Naar een groene samenleving. Jaarverslag IUCN NL. in Nederland

Naar een groene samenleving in Nederland Jaarverslag IUCN NL 2009

Naar een groene samenleving in Nederland IUCN Nederlands Comité Jaarverslag 2009

IUCN Nederlands Comité

2

Jaarverslag 2009

3

Inhoudsopgave

Vooraf

Voorwoord Missie en visie Inleiding

Organisatie en verantwoording

Over dit verslag en de organisatie Verantwoordingsverklaring: bestuur, Raad van Toezicht, management Organogram Medewerkerslijst Werkgroepen, platforms, initiatieven, netwerken

Activiteiten

Nieuw elan Nederlandse Cariben Natureandpoverty.net Pers en media Unit Ecologie en Economie Relatie lokale NGO’s en bedrijfsleven

Klimaat en REDD

Advies op gebied van criteria en standard setting

Bedrijfsleven: Leaders for Nature

Guiana Shield: van initiatief naar faciliteit

Unit Financiering voor Natuur Small grants for the Purchase of Nature

Turing Foundation

Forest Forever Fund

Ecosystem Grants Programme

Evenementen en bijeenkomsten

Financiën

4 7 8

11 13 18 20 22

24 24 25 27 28

32

39

Cijfers 2009 Toelichting en grondslagen

41 46

Afrika Zuid-Amerika Azië Global

50 54 56 58

Projectenlijst

Ten slotte

Dank aan Nevenfuncties bestuur en Raad van Toezicht Colofon

61 62 64


Vooraf 4

Voorwoord In het jaar van de economische crisis, 2009, zette de ecologische crisis zich op mondiale schaal voort. Het was het jaar van de trendbreuk. Regeringen kwamen terug op de marktwerking, nationaliseerden banken en staken miljarden in het tegengaan van de crisis. De overheid was weer terug, in Europa, in de Verenigde Staten. Echter, een trendbreuk wegens het verlies van biodiversiteit, de aantasting van voor de mens essentiële functies van natuurlijke ecosystemen en de uitputting van grondstoffen, liet helaas opnieuw op zich wachten. Actie van de overheid om de ecologische crisis te keren bleef uit, al bleef deze crisis zich in 2009 gestaag voortzetten. De IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten breidde zich uit, met nieuwkomers als de paling. In de Stille Oceaan groeide de archipel van plastic afval door, om, conservatief geraamd, een omvang te bereiken van minstens Frankrijk, Spanje en Portugal tezamen. Internationale (wetenschappelijke) studies wezen uit dat continuering van business as usual geen optie meer was. Eén aspect werd pijnlijk duidelijk in 2009: ecosystemen en biodiversiteit waren dusdanig onder druk komen te staan dat de economie erdoor werd bedreigd. Zo ook bleek uit de eerste resultaten van de studie The Economics of Ecosystems and Biodiversity (TEEB), uitgevoerd onder auspiciën van UNEP, de EU, IUCN en de G20-landen. Evenals het Stern-rapport over de gevolgen van klimaatverandering, leek de TEEB-studie aanleiding te geven tot herbezinning van uitgangspunten van het gangbare economische model. De ontwikkelingen zoals gesteld in het rapport, vereisen daadkrachtig handelen van betrokkenen, van overheid, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Snel handelen bleek mogelijk, getuige de reacties van overheden op de economische crisis. De teleurstellende klimaattop in Kopenhagen ten spijt, deden zich in 2009, zeker op lokale en nationale schaal, ook positieve ontwikkelingen voor waarop kon worden voortgebouwd. De aandacht voor klimaatverandering nam toe, evenals de aandacht voor het belang van biodiversiteitsbehoud en het duurzaam beheer van ecosystemen. De onderte-

kening in april 2009 van de Syracuse Charter over Biodiversiteit door de G8-landen, China, Rusland, India, Brazilië en Zuid-Afrika, was veelzeggend. Het aantal beschermde gebieden groeide, evenals de aandacht voor grootschalig herstel van bossen, wetlands en andere ecosystemen. Ook maatschappelijk verantwoord ondernemen won terrein. Vele arme landen werden echter hard geraakt door de ecologische en de economische crisis. Miljoenen armen dírect afhankelijk van biodiversiteit, werden onevenredig hard getroffen door degradatie van ecosystemen en biodiversiteitsverlies. In West-Afrika bijvoorbeeld kwam de voedselproductie onder druk te staan door de teloorgang van ecosystemen en klimaatverandering. Binnen de tot dusver geschetste internationale context heeft Nederland als zestiende economie van de wereld een grote verantwoordelijkheid. Allereerst dient Nederland de internationale afspraken naar nationaal niveau te vertalen. Daarnaast is de bemoeienis vanuit Nederland met ecologie en biodiversiteit wereldwijd, in met name zuidelijke landen, te rechtvaardigen vanuit de onevenredig grote voetafdruk van de Nederlandse economie op ecosystemen in de rest van de wereld. Voor IUCN NL was 2009 een druk jaar waarin het biodiversiteitsbeleid van zowel de IUCN-leden als van de Nederlandse overheid werd uitgevoerd, in binnen- en buitenland. Op basis van het in jaren opgebouwde vertrouwen en de financiële ondersteuning van de ministeries van Buitenlandse Zaken, LNV, VROM en Binnenlandse Zaken, was IUCN NL in staat meerdere rollen te vervullen: van financier, lobbyist, kennisorganisatie en platform van leden. In 2009 is, na intensief overleg met de IUCN-leden, de Meerjarenstrategie vastgesteld waarna op innovatieve en creatieve wijze kon worden gewerkt aan realisering van de doelstellingen. In 2009 verankerde IUCN NL’s werk in ontwikkelingslanden zich in het Ecosystem Grants Programme (EGP). Het EGP ondersteunde dit jaar meer dan 330 lokale initiatieven voor ecosysteemherstel en -behoud. Dankzij deze initiatieven werden bevolkingsgroepen in het zuiden, in een gebied met een oppervlakte van ongeveer tweederde van Nederland, beter in staat gesteld hun eigen natuur te

Jaarverslag 2009

beheren. Bovendien verkregen vele bedreigde planten- en diersoorten van IUCN’s Rode Lijst hierdoor betere bescherming. De aankoop, met steun van de Nationale Postcode Loterij, van honderden hectaren regenwoud door lokale partners in Latijns-Amerika, droeg hieraan mede bij. IUCN NL verbond ruim zeshonderd deskundigen en organisaties uit Noord en Zuid met elkaar via het netwerk Natureandpoverty.net, dat in korte tijd uitgroeide tot een Clearing House voor kennisuitwisseling en capaciteitsopbouw. Via Leaders for Nature kon het bedrijfsleven kennismaken met het gedachtengoed van TEEB, The Economics of Ecosystems and Biodiversity. In 2009 kregen ook IUCN NL’s inspanningen partijen bijeen te brengen om de ketens van soja, toerisme, garnalen en biomassa te verduurzamen, steeds meer nadruk. IUCN NL is trots op de oprichting van de Taskforce Biodiversiteit en Natuurlijke Hulpbronnen, waarvan het aan de basis stond, en trots ook op haar bijdrage aan De Groene Zaak, een nieuwe groene werkgeversvereniging voor een duurzame economie. Daarnaast is IUCN NL als koepel van natuurorganisaties een constructieve dialoog aangegaan met VNO-NCW. Om de ambities uit de Meerjarenstrategie te kunnen realiseren zijn de eerste stappen gezet voor een in 2010 in te voeren reorganisatieplan voor het IUCN NL-bureau. IUCN NL wil gereed zijn om de komende jaren verder te werken aan het behoud en het duurzaam en rechtvaardig beheer van ecosystemen, voor en door mensen. Het is daartoe van fundamenteel belang dat de subsidieaanvraag ingediend bij het ministerie van Buitenlandse Zaken (BuZa) in het kader van het MedeFinancieringsStelsel (MFS II), wordt goedgekeurd. Ruim een half jaar lang werkte een team van IUCN NL-medewerkers in samenwerking met de IUCN-leden, Wetlands International en Both ENDS aan het programma van de alliantie, getiteld The Ecosystem Alliance: Empowering People and Nature. IUCN NL heeft de afgelopen jaren grote kennis opgebouwd over NGO’s, bedrijven en het tegengaan van ecosysteemdegradatie in vooral de tropen. Die kennis, waarvoor directie en medewerkers zich volledig hebben ingezet, mag niet verloren gaan.

IUCN NL is een unieke speler in het veld, in zowel Nederland als in het Zuiden. IUCN NL hoopt dat de Nederlandse overheid, als lid van IUCN, zich de komende jaren blijft committeren. Juist in tijden van economische crisis is werken aan ecologisch behoud en herstel van essentieel belang voor een duurzame toekomst.

Roger van Boxtel voorzitter bestuur

Martien Lankester voorzitter Raad van Toezicht

5


6

Jaarverslag 2009

Missie en Visie IUCN Missie

Het beïnvloeden, aanmoedigen en bijstaan van samenlevingen over de hele wereld om de integriteit en de diversiteit van de natuur te behouden en ervoor te zorgen dat het gebruik van natuurlijke hulpbronnen op een eerlijke en ecologisch duurzame wijze plaatsvindt. Visie

A just world that values and conserves nature.

7


8

Inleiding Voor u ligt het verslag van het jaar 2009. Een bewogen jaar, zowel voor IUCN NL als voor haar omgeving. Op nationaal en internationaal niveau ontstond de hoop dat de klimaatonderhandelingen in Kopenhagen, december 2009, zouden leiden tot concrete afspraken. Ook het bedrijfsleven vroeg de wereldleiders om duidelijke regelgeving en afspraken. Maar Kopenhagen liep uit op een teleurstelling, waarbij slechts de gesprekken over REDD (Reducing Emissions from Deforestation and forest Degradation), dat de bossen van de wereld moet redden, een lichtpuntje vormden. Twintig ambtelijke werkgroepen bezonnen zich op de financiële toekomst van Nederland. Tegelijkertijd stelde econoom Pavan Sukhdev in een deelstudie uitgevoerd in opdracht van de Verenigde Naties dat het verlies aan ecosysteemdiensten de economie jaarlijks een groter financieel verlies oplevert dan de huidige economische crisis. Natuurbehoud, en daarmee behoud van de essentiële diensten die de mens gezonde functionerende ecosystemen levert, is een relatief goedkope investering. Een hoopvolle boodschap; het vergt echter moed en visie om daaraan concrete consequenties te verbinden. Gesterkt door de Millennium Ecosystem Assessment 2005, de Global Environmental Outlook 2009 en Pavan Sukhdev’s studie The Economics of Ecosystems and Biodiversity (TEEB), beoogt IUCN NL een belangrijke rol te vervullen in de verduurzaming van de Nederlandse economie en de beleidswereld. De feiten lijken onweerlegbaar, de samenleving moet groener, het herstellen van natuur is mogelijk. Dit jaarverslag handelt over de in 2009 behaalde resultaten; deze tonen aan dat het bedrijfsleven in Nederland en het maatschappelijke middenveld wereldwijd steeds efficiënter en effectiever de relatie weten te leggen tussen biodiversiteit en (economische) ontwikkeling. Zoals u in de Inleiding kunt lezen droeg IUCN NL daaraan ook in 2009 volop haar steentje bij, zowel in Nederland als daarbuiten. Dat gebeurde door aandacht te vragen bij het bedrijfsleven en de politiek voor thema’s als vergroening van de economie, Sukhdev’s TEEB-onderzoek en voor het REDD- programma. Lokale partners in het Zuiden werden via projecten betrokken bij de komst van REDD,

maar ook bij de lobby voor bijvoorbeeld duurzame soja en palmolie. IUCN NL organiseerde dit alles tezamen met de leden van IUCN en het IUCNonderhandelingsteam in Kopenhagen. Het werk aan de basis vond ondertussen gewoon doorgang. Het aantal hectaren strategisch aangekochte natuur (via IUCN NL’s SPN, Small Grants for the Purchase of Nature-programma) werd uitgebreid tot 22.000. De gebieden kwamen in eigendom van lokale organisaties. Het aantal gefinancierde Ecosystem Grants Programme (EGP)-projecten groeide sinds 2007 uit tot 384. Het EGP- programma is een van de weinige fondsen die specifiek zijn gericht op vraaggestuurde financiering van kleinschalige vernieuwende projecten van lokale organisaties en gemeenschappen die zélf de strijd aangaan tegen degradatie van hun leefomgeving waarvan zij voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn. Ook in 2009 steunde IUCN NL’s EGP capaciteitsverbetering van goed beheer, samenwerking met autoriteiten en betrokken partijen en onderlinge kennisontwikkeling en -uitwisseling tussen deskundigen en stakeholders uit Noord en Zuid. Voor IUCN NL stond 2009 ook in het teken van vernieuwing van de strategie om Nederland en ook de rest van de planeet sterk te maken voor de toekomst. Eind 2008 presenteerde McKinsey & Company haar advies aan de Nederlandse lidorganisaties van IUCN. Hierna volgde in 2009 een reeks consultatierondes, onder meer met de 34 in Nederland gevestigde leden van IUCN die tezamen de Raad van Toezicht van IUCN NL vormen. Het resultaat: een nieuw vastgestelde Meerjarenstrategie. De IUCN NL-stakeholders, die het werk van IUCN NL van fundamenteel belang achten, dichten de organisatie vier rollen toe: als kennismakelaar (biodiversiteit, ecosystemen, ecologische voetafdruk), als platform van 34 natuur- en milieu-instellingen, als beleidsbeïnvloeder en als projectfinancier. Op basis van deze door belanghebbenden van IUCN NL gesteunde rollen werd in 2009 een Strategieplan ontwikkeld; daarbinnen kreeg ook de Meerjarenstrategie van het mondiale IUCN een serieuze plek, en wel specifiek via de beleidsthema’s waarop IUCN NL zich richt.

Jaarverslag 2009

In 2009 is voorts gekeken naar de slagkracht van het IUCN NL-bureau. Bestuur en directie besloten in 2009 tot een in 2010 in te voeren reorganisatie, waarbij Planning & Control en versimpeling van de organisatiestructuur de boventoon zouden voeren. Ter verdere vergroting van de effectiviteit, diende het IUCN NL-bureau haar rol als netwerkfacilitator nóg beter en doelgerichter te vervullen. De werkprogramma’s werden vormgegeven op basis van mandaten van de in Nederland gevestigde IUCN-leden, of op basis van gezamenlijk door het bureau en leden geformuleerde actieplannen. Tegelijkertijd werd samen met Both Ends en Wetlands International in 2009 hard gewerkt aan de subsidieaanvraag voor de jaren 2011-2015 in het kader van het MedeFinancieringsStelsel (MFS) van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het belang van de partners in het Zuiden was bij de ontwikkeling van deze aanvragen een van de belangrijkste uitgangspunten. Ten tijde van het schrijven van dit verslag begin 2010 is bekend geworden dat vele groene voorstellen zijn gesneuveld in de aanvraagronde van het MFS. Gesterkt door het besef dat de core business van IUCN NL, te weten biodiversiteit en het belang van gezonde ecosystemen, wereldwijd steeds meer wordt erkend als van essentieel belang voor een duurzame economie, en gesterkt door IUCN NL’s goede financiële positie, haar inhoudelijk betrokken en creatieve medewerkers, de betrokkenheid van leden, partners uit het bedrijfsleven, het internationale netwerk en de subsidiegevers, ben ik er echter van overtuigd dat IUCN NL sterker uit deze moeilijke fase zal komen. Willem Ferwerda algemeen directeur

9


10

Jaarverslag 2009

Organisatie en verantwoording Over dit verslag Onderhavig jaarverslag beslaat de periode van 1 januari 2009 tot en met 31 december 2009. Jaarlijks boekstaaft IUCN NL haar activiteiten, ten behoeve van de leden en de partners. Dit jaarverslag is gebaseerd op (interim-)projectrapportages voor de instellingen waarvan IUCN NL financiële middelen ontvangt. Deze projectrapportages zijn, evenals de voorgaande jaarverslagen, verkrijgbaar via het IUCN NL-secretariaat. Het jaarverslag 2009 is opgesteld volgens de richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze richtlijnen zijn gebaseerd op de eisen van het CBFKeurmerk. Voorts volgt dit verslag op hoofdlijnen de duurzaamheidsverslagrichtlijnen van het Global Reporting Initiative (www.globalreporting.org). Het verslag beperkt zich tot de werkzaamheden van het bureau van IUCN NL. Tevens worden de resultaten weergegeven die zijn behaald op de IUCN NL-missie via het EGP, het Ecosystems Grants Programma. Deze resultaten zijn niet doorgelicht volgens de richtlijnen van de Global Reporting Initiative; wél kan worden gesteld dat deze resultaten bijdragen aan het verduurzamen van maatschappij en economie. IUCN NL hanteert sinds 2007 een kennismanagementsysteem om dit completere beeld te kunnen verstrekken. De projectrapportages van de in 2009 door IUCN NL gesubsidieerde projecten zijn te verkrijgen via het secretariaat. Sinds december 2007 zijn tevens de projectrapportages van de meeste in het verleden door IUCN NL gefinancierde projecten toegankelijk via de internetsite www.iucn.nl (via een uitgebreide zoekfunctie en via Google Maps). Vanwege de aard van het werk is in dit jaarverslag niet het vollédige effect opgenomen van de relaties met het bedrijfsleven, de overheid en politiek. Wel verstrekt het verslag een accuraat beeld van de IUCN NL-werkzaamheden om de doelstellingen te realiseren, en van de onmiddellijke, praktische gevolgen daarvan en van de relaties die IUCN NL ten behoeve van de uitvoering van haar plannen met de respectievelijke partijen onderhoudt. Het is echter onmogelijk om acties van derden geheel en betrouwbaar toe te schrijven aan de activiteiten van dit kantoor.

