Nederland verandert, de zorg verandert mee. Wethouders aan het woord over de nieuwe zorgtaken. Inhoudsopgave

December 2014

Nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning, Jeugdwet en Participatiewet

Nederland verandert, de zorg verandert mee

Inhoudsopgave

Op 1 januari 2015 verandert het zorgsysteem in Nederland ingrijpend. Veel taken die nu nog onder het rijk of de provincie vallen, gaan over naar de gemeente. Het gaat om de jeugdzorg, begeleiding van mensen met een handicap of chronische ziekte, en ondersteuning bij het vinden van passend – en liefst betaald – werk. De drie gemeenten Bloemendaal, Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Heemstede werken nauw samen om de veranderingen zo soepel mogelijk te laten verlopen. In deze krant leest u wat er verandert en waar u vanaf 1 januari terecht kunt met uw vragen.

Misverstanden 02 “We laten kwetsbare mensen niet in de steek”

Wethouders aan het woord over de nieuwe zorgtaken

Afschaffing landelijke compensatie voor chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg en tegemoetkoming Cer) 03

Door samen te overleggen, kan de zorg goed aansluiten op de situatie.’

v.l.n.r.: Jur Botter (Bloemendaal), Christa Kuiper (Heemstede), Raymond van Haeften en Wim Westerman (Haarlemmerliede en Spaarnwoude).

De gemeenten Bloemendaal, Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Heemstede werkten het afgelopen jaar nauw samen om voorbereid te zijn op de veranderingen in de zorg. De verantwoordelijke wethouders Jur Botter (Bloemendaal), Christa Kuiper (Heemstede), Raymond van Haeften en Wim Westerman (Haarlemmerliede en Spaarnwoude) vertellen hier kort over. Christa Kuiper: ‘De drie gemeenten hebben zich goed voorbereid op de nieuwe taken. Ondanks deze voorbereidingen ontvangt de gemeente ook signalen van bezorgde bewoners over de veranderingen. Dat begrijp ik goed, er staat nogal wat te veranderen op het gebied van zorg. Ook in de media verschijnen veel berichten over de taken en de nieuwe rol van de gemeente. Soms gaan deze berichten gepaard met onduidelijkheden welke leiden tot misverstanden. Die misverstanden willen we uit de wereld helpen. Dat doen we onder andere met deze krant.’ Raymond van Haeften: ‘Daar waar het kan, zullen we de onrust wegnemen. Tegelijkertijd moeten we realistisch zijn. Het zorgsysteem verandert ingrijpend en de gemeenten moeten het doen met minder geld. ‘De zorg wordt niet

Z O R G K R A N T

zomaar door de gemeente beëindigd, dat is een verhaal dat je nu veel hoort. Dat is echt onjuist’.

Ook als u te maken heeft met meerdere zorginstanties, krijgt u te maken met één loket. Wim Westerman: ‘We gaan wel opnieuw kijken naar de zorg en gaan na welke ondersteuning een cliënt nodig heeft. Dat doen we natuurlijk niet vanachter een bureau. Dat gebeurt in overleg met de cliënt. Kortom, we gaan gesprekken voeren. Inwoners die vanaf 1 januari voor zorg bij de gemeente moeten zijn, ontvangen een brief waarin deze gesprekken worden aangekondigd. Daar worden ook de partners, familieleden of naasten bij betrokken. Juist omdat zij de situatie kennen en weten wat nodig is.

G E M E E N T E

B L O E M E N D A A L ,

03

Jur Botter: ‘Dat is de basis van de nieuwe aanpak. Een consequente, persoonlijke aanpak. Verder lezen we allerlei berichten over wat er fout kan gaan. Die berichten geven weinig vertrouwen in het nieuwe zorgstelsel. Er bestaat een risico dat iemand niet de juiste zorg krijgt. Dat risico maken we zo klein mogelijk, onder andere door regelgeving vast te stellen, heldere werkprotocollen te hanteren en goede registratiesystemen te gebruiken.’ Ook na 1 januari 2015 zullen er situaties zijn die we vooraf niet kunnen regelen. We hebben nu eenmaal te maken met individuen die hun eigen verantwoordelijkheden en leefwijzen hebben. Als gemeente kan je daar niet altijd op ingrijpen.

“Elke vraag en iedereen is welkom”

04

“We praten niet óver, maar mét mensen”

04

“We kijken naar praktische zaken en naar welzijn”

05

Hoe is de privacy geregeld? 05 Veranderingen in het persoonsge­bonden budget (pgb) 05 “Meer banen voor mensen met een beperking” 06

Christa Kuiper: ‘Maar de gemeente is er natuurlijk wel als iemand hulp nodig heeft om de huidige leefsituatie weer goed op de rails te krijgen. Bijvoorbeeld door iemand een duwtje in de juiste richting te geven of weer op het goede pad te brengen als dat nodig is.’ Wim Westerman: ‘Ook geldt er voor 2015 een ‘overgangsrecht’. Mensen met een AWBZ-indicatie die tot in 2015 doorloopt, houden recht op de zorg die zij nu ontvangen. Kortom, om in elk geval al één misverstand uit de wereld te helpen: we gaan niet opeens over tot het beëindigen van voorzieningen. Wel gaan we in gesprek om te vragen waar nu echt behoefte aan is. Een persoonlijke benadering staat bij ons voorop.’

Bijstand, sociale werkvoorziening en wajong gaan op in Participatiewet

06

Ruim 70 contracten

07

“We gaan uit van wat goed lukt” 07 Handige websites

07

Wie, wat, waar?

