Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie Nationaal Park De Meinweg
Jaarverslag 2012
Nationaal Park De Meinweg
Pagina | 2
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
3 | Pagina
Inhoudsopgave 7 7 7 8 8 9 9 9
Samenvatting jaarverslag Highlights 2012 - Extra budget voor drie jaar: Natuur Kwaliteitsimpuls Vernieuwingen 2012 - Promotie en profilering - Voorlichting en educatie - Brede samenwerking Samenvatting van activiteiten in 2012
13
Inleiding: jaarplan 2012
15
1. Activiteiten voor de verschillende doelgroepen
15 16 16 17 17 17 18 19 20
1.1 Lokale bevolking (omwonenden) Communicatie lokaal en regionaal: De Meinwegkrant - Plannen 2013* Communicatie lokaal en regionaal: Structurele samenwerking met regionale media* Activiteiten voor omwonenden: Most Wanted* - Promotie rondom Most Wanted Activiteiten voor omwonenden: De Meinweek* - Promotie rondom De Meinweek - Plannen 2013
20 21 21 22 22 22 23 24 25 25 25 25 26 26 26 27 27
1.2 De bezoekers / recreanten algemeen Bezoekers in het bezoekerscentrum De Meinweg - Excursies in 2012 Speciale evenementen in De Meinweg Aanbod voor verstandelijk gehandicapten Activiteiten voor bezoekers: Meinweg in Beweging* Activiteiten voor bezoekers: Meinweg Gedichtenwedstrijd* Buitenschoolse activiteiten voor de jeugd in 2012 Jeugdnatuurtheater voorstellingen Promotie van activiteiten Communicatiemiddelen voor bezoekers - Breuklijn - Bebordingenplan en nieuwe infopanelen* - Draagvlak- en belevingsonderzoek bezoekers* - Nieuwe tentoonstelling in het bezoekerscentrum - De Aart Wandeling en de AartApp© - Plannen 2013
28 28 28 29
1.3 Doelgroep digitale bezoekers Website* Totaal aantal jaarlijkse bezoekers website Overzicht aantal ´visits´ en ‘unieke bezoekers’ per maand in 2012 - Plannen 2013
30
Pagina | 4 30 31 32 32
1.4 Het Basisonderwijs Schoolprojecten in het jaar 2012 - Ontwikkeling nieuwe doorgaande leerlijn voor basisonderwijs * - Plannen 2013
33
1.5 Het Voortgezet Onderwijs
33 34 34
1.6 De vrijwilligers Gidsen in 2012 - Bijscholingscursussen, jaarvergaderingen en andere professionalisering* - Plannen 2013
35 36
2. Activiteiten ten behoeve van de samenwerkingsverbanden
36
2.1 Reguliere activiteiten op het gebied van Brede Samenwerking Internationale Boomfeestdag - Plannen 2013
36 37 37 37 38 38 38 40 40 40 41 41
2.2 Nieuwe activiteiten op het gebied van Brede Samenwerking Businessplan* Bestuurlijke samenwerking* - Plannen 2013 - Meinweg rangers* Organisatie netwerk De Meinwegregio en het ontwikkelen van arrangementen* - Cursus gastheerschap 2012* - Europarc certificering* - Plannen 2013* - De Ronde Tafel*
42
3. Activiteiten ten behoeve van de organisatie Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie (VER)
42 43
Werkgroep VER Coördinator VER
44
4. Verantwoording activiteitenbudget 2012
44 44 44 45 48 49
4.1 Regulier activiteiten budget en Van Goed Naar Top Uitgaven regulier activiteiten budget Van Goed naar Top budget NatuurKwaliteitsImpuls (NKI) Totaal jaaruitgaven in Nationaal Park De Meinweg Bijlage 1: Reactie gemeente Roermond op het Rangerproject Bijlage 2: Verslag Meinweek
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
5 | Pagina
maart 2013 Tekst: Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie Nationaal Park De Meinweg, Roermond Inlichtingen: Sylvia Spierts, Coördinator Voorlichting, Educatie en Recreatie Nationaal Park De Meinweg, IVN Limburg IVN Limburg, Godsweerderstraat 2, 6040 GH Roermond www.ivn.nl Fotografie: Bob en Ellen Luijks, IVN Limburg, Staatsbosbeheer www.np-demeinweg.nl
Pagina | 6
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
7 | Pagina
Samenvatting jaarverslag In dit jaarverslag worden de activiteiten beschreven die in 2012 in het Nationaal Park De Meinweg uitgevoerd werden door de Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie (VER), met financiële ondersteuning van het ministerie van LNV, de Provincie Limburg, het Overlegorgaan Nationaal Park De Meinweg, beheerders, gemeenten, particuliere eigenaren en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.
De NatuurKwaliteitsImpuls subsidie levert voor Nationaal Park De Meinweg een budget van € 1.800.000,- op. Het budget is bij elkaar gebracht door Provincie Limburg, de beheerders, gemeente Roerdalen, particuliere eigenaren en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling. Hiervan is in deze periode voor de activiteiten op het gebied van Voorlichting, Educatie en Recreatie (het zogenaamde ´Promotieplan´) 528.140,- euro beschikbaar.
Highlights 2012 2012: jaar van de 1001 soorten In Nationaal Park De Meinweg zijn meer dan vijfduizend plant- en diersoorten waargenomen. Deze grote biodiversiteit is niet alleen goed voor de natuur, maar ook voor mensen. In een groene omgeving wonen en werken mensen graag. Het maakt het gebied aantrekkelijk voor recreatie en toerisme. Het enorme aantal soorten is aanwezig dankzij de grote afwisseling aan landschappen in De Meinweg met ieder een eigen biotoop. Bossen worden afgewisseld met droge en natte heideterreinen, graslanden, vennen en beekdalen. Om de soortenrijkdom onder de aandacht te brengen heeft De Meinweg in 2012 daarom met diverse partners ‘Het jaar van de 1001 soorten’ georganiseerd, met allerlei onderzoeken en workshops. Zo vond van 9 juni de jaarlijkse 1000 soortendag van de landelijke Stichting European Invertebrate Survey Nederland (EIS-Nederland) plaats in De Meinweg. Vrijwilligers van het Platform Soortbeschermende Organisaties (PSO) en het Natuurhistorisch Genootschap hebben het gebied grondig onderzocht om zoveel mogelijk soorten dieren en planten waar te nemen. De onderzoeksgegevens worden in 2013 gepresenteerd in een boek over de biodiversiteit van Nationaal Park De Meinweg. Daarnaast is er veel energie gestoken in de verdere uitbreiding van activiteiten rondom het netwerk De Meinwegregio. In oktober 2012 is aan Nationaal Park De Meinweg het Europese certificaat van 'European Charter voor duurzaam toerisme in beschermde gebieden' uitgereikt. Ook zijn er diverse activiteiten geweest om het bedrijfsleven en lokale en regionale bestuurders meer te betrekken bij het gebied. Extra budget voor drie jaar: Natuur Kwaliteitsimpuls De afgelopen jaren ervaart het natuurpark een toenemende recreatietoename. Naast zorg voor de continuering van de bestaande activiteiten is er hierdoor behoefte aan meer zorg voor behoud en beheer van het gebied en aan een sterkere positionering en profilering van het natuurpark als ‘parel van de natuur’. Alleen op deze manier kan een hoge kwaliteit gewaarborgd blijven. Daarom is er voor de periode 2011-2013 een voorstel voor een kwaliteitsimpuls geformuleerd. De aanvraag voor een financiële bijdrage om deze Natuur Kwaliteitsimpuls te kunnen realiseren is ingediend in 2010 en toegekend in februari 2011.
Pagina | 8 Tot en met 2013 heeft het Nationaal Park De Meinweg de beschikking over extra financiële middelen uit Europa en de Provincie Limburg. Deze middelen worden ingezet om de kwaliteit van het gebied een impuls te geven. De subsidie komt bovenop het reguliere budget en is aangevraagd om de gebieden een versnelde ontwikkeling te laten doormaken. In februari 2011 werd –voor de periode 2011-2013- een overeenkomst getekend tussen alle betrokken uitvoerende partijen: de Provincie Limburg, Staatsbosbeheer, het Nationaal Park, particuliere eigenaren (De Meinweg) en de gemeente Roerdalen (De Meinweg).
Vernieuwingen 2012 Naast continuering van het bestaande aanbod en de voortgang in de uitvoering van het vierjarig actieplan Van Goed Naar Top programma (2010-2013) ter vergroting van de kwaliteit in De Meinweg, heeft 2012 met name qua vernieuwing in het teken gestaan van de uitvoering (productiefase) van dit promotieplan 2011-2013. Dit uitvoeringsplan bestaat uit 3 onderdelen. Dit zijn 1. Promotie en profilering; 2. Voorlichting, educatie en recreatie; 3. Brede samenwerking en recreatie. Deze onderdelen bestaan uit nieuwe activiteiten of uitbreidingen van al bestaande / lopende activiteiten vanuit De Meinweg en het IVN Consulentschap binnen de periode 2011 – juli 2013. Kwaliteitszorg is hiermee geïmplementeerd per activiteit. Deze projecten hebben de volgende opzet: Promotie en profilering Naast de aandacht voor de al bestaande bezoekers, wordt er meer aandacht gegeven aan de potentiële bezoeker die nog niet naar het park komt of nog niet bekend is met de waarde van het Nationaal Park. Via nieuwe promotieactiviteiten wordt er extra aandacht gegeven aan het bereiken van deze nieuwe doelgroepen en bezoekers. Zo wordt meer draagvlak gecreëerd voor de waarde van ons nationale park, het belang van het NP beleid en de activiteiten van het park en wordt er een gezicht gegeven aan de betrokken uitvoerende en beherende organisaties. Daarnaast wordt er een sterke profilering van het Nationaal Park De Meinweg in de regio Midden-Limburg gecreëerd, waarbij de aandacht niet alleen op het park zelf komt te liggen maar op het merk of predicaat ‘Nationaal Park’. Door onder dit predicaat in te zetten op de promotie van educatieve en recreatieve mogelijkheden en landschappelijke kwaliteit in en rondom het NP wordt bijgedragen aan de sociaal-economische ontwikkeling van de regio.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
9 | Pagina Voorlichting en educatie Via voorlichting en educatie vanuit het NP de Meinweg wordt er bijgedragen aan de verbetering en het behoud van de attractiviteit van de regio en de natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Hiertoe zijn bestaande educatieve middelen herzien naar aanleiding van een inventarisatieonderzoek naar de NMEwens van de scholen uit de regio, en zijn aanvullende arrangementen ontwikkeld. Het aanbod wordt jaarlijks ingezet op 75% van de scholen in de directe omgeving van het NP en 25% van de scholen in de regio Midden Limburg. Brede samenwerking Doel is om de kenmerkende kwaliteiten van het landelijk gebied, waaronder de beschermde natuurgebieden van het Nationaal Park, te benutten ten behoeven van de sociaaleconomische ontwikkeling in de regio.
