NatuursteenVakdag 2014
Kansen in de natuursteensector
Kansen in de natuursteensector
Rapport
T.b.v. BranchePlatform Natuursteen Ing. Florens van der Gaag, Mark de Graaf MSc RE Mei 2014 – a14bpnmv1
Inhoud
1
Managementsamenvatting
2
Onderzoeksverantwoording
3
Achtergrondkenmerken doelgroepen
4
Toepassing natuursteen + marktbewerking natuursteenbedrijven
5
Customer journey
6
Imago Trends en Ontwikkelingen
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
3
1.1 Managementsamenvatting – toepassing natuursteen
!! !!
!! !! !!
Professionals Ten opzichte van 2010 is nauwelijks sprake van verandering in de toepassing van natuursteen. Wanneer markt aantrekt, geldt dit ook voor de natuursteensector. In zijn algemeenheid wordt de keuze voor een bepaalde materiaalsoort gebaseerd op dezelfde criteria als in 2010. Architecten vinden het logischerwijs belangrijker hoe een materiaal eruit ziet, terwijl aannemers zich vaker laten leiden door de keuze van een opdrachtgever. Wanneer het specifiek gaat over natuursteen blijken duurzaamheid en het onderhoudsvriendelijke karakter van natuursteen een belangrijkere rol te spelen dan in 2010. Natuursteen wordt steeds meer gezien als materiaal dat past binnen het duurzaam bouwen principe en dat is belangrijk met het oog op de actualiteit van deze trend. Montage/plaatsing wordt steeds vaker gezien als bottleneck in de toepassing van natuursteen.
Consumenten !! Ten opzichte van 2010 is nauwelijks sprake van verandering in de toepassing van natuursteen. Wanneer markt aantrekt, geldt dit ook voor de natuursteensector. !! Wanneer het specifiek gaat over natuursteen blijkt esthetica een minder belangrijke rol te spelen dan in 2010. Kwalitatieve aspecten blijken een meer doorslaggevende rol te krijgen. Marktbewerking natuursteenbedrijven !! Natuursteenbedrijven maken voornamelijk gebruik van traditionele communicatievormen richting hun (potentiële) klanten. Websites sluiten vaak niet aan op de nieuwe werkelijkheid, waarin online shopping steeds belangrijker wordt. !! Gezien de geringe eisen die worden gesteld aan het specialistische opleidingsniveau van medewerkers binnen natuursteenbedrijven ligt concurrentie op de loer. !! De belangrijkste ondersteuningbehoefte vanuit natuursteenbedrijven, promotie van de gehele natuursteensector, wijkt af van de behoefte binnen andere sectoren binnen de afbouwbranche. Opvallend in dit licht is ook het geringe aantal natuursteenbedrijven met een keurmerk en de relatief geringe aansluiting bij een professioneel netwerk.
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
4
1.2 Managementsamenvatting – customer journey Professionals !! Het overgrote deel van de professionals heeft al enige kennis van het product natuursteen. Toch blijkt er behoefte aan advies gezien het percentage van rond de 80% dat wel eens advies heeft ontvangen. !! Internet is, nog meer dan in 2010, de meest gebruikte bron ter oriëntatie op de toepassing van natuursteen. Professionals die wel eens een website van een natuursteenbedrijf bezoeken, zijn voornamelijk te spreken over het informatie aanbod en de overzichtelijkheid van de website. Interieurarchitecten zijn echter kritischer op de overzichtelijkheid. Websites van natuursteenbedrijven werken in mindere mate inspirerend. !! Natuursteenbedrijven blijven de meest favoriete aankoopplaats van natuursteen, gevolgd door de bouwmaterialenhandel. Er is zelfs sprake van een lichte stijging van het aandeel dat natuursteen bij een natuursteenbedrijf heeft gekocht. !! Het aandeel aannemers dat zelf natuursteen plaatst is ten opzichte van vier jaar geleden afgenomen. Gezien het feit dat steeds meer professionals plaatsing/montage zien als bottleneck een logische ontwikkeling. Consumenten !! De rol van natuursteenbedrijven in de customer journey van de consument blijkt evenals in 2010 gering. !! Consumenten oriënteren zich op twee manieren op eventuele toepassing van natuursteen. Bezoek aan een aankoopplaats/ showroom , meestal in de vorm van een bouwmarkt blijkt de meest voorkomende wijze, gevolgd door oriëntatie via internet. De rol van natuursteenbedrijven is zeer gering. Er is sprake van een stabiele situatie ten opzichte van 2010. !! Consumenten kopen natuursteen bij voorkeur bij een bouwmarkt, hoewel dit in mindere mate het geval is dan in 2010. Prijs en beschikbaarheid zijn veruit de meest belangrijke voorkeursredenen. !! Evenals in 2010 blijken producten in de bijna een derde van de gevallen zelf of door de partner te worden geplaatst/gemonteerd. Een aannemer wordt iets minder vaak in de arm genomen dan vier jaar geleden.
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
5
1.3 Managementsamenvatting – imago Imago natuursteenbedrijven !! Het imago dat natuursteenbedrijven van hun eigen sector hebben, wijkt op een aantal punten sterk van het imago onder consumenten en professionals. Voornamelijk op het gebied van innovativiteit en de rol van samenwerkingspartner blijken natuursteenbedrijven zichzelf hoger aan te slaan. !! Om deze imagodiscrepantie het hoofd te bieden en met het oog op de uitgesproken ondersteuningsbehoefte op het gebied van promotie van de sector, lijkt hier een uitgelezen kans te liggen voor het BranchePlatform Natuursteen.
Imago product natuursteen !! Naast het promoten van het sectorimago is het van belang om de positieve imagoaspecten (lange levensduur, de natuurlijke uitstraling, de luxe uitstraling) van het product natuursteen te benadrukken in de markt en de negatieve associaties (hoge prijs) , waar mogelijk in perspectief te plaatsen. !! Het maatwerkkarakter blijkt door natuursteenbedrijven zelf te worden gezien als belangrijke producteigenschap, terwijl dit aspect door consumenten en professionals minder wordt herkend. Ook hier is sprake van een vorm van imagodiscrepantie, waar door middel van promotie van de gehele sector wat aan kan worden gedaan. Trends en ontwikkelingen !! De trends en ontwikkelingen die door natuursteenbedrijven en professionele partijen als kans en bedreiging worden gezien komen voor een belangrijk deel overeen. Aandacht voor duurzaamheid, aanboren van nieuwe markten, automatisering en digitalisering, ketenintegratie, verschuiving van nieuwbouw naar renovatie worden door zowel de natuursteenbedrijven, als de professionals al kans gezien. Toenemende wet- en regelgeving, financieringsproblemen bij opdrachtgevers en dreigend tekort aan personeel worden door beide groepen als bedreiging gezien. !! Het belangrijkste verschil tussen natuursteenbedrijven en professionals zit hem in de mate waarin zij verwachten dat deze ontwikkelingen invloed hebben op hun bedrijf. (Een gedeelte van) de natuursteensector lijkt een wat passievere houding aan te nemen dan veel professionals.
