W
E
E
K
E
N
D
J
E
W
E
G
Nationaal park Harz, Duitsland
Biken rond de hoogste berg van Noord-Duitsland TEKST: IRENE BAUER FOTO’S: JACCO BOGAERDS
Serieuze bergen op nog geen vijf uur autorijden van de Randstad? En volop single-tracks? Het klinkt te mooi om waar te zijn. Toch is het waar, zo ontdekte Irene Bauer in de Duitse Harz.
XX BIKE & TREKKING
Dat de natuur in de Duitse Harz nog zo mooi is hebben we te danken aan de Koude Oorlog. Toen liep de grens tussen West en Oost namelijk precies over deze Noord-Duitse bergrug. Was die Koude Oorlog toch nog ergens goed voor.
BIKE & TREKKING XX
XX BIKE & TREKKING
“Deze kant op!” Gids Erwin wijst ons links een geleidelijk stijgend bospaadje in. Ik kijk op het bordje bij de splitsing: ‘Brocken’ (1.141m) staat naar rechts aangewezen. De hoogste berg van Noord-Duitsland laten we nog maar even links liggen en dat vind ik een prima idee. Eerst maar eens de benen warmfietsen. In de Duitse Harz hoef je niet meteen naar de top om een te gekke fietsdag te beleven. Een dag eerder kwamen we aan in Bad Harzburg, een stadje aan de noordkant van nationaalpark de Harz. De grote villa’s en het vele groen geven het plaatsje de uitstraling van een echt kuuroord. Dat is geen toeval: Bad Harzburg staat bij het grote publiek al tijden bekend om zijn heilzame zoutwaterbronnen en natuurlijk de mooie bosrijke omgeving. Ideaal voor wie komt om een beetje te relaxen en wandelen. Toch zijn de bergachtige bossen bij Bad Harzburg niet alleen leuk voor wandelaars, je kunt er namelijk fantastisch mountainbiken. Dat ervaren ik zelf wanneer ik met David Pino en fotograaf Jacco Bogaerds midden september afreis naar ‘de Harz’ voor een weekend fietsen rond de hoogste berg van Noord-Duitsland. De Brocken Die hoogste berg schuiven we dus nog even voor ons uit. Dat vindt Erwin, de gids die we ’s ochtends vroeg treffen bij het Bike House Harz, tenminste een goed plan. Het mag dan het grootste wapenfeit van de omgeving zijn, de Harz heeft mountainbikers nog veel meer te bieden dan die ene zware klim naar de top. Bovendien moeten de benen, na de dag ervoor een uur of vijf in de auto te hebben gezeten, eerst nog in fietsmodus komen. Bovendien is het de berg gehuld in een dikke nevel. Voor het uitzicht over de omgeving hoeven we het dus ook niet te doen. Erwin stelt voor het pad langs de rivier de Ecker te rijden. Een prachtige singletrack, maar bovenal een plek met veel historie. Het was namelijk dat riviertje dat de feitelijke grens tussen Oost- en West-Duitsland Links: Over de beboste hellingen langs het Ecker-stuwmeer lopen heerlijke bike-paden. Zelfs voor haarspeldbochten hoef je niet naar de Alpen! De grens tussen West- en Oost-Duistland liep précies door het midden van het Ecker-stuwmeer.
