Nederlands in Uitvoering Leerjaar 2
Een leefbare school
Een presentatie houden
Algemene modulegegevens Leerjaar:
2
Taaltaak:
Een mondelinge presentatie houden
Thema:
Een leefbare omgeving (sectorthema Zorg & Welzijn)
Leerstijlvariant: DOE – ERVAAR – BEKIJK - DENK
Beschrijving van de module Het thema van deze module is de leefbaarheid van de schoolomgeving. Het is een sectororiënterende module voor de sector Zorg & Welzijn. Met name de welzijnskant wordt in het thema belicht. Leerlingen laten door middel van een muurkrant zien hoe de leefbaarheid verbeterd kan worden. Ze gaan eerst op pad om foto’s te maken en presenteren de foto’s aan de klas. De uitvoering van de taaltaak staat of valt met de mogelijkheid om foto’s te maken. Een alternatief zou nog kunnen zijn om leerlingen een mondelinge beschrijving te laten geven van plaatsen waaraan ze zich storen. Voor de muurkrant zouden dan afbeeldingen gezocht kunnen worden.
Inzet van de module In leerjaar 2 zijn er twee modules met de taaltaak ‘Een mondelinge presentatie houden’. De andere module is ‘Het schooljournaal’. Er is geen voorkeur voor een bepaalde volgorde als u beide modules uitvoert. De module ‘De buurt’ heeft inhoudelijk gezien raakvlakken met ‘Een leefbare omgeving’, maar spitst zich meer toe op de rol van de school in de buurt, naar de buurtbewoners toe. In deze module gaat het erom hoe leerlingen de omgeving zelf ervaren. Afhankelijk van de situatie op school kan het ook gaan over de veiligheid op en rondom de school. Samenwerking ligt vooral voor de hand met het leergebied Mens & Maatschappij. Kijk voor meer informatie bij ‘Suggesties voor samenwerking met andere vakken’ aan het eind van deze handleiding.
Doelen •
De leerling kiest in een gesprek of presentatie de juiste intonatie, articulatie, houding en tempo.
•
De leerling doet verslag van verzamelde informatie of legt iets uit.
•
De leerling kent zijn spreekdoel en geeft met het oog daarop zijn boodschap vorm.
•
De leerling past in een monoloog zijn taalgebruik aan aan de situatie, het spreekdoel en het publiek.
•
De leerling pakt een spreektaak stapsgewijs aan, reflecteert erop en stuurt zichzelf bij.
•
De leerling kent manieren en gebruikt deze manieren om een taak prettiger en met meer zelfvertrouwen
Nederlands in Uitvoering
uit te voeren, bijvoorbeeld door reflectie, jezelf moed inspreken, je voorkeuren gebruiken.
2
Materialen en voorbereiding Woorden
U kunt ervoor kiezen de leerlingen gebruik te laten maken van een woordenblad (en eventueel later deze te laten verwerken in hun digitale woordenboek) of ze direct te laten werken met het digitale woordenboek. Afhankelijk van uw keuze dient u voldoende kopieën van het woordenblad te maken (te downloaden van de website) of te zorgen voor voldoende computers.
Les 1 Opdracht 1, 2, 3
De leerlingen moeten voorafgaand aan opdracht 4 in de gelegenheid worden gesteld om foto’s te maken van plekken in en rondom de school die ze als eng of vies ervaren. Organiseer dit centraal of laat leerlingen dit als huiswerk doen. Leerlingen kunnen mogelijk foto’s maken met een mobiele telefoon of gebruikmaken van een (digitale) schoolcamera. Voor het presenteren van de foto’s aan de klas maken de leerlingen een diavoorstelling in het programma Powerpoint. Zorg ervoor dat de leerlingen gebruik kunnen maken van voldoende computers en een beamer voor de presentatie in de klas. Een alternatief is dat leerlingen afdrukken van de foto’s laten zien.
Opdracht 4
Zorg voor grote vellen papier en tekenmateriaal.
Les 2 Opdracht 8
De leerlingen hebben de foto’s uit les 1 ook nodig bij opdracht 8.
Opdracht 11
Zorg voor een flap-over of groot vel papier aan de muur.
Les 3
Nodig voor deze les een gastspreker uit. U kunt denken aan de wijkagent, iemand van de gemeente of een buurtwerker, of iemand van school. Vraag de gastspreker om een presentatie te houden die aansprekend is voor de leerlingen en die te maken heeft met de leefbaarheid in de buurt. Als u de leerlingen de extra computeropdracht wilt laten doen, zijn in deze les computers nodig. U kunt de leerlingen deze opdracht ook als huiswerk opgeven.
Les 4 Opdracht 14
Zorg voor voldoende materialen waarmee de leerlingen de muurkrant kunnen maken (papier, scharen, lijm, tijdschriften). Afhankelijk van de computerfaciliteiten is het welEen leefbare school - Een presentatie houden
licht mogelijk om de leerlingen de muurkrant op de computer te laten maken. Extra opdracht
Maak enkele kopieën van het antwoordblad bij de Extra opdracht.
3
Aanwijzingen per les Les 1
Doe: Maak foto’s en presenteer
Bespreek de titelpagina en het gidsblokje. Neem de woorden klassikaal door op een zelfgekozen moment in les 1. Laat de leerlingen aansluitend opdracht 4 maken. Opdracht 1 en 2
Zorg ervoor dat de leerlingen tijdig foto’s kunnen maken en de foto’s kunnen opnemen in een powerpoint-presentatie, of kunnen afdrukken.
