Leven met/na kanker maar daarom nog NIET afgeschreven Leven Beleven Overleven Herleven Leven
[email protected] symposium_LOC_20april2013
De rode draad arbeidsongeschiktheid in controleperspectief het oude vertrouwde concept kanker: beleven=> overleven=> herleven het nieuwe “geschiktheid”denken vernieuwd beleid , in de praktijk een Limburgs provinciaal appel ook nog “private” verzekeringsperikelen
[email protected] symposium_LOC_20april2013
De rode draad arbeidsongeschiktheid in controleperspectief het oude vertrouwde concept kanker: beleven=> overleven=> herleven het nieuwe “geschiktheid”denken multidisciplinair complementair samenwerken vernieuwd beleid , in de praktijk een Limburgs provinciaal appel ook nog “private” verzekeringsperikelen
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Vrees voor herval Chronisch verloop Genezing en herstel !
Controlegeneesheer
arbeidsgeneesheer werkgever
SZ traject arbeidsongeschiktheid 0d-14d -1md
6maand
1JAAR
loontrekkenden
Invaliditeit + GRI Deeltijds werken art 100§2 en vrijwilligerswerk
Eigen werk
Algemene arbeidsmarkt
Adviserend geneesheer en zijn controletaak in de ziekteverzekering • • • • • •
Uitkeringsrecht + beginattest en dan … Repetitieve momenten van toetsing Adv gen “specialist verzekeringsarts”=> Beslissing is bindend Criterium = 66% in art 100§1 van de wet …of analoog Bij kanker is controle in de regel niet aan de orde in de beginfase • De kankerpatiënt ervaart soms/dikwijls ook controle als bedreigend, zelfs krenkend
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Evaluatie controle
Criterium Onvermogen Wetenschap Rechtvaardiging Objectief Statisch Procedure
Professioneel Arts
centraal
De rode draad arbeidsongeschiktheid in controleperspectief het oude vertrouwde concept het nieuwe “geschiktheid”denken kanker: beleven=> overleven=> herleven vernieuwd beleid , in de praktijk een Limburgs provinciaal appel ook nog “private” verzekeringsperikelen
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994 (Van toepassing op: 10/01/2009 - ) Art. 153. De adviserend geneesheren zien eveneens toe op de socioprofessionele reïntegratie van de arbeidsongeschikte gerechtigden. Daartoe nemen zij alle nuttige maatregelen en contacteren zij, met het akkoord van de gerechtigde, elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die kan bijdragen tot zijn beroepsherinschakeling. De adviserend geneesheer neemt deel aan het in artikel 109bis bedoelde traject van beroepsherscholing, onder de door de Koning bepaalde voorwaarden. Dr. D. Dhollander
“begeleiding” cfr art 153 Hulp
/ doel Mogelijkheden/kracht Dialoog /participatie Motivering /commitment Subjectief/empatisch Dynamisch/actief Resultaat/terugval Multidisciplinair Patiënt centraal
Art. 100§1
vs
Art. 153 Interventie begeleiding
Evaluatie controle
Criterium Onvermogen Wetenschap Rechtvaardiging Objectief Statisch Procedure Professioneel
Arts centraal
Dr. D. Dhollander
Doel/hulp Mogelijkheden/kracht Dialoog/participatie Motivering/engagement Subjectief/empathie Dynamisch/maatwerk Resultaat/terugval Multidisciplinair
Patiënt centraal
Art 153 introduceert het begeleidings of interventiemodel te vaak miskende kritieke factor = TIJD² WH
Het strikt medische is voorwaarde maar uiteindelijk dikwijls niet bepalend
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Attitude tov WERK: zegen of straf? • ‘Geld, status en succes leveren slechts vluchtig genot. Maar werk is goed voor blijvend geluk.‘ • ‘We willen ons ook nuttig voelen door een zinvolle bijdrage te leveren aan de gemeenschap. Kortom, door werk. Betaald zowel als vrijwilligerswerk.‘ • ‘Werk kent nadelen, maar wie helemaal geen werk heeft, is veelal doodongelukkig.‘ • ‘Drie fundamentele levensbehoeften: verbondenheid met anderen, een gevoel van competentie en een gevoel van autonomie. Het hebben van betaald werk, in plaats van werkloos zijn, is een goed middel om je een gevoel van competentie te verschaffen. Je kunt voor jezelf zorgen en hoeft je hand niet op te houden.
