Magazine voor vervoer over water – nr. 28– juni 2006
Magazine voor ver voer over w ater
Naiades
12 voorstellen voor Vlaanderen Haven genk: van kolenhaven tot logistieke poort
www.binnenvaart.be
Zorgeloos surfen in Merksem Dok
REDACTIONEEL
De staat van de binnenvaart Het nieuwe Jaarverslag van onze vereniging, dat zopas is gepubliceerd, is meer dan een administratief overzicht van onze activiteiten. Veeleer toont het de staat van de binnenvaart in Vlaanderen, bij het begin van de 21ste eeuw. En dat beeld is positief: de staat van de binnenvaart is bemoedigend voor de toekomst.
Filip Martens, voorzitter Raad
Zo’n Jaarverslag is niet alleen bedoeld voor onze eigen leden – die weten heus wel hoe de vaarweg erbij ligt, waar er business te laden valt, en waar de knelpunten zitten. Het richt zich evenzeer tot de buitenwereld, de beleidsmakers, de parlementsleden, de kabinetsmedewerkers, de media, een brede gamma van mensen die belangstelling hebben voor onze bedrijfstak. In het Jaarverslag van Promotie Binnenvaart Vlaanderen vinden zij ieder jaar een referentiewerk dat in één document alle relevante en actuele informatie samenbrengt, en dat al die zaken situeert in een bredere economische en internationale context.
van Bestuur
Binnenvaart in de havens Als vanuit een vogelperspectief overschouwt ons jongste Jaarverslag 2005 het afgelopen decennium. De vooruitgang die de afgelopen tien jaar werd geboekt is ronduit merkwaardig – niet alleen inzake transportprestatie en het ontstaan van nieuwe trafiekvormen zoals containervervoer, maar evenzeer op het vlak van imago en perceptie. De binnenvaart is een sterk merk geworden: een moderne, vernieuwende, kapitaalintensieve en milieuvriendelijke transportvorm die betrouwbaar is en stipt aankomt op een voorspelbaar uur. Ondernemingen die mee zijn met hun tijd, gebruiken de sterke kanten van de binnenvaart in hun globale organisatie van het goederentransport.
Verantwoordelijke uitgever Filip Martens vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt. T 011 23 06 06, F 011 23 06 09
[email protected], www.binnenvaart.be Redactie en realisatie: Jansen & Janssen Uitgeverij, www.jaja.be De meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van pbv.
Binnenvaart juni 2006
Ieder jaar geven wij ook een bijzondere boodschap mee in het PBV-Jaarverslag. Nu ook de politici de essentiële rol erkennen van de binnenvaart in de nieuwe organisatie van de logistiek (met Europese Distributie Centra enz.), wijzen wij op het grote en nog altijd onvoldoend onderkende belang van de binnenvaart in onze zeehavens. Afgelopen jaar overschreed het binnenvaartverkeer in de Vlaamse zeehavens de 101 miljoen ton. In de vier Vlaamse zeehavens samen werden
maar liefst 2,5 miljoen TEU overgeslagen op binnenschepen. En een groot deel van het totale binnenvaarttransport van de Vlaamse zeehavens was niet afkomstig van maritieme transporten maar werd gegenereerd door het industrieel weefsel binnen het havengebied. In dat verband vragen wij aandacht voor een ontsluiting van Zeebrugge langs de waterweg. Onze grootste Noordzeehaven kent een periode van zeer sterke groei en, zonder gepaste maatregelen, zal de afvoer van containers er voor grote problemen zorgen. Recente signalen om de binnenvaartontsluiting vanuit Zeebrugge te situeren binnen de ruimere Seine-Nord verbinding, verdienen de aandacht van onze beleidsmakers. De ideeën die hierover vandaag op tafel komen, zijn realistisch en praktisch – en ze kunnen rekenen op een groter maatschappelijk draagvlak dan in het verleden.
Geloof in de toekomst Een Jaarverslag biedt niet alleen een balans en een momentopname van de toestand in een bedrijfstak. Het toont ons vooral een platform, de verworvenheden waarop wij allen samen verder kunnen bouwen. Ook dat beeld moet optimistisch stemmen en vertrouwen geven in de toekomst – zoals blijkt uit de inhoud van deze aflevering van BinnenVaart. Ondernemingen zoals G&V Energy Group ontdekten de binnenvaart als hefboom voor schaalvergroting en expansie. Binnenvaartondernemers zoals Danny Behiels investeren in een groot Rijnschip voor 208 TEU – bij uitstek een akte van geloof in de toekomst. En een binnenvaarthaven als Genk kijkt in zijn nieuw businessplan resoluut over de grenzen. Met de beleidssuggesties van PBV op de regeringstafel, is het aan de overheid om nu het kader te scheppen waardoor de binnenvaart in het volgende decennium een nieuwe sprong voorwaarts kan maken – ten bate van een betere mobiliteit in onze samenleving. Bevrachters, expediteurs en binnenvaartondernemers staan gereed om de vernieuwing gestalte te geven. Filip MARTENS Voorzitter Raad van Bestuur
RuBRIEKTITEL
In dit nummer 4 / Naiades Wat betekent het Europese actieplan op Vlaams niveau? P BV concretiseerde Naiades in 12 kant-en-klare beleidsvoorstellen
7 / Ondernemer aan boord De filosofie achter de tweede Love Boat van binnenvaartondernemer Danny Behiels: investeren in het familiale en het economische
8 / Klantenportret De cruciale rol van binnenvaart voor de structurele groei van G&V Energy Group uit Kuurne
7 Flexibiliteit op de Love Boat
9 / uitgeladen Een kanjer van een rookgaskanaal van metaalconstructeur Geldof
10 / Interview Hoe ziet de toekomst van de haven van Genk eruit? Directeur Paul Cornelissen over het nieuwe businessplan
12 / ICT Gratis draadloos internet en de nodige ICT-support voor binnenvaartondernemers: het Wireless Dok in Merksem
15 / PBV-jaarverslag Terugblik op het jaar 2005 aan de hand van het gloednieuwe PBVjaarverslag. 7 blikvangers op een rij
8
g&V Energy group
16 / Een dag op pad met Een ex-beroepsvaarder op een motorjacht: Karl Pauwels over de verschillen tussen beroeps- en pleziervaart
18 / Kort Regio Veurne kijkt uit naar extra binnenvaart Slechte zomer zorgde voor minder pleziervaart in 2005 Studenten voor uitbouw Aalterse binnenvaart Grotere schepen toegelaten op de Leie PBV heeft nieuw adres in Hasselt W& Z stelt multimodaal aanspreekpunt voor Bouwreus Willy Naessens kiest voor shortsea 7 sluizen tussen Compiègne en Valanciennes Wallonië realiseert 1,7 miljard tonkilometer Nieuw pakket voor Vlaamse satelliet-televisie Expediteurs en verladers ontdekken binnenvaart Nieuwe VNF-tarieven voor pleziervaart
20 /Langs de kade De vzw Maritieme Site Oostende: een combinatie van een passie voor varend erfgoed met het sociale
12
gratis draadloos internet
16
Tussen beroepsen pleziervaart 3
Naiades
12 stimulansen
van en voor de binnenvaart Hoe kan Vlaanderen het best inspelen op de mooie voorzet die de Europese Commissie met het Naiades-plan heeft gegeven? Promotie Binnenvaart Vlaanderen vertaalde de Europese visie naar Vlaanderen en stelde aan het Vlaams parlement twaalf concrete beleidsvoorstellen voor.
Om het potentieel van de binnenvaart de komende jaren nog beter te benutten, stelde de Europese Commissie in januari haar Naiades-plan (Navigation And Inland Waterways Action and Development in Europe) voor. In het plan bundelt de Commissie een aantal richtsnoeren en maatregelen waarop de regionale overheden de komende zeven jaar kunnen voortbouwen. Voor Promotie Binnenvaart Vlaanderen (PBV) was dat het signaal om twaalf concrete beleidsvoorstellen uit te werken. Hieronder geven we een beknopt overzicht van de voorstellen die PBV-voorzitter Filip Martens op vraag van Vlaams minister van Openbare Werken Kris Peeters (CD&V) heeft toegelicht in de Commissie Mobiliteit van het Vlaams parlement.