Extra middelen voor regionale promotie
Hiertoe wordt in de periode 2011-2013 een brede samenwerking opgezet met een grensoverschrijdend NPnetwerk, meer bestuurlijk draagvlak, cursussen en arrangementen met en voor ondernemers en particulieren die zich vanuit hun eigen (recreatie)onderneming kunnen en willen inzetten voor versterking van de beleving van natuur, landschap en cultuurhistorie in en rondom het NP. Hierbij wordt nauw samengewerkt met het secretariaat van Het Duits-Nederlands Grenspark Maas-Swalm-Nette.
Samenvatting van activiteiten in 2012
Meer bestuurlijk draagvlak en samenwerking met de omringende gemeenten Roermond en Roerdalen
De Meinweg heeft in 2012 zijn soortenrijkdom gevierd met ‘het jaar van de 1001 soorten’. In samenwerking met Stichting Koekeloere en de werkgroep NOB heeft De Meinweg 3 workshops georganiseerd binnen het project Most Wanted . Deelnemers leerden het gebied op een heel andere manier kennen, met een oog voor details en kennismaking met de biodiversiteit van het gebied. Workshops vonden plaats op 5 mei, 16 juni en 18 augustus. De vierde uitgave van de Meinwegkrant (editie 20122013)is in april 2012 uitgebracht in twee versies: een Nederlandstalige versie in een oplage van 25.000 stuks en een Duitstalige versie in een oplage van 10.000 stuks, met een zeer actieve verspreiding binnen de regio en in Duitsland op verschillende locaties en bij diverse (inter-)nationale beurzen. In samenwerking met Gemeente Roerdalen heeft er vanaf februari tot en met de Boekenweek (14-24 maart) een gedichtenroute gehangen , met gedichten met het thema ‘De Meinweg’;
P a g i n a | 10
Natuurtheater voorstellingen in De Meinweg
Als nevenproducten van de gedichtenroute, zijn er in 2012 een gedichtenbundel in een oplage van 750 stuks en 4 placemats in oplage 4x4000 stuks ontworpen, gedrukt en verspreid via gastheren van de grensoverschrijdende Meinwegregio; In 2012 heeft de website een aantal nieuwe functies gekregen. Het aantal ´visits´ was in 2012 59.026 ( gemiddeld 161 bezoekers per dag -vergeleken met 2011: 139). Het hoogtepunt lag in augustus met 7.280 visits en 5.021 unieke bezoekers. Dat is vergeleken met de topmaand uit 2011 een toename van meer dan 1/3de. Dit is wellicht veroorzaakt door het goede weer in deze maand. Het scholenprogramma is herzien in samenwerking met NP De Maasduinen en NP De Groote Peel. In 2011 vond de voorbereidingsfase plaats, die bestond uit een onderzoek naar de wensen van scholen op NME gebied. Aan de hand van de resultaten zijn randvoorwaarden opgesteld waaraan de nieuwe projecten moeten voldoen. In 2012 zijn 8 nieuwe projecten ontworpen en vormgegeven; In februari en maart heeft de tweede cursus gastheerschap plaatsgevonden met 12 deelnemers. Dit is uitgevoerd door het Duits-Nederlands Grenspark Maas-Swalm-Nette in samenwerking met IVN Consulentschap Limburg en NABU Naturschutzstation Wildenrath. Op 21 maart vond de 19e Internationale Boomplantdag plaats in De Meinweg. 87 leerlingen hebben daar ca. 1500 bomen geplant. De Breuklijn werd in 2011 twee keer uitgegeven in een oplage van 2000 stuks. De thema’s van De Breuklijn in 2012 waren ‘Het jaar 1001 soorten’ (april 2012) en Staatsmijn Beatrix (September 2012) ‘De Meinweek – jouw week in De Meinweg’ vond voor het eerst plaats in de week van 21 tot 28 juli 2012 waarin er allerlei gratis activiteiten georganiseerd worden in en rondom het BZC, met onder andere een openluchtfilm. In totaal zijn er in 2012 154 excursies georganiseerd met in totaal 7.142 deelnemers. In De Meinweg zijn diverse evenementen georganiseerd. In totaal zijn er 3.632 recreanten bereikt bij deze speciale evenementen in 2012. Er namen in 2012 in het totaal 4874 kinderen deel aan de vaste buitenschoolse jeugdactiviteiten van Nationaal Park De Meinweg. Er zijn in 2012 6 theatervoorstellingen (‘De Dwerg’, ‘Herrie in de stal’ en ‘Het Vogelhuis’ gehouden, te weten op donderdag 26 juli, en 2 en 9 augustus. Deze zijn bezocht door totaal 628 bezoekers, waarvan 375 kinderen.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
11 | P a g i n a
In totaal zijn er in 2012 74 schoolprojecten uitgevoerd, voor 1835 leerlingen van 17 scholen uit de omgeving. Vanuit de NKI krijgen de 6 hoofdingangen van De Meinweg nieuwe informatiezuilen. Deze zijn in 2012 ontworpen en worden voor het nieuwe seizoen in 2013 geplaatst. Daarnaast zijn er 33 informatieborden geplaatst in de Meinweg Regio vanuit Staatsbosbeheer en Grenspark Maas Swalm Nette. In 2012 is een tevredenheidsonderzoek gedaan onder bezoekers en omwonenden. De resultaten worden in 2013 bekend en bieden een basis voor het businessplan. In 2012 is begonnen met het ontwerpen van een nieuwe tentoonstelling “De Meinweg Schokkend Mooi!” voor in bezoekerscentrum ter promotie van het gebied. Hoofdthema is de fysiologie van het gebied, met name de breuklijnen, en hoe mens en natuur het landschap hebben gevormd. Voor de nationale promotie en het bereiken van jongeren zijn twee activiteiten voor de smartphone ontwikkeld, een interactieve wandeling met vragen en zoekopdrachten, alsmede een informatieve verdiepingsoptie en een interactieve app voor kinderen. Voor de vrijwilligers zijn 7 bijeenkomsten en bijscholingen georganiseerd. Ter vergroting van het inzicht in de activiteiten, van het draagvlak en de bewustwording, wordt er sinds 2011 gewerkt "aan een eenduidige uitstraling". Hiervoor wordt een businessplan/marketingstrategie opgesteld voor het juist formuleren van een merknaam en een bijbehorende strategie voor het gebruik en passende partners en mogelijke doelgroepen. In 2012 stond voor de tweede keer een bestuurdersdag gepland voor lokale en regionale overheden op 29 oktober, in Kasteel Daelenbroeck. Deze is wegens omstandigheden van de deelnemende partijen geannuleerd. In 2012 hebben twee groepen van totaal 13 jongeren in de leeftijd van 14 tot 20 jaar als invulling voor hun taakstraf een vijfdaagse training van in totaal 40 uur tot ranger gevolgd. Dit project vond plaats in samenwerking met de Raad voor de kinderbescherming en Radar. In juli 2012 heeft Nationaal Park De Meinweg het Europese certificaat van 'European Charter voor duurzaam toerisme in beschermde gebieden' ontvangen.
P a g i n a | 12
In 2012 is een door SNP gesponsord pilotproject ‘De Ronde Tafel’ in de steigers gezet, waarbij in samenwerking met Triple E een landschapsveiling werd georganiseerd. Deze zou plaatsvinden op 29 november, maar is geannuleerd wegens te weinig animo. In 2012 is de werkgroep VER 4 maal bijeen gekomen.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
13 | P a g i n a
Inleiding: jaarplan 2012 De Werkgroep VER organiseert een pakket aan activiteiten in Nationaal Park De Meinweg vanuit de volgende doelstellingen op het gebied van natuurgerichte recreatie, educatie en voorlichting:
De twintig Nationale Parken van Nederland, verbonden via Samenwerkingsverband Nationale Parken
Een impuls geven aan de natuur- en milieueducatie in de omgeving, o.a. via het ontwikkelen en aanbieden van schoolprojecten; Het door middel van gerichte educatie, voorlichting en communicatie vergroten van kennis en inzicht van en waardering voor de betekenis en waarden van het Nationaal Park; Draagvlak creëren bij een breed publiek zo dat er steun komt en blijft voor het Nationale Parkenbeleid. Denk hierbij aan de maatschappelijke wil tot natuurbehoud en natuurontwikkeling; Educatie, recreatie en voorlichting vanuit het nationaal park leveren hieraan een wezenlijke bijdrage; Het in samenspel met andere betrokkenen behouden en ontwikkelen van de mogelijkheden voor natuurgericht recreatief medegebruik en beleving op het gebied van natuur, landschap en cultuurhistorie, voor zover die waarden daardoor niet worden aangetast.
Via de activiteiten die aangeboden worden wil het park bij de bezoeker de boodschap achterlaten dat het Nationaal Park De Meinweg een bijzonder park is: met een diversiteit aan landschappen en biotopen, waardevolle en beschermde flora en fauna, rust en ruimte; met een langs breuken bewegend terrassenlandschap, begrensd door beken en eeuwenlang gemeenschappelijk bewoond door zwijnen en mensen. Deze doelstellingen en de doelstellingen uit het Beheersen Inrichtingsplan De Meinweg (2002) zijn destijds opgenomen in het Kaderplan Educatie en Voorlichting Nationaal Park De Meinweg 2005-2010 en vormen de basis voor de jaarlijkse activiteitenplannen tot en met 2013. Daarnaast is er vanuit SNP (Stichting Nationale Parken) een Basispakket en een zogeheten Pluspakket ontwikkeld aan activiteiten voor de nationale parken.