De inhoud van het financiële jaarverslag is geveri fieerd door een registeraccountant. Het inhoudelijke deel is niet door externe partijen op betrouwbaarheid gecontroleerd. De jaarrekening reflecteert welke activiteiten exact zijn ondernomen. De meeste IUCN NL-programma’s zijn door externe partijen beoordeeld; kwalitatieve beweringen in dit rapport zijn gebaseerd op die evaluaties. De evaluaties zijn opvraagbaar via het IUCN NL-secretariaat.

11


12

Over de organisatie Het IUCN Nederlands Comité (IUCN NL) verenigde in 2009 34 in Nederland gevestigde leden van IUCN, the International Union for the Conservation of Nature. Het lidmaatschap van IUCN NL bestaat uit nationale en in Nederland gevestigde internationale en Europese natuurbeschermingsorganisaties, dierentuinen, wetenschappelijke instituten en de Nederlandse Staat. Conservation International is als waarnemer betrokken bij het Nederlands Comité. Eind 2009 nam IUCN NL afscheid van de Stichting Tigris. Natura Artis Magistra werd verwelkomd als nieuw lid.

• Ondersteunen van biodiversiteitsbehoud en duurzaam ecosysteembeheer door versterking van de eigen fondsenprogramma’s. • Ondersteunen en stimuleren van nieuwe innovatieve financieringsmechanismen voor duurzaam, wereldwijd ecosysteembeheer.

Strategie & thematische werkgebieden December 2009 is de strategie van IUCN NL aangepast en verder in lijn gebracht met het in 2008 in Barcelona door de IUCN-leden aangenomen IUCNwerkprogramma 2009-2012. Binnen de volgende vier thematische werkgebieden worden de doelstellingen van IUCN NL c.q. de in IUCN (International Union for the Conservation of Nederland gevestigde IUCN-leden geformuleerd: Nature), opgericht in 1948, is de grootste overkoe• Behoud van biodiversiteit. pelende natuurbeschermingsorganisatie ter wereld. • Tegengaan van klimaatverandering en stimuleren IUCN definieert beschermde gebieden, is bekend van duurzaam energiebeleid. van de Rode Lijst van bedreigde soorten, beïnvloedt • Waarborgen van menselijk welzijn door duurbeleid, ondersteunt lokale natuurorganisaties, voert zaam en sociaal rechtvaardig ecosysteembeheer. waar nodig projecten uit en ontwikkelt internationale • Vergroenen van de economie. rechtsprojecten op het gebied van natuur en milieu. De activiteiten binnen deze themagebieden worden Het hoofdkantoor is gevestigd in Gland, Zwitserland. vormgegeven vanuit de vier (hierboven reeds) geforIn 2009 bedraagt het totale aantal IUCN-leden 1069 muleerde rollen zoals die zijn vastgesteld door de (80 staten, 116 overheidsinstellingen, 752 nationale IUCN-leden in Nederland: netwerker, beleidsbeïnNGO’s, 29 affiliates, 92 internationale NGO’s). vloeder, kennismakelaar, projectfinancier. Doelstelling De IUCN NL-doelstelling is gebaseerd op de visie en missie van IUCN International. IUCN NL verbindt overheid, bedrijfsleven en zuidelijke organisaties ten behoeve van een groene en duurzame wereld, en werkt daaraan vanuit Nederlands perspectief. In de IUCN-visie staat centraal dat gezonde ecosystemen en biodiversiteit de basis vormen voor het menselijk welzijn, voor duurzame ontwikkeling en dat deze de beste garantie bieden voor het voortbestaan van levende organismen.1 Kerntaken Kerntaken van IUCN NL in 2009 waren: • Uitdragen van de missie van IUCN in Nederland. • Het verminderen van de negatieve effecten van Nederlands en Europees handelen op ecosystemen en biodiversiteit elders in de wereld door samenwerking, advies en analyse.

1

Deze doelstelling is aangepast bij de vaststelling van het nieuwe IUCN NL-Strategieplan in 2009. De statutaire doelstelling echter bleef onveranderd: ‘De stichting stelt zich ten doel het bevorderen van het behoud en een verantwoord beheer van de natuur en de natuurlijke hulpbronnen in internationaal perspectief: zij richt zich daarbij op visie, mission statement en beleidslijnen van IUCN, thans gevestigd te Gland, Zwitserland, en is als zodanig door IUCN erkend als Nationaal Comité.’

Jaarverslag 2009

Verantwoordingsverklaring Het Centraal Bureau Fondsenwerving stelt vast aan welke eisen het jaarverslag van een keurmerkdragende organisatie dient te voldoen. Dit hoofdstuk bevat de door het CBF vereiste verantwoordingsverklaring. Deze verklaring, ondertekend door bestuur en Raad van Toezicht, beschrijft hoe de organisatie op bestuurlijk, uitvoerend en financieel vlak functioneert. Bestuur & toezicht De stichting IUCN Nederlands Comité kent twee organen: het bestuur en de Raad van Toezicht. De directie rapporteert aan het bestuur. De Raad van Toezicht, het bestuur en de directie van de stichting IUCN Nederlands Comité (IUCN NL) onderschrijven de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen (Code Wijffels). Centraal daarin staat de scheiding van de functies toezichthouden, besturen en verantwoorden. Onderstaand wordt de scheiding tussen het besturen (bestuur), de uitvoering (directie) en het toezichthouden (Raad van Toezicht) volgens de huidige regels en afspraken weergegeven. Raad van Toezicht Enkele feiten over taken en verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht: • De Raad van Toezicht stelt de meerjarenstrategie, de jaarlijkse begroting en de jaarrekening vast en verleent daarbij decharge aan het bestuur. • De Raad van Toezicht benoemt bestuursleden. Deze leden hebben een zittingstermijn van vier jaar, met de mogelijkheid tot éénmalige verlenging van die termijn. • Vergaderingen van de Raad vinden tweemaal per jaar plaats. Minimaal éénmaal per jaar komen de volgende zaken ter tafel: het inhoudelijke jaarverslag en de jaarrekening van voorgaand beleidsjaar; de presentatie van de inhoudelijke voortgang en resultaten van het lopende beleidsjaar; de inhoudelijke plannen voor het volgende jaar en de bijbehorende begroting; de benoeming van nieuwe bestuursleden. Wijziging van statuten en huishoudelijk reglement dienen te worden goedgekeurd door de Raad van Toezicht.

• De Raad van Toezicht bespreekt en accordeert de vijfjarige Meerjarenstrategie van de Stichting. • De Raad van Toezicht verenigt vertegenwoordigers van in Nederland gevestigde IUCN-leden. Gezamenlijk vormen de IUCN-leden in Nederland het IUCN Nederlands Comité. Uit dien hoofde houden zij toezicht op de activiteiten van de stichting IUCN NL. Naast de aangewezen vertegenwoordiger van elke lidorganisatie, kan elk lid ook een plaatsvervanger aanwijzen. Een lid is gerechtigd geen plaatsvervanger aan te wijzen, of een niet-stemmend lidmaatschap (in het geval van de Staat der Nederlanden) aan te gaan. Daarnaast kunnen vertegenwoordigers van aspirant IUCN-leden of van IUCN-leden met vestigingsplaats in het buitenland deelnemen aan de discussies van de Raad van Toezicht via een door de leden van de Raad van Toezicht goedgekeurd waarnemerschap.

13


Leden Raad van Toezicht

14

Alertis

Mevr. J. Kok

ANWB

Dhr. A. de Bakker

Avalon Foundation

Dhr. M. Lankester (Voorzitter)

Both ENDS

Mevr. D. Hirsch

Caribbean Research and Management of Biodiversity Foundation (Carmabi)

Dhr. A.O. Debrot*

Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden

Dhr. H.H. de Iongh

Conservation International – Nederland

Dhr. P. Borkent****

Face the Future

Dhr. D.M. Slieker

IVN Nederland

Dhr. J. de Jong

Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging

Dhr. W. Zolf

De 12 Landschappen

Dhr. B. Fokkens

Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit

Dhr. P.W. Bos***

Nederlands Centrum voor Inheemse Volken

Mevr. A. Schut

Nederlandse Vereniging van Dierentuinen

Mevr. M. van Aggelen

Prins Bernhard Leerstoel voor Internationale Natuurbescherming (Universiteit Utrecht)

Dhr. P.A. Zuidema

Staatsbosbeheer

Dhr. C. Kalden

Stichting Koninklijke Rotterdamse Diergaarde Blijdorp

Dhr. M.S.P. Damen

Stichting Lippe-Biesterfeld NatuurCollege

Mevr. Prinses I.E.E. van Oranje-Nassau, prinses van Lippe-Biesterfeld

Stichting Natuur en Milieu

Mevr. M. de Rijk

Stichting Tigris

Dhr. M. Hötte**

Stichting tot Behoud en ter Bescherming van het Przewalski-paard

Mevr. I. Bouman-Heijnsdijk.

Stichting Trésor

Dhr. V.P.A. Lukkien

Wereld Natuurfonds Nederland

Dhr. A. Stapel

Tropenbos International

Dhr. R. Boot

Universiteit van Amsterdam – Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED)

Dhr. P. van Tienderen

Van Tienhoven Stichting

Mevr. M.M. Voeten

Vereniging Natuurmonumenten

Dhr. P. Nuvelstijn

De Vlinderstichting

Dhr. T. Verstrael

Vogelbescherming Nederland

Dhr. A.J.M. Wouters

Waddenvereniging

Dhr. H.T.H. Verheij (vice-voorzitter)

Zoogdiervereniging

Dhr. J.T. Teeuwisse

Internationale leden IUCN gevestigd in Nederland European Association of Zoos and Aquaria

Mevr. L. Dickie

European Centre for Nature Conservation

Dhr. A.R. Wolters

Vereniging Kust & Zee (Samenwerkingsverband van Nederlandse en Belgische leden van de Europese Coastal & Marine Union - EUCC)

Dhr. A.H.P.M. Salman

Wetlands International

Dhr. M.S.J. Silvius

*

De Carmabi Foundation (gevestigd op Curaçao) heeft besloten geen afvaardiging voor de Raad van Toezicht van IUCN NL aan te wijzen vanwege de grote geografische afstand. ** Stichting Tigris zegde december 2009 haar lidmaatschap op. *** Het ministerie van LNV heeft besloten een niet-stemmend lid af te vaardigen voor de Raad van Toezicht. **** Conservation International is lid van IUCN, maar niet in Nederland gevestigd. De Nederlandse vertegenwoordiger van Conservation International neemt deel als waarnemer aan de IUCN NL-vergaderingen van de Raad van Toezicht.

Jaarverslag 2009

Bestuur De door de Raad van Toezicht benoemde bestuursleden vormen het bestuur. Het bestuur draagt de eindverantwoordelijkheid voor de dagelijkse leiding van de organisatie en de uitvoering van de programma’s en de activiteiten. Het bestuur bereidt de besluiten van de Raad van Toezicht voor, vertegenwoordigt de vereniging en is bevoegd tot alle daden van beschikking en beheer. Tevens is het bevoegd de directeur of één of meer andere functionarissen volmacht te geven om binnen de daarin beschreven grenzen de vereniging te vertegenwoordigen en verplichtingen aan te gaan binnen een vastgesteld procuratieprotocol. Ten behoeve van de diversiteit in de bestuurssamenstelling streeft IUCN NL ernaar leden te benoemen met expertise op de verscheidene disciplines c.q. thema’s waarmee IUCN NL zich bezighoudt. De zittingstermijn voor bestuursleden is vier jaar, met de mogelijkheid tot eenmalige verlenging van die termijn. Dit geldt niet voor de penningmeester (vanwege het technische karakter van deze bestuursfunctie) en de voorzitter (vanwege het representatieve karakter van de functie). Bestuursleden 2009 Mr. R.H.L.M. van Boxtel - voorzitter Drs. G. Crijns - vice-voorzitter Dr. G. Bennett - secretaris Dhr. P. Fechter - penningmeester Prof. dr. mr. C. Bastmeijer - lid Drs. H.J. Laseur - lid Ir. D. Rosenberg - lid Prof. dr. H. Udo de Haes - lid Prof. dr. L. Vet - lid Dr. H. Friederich - waarnemer IUCN Internationaal

Directie Het bestuur wordt in zijn functie ondersteund door een bezoldigde directie. De directie is verantwoordelijk voor de beleidsvoorbereiding en beleidsuitvoering en stuurt de uitvoeringsorganisatie aan. De directie kan voorts beleid vaststellen, dat vervolgens door het bestuur dient te worden goedgekeurd. De verantwoordelijkheid van de directie is vastgelegd in een directiestatuut. De directeur, benoemd door het bestuur, heeft een dienstverband voor onbepaalde tijd. Het bestuur stelt de beloning vast. Salariëring geschiedt volgens de CAO Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening. Aan de directie worden geen leningen, voorschotten en garanties verstrekt. Directieleden 2009 Drs. W. Ferwerda - algemeen directeur Mr. C. Besselink - directeur Interne Zaken Evaluatie bestuur & directie De Raad van Toezicht evalueert zijn eigen functioneren. Naar aanleiding van de laatste evaluatie is besloten een commissie aan te stellen voor bestuurlijke en financiële zaken, die de statutaire besluiten van de Raad van Toezicht voorbereidt. Op deze wijze maakt de Raad van Toezicht meer tijd vrij tijdens de vergadering voor bespreking van strategie en programmadoelen. De Raad van Toezicht evalueert het functioneren van het bestuur. Ook het bestuur zelf evalueert de eigen rol en effectiviteit. Voorzitter en vice-voorzitter van het bestuur evalueren het functioneren van de directie; dat geschiedt op basis van het functieprofiel directeur IUCN NL, en op grond van de jaarlijks met de directeur gemaakte ‘resultaatgerichte afspraken’. Bij die gelegenheid worden tevens resultaatafspraken gemaakt voor het volgende jaar.

15


16

Doelbereik en efficiënte middelen besteding De Raad van Toezicht en het IUCN NL-bestuur onderschrijven het principe dat ‘de instelling continu dient te werken aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig wordt gewerkt aan realisering van de doelstelling.’ Doelbereik Eens per vier jaar stelt de Raad van Toezicht van IUCN NL een meerjarenbeleidskader vast waarin de beleidsvoornemens en richtinggevende doelstellingen zijn vastgelegd. Het meerjarenprogramma wordt door middel van jaarplannen en begrotingen vormgegeven en uitgevoerd. Deze jaarplannen en begrotingen worden opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie, vastgesteld door het bestuur en goedgekeurd door de Raad van Toezicht. Hetzelfde geldt voor het jaarverslag en de jaarrekening. De activiteiten van het bureau van IUCN NL zijn ondergebracht in de afdelingen Financiering van Natuur, Ecologie en Economie, Externe Relaties en Communicatie, en Financiële en Algemene Zaken. De voortgang van de activiteiten en het realiseren van de doelstellingen worden bewaakt via wekelijks werkoverleg tussen de unitmanager en de directie. De directie brengt zesmaal per jaar verslag uit aan het bestuur over de voortgang van de activiteiten. Waar nodig wordt het beleid bijgesteld en stilgestaan bij de prioriteiten voor de tweede helft van het jaar. Eenmaal per jaar brengt het bestuur verslag uit aan de Raad van Toezicht. Waar nodig wordt beleid bijgesteld en stilgestaan bij de prioriteiten dat jaar. Verslaglegging over het verloop van de activiteiten en van de resultaten vindt plaats via een jaarverslag en het bestuursverslag in de geconsolideerde jaarrekening. IUCN NL laat haar programma’s regelmatig evalueren door derden. De evaluatierapporten worden ter beschikking gesteld aan het bestuur, de Raad van Toezicht, en overige belanghebbenden. De bevindingen worden gebruikt om het beleid en de activiteiten aan te passen en leiden tot aanpassingen in de jaarplannen en meerjarenplannen van IUCN NL.

