nd leven Koninklijke kleding jong Gameverslaafd Gadget Milkshakes Wat Máxima draagt, fascineert Josine Droogendijk

nd leven

nederlands dagblad woensdag 14 mei 2014

wonen – games – boeken – mode – koken – gezondheid – jeugd – opvoeding

Gameverslaafd Simon Kroeske ging in therapie ▶ pagina 8

Wat Máxima draagt, fascineert Josine Droogendijk

Koninklijke kleding ▶ pagina 4

Gadget Een selfie maken met een ShutterBall ▶ pagina 6

jong Milkshakes Zo maak je ze ▶ pagina 11

2

nd leven

woensdag 14 mei 2014

lifestyle in gesprek met Gert-Jan Segers Martha Aalbers beeld Ruben Timman / nowords.nl

instagram beeld Vincent Verhoeven

Instagram is een app waarmee je foto’s kunt maken en bewerken. Ook kun je de foto’s meteen delen met andere mensen op Instagram. Bent u ook actief op Instagram en mag het Nederlands Dagblad u volgen? Stuur een mailtje naar [email protected] met uw accountnaam en telefoonnummer.

Vincent Verhoeven (@vcnt96) zet vooral natuurfoto’s op Instagram. Bij deze foto sprak de weerspiegeling van de bomen in het water hem vooral aan. ‘De foto is gemaakt bij een klein meertje rondom het gebied van Anna’s Hoeve, bij Hilversum-Oost. Het is een bijzondere plek. Het ligt aan een aardig drukke weg, maar wanneer je via een klein paadje naar beneden loopt, is het er toch rustig en zijn de auto’s haast niet te horen.’

boek Dick Schinkelshoek 

Tuinieren met Maarten ‘t Hart Ben je een beetje trendgevoelig, dan heb je vandaag een moestuin. Eigen groenten verbouwen geeft een gevoel van duurzaam leven en – voor Nederlanders belangrijk – geld besparen. Maartens moestuin, nu op televisie, haakt in bij deze trend. Schrijver Maarten ’t Hart, vooral bekend door de plastische manier waarop hij met zijn gereformeerde verleden afrekende, verbouwt in de serie spitskool, spinazie en nog veel meer. Bij de serie heeft ’t Hart zijn boek De groene overmacht (2004) uitgebreid en opnieuw uitgegeven. Het zijn onderhoudende stukjes ‘voor iedereen met of zonder groene vingers’ over bonen en aalbessenstruiken, zijn bokjes en zijn kippen, de zware zeeklei en het voortwoekerende onkruid (‘vuil’). Helaas moet de man het ook voortdurend over politiek hebben. De sneren die christenen van hem gewend zijn, slingert hij in De groene overmacht vooral naar het hoofd van de bio-industrie, vleeseters (mensen met ‘ware doodsverachting’) en het CDA (een afkorting voor ‘Criminele Dieren Afslachters’). Die fragmenten komen bovendien overduidelijk uit 2004, kort na de

‘Wijn breng ik naar Gert-Jan Segers (44) is getrouwd en heeft drie dochters (15, 14 en 10 jaar). Hij is politicoloog en Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie sinds 2012. Hoe denkt hij over geld, geluk, gezondheid en geloof?

gezondheid

geld

‘Een gezond leven betekent voldoende bewegen, op gezette tijden eten en voldoende slapen. Op alle drie de punten kan ik mijn leven nog wel wat beteren sinds ik in de Kamer zit. Ik heb te weinig tijd om te sporten. Ik hou van squashen. Hardlopen vind ik deprimerend; wat doelloos voor je uit hollen. Met squashen kun je echter winnen en punten scoren. ’s Avonds onregelmatig eten hoort ook bij het Kamerleven. Daarom is ‘s ochtends de dag samen met het gezin beginnen heilig voor mij. Ik geniet van mijn werk en dan kun je het ook weleens met korte nachtjes doen. Een paar nachten vijf uur slapen kan ik wel hebben, maar daarna moet ik wel weer een goede nacht maken.’

‘Geld is wat mij betreft het minst belangrijke onderwerp in deze rubriek. Geld stelt me in staat mijn gezin te onderhouden, soms met minder, op dit moment met meer. Een gevolg is dat ik nu ook meer kan weggeven. Ik heb geen luxe hobby’s of uitspattingen. Ik moet er fatsoenlijk uitzien, maar kleding kopen is niet mijn hobby. Vakanties vind ik wel heel erg belangrijk, zeker nu. We hebben net een zomervakantie van drie weken geboekt. Dat zie ik als een investering in het gezin, iets waar we hopelijk lang op terug kunnen kijken.’

geloof ‘Mijn geloof omvat alles. Door een sterfgeval werd ik pas weer bepaald bij de eindigheid van mijn leven, dat Christus mijn enige troost is in leven en sterven. Dat God mijn naam kent, en dat mijn leven geborgen is in Christus, daarmee staat of valt alles voor mij. Ik ben trouw in zaken als kerkgang en dagelijks Bijbellezen, want die rituelen brengen je telkens terug bij God en het evangelie. Ik zit op een gebedsgroep binnen de partij, het is een voorrecht om christelijke collega’s te hebben. Ik vind dat iedereen minimaal een taak binnen de kerk moet hebben. Daarom leid ik eens in de zoveel tijd de kinderen van groep 5 en 6 tijdens het Kinderkwartier in onze gemeente, Kruispunt in Amersfoort.’

geluk ‘Als ik vrede heb met God en met mijn vrouw en kinderen, ben ik gelukkig. Dat is geen statisch gegeven natuurlijk, relaties zijn altijd in beweging. Is die basis goed, dan deert een stevig politiek debat of uitgescholden worden – online of offline – mij niet. Verder maakt het doen waartoe je geroepen bent mij gelukkig. Muziek van Bach of U2, of een prachtige kerkdienst, geeft soms ook een moment van geluk. Dat kan als een lichtstraaltje uit de hemel voelen.’ ▶▶ ‘P.S.: Wat nog altijd te weinig mensen weten, is dat ik al 25 jaar geen alcohol drink. Toen ik student was en zag wat de desastreuze effecten van alcohol konden zijn, heb ik besloten niet te drinken. Ik krijg echter veel flessen wijn als bedankje voor spreekbeurten en dergelijke. Met kerst breng ik al die flessen naar de Voedselbank voor de kerstpakketten.’

marktplaats MKZ-uitbraak (‘de dierenholocaust’). Als een militante evangelist promoot hij een vegetarische levensstijl. Vlees eten is kanker krijgen. Dat simplisme hindert. Columniste Beatrijs Ritsema concludeerde ooit in de NRC dat Maarten ’t Hart ‘de God van zijn jeugd heeft ingeruild voor de vreugdeloze God van het vegetarisme’. Ze heeft een punt. Hij schrijft prachtig over de Nederlandse natuur en wat je daar allemaal kunt laten groeien. Maar helaas kruipt de drammerigheid er als hardnekkig onkruid doorheen.

Roel Sikkema beeld marktplaats

De groene overmacht. Tuinieren op de zware zeeklei Maarten ’t Hart. Uitg. Arbeiderspers, Amsterdam 2014. 140 blz. € 12,50

wat: Ligtandem Optima Duett Prijs: 1.999 euro bijzonderheden: Op lengte instelbaar kopen? Hier staat de advertentie: http://tinyurl.com/ligtandem

3

woensdag 14 mei 2014

nd leven lifestyle

de Voedselbank’

in de keuken Annemarie Eversdijk beeld uit besproken boek

Een macaron met een puntje Na een bakboek van Rutger van den Broek, winnaar van de tv-bakwedstrijd Heel Holland Bakt, is er nu ook een bakboek dat de naam van het tv-programma draagt. Binnenkort komt het programma Heel Holland Bakt van Omroep Max weer terug op televisie. Diverse kandidaten gaan daarin de strijd aan voor de titel Beste thuisbakker van Nederland. Afgelopen jaar bleek de tv-wedstrijd een succes. We zagen hoe diverse deelnemers brood, koeken en taarten bakten en hoe hun baksels soms mislukten. Het Heel Holland Bakt-boek is een boek waarmee zowel beginnende bakkers als gevorderden inspiratie op kunnen doen. Wie nog nooit een cake heeft gebakken, ziet hoe eenvoudig het eigenlijk is. Bij sommige recepten staat stap-voor-stap uitleg met foto’s. Denk niet dat alle recepten ook gemaakt zijn door de deelnemers van het tv-programma. Eigenlijk is het een standaard basisbakboek, geschreven door onder meer Linda Collister, die recepten schreef voor de Britse voorloper van het programma, The Great British Bake Off. De Nederlandse variant is opgeleukt met een paar recepten uit het programma, wat

Heel Holland Bakt – bakboek voor thuisbakkers Linda Collister e.a., Uitg. Kosmos, Utrecht 2014. 288 blz. € 24,99

foto’s van de deelnemers uit het eerste seizoen en een voorwoord van Janny van der Heijden en Robèrt van Beckhoven, de jury van het programma. Dat mag de pret niet drukken, want de grote variëteit aan recepten en de mooie, duidelijke vormgeving nodigen uit om aan de slag te gaan. De ingrediënten die worden gebruikt, zijn nooit exotisch of moeilijk te verkrijgen. Behalve als er over double cream wordt gesproken, dan merk je dat het een oorspronkelijk Engels recept is. Maar er staat dan ook meteen bij dat je ook gewoon slagroom kunt gebruiken. Macarons, die mooie gekleurde Franse koekjes met een crèmelaagje, leken me altijd ingewikkeld te maken. Dat viel mee. Het was alleen een klus om de koekjes mooi plat van boven te krijgen. Bij mij bleven er puntjes aan zitten en de macarons zagen er dus niet zo perfect afgerond uit als op de foto in het boek. Wel vielen ze in de smaak. Ook de rondo’s, een topper uit het programma, waren een succes. Dit recept staat op internet: nd.nl/koken.

Pina Colada-macarons voor ca. 20 macarons

Op Marktplaats wachten miljoenen tweedehands spullen op een nieuwe eigenaar. Vandaag een ligtandem uit de schuur van Michiel Nieuwstraten (53) uit Zoetermeer.

Gezellig met z’n tweeën fietsen Wanneer hebt u deze tandem gekocht? ‘Ongeveer twintig jaar geleden. Mijn vrouw en ik reden al een tijdje ieder op een ligfiets en het leek ons wel leuk om dat samen op een fiets te doen.’ Waarom dan zo’n ligtandem en niet een gewone? ‘Het mooie van een ligfiets is dat je veel sneller kunt dan op een gewone fiets. We maakten daarom ook lange ritten, tot wel meer dan honderd kilometer per dag. We gingen er ook mee op vakantie, want we hebben geen auto.’ Kun je dan gemakkelijk bagage meenemen? ‘Ja hoor, dat kan best. Kijk maar op de foto’s.’

Waarom verkoopt u hem nu dan? ‘We vinden het intussen comfortabeler om ieder weer op een eigen fiets te rijden.’ Ja, want op een tandem moet je natuurlijk allebei dezelfde versnellingen gebruiken. ‘Inderdaad, bij deze is dat zo. Maar er zijn ook tandems waarbij de voorste fietser het voorwiel aandrijft, en de achterste het achterwiel. Dan kun je ieder je eigen versnellingen gebruiken.’ In de advertentie staat ook dat de tandem voor kleine mensen korter gemaakt kan worden. Hoe zit dat? ‘Het gaat om de afstand tot het zadel en de trapas. Die is bij deze fiets instelbaar, zodat hij bij korte mensen korter wordt. Je moet dan wel wat schakeltjes uit de ketting halen.’

ingrediënten 3 eiwitten van medium biologische eieren, op kamertemperatuur 225 gram poedersuiker, gezeefd 55 gram gemalen amandelen (amandelmeel) 45 gram geraspte kokos 100 gram ananas uit blik (uitlekgewicht) 75 gram fijne kristalsuiker 125 ml slagroom, geklopt bereiding Klop de eiwitten met een mixer tot zachte pieken. Klop geleidelijk de helft van de suiker erdoor en blijf 2 minuten kloppen tot het mengsel heel dik en glanzend is. Meng de resterende suiker met de amandelen en het kokos in een kommetje. Spatel dit mengsel met een grote metalen lepel door het eiwitschuim. Schep het schuimmengsel in een

spuitzak en spuit rondjes van 4 cm in doorsnee op de bakplaten. Druk eventuele pieken plat met een bevochtigde vingertop en laat ze 20 minuten rusten, zodat zich boven de schuimpjes een velletje kan vormen. Verwarm de oven voor op 150 °C. Bak de schuimpjes 14-18 minuten, tot ze gerezen zijn en stevig aanvoelen. Laat ze volledig afkoelen op een rooster. Pureer voor de ananasvulling de ananas in een keukenmachine grof en doe hem met de suiker in een pannetje. Verwarm alles op matig vuur en roer tot de suiker is opgelost en het mengsel zo dik is als jam. Haal de pan van het vuur en laat de jam afkoelen. Spatel voorzichtig 4 eetlepes van de afgekoelde jam door de geklopte slagroom en plak hiermee steeds twee schuimpjes op elkaar. Eet de macarons nog dezelfde dag op.

4

nd leven

woensdag 14 mei 2014

mooi wonen Marije Develing beeld Het Kabinet

Zaterdag hoopt onze koningin 43 jaar te worden. Waar ze ook komt, de belangrijkste vraag is altijd: wat draagt ze? Josine Droogendijk weet alles van Máxima’s outfits. Martha Aalbers beeld Dick Vos, novum, ap

Gefascineerd d Josine Droogendijk-Evers (23) had al jong een fascinatie voor Máxima. ‘Ik begon toen ik twaalf jaar was met een blog over de prinses. Toen heette mijn blog Máxima is cool. Later veranderde ik dat in Modekoningin Máxima.’ Op haar blog houdt Josine dagelijks bij wat de koningin draagt. Haar blog is zeer populair met zo’n tienduizend bezoekers per dag, oplopend tot het driedubbele op een speciale dag, zoals Koningsdag. Het is niet te doen voor Josine, die in IJsselmuiden woont, om overal zelf een kijkje te nemen en ook niet erg praktisch. ‘Ik heb Máxima een keer of vijftig gezien. Hoe vaker je haar ziet, hoe minder speciaal het wordt. Je staat voornamelijk te wachten en nog eens te wachten. Aankomst en vertrek van Máxima nemen hooguit twee minuten in beslag. Het heeft daarom weinig meerwaarde om erbij te zijn. Als ik thuisblijf, kan ik al na een paar minuten op mijn blog zetten wat de koningin gedragen heeft.’

