Nardo Burdet; ‘Happy room’; uitsnede; aankoop kunstuitleen
Jaarverslag 2013
Centrum Beeldende Kunst Zuidoost
Jaarverslag 2013 Centrum Beeldende Kunst Zuidoost
Leerlingen Open Schoolgemeenschap Bijlmer en curatoren voor de tentoonstelling ‘Beelden in de Binnentuin’ (foto: L. Hooft)
4
6
Samenvattende inleiding
8
Beleid
16
Organisatie
18
Financiën
21
Ontwikkelingen
26
Activiteitenoverzicht
Bijlagen
40
Samenwerkverbanden
42
Sponsoren
44
Verantwoording
45
Colofon
5
Samenvattende inleiding CBK Zuidoost is de kortste weg naar kunst van vandaag met inspiratie uit alle delen van de wereld. CBK Zuidoost programmeert hedendaagse beeldende kunst vanuit een interculturele invalshoek en brengt een breed publiek op verschillende locaties in contact met actuele beeldende kunst. Met de groepstentoonstelling, publicatie en het educatieve programma ‘Gedeelde erfenis: slavernijverleden in de kunst’ stond CBK Zuidoost in 2013 stil bij de viering van 150 jaar afschaffing van de slavernij. Nieuw was de samenwerking met het Amsterdam Museum waarbij met actuele kunst contrapunten worden gezet bij het programma en de collectie van het museum. Dit keer maakte Iris Kensmil het drieluik ‘Out of History’. Drie fictieve portretten van historische personages die - tegen de verdrukking van het koloniale systeem in - een toekomst opbouwden. Na vertoning in De Schuttersgalerij is het doek gekocht door het museum. Nieuw was ook de samenwerking met het Bijlmer Parktheater en Imagine IC binnen het initiatief Cultuurlijn1102. In 2013 organiseerde CBK Zuidoost in totaal 32 projecten met een team van 13 leden waaronder 5 vrijwilligers. Hiermee bereikte de instelling tenminste 23.000 personen. Het centrum kende circa 45 samenwerkingsverbanden waaronder 18 met scholen in het basis- en voortgezet onderwijs.
6
Dagmar de Kok; uit de tentoonstelling ‘Local Heroes’ (foto: A. VanderHoek)
Beleid
Op deze manier ontstaat actief ‘ownership’ tussen CBK Zuidoost en haar publiek. CBK Zuidoost werkt mede
Missie
daarom intensief samen met een veelheid aan partners in
Centrum Beeldende Kunst Zuidoost ontsluit actuele
het sociaal-maatschappelijke en culturele veld.
beeldende kunst met interculturele accenten voor een breed publiek. Artistieke kwaliteit en publieksbereik zijn
Kernproducten zijn:
voor CBK Zuidoost gelijkwaardige uitgangspunten die
Tentoonstellingen & Artist in residence, Educatie &
ons activiteitenprogramma vormgeven. Ons motto is:
Participatie, Kunstuitleen & CBKadoshop, Opdrachten.
‘Centrum Beeldende Kunst Zuidoost: de kortste weg naar kunst van vandaag met inspiratie uit alle delen
Visie feiten:
van de wereld’.
• CBK Zuidoost speelt via uitwisseling en samenwerkingsverbanden een actieve rol binnen het
Visie
netwerk van Amsterdamse culturele instellingen.
Voor CBK Zuidoost is de splitsing westerse en niet-
• Voor CBK Zuidoost is actuele beeldende kunst ook een
westerse kunst een onderscheid dat achter ons ligt. De
instrument dat kan worden ingezet voor sociale -,
migratiesamenleving heeft ook in de beeldende kunst
ruimtelijke - en onderwijsvernieuwing.
geleid tot transnationale vormgeving met culturele
• Met haar programmering levert CBK Zuidoost een
connotaties die aan meer refereren dan aan het witte
bijdrage aan de inkomens- en oeuvre-ontwikkeling van
Nederlandse erfgoed. Dit inhoudelijke gegeven is de
beeldende kunstenaars.
richtinggevende leidraad in de programmering van alle
• CBK Zuidoost levert met haar aanwezigheid een
activiteiten van CBK Zuidoost. De interculturele
positieve bijdrage aan het woon- en leefklimaat in
samenleving van Stadsdeel Zuidoost - waar CBK Zuidoost
Stadsdeel Zuidoost.
is gevestigd - is voor deze zienswijze een continue
• Binnen de programmering worden dwarsverbanden
inspiratiebron.
gelegd zodat één project leidt tot meerdere activiteiten. Ervaring leert dat op deze manier meer én meerdere
Publieksgericht programmeren zit in de genen van de
soorten publiek worden bereikt.
instelling. In onze projecten zoeken we thematisch
• CBK Zuidoost presenteert niet alleen projecten in huis,
aansluiting bij sociaal maatschappelijke onderwerpen
maar ook op plekken waar van nature veel publiek is zoals
die belangrijk zijn voor ons publiek. De leef- en
in semi-openbare ruimtes en op straat.
belevingswereld van ons publiek geeft mede richting aan de programmering. We trekken niet alleen de
Publiek
kunstkenners, maar ook mensen die interesse hebben in
CBK Zuidoost bereikt een breed publiek. Mensen die
een onderwerp en daarna de kunst. Daarnaast geven we
wonen en werken in Amsterdam Zuidoost en mensen
mensen een actieve rol als maker of als adviseur.