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
6
Inhoud
1
Managementsamenvatting
2
Onderzoeksverantwoording
3
Achtergrondkenmerken doelgroepen
4
Toepassing natuursteen + marktbewerking natuursteenbedrijven
5
Customer journey
6
Imago Trends en Ontwikkelingen
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
7
2.1 Onderzoeksaanleiding
•! In de natuursteenbranche zijn veel ontwikkelingen gaande. De economische crisis heeft ook deze sector beïnvloed en er zijn veel bewegingen in de personeels- en bedrijvenpopulatie. Daarnaast wordt er steeds meer aandacht besteed aan thema’s als ARBO, duurzaamheid en duurzame handel. Het accent komt meer en meer te liggen op de professionele markt, terwijl het aandeel op de consumentenmarkt vermindert. •! Vakorganisaties FNV Bouw en CNV Vakmensen, de werkgeversorganisatie Algemene Nederlandse Bond van Natuursteenbedrijven en CAO-partijen betrokken bij de CAO voor het Natuursteenbedrijf, hebben onlangs een nieuw kennis- en adviescentrum opgericht, BranchePlatform Natuursteen. De natuursteenbranche investeert in het opleiden van werknemers. Dankzij goede natuursteenopleidingen worden vakkennis en inzetbaarheid in de bedrijven vergroot. Door vakwerk te leveren van de allerhoogste kwaliteit, draagt een goed opgeleide werknemer bij aan het positieve imago van de sector. Het BranchePlatform Natuursteen zal de taak op zich gaan nemen om de scholing in de natuursteenbranche te (blijven) stimuleren, in nauwe samenwerking met ROC Midden-Nederland en Fundeon. •! Het voorliggende rapport is het resultaat van een derde onderzoek naar de markt voor natuursteen. Het BranchePlatform Natuursteen heeft USP gevraagd een marktmonitor uit te voeren om de relevante stuur- en marktinformatie in kaart te brengen onder de particuliere en professionele doelgroepen. Hiervoor zal aandacht besteed worden aan actuele thema’s, maar zal ook een vergelijking gemaakt worden met diverse belangrijke resultaten van het onderzoek uit 2010. Met de informatie uit dit onderzoek kan het BranchePlatform Natuursteen het beleid ten aanzien van de natuursteenbranche verder vorm geven.
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
8
2.2 Doelstelling, probleemstelling en onderzoeksvragen Doelstelling: •! Het in kaart brengen van de Nederlandse natuursteensector qua marktverdeling, imago, tevredenheid en trends en ontwikkelingen. Met deze informatie worden natuursteenbedrijven voorzien van bedrijfsinformatie waarmee zij marktgerichter kunnen acteren en kan het Brancheplatform Natuursteen het functioneren van de branche toetsen en een nieuw beleid voor de komende jaren ontwikkelen.
Onderzoeksvragen: Hoofdstuk 3 •! Op welke wijze en in welke mate wordt natuursteen toegepast door professionals en consumenten? •! Op welke wijze proberen natuursteenbedrijven de markt te bewerken? Hoofdstuk 4 •! Op welke wijze oriënteren professionals en consumenten op (mogelijke) het gebruik van natuursteen? •! Op welke wijze wordt natuursteen aangekocht door professionals en consumenten? •! Wie plaatst natuursteen en in welke mate zijn professionals en consumenten tevreden? Hoofdstuk 5 •! Wat is het imago van natuursteenbedrijven onder professionals, consumenten en de natuursteenbedrijven zelf? •! Wat is het imago van het product natuursteen ten opzichte van concurrerende materialen? Hoofdstuk 6 •! Welke trends en ontwikkelingen worden als kansrijk en bedreigend gezien voor de natuursteensector door professionals en natuursteenbedrijven zelf? •! Op welke wijze verwachten natuursteenbedrijven concurrentie van zowel binnen, als buiten de natuursteensector?
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
9
2.3 Onderzoeksproces
Deskresearch en intern onderzoek
Kwanitatief onderzoek
Analyse, rapportage en advies
Spiegelonderzoek
Activiteiten:
Activiteiten:
Activiteiten:
Activiteiten:
•!
•!
Opstellen en afstemmen vragenlijst.
•!
•!
Analyseren data (SPSS en Excel).
•!
Programmeren en testen vragenlijst.
•!
Tabellenboek (Excel).
•!
Rapport (PowerPoint).
•!
Presentatie
•!
Kick-off met BranchePlatform Natuursteen . Desk research (internet, bestuderen relevante onderzoeksrapporten).
•!
Output: •!
Aansluiting op eerdere
Interviews met
Output:
klantgroepen (consumenten, aannemers en architecten).
•!
onderzoeken. •!
•!
Eerste beeld van de trends, ontwikkelingen en verwachtingen in de markt. Verder zal duidelijk zijn waarnaar kwantitatief onderzoek nodig zal zijn en welke vragen de vragenlijsten zullen bevatten.
Output: •!
Afnemen van de online enquêtes onder de natuursteenbedrijven.
Meer kennis van de markt, spelers, wensen en behoeften.
Een grote meerwaarde van een spiegelonderzoek is het kunnen vergelijken van de mening van de klant en het uitgevoerde deskresearch en de wijze waarop de natuursteenbedrijven zelf in de markt staan.
Output: •!
Een complete rapportage van de uitkomsten uit alle onderzoeksfases.
•!
Inzicht in prioriteiten qua
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
marktbewerking en aanbevelingen/advies voor de sector verwerkt in de rapportage en uiteengezet in een presentatie tijdens de Natuursteenvakdag op 23 mei 2014. 10
2.4 Respons en representativiteit •! Hieronder staat per doelgroep weergegeven hoeveel respondenten zijn uitgenodigd, de wijze waarop, alsmede het responspercentage. •! De professionals zijn telefonisch benaderd door het callcenter van USP. De consumenten hebben online deelgenomen aan het onderzoek en zijn benaderd via het consumentenpanel van USP, deeluwmening.nl. De natuursteenbedrijven ten slotte zijn benaderd uit de ledenlijst van de Algemene Bond Natuursteen, aangevuld met e-mailadressen door USP. •! Met de onderstaande respons kan, daar waar de resultaten hierom vragen en met elkaar vergelijkbaar zijn, een eerlijk vergelijk worden gemaakt met resultaten uit 2010. Interessante vergelijking worden tekstueel toegelicht.
Doelgroep
Geslaagde enquêtes Online
Telefonisch
Responspercentage
Professionals: aannemers B&U
100
15%
Professionals: interieurarchitecten
50
37%
Professionals: bouwkundige architecten
50
19%
Consumenten
250
21%
Natuursteenbedrijven
62
9%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
11
Inhoud
1
Managementsamenvatting
2
Onderzoeksverantwoording
3
Achtergrondkenmerken doelgroepen
4
Toepassing natuursteen + marktbewerking natuursteenbedrijven
5
Customer journey
6
Imago Trends en Ontwikkelingen
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
12
3.1 Achtergrondkenmerken – Professionals Achtergrondkenmerken - Bouwkundig architecten Functie Directeur/eigenaar
Geslacht
Aantal FTE 50% 14%
Projectleider 42%
58%
4,1
22%
Architect/ontwerper Tekenaar
4%
Bestekschrijver
2% 6%
Anders
2%
Wil niet zeggen
Achtergrondkenmerken - Interieurarchitecten Functie
Geslacht
Aantal FTE 92%
Directeur/eigenaar 53%
47%
1,6
2%
Tekenaar
6%
Anders
Achtergrondkenmerken - Aannemers B&U Geslacht
Aantal FTE
Functie Directeur/eigenaar
93%
7%
Werkvoorbereider Bestekschrijver Beleidsmedewerker Anders
56% 10%
14,5
6% 1% 27%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
13
3.2 Achtergrondkenmerken – Consumenten 1 Achtergrondkenmerken Geslacht
Leeftijd
42%
55 jaar en ouder 47%
58%
< 25 jaar 0%
Hoogst voltooide opleiding 25 - 34 jaar 7%
WO 35 - 44 jaar 22%
11%
HBO
28%
HAO
Gemiddelde leeftijd
12%
MBO
26%
MAO 45 - 54 jaar 24%
53
LBO
Alleenstaande 13%
Anders 3%
7%
Netto huishoudinkomen
Gezinssituatie Eénoudergezin 2%
15%
Partners zonder kinderen 43%
Minder dan 1675 Euro
7%
Tussen de 1675 en 3000 Euro
Meer dan 3000 Euro
Weet niet/geen mening
42%
28%
23%
Partners met kinderen 39%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
14
3.2 Achtergrondkenmerken – Consumenten 2 Achtergrondkenmerken Type woning
32%
Tussenwoning/rijtje
2 onder 1 kap
19% 17%
Hoekwoning
Regio
Flat/appartement
13%
Vrijstaande woning
13%
Boerderij
1%
Maisonnette
1%
Anders, namelijk
Soort woning
2%
Noordoost: 32% West: 47%
Ligging woning In het centrum van een stad
Nieuwbouw woning: 24% Bestaande woning: 76%
11%
Buiten het centrum van een stad
Zuid: 21%
45%
In het centrum van een dorp
14%
Buiten het centrum van een dorp Op het platteland, buiten het dorp
28%
2%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
15
3.3 Achtergrondkenmerken – Natuursteenbedrijven
Achtergrondkenmerken Functie
Aantal FTE 26%
0-1 fte
Directeur/eigenaar 38%
2-5 fte
Bedrijfsleider
8%
20%
6-10 fte
Productiemedewerker
2%
Anders
2%
15%
11-25 fte
Meer dan 50 fte
89%
2% Verdeling omzet in 2013 naar toepassing
Nieuwe grafmonumenten
27%
Aanvullend werk/ onderhoud grafmonumenten Nieuwbouw gevels Nieuwbouw vloeren
13%
Verdeling omzet in 2013 naar klantgroep Particulieren/consumenten Aannemers B&U
4%
Architecten (interieur)
Onderhoud/ renovatie woning- en utiliteitsbouw Overig
22% 4%
6% Architecten (bouwkundig)
Nieuwbouw overig
49%
14% 19% 17%
1%
Overige professionele opdrachtgevers Andere natuursteenbedrijven
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
16% 8% 16
Inhoud
1
Managementsamenvatting
2
Onderzoeksverantwoording
3
Achtergrondkenmerken doelgroepen
4
Toepassing natuursteen + marktbewerking natuursteenbedrijven
5
Customer journey
6
Imago Trends en Ontwikkelingen
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
17
4. Toepassing natuursteen •! In het voorliggende hoofdstuk wordt allereerst ingegaan op de toepassing, oftewel het gebruik van natuursteen door professionals en consumenten. Afsluitend wordt voor de natuursteenbedrijven aangegeven op welke wijze zij de markt (proberen te) bewerken. Per paragraaf worden de volgende vragen beantwoord:
§ 4.1 Professionals •! In welke mate wordt natuursteen toegepast door professionals? •! In welke bouwwerken en voor welke specifieke productgroepen wordt natuursteen toegepast door professionals? •! Waarom wordt er door professionals gekozen voor natuursteen? •! Wat zijn de sterke en zwakke punten van natuursteen in de ogen van de professional?