Meer licht met spiegels in huis Licht in huis is heerlijk. Daglicht heeft een positief effect op de gezondheid, het speelt een essentiële rol in het woongenot. Maar wat doe je als je huis erg donker is? Door gebruik te maken van spiegels in huis kun je het daglicht en de ruimtewerking heel goed beïnvloeden. Spiegels laten een ruimte optisch groter lijken, ze weerkaatsen het licht en laten het lijken of de ruimte eindeloos doorgaat. Woon je niet zo groot of heb je een donkere hoek in huis? Gebruik spiegels in plaats van andere wanddecoratie. Belangrijk voor het eindresultaat is te weten welke stijl je door wilt voeren. Spiegels zijn er van barokmodellen tot strakke spiegels met of zonder lijst. Neem de tijd om in winkels of op internet de verschillende stijlen te vergelijken.

stolpplooien

In een donkere hoek kan een spiegel het effect geven van een extra raam. Doordat een spiegel de ruimte reflecteert, lijkt deze dubbel zo groot en wordt het daglicht weerkaatst. Dat effect is krachtiger naarmate de spiegel groter is, het kan zelfs van vloer tot plafond. In mijn interieuradvies adviseer ik vaak om te kiezen voor grote meubels en een paar echte blikvangers. Dat heeft veel meer resultaat dan veel kleine meubels en spulletjes bij elkaar. Laat de wand volledig vrij en hang er een XXL spiegel op! Bijvoorbeeld achter de bank of aan het einde van de eettafel. Is het plafond laag, hang een rechthoekige of ovale spiegel dan verticaal op, zodat de hoogte van de ruimte geaccentueerd wordt. Het lijkt ineens hoger. Zijn de plafonds al hoog, dan zou je er ook voor kunnen kiezen om een spiegel horizontaal op te hangen. Zorg er wel voor dat je niet steeds jezelf in beeld hebt als je op de bank zit. Je kunt een ruimte ook breder of langer laten lijken. Een spiegel aan het eind van de hal oogt alsof de ruimte doorloopt. Spiegels aan de zijkant van een ruimte zorgen ervoor dat de kamer breder oogt. Probeer het maar, het resultaat is verbluffend.

Máxima droeg deze jurk van modehuis Natan op de Antillen, maar ook bij de uitreiking van de Appeltjes van Oranje in 2011.

Modekoningin i i Máxima á i Josine Droogendijk-Evers, Uitg. BBNC, Amersfoort 2014. 175 blz, € 19,95

Josine geeft niet alleen aan van welke ontwerper de kleding of de hoed is, maar ook waar het tasje vandaan komt, wie de schoenen gemaakt heeft, en de oorsprong van de juwelen. Hoe weet ze dat allemaal? Josine: ‘Er zit heel veel in mijn hoofd, ik ben er ook de hele dag mee bezig, het is gewoon een kwestie van een goed geheugen. Ik zie bijvoorbeeld meteen: deze combinatie heeft Máxima eerder gedragen in 2007 in Bilthoven. Draagt de koningin bijvoorbeeld een nieuwe rok en zitten er stolpplooien in, dan komt deze rok waarschijnlijk van modehuis Natan in Brussel. Stolpplooien zijn kenmerkend voor dat modehuis. In boeken vind ik veel over de historische juwelen die Máxima draagt. Over nieuwe juwelen geeft de juwelier soms zelf iets vrij via social media. Zo weten we bijvoorbeeld dat de gouden armband met edelstenen speciaal voor Máxima’s veertigste verjaardag is ontworpen door een juwelier samen met prins Willem-Alexander. Het is echt een uitzondering dat zulke informatie vrijkomt.’ Het frustreert Josine weleens dat het Nederlandse hof, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het Britse of Belgische hof, nooit mededeling doet over de herkomst van juwelen of kleding. ‘In België kun je gewoon de woordvoerder van het hof bellen met vragen over de kleding van koningin Mathilde’, legt Josine uit. Ten slotte krijgt Josine ook tips over koninklijke kleding en accessoires van lezeressen van haar blog: ‘Mijn blog wordt ook gelezen door vrouwen die Máxima’s leeftijd hebben, en wel iets te besteden hebben. Zij komen in de duurdere winkels waar Máxima ook komt en geven mij soms een tip, over de oorsprong van een sieraad bijvoorbeeld.’ Josine studeerde communicatie aan de CHE in Ede en is freelance verslaggeefster Koninklijk Huis voor onder andere de tijdschriften Vorsten, Royals en Terdege. Ook wordt ze steeds vaker gebeld door radio- en tv-programma’s om commentaar te geven op de kleding van de koningin. ‘Op 30 april 2013 zat ik bijvoor-

Marije Develing is eigenaar van Maison Belle in Apeldoorn. Ze is interieurontwerper en -stylist en deelt haar passie voor wonen. maisonbelle.nl

De blauwe jurk van Natan droeg Máxima in 2010 bij de uitreiking van de Appeltjes van Oranje, maar ook bij het fruitcorso in Tiel (2010) en bij het jubileum van Maastricht School of Management in 2012.

5

woensdag 14 mei 2014

nd leven

lieve monica

oor Máxima’s kleding beeld op de Dam bij de NOS Radio.’ Ook op de afgelopen Koningsdag was ze te horen en te zien. Vorige maand kwam haar boek Modekoningin Máxima uit; een dik fotoboek met teksten over allerlei aspecten van Máxima’s verschijning: van galajurken tot herdragen kleding, en van haardracht tot schoeisel. Binnen een week was de eerste druk al uitverkocht.

Verjaardagsperikelen Onlangs nodigde ik per e-mail mensen uit voor mijn verjaardag, zonder daarin om een reactie te vragen. Slechts een paar genodigden gaf aan al dan niet te komen. Bij het inslaan van de feestboodschappen hield ik er rekening mee dat de anderen in ieder geval wel zouden komen. Toch belde een groot aantal mensen nog op de dag zelf af. Ik vond dit niet netjes. Hoe hoort het eigenlijk? En hoe reageer je achteraf?

sprankelend

Wat is de kracht van Máxima en waarom zijn wij toch zo nieuwsgierig naar haar kleding? Josine: ‘Máxima is heel authentiek. Ondanks haar functie blijft ze zichzelf en bovendien is ze heel ambitieus, denk aan haar werk voor de VN. Máxima’s uitstraling is echt en sprankelend, zij máákt de kleding door haar uitstraling. Persoonlijk vind ik haar stijl heel erg leuk en ik denk dat haar kleding voor heel veel vrouwen dient als inspiratiebron.’ Josine ziet een duidelijke ontwikkeling in de stijl van Máxima. ‘Van New Yorkse zakenvrouw gekleed in broekpakken werd ze een jonge moeder, al dan niet zwanger, gekleed in lange mantels. Nu is ze koningin, gekleed in mantelpakjes.’ Heeft de stijlvolle koningin ook modemissers?

‘Hoe vaker je haar ziet, hoe minder speciaal het wordt.’ ‘Iedereen heeft zijn dag weleens niet’, zegt Josine diplomatiek. ‘Soms denk ik weleens: haal een borstel door je haar of had andere schoenen aangetrokken. Ook moet je niet vergeten dat fotolenzen genadeloos zijn. Wat leuk staat voor de spiegel, kan op een scherpe foto weleens minder goed uitpakken. Soms heeft de koningin vreemde keuzes. Zo zie je haar in vriezend weer met blote armen, of met een dikke mantel aan als het 20 graden is.’ Zou Máxima Josines blog ook volgen? Het gebeurt weleens dat Josine schrijft dat ze die of die prachtige japon nog weleens gedragen zou willen zien. En ja hoor, een week later komt de betreffende japon uit de kast. ‘De blog is wel bekend in het paleis, dat weet ik. Of Máxima het zelf leest, of dat mensen haar erover informeren, weet ik niet.’ Droogendijk zou heel graag eens met Máxima willen spreken: ‘Ik zou haar heel graag willen vragen waarom ze bepaalde keuzes maakt. Zolang zij zelf niets zegt, weet je het niet. Daarom zijn er meer vraagtekens dan uitroeptekens in mijn boek.’ Wat zijn de toekomstplannen van de jonge auteur? ‘Het einddoel was altijd een boek schrijven, gebaseerd op mijn blog. Dat boek is er nu al. Ik ga in ieder geval door met mijn blog en mijn freelance verslaggeving.’ De fascinatie met Máxima en haar kleding is gewoon blijvend. ■

Josine Droogendijk heeft een fascinatie voor de kleding van koningin Máxima. Op haar blog schrijft ze onder meer over kleding die Máxima opnieuw draagt. Op de voorpagina van deze Leven draagt Máxima een groene japon, die in 1981 door koningin Beatrix werd gedragen tijdens een staatsbezoek aan België. De foto werd vorige week gemaakt op Bevrijdingsdag.

Lief feestvarken, Helaas is dit een bekend fenomeen. Lang niet iedereen reageert op een uitnodiging, zelfs niet wanneer hier duidelijk om wordt gevraagd. De etiquette is hier duidelijk over: wie niet of te laat reageert op een uitnodiging, beledigt de gastheer of -vrouw. Reageer zo snel mogelijk op een uitnodiging, zeker wanneer u niet kunt komen. Doe dit per e-mail, telefoon, sms of hoe dan ook, maar reageer en doe dit op tijd! De jarige kan dan eventueel nog iemand anders in uw plaats uitnodigen. Bovendien jagen wegblijvers de gastheer/-vrouw onnodig op kosten omdat hij/zij meer moet inkopen dan nodig is. En overgebleven hapjes smaken na een paar dagen ook niet zo feestelijk meer. Weet u nog niet of u het feestje kunt bijwonen? Laat dat dan ook weten. Hebt u geen zin in het feestje? Het is onbeleefd dit te laten merken. Neem dan in ieder geval de moeite om een acceptabele reden te bedenken waarom u niet kunt komen. Op het laatste moment of zelfs tijdens het feest afbellen is absoluut not done. Feestvarkens hebben de neiging kort voor hun feestje druk bezig te zijn met de voorbereidingen, en tijdens het feestje hebben zij hun aandacht nodig voor de gasten. Is iemand niet komen opdagen op uw feestje, laat dan gerust merken dat u hem of haar hebt gemist. Vraag bijvoorbeeld of uw uitnodiging wel goed is aangekomen. Is dit het geval, geef dan aan dat u het jammer vindt dat u geen reactie hebt ontvangen. Ik wens u voorbeeldige verjaardagsgasten! Kan ik ergens mee helpen op het gebied van etiquette, levensstijl en omgangsvormen? Stuur uw vraag naar: [email protected]

De rode jas van modehuis Natan droeg Máxima bij verschillende gelegenheden: een bezoek aan Dick Bruna (2005), een werkbezoek aan Tilburg (2007) en bij de bedankfoto na de geboorte van prinses Ariane (2007).

6

nd leven

woensdag 14 mei 2014

digitale trends

Met de ShutterBall, een zelfontspanner, wordt het maken van selfies nog makkelijker. Peter van Ammelrooy / vk beeld pr

Een selfie zonder arm Van Dale mag de term ‘selfie’ tot het neologisme van 2013 hebben gedoopt, het verschijnsel fotografisch zelfportret is zo oud als Methusalem. Al in 1839 legde de Amerikaanse fotopionier Robert Cornelius zijn portret vast. Letterlijk, want hij maakte een daguerreotypie. Daarbij werd het licht gevangen op een plak gepolijst, verzilverd koper. Nadat een andere Amerikaan 166 jaar later de term ‘selfie’ had bedacht, is het rap gegaan. De Evangelische Omroep bedacht onlangs de ‘kanselfie’, waarbij dominees vanaf de kansel zichzelf en hun gehoor vastleggen.

Selfies zijn meestal schots en scheef, omdat de kiekjesschieter het toestel moet richten en tegelijk de ontspanknop moet beroeren. Het grote verschil tussen het traditionele zelfportret en het vanity shot (ijdeltuitskiek) met de smartphone is de arm. Op de meeste selfies zie je een deel van de arm van de fotograaf, die heeft geprobeerd het toestel zo ver mogelijk van zich af te houden, zodat zijn hoofd in de opname paste. Ook zijn selfies meestal schots en scheef: omdat de kiekjesschieter het toestel moet richten en tegelijk de ontspanknop moet beroeren. In dit gadgettijdperk laat de oplossing niet lang op zich wachten. Eén daarvan heet ShutterBall, op de markt gebracht door Audiovox. De ShutterBall is een draadloze ontspanner voor mobiele telefoons. Hij werkt met Bluetooth en overbrugt een afstand van maximaal 18 meter. De batterij in de ShutterBall, zegt Audiovox, zou vijf jaar moeten meegaan – hoewel dat vanzelfsprekend afhangt van hoe ijdel de eigenaar is. De fabrikant gaat uit van honderd kiekjes per dag.