Besteding middelen Het IUCN NL kent drie inkomstenbronnen: subsidies, donaties van particulieren en fondsenwerving via derden (Nationale Postcode Loterij). De financiële middelen van het IUCN NL worden gebruikt voor financiering van de programma’s en projecten van het bureau. IUCN NL streeft naar: • Een sluitende exploitatie- en activiteitenbegroting. • Toename van de baten uit eigen fondswerving. • Dekking structurele lasten uit structurele inkomsten; maximale besteding ten gunste van de doelstelling (doelstelling 90%; overhead: 10%). • Groei van het aantal leden en donaties. • Een percentage middelen besteed aan eigen fondswerving van maximaal 8%. Ten behoeve van een effectieve besteding van de middelen worden op jaarbasis budgetten vastgesteld voor de diverse programma’s en activiteiten. Op basis van financiële rapportages vindt driemaal per jaar een bespreking plaats tussen verantwoordelijke budgethouders en directie over de voortgang in de uitgaven. Dit kan resulteren in aanpassingen van de activiteiten en/of de budgetten. Afwijkingen van de budgetbegroting moeten vooraf worden gemeld aan de directie. Continuïteitsreserve Met name de inkomsten uit subsidies zijn met grote onzekerheden omgeven. Anders dan de baten zijn de kosten van IUCN NL in belangrijke mate als ‘vast’ te typeren. Eventuele noodzakelijke aanpassing van de kostenstructuur onder handhaving van de continuïteit van de organisatie vergt derhalve geruime tijd. Tegen de achtergrond van deze risico’s is een aanzienlijk deel van het eigen vermogen benodigd om enerzijds continuïteitsrisico’s voor de korte en lange termijn te kunnen dekken en gedurende een redelijke periode alternatieve inkomstenbronnen te kunnen genereren. Anderzijds is de reserve ook nodig om in geval van reorganisaties de kosten van een Sociaal Plan te kunnen dekken. Op dit moment is de continuïteitsreserve gelijk aan 38% van de personeelskosten gedurende 1 jaar.

Jaarverslag 2009

Communicatie met belanghebbenden De Raad van Toezicht en het bestuur van IUCN NL onderschrijven het principe: ‘de instelling streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten.’ IUCN NL identificeert de volgende belanghebbenden voor de organisatie: 1. In Nederland gevestigde leden van IUCN; deze zijn gerechtigd een vertegenwoordiger af te vaardigen aan de Raad van Toezicht. 2. Subsidiegevers, en donoren. 3. Partners in ontwikkelingslanden die middelen ontvangen uit het EGP (Ecosystems Grants Programma), het Toerismefonds, of het Strategic Purchase of Nature-fonds. 4. Nederlandse doelgroepen van ‘de communicatie’ van IUCN NL, te weten: het bedrijfsleven, de politiek en maatschappelijke organisaties.

IUCN NL-belanghebbenden of communicatiedoelgroepen ontvangen op drie niveaus informatie: • IUCN-leden in Nederland ontvangen informatie over programma’s, relevante ontwikkelingen en andere zaken aangaande de organisatie, via bestuursrapportages aan de Raad van Toezicht, de brief van de directie (eens per kwartaal), de algemene nieuwsbrief (eens per kwartaal). Voor aanvullende informatie kunnen leden van IUCN in Nederland te allen tijde contact opnemen met het bureau. • Naast het jaarverslag ontvangen financiers van IUCN NL-werkzaamheden de activiteitenrapportages, opgesteld volgens door hen zelf gehanteerde normen en richtlijnen en gericht op de door hen gefinancierde activiteiten. • Partners in ontwikkelingslanden en andere ontvangers van financiële ondersteuning van IUCN NL ontvangen regelmatig relevante updates over de ontwikkelingen: via de website, via mailings, en/of via direct contact met programmamedewerkers. Bovenstaande drie communicatiedoelgroepen worden afhankelijk van hun relatie met IUCN NL geïnformeerd via de website, via Ecologie & Ontwikkeling (het orgaan van IUCN NL), de Leaders for Naturenieuwsbrief (bedrijfsleven) en via rechtstreeks contact. IUCN NL hanteert een partnerbeleid, een anticorruptiebeleid, en een klachtenprocedure, conform de Code Wijffels en de richtlijnen van het CBFkeurmerk.

17


18

Organogram 2009

Raad van Toezicht

Bestuur

MT MT MT MT Directie

Netwerk Liaison

Unit Externe Relaties en Communicatie

Politiek en Beleidsbeïnvloeding

Communicatie en Publicaties

Financieel Management

Personeel en Organisatie

ICT

Unit Financiële en Administratieve Zaken

Ofﬁce Management en Huisvesting

Dutch Caribbean

MT MT Unit Financiering voor Natuur

Handelsketens

Unit Ecologie en Economie

Toerisme Ecosystem Grants Programme (EGP)

Small grants for the Purchase of Nature (SPN)

Biodiversiteit

Klimaat

MT

= lid management team

Leaders for Nature (LFN)

Jaarverslag 2009

19


20

Medewerkerslijst Het bureau van IUCN NL gevestigd in Amsterdam telde in 2009 52 medewerkers (43 fte) waarvan een deel in vaste dienst. Een aanzienlijk deel van de staf werkte in het kader van flexibilisering op een tijdelijk contract. Bij IUCN NL waren in 2009 drie vrijwilligers actief. Directie

Willem Ferwerda algemeen directeur

Cas Besselink directeur Interne Zaken (hoofd Personeel & Organisatie)

Unit Financiële en Administratieve Zaken (FAZ)

Unit Externe Relaties en Communicatie (ER)

Cas Besselink

Pieter van der Gaag

directeur Interne Zaken en unithoofd (lid MT)

unithoofd (lid MT)

Aukje de Boer

Annemarie Garssen

projectassistent/medewerker Fondsen

secretaris Werkgroep Ecologie en Ontwikkeling

Chris Bonnar

Sandra Bakkers

financieel medewerker Fondsen/ hoofd Financiën (vanaf 1 juli

secretaris Werkgroep Ecologie en Ontwikkeling (vanaf

2008)

november 2009)

Sijmen Cozijnsen

Saskia Gaster

medewerker ICT

persvoorlichter

Winda Handajani

Imke Gilsing

projectassistent

medewerker Leden

Puck Heikens

Heleen van den Hombergh

assistent

coördinator Natureandpoverty.net

Anneke Meijer-Minderhoud

Aukje ter Horst

officemanager

webmaster en medewerker Evenementen

Leonieke Mevius

Ytha Kempkes

medewerker ICT

lobbyist

Mags Peterken

Peter van Sluijs

financieel medewerker Fondsen

coördinator Natureandpoverty.net

Suus Schreurs

Eveline Snelder

assistent

medewerker Leden

Warden van der Woude

Miriam Ubbink

projectleider ICT

publicatiemedewerker

Sandy Roozenburg

Eva de Vries

assistent officemanager

medewerker Communicatie

Aldren Tweeboom financieel medewerker Fondsen

Jaarverslag 2009

21

Unit Ecologie en Economie (E & E)

Unit Financiering voor Natuur (FvN)

Marielies Schelhaas

Rietje Grit

unithoofd (lid MT)

unithoofd (lid MT)

Penny van Beek

Sander van Andel

projectassistent/medewerker Toerisme

projectmedewerker

Desiree Beeren

Evelien van den Broek

medewerker Leaders for Nature

projectmedewerker

Sandra Geisler

Rob Glastra

manager Leaders for Nature

senior adviseur

Laurens Gomes

Amir Grosman

projectmedewerker

projectmedewerker

Henk Hartogh

Maartje Hilterman

senior projectleider/coördinator EWE/NWE-programma

senior projectleider

Carl Königel

Christiaan van der Hoeven

projectmedewerker

projectmedewerker

Daniëlle de Nie

Marc Hoogeslag

projectmedewerker

projectcoördinator (SPN)/projectmedewerker

Mathew Parr

Liliana Jauregui Bordones

projectmedewerker

projectmedewerker

Henk Simons

Jan Kamstra

senior adviseur


Femke Tonneijck

Joseph Lumumba

projectmedewerker

projectmedewerker

Judith Voermans

Christina Lain

projectmedewerker Toerisme

projectmedewerker

Daan Wensing

Henri Roggeri

projectmedewerker


Mark van der Wal senior projectleider


22

Werkgroepen, platforms en initiatieven

Platform Initiatief voor Duurzaam Uitgaand Toerisme (IDUT) Een samenwerkingsverband van bedrijven uit de reisbranche, de overheid, het onderwijs en maatschappelijke organisaties Werkgroep World Commission on Protected Areas Een regulier overleg tussen de leden van deze IUCN-commissie

Werkgroep Den Haag Een regulier overleg bedoeld voor politici, beleidsmakers, wetenschappers en vertegenwoordigers vanuit het maatschappelijk middenveld en bedrijfsleven

Natureandpoverty.net

IUCN NL Leaders for Nature Een reguliere bijeenkomst gericht op inspiratie en actie voor het bedrijfsleven

REDD Platform Een platform over bossen en klimaat

Biomassa Platform

Visnet Overleggroep over vis

Bossenoverleg Een regulier overleg bedoeld voor geïnteresseerden in duurzame bosbouw, waaronder vertegenwoordigers uit de houtsector, overheid en maatschappelijke organisaties

Oceanenoverleg Een regulier overleg bedoeld voor geïnteresseerden in het behoud van de biodiversiteit in ‘s werelds oceanen en zeeën

Werkgroep Species Survival Commission Een regulier overleg tussen de leden van deze IUCN-commissie

Jaarverslag 2009

f

Netwerken

Forest Stewardship Council

Dutch Caribean Nature Alliance

GAWA Green Actors Africa

Soja Coalitie

Global Reporting Initiative

Stuurgroep Natuurwijs

HIER Campagne

Taskforce Duurzame Soja

MVO-Platform

Netherlands Water Partnership

Prins Bernhard Cultuurfonds Natuuradviescommissie

Groene 11

23


Activiteiten 24

Nieuw elan Eind 2009 is de nieuwe Meerjarenstrategie van IUCN NL vastgesteld. Na een positioneringsonderzoek van McKinsey & Company en haar advies over IUCN NL’s rol in de Nederlandse samenleving, is de inhoudelijke IUCN NL-strategie opgesteld in samenspraak met de leden. Dit resulteerde in een aantal veranderingen. Allereerst is de verhouding tussen het bureau van IUCN NL en haar leden duidelijker gedefinieerd, zoals inzake de onderwerpen mandaatvorming en samenwerking. De nieuwe samenwerkingsvorm vergt zekere oefening, waarmee zal worden aangevangen in 2010. Overeengekomen is dat IUCN NL vaker de publieke media zal benaderen over de haar toebedeelde onderwerpen. Om die reden is in 2009 een persvoorlichter aangetrokken. Daarnaast is afgesproken dat IUCN NL zal gaan werken vanuit heldere inhoudelijke mandaten op het gebied van beleidsbeïnvloeding. De wellicht belangrijkste afspraak is dat de in Nederland gevestigde IUCN leden intensiever zullen gaan samenwerken op voor hen relevante onderwerpen. Die samenwerking zal in 2010 worden vastgelegd in een agenda. De nieuwe strategie brengt de werkzaamheden van IUCN NL meer in overeenstemming met die van IUCN. De keuze het IUCN-meerjarenprogramma nauwer te volgen, reflecteert zich in de thema’s voor de Meerjarenstrategie: 1) Bescherming biodiversiteit, 2) Vergroening economie, 3) Klimaatverandering en groene energie, 4) Relatie menselijk welzijn en natuur.

Nederlandse Cariben en staatkundige hervorming Dankzij de inzet van IUCN NL is de Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) al vier jaar een feit. Het jaar 2009 werd bekroond met de toekenning van het beneficiëntschap van de Nationale Postcode Loterij voor DCNA. Hiermee verkreeg DCNA een financiële basis voor een periode van vijf jaar. Daarnaast opent het beneficiëntschap vele communicatiedeuren via de programma’s, de krantjes, de (nieuws)brieven en de website van de Postcode Loterij. Het beneficiëntschap komt bovenop de subsidieregeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, die formeel verloopt via IUCN NL naar DCNA. Met de versimpeling van de procedure in 2009, nam de efficiëntie van de gehanteerde procedure toe. In 2009 besteedde IUCN NL ten behoeve van DCNA veel tijd en aandacht aan de plannen voor de staatkundige hervorming van de Nederlandse Cariben. De DCNA-partners op de Caribische eilanden werden weliswaar vereerd met vele ambtelijke en politieke missies, maar het waarborgen van de bescherming van de natuurlijke Caribische rijkdom bleek bepaald geen prioriteit te krijgen. IUCN NL heeft DCNA om die reden gefaciliteerd in gesprekken met betrokken departementen, de Raad van State en de Raad voor het Landelijk Gebied. Daarnaast heeft IUCN NL faciliteiten aangeboden van de Werkgroep Den Haag, en aandacht gegenereerd in de media. Uit berichten van de Cariben blijkt de inzet van IUCN NL vruchten te hebben afgeworpen. Er is geluisterd, maar de financiering van de natuurbescherming en de wettelijke inkadering zijn nog niet waterdicht. Het lot van de natuur op de nu zelfstandige eilanden binnen het koninkrijk, blijft zorgelijk. IUCN NL blijft dan ook bepleiter van een Samenwerkingsovereenkomst Natuurbescherming van alle landen binnen het koninkrijk.

Jaarverslag 2009

Natureandpoverty.net De ontwikkeling van het IUCN overstijgende kennis- en leernetwerk Natureandpoverty.net stond in 2009 niet stil. Steeds meer organisaties uit de hele wereld sloten zich aan. De algehele samenwerking bevindt zich, na de testen leerperiode van de voorgaande jaren, op een steeds hoger niveau. Een mijlpaal in 2009 was de lancering van het interactieve platform www.natureandpoverty.net ter ondersteuning van het Natureandpoverty.net-programma. Deze website biedt mensen uit de praktijk, instellingen en organisaties de mogelijkheid nieuwe thema’s te lanceren, en relevante nieuwe web-communities op te richten. Daarnaast is de website in gebruik om netwerkbijeenkomsten voor te bereiden door discussies vooraf te faciliteren en documenten te delen. Eind 2009 waren 450 individuen aangesloten op de portal en hadden 25 organisaties een organisatieprofiel aangemaakt.