§ 4.2 Consumenten •! In welke mate wordt natuursteen toegepast door consumenten? •! Waarom wordt er door consumenten gekozen voor natuursteen?
§ 4.3 Natuursteenbedrijven •! Welke communicatiemiddelen gebruiken natuursteenbedrijven om hun (potentiële) klanten te bereiken? •! Door welke netwerkinitiatieven worden natuursteenbedrijven op dit moment ondersteund? •! Hoe is het gesteld met de bekendheid en de gestelde eisen ten aanzien van vakspecialistische opleidingen? •! In hoeverre hebben natuursteenbedrijven behoefte aan ondersteuning?
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
18
4.1 Toepassing natuursteen - professionals •! Een belangrijk deel van de professionals heeft wel eens natuursteen toegepast in zijn of haar werkzaamheden. Hierin is nagenoeg geen verandering zichtbaar ten opzichte van 2010. •! De meeste ervaring met het gebruik van natuursteen hebben professionals evenals in 2010 binnen woningen. Ook de ervaring binnen de overige gebouwtypen komt overeen met de resultaten van vier jaar geleden.
Toepassing natuursteen naar gebouwtype
Natuursteen toegepast 2003
2010
2014
Bouwkundig architecten
91%
88%
96%
Interieurarchitecten
95%
93%
94%
Aannemers B&U
88%
86%
90%
96% 91% 92%
Woningen/appartementen 83% 68% 63%
Kantoren
71% 62% 60%
Bedrijfsgebouwen 29% 30% 34%
Zorgcentra/ziekenhuizen
31% Onderwijs
9% 40% 38%
Winkelcentra
11% 33%
Hallen en loodsen
19% 15% 27%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
19
4.1 Toepassing natuursteen - professionals •! Evenals in 2010 hebben professionals natuursteen het meest toegepast voor de productgroepen dorpels, vensterbanken en drempels.
Toepassing natuursteen naar product 87%
Dorpels 74%
Vensterbanken Drempels 69%
Natte ruimtes Afwerkvloeren 51% 54%
Trappen
40% 42% 40%
Balie
30% 29% 16%
83% 81% 81%
74%
42%
Bestrating
93% 90% 85% 89%
57%
33%
Wastafels
Binnenwanden
72%
97% 94%
63%
32%
Buitengevels
67% 63%
94%
56%
66%
40%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
20
4.1 Toepassing natuursteen - professionals •! Duurzaamheid speelt een belangrijke rol in de reden m natuursteen toe te passen. In 2010 is werd duurzaamheid niet als aparte categorie benoemd. Uit de associaties die professionals hebben bij de term duurzaamheid, namelijk lange levensduur, mag worden geconcludeerd dat duurzaamheid ook in 2010 een rol speelde. Dit aspect werd destijds namelijk het meest genoemd als reden om natuursteen toe te passen. Dit jaar wordt lange levensduur/sterk minder vaak genoemd en komt duurzaamheid op de tweede plaats.
Redenen voor toepassing natuursteen 48%
Esthetica
24% 35%
Duurzaamheid
21%
Keuze klant/opdrachtgever
Kwaliteit Onderhoudsvriendelijk Natuurlijke product Warme uitstraling
9%
3% 6% 3% 4% 2%
23% 17%
13%
Associaties term duurzaamheid 9%
65%
Lange levensduur
71%
2%
Milieuvriendelijk 13% 15% 10%
Anders
100%
18%
Slijtvast
4%
Anders Weet niet/geen mening
11%
3%
Imago Prijs van het materiaal
48% 25% 23%
12% 13% 10%
Lange levensduur/sterk
38%
15%
6%
Luxe uitstraling
53%
18% 6% 6% 12% 6%
2% Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
21
4.1 Toepassing natuursteen - professionals •! Ook de keuze voor een bepaalde materiaalsoort wordt in zijn algemeenheid gebaseerd op dezelfde criteria als in 2010.
Top 10 Keuzecriteria materiaal in het algemeen Esthetica
31%
12% 21%
Prijs Lange levensduur/sterk Keuze opdrachtgever Luxe uitstraling Kleurmogelijkheden Past in duurzaam bouwen Uitstraling in het algemeen Onderhoudsvriendelijk Toepasbaarheid
24% 21% 20%
10% 11%
43%
29%
15% 19%
13% 13%
7% 9% 9% 10% 13% 9% 7% 6% 13% 6% 4% 16% 3% 4% 2% 10%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
22
4.1 Toepassing natuursteen - professionals •! De drie meest genoemde sterke punten van natuursteen komen overeen met de resultaten uit 2010. •! Toepasbaarheid in duurzaam bouwen en het onderhoudsvriendelijke karakter worden relatief vaker genoemd dan in 2010
Top 10 sterke punten natuursteen Lange levensduur/sterk
28%
Luxe uitstraling 16%
9%
Past in duurzaam bouwen
Algemene uitstraling Warme uitstraling Kleurmogelijkheden
22%
26%
21% 18%
13% 11% 12%
Kwaliteit
Natuurlijke uitstraling
28% 19%
Onderhoudsvriendelijk
40%
26%
16%
Esthetica
33%
11%
15%
4%
4%
3% 4% 4% 3%
18%
7% 9% 13% 7%
11%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
23
4.1 Toepassing natuursteen - professionals •! Montage/verwerking van natuursteen wordt vaker dan in 2010 genoemd als zwak punt. De twee meest genoemde zwakke punten zijn evenals vier jaar geleden de kwetsbaarheid en de prijs.