P a g i n a | 14 Het activiteitenplan 2012 was opgedeeld in 3 onderdelen: 1. Activiteiten voor de verschillende doelgroepen 1.1 Locale bevolking (omwonenden) 1.2 De bezoekers / recreanten algemeen 1.3 De doelgroep Digitale Bezoekers 1.4 Het Basisonderwijs 1.5 Het Voortgezet Onderwijs 1.6 De vrijwilligers 2. Activiteiten ten behoeve van de samenwerkingsverbanden (overheden, recreatieondernemers, IVN-afdeling etc) 3. Activiteiten ten behoeve van de organisatie Dit jaarverslag volgt deze indeling. Daarbij is per onderdeel met een asterix (*) aangegeven wat vernieuwende onderdelen zijn (met name vanuit de Natuur Kwaliteitsimpuls). De onderdelen zonder * zijn continuerende activiteiten.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
15 | P a g i n a
1. Activiteiten voor de verschillende doelgroepen 1.1 Lokale bevolking (omwonenden) Om ervoor te zorgen dat de recreant, de ondernemers en het Nationaal Park elkaar ‘vinden’ is het van belang dat het Nationaal Park een open en duidelijk imago neerzet, uitstraling verwerft, oftewel haar positionering binnen de regio versterkt. Dit betekent enerzijds werken aan communicatie en pr. Het bevorderen van lokaal draagvlak voor het beleid en beheer, en communicatie over de mogelijkheden is van groot belang. Het park en het bezoekerscentrum zijn nog te onbekend in de regio. Dit vraagt een campagnematige promotie en profilering van het Nationaal Park, het bezoekerscentrum en alle activiteiten, waarbij regionale bekendheid wordt gezocht via diverse bestaande en nieuwe communicatiekanalen. Anderzijds wordt er ook ingezet op het organiseren van regelmatig terugkerende buitenevenementen, die het regionale publiek vaker naar het gebied moeten trekken. Deze kunnen voor mensen een leuke aanleiding zijn om te komen en om later wellicht terug te komen. Bij deze evenementen worden locale verenigingen of bedrijven ingezet.
P a g i n a | 16
Communicatie lokaal en regionaal: De Meinwegkrant Jaarlijks geeft het Nationaal Park De Meinweg een activiteitenkrant uit. De inhoud van de krant is natuurrecreatie gericht en heeft als ondertitel: gratis vrijetijdskrant voor natuur & recreatie in het Nationaal Park De Meinweg en de gemeente Roerdalen. Hierin staan de bezienswaardigheden en wetenswaardigheden over het nationaal park en de omliggende gemeente, met een activiteitenprogramma op de middenpagina. De redactie bestaat uit medewerkers van Staatsbosbeheer, IVN Limburg, het OverlegOrgaan Nationaal Park De Meinweg, Gemeente Roerdalen en Gastvrij Roerdalen en komt ongeveer 4 keer per uitgave bijeen. De vierde uitgave van de Meinwegkrant (editie 2012-2013) is in april 2012 uitgebracht in twee versies: een Nederlandstalige versie in een oplage van 25.000 stuks en een Duitstalige versie in een oplage van 10.000 stuks; De Nederlandstalige Meinwegkrant 2012 – 2013 Dit jaar is de verspreiding gepland in april ipv januari. Op die manier is er een betere aansluiting op het toeristenseizoen. Er wordt gebruik gemaakt van 220 (openbare) distributiepunten in Nederland en Duitsland. Daarnaast is de krant gebruikt ter promotie van het gebied op beurzen zoals de openluchtmarkt in Duitsland, de Floriade 2012, de „Tour Natur“- de jaarlijkse wandelen vrije tijd beurs in Düsseldorf van 31 augustus t/m 2 september 2012 en tijdens de ANWB wandel en fietsbeurs in De Rai in Amsterdam op 9 en 10 februari 2013. Plannen 2013* Omdat vanaf 2013 sprake zal zijn van minder budget is in 2012 gekeken naar alternatieven. In ieder geval wordt het formaat aangepast aan het formaat van 21x21 cm2 en krijgt het een opmaak in de Nationale Parken huisstijl. Hiermee wordt het een herkenbaar product wat ook in de andere parken eenzelfde uiterlijk heeft. De Duitstalige Meinwegkrant 2012 - 2013
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
17 | P a g i n a
Communicatie lokaal en regionaal: Structurele samenwerking met regionale media * In 2012 hebben er naast de uitgave van de Meinwegkrant diverse andere promotionele uitingen plaatsgevonden om de activiteiten in De Meinweg en de bijzondere facetten ervan bekendheid te geven. Er is een extra informatiekrant in een oplage van 8000 stuks verspreid in de regio Limburg op 260 locaties, er zijn 3 televisie uitzendingen geweest rondom activiteiten in De Meinweg, diverse posters en ansichtkaarten verspreid, 8 persberichten verstuurd waarvan er 3 door de regionale pers zijn opgepikt en 1 radio uitzending. Deze uitingen staan beschreven bij de activiteiten waar ze bij hoorden.
Activiteiten voor omwonenden: Most Wanted* De Meinweg heeft in 2012 zijn soortenrijkdom gevierd met ‘het jaar van de 1001 soorten’. Niet alleen een feest voor de onderzoekers, maar ook voor de geïnteresseerde leek . In samenwerking met Stichting Koekeloere en de werkgroep NOB heeft De Meinweg het project Most Wanted gelanceerd. In drie los te volgen workshops werd men meegezogen in de wereld van inventariseren. “Waarom doen mensen dit? Hoe kan ik hieraan bijdragen? Wat wordt er met die informatie gedaan?” Op deze vragen kreeg men antwoord en men leerde het gebied op een heel andere manier kennen, met een oog voor details en kennismaking met de biodiversiteit van het gebied. Workshops hebben plaats gevonden op 5 mei, 16 juni en 18 augustus. Promotie rondom Most Wanted Most Wanted heeft veel gelegenheid geboden om het Nationaal Park te promoten: - drie persberichten zijn verstuurd, één per workshop, in ieder geval 1 geplaatst op 24 juli in het regionale tweewekelijks blad De Trompetter; -er is een drieluik flyer geproduceerd (1000 stuks) en drie posters (50 van elk), die zijn verstuurd naar de perslijst van regionale bedrijven,organisatie en instanties; -paginagroot redactioneel artikel op 8 augustus 2012 in regionale tweewekelijks blad DeTrompetter, zie hieronder. Posters, verspreid voor de workshops
P a g i n a | 18
Op de gevel van het bezoekerscentrum hing enkele weken een groot promodoek
Activiteiten voor omwonenden: De Meinweek * ‘De Meinweek – jouw week in De Meinweg’ vond plaats in de week van 21 tot 28 juli 2012 waarin er allerlei gratis activiteiten georganiseerd worden in en rondom het BZC, met onder andere een openluchtfilm. Deze week sloot aan op de Peelweek in het NP De Groote Peel, waar deze activiteit al enige jaren een succes is.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
19 | P a g i n a Deze activiteit kon mede vanuit de NKI gesubsidieerd worden onder het onderdeel ‘het organiseren van ‘nietnatuur gerichte evenementen’, om zo het Nationaal Park op de kaart te zetten. Deze activiteiten moeten diverse doelgroepen in de samenleving aantrekken en hen kennis laten maken met het Nationaal Park De Meinweg en de activiteiten die er plaats vinden. Naast 17 vrijwilligers waren er ook lokale ondernemers bij de Meinweek betrokken, zoals de medewerkers van de openluchtbioscoop Starlight Drive In uit Horn, de verhalenvertelster, het kindertheater en het Meinwegterras. Iedere dag stond in het teken van een bepaald thema, zoals water, gezondheid, de boswachter, legendes, theater, en ‘ken de Meinweg’. De activiteiten waren op die thema’s afgestemd. Er waren tochten met een gids, maar ook een boswachtersopleiding waarbij kinderen langs verschillende opdrachten moesten lopen, waar een gids dan uitleg gaf over het desbetreffende onderdeel. Bijzonder was de afsluitende openluchtbioscoop, waar de film “Life” werd gedraaid. De theaterworkshop voor kinderen, de verhalen vertellende boswachter, het kindertheater waren ook een groot succes. Voor het vogel- en insectenhuisjes bouwen was zoveel belangstelling, dat de vrijwilligers het niet konden bijhouden. Zij zijn langer doorgegaan en de volgende dag eerder begonnen. De Meinweek trok 4087 bezoekers en 659 deelnemers. Omdat het benauwd en erg warm weer was,waren er waarschijnlijk minder bezoekers dan De meeste bezoekers/deelnemers kwamen dit jaar uit de omringende dorpen, maar er waren ook veel vakantiegangers van vakantiepark Het Elfenmeer Van veel mensen in de omgeving en de media zijn veel positieve reacties ontvangen op het organiseren van deze week. Voor een gedetailleerd rapport over deze week, zie bijlage 2, Verslag Meinweek.
Diverse publicaties in de media
Promotie rondom De Meinweek - een Meinweek krant, oplage 8000 stuks, met het programma vd Meinweek en achtergronden en promotionele teksten over De Meinweg is verspreid in regio Roermond en Roerdalen en in Weert, Venlo en Sittard op totaal 260 locaties; - 3 keer in De Trompetter gestaan (2 artikelen en 1 betaalde advertentie); - 3 keer in provinciale krant De Limburger; - aandacht voor De Meinweek op lokale televisiezender OR6 in interview met de coördinator op 1 juli; - dagelijkse tweets en retweets door diverse partijen en bezoekers, waarbij via VVV Midden Limburg een groot aantal volgers is bereikt; -voorafgaand aan de buitenluchtbioscoop zijn activiteiten van NP De Meinweg in een promotiefilmpje getoond op het scherm.
P a g i n a | 20 Plannen 2013 Gehoopt wordt dat de Meinweek een vast onderdeel van het jaarprogramma van De Meinweg kan worden. Er zal wel gezocht moeten worden naar nieuwe financieringsbronnen. Met extra hulp van Staatsbosbeheer, de inzet van vrijwilligers en een bezuiniging op de kosten van activiteiten wordt gekeken of dit mogelijk is.