Lancering van het interactieve platform www.natureandpoverty.net

In 2009 richtte Natureandpoverty.net zich op de oorspronkelijke pilot themes uit de startfase: • Impacts of biofuels on land use and livelihoods. • Learning from multi-stakeholder commodity initiatives. • Local ownership of conservation agendas. • Biodiversity and livelihood impacts of climate change. De pilot thema’s dienen ertoe de verschillende leer- en kennismanagementstrategieën te testen om passende leerstrategieën te vinden voor betrokken actoren. De inzet van het netwerk blijft echter dat deelnemers een eigen thema kunnen introduceren dat bijdraagt aan kennisversterking en aan uiteindelijk de activiteit in de praktijk. Met de lancering van de website begint dit nu ook inderdaad te gebeuren. Op regionaal niveau werden activiteiten ontplooid, gericht op kennismanagement en kennisdeling over voornoemde thema’s en over onder andere conflicttransformatie, watershed management, en ecosystem-based adaptation. In 2009 vormden de oorspronkelijke zeventien partners nog steeds het hart van het netwerk. ‘Uitdaging’ voor 2010 is het netwerk te integreren in de dagelijkse activiteit van de partners, waaronder IUCN NL (www.natureandpoverty.net)

25


26

Antillen vooral gebaat bij goed natuurbeheer Uit: NRC Handelsblad (Opinie) 23 april 2009 Bij de nieuwe bestuurlijke verhouding tot de Antillen wordt overal aan gedacht, behalve aan bescherming van de natuur. En juist dat zal de eilanden helpen, meent Willem Ferwerda. De onderhandelingen rond de staatkundige vernieuwing van het Nederlands Koninkrijk zijn in volle gang. De overzeese eilanden Bonaire, St. Eustatius en Saba, de BES, komen bij Nederland als openbare lichamen, een soort gemeenten. Curaçao en St. Maarten volgen het voorbeeld van Aruba en worden autonome landen binnen het Koninkrijk. Bij de onderhandelingen draait alles om verbeteringen van bestuur, justitie, openbare financiën en bestuurlijke bevoegdheden. Ondertussen komt de belangrijkste economische pijler van de eilanden, de natuur, steeds meer in het gedrang. Het Caribisch gebied is niet zomaar een stukje wereld. Het wordt internationaal beschouwd als global biodiversity hotspot met circa 14.500 endemische planten diersoorten, soorten die elders nergens voorkomen. Dit geldt ook voor de Dutch Caribbean, waar op land en in zee meer dan 60 endemische soorten bekend zijn. De natuur is de kurk waarop de eilandeneconomieën drijven - om die reden komen de toeristen naar de eilanden. Maar zonder een zorgvuldig natuurbeheer wordt de kip met de gouden eieren geslacht. Onze ervaring is dat, zodra ieder eiland voor zich handelt, de natuur wordt geofferd. Enkele voorbeelden uit de praktijk. Op Aruba zijn bouwvergunningen afgegeven in het nationaal park Arikok. Op St. Maarten wordt gebouwd in kwetsbare baaien op hellingen, waarbij afvoergeulen worden gegraven. In 2007 werd op Bonaire door de Raad van State een bouw-

vergunning tegengehouden die al was afgeven in de bufferzone van het mangrovegebied Lac. Is het geen goed idee om van de gelegenheid die de staatkundige vernieuwing biedt, gebruik te maken en natuurbeheer voor alle zes eilanden eens goed te regelen? Maak een Samenwerkingsovereenkomst Natuur en Milieu waarin bindende afspraken staan over beheer van natuur, ruimtelijke ordening en financiering. Werk binnen deze overeenkomst aan natuur- en milieukennis op de Antillen. Het gebrek hieraan leidt tot chaos in de ruimtelijke ordening. De huidige bestuurlijke inspanningen betreffen alleen de BES. Met het opheffen van de Natuur- en Milieuafdeling van de Antilliaanse overheid te Curaçao - de enige instantie die kennis heeft van de natuurverdragen die van toepassing zijn op de eilanden - is de zorg dat ook de handhaving op St. Maarten en Curaçao zal verdwijnen. De situatie op Aruba, na de afscheiding, bewijst dat dat risico groot is. Oprichting van een kenniscentrum voor de zes eilanden gezamenlijk ligt voor de hand. De BES-eilanden zullen waarschijnlijk wel toegang tot middelen en kennis krijgen, maar de andere eilanden veel minder. Dat is een ongewenste situatie, omdat de drie autonome eilanden geen gelden uit ontwikkelingshulp of internationale fondsen kunnen ontvangen. Ze zijn immers Nederlands. Kortom, bestuurders aan beide kanten van de oceaan, richt de aandacht van de staatkundige vernieuwing ook eens op natuurbescherming. Als u deze nu niet goed regelt, gaat er veel verloren - ook voor de bewoners van de eilanden. door Willem Ferwerda, directeur van het Nederlandse kantoor van de IUCN (International Union for the Conservation of Nature)

Jaarverslag 2009

Pers en media Eind 2009 is bij IUCN NL een persvoorlichter (media relations officer) aangesteld. Deze is verantwoordelijk voor de informatievoorziening over activiteiten en doelstellingen van IUCN NL aan de media in de breedste zin: radio en tv, print, online, lokaal, regionaal, nationaal en internationaal. In 2009 werden IUCN en IUCN NL 148 keer aangehaald in de nationale en regionale gedrukte media (bron: Lexis Nexis), van de Volkskrant, NRC tot Metro. Daarbij ging het om verwijzingen naar studies, om aandacht voor de nieuwe IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten (verspreid door het IUCN NL-bureau onder de Nederlandse media), en om activiteiten van IUCN NL zelf, zoals de bijeenkomst op de Nationale Bossendag. In 2009 brachten de directeur, de lobbyiste en andere woordvoerders van IUCN NL verschillende malen de IUCN NL-thema’s onder de aandacht in radioprogramma’s (Radio 1, Wereldomroep, BNR, VARA). Zo was algemeen directeur Willem Ferwerda meerdere malen te gast bij VARA’s Vroege Vogels en BNR Duurzaam, en gaf lobbyiste Ytha Kempkes vanuit de klimaattop in Kopenhagen op de Wereldomroep uitleg over de onderhandelingen omtrent REDD. De jaarlijkse publicatie van de IUCN Rode Lijst genereerde in 2009 naast aandacht in gedrukte media, tevens de gebruikelijke aandacht in de nationale televisiejournaals. Het Gesprek De Nationale Postcode Loterij stelt haar beneficiënten in staat zendtijd te krijgen op het digitale tv-kanaal Het Gesprek. Op 22 oktober 2009 was de beurt aan IUCN NL. Algemeen directeur Willem Ferwerda ging onder leiding van Lennart Booij in discussie met Rein Willems, CDA-senator en voormalig president-directeur van Shell Nederland. De uitzending werd afgesloten met de documentaire The Lessons of the Loess Plateau, van filmmaker John Liu. Website Communicatie via de website blijft belangrijk voor IUCN NL. In 2009 is de website doorgelicht door een webcommunicatiedeskundige. Aanbevelingen ter verbetering zijn doorgevoerd. Vooral het onderdeel

gefinancierde projecten bleek weinig bezoekersaandacht te krijgen. Via een Google Maps-applicatie is de toegankelijkheid van dit gedeelte verbeterd. In 2009 telde de website gemiddeld 1700 bezoekers per dag: een groei van 30% ten opzichte van 2008. De nieuwspagina’s en de pagina’s over IUCN NL zelf bleken het best bezocht. De pagina’s over IUCN NL zullen in 2010 opnieuw worden ingericht.

Evenementen en bijeenkomsten In 2009 zijn zoals gebruikelijk reguliere overleggen georganiseerd van door IUCN NL gefaciliteerde platforms en netwerken. Overige evenementen, als die van het Leaders for Nature-netwerk of over toerisme, komen verderop in dit jaarverslag aan de orde. Zie voorts pagina 39, voor de lijst van evenementen- en bijeenkomsten.

Ingezonden stukken IUCN NL in nationale dagbladen: • Ontwikkelingshulp? Help de natuur in plaats van corrupte regimes, NRC Handelsblad, 14 maart 2009, Opiniepagina • Antillen vooral gebaat bij goed natuurbeheer, NRC Handelsblad, 23 april 2009, Opiniepagina • Econcern failliet, Het Financieele Dagblad, 18 juni 2009, katern Optiek • Palmolie is geen alternatief, Het Financieele Dagblad, 8 september 2009, katern Optiek • Liever voorkomen van boskap dan CO2-opslag in de grond, NRC Handelsblad, 14 september 2009, Opiniepagina

27


28

Unit Ecologie en Economie Vergroening van de Nederlandse economie vormt een belangrijke pijler van het werk van IUCN NL, en dan in het bijzonder het effect van het Nederlandse bedrijfsleven op ecosystemen en biodiversiteit wereldwijd. Sinds zomer 2009 maakt Leaders for Nature onderdeel uit van IUCN NL’s unit Ecologie en Economie. Alle activiteiten gericht op vergroening van het bedrijfsleven zijn daarmee in één unit ondergebracht. In 2009 ging speciale aandacht uit naar de relatie tussen lokale NGO’s en het Nederlandse bedrijfsleven, de relatie tussen klimaat en REDD, en naar activiteit gericht op de financiële sector. Relatie lokale NGO’s en bedrijfsleven Uit ervaringen van IUCN NL’s Biodiversiteits- en Toerismefonds blijken lokale NGO’s vaak goede projecten op te zetten voor toeristische producten, als bijdrage aan lokale natuurbescherming, maar schort het nog veelal aan kennis van de toeristische sector en van marketing. Daartoe heeft IUCN NL in samenwerking met het internationale IUCNsecretariaat een driedaagse workshop opgezet voor lokale NGO’s waarin juist die zakelijke aspecten centraal staan. De eerste workshop vond plaats in januari 2010 in Cambodja, voor NGO’s uit de Mekong-regio. Aan de hand van deze workshop is een format en een ‘how to’ guide ontwikkeld, zodat de workshop ook in andere regio’s kan worden georganiseerd. De taak van IUCN NL op het gebied van aquacultuur (vooral garnalen) is het leggen van een verbinding tussen lokale toeleveranciers van garnalen en lokale natuurbeschermings-NGO’s zowel als importeurs in consumentenlanden. Begin 2009 organiseerde IUCN NL een workshop voor lokale NGO’s en Nederlandse garnalenimporteurs. Sinds 2009 faciliteert IUCN NL een proces om kritische NGO’s in ontwikkelingslanden te betrekken bij de ontwikkeling van een ecolabel voor aquacultuur (ASC, Aquaculture Stewardship Council). Het betreft landen die belangrijke toeleveranciers zijn van garnalen, zoals Bangladesh, Thailand en Ecuador. IUCN NL heeft bovendien zitting in de ASC-Global Steering Committee for Standard Development.

Klimaat en REDD Klimaat was een belangrijk thema in 2009, ook voor IUCN NL. Zo heeft IUCN NL ten behoeve van Kopenhagen (COP15) op het gebied van REDD een bijdrage geleverd (zie het volgende kader). Het plan was in het kader van het HIER-project een of twee landschapsveilingen te organiseren; deze vonden uiteindelijk geen doorgang wegens de door de economische crisis tegenvallende belangstelling van bedrijven. In plaats daarvan organiseerden IUCN NL en Leaders for Nature op 15 oktober 2009 het Forest for Climate, Climate for Life-evenement, mede in het kader van de Nationale Bossendag. Ruim honderd deelnemers, uit vooral het bedrijfsleven, kwamen bijeen ter verkenning van de mogelijkheid bij te dragen aan wereldwijd bosbehoud. Onderdeel van het evenement was een expertmeeting (de zogenaamde Flamingo-sessie), waarin bedrijven, NGO’s en de overheid participeerden. De bevindingen van deze expertmeeting resulteerden in een boodschap aan minister Cramer (VROM) ter ondersteuning van haar missie in Kopenhagen. Advies op gebied van criteria en standard setting In de loop der jaren heeft IUCN NL expertise opgebouwd over de wijze hoe biodiversiteit en ecosystemen op te nemen in criteria en standaarden. In dit licht is IUCN NL gevraagd deel te nemen aan onder andere de Commissie Corbey (duurzame bio-energie) en de ASC-Standard Commission (garnalen). Tevens verstrekt IUCN NL advies aan de Round Table on Responsibe Soy. Het vaststellen en doorvoeren van het concept HCVA’s (High Conservation Value Areas) is volgens IUCN NL een uitstekende manier om waardevolle biodiversiteit en ecosystemen te behouden in gebieden met agrarische activiteit (zoals de verbouw van soja, palmolie). Voor het onderbrengen van HCVA’s in de Round Table for Responsible Soy bleek meer expertise van dit instrument met sojateelt noodzakelijk te zijn. Derhalve is door IUCN NL een project geïnitieerd in Mato Grosso, Brazilië, uitgevoerd door de lokale partner Instituto Centro de Vida. Het, ook gerealiseerde, doel was het opdoen van concrete ervaring met HCVA-mapping, informatie die kon worden gebruikt als bijdrage aan het mainstreamen van HCVA’s in de Round Table for Responsible Soy of andere duurzaamheidsschema’s.

Jaarverslag 2009

Activiteiten REDD (Reduced Emissions from Deforestation and Degradation) Tezamen met het internationale secre tariaat van IUCN heeft IUCN NL in 2009 gelobbyd voor een rechtvaardig en eco logisch duurzaam REDDmechanisme in het VNKlimaatverdrag. In onder andere Kopenhagen heeft IUCN NL zich hard gemaakt voor een safeguard ter voorkoming dat natuurlijke bossen met REDDgelden kunnen worden omgezet in plantages. Betrokkenheid van het bedrijfsleven is cruciaal voor het suc cesvol verminderen van ontbossing en daarmee klimaatverandering. Leaders for Nature organiseerde in het najaar het evenement Forests for ClimateCli mate for Life om dit thema op de kaart te zetten. Eind 2009 werd IUCN NL’s projectvoorstel REDDening your business

gehonoreerd door VROM (SMOM, Subsidieregeling Maatschappelijke Organisaties en Milieu). Het project richt zich op het informeren en stimuleren van het bedrijfsleven om op duurzame wijze betrokken te raken bij het REDDplus mechanisme. Tot slot ondersteunde IUCN NL via het Ecosystem Grants Programme (EGP) en Naturepoverty.net enkele lokale organisaties in ontwikkelingslanden bij hun REDDplusactiviteiten. Zo sti muleerde het de uitwisseling van erva ringen en de lobby richting overheid, en stimuleerde c.q. adviseerde bij het opzet ten van natuurbeschermingsprojecten. In 2009 stelde IUCN NL na overleg met enkele leden de richtlijnen op waaraan een REDDproject moet voldoen.

29


30

Bedrijfsleven: Leaders for Nature Het Leaders for Nature-programma vormt sinds medio 2009 onderdeel van de unit Economie en Ecologie. • Januari 2009 werd het jaarlijkse Young Leaders for Nature Forum georganiseerd. Doel was te laten zien wat de mogelijkheden zijn van duurzaamheid en hoe een bedrijf intern veranderingen kan doorvoeren. Keynote speaker was Bryan Smith, die met zijn boek The Necessary Revolution de basis legde voor het Forum. CEO’s, mvo-managers en Young Professionals van vijftien bedrijven gingen met elkaar in dialoog en bespraken in ‘bedrijventeams’ hun committent voor 2009. • Op 30 juni 2009 organiseerden IUCN NL en Leaders For Nature de high level meeting Sustainable Development in Challenging Times: zes leiders uit het bedrijfsleven onthulden hun persoonlijke leiderschapsvisies en strategieën hoe te opereren in tijden van fundamentele verandering. Over het leren van best practices, hoe bedrijven op de lange termijn kunnen bijdragen aan verduurzaming van de economie, en welke uitdagingen ze daarbij tegenkomen. Panelleden waren Feike Sijbesma (DSM), Henk de Bruin (Philips), Peter Blom (Triodos Bank), Ray Anderson (Interface) Wout Dekker (Nutreco) en Annemarie van der Rest (Shell). • In 2009 werd de Leaders for Nature-webcommunity gelanceerd. Doel daarvan is de kennis en energie van de deelnemers te stroomlijnen en vast te leggen. LFN-programmadeelnemers kunnen zich via de webcommunity voorbereiden op bijeenkomsten en daaraan na afloop vervolg geven. • IUCN NL/LFN organiseerde op 15 oktober de conferentie Forests for Climate, Climate for Life, in samenwerking met de HIER-campagne. Onderwerp van deze internationale workshop: mogelijkheden van het instrument REDD bij het tegengaan van bosverlies en degradatie.

Forum Leaders for Nature, 2009

‘Komt natuurlijk kapitaal in de nieuwe economie op gelijke voet te staan met financieel kapitaal, dan is Leaders for Nature een van de beste business schoolprogramma’s om je daarop voor te bereiden.’ Jan Ernst de Groot, managing director KLM Royal Dutch Airlines, over het Young Leaders Forum 2009

Jaarverslag 2009

Forests for Climate for Life, 15 oktober 2009

Patrons Leaders For Nature • Alexander Rinnooy Kan (SER) • Antony Burgmans (previously Unilever) • Bert Heemskerk (Rabobank) • Herman Wijffels (previously World Bank) • Jan Ernst de Groot (KLM) • Jan Theo Bautz (previously Egon Zehnder International) • Jan Willem Baud (NPM Capital) • Jan Zuidam (Koninklijke DSM N.V.) • Michiel Jaski (Arcadis) • Peter Bakker (TNT) • Peter Blom (Triodos Bank) • Rein Willems (previously Shell) • Robert Dijkgraaf (KNAW) • Robert Reibestein (McKinsey and Company) • Robert Swaak (PricewaterhouseCoopers) • Roderick Munsters (Robeco) • Wout Dekker (Nutreco) • Yvonne van Rooy (University of Utrecht)

Financiële sector De financiële sector heeft indirect, via investeringen en kredieten, grote invloed op ecosystemen. In 2009 zijn door IUCN NL, in samenwerking met onder andere Nyenrode Business Universiteit, twee projecten afgerond: • Boosting investments in Biodiversity and Ecosystem Services Dit project, dat tot doel had te onderzoeken of er een markt bestaat voor investeringen voor biodiversiteit en ecosysteemdiensten, is uitgemond in een internationale conferentie die de interesse moest wekken van potentiële investeerders. De conferentie, inhoudelijk mede gefundeerd op opgedane ervaringen en gerealiseerde initiatieven, trok grote belangstelling door het vernieuwende onderwerp. Er waren negentig deelnemers aanwezig uit binnen- en buitenland, vanuit het bedrijfsleven, pensioenfondsen en banken, overheden. Tijdens de conferentie is een aantal interessante business cases geproduceerd, in sectoren als duurzame bosbouw, toerisme en agrobosbouw. • Identification and Development of Opportunities for Biodiversity Information Services by Sustainability Rating Agencies Dit project heeft een onderzoek opgeleverd over de rol van duurzaamheids-rating agencies en de informatie die zij bieden aan investeerders. Het resultaat is een uniek overzicht van wat agencies precies doen en welke initiatieven er zijn om de transparantie te vergroten op het gebied van biodiversiteit(scriteria). Tevens is over deze thematiek een workshop georganiseerd voor genodigde experts.

