natuurlijk Educatie Schoonewelle Museum voor Natuur en Ambacht Sluuspoort Programma Schooljaar bij

Educatie

natuurlijk bij

Schoonewelle Museum voor Natuur en Ambacht Sluuspoort Programma Schooljaar 2014 - 2015 algemene info - exposities - interactieve educatie - foto impressies

Inhoudsopgave

1. Algemeen 1.1 Toen en nu 1.2 Collecties 1.3 Exposities

pag. 3 pag. 5 pag. 7

2. Educatie basisonderwijs 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

De belevenissen van de familie Otter Tammo Viswat Boel Gevoel Vliegensvlug Museumbezoek n.a.v. tijdelijke exposities 2.6 Museumbezoek als aanvulling op schoolprojecten 2.7 Museumbezoek met speur/puzzeltocht

pag. 10 pag. 11 .pag. 12 pag. 13

3. Openingstijden en reservering

pag. 15

4. Foto impressies

pag. 16

2

pag. 14 pag. 14 pag. 14

Educatie Basisscholen januari 2015

1.1 Toen en nu

Geschiedenis in het kort

Het is allemaal begonnen in de Kerkstraat in Zwartsluis. Roelof Johannes Schoonewelle is de grondlegger van Museum Schoonewelle (1889 – 1960). Hij was een echte natuurliefhebber en heeft een indrukwekkend aantal vogels en andere dieren geprepareerd (opgezet). Daarnaast had hij ook een prachtige verzameling vlinders, insecten en andere objecten die met de natuur te maken hadden. Later is het museum aan de Zomerdijk gebouwd en het werd geopend op 21 mei 1958. Zijn zoon Roel zette het werk voort tot 1994. In 2000 is Museum Schoonewelle aan de Zomerdijk verbouwd tot “Schoonewelle Centrum natuur en Ambacht” en is het in 2012 verhuisd naar Sluuspoort aan de Handelskade in Zwartsluis. Al meer dan tien jaar is Museum Schoonewelle bezig met educatie. Er zijn verschillende programma’s die verder ontwikkeld aan de wisselende exposities aangepast worden. Schoonewelle is zo van een kleine privécollectie uitgegroeid tot een professioneel museum met verschillende exposities waar je écht een keer geweest moet zijn.

tot 1957 - Schoonewelle in de Kerkstraat

1958 - Schoonewelle aan de Zomerdijk

Schoonewelle heeft o.a. de volgende exposities:     

Het Naturaliën kabinet Expositie ‘Blijf bij de tijd’ Expositie ‘Jaar van de spreeuw’ Historie van Zwartsluis Wisselexposities met thema’s als kunst, cultuur, landchap, natuur, milieu en geschiedenis.

Zwartsluis, een prachtig dorp

2000 - Schoonewelle verbouwd

2012 - Schoonewelle aan de Handelskade

3


Sinds 2012 is Museum Schoonewelle gevestigd in Sluuspoort. Sluuspoort is hèt centrum van Zwartsluis, waar onderstaande organisaties actief zijn:  Museum Schoonewelle  Historische Vereniging  Natuur en Milieu Zwartewaterlanden  Botterstichting ZS 13  Nationaal Park Weerribben Wieden (infopunt)  Wereldwinkel  Toeristinfo IJsseldelta  Rabo (infopunt)  Stichting Sakz (culturele organisatie Zwartsluis)  Jeugdnatuurclub de Wieden Naast het gebouw aan de Handelskade 25 beschikt Sluuspoort ook over het Botterhuus, de Tuin van Van Dijk aan de Mastenmakersstraat en de Turfeilanden. U kunt de Turfeilanden bereiken via de Mastenmakersstraat en in het vaarseizoen (medio mei tot ca. eind september) kunt u ook met het rondvaartpontje ‘Sluuspoort I’ naar de Turfeilanden. Wij nodigen u van harte uit om Museum Schoonewelle en Sluuspoort te bezoeken!

