6-10-2014
Netwerkbijeenkomst Richtlijnen Jeugdzorg Karlijn Stals Utrecht 29 september 2014
Welke richtlijnen zijn ontwikkeld? Wat zijn bevindingen vanuit proefinvoeringen? Wat betekenen de richtlijnen voor de organisatie? Hoe pak je invoering efficiënt aan? Hoe kan je de richtlijnen gebruiken in de transformatie?
NETWERKBIJEENKOMST RICHTLIJNEN JEUGDZORG
1
6-10-2014
Organisaties
Welkom
Jeugd & Opvoedhulp
12
Circa 100 personen Uit 58 organisaties
BJZ 12
34
Overig
Allerlei functies: beleidsadviseurs/medewerkers bestuurders/directeuren gedragswetenschappers jeugdzorgwerkers managers (cluster/regio/afdeling) onderzoekers
Programma 1. Introductie Richtlijnen Jeugdzorg – Flip Dronkers 2. Ideeën voor invoering – Karlijn Stals 3. That’s the question!
Jan Pieter Meijer – jeugdzorgwerker, Bureau Jeugdzorg Gelderland Martine Brouwer – ouder, lid cliëntentafel Jolande Lammertink – procesmanager Gemeente Hengelo Marianne de Wolff – ontwikkelaar richtlijn, TNO Germie van den Berg – adviseur kwaliteit, Altra en Gemeente Amsterdam
4. Koffie pauze 5. Aan tafel! 6. Afsluiting met borrel
2
6-10-2014
Flip Dronkers – Programmamanager
1. RICHTLIJNEN JEUGDZORG
Richtlijnthema’s • Tot deze thema’s besloten na raadpleging veld: professionals, cliënten, experts • Voor status per richtlijn, zie website richtlijnenjeugdzorg.nl
3
6-10-2014
Professionalisering jeugdzorg Professional centraler in de jeugdzorg Beroepsregistratie Grotere autonomie Vergroting van de professionele ruimte
De professionele ruimte gevuld
de jeugdzorg professional…
vakbekwaam deskundig beroepsgeregistreerd
wikt…
unieke cliënt specifieke context beroepscode richtlijnen organisatie
en besluit!
in dialoog met cliënt
4
6-10-2014
Drie type kennisbronnen • Wetenschappelijke kennis • Praktijkkennis • Cliëntvoorkeuren Inspraak gedurende ontwikkeling en invoering door cliënten, professionals, experts, werkgevers
Richtlijnproducten Altijd alles online doorzoekbaar Ook offline: • De richtlijn zelf (30 à 70 p.) • De onderbouwing (100 à 200 p.) • Info voor ouders (2 à 4 p.) • Werkkaarten (4 à 6 p.)
5
6-10-2014
Karlijn Stals – Coördinator Deelprogramma Invoering
2. IDEEËN VOOR INVOERING
Gebruik van richtlijnen • Beste hulp aan kind en gezin bieden – – – –
Gebaseerd op wetenschap, praktijk en cliëntvoorkeuren Richtlijn is een ‘veldnorm’, geen dictaat Comply or explain Goed gebruik van richtlijnen vraagt vakmanschap
6
6-10-2014
De betrokkenen opleidingen
Beroepsvereniging (NVMW, NIP, NVO)
(HBO, WO)
professional
jeugdige en ouders nationaal
overheid
organisatie
(VNG, VWS) lokaal (gemeente, regio)
Vandaag: organisaties
werkgeversorganisatie (JN)
ondersteuningsorganisatie
Onderbouwd invoeren • Richtlijnen worden niet vanzelf gebruik • Systematische aanpak nodig – Kennis over invoeren – Praktijkervaringen (proefinvoeringen) – Voorkeuren van betrokkenen
7
6-10-2014
Kennis over invoeren: fasen Verspreiding
WETEN
Ontwikkelen
Adoptie
Invoering Invoeren richtlijn
Evalueren
Implementatie
Continuering
WILLEN
KUNNEN
DOEN
Vrij naar Fleuren et al, 2004
Beïnvloedende factoren Verspreiding
Richtlijn
Adoptie
Professional
Implementatie
Organisatie
Continuering
Omgeving
Invoering richtlijn
Vrij naar Fleuren et al, 2004
8
6-10-2014
Praktijkervaringen Kennis over ‘werken met richtlijnen’ ontbreekt
Verspreiding
Veel informatie, behoefte aan ‘tools’ Veel instrumenten/interventies onbekend Richtlijn zorgt voor herkenning en erkenning
Adoptie
Algemene instructie is altijd nodig
