w w w. i
nventi
e f. n l v ernieu wd!
Een boodschap
raakt
6 prikkel de zintuigen
die #19
Oktober 2008 Pling! is een uitgave van Het Inventief
Denkman doelgericht Op het eerste gezicht zou u het niet zeggen. Maar ik heb drie dingen gemeen met Robin Hood: mijn groene pak, de wil om goed te doen én het vermogen om met feilloze precisie raak te schieten. Welke boodschap u ook wilt overbrengen, ik zorg dat die mensen werkelijk raakt. Dat die hen inspireert, informeert, enthousiasmeert. Niet de zender, maar de ontvanger is heer en meester in de communicatie. Ik ben goedhartig voor organisaties die hun doelgroep altijd in het achterhoofd hebben. En ik ben onverbiddelijk als dat niet zo is. Als een ware Robin Hood trek ik ten strijde tegen zendergericht communiceren. Mijn boog is, zoals altijd, gespannen en klaar om doel te treffen!
Fris!
Presentatie voor Nederlands Forensisch Instituut
Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) wil verschillende doelgroepen bereiken met een multimediapresentatie. Via projectleider Paul Appel van ICT-bedrijf Logica kwam het NFI terecht bij Het Inventief. Door eerdere ervaringen voor andere opdrachtgevers was Appel ervan overtuigd dat Het Inventief de boodschap die het NFI wil overbrengen begrijpt én weet te vertalen naar een multimediapresentatie op maat. De presentatie bestaat uit een algemeen gedeelte verweven met doelgroepgerichte onderdelen en een bijbehorend prospectus. Zo bereikt het NFI iedere doelgroep op de juiste manier.
UvT creëert portal Zorgethiek op internet
De UvT (Universiteit van Tilburg) creëert een portal Zorgethiek op internet. De UvT heeft als doel haar kennis te delen met mensen die werken in de zorg. Het moet een interactieve site worden, waar men informatie kan halen en brengen over (zorg)ethiek. Zo komt er op de site een forum, de kwestie van de week en een panel. Ook komt er een link naar de master Zorg, Ethiek en Beleid van de UvT. Het Inventief verzorgt niet alleen het grafisch ontwerp, maar adviseert ook over de inhoud en de promotie van de site. Nieuwsgierig? Kijk dan vanaf eind oktober op www.zorgethiek.nu.
VGN brengt gehandicaptenzorg in beeld bij scholieren Vul hier je eigen
op van
Schrijf hier de namen
SPELKAART
WERKBLAD
naam in:
Hoe je deze spelkaart gebruikt, lees je in je werkblad
groepje: de mensen in je
LFMJOHTBDIUFSTUBOEFO
JTWSPMJKL IFFGUFFOPOUXJL
Aissa leert fietsen
Gehandicapt: wat is
dat precies?
n! en ken je wel deze vrage‘gehand icapt’? Misschi Begin met iemand die jij kent aan bij het woord
p. Of werkt Waar denk jij beperking of handica ad leer je wat een iemand met een Met dit werkbl een handicap. met mensen met is. handicap precies n en. op de werkblade de werkbladen? van vier klasgenot in een groepje van vier. Hoe gebruik je n. Maak groepjes z’n tweeën of
Groepsopdrach
Je hebt een kwartier om
Hoe kun je zien of iemand
een handicap heeft? Schrijf
minstens drie antwoorden
maken met de sector, zodat zij een opleiding of beroep in de gehandicaptenzorg in overweging nemen. De VGN stelt in samenwerking met Het Inventief een lespakket samen voor de onderbouw van vmbo en
een werkt, moet eigenlijk Stapje voor stapje waar Leila mee zijn bril op Een ander kindje niet. “Ik heb hem geleerd om dat achter de computer bril op. Hij wil samen een spelletje Het is leuk om te zetten als we ik het uit te breiden. te werken. doen. Nu probeer een verstandelijke beperking best pittig. met Al is het soms met kinderen jd ze betekenen. ontwikkelingsleefti op een eld Je kunt veel voor drie kan bijvoorbe hebben. Daar moet je goed Een kind van van zes maanden kunnen observeren.” van een baby Je moet goed kunnen inspelen.
deze vragen te beantwoorden.
Vraag 1
captenzorg. Het is dan ook haar ambitie om jongeren in een zo vroeg mogelijk stadium te laten kennis-
centraal Het kind staat r Leila el voor begeleide bij een Ouarit. Ze werkt trum voor kinderdienstencen drie en de kinderen tussen met een twaalf jaar oud een beperking of verstandelijke erstand. Aissa ontwikkelingsacht is één van hen.
