blik op communicatie
Multiculturele
6 elkaars taal spreken
#20
Februari 2009 Pling! is een uitgave van Het Inventief
Denkman gaat multicultureel Koud buiten? Geen probleem! Met goede handschoenen, een dikke sjaal en een grote muts, kun je je daar prima tegen wapenen. Tenminste, als Nederlander die gewend is aan een beetje winter. Voor landgenoten uit andere culturen werkt dat misschien anders. Voor hen kan het een stuk moeilijker zijn om die koude winterdagen door te komen. Dat betekent creatieve oplossingen zoeken. In alle opzichten! Geen beter voorbeeld dan communicatie in multicultureel Nederland. Want elkaar begrijpen, dat blijft het belangrijkste. Welke taal je ook spreekt. Wat je gewoontes ook zijn. De boodschap zó inpakken, dat die warm blijft. Dáár gaat het om! Tijd dus om afstand te nemen, om vanuit ‘grote hoogten’ en gedreven door een frisse wind na te denken over multiculturele communicatie. Ga je mee een tochtje maken? Kijk op pagina 6 voor reisadviezen!
Fris!
Presentatie en promotieteam voor Leyakkers
Woonstichting Leyakkers wil zich bij verschillende gelegenheden nadrukkelijker en herkenbaarder presenteren. Zij laat graag de activiteiten die de woonstichting actief wil ondersteunen op het gebied van bewonersparticipatie en leefbaarheid in de buurt breed zien. Daarom gaat Leyakkers zich op jaarmarkten, braderieën en informatiebijeenkomsten presenteren. Het Inventief ontwikkelt daarvoor een multimediapresentatie, een professionele mobiele presentatiewand, een participatiefolder verschillende gadgets Met en Lef en Luv en activiteiten. Bovendien komt er een promotieteam waarvoor Het Inventief hettrainingen verzorgt.
nieuwe jaar in!
Advies en middelen voor gefuseerde LEVgroep
Annelies en Marleen
Welzijnsorganisaties Maatschappelijke Dienstverlening Helmond-De Peelzoom en de Brede WelzijnsInstelling (BWI) fuseerden per 1 januari tot de LEVgroep. Het Inventief adviseert over de positionering van de nieuwe organisatie, ontwikkelde een nieuwjaarskaart en gaat aan de slag met een aantal communicatiemiddelen. Uitgangspunt van de positionering is dat de LEVgroep niet communiceert vanuit deze naam, maar vanuit de verschillende soorten dienstverlening die ze biedt. Voorbeelden zijn maatschappelijke dienstverlening, jongerenwerk en huiselijk geweld. Het logo van de LEVgroep komt als een soort kwaliteitskeurmerk op de communicatiemiddelen. Deze endorsement strategie sluit aan bij de aanpak van de organisatie: het denken vanuit de klant.
Nieuw ja sje voor www.stophuiselijkgeweld.nl
Dit boekje is van:
Het Steunpunt Huiselijk Geweld Midden-Brabant wil de website www.stophuiselijkgeweld.nl herzien. De nieuwe website is bedoeld voor publieksdoelgroepen die op de site informatie vinden over huiselijk geweld en over hulpverlening. Het Inventief ontwikkelt de nieuwe site in lijn met de Brabantbrede campagnestijl. Deze stijl is het resultaat van enkele subtiele aanvullingen op het landelijk beeld waarmee alle steunpunten naar buiten treden. Zo sluit de site aan op de landelijke campagne én blijft deze herkenbaar als homepagina van de Brabantse steunpunten.
8777_zapboek_1.indd 1
11-12-2008 14:49:45
Sociale VVV voor Geldrop Rond het nieuwe stationsgebied in Geldrop willen Laride Bouwmanagement, woningcorporatie Wooninc en welzijnsinstelling BWI een ‘Sociale VVV’ vormen. Daar moeten verschillende maatschappelijk functies onder één dak komen. Te denken valt aan een Centrum voor Jeugd en Gezin, een Wmo-loket, consultatiebureau, wooncorporatie, schoolarts, logopedist en een steunpunt voor vrijwilligers. De drie partners vroegen Het Inventief een traject in te zetten om maatschappelijk partners en bestuurlijke partijen te enthousiasmeren voor de Sociale VVV. Via brainstormsessies visualiseren de initiatiefnemers eerst de eigen droom om daarmee de potentiële participanten te benaderen. De volgende stap is om hen ook te betrekken in een nieuwe brainstormsessie om de definitieve kaders van het plan vast te stellen.
Full service communicatiebureau voor non-profitorganisaties. Pling! Is een uitgave voor alle relaties van Het Inventief. Reageren of aanvragen? Mail naar
[email protected]. Meer Pling!? Kijk op www.inventief.nl. Tel: (013) 583 70 70 | Postadres: Postbus 548, 5000 AM Tilburg | Bezoekadres: St. Josephstraat 126c, 5017 GL Tilburg
Ar b e idsmar k tcommu n icat ie
Arbeidsmarktcommunicatie voor sterk imago
Een aantal jaren
geleden beperkte arbeidsmarktcommunicatie zich tot het plaatsen van personeelsadvertenties. Nu is het een aparte tak van sport, waarbij het positioneren van de organisatie op de arbeidsmarkt centraal staat. Met name voor organisaties in sectoren waar de komende jaren een personeelstekort verwacht wordt, zoals de zorg, is het belangrijk om te bouwen aan een goed werkgeversmerk. Het werk is vrijwel nooit uniek, maar de organisatie waar je het doet is dat wél.
Het
werkgeversmerk
centraal Arbeidsmarktcommunicatie draait in essentie om de vraag ‘waarom wil iemand een bepaalde baan juist bij jouw organisatie, en niet bij een andere?’. Een lastige vraag, want wat maakt jouw organisatie nu zo bijzonder? Daarvoor moet een bedrijf zichzelf door de ogen van een sollicitant bekijken. Zet je organisatie neer als goede werkgever en laat zien wat het belang van een bepaalde baan voor de organisatie is.