Proef
Op onderdelen meer kennis/vaardigheid nodig
invoering
Aandachtsfunctionaris nodig om vol te houden
Implementatie
Uitwisseling noodzakelijk (collega’s/gw’er) Secuur nagaan wat al lukt en wat nog niet Draagvlak, sturing organisatie nodig
Continuering
Begeleiding op de werkplek nodig Afspraken samenwerkingspartners nodig
InvoerInvoer-activiteiten: altijd Verspreiding
Voorlichting, beschikbaarheid materialen
Adoptie
Training en coaching op maat
Implementatie
Uitwisseling van ervaringen en feedback
Continuering
Ondersteuning, coördinatie, sturing
Invoering richtlijn
9
6-10-2014
InvoerInvoer-activiteiten: altijd èn op maat Ad1) website, nieuwsbrief, twitter, presentaties, publicaties, congressen, link/banner voor op intranet/website, powerpoints, ….. Ad 3) landelijk netwerk, feedback via website, handreiking voor intervisie/casuïstiek, …
Ad 2) webinars, curriculum, bij- en nascholing, scholingsbehoeften, competenties, …
1 Voorlichting, beschikbaarheid materialen
2 Training en coaching op maat
Ad 4) helpdesk, vragen en ondersteuning, halffabricaten, coördinatie, regie, afstemming, …
3 Uitwisseling van ervaringen en feedback
4 Ondersteuning, coördinatie, sturing
Op maat: werksessie, portefeuillehouder, chef richtlijn, themawerkgroep, kenniskring, cliëntenpanel, ontwikkelgroep, casuïstiek, reflectieruimte, themabijeenkomst, afdelingsplan, teamdoelen, persoonlijk ontwikkelplan, etc.
Conclusie tot zover • Landelijke ondersteuning – Activiteiten: Voorlichting, Training en scholing, Uitwisseling en feedback, Ondersteuning – Per groep betrokkenen, per richtlijn
• Lokale invoering in organisatie 1. 2. 3. 4. 5.
Introduceer, geef voorlichting over werken met richtlijnen Houdt de werkwijze ‘tegen het licht’ (analyse) Maak een plan Realiseer de noodzakelijke randvoorwaarden Voer uit, monitor en stel bij
10
6-10-2014
Geef voorlichting, introduceer richtlijnen
Houdt de eigen werkwijze tegen het licht (analyse)
Maak een invoerplan (plan)
Realiseer de noodzakelijke randvoorwaarden (plan)
1. Geef voorlichting, introduceer richtlijnen 2. Bepaal hoe richtlijn zich verhoudt tot werkwijze a. b. c. d.
Richtlijn: Wat gebeurt al, wat gaan we anders doen? Professionals: Wat hebben professionals nodig? Organisatie: Hoe kan de organisatie faciliteren? Omgeving: Wat is er nodig voor cliënten, partners?
3. Maak een plan, afgestemd op eigen analyse! a. b. c. d.
Voorlichting per richtlijn Training en scholing Uitwisseling en feedback Ondersteuning
4. Realiseer de noodzakelijke randvoorwaarden
Voer uit (do)
Evalueer, monitor (check)
Stel bij (act)
En… voorkeuren van betrokkenen • Vandaag: organisaties – Reacties? – Aanvullingen? – Behoeften?
• Na vandaag: sluit u aan bij netwerk! – Verder aan de slag – Ondersteuning – Uitwisseling
11
6-10-2014
Panel van betrokkenen bij het programma
3. THAT’S THE QUESTION
Panel
Jan Pieter Meijer jeugdzorgwerker, Bureau Jeugdzorg Gelderland Martine Brouwer ouder, lid cliëntentafel Jolande Lammertink procesmanager Gemeente Hengelo Marianne de Wolff ontwikkelaar richtlijn, TNO Germie van den Berg adviseur kwaliteit, Altra en Gemeente Amsterdam
12
6-10-2014
PAUZE 15.00-15.15 uur 1e verdieping AAN TAFEL! 15.15-16.15 uur 1e verdieping AFSLUITING & BORREL 16.15 uur 1e verdieping Vertrek niet te stil, we hebben nog iets om mee te nemen!
Online • Contact via
[email protected] • Volg Richtlijnen op Twitter @RichtlijnJeugd • Bekijk de website www.richtlijnenjeugdzorg.nl
13