Het Leaders For Nature netwerk had in 2009 de volgende deelnemers: Arcadis, AkzoNobel, Capgemini, Cofely, DHV, DSM, Essent, IBM, KLM, KPMG, Modint, Nutreco, Philips, Procter & Gamble, Pricewaterhouse Coopers, Rabobank, Shell, TNO, TNT en Triodos Bank. www.leadersfornature.nl

31


32

Guiana Shield: van initiatief naar faciliteit Het Guiana Shield Initiative (GSI) is een initiatief van UNDP Guianas en IUCN NL. Het GSI is gericht op ecologisch en financieel duurzaam management van de Guiana Shield eco-regio. Deze regio staat bekend als het grootste aaneengesloten intacte regenwoud ter wereld. Via proefprojecten in Guyana, Colombia en Brazilië wordt praktische ervaring opgedaan met het compenseren (betalen) door beheerders van gebieden met hoge natuurwaarden voor de ecosysteemdiensten water, biodiversiteit en klimaatregulatie. Deze zogenoemde PES-projecten (Payment for Ecosystem Services) bevatten een monitoringcompentent ter waarborging van de kwaliteit van die diensten. Hierbij is steevast sprake van intensieve participatie van lokale gemeenschappen. 2009 was voor GSI een belangrijk jaar. In de proefprojecten zijn vele activiteiten ontplooid en is ruime ervaring opgedaan over de wijze waarop multilaterale milieuovereenkomsten (MEA) en REDD in de praktijk tot effectieve resultaten kunnen leiden. De eerste stappen zijn gezet naar een institutionele inbedding van het initiatief in de regio. Op initiatief van de Europese Commissie droeg IUCN NL bij aan de ontwikkeling van een voorstel om vanuit GSI een faciliteit te realiseren (fonds en monitoringcomponent) die de zes Guiana Shield-landen ondersteunt bij de uitvoering van hun natuur- en milieubeleid. In 2009 voerde IUCN NL het secretariaat van dit project en gaf technisch advies inzake de proefprojecten en de projectontwikkeling.

Unit Financiering voor Natuur De Unit Financiering voor Natuur financiert projecten gericht op het behoud van de natuur, de biodiversiteit en de diensten die ecosystemen leveren. Beschikbare gelden gaan naar lokale organisaties in ontwikkelingslanden om te worden besteed aan veldprojecten waarbij lokale bewoners en gebruikers centraal staan. Sinds januari 2007 is het leeuwendeel van de fondsen voor het Ecosystem Grants Programme (EGP) afkomstig van het ministerie van Buitenlandse Zaken (onder het MFS-stelsel). Overige fondsen die de unit beheert zijn beschikbaar gesteld door de Postcodeloterij, de Turing Foundation en het Forest Forever Fund. Small Grants for the Purchase of Nature (SPN) Sinds januari 2001 beheert IUCN NL het met steun van de Nationale Postcode Loterij opgezette aankoopfonds Small Grants for the Purchase of Nature. In totaal zijn er in 2009 veertig pre-proposals ontvangen voor het SPN-programma, waarvan er negen hebben geleid tot een contract. Het betreft hier voorstellen uit Honduras, Kenia, Tanzania, Mexico, Ecuador, Colombia, Brazilië en Indonesië. Opvallend zijn de projecten speciaal gericht op bescherming van soorten van de IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten: de Sharpe’s Longclaw in Kenia, de Maleo in Indonesië en de Yellow-eared parrot en Fuerte’s parrot in Colombia. De gesteunde projecten in Honduras, Mexico, Ecuador en Colombia betroffen uitbreiding van bestaande Private Protected Areas, terwijl het project in Tanzania zich richt op het verbinden van bosfragmenten in de East Usumbara Mountains, onderdeel van de Eastern Arc Mountains Biodiversity Hotspot. Worden alle projecten volgens voorstel uitgevoerd, dan zal totaal 2007 hectare worden aangekocht en permanent beschermd. Naast de financiering van aankoop projecten speelde SPN in 2009 een actieve rol in de organisatie van het derde symposium over landaankoop, in samenwerking met de Engelse World Land Trust (WLT) en de lokale partner O Boticario. Dit seminar vond plaats in oktober 2009, in de Salto Morato Reserve, nabij Curitiba (Brazilië). Vertegenwoordigers van vijftien NGO’s discussieerden hier over gebruik en/of uitvoering van PES-programma’s

Jaarverslag 2009

33

(waarbij wordt betaald voor ecosysteemdiensten) ter financiering van het management van hun private protected areas (www.iucn.nl/fondsen). Turing Foundation De Turing Foundation is in 2006 opgericht door Pieter Geelen en zijn vrouw uit de opbrengsten die hij als mede-oprichter verkreeg bij de beursgang van TomTom NV. Turing richt zich op vier verschillende onderwerpen: onderwijs, leprabestrijding, natuurbescherming en kunst. Deze donor rangschikt IUCN NL sinds 2007 als preferred supplier van kleinschalige initiatieven op het snijvlak van natuurbescherming en armoede, namelijk duurzame landbouw. Gefinancierde projecten (met een gemiddelde bijdrage van €30.000) zijn in te zien op www.turingfoundation.org/natuur. IUCN NL is zeer verheugd over deze genereuze bijdrage aan de Afrikaanse lokale partners. Forest Forever Fund Het Forest Forever Fund, dat sinds 2002 bestaat en gevormd is door een eenmalige financiering van een private donor, kende in 2009 geen nieuwe ontwikkelingen. Het is de bedoeling dit fonds voor 31 december 2011 volledig in te zetten voor duurzaam bosbeheer in Afrika. Ecosystems Grants Programme (EGP) Om het effect van financieringen te optimaliseren en samenwerking tussen organisaties te versterken verkoos IUCN NL het EGP uit te voeren in een beperkt aantal focusregio’s: Centraal-Afrika, WestAfrika, Zuidoost-Azië, Mekong, Parana-Paraguay, Guiana Shield. Deze regio’s zijn geselecteerd vanwege onder andere de hoge biodiversiteitswaarde, de relaties van IUCN NL en betrokkenheid bij de Nederlandse economie. De partners in die regio’s zijn betrokken bij de beleidsdialogen waarin IUCN NL actief is. Verder worden er nog beperkt projecten ondersteund in de Mekong regio en enkele landen buiten de focusregio’s.

Een eco-regionale benadering: Parana-Paraguayregio (Zuid-Amerika) en Zuidoost-Azië Een groot gedeelte van de door Nederland geïmporteerde biomassa en soja komt uit de Parana-Paraguayregio, en uit Zuidoost-Azië. Die teelt veroorzaakt niet alleen grote schade aan de natuur, zoals boskap, monoculturen met intensief gebruik van pesticiden en gebruik van gemodificeerde gewassen, maar ook enorme sociale problemen: landloze boeren worden van hun veldjes verdreven, inheemse groepen naar verre uithoeken verbannen. En dat alles vanwege de grote vraag wereldwijd naar biobrandstoffen. West-Afrika en Centraal-Afrika Een ander voorbeeld is de visserijproblematiek in West-Afrika, die mede wordt veroorzaakt door de Nederlandse visserijbelangen. Nederlandse vissers vissen hier met groot materieel de wateren leeg voor de ogen van arme lokale vissers. De relatie van de Nederlandse economie tot EGP-projecten in Centraal-Afrika is indirect: talloze producten uit de mijnbouw worden in Nederland door consumenten gebruikt. Mijnbouw veroorzaakt problemen voor mens en natuur, in onder andere Centraal-Afrika. In 2009 begon IUCN NL in Centraal-Afrika met het trainen van lokale organisaties in kennis over en toepassing van de milieu-effectrapportage, een van de effectieve middelen om bedrijven en overheden te kunnen ondersteunen bij verduurzaming van de productiemethoden.

Ecosystem Grants Programme in cijfers Het EGP loopt van januari 2007 tot en met december 2010. De meeste projectvoorstellen zijn reeds in de beginjaren ontvangen en goedgekeurd. In 2009 werden 141 nieuwe contracten ondertekend, van vooral projecten die reeds in 2008 in behandeling waren genomen. Op 31 december 2009 telde de EGP-portfolio 384 projecten voor een totaalbedrag van ruim twintig miljoen euro. De 384 gehonoreerde projecten zijn gekozen uit totaal 1753 ontvangen pre-proposals over de hele periode.


34

Pre-proposals in 2007-09 per focusregio 19%

22%

Central Africa West Africa South East Asia

2%

Mekong 10%

Parana-Paraguay

22%

Guiana Shield 4% Non-focal regions 21%

tabel: Pre-proposals ontvangen sinds 1 januari 2007

C Africa

W Africa

SE Asia

Mekong

ParanaParaguay

Guiana Shield

Non-focal regions

Total

2007

180

263

236

35

132

7

81

934

2008

149

123

133

26

49

22

288

790

2009

5

12

3

1

-

-

8

29

Total Received

334

398

372

62

181

29

377

1753

Noot: alle projecten zijn te vinden op Google Maps, www.iucn.nl

De NGO’s waarvan de pre-proposals waren geselecteerd, is gevraagd een volledig voorstel in te dienen. Het totaal te verdelen bedrag in 2009 was een kleine dertig miljoen euro. In deze tweede en laatste ronde viel, om diverse redenen, circa 30% van de pre-proposals af. Resultaten EGP In 2009 werden 74 projecten afgerond (voor een totaal ongeveer 2 miljoen euro). Voornamelijk kortlopende projecten, gericht op netwerken en lobby. Van de overige lopende projecten konden door systematische vastlegging van projectgegevens in de database de resultaten worden geanalyseerd (bijvoorbeeld inzake de relatie tussen armoede en natuur). Armoe-

debestrijding is weliswaar hoofddoel van ontwikkelingssamenwerking, maar in de wereld van ontwikkelingssamenwerking beschouwt men de relatie tussen natuurbescherming en armoedebestrijding níet als een vanzelfsprekende. Uit analyse van de verwachte resultaten van alle EGP-projecten blijkt ruim de helft direct bij te dragen aan armoedebestrijding. Zo zijn er 51 projecten waar circa drieduizend huishoudens profiteren van een beter beheer van de natuurlijke omgeving. Denk aan betere vismethoden, effectievere landbouwproductie, duurzame oogst van niet-hout-bosproducten zoals honing, rotan, medicijnen en dergelijke. Tien projecten zijn gericht op ecosysteemherstel, directe voordelen (zoals vis, schoon water of betere oogsten) opleverend voor ongeveer duizend huishoudens.

Jaarverslag 2009

35

Aantal contracten in 2007-09 per focusregio (n = 384) 17% 21%

Central Africa West Africa Southeast Asia

4%

20%

12%

Mekong Parana-Paraguay Guiana Shield

7%

Non-focal regions 19%

De EGP-projecten hebben tegelijk ook een positief effect op natuurbescherming; 76 projecten dragen bij aan een beter beheer van zo’n drie miljoen hectare natuur, bijvoorbeeld door verbeterd management van beschermde gebieden. Een grote uitdaging was en is de financiering van natuurbeheer in ontwikkelingslanden, en dan vooral de duurzaamheid daarvan. Fondsen als EGP zijn tijdelijk en van korte duur, terwijl bescherming en beheer langetermijnzaken zijn. Daarom ook zijn de ontwikkelingen rond REDD zo belangrijk. Via het EGP werd een aantal demonstratieprojecten op dat gebied ondersteund. Enerzijds om veldervaring op te doen bijvoorbeeld met het meten van CO2-opslag in een bestaand stuk bos. Anderzijds om de lokale partners via training beter voor te bereiden op de mogelijkheden die REDD hen kan bieden. Rode Lijst als handvat Voor natuurbescherming is de jaarlijkse IUCN NL’s Rode Lijst van bedreigde soorten een belangrijk handvat. Conclusie 2009: nog steeds gaat het elk jaar slechter. Via EGP-projecten is en wordt op diverse manieren aan de bescherming van Rode Lijst-soorten gewerkt. Zo werkt de organisatie Flora and Fauna International in Vietnam met lokale gemeenschappen aan een beter beheer van natuurgebieden die het leefgebied zijn van onder andere de Tonkin snub-nosed monkey, een van de 25 meest bedreigde apensoorten ter

wereld (critically Endangered volgens de IUCN Rode Lijst 2007). In Centraal-Afrika worden lokale deskundigen opgeleid om Rode Lijst-soorten beter te monitoren. De IUCN Fresh Water Fish specialist group is daarbij actief betrokken. De bedoeling is dat de resultaten een beter beheer van de zoetwaterecosystemen in deze regio ondersteunt. In Suriname werkt de organisatie ACTS (Amazone Conservation Team Surinam) met de lokale bevolking aan betere bescherming van het bos, waar onder andere de reuzenmiereneter, de reuzenotter en de jaguar leven. ACTS helpt inheemse gemeenschappen hogere opbrengsten te verkrijgen van niet-houtbosproducten. Dialoog Ten slotte nog een belangrijk thema waarvoor de kleinschalige financieringen van IUCN NL traditioneel nuttig zijn gebleken: beleidsdialogen en verbeteren van overheidsinspanningen. Het EGP werkt via de Engelse partnerorganisatie Forest Monitor al enige jaren in DR Congo aan beter bosbeheer. NGO’s worden begeleid en getraind in het zelf monitoren van bosbeheer. De weten regelgeving op zich is veelal zo slecht nog niet, de toepassing ervan wel. Via deze en andere projecten helpt EGP een dialoog op gang te brengen, met een actieve en constructieve rol voor het maatschappelijk middenveld.


36

Voorbeelden van EGPprojecten

Brazilië Toegang kleine boeren tot emissiehandel Het Araucáriawoud in de noordelijke Braziliaanse deelstaat Paraná wordt ern stig bedreigd door de oprukkende land bouw, veroorzaker van grootschalige bodemerosie en vervuiling. De landbou wers zien zich gevangen in een vicieuze cirkel: zij ontginnen bos, veroorzaken daarmee ernstige erosie waardoor zij nieuw bos moeten ontginnen. De Brazili aanse NGO SPVS (Sociedade de Pesquisa em Vida Selvagem e Educação Ambiental Society for Wildlife Research and Envi ronmental Education) werkt al jaren in

DR Congo Forest Monitor Om duurzaam bosbeheer in de Demo cratische Republiek Congo van de grond te krijgen dient gerichte aan dacht uit te gaan naar training van mensen in Forest Law Enforcement and Governance (FLEG). Toezeggingen van de regering de bossen duurzaam te beheren stranden wegens het gebrek aan kennis en gebrek aan monitoring van de houtkap. Nationale trainings programma’s worden opgezet door de NGO Forest Monitor om kennis te ver breiden over illegale houtkap, het FLEGproces en het systematisch en onafhankelijk monitoren van houtkap. Een onafhankelijk monitoringsteam wordt getraind om de papieren rege ringsbetrokkenheid om te zetten in daden.

dit gebied met het zelfontwikkelde Avoi ded Deforestation Programme. Doel daar van is nieuwe ontginning te voorkomen, zo de koolstofuitstoot (CO2emissie) dras tisch te verminderen en ook bedrijven en grootgrondbezitters hiervoor te interes seren. SPVS richt zich op het toeganke lijk maken van de emissiehandel voor kleine landeigenaren. Via bijvoorbeeld coöperaties wil SPVS het nietkappen van bos, en dus voorkomen van CO2emis sie, vercommercialiseren tot duurzaam financieel alternatief.

Jaarverslag 2009

37 Argentinië Conservación Argentina Corredor de Biodiversidad Uruguaí Foerster is een tweejarig project van de lokale natuurorganisatie Conservación Argentina in de provincie Misiones, in de bufferzone tussen twee beschermde gebie den: het Urugauí Provinciale Park (84.000 hectare) en het Foerster Provinciale Park (5000 hectare). De twee parken maken onderdeel uit van de laatste restanten Atlantisch Bos, dat wereldwijd wordt erkend als bedreigd. Een goede verbinding tussen deze gebieden is van belang voor de instandhouding van de biodiversiteit. Tus sen de parken bevindt zich een gefragmen teerd landschap met landbouwgewassen, wegen, graasgebieden voor koeien en stuk ken bos. Conservación Argentina zet zich actief in om de tussenliggende corridor te versterken opdat de verschillende dier soorten beide gebieden kunnen gebruiken. Langetermijndoel van de organisatie is het gebied in en om de corridor economisch te versterken via stimulering van duurzame landbouw en ecotoerisme. Hoofdactivitei ten in het project zijn herstel van gedegra deerde corridorgedeelten en de ontwikke

Wildpassage, Missiones, Argentinië.

ling/marketing van ecologische landbouw en van bosproducten als honing en jam. Ter vergroting van de inkomsten uit eco toerisme is een bezoekerscentrum opge trokken en worden paden voorzien van bewegwijzering. Het project verhoogt het functioneren van de parkwachters door ze te trainen in management van geografi sche informatiesystemen (GIS). De monito ring van het gebied kan zo systematischer verlopen, en er kan beter worden gepa trouilleerd. Conservación Argentina meet tegenwoordig bijvoorbeeld hoeveel dieren de corridor doorkruisen, en is zo in staat het effect van het project op de biodiversi teit te bepalen. Na anderhalf jaar is een toename geconstateerd in het aantal oce lotten (kleine katachtigen), herten, zwij nen en vossen dat van de corridor gebruik maakt. Dit positieve resultaat is mede te danken aan de goede samenwerking van Conservación Argentina met de provinciale autoriteiten, die resulteerde in de con structie van ZuidAmerika’s eerste twee ecoducten óver de autoweg die dwars door de corridor loopt.