die afkomstig zijn uit groot Amsterdam en daarbuiten. Mensen met een beginnende interesse in beeldende
8
9
kunst. En mensen die horen tot de meer ‘ingewijden’ in de kunst: kunstenaars, professionals uit de culturele sector, kunstdocenten met leerlingen en in cultuur geïnteresseerden. Qua afkomst gaat het om een gemengd publiek. Dit geldt ook voor leeftijd. Met de educatie bereiken we kinderen en jongeren, van 4 tot 18 jaar. De tentoonstellingen en de kunstuitleen trekken vooral 25-plussers. Maar omdat tentoonstellingen en de kunstuitleencollectie cultureel kapitaal vormen voor schoolprojecten bedienen zij zo ook een jong publiek. Permanente en tijdelijke kunstprojecten in de openbare ruimte bereiken het meest gedifferentieerde publiek denkbaar: iedereen in de straten van Zuidoost. Uit postcoderegistratie van bezoekers blijkt ons publiek te wonen in Amsterdam Zuidoost en in groot Amsterdam; vooral Oost, Centrum en Zuid. Ook uit de regio - Almere, Zaandam en Amstelveen - trekt CBK Zuidoost publiek. Uitgangspunten per kernproduct Tentoonstellingen & Artist in residence • Artistieke kwaliteit • Onderwerpen die aansluiten bij leef- en belevingswereld publiek • Aandacht voor interculturele perspectieven CBK Zuidoost toont werk dat al is gemaakt, maar is ook opdrachtgever voor nieuw werk. Dit geeft kunstenaars de gelegenheid oeuvre te ontwikkelen. En CBK Zuidoost verkrijgt via opdrachten inhoudelijke producten die thematisch aansluiten bij de leef- en belevingswereld van het publiek. Deelnemer ‘Knitting & Graffiti’ (foto: A. Zondervan)
Een deel van de opdrachten is gekoppeld aan een specifieke locatie, gelegen buiten de muren van de
10
11
organisatie. Op die manier ontstaan contextgebonden
De kunstuitleencollectie is voor het educatieprogramma
presentaties op openbare plekken waar van nature veel
een rijk geschakeerd onderwijsmiddel waarbinnen allerlei
publiek is.
onderwerpen en thema’s te vinden zijn. Bovendien is het een gebruikerscollectie. De leerlingen mogen niet alleen
Het residentieprogramma Bijlmer Artist In Residence
kunst kijken, ze mogen er ook aan zitten.
(BijlmAIR) wordt gerealiseerd in samenwerking met Stedelijk Museum Bureau Amsterdam en de
Voor amateurkunstenaars in de beeldende discipline is
kunstenaarsorganisatie FLAT. Twee keer per jaar is er
CBK Zuidoost een plek waar men met vragen terecht kan
een open inschrijving. Deelnemers krijgen de gelegenheid
en waar een keer per jaar werk wordt getoond in een
werk te ontwikkelen dat een inhoudelijke relatie heeft
groepstentoonstelling.
met de transnationale, interculturele samenleving van Amsterdam Zuidoost. Residenten worden geselecteerd
Opdrachten
door een commissie.
• Artistieke kwaliteit • Monumentale permanente kunstopdrachten
Educatie & Participatie
• Aansluiten bij de stedenbouwkundige en sociale context
• Op maat ontwikkelen • Receptief (kijken) en actief (doen)
CBK Zuidoost coördineert vraagstukken die spelen rond
• Primair onderwijs, voortgezet onderwijs, buitenschoolse
het openbare kunstbezit van Stadsdeel Zuidoost. Dan
opvang, volwasseneneducatie
gaat het om zaken als communicatie over het bestaande
• Binnen- en buitenschools
openbaar kunstbezit alsook vragen over beheer en
• Aansluiten bij het (onderwijs)curriculum
onderhoud van de buitenbeelden. Ook speelt CBK
• Aansluiten bij leef- en belevingswereld
Zuidoost een rol in het initiëren van nieuwe opdracht-
• Vakoverschrijdend, interdisciplinair
situaties en het begeleiden van de realisatie van zo’n opdracht.
Talentontwikkeling is integraal onderdeel van onze artistieke opdracht. Dit gebeurt met lesprogramma’s in het
Kunstuitleen & CBKadoshop
onderwijs en met activiteiten die zich richten op mensen
• Artistieke kwaliteit
die zich in hun vrije tijd bezighouden met actieve
• Jonge kunstenaars
kunstbeoefening.
• Interculturele variatie en inspiratie • Diversiteit in techniek
De educatieve projecten gaan vaak over meer dan alleen beeldende vorming. Via kijken naar en praten over de
CBK Zuidoost is een kunstuitleen met een interculturele
getoonde kunstwerken wordt een bijdrage geleverd aan
component. In het aankoopbeleid is gerichte aandacht
vakken als wereldoriëntatie en taalontwikkeling.
