VASTENACTIVITEIT CAMPAGNE BROEDERLIJK DELEN 2014: PLAN(T) DE TOEKOMST!
De 25-jarige Ibrahima wil, net zoals vele andere jongeren, zijn eigen toekomstplannen waarmaken. Liefst op het platteland, want daar is hij thuis. Maar de uitdagingen in Senegal zijn groot: er is een tekort aan water en de gronden zijn uitgeput. Vele jongeren trekken daarom noodgedwongen naar de stad, op zoek naar een job. Maar ook daar is het overleven. Door te investeren in duurzame familiale landbouw helpt Broederlijk Delen jongeren om hun eigen toekomst te planten.
Neem zeker een kijkje op www.broederlijkdelen.be! Je vindt er heel wat leuk materiaal om samen met je groep te werken rond de campagne. BOUWSTENEN VOOR EEN (PLUSSERS)BIJEENKOMST
PLANEET V (BROEDERLIJK DELEN) Planeet V neemt jongeren veertig dagen mee doorheen de vasten. De ‘V’ verwijst hierbij niet alleen naar vormelingen en vasten, maar ook naar verbondenheid, verantwoordelijkheid en vriendschap. Het materiaal geeft aan catechisten en begeleiders suggesties voor spel, gebeden en teksten, impulsen om tot (geloofs)gesprek te komen en vooral ook veel aanvullende informatie rond het campagnethema ‘plan(t) de toekomst’. Bedoeld om te gebruiken in het kader van (vormsel)catechese en kindvriendelijke vieringen. Planeet V bevat enkele korte methodieken en een methodiek van 50 minuten. Gericht op jongeren tussen 12 en 14 jaar. Mits enige aanpassing ook te gebruiken voor andere leeftijden Je kan Planeet V downloaden via www.mijnbroederlijkdelen.be.
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
1
WOESTRIJD! (SPOOR ZES) WoeStrijd neemt je mee naar het dorre landschap van Thiès, Senegal. Een chronologisch tekort aan water in deze regio daagt de inwoners uit om creatief te zijn in hun omgang met grond en hun toekomstdromen breder te zien. Sommige jongeren trekken naar de stad in de hoop op een betere toekomst. Andere zouden liever op het platteland blijven, waar hun vrienden en familie zijn. Samen willen ze ervoor zorgen dat iedereen in Thiès zijn droom kan waarmaken, daar waar hij of zij dat wil. Alle spelers in het spel zijn Senegalese jongeren. Samen nemen ze het op tegen de oprukkende woestijn. Aan capaciteit geen gebrek, maar pas wanneer alle talent wordt samen gebracht, zal het harde werk zijn vruchten afwerpen. WoeStrijd bevat een kant-en-klare spelbrochure met uitgebreide speluitleg, kleurrijke speltegels en een opdrachtenlijst.
Om dit spel volledig te spelen heb je ongeveer drie uur nodig. Je speelt het spel buiten of binnen. Je kan het met 6 tot 36 spelers spelen. Jongeren van 12 tot 18 jaar kunnen zich er flink mee uitleven. Je kan ‘Woestrijd!’ online bestellen via www.mijnbroederlijkdelen.be en doorklikken naar ‘onderwijs en jongeren’. De spelbrochure kost €6.
JE ENGAGEREN MET JE( PLUSSERS)GROEP
Koffiestop: helpen bij het organiseren van een stop aan een grootwarenhuis, op de markt, na een eucharistieviering … Meer info: http://www.broederlijkdelen.be/doe-mee/koffiestop.
Ben je solidair en sportief? Doe dan mee met Kilometers voor het Zuiden. Loop, klim, fiets, zwem of rolschaats een leuke afstand en laat je daarbij door anderen sponsoren. Meer info: http://www.broederlijkdelen.be/doe-mee/kilometers-voor-het-zuiden
Dwars door Limburg: 6 april 2014. Punk Runner Rik Ceulemans en zanger-presentator Maarten Cox dagen heel Limburg uit: LOOP, FIETS of FEEST mee ten voordele van jonge boeren in Senegal. Meer info: http://www.broederlijkdelen.be/doe-mee/dwars-door-limburg
Culinair Solidair: samen tafelen tegen de honger. Organiseer tijdens de campagneperiode met je vereniging, je school, je parochie of voor je vrienden, bij je thuis of op kot een maaltijd, een ontbijt of receptie ten voordele van Broederlijk Delen. Meer info en tips om een solidaire maaltijd te organiseren: http://www.broederlijkdelen.be/doe-mee/culinair-solidair
ELEMENTEN VOOR EEN BEZINNING Beschikbaar materiaal
Tekstenboekje ‘En avant!” van Spoor Zes (bevat o.a. teksten, tips, doordenkers en methodieken) Brochure ‘liturgie en spiritualiteit’: vieren met jongeren (ook te downloaden via www.broederlijkdelen.be)
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
2
Aankleding De gieter: De gieter die Ibrahima op de affiche van Broederlijk Delen in handen heeft, is het centrale symbool waarmee we in de liturgie van de 40-dagentijd willen werken. De gieter is een noodzakelijk werkinstrument om aan tuinbouw te doen in Senegal. Naast waterputten hebben de boeren ook gieters nodig om hun gewassen te besproeien. Alleen met voldoende middelen, én water, kunnen oogsten succesvol zijn. De gieter is een instrument om water (=leven) te geven, maar ook een middel om water door te geven. Daarin heeft ook de mens zijn verantwoordelijkheid. Vanuit deze symboliek willen we iedereen tijdens de vasten oproepen om zelf toekomst te plan(t)en.
