Naar een energetische en kostenoptimale nieuwbouw: inpassing van hernieuwbare energie in het gebouw
Inhoud • Regelgeving: hernieuwbare energie • Theoretische voorbeelden • Denkpistes BEN of E60 • Praktijk voorbeeld
Inhoud • Regelgeving: hernieuwbare energie • Theoretische voorbeelden • Denkpistes BEN of E60 • Praktijk voorbeeld
Regelgeving: hernieuwbare energie • Regelgeving EPB • Hernieuwbare energie • Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden • Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Regelgeving: hernieuwbare energie • Regelgeving EPB • Hernieuwbare energie • Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden • Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Regelgeving: Situatie 2014 vs BEN 2014 eisen
BEN-eisen
- Max. K40 (met bouwknopen) - Max. E60 - Max. jaarlijkse netto-energiebehoefte voor verwarming 70,00 kWh/m² (JNEB) - Minimale ventilatievoorzieningen in alle ruimtes - Minimale R-waarden en/of maximale U-waarden - Beperking van het risico op oververhitting (Kh) - Minimum aandeel hernieuwbare energie of 10% strengere E-peil eis
Max E30 Anno 2014 zijn de overige eisen voor BEN-gebouwen nog niet gekend
Regelgeving: hernieuwbare energie • Regelgeving EPB
• Hernieuwbare energie • Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden • Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Regelgeving: hernieuwbare energie
Regelgeving: hernieuwbare energie
Regelgeving: hernieuwbare energie • Regelgeving EPB • Hernieuwbare energie
• Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden • Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Hernieuwbare energie: individuele wooneenheden 1 meest voordeligste 7 minst
Kostprijs in EUR
TVT
Opbrengst EUR per jaar
Zonneboiler
1
3
6
PV panelen
2
1
5
Participatie
3
nvt
nvt
Warmtepomp A-W met SPF 4.1 COP 3.9 bij A2/W35
4
2
3
Biomassa met 85% rendement
5
6
4
Warmtepomp B-W met SPF 4.89 COP 4.81 bij B0/W35
6
4
2
Warmtepomp W-W met SPF 6.44 COP 6.33 bij W10/W35
7
5
1
Hernieuwbare energie: individuele wooneenheden 1 meest voordeligste 7 minst
Kostprijs in EUR
TVT
Opbrengst EUR per jaar
PV panelen
2
1
5
Warmtepomp A-W met SPF 4.1 COP 3.9 bij A2/W35
4
2
3
Zonneboiler
1
3
6
Warmtepomp B-W met SPF 4.89 COP 4.81 bij B0/W35
6
4
2
Warmtepomp W-W met SPF 6.44 COP 6.33 bij W10/W35
7
5
1
Biomassa met 85% rendement
5
6
4
Participatie
3
nvt
nvt
Hernieuwbare energie: individuele wooneenheden 1 meest voordeligste 7 minst
Kostprijs in EUR
TVT
Opbrengst EUR per jaar
Warmtepomp W-W met SPF 6.44 COP 6.33 bij W10/W35
7
5
1
Warmtepomp B-W met SPF 4.89 COP 4.81 bij B0/W35
6
4
2
Warmtepomp A-W met SPF 4.1 COP 3.9 bij A2/W35
4
2
3
Biomassa met 85% rendement
5
6
4
PV panelen
2
1
5
Zonneboiler
1
3
6
Participatie
3
nvt
nvt
Hernieuwbare energie: individuele wooneenheden ΔE-peil Warmtepomp W-W met SPF 6.44 (COP 6.33 bij W10/W35)
-13
Warmtepomp B-W met SPF 4.89 (COP 4.81 bij B0/W35)
-8
PV panelen*
-6
Warmtepomp A-W met SPF 4.1 (COP 3.9 bij A2/W35)
-4
Participatie
0
Biomassa met 85% rendement
+8
• Bij PV-panelen is het mogelijk om een grotere E-peil daling te bekomen, in deze tabel is de daling vermeld wanneer er het minimum voor de wetgeving wordt gedaan. Bijvoorbeeld voor 200m² zijn dit 7 panelen.