voor kunst die komt van andere continenten. Inhoudelijke
12
13
uitgangspunten worden gecombineerd met pragmatische gegevens: Welk soort werk is populair bij klanten? Welke techniek moet worden aangekocht om de diversiteit in stand te houden? Hoeveel kunstwerken zijn nodig om de omvang van de collectie op peil te houden? Hoe onderscheidt de collectie zich van andere kunstuitlenen? De nieuwe werken worden twee keer per jaar middels een expositie aan het publiek gepresenteerd. De aankoopprocedure ziet er als volgt uit. Twee keer per jaar vindt een portfolioschouw plaats. Kunstenaars melden zich op eigen initiatief of worden aangedragen door medewerkers van CBK Zuidoost. Op basis van een eerste selectie wordt contact gemaakt met kunstenaars, vaak gevolgd door een atelierbezoek. De definitieve aankoop vindt plaats op het atelier of aan de hand van een selectie werken die door de kunstenaar wordt gebracht. Met de module ‘Kunstuitleen op maat’ worden bedrijven bediend. CBK Zuidoost selecteert kunst binnen een door de klant aangedragen thema of onderwerp en richt vervolgens met de leenwerken de bedrijfsruimten in. Hierbij gebruikt CBK Zuidoost kunstwerken in bruikleen verkregen bij kunstenaars die daarvoor een vergoeding krijgen.
Opening ‘Hub Holendrecht’; Arno Coenen (foto: A. Zondervan)
14
15
Organisatie
2.212
Bestuurlijke organisatie
Samenstelling collectie
CBK Zuidoost is onderdeel van het Amsterdamse
Omvang collectie 2.872
Stadsdeel Zuidoost, directie Realisatie.
25 % van de aankopen in 2013 valt onder de definitie
Kunstuitleen & CBKadoshop
intercultureel. Dit is kunst die in beeldtaal niet alleen is Formatie
geïnspireerd op de westerse canon van de
5,75 fte betaald en 0,6 fte vrijwillig
kunstgeschiedenis.
Directeur: Annet Zondervan. Stafmedewerkers: Sharda Balgobind, Eva Brinkman (tot augustus), Maureen Cox,
In 2013 zijn 36 kunstwerken aangekocht met een budget
Renske de Jong, Delano Mac Andrew.
van € 31.420
Publieksmedewerkers: Ella Harris, Lucy Hooft, Phillips Hernandez.
Selectie commissie BijlmAIR
Vrijwilligers: Gitta Grol, Ilse de Jong, Marie-Claire Fakkel,
De samenstelling van de selectiecommissie voor het artist
Roza Jakovcevska, Kawita Ramdas.
in residence project BijlmAIR was in 2013: Jelle Bouwhuis, Stedelijk Museum Bureau Amsterdam;
Budget
Irene de Craen, Stichting FLAT; Renske de Jong, CBK
Exploitatie in 2013: € 695.478
Zuidoost.
Publieksbereik 23.372
bezoekers, gebaseerd op 32 projecten
1.032
telefonische informatieverzoeken
Publieksbereik per functie 20.253 Tentoonstellingen & Artist in residence
exclusief het indirecte publieksbereik voor kunst ..
in de openbare ruimte en internet
1.368
Educatie & Participatie
gebaseerd op 47 klassen en groepen
basisonderwijs: 11 scholen met 19 groepen
voortgezet onderwijs: 7 scholen met 28 klassen
16
17
Financiën
De nettobijdrage van het Stadsdeel Zuidoost aan
CBK Zuidoost bedraagt € 455.735
Jaarcijfers
De via derden en eigen inkomsten gegenereerde baten van CBK Zuidoost omvatten € 239.743.
Lasten Personeel
€ 373.787
Huur
€ 74.493
CBK Zuidoost genereert via de bijdrage van Stadsdeel
Algemene kosten
€
Zuidoost een tweede geldstroom die wordt gebruikt
Directe kosten
€ 181.215
65.982
–––––––––––– Totaal
voor realisatie van de missie. Er is sprake van een multiplier effect.
€ 695.478
Baten Inkomsten Kunstuitleen en Cadeaushop
€ 121.537
Subsidie Gemeente Amsterdam
€
84.910
Inkomsten overig (marktwerking en fondsen) €
33.295
Stadsdeel Zuidoost (netto)
€ 455.735
–––––––––––– Totaal
€ 695.478
Algemene kosten zijn indirecte kosten met als voornaamste posten: energie, telefoonkosten en porti, onderhoudskosten, verzekering, schoonmaakkosten, bewaking, drukwerk, kantoorbehoeften. De inzet van het Stadsdeel Zuidoost wordt gebruikt ter dekking van de indirecte kosten (waaronder als voornaamste de huurkosten pand en loonkosten personeel) en een deel van de directe kosten op de producten Tentoonstellingen & Artist in residence, Educatie & Participatie en Opdrachten. Uit de kernproducten van CBK Zuidoost worden ook eigen middelen gegenereerd voor de exploitatie. De kunstuitleen draait op basis van marktprincipes.