38

Jaarverslag 2009

Evenementen en bijeenkomsten Januari 15 Leaders for Nature Inspirational Meeting: The Necessary Revolution (locatie: Philips, Amsterdam) 17 2e Young Leaders for Nature Forum, m.m.v. 18 grote bedrijven en 300 gemotiveerde Young Professionals (Cap Gemini, Utrecht) Februari 9-12 Natureandpoverty.net, met OxfamNovib Workshop Value Up!, een workshop over NGObetrokkenheid in Global Value Chains (Akantes, Amsterdam) 17 Leaders for Nature, masterclass In Defense of Food, m.m.v. auteur Michael Pollan (Triodosbank, Zeist) Maart 5 Oceanenoverleg (Amsterdam) 5 Bijeenkomst Werkgroep Den Haag (Sociëteit de Witte, Den Haag) 11 Bossenoverleg (Amsterdam) 20 IUCN steunt organisatie Future for Nature Award (Burgers’ Zoo, Arnhem) April 6-10 Natureandpoverty.net organiseert bijeenkomst Conflict Transformation around Water and Wetlands in West-Afrika (Bamako, Mali) 23 Young Leaders for Nature Forum, follow-up meeting (Arcadis, Amersfoort) Mei 15-16 Natureandpoverty.net, Inception Workshop for Collaborative Programme on Improving Watershed Management (DAS Kapuas, Indonesië) 22 Wereldbiodiversiteitsdag 28 Oceanenoverleg Juni 1 Natureandpoverty.net, Alliance Synergy and Exchange Meeting (Thailand) 4 Bijeenkomst Werkgroep Den Haag (Sociëteit de Witte, Den Haag) 5 Wereldmilieudag, georganiseerd door UNEP, United Nations Development Programme

8 11 16

Wereldoceanendag Groeneveld Conferentie (Amsterdam) Symposium Red List of Threatened Species: What it is and how it is used (Amsterdam) 19-25 Leaders for Nature: Leadership in Nature (Frankrijk) 24 Seminar Tropical Forest and Climate Change (Ede) 30 Leaders for Nature: Sustainable development in challenging times: Managing short term and long term interests (Amsterdam) September 16 Bossenoverleg (Amsterdam) 17 Oceanenoverleg (IUCN NL) 28 Leaders for Nature: The New Green Economy & Green Business Performance Tracking, m.m.v. Pavan Sukhdev (Deutsche Bank & leider studiegroep The Economics of Ecosystems and Biodiversity) Oktober 1 Bijeenkomst Werkgroep Den Haag, thema Duurzaam inkoopbeleid overheid (Sociëteit de Witte, Den Haag) 4-9 Symposium Landaankoop. Thema’s: Payments for Ecological Services and Fundraising (Brazilië) 15 Leaders for Nature: Forest for Climate, Climate for Life Meeting (Artis, Amsterdam) 19 IUCN NL in samenwerking met de VN Global Compact en Deloitte, Duurzaamheid en Innovatie (Jaarbeurs Utrecht) 27 Nature for Peace Seminar Conflicts, Conservation and Natural Resource Management, IUCN NLwerkgroep Ecologie en Ontwikkeling (Den Haag) November 11-12 Boosting investments in Biodiversity and Ecosystem Services (BES) i.s.m. ECNC (Expertise centre for biodiversity and sustainable development) & Nyenrode Universiteit (Amsterdam) 24 Bijeenkomst Werkgroep Den Haag (Sociëteit de Witte, Den Haag) December 3 Oceanenoverleg (Amsterdam) 7-18 Deelname IUCN NL aan 15e Conference of Parties (Kopenhagen, Denemarken)

39


Financiën 40

In 2009 is een eerste begin gemaakt om de strategie 2009-2012 uit te voeren. Om daar verder inhoud aan te geven heeft het bestuur het voorstel van de directie voor een aanpassing van de organisatie geaccepteerd. Dit voorstel is mede gebaseerd op de beschikbaarstelling voor de jaren 2011-2015 van ontwikkelingsgelden (MFS-II) door het ministerie van Buitenlandse Zaken. In dit verslag mag niet onvermeld blijven dat tot grote teleurstelling van de organisatie en IUCN-leden het vijfjarenplan eind maart 2010 in eerste instantie is afgewezen. Als deze afwijzing definitief wordt, heeft dit ingrijpende consequenties voor zowel de activiteiten als de organisatie van IUCN NL. Onze inzet is echter om de thema’s waar IUCN NL voor staat, binnen het werkterrein van het ministerie te behouden. In de toelichting van het resultaat 2009 zal deze mogelijke afwijzing buiten beschouwing blijven. Bij de toekomstige beschouwing komt deze vanzelfsprekend wel aan de orde. Resultaat Het resultaat na verwerking van fondsen en reserves is €19.000. De begroting gaf een tekort van €23.000 aan. Toch zijn deze cijfers niet geheel met elkaar te vergelijken. De kosten die gepaard zijn gegaan met de aanvraag van de MFS II-subsidie zijn gedeeltelijk (€84.000) ten laste van de continuïteitsreserve gebracht. Per saldo is dus de continuïteitsreserve met €65.000 verminderd. Ook waren enkele meevallers niet begroot en vielen de rente-inkomsten mee. Zoals te doen gebruikelijk zijn deze gelden aan extra activiteiten besteed in lijn met de strategie van IUCN NL. De afwijkingen onderschrijven de richting die we zijn ingeslagen met de inrichting van de administratie. Als gevolg van het Strategieplan gaat de organisatie van een administratief systeem, waarbij de nadruk ligt op verantwoording achteraf, naar een systeem waarbij de nadruk ligt op sturing van de organisatie en projecten. Invoering van de nieuwe planning- en controlcyclus staat voor 2010 gepland. De bijdrage van de Nationale Postcode Loterij over 2009 is €1.000.000. Een substantieel deel daarvan werd besteed aan projecten. Omdat ontvangen subsidies gelijk worden behandeld, is in 2009 €98.000 onttrokken aan de bestemmingsreserve.

Financiële positie De financiële positie van de organisatie is gezond. Deze kan echter onder druk komen te staan indien de bovengenoemde ontwikkeling rond de subsidie van ontwikkelingsgelden zich doorzet. De continuïteitsreserve bedraagt ultimo 2009 ca. 38% van de personeelskosten in 2009. Personeel In 2009 is het personeelsbestand gestegen, van 48 (39 fte) in 2008 tot 52 (43 fte). Deze toename is vooral veroorzaakt door extra capaciteit voor het EHWB-programma, extra activiteiten van de Ecologie en Economie Unit en aanstellingen in de ondersteunende staf. De nieuwe contracten zijn op basis van tijdelijkheid. Het bestuur wil op deze plaats zijn waardering uitspreken aan alle medewerkers van IUCN Nederlands Comité voor de grote inzet en gedrevenheid, waarmee zij hebben gewerkt aan de realisatie van de doelstellingen van de stichting. Toekomst De toekomst van IUCN Nederlands Comité is op dit moment niet eenduidig bepaald. Wij zullen rekening moeten houden met een eventuele afwijzing van de subsidie van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Daarom zullen we op basis van de gelden die wel beschikbaar zijn dan wel worden verwacht en de activiteiten die minimaal moeten worden verricht, de organisatiestructuur aanpassen. Deze organisatiestructuur heeft dezelfde overige uitgangspunten als het organisatiemodel dat begin 2010 is ontwikkeld. Vanzelfsprekend wordt het organisatiemodel zo ingericht dat snel gereageerd kan worden indien extra financiën en andere mogelijkheden ter beschikking komen. Kortom de toekomst is ongewis, maar door onze goede financiële positie, onze inhoudelijk betrokken en creatieve medewerkers, de betrokkenheid van leden, partners uit bedrijfsleven en internationale netwerk, en subsidiegevers is er alle vertrouwen dat IUCN NL deze moeilijke fase goed zal doorstaan. Peter P. Fechter, penningmeester

Jaarverslag 2009

Balans per 31 december 2009

41

ACTIVA

2009

2008

€

€

€

€

Materiële vaste activa

• Bedrijfsmiddelen

74.078

Vorderingen

• Nog te ontvangen subsidies

3.186.696

1.099.537

• Debiteuren en overige vorderingen Liquide middelen

1.238.749

1.126.173

4.425.445

2.225.710

2.900.547

6.478.907

Totaal

7.400.070

63.041

8.767.658

PASSIVA

2009

2008

Reserves en fondsen

Reserves

• Continuïteitsreserve

1.012.259

1.077.080

• Bestemmingsreserve NPL

-

7.854

1.012.259

1.084.934

Fondsen

• Bestemmingsfonds lopende projecten

240.925

493.663

Schulden Op korte termijn

• Crediteuren

195.653

201.889

• Belastingen en sociale verzekeringen

121.642

96.097

• Overige schulden

1.595.428

1.298.182

4.234.163

5.592.893

6.146.886

7.189.061

• Toegezegde programmasubsidies

Totaal

7.400.070

8.767.658


42

Staat van baten en lasten over 2009

BATEN

Resultaat 2009

Begroot 2009

€

€

€

2008 €

€

Eigen fondsenwerving

883.684

891.546

707.459

Acties van derden

1.000.000

1.000.000

1.180.000

Subsidies van overheden

9.313.370

8.344.894

6.246.433

Totaal projectsubsidies

11.197.054

10.236.440

8.133.892

191.420

Interest

152.200

120.000

Overige baten

8.201

8.500

7.118

Totaal beschikbaar voor doelstelling

11.357.455

10.364.940

8.332.430

Jaarverslag 2009

43

LASTEN

Resultaat 2009

Besteed aan doelstelling

€

Begroot 2009 €

€

2008 €

€

Bevorderen en promoten van IUCN-missie

363.267

431.692

739.842

Ecologie en economie

1.116.684

545.546

549.218

12.339.589

Financiering van internationaal natuurbehoud

9.624.887

8.671.206

11.104.838

9.648.444

13.628.649

Werving baten

84.218

-

-

Beheer en administratiekosten

732.063

740.383

582.811

10.388.827

14.211.460

Totaal besteed aan doelstelling

11.921.120

Resultaat voor buitengewone baten en lasten

-563.665

-23.887

-5.879.030

Buitengewone baten en lasten

238.251

0

0

Resultaat

-325.413

-23.887

-5.879.030

Bestemmingsfonds

252.738

-

6.031.735

Bestemmingsreserve NPL

7.854

-

-7.854

Onttrekking continuïteitsreserve (werving baten)

84.218

Resultaat na mutatie fondsen en reserves Mutatie continuïteitsreserve

19.397

-23.887

144.851

-

Onttrekking continuïteitsreserve

-84.218

-23.887

Toevoeging continuïteitsreserve

19.397

-

144.851

-64.821

-23.887

144.851


44

Specificatie en verdeling kosten naar bestemming

Bestemming

- - - - - - - Doelstellingen - - - - - - -

baten

Bevorderen

IUCN missie

€

Ecologie

Werving Beheer en

Totaal

administratie 2009

Begroot

Totaal

2009

2008

Financiering van

en economie natuurbehoud

€

€

€

€

€

€

€

Subsidies en bijdragen

106.833 524.030 8.261.161

Personeelskosten

227.537 522.645 1.205.568 76.505

Huisvestingskosten

-

- 8.892.024 644.959

7.283.59 11.441.740

2.677.214 2.646.173

2.377.681

12.591

30.505

68.915 3.361

37.955

153.327

222.172

131.134

Kantoor en algemene kosten 13.526

32.769

74.028 3.610

40.771

164.703

187.973

229.448

8.380

33.852

48.913

31.456

Afschrijving en rente Totaal

2.780

6.735

15.215

742

363.267 1.116.684 9.624.887 84.218

732.063 11.921.120 10.388.827 14.211.460

Samenstelling personeelsbestand Op 31 december 2009 waren bij IUCN NL 52 medewerkers werkzaam, 43 fulltime eenheden (2008: 48 medewerkers, 39 FTE’s). Daarnaast waren in 2009 enkele vrijwilligers en stagiaires actief.

Bezoldiging bestuur en directie De leden van het bestuur van de Stichting IUCN Nederlands Comité zijn evenals voorgaand jaar onbezoldigd. De bezoldiging van de directie (2 fulltime eenheden) bedroeg in 2009 €186.922 (2008: €170.944). De bezoldiging bestaat uit brutoloon, vakantiegeld en eindejaarsuitkering. Inclusief de sociale lasten en pensioenlasten bedroegen de kosten €214.022 (2008: €196.160). Aan leden van bestuur of directie zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt.

Jaarverslag 2009

45

Begroting 2010

BATEN

Begroot 2010

Werkelijk 2009

Begroot 2009

€

€

€

Eigen fondsenwerving Acties van derden Subsidies van overheden

900.000

1.000.000

1.000.000

5.781.150

9.313.370

8.344.894

7.396.293

Interest overige baten Totaal beschikbaar voor doelstelling

883.684

Totaal projectsubsidies

715.143

891.546

11.197.054

10.236.440

78.000

152.200

120.000

8.500

8.201

8.500

7.482.793

11.357.455

LASTEN

10.364.940

Besteed aan doelstelling

Bevorderen en promoten van IUCN-missie

350.048

363.267

431.692

Economie & Ecologie

888.146

1.116.684

545.546

5.434.822

9.624.887

8.671.206

Financiering van internationaal natuurbehoud Werving baten

-

Beheer en administratiekosten

809.778

Totaal besteed aan doelstelling

7.482.793

84.218 732.063 11.921.120

- 740.383 10.388.827

Resultaat voor buitengewone baten en lasten

0

-563.665

-23.887

Buitengewone baten en lasten

-

238.251

-

Resultaat

0

-325.413

-23.887

Bestemmingsfonds

252.738

-

Bestemmingsreserve NPL

7.854

-

Onttrekking continuïteitsreserve (MFS-II kosten)

84.218

Resultaat na verwerking van bestemmingsfonds / Toevoeging aan continuïteitsreserve

0

19.397

-23.887


46

Toelichting en grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inrichting jaarrekening Hoewel de Stichting IUCN Nederlands Comité geen fondsenwervende instelling is, is zij als kansspelbegunstigde verplicht aan de eisen van het CBF-keur te voldoen. Op grond van wettelijke verplichtingen is de jaarrekening opgesteld conform de Richtlijn Verslaglegging Fondsenwervende Instellingen (richtlijn 650), zoals gepubliceerd onder de verantwoordelijkheid van de Raad voor de Jaarverslaggeving. IUCN NL heeft geen baten en kosten van eigen fondsenwerving maar heeft wel aandeel in acties van derden, de Nationale Postcode Loterij. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Tenzij anders vermeld worden activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs verminderd met de lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de economische levensduur. Debiteuren worden gewaardeerd tegen nominale waarde zonodig onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Activa en passiva in vreemde valuta worden gewaardeerd tegen de koers per balansdatum. Koersverschillen komen ten gunste of ten laste van het resultaat. Transacties in vreemde valuta worden verwerkt tegen de koers op transactiedatum. Onder projectsubsidies worden vergoedingen verantwoord voor in de opdracht van de overheid of andere opdrachtgevers/donoren uitgevoerde activiteiten. De over het verslagjaar verantwoorde subsidies worden toegerekend aan het jaar waarop deze betrekking hebben. De lasten bestaan uit uitvoeringskosten van de eigen organisatie. Deze kosten worden besteed ten behoeve van de realisatie van de doelstellingen. Alle lasten worden toegerekend aan het jaar waarop deze betrekking hebben. Als bedrijfseconomische criteria met betrekking tot de overheadkosten hanteert de stichting de regel dat de overheadkosten aansluiten op de criteria in de projectbegrotingen. Deze criteria verschillen per

donor. Kosten worden zoveel mogelijk rechtstreeks aan projecten doorbelast. De stichting heeft geen beleggingen op lange termijn. De liquide middelen worden op spaarrekeningen gezet en zijn direct opvraagbaar. Tijdelijke liquiditeitsoverschotten worden vastgelegd op risicoloze depositorekeningen. Eigen vermogen Het beleid van het bestuur ten aanzien van de functie en de hoogte van het eigen vermogen is als volgt geformuleerd: om de continuïteit op langere termijn te waarborgen heeft het bestuur besloten een reserve te vormen. Het gedeelte van het eigen vermogen dat is afgezonderd omdat daaraan door subsidieverstrekkers een beperkte bestedingsmogelijkheid is gegeven, wordt aangemerkt als bestemmingsfonds lopende projecten.