De ShutterBall wordt verkocht in vier kleuren (zwart, blauw, groen en roze). De gadget is voorzien van een lus, waarmee je hem om – bijvoorbeeld – een broekriem kunt hangen. De ShutterBall heeft een enkele knop voor het maken van een foto en om een video-opname te starten en te beëindigen. De installatie bestaat uit niet meer dan het koppelen van de ShutterBall met je toestel. Vreemd genoeg werkt de ShutterBall niet met de standaardcamera-app op de iPhone of Androidmobiel, maar met een eigen app. Die blinkt niet uit in kwaliteit. Hij stelt op oudere toestellen langzaam scherp en heeft moeite met lichtarme

omstandigheden. Bij video-opnamen treedt vervaging op aan de randen en laat het beeld een licht bollend effect zien. Of dat écht een bezwaar is, valt te bezien. Een deel van de charme van de selfie zit hem juist in het rauwe en het spontane. Wie geen geld (over)heeft voor een ShutterBall kan eens omkijken naar een digitale zelfontspanner, waarbij het toestel een aantal seconden aftelt voor hij autonoom afdrukt. Steeds vaker zit die al ingebouwd in de standaardcamera-app. Voor de iPhone is Cam Me te downloaden, een gratis camera-app die je met handgebaren laat afdrukken. Het wachten is nu op het moment dat straks elk mobieltje stemcommando’s begrijpt. ■

ShutterBall € 25, geschikt voor de iPhone 4S en nieuwere Apple-toestellen, Samsungs Galaxy S3, S4, Note 2 en nieuwer en Google Nexus 5 en 7.

zelfdoen Gerlinde Braber beeld Gerlinde Braber

Schrijven met schroeven

Iedere twee weken geeft Gerlinde Braber leuke ideeën om zelf te maken. Deze week: een schroevenwerkstuk. Schroeven en spijkers. Ze werden goed gebruikt tijdens onze meivakantie. Op wat kleine buien na was het prima klusweer. Een van de klussen was een nieuw huisnummer op onze schuur. Het is er een van schroeven geworden, die ik hier laat zien voor deze rubriek. Voor de ondergrond heb ik een stuk steigerhout gebruikt. Voor de cijfers kun je op internet verschillende afbeeldingen vinden. Zoek dan naar ‘borduurpatronen van cijfers’. Kopieer het patroon dat je wilt gebruiken naar Word en zorg dat het stramien van het patroon (de vakjes) de grootte krijgt van de schroeven of spijkers die je wilt gebruiken.

hamer. Je kunt ook het patroon laten zitten en in plaats van de gaatjes te maken met de priem, de schroeven meteen in het patroon draaien. In het midden van elk vakje komt een schroef. Heb je alle schroeven bevestigd, dan verwijder je het papieren patroon. Dit zal tussen de schroeven wat lastig zijn.

materiaal • hout voor de achtergrond • bevestigingshaakjes • schroeven of spijkers • buitenbeits

Print het patroon uit en plak het met plakband op het hout. Met een priem prik je nu in het midden van elk blokje op het patroon een gaatje. Heb je het hele patroon over ‘geprikt’, dan verwijder je het patroon. In elk gaatje draai je vervolgens een

schroef. Schroef ze recht naar beneden en let erop dat je alle schroeven even ver in het hout draait. Wanneer je spijkers gebruikt, is het handig om een klein blokje, ter dikte van de afstand die je spijkers moeten hebben ten opzichte van het hout, onder de kop van de spij-

ker te zetten voordat je de spijker in het hout slaat. Zo voorkom je dat je de spijker te diep slaat en zitten alle spijkers later op gelijke hoogte. Ook bij schroeven kun je dit blokje natuurlijk gebruiken, maar het schroeven is beter te regelen dan een klap met de

De zijkant van het steigerhout kun je een kleurtje geven met buitenbeits. Daarna is het mooi om het geheel nog eens af te werken met een transparante beits. Aan de achterkant bevestig je tot slot nog twee haakjes zodat je het bordje kunt ophangen. Met deze techniek zijn natuurlijk ook vele variaties mogelijk. Zo kun je naast cijfers complete teksten op hout zetten. Of zelfs afbeeldingen. Ook kan het een leuk effect geven om de koppen van de schroeven of spijkers een kleur te geven. Probeer ook eens patronen voor strijkkraaltjes of studs. Ook deze patronen kun je heel makkelijk vinden via Google. ■

7

woensdag 14 mei 2014

nd leven

digitale trends Hoe maken gamemakers hun spellen verslavend? Is er sprake van een goed game-ontwerp of van kwaadaardige psychologische manipulatie? Peter van Ammelrooy / vk beeld ap / Hauke-Christian Dittrich, Britta Pedersen

Zo word je gameverslaafd Games, opperde de Ierse komiek Dara Ó Briain een paar jaar geleden, doen iets wat in geen enkele andere vorm van kunst gebeurt. Er bestaat geen boek dat na drie hoofdstukken plots op hoge toon eist dat je de belangrijkste thema’s tot dusver opsomt en dichtklapt als je het antwoord niet weet. Er is geen cd die na drie nummers niet verder wil spelen, tenzij je laat zien dat je op de muziek kunt dansen. Een computerspel straft je wel, zegt Ó Briain: als je slecht gamet, mag je niet verder. Een game beloont je ook als je wél goed speelt. Niets zoeter dan de zege die je een level verder brengt, meer gouden munten oplevert, een beter wapen bezorgt of een snellere auto unlockt. Sommige gamers zijn zo gebeten op die roes van overwinninkjes dat ze er verslingerd aan raken en maar blijven doorspelen. In het extreemste geval verwaarlozen ze hun school, werk, familie, vriendenkring, persoonlijke hygiëne en hun gezondheid. Ze raken verslaafd. Vorig jaar, zo turfde de NOS onlangs, schreven 426 jongeren in Nederland zich in een verslavingskliniek in om af te kicken van het gamen. Dat was een verdubbeling in twee jaar tijd. De schepper van Flappy Bird, een mobiel spelletje dat in een komeetvaart de hitlijsten beklom, trok onlangs de stekker eruit omdat ‘het een verslavend product was geworden’. Huh? Er zit toch geen nicotine in Need For Speed? Geen alcohol in Angry Birds? Geen heroïne in Halo 3? Nee, er komen geen verdovende middelen kijken bij games (hoogstens virtueel in Grand Theft Auto). Maar ontwikkelaars hebben wel een heel arsenaal aan mechanismen en verborgen verleiders die ze kunnen inzetten om je aan het gamen te houden.

instant voldoening

De grootste aantrekkingskracht zit hem in de instant voldoening die games schenken. Ze maken meestal snel en goed duidelijk hoe en wat je kunt scoren. Super Mario-spelen belonen je met gouden munten als je de eindstreep haalt zonder te struikelen. In World of Warcraft schiet een zuil van licht uit het lichaam van je avatar als je weer een level hebt afgerond. Kom daar maar eens om bij boeken en films. Die zijn ook niet interactief: je consumeert ze passief. Games zetten je aan het roer (letterlijk in Ship Simulator of figuurlijk, als potentaat in Civilization) of laten je in een rol opgaan. Een ander middel om je aan een scherm te kluisteren is de doodstraf op niet-spelen. Neem de tamagotchi’s van de jaren ’80. Die virtuele wezentjes gingen dood als hun eigenaren ze niet op tijd verzorgden. In FarmVille, de beroemde boerderijsimulator van Facebook, gaat de oogst naar de maan als je de gewassen niet regelmatig bewatert. Drie dagen niet spelen en je verliest automatisch in WordFeud, ook al sta je mijlenver voor op je tegenstander. Zo’n tikkende tijdbom kun je natuurlijk negeren, maar ook daar hebben de ontwikkelaars iets op

Een jongen laat het spel Shuffling Sheep zien op zijn tablet.

gevonden. Wie even niet oplet bij de installatie, geeft een mobiel spelletje toestemming om je lokof noodkreten te sturen. Let op, seint Clash of Clans op de iPhone, je dorp ligt onder vuur! Download nieuwe levels in Cut The Rope! Alleen vandaag gratis bonuspunten in Fruit Ninja!

boosaardig

De jongste trend in gaming heet freemium – een samentrekking van free (gratis) en premium (premie, toeslag, meerprijs). Je mag de eerste levels spelen zonder te betalen, maar voor de rest van de

Je kunt een heel eind komen, maar op den duur rinkelt de kassa. game zul je je portemonnee moeten trekken. Of je kunt een heel end komen, maar op den duur heb je dat grotere wapen nodig en rinkelt de kassa. Wil je een mooiere outfit voor je avatar? Dokken. Is het bijna game-over? Koop een ontsnappingsroute. Eenmaal betaald geef je niet meer zo gauw op. Gamesontwikkelaars noemen al deze middelen liever niet ‘verslavend’, maar ‘pakkend’. Sommige ontwikkelaars zien het niet als een semantische kwestie. Jonathan Blow, de maker van de kleine,

Ontwikkelaars hebben een heel arsenaal aan mechanismen en verborgen verleiders die ze kunnen inzetten om je aan het gamen te houden. 

alom geprezen game Braid, vergeleek de makers van World of Warcraft in 2007 met ‘drugsdealers’ en noemde Zynga, een specialist in sociale games als FarmVille en Mafia Wars, ‘boosaardig’ omdat het bedrijf spelers met zinloze beloningen aan het lijntje houdt. Het debat over verslavende technieken woedt al sinds begin jaren zeventig, toen gamers een maandsalaris aan muntjes in de digitale spelkasten lieten verdwijnen. Bij de komst van de spelcomputer en de pc verstomde de discussie, omdat we games op cassette en schijf kochten en ontwikkelaars de buit in één keer binnen hadden. Maar met grootschalige online rollenspellen (met maandelijkse abonnementen) en met mobiele games (meestal freemium) is het weer zaak voor gamemakers om spelers binnen te halen en te houden. De ontwikkelaars doen steeds meer onderzoek naar wat gamers langer bij de les houdt. Ze bestuderen de reacties van spelers. Zo heeft Wargaming America, dat gamers online tankveldslagen laat uitvechten, een voormalige neuroloog en gedragswetenschapper aangetrokken om kennis te vergaren. De taak van deze Ramin Shokrizade is spelers van Wargaming America zover te krijgen dat ze geld spenderen aan virtuele extra’s die hun een voorsprong op het slagveld geeft. ‘De technologie is behoorlijk geavanceerd geraakt’, zegt Shokrizade in een interview met de Amerikaanse publieke zender NPR. ‘Elke grote gamesuitgever heeft een onderzoeksafdeling of is bezig eentje op te tuigen.’ Niet iedereen in deze bedrijfstak is gelukkig met die ontwikkeling, omdat ze games liever zien als een vorm van kunst dan een tijdverdrijf waaraan een kassa verbonden is. Maar ook de makers van titels die worden geprezen om hun artistieke ambities ,zoals Bioshock of The Last of Us, willen dat hun games gespeeld worden. ‘Zelfs na al die jaren hopen we nog steeds de perfecte formule voor een computerspel te vinden’, merkt de Deense onderzoeker Jesper Juul op tegen het webtijdschrift Motherload. Het debat spitst zich toe rond de notie dat ‘sommige verslavende elementen het gevolg zijn van een goed game-ontwerp, maar andere het resultaat van kwaadaardige, psychologische manipulatie’, stelt Juul. ‘Alleen kan niemand zeggen wat het verschil dan is.’ ▶▶ zie ook het interview met ex-gameverslaafde Simon Kroeske op pagina 8: ‘Ik vluchtte in het gamen’.

risico’s ▶ Honderden miljoenen spelen games zonder dat ze tot een bestaan vervallen dat lijkt op dat van een junkie. Niet iedereen loopt evenveel risico. Klinieken als Jellinek zien onder hun cliënten vooral kinderen die sociaal onhandig of teruggetrokken zijn.  Oververtegenwoordigd zijn de jongeren die lijden aan autisme-spectrum-stoornissen zoals Asperger. Sommigen vinden een uitweg in cannabis. Anderen nemen hun toevlucht in games, vooral met de spellen waarin ze iemand anders kunnen zijn en zich omhoog kunnen werken.  ▶ Voor dit soort kinderen is het plezierig dat het contact online verloopt, via kanalen als MSN, waarbij communicatie verloopt in eenvoudige boodschappen, zoals smileys. Gameverslaafden voelen zich aangetrokken tot grootschalige online meermans rollenspellen zoals World of Warcraft, waar ze al snel 16 tot 20 uur doorbrengen in een fantasiewereld. Gameverslaving kan al jong toeslaan. Zo heeft Jellinek de afgelopen jaren voor het eerst cliëntjes gehad van 10 en 11 jaar. De spellen veranderen ook. Het afgelopen jaar zagen behandelaars relatief veel jongeren die verloren waren geraakt in het vechtspel League of Legends, terwijl 12- en 13-jarigen obsessief werelden bouwden in de constructiegame Minecraft.  ▶ Alle gameverslaafden zijn jongens. Hun behandeling verschilt niet veel van de therapie om van cannabis af te kicken. Met één verschil: wegblijven uit de coffeeshop is eenvoudiger dan het afzweren van de computer, die zo’n centrale rol in het leven speelt. ▶ De Jellinek-kliniek heeft een onlinetest om na te gaan of een kind verslaafd is aan gamen: jellinek.nl/ben-ikverslaafd/ game-verslaving/

8

nd leven

woensdag 14 mei 2014

gezondheid

gezond Ianthe Sahadat / vk beeld sxc

Gameverslaafden worden steeds jonger, zo blijkt uit gegevens van verslavingsklinieken. Simon Kroeske was verslaafd. Hij gamede zo’n acht uur per dag. Marieke Westerterp beeld Duncan Wijting

‘Ik vluchtte in Crèmes Is nachtcrème anders dan dagcrème? Of ik de nachtcrème al ken, vraagt de medewerkster van de niet nader te noemen geurstokken, foams en bodybutters verkopende winkel. Nachtcrème is wat de huid nodig heeft, want daarin zitten heel andere werkzame bestanddelen dan in de dagcrème, zegt ze. En u gebruikt ook geen aparte oogcrème?  Je kunt je al snel een mishandelaar van je eigen huid voelen, in zo’n situatie. Daarom vandaag de vraag: moeten wij verschillende potjes crème kopen voor de dag en de nacht? ‘Nee, dat is totale onzin’, zegt onderzoeksarts cosmetische dermatologie Jetske Ultee. ‘Dat is helaas een zeer geslaagde pr-mythe die lastig te doorbreken lijkt.’ Ultee hield een aantal jaar geleden een enquête onder 500 vrouwen. Een grote meerderheid dacht dat het noodzakelijk was om zowel dag- als nachtcrème te gebruiken, en weer een ander smeerseltje voor onder de ogen.  Vroeger had je gewoon gezichtscrème. Die smeerde je moeder een keer per dag op haar gezicht, dat rook lekker en het stond heel volwassen. Maar nu moet je je als vrouw een weg door een onoverzichtelijk woud van huidverwennerij banen.  Oogcrème? ‘Dezelfde crème in een kleinere tube.’ En het mysterieus klinkende serum? ‘Als je het vergelijkt met soep is een serum de heldere paddenstoelensoep en een crème de romige champignoncrèmevariant’, zegt Ultee. ‘Alleen de basis is anders. Een serum wordt gemaakt op water-, olieof siliconenbasis, een crème is een mengsel van olie, water en een emulgator, die zorgt dat de twee mengen. Verder zijn de ingrediënten identiek.’ Kortom, we laten ons massaal voor de gek houden door de cosmetica-industrie. Dat wisten we natuurlijk wel, dankzij al die claims van drie keer langere wimpers met 3D-effect of het magisch verdwijnen van jeugdpuistjes na een paar verfrissende wasbeurten met een lichtblauw goedje. Maar het fabeltje van de dag- en nachtcrème is hardnekkig, meent ook Ultee. ‘Als ik de ingrediëntenlijsten van een crème bekijk, kan ik niet zien of het een dag- of nachtcrème is. De huid heeft in de nacht geen andere ingrediënten nodig dan overdag. Je kunt dus precies hetzelfde op je gezicht smeren en ook onder je ogen. Dat scheelt een hoop geld.’ Het enige verschil is vaak de toevoeging van een uv-filter, zegt de dermatoloog. En dat is weer een ander verhaal. Wie goed tegen de zon beschermd wil worden kan beter een aparte zonnebrandcrème gebruiken en niet vertrouwen op het uv-filter in een dagcrème.  ‘Om beschermend te werken heb je 2 milligram per vierkante centimeter nodig’, zegt Ultee. ‘Dat is een behoorlijk dikke laag. Als de laag dunner is, daalt de beschermingsfactor. Bovendien moet je voor een goede bescherming om de twee uur smeren – dat doet niemand met een dagcrème. Het is niet erg om een crème met een uv-filter te gebruiken, maar het levert wel schijnveiligheid op.’