18
19
Ontwikkelingen Beleid CBK Zuidoost is opgenomen in het lopende Kunstenplan Amsterdam 2013-2016. Het verslagjaar is het eerste van deze vierjarige kunstenplanperiode. Met een subsidie van € 84.910 in 2013 financiert de instelling een voornaam deel van haar activiteiten. Met het Bijlmer Parktheater en Imagine IC is een structureel samenwerkverband gestart onder de naam Cultuurlijn 1102 (verwijzing naar ons postcodegebied). Inzet is te komen tot een vernieuwende interdisciplinaire samenwerking, het vergroten van publieksbereik door het delen van publiek en vergroten van efficiency door het delen van kennis en middelen op het gebied van pr en marketing. In het najaar kregen dezelfde instellingen van Stadsdeel Zuidoost de opdracht om een cultuurplatform in Zuidoost aan te jagen. Een netwerk voor afstemming en samenwerking tussen de diverse cultuurmakers in dit stadsdeel. December was de eerste startbijeenkomst van de organisatie Cultuurplatform Zuidoost. Nieuw is ook de samenwerking met het Amsterdam Museum waarbij actuele kunst wordt ingezet om de erfgoedcollectie van het museum op een vernieuwende manier te ontsluiten. Het Amsterdam Museum hoort samen met het Stedelijk Museum Bureau Amsterdam tot de vaste culturele partners van CBK Zuidoost die gevestigd zijn in het Bezoeker (foto: A. VanderHoek)
20
centrum van de stad. Buiten de regio werd in 2013
21
samengewerkt met Kunstenlab Deventer die een productie
Zuidoost belangrijk omdat het meer personele armslag
van CBK Zuidoost heeft overgenomen.
geeft, maar ook omdat het bijdraagt aan het
De eind 2012 opgerichte Stichting Vrienden van CBK
maatschappelijke draagvlak van de organisatie.
Zuidoost organiseerde dit jaar voor het eerst twee
Naast ruimte voor vrijwilligers maakt CBK Zuidoost ook
activiteiten voor onze vrienden. Het aangeboden
plek voor stagiaires. Vaak gaat het om stages van
programma werd ontwikkeld samen met het Amsterdam
leerlingen uit het basis- en voortgezet onderwijs of van
Museum. Een deel van hun vrienden werd gekoppeld aan
ROC opleidingen. In 2013 waren stagiaires: Sophie
deze activiteiten. Bestuursleden van de Stichting Vrienden
Massamba (Openschool Gemeenschap Bijlmer) en
van CBK waren: voorzitter Monique Brewster,
Jeannette Serra (Amsterdamse Hogeschool voor de
penningmeester Robert Caprino, algemeen lid Annet
Kunsten).
Zondervan. Maureen Cox, stafmedewerker Fondsenwerving, functioneerde als secretaris.
Producten Het stadsbrede thema ‘viering afschaffing 150 jaar
Het sponsorbeleid in 2013 leidde tot een eenmalige
slavernij’ is ook in CBK Zuidoost niet ongemerkt voorbij
bijdrage van € 3.000 van de Rabobank Amsterdam Oost
gegaan. De groepstentoonstelling ‘Gedeelde erfenis
aan het educatieve project ‘In het krijt staan’. De
slavernijverleden in de kunst’ is na afloop doorgereisd
verbinding met transportbedrijf Van Riemsdijk werd
naar Kunstenlab Deventer. Bij deze expositie is een
gecontinueerd. Net als het lidmaatschap van de Rotary
gelijknamige publicatie gemaakt.
Club Amsterdam Arena en de Bedrijvenvereniging
Stadsbrede themaprogrammering is ook gerealiseerd met
Zuidoost.
ad hoc activiteiten rond onder meer 24 H Amsterdam Zuid/Zuidoost en de Pop-up pride tentoonstelling rond het
2013 was voor het team van CBK Zuidoost een ingrijpend
thema van gay pride. Zo wil CBK Zuidoost ook op dit soort
jaar omdat een van de leden uit het team op haar vakantie
momenten zichtbaar zijn voor heel Amsterdam.
volkomen onverwacht overleed. Eva Brinkman, stafmedewerker Kunstuitleen, liet een groot gat achter in
De nieuwe samenwerking met het Amsterdam Museum
de organisatie. In de praktijk heeft dit ook betekend dat
leidde tot een opdracht aan Iris Kensmil met als resultaat
binnen het domein van de kunstuitleen en de
een drieluik met fictieve portretten van historische figuren
fondsenwerving geformuleerde doelen zijn bijgesteld.
uit de 18de eeuw die tegen de koloniale verdrukking en slavernij in een eigen positie en toekomst opbouwden:
In 2013 heeft het team vrijwilligers de nodige mutaties
Granman Fabi Labi Dikan, Wilhelmina Kelderman en
gekend. Roza Jakovcesvska nam afscheid maar Ilse de
Elisabeth Samson. Het drieluik is na de expositie in De
Jong, Marie-Claire Fakkel en Kawita Ramdas werden
Schuttersgalerij door het museum aangekocht.
verwelkomd. Samen met de inzet van Gitta Grol is dit
Op 20 juni 2013 organiseerde Cultuurlijn 1102 rond de 150e
team goed voor 0,6 fte. Vrijwilligersbeleid is voor CBK
herdenkingsdag van de afschaffing van slavernij haar
22
23
eerste programma. Het programma werd bekend gemaakt
Voor de bevlogen amateurkunstenaars was ook in 2013 het
in een gemeenschappelijke flyer. Daarnaast maakte elke
open podium ‘Mijn kunst’ een hoogtepunt. Een bijzonder
instelling binnen haar eigen relatienetwerk reclame voor
project voor deze groep was ‘Knitting&Graffiti’ waarbij
deze dag. Dit heeft aantoonbaar tot budgettaire efficiency
buurtbewoners samenwerkten met een graffitikunstenaar.
en publieksuitwisseling geleid.
De masterclasses van vorig jaar werden niet gerealiseerd maar komen in 2014 weer terug op speciaal verzoek.