Pontje ‘Sluuspoort I’

Het ‘Botterhuus’

Een ‘Turfeiland’

Gus de Museum mus

Programma ‘Tammo Viswat’

4


1.2 Collectie Museum Schoonewelle is in het bezit van de volgende collecties: Natuurcolllecties  Vogels (de grootste collectie van het museum met meer dan 500 opgezette vogels)  Vissen  Insecten  Schelpen  Eieren Collecties oude beroepen Op de 1e verdieping van Museum Schoonewelle worden de beroepen en hun relatie met de scheepvaart getoond; deze beroepen waren belangrijk voor de ontwikkeling van Zwartsluis.     

een Tagrijn (scheepsbevoorradingswinkel) een borstelfabriek een touwvlechterij een mattenklopperfabriek een klompenmakerij

Borstelfabriek De vracht van grotere schepen werd in Zwartsluis overgeslagen in kleinere schepen. Voor het verpakken van de breekbare vracht werden allerlei materialen gebruikt, waaronder vezels, dierlijk haar etc. Dit materiaal werd o.a. weer gebruikt om borstels van te maken. Men had veel borstels nodig voor het voor het schilderen van de schepen. Touwvlechterij Ook touwen zijn nodig voor de scheepvaart, daarom was er ook een touwvlechterij in Zwartsluis. Mattenklopperfabriek De vracht werd vastgesjord aan boord met o.a. rotanstengels. Deze rotan werd niet weggegooid, maar werd gebruikt voor het maken van mattenkloppers. Zo kwam er ook een mattenklopperfabriek in Zwartsluis. De SCHEEPVAART heeft er dus voor gezorgd dat al deze beroepen in Zwartsluis tot ontwikkeling zijn gekomen.

5


Klompenmakerij De klompenmakerij is een verhaal apart, deze staat niet in relatie tot de scheepvaart. In Museum Schoonewelle is een bijzondere collectie te vinden. Deze collectie was vroeger in bezit van het Openluchtmuseum (Rijksmuseum) in Arnhem, maar in de jaren ’90 zijn de klompen in bezit gekomen van Museum Schoonewelle. Dankzij de familie Klomp is de collectie in de loop van de jaren gegroeid.

Een paar klompen van Berthus Klomp

Het bijzondere van de collectie is dat de klompen allemaal gemaakt zijn door één persoon: Berthus Klomp (1888-1964), afkomstig uit Zwartsluis. Deze Berthus was een filosofisch man; daardoor komt het dat achter veel van zijn klompen een verhaal zit en dat ze iets uitbeelden. Zijn klompen pronken in musea van Moskou tot New York en van Israël tot Stockholm.

6


1.3 Exposities Schoonewelle heeft de volgende exposities:      

Schoonewelle Naturaliën kabinet Expositie ‘Blijf bij de tijd’, hoofdexpositie natuur Expositie ‘Jaar van de spreeuw’ Wisselexposities (kunst, cultuur, landschap, natuur, milieu en geschiedenis Historie van Zwartsluis Wisselexposities – theetuin thema’s als kunst, cultuur, landchap, natuur, milieu en geschiedenis.

Expositie ‘Blijf bij de Tijd’

Schoonewelle Naturaliën kabinet In Museum Schoonewelle is een grote verzameling opgezette vogels. Sommige dieren staan in een diorama, waar dieren in hun eigen leefomgeving worden getoond. Er kan kennis gemaakt worden met de verschillende dieren en hun bijpassende leefgebied. Expositie ‘Blijf bij de Tijd’ ‘Blijf bij de Tijd’ is een expositie waar stapsgewijs de samenhang van het heelal en het leven op aarde uitgelegd wordt. Aan de hand van wandvullende foto’s, diorama’s, opgezette dieren wordt een reis gemaakt door de verschillende landschappen. ‘Jaar van …..………………’ Elk jaar stelt de Vogelbescherming een andere vogel centraal. In 2014 is dit het ‘jaar van de spreeuw’. Hier komt men meer te weten over deze vogel aan de hand van een film en verdere informatie. Welke vogel het wordt in 2015 is nog niet bekend, maar ook hier zullen we een kleine expositie aan wijden. Exposities in de theetuin In de theetuin zijn wisselende exposities over kunst en cultuur. Het programma is momenteel is als volgt:  Nomaden van de oceaan (dec 2014 t/m maart 2015)  Het Joodse leven in Zwartsluis (april en mei 2015)  Het programma voor de rest van het jaar is in ontwikkeling Expositie Historie van Zwartsluis Verdeeld over verschillende zalen zijn werkplaatsen nagebouwd zoals een Tagrijn, een borstelmakerij, een touwvlechterij, een mattenmakerfabriek en een klompenmakerij, zodat men een voorstelling maken van de fabrieken en beroepen die er vroeger in Zwartsluis waren. Ook wordt er aan de hand van een video meer uitgelegd over de beroepen van vroeger. 7 Educatie Basisscholen januari 2015