1.2 De bezoekers / recreanten algemeen
De Meinweek krant, oplage 8000 stuks, met het programma van de Meinweek en achtergronden en promotionele teksten over De Meinweg. Deze is verspreid in regio Roermond en Roerdalen en in Weert, Venlo en Sittard op totaal 260 recreatieve locaties.
Het Nationaal Park De Meinweg biedt diverse (thema) excursies aan voor bezoekers van het Nationaal Park. Dit zijn excursies met wisselende onderwerpen o.a. voor gezinnen, voor groepen op aanvraag (bijvoorbeeld Buitenschoolse activiteiten) en speciale tochten voor deelnemers met een verstandelijke of lichamelijke handicap (begeleide excursies met speciaal opgeleide gidsen voor mensen met een beperking, rolstoeltochten) etc. Daarnaast organiseert het Nationaal Park allerlei activiteiten, voor jong en oud. In 2012 zijn er meer dan 83.000 bezoeken geregistreerd bij het bezoekerscentrum van Nationaal Park (NP) de Meinweg. Daarnaast komen er omstreeks 1 miljoen bezoekers in het park. Dit zijn voornamelijk regionale (herhalings-) bezoeken vanuit het direct omliggende Nederlandse gebied. Om het potentieel van bezoekers bij de Meinweg uit de rest van Nederland meer te benutten is er sinds 2011 een begin gemaakt met het vergroten van de (inter-) nationale promotie en worden er veel evenementen georganiseerd.
Gezien het internationale karakter van het park en de wens om over de grens een betere samenwerking te verkrijgen, is er een uitbreiding geweest van Duitstalige promotiemiddelen (Duitstalige persberichten, uitbreiding van de website, een Duitstalige Meinwegkrant voor 2012).
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
21 | P a g i n a
Bezoekers in het bezoekerscentrum De Meinweg Jaarlijks ontvangt het bezoekerscentrum ongeveer 80.000 bezoekers (zie schema 1) en het Nationaal Park 800.000 tot 1.000.000 bezoekers. Het aantal bezoekers in het bezoekerscentrum wordt dagelijks handmatig bijgehouden door baliemedewerkers. Het totaal aantal bezoekers in het park zijn schattingen.
Bezoekerscentrum De Meinweg
Schema 1. Jaarlijks aantal bezoekers in het bezoekerscentrum 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
2012
85.000 84.000 84.000 84.000 78.000 ?
83.000
85.000
80.000
Excursies in 2012 Staatsbosbeheer organiseert vanuit het bezoekerscentrum diverse excursies verspreid over het jaar. Dit zijn met name thema-excursies met wisselende onderwerpen en voor diverse doelgroepen. Daarnaast worden er op aanvraag ook maatwerkexcursies georganiseerd, bijvoorbeeld voor vriendengroepen of personeelsuitstapjes. Een overzicht van het aantal deelnemers van deze excursies staat in tabel 2. De terugloop in excursies is waarschijnlijk te verklaren door de grote prijsstijging in excursies die vanwege de bezuinigingen zijn ingevoerd en als gevolg van de crisis waardoor mensen andere prioriteiten stellen. Tabel 2: overzicht van het aantal excursies (exc.) voor volwassenen in Nationaal Park De Meinweg en het aantal deelnemers (# D.) Van niet ingevulde velden ontbreken de specificaties. 2009 Exc.
# D.
Excursies
2010
2011
2012
Exc.
# D.
Exc.
# D.
Exc.
# D.
120
6.380
114
7.162
94
5305
97
5.042
102
3.257
60
1837
217
11.422
216
10.419
154
7.142
programma aanbod Maat excursies Totaal
255
13.500
P a g i n a | 22
Speciale evenementen in De Meinweg
Tweetalige placemats, verdeeld onder de gastheren voor een eenduidige uitstraling van de regio.
In De Meinweg zijn diverse evenementen georganiseerd. Het totaal aantal bereikte recreanten bij speciale evenementen bedraagt 3632 in 2012. Hieronder volgt een specificatie van het aantal deelnemers per evenement: -27 mei: Naar Buitenmarkt/Dag van het Park : 900 bezoekers; -21 juli : 800 wandeling van de gemeente Wassenberg door de Meinweg; -21 t/m 28 juli : Meinweek : 659 deelnemers aan activiteiten waarvan 317 kinderen. Totaal aantal bezoekers die week: 4087. -3x Kindertheater in Nationaal Park : totaal aantal bezoekers 628, waarvan 375 kinderen; -2 september : IVN afdeling Roermond familie-doe dag : 645 bezoekers.
Aanbod voor verstandelijk gehandicapten De in 2011 gestarte actieve promotie voor de activiteiten en cursussen voor verstandelijk gehandicapten in NP De Meinweg is in 2012 gestaakt na overleg met de Stichting Daelzicht.Het grootste probleem voor deelname aan de cursus ‘Samen de natuur’ in blijkt het vervoer te zijn en de kosten (100 euro). Als tegemoetkoming voor de problemen is een vervoersvergoeding (ingehuurd busje) en deelnamevergoeding aangeboden. De enige manier om de cursus bij Daelzicht aan te bieden bleek het echter het aanbieden ervan als onderdeel van een dagbesteding, bij Daelzicht zelf. Daarmee was de link met het Nationaal Park te ver en is afgezien van deze activiteit.
Activiteiten voor bezoekers: Meinweg In Beweging *
Naast de reguliere natuur en milieu gerichte activiteiten, is in 2012 de in 2011 gemaakte bredere insteek doorgezet met het inspelen op cultuur (-historische) of maatschappelijke thema’s, zoals gezondheid en beweging. Hierdoor ontstaat een interessante beleving van bijvoorbeeld natuur en cultuurhistorie.
In 2011 is Meinweg in Beweging ontstaan als activiteit in De Meinweg, met een beweegprogramma in de buitenlucht. In 2012had Meinweg in Beweging vooral aandacht voor deelnemers die niet zo snel uit zichzelf gaan bewegen, maar het voor hun gezondheid wel nodig hebben. Je kunt daarbij denken aan ouderen, mensen met overgewicht of mensen met diabetes. Hiervoor is vanuit Brabant het concept “biowalks’ ontwikkeld. Biowalks zijn op maat gemaakt wandelingen voor mensen die bijzondere begeleiding nodig hebben vanwege een ziekte en worden aangeboden in samenwerking met een gezondheidsinstelling. Tijdens de wandeling van maximaal een uur is er aandacht voor natuurlijke, landschappelijke, cultuurhistorische en archeologische hoogtepunten. De activiteiten worden wat betreft intensiteit, beleving en informatievoorziening afgestemd op de doelgroep.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
23 | P a g i n a In De Meinweg waren 2 cursussen gepland voor begeleiders van specialisten betrokken bij mensen met diabetes. Voor en na de wandeling zou er aan de hand van het bloedsuikergehalte van de deelnemers de effecten van de inspanning gemeten worden. Er is een gesprek geweest met drie diabetesverpleegkundigen van het Laurentiusziekenhuis in Roermond. De diabetesverpleegkundigen waren enthousiast en wilden graag met dit project samenwerken. Tevens is er een informatie bijeenkomst georganiseerd voor de gidsen van de Meinweg. Het project is echter niet doorgegaan vanwege organisatorische redenen vanuit het ziekenhuis. Op een later tijdstip zouden we dit project met een doorstart kunnen hervatten.
Activiteiten voor bezoekers: Meinweg Gedichtenwedstrijd * In samenwerking met Gemeente Roerdalen heeft Nationaal Park De Meinweg een gedichtenwedstrijd georganiseerd. Tussen 1 december 2011 en 15 februari 2012 kon iedereen een gedicht insturen over De Meinweg. Dat kon in het Limburgs, het Duits of het Nederlands. De mooiste gedichten zijn gebundeld en op doeken gedrukt voor een tijdelijke gedichtenroute in De Meinweg. Daarnaast is door de lokale dichteres Danny Donker een speciaal Meinweggedicht geschreven. Dit gedicht is samen met de 3 winnende gedichten (1 per taalcategorie) gedrukt op 4 verschillende placemats. Tijdens de Nationale Boekenweek 14 maart – 24 maart 2012 is de route feestelijk geopend en zijn de bundel en de placemats gepresenteerd in Brasserie IJgenweis.
Gedichtenroute in De Meinweg
Deze Gedichtenwedstrijd “MeinBelevingen”: bood veel ruimte aan promotie: -persbericht aankondiging, geplaatst in diverse kranten en op diverse websites; -persoonlijke toelichting op lokale televisie en radio uitzending op 8 januari 2012; -verzending 95 posters en 1.250 ansichtkaarten naar 40 adressen in Nederland en Duitsland; -persbericht prijsuitreiking; -persbericht gedichtenroute; -productie gedichtenbundel met achtergrondinformatie over NP De Meinweg: oplage 500; -productie gedichtenroute tijdens Nationale Boekenweek 2012 (14-24 maart) met 15 gedichtendoeken; -productie gedicht over De Meinweg door lokale dichteres, wordt geplaatst in het gebied in voorjaar 2012; -prijsuitreikingavond met Staatsbosbeheer en 2 wethouders van beide aangrenzende gemeenten als sprekers; -TV uitzending prijsuitreiking OR6; -TV interview prijsuitreiking RTV Roermond.
P a g i n a | 24
Buitenschoolse activiteiten voor de jeugd in 2012 Naast deelname aan de schoolprojecten zijn er diverse buitenschoolse activiteiten te doen voor kinderen in het Nationaal Park, deels ontwikkeld door het IVN Consulentschap Limburg en deels door StaatsBosBeheer. Dit zijn groepsactiviteiten zoals een wandeling of excursie onder begeleiding van een jeugdnatuurgids en natuurtheater voorstellingen. Daarnaast zijn er rugzakjes te leen voor individueel gebruik voor kinderen en is er bij het bezoekerscentrum een groot speelbos, met doolhoven, een klimbos, enz. Schema 3 geeft een overzicht van alle activiteiten voor de buitenschoolse jeugd, het aantal deelnemers in de loop van de tijd en hun leeftijdscategorieën in 2012. Er namen in 2012 in het totaal 4874 kinderen deel aan de vaste jeugdactiviteiten van Nationaal Park De Meinweg. Dat is nagenoeg gelijk aan 2011 (4860), met die opmerking dat er in dat jaar een Milieu Ontmoetings Programma georganiseerd was.
