Naar betere luchtkwaliteit in varkensstallen André Aarnink
3 december 2015
Inhoud
§ Huidige klimaatregeling in vleesvarkensstallen § Stelling 1 § Gevolgen slechte luchtkwaliteit § Bronnen vervuilende componenten § Mogelijkheden voor verbetering § Stelling 2
-20
70 60 50 40 30 20 10 0 -15
-10
-5
38
Staltemperatuur, oC
Ventilatie, m3/uur per varken
Huidige klimaatregeling in vleesvarkensstallen (advies Klimaatplatform Varkenshouderij)
0
5
10
15
20
Buitentemperatuur, oC 25 kg
65 kg
110 kg
25
30
35
-20
34 30 26 22 18 14 10 -15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
Buitentemperatuur, oC 25 kg
65 kg
110 kg
Bron: rekenmodel Anipro (WLR)
35
CO2-concentratie (vol%)
Huidige klimaatregeling in vleesvarkensstallen, effect op concentraties
-20
-15
-10
0,45 0,40 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 -5 0
-15
-10
5
10
15
20
Buitentemperatuur, oC 25 kg
65 kg
15
110 kg
25
30
65 kg
20
25
30
35
35
110 kg
PM10-concentratie (mg/m3)
NH3-concentratie (ppm)
-20
10
Buitentemperatuur, oC 25 kg
80 70 60 50 40 30 20 10 0 -5 0
5
-20
2,0 1,5 1,0 0,5
-15
-10
0,0 -5 0
5
10
15
20
25
30
35
Buitentemperatuur, oC 25 kg
65 kg
110 kg
Bron: rekenmodel Anipro (WLR)
Stelling 1
Om concentraties ammoniak en stof in varkensstallen tot aanvaardbare concentraties te verlagen moeten we zowel meer ventileren als de emissie vanuit de bron verminderen
Gevolgen slechte luchtkwaliteit
§ Gezondheidsproblemen bij varkenshouders ● Verminderde longfunctie (COPD) en meer
longproblemen t.o.v. andere beroepsgroepen (Preller, 1995; Vogelzang, 1999)
§ Gezondheidsproblemen bij varkens ● Lagere voeropname en groei (Stärk, 2000) ● Grotere kans op luchtweg-infecties (Atrofische Rhinitis
(Hamilton et al. (1996, 1999), (vooral in winter, Elbers et al., 1992),
borstvliesontsteking
longontsteking
Gevolgen slechte luchtkwaliteit
§ Slachtafwijkingen (Bondt et al., 2004) ● Aangetaste borstvliezen (22,5%) en longen (9,2%)
● Schade voor varkenshouder en slachterij: € 1,51 per varken
§ Hoger antibioticum-gebruik ● Voor alle categorieën varkens:
luchtweginfecties belangrijkste reden inzet antibiotica (Rennings et al., 2015)
Luchtkwaliteit/stalklimaat niet enige factor
§ Productiesysteem (all-in all-out) § Biosecurity maatregelen § Dierbezetting § Algemeen: ● Weerstand ● Infectiedruk
§ Luchtkwaliteit/stalklimaat heeft invloed op beide
Maximaal aanvaardbare concentraties
§ NH3 ● MAC-waarde: 20 ppm ● Donham (1991): 7 ppm ● Jones et al. (1996): bij >= 10 ppm ontwijken varkens deze locatie
● Parker et al. (2010): meer agressie bij vleesvarkens bij 20 ppm vooral i.c.m. weinig licht
● Duitsland: < 20 ppm
§ Stof ● MAC-waarde respirabel stof (PM4): 5 mg/m3 ● Adviesnorm endotoxine Gezondheidsraad: 90 EU/ m3; gemeten in varkensstallen: 1500 EU/m3 (Spaan et al., 2006)
Bronnen vervuilende componenten
Bronnen van stof Vleesvarkens:
PM < 2.5 µm Buiten
PM 2.5-10 µm Huid Voer
Buiten Mest
Voer Huid
Mest
GenD zeugen:
Mest
Buiten
Buiten Mest
Voer
Voer Huid
Huid
Op massa basis
Deeltjesgrootte verdeling, in aantallen, voor verschillende stallen 800
Broiler Layer_aviary
Particles (counts/cm3)
700
Layer_floor Broiler_breeder
600
Turkey Piglet
500
Fat_pig_trad
400
Fat_pig_mod_dry Fat_pig_mod_wet
300
Sow_group Sow_individual
200
Mink Cattle
100
Outside
0 0.25-<1.00
1.00-<2.50
2.50-<10.00 10.00-<32.00
Deeltjesgrootte verdeling, op massa basis, voor verschillende stallen broiler
7,0
Layer_aviary Layer_floor
6,0
Broiler_breeder Turkey
Par$cle (mg/m3)
5,0
piglet faCerning_pig_trad
4,0
fat_pig_mod_dry fat_pig_mod_wet
3,0
sow_group sow_individual
2,0
Mink CaCle
1,0 0,0 0.25-‐<1.00
1.00-‐<2.50 2.50-‐<10.00 10.00-‐<32.00 Par$cle size ranges (µm)
Bronnen van ammoniak
NH3 NH3
Verlaging stof- en gasconcentraties; vermindering emissies bij de bron
Stofreductietechnieken bij varkens (Winkel et al., 2012) Ionisatie Jaarkosten: € 3,18/vlv-p
Olienippel Jaarkosten: € 5,30/vlv-p
Stofreductietechnieken bij varkens (Winkel et al., 2012)
Elektrostatisch filter (Flimmer filter) Jaarkosten: € 7,13/vlv-p
Stofreductie en longafwijkingen
Ammoniak reductie bij de bron
Concrete slatted floor
Water
Slurry
Verkleining van het emitterend oppervlak
Voermaatregelen
NH3 NH3
Verlaging stof- en gasconcentraties; afzuiging bij de bron
Onderzoek in Denemarken
Ø Part of emission in pit venLlaLon at 10 m3/hour per finishing pig: More than 70 % of NH3 More than 90 % of H2S More than 50 % of odour
• Verschillen met NL – Volledige onderkeldering, weinig dichte vloer – Plafondventilatie t.o.v. grondkanaalventilatie
Finishing pigs – full scale 1
”short circuit”
Verlaging stof- en gasconcentraties; conditioneren van inkomende lucht à meer ventileren
Conditionering inkomende lucht met grondbuizen Investeringskosten per dierplaats
Vleesvarken s
± € 80,-
Kraamzeugen
± € 530,-
Conditionering inkomende lucht met grondwater
Temperatuur inkomende lucht: 8 – 18 oC Investeringskosten: ± € 50,-‐ per vleesvarkensplaats ± € 190,-‐ per kraamhok
Varkensstal met luchtrecirculatie
Extra investeringskosten: ± € 80,-‐ per vleesvarkensplaats Extra jaarkosten : ± € 13,-‐ per vleesvarkensplaats
Stelling 2
We moeten naar gesloten, zero-emissie stallen
Dank voor uw aandacht!
Stellingen
1. Om concentraties ammoniak en stof in varkensstallen tot aanvaardbare concentraties te verlagen moeten we zowel meer ventileren als de emissie vanuit de bron verminderen
2. We moeten naar gesloten, zero-emissie stallen
Oppassen voor tocht!
Foto Handboek voor de Varkenshouderij, 2015
