Oefenexamen Burgerlijk proces- en bewijsrecht
NIBE-SVV, januari 2013
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
1.
Het Nederlandse recht kent een aantal vormen van procesrecht. Eén van die vormen is het burgerlijk procesrecht. Noem nog twee (en niet meer dan twee) andere vormen van procesrecht.
2.
Wat houdt het begrip juridisch geschil in?
3.
Virginia van de Wal is van plan tijdens een procedure een vertrouwelijk schriftelijk stuk alleen aan de rechter voor te leggen en NIET aan tegenpartij Willem van Meeren. Ze heeft namelijk gegronde vermoedens dat Willem een aantal vertrouwelijke zaken in de openbaarheid zal brengen. In het verleden heeft hij al eens iets dergelijks gedaan. Virginia bespreekt deze strategie met haar advocaat. Haar advocaat legt uit dat Virginia’s plan NIET uitvoerbaar is en geeft aan dat ze met betrekking tot het schriftelijke stuk in deze procedure twee mogelijkheden heeft. a. Waarom is Virginia’s plan NIET mogelijk? b. Welke twee mogelijkheden, met betrekking tot het schriftelijk stuk in deze procedure, legt de advocaat haar voor?
4.
Yvonne wil een procedure aanspannen tegen Zacharias & Aartsen vof. Yvonne dagvaardt de vof en NIET de firmanten zelf. Zacharias & Aartsen vof wordt door de rechtbank veroordeeld tot het betalen van een bedrag van EUR 40.000,- aan Yvonne. Wat betekent het voor de executie dat Yvonne de vof heeft gedagvaard en NIET de firmanten zelf?
5.
Welke rechterlijke instantie oordeelt in hoger beroep over een vonnis van de kantonrechter?
6.
In het appartement van Willem aan de Oudegracht in Utrecht is veel achterstallig onderhoud. Aan eigendommen van Willem is hierdoor reeds schade ontstaan ten bedrage van EUR 24.075,-. De verhuurder van het appartement, gevestigd in Amsterdam, weigert de gebreken te repareren. Willem weigert daarom nog enige huur te betalen. Willems huurachterstand is inmiddels opgelopen tot een bedrag van EUR 25.075,-. De verhuurder dagvaardt Willem voor dit bedrag. Welke rechter(s) is (zijn) relatief en absoluut bevoegd van de zaak kennis te nemen? Motiveer uw antwoord.
7.
Welke handelingen moet een gedaagde bij de rechtbank sector civiel (laten) verrichten op de eerste roldatum?
© NIBE-SVV, januari 2013
2
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
8.
Peter dagvaardt Nicolien en Otto. Nicolien verschijnt NIET, maar Otto verschijnt WEL op de zitting. Otto en Peter procederen verder. De rechter doet uitspraak. Hij veroordeelt Nicolien tot het betalen van EUR 10.000,- aan Peter. Otto moet EUR 8.000,- betalen aan Peter. Nicolien neemt kennis van het vonnis. a. Is verzet voor Nicolien mogelijk? Motiveer uw antwoord. b. Is hoger beroep voor Nicolien mogelijk? Motiveer uw antwoord.
9.
Michiel en Rogier hebben een geschil over de aansprakelijkheid betreffende een aanrijding en over de hoogte van de schade. Michiel dagvaardt Rogier. Een gedaagde in een civiele procedure kan in het algemeen drie proceshoudingen aannemen. Rogier wil zich verweren tegen de vermeende aansprakelijkheid, maar een beslissing omtrent de hoogte van de schade wil hij, als hij toch aansprakelijk wordt bevonden, aan het oordeel van de rechter overlaten. a. Welke proceshouding kiest Rogier met betrekking tot de aansprakelijkheid? b. Welke proceshouding kiest Rogier met betrekking tot de hoogte van de schade? c. In welk processtuk doet Rogier dat?
10.
Fred Verheul maakt tijdens werkzaamheden gebruik van de hoogwerker van zijn werkgever AES. Er gaat iets mis met de bak. De bak begint te schommelen, Fred verliest zijn evenwicht en valt. Ten gevolge van deze val heeft hij rugletsel. Fred spant een procedure aan tegen AES en vordert een voorschot op de schadevergoeding. Hoewel vaststaat, dat hij schade lijdt, kan hij de omvang van zijn uiteindelijke schade nog niet bepalen. Fred vordert de geleden en nog te lijden schade op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet. De rechter stelt vast dat AES volledig aansprakelijk is. Hoe heet de procedure waarin de omvang van de schade wordt vastgesteld en hoe wordt die procedure opgestart?