Zwakke punten natuursteen 23%
Kwetsbaar/breekbaar Prijs van het materiaal
21%
9% 9% 10% 4% 4%
Krasgevoelig
Gewicht
2% 2%
Mindere kwaliteit
12% 6% 10% 7% 7% 11%
Onderhoud Weinig ontwerpmogelijkheden
32%
10%
Vlekgevoelig
Moeilijk verwerkbaar
41%
15%
4%
Moeilijke montage
24%
29%
2% 2% 1% 2%
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
1%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
24
4.2 Toepassing natuursteen consumenten •! Vloeren blijken in de afgelopen drie jaar, evenals in 2010 de meest aangeschafte productgroep. In 7% van de gevallen betrof het een natuurstenen vloer. In 2010 was dit percentage 3%. •! Aanrechtbladen werden door 11% van de consumenten aangeschaft in de afgelopen drie jaar, tegenover 14% in dezelfde periode voor 2010. Het aandeel natuursteen is met 6% lager dan vier jaar geleden (16%)
Gekochte producten in de afgelopen drie jaar
Laminaat
50%
Tegels/plavuizen 27%
Vloer 23%
Tuinbestrating 15%
Tafels/tafelbladen 12%
Toilet Aanrechtblad
11%
Wastafels
11%
27%
Tapijt
21%
Parket Houten planken
11% 8%
Vinyl
8%
Natuursteen
7%
Hardsteen
6%
Linoleum/marmoleum
5%
Graniet
3%
11%
Tegelwand 7%
Vensterbanken Drempels
4%
Kunststof
Haarden
3%
Composiet/kunststeen
Lambriseringen
3%
Hout
Dorpels
2%
Graniet
Trap
2%
Natuursteen
Schouwen
2%
Laminaat Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
34% 25% 19% 13% 6% 3% 25
4.2 Toepassing natuursteen consumenten •! Kwaliteit van het materiaal blijkt voor consumenten de belangrijkste reden om voor natuursteen te kiezen. In 2010 kwam dit aspect op de derde plaats met 33%. •! Esthetica blijkt een geringere rol te spelen dan in 2010. Destijds kwam esthetica op de tweede plaats met en werd dit aspect door 57% van de consumenten belangrijk gevonden. •! Lange levensduur werd vier jaar geleden als meest belangrijk bestempeld (61%). Doordat dit jaar duurzaamheid als aparte categorie is meegenomen en gezien de associaties die consumenten hebben bij duurzaamheid (nl. lange levensduur) staat dit aspect als zodanig niet meer bovenaan.
Motivatie keuze natuursteen 48%
Kwaliteit 43%
Makkelijk schoon te maken/te houden
42%
Lange levensduur/sterk 39%
Duurzaamheid
38%
Luxe uitstraling
36%
Tijdloos 31%
Warme uitstraling 24%
Hygiënisch
24%
Esthetica/is mooi 16%
Praktisch Kleurmogelijkheden
8%
Prijs
8% 7%
Comfort 5%
Mooie documentatie Weet niet/geen mening
•! •! •! •!
Associatie term duurzaamheid Lange levensduur. Weinig onderhoud. Behoud zijn kwaliteit. Levert geen gevaar op voor de natuur en de mens.
3% Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
26
4.3 Marktbewerking door natuursteenbedrijven •! Negen van de tien natuursteenbedrijven geeft aan een eigen website te hebben. Het gebruiksdoel van de websites is nog vrij traditioneel en voornamelijk toegespitst op zenden van informatie (contact + product). Interactie tussen professional/consument en natuursteenbedrijf vindt al wel plaats in de vorm van online offerteaanvragen, maar in veel mindere mate op het gebied van online shoppen. Gebruikte communicatiemiddelen Gem. besteding per jaar
Contactinformatie
! 2.078
Productinformatie
! 215
Aanvragen offertes
56%
! 201
Online bestellen
54%
! 838
Webshop
90%
Eigen website
82%
Visitekaartjes Social media Bedrijfskleding met eigen naam/logo Sponsoring van sport- of andere vereniging Sponsoring van evenementen en goede doelen
51%
Advertenties in lokale kranten Verspreiden van folders
31%
Online advertenties
25%
Stand op vakbeurzen Reclame op lokaal radio/tv station
21% 7%
Anders
10%
! 1.170
43%
! 565
43%
! 2.770
Functies website
Prijslijsten
! 1.216
Facebook
! 4.190
LinkedIn
! 9.230
Twitter
! 1.450
84% 71% 20% 15% 7%
Anders Weet niet
13% 2%
Gebruik social media
41%
Youtube
15%
Pinterest
15%
App
12%
Anders
12%
2%
-
Weet niet/geen mening
3%
-
Weet niet
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
94%
50%
-
Geen
93%
3% 27
4.3 Marktbewerking door natuursteenbedrijven •! Keurmerken blijken in de ogen van natuursteenbedrijven in geringe een (bewuste) rol te vervullen. Bijna driekwart van de natuursteenbedrijven geeft aan dat zijn of haar bedrijf niet over een keurmerk beschikt. •! Bijna een kwart van de natuursteenbedrijven geeft uit zichzelf aan actief te zijn binnen de (jongerenafdeling van, JAO) de Algemene Bond Natuursteen. De perceptie van een professioneel netwerk loopt uiteen van beurzen en netwerken als LinkedIn, tot en met aansluiting bij een brancheorganisatie.
Keurmerken 72%
Nee
Erkend leerbedrijf
7%
Keurmerk natuursteen
7%
ABN
Anders
Actief in een professioneel netwerk 39%
Nee
20%
ABN
NGS
3%
JAO
3%
Ondernemingsvereniging
3%
3%
3% 21%
Anders Weet niet/geen mening
8%
Weet niet/geen mening
•! •! •!
LinkedIn Ondernemingsvereniging Beurzen
10%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
28
4.3 Marktbewerking door natuursteenbedrijven •! De eisen die worden gesteld aan het specialistische opleidingsniveau van medewerkers binnen natuursteenbedrijven is in de helft van de gevallen nihil. •! Het recent opgerichte BranchePlatform Natuursteen is bijna voor de helft bekend als aanbieder van natuursteenopleidingen. Het failliet verklaarde Centrum Natuursteen is tot 2013 als aanbieder van de natuursteenopleidingen bekend.
Minimale opleidingsniveau medewerkers
Geen eisen gesteld m.b.t. natuursteenopleidingen Assistentopleiding
Centrum Natuursteen (tot 2013) 3%
Basisberoepsopleiding natuursteenbewerker Allround opleiding natuursteenbewerker Kaderopleidingen Anders Weet niet/geen mening
Bekende aanbieders van vakspecialistische opleidingen 48% 69%
BranchePlatform Natuursteen
49%
Fundeon
49%
13% 5%
ROC
2%
46%
Academie voor vakwerk en steen
10%
Anders
10%
16%
Weet niet/geen mening
13%
Aansluiting huidige aanbod aan specialistische vakopleidingen Ja 15%
13%
•! •!
Voldoet aan de eisen. Er worden opleidingen aangeboden op verschillende niveaus.
•!
Er is inhoudelijk totaal geen match tussen de vraag en aanbod. Geen aansluiting op bedrijfsbelang.
Nee 22% Weet niet/ geen mening 63%
•!
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
29
4.3 Marktbewerking door natuursteenbedrijven •! Het op de kaart zetten/promoten van de gehele natuursteensector is voor ruim de helft van de natuursteenbedrijven de belangrijkste ondersteuningsbehoefte. •! Opvallend is de geringe behoefte aan opleidingen. Onbekendheid met de mate waarin opleidingen aansluiten bij de behoefte lijken hierin een belangrijke rol te spelen.
Behoefte aan ondersteuningselementen Promotie van de gehele natuursteensector
52% 25%
Materiaaladvies Marketingondersteuning bij promotie van het eigen bedrijf
23% 16%
Productadvies Producttrainingen
13%
Materiaaltrainingen
13%
Opleidingen (MBO niveau 1 t/m 4) Anders Weet niet/geen mening
10% 13% 25%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
30
Inhoud
1
Managementsamenvatting
2
Onderzoeksverantwoording
3
Achtergrondkenmerken doelgroepen
4
Toepassing natuursteen + marktbewerking natuursteenbedrijven
5
Customer journey
6
Imago Trends en Ontwikkelingen
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
31
5. Customer journey •! In het voorliggende hoofdstuk wordt ingegaan op de customer journey van zowel de professional als de consument. Het gaat daarbij om het proces van oriëntatie tot en met de uiteindelijke plaatsing van het product. Per paragraaf worden de volgende vragen beantwoord:
§ 5.1 Professionals •! Welke bronnen worden er door professionals ter oriëntatie geraadpleegd? •! Hebben natuursteenbedrijven een adviesrol richting de professional? •! Wat is de rol van websites van natuursteenbedrijven voor de professional? •! Waar wordt natuursteen aangeschaft door professionals? •! Door wie laten professionals natuursteen plaatsen en in welke mate is men daar tevreden over?