‘Ik was een gesloten geest. Een egoïstisch ventje. Ik vond het niet belangrijk wat anderen vonden.’ Losjes zittend op de bank van de zonnige huiskamer in Bedum beschrijft Simon Kroeske (23) zichzelf toen hij 17 was. ‘Ik was geestelijk een jaar of dertien. Ik wilde niet nadenken en reageerde kinderlijk.’ In die tijd was hij volop aan het gamen. ‘Naast mijn werk gamede ik zo’n acht uur per dag. “Heb je wel geslapen vannacht?”, vroegen mijn collega’s. “Ja hoor”, en daarna zei ik er zo weinig mogelijk over.’ Simon wilde niet zien dat hij een probleem had. ‘Ik vluchtte weg voor alle negatieve gevoelens, voor positieve gevoelens, voor alle gevoelens. Op het moment zelf hielp dat, maar later kwamen de gevoelens harder terug.’ Het begon met het spelen van racespellen, later werden het ook strategiespellen en shooters als Fallout, Assassins Creed en Mass Effect. Vanaf zijn dertiende werd gamen steeds belangrijker voor Simon. Zijn hobby volleybal liep mis en dus vulde hij de tijd in met gamen. De computer-

‘Wat ik in het informatiepakket las, was griezelig herkenbaar’ spellen werden belangrijker dan zijn vrienden. Zo raakte hij vrienden kwijt. Hij slikt en praat met zachtere stem over de moeilijkere zaken. Zijn biologische vader, die hij niet veel zag, overleed aan kanker. Hij werd gepest op de basisschool. Simon begreep de wereld en de mensen vaak niet. Hij sloot zich af. ‘Ik kon intens verdrietig worden van slechte dingen in de maatschappij. Als ik emotie voelde, sprong ik achter de pc. Op het laatst kon ik bijna geen emotie meer voelen.’

griezelig herkenbaar

Zijn ouders zagen wel dat Simon een probleem had, maar dat wilde hij niet toegeven. ‘Ik zag ook niet in dat ik allerlei excuses gebruikte om te gaan gamen. Uiteindelijk heb ik toegegeven dat ik een klein probleem had, wat ik misschien met een beetje hulp moest oplossen.’ Via een advertentie bestelde Simons moeder een informatiepakket van verslavingskliniek Solutions uit Voorthuizen. ‘Wat ik daar las, was griezelig herkenbaar.’ Na de intake op dinsdag kon de therapie meteen op vrijdag beginnen. Dat leverde Simon ontslag op, omdat zijn baas het niet nodig vond. Eerst verbleef hij een maand in Voorthuizen, daarna koos hij ervoor om nog twee maanden een goedkopere behandeling in Zuid-Afrika te volgen. ‘Bij aan-

komst daar dacht ik heel sterk: wat doe ik hier? Het heeft geen zin. Dat is dan de verslaving. Die is bang dat hij stukgaat.’ Maar Simon had vrij gauw door: het is vechten of doodgaan. Van een gameverslaving ga je niet letterlijk dood, maar het gedragspatroon doodt wel je plezier in het leven. ‘Anders was ik nog aan het gamen, of depressief voor een trein gesprongen.’

kinderslot Peter van Ammelrooy / vk Hoe kun je als ouders voorkomen dat je kind emigreert naar Azeroth (de virtuele planeet in World of Warcraft)? Tips van experts.  ▶ Spreek af wanneer en hoelang een kind elke dag achter de computer of de console mag zitten. Tweeënhalf uur per dag is een veilig maximum. Het huiswerk moet eerst af zijn.  ▶ Weer pc en spelcomputer uit de slaapkamer, om stiekem gebruik te voorkomen. Zo voorkom je ook overmatig gebruik van mobieltjes en tablets: ’s nachts laten opladen in de woonkamer.  ▶ Maak van gamen geen taboe, maar beschouw het als een plezierige vrijetijdsbesteding. Kijk en speel vooral mee. Er is niks leuker dan een volwassene te verslaan en al helemaal je ouders.  ▶ Gebruik het ouderlijk toezicht op computers. Zo kun je instellen op welke tijdstippen een kind achter de pc mag zitten en tot wat voor games en websites het toegang heeft. Dat laatste kan ook op spelcomputers, maar niet al deze apparaten hebben een tijdslot.

9

woensdag 14 mei 2014

nd leven gezondheid

column Dirk van Pelt · psycholoog

het gamen’ De pedofiel De pedofiel heeft het vandaag de dag niet gemakkelijk. Als hij zijn straf en behandeling heeft uitgezeten en moet worden ‘herplaatst’ in de samenleving, wacht hem op de plaats van bestemming steevast een dreigend volksgericht. We zijn tegen de doodstraf, maar voor de pedofiel maken we graag een uitzondering. Dat lijkt in nog sterkere mate te gelden voor de pedofiel die een ambt bekleedt in de RoomsKatholieke Kerk, om welke reden genoemde kerk seksuele misstappen van haar personeel wijselijk alleen postuum wil toegeven. Recent werd ook met een uitspraak van de Hoge Raad pedofielenvereniging Martijn definitief verboden. Een middeleeuwse heksenjacht in onze klaarlichte 21e eeuw!

Simon Kroeske volgde therapie om van zijn gameverslaving af te komen.

De therapie was stevig. De begeleiders prikten door de maskers en muren heen die hij had opgebouwd. Zijn gevoelens kon hij niet meer ‘weg’ gamen en hij raakte zwaar in de put. ‘Ik heb zitten janken als een klein kind’, zegt hij met een kleine glimlach. ‘Dat was eerst zwaar balen. Daarna ging het beter. Toen begon ik te groeien.’ De eerste stap van de therapie is dat je toegeeft dat je machteloos bent. En dat je het probleem niet alleen kunt oplossen, maar dat je je moet laten helpen door een liefhebbende hogere macht. ‘Mijn verslaving zit in mijn hoofd. Als ik in discussie ga, dan win ik niet’, legt Simon uit. ‘Het lijkt op het gevoel dat je iets moois wilt hebben, maar je kunt het niet betalen. De aandrang blijft, totdat je het loslaat. Dat doe ik nu dus ook. Ik laat het over aan God, dan kan ik de aandrang loslaten.’

eng

Na terugkomst uit Zuid-Afrika is het nog een hele strijd geweest: ‘Ik was mijn baan kwijt, ik had geen hobby’s en geen vrienden. Gamen was geen optie meer.’ Tweewekelijks gaat hij naar een verslaafdengroep om te praten. ‘Daar heb ik veel steun aan. Daar mag je alles delen.’ Ook doet hij nu aan jiu jitsu. Een oude vriend belde hem op: ‘Kom een keer langs’. ‘Ik vond mensen nog steeds eng. Het heeft een maand of vier geduurd voor ik op het sociale vlak wat zekerder was.’ Na een tijdje telecallwerk, kreeg hij toch

‘Het lijkt op het gevoel dat je iets moois wilt hebben, maar je kunt het niet betalen.’ weer een baan in een drukkerij en inmiddels staat zijn zilvergrijze auto naast die van zijn ouders op de parkeerplaats. Tijdens de therapie voelde Simon zich erg gesteund door zijn ouders. Ze wilden helpen, ook al konden ze dat niet. Steun van God voelde hij niet. ‘In de kliniek kreeg ik bidden niet voor elkaar. Later ben ik gaan zien dat God mij helpt door toevallige dingen.’ Simon heeft leren vertrouwen dat het goed komt als hij de hogere macht, zoals hij God het liefst noemt, zijn leven laat leiden. ‘Hij wil voor mij zorgen. Dan hoef ik niet over alles krampachtig de controle te houden. Ik mag God vragen of Hij mij meer begrip geeft voor de wereld om mij heen. En of ik het mag loslaten als er geen begrip is. Dat doet Hij elke keer weer en dat geeft veel rust.’ ▶▶ Meer weten? Jeroen Lemmens schreef het boek Gameverslaving – Probleemgebruik herkennen, begrijpen en overwinnen (Uitgeverij SWP, € 17,90).

Wat is hier gaande? Kenmerkend voor het primitieve geweld tegen de pedofiel is dat het niet wordt getemperd door redelijkheid, begrip en nuancering. Zelfs de rechtspraak, die wordt geacht zich niet door emoties te laten leiden, kan zich blijkbaar niet geheel aan deze beweging onttrekken. Over welke emoties hebben we het? Over woede, maar woede is het ‘oplosmiddel’ voor angst. Angst waarvoor? Het oppervlakkige antwoord luidt: angst dat de pedofiel onze kinderen pakt. Maar dit antwoord verklaart niet de heftigheid van de gevoelens. Bij alle (terechte) gevoelens van afschuw weten we eigenlijk niet hoe schadelijk of traumatiserend seksueel contact voor een kind is. De schade blijft oningevuld en leent zich daardoor voor allerlei (mythische) inkleuringen. Wat verklaart dan de angst? Seksueel misbruik is van alle tijden, want het is inherent aan het menselijk bedrijf. In onze tijd neemt het toe, omdat beschermende kaders zijn weggenomen. Het manifesteert zich in een verkeerde openheid, grofheid, platvloersheid en vooral in pornografie, die als een gigantisch gezwel het internet overwoekert, met mogelijk ongekende schade in de ‘echte’ seksualiteit tot gevolg. Wie misbruikt, maakt zich schuldig en schuldgevoel bestaat uit angst en zelfverwijt. Deze belastende gevoelens schudden wij collectief van ons af door alle seksueel misbruik te projecteren op de pedofiel, die door zijn ‘vreemdheid’ en onloochenbare ‘slechtheid’ de ideale zondebok is. De zondebok wordt, als vanouds, uit de gemeenschap gestoten en de gemeenschap herademt. Maar per saldo lijkt me dit slecht voor alle partijen. Mijn voorstel zou daarom zijn de pedofiel iets meer ruimte te geven (al is het maar een woning) en dat wij het aan hem (plaatsvervangend voor ons allen) opgelegde kuisheidsideaal van absolute onthouding en zelfbeheersing enigszins van hem terugnemen, om te zien of ook wij daarmee ons voordeel zouden kunnen doen. Dirk van Pelt is ggz-psycholoog en heeft een eigen praktijk in Dordrecht.

10

nd leven

woensdag 14 mei 2014

game

app Marieke Westerterp beeld pr

Marieke Westerterp beeld pr

Missies in de ruimte

Telefoneren Eindelijk is er een reden om een vast telefoonnummer te willen: UPC en Ziggo testen op het moment apps waarmee je, als je in het buitenland bent, binnenkomende telefoontjes kunt aannemen, zonder je zorgen te maken over de roamingkosten.  Dat werkt als volgt. Je downloadt bijvoorbeeld de UPC phone-app op de smartphone of tablet en logt in. Als iemand nu de vaste lijn belt, gaat ook de smartphone rinkelen. Dit gesprek kan aangenomen worden en loopt via internet. Het snoept dus van de databundel af, maar gaat niet ten koste van de belminuten bij de mobiele provider. Wel betaalt de klant bij UPC het gebruikelijke tarief. Iemand opbellen, kan gewoon via de contactenlijst van de smartphone. Volgens UPC zijn er twee voordelen: de klant is altijd bereikbaar via het vaste nummer. Op reis werkt de UPC phone via elke wifi-verbinding en kan men dus bellen zonder roamingkosten. Familieleden kunnen de app op hun eigen apparaat gebruiken. 

Plannen, tijdsbesef en rekening houden met een ander. Dat leren kinderen van de serious game Plan-It Commander. Kinderen in de hoogste groepen van de basisschool kunnen zo de eigenschappen oefenen die ook gebruikt worden bij het plannen van huiswerk. In een sciencefictionwereld is het kind de commandant van een ruimteschip die zijn team moet samenstellen, om daarna missies uit te voeren in de ruimte. Spelers lopen door de kleurrijke ruimtewereld naar de hangar, de vuurmijnen of het winkelcentrum, waar de opdrachten te vinden zijn. In de game start je met het verzamelen van mineralen. Later moeten de mineralen binnen een bepaalde tijd worden gevonden. Nog later moet de speler zelf de tijd instellen en daar in de buurt finishen. Of in een riool de stappen uitzetten om bij het andere eind te komen. De commandant verandert juist van opdracht als de game wat saai dreigt te worden. En dan moet de reis nog beginnen... Tijdens de reis leert de commandant rekening te houden met anderen en zich hulpvaardig op te stellen. Bijvoorbeeld door de teamleden bij te tanken en van schilden te voorzien. Ondanks dat het spannend is, mogen de spelers altijd even oefenen en worden ze in vriendelijk Nederlands bejegend: ‘Het valt niet mee het in één keer goed te doen. Probeer het nog eens.’ Ook is de wijze mentor Alzor Hubble altijd aanwezig met tips. In de ruimteclub ontmoeten de spelers andere deelnemers om tips uit te wisselen en ook bekijken ze elkaars prestaties en ruimteschepen. De beelden van de game zijn goed gedetailleerd en de achtergrondmuziek is lekker spannend, waardoor het spel geloofwaardig overkomt. Voor ouders is het leuk om over de schouders mee te kijken. Als een kind zelf aan moet geven hoeveel tijd een opdracht kost, is het leerzaam om te zien hoe hij tot een antwoord komt. Ouders kunnen per kind de speeltijd instellen en het spel opnieuw laten starten. Naast de medewerking van de Vlaamse vereniging voor ouders van kinderen met ADHD hebben ook experts van de GGZ-academie Yulius geholpen bij de ontwikkeling van het spel. De game is betaald