Binnenvaart juni 2006
1 2 Vlaams Marco Poloprogramma voor modal shift
P BV stelt voor om het Europese Marco Polo - pr o gr amma uit te breiden. Op dit ogenblikcofinanciert de EU tot dertig procent van de omschakelingskosten bij een overstap van wegvervoer naar de andere vervoersmodi. Om in aanmerking te komen voor een investerings- en opstartbijdrage moet er per project minstens 250 miljoen tonkilometer grensoverschrijdend vervoer worden omgeschakeld. PBV pleit voor een gelijkaardig Vlaams programma op maat van onze KMO-regio, waarbij de voorwaarde van het grensoverschrijdende wegvalt en waarbij de vier volgende aspecten worden ondersteund: 1. het onderzoek dat voorafgaat aan de besluitvorming 2. de vereiste investeringen 3. de opstartkost 4. innovatie-, demonstratie- en leerprojecten.
Kleine schepen in de markt houden
Ondanks de stijgende vraag naar kleine schepen zien we de voorbije jaren dat het aantal kleine schepen om bedrijfseconomische redenen afneemt. Nochtans maken de kleine waterwegen bijna 45 procent uit van het Vlaamse waterwegennetwerk en hebben de kaaimuren langs die wateren flink wat groeipotentieel inzake goederenvervoer. Om de bestaande infrastructuur zo goed mogelijk te gebruiken en om de instroom in de binnenvaartsector te vergroten, stelt PBV voor om de aankoop van een klein schip te ondersteunen voor binnenvaartondernemers die jonger zijn dan 35 jaar, voor nieuwe ondernemers, en voor loontrekkenden die hun eigen onderneming oprichten.
3
Modernisering vloot De Vlaamse binnenvaart heeft nieuwe impulsen nodig om zijn vloot te moderniseren en om zijn concurrentiepositie tegenover
de buurlanden te kunnen vrijwaren. De Franse en Waalse overheid ondersteunen namelijk moderniseringsinvesteringen en in Nederland is een interessant fiscaal programma van toepassing. P BV bepleit daarom steun voor technische aanpassingen aan scheepsinstallaties, aan stuurhutten, aan de scheepsstructuur, en aan logeerfaciliteiten voor stagiairs.
4
Vlaams Waarborgfonds De hoge investeringskost – de bouw van een nieuw binnenvaartschip kost al snel twee tot de vier miljoen euro – en het conservatieve kredietbeleid van de financiële instellingen remmen nieuwbouw en specialisatie af. De laatste jaren is ook het aandeel van eigen vermogen bij investeringen, zowel absoluut als relatief, sterk gestegen. Daarnaast past de Nederlandse overheid al verschillende jaren een adequaat waarborginstrument voor scheepsinvesteringen toe. Om de concurrentiepositie van de Vlaamse vloot te vrijwaren, stelt PBV de oprichting van een waarborgfonds voor dat bij nieuwbouwschepen een overheidsgarantie van 75 procent biedt.
In navolging van onze buurlanden bepleit PBV Vlaamse steun voor de modernisering van onze vloot.
6
Geïntegreerd administratief contactpunt
rende installaties (van schroeven tot generatoren) te ondersteunen 3. binnenvaartdeskundigen voor energie-audits aan te stellen 4. een handboek met best practices voor de binnenvaart uit te werken 5. een convenant met de petroleumsector af te sluiten voor de distributie van EN590 gasolie extra 6. een energie-audit voor zowel schip als woning fiscaal aftrekbaar te maken.
Voor de varende ondernemers is de toenemende administratieve rompslomp nog meer een probleem dan voor ondernemers aan wal. De oprichting van een geïntegreerd administratief contactpunt, een zogenaamde one-window-shop voor de binnenvaart, zou de exploitatiekost voor de binnenvaartondernemers aanzienlijk kunnen verbeteren. Bovendien bestaat er ook bij de binnenvaart- Van reservefonds gebruikers een duidelijke behoefte aan infor- naar innovatiefonds matie over formaliteiten en regelgevingen (cf. De binnenvaartsector heeft als sluitstuk van OVAM, Grondbank, FAVV, etc.). Belangrijk is de liberalisering in 1999 een reservefonds wel dat het contactpunt ruimer wordt opgevat opgericht. Met het oog op een streng capadan een digitaal loket en dat de openingsuren citeitsbeleid hebben de binnenvaartonderop de binnenvaart zijn afgestemd. nemers in de toenmalige lidstaten vier jaar lang tot het fonds bijgedragen, waardoor er Reductie fijn stof en CO2 vandaag ongeveer veertig miljoen euro beIn het Naiades-plan vraagt de Europese schikbaar is. Dat bedrag zou worden gebruikt Commissie expliciet om het gebruik van mi- voor acties waarover de sector het unaniem lieuvriendelijke installaties te stimuleren. eens is, maar aangezien die unanimiteit in de PBV stelt voor om 1. de aankoop en installatie praktijk onmogelijk blijkt, stelt PBV drie zavan scheepsdieselmotoren te ondersteunen ken voor: 1. het reservefonds omvormen tot 2. investeringen in energie- en milieubespa- een innovatief fonds 2. de acties op de noden van de sector afstemmen 3. de middelen opkrikken volgens de verdeelsleutel 1/3 sector, 1/3 EU en 1/3 lidstaten.
8
5
Financiering binnenvaartinfrastructuur in havens
De binnenvaart heeft in het verleden al meerdere kansen gemist omdat het bijna onmogelijk is om in havens een binnenvaartproject te realiseren. Havenbedrijven kijken in de eerste plaats naar maritieme trafieken, terwijl het kaaimurenprogramma alleen buiten havens geldt. Om dat probleem op te lossen, vraagt PBV ofwel het kaaimurenprogramma tot havens uit te breiden, ofwel de gewestbijdrage in het Havendecreet aan te passen zodat de havenbedrijven gelijkaardige voorwaarden kunnen bieden aan privépartners.
7
9
Instroom in opleidingen en beroep
De binnenvaartsector wordt geconfronteerd met een groot tekort aan matrozen en werknemers. Bovendien versterken de evolutie naar een 24-ureneconomie en de tendens >
> naar grotere schepen dat probleem, terwijl de carrière- en opleidingsmogelijkheden buiten de sector onvoldoende gekend zijn. PBV stelt daarom voor om: 1. de opleidingsmogelijkheden te verruimen, door: – het leerplan aan te passen van de Rijn- en binnenvaartopleiding van Cenflumarin, zodat afgestudeerden over alle noodzakelijke patenten en certificaten beschikken; – de vormingsmogelijkheden voor volwassenenonderwijs uit te breiden; – de combinatie leren-werken te introduceren op secundair niveau. 2. communicatie- en informatiecampagnes op te zetten: – voor jongeren via bestaande kanalen als beroepenbeurzen; – voor volwassenen die niet uit de sector komen. 3. op federaal niveau het Cenflumarin te erkennen en nieuwe opleidingen uit te werken.
12
vaart ook een vrij positief imago, maar om een modal shift te bewerkstelligen is er nood aan gerichtere informatie over de watergebonden mogelijkheden. P BV vraagt daarom dat er meer wordt geïnvesteerd in public relations, public affairs en infocommercials. Daarbij is er zowel nood aan een regionaal afgebakende communicatiestrategie, als aan een sectorale marketing- en communicatiestrategie.
11
10
Imago en perceptie binnenvaart bijlogistieke beslissers
Vooral bij politici en in de media is het imago van de binnenvaart de voorbije jaren al sterk verbeterd. Bij bedrijven heeft de binnen-
6
Binnenvaart juni 2006
Steunmaatregel voor het gebruik van RIS Om te voldoen aan de EU-richtlijn 2005/44/EG moeten de bevoegde autoriteiten de nodige investeringen doen om een aantal River Information Services (RIS) beschikbaar te maken. Het gebruik van die diensten is niet verplicht, maar met het oog op een optimaal gebruik en rendement van die investeringen, vraagt de richtlijn expliciet aan de lidstaten om de gebruikers te stimuleren. Daarom vraagt PBV om ondersteunende maatregelen voor de apparatuur en knowhow die met het oog op RIS aan boord vereist is: 1. steun voor de aanschaf en installatie van alle RIS-gerelateerde harden software 2. steun voor draadloze internettoegang 3. gratis helpdeskondersteuning 4. sensibiliseringscampagnes.