§ 5.2 Consumenten •! Welke bronnen worden er door professionals ter oriëntatie geraadpleegd? •! Waar wordt natuursteen aangeschaft door consumenten en waarom? •! Door wie laten consumenten natuursteen plaatsen en in welke mate is men daar tevreden over?
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
32
5.1 Customer journey: oriëntatie - professionals •! Internet is de meest gebruikte bron om zich te oriënteren op de toepassing van natuursteen. Met name aannemers oriënteren zich vaker via internet dan in 2010 (destijds 17%). •! Het bezoek aan een showroom wordt minder vaak genoemd dan in 2010. Een bezoek van een vertegenwoordiger daarentegen komt juist vaker voor.
Top 10 geraadpleegde bronnen Internet
34% 6% 4%
Orienteert zich niet op natuursteen Bezoek van vertegenwoordiger Via de leverancier Beurzen
Telefonisch
12%
5% 4% 4% 2% 1%
28%
Top 3 bezochte beurzen •! Bouwbeurs Utrecht •! Geveltotaalbeurs •! Woonbeurs
18% Top 3 geraadpleegde vakbladen •! Bouwwereld •! de Architect •! Cobouw
10% 8% 8%
6% 6%
4% 3%
22%
18%
3%
Bezoek aan showroom
Bezoeken referentieprojecten
8%
16%
10%
Vaktijdschriften en vakbladen
Contact met collega's
27% 10%
4%
44% 42%
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
33
5.1 Customer journey: oriëntatie - professionals •! Het kennisniveau ten aanzien van natuursteen wordt door de professionals zelf ingeschat als een basisniveau. Tweederde tot driekwart van de professionals geeft aan over enige kennis te beschikken. •! Professionals die wel eens een website van een natuursteenbedrijf bezoeken, zijn voornamelijk te spreken over het informatie aanbod en de overzichtelijkheid van de website. Interieurarchitecten zijn echter kritischer op de overzichtelijkheid. Websites van natuursteenbedrijven werken in mindere mate inspirerend.
Kennis van de typen en mogelijkheden natuursteen Bouwkundig architecten
24%
Interieurarchitecten
22%
Aannemers B&U
68%
8%
78%
12%
79%
Veel kennis
Enige kennis
9%
Advies van een natuursteenbedrijf Bouwkundig architecten
84%
16%
Interieurarchitecten
84%
16%
Aannemers B&U
Geen kennis
76%
Ja
24%
Nee
Bezoek website van een natuursteenbedrijf Bouwkundig architecten
8%
60%
32%
Elementen website 71% 71% 79%
Informatief Interieurarchitecten
8%
76%
16% Overzichtelijk
Aannemers B&U 7%
50%
43% Inspirerend
Ja, regelmatig
Ja, soms
48%
71% 75%
44% 38% 39%
Nee, nooit 34
5.1 Customer journey: aankoop - professionals •! Het aandeel aannemers dat natuursteen zowel wel eens, als meestal aankoopt bij een natuursteenbedrijf is ten opzichte van 2010 gestegen. Destijds gaf respectievelijk 68% en 58% aan wel eens en meestal te kopen bij een natuursteenbedrijf. Een bouwmaterialenhandel heeft daarentegen iets aan aandeel verloren (van 19% naar 11% die hier meestal koopt). •! Voor architecten geldt eveneens, zij het in iets mindere mate, dat natuursteenbedrijven een belangrijke aankoopplaats zijn. In 2010 is het aankoopgedrag voor deze groep niet doorgemeten.
Bedrijven waar wel eens natuursteen wordt gekocht 61%
Natuursteenbedrijf 23% 18%
Bouwmaterialenhandel
24% 17%
Importeur
Anders
Weet niet/geen mening
93%
34% Bouwmaterialenhandel
Importeur
35%
Tegelzetter
0% 6% 0%
Anders
3% 9% 1% 6% 3% 0%
Bedrijven waar meestal natuursteen wordt gekocht 61%
Natuursteenbedrijf
19% 18% 28%
Tegelzetter
Importeert zelf
82%
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
Weet niet/geen mening
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
74% 83%
11% 6% 11%
2%
21% 13%
4% 2% 3% 1% 4% 3%
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
35
5.1 Customer journey: montage/plaatsing - professionals •! Het aandeel aannemers dat zelf natuursteen plaatst is ten opzichte van vier jaar geleden afgenomen. Destijds gaf 75% aan wel eens zelf te plaatsen en 64% meestal. •! Natuursteenbedrijven blijken juist vaker in de arm te worden genomen. In 2010 werd natuursteen slechts in 14% van de gevallen meestal geplaatst door een natuursteenbedrijf. De tevredenheid over de plaatsing is exact gelijk gebleven aan 2010.
Partijen die wel eens natuursteen monteren/plaatsen 46% 57% 58%
Natuursteenbedrijf/steenhouwer Aannemer
17% 25%
Tegelzetter Plaatsen zelf Onafhankelijke plaatser op advies van natuursteenbedrijf Stelbedrijf Anders Weet niet/geen mening
2% 6%
Partijen die meestal natuursteen monteren/plaatsen
Aannemer
38% 43%
Plaatsen zelf 59%
6% 13% 8% 8% 6% 4% 4% 9% 2% 4%
25%
Natuursteenbedrijf/ steenhouwer
71% 64%
2%
37% 9% 11%
Onafhankelijke plaatser op advies natuursteenbedrijf
2%
Stelbedrijf
2%
Anders
2% 2% 2%
64%
42%
1%
Tegelzetter
40% 38%
19%
Bouwkundig architecten Interieurarchitecten Aannemers B&U
Tevredenheid montage/plaatsing natuursteen Weet niet/ Niet Enigszins tevreden geen mening tevreden 1% 2% 9%
Tevreden 88%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
36
5.2 Customer journey: oriëntatie - consumenten •! Ruim de helft van de consumenten gaat, evenals in 2010, ter oriëntatie op de toepassing van een product naar een fysieke aankoopplaats/showroom. Een bouwmarkt is daarbij het meest bezocht. Natuursteenbedrijven worden door consumenten in mindere mate geraadpleegd. •! Daarnaast speelt internet een belangrijke rol in de oriëntatiefase. Ook in 2010 bedroeg het percentage consumenten dat zich op deze wijze oriënteerde 34%.
Geraadpleegde bronnen voor aanschaf producten Winkel/showroom/aankoopplaats
54%
Internet
34%
Brochures
13%
Bouwmarkt
Vrienden, bekenden en familie
12%
Keuken/badkamerspeciaalzaak
Aannemer
10%
33% 23%
Woonwarenhuis
20%
Niet georiënteerd op de aanschaf
7%
Professionele bouwmaterialen/ houthandel
Tijdschriften
7%
Tuincentrum/hovenier
Werkplaats van de leverancier
7%
Meubel/interieurzaak
13%
Tegelzaak
13% 13%
TV-programma's
3%
Architect
1%
Tapijt/vloer/gordijnspeciaalzaak/ stoffeerder
Beurzen
1%
Natuursteenbedrijf
Anders Weet niet/geen mening
6% 2%
Parket en laminaatspeciaalzaak Anders
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
17% 15%
11% 3% 5% 37
5.2 Customer journey: aankoopplaats - consumenten •! De uiteindelijke aankoop van materialen vindt, evenals de oriëntatie in de meeste gevallen plaats in de bouwmarkt. In 2010 bedroeg kochten nog meer consumenten hun producten in de bouwmarkt (37%). Natuursteenbedrijven spelen, evenals vier jaar geleden, een geringe als aankoopplaats van producten voor in en om de woning.