Opdracht 3
Laat alle tweetallen hun foto’s presenteren. Grijp in als de presentaties te lang duren.
Opdracht 4
Deel de groepen in voor de tekeningen (vier tot zes leerlingen). Dit worden tevens de groepen voor de muurkrant.
Les 2
Ervaar: Hoe is je presentatie gegaan?
Refereer kort aan de voorgaande les en bespreek het gidsblokje bij les 2. Opdracht 5 tot en met 8 Zie leerlingenmateriaal.
Les 3
Bekijk: Hoe geeft iemand anders een mondelinge presentatie?
Refereer kort aan de voorgaande lessen en bespreek het gidsblokje bij les 3. Opdracht 9 en 10 Introduceer de gastspreker. Geef de leerlingen de gelegenheid om zich voor te bereiden op het verhaal van de gastspreker. Opdracht 11
Inventariseer op een flap de punten die leerlingen belangrijk vinden voor een goede presentatie. Hang de flap op in de klas.
Opdracht 12
De leerlingen interviewen elkaar in tweetallen. Benadruk dat ze de betekenis van de nieuwe woorden in hun antwoorden moeten gebruiken. Doe eventueel de eerste zin voor.
Les 4
Denk: Hoe houd je een goede presentatie?
Nederlands in Uitvoering
Refereer kort aan de voorgaande lessen en bespreek het gidsblokje bij les 4. Opdracht 13
Neem de uitleg klassikaal door. Koppel de theorie aan wat er in de afgelopen lessen is gebeurd, de ervaringen van de leerlingen en de presentatie van de gastspreker. Laat de leerlingen voor zichzelf het schrijfkader invullen.
4
Opdracht 14
Laat de leerlingen in dezelfde groepen samenwerken als bij opdracht 4 in les 1. De tekening van opdracht 4 kan eventueel in de muurkrant gebruikt worden, evenals de gemaakte foto’s. Hang de muurkranten op in de school.
Opdracht 15
Laat de leerlingen elkaars muurkranten bekijken. Formuleer gezamenlijk een advies voor de schoolleiding. Spreek af wie het advies aan de schoolleiding presenteert en kom hier later op terug. Wanneer het formuleren van een advies voor de leerlingen niet haalbaar is, kunt u als alternatief iemand uit de schoolleiding uitnodigen om naar de muurkranten te komen kijken.
Extra opdracht
Deze opdracht is bedoeld om de leerlingen nog een keer te laten oefenen met de woorden. U kunt de opdracht eventueel als huiswerk opgeven. Laat de leerlingen hun werk controleren met het antwoordblad.
Beoordeling De beoordeling in deze module moet vooral betrekking hebben op de taaltaak ‘Een mondelinge presentatie houden’. Door de leerstijlvariant in deze module hebben de leerlingen zonder voorbereiding al in les 1 gepresenteerd. Beoordeel daarom niet alleen die presentatie. U kunt er ook voor kiezen om de leerlingen voor een cijfer hun muurkrant te laten presenteren. U kunt de volgende vragen gebruiken om de presentatie te beoordelen: •
Is de inhoud van de presentatie voldoende?
•
Is het taalgebruik van de leerling afgestemd op het publiek en de situatie?
•
Heeft de leerling (oog)contact met het publiek?
•
Is de houding van de leerling passend?
•
Gebruikt de leerling passende gebaren?
•
Spreekt de leerling duidelijk en hard genoeg?
•
Gebruikt de leerling intonatie?
•
Vertelt de leerling zijn verhaal in zijn eigen woorden?
•
Heeft de presentatie een duidelijke opbouw (inleiding, kern en slot)?
•
Gebruikt de leerling de muurkrant om zijn verhaal te ondersteunen?
Andere elementen uit de module die u kunt meenemen in de beoordeling zijn: de eigen evaluatie van de presentatie (opdracht 5) en de voor zichzelf geformuleerde aandachtspunten (opdracht 13). Een leefbare school - Een presentatie houden
Op de website vindt u ook een woordenschattoets over de woorden in deze module. Extra oefeningen met de woorden staan op www.woordenweb.nl.
5
Suggesties voor samenwerking met andere vakken Het onderwerp leefbaarheid komt ook aan de orde binnen het leergebied Mens & Maatschappij. Samenwerking met een vak als maatschappijleer ligt voor de hand. Het onderwerp kan verder uitgediept worden door meer achtergrond te bieden in de vorm van artikelen, of door leerlingen meer informatie te laten verzamelen over het onderwerp. Ook het betrekken van de resultaten van de vragenlijst in de extra computeropdracht (over de leefbare school) kan daarvoor aanknopingspunten bieden. Samenwerking met Kunst & Cultuur of ICT is mogelijk waar het gaat om het maken van de foto’s in les 1, het verwerken van de foto’s in een powerpoint-presentatie en het maken van de muurkrant in les 4.
Nederlands in Uitvoering
Hiervoor kunnen bijvoorbeeld vormgevingsaspecten en/of digitale technieken behandeld worden.
6
Antwoordblad bij Extra opdracht
Antwoorden 1. binnen handbereik 2. ideale 3. expert 4. op te stellen 5. echter 6. incident 7. sprak hen erop aan 8. observeerden 9. ondersteunden 10. calamiteit 11. ziet erop toe Het woord dat overblijft is: leefbaar
Een leefbare school - Een presentatie houden
7