Aanmeer- en rustplaatsen
Het aantal aanmeer- en rustplaatsen is niet meegegroeid met het binnenvaartverkeer, dat sinds 1999 met gemiddeld vier procent per jaar stijgt. Tegelijk zal de nood aan aangepaste aanlegplaatsen nog groter worden door factoren als de ADNR-wetgeving, de 24ureneconomie en de verwachte regelgeving voor vaar- en rusttijden. Op korte termijn zouden extra ligplaatsen kunnen worden gecreëerd door kleine aanpassingen aan een aantal weinig gebruikte kaaien. Dankzij RIS beschikken de waterexploitanten trouwens over de nodige gegevens daarvoor. Op langere termijn moeten daarnaast nieuwe lig- en wachtplaatsen en ook plaatsen voor langdurig verblijf worden voorzien in het ruimtelijke ordeningsbeleid. < Meer weten? Surf naar www.binnenvaart.be of neem contact op met PBV: tel. 011 3 06 06, fax 011 3 06 0, postadres: Armand Hertzstraat 3, 300 Hasselt.
Ondernemer aan boord
Nieuwe Love Boat voor Danny Behiels
‘Investeren in bedrijf en gezin’
Binnenvaartondernemer Danny Behiels doopte in maart zijn nieuwe Love Boat: een Groot Rijnschip met een laadvermogen van maar liefst drieduizend ton. Samen met zijn vrouw en zijn twee volwassen zonen vaart hij zowel bulkvrachten als containers over en weer naar de regio rond Zwitserland.
‘Met een nieuw schip moet je op zo veel mogelijk markten kunnen inspelen.’
De Love Boat die Danny Behiels in maart len gebruikt. Bovendoopte, is al het tweede schip met die naam dien liet hij het casco dat hij te water laat. ‘Het schip dat ik elf jaar niet in Nederland of geleden heb laten bouwen, is nu in handen Antwerpen, maar in van mijn dochter en haar man,’ vertelt Danny. Zeebrugge afbouwen. ‘Ook dat was een Groot Rijnschip, en ik maak- ‘Dat betekent dat het te er hetzelfde type reizen mee. Ik vind het casco van Servië via belangrijk dat je op de Rijn het economische Vlissingen naar Zeeen het familiale nog kunt combineren. Mijn brugge moest worden gesleept,’ zegt Danny. nieuwe schip is niet alleen een investering in ‘En na de afwerking moesten we langs de mijn bedrijf, maar ook in mijn gezin.’ kustlijn naar de Westerschelde varen. Hoewel we na de nodige sterkteberekeningen Multifunctioneel en zweet. Bij zijn inves- een eenmalige toelating hadden gekregen, tering droeg Danny de keuze voor spitstech- was het best wel even zweten om te zien hoe nologie en flexibiliteit hoog in het vaandel. Zo ons schip op zee zou reageren. Maar de tocht beschikt de Love Boat van de binnenvaart- verliep vlot en ook achteraf ben ik over de Zeefamilie niet alleen over een volledig geauto- brugse technici heel tevreden.’ matiseerd stuursysteem, maar ook over een containercapaciteit van maar liefst 208 TEU. Vijf varende generaties. De voorbije maanDanny: ‘Zeker met een nieuw schip moet je den was de belangrijkste vracht voor de op zo veel mogelijk markten kunnen inspe- Love Boat cellulose, een plantenvezel, die len. Persoonlijk houd ik wel meer van het naar Zwitserland wordt geëxporteerd. In persoonlijke contact bij bulkvervoer, maar ik omgekeerde richting vervoerden Danny en heb bewust voor een multifunctioneel schip zijn gezin vooral grind en containers. Doorgekozen. De voorbije jaren blijft de contai- dat ook Danny’s kinderen de vaarmicrobe nertrafiek boomen en wie weet worden over te pakken kregen, staat intussen trouwens enkele jaren zelfs de bulkproducten per con- al de vijfde varende Behiels-generatie in de tainer vervoerd.’ stuurhut. Terwijl zus Deborah begin dit jaar de vorige Love Boat tot Love Story omdoopte, Net als de vorige keer varen Oliver en Laurens – die respectievelijk heeft Danny Behiels voor 18 en 21 jaar oud zijn – dagelijks mee op het de bouw van de nieuwe nagelnieuwe vrachtschip dat naar de legenLove Boat zo veel moge- darische tv-serie is genoemd. < lijk Belgische onderde-
‘Ik hou van het persoonlijke contact bij bulkvervoer.’
Technische fiche ms Love Boat Lengte: 110 m Breedte: 11,45 m Diepgang: 3,35 m Motor: ABC, 1800 pk Laadvermogen: 2950 ton Ruim: 3900m3 TEU-capaciteit: 208
Klantenportret
G&V Energy Group gebruiker én bunkeraar
Binnenvaart opende de deur naar
structurele groei’ Tot voor een paar jaar was de G&V Energy Group uit Kuurne een kleine brandstoffenhandelaar, gespecialiseerd in de levering van huisbrandolie onder de kerktoren. Pas toen zaakvoerder Lieven Ghekiere een eigen overslagdepot bouwde en een tankschip kocht, werd de grote sprong voorwaarts een feit. De G&V Energy Group is nu een grootdistributeur met klanten in industrie, retail en scheepvaart. Het depot en de binnenvaart bleken de missing links om de bevoorradingsketen integraal te beheersen en als bedrijvengroep structureel te kunnen groeien. ‘Vroeger werkten we met tussenschakels, zoals nietwatergebonden overslagdepots, vanwaar onze tankwagens naar de klant doorreden,’ zegt Lieven Ghekiere. ‘Onze tankwagens gingen zich daar bevoorraden en reden meteen door naar de klant. Daar waren natuurlijk talloze beperkingen aan verbonden. In 1999 hebben we hier, aan de Leie, een eigen depot gebouwd.
‘De continuïteit van de aanvoer is voor ons cruciaal.’
Binnenvaart juni 2006
Elise & Co. Om al die brandstof in het depot te krijgen, doet de G&V Energy Group een beroep op de binnenvaart. Lieven Ghekiere: ‘Sinds 2000 hebben we ons eigen tankschip, de Elise. We halen de producten – 2 miljoen liter per reis – rechtstreeks op aan de raffinaderijen in Antwerpen, Vlissingen of Rotterdam. Door alle tussenschakels uit te Zolang je afhankelijk bent van derden, ben je schakelen, zijn we meteen ook in staat om de als brandstofleverancier erg kwetsbaar: je eindverantwoordelijkheid op het vlak van de weet nooit zeker dat de continuïteit van je aan- kwaliteitzorg te dragen. Van elke scheepslavoer wel gegarandeerd zal blijven. En dat is ding die in ons depot arriveert, doen we een in deze bijzonder volatiele branche natuurlijk staalname. In de winter vaart de Elise concruciaal. Met ons huidige depot beschikken stant op en neer, ’s zomers ligt de frequentie we over een operationele bufferstock van een iets lager. Daarnaast schakelen we geregeld paar dagen. Als de vraag van de ene dag op ook nog andere tankschepen in. We werken de andere geweldig stijgt, is het erg belang- daarvoor samen met Plouvier, een bevrachrijk om daar snel en efficiënt op in te kunnen ter uit Antwerpen. Op jaarbasis zijn we toch spelen. Tot nu toe volstond een buffercapaci- goed voor een totaalvolume van ruim 200 teit van 7 miljoen liter, maar we kijken alweer miljoen liter.’ vooruit. Alle vergunningen zijn binnen om nog een tank bij te plaatsen. Zo gaan we in één ruk De inplanting van het depot was weloverwonaar 12 miljoen liter.’ gen: G&V heeft zich pal naast Kuurne Brug
uitgeladen
‘We willen onze bunkeractiviteit uitbreiden en een binnenvaartshop openen.’
gevestigd, de dichtste locatie richting Kortrijk waar de huidige diepgang van de Leie schepen tot 1700 ton toelaat. Bovendien ligt een knooppunt van snelwegen (E17, A17, A19) om de hoek: uitermate handig voor de G&Vtankwagens die vanuit Kuurne uitzwermen om grote delen van West- en Oost-Vlaanderen en Henegouwen van brandstof te voorzien én voor de collega-distributeurs die zich daar komenbevoorraden. Aan het depot is trouwens een bunkerstation voor binnenschepen verbonden, het enige in de streek. Ook dat wil G&V in de toekomst verder uitbouwen: ‘Als de Leie hier volgend jaar toegankelijk wordt voor grotere schepen, zal de doorvoer richting Frankrijk gevoelig toenemen. We willen daar onder meer op inspelen door onze bunkeractiviteit actiever te promoten en ook een kleine shop in te richten waar binnenschippers een aantal standaardproducten zullen vinden.’