vormde en dus zullen we rijden over paden waar vroeger de grenswachten marcheerden. Maar nu zijn er bruggetjes en rijden we stukken aan de oostkant om vervolgens moeiteloos aan de westkant van de rivier weer verder te gaan. Aan het einde van de mooie singletrack opent het landschap zich bij een grote stuwdam, de Eckertalsperre. Meteen dient zich een nieuwe uitdaging aan, want om over de dam te rijden moeten er eerst vier steile trappen worden afgedaald. Met zweterige handjes streep ik ze af – op hoop van zegen de opluchting tegemoet. Nu ga ik pas echt om me heen kijken. Het landschap is net een schilderij van Bob Ross! Een mooi spiegelend meer, omringd door woeste bossen die met de herfst in aantocht al voorzichtig verkleuren. Schitterend uitzicht, maar wel met een donker randje: Eckerdal-stuwdam is namelijk in de Tweede Wereldoorlog aangelegd door dwangarbeiders en krijgsgevangenen. Dat de Harz in de Koude Oorlog tussen West en Oost deel uitmaakte van het grensgebied heeft de natuur hier goed gedaan. Want terwijl het ijzeren gordijn voor mensen vooral angst en ellende betekende, vonden dieren en planten in de schaduw ervan een plek om ongestoord hun gang te gaan. Van intensieve bosbouw zoals je die bijvoorbeeld in de Ardennen ziet, is hier in de verste verte geen sprake. Lekker rustig Terwijl we rond het meer rijden vraag ik Erwin waarom we zo weinig andere mountainbikers tegenkomen. “Die zijn er wel, maar die zie je hier wat minder. Er zijn zo veel paden. Het is drukker op de bewegwijzerde mountainbikeroutes van de Volksbank Arena. Veel mensen weten niet dat je hier ook gewoon op de wandelpaden mag rijden.” “Wát?” Nu heeft hij mijn aandacht. Mountainbikers en wandelaars die zonder stress dezelfde paden gebruiken? “Waarom niet”, denk ik altijd. Maar in de praktijk werkt dat toch minder goed. Wél in de Harz blijkbaar, want mountainbikers mogen hier alle paden gebruiken, op een handvol routes na die exclusief voor wandelaars zijn gereserveerd. Even later worden we voorbijgestormd door een groepje andere bikers, eveneens op pad met een gids. Ze zijn er dus toch! We jagen erachteraan over een glooiend, bochtig boomwortelpad langs het water. “Wacht maar”, zeg Erwin. Hij heeft nog iets moois voor ons in petto. Meer kombochten, meer wortels en een paar flinke houten stellages die maar nét met de fiets te bedwingen zijn. Dit is leuk! >>
“Dat de Harz in de Koude Oorlog deel uitmaakte van het grensgebied heeft de natuur goed gedaan. Het is prachtig hier!”
BIKE & TREKKING XX
“In één ruk is de ochtendsufheid verdwenen, want je moet hier goed bij de les blijven.”
XX BIKE & TREKKING
Erwin laat geen moment onbenut om ons de geheimen uit zijn achtertuin te laten zien en wij hoeven er alleen maar achteraan te fietsen. In het wild Voor de lunch schuiven we aan bij het Waldgasthaus Rabenklippe, waar Erwin ons op het hart drukt toch vooral een stuk taart te bestellen. Niet veel later zie ik waarom, als een paar enorme punten bij ons tafeltje arriveren. Work hard, play hard is het devies hier in de Harz blijkbaar. Even voorbij het Waldgasthaus, mooi gelegen aan de rand van de berg met uitzicht over de bossen en bergen, bevindt zich een plek waar je lynxen kunt zien. De lynx is na een succesvolle herintroductie weer in het wild aanwezig in de Harz, maar omdat de wilde kat bijzonder schuw is, zal je deze niet snel tegenkomen tijdens het biken. Wil je een lynx zien, dan ga je dus het beste naar het Waldgasthaus, waar je een handvol lynxen achter een afrastering kunt bewonderen. Snel stappen we weer op de fiets voor het toetje van de dag. Eerst nog een stukje klimmen en dan een lange, glooiende singletrack door de bossen naar beneden. Volgens Erwin moet het lukken zonder remmen, dat doen dus ook maar niet. De bomen hebben een dichte poort om het pad gevormd en de takken die in ons gezicht zwiepen doen nog een schepje bovenop de adrenaline. Lekker! Als we beneden in het dorp aankomen is het al vijf uur en tijd om naar het hotel te gaan. Maar eerst rijden we nog even door de dorpsstraat. Ook hier zie je veel statige gebouwen die herinneren aan Bad Harzburg’s reputatie als kuuroord. Eerlijk gezegd zie je dat ook een beetje aan de bezoekers. We halen de gemiddelde leeftijd flink naar beneden, want zo buiten de vakantieweken zijn er vrijwel geen jonge mensen te bekennen. In de zomer is dat volgens Erwin compleet anders. Veel gezinnen en jongeren, waaruit zijn klantenkring Mountainbike op voetpaden is in de Harz gewoon toegestaan. Liefhebbers van smalle slingerpaadjes kunnen er dus hun hart ophalen. We opletten natuurlijk, want je deelt deze trailss wandelaars. "Hier liep vroeger de grens tussen West en Oost," vertelt gids Erwin ons als we op de Eckerdal-stuwdam staan. Gelukkig is die tijd voorbij; kunnen we er weer lekker biken.