UPC phone iOS, Android, test

door Johnson en Johnson, een wereldwijd medisch bedrijf, en ontwikkeld door Ranj, een van de grotere Nederlandse gamemakers. Ranj bestaat sinds 1999 en wil mensen helpen zich effectiever te ontwikkelen door in een game een boeiende ervaring te bieden. Of de serious game echt effectief is, moet onderzoek nog uitwijzen. Plan-It Commander is in ieder geval een game die leuk genoeg is voor schoolkinderen en geavanceerder in elkaar zit dan gewone tijdsmanagementgames. ■

Plan-It Commander geen leeftijdskwalificatie, € 37,50 per speler, serious game Beoordeling: ★★★★✩ Geweld: 쇴쇴쇴쇴쇴

▶▶ planitcommander.com

jeugdboeken Machteld Brouwer en Annette van der Plas

De boogschutter van Hirado Rob Ruggenberg. Uitg. Querido 2013. 313 blz. € 15,95. 12+

Rob Ruggenberg brengt in zijn historische jeugdboeken onbekende gebeurtenissen op een prachtige manier tot leven. In De boogschutter van Hirado duikt hij de zeventiende eeuw in. De lezer komt terecht op het Japanse eiland Hirado in de tijd dat de VOC daar een handelshuis had. Reyer (14) maakt er kennis met de Japanse bevolking en hun bijzondere gewoonten. Het duurt niet lang voor hij tot over zijn oren verliefd wordt op de mooie Sakura, maar zij is al vergeven aan een oude Hollandse koopman. Als Sakura in gevaar is, gaat Reyer op pad voor een laatste reddingspoging. De boogschutter van Hirado is een fascinerende roman van een meester-verteller. Door de levensechte beschrijvingen, soepele schrijfstijl en prima gedoseerde spanning boeit dit verhaal van de eerste tot de laatste bladzijde. De auteur heeft zich goed gedocumenteerd, wat onder andere blijkt uit het feit dat bijna ieder-

een die in het verhaal voorkomt echt heeft bestaan. De kloof tussen de Hollandse en Japanse cultuur met de daarbij horende verwarring is mooi uitgewerkt. Ruggenbergs verdienste is ook dat hij gebeurtenissen beschrijft die uit de geschiedenisboeken zijn verdwenen, maar zeker de moeite van het herinneren waard zijn. Sommige scènes zijn best heftig beschreven, zoals de gewoonte van de Samoerai om snelrecht toe te passen en ter plekke iemands hoofd af te hakken. Indrukwekkend is ook om te lezen hoe de Japanners het christendom probeerden weg te vagen uit hun land. Op de website

hirado.nl is een schat aan informatie te vinden over de achtergronden van dit boek en de geschiedenis van de VOC in Japan. (AvdP) 

Mensenjacht op Mallorca Bert Wiersema. Uitg. Columbus, Heerenveen 2014. 180 blz. € 11,50. 12+

Komt dat even goed uit: precies als hun vader als freelance fotograaf gevraagd wordt voor een opdracht in Mallorca, hebben Steven en Kirsten meivakantie. Ze kunnen dus met hun vader mee op pad,

zoals in de eerdere delen van de serie Simons Spectrum naar Duitsland, Barcelona en Zadar. Deze keer gaat het om een fotoserie van een extreme wedstrijd paintballen. De deelnemers leggen allemaal 30.000 euro in en het totaalbedrag van drie ton is voor de winnaar. Meteen op de eerste dag gaat het mis: deelnemer Manuel wordt tijdens de jacht dood aangetroffen. Kirsten en Steven komen erachter dat er een mysterie rond zijn dood hangt en gaan op onderzoek uit. Dat levert een spannend verhaal op, vooral omdat je als lezer meer weet dan Kirsten en Steven. In het eerste hoofdstuk

geeft Manuel er namelijk al toestemming voor dat hij zal sterven, waardoor je weet dat er meer achter zijn plotselinge dood moet zitten. Maar wat dat dan precies is, blijft ondanks Kirstens en Stevens intensieve zoektocht lange tijd een groot raadsel. Als lezer probeer je met de hoofdpersonen mee te speuren, maar Wiersema helpt je daar niet echt bij. Hij beschrijft bijvoorbeeld een gedeelte van het boek vanuit het perspectief van een van de deelnemers, Ramon. Ramon bedenkt bijvoorbeeld dat een ander in een hinderlaag zou kunnen liggen en is op zijn hoede. Als lezer voel je die spanning met hem mee. Maar als blijkt dat beide figuren bij het complot betrokken zijn en intensief samenwerken, klopt de spanning niet meer en voel je je als lezer niet helemaal serieus genomen. Afgezien hiervan heeft Bert Wiersema, auteur en aardrijkskundedocent, een spannend jeugdboek geschreven. Voor de herkenbaarheid van bijfiguren en de diverse herinneringen die opgehaald worden, kan het boek het best na de eerdere delen gelezen worden. (MB) ■

11

woensdag 14 mei 2014

nd leven

wat zei je?

 beeld novum

Lot Zie je dat lege tekstwolkje in de foto hiernaast? Jij mag zelf een tekst verzinnen. Zo krijgt de foto jouw eigen verhaal. Heb je een leuke tekst bedacht? Stuur dan een mailtje naar [email protected] en zet in het onderwerp ‘wat zei je?’. Wie weet, komt jouw inzending volgende week op deze pagina. De inzending hieronder komt van Lieneke Feenstra.

Sophia Geuze

Hut

M...m... maar ik wil zo graag een kop koffie!

meer weten

Esmee beeld Huis van Belle

huis van belle

Esmee maakt milkshakes Het is lente! Het zonnetje begint te schijnen en de dagen beginnen langer te duren… heerlijk! Tijd voor wat koels. En wat is er lekkerder dan een milkshake. Juist, een vérse milkshake! Gezellig om met je vriendin te doen, met je broertje of zusje, nichtje of zelfs een van je ouders. Dus, daar gaan we dan.

Rien van den Berg beeld nd

Boodschappenlijstje voor 2 milkshakes: 1 deciliter melk 2 à 3 grote bollen (vanille) roomijs 1 zakje vanillesuiker fruit / chocolade

Zelf maken: regenboog Even geen fruit in huis? Je kunt het ook prima mixen met aanmaaksiroop in welke smaak dan ook; pas op dat je het niet (net als ik) véél te zoet maakt! Je moet het een beetje naar je eigen smaak maken.

Een regenboog is echt een wonder van licht. Hij ontstaat als de zon schijnt tegen een regenbui. Je kijkt naar een regenboog dus altijd met de zon in je rug. Maar wat gebeurt er nou precies? Een straal zonlicht valt zo’n druppel binnen, en daardoor verbuigt de richting van de straal een klein beetje. Vervolgens raakt die verbogen lichtstraal de achterkant van de druppel, die als spiegel werkt: die weerkaatst het licht, zodat het er van de voorkant weer uit komt, en ook bij het verlaten van de druppel wordt de lichtstraal weer een klein beetje verbogen of gebroken. Bij het breken van het witte licht ontstaan kleuren. Als duizenden regendruppels samenwerken met de zon, ontstaat er een regenboog. De kleuren van de boog zitten altijd in dezelfde volgorde. Van buiten naar binnen: rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo (een soort paarsrood) en violet (een soort paarsblauw). Je kunt een regenboog ook zelf maken. Het enige dat je nodig hebt is een kraan-, en een tuinslang. En de zon, als hij wat lager staat. Doe de proef met z’n tweeën, omdat je liefst van een afstandje moet kijken. Ga met je rug naar de zon staan, en knijp met je duim de waterstraal af tot het stuifnevel wordt. Spuit die nevel omhoog en… regenboog! Leuke grap om je moeder op de kast te jagen: vertel haar dat je dezelfde proef nu binnen gaat doen, in de voorkamer. Serieus. Nét voordat ze boos wordt, zeg je dan hoe het werkt: zet een longdrinkglas in de zon, wacht tot het water niet meer beweegt, en beweeg dan een vel wit papier rondom het glas, tot er een regenboogje verschijnt. Moeder ook weer gerustgesteld.

Fenna heeft Lot opgehaald. Haar ouders vinden het goed dat ze samen met Lot een hut in de tuin bouwt. Fenna’s vader heeft een beetje geholpen. Hij heeft grote palen in de grond geslagen. De rest moeten Fenna en Lot zelf doen. Er zijn planken genoeg. Fenna’s vader heeft de schuur opgeruimd. En Lot heeft van haar vader een hamer en spijkers gekregen. Om de beurt slaan ze de spijkers door de planken heen. ‘Ik krijg zere handen’, zucht Fenna. Lot bekijkt die van haar. Die zien er ook een beetje rood uit. ‘Straks krijgen we blaren’, zegt ze. ‘Pap, wil je nog even helpen?’, vraagt Fenna aan haar vader. Maar hij heeft geen tijd. ‘Zullen we Guus vragen?’, stelt Lot voor. Fenna vindt het helemaal geen goed idee om haar broer te roepen. ‘Dan zegt hij straks dat het zijn hut is omdat hij geholpen heeft.’ ‘Dan vragen we Lex. Die kan niet zeggen dat een hut in jouw tuin van hem is’, zegt Lot. Lex wil best helpen als Lot een week lang voor hem de vaatwasser uitruimt.

Voeg een smaak toe! Natuurlijk, niet te vergeten… de smaak! Hieronder zie je wat je kunt toevoegen om de shake helemaal te maken zoals jij het wilt! Aardbei/bosvruchten Voor een aardbeien- of bosvruchtenshake gebruik je al de ingrediënten en daarbij nog 100 gram aardbeien of bosvruchten, net wat je het lekkerst vindt. Gooi het bij de rest in de kom en mix het. Banaan Snijd 2 bananen in kleine stukjes, en mix dit met de rest in de kom. Voor een extra dikke shake kun je een extra (halve) banaan gebruiken! Chocolade Schaaf 200 gram chocolade of snijd het in stukjes, je kunt het evt. nu al mixen, dan heb je stukjes in de milkshake. Misschien vind je dat lekker. Zo niet? Gooi dan de stukjes in een pannetje en smelt het au bain-marie. Citroen Voor een lekkere zure shake kun je citroensap gebruiken, of je doet er een halve citroen bij. Brrr, je moet ervan houden!

lach van de dag Aan de slag Oké, alles bij elkaar? Mooi! Pak een bak/kom waar je alles in gooit. Pak een staafmixer en begin te mixen. Mix tot het een romige milkshake is geworden. Mix niet te lang, dan wordt het het tegenovergestelde van romig. Nu de shakes klaar zijn, doe je ze in een glas of beker, en doe je eventueel een stukje fruit op de rand van het glas, prik er een rietje in en klaar is kees! ▶▶ Dit artikel komt van het meidenblog huisvanbelle.nl. Hier vind je iedere week een heleboel leuke blogs over verschillende onderwerpen, net als in hun magazine Belle. Deze blog is geschreven door Esmee. Zij geeft op huisvanbelle.nl regelmatig leuke recepten.

Een arts wordt midden in de nacht door een patiënt uit bed gebeld. ‘We hebben een gezellige avond gehad’, zegt de patiënt. ‘We hebben wat wijn gedronken, maar nou maak ik me zorgen over mijn vrouw.’ Arts: ‘Ziet uw vrouw soms nijlpaarden?’ Patiënt: ‘Ze ziet van alles, behalve dat. Het hele huis zit vol met nijlpaarden. Maar zij ziet er niet één.’ Ken jij ook een goede mop? E-mail ‘m naar [email protected] en zet in het onderwerp ‘mop’.

12

nd leven

woensdag 14 mei 2014

recreatie

& reizen

vakantie ■ wadden AMELAND/TERSCHELLING chalets/stacars. huur niet duur! 0512-516096 vdsluisvakanties.nl

■ Te huur op TEXEL 4 pers. vrijst. BUNGALOW, 30 mtr. v.d. Waddenzee, rondom in vogelgebied, vrij uitzicht. Tel. 0222-315696.

■ SCHIERMONNIKOOG 5 p. ■ HUIS AAN BADWEG.Met 4 Ameland/Terschelling th slaapk.Last-minute Mei en bung’s, chalets en stacars. juni p.wk. € 395,00 050www.dehaanvakantie.nl 5565701. 0518-401206. ■ ■ T.h. 4 à 5 pers. STACAR. AMELAND kom er even Nog vrij o.a. 23/6 tot 5/7 en uitwaaien...! APPARTEna 16/8, zie verder www. MENT 2-3-4-5 pers. met strandloper-ameland.nl fietshuur, boottocht naar of 050-4031898. zeehondenbank. Tel. 0519-542166 www. ■ vlindertuin-ameland.nl. Ameland - Buren, t.h stacaravan 6 pers. dou■ che/wc. Fam Bos. 038Ameland. luxe app.met 4773022. bertjanbos@ terras, vrij uitzicht. 500 ziggo.nl. bellen na 18.00 meter van zee. www.zee2. uur. 06-31697733. nl ■ ■ AMELAND Buren stacaravan Texel charm. 4-6 pers. 6 p. prachtige plek. www. bung. aan bosrand 1200 caravanopameland.nl m. van strand en ecomare. 06- 42444584 + gratis WiFi ■ groningen www.duinfluiter.nl Opende, Gr./Fr. prachtig fiets-/wandelgebied 2-4 ■ p. VAK.HUISJE 0594HOLLUM AMELAND. Te huur 659425 www.paterhofje.nl ruime 6 pers. STACARAVAN Incl. fietsen. Inl. 0334751388 / 06-51510076. [email protected]

■ Comfortabele vakantiewoning “Lutje Stee” in Schildwolde, 1-4 pers., alles gelijkvloers. 0598423902 www.deholterij. nl.

■ FAMILIEWEEKEND organiseren? -Tig jaar getrouwd? Comfort. groepsverblijf, veel privacy www.deboerkeri-j.nl omg APPELSCHA 0516-513915.

■ Aan TJEUKEMEER t.h. APPARTEMENT/VAKANTIEWONING 4/5 pers. www. meertjeukemeer.nl Tel. 0514-542132 b.g.g. 541020.