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Gemeenschappelijk doel ! • maximaal herstel • zoveel mogelijk schade beperken • tot en met werkhervatting indien mogelijk • de subjectieve en objectieve arbeidsongeschiktheid doen samenvallen zodat reële werkhervatting maximale kans maakt
[email protected] symposium_LOC_20april2013
ZIV +Progressieve werkhervatting • gedeeltelijk hervatten is mogelijk – – – – – –
vooraf toelating adv gen => 12/4/2013: vooraf aanvraag eerst volledige stopzetting ‘van geneeskundig oogpunt’ uit minstens 50 % ruim : alle werk/herscholing/onbezoldigd werk voor zelfstandigen sterk gelijkend en toch verschil ! aparte regeling voor vrijwilligerswerk
• SOMS GEBREK AAN FLEXIBILITEIT UURROOSTER // VOLUME // ONDERBROKEN TEWERKSTELLING OMWILLE VAN THERAPIE => maatwerk
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Nieuw
ZIV +Progressieve werkhervatting 12 april 2013 voor loontrekkenden – Aanvraag vooraf volstaat: poststempel van aanvraag geldt als bewijs = men moet niet wachten op OK – Indien toch licht laattijdige aanvraag (= max 14 dagen) is de sanctie beperkt tot 10% – De adviserend geneesheer van het ziekenfonds kan toestemming alleen prospectief weigeren indien het een nietcompatiebel werk betreft – Uiteraard moet betrokkene ook blijven beantwoorden aan het medisch criterium “50% van medisch standpunt uit” maar ook hier alleen een prospectieve beoordeling
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Re-integratie buiten eigen functie of eigen bedrijf ? Hulp bij reclassering en herscholing • De reïntegratieprocedure opstarten? • Convenant ZF-VDAB-GTB-RIZIV => efficiënt samenwerken • Ruimere doelgroep (> vroeger Vlaams Fonds ) • Ook begeleiding voor wie nog werkgever heeft VDAB-GTB-begeleiding: altijd mogelijk • Ondersteuning via BTOM en VOP mogelijk (premie WG, hulpmiddelen die voorwaarde zijn voor tewerkstelling) • Aangewezen herscholing mogelijk
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Regeltjes zijn belangrijk voor betrokken professionelen Voor de patiënt en de maatschappij telt vooral het resultaat =?> RTW
[email protected] symposium_LOC_20april2013
De rode draad arbeidsongeschiktheid in controleperspectief het oude vertrouwde concept het nieuwe “geschiktheid”denken kanker: beleven=> overleven=> herleven vernieuwd beleid , in de praktijk een Limburgs provinciaal appel ook nog “private” verzekeringsperikelen
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Borstkankeroverlevers en werk retrospectief 140 patiënten ‘02-’03 Status 20071: 60% hervat werk of … RVA 25% blijft arbeidsongeschikt 15% mislukt bij werkhervatting Gemiddelde duur AO: 314 dagen Gevolgen sociaal, persoonlijk
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Beïnvloed door :
Financieel : 34% Thuis : 29% Adviserend GH:19% Sociaal : 16,5% Specialist : 12% Werkgever : 8% Werkgebonden : 8% Medisch : 7% Huisarts : 5%
1, A. Knops, D. Dhollander, P. Donceel; 2007
Correlatie analyse • Negatief en significant (p<0,5) – Chemotherapie – Vermoeidheid – Lymfoedeem – Depressie – Fysiek belastend werk (p<0,1)
• Positief en significant (p<0,5) – Tewerkstelling vóór ziekte
Dr Annemie Knops 2007
Werkhervatting studiepopulatie werkhervatting ifv tijd
80,0 60,0 40,0 20,0
14 -1 8 22 -2 6 30 -3 4 38 -4 2 46 -5 0 54 -5 8 62 -6 6
0,0
<1 0
% patiënten
100,0
tijd (weken)
Dr Annemie Knops 2007
De rode draad arbeidsongeschiktheid in controleperspectief het oude vertrouwde concept het nieuwe “geschiktheid”sdenken kanker: beleven=> overleven=> herleven vernieuwd beleid , in de praktijk een Limburgs provinciaal appel ook nog “private” verzekeringsperikelen
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Uittekenen van coherent verhaal Werkgever-werknemer-maatschappij : => Bewustzijn groeit dat er nood is aan een meer actief en succesvol RTW-beleid. Een inclusief personeelsbeleid ipv afwerend & uitstotend. => De belangen van alle betrokken partijen zouden RTW expliciet € moeten stimuleren. win-win = beste uitgangspunt. Behandelende sector : => van focus op “ongeschiktheid “naar focus op de “geschiktheid.” meer naar “fit note” dan “sick note” Arbeidsgen en Adv gen werken samen: - Samen ontwikkelen van RTW-initiatieven, zowel ivm professionele guidelines als procedures als communicatie als opstellen RTW plannen - RTW-coaching integreren in bestaande structuren : werkgeverscontext HR / Arbeidsgeneeskundige context? Verzekeringscontext ( VI’s en RIZIV )? En de “controle”? -De medische respectvolle evaluatie en controle blijft belangrijk als sluitstuk en toets.