Het residentieprogramma BijlmAIR, dat wordt uitgevoerd samen met Stedelijk Museum Bureau Amsterdam en
In 2013 is de Werkgroep Kunst Openbare Ruimte (WKOR)
Stichting FLAT, heeft ook in 2013 voorzien aan de behoefte
meerdere keren bijeen geweest. Deze intersectorale
van een internationaal gezelschap kunstenaars om zich
werkgroep van Stadsdeel Zuidoost staat onder regie van
tijdelijk te vestigen en in een andere context nieuw werk te
CBK Zuidoost. In september werd een nieuw
ontwikkelen; in dit geval gebaseerd om de context van
monumentaal kunstwerk opgeleverd: Hub Holendrecht
Amsterdam Zuidoost.
van Arno Coenen. Dit project werd mede gefinancierd vanuit het Amsterdams Fonds voor de Kunst.
CBK Zuidoost heeft haar educatieve aanbod zichtbaar gemaakt in een brochure: Cultuureducatie 2013-2014, een
Voorts werd in 2013 gewerkt aan de opdracht tot
initiatief van Stadsdeel Zuidoost. In deze publicatie is het
uitvoering van de reconstructie van de Bijlmobiel van Loes
cultuureducatieve aanbod van alle instellingen uit dit
van der Horst. Daarnaast is gekeken naar de kansen voor
stadsdeel gebundeld.
een te ontwikkelen opdracht bij het vernieuwde Hoekenrodeplein. Met betrokken projectontwikkelaars is
Voor het basis- en voortgezet onderwijs werd, samen met
de WKOR in gesprek om te komen tot een nieuwe
Stichting 4/5 mei Comité Zuidoost, een digitaal lespakket
monumentale opdracht met bijbehorend budget.
gerealiseerd rond de thematiek van 4 en 5 mei: ‘In het krijt staan’. Op deze wijze een lespakket aanbieden - dat ook nu
Nieuw in 2013 was een Pop Up KunstKerstMarkt gericht op
nog online staat - was voor CBKZO nieuw.
de klanten van de kunstuitleen. Op deze middag konden bezoekers kennis maken met kunstenaars die design,
De samenwerking met het basis- en voortgezet onderwijs
sieraden, vazen en andere multiples in onze winkel
en buitenschoolse onderwijs speelde in 2013 op vele
aanbieden. Deze dag leidde tot merkbaar meer bezoekers
momenten, al dan niet gekoppeld aan een specifieke
en omzet.
tentoonstelling. Met de Open Schoolgemeenschap Bijlmer werd met de afdeling CKV naar verhouding
Nieuw was ook een herhaalde billboard campagne waarbij
intensief samengewerkt. Bijvoorbeeld in het project
centrum en periferie van de stad werd verbonden. Op
‘Beelden in de Binnentuin’ waarbij leerlingen als curator
sleutellocaties tussen Centraal Station en Station Bijlmer-
optraden of met begeleidde tentoonstellingbezoeken voor
Arena werd stadsbreed reclame gemaakt voor ‘Gedeelde
alle eerstejaars.
erfenis slavernijverleden in de kunst’.
24
25
Activiteitenoverzicht
directeur van Residency Unlimited, vertelde over dit artistin-residence programma in New York.
Beelden in de binnentuin Educatie / Tentoonstelling
DMO Ruimen
Kunstenaars: Iris Le Rütte, Jelle de Graaf
Tentoonstelling
Samen met: Open Schoolgemeenschap Bijlmer
Kunstenaars: Popel Coumou, Maarten van der Heijden, Ida
Januari - december
van der Lee, Erik Klein Wolterink, Marques Malacia
Bereik: 1.669
Februari - oktober
Leerlingen die als gastcuratoren bepalen welke sculpturen
Bereik: 2.618
te zien zijn in de binnentuin van CBK Zuidoost. Een
Thematische presentatie in de kantoren van de Dienst
programma met meerdere lesmomenten waaronder een
Maatschappelijke Ontwikkeling Gemeente Amsterdam. Dit
atelierbezoek bij de kunstenaar en een feestelijke opening.
keer naar aanleiding van het feit dat deze dienst op het
De getoonde beelden wisselen 2 keer per jaar.
punt stond te verhuizen naar een nieuw pand.
Local Heroes
Presence in absence
Tentoonstelling
Tentoonstelling
Kunstenaars: Dagmar de Kok, Oscar Franklin, Charlotte
Kunstenaar: Judith Quax
Mumm
Maart - april
Januari - februari
Bereik: 472
Bereik: 381
Het werk van Judith Quax toonde het verhaal van de West-
Talentvolle kunstenaars uit Zuidoost tonen recent werk.
Afrikaanse migrant en zijn reis naar Europa in foto’s en
Met de serie ‘Local Heroes’ stimuleert CBK Zuidoost het
een videofilm. Quax verbeeldt de leegte die de migranten
lokale kunstklimaat. De tentoonstelling werd geopend
thuis achterlaten; registreert de geïmproviseerde graven
door Jeroen Beker, voorzitter Stichting Open Ateliers
van mensen die de oversteek naar Europa niet overleven
Zuidoost.
en toont hun (vaak illegale) leven in Europa waaronder Amsterdam Zuidoost.