08

Colofon 08

Jur Botter: ‘Als u zich zorgen maakt over uw eigen situatie of over de zorg van een naaste, dan horen wij dat graag. In deze krant vindt u informatie over de bereikbaarheid van de gemeente. Bewaar deze krant daarom goed!’

H A A R L E M M E R L I E D E

E N

H E E M S T E D E

1

Misverstanden Over de zorg in Nederland bestaat een aantal misverstanden. Over de kwaliteit, continuïteit maar ook over de kosten van de zorg. Op de website www.dezorgverandertmee.nl vindt u de juiste antwoorden. Hieronder een paar voorbeelden. Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015 (Wmo) Als ik veel inkomen of vermogen heb, krijg ik geen maatschappelijke ondersteuning Gemeenten mogen cliënten geen ondersteuning weigeren. Dus ook niet omdat ze een hoog inkomen of veel vermogen hebben. Gemeenten mogen wel een hogere eigen bijdrage vragen aan cliënten met meer inkomen of vermogen. Maar nooit hoger dan de eigen bijdrage volgens het uitvoeringsbesluit Wmo. In het uitvoeringsbesluit staan regels voor de eigen bijdrage. Die regels gelden voor alle gemeenten. Gemeenten mogen maar op één manier afwijken van de regels in het uitvoeringsbesluit: ze mogen een lagere bijdrage vragen, geen hogere. De hoogte van de eigen bijdrage is afhankelijk van het inkomen, het vermogen, de leeftijd en de gezinssamenstelling. Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) int de eigen bijdrage. Kinderen, vrienden en buren worden verplicht mij te helpen De Wmo 2015 stelt hulp door kinderen, vrienden of buren niet verplicht. Ze zijn dus nooit verplicht om te helpen. Gemeenten mogen wel onderzoeken of het sociale netwerk de cliënt kan helpen. De gemeente kan ook rekening houden met deze hulp als ze een aanbod

doet aan de cliënt. In het gesprek met de cliënt moet de gemeente ook vragen of de mantelzorger hulp nodig heeft bij het uitvoeren van zijn taken. Ik zal moeten vertrekken uit mijn verzorgingstehuis en weer zelfstan­ dig thuis moeten gaan wonen Mensen die al in een verzorgingshuis wonen, mogen hier blijven. Ze worden niet gedwongen om weer zelfstandig thuis te gaan wonen. Ze houden hun recht op een plaats in een instelling. Mensen moeten misschien wel verhuizen naar een ander verzorgingshuis, omdat hun eigen verzorgingshuis gaat sluiten. Dat gebeurt bijvoorbeeld omdat er te weinig mensen wonen of omdat het gebouw te oud is. Vanaf 2015 worden de voorwaarden voor wonen in een instelling strenger. Die voorwaarden gelden dan voor nieuwe cliënten. Dit is het gevolg van het kabinetsbeleid om mensen langer thuis te laten wonen. Als het geld bij de gemeente op is, krijg ik geen ondersteuning meer In de wet staat dat de gemeente maatschappelijke ondersteuning moet bieden als iemand niet zelf of met hulp van zijn netwerk kan meedoen in de samenleving of zelfredzaam kan zijn. Gemeenten moeten altijd aan deze wettelijke plicht voldoen. Ook als het geld op is.

Mijn gespecialiseerde dagbe­ steding wordt wegbezuinigd en de gemeente zal mij afschepen met een algemene voorziening, zoals een activiteit in het buurthuis Gemeenten moeten passende ondersteuning bieden aan mensen als ze niet zelf of met hulp van hun netwerk kunnen meedoen of zelfredzaam kunnen zijn. Voor sommige mensen is een activiteit in het buurthuis passend. Bijvoorbeeld een koffieochtend bezoeken om eenzaamheid te voorkomen. Voor andere mensen is gespecialiseerde dagbesteding nodig. Bijvoorbeeld om te leren hoe ze structuur aanbrengen in hun dag. In dat geval moeten gemeenten gespecialiseerde dagbesteding aanbieden. Uit het onderzoek dat de gemeente doet, blijkt welke ondersteuning passend is voor een cliënt.

Jeugdwet Vrienden, buren en familie worden verplicht ons kind te helpen met opvoedondersteuning De Jeugdwet stelt opvoedhulp door kinderen, vrienden of buren niet verplicht. Een gemeente mag wel onderzoeken of het sociale netwerk (familie, vrienden of buren) ouders en/of het kind kan helpen. Gemeenten kunnen met deze hulp rekening houden als ze een aanbod doen aan de cliënt.

Gemeenten kunnen mij om een eigen bijdrage gaan vragen voor jeugdhulp Gemeenten mogen geen eigen bijdrage vragen. Er geldt wèl een ouderbijdrage voor jeugdhulp met verblijf. De jeugdhulpplicht betekent voor een gemeente dat zij wettelijk verplicht is hulp of ondersteuning te bieden aan een kind/ gezin die dat nodig heeft. Wij hebben al jaren dezelfde zorg­ aanbieder en begeleider voor ons kind. Vanaf volgend jaar wordt dat anders In de Jeugdwet is geregeld dat kinderen en jongeren die nu jeugdhulp ontvangen, in 2015 recht hebben op continuïteit van zorg bij zelfde aanbieder, als dit redelijkerwijs mogelijk is. De aanbieder bepaalt welke begeleider de zorg aan uw kind levert. Of en wanneer de zorg voor uw kind verandert, zal per instelling en per gemeente verschillen. Deze veranderingen zullen naar verwachting geleidelijk plaatsvinden omdat 2015 een zogenaamd overgangsjaar is. Voor kinderen in een pleeggezin geldt zelfs dat ze zo lang de pleegzorg duurt, bij hetzelfde pleeggezin mogen blijven.