■ Er even lekker tussenuit in OVERIJSSEL: Kijk op www. pinkenstalletje.nl

■ Ommen Camp. Bergzicht / ■ drenthe Hardenberg camp. De ■ friesland ■ Drenthe (her)ontdekken Kleine Belties, chalet/staOudemirdum luxe 2 p. LAUWERSMEER fraaie recr. dat kan vanuit ‘t zonnetje, cars. huur niet duur! 0512Appartement www. BUNGALOW in prachtig ons 4 pers. chalet in 516096 vdsluisvakanties. huizegoedereede.nl of natuurgeb. (nat.) park Hooghalen www. nl info 0514571385. omg. bos, waterrust, t-zonnetje.webklik.nl ■ ruimte 0512842980/ ■ ■ Bij OOTMARSUM (Twente) 0519349300 www. BAKKEVEEN Camp. Ike Le- wadenmeer.nl t.h. vak.huisje, 4 p. op T.h. luxe 2/4 pers. CHALETS ane stacars. huur niet bung.park, kindvr. met op klein landgoed. Unieke ■ duur! 0512-516096 zwemb. in GASSELTE, plek. bosr. omg. (350 ha) Tjeukemeer, vrij gelegen vdsluisvakanties.nl www.christelijkevakantie wandelen/ fietsen/ rust. comfortabel vakantiehuis site.nl/a/2279 Res. 0599GEEN CAMPING Tel. 0541■ voor groot gezin, vissen, 564333. Vraag naar nr. 11. 294407/06-21882498 2 pers. BOERDERIJ APP. bij varen, surfen, fietsen. Zie www.springendalsebeek. ■ bos en water met eigen www.oldeouwer.info nl. 9 pers. bungalow Drentsterras. inl. 0514-605098, ■ ■ Friese Wold, v.a. € 250, www.itboerestee.nl. Met een groot gezin voor- www.huisjedfw.nl 2 vak.won. 2-10 pers. ■ delig op vakantie in OUDEomg. OOTMARSUM 0541GROEPSACC.+ CAMP. bij de MIRDUM? In hartje Gaas■ 680255/06-30911607; GASSELTE Vrijst. BUNGABOER Boazum. 0515terland op een in bedrijf www.ervescholten.nl. LOWS Tel. 033-2452834 521344 www.nijwybranda. zijnde boerderij bent u ■ com. van harte welkom om met www.bungalowpark T.h. 6 pers. chalet kindvr. ravijnzicht.com uw caravan of tent een ■ met speeltuin en zwemb. 06-54347050. royale staanplaats te huRustige kindvr. minicamwww.dgvm.nl tel. 0318ren. Tevens hebben wij ■ overijssel ping bij HEEGERMEER, met ook een ruim gezinshuis, 518842. Holten: 2 comf.2-4 pers. haventje. Op 1 km afstand ook voor groepsverband, ■ zwemstrand, nabij Gaaste huur. Kortom een aan- boerderijapp. Nabij nat. park Sallandse Heuvelrug/ T.h. op camping KLEINE terlands bos. Ook verhuur trekkelijke vakantie voor Holterberg. Veel fiets- en BELTIES (‘t-Jagershuukien) 6 pers. CARAVAN MOTORjong en oud. tel. 0514wandelmog. Nu ook B&B. in HARDENBERG 6-pers. BOOT, 2 ZEILBOTEN en KANO. 571726 www.kampeerTel 0548-513123 www. stacar. met douche en 0514-591297 www. boerderijgroen.nl erve-npier.nl. toilet zijn apart. WASMAwetterspetter.nl. CHINE 06-53355533. incl. overdekt zwembad.

■ OMMEN omg. Lemelerberg, t.h. vak.bung.in bos; natuur, rust en privacy; 0786511392, www.vakantie huisinommen.nl ■ DENEKAMP ‘Bavelds Dennen’ T.h. 6-pers. BUNGALOWS Tel. 0541-352393 www.Bavelds-Dennen.nl. ■ T.h. Stacaravan nr. 34 boszuid Kleine Belties, fam.Harsevoort 0523273422. ■ boerderijappartementen. nl 2/4 en 8 pers. nabij OMMEN M.wk v.a. €80, wknd v.a. €85. Mooi fietsgebied. 0546-671703. ■ Rust, Ruimte & Natuur. RIJSSEN/HOLTEN: Te huur luxe vr.st.RECR.BUNG. met serre. Gelegen bij “DE HOLTERBERG”. Tel.0548365433 of 06-27134324 www.bungalowsholten.nl

Gelegen in het Vechtdal -

Zeer nette, nette onderhouden camping Verwarmd zwembad Veel veldjes met speelattributen. Professionele recreatiemedewerkers Programma voor jong en oud Ruime kampeerplaatsen (150 m² 4 -16 ampère, CAI, watertap) Privé sanitair mogelijk Verh Kindvriendelijk staca uur ra Scherpe prijzen en ch vans alets Bosrijke omgeving Eigen sfeer

www.deklimberg.nl 0523 - 261955, Hardenberg NIEU—›W»ã!

Êò›Ù ›ã þó›Ãƒ—ÃÄ ¦½®¹ƒƒÄ› Ý ó«®Ù½ÖÊʽ

onvergetelijke werkvakantie het hele jaar door STICHTING HET PASSION

56.;,/<<905/,;/66.:,0A6,5

BUNGALOWS

ͻ Op ruim perceel met veel privacy ͻ Vroeg- en laatzomer arrangementen ͻ Bel of boek online Wij informeren u graag over de

‹:;(*(9(=(5:‹*/(3,;:‹2(47,9,5‹)<5.(36>:‹-(4030,/<0A,5 mogelijkheden

RHEEZERWEG 79 HARDENBERG TEL. 0523-26 13 03 WWW.KLEINEBELTIES.NL

Tel. 0314 382 462 Torenallee 6 6999 DD Hummelo [email protected] www.hetpassion.nl Bank NL11 TRIO 078.13.22.618

DIACONALE WERKVAKANTIES

DIACONALE STEUN

een midweek de handen uit de mouwen voor dak- en thuisloze medemensen die even op adem komen in de Achterhoek

voor dit unieke project is van harte welkom. We zijn voor een groot gedeelte aĬankelijk van giŌen en collectes.

Gegarandeerd onvergetelijk, waardevol, verrijkend en verrassend……

Gegarandeerd zinvol besteed aan onze diaconale doelstelling…..

…. boek nu via de site of bel

…. word nu donateur

13

woensdag 14 mei 2014

nd leven

recreatie

& reizen

■ T.H.Hele jaar door in Hardenberg Camping “De Kleine Belties “ Grote luxe chalet 70 m Voor zowel mensen met/zonder beperkingen. Zie www.parti culierezorgalie.nl of www. christelijkevakantiesite.nl Nog vrij voor 5 juli en na 23 augustus. Vanaf € 272 per week. Bellen na 20.30 uur 0528-272867 mob 0614619890. ■ Te huur nieuw chalet 6-8 pers. nog vrij voor 5-7 en na 30-8 plaats 355 op De Kleine Belties.info www. benjaminsverhuur.nl of 0655197393. ■ Te huur chalet en stacaravan vrij voor 26-7 en na 23-8 op De Klimberg. info www.benjaminsverhuur. nl of 0655197393. ■ Vakantie? Naar camping de Oldemeyer in Hardenberg: 3 slaapkamer caravan, chalet of kampeerplaats. Dit jaar vieren wij het 40-jarig bestaan met diverse extra act. Recreatieteam in schoolvakanties aanwezig. Er zijn nog enkele mogelijkheden in het hoogseizoen. Reserveer nu: 0523-262805, www.oldemeyer.nl.

■ gelderland De Esdoorn VOORTHUIZEN t.h. VAKANTIEHUISJES 2/6 pers. op klein vak.oord nabij bos en water, ideale fietsomgeving. Tel. 0342473363 www.deEsdoorn. nl

■ VIERHOUTEN, Vakantiewoning 4 pers, prachtig uitzicht, vernieuwde inrichting, bij bos en dorp. www.tzedek.nl. Tel. 0651 919492.

■ NUNSPEET t.h op camp. ■ VRIJST. BUNGALOWS en T.h. luxe BUNGALOWS (2stacaravans. Tevens nog 8p.) op de grens van bos en het dorp NUNSPEET. Bel enkele jaarplaatsen vrij. Tel. 0341-252941 www. voor een folder: 0341grobbenhorst.nl. 274727 of kijk op www. stolpenheim.nl

■ zuid-holland NOORDWIJK/ZEE vrijst. 6 pers. VAK.BUNG. op loopafstand van zee, met veel privacy 06 24 84 37 45.

■ zeeland T.h. CHALET(S) in het mooie hart van ZEELAND, www.stellechalets.nl of 0113-563956. ■ VEERE: Part. knus inger. VAKANTIEVERBL. 2-3p veel nat.schoon/Noordzeestr. 0118-501420.

■ Mooie en sfeervolle VAKANTIEWONINGEN op voorm.boerderij op Walcheren. Ook minicamping. Tel. 0118591659. Kijk op www.munnikenhof.nl.

■ Kamperen op onze kindOp het platteland groepsvriendelijke MINI-CAMPING ■ huis 20p. B&B, camping, 3 km v.h. strand bij SchaT.h. 4 pers. mooi houten ■ rendijke op SchouwenMELISKERKE op rustige chalet op camping Brock- alles kindvr. Renswoude nabij Veenendaal 033kindvriendelijke minicam- Duivenland. Wij verhuren hausen. In het rustige en ping hebben we nog STA- ook seizoenplaatsen. J. bosrijke Stokkum - Mont- 2771400 www.dekleine weide.nl. v.d. Wekken tel. 0111CARAVANS en KAMP.PL. te ferland - Achterhoek. 671358 www.mini huur. Tel. 0118-562659 Vanaf € 280 p.w. Info ■ campingdegroeneweide.nl www.dekoehoorn.nl www.chaletengelen.nl of Te huur VAK.BUNG. Utr. tel. 0314-662535. ■ Heuvelrug. Veel wandel■ Kamperen vlakbij bos en en fietsmogelijkheden. ■ THOLEN minicamp. vak. strand. Dat kan op MINIt.h. 6 pers. Vak.won. bui- 2-4 p. €225,- p.w. Bel nu: won. + stacars. + k.pl. CAMPING “DE FRUITGAARD”. 030-2251026. ten Doetinchem. Rustig, 0166-692423 www. www.defruitgaard.nl bos, veel fiets/wandelmoklinkenoord.nl ■ noord-holland BURGH-HAAMSTEDE. 0111gelijkh., schmml, zndb., De Grote Vos SINT MAAR651610. ■ trampo. 0314-330769 TENSZEE. Tel. 0224CAMPING aan zee? Vakanwww.christelijke 561560. 2-8 pers. BUNG’S tie in Vrouwenpolder? Kijk ■ vakantiesite.nl/a/9600 ZLD. t.h. kampeerpl. en kl. aan duin. Voorseizoen op www.schorre.nl Te€ 250-€ 550 p.w. hfd. ■ vens luxe INGERICHTE TEN- chalet bij boerderij, ruime pl. kindvriendelijk hoeve seizoen € 450-€ 800 p.w. TEN te huur. Tel: 06Te huur luxe STA-CARAVAN dehond.nl tel: 0111671653 met vrij uitzicht. Op park www.degrotevos.nl. 51147929. fam. vd Velde. Heidekamp in Otterlo. www.otterhut.nl. Tel ■ 0180-518434. DE STROPIE LEKKER, ZAAMSLAG, Z-VLAANDEREN www.destropielekker.nl, 0115- 431861.

■ utrecht

Gasthof Edelweisshaus Königsleiten, Zillertal

Gratis op vak. als u helpt in juni met het programma.

Leuk programma. In juni chalet v.a € 200,- p.w. stacar. v.a. € 175,- p.w. bung. v.a. € 375,- p.w.

ZOMERAANBIEDING 7=6 Prijs € 49,- incl. halfpension (50% kinderkorƟng, < 3 graƟs) Zondags rustdag en kerkdienst 023 553 19 55 of EDELWEISSHAUS.NL

óf bel

■ WALCHEREN logies met ontbijt €17,50 p.p. nacht. Mw. A. Marinissen, Binnenhof 47, Koudekerke, 0118-553172.

■ Kamperen bij de boer in KERKWERVE. Waar ouders/ ouderen tot rust komen en kinderen zich nooit vervelen! www.doutepoppe.nl ■ Zoutelande Prachtig gelegen a.d. voet v.d. duinen 4 + 6 + 8 pers. BUNGALOWS 5 min. lopen van zee/bos/duinen. Tel: 0118562642 of www.verhuur bedrijfkoppejan.nl ■ Te huur in Burgh-Haam stede, vakantiebungalow, 5 - 6 pers., dichtbij zee en bos, veel privacy, info: 070-3350215 of: www. intermezzovakantie.nl

■ GRIJPSKERKE (Zld) m-camping. Middenin voor rust en ruimte en kindvr. ruime kampeerpl ook STACARAVANS 5 á 6 pers. Vak.won. 4 a 5 pers. 50m. van duin en str. 0118-751197/592868 www.minicamping middenin.nl.

■ LIMBURG BAARLO. Te huur 2-16 pers. luxe VAK.WONINGEN in “17e Eeuwse Hoeve”. Fiets- en wandelrijke omgeving. Ook midweekverhuur. Tel. 0774772583 www. hoevebongers.nl

■ diversen ■ FAM.WEEKEND 24 pers. GROEPSHUIS www.gast huisklap.nl ■ Meliskerke kindvr. minicamping aan de Zeeuwse kust. Stacaravans en kampeerplaatsen vrij! www.campingwisse.nl 0118-561343. ■ Te huur in BurghHaamstede ruime vak. won. Nu spec. aanbiedingen. www.krijger vakantiewoningen.nl Tel. 0113-270840.

■ noord-brabant CHAAM(NB): Mooie en praktische 4/6 pers. VAKANTIEWONING grenzend aan bos en weilanden. Geheel vrij gelegen op 1500 m2 grond (geen park). Tarieven per week tussen € 200,- en € 425,-. Langere periodes korting. Tel 010-4821604 of 06- 51190617.

■ limburg Bij SLENAKEN in Z-LIMB. VAK. APPARTEMENTEN in verb. boerderij. 0434573252 www.biehet kapelke.nl ■ NOORBEEK, VAK.WON. in 19e-eeuwse boerderij www.terlingerhoeve.nl Tel:0434571806. ■ GULPEN TH VAK.APPARTEMENT VOLL.INGERICHT VOOR 2/4 PERS O43 4502428 WWW.HEUVELZICHT.EU

▶ meer op pagina 14

Een vakantie met een christelijke identiteit zoekt u op www.christelijke vakantiesite.nl. Vernieuwd aanbod op een vernieuwde site. Campings, bungalowparken, B&B, reisorganisatie, particuliere accommodaties en nog veel meer!