Space ain’t the place Kunstcafé
Van Bijlmobiel naar Yellow Wings
Kunstenaar: Sebastien Sanz de Maria
Kunstcafé
Samen met: Open Ateliers Zuidoost, Uni-Arte platform
Kunstenaar: Mick Eekhout
Nederlands Caribische kunstenaars
April
Januari
Bereik: 10
Bereik: 20
Ingenieur Mick Eekhout vertelde aan bewoners over het
Gastspreker Sebastien Sanz de Maria, kunstenaar en
plan voor een remake van een van de eerste
26
27
buitenkunstwerken uit Amsterdam Zuidoost. De Bijlmobiel van Loes van der Horst, ontmanteld tijdens de stedenbouwkundige vernieuwing, krijgt in 2014 een vernieuwde uitvoering: Yellow Wings. Echte Helden Tentoonstelling / Educatie / Kunstcafé Kunstenaar: Herman Morssink Samen met: Stichting 4/5 mei Comité Amsterdam Zuidoost April - juni Bereik: 412 Een tentoonstelling met acht portretten van verzetshelden uit de Tweede Wereld Oorlog: Boy Ecury, Rudi Jansz, Anda Kerkhoven, Anton de Kom, George Maduro, Truus Menger, Evie Poetiray en Harry Frederik Voss. Allen verzetshelden geboren en/of opgegroeid in de toenmalige overzeese gebiedsdelen van het Koninkrijk der Nederlanden: Indonesië, Suriname en de huidige zelfstandige Caribische delen van het koninkrijk Aruba en Curaçao. Voor het basis- en middelbaar onderwijs werd een digitaal lespakket gemaakt met de titel ‘In het Krijt staan’, dat ook nu nog te downloaden is. Aanwinsten kunstuitleencollectie Participatie / Tentoonstelling Kunstenaars: Leonce Raphael Agbodjelou, Nuras Atas, Patrick Bergsma, Aline Eras, Gook Im, Joop Haring, Sri Irodikromo, Harald Vlugt April Bereik: 412 Een deel van de aanwinsten van de kunstuitleen in 2013 werd gekocht op advies van een lekencommissie bestaande uit kunstuitleenklanten. Voorafgaand aan hun adviezen werd een kort maar intensief leertraject 28 Iris Kensmil; ‘Kaptani 1’; uit tentoonstelling ‘Gedeelde erfenis’ (foto: G.J. van Rooij)
29
doorlopen.
Dreef Mei - december
Ajax is art
Bereik: 3.124
Educatie
Buitententoonstelling op het CBKunstplein.
Kunstenaar: Jeffrey Croese
Uitvergrotingen van ontwerpen van scholieren voor
Samen met: Stichting Axios, Bindelmeer College,
kunstwerken op straat.
Praktijkcollege Het Plein Maart - mei
Oso Sma: Fan dance
Bereik: 30
Opdracht / Tentoonstelling
‘Ajax Challenge in de wijk’ was een intensief leertraject
Kunstenaars: Studio TOER
voor jong adolescenten. CBK Zuidoost ontwikkelde de
Samen met: Cultureel Educatief Centrum
lessenserie ‘Ajax is art’ waarbij de leerlingen werd
Juni - december
gevraagd een affiche te ontwerpen. Het eindresultaat werd
Bereik: 2.450
verwerkt tot een collectief kunstwerk voor het
Jaarlijkse opdracht. Kunstwerk in het atrium van het CEC
CBKunstplein.
dat tijdens de opdracht tevens als tijdelijk atelier fungeert. Dit jaar een monumentaal doek dat in beweging werd
Out of history
gebracht door grote waaiers. Deze waaiers kwamen op
Opdracht / Tentoonstelling
hun beurt weer in beweging via zonneceltechniek of door
Kunstenaar: Iris Kensmil
kijkers die aan de waaiers konden trekken. De decoratie
Samen met: Amsterdam Museum
van de waaiers gebeurde in workshops met bewoners.
April - december Bereik: 5.222
Gedeelde erfenis: slavernijverleden in de kunst
Tentoonstelling op locatie: De Schuttersgalerij van het
Tentoonstelling / Publicatie
Amsterdam Museum. Een drieluik met fictieve portretten
Kunstenaars: Sara Blokland, Nardo Brudet, Frank Creton,
van historische figuren uit de 18de eeuw die tegen de
Brian Coutinho, Ken Doorson, Jeannette Ehlers, Antonio
koloniale verdrukking en slavernij in een eigen positie en
Guzman, Remy Jungerman, Patricia Kaersenhout, Iris
toekomst opbouwden: Granman Fabi Labi Dikan,
Kensmil, Renée Koldewijn, Carla Kranendonk, Charl
Wilhelmina Kelderman en Elisabeth Samson.