[email protected] symposium_LOC_20april2013
RTW-traject “empowered” • Het contact werkomgeving ( collega’s, leidinggevenden) met de werknemer wordt onderhouden of hersteld. Respect voor privacy. Niet evident: taboe, angst om te storen, uit het oog… • Personeelsdienst en HR diensten introduceren een bedrijfpolicy. De werkgeversorganisaties en bedrijfsgeneeskundige diensten bieden ondersteuning daarbij. • De houding van de patiënt kan ook worden voorbereid op het onderhouden van contact met de werkvloer. Neem eens contact! • De patiënt en zijn omgeving worden daarvoor ondersteund door zijn behandelende artsen, revalidatie, paramedici, Niet evident: men is dan in eerste instantie niet “bezig” met het werk, men heeft heel andere dingen aan het hoofd.
[email protected] symposium_LOC_20april2013
RTW-traject professioneel • De behandelende artsen introduceren RTW bij hun consultatie proactief • Het ziekenfonds / de adv gen geeft vroeg reeds informatie ivm RTW • De arbeidsgeneesheer speelt een prominente rol tov werkgever door het opstellen van een concreet RTW-plan + bemiddeling bij werkgever • RTW-plan => de adviserend geneesheer zal zich soepel opstellen om maximaal de RTW te ondersteunen indien mogelijk tot volledige werkhervatting • Bij stagnatie of overschrijden van de planning nieuwe evaluatie zonder onnodige culpabilisering en met de nodige en mogelijke elasticiteit
[email protected] symposium_LOC_20april2013
To Do Evolueren naar een coherent actief beleid om werk te behouden doorheen het hele ziektetraject => multidisciplinair verantwoordelijk en inclusief
[email protected] symposium_LOC_20april2013
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Werkhervatting na Borstkanker een kwalitatieve studie naar de ervaringen van werknemers, werkgevers en andere betrokken partijen Patiëntenbeleving: # disruptie, # episode, # meaningfull period Corine Tiedtke Peter Donceel Angelique de Rijk Marie-Rose Christiaens Bernadette Dierckx de Casterlé Afdeling Arbeids-, Milieu- en Verzekeringsgeneeskunde KU Leuven
Werkgevers: onzekerheid,…
Aanvullend: online bevraging knelpunten door Ward Rommel VLK Corine Tiedke symposium_LIKAS_7 dec 2012
Huget Desiron 7dec 2013
Zoektocht naar RTW“traject” Behandelend arts (BA)
Patiënt (Pt)
Adviserend geneesheer ziekenfonds (ADV)
Werkgever (W)
Arbeidsgeneesheer (AG)
Huisarts (HA)
Andere (borstverpl., soc. dienst, vakbond, 1e lijnszorg, ergoth, kine, thuisverpleging, ...)
Traject- / loopbaanbegeleider
Betaalt eerste weken
Diagnose Overleven
Wil terug naar eigen job?