“Zijn ouders vertelt Leila. we aan de leren fietsen”, met Aissa gaan “Aissa wil graag doelen die belangrijk. Samen elke keer kleine vinden dat ook stapje. Het zijn e dingen te leren: slag. Stapje voor de kinderen eenvoudig stapjes te je stelt. Je probeertetsen, knutselen. Door kleine ook elk je ng zien. Zo kun ontbijten, tandenpo duidelijk vooruitga maken kun je stapje vieren.”
je werkblade met Van je docent krijg Die maak je alleen, nde opdrachten. staan verschille de opdracht. Dat hangt af van aan de slag. rd je zelf. t achter de computer Vragen: beantwoo een klasgenoo ga samen met Zoekopdracht: dus met z’n vieren. t: overleg met de groep,
Vragen
op.
1 2
De VGN (Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland) voorziet een tekort aan personeel in de gehandi-
3
havo/vwo, dat leerlingen inzicht geeft in mensen met een handicap en in de rol van de professional. Zo oriënteren leerlingen zich op de beroepsmogelijkheden in de gehandicaptenzorg.
4 5
Vraag 2a Ken
een beperking, oftewel jij iemand die leeft met
Ja o nee. die gehandicapt is? o
Lees verder op de achterzijde.
Frisse wind door www.inventief.nl Vraag 2b
Wat kan hij niet meer?
Schrijf drie voorbeelden
op.
1
2
3
Vraag 2c
Schrijf drie voorbeelden
op.
De frisse wind die al een tijdje waait bij Het Inventief, heeft nu ook de website Wat kan hij juist goed?
1
2
3
bereikt. Geheel in lijn met de nieuwe huisstijl, leidt Denkman de websitebezoeker langs het denkwerk, de opdrachtgevers en de frisse denkers. Ook is het mogelijk te bladeren door alle eerder uitgegeven Pling!s en deze in fysieke vorm na te bestellen. Op de startpagina www.inventief.nl komt Denkman zelfs tot leven. Eén tip: zet het geluid van de computer niet te hard als het filmpje mét geluid start.
Full service communicatiebureau voor non-profitorganisaties. Pling! Is een uitgave voor alle relaties van Het Inventief. Reageren of aanvragen? Mail naar
[email protected]. Meer Pling!? Kijk op www.inventief.nl. Tel: (013) 583 70 70 | Postadres: Postbus 548, 5000 AM Tilburg | Bezoekadres: St. Josephstraat 126c, 5017 GL Tilburg
V isie
Ondernemingsplan vertaald naar inspirerende schets
Voor
veel directies is het een complexe zaak: zorgen dat hun beleidsvisie landt bij de medewerkers. Dat zij achter de plannen staan en er alles aan doen om die ook waar te maken. Dat lukt niet met een dik pakket papier vol managementtaal. Hoe dan wel? Woon- en zorgstichting ’t Heem schakelde Het Inventief in om haar visie te vertalen naar een heldere, concrete toekomstschets. Geen lange lappen tekst, maar een verrassend, kleurrijk boekje en een sfeervolle dvd-presentatie, brengen het plan tot leven. Met enthousiaste medewerkers, klanten, samenwerkingspartners en externe relaties als resultaat.
Toekomstvisie
komt tot
leven
‘Hart voor leven & wonen 2008-2012’. Dat is de titel van
huidige situatie, een illustratie van de gewenste situatie
De reacties
de toekomstschets van ’t Heem. Peter Meijs, directeur-
in 2012 en een compliment dat ’t Heem dan wil krijgen
Het plan is goed ontvangen door
bestuurder ’t Heem: “We zochten naar een manier om
van de belanghouders. Het Inventief ontwikkelde de
de doelgroepen. Enkele reacties:
onze toekomstvisie op een heldere manier te vertalen
teksten, foto’s en illustraties en vertaalde het boekje naar
naar onze belanghouders. Ons doel was te zorgen dat zij
een dvd-presentatie die de kern van het plan tot leven
Ruimte voor zorgkwaliteit
weten wat ze van ’t Heem kunnen verwachten en wat
brengt. Boekje en dvd functioneren de komende jaren
Marij van Turnhout, praktijkopleider Torentjeshoef en
’t Heem van hen verwacht. Om dat te realiseren, scha-
als motiverend instrument om de doelen waar te maken.
De Eikelaar: “De toekomstvisie moedigt medewerkers
kelden we Het Inventief in. We hadden een deskundige
aan om mee te denken. Dat werkt heel inspirerend. Ik
partner nodig bij het positioneren van onze organisatie
Visie beleven
vind dat ’t Heem nu al goed naar haar medewerkers
vanuit visie, missie en kernwaarden.”