In deze rubriek zetten we telkens een van de vele producten in de kijker die via binnenvaart worden vervoerd. Dit keer viel ons oog op een uitzonderlijk transport van de firma Geldof.
Maar dat is lang niet het grootste project dat Lieven Ghekiere nog in de pijplijn heeft: ‘Hier in Kuurne blijft de opslag sowieso hoofdzakelijk beperkt tot huisbrandolie en diesel. We denken er sterk aan om binnen afzienbare tijd in de transportzone van Roeselare, aan het kanaal Roeselare-Leie, van start te gaan met een tweede, veel groter depot. Daar zouden we een veel ruimer gamma petroleumproducten kunnen aanbieden. Het spreekt vanzelf dat ook daar de binnenvaart ons belangrijke diensten zal kunnen bewijzen.’
‘De nachtvaart levert ons een geweldige tijdswinst op.’
Nachtvaart wérkt. Lieven is overigens zeer te spreken over de nachtvaart die vorig jaar op grote delen van Schelde en Leie werd ingevoerd: ‘Vroeger waren de sluizen van Zelzate en Sint-Baafs-Vijve serieuze knelpunten. Nu worden ze de klok rond bediend: dat levert
Uitgeladen: rookgaskanaal voor Electrabel G&V Energy Group, Harelbeeksestraat 120, 8520 Kuurne Tel . 056 73 63 73 Fax 056 73 63 80
[email protected]
ons een geweldige tijdswinst op en komt de bevoorradingszekerheid van onze klanten verder ten goede. Het is alleen erg jammer dat de sluis van Harelbeke nog zover niet is: daardoor zien we schepen geregeld op amper 700 meter van hier stranden. Om 22 uur gaat de sluis onherroepelijk dicht en zit er niets anders op dan te wachten tot de volgende ochtend. Het zou schitterend zijn als ook deze laatste bottleneck nog zou kunnen worden weggewerkt.’ <
De Harelbeekse metaalconstructeur Geldof ontwerpt en bouwt silo’s, transportinstallaties, opslagtanks en rookgaskanalen. Voor het vervoer van de grote en zware constructies doet het bedrijf geregeld een beroep op binnenschepen. Zo verscheepte Geldof op vrijdag 19 mei een kanjer van een rookgaskanaal voor Electrabel: de diameter was 7,90 meter, de lengte 250 meter en het gewicht 620 ton. De grootste moeilijkheid bij het transport over de Leie was de passage onder de brug Desselgem-Ooigem, die maar een doorvaarthoogte van 5,50 meter heeft. Toch werd de hindernis vlot genomen, doordat het schip flink wat waterballast in het ruim nam én doordat de Afdeling Bovenschelde het waterpeil tussen de sluis van Harelbeke en de sluis van Sint-Baafs-Vijve met dertig centimeter had verminderd. U ziet zelf dat het water geen centimeter hoger moest staan…
Interview
Haven Genk
‘Van kolenhaven tot logistieke poort’ De voorbije tien jaar heeft de Haven van Genk zich van steenkoolhaven tot trimodale terminal ontwikkeld. Bovendien heeft havendirecteur Paul Cornelissen een nieuw businessplan klaar waarmee hij Genk als ‘logistieke poort’ wil laten erkennen. Wat betekent die ambitie concreet en hoe gaat de haven dat aanpakken? Hoe ingrijpend zijn de koerswijzigingen in jullie nieuwe businessplan? Paul Cornelissen: Hoewel we onze huidige sterktes niet overboord gaan gooien, leggen we zeker nieuwe accenten. Het is de bedoeling om de regio Genk in de loop van 2007 als logistieke poort te laten erkennen. Dat staat zo in het Limburgplan en de Haven speelt op dat vlak een voortrekkersrol. Onder meer via
10
Binnenvaart juni 2006
verschillende vormen van samenwerking en via een ruimer dienstenaanbod willen we die term echt in de praktijk realiseren. Volgens mij zijn daarbij twee factoren van doorslaggevend belang: we moeten onze trimodaliteit nog verder uitspelen, en de internationale uitstraling van onze ruime regio moet verbeteren.
Hoe willen jullie dat ruimer dienstenaanbod straks invullen? Op dit ogenblik omvat onze haven een spoorterminal, een containerterminal, een bulk- en stukgoedterminal en een kolensite. Daarnaast bieden we een aantal algemene diensten zoals douanebehandeling aan, maar de komende maanden gaan we onze rol van transportorganisator veel sterker uitbouwen. Vandaag richten we ons meer en meer op een volwaardige, worldwide expeditiefunctie, in plaats van ons zoals vroeger tot voor- en natransport richting zeehavens te beperken. Ik zeg niet dat we voortaan alles zelf gaan doen: indien nodig werken we uiteraard met een derde partner samen. Maar
Paul Cornelissen: ‘De komende 3 à 4 jaar investeren we 8 miljoen euro in onze terminal.’
Opent het Limburgplan veel nieuwe perspectieven voor jullie? Voor alle duidelijkheid: het is niet zo dat de provincie in onze investeringen tussenkomt. Maar we geloven zeker dat het Limburgplan nieuwe impulsen aan de regio zal geven. Om de logistieke poort te realiseren, werken we ook nauw met de provincie en de lokale gemeenten samen. Op 19 mei is er op de C-Mine site in Genk bijvoorbeeld een tentoonstelling geopend waar elk bedrijf de gelegenheid krijgt om zichzelf voor te stellen. Tenslotte is Genk qua economie de derde belangrijkste regio van Vlaanderen, na Antwerpen en Gent. Daarnaast gaat er ook heel wat aandacht naar opleiding en vorming, vooral op het vlak van coördinatie en promotie naar de buitenwereld.
‘Ons streefdoel is een groei van 20 procent per jaar.’
Wat zegt jullie businessplan op het vlak van infrastructuuraanpassingen? De belangrijkste vernieuwing is dat we onze bulk- en stukgoedterminal zo goed als volledig gaan renoveren. De kaaimuren, de wie kan onze klanten op logistiek vlak beter van dienst zijn dan wijzelf? Is dat wat u met verschillende vormen van samenwerking voor ogen hebt? Dat is inderdaad een van de mogelijkheden die ik bedoel, al zijn er nog veel meer partners waarmee we samen iets kunnen opbouwen. In de eerste plaats denk ik aan de vele activiteiten en trafieken die verlopen via zeehavens als Antwerpen en Zeebrugge. Maar we staan ook open om bijvoorbeeld met containerterminals, rederijen, grote verladers of andere logistieke spelers iets op te bouwen. Onlangs hebben we zelfs een delegatie uit Luik ontvangen. Waarom zou het niet mogelijk zijn om samen binnenvaartverbindingen op te zetten of containers uit te wisselen? Uiteindelijk is het onze gemeenschappelijke doelstelling om zo veel mogelijk transport naar het water over te hevelen.
‘We gaan onze rol van transportorganisator veel sterker uitspelen.’
Paul Cornelissen: ‘Ik sta open voor
kraanrails en het vloeroppervlak worden integraal vernieuwd. We gaan twee oude kranen vervangen door één grote portaalkraan die ook containers kan behandelen. Er komen nieuwe machines zoals reachstackers en een zware heftruck voor containers. En we hebben een kleine aanpassing gepland aan onze roro-infrastructuur. In totaal hebben we voor de komende drie à vier jaar toch een budget van zowat acht miljoen euro vrijgemaakt voor onze neutrale terminal. Van welke markten verwachten jullie de komende jaren het meest? Onze binnenvaartklanten komen traditioneel uit zeer diverse sectoren: automotive, chemie, recycling, staal, bulk en containers. Voor ons is dat een zeer gezonde mix, maar het is moeilijk om er een sector uit te lichten. Ford is van plan om de S-max en de Galaxie in Genk te produceren, wat betekent dat er heel wat onderdelen zullen worden verscheept. Daarnaast verwacht ik veel van de nieuwe rederijen die zich in Zeebrugge hebben gevestigd: we hebben onze wekelijkse binnenvaartverbinding met Zeebrugge alvast van één naar twee keer per week opgetrokken. Voorts onderzoeken we ook onze kansen in Oost-Europa, maar die richten zich vooral op het spoor.
‘We hebben onze afvaarten naar Zeebrugge alvast verdubbeld.’