Nederland verandert, de zorg verandert mee In Nederland krijgt iedereen de zorg die nodig is. Of u nu een hoog of een laag inkomen hebt, of u nu jong bent of oud. Dat blijft zo en daar mogen we trots op zijn. Maar de samenleving verandert. Daarom moet ook de manier waarop we de zorg organiseren, veranderen. Als mensen langer thuis willen wonen, zal de zorg daarop moeten inspelen. Als mensen meer zelf willen regelen, moet dat kunnen. Als de zorgvraag blijft toenemen, zullen we nog beter op de kosten moeten letten. Zo kunnen we garanderen dat iedereen ook in de toekomst de zorg krijgt die nodig is. Wilt u meer weten, kijk dan op www.dezorgverandertmee.nl.

2

Z O R G K R A N T

G E M E E N T E

B L O E M E N D A A L ,

H A A R L E M M E R L I E D E

E N

H E E M S T E D E

“We laten kwetsbare mensen niet in de steek” Ik heb nog geen vervelende reacties gemerkt als mensen horen dat ze zelf meer moeten doen. Ook vinden sommigen het niet erg als ze moeten betalen voor hulp. Dat zijn de mensen die bij ons loket komen, omdat ze de weg niet weten naar die hulp. Daar komen we achter als we doorvragen.

omgeving kan. We kijken of een algemene voorziening een oplossing is of dat maatwerk nodig is. Dat gesprek is een zoektocht van cliënt en consulent samen. Zulke gesprekken voer ik nu ook. Vanaf 1 januari maken we van elk gesprek een verslag. De client krijgt dat te lezen en dient het goed te keuren en te ondertekenen.

Henriëtte Bleichrodt is een van de Wmo-consulenten voor Bloemendaal. In het team van het Wmo-loket werken mensen van de gemeente, Welzijn Bloemendaal, Kontext en Wonenplus; binnenkort komen er medewerkers bij van Zorgbalans en MEE.

“De meeste cliënten houden in 2015 hun indicatie en merken nog weinig verandering. Mensen van wie de indicatie afloopt en mensen die voor het eerst ondersteuning vragen, hebben een gesprek met een Wmo-consulent over wat nodig is, wat iemand zelf kan en wat de

Als mensen zich zorgen maken en vragen hebben, kunnen ze bellen. We kijken wat in de persoonlijke situatie van de beller van toepassing is, en geven dan zo goed mogelijk antwoord op de vraag wat er in zijn of haar situatie gaat veranderen. Vaak geeft dat al rust.”

Het belangrijkste is dat we nagaan wat iemand zelf of met hulp van de omgeving kan. Je krijgt straks dus niet zonder meer een rollator als je daarom vraagt bij de gemeente. Er is altijd eerst een gesprek. We kijken op allerlei gebieden wat iemand nodig heeft. Het gesprek gaat over de huishouding, aanpassing van het huis, aangepast vervoer, bijhouden van de administratie en van geldzaken, sociale activiteiten, enz. Mensen die echt zorg nodig hebben en kwetsbaar zijn, en die geen of bijna geen anderen hebben om hen te helpen, die helpen we natuurlijk. We laten hen niet in de steek. Maar de oplossing is soms anders dan de aanvrager dacht – of dan wijzelf dachten.

Afschaffing landelijke compensatie voor chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg en tegemoetkoming Cer) Het Rijk heeft besloten de landelijke regelingen voor de financiële compensatie van chronisch zieken en gehandicapten af te schaffen. Het gaat om de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) en de Compensatieregeling Eigen Risico (CER). Hierdoor vervalt de gedeeltelijke compensatie voor het eigen risico in de zorgverzekering. Ook vervallen de tegemoetkoming voor extra kosten door chronische ziekte of handicap en de korting van 33% op de eigen bijdrage voor zorg thuis. De gemeente komt mensen die hierdoor nadelig geraakt worden gedeeltelijk tegemoet. Dit gebeurt in Bloemendaal, Haarlemmerliede c.a. en Heemstede door de grens

Z O R G K R A N T

G E M E E N T E

B L O E M E N D A A L ,

H A A R L E M M E R L I E D E

E N

voor de eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen te verlagen met circa 30%. Daarnaast werkt de gemeente aan een nieuwe regeling voor chronisch zieken en gehandicapten met hoge kosten en een laag inkomen. Hoe deze regeling er precies uitziet wordt in de eerste helft van 2015 bekend. Wel al is duidelijk dat inwoners alleen in aanmerking komen als ze een laag inkomen hebben en het volledig eigen risico voor de zorgverzekering moeten betalen.