Regelgeving: hernieuwbare energie • Regelgeving EPB • Hernieuwbare energie • Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden
• Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Hernieuwbare energie: collectieve woongebouwenGekozen eis E60 met minimum aandeel hernieuwbare energie Collectief tem 15à20 wooneenheden min 10% op E-peil
Gekozen eis
Collectief va 20 wooneenheden
Aangewezen technieken individueel
Minder aangewezen collectieve stookplaats
participatie warmtepomp lucht/lucht SPF > 4
zonneboiler PV-panelen
warmtepomp lucht/lucht met SPF < 4 overige warmtepompen ontwerp Aangewezen technieken
Minder aangewezen
collectieve systemen > of = 10kWh/m² alle individuele maatregelen E60 met minimum aandeel hernieuwbare energie participatie
min 10% op E-peil
collectieve stookplaats < 10kWh/m² ontwerp
Hernieuwbare energie: collectieve woongebouwen
Gekozen eis
E60 met minimum aandeel hernieuwbare energie
Collectief tem 15à20 wooneenheden min 10% op E-peil
Gekozen eis
Collectief va 20 wooneenheden
Aangewezen technieken individueel
Minder aangewezen collectieve stookplaats
participatie warmtepomp lucht/lucht SPF > 4
zonneboiler PV-panelen
warmtepomp lucht/lucht met SPF < 4 overige warmtepompen ontwerp Aangewezen technieken
Minder aangewezen
collectieve systemen > of = 10kWh/m² alle individuele maatregelen E60 met minimum aandeel hernieuwbare energie participatie
min 10% op E-peil
collectieve stookplaats < 10kWh/m² ontwerp
Inhoud • Regelgeving: hernieuwbare energie
• Theoretische voorbeelden • Denkpistes BEN of E60 • Praktijk voorbeeld
Theoretische voorbeelden • Focus op de wetgeving • Focus op ontwerp • Focus op technieken
Theoretische voorbeelden • Focus op de wetgeving • Focus op ontwerp • Focus op technieken
E60: voorbeeld wetgeving 1 • Compacte woning, garage buiten beschermd volume • Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak • PVC-ramen en U1,10-glas • Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel • Ventilatiesysteem C+evo (fdc-factor = 0,65) • Geen hernieuwbare technieken K27 – E60 – geen min. aandeel HE → E60-E54 : 6 E-punten te veel
E60: voorbeeld wetgeving 2 • Compacte woning, garage buiten beschermd volume • Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak • PVC-ramen en U1,10-glas • Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel • Ventilatiesysteem C+ • Zonneboiler K27 – E62 – wel min. aandeel HE E62-E60 : 2 E-punten te veel
Theoretische voorbeelden • Focus op de wetgeving
• Focus op ontwerp • Focus op technieken
E60: focus op ontwerp • • • • •
Compacte woning, garage buiten beschermd volume Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak PVC-ramen en U1,10-glas Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel Ventilatiesysteem C+evo (fdc-factor = 0,65)
• Geen hernieuwbare technieken • Optimalisatie zonnewinsten • Luchtdichtheid n50=3/h K27 – E52 – zonder min. aandeel HE focus op ontwerp
Theoretische voorbeelden • Focus op de wetgeving • Focus op ontwerp
• Focus op technieken
E60: focus technieken • • • • •
Compacte woning, garage buiten beschermd volume Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak PVC-ramen en U1,10-glas Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel Ventilatiesysteem C+evo (fdc-factor = 0,65)
• Zonneboiler • Luchtdichtheid n50=5/h
K27 – E55 – met min. aandeel HE focus op technieken
E60: focus technieken • Geen compacte woning • • • •
Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak PVC-ramen en U1,10-glas Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel Ventilatiesysteem C+evo (fdc-factor = 0,65)
• PV-panelen • Luchtdichtheid n50=5/h