11.
Willem is medewerker van Piet van der Knaap Doe-het-zelf. Zijn werkzaamheden bestaan uit het adviseren van klanten, die bouwmaterialen kopen en het op maat zagen van planken, latten en andere zaken die klanten kopen. Op een dag raakt Willem ernstig gewond bij het bedienen van de zaagmachine. Willem is met de verzekeraar van zijn werkgever in correspondentie en eist een schadevergoeding, die hij baseert op artikel 7:658 BW. De verzekeraar wil NIET betalen, omdat Willem bewust de veiligheidsvoorschriften aan zijn laars heeft gelapt. Willem vreest dat het allemaal erg lang zal duren en daarom vordert hij in een kort geding een voorschot van EUR 10.000,- op zijn schade. Noem de drie voorwaarden voor toewijzing van de vordering van Willem.
© NIBE-SVV, januari 2013
3
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
12.
Willem, wonende te Amsterdam, is gedagvaard te verschijnen op 19 december. Hij verschijnt NIET. Bij verstekvonnis van 2 februari wordt Willem veroordeeld om aan Inge een bedrag van EUR 10.000,- te betalen. Inge neemt op 3 februari telefonisch contact op met Willem om hem de inhoud van het vonnis te vertellen. Daarop schrijft Willem aan Inge op 5 februari dat hij het NIET eens is met het vonnis en in verzet zal gaan. Op 11 februari betekent de gerechtsdeurwaarder het vonnis aan Willem in persoon. Willem wordt een termijn van 14 dagen gegund om aan het vonnis te voldoen. Wat is de termijn voor het in verzet gaan en wanneer vangt deze termijn in dit geval aan? Motiveer uw antwoord.
13.
Bastiaan wordt arrest van 4 april van het hof Leeuwarden veroordeeld tot betaling van een bedrag van EUR 3.000,- aan Jeroen. Hij heeft zijn advocaat, die eveneens gevestigd is in Leeuwarden, opdracht gegeven cassatieberoep in te stellen. Voor welke datum moet het cassatieberoep worden ingesteld en door wie moeten Bastiaan en Jeroen zich laten vertegenwoordigen? Motiveer uw antwoord.
14.
Wat wordt bedoeld met het juridische begrip de gerechtelijke erkentenis?
15.
Er vindt een gerechtelijke procedure plaats tussen Sonja van Dalen en de gemeente Oostzaan. Sonja is over een stoeptegel gevallen en heeft daaraan letsel overgehouden. Sonja stelt ook nog dat op deze plek veel meer tegels gevaarlijk uitsteken. De gemeente verweert zich met het feit dat de weg pas is aangelegd en dat dit dus NIET mogelijk is. Noem drie mogelijkheden, naast kennis te nemen van de conclusies van partijen, die de rechter kan doen om zich een oordeel te vormen?
16.
Arend heeft een woonhuis in eigendom dat is verzekerd tegen brandschade bij verzekeraar Jansen. Op 23 januari is door brand voor EUR 260.000,- schade aan de woning van Arend ontstaan. Arend was thuis toen de brand woedde en verklaart dat hij NIETS heeft gemerkt van een eventuele brandstichting. Uit het deskundigenonderzoek dat verzekeraar Jansen heeft laten verrichten, komt het vermoeden van de deskundige naar voren dat sprake is geweest van brandstichting. De verzekeraar verdenkt Arend ervan opzettelijk de schade te hebben veroorzaakt. Opzet is uitgesloten op de brandverzekering en daarom weigert Jansen tot uitkering over te gaan. Arend dagvaardt verzekeraar Jansen voor de bevoegde rechter en vordert van verzekeraar Jansen uitkering onder de verzekering. Wat moeten Arend en verzekeraar Jansen stellen en bewijzen in de procedure? Motiveer uw antwoord.
© NIBE-SVV, januari 2013
4
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
17.
Een fietser lijdt schade als gevolg van een aanrijding met een automobilist. De fietser vordert in een procedure deze schade van de automobilist en baseert zich daarbij op artikel 185 WVW. Welke stelplicht en eventuele bewijslast dragen de fietser, respectievelijk de automobilist in deze procedure?
18.