H E E M S T E D E

3

“Elke vraag en iedereen is welkom” Sandra Keijser, ouderenadviseur Loket Heemstede

Bij Loket Heemstede werken medewerkers van Kontext, Tandem (mantelzorg), MEE, Zorgbalans, gemeente Heemstede en Welzijn Ouderen Heemstede. Bij deze partners komen nog andere organisaties zodat we samen de kennis in huis hebben om de nieuwe taken goed uit te voeren. “We gaan bij iedereen op huisbezoek die ondersteuning aanvraagt, bij het gesprek kan ook een familielid of bekende aanwezig zijn. In het gesprek vragen we: ‘Waar hebt u behoefte aan en wat wilt u met de ondersteuning bereiken? Wat is voor u belangrijk?’ Het is belangrijk dat mensen zelf aangeven wat zij willen oplossen en op welke wijze. We merken dat mensen het prettig vinden als er goed naar ze geluisterd wordt. We stellen vragen om een goed beeld te krijgen van wat wel lukt en wat niet. We bespreken of er in de omgeving mensen zijn aan wie ze hulp kunnen vragen, en hoe het is om hulp te vragen aan bijvoorbeeld je kinderen. Hulp vragen is voor som-

mige mensen moeilijk. Dan vragen we: ‘Aan wie geeft u hulp of aan wie hebt u in het verleden hulp gegeven? Hoe ging dat bijvoorbeeld vroeger met uw eigen ouders?’ ‘Wij namen onze ouders in huis’, zeggen ze dan. Het was normaal dat kinderen hun ouders hielpen. Mensen willen ook nu hun ouders best helpen, is onze ervaring, als maar duidelijk is welke hulp nodig is. Om dat duidelijk te krijgen maken we samen een plan en spreken af wie wat kan doen. Daar betrekken we, als dat mogelijk is, familie of andere bekenden bij. We zoeken de beste manier om problemen op te lossen. Voor een 90+-meneer die zijn afwas niet zelf kon doen, bleek een kleine een­ persoonsafwasmachine een goede oplossing. Vond hij veel fijner dan afhankelijk zijn van iemand die de afwas komt doen. Mensen die niemand in hun omgeving kunnen inschakelen, kunnen veel hebben aan het welzijnswerk. Er zijn bijvoorbeeld vrijwilligers die meegaan naar het ziekenhuis. Er is een klussendienst die draait op vrijwilligers. Zo kon een mevrouw geholpen worden die maanden-

lang in het donker had gedoucht, omdat ze zelf geen nieuwe lamp kon indraaien. Zij durfde niemand om hulp te vragen hierbij. En het Wmo dagcentrum aan de Lieven de Keylaan werkt goed, daar kijken mensen echt naar uit. Zo was er een hele groep naar Haarlem om Sinterklaascadeautjes voor elkaar te kopen.

we kennis met zorgaanbieders uit de regio die begeleiding bieden en de dagcentra. Samen met hen kunnen we de zorg organiseren voor iedereen die dit nodig heeft. Mensen die een vraag hebben zijn van harte welkom, net als mensen die voor een ander zorgen. We willen voorkomen dat mensen tussen wal en schip vallen of de weg niet kunnen vinden naar een oplossing.”

In Loket Heemstede werken we vanuit verschillende organisaties nauw samen. Iedereen brengt zijn eigen expertise in. Volgende week maken

“We praten niet óver, maar mét mensen” Nathalie Brakel Mariee, CJG-coach bij CJG Heemstede en Haarlemmerliede-Spaarnwoude Als een gezin huurachterstand heeft en een verwaarloosde voortuin, ben je als hulpverlener geneigd eerst de huurachterstand aan te pakken. Maar als het gezin het belangrijker vindt om die voortuin op te knappen en daarmee de buren gunstig te stemmen – want ze weten dat het een puinhoop is, een doorn in het oog van de buurt - dan beginnen we daarmee. Daarna of tegelijkertijd werken we aan het andere probleem. Ik vind het prettiger werken zo. Het is respectvol. We leren de visser weer zelf vissen.

“Zwangere vrouwen die informatie willen over inschrijving voor een kinderdagverblijf. Kinderen die thuis ruzie hebben en willen horen wat ze daaraan kunnen doen. Ouders die willen weten of het normaal is dat hun kind van 6 jaar nog niet zindelijk is, of wanneer ze zakgeld en kleedgeld moeten geven en hoeveel. De vragen op het spreek-

4

Z O R G K R A N T

uur van ons Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) gaan alle kanten op. Dat vind ik het leuke. Mijn collega’s en ik geven ook advies op scholen en kinderdagverblijven. Zelf kom ik op twee basisscholen. Daar bespreek ik samen met de schoolverpleegkundige vragen van de individueel begeleider over problemen van

G E M E E N T E

leerlingen en hun ouders. Op twee vo-scholen overleg ik met de zorgcoördinator en met mentoren; soms spreek ik ook zelf met leerlingen. Vroeger werd er óver mensen gesproken en werd er voor hen beslist. Nu praten we mét mensen en vragen we wat ze zelf willen. We staan open voor hun wensen.

B L O E M E N D A A L ,

H A A R L E M M E R L I E D E

Vanaf januari kunnen ouders en kinderen rechtstreeks bij ons een zorgaanvraag doen. Ze kunnen bellen, mailen of langskomen. Bij de aanvraag kijken we samen met de klant wat zijn behoefte is en of de hulp die hij voorheen kreeg, daar nog bij past. Volgens mij is de jeugdzorg hier goed geregeld. We krijgen op het ogenblik met name vragen als ‘hoe zit het voor mij volgend jaar?’. Dat moeten mensen vooral blijven doen. Wij stellen alles in het werk om die vragen