Jaarverslag 2009

47


48

Jaarverslag 2009

49


Projectenlijst Small Grants Unit Projecten 2009

LANDEN

50

ORGANISATIE

AFRIKA Benin

M.G.D. Agbangla

Benin

Action Plus

Benin

Centre d’Intervention pour le Développement

Benin

Association des Femmes Exploitantes de la Lagune

Benin

Aquaculture et Développement Durable

Benin

Centre Régional de Recherche et d’Education pour un Développement Intégré

Burkina Faso

Association inter-villageoise de Gestion des Ressources Naturelles et de la Faune de la Comoé Léraba

Burkina Faso

Association pour la gestion de l’environnement et le développement

Burkina Faso

New Tree-Nouvelarbre

Burkina Faso

L’Association Amnistie pour l’Eléphant

Burundi

Organisation Defense de L’Environnement

Burundi

TWIZEREGUKIRA

Burundi

Action Ceinture Verte pour l’Environnement

Burundi

Burundi Nature Action

Burundi

Forum Burundais de la Sociéte Civile du Bassin du Nil

Burundi, Rwanda

Whyze Communication & Research

Centraal Afrikaanse Republiek

Organisation Centrafricaine pour la Défense de la Nature

Congo (D.Rep.)

Wageningen Universiteit

Congo (D.Rep.)

Union de Groupes d’Etudes et d’Actions pour le Développement fe Fizi/Itombwe

Congo (D.Rep.)

Réseau d’Initiatives locales pour le Développement durable

Congo (D.Rep.)

Innovation et Formation pour le Développement et la Paix

Congo (D.Rep.)

Action pour le Développement de l’Agriculture et de la Pêche avec Protection Environnementale de Likende

Congo (D.Rep.)

Reseau pour la Conservation et la Rehabilitation des Ecosystèmes Forestiers

Congo (Rep.)

Congo Environnement et Développement

Ethiopië

Melca Mahiber

Ghana

Rural Development Youth Association

Ghana

Rural Environmental Care Association

Ghana, Nigeria, Sierra Leone, Liberia, Mali

Third World Network-Afrika

Guinee-Bissau

Association for Sustainable Development

Guinee-Bissau

Gaeca Palmeirinha

de

Jaarverslag 2009

EGP Ecosystem Grants Programme FFF Forest Forever Fund SPN Small Grants for the Purchase of Nature programme Turing Fund Turing Foundation Fund Climate Bijdrage vanuit HIER middelen

PROJECTTITEL

BUDGET x €1000 PROGRAMMA

51 Forest Management Plan for Antisua Forest

2

EGP

Conservation of biodiversity in Igbodja Forest

30

EGP

Support to the protection and valuation of biodiversity of the ecosystems on ‘île d’Agonvé

18

EGP

Mangrove Protection through Salt Production and Creation of Protected Village Zones

38

EGP

Biodiversity Conservation and Restoration of Wet Ecosystems in the Ouémé Delta

30

EGP

Participative management for the eco-touristic and pedagogic valorisation of the Sitatunga Valley

45

EGP

Conservation and participative valorisation of the biodiversity in the forest and reserve of Comoé-Léraba

53

EGP

Conservation of water resources and improvement of biodiversity in Darkoye Lake

50

EGP

Creation of 10 village forests in 6 villages to promote natural and income generating

40

EGP

Soubakanié

25

EGP

Mission de diagnostique organisationnel et de la planification stratégique de l’ODEB

12

EGP

Support the decentralized community management of elephants in commuties of Tiéfora, Niangoloko,

Involving local communities in the conservation of Kibira National Park, Burundi

24

EGP

Valorization of native tree species of Burundi

69

EGP

Biodiversity conservation of the marshes of the river Malagarazi

93

EGP

50

EGP

Africa partner

85

EGP

Supporting communities in the sustainable management of natural resources in Moboma

Plaidoyer des associations de protection de l’environnement pour une bonne gouvernance environnementale au Burundi Learning trajectory linking ecosystem and development through audiovisual media for EGP Central & Eastern 40

EGP

Organizational analysis and strengthening of Réseau Cref

7

EGP

Environmental study project in Baraka

14

EGP

Training and awareness raising among riverine communities in North Kivu

27

EGP

Research and implementation of community management system in Businga natural reserve

54

EGP

Capacity strengthening for natural resource management to diminish agricultural pression

55

EGP

Institutional support to Réseau CREF in 2009

85

EGP

Awareness raising on the role of institutions and communities in forest management

50

EGP

empowerment

83

EGP

Community-based forest conservation project Tano Ofin

29

EGP

Community based ecosytem management and cocoa farming in and around Wassa Amenfi East

37

Fund

Support of participation NGOs from West Africa to the 11th annual meeting of AIMES

10

EGP

Community forest management in two villages of the Quinara Region, Guinea Bissau, 2nd phase

25

EGP

Fighting poverty and conserving fishing sources through improvement of non industrial fishing techniques

40

EGP

Strengthening the conservation of the Sheka forest ecosystem and bio-cultural diversity through community

Turing


LANDEN

52

ORGANISATIE

Guinee-Bissau, Guinee, Sierra Leone, Senegal

IUCN Guinea-Bissau Country Office

Kameroen

Centre pour l’Environment et Développement

Kameroen

AidEnvironment

Kameroen

HELMEDIA

Kameroen

Global Village Cameroon

Kameroen

Cellule d’Appui au Développement Local Participative Int.

Kameroen

Organisation pour la Protection de la Foret Camerounaise et de ses Ressources

Kameroen

Fondation Camerounaise d’Actions Rationalisees et de Formation sur l’Environnement

Kameroen

Watershed Task Group

Kameroen

National Development Foundation-Cameroen

Kenia

Botanic Gardens Conservation International

Kenia

Manguo Eco-tourism Enterprise and Conservation Group

Kenia

Turtle Bay Beach Club

Kenia

Kenya Sea Turtle Conservation Committee

Kenia

Kenya National Federation of Agricultural Producers

Kenia

East African Wildlife Society

Kenia

Nature Kenya (The East Africa Natural History Society)

Liberia

Nature Conservation Research Centre

Liberia

Nature Conservation Research Centre

Mali

Association Malienne pour la Conservation de la Faune et de l’Environnement

Mauritanië

Association pour la Protection de l’Environnement et Action humanitaire

Mauritanië

Tenmiya

Niger

Aménagement des Terroirs et Productions Forestiéres

Niger

ONG Ecole Instrument de Paix

Nigeria

Centre for Environment, Human Rights and Development

Oeganda

Nature Uganda

Oeganda

Uganda Wildlife Society

Oeganda

African Institute for Energy Governance

Rwanda

Association Rwandaise des Ecologistes

Senegal

Innovation, Environnement et Développement en Afrique

Senegal

Enda Tiers-Monde

Sierra Leone

Conservation Society Of Sierra Leone

Sierra Leone

The Environmental Forum for Action

Sierra Leone, Benin, Mali, Senegal, Togo, Liberia, Ghana, Guinee, Guinee-Bissau, Burkina Faso

Stichting World Report

Tanzania

Honeyguide Foundation

Tanzania

Tanzania Forest Conservation Group

Jaarverslag 2009

PROJECTTITEL


53 Advocate support for a coherent mining policy and biodiversity conservation

85

EGP

Development of a strategy for the approach of extractive industries in Central Africa

85

EGP

Le barrage de Maga: les dernières 30 ans des actions

10

EGP

The faces behind succes

18

EGP

Biofuel campaign for the protection of people’s culture and tradition, nature and biodiversity

45

EGP

Sustainable management of fish resources in and around Waza National Park

50

EGP

Environmental structuration and economical and social development of communities in Ngoila-Mintom

58

EGP

in N. and S. Cameroun

65

EGP

Community contribution to conservation and sustainable management of Lake Ossa

Community capacity building for the monitoring of environmental and revenue compliance in mining projects 30

EGP

Integrating ‘working trees’ in farmlands for poverty alleviation and increased livelihoods

8

FFF

Conservation for development: Red listing in East Africa

10

EGP

Promotion of community led ecotourism initiatives, Manguo Swamp, Limuru, Central Kenya

15

EGP

Watamu Marine Park and Reserve solid waste management project

24

EGP

Integrating community based sea turtle conservation with ecotourism on Funzi Island, Kenya

25

EGP

Promote agro-tourism Kilimo Talii in Meru South, Mt. Kenya region of Kenya

25

EGP

Supporting livelihoods, enhancing nature conservation: a case for lake Ol Bolossat

53

EGP

Land purchase for Sharpe’s Longclaw in Kinangop grasslands

80

SPN

Capacity building and community conservation pilot in Tewor district, Grand Cape mount county Liberia

30

EGP

Community Mobilization for Community Forest in the North Lorma National Forest Block

30

EGP

Conflict transformation around water in West African dry lands

52

EGP

Fighting pollution and cleaning up the zone of the bay Lévrier de Noudhibou

20

EGP

Strengthening civil society networks in Mauritania to address dryland degradation and poverty issues

50

EGP

Projet de Soutien á la régénération naturelle assistée dans les terroirs d’influence de la Girafe

27

EGP

Projet de préservation de la régénération naturelle de la vallée de Goudel Gorou

25

EGP

Investigation into industrial wild shrimp fisheries and shrimp farming activities in Nigeria

42

EGP

Enhancing Musambwa Island Community capacity in community eco-tourism

29

EGP

Supporting a regional civil society coalition on advocating for good governance in mining and extraction

45

EGP

Promoting the right to a clean and healthy environment under oil exploration and production in Uganda

67

EGP

Implementation of the Mukura forest reserve management plan, Rwanda

82

EGP

Promotion of local conventions for sustainable biodiversity management in Senegal

70

EGP

Strengthening civil society networks in Senegal to address dryland degradation and poverty issues

48

EGP

Life after Diamonds: land reclamation for agricultural and medicinal plant farming

20

EGP

Good governance & sensitization for environmental sustainability & development in Sierra Leone

30

EGP

West Africa, a focus on ecosystems

40

EGP

Small scale solid waste processing plant

26

EGP

Land purchase in the Misalai forest corridor

85

SPN


54

LANDEN

ORGANISATIE

Tanzania

World Land Trust

Togo

Amis de la Terre/Togo (Friends of the Earth/Togo)

Togo

Jeunes Volontaires pour L’Environnement

Togo

Recherche Appui et Formation aux Initiatives d’Auto Développement

Togo

Communication pour un développement durable

Zuid-Afrika

Birdlife South Africa

ZUID-AMERIKA Peru

Asociación Especializada para el Desarrollo Sostenible

Guyana

Surama Ameridian Trust

Guyana

Fairview Village Council

Guyana

Rupununi Learners Incorporated

Colombia

The Nature Conservancy Colombia

Guyana

North Rupununi District Development Board

Venezuela

Centro de Investigación y Conservación de Tortugas

Guyana

Bina Hill Institute for Training, Research and Development

Suriname

Stichting Amazon Conservation Team Suriname

Brazilië

Instituto de Pesquisa e Formação em Educação Indígena

Costa Rica, Panama

Widecast - Latin American Program

Mexico

Grupo Ecologico Sierra Gorda

Mexico

Red de Aprendizaje, Intercambio, Sistematización y de Experiencias hacia la Sustentabilidad

Honduras

Asociacion Ecologica de San Marcos Ocotepeque

Brazilië

Amigos de Terra-Amazônia Brasileira

Bolivia

Sindicato de Trabajadores de la Prensa Puerto Quijarro

Brazilië

4 Cantos do Mundo

Brazilië

Mulheres em Ação no Pantanal

Brazilië

Vida Pantaneira

Argentinië

Fundación ProYungas

Brazilië

Mater Natura - Instituto de Estudos Ambientais

Uruguay

Centro Interdisciplinario de Estudios Sobre el Desarrollo

Brazilië

Amigos de Terra-Amazônia Brasileira

Chili

Observatorio Latinoamericano de Conflictos Ambientales

Brazilië

Sociedade de Pesquisa em Vida Selvagem e Educação Ambiental

Jaarverslag 2009

PROJECTTITEL


Knowledge exchange for African NGOs:using carbon as a funding mechanism for conservation

85

EGP

Lobby for the establishment of management and access control to genetic natural resources in Togo

20

EGP

Rehabilitation and participatory management of the classified forest of Assime in southern Togo

39

EGP

Rehabilitation of gallery forests, reforestation and protection in the savannas of Togo

40

TuringFund

Information and orientation centre for the management of natural resources in the savannah region

30

EGP

Ongoye Forest Tourism Facilities

17

EGP

TOTAAL AFRIKA (72 projecten)

2.954

Strengthening civil society organizations in integrated water basin management in Arequipa, Peru

85

EGP

Development of Surama Wilderness Reserve for Eco-Tourism/Educational

19

EGP

Forest and Wildlife Monitoring for Fairview Village

10

EGP

31

EGP

Selva Matavén

43

EGP

Community-Based Monitoring and Management of Arapaima (Arapaima gigas) in the North Rupununi

53

EGP

Community Participation in the Conservation of Endangered Sea Turtles in Venezuela

70

EGP

Natural resource management training for youth and communities

37

EGP

Herbal tea development as a source for forest-based income generation for indigenous men and women

79

EGP

Community training: an integration proposal for the Iratapuru River Sustainable Development Reserve

64

EGP

Binational alliance for the conservation of sea turtle critical habitats

61

EGP

Landpurchase in the Sierra Gorda Biosphere Reserve

60

SPN

Latin American Network Non-Timber Forest Products

85

EGP

The Güisayote Biological Reserve, phase II

70

SPN

Biofuels expansion in the plate river basin - sharing knowledge between social actors and researchers

14

EGP

Improving media coverage of environmental issues in the municipality of Puerto Quijarro

24

EGP

about biofuels

26

EGP

Strengthening environmental education politics in the binational Rio Apa river basin

41

EGP

Foot in the Pantanal, heart in the Chaco: Sustainability for communities in transition

63

EGP

Design and implementation of a protected area in the Bañados de la Estrella

65

EGP

Empowerment of civil society in the construction of criteria for the sustainable production of biofuels

67

EGP

region.

70

EGP

Qualifying the debate on social and environmental aspects of biofuel issues in South America plate river basin

70

EGP

Desarrollo capacidades de analisis territorial la incidencia sobre actividades mineras transfronterizas

67

EGP

80

EGP

Environmental monitoring as an engine for ecotourism and capacity building for natural resource management in Yupukari Participative development of a ‘plan de vida’ and an environmental management and monitoring plan in the

Generating socioeconomic and environmental data in three sub basins of the Rio Grande to feed the debate

Development of incentives for the conservation and sustainable use of native forests in the Rio Uruguay

Protecting highly threathened Araucaria forest by designing a mechanism for small landowners to enter the carbon market

55


56

LANDEN

ORGANISATIE

Argentinië

Fundación para la Conservación y Estudio de la Biodiversidad

Paraguay

Comunidad y Desarrollo Sustentable

Paraguay

Fundación Yvy Porã

Uruguay

Vida Silvestre Sociada Uruguaya para la Conservación de la Naturaleza

Uruguay

Cultura Ambiental

Argentinië

Fundación Ambiente y Recursos Naturales

Bolivia

Naturaleza, Tierra Y Vida

Brazilië

Instituto Centro de Vida

Bolivia

Asociación para la conservación, investigación de la biodiversidad el el desarrollo sustentable

Colombia

Fundaexpresión

Peru

As. Urku - Estudios Amazonicos

Peru

The Mountain Institute

Ecuador

Centro Ecuatoriano de Derecho Ambiental

Jamaica

Jamaica Conservation and Development Trust

Colombia

American Bird Conservancy

AZIË India

Wildlife Trust of India

Indonesië

Wahana Bumi Hijau Foundation

Indonesië

Triton Papua

Filipijnen

Tebtebba Foundation

Filipijnen

Tanggol Kalikasan

Myanmar

Kaserdoh Conservation Group

Cambodja

Cambodia Community Based Ecotourism Network

Vietnam

Volunteers For Peace Vietnam

Laos

Eco Guide Unit Savannakhet

Indonesië

Forest Honey Network Sumbawa

Indonesië

Padi Indonesia Foundation

Indonesië

Friends of the Earth / Indonesia / Walhi Kal. Barat

Indonesië

Ecological Observation and Wetlands Conservation

Filipijnen

McKeough Marine Center-Xavier University

Filipijnen

Interfaith Movement for Peace Empowerment and Development, Inc.