Drie speerpunten Mensen moeten je organisatie kennen én waarderen, willen ze solliciteren. Daarom is het zaak een sterk imago op te bouwen: het werkgeversmerk. Profileren kan op talloze manieren. Onderstaande speerpunten zijn bij uitstek geschikt voor succesvolle arbeidsmarktcommunicatie: - Zorg voor een goed beleid. - Werk met ambassadeurs. - Zorg dat je zichtbaar bent op internet.
Een stevig beleid Begin bij het begin: zorg voor een goed HRM-, opleidings- en PR-beleid. Deze drie elementen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en moeten één geheel vormen. De kern hiervan is ‘echtheid’. Je kunt wel zeggen dat je een goede werkgever
In mei 1993 waren er slechts 50 websites wereldwijd en was de gedachte dat het web
vooral voor natuurkundige toepassing zou dienen. Eind 2008 staat de teller op 186,7 miljoen websites.
Pling! 20 - februari 2009
3
Ar b eidsm arktcommunicatie
en Gebruik kranten en vakbladen alle een voor een kleine advertentie, met . rnet inte r naa duidelijke verwijzing elijk Je organisatie moet vooral duid . web het zichtbaar zijn op
the world wide web
Tot slot: extra tips daar direct doorheen. Mond-tot-mondreclame
Zichtbaar op internet
bepaalt voor een groot deel het imago van je
Wie een
zijn, want dan ben je te laat. Vooruitkijken
organisatie. Een goed imago bouw je alleen op als
nieuwe baan
is het credo. Stel daarom een plan voor
medewerkers tevreden zijn. Zij zorgen voor posi-
zoekt, kijkt op internet. De
arbeidsmarktcommunicatie op, zodat je
tieve beeldvorming. Een goed beleid betekent een
digitale vacaturebanken verslaan
niet ad hoc hoeft te reageren.
beleid met visie, dat duidelijk op een rij zet hoe de
de papieren media als het gaat om het
• Speel in je communicatie in op zaken
organisatie omgaat met haar medewerkers. Zorg
zoeken van banen. Gebruik kranten en
die medewerkers belangrijk vinden.
dat je continu handelt in lijn met dat beleid en pas
vakbladen alleen voor een kleine adver-
Communiceer bijvoorbeeld over doorgroei
er de toon en uitstraling van je communicatie op
tentie, met een duidelijke verwijzing naar
mogelijkheden, flexibele werktijden,
aan. PR is vaak klantgericht, maar voor het bou-
internet. Je organisatie moet vooral duidelijk
werksfeer of bijzondere secundaire
wen aan een sterk werkgeversmerk, is een goede
zichtbaar zijn op het web. En dat gaat verder
arbeidsvoorwaarden. Let op: verval niet in
PR-strategie richting potentiële medewerkers van
dan je eigen site! Zet je vacatures op de beken-
algemeenheden. Zinnen als ‘een informele
essentieel belang.
de vacaturesites en profileer je op de portals
werksfeer’ gebruiken alle organisaties.
die je doelgroepen bezoeken. Een portal is een
Vermeld vooral waar dat uit blijkt. Is dat
Eigen medewerkers als ambassadeurs
webpagina die dienst doet als ‘toegangspoort’
lastig te verwoorden? Vraag medewerkers
Wie kan de organisatie beter ‘promoten’ dan de
tot andere websites over hetzelfde onderwerp.
om concrete voorbeelden.
eigen medewerkers? Zij vormen de identiteit van
Kies goed vindbare portals die aansluiten bij de
een organisatie. Zij zijn de ambassadeurs naar
doelgroep en bij de producten of diensten van
solliciteren. Stuur een bevestiging van
buiten toe. Als ze op feestjes en verjaardagen
je organisatie. Plaats vervolgens banners op die
de ontvangst van een sollicitatie, leg uit
vertellen over hun werk, werken ze al als ambas-
sites. Zo zijn bezoekers maar één klik verwij-
waarom iemand wel of niet op gesprek
sadeur. Door een aantal enthousiaste medewerkers
derd van de site van je organisatie.
mag komen en behandel ook afwijzingen
bent, maar als dat niet zo is, dan prikken mensen
proces. Handel niet pas als er vacatures
• Ga zorgvuldig om met mensen die
netjes. Dat geldt ook bij open sollicitaties.
ook officieel aan te wijzen als ambassadeur, kun je
4
• Arbeidsmarktcommunicatie is een continu
dat effect versterken. Uit onderzoek blijkt bijvoor-
Voordeel van een portal is dat bezoekers er
Heeft een sollicitant een interessant
beeld dat jongeren gevoelig zijn voor authentieke
regelmatig terugkeren en je banner vaak langs
profiel, maar is er geen vacature? Houd
verhalen uit de praktijk. Eigen medewerkers kun-
zien komen. Een prima manier om bekendheid
de brief dan in de portefeuille en laat
nen uit eerste hand over hun ervaringen vertellen
te creëren en bezoekers aan het denken te
het deze persoon weten als er wél een
en vinden het vaak erg leuk om over hun werk te
zetten. Want zij kunnen ook familie en vrien-
geschikte functie vrijkomt. Zorgvuldigheid
praten. Zet hen daarom in om gastlessen op scho-
den wijzen op de vacatures bij de organisatie.
zorgt voor positieve beeldvorming van je
len of voorlichting tijdens banenmarkten te geven.
Zo wordt er over je organisatie gesproken.
organisatie.
Pling! 20 - februari 2009
Door Eendragt t'
De eerste vakbeweging in Nederland was de Bredase vereniging van drukkersknechten Zaam Verbonden (D.E.t'z.V.), opgericht in 1837.
kwal it e it
Processen Het Inventief helder en gestroomlijnd De meerwaarde van een full service communicatiebureau moet zijn dat het opdrachtgevers echt werk uit handen neemt. Dat het een geoliede machine is, uitgerust met het modernste en uitgebreid getest materieel en die altijd efficiënt blijft werken. Kortom, een machine waar je op kunt bouwen. Door het wegleggen van een opdracht bij deze machine, ontstaat voor de opdrachtgever tijd om andere werkzaamheden uit te voeren, terwijl hij erop kan vertrouwen dat de opdracht tot in de puntjes wordt verzorgd.