E N

H E E M S T E D E

“We kijken naar praktische zaken en naar welzijn” Gerrit Willems, welzijnscoach Haarlemmerliede-Spaarnwoude “Stel, er komt een meneer bij me die al na een half jaar zijn maximum aantal zones Wmo-taxivervoer voor het hele jaar heeft verbruikt. Vroeger hielp ik dan met het opstellen van een bezwaarschrift. Nu kijk ik hoe het komt dat hij zo snel door zijn zones heen is. Als dan blijkt dat hij fysiotherapie nodig heeft en daarvoor naar Beverwijk gaat, stel ik voor dat hij fysiotherapie dichter bij huis krijgt. Mensen komen met allerlei vragen bij me, vooral ouderen; over hoe ze hulp in de huishouding of een woningaanpassing krijgen, of wat ze moeten met een onbegrijpelijke brief. Ik geef vooral informatie en advies. Vanaf januari gaat het anders. Ik krijg een melding van de gemeente dat iemand ondersteuning nodig heeft. Dan maak ik een afspraak bij die persoon thuis en bespreek ik hoe iemand woont en leeft, en wat hij precies wil. We kijken naar oplossingen voor praktische zaken, maar ook naar welzijn. Als iemand bijvoorbeeld meer contacten wil in zijn omgeving, schakel ik de Zonnebloem in of het Rode Kruis. Van het gesprek maak ik een verslag dat de cliënt moet goedkeuren en

Hoe is de privacy geregeld? Na 1 januari gaan hulpverleners en gemeentemedewerkers intensiever met elkaar samenwerken. Maar wat betekent dit voor de privacy van de burgers? Is de privacy wel goed beschermd?

Nieuwe gegevens Met de overheveling van de nieuwe zorgtaken, ontvangt de gemeente ook nieuwe cliëntgegevens. Deze gegevens zijn minimaal, het gaat uitsluitend om informatie die de gemeente nodig heeft om de zorg goed te kunnen voortzetten. Denk aan het burgerservicenummer en de naam van de huidige zorgaanbieder.

Geen medische gegevens De gemeente krijgt geen inzage in (medische) dossiers. Deze informatie is alleen voor medische professionals die bij de cliënt betrokken zijn, zoals een huisarts. De gegevens die de gemeente nodig heeft, zijn persoonsgegevens om bijvoorbeeld rekeningen te kunnen

Z O R G K R A N T

betalen. Als er meer gegevens nodig zijn om een goede ondersteuning te bieden, dan zal de gemeente aan de cliënt vragen die gegevens aan te leveren.

Gegevensuitwisseling met zorgaanbieders Met alle gecontracteerde aanbieders heeft de gemeente een overeenkomst afgesloten waarin de privacybescherming is opgenomen. Onder andere staat er in hoe de aanbieder met gegevens om dient te gaan. Daarnaast werken de loketmedewerkers van de gemeente met een privacyprotocol.

Tot slot Om de privacybescherming te waarborgen heeft de gemeente convenanten afgesloten en protocollen opgesteld. Gegevens van cliënten die nieuw naar de gemeente komen zijn vooral bedoeld om de zorg goed uit te kunnen blijven voeren. Als er meer informatie nodig is, dan wordt de cliënt altijd vooraf om toestemming gevraagd.

G E M E E N T E

B L O E M E N D A A L ,

Nieuw is dat vanaf volgend jaar meer nadruk ligt op eigen kracht: wat kan iemand zelf en welke hulp kan de omgeving bieden? Ik merk dat mensen dat lastig vinden. Ze durven niet goed om hulp te vragen. “Ik wil mijn kinderen niet opzadelen met mijn problemen”, zeggen ze dan. Maar in de praktijk blijken die kinderen of andere familie­leden best bereid om te helpen. Mensen hoeven niet bang te zijn dat ze na 1 januari ineens geen of minder zorg krijgen. Voordat er iets verandert, kijken we goed naar de individuele situatie. Als iemand minder zorg zou krijgen, moet daar een duidelijke reden voor zijn. Die reden krijgt de cliënt te horen. Maar iedereen kan erop rekenen dat hij de juiste zorg en ondersteuning krijgt. Daarvoor schakel ik zonodig specialisten van binnen en buiten de organisatie in. En mensen mogen ook nog steeds gewoon langskomen met vragen.”

Veranderingen in het persoonsgebonden budget (pgb) Een persoonsgebonden

Privacybescherming is geen nieuw onderwerp voor de gemeente. De gemeente beschikt al over veel persoonsgegevens. Deze verantwoordelijkheid ligt in wetgevingen vast en de privacy is daarom goed beschermd.

onder­tekenen. De gemeente neemt op grond van het verslag een besluit en laat dat aan de cliënt weten.

budget (pgb) is een bedrag waarmee u zelf uw zorg kunt regelen. Het pgb blijft in 2015 gewoon bestaan. Wel zijn er enkele veranderingen. Recht op pgb Heeft u nu een indicatie van het CIZ of Bureau Jeugdhulp? Dan houdt u ook het recht op een pgb. Dit recht loopt door voor de duur van de indicatie, maar uiterlijk tot 31 december 2015. Dus uw huidige recht op pgb duurt tot uiterlijk 31 december 2015, of korter als uw indicatie eerder afloopt. Als uw indicatie afloopt, krijgt u een uitnodiging voor een gesprek. Hierin bespreekt u met een medewerker van het Wmoloket of het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) welke zorg of ondersteuning u nodig heeft.

SVB beheert pgb

gestort. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) regelt vanaf 1 januari 2015 namelijk de betalingen. Men noemt dit het ‘trekkingsrecht’. De gemeente maakt het bruto budget vanaf 1 januari 2015 over aan de SVB. De SVB beheert uw budget en verzorgt uw betalingen aan uw zorgverlener(s). De SVB betaalt alleen de daadwerkelijk gemaakte en in rekening gebrachte kosten uit. U blijft zelf bepalen wie er wanneer zorg verleent. De SVB gaat na of u een overeenkomst heeft afgesloten met de zorgverlener of zorginstelling die u wilt betalen.