NEEN
Medische ingreep
Contact houden Bemiddelt bij werkgever
JA
Evalueert medische voorwaarden voor uitkering ziekenfonds
Input traject en evaluatie
Medische (na)behandeling
Vragen rond werkhervatting; Contacteren en aanspreken BA, ADV, AG, W, HA
Bepaalt en organiseert behandeling Informeert Start traject
Levert attesten
Informeert pt over opties werkhervatting Verwijst door naar AG, HA, W, ergotherapeut, …
Vraagt aan AG om RTW te bespreken en op te volgen
Geeft toestemming voor volgen van traject
Groen licht (gedeeltelijke) werkhervatting
Input traject en evaluatie Input traject en evaluatie
Opstellen + evalueren individueel progressief RTW traject
Herstelperiode
Behandelt, informeert, adviseert, ook op vlak van mogelijkheden en beperkingen Informeert, verwijst naar ADV, AG, HA, W
Begeleidt, informeert waar nodig
Blijft opvolgen, ook na afloop van actieve behandeling en na hervatten van de arbeid
Evaluatie
Herstel/Werkhervatting
Werkhervatting
Ander systeem/ jobinhoud
Neemt terug in dienst
• Tijdsverloop patiënten-verhaal (kolom) • Tijdsverloop zorg-verhaal (rij) • Actie-verloop samenvallende verhalen (matrix) APPEL => e-mail adres:
[email protected] of
[email protected] MULTIDISCIPLINARITEIT => NOODZAKELIJK DRAAGVLAK
Het Instituut voor Arbeidsrecht: besloten seminar 26 februari 2013 Kankerpatiënten en werk rechten en plichten => knelpunten => beleidsdocument doctoraat in eindfase Nathalie Betsch met promotoren: prof. dr. Frank Hendrickx, prof. dr. Patrick Neven en prof. dr. Peter Donceel oa ontslagrecht / antidiscriminatie ivm handicap / progressief hervatten / inkomensval / reïntegratie / “Wat de kankerdiagnose in het bijzonder betreft, is het op het niveau van artsen niet evident om in te schatten wat de patiënt nog aankan, en zeker in het begin van het behandelingstraject. De behandelende arts heeft daar pas zicht op na een zekere tijd. Niettemin is het verstandig om de patiënt van meet af aan te mobiliseren met het oog op werkhervatting”
Intentieverklaring werkhervatting bij (borst)kanker
Hierbij erkennen de Limburgse werkgeversorganisaties Unizo Limburg, VKW Limburg en VOKA Limburg de specifieke nood om bij hun werkgevers een actief beleid te introduceren dat gericht is op de re-integratie van mensen met (borst)kanker in hun werkomgeving. In dat kader tonen zij hun leden dat een actief re-integratiebeleid een economische win-winsituatie is en aansluit bij het principe van ethisch verantwoord ondernemerschap. Voor de realisatie van dit beleid ondersteunen zij hun leden met middelen zoals sensibilisatie, advies, vorming en begeleiding. Datum 7 dec 2013 Unizo
LIKAS
Limburg
VKW Limburg
Voka Limburg
Gedeputeerde van Gezondheid en Welzijn
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Intentieverklaring werkhervatting tijdens en na (borst)kanker 1. werknemer en werkgever houden contact. 2. de werkgever heeft de intentie om de werknemer weer in te schakelen. 3. De werkgever => de arbeidsgeneesheer ivm RTW op vraag van de patiënt 4. De arbeidsgeneesheer en het bedrijf (HR) werken een RTW-traject uit. 5. Het individueel traject is intentioneel beperkt in de tijd. 6. de werknemer krijgt kans om tijdens de ziekte opleidingen te volgen. 7. de werkgever kan terecht bij werkgeversorganisaties voor meer informatie en opleiding rond werkhervatting).
Unizo Limburg, VKW Limburg, VOKA-Kamer van Koophandel Limburg, en LIKAS.2012.
[email protected] symposium_LOC_20april2013
ARBEIDSGENEESHEER IN SLEUTELPOSITIE
En andere arbeidsgeneeskundige diensten ….
[email protected] symposium_LOC_20april2013
.