■ frankrijk Luxe 6 pers. STACARAVANS te huur op fam.camping in ZUID-FRANKRIJK aan zee. Incl. airco en zwembad. Fam. Horstra 0384607877 m.horstra@ziggo. nl ■ Bretonse boerderij t.h., 9 en 10 pers., zie: www. vakantiehuisprado.nl ■ Behoefte aan vakantie waarin je echt tot rust komt, tijd hebt voor jezelf, je gezin, je vrienden en je relatie met God? In ons vakantiedorp in Z Frankrijk wordt je niet gestoord door telefoon of mail, er is geen bereik. Huis huren, een themareis of er zomaar een paar dagen tussenuit, alleen of met vrienden. Lees meer over de mogelijkheden die er zijn. www.tamariskvilla ges.eu ■ Last minute: nog vrij van 21 juni -12 juli (en vanaf 6 september) Ons gerieflijk CHALET op camping aan zuidpunt meer van Annecy, 6-8 personen Voor ‘sportief’ en gezinnen. Wandelen, fietsen, cultuur. Nederlands gesproken kinderactiviteiten. Zie www.pidara.nl

14

nd leven

woensdag 14 mei 2014

recreatie

& reizen

■ spanje

■ duitsland

6-pers app. bij BENIDORM vanaf €200 p/w, www. inspanjeoverwinteren.nl

Op vakantie in het ERZGEBIRGE (Sachsen, Duitsland)? Ontdek de schitterende natuur en gastvrijheid vanuit onze complete vakantiewoning in Zschopau. Zwemmen, stedentrips (Dresden, Praag en Leipzig), Fichtelberg, voordelig uit eten en nog veel meer. Zie voor alle info: www.bosboomvisvliet.eu

■ T.h. vakantiewoning aan de Spaanse CostaBlanca in het landelijke dorpje Adsubia. Gezellige woning met 3 slaapkamers voor 4-5 pers. www.adsubia.nl Inl.0321-337686.

■ TE HUUR ons CHALET (4 pers) aan zandmeer Wilsumer Berge (Dtsl.) Voor foto’s & info: phdeboer@ ziggo.nl ■ Sauerland, Pension Haus am Einberg, 280 km af van Utrecht. Volop genieten van rust en natuur. Logis/ontbijt of halfpension, www.einberg.net

■ zwitserland Te huur in Zwitserland. Leysin. Luxe appartement met 5 slaapplaatsen Vanaf 225 euro per week Info: www.jurvermeulen. solcon.nl Telefoon 0186602933.

■ “EISCHOLL” (Wallis) t.h. ruim 6 pers. APP. in rustig bergdorp (1200m). Tel. 0575-553953, email [email protected].

■ tsjechie

TSJECHIË, ruime, vrijstaande vak. huizen, tot 10 ■ Winter en zomer Te hr. ons pers. met schommel, luxe CHALET in WALLIS cen- zandbak, internet. Ook voor een ontspannen trale ligging, schitterend meivakantie: www. uitzicht en veel comfort. adrien.nl of 0345-651058. Incl. gratis draadloos internet. Inl. 075-6408944. www.chaletariette.nl

■ T.h. 3 pracht. woningen in REUZENGEBERGTE-TSJECHIË. won. voll. en kindvr. inger. 6, 8 en 15 pers. veel speelr. super omg. www. huisebenhaezer.com 0610320059.

■ italie CHALET a.h. water, voornaseizoen 2 weken v.a. € 292,50. Tel. 0297-281205. Zie www.luganomeer. com

■ diversen Comf. VAK.WONINGEN in Luxemburgse & Belgische Ardennen, Duitse Eifel, Zuid Frankrijk en Zwitserland, Turkije en Kreta. Sinds 1975. www.letze burg.nl 0343- 454458. ■ Vakantiehuis Transsylvanie, Roemenië, Nederlandse eigenaars www. vakantiehuis- roemenie.nl

advertenties

Stefan, Gefeliciteerd met je diploma. Je bent een kanjer! Tante Henriet en groep 5/6 van De Kleine Beer uit Leusden

Geslaagd! Gefeliciteerd met je diploma!

Rinze, Van harte gefeliciteerd met diploma MBOJongerenwerk. Liefs opa en oma De Vries, Zwolle

Feliciteer je geslaagde dochter, kleinzoon, vriendin, neef … met een origineel filmpje. Maak een felicitatiefoto of filmpje voor de geslaagde, verzin een leuke tekst en voor slechts € 17,50 wordt deze originele felicitatie geplaatst in de krant van 14, 21 of 28 juni. Meedoen is heel eenvoudig: 1. Maak een leuk filmpje of een mooie foto 2. Ga naar onze site nd.nl/geslaagd en bekijk het instructiefilmpje 3. Maak een link in YouTube 4. Vul het formulier op de site in

Wij maken de QR code en plaatsen de advertentie in de zaterdagkrant die u heeft uitgekozen. Twee leuke voorbeelden zien? Scan de codes hiernaast. Hoe maak je een link in YouTube? Bekijk het instructiefilmpje.

Kijk hier voor een instructiefilmpje

nd.nl/geslaagd

nd.nl/geslaagd

‘Hé Rinze, scan ff de QR code’ Opa en oma ndwinkel.nl Ja, ik wil de dvdbox WO2 in HD & Kleur bestellen en betaal hiervoor de aangegeven prijs en € 4,95 aan verzendkosten.

WO2 in HD & kleur voor u met 50% korting

….. ex. van WO2 in HD & Kleur

Beelden van de Tweede Wereldoorlog zoals ze niet eerder zijn vertoond, in high definition en in kleur! Met de modernste technieken en nieuwe onthullingen biedt WO2 in HD & Kleur letterlijk en figuurlijk een nieuwe blik op de Tweede Wereldoorlog. Een van beste verzamelingen van zeldzaam en nooit eerder gezien beeld-materiaal van WOII werd volledig gerestaureerd voor optimale beeld- en geluidskwaliteit. Met behulp van satellieten werden de terreinen van slagvelden gedetailleerd in kaart gebracht. De nieuwste computertechnieken stonden garant voor nauwgezette reconstructies. Vóór bewerking:

€ 49,95

€ 24,95

naam:

m/v

straat: postcode:

plaats:

telefoonnr:

e-mail:

Ik machtig het Nederlands Dagblad eenmalig de som van de bestelde artikelen en € 4,95 verzendkosten van mijn rekening af te schrijven.

Na bewerking:

IBAN: handtekening:

Bestel nu deze box met zes dvd’s (totaal 669 minuten verdeeld over 13 episodes) met 50% korting van € 49,95 voor € 24,95 in ndwinkel: www.ndwinkel.nl/wo2hd of met de bestelbon hiernaast.

ndwinkel

€ 49,95 actieprijs

€ 24,95

Stuur deze bon naar het Nederlands Dagblad t.a.v. ndwinkel, Postbus 111, 3770 AC Barneveld

 Bestel nu in ndwinkel.nl

15

woensdag 14 mei 2014

Ned. 2, EO, 19.55-20.25 uur

Rail Away In Baskenland ligt tussen San Sebastian en Bilbao een zogenaamde smalspoorlijn. De treinrit van vandaag geeft een goed beeld van dit mooie, onbekende deel van Spanje. In de aflevering de reis tot Durango en een museumlijn met stoom als herinnering aan het vroegere smalspoornet. Ned. 3, EO, 21.55-22.30

Ik kom bij je slapen De creatieve Kirsten bruist van de ideeën en ambities, maar durft er al jaren niets mee te doen. Doordat ze het al die tijd voor zich uit heeft geschoven woont de 32-jarige in een studentenkamertje en leeft ze van de bijstand.

Hoog tijd dus om daar iets aan te doen. Maar durft ze het nu wel aan om te solliciteren op haar droombaan? Kan Kirsten haar brood verdienen met haar creatieve ideeën of kan ze beter kiezen voor vastigheid en het eerste het beste baantje nemen dat ze krijgen kan? Om de juiste keuze te kunnen maken reist Kirsten couchsurfend door Nederland waarbij ze mensen ontmoet die allemaal zo hun eigen visie hebben op haar probleem. Gaat Kirsten zo snel mogelijk een eind maken aan haar financiële problemen of is dit dan toch het moment om aan haar dromen toe te geven? Presentator Klaas van Kruistum leidt haar langs bijzondere logeeradressen en onverwachte gastheren en -vrouwen.

Radio 1, NOS, 20.30-23.00 uur R

LLangs de Lijn I het Juventus-stadion in Turijn strijIn d den de voetbalclubs Benfica en Sevilla o om de winst in de UEFA Europa League. F Flitsen van de finale zijn te horen in e een extra lange uitzending van het ssportprogramma. Marc van Hintum is d de analist van dienst in de studio en de p presentatie van het programma is in h handen van Robbert Meeder.

nd media

Darwin, over Freud en over godsdienst. In 1982 ontving Van het Reve de P.C. Hooftprijs voor zijn essayistische oeuvre. Zijn essays waren controversieel. Vooral het artikel De ongelooflijke slechtheid van het opperwezen (1987), staat bekend om zijn frontale aanval op geloof en godsdienst, waarin vooral het christendom het moet ontgelden. GrootNieuwsRadio, 10.00-12.00 uur

Café Grande

Ned. 3, AVRO, 13.00-14.30 uur

Pluk van de Petteflet

Radio 5, Human, 19.02-20.00 uur

Een heerlijke familiefilm voor de woensdagmiddag, naar het bekende boek van Annie M.G. Schmidt, over de achtjarige Pluk. Op zijn zoektocht naar een nieuwe plek om te wonen komt hij met zijn kleine rode kraanwagentje terecht bij de Petteflet. Er is geen kamer beschikbaar, maar in de aangrenzende tuin ontmoet Pluk Dollie de Duif die hem vertelt dat het torenkamertje op de Petteflet leegstaat. Dan beginnen de avonturen ...

OBA Live Stephan Sanders vertelt in het programma over Karel van het Reve (19211999). Van het Reve is een van de meest geciteerde essayisten van Nederland. Hij schreef kritische beschouwingen over Rusland en over het communisme, over literatuurwetenschap, over

Op 24 oktober 2013 trouwde de oudste dochter van Arie en Loura Luthart. Wat een vreugdevolle dag had moeten worden, werd een dag waar verdriet en blijdschap samenkwamen. Vader Arie overleed plotseling, terwijl het bruidspaar foto’s aan het maken was. Zijn dochter Loura moest de moeilijkste keus van haar leven maken, doorgaan met de bruiloft of alles afblazen? Ze b besloot de bruiloft door te laten gaan. IIn het programma vertelt ze haar aang grijpende verhaal.

▹ De wereld draait door ........................................................................................... do ned. 1, 19.00-20.00 uur ........................................................................................................ ............................................................. do ned. 2, 21.25-22.00 uur ................. .............................................................................................

▹ Andere Tijden

nederland 1 09.00 NOS-Journaal. 09.15 Nederland in beweging! 09.30 NOS-Journaal. 09.40 MAX Geheugentrainer. 10.00 NOS-Journaal. 10.30 Lingo. 11.00 NOS-Journaal. 11.55 Politieke Partijen. 12.00 NOS-Journaal. 13.00 NOS-Journaal. 13.10 NOS-Sportjournaal. 13.20 NOS-Journaal. 13.30 NOS-Sportjournaal. 13.35 NOS-Journaal. 13.45 NOS-Sportjournaal. 14.00 NOS-Journaal. 15.00 NOS-Journaal. 15.25 Europa Doe Je Zo. 16.00 Pauw & Witteman. 17.01 Andrea maakt vruchtensap. 17.03 Martin Morning. 17.16 Groeien. 17.21 Capoeira. 17.25 10 voor... 17.35 Sesamstraat. 17.55 Politieke Partijen. .............

18.00 18.15 18.45 19.00 20.00 20.30 21.20 23.05

NOS-Journaal. EénVandaag. NOS-Sportjournaal. De Wereld Draait Door. NOS-Journaal. DNA onbekend. Silent Witness. Pauw & Witteman.

00.00 NOS-Journaal. 00.15 Politieke Partijen. 00.25 Pauw & Witteman. 01.20 EénVandaag. 01.50 NOS-Journaal. 02.05 NOS-Journaal. 02.30 NOS Tekst-tv.

nederland 2 07.30 NOS-Journaal met gebarentolk. 07.35 NOS-Journaal. 08.00 NOS-Journaal met gebarentolk. 08.15 NOS-Journaal. 08.30 NOS-Journaal. 08.35 NOS-Journaal. 08.45 NOS Jeugdjournaal met gebarentolk. 09.00 NOSJournaal met gebarentolk. 09.15 Altijd Wat. 10.10 Eén op Eén. 10.40 De Wereld Draait Door. 11.35 Opsporing verzocht. 12.30 Man bijt hond. 12.57 Politieke Partijen. 13.00 NOS-Journaal. 13.10 NOS-Sportjournaal. 13.20 Blauw Bloed. 14.05 Kassa. 15.00 Vroege vogels. 15.30 Lingo. 16.00 NOS-Journaal. 16.10 De Kennis van Nu in de middag. 16.35 De Universiteit van Nederland. 17.00 NOS-Journaal. 17.05 Geloven op 2. 17.35 Tijd voor MAX. ....................................

18.25 18.55 19.20 19.55 20.25 20.50 21.25 22.00 22.52 23.00

Lingo. Man bijt hond. Melk en Honing. Rail Away. Eén op Eén. Hollandse zaken. Dit is de Dag – Onderzoek. Nieuwsuur. Politieke Partijen. De onzichtbare vriend.

00.00 Andries. 00.25 Nachtzoen. 00.35 Eén op Eén. 01.05 Nieuwsuur.

▹▹ kijk voor het complete programmaoverzicht op www.nos.nl of op Teletekst pagina 200 ....................................................▹▹

nederland 3 08.15 Shaun het schaap. 08.25 Buurman en Buurman. 08.30 Babar en de avonturen van Badou. 08.45 NOS-Jeugdjournaal. 08.50 Olivia. 09.00 Koekeloere. 09.15 Huisje boompje beestje. 09.30 De avonturen van Bert en Ernie 2. 09.36 Andrea maakt vruchtensap. 09.38 Martin Morning. 09.51 Groeien. 09.56 Capoeira. 10.00 Teletubbies. 10.25 10 voor... 10.35 Sarah en Eend. 10.40 Bibbeltje Big. 10.50 Waybuloo. 11.05 Pororo. 11.10 Harry en Toto. 11.20 Klumpies. 11.25 Penelope. 11.35 Zoostraat 64. 11.45 Masha en de beer. 11.55 Angelina Ballerina. 12.10 Pieter Konijn. 12.20 De wereld van K3. 12.35 Prinsessia. 12.50 Koek & Ei. 13.00 Pluk van de Petteflet. 14.30 Gek op jou! 14.40 Wij zijn de beste! 15.35 Minoes. 17.00 Checkpoint. 17.05 Junior Dance 2014. .....