Aankoopplaats natuursteen 22%
Bouwmarkt 14%
Keuken- en badkamerspeciaalzaak 10%
Professionele bouwmaterialen- of houthandel Meubel-/interieurzaak
9%
Tuincentrum/hovenier
9%
Natuursteenbedrijf
5%
Tapijt-/vloer-/gordijnspeciaalzaak, stoffeerder
5%
Tegelzaak
5%
Woonwarenhuis
5%
Speciaalzaak (algemeen) Parket en laminaatspeciaalzaak
2% 2%
Via de aannemer
1%
Marktplaats
1% 6%
Anders Weet niet/geen mening
3%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
38
5.2 Customer journey: aankoopplaats - consumenten •! Aanwezigheid van het gezochte product en prijs blijken belangrijke redenen voor de keuze van een aankoopplaats door een consument. Vier jaar geleden bleken de keuzecriteria overeenkomstig (resp. 48% en 54%).
Reden keuze aankoopplaats Aanwezig wat ik zocht Betaalbare prijs Andere producten daar ook gekocht Betrouwbaar bedrijf In de buurt Goed advies/eerlijke voorlichting Goedkope aanbiedingen Goede kwaliteit producten Deskundigheid Mooie producten Veel keuze in soorten Professionaliteit Staan bekend om goede plaatsing/legging Ervaring Prettig ontvangst in de showroom Staan bekend om goede service Mooie showroom/toonzaal Garantie Bieden van en totaalconcept Bekenden of familie die er werken Anders Weet niet/geen mening
45% 43% 19% 18% 18% 17% 15% 14% 13% 12% 8% 8% 6% 6% 6% 6% 5% 4% 4% 1% 7% 2%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
39
5.2 Customer journey: montage/plaatsing natuursteen - consumenten •! Evenals in 2010 blijken producten in de bijna een derde van de gevallen zelf of door de partner te worden geplaatst/gemonteerd. Een aannemer wordt iets minder vaak in de arm genomen dan vier jaar geleden (destijds 22%). •! De tevredenheid met de montage/plaatsing is groot. Slechts 3% geeft aan niet tevreden te zijn, evenveel als in 2010.
Montage/plaatsing natuursteen Zelf
24%
Leverancier
16%
Aannemer
13%
Tegelzetter
11%
Zelf gekozen onafhankelijke montagebedrijf
11%
Montage bedrijf op advies van leverancier
8%
Familie/vrienden
8%
Partner
Tevredenheid met montage/plaatsing Enigszins tevreden 8%
Niet tevreden 3%
5%
Natuursteenbedrijf
3%
Anders
3%
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
Tevreden 89%
40
Inhoud
1
Managementsamenvatting
2
Onderzoeksverantwoording
3
Achtergrondkenmerken doelgroepen
4
Toepassing natuursteen + marktbewerking natuursteenbedrijven
5
Customer journey
6
Imago Trends en Ontwikkelingen
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
41
6. Imago
•! In het voorliggende hoofdstuk wordt telkens allereerst het imago van natuursteenbedrijven onder zowel professionals, consumenten, als natuursteenbedrijven zelf inzichtelijk gemaakt. •! Na het imago van de natuursteenbedrijven komt het imago van het product natuursteen ten opzichte van concurrerende materialen aan bod. Zowel onder professionals als onder consumenten is het imago van deze materialen - random – doorgemeten aan de hand van verschillende - random voorgelegde - productgroepen. Per productgroep is de professionals en de consumenten gevraagd aan te geven welke 3 van 14 voorgelegde functionele en emotionele materiaaleigenschappen volgens hen het beste passen bij de toepassing van één van de materialen voor het betreffende product. Professionals Gevels: Natuursteen, baksteen, plaatmateriaal, aluminium, glas Afwerkvloeren: Natuursteen, keramiek, hout/parket, projecttapijt, linoleum Dorpels/drempels/vensterbanken: Natuursteen, composiet, hout/parket, kunststof Consumenten Aanrechtbladen: Natuursteen, roestvrij staal (RVS), composiet/kunststeen, kunststof Vloeren: Natuursteen, keramiek, hout/parket, tapijt, laminaat Dorpels/drempels/vensterbanken: Natuursteen, composiet/kunststeen, hout/parket, kunststof
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
42
6.1 Imago van natuursteenbedrijven - professionals •! Professionals blijken natuursteenbedrijven voornamelijk te zien als ambachtslieden met een duurzaam karakter. Innovativiteit blijft het meest achter.
Imago van natuursteenbedrijven onder professionals Ambachtsman Duurzaam 22%
Grote kennis van zaken
22%
Betrouwbaar
16%
Werken netjes
16%
Samenwerkingspartner Innovatief
8%
Behulpzaam
8%
Helemaal van toepassing
6%
28%
42%
8%
64% 30%
50%
24%
54% 26%
46%
12%
42%
14%
Van toepassing
Neutraal
Niet van toepassing
6% 4%
12%
24% 34%
44%
8%
6%
52%
30%
Gemotiveerde mensen
6%
42%
46%
Helemaal niet van toepassing
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
8% 6%
8%
Weet niet/geen mening
43
6.1 Imago product natuursteen - professionals •! Een natuurstenen gevel scoort op vrijwel alle emotionele imagowaarden, met uitzondering van ‘eigentijds’ hoger dan alle overige materialen. •! Na de lange levensduur (volgende pagina) wordt ‘hoge status/prestige projecten/luxe’ het meest genoemd. Emotionele aspecten imago - Gevels Natuursteen
Hoge status/prestigeprojecten/Luxe
% 2014 (%2010)
20% (24%)
Milieuvriendelijk
8% (7%)
Natuurlijk
8% (6%)
Tijdloos
8% (7%)
Uniek
4% (6%) " Aluminium
Warmte
Eigentijds
# Plaatmateriaal $ Baksteen
%
Glas
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
4% (10%)
0% (4%) 44
6.1 Imago product natuursteen - professionals •! De levensduur/sterkte van een natuurstenen gevel is het meest onderscheidend ten opzichte van concurrerende materialen.
Functionele aspecten imago - Gevels Natuursteen
% 2014 (%2010)
Lange levensduur/sterk
32% (37%)
Duur
8% (14%)
Onderhoudsvriendelijk
8% (8%)
Goed monteerbaar
4% (4%)
Functioneel
0% (7%) " Aluminium
Maatwerk
Ruime keuze/verscheidenheid
# Plaatmateriaal $ Baksteen
%
Glas
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
0% (4%)
0% (3%) 45
6.1 Imago product natuursteen - professionals •! ‘Hoge status/prestige projecten/luxe’ van een natuurstenen vloer is, na het functionele aspect ‘lange levensduur/sterkte’, het meest genoemde imagoaspect. Ook ten opzichte van concurrerende materialen onderscheiden deze beide imagowaarden zich het meest. Emotionele aspecten imago - Vloeren Natuursteen
% 2014 (%2010)
Hoge status/prestigeprojecten/Luxe
24% (26%)
Natuurlijk
12% (15%)
Tijdloos
12% (8%)
Comfort
4% (3%)
Milieuvriendelijk
4% (4%)
Eigentijds
0% (1%) " Projecttapijt
Uniek
Warmte
# Hout/parket $ Keramiek
%
0% (8%)
Linoleum
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
0% (3%) 46
6.1 Imago product natuursteen - professionals •! Naast ‘levensduur/sterkte’ blijk ook het onderhoudsvriendelijke karakter van een natuurstenen vloer onderscheidend ten opzichte van de overige materiaalsoorten
Functionele aspecten imago - Vloeren Natuursteen
% 2014 (%2010)
Lange levensduur/sterk
32% (39%)
Onderhoudsvriendelijk
16% (20%)
Duur
8% (22%)
Functioneel
8% (9%)
Goed monteerbaar
0% (7%) " Projecttapijt
Maatwerk
Ruime keuze/verscheidenheid
# Hout/parket $ Keramiek
%
Linoleum
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
0% (7%)
0% (1%) 47
6.1 Imago product natuursteen - professionals •! Dorpels, drempels en vensterbanken worden op emotionele imagowaarden het meest geassocieerd met ‘hoge status/prestige projecten/luxe’. Hier is natuursteen ook het meest onderscheidend ten opzichte van de concurrerende materiaalsoorten.