Hoever reiken tot slot de ambities van de Genkse haven? Onze investeringen in marketing en het feit dat we actief aan prospectie gaan doen, zouden toch een aanzienlijke groei moeten opleveren. Vorig jaar hebben drie binnenschepen voor ons 50.000 TEU bij elkaar gevaren. En we hopen dat daar per jaar twintig procent kan bijkomen, zodat we over drie jaar onze huidige capaciteit van 80.000 TEU ten volle zullen benutten. Zoals gezegd kijken we daarvoor naar samenwerking en partnerships, maar op dit ogenblik onderzoeken we ook of we de vaste verbindingen met Antwerpen, Rotterdam en Zeebrugge niet met Amsterdam kunnen uitbreiden. <
partnerships met alle logistieke spelers.’
11
TELEMATICA
ICT-support voor binnenvaartondernemers
Zorgeloos surfen in Merksem Dok
Wie in de dokken van Merksem online wil gaan, hoeft zich geen zorgen te maken over tergend trage verbindingen en huizenhoge telecomfacturen. Vier WiFi-antennes op strategische plaatsen garanderen een optimaal draadloos bereik. En om het plaatje helemaal af te maken: dit Wireless Dok is volledig gratis, inclusief ondersteuning door ICT-experts. Het Wireless Dok is een initiatief van Levanto, Groot bereik . Het Wireless Dok werd in 2004 de opvolger van de voormalige Buurtont- – met de steun van het Europees Fonds voor wikkelingsmaatschappij (BOM), die de ver- Regionale Ontwikkeling, de stad Antwerpen pauperde Kanaalzone nabij Oud-Merksem en het Vlaamse gewest – boven de doopvont en Deurne-Noord nieuw leven probeert in gehouden. ‘Draadloos internet stond toen te blazen. ‘Een van onze centrale doelstel- nog in de kinderschoenen,’ vertelt projectlingen is langdurig werklozen kansen te ge- medewerker Vidal Richards. ‘Onze partner ven op een duurzame Belgacom had wel al WiFi-Hotspots geïnreïntegratie in het ar- stalleerd, maar nog nooit in de open lucht. beidscircuit,’ zegt pro- Ook voor hen was dit dus een experiment. Op jectverantwoordelijke drie plaatsen in de omgeving kwam er een Juul Adriaens. ‘Gezien WiFi-antenne: op het brugwachtershuis ter de sterke lokale aan- hoogte van de brug van het Groot Dok, op het WF wezigheid van water- nabijgelegen Kroontax-gebouw en op het gebonden activiteiten brugwachtershuis aan het Klein Dok.’ is het logisch dat we daarbij ook in de rich- Aanvankelijk werkte het Wireless Dok met ting van de binnenvaart surfkaartjes van Belgacom. Een schipper kijken. Zo kwamen we die op het net wou, moest zich eerst bij de in de loop der jaren tot telecom-operator aanmelden en kreeg dan een aantal parallel lopende initiatieven. De per sms een toegangscode. Dat had één matrozenopleiding die in BinnenVaart 26 groot nadeel: als je tien minuten lang niets werd voorgesteld, is daar één van, het pro- deed, werd je automatisch uitgelogd. Een ject Kanaalcommunicatie een ander: werk- binnenvaartondernemer die tijdens het surzoekenden met een sterke interesse voor ICT fen even werd weggeroepen, moest dus weer krijgen een verkorte opleiding en kunnen helemaal herbeginnen. Vidal Richards: ‘Midvervolgens zes maanden aan de slag in di- den vorig jaar hebben we, met vier hotspots verse werkervaringsprojecten, waaronder in eigen beheer, een veel klantvriendelijker dit Wireless Dok. Uit een ICT-enquête van systeem ontwikkeld, op maat van de sector. Promotie Binnenvaart Vlaanderen uit 2002 Hiermee hebben we een optimaal bereik in bleek duidelijk dat binnenvaartonderne- het Groot en Klein Dok en op het Albertkanaal mers een grote behoefte hebben aan kwali- tussen de Theunisbrug en de Waghemanstatieve en betaalbare internetverbindingen. brug, die ook wel de bruggen van Merksem Met de oprichting van het Wireless Dok als en van Deurne worden genoemd. Alles saWiFi-proefgebied slaan we dus twee vliegen men gaat het om een gebied van een drietal in één klap: we vullen een belangrijke nood kilometer waar ons via WiFi-routers doorgevan de binnenvaart in én we geven mensen seinde signaal supersnel draadloos surfen met grote afstand tot de arbeidsmarkt een mogelijk maakt. Een schipper moet zich maar nieuwe start.’ één enkele keer bij ons laten registreren. Als
‘Met de oprichting van het Wireless Dok als i iproefgebied sloegen we twee vliegen in één klap.’
12
Binnenvaart juni 2006
Juul Adriaens, links naast Vidal Richards: ‘We hopen de krachten te bundelen en een Vlaams netwerk van WiFi-Hotspots op te bouwen.’
zijn computer met een WiFi-netwerkkaart is uitgerust, kan hij vervolgens helemaal zelfstandig aan de slag. Het spreekt vanzelf dat zijn privacy daarbij volledig gegarandeerd is. Onze server legt vast wie wanneer van het systeem gebruik maakt, maar wat men op het net zoal uitricht, daar hebben wij totaal geen zicht op. Het grote verschil met bestaande telecom-abonnementen is dat zij volgens de doorgestuurde datahoeveelheid factureren. Dat maakt het binnenhalen van een foto al behoorlijk duur. Bij dit systeem met WiFi-Hotspots maakt het daarentegen volstrekt niets uit hoeveel je downloadt.’
‘Wie niet over de nodige apparatuur beschikt, kan die zelfs gratis lenen.’
Groeiend succes. Het Wireless Dok team doet aardig wat inspanningen om passerende binnenschippers te informeren. Via alle brugwachtershuizen in de buurt en op de sluis van Wijnegem
‘We hebben de dekking op het Albertkanaal gevoelig vergroot.’
worden foldertjes ver- uren en… de maandagen blijken populair. spreid. Vidal en zijn Jammer genoeg is er momenteel vanwege team – van ver her- werken in Merksem Dok nog tot september kenbaar aan hun rode een aanmeerverbod. ‘Daarom hebben we de outfit - gaan proactief dekking op het Albertkanaal gevoelig verlangs bij aangemeerde groot,’ zegt Juul. ‘En we hopen het project schepen en laten een binnenkort nog uit te breiden, tot aan de sluis cd’tje achter, voorzien van Wijnegem. Dat zou ons weer voor nieuwe van alle uitleg. Indien de schipper dat wenst, technische uitdagingen plaatsen en een pak nemen ze de volledige installatie van het sy- extra ervaring bezorgen.’ steem voor hun rekening en verzorgen ze een basiscursus Internet. En binnenvaartonder- Grote plannen. Ervaring die binnenkort wel nemers die nog niet over de nodige apparatuur eens van onschatbare waarde zou kunnen beschikken, kunnen die gratis lenen. Het gaat zijn. Ondanks de goede resultaten loopt de vooral over laptops en netwerkkaarten maar Europese steun voor het proefproject eind dit er zijn ook twee webcams. De bureelcontainer jaar namelijk ten einde. Juul Adriaens: ‘We van Wireless Dok fungeert eveneens als inter- zullen verplicht zijn om het over een andere netcafé voor binnenvaartondernemers en en boeg te gooien. Er zijn momenteel met diverer is een printservice. se partners, zoals de Dienst Scheepvaart en Promotie Binnenvaart Vlaanderen, gesprekHet aantal schippers dat dankbaar gebruik- ken gaande om de krachten te bundelen en maakt van de faciliteiten van het Wireless over heel Vlaanderen, op strategische plaatDok neemt gestaag toe. Vooral de avondlijke sen zoals sluizen, een netwerk op te richten
van een vijftigtal WiFi-Hotspots. Ons projectteam kan voor de technische knowhow zorgen. We denken onder meer aan een vliegende ICT-brigade, die op afroep gebruikers van WiFi-Hotspots uit de nood komt helpen. Het zal niet langer haalbaar zijn om deze service helemaal gratis aan te bieden, maar de prijs zal in elk geval een stuk lager zijn dan bij de huidige internet-abonnementen.’ <
U vindt het team van het Wireless Dok in de groene bureelcontainer aan de Oostkaai in Merksem Dok, ter hoogte van de brug Het bureel is elke werkdag open van 9 tot 17 uur. Daarbuiten ook op afspraak De gratis Helpdesk is bereikbaar via tel. 0473 844 421 of info@wirelessdok. be, www.wirelessdok.be
13
Nieuwe vaargids voor het land van Maas en Schelde De toeristische vaargids Toervaren in het land van Maas en Schelde is volledig bijgewerkt en opnieuw volop verkrijgbaar. In de unieke gids vindt u niet alleen alle nautische informatie over de vaargebieden tussen Schelde en Maas, maar ook bezienswaardigheden, tips over fietsmogelijkheden en andere toeristische weetjes.