Kim en Pieter rijden ieder in hun eigen auto in tegengestelde richting op een smalle weg tussen Klein Dongen en Dongenvaart. Er ontstaat een botsing. Zowel Pieter als Kim beweren dat de ander onvoldoende rechts heeft gehouden. Ze parkeren hun auto na de botsing in de berm en bellen de politie. De politie arriveert en maakt proces-verbaal op met daarin een verklaring van passant André. André verklaart dat hij de botsing NIET zelf heeft zien gebeuren. Toen hij ter plaatse kwam maakten Kim en Pieter ruzie en hadden zij de auto’s al verplaatst. Hij vertelt de agenten wat hij Kim en Pieter heeft horen zeggen. Welke bewijskracht zal de rechter toekennen aan de verklaring van André? Motiveer uw antwoord.
19.
Bouwonderneming Kruithof bv heeft opdracht gekregen om een groot aantal woningen te bouwen. Kruithof bv heeft daarom bij bakstenenfabrikant Smabers bv bakstenen besteld. Afgesproken is te leveren en te betalen in vier termijnen. Beide bedrijven zijn Nederlandse ondernemingen. In de overeenkomst is opgenomen dat geschillen uit de overeenkomst worden voorgelegd aan het NAI (Nederlands Arbitrage Instituut) te Rotterdam. Nadat Smabers bv de eerste partij stenen heeft geleverd, blijft betaling door Kruithof bv uit. Smabers bv legt het geschil voor aan het arbitrage-instituut. De arbiters veroordelen Kruithof bv tot betaling van de eerste termijn. Kruithof bv blijft echter ook dan met betaling in gebreke. Wat moet Smabers bv doen, alvorens zij het vonnis ten uitvoer kan leggen? Geef in uw motivering de juridische benaming van dit vonnis.
20.
Kathy Bos heeft een parkeerschade aan haar auto gehad. Zij dient hiervoor een schadevordering in bij haar verzekeraar. De verzekeraar beweert dat het motorrijtuig al eerder beschadigd was en wijst de schade af. Kathy is het hiermee NIET eens. Tien weken nadat de verzekeraar zijn standpunt bekend gemaakt heeft, besluit Kathy een klacht over de schadebehandeling in te dienen. a. Waar kan Kathy het beste haar klacht indienen? b. Wat kan Kathy doen als zij ontevreden is over de klachtafhandeling? Motiveer uw antwoord en bespreek de verschillende mogelijkheden.
© NIBE-SVV, januari 2013
5
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
21.
Een Officier van Justitie ontvangt van de politie een proces-verbaal waarin strafbare feiten worden vermeld. Noem de drie besluiten, die de Officier van Justitie kan nemen ten aanzien van het verdere verloop van een zaak.
22.
Taco meent dat hij een vordering heeft op zijn oud-roeiploeggenoot Bas, omdat hij Bas ooit een bedrag van EUR 10.000,- zou hebben geleend. Taco gaat over tot dagvaarden. Aangezien Bas NIET verschijnt op de rechtzitting wordt Bas bij verstekvonnis veroordeeld tot het betalen van het bedrag van EUR 10.000,- en EUR 350,- aan proceskosten, uitvoerbaar bij voorraad. Bas start vervolgens een verzetprocedure, omdat hij het met het verstekvonnis NIET eens is. De rechtbank in de verzetprocedure wijst de vordering van Taco van EUR 10.000,- alsnog af en veroordeelt Taco in de proceskosten van de verzetprocedure ad. EUR 980,-. Heeft Taco een executoriale titel? Zo ja, hoe moet hij deze executeren? Zo nee, waarom niet? Motiveer uw antwoord.
23.
De deurwaarder is belast met de tenuitvoerlegging van executoriale titels. Wat is in dit verband de betekenis van de uitdrukking ‘In Naam der Koningin’?
24.
Joris heeft een procedure gevoerd tegen Harold. De rechter heeft Harold veroordeeld tot het betalen van EUR 15.000,-- aan Joris. Joris heeft een deurwaarder beslag laten leggen op de auto van Harold. Garage Dijkveld heeft een vordering van EUR 6.400,- op Harold en hoort van het beslag dat Joris heeft laten leggen op de auto. Op welke wijze kan Garage Dijkveld eveneens beslag laten leggen op de auto van Harold en hoe wordt de zaak afgewikkeld?
25.