Emotionele aspecten imago - Dorpels, drempels en vensterbanken Natuursteen
Hoge status/prestigeprojecten/Luxe
% 2014 (%2010)
17% (12%)
Comfort
3% (2%)
Tijdloos
3% (12%)
Eigentijds
0% (3%)
Milieuvriendelijk
0% (3%)
Natuurlijk
Warmte
" Kunststof
# Hout/parket $ Composiet
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
0% (6%)
0% (3%)
48
6.1 Imago product natuursteen - professionals •! Lange levensduur en onderhoudsvriendelijkheid van natuursteen worden gezien als belangrijkste functionele imagoaspecten, ook ten opzichte van concurrerende materialen. •! Concurrerende materialen blijken juist iets beter bekend te staan om hun montage/plaatsinggemak. Functionele aspecten imago - Dorpels, drempels en vensterbanken Natuursteen
% 2014 (%2010)
Lange levensduur/sterk
20% (45%)
Onderhoudsvriendelijk
17% (20%)
Goed monteerbaar
10% (2%)
Functioneel
3% (3%)
Maatwerk
" Kunststof
# Hout/parket $ Composiet
Ruime keuze/verscheidenheid
3% (6%)
3% (5%)
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
49
6.2 Imago van natuursteenbedrijven - consumenten •! Consumenten blijken, in vergelijking met professionals, in grotere mate te spreken over de behulpzaamheid en betrouwbaarheid van natuursteenbedrijven. Innovativiteit en de rol van samenwerkingspartner wordt natuursteenbedrijven in geringe mate toegedicht.
Imago van natuursteenbedrijven onder consumenten 41%
Ambachtsman
39%
Betrouwbaar
Innovatief Helemaal van toepassing
16%
Van toepassing
15% Neutraal
5%
30%
25%
20%
5%
25%
20% 33% 33% Niet van toepassing
3% 11%
13%
Helemaal niet van toepassing
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
11% 11% 13% 11%
25%
25%
36%
Werken netjes
2%
28% 15%
33%
Duurzaam
3%
23%
30% 44%
Grote kennis van zaken
5%
21%
28%
31%
Gemotiveerde mensen
16%
25%
34%
Behulpzaam
Samenwerkingspartner
25%
11% 13% 11% 13%
5%
15%
Weet niet/geen mening
50
6.2 Imago product natuursteen - consumenten •! Een natuurstenen aanrechtblad scoort op de emotionele imagowaarden ‘natuur’, ‘hoge status/prestige projecten/luxe’ hoger dan alle overige materialen en wordt door respectievelijk 19% en12% van de consumenten genoemd. •! In 2010 bleek een natuurstenen aanrechtblad vaker te worden geassocieerd met een natuurlijke uitstraling. Emotionele aspecten imago - Aanrechtbladen Natuursteen
% 2014 (%2010)
Natuurlijk
19% (31%)
Tijdloos
18% (23%)
Hoge status/prestigeprojecten/luxe
12% (19%)
Comfort
10% (6%)
Uniek
6% (12%)
Milieuvriendelijk
4% (5%)
Warmte
Eigentijds
" Kunststof
# Composiet $ Roestvrij staal Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
2% (7%)
2% (7%) 51
6.2 Imago product natuursteen - consumenten •! Natuurstenen aanrechtbladen blijken voornamelijk te worden geassocieerd met een langere levensduur en een hogere prijs dan andere materiaalsoorten. Levensduur wordt ook vaker genoemd dan in 2010.
Functionele aspecten imago - Aanrechtbladen Natuursteen
% 2014 (%2010)
Lange levensduur/sterk
62% (45%)
Duur
42% (42%)
Onderhoudsvriendelijk
20% (18%)
Functioneel
15% (19%)
Maatwerk
11% (16%)
Ruime keuze/verscheidenheid
Goed monteerbaar
" Kunststof
# Composiet $ Roestvrij staal
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
4% (4%)
0% (4%) 52
6.2 Imago product natuursteen - consumenten •! Consumenten beschouwen natuurstenen vloeren qua emotionele imagowaarden voornamelijk met een natuurlijke uitstraling. Ten opzichte van de concurrerende materialen weet natuursteen zich hier alleen niet te onderscheiden van hout/parket.
Emotionele aspecten imago - Vloeren Natuursteen
% 2014 (%2010)
Natuurlijk
23% (32%)
Tijdloos
18% (22%)
Hoge status/prestigeprojecten/Luxe
14% (8%)
Uniek
11% (2%)
Warmte
10% (3%)
Comfort
5% (0%) " Tapijt
Eigentijds
Milieuvriendelijk
# Hout/parket $ Keramiek
%
Laminaat
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
5% (1%)
3% (3%) 53
6.2 Imago product natuursteen - consumenten •! Ook voor vloeren geldt dat natuursteen voornamelijk wordt geassocieerd met een langere levensduur en een hogere prijs dan andere materiaalsoorten. Zowel levensduur, als de hoge prijs worden ook minder vaak genoemd dan in 2010.
Functionele aspecten imago - Vloeren Natuursteen
% 2014 (%2010)
Lange levensduur/sterk
49% (62%)
Duur
32% (55%)
Onderhoudsvriendelijk
21% (21%)
Functioneel
13% (14%)
Ruime keuze/verscheidenheid
11% (9%) " Tapijt
Maatwerk
Goed monteerbaar
# Hout/parket $ Keramiek
%
7% (4%)
Laminaat
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
0% (0%) 54
6.2 Imago product natuursteen - consumenten •! Consumenten beschouwen natuurstenen vloeren qua emotionele imagowaarden voornamelijk met een natuurlijke uitstraling en het unieke karakter. Laatstgenoemde imagowaarde wordt zeker in vergelijking met 2010 vaak genoemd. Ook ten opzichte van de concurrerende materialen weet natuursteen zich hier te onderscheiden. Emotionele aspecten imago - Dorpels, drempels en vensterbanken Natuursteen
% 2014 (%2010)
Natuurlijk
39% (32%)
Uniek
20% (2%)
Hoge status/prestigeprojecten/luxe
13% (8%)
Tijdloos
12% (22%)
Warmte
4% (3%)
Eigentijds
2% (1%)
Comfort
" Kunststof
# Composiet $ Hout/parket
Milieuvriendelijk
0% (0%)
0% (3%) Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
55
6.2 Imago product natuursteen - consumenten •! Lange levensduur en de hoge prijs worden na het emotionele aspect ‘natuurlijk’ het meest genoemd. Ten opzichte van alle concurrerende materiaalsoorten wordt natuursteen vaker duur verondersteld en vaker een lange levensduur te hebben.
Functionele aspecten imago - Dorpels, drempels en vensterbanken Natuursteen
% 2014 (%2010)
Lange levensduur/sterk
36% (35%)
Duur
31% (31%)
Maatwerk
14% (10%)
Functioneel
14% (14%)
Onderhoudsvriendelijk
11% (17%)
Goed monteerbaar
Ruime keuze/verscheidenheid
" Kunststof
# Composiet $ Hout/parket Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
4% (0%)
2% (2%) 56
6.3 Imago van natuursteenbedrijven - natuursteenbedrijven •! Opvallend is dat natuursteenbedrijven zichzelf in veel gevallen beoordelen als samenwerkingspartner, terwijl dit beeld onder professionals en consumenten juist niet bestaat. Hetzelfde geldt in iets mindere mate voor het innovatieve karakter. •! Het ambachtskarakter van natuursteenbedrijven leeft daarentegen heel erg bij professionals en consumenten, terwijl natuursteenbedrijven zich hier in mindere mate in herkennen.