Geïnteresseerd? De gids is te koop in de betere (nautische) boekhandels, in de jachthavens, bij verschillende VVV-kantoren en toeristische diensten in het vaargebied. De exacte verkoopadressen vindt u op www.landvanmaasenschelde.com.
Zowel voor beginnende als voor ervaren toervaarders is de gids een onmisbaar instrument, dat uw tocht over de grens een stuk eenvoudiger en veiliger maakt. Zo zijn de gedetailleerde vaarkaarten in vergelijking met de vorige editie nog overzichtelijker gemaakt. Bovendien biedt de gids per gebied een overzicht van onder meer de toeristische bezienswaardigheden, de voorzieningen van jachthavens, en de belangrijkste (maritieme) evenementen.
Voor de gids sloegen de volgende partners de handen in elkaar: Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Brabants Bureau voor Toerisme, de Stichting Samenwerkende VVV’s in Limburg, Toerisme Vlaams Brabant, Toerisme Limburg, Toerisme Provincie Antwerpen en Toerisme Vlaanderen.
1
Binnenvaart juni 2006
Het PBV-jaaroverzicht van 2005 Wat waren de opmerkelijkste wapenfeiten en evoluties van het binnenvaartjaar 2005? Zoals ieder jaar heeft PBV een grondige analyse van de binnenvaartsector en van de PBV-activiteiten opgemaakt. Hieronder vindt u alvast zeven blikvangers uit het gloednieuwe jaarverslag: 1. De structurele groei van de sector zette zich ook in 2005 door. Vorig jaar realiseerde de Vlaamse binnenvaart 4,55 miljard tonkilometer, terwijl de containertrafiek opnieuw met maar liefst 13 procent steeg. Bovendien verankert de sector zich meer en meer in de Vlaamse economie: ook het aantal ladingen en lossingen nam aanzienlijk toe, met respectievelijk 10,2 en 3,2 procent.
2. Vijf nieuwe impulsen: Zowel het Kluizendok als het Deurganckdok werden ingehuldigd en in bedrijf genomen. Daarnaast kwam er in 2005 een concrete aanzet tot estuaire vaart uit Zeebrugge, en de expediteurs richtten zich meer en meer naar binnenvaart. Tot slot stelde Europa een ambitieus actieprogramma voor dat de toekomst van de binnenvaart moet verzekeren: het Naiades-plan (zie ook pagina 4, 5 en 6).
3. Europese impact: Het Europese kader blijkt alsmaar belangrijker te worden voor de binnenvaart. Als stichtend lid van de koepelorganisatie Inland Navigation Europe (INE) werkte PBV niet alleen mee aan het Naiades-dossier, maar ook aan interessante projecten over intermodale samenwerking, over het Seine-Scheldeproject en over een adequate marktobservatie als basis voor toekomstige beleidsinitiatieven.
4. RIs: De Europese Commissie keurde de RIS-
reacties op PBV-websites en -publicaties wijzen erop dat de binnenvaart meer en meer als een sterk merk wordt gepercipieerd. Naast dit magazine en de klassieke brochures en campagnes, trekken ook elektronische media als de schependatabank en de binnenvaartcommunity op de PBV-website alsmaar meer aandacht.
6. Overlegplatform recreatievaart: Als uiting van de vernieuwde belangstelling voor pleziervaart werd in 2005 een overlegplatform voor waterrecreatie, -sport en –toerisme opgestart. Binnen PBV zag een werkgroep Recreatie het daglicht die onder meer promotie voert in het buitenland.
7. shortsea groeit verder. Het succesverhaal van shortsea shipping liep ook in 2005 door: de SSS-trafiek in de Vlaamse zeehavens nam toe tot 113 miljoen ton. Shortsea shipping bleek ook op nadrukkelijke steun te kunnen rekenen van de Europese Commissie en het Europese shortsea-netwerk waartoe de PBVzusterorganisatie Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen behoort, werd met nog vier extra leden uitgebreid. < Meer weten? U kunt het PBV-jaarverslag gratis downloaden of aanvragen via: www.binnenvaart. be of PBV: Armand Hertzstraat 3, 300 Hasselt, tel. 011 3 06 06, fax 011 3 06 0
richtlijn goed, die telematica in de binnenvaart introduceert. Bovendien biedt de richtlijn mogelijkheden voor de koppeling met commerciële diensten aan wal, en vindt de Commissie stimuli noodzakelijk om het gebruik aan te moedigen.
5. sterk merk. De toegenomen persaandacht, de stijgende trafiekcijfers en de binnenkomende
1
EEN DAg OP PAD MET
Tussen beroeps- en vaart
plezier
Zelfs na dertig jaar beroepsvaart blijft varen dé passie van Karl Pauwels. Hij nam ons mee voor een tocht met zijn motorjacht tussen het drukke binnenvaartverkeer op de Amer en het Hollands Diep. Een verhaal over de verschillen tussen beroeps- en pleziervaart, en hoe de twee het best samen kunnen gaan.
‘Je ziet toch ook geen wandelaars midden op de autosnelweg?’
10.05 uur: wennen aan wal. De jachthaven
jachthaven is getrokken. ‘Ik vond niet meteen van de golfslag. ‘Het is van het Nederlandse dorpje Lage Zwaluwe een ligplaats in Vlaanderen. En Nederland even wennen,’ zegt Karl. is nog volop aan het ontwaken, als Karl Pau- is een fantastisch waterland,’ klinkt het. ‘Al ‘Maar in vergelijking met wels ons op zijn motorjacht de Ark verwel- geef ik graag toe dat Vlaanderen zijn achter- vrachtschepen is de Ark komt. Terwijl scheepshond Pinky zijn bezoek stand aan het inhalen is. Van hieruit kan ik een speelgoedboot. Een uitvoerig besnuf- alleszins prachtige tochten maken: steden jacht is veel lichter en felt, vertelt de ex- als Dordrecht, Breda en Antwerpen zijn maar wendbaarder dan een binnenvaartonder- een boogscheut varen. Bovendien ligt Lage binnenschip. Je kunt nemer hoe hij Zwaluwe op de rand van de Biesbosch, dat dus makkelijker bijsturen, maar een jacht zich dertien jaar misschien wel het mooiste bevaarbare na- loopt ook veel sneller uit zijn roer. Ik kan mijn geleden met zijn tuurgebied van Vlaanderen en Nederland is.’ stuurhut echt niet verlaten om bij wijze van vrouw in een appartement aan wal vestigde. spreken snel een koffie te halen.’ ‘Precies vijf jaar heeft het geduurd vooraleer 11.13 uur: Dansende speelgoedboot. Terhet begon te knagen,’ zegt hij. ‘Daarna heb ik wijl Karl vertelt hoe hij dit traject tussen Toch vallen beroeps- en pleziervaart voleen motorjacht gekocht. Een appartement is Antwerpen en Duitsland ook als beroeps- gens onze gastheer perfect te combineren. best wel wennen als je jaren op het water hebt vaarder ontelbare ke‘Je moet alleen wat rekening houden met geleefd. Ik kon de vrijheid van het varen écht ren heeft afgelegd, beelkaar,’ zegt Karl. ‘Met mijn jacht vaar ik niet langer missen.’ gint de Ark vervaarlijk bijvoorbeeld niet centraal in de vaargeul, op en neer te wippen. maar vlakbij de boeienlijn. Je ziet toch ook Onder een stralende zon manoeuvreert onze Een binnenschip dat al geen wandelaars in het midden van de autogastheer zijn Ark uit de jachthaven. Zodra we honderden meters voor snelweg? Ik vind het ook logisch dat binnende Amer opvaren, vragen we Karl waarom ons uit vaart, blijkt volvaartondernemers aan de sluizen voorrang een Vlaming als hij naar een Nederlandse gens Karl de oorzaak krijgen: zij varen tenslotte om hun boter-
‘Ik kon de vrijheid van het varen écht niet langer missen.’
‘In vergelijking met vrachtschepen is dit een speelgoedboot.’