Wisselexposities (2e verdieping) In een ruime zaal, met zicht op het water, worden exposities georganiseerd met werken van kunstenaars met een boven regionaal karakter. De thema’s hier zijn ook kunst, cultuur, landchap, natuur, milieu en geschiedenis. Het programma voor 2015 is in ontwikkeling.:  Winterlandschappen - Frederik Weijs (nov/eind jan)  Niet alléén Zondagschilder – Ds. Jaap Estié (feb/mrt)  Marius van Dokkum (april/mei)

8


2

Educatie basisonderwijs

Het volgende is mogelijk voor seizoen 2014/2015 Groep 3 en 4  De belevenissen van de familie Otter Groep 5 en 6  Tammo Viswat  Boel Gevoel Groep 7 en 8  Vliegensvlug  Boel Gevoel Alle groepen  Museumbezoek n.a.v. tijdelijke exposities. Bijv. Nomaden van de oceaan (dec 2014 t/m maart 2015) en het Joodse leven in Zwartsluis (april en mei 2015)  Museumbezoek als aanvulling op projecten die op school gedaan worden.  Museumbezoek met speur/puzzeltocht. Het museum heeft inmiddels een vaste bewoner, Gus de Museummus. Gus weet heel veel over de natuur en wijst de weg door het museum.

9


2.1 De belevenissen van familie Otter Onder begeleiding spelen leerlingen het otterspel. Het spel is in augustus 2014 in een nieuw jasje gestoken. De basis van het otterspel is een actief “ganzenbord”. Het spel begint met een otter-powerpoint met aansluitend een spannend otterverhaal, waarin de “otterkinderen ” hun “otterouders” kwijtraken. De feiten uit de powerpoint en het verhaal komen komen later in het spel terug. Tijdens de zoektocht naar de otterouders door het museum, doen de kinderen allerlei educatieve en speelse opdrachten over zoogdieren, sporen, vissen, insecten, schelpen en natuurlijk over de otter zelf. De leerlingen hoeven nauwelijks te lezen, het leeswerk wordt gedaan door de begeleiders.

Doelgroep: Groep 3 en 4 van de basisschool. Tijdsduur: 2 – 21/2 uur Tijdens het programma is er een korte pauze. De leerlingen kunnen hun eigen eten/drinken meenemen. Voor de begeleiders is er gratis koffie/thee. Begeleiding: Er wordt gewerkt in kleine groepjes van 4-6 leerlingen. De ouders/begeleiders draaien mee in het programma. Ca. 2 weken voor de afgesproken datum wordt de informatie naar de school gestuurd, zodat de begeleiders in de gelegenheid zijn zich voor te bereiden. Het zou fijn zijn als er voldoende begeleiders meegaan. Per groepje van 4-6 leerlingen is er, voor een goed verloop van het programma, 1 begeleider nodig, zodat de begeleiders van museum Schoonewelle boventallig zijn en overal even bij kunnen springen. Het aantal hangt dus af van de grootte van de groep. In het belang van het programma stellen we het erg op prijs als de begeleiders zich van te voren inlezen, om onduidelijkheden te voorkomen. Beschikbaar: schooljaar 2014 - 2015 Kosten: €1,50 per leerling, minimumbedrag per ochtend €35,00, entree begeleiding gratis. Inlichtingen en reserveringen bij voorkeur via de e-mail of telefonisch via Renate de Vries. E-mail: [email protected] Telefoon: 038-3866555 – Museum Schoonewelle en Sluuspoort. Website: www.schoonewelle.nl, www.sluuspoort.nl Bijpassende schoolvakken: -natuur, de kinderen komen meer te weten over de leefwijze van de otter en over andere dieren in onze omgeving.

10


2.2 Tammo Viswat Tammo Viswat is een stoere zeeman. Hij is teruggekeerd naar Zwartsluis met schatten die hij verzameld heeft tijdens zijn reizen. Het programma start in het museum met een kort verhaal. Per groepje krijgen de leerlingen een schatkaart. Daarna wandelt de groep naar de Turfeilanden en gaan op zoek naar schatkistjes en scherven. In het vaarseizoen (medio mei tot eind september) kunnen de leerlingen overgezet worden met het pontje ‘Sluuspoort I’. In de schatkistjes zitten natuuropdrachten. Als de opdrachten gemaakt zijn gaan de kinderen terug naar het museum en kunnen ze de code kraken. De antwoorden van de opdrachten worden gesproken bij terugkomst in het museum. Als er voldoende tijd is, kunnen de kinderen het museum bezoeken aan de hand van een speurtocht.