Activiteit individuele rugzaktochten Buitenschoolse activiteiten scholen programma Nationaal Park Jeugd natuurtheater Totaal
Aantal keer 119
Aantal deelnemers 714 1950
74
1835
6
375
199
4874
Schema 3: Overzicht van de activiteiten voor de buitenschoolse jeugd, en het aantal deelnemers.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
25 | P a g i n a
Jeugdnatuurtheater voorstellingen Elke zomer vinden in bezoekerscentrum De Meinweg tijdens de zomervakantie kindertheatervoorstellingen plaats. De voorstellingen zijn gratis en worden in principe buiten gespeeld. Reserveren is niet mogelijk. Er zijn in 2012 6 voorstellingen vertoond op donderdag 26 juli, en 2 en 9 augustus. Deze zijn bezocht door totaal 628 bezoekers, waarvan 375 kinderen. Zie tabel 5 voor de bezoekersaantallen aan het theater tussen 2009 en 2012.
Jeugd natuurtheater
Elke voorstelling werd twee keer op een dag uitgevoerd. De voorstellingen waren gericht op kinderen van 4 tot ongeveer 10 jaar. Tabel 5: overzicht jeugdnatuurtheater voorstellingen in Nationaal Park De Meinweg. Van niet ingevulde velden ontbreken de specificaties. 2009
2010
2011
2012
Volw
Kind
Volw
kind
Volw
Kind
Volw
259
393
176
301
260
302
253
652
477
562
Kind
375 628
Promotie van activiteiten Het excursieaanbod en de activiteiten worden o.a. bekend gemaakt via: - de jaarlijkse Meinwegkrant; - persberichten en mededelingen naar lokale media (krant, radio en tv); -deelname aan uitzendingen bij de lokale omroepen; - de gemeentelijke website Roerdalen; - het VVV kantoor; -posters op het bezoekerscentrum en omstreken; -de website; -project afhankelijke middelen.
Communicatiemiddelen voor bezoekers Breuklijn De Breuklijn werd in 2012 twee keer uitgegeven in een oplage van 2000 stuks. Het is bedoeld voor zowel de bezoekers als voor alle intermediairen zoals boswachter, ambtenaren, gidsen, recreatieondernemers etc.. De Breuklijn wordt verstuurd naar alle Meinweggidsen, werkgroep VER en het overlegorgaan. Het restant komt in de infostand bij het bezoekerscentrum. De thema’s van De Breuklijn in 2012 waren: - Het jaar 1001 soorten (april 2012) - Staatsmijn Beatrix (September 2012)
De Breuklijn
P a g i n a | 26 Bebordingenplan en nieuwe infopanelen* Vanuit de NKI krijgen de 6 hoofdingangen van De Meinweg nieuwe informatiezuilen. Deze zijn in 2012 ontworpen en worden voor het nieuwe seizoen in 2013 geplaatst. Draagvlak- en belevingsonderzoek bezoekers * In 2011 is gestart met het project om het bereik en effect van de Nationaal Park producten en diensten te kunnen meten en te evalueren. Hiervoor is in 2012 een tevredenheidsonderzoek gedaan onder bezoekers en omwonenden. De resultaten worden in 2013 bekend en bieden een basis voor het businessplan wat opgesteld wordt. Nieuwe tentoonstelling in het bezoekerscentrum
In 2012 is begonnen met het ontwerpen van een nieuwe tentoonstelling voor in bezoekerscentrum ter promotie van het gebied. “De Meinweg Schokkend Mooi!” is de titel van de nieuwe expositie. Het behandelde thema is de fysiologie van het gebied, met name de breuklijnen, en hoe mens en natuur het landschap hebben gevormd. In deze tentoonstelling spelen Aart Beving, Boswachter Essie en de Aardbevingsprofessor een hoofdrol. Hoofdpersoon Aart Beving is een klein akelig mannetje dat onder de Meinweg woont. Zo nu en dan wordt Aart enorm boos en laat hij de aarde beven. Bij deze tentoonstelling kunnen kinderen Boswachter Essie helpen om Aart in de gaten te houden, zien hoe de dieren zich een hoedje schrokken tijdens de aardbeving van 1992 en stilletjes onder de grond kruipen om te kijken of Aart nog steeds lekker ligt te pitten.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
27 | P a g i n a
De Aart app
De Aart Wandeling en De AartApp© Voor de nationale promotie en het bereiken van jongeren zijn twee activiteiten voor de smartphone ontwikkeld. De Aart-wandeling is een interactieve wandeling met vragen en zoekopdrachten, en een informatieve verdiepingsoptie. De drie hoofdpersonen uit de tentoonstelling spelen ook hier een rol. De Aart-app is een interactieve game voor kinderen. Zorg dat Aart lekker rustig kan slapen, want anders begint de aarde te beven. De tentoonstelling, en de smartphone applicaties hebben een begeleidende website gekregen: www.schokkendmooi.nl Plannen 2013 De tentoonstelling en de twee apps worden opgeleverd voor de zomer van 2013. In combinatie met de app dient deze tentoonstelling om nationale media aandacht te genereren, en mensen naar het gebied en de tentoonstelling te trekken. Vervolgens heeft het een theorie-praktijk werking met de tentoonstelling als men het gebied ingaat, en geeft het praktische assistentie in het gebied.
P a g i n a | 28
1.3 Doelgroep digitale bezoekers Website *
Websites zijn een belangrijk oriëntatiepunt voor bezoekers en zijn waar mogelijk hét communicatiemiddel voor achtergrondinformatie en product voorziening.
Tabel 6: overzicht aantal jaarlijkse bezoekers van de website tussen 2004 en 2011
jaar 2004
Aantal visits (niet unieke bezoekers!) 14.732
2005 2006
3.544 34.699
2007 2008
50.236 63.210
2009 2010
Onbekend 34.542
2011 2012
50.811 59.026
Op de website staan vaste pagina’s met informatie over bijvoorbeeld natuur, flora en fauna, geschiedenis en het projectenaanbod voor de scholen. Daarnaast wordt actuele informatie gegeven over het excursieaanbod en worden er persberichten geplaatst. De informatie op de website wordt circa eenmaal per week geactualiseerd. Elk jaar in januari levert het Natuur Historisch Genootschap digitaal het totaal aan gepubliceerde artikelen van het jaar ervoor over onderwerpen van De Meinweg aan. Sinds 2010 is de website van De Meinweg onderhevig aan allerlei vernieuwingen. In 2012 zijn drie audiovisuele producties gemaakt. Ze dienen ter ondersteuning van het educatieve programma en geven online bezoekers een goed beeld van de mogelijkheden in het Nationaal Park. In 2013 worden deze online gezet. De menubalk heeft sinds 2012 vaker flexibele tijdelijke onderwerpen, zoals tijdelijke pagina’s voor nieuwe projecten. Social media zijn toegevoegd, zoals een eigen twitteraccount, facebook, en een blog.
Totaal aantal jaarlijkse bezoekers website Tabel 6 geeft het aantal jaarlijkse bezoekers van de website weer tussen 2006 en 2012, voor zover bekend. De website is een aantal malen vernieuwd, waardoor de gegevens niet zonder meer te vergelijken zijn. In 2009 is de website geheel herzien waarbij de drie Limburgse Parken allemaal zijn overgegaan op het format van de Nationale Parken websites. Hierbij kreeg de website ook een nieuwe provider, die een andere vorm van statistiek bijhoudt dat de vorige. Het aantal ´visits´ was in 2012 59.026 ( gemiddeld 161 bezoekers per dag -vergeleken met 2011: 139). Het hoogtepunt lag in augustus met 7.280 visits en 5.021 unieke bezoekers. Dat is vergeleken met de topmaand uit 2011 een toename van meer dan 1/3de. Dit is wellicht veroorzaakt door het goede weer in deze maand.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
29 | P a g i n a
Overzicht aantal ´visits´ en ‘unieke bezoekers’ per maand in 2012 Figuur 7 en bijbehorend schema 8 geven het maandelijkse overzicht weer van ´visits´ (totaal aantal bezoekers), aantal unieke bezoekers en aantal bezoekers vanuit Google in 2010. In figuur 9 staan het aantal bezoekers per taalpagina’s Duits, Nederland of Engels. 6000 5000 4000 Totaal aantal unieke bezoekers
3000
Waarvan via Google
2000
1000
JAN FEB MRT APR MEI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEC
0
Figuur 7: het maandelijkse overzicht van het aantal unieke bezoekers, en het aantal bezoekers vanuit Google in 2012
Aantal unieke bezoekers
Aantal vanuit Google
Totaal aantal bezochte pagina’s
jan
2.509
1.236
33.002
feb
2.496
1.139
33.857
maart
2.898
1.429
39.962
april
3.100
1.577
41.185
mei
3.563
2.126
50.655
juni
3.273
1.558
43.528
juli
3.781
2.143
54.452
aug
5.021
2.293
54.202
sept
3.506
1.967
48.997
okt
4.567
2.539
63.239
nov
2.706
1.302
44.503
dec
2.195
1.007
44.723
1.693
46.025
20.316
552.305
Gemiddeld per maand 3.304 Totaal per maand 39.615
Schema 8: de cijfers behorend bij figuur 7
P a g i n a | 30 Het aantal visits is hoger dan het aantal ‘unieke bezoekers’, waar bij de laatste geteld wordt hoeveel verschillende personen de website bezoeken. Het hoogtepunt lag in de zomermaanden met 5.021 visits. Variatie binnen een maand kan veroorzaakt worden door een speciale situatie, zoals een paasweekend of een evenement zoals De Meinweek en het weer. 80% 70% 60% 50% Nederlands
40%
Duits 30%
Engels
20% 10% DEC
NOV
OKT
SEP
AUG
JUL
JUN
MEI
APR
MRT
FEB
JAN
0%
Figuur 9: het aantal bezoekers per taalpagina’s Duits, Nederland of Engels
Plannen 2013 In 2013 wordt de website aangepast aan het nieuwe scholenprogramma en worden de schoolmaterialen digitaal beschikbaar.