K27 – E55 – met min. aandeel HE focus op technieken
Inhoud • Regelgeving: hernieuwbare energie • Theoretische voorbeelden
• Denkpistes BEN of E60: Welke?, Concreet!, Voor- en nadelen • Praktijk voorbeeld
Welke denkpistes voor BEN-gebouw of E60 Focus op ONTWERP
Focus op TECHNIEKEN
Woning zo ontwerpen dat de energiebehoefte laag is, hierbij moet voor BEN gestreefd worden naar de passiefnorm van de JNEB van 15 kWh/m²
Woning zo ontwerpen dat de JNEB zo veel als mogelijk beperkt wordt, verder de resterende energiebehoefte in te vullen met hernieuwbare technieken
Deze keuze moet reeds genomen worden voor aankoop van het perceel, want oriëntatie en compactheid liggen aan de basis
Hoe concreet de denkpisten toepassen Focus ONTWERP
Focus TECHNIEKEN
Compactheid, een compacte woning is een rijwoning
Volgorde van technieken, bovenaan diegenen met de grootste invloed op het E-peil:
Luchtdichtheid
Voldoende plaats voor isolatie Geoptimaliseerde zuid-gerichte beglazing: noordgevel: max 6% beglaasd oostgevel: max 8% beglaasd westgevel: max 13% beglaasd zuidgevel: max 28% beglaasd
-
PV-panelen (daling afhankelijk van het aantal panelen) * Warmtepompen W/W en B/W Warmtepomp A/W Warmtepomp A/A en zonneboiler
* Hierbij wordt de PV in een groter aantal m² geplaatst dan het wettelijke minimum
Voor en nadelen denkpistes Focus op ONTWERP
Focus op TECHNIEKEN
Nadeel: Deze keuze bepaalt de architectuur, dit zal niet voor elk project gaan
Voordeel: Geeft meer architecturale vrijheid en is een oplossing voor niet-compacte woningen
Voordeel: De woning zal steeds duurzaam blijven omdat zijn energiebehoefte laag blijft
Nadeel: de energiebehoefte blijft hoog, dit is op langere termijn minder duurzaam, technieken zullen geld blijven kosten
Inhoud • Regelgeving: hernieuwbare energie • Theoretische voorbeelden • Denkpistes BEN of E60
• Praktijk voorbeeld
Praktijk voorbeeld • Case 1: Passiefwoning, E28 focus op ontwerp • Case 2: Zelfde woning met E28 doormiddel van PV focus op technieken
• Samenvatting
Praktijk voorbeeld http://www.vannuffelenvandamme.be/wordpress/ bouwteam/
http://www.xenadvies.be/bl og/2013/eenpassiefwoning-hoe-begin-jeeraan/
Praktijk voorbeeld • Case 1: Passiefwoning, E28 focus op ontwerp • Case 2: Zelfde woning met E28 doormiddel van PV focus op technieken • Samenvatting
Praktijk voorbeeld: focus ontwerp
Praktijk voorbeeld • Case 1: Passiefwoning, E28 focus op ontwerp
• Case 2: Zelfde woning met E28 doormiddel van PV focus op technieken • Samenvatting
Praktijk voorbeeld: focus technieken • Aangepast naar: • • • • •
Halve isolatiediktes: budget -65% Standaard buitenschrijnwerk: -50% tov passief CV ketel (groter vermogen): +25% Weinig aandacht naar luchtdichte uitvoering Andere parameters onveranderd
• E peil stijgt naar E52/K26
Praktijk voorbeeld: focus technieken
Praktijk voorbeeld • Case: Passiefwoning, E28 focus op ontwerp • Case 2: Zelfde woning met E28 doormiddel van PV focus op technieken
• Samenvatting
Praktijk voorbeeld: samenvatting Focus op ONTWERP
Focus op TECHNIEKEN
Verschil in kostprijs is slechts 4% hoger
Energiebehoefte stijgt met factor 5 (+488%)
Geen investeringen nodig in duurzame technieken
Let op met overcompensatie zonnepanelen om E peil te bereiken (=> overschot wordt op net gezet)
Weinig onderhoudskosten
Extra energievraag voor verwarming (bv. gas) Blijvende onderhoudskost
Bedankt voor u aandacht • • • •
Regelgeving: hernieuwbare energie Theoretische voorbeelden Denkpistes BEN of E60 Praktijk voorbeeld Xenadvies Antwerpen – Kempen – Leuven – Vlaamse Ardennen Uw spreker Ing. Sara Maeyninckx
[email protected]; 0498/10 60 91