Een
geoliede machine
Hoogwaardig communicatieadvies en eventueel
Middelen voor een soepel traject
daarop aansluitende opdrachten komen tot stand
Het Inventief beschikt over moderne en betrouwbare middelen
door professionals met een heldere werkwijze
om het traject soepel te laten verlopen en de kwaliteit te bewaken.
in gestroomlijnde processen. Het Inventief pakt een communicatievraagstuk van een opdracht gever integraal op. Dat betekent dat er niet alleen
Digitale revisie
producten worden ontwikkeld vanuit een vraag,
Het digitale revisietraject ondervangt miscommunicatie en vergeten aan
maar dat daar een gedegen advies aan voorafgaat.
tekeningen. De opdrachtgever geeft in een pdf-proef volgens een vaste
Na dat advies volgt een indicatieve begroting
procedure zijn opmerkingen aan en stuurt deze met een druk op de knop
of offerte (een fixed price) met een planning.
terug. Eventueel kan hetzelfde document door meer mensen van opmerkin-
Daardoor weet iedereen vanaf het begin precies
gen worden voorzien. Geen dubbel werk meer: eenmaal de aantekeningen
wat er wanneer gaat gebeuren, op welk moment
gemaakt, hoeven deze niet meer telefonisch worden doorgegeven. De een-
een bijdrage van wie wordt verwacht en tegen
duidige manier van reviseren zorgt voor een efficiënt en foutloos traject.
welke kosten.
Kwaliteit en efficiency
Kleurmanagement
Het Inventief borgt de kwaliteit en efficiency
Door te werken met ISO-normen garandeert Het Inventief dat gekozen kleuren
van het verdere verloop van het traject door
op elke papiersoort, in ieder drukwerk hetzelfde zijn. De normen houden in dat
een procesmatige aanpak. Alle belangrijkste
kleuren volgens een bepaald protocol, dat voor iedere papiersoort anders is, tot
specialismen binnen dat proces heeft ze in eigen
stand komen. Door Het Inventief geselecteerde drukkers zijn bekend met de
huis: ontwerpers, conceptontwikkelaars, tekst
protocollen, waardoor het juiste resultaat gegarandeerd is.
schrijvers en projectcoördinatoren sluiten naadloos op elkaar aan. Zij werken waar mogelijk volgens een vast stramien en zeer werkbare methodes.
Advertentietraject
Iedereen binnen een traject is op de hoogte van
Voor het plaatsen van advertenties ontwikkelde Het Inventief een effectief en
de planning, het advies én de verwachtingen van
gestroomlijnd traject. Iedereen binnen het traject, inclusief de opdrachtgever,
een opdrachtgever. Als een specialisme niet in huis
beschikt over een map met alle informatie. De opdrachtgever weet zo hoeveel
is, passen externe samenwerkingspartners zich in
en wat voor soorten tekst hij bij welke advertentie kan aanleveren en wat de
dit proces in.
deadlines en plaatsingskosten zijn. De vormgevers weten aan de hand van een code meteen welke advertentie te creëren. Een coördinator van Het Inventief houdt het traject continu scherp in de gaten.
de
Van de oudheid tot en met de Middeleeuwen was een uurwerk ingewikkeldste machine die er bestond.
Pling! 20 - februari 2009
5
i nter cu lt ure e l
Elkaars taal spreken
Interculturalisatie. Een veelbesproken politiek onderwerp dat
de samenleving moet adopteren. Werkgevers zijn hierin onmisbaar. Arbeidsparticipatie is immers cruciaal voor een geslaagde integratie. Voor het bedrijfsleven zelf zijn niet-westerse Nederlanders ook onmisbaar. En dat heeft meer redenen dan het hoge percentage allochtonen in Nederland van 14 procent in 2020 (nu 10 procent) en het dreigende personeelstekort door de 25 procent vergrijzing in 2020 (nu 15 procent).
Multiculturele blik op Weetjes over
De samenleving, dat bent u, dat is uw Limburgse
zijn er ook nog eens grote verschillen tussen de
migrantendoelgroepen
buurman, dat is de Indonesische oudere op de
eerste, tweede en derde generatie migranten.
hoek, dat is de eigenaar van de Turkse bakker in
Benader iedereen dus als een individu, en niet als
Over het algemeen geldt het volgende:
de wijk, dat zijn wij allemaal. Ook organisaties
één homogene groep. En pak het net als bij ieder
• Allochtone vrouwen blijven vaak dicht bij
moeten een afspiegeling zijn van deze samen
ander communicatievraagstuk aan. Formuleer de
huis. Zorg dat communicatie daar plaatsvindt,
leving en hun blik steeds meer richten op de
communicatiedoelstelling en onderzoek welke
bijvoorbeeld in de supermarkt.
niet-westerse medeburger.
doelgroepen (uit welke culturen) daarvoor moeten
jonge allochtonen. Geschikt dus om hen te
Enerzijds uiteraard wegens de aankomende krapte
grond, leeftijd, geslacht en opleidingsniveau en test
informeren, maar zeker ook voor interactie.
op de arbeidsmarkt en het feit dat iedere arbeids-
de middelen bij een afvaardiging hiervan.
• Internet is een veel gebruikt medium onder
worden bereikt. Onderzoek vervolgens hun achter-
• Mensen met een Turkse achtergrond gebrui-
kracht dadelijk hard nodig is. Anderzijds doordat
ken doorgaans meer hun moedertaal dan
meer en meer leerlingen, cliënten, patiënten en
Mondeling: meest effectief
Marokkanen.
klanten van uw organisatie uit diezelfde culturen
Bij veel niet-westerse culturen blijkt mondelinge
komen. Zij hebben nieuwe vragen en andere ver-
communicatie het meest effectief. Enerzijds doordat
gsm, meer zelfs dan autochtone leeftijds
wachtingen. Niet-westerse collega’s kunnen hier
bij het aanleren van een vreemde taal het verstaan
genoten.