16
Binnenvaart juni 2006
ham te verdienen. Daarnaast vind ik wel dat ‘Dat zal wel veel met de relaxte sfeer te ma- en,’ zegt Karl. ‘Maar zelfs de beste motoren sluiswachters nog strikter mogen toezien ken hebben. Maar het is een misverstand dat kunnen stilvallen. Mensen van wal staan er op schippers die tijdens het versassen hun pleziervaart alleen voor rijkelui weggelegd vaak niet bij stil, maar schippers weten dat schroef al eens laten draaien.’ is. Ik heb wel hard gewerkt en als zelfstan- hoe klein het risico ook is, het altijd nog beter 11.57 uur: Tsjechen en rijkelui. Aan de dige een aantal risico’s durven te nemen. Bo- is om het te vermijden.’ overkant van het vaarwater merkt Karl een vendien doe ik het onderhoud van de Ark zelf. Tsjechisch binnenschip op. in een handom- Ik moet mijn dagen toch ergens mee vullen? Terwijl onze daguitstap er bijna opzit, blikt draai heeft hij zijn verrekijker voor de ogen In vergelijking met vroeger ben ik trouwens Karl vooruit naar de vele plannen die hij en becommentarieert hij de Tsjechische rond voor ik het weet.’ voor de zomer koestert. ‘Zomer betekent scheepsbouw. Ook als we even later onze kleinkinderen en lange trip,’ glundert Karl. boterhammetjes opeten, blijkt dat onze gast- 14. 31 uur Zomerse plannen. Nadat we een ‘Zelfs mijn varende zonen maken tijdens hun heer nog altijd een binnenvaartman in hart konvooi duwbakken met steenkool hebben vakantie graag boottochten met de Ark. De en nieren is. Hij kan zijn fierheid nauwelijks gekruist, besluit Karl dat kleinkinderen vinden dat natuurlijk fantasverbergen als hij vertelt dat ook zijn twee zo- het stilaan tijd wordt om tisch: in de Biesbosch kunnen ze heerlijk nen Peter en Filip in de beroepsvaart zitten: terug te varen. Een paar spelen en zwemmen. En ieder jaar maak ik ze blijken respectievelijk met een duwboot honderd meter voor ons met mijn vrouw ook een langere tocht: vorig en met een tankschip te varen. merkt hij echter de voorjaar zijn we helemaal tot in Leeuwarden, het steven van een gastanuiterste noorden van Nederland, gevaren. Een luxueus motorjacht haalt ons in en net ker op, waarna we even Waarheen we dit jaar varen, weet ik nog niet, als Karl zwaaien we naar het pleziervaart- wachten om achter het ik weet alleen dat ik al een paar weken vrijkoppel op het dek. ‘Het valt sterk op dat schip rechtsommekeer houd.’ < jachtmensen elkaar nog vaker begroeten te maken. ‘Nochtans ben ik zo goed als zeker dan binnenvaartondernemers,’ vertelt Karl. dat ik ook voor de tanker had kunnen draai-
‘Hoe klein het risico ook is, het is nog beter om het te vermijden.’
17
KORT
Regio Veurne kijkt uit naar extra binnenvaartverkeer De Vlaamse waterwegbeheerders staan klaar om de komende weken de extra drukte op te vangen door de aangekondigde scheepvaartonderbreking op de verbinding Dunkerque-Valenciennes. In het kader van de toekomstige Seine-Nordverbinding wordt nog tot 2 juli gewerkt aan de écluse des Fontinettes en aan de écluse de Flandres. Scheepvaartinspecteur Stefan De Vocht van
Nieuwe VNF-tarieven pleziervaart NietMinder motor- dan gestuurd 12 m2
79,60
Van 12 tot 25 m2
Van 25 tot 40 m2
de W& Z-afdeling Bovenschelde kijkt al een tijd uit naar de extra drukte in de regio rond Veurne en Nieuwpoort: ‘We hebben alle onderhoudswerken en herstellingen zo veel mogelijk op voorhand ingepland. We hebben onze kunstwerken extra getest om tweehonderd procent zeker te zijn. En onze medewerkers zijn op extra drukte voorbereid. Onze bedieningstijden zijn niet uitgebreid, maar
het spreekt vanzelf dat we tijdens de werken heel flexibel op de noden zullen inspelen. Terwijl de waterwegen in de Westhoek de laatste tijd vooral pleziervaart aantrekken, kan dit de gelegenheid zijn waarbij bevrachters en binnenvaartondernemers onze regio opnieuw ontdekken.’ Meer weten? www.vnf.fr of www.bovenschelde.be
Pleziervaart: 8 tot 9 bedieningen per dag Van 40 tot 60 m2
Meer dan 60 m2
Per jaar
34,40
113,90 228,90 369,80 457,90
Per seizoen
-
71,70 102,50 206,00 295,80 366,30
Per dertig dagen
-
29,00
60,00
89,00 118,00 148,70
Per zestien dagen
-
17,20
35,50
52,70
69,90 88,20
Per dag
8,70
8,70
17,20
25,90
34,40 43,00
De Vlaamse waterwegbeheerders hebben in 2005 iets minder doorvaarten van pleziervaarders geteld dan de voorgaande jaren. Uit de cijfers die worden bijgehouden over het aantal bedieningen van kunstwerken op zonen feestdagen, blijkt dat er vorig jaar tussen 1 mei en 30 september zes procent minder doorvaarten waren dan tijdens het seizoen van 2004. Het aantal bedieningen, dat traditioneel heel sterk van de weersomstandigheden afhangt, daalde van 593 naar 537 per zon- of feestdag. Het gemiddeld aantal doorvaarten per locatie en per dag liep van 9,5 tot 8,5 terug.
Net als andere jaren blijkt de topdrie van drukst bezochte pleziervaartlocaties minder aan weerschommelingen onderhevig. Zo trok het kanaal Bocholt-Herentals van alle telpunten opnieuw de meeste bezoekers, met 106 bedieningen per zon- of feestdag. Ook de tweede plaats bleef gelijk, met de zeesluis Wintam op het kanaal Brussel-Schelde, waar gemiddeld 34 bedieningen werden aangevraagd. Alleen op de derde plaats prijkt een nieuwe naam: in 2005 werden er aan de brug van Moerbrugge op het kanaal Gent-Brugge meer pleziervaarders geregistreerd dan aan de sluis van Evergem.
(Bedragen uitgedrukt in euro.) Meer weten? www.vnf.fr
Uitbouw binnenvaart in Aalter? Als het van de studenten Logistiek Management van de Hogeschool Gent afhangt, moet de transportonderneming Gejotrans nv via de binnenvaart proberen te groeien. In het kader van hun beroepsgerichte projecten hebben de studenten de mogelijke toekomst van een inland terminal in Aalter onderzocht. Uit een telefonische enquête bleek dat bedrijven uit de regio interesse hebben in een dergelijke terminal, waarna de studenten de opslag en overslag van containers voorstelden als een van de drie groeipistes voor het bedrijf. Volgens het onderzoek zou die service ook een mogelijke oplossing kunnen bieden voor de problematiek van lege containers. Meer weten? www.hogent.be
18
Binnenvaart juni 2006
Grotere schepen op de Leie Voortaan worden er grotere vaartuigen en koppelverbanden toegelaten op de Leie tussen Wervik en Menen. Vanaf de grens van het Waalse gewest tot vijfhonderd meter stroomafwaarts van de sluis in Menen gelden sinds kort de volgende toegelaten maximumafmetingen: 1. voor motorschepen 86 meter x 10,30 meter x 2,30 meter 2. voor gekoppelde vaartuigen 110 meter x 9,60 meter x 2,30 meter.