Doelgroep: Groep 5 en 6 van de basisschool. Tijdsduur: 2 – 21/2 uur Tijdens het programma is er een korte pauze. De leerlingen kunnen hun eigen eten/drinken meenemen. Voor de begeleiders is er gratis koffie/thee. Begeleiding: Er wordt gewerkt in kleine groepjes van 4-6 leerlingen. De ouders/begeleiders draaien mee in het programma. Ca. 2 weken voor de afgesproken datum wordt de informatie naar de school gestuurd, zodat de begeleiders in de gelegenheid zijn zich voor te bereiden. Het zou fijn zijn als er voldoende begeleiders meegaan. Per groepje van 4-6 leerlingen is er, voor een goed verloop van het programma, 1 begeleider nodig, zodat de begeleiders van Museum Schoonewelle boventallig zijn en overal even bij kunnen springen. Het aantal hangt dus af van de grootte van de groep. In het belang van het programma stellen we het erg op prijs als de begeleiders zich van te voren inlezen, om onduidelijkheden tijdens het programma te voorkomen. Beschikbaar: schooljaar 2014 – 2015. Een groot deel van het programma is buiten op de Turfeilanden. In het vaarseizoen (medio mei tot ca. eind september) kunnen de leerlingen overgezet worden met het pontje ‘Sluuspoort I’. Kosten: €1,50 per leerling, minimumbedrag per ochtend €35,00, entree begeleiding gratis. Inlichtingen en reserveringen bij voorkeur via de e-mail of telefonisch via Renate de Vries. E-mail: [email protected] Telefoon: 038-3866555 (mw. E. Bols-Stroeve) Website: www.schoonewelle.nl, www.sluuspoort.nl Bijpassende schoolvakken: - natuur, -begrijpend lezen en informatieverwerving

11


2.3 Boel Gevoel Gebruik je zintuigen.. Wat zie je? Wat voel je? Wat hoor je? Wat proef je? Wat doen je zintuigen met jou als je een foto ziet van een lekker ijsje? Van een zonsondergang? Een wollig schaap; waardoor raak jij geprikkeld? We beginnen met een powerpoint waarin we de eerste prikkels beleven en de zintuigen benoemen. Tijdens deze workshop gaan de leerlingen ervaren of ze met foto’s bekijken hetzelfde voelen als wanneer ze er zelf echt bij zijn. De leerlingen mogen gebruik maken van hun eigen opname apparatuur, denk aan: digitale camera, tablet, spelcomputer of telefoon (maar in het museum zijn ook voldoende camera’s beschikbaar) en wandelen naar de Zintuigentuin van Albert Greveling in Zwartsluis. In de tuin krijgen ze verschilende foto-opdrachten. Terug in het museum worden de gemaakte opnames besproken. De workshop is onder leiding van fotografe Renate de Vries uit Zwartsluis. Binnen de eigen muren van de school kan van het resultaat van de workshop een eigen expositie samengesteld worden.

Doelgroep: Groep 7 en 8 van de basisschool. In overleg ook voor groep 5 en 6 van de basisschool. Tijdsduur: 2 – 21/2 uur Tijdens het programma is er een korte pauze. De leerlingen kunnen hun eigen eten/drinken meenemen. Voor de begeleiders is er gratis koffie/thee Begeleiding: Extra begeleiding is niet noodzakelijk. Beschikbaar: schooljaar 2014 – 2015. Een groot deel van het programma is in de Zintuigentuin. Bij nat weer wordt regenkleding en laarzen aanbevolen. Kosten: € 3,00 per leerling, minimumbedrag per ochtend €50,00, entree begeleiding gratis Inlichtingen en reserveringen bij voorkeur via de e-mail of telefonisch via Renate de Vries. E-mail: [email protected] Telefoon: 038-3866555 (mw. E. Bols-Stroeve) Website: www.schoonewelle.nl, www.sluuspoort.nl Bijpassende schoolvakken: -natuur, -(communicatie)techniek, -beeldende kunst.