adequaat op inspelen. Ook brengen zij de organi-
het eenvoudigst is. Daarna volgen chronologisch:
• Bijna iedere allochtone jongere heeft een
• Niet-westerse jongeren communiceren
satie bij verschillende bevolkingsgroepen onder de
spreken, lezen en schrijven. Anderzijds doordat
meestal in het Nederlands. Zij communiceren
aandacht. Interculturalisatie is dus een noodzakelijk
binnen veel culturen de meeste informatie ván
in de moedertaal met hun ouders.
proces geworden om organisatiedoelen te kunnen
elkaar wordt verkregen, bijvoorbeeld tijdens de
blijven behalen en moet onderdeel worden van
samenkomst na het gebed. Zet daarom binnen dit
feesten een grote rol. Eten en drinken krijgen
de organisatiestrategie. Een communicatiebeleid is
via-via circuit ambassadeurs in. Als onderdeel van
daarbij veel aandacht. Denk daaraan bij het
hierbij onmisbaar.
de cultuur kennen zij de netwerken, begrijpen zij
• In de meeste niet-westerse culturen spelen
organiseren van bijeenkomsten.
waar gevoeligheden liggen en spreken zij de taal.
Communicatie met individuen
Om het vuurtje aan te wakkeren biedt een zoge-
Maar hoe voert u een gedegen intercultureel
naamde ambassadeurspoule uitkomst, bestaande
communicatiebeleid? Vaak worden mensen met
uit werknemers uit verschillende culturen. Zij
een niet-westerse afkomst over één kam gescho-
‘vertalen’ zo uw boodschap naar gemeenschappen
ren. ‘Als we een vrouw met hoofddoek op de
en migrantenorganisaties. Om hen hiervoor klaar
foto zetten, dan herkent ook de allochtone doel-
te stomen, biedt een toegespitste training soelaas.
groep zich erin’, wordt vaak beredeneerd. Dat is
Uiteraard ondersteunen schriftelijke middelen het
de valkuil. Er is niet één andere cultuur. Alleen
werk van de ambassadeurs.
Amsterdam kent al 177 nationaliteiten. En dan
6
Pling! 20 - februari 2009
hoofdbedekking te
Tot het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) was het vrouwen dragen in een katholieke kerk.
verplicht
communicatie Spreek het uit
Tips voor tekst en ontwerp
Door de intermediairs komen meerdere culturen bij uw organisatie binnen. Dus ook medewerkers
• Per cultuur verschilt de betekenis van
moeten voorbereid zijn op nieuwe vragen en
kleuren. Deze roepen verschillende gevoe-
andere verwachtingen. Het opnemen van inter-
lens op. Binnen Turkse en Marokkaanse
culturalisatie in de interne communicatie is een
culturen vallen felle kleuren bijvoorbeeld
must. In welke vorm dan ook, de strekking is om
in de smaak, doordat in deze landen
mensen uit verschillende culturen bij elkaar te brengen. Over en weer bestaan er veel aannames.
kranten felgekleurde koppen kennen. • Moderne allochtonen zijn een voor-
In contact met elkaar kunnen vooroordelen en
beeld voor hun meer conservatieve
verwachtingen worden uitgesproken en zal blijken
medeburgers. Breng de moderne dus
dat de meeste aannames helemaal niet kloppen.
in beeld. • Gebruik altijd het Nederlands en
Want het zijn niet culturen die elkaar ontmoeten,
zorg indien nodig voor een verta-
maar mensen. Ben daarom in íedere situatie voor-
ling, met name als het om de
bereid op mogelijke verschillen. Kennis van andere
eerste generatie gaat. Zo wordt
culturen is belangrijk, maar geen voorwaarde om
de uitgave toegankelijk voor
met iemand uit een andere cultuur te communi
verschillende generaties.
ceren. Stel dat een niet-westerse man zich onrustig
• Door ook voor niet-westerse
gedraagt tijdens een gesprek met een vrouw, dan
medeburgers Nederlandse
wordt zijn culturele achtergrond al snel als oorzaak
teksten in te zetten, voor-
gezien. Met de nodige irritatie van dien. Maar mis-
kom je dat zij zich in een
schien loopt zijn parkeermeter gewoon af en heeft
hokje geduwd voelen, als
hij haast. Trek daarom niet zelf conclusies, maar
allochtoon, slachtoffer of
spreek dingen uit.
probleemgeval.
Met 177 verschillende nationaliteiten is Amsterdam de stad met de meest diverse etnische bevolking van de wereld.
Pling! 20 - februari 2009
7
nieu w sbrie ve n
Nieuwsbrief onder de loep
De digitale nieuws-
brief is in opmars. Steeds vaker schakelen organisaties over van een papieren naar een digitale versie. Maar is dit wel terecht? Wat zijn eigenlijk de trends en ontwikkelingen op dit gebied? En wanneer kies je nog voor ‘ouderwets’ papier? Het Inventief vroeg het Per van der Wijst, universitair docent aan de Universiteit van Tilburg (UvT) en deskundige op het gebied van bedrijfscommunicatie en digitale media.
Analoog
ver
“Om te bepalen of je een nieuwsbrief beter analoog
Kijkend naar deze informatie, wanneer kies je
Ook als het belangrijk is dat je je complete doel-
of digitaal kunt uitbrengen, moet je eerst kijken naar
dan voor analoog? Van der Wijst: “Bijvoorbeeld
groep bereikt, kun je beter een analoge nieuws-
het doel dat je wilt bereiken”, begint Per van der
als je algemene informatie over de organisatie
brief sturen. “Als mensen op de nieuwsbrief moe-
Wijst zijn betoog. “Wil je mensen informeren of wil
hebt die voor een brede doelgroep interessant
ten reageren, moet je er wel op letten dat je de
je dat mensen reageren? Daarnaast is de soort infor-
is. De nieuwsbrief krijgt dan een soort ‘wacht-
drempel laag houdt”, is het advies van Van der
matie van belang. Is deze tijdloos of snel verouderd?
kamerfunctie’. Mensen kunnen hem pakken en
Wijst. Om dit wetenschappelijk te onderbouwen,
Zijn het korte berichten of lange verhalen? Dat zijn
kijken hem even door. Je kunt hier informatie in
onderzoekt een student van de UvT voor een
allemaal zaken waar je over na moet denken voor
kwijt die actueel en toch tijdloos is en waarmee
grote energieleverancier of mensen eerder op
je beslist in welke vorm je een nieuwsbrief uitgeeft.”
je je als organisatie wilt profileren. Een ander
een nieuwsbrief reageren als deze gepersonali-
voorbeeld is het blad dat ik krijg van mijn zorg-
seerd is. Van der Wijst durft er wel op in te zetten
verzekeraar. Die maakt een mooi magazine met
dat het werkt om medewerkers uit de anonimi-
interessant nieuws voor haar klanten. Ik vind
teit te halen en dat het de reactie van de lezer
het fijn dat ik zo’n blad in mijn luie stoel voor de
bevordert. “Maar je weet pas of het echt zo is, als
open haard kan lezen. Als deze informatie op een
je het hebt onderzocht.”
beeldscherm zou staan, zou ik er de tijd niet voor nemen.”