Landvreugd, Runny Margarita, Tirzo Martha, Helen Martina, Henny Overbeek, Hector Raphaela, Brett Russel,
Mijn sculptuur op straat
George Struikelblok
Educatie
Samen met: Kunstenlab Deventer
Kunstenaars: Dagmar de Kok, Marianne Wagemaker,
Juni - augustus
At Geelen
Bereik: 751
Samen met: Crescendo, De Schakel, Praktijkcollege De
Groepstentoonstelling in het kader van de viering van 150
30
31
jaar afschaffing slavernij. Twintig kunstenaars toonden een waaier van reflecties op het thema slavernij: van letterlijke verbeeldingen van gebeurtenissen tot abstracte benaderingen van het onderwerp en de gevolgen/ betekenis daarvan voor de huidige samenleving. Bij de expositie is een publicatie gemaakt met afbeeldingen van de getoonde werken en een begeleidende tekst van Aspha Bijnaar. Na afloop is de tentoonstelling in september en oktober te zien geweest bij Kunstenlab Deventer. Cultuurlijn 1102 Kunstcafé Samen met: Bijlmer Parktheater, Imagine IC Juni Bereik: 236 Lancering van een nieuw structureel samenwerkverband tijdens de opening van de tentoonstelling ‘Gedeelde erfenis’. Op deze dag werd een interdisciplinair programma met erfgoed, theater en beeldende kunst aangeboden rond het thema ‘slavernijgeschiedenis’. 24h Amsterdam Zuid/Zuidoost Kunstcafé Samen met: Bijlmer Parktheater, Imagine IC Juni Bereik: 40 Tijdens dit initiatief van I Amsterdam organiseerde CBK Zuidoost een liederenrecital van zangeres Jeaninne la
Charlotte Mumm; uit de tentoonstelling ‘Local Heroes’ (foto: A. VanderHoek)
Rose en een wandeling langs kunst in de openbare ruimte. Workshop My first art collection Educatie Kunstenaar: Josien Vogelaar Samen met: Stichting My first art Collection
32
33
Juni
Samen met: Platform Buiten Kaders
Bereik: 11
Juli - augustus
My first art collection is een training voor toekomstige
Bereik: 60 (exclusief straatpassanten)
kunstverzamelaars. De deelnemers maakten kennis met
Tentoonstelling door de hele stad Amsterdam met in
het fenomeen kunstuitleen en deden aankoopsuggesties.
winkeletalages foto’s ter bevordering van de zichtbaarheid
CBK Zuidoost reserveerde een deel van haar
en emancipatie van de homogemeenschap. CBK Zuidoost
aankoopbudget.
toonde een beeld van Tara Fallaux die met ander werk ook in de uitleencollectie vertegenwoordigd is.
Bijlmer Zomert Educatie
Transit 2013: Masters of Domino
Kunstenaars: Ruben La Cruz, Karolien Helweg
Opdracht / Tentoonstelling
Samen met: Krater Theater, Circus Elleboog, Jeugd
Kunstenaar: Nardo Brudet
Theaterschool Zuidoost
Samen met: Stichting Cimaké Foundation, Woongroep Kas
Juni
Duchi
Bereik: 66
September - december
Workshops voor kinderen die niet op vakantie zijn. Dit jaar
Bereik: 140 (exclusief straatpassanten)
verzorgden Ruben La Cruz en Karolien Helweg het
Zes grote foto’s over domino in de Antilliaanse cultuur op
onderdeel beeldende kunst.
de wand van het Bijlmer Sportcentrum tegenover CBK Zuidoost. Aanleiding voor dit werk was het project
Zomerschool
‘Dubbelspel - Hommage aan Frank Martinus Arion’ van
Educatie
Stichting Cimaké Foundation. Brudet kreeg opdracht om
Samen met: Projectenbureau Primair Onderwijs Zuidoost,
zowel op Curaçao als in Nederland de cultuur rondom het
Partou Kinderopvang
spel domino vast te leggen. Op de Dag van 1.000 Culturen
Juni
werd de buitententoonstelling geopend met een
Bereik: 96
dominotoernooi.
Een lesprogramma voor leerlingen uit groep zeven van het basisonderwijs die in de vakantie niet alleen werken
Mijn Kunst
aan taal en rekenen, maar ook aan hun algemene
Tentoonstelling
ontwikkeling. Ontvangst van kinderen in de
September - november
tentoonstelling ‘Gedeelde erfenis’.
Bereik: 761 Open podium voor non-professionals in de beeldende
Pop-up Pride 2013
kunst. Met een oproep in de krant werden deelnemers
Tentoonstelling
gevraagd werk in te leveren. Van 45 mensen is werk
Kunstenaar: Tara Fallaux
getoond. De prijs van de vakjury ging naar Ruud van der Duin, de publieksprijs naar Wilgo Brewster.
34
35
Tweedaags kunstweekend waarbij alle beeldende kunstKnitting & Graffiti
initiatieven van Zuidoost de deuren openden voor publiek.
Participatie / Tentoonstelling Kunstenaar: Mick La Rock
Black Magic Woman Festival: Free!
Samen met: Breiclub ‘Een steekje los’, Haakclub Zuidoost
Tentoonstelling
September - november
Kunstenaars: Raquel van Haver, Sheena Rose
Bereik: 761
Samen met: Open Ateliers Zuidoost, Bijlmer Parktheater
Opdracht aan bewoners van twee lokale brei- en
November - december
haaksclubs om graffiti te haken en breien. Onder
Bereik: 303
begeleiding van graffitikunstenaar Aileen Middel (AKA
Twee jonge kunstenaars met Caribische ‘roots’ die rond
Mick La Rock) maakten vrouwen kennis met de wereld van
het thema van het Black Magic Woman Festival samen aan
graffiti. De door hen zelf ontworpen twee- en drie
de slag gingen en nieuw werk presenteerden. Op de
dimensionale objecten werden vervolgens op de reguliere
openingsavond van het festival spraken zij een column uit.
wekelijkse clubbijeenkomsten gerealiseerd. BijlmAIR 2013 Hub Holendrecht
Residentie / Tentoonstelling
Opdracht
Kunstenaars: Clarence Alberts, Carlos Alfonso, Yassine
Kunstenaar: Arno Coenen
Balbzioui, Jérome Chazeix, Liat Elbling, Bart Groenendaal,
September
Maria Guggenbichler
Bereik: 500
Samen met: Stedelijk Museum Bureau Amsterdam,
Een nieuw monumentaal kunstwerk in de openbare ruimte
Stichting FLAT
van Zuidoost. Het werk werd tegelijkertijd met het
November - december
vernieuwde buurthuis feestelijk opgeleverd en geopend.