Zorg in natura Wie de zorg niet zelf wil regelen met een pgb, kan gebruik maken van ‘zorg in natura’. Dat betekent dat de gemeente de zorg voor u inkoopt bij een aanbieder waarmee de gemeente een contract heeft afgesloten.

In 2015 wordt het pgb niet meer direct op uw eigen rekening

H A A R L E M M E R L I E D E

E N

H E E M S T E D E

5

“Meer banen voor mensen met een beperking” Annemiek van Outvorst, projectleider participatiewet IASZ

Om mensen met een beperking aan werk te helpen moeten er wel banen zijn. De staatssecretaris heeft met werkgevers en werknemers afspraken gemaakt over zogenoemde garantiebanen voor mensen met een beperking. Per 1 januari zijn er maatregelen, zoals loonkostensubsidie, waarmee het voor werkgevers gemakkelijker en aantrekkelijker wordt om mensen met een beperking in dienst te nemen. We krijgen

nu al vragen van werkgevers die willen weten hoe dat zit. Ook wordt er landelijk een no-riskpolis voorbereid: als een werknemer uitvalt, kan de werkgever een beroep doen op deze polis. Verder kan de gemeente zorgen voor een jobcoach, als iemand begeleiding nodig heeft op het werk. Zo hopen we veel mensen aan een leuke baan te helpen – want dat is toch wat de meeste mensen willen.”

Werk en inkomen IASZ

“In principe blijven we na 1 januari 2015 zoveel mogelijk mensen ondersteunen bij het vinden van werk. Dat doen we ook voor de nieuwe doelgroep waarmee we te maken krijgen: mensen die door een arbeidsbeperking niet in staat zijn om zonder begeleiding het minimumloon te verdienen. We werken daarbij samen met onder meer Paswerk, het UWV en re-integratiepartners. Als IASZ proberen we maatwerk te leveren. Als het niet lukt om werk te vinden, bieden we bijstand en minima­ regelingen. Ook helpen we als mensen schulden hebben. De huidige uitkeringsgerechtigden van de IASZ krijgen te maken met veranderingen op het gebied van

Inwoners van Bloemendaal, Heemstede en Haarlemmerliede-Spaarnwoude kunnen met alle vragen op het gebied van werk en inkomen terecht bij de IASZ, de Intergemeentelijke Afdeling Sociale Zaken van de gemeenten Bloemendaal, Heemstede en Haarlemmerliede en Spaarnwoude. De IASZ heeft een folder gemaakt over de veranderingen op het gebied van werk en inkomen: Van WWB naar Participatiewet. www.iasz.nl/folder

werk en inkomen. Ze hebben daarover een brief en een folder gekregen. Zo wordt de uitkering na 1 juli 2015 lager als ze met andere volwassenen samenwonen. De sollicitatieplicht blijft, maar nieuw is dat je ook eventueel moet verhuizen voor een baan. Verder moet je meewerken aan een plan van aanpak voor je re-integratie en bereid zijn scholing te volgen. Veel regels blijven hetzelfde, maar er worden straks zwaardere maatregelen genomen als mensen zich er niet aan houden. De opdracht van het Rijk is heel strikt: mensen moeten aan het werk. Als dat niet lukt, krijg je een bijstandsuitkering. De gemeente kan dan een tegenprestatie vragen.

Werkplein Inwoners van Bloemendaal, Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Heemstede die werk zoeken, gaan naar het Werkplein Haarlem. Het Werkplein is een samenwerkingsverband van negen gemeenten, UWV en re-integratiebedrijven voor de arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland en IJmond. De andere gemeenten zijn Haarlem, Zandvoort, Velsen, Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest. Op het Werkplein in Haarlem is een Werkgeversservicepunt ingericht.

Regionaal werkbedrijf Het regionaal werkbedrijf is een overleg van gemeenten, werkgevers, werknemers en het UWV met het doel om regionaal garantiebanen te creëren. Het regionaal werkbedrijf van de regio Zuid-Kennemerland en IJmond streeft naar 160 nieuwe banen bij de overheid en 280 in het bedrijfsleven in 2015-2016.

Bijstand, sociale werkvoorziening en wajong gaan op in Participatiewet Met de Participatiewet wil de overheid meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk krijgen. Gemeenten worden verantwoordelijk voor de re-integratie van mensen die nog kunnen werken maar daarbij wel ondersteuning nodig hebben. De Participatiewet gaat in op 1 januari 2015. Gevolgen voor nieuwe instroom in Wajong Wajong staat voor Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten en is voor mensen die op jonge leeftijd een langdurige ziekte of handicap hebben gekregen. Heeft u nog geen Wajong-uitkering op 1 januari 2015? Vanaf 1 januari 2015 hebben alleen jongeren die nooit meer kunnen werken nog recht op een Wajong-uitkering. Uitkeringsinstantie UWV beoordeelt voor wie dat geldt.

U houdt wel een Wajong-uitkering van het UWV. Hoe hoog die is, hangt af van uw herbeoordeling: • Heeft u geen arbeidsvermogen? U houdt uw huidige Wajong van 75% van het minimumloon. • Heeft u een deel arbeidsvermogen of heeft u tijdelijk geen arbeidsvermogen? U blijft bij het UWV en krijgt nog steeds Wajong. Deze wordt vanaf 2018 verlaagd naar 70% van het minimumloon.

Gevolgen voor wie al Wajong heeft op 1 januari 2015

Gevolgen voor sociale werkvoorziening

Heeft u al een Wajong-uitkering op 1 januari 2015? Dan krijgt u te maken met een herbeoordeling.