Imago van natuursteenbedrijven onder natuursteenbedrijven Samenwerkingspartner
12%
47%
Grote kennis van zaken Innovatief Behulpzaam Werken netjes
12%
22%
18%
Betrouwbaar
12%
20%
21%
Duurzaam
8%
Ambachtsman
8%
Gemotiveerde mensen
6%
Helemaal van toepassing
47% 46% 47%
20%
24%
23%
15% Neutraal
46%
3%
20%
23%
Van toepassing
42%
15%
25%
16%
38%
14%
28%
18%
13%
31%
15%
40%
20%
22%
2%
Niet van toepassing
52% Helemaal niet van toepassing
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
Weet niet/geen mening
57
6.3 Imago product natuursteen - natuursteenbedrijven •! Maatwerk en lange levensduur blijken in de ogen van natuursteenbedrijven het meest van toepassing op het product natuursteen. In vergelijking met het imago van natuursteen onder professionals en consumenten blijkt met name laatstgenoemde imagoaspect overeenkomstig. Qua maatwerk onderscheid natuursteen zich op imagowaarde niet van andere materialen in de ogen van zowel consumenten als professionals.
Meest van toepassing op het product natuursteen Maatwerk
51%
Lange levensduur/sterk
49%
Tijdloos
38%
Natuurlijk
36%
Uniek
31%
Ruime keuze/verscheidenheid
15%
Luxe
15%
Functioneel
8%
Onderhoudsvriendelijk
8%
Milieuvriendelijk Eigentijds
5% 3%
Goed monteerbaar
2%
Comfort
2%
Anders
2%
Weet niet/geen mening
8% Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
58
Inhoud
1
Managementsamenvatting
2
Onderzoeksverantwoording
3
Achtergrondkenmerken doelgroepen
4
Toepassing natuursteen + marktbewerking natuursteenbedrijven
5
Customer journey
6
Imago Trends en Ontwikkelingen
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
59
7. Trends en ontwikkelingen •! In het voorliggende hoofdstuk wordt ingegaan op de trends en ontwikkelingen die (mogelijk) invloed (zullen gaan) uitoefenen op de natuursteensector. Aan professionals en natuursteenbedrijven is allereerst gevraagd of de trends en ontwikkelingen invloed uitoefenen op hun bedrijf en zo ja of ze dit zien als een kans of een bedreiging. De volgende trends en ontwikkelingen zijn doorgemeten: "! "! "! "! "! "! "! "! "! "! "! "! "!
het aanboren van nieuwe markten het automatiseren van processen de toenemende aandacht voor duurzaamheid het dreigende tekort aan geschoold personeel de demografische ontwikkelingen (bijv. individualisering, urbanisatie) verschuiving van nieuwbouw naar renovatie ketenintegratie/samenwerking financieringsproblemen van opdrachtgevers digitalisering, waaronder BIM faalkosten instroom van Oost Europese medewerkers toenemende wet- en regelgeving nieuwe bouwwijzen (bijv. prefab)
•! Afsluitend wordt inzicht gegeven in de verwachte concurrentie van zowel bedrijven binnen de natuursteensector, als daarbuiten.
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
60
7.1 Trends- en ontwikkelingen - professionals •! Onderstaande figuur toont allereerst of trends en ontwikkelingen invloed hebben op het bedrijf van professionals. Vervolgens wordt voor de professionals die aangeven dat het invloed uitoefent op hun bedrijf aangegeven welke trends en ontwikkelingen worden gezien als kans of bedreiging. Trends en ontwikkelingen Van invloed op bedrijf
Kansen en bedreigingen
90%
Toenemende aandacht duurzaamheid
10%
Verschuiving nieuwbouw naar renovatie
77%
23%
Toenemende wet- en regelgeving
76%
22%
Ketenintegratie/samenwerking
76%
24%
Nieuwe bouwwijzen
75%
! Toenemende aandacht duurzaamheid (87%) ! Verschuiving nieuwbouw naar renovatie (70%) ! Nieuwe bouwwijzen (68%) ! Ketenintegratie/samenwerking (67%) ! Aanboren nieuwe markten (62%) ! Digitalisering, waaronder BIM (57%)
23%
Faalkosten
65%
32%
Financieringsproblemen opdrachtgevers
65%
34%
Aanboren nieuwe markten
65%
35%
! Toenemende wet- en regelgeving (51%)
Dreigende tekort geschoold personeel
64%
36%
! Dreigende tekort geschoold personeel (48%)
Digitalisering, waaronder BIM
58%
Automatiseren processen
49%
Demografische ontwikkelingen
47%
Instroom Oost Europese medewerkers
21% Ja
50% 47% 74%
Nee
! Financieringsproblemen opdrachtgevers (47%)
40%
6% 6%
Weet niet/geen mening
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
61
7.1 Trends- en ontwikkelingen - natuursteenbedrijven •! Onderstaande figuur toont allereerst of trends en ontwikkelingen invloed hebben op het bedrijf van professionals. Vervolgens wordt voor de professionals die aangeven dat het invloed uitoefent op hun bedrijf aangegeven welke trends en ontwikkelingen worden gezien als kans of bedreiging. Trends en ontwikkelingen Van invloed op bedrijf
Aanboren nieuwe markten
Kansen en bedreigingen
11%
69%
Toenemende aandacht duurzaamheid
13%
23%
64%
Toenemende wet- en regelgeving
20%
21%
62%
16%
Verschuiving nieuwbouw naar renovatie
57%
25%
18%
Financieringsproblemen opdrachtgevers
56%
28%
16%
31%
51%
Automatiseren processen Ketenintegratie/samenwerking
41%
Dreigende tekort geschoold personeel
39%
Nieuwe bouwwijzen
36%
Faalkosten
34%
Digitalisering, waaronder BIM
33%
Demografische ontwikkelingen
26%
Instroom Oost Europese medewerkers
25% Ja
36% 44% 44% 38% 33% 39% 56%
Nee
! Aanboren nieuwe markten (56%) ! Toenemende aandacht duurzaamheid (52%) ! Automatiseren processen (48%) ! Verschuiving nieuwbouw naar renovatie (44%) ! Ketenintegratie/samenwerking (31%)
18% 23% 16% 20% 28% 34%
! Financieringsproblemen opdrachtgevers (52%) ! Toenemende wet- en regelgeving (49%) ! Dreigende tekort geschoold personeel (31%) ! Instroom Oost Europese medewerkers (16%)
34% 20%
Weet niet/geen mening
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
62
7.2 Concurrentie - natuursteenbedrijven •! De concurrentie van bedrijven buiten de natuursteensector die ook natuursteen verhandelen of verwerken is volgens driekwart van de natuursteenbedrijven (sterk) toegenomen. Bijna de helft van de natuursteenbedrijven verwacht dat deze concurrentie zich in de komende jaren zal uitbreiden. •! Bedrijven van buiten de natuursteensector die ook natuursteen verhandelen concurreren voornamelijk op prijs.
Concurrentie bedrijven buiten de natuursteensector Gebieden waarop bedrijven buiten de natuursteensector meer gaan concurreren
93%
Prijs
Afgelopen jaren
Komende jaren
38%
13%
36%
34%
25%
16%
16%
Sterk toegenomen/Zal sterk toenemen Toegenomen/Zal toenemen Nagenoeg gelijk gebleven/Zal nagenoeg gelijk blijven Afgenomen/Zal afnemen Weet niet/geen mening
5% 5%
Kwaliteit
14%
Service
14%
Leveringsvoorwaarden
3%
Garantie
3%
11%
Anders
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
7%
63
7.2 Concurrentie - natuursteenbedrijven •! De concurrentie van collega natuursteenbedrijven is volgens ruim de helft van de natuursteenbedrijven (sterk) toegenomen. Bijna een derde van de natuursteenbedrijven verwacht dat deze concurrentie zich in de komende jaren zal uitbreiden. •! Prijs is ook hier het belangrijkste concurrentiemiddel.
Concurrentie collega-natuursteenbedrijven Gebieden waarop collega- natuursteenbedrijven meer gaan concurreren
Prijs
Afgelopen jaren
Komende jaren
18%
36%
26%
26%
38%
95%
Kwaliteit
16%
Service
16%
10% 10%
20%
Sterk toegenomen/Zal sterk toenemen Toegenomen/Zal toenemen Nagenoeg gelijk gebleven/Zal nagenoeg gelijk blijven Afgenomen/Zal afnemen Weet niet/geen mening
11%
Leveringsvoorwaarden
11%
Garantie
11%
Anders
Kansen in de natuursteensector t.b.v. BranchePlatform Natuursteen - a14bpnmv1
5%
64