12


2.4 Vliegensvlug Het programma Vliegensvlug betekent niet dat we even heel snel iets gaan doen, maar het heeft alles te maken met het vliegen van vogels. Hoe doen ze dat en wat voor bijzondere dingen kunnen ze doen. Het programma start met een powerpoint met foto’s en filmpjes over de relatie tussen mens en vliegen, thermiek, snelheid, afstanden, breedte van de vleugels, spanwijdte en vogeltrek. Aan de hand van opdrachten gaan de leerlingen door het museum, in groepjes van 3 à 4 leerlingen. Aan het eind van de ochtend worden de vragen besproken. Antwoordenboekjes zijn aanwezig.

Doelgroep: Groep 7 en 8 van het basisschoolonderwijs Tijdsduur: 2 – 21/2 uur Tijdens het programma is er een korte pauze. De leerlingen kunnen hun eigen eten/drinken meenemen. Voor de begeleiders is er gratis koffie/thee Beschikbaar: schooljaar 2014-2015. Kosten: €1,50 per leerling, minimumbedrag per ochtend €35,00, entree begeleiding gratis Inlichtingen en reserveringen bij voorkeur via de e-mail of telefonisch via Renate de Vries. E-mail: [email protected] Telefoon: 038-3866555 (mw. E. Bols-Stroeve) Website: www.schoonewelle.nl, www.sluuspoort.nl Bijpassende schoolvakken: -natuur(kunde), -techniek – begrijpend lezen, – rekenen

13


2.5 Museumbezoek n.a.v. tijdelijke exposities. Bijv. Nomaden van de oceaan (dec 2014 t/m maart 2015) of het Joodse leven in Zwartsluis (april en mei 2015). In overleg stellen we een programma samen.

2.6 Museumbezoek als aanvulling op projecten die op school gedaan worden. Museum Schoonewelle kan onderdeel zijn van schoolprojecten met bijv. een natuur, geschiedenis- of kunstthema. De expositie over de geschiedenis van Zwartsluis op de 1e verdieping van de Tagrijn sluit o.a. aan bij Venster 22 van de Canon van Zwartewaterland.

2.7 Museumbezoek met speur/puzzeltocht. Schoonewelle heeft verschillende speur/puzzeltochten beschikbaar voor de leerlingen van groep 4 t/m groep 8.

Doelgroep: Groep 4 tot 8 van het basisschoolonderwijs Tijdsduur: afhankelijk van de wensen van de school en het onderwerp van het bezoek. Tijdens het programma is er een korte pauze. De leerlingen kunnen hun eigen eten/drinken meenemen. Voor de begeleiders is er gratis koffie/thee Beschikbaar:schooljaar 2014-2015. Kosten: €1,50 per leerling, minimumbedrag per ochtend €35,00, entree begeleiding gratis Inlichtingen en reserveringen bij voorkeur via de e-mail of telefonisch via Renate de Vries. E-mail: [email protected] Telefoon: 038-3866555 (mw. E. Bols-Stroeve) Website: www.schoonewelle.nl, www.sluuspoort.nl Bijpassende schoolvakken: -natuur, -geschiedenis, de kinderen leren wat over de historie van Zwartsluis -begrijpend lezen, de kinderen moeten de opdrachten lezen (hogere groepen)

14


3.1 Openingstijden en reserveringen

Sluuspoort – Schoonewelle Museum voor Natuur en Ambacht Handelskade 25, 8064 DV Zwartsluis Gratis en onbeperkt Openingstijden: Het museum is 1 januari t/m 31 december van dinsdag t/m zaterdag geopend van 10.00 tot 17.00 uur en in april/september ook op zondag geopend van 13.00 tot 17.00 uur. Scholen dienen vooraf te reserveren. Met de schoolgroepen starten we meestal rond 09.00 uur, maar alle tijden zijn in overleg met de scholen. Meer informatie bij Renate de Vries, coördinator educatie. Telefoon: 038-3866555 Website: www.schoonewelle.nl, www.sluuspoort.nl E-mail: [email protected] Facebook: www.facebook.com/sluuspoort Twitter: www.twitter.com/sluuspoort

15


Foto impressie

maken van de opdrachten

16


Foto impressie

de ‘code kraken’

17


Foto impressie

de silhouettenopdracht

18


natuurlijk Educatie Schoonewelle Museum voor Natuur en Ambacht Sluuspoort Programma Schooljaar bij

Recommend Documents