Amir heeft een wasmachine gekocht bij Witgoed bv. Al vanaf het begin weigert de machine geregeld dienst. Op Amirs verzoeken om reparatie reageert Witgoed NIET. Daarop schrijft hij aan Witgoed dat hij de koopovereenkomst wegens ‘wanprestatie’ ontbindt, maar ook daarop komt GEEN enkele reactie. Amir leest in de plaatselijke krant dat het financieel slecht gaat met Witgoed en dat de directeur-grootaandeelhouder, de heer De Wit, zich met louche praktijken bezighoudt. Amir overweegt Witgoed in rechte te betrekken. Wat moet Amir doen ter veiligstelling van haar verhaalsrecht? Beschrijf de gang van zaken.
© NIBE-SVV, januari 2013
6
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
CORRECTIEMODEL
1.
Let op: twee gevraagd! 2 punten (2 x 1 punt) - Het administratieve procesrecht.(ook goed is: bestuursprocesrecht); - het strafprocesrecht; - het belastingrecht.
2.
3 punten (3 x 1 punt) Een juridisch geschil is een conflict tussen partijen over het: - hebben van een recht. - handhaven van een recht. - voortvloeien van rechtsgevolgen uit een erkend recht.
3.
a. Met dit plan schendt Virginia het beginsel van hoor en wederhoor. (2 punten) b. -
Virginia moet het stuk in de procedure inbrengen, zodat Willem inzage heeft (1 punt)
of - besluiten het stuk niet in de procedure te brengen. (1 punt)
4.
Het vonnis is uitvoerbaar op het vermogen van de vof en niet op de de privé-vermogens van de firmanten. (2 punten)
5.
Het gerechtshof (hof). (2 punten)
6.
Absoluut De kantonrechter (ook goed is: de rechtbank, sector kanton). (1 punt) Deze is bevoegd kennis te nemen van alle vorderingen, die betrekking hebben op huurovereenkomsten. (2 punten) Relatief: De rechter in Utrecht. (1 punt) Bij zaken betreffende huur van woonruimte is uitsluitend bevoegd de rechter binnen wiens rechtsgebied het gehuurde is gelegen. (2 punten)
7.
De gedaagde moet een advocaat inschakelen, die zich stelt voor gedaagde, een conclusie van antwoord neemt of een uitstel vraagt voor het nemen van de conclusie van antwoord. (3 punten)
© NIBE-SVV, januari 2013
7
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
8.
a. Nee. (0 punten) omdat een vonnis waarbij één partij wel is verschenen, (1 punt) wordt beschouwd als een vonnis op tegenspraak tegen alle gedaagden. (1 punt) b. Ja, (0 punten) omdat de vordering hoger is dan EUR 1.750,-.(1 punt)
9.
a. Betwisting (ook goed rekenen: verweer ten principale). (1 punt) b. Referte. (1 punt) c. Conclusie van antwoord. (1 punt)
10.
Dit noemt men de schadestaatprocedure. (1 punt) Er wordt een gespecificeerde staat opgemaakt. (1 punt) Deze staat wordt door de gerechtsdeurwaarder betekend aan de wederpartij. (1 punt) Daarbij wordt meegedeeld op welk moment de zaak op de terechtzitting wordt gebracht. (1 punt)
11.
De rechter beoordeelt: - of er een spoedeisend belang is; (2 punten) - of de vordering in de bodemprocedure naar alle waarschijnlijkheid zal worden toegewezen; (2 punten) - het risico van onmogelijkheid van terugbetaling (ook goed rekenen: restitutierisico). (2 punten)
12.
De termijn is vier weken. (2 punten) De termijn vangt aan op 5 februari. (2 punten) Op die dag heeft Willem een daad gepleegd, waaruit noodzakelijk voortvloeit dat het vonnis aan hem bekend is. (2 punten) Ook goed rekenen: een daad van bekendheid.
13.
Voor 4 juli, want de termijn voor het instellen van cassatieberoep is drie maanden vanaf de datum van het vonnis/arrest. (2 punten) Een advocaat bij de Hoge Raad. (2 punten)
14.
Het uitdrukkelijk erkennen van bepaalde stellingen van de wederpartij. (3 punten)
15.
3 punten (3 x 1 punt) De rechter kan: - een descente gelasten; - een comparitie van partijen gelasten; - een deskundigen-bericht gelasten. (Ook goed rekenen: een bewijsopdracht geven.)
© NIBE-SVV, januari 2013
8
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
16.