PBV heeft nieuw adres! De PBV-medewerkers uit Hasselt zijn naar een nieuw adres verhuisd. Voortaan bereikt u hen via Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt. De telefoonnummers bleven ongewijzigd: het algemene nummer blijft 011 23 06 06, de fax 011 23 06 09.
w& Z richt multimodaal
aanspreekpunt op
Waterwegen en Zeekanaal NV (W& Z) heeft een aanspreekpunt opgericht voor bedrijven die met het oog op een modal shift hun goederenstromen willen laten onderzoeken. Daarbij doet W& Z een beroep op drie transportdeskundigen, die als concreet gevolg van samenwerkingsovereenkomsten tussen VOKA , Unizo, NV De Scheepvaart en W& Z zijn aangesteld door de Vlaamse overheid. Het is de bedoeling dat de deskundigen nagaan wat de potenties zijn om een modal shift te realiseren en dat ze ook daarna de nodige begeleiding bieden tijdens de omschakeling. Het W& Z-aanspreekpunt richt zich op dossiers die betrekking hebben op het westelijke en centrale gedeelte van het Vlaamse waterwegennetwerk, dat door W& Z wordt beheerd. W&Z: Marc Van Dyck, tel. 03 60 63 1 Oostdijk 110, 30 Willebroek,
[email protected]
Nvdr: Voor dossiers die betrekking hebben op het oostelijke gedeelte van het waterwegennetwerk, kan contact worden opgenomen met beheerder nv De Scheepvaart: tel. 011 29 84 00, Havenstraat 44, 3500 Hasselt,
[email protected]
Nieuw aanbod satelliet-tv Sinds kort is er een nieuwe speler actief op de markt van satelliettelevisie in Vlaanderen. Het bedrijf TV Vlaanderen biedt voortaan een pakket van tweehonderd radiozenders en evenveel tv-zenders aan, voor de prijs van 8,95 euro per maand. Om het pakket te installeren, verkoopt TV Vlaanderen een startset van 249 euro. Daarmee kunt u onder meer de VRT-zenders, de Nederlandse publieke omroepen, CNN en National Geographic bekijken. De Vlaamse commerciële zenders zijn echter niet in het aanbod opgenomen, wat meteen het grootste nadeel van het huidige pakket is. Uit een eerste rondvraag blijkt dat er op technisch vlak alvast weinig op het aanbod aan te merken valt. Meer weten? www.tv-vlaanderen.be
willy Naessens kiest voor shortsea shipping De grote bouwfirma Willy Naessens Industriebouw heeft dit voorjaar de stap naar het water met succes gezet. Voor een project in het Franse Saint-Pol-deLéon moest de aannemer 16 prefab-dakspanten uit Willebroek laten overkomen. Daarbij bleek multimodaal transport veruit de beste optie: terwijl het vervoer over de weg ongeveer één week in beslag zou nemen, werd het transport op twee dagen gerealiseerd. Na een kort voortransport werden de spanten in Willebroek op een coaster geladen, die zijn lading anderhalve dag later netjes afleverde in Roscoff, op tien kilometer van de werf. Het volledige
7 sluizen tussen Compiègne en Valenciennes In een vorig nummer kon u al lezen dat de Voies Navigables de France (VNF) de vaartijd op het toekomstige Seine-Nordkanaal op 15 tot 18 uur schatten. Bovendien meldden we dat de VNF op het traject dat Parijs beter met het noorden moet verbinden, zeven sluizen plant. Aandachtige lezers merkten echter dat er een foutje in het artikel is geslopen: het nieuwe kanaal ligt uiteraard niet tussen Parijs en Compiègne, maar tussen Compiègne en Valenciennes. Waarvoor onze excuses.
Tweede binnenvaartcursus voor expediteurs en verladers Op 20 en 27 maart heeft PBV voor de tweede keer een introductiecursus over binnenvaart georganiseerd. Terwijl de eerste editie enkel op leden van de Vereniging voor Expeditie, Logistiek en Goederenbelangen van Antwerpen (VEA ) was gericht, kregen ditmaal ook niet VEA-leden en verladers een uitnodiging in de bus. Tijdens de tweedaagse cursus in maart maakten opnieuw 35 deelnemers kennis met de voordelen van de binnenvaart en hoe die een meerwaarde kunnen creëren voor hun klanten. Net als in oktober was de opleiding grotendeels op de conventionele binnenvaart gericht, al werd op vraag van de expediteurs ook een bijkomend luik over de containerbinnenvaart uitgewerkt.
transport werd geregeld via de firma Shipit nv, die van de bouwfirma alvast te horen kreeg dat het project zeker voor herhaling vatbaar is.
wallonië realiseert 1,7 miljard tonkilometer De Waalse binnenvaart heeft vorig jaar 1,7 miljard tonkilometer gerealiseerd. In vergelijking met 2004 is dat een lichte daling van 2,1 procent. Net als in Vlaanderen, waar 4,55 miljard tonkilometer werd gerealiseerd, is die terugval voor een groot deel te wijten aan het aangekondigde verdwijnen van de hoogovens in Luik. Daarnaast wijzen de Waalse waterwegbeheerders erop dat de vervoerde tonnage aan de scheepslift van Strépy met 23,7 procent is gestegen, en dat de vervoerde tonnage van de Waalse binnenvaart in vergelijking met tien jaar geleden met 37 procent toenam. Noot: Zoals aangekondigd in BinnenVaart 26 heeft de Waalse regering intussen de vaartrechten ook in de praktijk afgeschaft. Benieuwd of de impact ervan even groot wordt als jaren geleden in Vlaanderen…
© Michel Hensen, 2005
1
Langs de kade
‘Op een schip leer je alle stielen’ De vzw Maritieme Site Oostende combineert een sociale invalshoek met een passie voor varend erfgoed. Door langdurig werklozen een scheepsbouwstage aan te bieden, stoomt de vzw hen klaar voor de arbeidsmarkt. Met succes, want naast fraaie schepen, levert het meer dan de helft van de deelnemers een job op.
Op de scheepswerf van de Maritieme Site Oostende (MSO) springen drie zaken meteen in het oog: een verroest opleidingsschip, ietwat verouderde infrastructuur, en een nieuw houten gebinte in een droogdok. ‘Momenteel bouwen we een tweemastsloep voor een reder die er ecologisch mee wil vissen,’ zegt MSO -directeur André Nolf, die tot 1997 bij de marine en in de commerciële scheepsherstelling actief was. ‘En die roestbak is de Paster Pype: het schip dat bovenaan op de lijst voor de bescherming van ons varend erfgoed staat. Als alles verloopt zoals gepland, wordt dat heel binnenkort ons vijfde restauratieproject.’
Praktijkgerichte schippersaanpak. Terwijl zes scheepsherstellers druk met houtwerk in de weer zijn, vernemen we dat de cursisten bij MSO een opleiding van 1050 uur volgen, waarbij ze bovenop hun uitkering één euro per uur verdienen. Tijdens zijn uitleg beklemtoont André verschillende keren dat MSO heel nadrukkelijk geen school is. ‘Onze cursisten leren hun stiel op de werkvloer en van ervaringsdeskundigen. Als pedagoog zou je hier wel eens in het water kunnen belanden. De zes in het werkhuis zijn bijvoorbeeld vier cursisten en twee ex-cursisten die we als begeleider hebben aangeworven. Wiliam was een van onze eerste cursisten en levert al enkele jaren schitterend werk als werfleider.’
‘Wie op een schip elektriciteit kan leggen, kan dat zeker ook in gebouwen.’
Binnenvaart juni 2006
‘Als pedagoog zou je hier wel eens in het water kunnen belanden.’
Van roulatie tot doorstroming. Wie wanneer aan de sloep mag werken, wordt bepaald door een roulatiesysteem, dat ervoor zorgt dat alle MSO -cursisten de verschillende stielen in de praktijk kunnen leren. ‘Het mooie is dat een schip alle stielen samenbrengt,’ zegt André. ‘Houtbewerking, mechanica, elektriciteit, noem maar op. En als je op een schip met elektriciteit of mechanica uit de voeten kunt, dan kun je dat zeker ook voor gebouwen of auto’s. Tot hiertoe bleek het alleszins geen probleem om de helft van onze cursisten naar een job te laten doorstromen, zoals ons is opgelegd om overheidssteun te krijgen. Als je weet dat er intussen al 218 cursisten gestart zijn, vind ik dat best een cijfer om trots op te zijn. <
‘Waarom je terreinkennis ook niet op andere activiteiten toepassen?’
Zowel voor cursisten als voor medewerkers heeft MSO altijd de schippersaanpak toegepast: iedereen begint onderaan de ladder, maar je kunt geleidelijk opklimmen. Iets minder dan negen jaar na de oprichting telt MSO veertien vaste medewerkers, die op drie na allemaal ex-cursisten zijn. André: ‘Naast een boekhouder en een secretaresse hebben we vooral mensen in dienst als scheepsbou-
20
wer/lesgever. Op dit ogenblik zijn er vijftien cursisten, wat de balans bijna op een medewerker per cursist brengt. Dat komt doordat we echt maatwerk aanbieden. We willen onze cursisten zelf de stiel laten ontdekken, binnen de structuur van een werksituatie: er wordt acht uur per dag gewerkt, er moet naar oversten worden geluisterd, enzovoort.’