurflora. Tabel 2: Tongvaren en Zwartsteel; 4 planten op 2 groeiplaatsen. Daarnaast andere soorten.

6


Randvoorwaarden  De groeiplaatsen tabel 2 soorten handhaven of terugbrengen.  Deels in beschermd stadsgezicht.  Beeldbepalende bomen op kade  mogen niet gerooid  oude kademuur kan niet worden gesloopt  wolkenmethode niet toepasbaar.

7


Gemaakte keuzes

 Nieuwe kademuur vóór oude bouwen.  Damwandconstructie met betonslab en siermetselwerk.  Nieuwe kademuur aan Linker Rottekade geschikt maken

voor vestiging muurflora (op termijn)  vochtvoorziening cruciaal.  Beschermde soorten trachten over te planten.

 Ontheffingstraject  FF/75C/2012/0088

8


Denkrichtingen vochtvoorziening  Uit de kade of uit de Rotte?  Gaten in damwand  Sisaltouw  Blijft niet lang genoeg goed

 Matten voor hydrocultuur  Te geringe stijghoogte

9


Gekozen oplossing voor de vochtvoorziening  Spouw volstorten met een hoogcapillair materiaal (dus: vochtvoorziening uit de Rotte).  Geschikt capillair materiaal vinden was moeilijk vanwege de vereiste stijghoogte.  Januari 2012: 1e contact met BVB  Aanbod een

geschikt materiaal te ontwikkelen.

10


Nieuwe constructie

11


BVB Substrates & Groenemorgen!

 Werner Hendriks - Adviesbureau Groenemorgen!  Joeri Faas - BVB Substrates

12



 Eerste contact met de Gemeente Rotterdam ten aanzien van het project Linker Rottekade

 Gesprekken met Gemeente Rotterdam over de behoefte, wensen en eisen die er waren ten aanzien van de nieuwe kademuur zowel cultuurtechnisch als waterbouwkundig.

13



 Belangrijke parameters voor deze kademuur:

 Capillaire werking substraat

 Stabiliteit substraat  Het beïnvloeden van de pH in de muur en het substraat  Hechting van het substraat aan de muur

 Verwerkbaarheid van het substraat

14



 Ontwikkeling van het BVB ACCAP 7120 groeisubstraat.

Kennis van de grondstoffen;

 pH waarde  Her bevochtiging / waterverdeling  Capillaire werking

 EC (voedingsgehalte)  Stabiliteit grondstof  Wateropname karakteristiek - WOK

15



 Belangrijk aspect: Capillaire werking van het substraat.

 Hierin zijn BVB Substrates en Groenmorgen! gaan testen hoe

hoog het vocht kon komen in het BVB ACCAP 7120 substraat.

16



 Stabiliteit BVB ACCAP 7120.

Het binden van het substraat en samenstelling;

 BVB ACCAP 7120 substraat  ACCAP Binder ZR 21  Water

17


BVB Substrates & Groenemorgen!  Verwerken van het BVB ACCAP 7120 substraat. Plaatsen van prefab platen

18



 Verwerken van het BVB ACCAP 7120 substraat Verwerken van het losse / vloeibare substraat

19



 Hoe ziet het er dan uit … (maart 2014)

20



 Huidig beeld oktober 2015 Linkerzijde Rottekade

21



 Huidig beeld oktober 2015 Rechterzijde Rottekade

22



 Tot zover bedankt voor uw aandacht

 vervolg door Marijn Meijer – Gemeente Rotterdam

23


Overplanten varens  Opslag in een speciekuip (oktober 2013)  Terugplanten (28 januari 2014)

24


Ervaringen tot nu toe 1

 Juni 2014  Augustus 2015

25



 Augustus 2014; Er zijn nog wel enkele varens maar geen Tongvarens.  Maart 2015 de gehele kademuur is groen uitgeslagen en

er zijn nog 2 varens aanwezig.  Augustus 2015; er groeit van alles op de nieuwe kademuur maar geen muurvarens.  Uitbloei kalk en zouten sterker dan verwacht.  Oorzaak voor het mislukken van het overplanten?  Teveel stress?  Te zonnig (bomen zijn opgesnoeid)?  Te basische omgeving (veel levermossen)?  Meerkoeten?  Sprong in kadeniveau? 26



 30 september 2015

27


Lessons Learned

 Creëer commitment  Techneuten enthousiast over technische puzzel.  Uitvoerders krijgen een band met plantjes als ze er voor zorgen.

 Meerkosten vrij gering (ca. 2%).  Sterke uitbloei kalk en zouten geeft morsig beeld.  Neem het gehele project mee in de ontheffing ter

voorkoming van verrassingen.  Terugplanten buiten het bereik van Meerkoeten.  Neem een muurflora-doel op in het Beheer Systeem.  Vegetatie vestigt zich zeer snel.  Voor een mooie muurflora is geduld nodig. 28


Verwachtingen toekomst

 Ontstaan van een aanhangende muurflora.  Voldoende brongebieden muurvarens nabij.  (veranderende wetgeving).

29


Samenwerkende partijen (PPS)

 Gemeente Rotterdam:  Stadsbeheer (opdrachtgever)  Ingenieursbureau afd. W&CI (technische uitwerking en directievoering)  Ingenieursbureau afd. MRO (milieuonderzoeken en ecologische begeleiding)

 BVB Substrates + Adviesbureau Groenemorgen!:  R&D (product developement)  Technische uitwerking delen uitvoering.

 Aannemers:  Van Noordenne (uitvoering gehele project)  Van Dijk Maasland BV (verwerking capillair materiaal)

 En vele anderen. 30


Vragen?

 Nu  of later:  Marijn Meijer (IGR-MRO): [email protected]

 Werner Hendriks (Groenemorgen!): [email protected]  Joeri Faas (BVB Substrates): [email protected]

31


Nieuwbouw van een kademuur in Rotterdam

Recommend Documents