Jaarverslag 2009

PROJECTTITEL


Connecting forests to maintain ecological and economic values: implementing a corridor in the Chaco forest

64

EGP

Puerto Casado

63

EGP

Conservation and management of forests in the Paraguayan Chaco through payments for ecosystem services

51

EGP

60

EGP

74

EGP

82

EGP

Biosphere Reserve

83

EGP

Protecting the sources of the Pantanal

80

EGP

Consolidation of the departmental system of protected areas in Santa Cruz

45

EGP

32

SPN

Support to the sustainable management of ecosystems and indigenous and non-indigenous organisations in

Network of monitors to quantify the environmental impact of soy cultivation and forestry on the river basin of the Ramsar Site Matting of Farrapos and the Islands of the River Uruguay, Uruguay Awareness raising and capacity building of local people for conservation and sustainable management of coastal resources Diagnosis of Upper Parana Atlantic Forest ecosystem services for a potential PES mechanism on private lands, Misiones International alliance for conservation: towards the establishment of the Gran Chaco Sudamericano

Strategic land purchase to extend community-based Andean forest reserves as biological corridors in the Soto province Exit strategy El Tupire

6

SPN

Development of a business community NGO alliance to mainstream CBT in Huascaran Reserve

20

EGP

Local environmental administration and conservation

81

EGP

Holywell Trails Enhancement

15

EGP

85

SPN

Protecting critical cloud forest habitat to establish a conservation corridor in the Central Cordillera of Colombia TOTAAL ZUID-AMERIKA (39 projecten)

2.194

Nilgiris Tiger-Toda buffalo conservation project

10

EGP

Protection of the Senyulong crocodile habitat in the Merang-Kepayang peat swamp forest

10

EGP

Audio-visual action for forest conservation

9

EGP

Philippine component of the project Strengthening Indigenous Peoples’ voices on climate change

26

EGP

Enhancing protected area management in the Philippines through continuing skills share and exchange

38

EGP

Revival of the Kaserdoh wildlife sanctuary

10

EGP

Training Designing market viable ecotourism products

20

EGP

Volunteers partnership for biodiversity through tourism promotion

25

EGP

Expansion of trekking services at provincial protected area Dongnatad, Lao PDR

25

EGP

Forest resources protection for enchancing income generation through forest honey network

32

EGP

Empowering Paser indigenous people in managing customary land

36

EGP

Improving Watershed Management in DAS Kapuas

36

EGP

River biodiversity survey and establishment of Riparian eco-parks along Brantas river East Java

41

EGP

Knowledge networking and learning of ecosytem-based research and development: a ridge to reef initiative

54

EGP

Empowering the six stakeholders community of governor Generosso

30

EGP

57


58

LANDEN

ORGANISATIE

Filipijnen

Centre for Empowerment And Resource Development, Inc.

Filipijnen

Environmental Legal Assistance Center, Inc.

Indonesië

Hakiki Foundation

Filipijnen

Cordillera Peoples Alliance

Indonesië

Yayasan Bahari

Filipijnen

Non-Timber Forest Products Exchange Programme

Papoea Nieuw Guinea

Partners With Melanesians Inc.

Indonesië

Yayasan Pengelolaan Lokal Kawasan Laut Indonesia

Filipijnen

Tri-People Concern for Peace, Progress and Development of Mindanao, Inc.

Indonesië

WALHI Sumatra Utara

Indonesië

Perkumpulan Alam Sumatra

Indonesië

Yayasan Adudu Natu International

Filipijnen

Kitanglad Integrated NGOs, Inc.

Papoea Nieuw Guinea

Conservation Forum of Papua New Guinea

Filipijnen

Kinaiyahan Foundation Inc.

Filipijnen

Philippine Eagle Foundation

Indonesië

The Samdhana Institute

Indonesië

SANTIRI Foundation

Indonesië

Association for Papuan Indigenous Peoples Study and Empowerment

Mekong

World Tourism Organisation

GLOBAL Global

Environmental Education Media Project

Global

Nederlands Centrum voor Inheemse Volkeren

Global

Eeconet Action Fund Secretariat

Global

Nederlands Centrum voor Inheemse Volkeren

Global

Working Group Ecology and Development

Global

Institute for Environmental Security

Global

Future for Nature Nederland

Jaarverslag 2009

PROJECTTITEL


Integrated coastal resource management of Birilarosa, Northern Samar

45

EGP

Strengthening Palawan’s conservation advocacy and governance initiatives

56

EGP

Involving the community in conservation efforts to save bukit Rimbang Baling conservation area

50

EGP

degradation by mining

45

EGP

Developing Sustainable, friendly to nature and community-based fishery model in Wakatobi

41

EGP

REDD Mapping, Baseline Piloting and Local Stakeholders Consultations

69

EGP

Biodiversity conservation and reforestation

45

EGP

Strengthening community-based efforts to conserve marine and coastal resources in Eastern Indonesia

54

EGP

Ancestral Domains

47

EGP

Sustainable natural resources restoration through civil society strengthening in North Sumatra

39

EGP

Kerumutan peat swamp forest ecosytem protection initiative in Riau

50

EGP

Conservation of the Nantu rainforest ecosystem, Sulawesi, Indonesia

55

EGP

Mindanao

42

EGP

Protected Area Partnership Development Programme

34

EGP

Harnessing multi-sectoral and community-based in Mt. Sinaka, a watershed and wildlife sanctuary

45

EGP

Project Kahinangan: Environmentally critical area management and community stewardship

46

EGP

Learning and Exchange Program of EGP Partners in Southeast Asia 2009-2010

97

EGP

38

EGP

52

EGP

54

EGP

Capacity-building and Campaigning for the protection of Benguet Ancestral Domain against further

Laying the foundation for a sustainable community-based land and resource use and management in IP

Bridging state initiatives and indigenous peoples initiatives for environmental protection in Bukidnon, N.

Community Empowerment and NRM System Development of Northern Region of Central Lombok, through PAER and strengthening Ecoforestry development as a learning process for community based sustainable forest management in Jayapura regency UNWTO ST-EP Foundation TOTAAL AZIË (34 projecten)

1.404

Contribution to film

10

EGP

Footprint of the Dutch economy on indigenous peoples’ territories

50

EGP

Bijdrage 2009

100

SPN

Footprint of the Dutch economy on indigenous peoples’ territories

50

EGP

7

EGP

Support for two international speakers at the seminar Conflicts and Natural Resources Management Humanitarian aid operations, energy consumption and impact on future generations

63

EGP

Contribution for Future for Nature Award 2010

50

EGP

TOTAAL GLOBAL (7 projecten)

330

TOTAAL ALLE PROJECTEN IN 2009 (152 PROJECTEN)

6.882

59


60

Jaarverslag 2009

Ten slotte Dank aan

61

IUCN Nederlands Comité dankt haar donoren en financiële partners: • • • • • • • • • • • •

•

Ministerie van Buitenlandse Zaken Nationale Postcode Loterij Turing Foundation Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) en de Europese Unie Forest Forever Fund Nationale Commissie Duurzame Ontwikkeling (NCDO) Addessium Foundation Individuele leden Vereniging voor Duurzaam Uitgaand Toerisme, IDUT (zie www.idut.nl) Sponsoren van Leaders for Nature (Arcadis, Capgemini, DHV, DSM, Cofely, Koninklijke Philips Electronics NV, NPM Capital, Nutreco, Procter & Gamble, Rabobank, Shell, TNO, Triodos) Nyenrode Business University

Directeur Willem Ferwerda neemt de jaarlijkse bijdrage van de Nationale Postcode Loterij in ontvangst .

• Sinds 2001 is IUCN NL beneficiënt van de Nationale Postcode Loterij. In 2009 besloot de Nationale ostcode L oterij dit beneficiëntschap met vijf jaar P te verlengen. • IUCN NL dankt McKinsey & Company opnieuw voor hun pro bono-advisering inzake het Strategieplan.


62

Nevenfuncties bestuur en Raad van Toezicht (situatie eind 2009begin 2010) Nevenfuncties bestuur

Nevenfuncties Raad van Toezicht

Roger van Boxtel

Jelle de Jong (IVN)

• Bestuurslid Zorgverzekeraars Nederland

• Voorzitter bestuur stichting De Vrije Mare

• Voorzitter De Groene Zaak • Bestuursvoorzitter ECP-EPN, Electronic Commerce

Kees van de Vegte (EUCC, Coastal & Marine Union)

• Gastdocent Institute of Biodiversity and Ecosystem

Platform Nederland

• Bestuurslid Innovatiefonds Zorgverzekeraars

Dynamics, Universiteit van Amsterdam (Dep. of Biology

• Commissaris bij IT-dienstverlener Inter Access

and Physical Geography); project Integrated Coastal and

• Lid algemeen bestuur VNO-NCW • Voorzitter VNG-commissie Talent

Dune Management • Gastdocent aan Dept. of Sciences and Social Sciences,

• Lid dagelijks bestuur stichting Forum voor Stedelijke Vernieuwing

Hope University, Liverpool • Directeur Foundation for Integrated Coastal Dune

• Lid Ledenraad Ajax • Lid Taskforce Biodiversiteit

Research and Management (Honorary) • Member, Scientific Advisory Committee on Dune Management, PWN Drinking Water Company & Dunea, the Netherlands

Helias Udo de Haes • Voorzitter TPAC (Timber Procurement Assessment

• Co-Chairman Working group on Coastal and Marine

Committee, ingesteld door VROM)

Conservation; a joint, pan-European working group of

• Voorzitter CEN (European Committee for Standardization)

Europarc and EUCC

voor TC 383 (Sustainably Produced Biomass for Energy

• Treasurer of EUCC, the Coastal and Marine Union

Applications)

• Member of the national board of the waterboards’ party

• Lid LNV-platform Kennis en Samenleving • Voorzitter CoastInfo (stichting gelieerd aan Nederlandse

Water Natuurlijk • Ad hoc member of Environmental Impact Assessment teams.

Kustvereniging) Theo Verstrael (Vlinderstichting) Graham Bennett

• Voorzitter Soortenbescherming Nederland

• Directeur Syzygy

• Bestuurslid stichting VeldOnderzoek Flora & Fauna

• Focal Point Nederland voor de World Commission on

• Secretaris bestuur Butterfly Conservation Europe

Protected Areas

• Lid redactie De Levende Natuur

• Thematic Group Leader on Connectivity voor de

• Lid dagelijks bestuur Gegevens Autoriteit Natuur

• Lid Grote Stuurgroep Landschapsmanifest

Commission on Ecosystem Management van IUCN.

Hans Friedrich

Daniëlle Hirsch (Both ENDS)

• Regionaal directeur IUCN Pan-Europe

• Vereniging Partos, algemeen bestuurslid

• Administrator of IUCN AISBL in Brussel

• Prins Bernard Natuurfonds, bestuurslid

• Member board of Bellagio Forum for Sustainable

Development

Denis Slieker (FACE Foundation)

• Member board of InterCooperation

• Bestuurslid Forest Enterprise Foundation

David Rosenberg

Marielle van Aggelen (Nederlandse Vereniging van

• Council Member and Treasurer, Better Cotton Initiative

Dierentuinen) • Bestuurslid Gastvrij Nederland • Bestuurslid Raad voor Toerisme, recreatie, horeca en

vrije tijd

Jaarverslag 2009

63

Inge Bouman (Stichting Reservaten

• Bestuurslid stichting Nederland Bouwt V.O.C.-

Przewalski Paard)

• Voorzitter stichting Reservaten Przewalski Paard

• Bestuurslid stichting Nieuw Land Poldermuseum

• Voorzitter stichting tot Behoud en ter Bescherming van

• Secretaris Raad van Toezicht stichting Bureau Jeugdzorg

het Przewalski Paard • Voorzitter stichting tot Behoud van het Hustai Nationaal Park

retourschip Lelystad (Bataviawerf)

Flevoland • Bestuurslid stichting Kennistransfer Flevoland • Secretaris stichting SuriFlevo • Voorzitter Raad van Commissarissen Olde Rikkert

Chris Kalden (Staatsbosbeheer)

• Lid bestuur stichting Toekomstbeeld der Techniek

• Voorzitter Raad van Commissarissen De Stadserven

• Lid Raad van Advies Rijkswaterstaat

Bouwgroep BV Kampereiland e.o. NV

• Voorzitter Raad van Advies Nederlandse Kastelen

• Voorzitter Raad van Advies van de Nederlandse

stichting

Vereniging van Rentmeesters

• Bestuursvoorzitter stichting Weidegang

• Kamerheer Hare Majesteit de Koningin, provincie

• Voorzitter Raad van Advies Environmental Science Group

Flevoland

(Wageningen, UR) • Lid Raad van Toezicht, Diergaarde Blijdorp

René Boot (Tropenbos International) • Vice-voorzitter stichting Trésor

Allard Stapel (WNF)

• Lid Treub-maatschappij (sinds maart 2010)

• Lid Raad van Bestuur WWF Rusland • Lid Strategic Board WWF European Policy Office,

Arjan de Bakker (ANWB)

• Bestuurslid MilieuCentraal

Brussel

• Lid Conservation Comitee WWF International

• Vertegenwoordiger ANWB in Wandelplatform-LAW

• Voorzitter bestuur Heart of Borneo, Jakarta

• ANWB-vertegenwoordiger in op te richten

• Lid dagelijks bestuur Coral Triangle, Jakarta

combinatie van Nederland Bereikbaar en taskforce

• Lid bestuur Arctic NI, Ottawa

Mobiliteits Management

Herman Verheij

Martien Lankester (Avalon)

• Voorzitter Seas at Risk

• Voorzitter bestuur en directeur van Avalon Foundation

• Adviseur bestuur Waddenzeevereniging

• Lid Raad van Advies zorgboerderij Gerbrandastate

• Voorzitter Nederlands Ramsar Comité Haig Balian (Artis) Bart Fokkens (De12Landschappen) • Bestuursvoorzitter stichting Flevolandschap • Bestuursvoorzitter De12Landschappen (Stichting Unie van Provinciale Landschappen) • Topadviseur Rijkswaterstaat

• Tot 31 december 2009 was Haig nog mededirecteur/ aandeelhouder van Minerva bioscopen. Dit jaar echter niet meer. • Bestuurslid Nederlandse Vereniging van Dierentuinen • Lid Ledenraad Koninklijk Instituut voor de Tropen

• Secretaris stichting Exploitatie Reservegronden

Flevoland

Jos Teeuwisse (Zoogdiervereniging)

• Voorzitter stichting Biologische Landbouw Flevoland

• Lid bestuur Faunafonds

• Voorzitter stichting Centrum Biologische Landbouw

• Lid bestuur Stichting Huis te Manpad

• Secretaris Stichting Veldonderzoek Flora en Fauna (VOFF)

Flevoland


64

Colofon IUCN NL Plantage Middenlaan 2k 1018 DD Amsterdam tel 020 6261732 e-mail: [email protected] Auteurs: Medewerkers IUCN NL Samenstelling: Cas Besselink, Pieter van der Gaag en Saskia Gaster Eindredactie: Merel Ligtelijn Fotoredactie: Aukje ter Horst Foto’s: IUCN NL, as C Besselink, B Desiree Beeren, Jan Gilhuis (Solidaridad), Christiaan van der Hoeven, David Tomlinson, Rotislav Stach Foto omslag: Kliqger, Wisconsin, VS (via www.morguefi le.com) Vormgeving: Joseph Plateau Grafi sch Ontwerpers In 2009 heeft IUCN NL alle dienstreizen en de CO2-uitstoot als gevolg van de bedrijfsvoering gecompenseerd via de Climate Neutral Group.

IUCN NL National Committee of the Netherlands Secretariat IUCN Members based in the Netherlands Plantage Middenlaan 2K 1018 DD Amsterdam The Netherlands Phone: +31 (0) 20 6261732 Fax: +31- (0) 20 6279249 [email protected] www.iucn.nl

IUCN Regional Office for Europe Representation to EU

IUCN Headquarters International Secretariat

Boulevard Louis Schmidt 64 1040 Bruxelles Belgium Phone: +32 (0) 2 732 8299 Fax: +32 (0) 2 732 9499 [email protected] www.iucn.org/europe

Rue Mauverney 28 1196 Gland Switzerland Phone: +41 (22) 999 0000 Fax: +41 (22) 999 0002 mail@iucnorg www.iucn.org

Naar een groene samenleving. Jaarverslag IUCN NL. in Nederland

Recommend Documents