Per van der Wijst is universitair docent aan de Universiteit van Tilburg
Voor- en nadelen van analoge nieuwsbrieven: Voordelen Je bepaalt zelf waar en wanneer je leest, omdat je de nieuwsbrief overal mee naar toe kunt
Nadelen Je kunt minder actueel zijn vanwege een langere doorlooptijd
nemen. Je weet zeker dat je je hele doelgroep bereikt en kunt ook nieuwe relaties aanschrijven Je bereikt niet alleen je contactpersoon maar
De drempel om te reageren is hoger, omdat de lezer er speciaal voor naar de pc of telefoon moet Het is minder milieuvriendelijk
ook de achterban
8
Pling! 20 - februari 2009
Digitaal komt van het Latijnse woord digitus, dat vinger betekent. Vroeger werd er namelijk met de vingers afgeteld en digitale informatie is in essentie niets meer dan een reeks getallen.
sus
digitaal
Voor Avans Hogeschool ontwikkelde Het Inventief verschillende nieuwsbrieven
“Bij digitale nieuwsbrieven is interactie het sleutel
een systeem bij waar hij op klikt. Deze gegevens
woord. Zo’n nieuwsbrief moet er aantrekkelijk
kun je als organisatie gebruiken om op maat infor-
uitzien op beeldscherm, de lezer moet in één
matie te leveren op basis van het surfgedrag. Ik
oogopslag een beeld krijgen van de inhoud en alle
ben ervan overtuigd dat er in de nabije toekomst
onderwerpen kunnen aanklikken. En dan begint
systemen worden ontwikkeld die zelf intelligente
het feest…”, zegt van der Wijst lachend. “Je kunt
keuzes gaan maken en automatisch nieuwsbrieven
mensen met een link je website binnenhalen.
zo gaan aanpassen, dat deze voor de lezer altijd
Vervolgens kunnen ze bijvoorbeeld een test doen
interessant zijn. Ik kan al wel een voorbeeld
of dossiers opvragen over een bepaald onderwerp.
noemen. Ik ben fanatiek hardloper en kreeg
Ook kunnen ze doorklikken naar een forum of deel-
laatst een nieuwsbrief van de Zevenheuvelenloop
nemen aan acties.”
in Nijmegen. In de aanhef stond mijn naam en
De Universiteit van Tilburg is sterk in het verza-
verderop in de nieuwsbrief stond de tijd die ik
melen van informatie uit webgedrag. “Collega’s
vorig jaar gelopen had. Dat kan door verschillende
Het periodiek INfo Avans is een
van mij doen onderzoek naar het surfgedrag van
software systemen met elkaar te combineren. Zo
analoog kwartaalblad voor externe
nieuws over wederkerig investeren
-venture
Hallo, ik ben Joost Heb je een vraag of opmerking? Stuur je e-mail naar:
[email protected] Ik beantwoord je zo snel mogelijk!
nummer 4 september 2008
mensen”, zegt Van der Wijst. “Dat werkt als volgt:
kun je mensen heel persoonlijk benaderen. Ik zie
relaties. Doordat zij de INfo Avans
Zonder dat de lezer het in de gaten heeft, houdt
dan ook wel brood in deze ontwikkeling.”
fysiek toegestuurd krijgen, kunnen
Joost heeft gehoord Aansluiten bij de studentbeleving
ze zelf het moment en de plaats van
Voor- en nadelen van digitale nieuwsbrieven:
lezen bepalen om op de hoogte te zijn van belangrijke ontwikkelingen
Voordelen er eenmaal ligt
Het bericht is eenvoudig te personaliseren Lezers klikken door naar je website, waardoor er meer interactie ontstaat Je kunt heel actueel zijn
medewerkers van Avans Hogeschool en verschijnt in opdracht van de Raad van Bestuur / regiegroep MJB. Reacties kun je sturen naar:
[email protected]. Productie: Het Inventief ©2008
Wat voor studenten hebben we?
Je kunt alleen een nieuwsbrief versturen aan
De digitale nieuwsbrief A-venture
bestaande relaties
is bedoeld voor alle medewerkers
Er is nooit een absolute garantie dat de e-mail aankomt
krijgen zij kort en bondig het laatste
Lezen van beeldscherm gaat minder zorgvuldig dan lezen van papier
Het is nieuws van hun eigen werk-
Je bereikt de achterban niet makkelijk
Deze nieuwsbrief is bestemd voor alle
Zo aan het begin van dit nieuwe hogeschooljaar vond ik een brochure in mijn postvak. Het bleek een brochure te zijn met het flink gegroeide aanbod van professionaliseren@avans. Ik vind het weer een mooi voorbeeld van een experiment in het kader van het meerjarenbeleidsplan. Het thema van professionaliseren@avans is dit jaar Klantgerichtheid. Je kunt je professionaliseren op allerlei gebieden: van presentatievaardigheden tot klantgerichtheid en van loopbaanontwikkeling tot onderzoek. Ik zag dat je je nu ook via de Avans portal digitaal kunt inschrijven voor de training of cursus van je keuze. Erg handig! Je vindt op die portal trouwens ook het meest actuele aanbod van professionaliseren@ avans. Dus houd de portal in de gaten! Je vindt professionaliseren@avans op de portlet van het meerjarenbeleidsplan.