"Gezond werk voor iedereen: Move Europe“ ENWHP
Het European Network for Workplace Health Promotion (www.enwhp.org) Europa. Organisatie voor België = Prevent:
[email protected] Partners: Vigez ( vlaams instituut voor gezondheidspromotie en preventie ) en de arbeidsgeneeskundige diensten Idewe, Mensura, Securex,…
[email protected] symposium_LOC_20april2013
De rode draad arbeidsongeschiktheid in controleperspectief het oude vertrouwde concept het nieuwe “geschiktheid”denken kanker: beleven=> overleven=> herleven vernieuwd beleid , in de praktijk een Limburgs provinciaal appel ook nog “private” verzekeringsperikelen
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Limburgs project LIKAS 7dec 2012 Voor patiënt én samenleving: Alle ziekenfondsen Alle arbeidsgen diensten Alle werkgevers-organisaties trekken aan één koord => één inclusief concept
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Huget Desiron 7dec 2013
Zoektocht naar RTW“traject” Behandelend arts (BA)
Patiënt (Pt)
Adviserend geneesheer ziekenfonds (ADV)
Werkgever (W)
Arbeidsgeneesheer (AG)
Huisarts (HA)
Andere (borstverpl., soc. dienst, vakbond, 1e lijnszorg, ergoth, kine, thuisverpleging, ...)
Traject- / loopbaanbegeleider
Betaalt eerste weken
Diagnose Overleven
Wil terug naar eigen job?
NEEN
Medische ingreep
Contact houden Bemiddelt bij werkgever
JA
Evalueert medische voorwaarden voor uitkering ziekenfonds
Input traject en evaluatie
Medische (na)behandeling
Vragen rond werkhervatting; Contacteren en aanspreken BA, ADV, AG, W, HA
Bepaalt en organiseert behandeling Informeert Start traject
Levert attesten
Informeert pt over opties werkhervatting Verwijst door naar AG, HA, W, ergotherapeut, …
Vraagt aan AG om RTW te bespreken en op te volgen
Geeft toestemming voor volgen van traject
Groen licht (gedeeltelijke) werkhervatting
Input traject en evaluatie Input traject en evaluatie
Opstellen + evalueren individueel progressief RTW traject
Herstelperiode
Behandelt, informeert, adviseert, ook op vlak van mogelijkheden en beperkingen Informeert, verwijst naar ADV, AG, HA, W
Begeleidt, informeert waar nodig
Blijft opvolgen, ook na afloop van actieve behandeling en na hervatten van de arbeid
Evaluatie
Herstel/Werkhervatting
Werkhervatting
Ander systeem/ jobinhoud
Neemt terug in dienst
• Tijdsverloop patiënten-verhaal (kolom) • Tijdsverloop zorg-verhaal (rij) • Actie-verloop samenvallende verhalen (matrix) APPEL => e-mail adres:
[email protected] of
[email protected] MULTIDISCIPLINARITEIT => NOODZAKELIJK DRAAGVLAK
De rode draad arbeidsongeschiktheid in controleperspectief het oude vertrouwde concept het nieuwe “geschiktheid”denken kanker: beleven=> overleven=> herleven vernieuwd beleid , in de praktijk een Limburgs provinciaal appel ook nog “private” verzekeringsperikelen
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Problematiek hospitalisatieverzekeringen: causaliteit => niet verzekerde periode.
De krediet- en schuldsaldoverzekeringen Probleem voor de verzekerden. Cijfers 2011. Ofwel afgewezen ( 2750 in 2011). Ofwel bijpremies tot meer dan 200% duurder ( 11797 in 2011). Solidariseren van het risico? Verzekeringsprobleem? Huidige situatie cfr Assuralia = halvering van de afwijzingen (681?). Via autoregulering. Ook zou men bijpremies beperken tot max 200% of degressief.
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Volstaat dat? Onvoldoende rechtszekerheid vraagt regulering bij wet. Wet Partyka is er reeds sinds 2010 en de vertragingsmanoevers bij het grondwettelijk hof zijn voorbij! Voorstel regulerend KB in in voorbereiding ! Wat wordt verwacht ? 1. Motivatieplicht voor weigering. 2. Onafhankelijke commissie voor evaluatie van bijpremies boven 200% 3. Solidariseren via een compensatiekas gespijsd door bijdragen van verzekeraars en kredietverleners = uiteindelijk betalen andere kredietnemers zullen geëvalueerd worden door onafhankelijke commissie en daarna kunnen genieten van ondersteuning uit een compensatiekas = vorm van solidariseren tussen verzekeraars en kredietverleners.
[email protected] symposium_LOC_20april2013
Dank voor uw aandacht
[email protected] symposium_LOC_20april2013