1.4 Het Basisonderwijs Het Nationaal Park De Meinweg ontwikkelde met behulp van het IVN Consulentschap Limburg natuureducatieve projecten voor basisscholen in de regio. De projecten worden uitgevoerd door goed geschoolde en enthousiaste gidsen. Deze zijn eenmalig opgeleid en krijgen jaarlijks diverse bijscholingsmogelijkheden. Er zijn diverse schoolprojecten beschikbaar voor leerlingen van alle groepen van het basisonderwijs. De gidsen gaan hiervoor naar de scholen toe of de school komt naar het Nationaal Park (veldwerklessen voor groep 8 en Webster voor groep 6). Sinds 2010 werkt het Nationaal Park aan een vernieuwing van het scholenprogramma. In 2012 zijn concreet 8 projecten ontwikkeld en is de nieuwe handleiding voor de gidsen in de vormgevingsfase. Deze projecten zullen vanaf schooljaar 2013-2014 aangeboden worden.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
31 | P a g i n a
Schoolprojecten in het jaar 2012 De basisscholen die meedoen aan de natuureducatieve projecten van het Nationaal Park komen uit Roermond, Schwalmen, Beesel, gemeente Roerdalen, Echt, Maasbracht en Thorn. De uitvoering vindt plaats ofwel in de school ofwel in het Nationaal Park zelf. Projecten op school worden begeleid door 2-3 gidsen. ´Groot Veldwerk´ en ´Webster´ vinden plaats bij De Meinweg onder begeleiding van 4 gidsen. In totaal zijn er in 2012 74 projecten geweest, waaraan 1835 leerlingen hebben deelgenomen. Zie tabel 10, met een detailoverzicht van uitgevoerde educatieve schoolprojecten in afgelopen jaren. Het Nationaal Park De Meinweg ontwikkelde met behulp van het IVN Consulentschap Limburg natuureducatieve projecten voor basisscholen in de regio. De projecten worden uitgevoerd door goed geschoolde en enthousiaste gidsen. Deze zijn eenmalig opgeleid en krijgen jaarlijks diverse bijscholingsmogelijkheden. Er zijn diverse schoolprojecten beschikbaar voor leerlingen van alle groepen van het basisonderwijs. De gidsen gaan hiervoor naar de scholen toe of de school komt naar het Nationaal Park (veldwerklessen voor groep 8 en Webster voor groep 6).
Tabel 10: Details uitgevoerde educatieve schoolprojecten per jaar Aantal
2007
2008
2009
2010
2011
?
?
26
21
18
2012 17
77
99
93
73
77
74
3.20
2.45
1.74
1.97
1
7
3
7
7x
26x
17x
11x
19x
21x
17x
18x
20x
19x
15x
3x
6x
2x
2x
22x
16x
11x
14x
11x
13x
16x
9x
10x
8x
4 x
0x
4x
2x
Uit het
scholen Aantal projecten Aantal leerlingen
1.835
Deelprojecte n: Groep 3/4 Draai om De Boom groep 5 en 6 Doe de Herfst met Webster de Spin groep 5 en 6 De Boom groep 6 en 7 Bij en Hei groep 7 Veldwerk Natuur groep 8 De grens tussen
programma
geluid en
genomen
stilte
sinds 2012
groep 8 Veldwerk in het Nationaal Park De Meinweg
17x
15x
8x
18x
15x
P a g i n a | 32 Ontwikkeling nieuwe doorgaande leerlijn voor basisonderwijs * In de NKI is opgenomen dat de schoolprojecten van De Meinweg geüpdate worden aan nieuwe lesmethoden en de vraag van het onderwijs aan NME. Dit project is gezamenlijk opgepakt met de andere twee Nationale Parken uit Limburg (De Groote Peel en De Maasduinen). In 2012 zijn 8 nieuwe projecten ontwikkeld en getest door de klankbordgroep. In 2013 worden de materialen extern gescreend, vormgegeven en geproduceerd. Tijdens de introductiefase (2013) worden informatie bijeenkomsten voor leerkrachten georganiseerd en worden de scholengidsen bijgeschoold.
Schoolprojecten in De Meinweg krijgen 8 bronnenboeken
Nieuw in het lesprogramma: Minder gericht op cognitief leren, maar een didactische omslag naar leren via verwondering (wat waarschijnlijk meer beklijft); Zelfde thema’s worden aangeboden voor alle leeftijdsgroepen (dus geen speciale projecten per bouw meer); Vraaggericht en flexibel: Meer inbreng voor leerkracht (keuze in seizoen en thema’s) en voor de gidsen (werken met vaste ankers uit keuze leerkracht, maar verder eigen invulling naar situatie ter plekke, eigen interesses en specialisme en interesse leerlingen; Het is een levend document: het handboek en de lessenserie kunnen groeien naarmate de praktijkervaring informatie oplevert en nieuwe thema lessen of opdrachten bij bestaande thema’s; Gebruik gemaakt van meervoudige intelligenties: eenzelfde onderwerp op verschillende manieren beschreven zodat het de verschillende intelligenties van kinderen kan prikkelen; Opdrachten zijn in opbouwend moeilijkheidsniveau: zo is de invulling gemakkelijk aan te passen naar niveau leerlingen; In 2013 wordt het educatieve programma online toegankelijk en uitgebreid met voorbereidende en evaluerende programma’s voor leerkrachten, wat de gebruikersvriendelijkheid van het educatieve aanbod vergroot.
Plannen 2013 In 2013 vindt de productie van het ontworpen materiaal plaats. Dit wordt vergezeld met een nieuwe training voor de gidsen en het opzetten van een evaluatiesysteem voor scholieren en leerkrachten over het nieuwe programma.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
33 | P a g i n a
1.5 Het Voortgezet Onderwijs Jongeren (zelfs tot 35 jaar) zijn een belangrijke doelgroep voor het Nationaal Park. Deze komen vanwege een gebrek aan tijd en interesse steeds minder in de natuur, terwijl natuurervaringen met name in de leeftijdsgroep van het voortgezet onderwijs van cruciaal belang zijn voor de persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling. Het vasthouden van de leerlingen nadat ze zijn overgegaan naar het voortgezet onderwijs maakt de kans groter dat zij de natuur op waarde blijven schatten en blijven bezoeken. Aansluitend op het programma voor het basisonderwijs, streeft het Nationaal Park er daarom naar om in 2012 een educatief arrangement te hebben voor het Voortgezet Onderwijs. Daarnaast kunnen jongeren ook op andere manieren betrokken worden bij het Nationaal Park. In 2012 is er begonnen met het ontwerpen van een programma voor het Voortgezet Onderwijs, zoals het doen van een maatschappelijke stage of een GPS-tocht. Uiteindelijk is besloten een leuke wandeling voor jongeren/gezinnen te ontwikkelen, die aansluit op de nieuwe tentoonstelling. Zie voor meer info ‘De Aart wandeling’ op pagina 23. Daarnaast is deze doelgroep op een andere wijze betrokken bij de Meinweg, met een rangerproject voor probleemjongeren. Zie pagina 41.
1.6 De vrijwilligers
Het nationaal park is blij met de grote groep enthousiaste vrijwilligers en steekt veel energie in een uniforme uitstraling van alle Meinweggidsen.
Mede door de grote inzet van de Meinweggidsen kan er een divers aanbod van projecten en natuuractiviteiten worden ontwikkeld en aangeboden aan de bezoekers en overige doelgroepen van het Nationaal Park. Om de uitvoering door en de motivatie van deze gidsen zo optimaal mogelijk te houden worden er diverse jaarvergaderingen, workshops en bijscholingen aangeboden. Om het natuureducatief aanbod vanuit het Nationaal Park op een kwalitatief hoog niveau te handhaven zijn enthousiaste, gemotiveerde en zowel inhoudelijk als educatief onderlegde gidsen, alsmede voortreffelijke materialen, van eminent belang. Voor een kwaliteitsslag is dit jaar gestart met het ontwerpen van een standaard intake selectie proces, evaluatie en aanpassing van projecten, evaluaties en tevredenheids-onderzoeken onder afnemers van de excursies en goede nieuwe bijscholingen. Door de vernieuwing van het scholenprogramma en de nieuwe opzet van het gidsensysteem worden er voorlopig geen nieuwe gidsen getraind.
P a g i n a | 34
Gidsen in 2012 Voor de verschillende activiteiten in het park worden er 6 verschillende soorten gidsen opgeleid: excursieleiders, schoolgidsen, jeugdgidsen, special gidsen, evaluatiegidsen en aardewandelingen gidsen.
Tabel 11: overzicht aantal excursieleiders en hun specialisatie Specialisa 2010
2011
2012
26
26
14
12
11
Excursielei 61
54
51
26
24
23
130
116
113
tie Schoolgidse 29 n Special gidsen ders Jeugd
De gidsen die de excursies in Nationaal Park De Meinweg begeleiden, zijn enthousiaste vrijwilligers die zich regelmatig laten bijscholen. Het doel hiervan is om de deskundigheid, kennis, inzicht en vaardigheden van de gidsen in stand te houden. In De Meinweg zijn 113 vrijwillige gidsen werkzaam, die zich op diverse terreinen gespecialiseerd hebben: Schoolgidsen, Special gidsen (voor begeleiding van mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking), Excursieleiders en Jeugd natuurbegeleiders. Zie tabel 11 voor het precieze aantal gidsen per specialisatie. NB: Het totaal aantal gidsen komt niet overeen met de afzonderlijke aantallen gidsenspecialisaties, door het feit dat enkele gidsen zich op meerdere gebieden hebben gekwalificeerd. Bijscholingscursussen, jaarvergaderingen en andere professionalisering * Er zijn in 2012 diverse bijeenkomsten georganiseerd om de gidsen bij te scholen op nieuwe terreinen, op nieuwe ontwikkelingen en om het aanbod te evalueren. De evaluatie gebeurt tijdens de jaarvergadering. Een nieuw jaar start traditioneel met een feestelijke jaaropening voor alle gidsen. Ook is er een overlegbijeenkomst voor de school-contactpersonen (schoolgidsen die vast contactpersoon zijn voor scholen) en de jaarvergadering voor alle schoolgidsen.