Bij de opening van het nieuwe hogeschooljaar kreeg ik het een en ander te horen over een onderzoek dat Avans Hogeschool binnenkort onder alle studenten houdt. Het heeft alles te maken met een nieuwe klantbenadering, afgestemd op de beleving van de student. Basis voor deze benadering is onderzoek van TNS NIPO dat vijf studenttypologieën onderscheidt. Deze verschillen van elkaar in de betekenis die zij aan studeren geven. Het onderzoek van TNS NIPO en het onderscheid in vijf verschillende segmenten van studenten vormt de basis voor veel experimenten van het project Strategische Marketing, één van de projecten binnen het meerjarenbeleidsplan.
Nadelen
De lezer is gebonden aan de plaats waar het beeldscherm staat
Colofon
Nieuw aanbod professionaliseren@avans
Project Strategische Marketing
van Avans Hogeschool. In de uitgave Er is meteen respons mogelijk via e-mail of een link naar de website
Joost heeft gehoord
Aansluiten bij de studentbeleving
van de hogeschool. Snelle realisatie en verzending mogelijk als de basis
Zonnebloemen bij opening
organisatienieuws voorgeschoteld. gever en heeft direct met de eigen activiteiten te maken. Daarom is de
Ik wilde er graag meer over weten en ging in gesprek met Jan Reinhard, proceseigenaar van het project Strategische Marketing. “Een academie kan beter aansluiten bij de beleving van (toekomstige) studenten, als er inzicht is in de verdeling van de studenttypologieën binnen een academie. Binnen het project Strategische Marketing onderzoeken we onder andere welke studenttypologieën bij opleidingen voorkomen en hoe een opleiding daar op kan inspelen. Avans Hogeschool kan van deze kennis gebruikmaken bij de werving van studenten én bij een betere afstemming van de inrichting van opleidingen op de beleving van de studenten. Maar er is meer, als je weet welke studentsegmenten nu goed vertegenwoordigd zijn in een academie dan zou je bij de werving van nieuwe studenten ook extra aandacht kunnen besteden aan een andere typologie. Bij het project Strategische Marketing van het meerjarenbeleidsplan experimenteren we volop met activiteiten vanuit het idee van de studenttypologieën.
Experimenten Jan vertelde me ook dat naast de aanstaande studentenenquête er ook al een aantal experimenten loopt dat gebaseerd is op het idee van de studenttypologieën. Een mooi voorbeeld vond ik het belevingsgerichte experiment bij de Academie voor Marketing en Business Management (AMBM) in Breda. Hier is na de verhuizing van de Lovensdijkstraat naar de Hogeschoollaan een ontmoetingsplaats ingericht in de sfeer van de Bredase Markt. Het idee daarbij is om zo beter aan te sluiten bij de beleving van de studenten en als academie een duidelijke eigen plek binnen het gebouw te creëren. Vanaf het begin van dit nieuwe hogeschooljaar is deze ‘kleuring’ verder uitgebreid naar een aantal leslokalen.
Effect “Aan de ene kant geeft de nieuwe inrichting van de lokalen de academie als geheel meer een eigen identiteit”, vertelt Jan. “Minstens zo belangrijk is echter dat we met dit experiment proberen om het uiterlijk van de lokalen aan te passen op de studenttypologie die we veel bij AMBM zien. De vraag hierbij is wat het effect van de nieuwe inrichting zal zijn op de binding van studenten met de academie en de werving van nieuwe studenten voor de academie. Daarnaast onderzoeken we bij dit experiment of de aanpassing van de omgeving ook een gunstig effect heeft op het rendement van de studenten die er studeren. Voor dit onderzoek studeert een groep propedeusestudenten dit jaar zoveel als mogelijk in de nieuw ingerichte lokalen. De AMBM lijkt de ideale plek voor zo’n spannend experiment naar de invloed van een klantgerichte benadering.”
Zonnebloemen bij opening Presentatie opening hogeschooljaar Op iedere Avans-monitor zag ik na de opening van het nieuwe hogeschooljaar zonnebloemen. Iedereen die de opening had gemist, kon met één klik op de zonnebloem de presentatie van Harry Koopman nog eens op zijn gemak bekijken. Wil je de presentatie nu nog eens zien, kijk dan op de portlet van het meerjarenbeleidsplan bij de nieuwsbrieven.
Richting Het meerjarenbeleidsplan stond ook dit jaar weer centraal bij de opening van het nieuwe hogeschooljaar. Samen met bijna vijfhonderd collega’s hoorde ik Harry Koopman vertellen over zonnebloemen. Hij vroeg ons om ons in het werk te laten leiden door het meerjarenbeleidsplan, zoals de zonnebloem zich richt op de zon. Na dit verhaal waar iedereen aandachtig naar luisterde, was er tijd voor een vrolijke introductie van het thema van de dag: aandacht voor elkaar. Kennen we elkaar binnen Avans Hogeschool en gaan we respectvol met elkaar om? Hebben we het alleen maar druk en malen we niet om onze buurman of maken we nog tijd om elkaar echt te spreken.
Aandacht voor elkaar
snelle, digitale weg hier uitstekend voor geschikt.
De workshops en activiteiten waarmee het middagprogramma verder ging, waren voor mij in ieder geval een mooie gelegenheid om kennis te maken met nieuwe collega’s en bij te praten met oude bekenden. Na de opening door Harry Koopman werd er in mijn groepje nog wat nagepraat over het thema ‘aandacht voor elkaar’, waarna we uitleg kregen over ons middagprogramma.
Nieuwe energie Het thema kwam ‘s middags in verschillende workshops weer terug: zo moest ik bij ‘hoofd boetseren’ toch echt wel goed naar mijn model kijken en meer over hem te weten komen om ziel in de klei te leggen. Bij de speurtocht kwamen de groepen Cees van Dongen tegen, proceseigenaar van het project normen en waarden, die hen uitdaagde een nieuwe poster te ontwerpen voor op alle locaties. Ik hoorde van Cees dat daarbij leuke discussies los kwamen. Ook het koken was weer een groot succes, de bonbons waren al in de tas gestopt voor ik ze kon proeven. Gelukkig waren de hapjes voor bij de borrel. Het was heerlijk weer dus ’s avonds konden we prima buiten eten en napraten over de vakanties. Vol energie ga ik weer aan het werk! Joost (terug)
In Europa gebruiken we meestal de A-serie als papierformaat. In de Verenigde Staten is er een andere standaard, het zogenaamde US Letter-formaat, 6 mm breder 18 mm korter dan A4.