Bereik: 303
Coenen maakte voor het Holendrechtplein een
Jaarlijkse overzichtstentoonstelling van kunstenaars die in
tegeltableau van 670m2 groot, bestaande uit 10
2013 als artist in residence verbleven in de studio van
verschillende kleuren betontegels. Een waterfontein werd,
BijlmAIR. Tijdens hun residency wordt werk gemaakt dat
op speciaal verzoek van de bewoners, geïntegreerd.
reflecteert op de samenleving van Amsterdam Zuidoost.
Open Art Route Zuidoost
Papua’s got talent
Tentoonstelling
Kunstcafé
Samen met: Open Ateliers Zuidoost, Heesterveld, Pand 14,
Roy Villevoye
Wijk 7
Samen met: Kosmopolis, Bijlmer Parktheater, 50 jaar
September
Papua’s in Nederland
Bereik: 87
November
36
37
Bereik: 30 Kunstenaar Roy Villevoye van wie het oeuvre sterk is beïnvloed door de cultuur van de Asmat, werd geïnterviewd door Anke Bangma, curator beeldende kunst van het Tropenmuseum Amsterdam. Aanwinsten kunstuitleencollectie Tentoonstelling December Kunstenaars: Ditte Brouwer, Nardo Brudet, Ronald Edens, Margot de Jager, Sander Meisner Bereik: 300 Aanwinsten van de kunstuitleen die in de tweede helft van 2013. Pop-up KunstKerstMarkt Kunstcafé December Kunstenaars: Aniata, Hilde Berghoef, Herma van Born, Ditte Brouwers, Krista van Dijk, Nelly van Dijk, Abu Kanu, Jantine Kroeze, Helen Martina, Jet Naftaniël, Anne van de Pas, Olav Slingerland, Liz Streefkerk Bereik: 300 Een nieuw initiatief waarbij de makers van producten uit de winkel van CBK Zuidoost éénmalig zelf in huis waren om hun sieraden, vazen en multiples niet alleen te verkopen maar ook om het winkelende publiek er over te vertellen.
Publiek in De Schuttersgalerij Amsterdam Museum; met ‘Out of history’, Iris Kensmil; (foto: A. de Wildt - Amsterdam Museum)
38
39
BIJLAGEN Samenwerkverbanden CBK Zuidoost heeft in 2013 met de volgende instellingen samengewerkt en/of aan de volgende instellingen diensten geleverd: Samenwerkverbanden 2013 Amsterdam Museum Amsterdams Fonds voor de Kunst Bijlmer Parktheater Breiclub Steekje Los Circus Elleboog Cultureel Educatief Centrum Cultureel Platform Zuidoost Dienst Maatschappelijke Ontwikkelingen Amsterdam Haakclub Zuidoost Heesterveld Broedplaats Imagine IC IMC Weekendschool JINC! Krater Theater Kosmopolis Utrecht Kunstenlab Deventer Mocca MV LevievanderMeer Onderwijs: Basisonderwijs: Bijlmerhorst, Blauwe Lijn, Crescendo, Holendrechtschool, Mobiel, Morgenster, Rozemarn, Schakel, Samenspel, Shri Laksmi, Wereldwijs Voortgezet onderwijs: Altra College, Bindelmeer College,
Jelle de Graaf; uit de tentoonstelling ‘Beelden in de binnentuin’
Open Schoolgemeenschap Bijlmer, Praktijkcollege De Dreef, Praktijkcollege Het Plein, ROC Amsterdam, Scholengemeenschap Reigersbos
40
41
Pand 14 Partou Kinderopvang Platform Buiten Kaders Projectenbureau Primair Onderwijs Zuidoost Residency Unlimited (New York) Rotary Club Amsterdam Arena Stedelijk Museum Bureau Amsterdam Stichting Axios Stichting 4/5 mei Comité Amsterdam Zuidoost Stichting 50 jaar Papua’s in Nederland Stichting Cimaké Foundation Stichting FLAT Stichting My First art Collection Stichting Open Ateliers Zuidoost Stichting Vrienden van CBK Zuidoost Stichting Zuidoost Partners Uni-Art platform Nederlands Caribische kunstenaars Wijk 7 Woongroep Kas Duchi Ymere Sponsoren In 2013 werd financiële of immateriële sponsoring ontvangen van: Rabobank Heptagon Consultants Van Riemsdijk Top Movers
42
Klant in de kunstuitleen (foto: S. Couprie)
43
Colofon Centrum Beeldende Kunst Zuidoost Anton de Komplein 120 1102 DR Amsterdam Zuidoost T 020 25 25 401 E
[email protected] I www.cbkzuidoost.nl Centrum Beeldende Kunst Zuidoost is onderdeel van het Stadsdeel Zuidoost Amsterdam
Scholbezoek, (foto: A. Zondervan)
Ontwerp: MV LevievanderMeer Tekst: CBK Zuidoost (Annet Zondervan) © Centrum Beeldende Kunst Zuidoost 2013
44
45