natuurbegeleiders Totaal aantal gidsen
Om de gidsen te specialiseren zijn diverse cursussen, workshops of lezingen georganiseerd. Tabel 12 geeft een overzicht aan cursussen en bijeenkomsten georganiseerd voor gidsen en het aantal deelnemers.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
35 | P a g i n a Tabel 12: overzicht aan cursussen en bijeenkomsten georganiseerd voor gidsen
Activiteit
Datum
Jaaropening De meinweg
11 januari 2012 21 maart 2012
Internationa le Boomfeestdag
Jaaropening gidsen
Aantal deelnemers 70
87 leerlingen uit Dtsl. en Ned. 14 gidsen van NP DM 22 deelnemers
Lezing en excursie Beheer Vergadering contactperso nen
30 mei en 2 juni 28 juni
Workshop vernieuwing schoolprojec ten Cultuurhisto rie
7 juli
20 deelnemers
18 en 22 septembe r 24 oktober
27 deelnemers
15 septembe r
17 deelnemers
Jaarvergader ing schoolgidsen Jaarvergader ing special gidsen
6
20 deelnemers
Doelgroep Alle meinweggidse n Leerlingen BO Nederland en Duitsland
Alle Meinweggidse n Contactperso nen schoolgidsen DM Schoolgidsen en jeugdnatuurb e-geleiders Alle meinweggidse n Schoolgidsen DM Special gidsen 3 nationale parken
Plannen 2013 In 2012 is begonnen met een herziening en verbetering van de training voor alle nieuwe gidsen van het Nationaal Park de Meinweg. Dit bestond uit een herziening van de selectieprocedure en een modulesysteem van een basis met specialisaties, waarbij in de basisopleiding voornamelijk aandacht zal zijn voor didactische vaardigheden, natuurbeleving en kennisoverdracht. Daarnaast is er gewerkt aan een herziene opleiding voor alle scholengidsen , gelijktijdig met de vernieuwing van het scholenaanbod. Dit wordt in 2013 afgerond.
P a g i n a | 36
Activiteiten in De Meinweg in vroeger tijden: Hout halen.
2. Activiteiten ten behoeve van de samenwerkingsverbanden 2.1 Reguliere activiteiten op het gebied van Brede Samenwerking Internationale Boomfeestdag Onder het motto “Bomen kennen geen grenzen” heeft op 21 maart de 19e Internationale Boomplantdag in het Nationaal Park De Meinweg plaatsgevonden. 87 Leerlingen van de Gemeinschaftsgrundschule Elmpt uit de gemeente Niederkrüchten en van de basisschool De Berensprong uit Herkenbosch (gemeente Roerdalen) hebben ca. 1500 bomen geplant in het Nationaal Park in de omgeving van de parkeerplaats bij de verharde Meinweg.
Het nationaal park coördineert samen met Duitse partners de opzet en uitvoering van een internationale boomfeestdag in de regio
De plantactie wordt van Duitse zijde ondersteund door het Regional Forstamt Niederrhein en het Naturpark SchwalmNette.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
37 | P a g i n a Van Nederlandse zijde vindt ondersteuning plaats door medewerkers van het Nationaal Park De Meinweg, Staatsbosbeheer, de gemeente Roerdalen en het IVN Consulentschap Limburg. De internationale boomfeestdag werd geopend door de voorzitter van het Nationaal Park De Meinweg, mevr. dr. Joke Kersten en de voorzitter van het Algemeen Bestuur van Naturpark Schwalm-Nette, Herrn Dr. Ferdinand Schmitz, alsmede de burgemeester van Niederkruchten, Herrn Herbert Winzen van Niederkrüchten en de burgemeester van Roerdalen, mevr. drs. Ellen Hanselaar-van Loevezijn. Plannen 2013 In 2013 zal de internationale boomfeestdag plaatsvinden op Duits grondgebied bij De Meinweg.
2.2 Nieuwe activiteiten op het gebied van Brede Samenwerking In 2011 is begonnen met het uitbreiden van de huidige samenwerking binnen de verschillende overlegorganen van het Nationaal Park met nieuwe partijen in de regio. Deze projecten vallen allemaal binnen het uitvoeringsprogramma van de NatuurKwaliteitsImpuls.
Businessplan* Ter vergroting van het inzicht in de activiteiten, van het draagvlak en de bewustwording, wordt er sinds 2011 gewerkt "aan een eenduidige uitstraling". Hierbij is het label NP de merknaam waaronder met alle betrokken partijen wordt gecommuniceerd. Voor het juist formuleren van deze merknaam en een bijbehorende strategie voor het gebruik en passende partners en mogelijke doelgroepen werd een extern marketingbureau benaderd dat gespecialiseerd is in landschapsmarketing. Deze beschrijft de merknaam NP De Meinweg en stelt de samenhangende businessplan / marketingstrategie op. In 2012 is het tevredenheidsonderzoek gehouden wat gebruikt wordt bij het opstellen van het businessplan. In 2013 wordt dit afgerond.
P a g i n a | 38
Bestuurlijke samenwerking* In 2012 zou voor de tweede keer een bestuurdersdag georganiseerd worden voor lokale en regionale overheden. Echter, evenals in 2011 is de bestuurdersdag in 2012 niet doorgegaan. Het doel van een bestuurdersdag is om betrokken overheden actief te betrekken bij het vaststellen van de toegevoegde waarde van het Meinweggebied aan de regio en hun beleidsdoelen, en om tot een gezamenlijk gedragen uitvoeringsplan te komen.
Het ontwikkelde ranger-logo
Vanuit IVN is er een enquête uitgezet om de interesse voor een bestuurdersavond te peilen. Aan alle 120 mensen die voor de bestuurdersdag waren uitgenodigd is deze evaluatie toegestuurd. Er zijn 23 reacties teruggekomen. De betrokkenen hadden allen destijds de uitnodiging ontvangen en gaven als reden voor afmelding aan: ‘geen tijd, andere prioriteiten’. 21 zouden een nieuwe uitnodiging willen ontvangen. Plannen 2013 In 2013 zal bekeken worden of de bestuurdersdag nog wel georganiseerd moet worden, of dat het wellicht handiger is om tijdens een raadsbijeenkomst een presentatie te geven.
De eerste groep rangers in opleiding
De betrokken partners, IVNLimburg, Staatsbosbeheer en de Raad voor Kinderbescherming
Meinweg rangers* In 2011 hebben de gemeenten Roerdalen en Roermond een subsidie gekregen vanuit het Agentschap NL, voor een project om NME als beleidsinstrument in te zetten bij de realisatie van beleidsdoelen. Deze subsidieaanvraag voor een arrangement voor jongeren is geschreven door de werkgroep VER naar aanleiding van de overlast door hangjongeren bij het bezoekerscentrum en verder in het gebied. Door deelname aan dit Ranger-project krijgen de jongeren een training tot ranger/gids. Deze training wordt opgezet en uitgevoerd met diverse partners (IVN-Limburg, Staatsbosbeheer, het Nationaal Park, de Raad voor Kinderbescherming, RADAR Uitvoering en met additionele hulp van de brandweer en politie midden Limburg). Het project levert de gemeenten een Jeugdbeleidsinstrument om jongeren te betrekken bij natuur en milieu zaken, om een alternatief te bieden voor taakstraf en ze op een positieve manier te begeleiden. In 2012 hebben twee groepen van totaal 13 jongeren in de leeftijd van 14 tot 20 jaar een vijfdaagse training van in totaal 40 uur tot ranger ontvangen.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
39 | P a g i n a De reacties vanuit de gemeenten waren zeer positief, zo ook van de raad voor Kinderbescherming. Er zijn nog een aantal vervolggesprekken geweest voor het verder uitrollen van dit project over de Nationale Parken in Regio Zuid Nederland, maar dit is door gebrek aan financiële middelen niet doorgezet. De reacties van de jongeren waren zeer positief. Doordat ze zich serieus genomen voelden, er een hecht team ontstond door de noodzaak van samenwerking en het feit dat ze geen schijn hoefden op te houden in dit afgelegen gebied, maakte dat er een hele positieve sfeer hing. Ze gaven na afloop aan dat ze de rust in het gebied heel erg waardeerden (ze waren geen van allen hiervoor in aanraking gekomen met natuur op deze manier) en vonden het een leerzame taakstraf. Of zoals één van hen het verwoordde: ‘dit was de beste taakstraf die ik ooit heb gehad’. In bijlage 1 staat de positieve reactie van de gemeente Roermond op de resultaten van dit project. Ter promotie van het project is er een korte film van 9 minuten gemaakt, met de ervaringen van zowel begeleiders als enkele taakgestrafte jongeren. Daarnaast is het project geëtaleerd middels een artikel in het blad van de Raad voor de Kinderbescherminging en in De Limburger van 17 september:
P a g i n a | 40
Organisatie netwerk De Meinwegregio en het ontwikkelen van arrangementen * Ter verbetering van de huidige samenwerking binnen de verschillende partners en betrokkenen van het Nationaal Park is in 2012 deze samenwerking verder uitgebreid met andere partijen in de regio en zijn bestaande banden verdiept, zodat een brede basis ontstaat voor betrokkenheid bij het Nationaal Park en uitstraling daarbuiten. Cursus gastheerschap 2012 * In 2011 is de eerste cursus voor de Meinwegregio opgezet door het Duits-Nederlands Grenspark Maas-Swalm-Nette in samenwerking met IVN Consulentschap Limburg en NABU Naturschutzstation Wildenrath, als onderdeel van het INTERREG IVA project Nationaalparkregio MeinWeg. De cursusmap is geschreven door de coördinator van de werkgroep VER van De Meinweg. In 2012 is een tweede cursus geweest, met 12 deelnemers. Het Nationaal Park verzorgde bij deze cursus twee modules. De eerste was ‘Marketing binnen de Nationaalparkregio MeinWeg, Versterking door samenwerking’: het belang van de cursus gastheerschap voor ondernemers, en de mogelijkheden die de regio voor promotie van hun eigen onderneming. De tweede was een module ‘arrangementen-denken’, een begeleide brainstormsessie tussen de deelnemers om tot nieuwe arrangementen te komen onderling voor recreanten. Voor een uniforme uitstraling van de gastheren in de regio is er begin 2012 een placemat ontwikkeld die gratis onder de gastheren is verspreid. Europarc certificering * Eind 2011 is een aanvraag voor het 'Certificaat voor Europarc, betreffend duurzaam toerisme in beschermde gebieden' verstuurd. In deze certificering wordt getoetst hoever de eisen van duurzaamheid worden gecombineerd met de natuur- en toerismedoelen en de belangen van de lokale economie. Op 19-20 maart 2012 heeft een vertegenwoordiger van de Europarc Federation een bezoek aan de Meinweg gebracht. Alle partijen binnen het Overlegorgaan hebben zich kunnen presenteren, In juli 2012 heeft Nationaal Park De Meinweg bericht ontvangen dat het Europese certificaat van 'European Charter voor duurzaam toerisme in beschermde gebieden' is toegekend Deze Europese erkenning is toegekend op basis van het Europees handvest voor duurzaam beheer van beschermde gebieden, vanwege het verantwoord beheren van het natuurgebied. Recreatief gebruik en natuurbeheer gaan daarbij goed samen. De toetsing certificering
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
41 | P a g i n a Het certificaat werd op 25 oktober tijdens de jaarlijkse Europarc conferentie in Genk uitgereikt met het rapport met de beoordeling van Europarc over de manier waarop De Meinweg inzet op duurzaam toerisme. Het Nationaal Park de Meinweg werd geprezen om zijn grensoverschrijdende samenwerking, om de creatieve en gastvrije manier waarop het inspeelt op de wensen van bezoekers, en om de betrokkenheid van ondernemers. Plannen 2013 In 2013 zal er een enquête gehouden worden onder recreatie ondernemers betrokken bij De Meinweg, over hoe zij dit certificaat denken in te kunnen zetten, wat voor activiteiten op gebied van duurzaamheid zij kunnen ontplooien en hou het NP hen daarbij kan ondersteunen. De Ronde Tafel * In 2011 is een start gemaakt met het onderzoeken van de mogelijkheden voor sponsorschap door het bedrijfsleven. Dit werd verkend in pilotproject ‘De Ronde Tafel’. Ondersteund door het SNP en Triple E zouden drie Nationale Parken (De Meinweg, Texel en De Oosterschelde) een landschapsveiling organiseren. Voor de Meinweg zouden diverse Meinwegprojecten op het gebied van beheer, educatie, onderzoek) van de verschillende betrokken partijen (IVN, Staatsbosbeheer, NOB etc) en in verschillende prijsklassen, worden geveild. 152 bedrijven uit de omgeving zijn actief benaderd voor deelname en het evenement stond gepland op 29 november. Door een gebrek aan aanmeldingen (crisis)is de datum verschoven naar 2013.