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
3
UITGEWERKTE BEZINNING: ‘PLAN(T) DE TOEKOMST!’
Materiaal - papieren uitgeknipte bloemen voor elke deelnemer - mooie kom of schaal met water als ‘bron’, waar alle bloemen ingelegd kunnen worden - eventueel Cd-speler en CD met rustige muziek
Inleiding We zijn hier samen in verbondenheid met elkaar, in het bijzonder met de mensen in het Zuiden en met God die we noemen Vader, Zoon en Heilige Geest. Amen. Het leven op het Senegalese platteland is geen lachertje. Omwille van het grote watertekort en de uitputting van de grond trekken vele jongeren noodgedwongen naar de stad, op zoek naar een job. Maar ook daar is het ‘overleven’. Water beheerst daar het leven van elke dag. Zeker in het droge seizoen is het een gevecht om te overleven. Ook in ons land zou het wenselijk zijn dat we het bewustzijn versterken dat we anders gaan leven. Het wonder van de natuur respecteren, duurzaam omspringen met de rijkdom van de aarde, samenwerken om de aarde leefbaar te houden zodat onze kinderen en kleinkinderen er goed kunnen leven, wonen en werken. Verbinding maken en je verantwoordelijkheid opnemen, daar willen we in deze veertigdagentijd even bij stilstaan. Lied: Bron in de woestijn
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
4
Lezing: Joh 4, 5-30 Iedereen heeft water nodig, ook Jezus. In het volgende Evangelieverhaal komt Hij bij een bron en vraagt een Samaritaanse vrouw om water. Hoewel het eerst lijkt alsof het enkel gaat om water en drinken, komt er al snel een wending in het verhaal en blijkt dat mensen niet enkel dorst hebben naar water, maar ook naar het levend water dat Jezus voor iedereen kan zijn. Zo kwam hij bij de Samaritaanse stad Sichar, dicht bij het stuk grond dat Jakob aan zijn zoon Jozef gegeven had, waar de Jakobsbron is. Jezus was vermoeid van de reis en ging bij de bron zitten; het was rond het middaguur. Toen kwam er een Samaritaanse vrouw water putten. Jezus zei tegen haar: Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
5
‘Geef mij wat te drinken.’ Zijn leerlingen waren namelijk naar de stad gegaan om eten te kopen. De vrouw antwoordde: ‘Hoe kunt u, als Jood, mij om drinken vragen? Ik ben immers een Samaritaanse!’ Joden gaan namelijk niet met Samaritanen om. Jezus zei tegen haar: ‘Als u wist wat God wil geven, en wie het is die u om water vraagt, zou u hém erom vragen en dan zou hij u levend water geven.’ ‘Maar heer,’ zei de vrouw, ‘u hebt geen emmer, en de put is diep – waar wilt u dan levend water vandaan halen? U kunt toch niet meer dan Jakob, onze voorvader? Hij heeft ons die put gegeven en er zelf nog uit gedronken, en ook zijn zonen en zijn vee.’ ‘Iedereen die dit water drinkt zal weer dorst krijgen,’ zei Jezus, ‘maar wie het water drinkt dat ik hem geef, zal nooit meer dorst krijgen. Het water dat ik geef, zal in hem een bron worden waaruit water opwelt dat eeuwig leven geeft.’ ‘Geef mij dat water, heer,’ zei de vrouw, ‘dan zal ik geen dorst meer hebben en hoef ik ook niet meer hierheen te komen om water te putten.’ Toen zei Jezus tegen haar: ‘Ga uw man eens roepen en kom dan weer terug.’ ‘Ik heb geen man,’ zei de vrouw. ‘U hebt gelijk als u zegt dat u geen man hebt,’ zei Jezus, ‘u hebt vijf mannen gehad, en degene die u nu hebt is uw man niet. Wat u zegt is waar.’ Daarop zei de vrouw: ‘Nu begrijp ik, heer, dat u een profeet bent! Onze voorouders vereerden God op deze berg, en bij u zegt men dat in Jeruzalem de plek is waar God vereerd moet worden.’ ‘Geloof me,’ zei Jezus, ‘er komt een tijd dat jullie noch op deze berg, noch in Jeruzalem de Vader zullen aanbidden. Jullie weten niet wat je vereert, maar wij weten dat wel; de redding komt immers van de Joden. Maar er komt een tijd, en die tijd is nu gekomen, dat wie de Vader echt aanbidt, hem aanbidt in Geest en in waarheid. De Vader zoekt mensen die hem zo aanbidden, want God is Geest, dus wie hem aanbidt, moet dat doen in Geest en in waarheid.’ De vrouw zei: ‘Ik weet wel dat de messias zal komen’ ‘wanneer hij komt zal hij ons alles vertellen.’ Jezus zei tegen haar: ‘Dat ben ik, die met u spreekt.’ Op dat moment kwamen zijn leerlingen terug, en ze verbaasden zich erover dat hij met een vrouw in gesprek was. Toch vroeg niemand: ‘Wat wilt u daarmee?’ of ‘Waarom spreekt u met haar?’ De vrouw liet haar kruik staan, ging terug naar de stad en zei tegen de mensen daar: ‘Kom mee, er is iemand die alles van mij weet. Zou dat niet de messias zijn?’ Toen gingen de mensen de stad uit, naar hem toe. Duiding Het Evangelie brengt ons bij de put van Jakob, altijd al een plek van ontmoeting. Een Samaritaanse vrouw komt er water halen en ontmoet er Jezus. Het gesprek tussen Jezus en de vrouw gaat over en weer, maar verdiept zich gaandeweg. Als Jezus zegt: “Wie van het water drinkt dat ik hem geven zal, krijgt in eeuwigheid geen dorst meer” beseft de vrouw ten volle dat haar leven een nieuwe wending krijgt. Ze heeft de Messias ontmoet en Hij is voor haar een bron van levend water geweest. Ze laat dan haar kruik staan, gaat naar de stad en vertelt het aan iedereen. Zijzelf wordt op deze manier bron van levend water voor anderen.
Bronmoment Ook wij kunnen op deze manier bron van levend water worden. Je krijgt de kans om even na te denken hoe jij een bron kan zijn voor anderen en voor mensen in het Zuiden. Iedereen krijgt een bloemetje. Op deze bloem schrijft ieder voor zich op welke manier hij/zij dit kan verwezenlijken. Hoe kan jij een bron van levend water zijn, Daarna mag je de bloem dichtvouwen: de blaadjes worden een voor een naar het midden toegeplooid, zodat de bloem dicht is. Daarna mag je jouw bloem gesloten in het water leggen. Als begeleider kan je kiezen hoe je dit deel verder laat verlopen. Er zijn verschillende opties. Een eerste optie is dat je om beurt ieder ook laat vertellen wat hij/zij opgeschreven heeft. Daarna mag deze zijn bloemetje op het water leggen. Een andere optie is dat ieder om beurt zijn toegeplooide bloem in het water gaat leggen. Terwijl dit gebeurt wordt het lied ‘Tu sei sorgente viva’ gezongen of er kan andere rustige muziek opgezet worden.
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
6
Bezinningstekst Vastentijd is een tijd van inkeer, van bezinning op het leven. Welke keuzes maak ik? Welke richting ga ik uit? Waar draag ik zorg voor? Een tijd van vernieuwde aanpak kan aanbreken: beter worden dan voorheen. Intens goed leven, dwars door het leven van elke dag. Vastentijd is eventjes tijd verliezen om betere tijd te winnen, om beter te weten - met ons hart en met ons verstand waarheen het moet. Hoe het verder moet met ons en de wereld, met ons en de anderen. Vastentijd is de eigenliefde wat pijn doen, broederlijk delen zodat niemand, niet hier en niet elders, honger voelt. Vastentijd is beseffen dat het niet altijd gemakkelijk is. En er toch voor gaan. Ward Bruyninckx
Voorbede Het is niet altijd gemakkelijk om een bron te zijn voor anderen. Soms zijn er heel wat dingen die ons bezig houden en ons zorgen brengen. Als christen mogen we al die dingen aan God toevertrouwen en er op vertrouwen dat Hij er voor ons is, altijd. Wie wil kan in alle vrijheid een voorbede formuleren. Na iedere voorbede zingen we het lied ‘ God, U bent liefde’.
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
7
Onze Vader Laten we nu rechtstaan, elkaar de hand reiken en samen bidden tot God die we Vader mogen noemen. “Onze Vader…” Slotgebed God, Schepper van alle leven, geef dat wij ons hart en onze handen mogen openen voor de mensen en dingen om ons heen. Dat verlangen in ons mag openbloeien, verlangen naar verbondenheid met al het leven dat ons omringt met mensen dichtbij en veraf, met U, die scheppend onder ons aanwezig blijft. We vragen het U in Jezus’ naam voor vandaag en morgen tot alles goed wordt. Amen.
Kruisteken Mogen we met een open geest en ontvankelijkheid om Gods zegen vragen, Hij die voor ons is Vader, Zoon en heilige Geest. Slotlied Het ankerlied
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
8
Bron: Brochure ‘Liturgie en spiritualiteit 2014’ ‘En Avant!’ tekstenboekje van Spoor ZeS voor Broederlijk Delen 2014
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
9
Bijlage: bloemen voor bronmoment
Inspiratiedag 2014 - Vastenactiviteit
10