Pling! 20 - februari 2009
9
d raagvl ak
Intern informatie halen blijkt knelpunt
De redactievergadering is geweest en de onderwerpen van de nieuwsbrief zijn bepaald. De hoofdredacteur heeft de onderwerpen verdeeld onder de interne specialisten, die de teksten gaan schrijven. Geen vuiltje aan de lucht. Maar op de dag van de deadline zijn de teksten niet klaar, met frustratie tot gevolg. Hoe zorg je dat je toch op tijd de gewenste teksten krijgt?
Zonder kopzorgen een
gevulde
nieuwsbrief?
In de praktijk blijkt dat het bedenken van onderwer-
jes. Geef ook het aantal woorden per onderdeel
pen voor nieuwsbrieven geen probleem is. Het ver-
weer. Organiseer eventueel een schrijfcursus.
krijgen van de teksten over die onderwerpen is vaak
Voordeel: je collega’s hebben concrete handvatten
een ander verhaal. Voor veel collega’s heeft het vul-
om zelf aan de slag te gaan. Je bespaart tijd in de
len van een nieuwsbrief geen prioriteit, omdat ze
eindredactie.
het te druk hebben met hun eigen werkzaamheden.
Nadeel: er zijn geen garanties dat zij dit goed
Bovendien vinden zij het vaak moeilijk een tekst te
oppakken.
schrijven. Schakel een professionele tekstschrijver in.
De keuzes
Voordeel: dit scheelt zowel de afdeling communi
Gelukkig zijn er handige oplossingen voor dit
catie als je collega’s veel tijd. De tekstschrijver zorgt
probleem:
voor een kant-en-klare tekst die klopt én prettig
Vraag collega’s niet om een complete tekst aan
leesbaar is. Collega’s hoeven zelf geen tekst te
te leveren. Als ze basisinput leveren en aange-
schrijven, maar alleen een interview te geven en de
ven wat er zeker in het artikel moet staan, kan
tekst te controleren.
de afdeling communicatie daar een goede tekst
Nadeel: het inschakelen van een tekstschrijver kost
van maken. Geef je collega’s als handreiking
extra geld.
een lijstje kernvragen, waarin de vragen wat, waar, wie, waarom, wanneer en hoe worden
Kies er niet altijd voor om de tekst zelf te gaan
beantwoord.
schrijven. Als het uitvoerende werk niet tot je
Voordeel: deze oplossing vermindert de druk voor
taken behoort, steek je daar liefst ook zo min
je collega’s.
mogelijk tijd in. Vraag je leidinggevende of het
Nadeel: het kost de afdeling communicatie meer
schrijven van teksten jouw taak is. Is dat niet
tijd.
het geval? Schakel dan een professionele tekstschrijver in.
10
Pling! 20 - februari 2009
Maak een praktische handleiding voor het
Voordeel: jij doet het werk dat je hoort te doen én
schrijven van teksten. Lever daarbij een ‘invul-
haalt de doelstellingen van de organisatie.
oefening’ aan met de vaste tekstonderdelen
Nadeel: je moet stelling durven nemen tegen je
bovenkop, kop, intro, platte tekst en tussenkop-
leidinggevende.
De deadline van een krant heet zaktijd: op dat moment ‘zakt’ de krant naar de technische afdeling en kan een journalist niets meer aan de tekst wijzigen.
Buiten werktijd om sorteren de medewerkers van Het Inventief
Marie-Louise Hagen, communicatieadviseur Catharina-ziekenhuis en verantwoordelijk voor personeelsblad Cathascoop: “Wij kiezen er niet voor om de inhouds
ook effect met hun frisse blik.
Doeman
D e n e v e n e ff ec t e n va n D e n k m a n
deskundige te laten schrijven,
Twee extra tips
maar juist
Organis atie rondom carnaval
medewerkers
De Flepsteppers is één van de oudste carnavalsverenigingen
die het schrij-
van Tilburg. Ingrid Sparidaens, administratief medewerker bij
ven leuk vin-
Het Inventief, is een Flepstepper en zet zich in om van carna-
den. Het voor-
val een feest door en voor Tilburgers te maken. “Wij organi-
deel van deze
seren voor iedere doelgroep een feest. Zo is er op vrijdag een
aanpak is dat het personeelsblad echt voor
seniorenfeest, op zaterdagavond een groot algemeen feest,
en door medewerkers wordt. Nadeel is dat
op zondag het kouwvoetenfist na de optocht en op dinsdag-
het lastig blijft om mensen gemotiveerd te
middag een kinderfeest. Zelf ben ik lid van de feestcommis-
houden om te blijven schrijven. Bovendien
sie en organiseer ik buiten carnaval om bijeenkomsten voor
kost deze aanpak de afdeling communica-
de eigen leden.
tie niet minder tijd, want de aangeleverde
Daarnaast help ik
artikelen moeten we natuurlijk nog wel
natuurlijk bij de
redigeren.”
feesten tijdens carnaval, bijvoor-
Mensen hebben het vaak druk
beeld door te
met hun eigen werk en komen
schminken voor de optocht.”
niet toe aan het schrijven. Deze tips komen dan van pas:
1
Leg duidelijk het belang van de nieuwsbrief uit. Een nieuwsbrief is belang-
2
Ingrid Sparidaens (li) in carnavalsuitdossing
Betrokken in de buurt Bureaumanager Jan ten Berge is actief als vrijwilliger in het Tilburgse stadsdeel Oud Noord. Hij sluit aan bij activiteiten
rijk voor het welslagen
moeite hebben
die door het jaar heen worden georganiseerd om mensen bij
het project van de interne
met schrijven,
elkaar te brengen. “Ik kom uit een dorp en vind het prettig
specialist die de tekst moet
kun je daar
om eenzelfde sfeer in de stad te kunnen creëren. Naast de
aanleveren. De nieuwsbrief
beter direct op
activiteiten, mogen ieder jaar dertig kinderen uit probleem-
bereikt de doelgroep van
inspelen. Uit
gezinnen vanuit de wijk een week op vakantie. Daarmee
het project, kan er begrip
ervaring weet
geven wij hen de kans op iets wat anders niet mogelijk is.