P a g i n a | 42
De activiteiten op het gebied van voorlichting, educatie en recreatie (VER) in het Nationaal Park De Meinweg worden aangestuurd door de werkgroep VER. De werkgroep VER adviseert het overlegorgaan met betrekking tot voorlichting, educatie en natuurgerichte recreatie. De VER is verantwoordelijk voor het opstellen van de meerjarenplannen VER en voor de coördinatie van de uitvoering van de jaarprogramma's VER.
3. Activiteiten ten behoeve van de organisatie Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie (VER) Werkgroep VER De werkgroep VER komt normaal gesproken viermaal per jaar voor overleg bijeen. Tijdens deze vergaderingen wordt de stand van zaken van het activiteitenplan besproken. De werkgroep zorgt jaarlijks voor een jaarverslag over het voorafgaande jaar en een activiteitenplan voor het komende jaar. Bij aanvang van 2012 bestond de werkgroep uit vertegenwoordigers van: - De gemeente Roerdalen; - De gemeente Roermond (tot medio 2012. Vervanging wordt nog gezocht) - Staatsbosbeheer/het bezoekerscentrum De Meinweg; - Overlegorgaan van het Nationaal Park De Meinweg; - IVN afdeling Roermond; - Ondernemersvereniging Gastvrij Roerdalen; - IVN Consulentschap Limburg. De organisatiestructuur is weergegeven in figuur 13 op de volgende pagina.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
43 | P a g i n a
Figuur 13: een globaal organogram van betrokken organisaties, organen, bedrijven en instanties bij De Meinweg.
De werkgroep wordt voorgezeten door IVN Consulentschap Limburg. In 2012 is de werkgroep 4 maal bijeen gekomen, te weten in februari, mei, september en december.
Coördinator VER De coördinator voorlichting, educatie en recreatie van het Nationaal park De Meinweg, Dominique Vissenberg, is in dienst van het IVN en voor 2 dagen per week (16 uur) beschikbaar voor deze coördinerende taken. De coördinator is tevens de secretaris van de werkgroep. Deze positie wordt gefinancierd door het Ministerie van LNV. De coördinatoren van alle 20 nationale parken in Nederland komen tweemaal per jaar bij elkaar om ervaringen uit te wisselen, te werken aan kwaliteitsverbetering en een gezamenlijk basispakket, en om nieuwe ontwikkelingen te bespreken. De ‘basisdienstverlening’ van de coördinator NP De Meinweg (samen met de educatief medewerker) bestaat uit de organisatie/coördinatie van o.a.: -onderwijsactiviteiten; -cursussen Gastheerschap voor recreatieondernemers; -scholing vrijwilligers; -communicatiemiddelen; -activiteiten voor locale bevolking/recreanten; -het in samenwerking met alle partijen opstellen en uitvoeren van het jaarplan en meerjarenplan. Daarnaast stimuleert de coördinator het belang van communicatie, draagvlak en educatie over het park door met nieuwe initiatieven in te spelen op kansen en mogelijkheden. Bij het uitvoeren van het uitvoeringsprogramma wordt de coördinator ondersteund door een medewerker educatie en voorlichting, gefinancierd door het Overlegorgaan Nationaal Park De Meinweg en in dienst van IVN.
P a g i n a | 44
4. Verantwoording activiteitenbudget 2012 4.1 Regulier activiteiten budget en Van Goed Naar Top Het toegekende activiteitenbudget voor 2012 was € 43.500,00. Dit betrof € 10.000 voor Van Goed Naar Top budget en € 33.500 voor het reguliere activiteitenbudget. Daarnaast was er een restant bedrag van het Van Goed Naar Top budget uit 2010, van ongeveer 7000 euro. Naast het activiteitenbudget is € 1500 beschikbaar vanuit het Overleg Orgaan voor het wekelijks bijhouden van de website.
Uitgaven regulier activiteiten budget Het jaarlijkse activiteitenplan kent vanuit het meerjarenplan vaste doelgroepen en onderdelen waarvoor activiteiten worden opgezet. In februari 2011 is de Natuurkwaliteitsimpuls subsidie (NKI) toegekend. Hierdoor zijn een aantal activiteiten uit het reguliere jaarplan uitgebreid door dit aanvullend budget.
Van Goed naar Top budget De Boschbeek
In 2010 is er vanuit het Overleg Orgaan een vierjarig actieplan Van Goed Naar Top 2010-2013 (VGNT) toegekend met een budget van 10.000 euro per jaar ter vergroting van de kwaliteit in De Meinweg. In 2010 heeft dit project wegens personeelswisselingen een vertraagde start gehad en was het budget doorgeschoven naar 2011.
In 2011 is echter aanvullend het NKI budget toegekend. Hierin staan veel van de activiteiten die ook in VGNT staan. Vanuit de werkgroep VER is daarom in 2011 besloten dit VGNT budget vanaf dan in te zetten voor het aanvullen van het budgetten voor de NKI activiteiten waar dit tekort schiet, zodat het ten goede komt aan een kwaliteitsslag maar dan meer dan mogelijk was met het originele budget. Aangezien er met name het aantal coördinerende en uitvoerende uren in de NKI krap zijn berekend, wordt het VGNT budget voornamelijk daarvoor ingezet. Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
45 | P a g i n a
NatuurKwaliteitsImpuls (NKI) De Natuurkwaliteitsimpuls is een meerjarenprogramma voor de periode 2011 – medio 2013. Hierbinnen zijn drie soorten projectpijlers gedefinieerd, Promotie en Profilering, Voorlichting en Educatie en Brede Samenwerking. Deze drie pijlers hebben elk 6 deelprojecten waarbinnen concrete acties hebben gelopen, zie het inhoudelijke verslag binnen deze rapportage. Financieel is de totaalsubsidie van de NKI uitgesplitst in deze drie pijlers. Tabel 15 geeft deze totaalbedragen weer, en tabel 14 geeft een detailoverzicht van de uitgaven in materiaal en externen inhuur vanaf het begin tot aan heden weer per deelproject van elke pijler. NB1:Voor het gemak zijn beiden uitgaven (materiaal en externen inhuur) samengevoegd in de kolom van de stand van zaken in uitgaven. NB2: Vanwege de halfjaarlijkse rapportages die medio oktober en medio april plaatsvinden, staan in tabel 14 de totaalbudgetten in materiaal en externen inhuur per budgetpost voor de gehele periode van de NKI en de gecumuleerde stand van zaken in uitgaven voor deze twee kosten vanaf de aanvang NKI tot 7 maart 2013.
De Rolvennen
P a g i n a | 46
tabel 14: Overzicht totaalbudgetten materiaal /externen per post en svz uitgaven per 7-3-2013.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
47 | P a g i n a Waar in 2011 nog een aantal projecten achterliep op schema, is er in 2012 een grote inhaalslag gemaakt. Dit is onder andere bereikt door het produceren van een expositie, de aanschaf van enkele grote promotiemiddelen, het in productie nemen van het lesmateriaal en het ontwerpen van 2 apps. De planning is dat alle projecten voltooid worden voor einde van de subsidie.
P a g i n a | 48
Totaal jaaruitgaven in Nationaal Park De Meinweg
Tabel 15: De 6 budgetten die in 2012 te besteden waren in De Meinweg.
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
49 | P a g i n a
Bijlage 1. Reactie gemeente Roermond op het Rangerproject
P a g i n a | 50
Bijlage 2. Verslag Meinweek
Nationaal park De Meinweg: “Gemeenschappelijk land in beweging door breuken, mensen en wilde zwijnen” Jaarverslag 2012 Werkgroep Voorlichting, Educatie en Recreatie
51 | P a g i n a