De Wet sociale werkvoorziening (wsw) biedt mensen met een lichamelijke, verstandelijke of

6

Z O R G K R A N T

G E M E E N T E

psychische beperking de mogelijkheid om te werken in een aangepaste arbeidsplaats, dit wordt ook wel een beschutte werkomgeving genoemd. De Participatiewet vervangt de Wet sociale werkvoorziening (wsw) vanaf 1 januari 2015. Er kunnen dan geen nieuwe mensen meer instromen in de wsw. • Werkt u al in een beschutte werkomgeving via de wsw? U houdt de rechten en plichten die u nu ook heeft. • Staat u al op de wachtlijst voor een wsw-plek? Dan krijgt uw gemeente vanaf 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid om u aan het werk te helpen. Dat kan gaan om werk bij een reguliere werkgever, zo nodig met wat extra hulp. Dat kan ook een beschutte baan zijn.

B L O E M E N D A A L ,

H A A R L E M M E R L I E D E

Nieuwe regels bijstand in 2015 Heeft u een bijstandsuitkering? Dan valt u vanaf 1 januari 2015 onder de Participatiewet. U krijgt dan met strengere eisen te maken. Voorbeelden van de nieuwe regels: • U moet sneller werk accepteren. Dit betekent dat u langer moet reizen of moet verhuizen als dat nodig is om een baan te krijgen. • De gemeente kan een tegenprestatie van u vragen. • Uw uitkering kan dalen als u met andere volwassenen woonkosten deelt.

E N

H E E M S T E D E

Ruim 70 contracten Per gemeente zijn er ruim 70 contracten afgesloten met aanbieders van zorg en jeugdhulp. De contracten werden eerder dit jaar al ondertekend. Eind september vond de ondertekening plaats van de contracten met 30 aanbieders van zorg en ondersteuning in de regio IJmond en Zuid-Kennemerland. Hiermee zijn de afspraken vastgelegd over het aanbod van maatwerkvoorzieningen in het kader van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015). Een maand later, op 31 oktober, werden de contracten met aanbieders van de jeugdhulp ondertekend. Gemeenten in de regio’s IJmond, Zuid- Kennemerland en Haarlemmermeer en zo’n

40 aanbieders van jeugdhulp legden daarmee de afspraken vast over maatwerkvoorzieningen in het kader van de nieuwe Jeugdwet. Op de foto onder andere wethouder Raymond van Haeften (Haarlemmerliede en Spaarnwoude 2e van links), wethouder Christa Kuiper (Heemstede, 4e van links) en wethouder Jur Botter (Bloemendaal, 5e van links) bij de ondertekening van de jeugdcontracten op 31 oktober 2014.

“We gaan uit van wat goed lukt” Manja Willemsen, orthopedagoog opvoedpoli; verbonden aan CJG Bloemendaal als CJG-coach we wekelijks in een jeugdhulpteam. Daarin zitten wij als jeugd-GGZ met OCK ’t Spalier, de schoolarts, soms ook de consultatiebureau-arts, MEE, Hartenkampgroep, en zo nodig iemand van leerplicht. Als blijkt dat zowel opvoedondersteuning nodig is als een adhd-diagnose door de jeugd-GGZ, kunnen we dat meteen samen oppakken.

“Bij het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) komen ouders en kinderen met heel verschillende vragen. ‘Mijn kind luistert niet, hij is dwars’; daar kan een ouder vragen over hebben. Er komen gameverslaafde kinderen en pubers met angststoornissen. We werken samen met andere instellingen op het gebied van jeugdzorg aan problemen variërend van in bed plassen tot psychiatrische problemen. Alle nieuwe aanmeldingen bespreken

Wat per 1 januari verandert, is dat het CJG de toegangspoort wordt naar alle voorzieningen of vormen van jeugdzorg. Vanaf volgend jaar is de hulp laagdrempeliger: mensen kunnen dan gewoon met hun vraag binnenlopen bij het CJG.”

pakken. Zo hebben ze zelf invloed op wat er gebeurt in het gezin. We staan naast de kinderen en hun ouders. We nemen de opvoeding niet over, maar we ondersteunen hen. Dat vinden mensen prettig. Voor huidige cliënten verandert er in het nieuwe jaar niets, de zorg wordt gewoon voortgezet.

We werken nu een jaar op deze manier samen. De lijnen zijn kort, we zitten allemaal in één gebouw. Gezinnen worden binnen een week geholpen, zonder dat zij een verwijzing nodig hebben. Als een indicatie nodig is, kunnen we die direct regelen. We vragen dan een medewerker van Bureau Jeugdzorg bij onze teambespreking. Zij zitten net als wij in het gebouw van het CJG. We gaan uit van de kwaliteiten van mensen. Niet: wat gaat er mis, maar: wat lukt goed? Dat breiden we uit. Elk gezin krijgt een hulpverlener als vast aanspreekpunt: één gezin, één plan, één hulpverlener. Met die hulpverlener bespreken kinderen en ouders wat er nodig is in hun gezin. Samen stellen ze een plan op om de problemen aan te

Handige websites Op internet vindt u veel websites met informatie over alle veranderingen in de zorg: www.samenzorgen.net (gezamenlijke website van de gemeenten Bloemendaal, Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Heemstede)

Z O R G K R A N T

G E M E E N T E

www.hoeverandertmijnzorg.nl (van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)) www.dezorgverandertmee.nl (VWS)

B L O E M E N D A A L ,

www.iasz.nl (Intergemeentelijke afdeling sociale zaken van de drie gemeenten) www.bloemendaal.nl www.haarlemmerliede.nl www.heemstede.nl

H A A R L E M M E R L I E D E

E N

H E E M S T E D E

7

Wie, wat, waar? Waarvoor kunt u straks op welke plaats terecht met uw vragen op het gebied van werk, zorg en jeugd? Hieronder zetten we per gemeente de locaties op een rijtje. Haarlemmerliede en Spaarnwoude In de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude kunt u met vragen over algemene en maatwerkvoorzieningen (Wmo voorzieningen) terecht bij de welzijnscoach, Gerrit Willems. Met vragen over jeugd en opvoeden kunt u contact opnemen met één van de coaches van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG).