18.05 18.23 18.45 18.55 19.30 19.50 20.25 21.15 21.55 22.30 22.45 23.03 23.10

Beste Vrienden Quiz. Het Klokhuis. NOS-Jeugdjournaal. SpangaS. De Lama’s. De Social Club. De beste zangers van Nederland. Op zoek naar God. Ik kom bij je slapen. NOS op 3. PowNews. Politieke Partijen. The Tonight Show.

00.00 De Wereld Draait Door. 00.55 PowNews. 01.15 NOS op 3.

canvas 06.00 De Ochtend. 09.00 Terzake14. 09.50 Reyers Laat. 10.30 Lou Grant. 11.15 Lentebeelden. 12.30 Onderbreking. 14.28 100’’. 14.31 Borgen. 15.30 100’’. 15.32 Le dernier secret de Yalta. 16.25 100’’. 16.27 Publiek geheim. 16.53 100’’. 16.56 Lou Grant. 17.42 100’’. 17.45 Cheers. ....................................................

DNA onbekend Caroline Tensen helpt mensen die twijfels hebben over hun afkomst. ned. 1, 20.30 uur

family7 07.00 Praise. 07.30 Auto-B-Good. 07.40 Krummel. 08.15 Blalala. 08.30 Andrew Wommack. 09.00 How should we then live. 09.30 Café Tinto. 11.00 Dag TV. 16.00 Café Tinto. 17.30 Kidspraise. ...............................................

18.05 Auto-B-Good. 18.10 Krummel. 18.40 Blalala. 19.00 Road to Avonlea. 19.30 7th Street Theater. 20.00 Homecoming. 20.30 Wind at my back. 21.00 Eindtijd & Profetie. 21.30 House or home – Chip Ingram. 22.00 Op reis door Israël. 22.30 Hollywood. 23.00 Als vloeken in de kerk. 23.30 The Drive TV. ....................... 00.00 Verhalen van verandering. 00.30 Pro Christ 2009. 02.00 Nacht TV. 05.30 Café Tinto.

Nieuwsuur Dagelijkse onafhankelijke, en onpartijdige actualiteitenrubriek. ned. 2, 22.00 uur

bbc 1 12.00 Caught Red Handed. 12.30 First Time on the Front Line. 13.00 Bargain Hunt. 14.00 BBC News – Weather. 14.30 BBC Regional News and Weather. 14.45 Doctors. 15.15 The Link. 16.00 Countdown to Chelsea. 16.45 Escape to the Country. 17.30 Flog It! .................................

18.15 Pointless. 19.00 BBC News. 19.27 Weather. 19.30 BBC Regional News Programmes. 19.52 Weather. 19.55 Party Election Broadcast for the European Parliament. 20.00 The One Show. 20.57 BBC News and Regional News. 21.00 Watchdog. 22.00 MasterChef: The Finals. 23.00 BBC News. 23.25 BBC Regional News and Weather. 23.32 The National Lottery Update. 23.35 Party Election Broadcast for the English Local Elections. 23.40 A Question of Sport. ...............................

18.07 100’’. 18.10 Login. 19.02 100’’. 19.05 Villa politica14. 20.00 Terzake14. 20.55 Sporza: UEFA Europa League. 22.55 Top of the Lake. 23.45 Villa politica14. ..............

ngc 06.50 Science of Stupid. 07.15 Brain Games. 07.35 The Dog Whisperer. 08.20 Yukon Gold. 09.05 Locked Up Abroad. 09.50 Air Crash Investigation. 10.40 Do Or Die. 11.05 Do Or Die. 11.30 Nazi Megastructures. 12.25 Mudcats. 13.20 Ultimate Airport Dubai. 14.15 Locked Up Abroad. 15.10 Air Crash Investigation. 16.05 Lords of War. 16.35 Lords of War. 17.00 Science of Stupid. 17.30 Brain Games. .......................

18.00 Nazi Sunken Sub. 19.00 Yukon Gold. 20.00 Stephen Hawking’s Science Of The Future. 21.00 Cosmos. 22.00 Nazi Megastructures. 23.00 Taboo USA. 23.55 Air Crash Investigation. .................................... 00.50 Wicked Tuna. 01.45 Stephen Hawking’s Science Of The Future. 02.35 Nazi Sunken Sub. 03.20 Cosmos. 04.05 Nazi Megastructures. 04.50 Taboo USA. 05.35 Lords of War.

tv vooraf Sophia Geuze nd.nl/media beeld screenshot

Een rusteloze zoektocht De documentaire De onzichtbare vriend begon als het verhaal van mensen die hun leven aan Jezus hebben gegeven, maar werd een persoonlijke zoektocht van programmamaker Hans Busstra, waarover hij ook columns in het Nederlands Dagblad schreef. De documentaire geeft een leerzaam inkijkje in het leven van twijfelende dertiger. Dat de opzet van de documentaire in het begin anders was, is te zien in het eerste gedeelte. Filmmaker en domineeszoon Hans Busstra (foto) volgt Michael. Michael roept met de Bijbel in de hand het winkelend publiek in de Rotterdamse koopgoot toe dat de duivel is overwonnen. Busstra gaat ook met Johan en Joop van Ooijen mee om posters te plakken met het opschrift ‘Jezus redt’. Dan kantelt zijn insteek. Wat doet Busstra zelf op aarde? ‘Ik heb geleerd dat buiten mezelf te zoeken.’ Hij zegt dat Jezus lonkt. Hangt zijn geloof alleen nog af van overgave? Hij gaat te rade bij familieleden, vrienden, predikanten en mannen van de beweging De 4e Musketier. Hij praat met gelovigen en ongelovigen. Het wordt een indringende zoektocht die raakt. Bijvoorbeeld daar waar vader Busstra emotioneel wordt als hij vertelt over zijn kinderen. Hij verwijt ze niet dat ze niet geloven, maar hij gunt het ze zo. Hij probeert het los te laten. Dan is hij stil. Ook als Hans depressief lijkt te

worden van al het zoeken en niet vinden, grijpt dat aan. Soms wordt het te intiem. Bijvoorbeeld daar waar de mannen van De 4e Musketier voor Hans bidden en de camera er – in het donker – bovenop staat. En soms is de zoektocht bevreemdend. Als de vrijzinnige predikant Klaas Hendrikse vertelt dat Jezus niet meer is dan een voorbeeld. Dat gaat ook Busstra te ver. ‘Ik wil de metafysische Jezus naast me hebben.’ Wat zoekt Hans nu precies? Het geloof van zijn vader en grootvader? Hij zou in elk geval geen pil willen die hem zou verlossen van zijn gelovige opvoeding. Zoekt hij een ritueel of rust? Het lijkt het meest op het laatste. Zeker als je de beelden tussen de gesprekken ziet. Die zijn van wegen – snelwegen, trambanen, steegjes en bergweggetjes – op de kop gefilmd. Je wordt er als kijker onrustig van. Net zo jachtig als het leven, lijkt Busstra’s zoektocht. Wat wil Busstra met de beelden zeggen? Reist hij terug naar de oorsprong? Wil hij in een andere dimensie wil kijken? Of vlucht hij weg? De woorden van kluizenaar Jozef van den Berg in de documentaire brengen in ieder geval rust. ‘Als je een vlinder achterna rent met een netje is de kans groot dat je hem verminkt bij het vangen. Als je stil was gaan zitten, was hij misschien wel op je hand komen zitten.’ ▶▶ 2Doc: De onzichtbare vriend. EO, Ned. 2, 23.00-00.00 uur.

16

woensdag 14 mei 2014

stilgezet Hebreeën 5:9

dierbare foto’s

Hans Hopman nd.nl/achtergrond beeld fam. Van Ringelesteijn

Redding

Frans Tijssen ND-redacteur: We laten #vluchtelingen uit #Eritrea en #Syrië rustig verdrinken. Moeten ze maar niet hier naartoe komen. #Lampedusa

En toen hij naar de uiteindelijke volmaaktheid gevoerd was, werd hij voor allen die hem gehoorzamen een bron van eeuwige redding … Jezus was volmaakt gehoorzaam. En daarom loont het zo om Hem te gehoorzamen. Hij weet wat het is om je eigen verlangens opzij te schuiven en te leren willen wat God wil. Hij weet hoeveel pijn het kost om vol te houden. Hij heeft het zelf volgehouden ten koste van meer pijn dan wij bij elkaar ooit zullen voelen. Hijzelf is het bewijs dat gehoorzamen uiteindelijk goed voor je is. Want Hij heeft het hoogste niveau van gehoorzaamheid bereikt, en nu mag Hij uitdelen wat Hij verdiend heeft. En Hij deelt redding uit. Verrukkelijke redding, nu al, redding uit egoïsme, uit het vastzitten in je eigen kringetje. Hoe meer je Hem gehoorzaamt, hoe meer bevrijding je ervaart ...

limerick Kees van Egmond

Examens ‘Oké,’ zegt een leraar in Schagen, ‘er zijn dus, begrijp ik, geen vragen? Geen trucjes, wees stil, en wie spieken wil, ik waarschuw, heeft géén kans van slagen!’

uw limerick hier? [email protected]

tweet van de dag

cryptograaf Jan van der Graaf, Rotterdam

e b+z

WOORDEN: 1 LETTERS: 7

Foto’s vangen de tijd. Ze vertellen verhalen en herbergen herinneringen: oude geliefden, een vervlogen jeugd of een favoriete plek. In deze rubriek iedere week een dierbare foto met een verhaal. Hilde van Ringelesteijn (1949) uit Hengelo is geboren op een boerderij in het Groningse Noordwijk. In 1958 verhuisde het gezin naar het Twentse Vriezenveen. ‘Ik miste mijn vriendinnen, beide opa’s en oma’s en neven en nichtjes. Ook ons “taaltje” kwam totaal niet overeen met het dialect in het oosten.’ Openbaar vervoer was duur en een heel gedoe. Dus ging Hilde in de zomervakantie op de fiets naar de familie in het hoge Noorden, samen met haar zus Iektje. Zo’n tocht duurde een hele dag. ‘In mijn beleving regende het altijd als wij op pad gingen, maar dat zal vast niet zo zijn geweest.’ Op de foto uit 1964 staat Hilde (r.) met haar zus in Marum, bij het huis van opa en oma van vaders kant waar ze een paar dagen hadden gelogeerd. Vervolgens ging het naar Kornhorn waar opa en oma van moeders kant woonden. Ten slotte de verschillende ooms en tantes. ‘We moesten een keer

halsoverkop naar een andere oom en tante omdat op ons adres de baby zich plotseling aankondigde’, herinnert ze zich nog goed. Na drie weken was de vakantiepret voorbij. ‘Op weg naar huis kochten we van ons zakgeld weleens wat. Bij een café stond een automaat met marsrepen. We deden geld erin maar er kwam niets uit! Ik die zaak in en na mijn verhaal kreeg ik een mars. Intussen probeerde mijn zus de automaat nog een keer. En zowaar kwam er een mars uit.’ Met een zeker schuldgevoel moet ze er vaak nog aan terugdenken. ‘We zijn namelijk snel weggefietst met twee marsrepen voor de prijs van één.’ Met veel genoegen denkt Hilde terug aan deze vakanties, ondanks dat irritante gedeelte langs de Smildervaart: ‘Een lange rechte weg met áltijd tegenwind.’ ▶▶ Wilt u ook uw dierbare foto delen? Mail dan naar [email protected]

ik & mijn huis bijdragen? [email protected]

Kip Onze 4-jarige zoon komt thuis uit school. Zoals elke dag vraag ik hem wat hij die ochtend allemaal heeft beleefd. Zijn juf heeft een verhaal uit de Bijbel verteld. Op mijn vraag waarover zij dan verteld heeft, antwoordt hij: ‘Over een kip.’ In gedachten scan ik de Bijbel op pluimvee. ‘Over een kip?’, vraag ik hem verbaasd. ‘Ja’, zegt hij dan wat ongeduldig over zo veel domheid van mijn kant. ‘Over die kip die de Here Jezus drie keer verraden heeft …’

CRYPTOGRAAF: BENZINE

nd achterop

advertentie

ndwinkel.nl

Scherp gezien 3 opnieuw zes indrukwekkende films speciaal voor u geselecteerd Geniet ruim zeven uur van de films uit onze nieuwste filmbox, Scherp gezien 3. Het is opnieuw een verantwoorde selectie van kwalitatief hoogstaande films geworden. Ook de christelijke pers was wereldwijd zeer positief over deze films.

The King’s Speech ... hoe koning George IV zijn stotteren overwint...

Les Choristes ... hoe muziekleraar Mathieu tuchtschooljongeren vormt tot jongenskoor...

Ja, ik wil de filmbox Scherp gezien 3 bestellen en betaal hiervoor de aangegeven prijs en € 1,95 aan verzendkosten.

The Pianist ... hoe een briljante Poolse pianist de holocaust overleeft...

… ex. van de filmbox Scherp gezien 3

The Help

€ 53,94

€ 39,75

naam:

... hoe een boek het leven van zwarte keukenmeiden verandert...

m/v

straat:

Slumdog Millionaire

postcode:

plaats:

telefoonnr:

e-mail:

... hoe de Indiase jongen Jamal een miljoen wint...

August Rush ... hoe het muzikale wonderkind Evan zijn ouders terugvindt...

De winkelwaarde van de afzonderlijke films tezamen bedraagt € 53,94. Bestel nu de filmbox Scherp gezien 3 met 26% korting voor € 39,75 in ndwinkel, www.ndwinkel.nl/scherp3 of met de bon hiernaast. In de beschrijving van de box op ndwinkel.nl vindt u ook links naar de trailers van de films.

Ik machtig het Nederlands Dagblad eenmalig de som van de bestelde artikelen en € 1,95 verzendkosten van mijn rekening af te schrijven. IBAN: handtekening:

€ 53,94 actieprijs

€ 39,75

ndwinkel

Stuur deze bon naar het Nederlands Dagblad t.a.v. ndwinkel, Postbus 111, 3770 AC Barneveld

 Bestel nu in ndwinkel.nl