Arend moet stellen en bewijzen dat er brand heeft gewoed en heeft daarvan de bewijslast, (1 punt) omdat hij zich op de rechtsgevolgen daarvan beroept. (1 punt) Arend moet ook stellen en bewijzen dat hij een verzekeringsovereenkomst met Jansen heeft (1 punt) en dat het een onder die polis gedekt evenement betreft. (1 punt) Jansen moet stellen dat zich een omstandigheid voordoet, namelijk opzet van de zijde van Arend, (1 punt) die meebrengt dat zij niet tot uitkering gehouden is. Zij heeft hiervan de bewijslast, nu zij zich op de rechtsgevolgen hiervan beroept. (1 punt)
17.
De fietser moet stellen en (zo nodig) bewijzen: - dat de automobilist eigenaar/houder van de auto is; (1 punt) - dat er sprake was van een ongeval (ook goed is: aanrijding) op een weg; (1 punt) - dat hij als gevolg daarvan schade heeft geleden. (1 punt) De automobilist moet stellen en (in de praktijk altijd) bewijzen, dat er sprake was van overmacht. (1 punt)
18.
Ja. (0 punten) Vrije bewijskracht, (1 punt) omdat een politie-proces-verbaal een gewoon geschrift is . (2 punten) (Ook goed rekenen: niet tot burgerlijk bewijs bestemd is.) En omdat André verklaart wat hij uit eigen waarneming heeft gehoord (ook goed rekenen testimonium de auditu). (2 punten)
19.
Om het arbitrale vonnis ten uitvoer te kunnen leggen is een executoriale titel vereist. (1 punt) Smabers bv moet zich voor het verkrijgen van een executoriale titel tot de gewone rechter wenden. (1 punt) Dit wordt een exequatur genoemd. (2 punten)
20.
a. Interne klachtenprocedure bij de verzekeraar (1 punt) b. Kifid. (1 punt) De klacht wordt bij het kifid voorgelegd aan de Ombudsman. Bereikt ook die geen bevredigende oplossing dan kan de klacht nog voorgelegd worden aan de Geschillencommissie of Tuchtcommissie. Geschillencommissie beoordeelt of de verzekeraar zich redelijk heeft opgesteld. De Tuchtcommissie toetst het gedrag van de verzekeraar aan de gedragscodes en regelingen in de branche. (2 punten)
21.
-
Seponeren; (1 punt) een transactievoorstel doen; (1 punt) (Ook goed rekenen: een voorstel doen tot voorkoming van strafvervolging.) strafrechtelijk vervolgen. (1 punt) (Ook goed rekenen: op de terechtzitting brengen.)
© NIBE-SVV, januari 2013
9
Burgerlijk proces- en bewijsrecht
22.
Ja.(0 punten) Het verstekvonnis is een grosse van een vonnis (ook goed rekenen: een executoriale titel), voorzover het de vergoeding van Bas in de proceskosten betreft. (1 punt) Taco moet de deurwaarder het verstekvonnis (de titel) aan Bas laten betekenen (1 punt) en de deurwaarder het bevel laten doen binnen twee dagen aan het vonnis te voldoen. (1 punt) Voldoet Bas hieraan niet, dan kan het vonnis ten uitvoer worden gelegd. (1 punt)
23.
Dat de deurwaarder zich kan laten bijstaan door de sterke arm (ook goed rekenen: de politie, mobiele eenheid of militairen). (2 punten) en dat de sterke arm (politie) verplicht is de assistentie te verlenen. (1 punt)
24.
De tweede beslaglegging moet ook worden betekend aan de gerechtsdeurwaarder van Joris, (1 punt) waarbij de aard en de hoogte van de vordering moet worden vermeld. (1 punt) De opbrengst van de verkoop zal in onderling overleg tussen Joris en Garage Dijkveld moeten worden verdeeld. (1 punt) Als men er onderling niet uitkomt, dan verdeelt een door de voorzieningenrechter benoemde rechter-commissaris de opbrengst. (1 punt)
25.
Het laten leggen van conservatoir beslag. (1 punt) Daartoe moet zij verlof vragen (1 punt) aan de voorzieningenrechter. (1 punt) Gesteld moet worden dat er een gegronde vrees voor verduistering is. (1 punt) Het beslagexploit moet worden betekend aan Witgoed. (1 punt) Tijdig de eis in de hoofdzaak instellen. (1 punt)
© NIBE-SVV, januari 2013
10