Voorzieningen Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning): Welzijnscoach

Email [email protected] Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 13.00 uur Bennebroek: Bennebroekerlaan 5 (voormalig gemeentehuis | Bennebroek Telefoon (023) 512 60 26 Openingstijden: maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 8.30-12.30 uur Vogelenzang: Teylingerweg 75 | Vogelenzang Telefoon (06) 12837771 Woensdagmorgen van 09.00 tot 11.00 uur

De welzijnscoach heeft spreekuur op donderdag in het gemeentehuis tussen 15.00 – 16.00 uur en op vrijdag in het Dorpscentrum Spaarndam van 9.30 - 11.30 uur. U kunt vrijblijvend langskomen. Daarnaast is hij te bereiken via nummer: 06-19210289 of via [email protected].

Opvoeding en jeugd: Centrum voor Jeugd en Gezin

Opvoeding en Jeugd: Centrum voor Jeugd en Gezin Met vragen over jeugd en opvoeding kunt u langskomen tijdens het inloopspreekuur op maandag van 9.30 tot 10.30 uur in het gemeentehuis (of via nummer 06 - 23447782) en op vrijdag van 9.30 tot 10.30 uur in het Dorpscentrum in Spaarndam (of via nummer 06 - 23430444) of via [email protected] Kijk ook op de speciale website: www.cjghaarlemmerliede.nl.

Heemstede Voorzieningen Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning): Loket Heemstede De Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) gaat veranderen per 1 januari 2015. Uw gemeente krijgt meer verantwoordelijkheden voor het ondersteunen van mensen met een beperking die thuis wonen. We kijken daarbij steeds wat uzelf, samen met familie en vrienden, kunt doen om een oplossing voor uw problemen te vinden. De gemeente biedt ondersteuning in de vorm van maatwerk voor de zaken die u niet zelf kunt regelen of betalen. Zorgt u zelf voor iemand en hebt u vragen of behoefte aan ondersteuning? Ook dan bent u ook bij Loket Heemstede aan het goede adres. U bent van harte welkom. Loket Heemstede | Raadhuisplein 1 (raadhuis) | www.loketheemstede.nl Telefoon: (023) 548 30 40 | Email: [email protected] Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 13.00 uur en ‘s middags op afspraak.

Opvoeding en jeugd: Centrum voor Jeugd en Gezin Heeft u vragen over opvoeding, of andere vragen over jeugd? Kom dan langs bij het CJG. Centrum voor Jeugd en Gezin Heemstede | Lieven de Keylaan 7 | www.cjgheemstede.nl Telefoon (023) 529 19 14 | Email: [email protected] Openingstijden: maandag, dinsdag, donderdag van 9.00 tot 12.00 uur en woensdag van 14.00 tot 17.00 uur

De nieuwe Jeugdwet treedt op 1 januari 2015 in werking. Uw gemeente organiseert de zorg zo dicht mogelijk bij het gezin. Voor elke vraag over opvoeden en opgroeien, zowel voor ouders als voor de kinderen/jongeren zelf, is het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) de juiste plek. Informatie en advies, maar ook ondersteuning en zorg, regelt de gemeente in samenwerking met deskundige partners in het CJG. U bent van harte welkom. Dennenweg 15a Bloemendaal Telefoon (088) 995 83 83 | www.cjgbloemendaal.nl | Email [email protected] Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 9.00 uur tot 12.30 uur

Werk en inkomen: centraal adres voor Bloemendaal, Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Heemstede De Intergemeentelijke Afdeling Sociale Zaken voert de nieuwe Participatiewet uit voor inwoners van Bloemendaal, Haarlemmerliede ca en Heemstede. De Participatiewet voegt de Wet werk en bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en de Wajong samen. Er is straks één regeling voor iedereen die extra hulp nodig heeft om aan het werk te komen.

Intergemeentelijke Afdeling Sociale Zaken (IASZ) Raadhuisplein 1, Heemstede | www.iasz.nl Telefoon (023) 548 58 68 (maandag tot en met donderdag 8.30-17.00 uur, vrijdag 8.30-13.00 uur) Openingstijden: Het inloopspreekuur van de IASZ is van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 13.00 uur, aan het Raadhuisplein 1 in Heemstede.

Colofon Gemeente Bloemendaal Redactiewerk en foto’s: Gemeenten Bloemendaal, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Heemstede. Interviews

Bloemendaal Voorzieningen Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning): Wmo-loketten Bloemendaal: Bloemendaalseweg 12 | Bloemendaal Telefoon (023) 526 70 07 | www.welzijnbloemendaal.nl |

8

Z O R G K R A N T

G E M E E N T E

Vormgeving en drukwerk: Paswerk. December 2014 Oplage:

B L O E M E N D A A L ,

Met Zin Communicatie

25.000

H A A R L E M M E R L I E D E

E N

H E E M S T E D E