bestaat. Bij het hotel worden we weer met open armen ontvangen. De fietsen, die we duidelijk goed gebruikt hebben in het bos, krijgen bij gebrek aan een fietsenstalling een eigen kamer op de begane grond toegewezen. “Zo doen we dat wel vaker, die kan je natuurlijk niet buiten laten staan”, zegt de dame van het hotel. Fijn, zo kunnen we straks met een gerust hart onze ogen sluiten. Wortels, wortels, wortels Een dag later worden we opgepikt door Marco, een jonge wedstrijdrijder die eveneens de omgeving op zijn duimpje kent. Ook hij heeft zich duidelijk voorgenomen ons de beste paden te laten zien. Of we meteen de Brocken op willen. Blijkbaar kun je eigenlijk niet in de Harz komen biken zonder die berg te bedwingen. Het weer is echter niet beter dan gisteren en Marco laat ons veel liever eerst een paar andere paadjes zien. We vinden het een prima plan en leggen ons lot in zijn handen: off we go! Het tempo zit er meteen lekker in. Was het gisteren nog een gemütlich toertempo dat de klok sloeg, vandaag hebben onder leiding van onze wedstrijdrijder flink de sokken erin. Ons zijn boomwortels beloofd, heel veel boomwortels. En daar is geen woord over gelogen. Na een klim over een mooi karrenspoor omhoog duiken we weer naar beneden over een technisch pad, bezaaid met grote stenen en de beloofde wortels. In één ruk is de ochtendsufheid verdwenen, want je moet hier goed bij de les blijven. Het blijkt een voorbode voor de rest van de dag, waarin we prachtige technische paden rijden, voor een deel op de beroemde Hexenstieg. Ook nemen we een kijkje bij de Wurmberg in Braunlage. Niet om ons uit te leven in het bikepark, daarvoor hebben we het juiste materiaal niet mee, maar omdat ook daar een mooie afdaling te vinden is. Op de helling waar ’s winters geskied en gerodeld wordt, kun je ’s zomers mooi biken. Zoals op zoveel plekken in de Harz, want in de winter kun hier ook goed terecht voor een echte wintervakantie dicht bij huis. Na een pittige klim komen we op een punt waar we weer open uitzicht over de omgeving hebben. Tot in de verte zien we bossen en natuur. Het is echt mooi hier; een perfecte bestemming voor een lang weekend mountainbiken. We sluiten de dag af met een afdaling door een bos vol haarspeldbochten. Even inkomen, maar dan jagen we achter elkaar aan naar beneden. Eventjes stoppen we. Of we de Brocken niet nog op willen? Laat maar, we zijn voldaan. Die berg komt de volgende keer wel!
I
N
F
O
Bereikbaarheid: Het is ongeveer 460 kilometer met de auto van Utrecht naar Bad Harzburg. Routes: De Volksbank Arena Harz is met 2.200 km aan bewegwijzerde mountainbikeroutes met 59.000 hoogtemeters het belangrijkste routenetwerk in de Harz. Toch loont het zich vooral ook om je te verdiepen in de voor mountainbikers toegankelijke wandelpaden in de regio. Mountainbikers mogen er namelijk, op een handvol uitzonderingen na, vrij gebruik maken van de eveneens goed bewegwijzerde wandelpaden. En waar vind je de mooiste singletracks? Precies! Koop een goede kaart en laat je informeren in de lokale bikeshops. Praktische links: nl.harzinfo.de/themas/mountainbiken vakantieland-nedersaksen.nl bike-house-harz.de bad-harzburg.de g mtb-bad-harzburg mtb bad harzburg.de g de
BIKE & TREKKING XX