voor kweken, belangrijke
ik dat het beter
Met tien vrijwilligers gaan we naar een kampeerboerderij,
informatie delen of mensen
werkt als ik
houden we wandeltochten en gaan we een dagje naar een
aanzetten tot actie.
mensen wat
pretpark. Om hen niet uit het oog te verliezen, betrekken we
Leg de onderwerpen altijd
José Diepstraten, medewerker communicatie woonstichting Singelveste AlleeWonen en verantwoordelijk voor bewonersmagazine Singelwijzer: “Als je weet dat mensen
steekwoorden
de kinderen
en korte zinnen
door het jaar
bij de juiste collega neer. Dat
laat opschrijven, en dat ik er vervolgens
heen ook bij
is degene die er het meeste
een lopend verhaal van maak. Ik denk dat
andere activi-
van weet óf schrijven leuk
deze aanpak mij werk bespaart. Anders
teiten.”
vindt. Hem of haar kost het
ben ik net zoveel tijd kwijt aan aansporen
relatief weinig moeite om
van collega’s en het redigeren van hun
een tekst aan te leveren.
teksten, als aan het zelf schrijven.”
150
Barbara Blackburn uit de Verenigde Staten is de snelste schrijver ter wereld: zij kan 50 minuten woorden per minuut typen. Haar topsnelheid ligt zelfs op 212 woorden.
lang
Pling! 20 - februari 2009
11
Effect!
N ovadic-K entron onder de aandacht bij benzo -verslaa fden
Voor de grootste groep verzekerden vervalt per 1 januari 2009 de vergoeding voor slaap- en kalmeringsmiddelen, de zogenaamde benzo's, uit de basisverzekering. Dit kan voor verslaafden een reden zijn om te stoppen. Zelfstandig stoppen is vaak niet zo makkelijk. Vandaar dat Novadic-Kentron en Roder Consult hun hulpverlening op dit gebied onder de aandacht brengen. Huisartsen en apothekers ontvingen een mailing, met daarin onder andere folders en een poster. Het Inventief gaf vorm aan deze middelen.
Corporate magazine voor rechtenfaculteit UvT De faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Tilburg (UvT) heeft voor de tweede keer een corporate magazine uitgebracht. Het Inventief ontwierp het eerste magazine en schreef daar de teksten voor. Ook voor deze tweede editie verzorgde ze vormgeving, teksten en fotografie. Het magazine sluit aan bij de koers die de faculteit vaart: heldere positionering in de markt en een goede corporate reputatie. De teksten geven een divers beeld van wat de faculteit te bieden heeft. Doelgroep zijn internationale professionals in de wereld van de rechtsgeleerdheid. Het magazine verscheen daarom in het Engels.
Lespakketten VGN groot succes Voor het vmbo en havo/vwo ontwikkelde Het Inventief in opdracht van VGN (Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland) een praktisch lespakket over de gehandicaptenzorg. Zowel inhoud en teksten als het ontwerp en het testen van het lespakket kwamen voor onze rekening. Het lespakket werd onder de aandacht gebracht met een mailing voor docenten en bestellen kan eenvoudig via www.jijendegehandicaptenzorg.nl. Het pakket blijkt een groot succes: binnen een maand waren alle beschikbare pakketten besteld en werd een herdruk in gang gezet. Het lespakket is bedoeld voor de onderbouw van vmbo en havo/vwo en geeft leerlingen inzicht in mensen met een handicap en in de rol van de professional. De VGN voorziet een tekort aan personeel in de gehandicaptenzorg. Daarom wil ze jongeren zo vroeg mogelijk laten kennismaken met de sector, zodat zij een opleiding in de gehandicaptenzorg overwegen.
Promotiecampagne Spoedpost Zuidoost-Brab ant In Eindhoven, Helmond en Geldrop zijn drie Spoedposten in oprichting. Mensen die acute zorg nodig hebben buiten kantooruren, kunnen op één plek terecht voor zowel huisartsenzorg als specialistische ziekenhuiszorg. Ook de Dienstapotheek is hier te vinden. De spoedposten zijn een initiatief van Centrale Huisartsen Posten Zuidoost Brabant, het St. Anna Ziekenhuis in Geldrop, het Catharina-ziekenhuis in Eindhoven en het Elkerliek ziekenhuis in Helmond. Het Inventief ontwikkelde in zeer korte tijd een promotiecampagne voor de start van de Spoedpost. Ze maakte het creatieve concept en werkte dat uit in posters, een folder en advertenties. Zowel tekst, ontwerp als fotografie werden door Het Inventief verzorgd.
Brab antse bibliotheken promoten luisterboeken De Vereniging van Brabantse Basisbibliotheken DOBB bracht via een Brabantbrede campagne het aangepast lezen onder de aandacht. Mensen die moeite hebben met het lezen van reguliere boeken, kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van grote letterboeken of luisterboeken. Het Inventief bedacht het concept voor de campagne en werkte de middelen uit. Uitgangspunt van het concept was dat aangepast lezen voor iedereen is: voor alle zelfbewuste, actieve mensen die op zoek zijn naar nieuwe mogelijkheden om te kunnen blijven lezen. Het publiek werd een maand lang via radiospots, persberichten, posters en folders op de mogelijkheden geattendeerd en in de bieb wezen lange, kleurige banieren aan het plafond op het aangepast lezen. De bibliotheekmedewerkers waren vooraf goed geïnformeerd via een cursusdag en een instructiereader.
De Amerikaanse postbezorger UPS ontwikkelde een softwaresysteem om haar bezorgers zo min mogelijk bochten naar links te laten nemen op een route. Dit bespaart tijd en benzine.