Pieter-Marijn van der Velden, senior-communicatieadvi-
luistert. We krijgen alle ruimte om ons te ontwikkelen.
seur Het Inventief: “Het maken van een ondernemings-
De zorg heeft veel te maken met beperkingen die Den
Complimenten
plan is een complexe klus. Een managementteam doet
Haag oplegt. Binnen al die regels moeten wij zorgen
Het Inventief en ’t Heem belegden een aantal creatieve
zichzelf tekort als ze haar visie niet goed presenteert. Het
dat de zorgkwaliteit goed is. Dat is soms lastig, maar bij
sessies over de prioriteiten van het plan en de verta-
plan moet overgebracht worden op de doelgroepen, op
’t Heem krijgen we de ruimte om die weg te vinden. Dit
ling daarvan. “Het Inventief daagde ons uit om op een
een manier die past bij haar belevingswereld. Daar is lef
plan is een verdieping van waar we al mee bezig zijn.
creatieve manier de mogelijkheden te verkennen”,
voor nodig. Het Inventief slaat een brug tussen de bele-
Het zet de puntjes op de i en maakt concreet hoe we de
zegt Meijs. “Het was een feestje om de boodschap zo
ving van het management en de medewerkers die staan
doelen moeten bereiken. Dat spreekt mij enorm aan.”
te vertalen naar onze doelgroepen.” Het resultaat was
voor hun klant. Wij bepalen de strategie niet, wij geven
een boekje waarin vier beleidsterreinen centraal staan:
in de taal van de doelgroep weer wat die visie voor hen
’t Heem doet wat ze belooft
hart voor de klant, hart voor de medewerker, hart voor
betekent. We brengen een dik ondernemingsplan terug
Mevrouw J.H. van Duijvenbode, cliënt De Leyenhof:
de samenleving en hart voor de zaak. Korte teksten
tot de essentie, het gevoel. Het is vervolgens aan het
“Drie jaar woon ik nu met mijn man in De Leyenhof en
en sprekende beelden schetsen het gevoel achter elk
management om te zorgen dat mensen gaan nadenken
vanaf de eerste dag hebben we het hier prima naar
thema. Elk hart wordt toegelicht met een foto van de
over hun rol in het waarmaken van die strategie.”
onze zin. Het is bijvoorbeeld heel fijn dat we een aparte woon- en slaapkamer hebben. We kunnen de mede-
)BSUWPPSEFLMBOU
werkers bovendien altijd bellen en ze doen hun best
;FMGEFSFHJFWPFSFO
WJOEFOEFNFEFXFSLFSTWBO±U)FFN BMUJKEFFOPQMPTTJOH(FFONPFJUFJTUF WFFM;PLBOJLEPFOXBUJLXJM¯
’t Heem
bijvoorbeeld graag uit. We hangen dan een niet storenbordje aan de deur en bellen rond een uur of tien pas
%FXFOTFOFOCFIPFGUFOWBOEFLMBOU EBBSHBBU ±U)FFNBMUJKEWBOVJU8FXJMMFOEBUIJK[JDIUIVJT WPFMUJO[JKOXPOJOHFOXPPOPNHFWJOH)JKNPFU LVOOFOMFWFO[PBMTIJKEBUXJM XPOFOXBBSIJKXJM XPOFOFO[JDI[FMGLVOOFO[JKO&MLFEBHNPFU[JO IFCCFOFOPOUNPFUJOHFO[JKOEBBSUPFEFTMFVUFM 8BOUEJFHFWFONFOTFOEFLBOTPNWBOFMLBBS UFMFSFOFOPNCJKUFESBHFOBBOEFTBNFOMFWJOH ±U)FFNXJMBMTHBTUWSJKFPSHBOJTBUJF[PSHFOEBU EJFPOUNPFUJOHFONPHFMJKLCMJKWFO8FCPVXFO XPOJOHFOFOHFCPVXFO[PEBUNFOTFOSFMBUJFT BBOLVOOFOHBBOFOUJKEWPPSFMLBBSOFNFO (BTUWSJKIFJECFUFLFOUEBBSOBBTUUPFHBOLFMJKLIFJE ±U)FFN[PSHUEBBSPNWPPSnnOBBOTQSFFLQVOU &FONFEFXFSLFSEJFPQVJUOPEJHFOEFFOWSJFOEF MJKLFXJK[FIFMQU%FFFSTUFTUBQOBBSFFOPQFOFO XBBSEFWPMMFSFMBUJF
8172_Plan-6.indd 6
om gehoor te geven aan onze wensen. Mijn man slaapt
LNEH ®"MTJLFFOWSBBHPGXFOTIFC
&MLFLMBOUWPFMU[JDIUIVJTCJKPOT)JKMFFGU[PBMT IJKEBUXJMFOIPVEUEFUPVXUKFT[FMGJOIBOEFO%F CSVJTFOEFXPPODPNQMFYFOWBO±U)FFNCJFEFO EBBSBMMFSVJNUFUPF;FTUBBOMFUUFSMJKLFO¹HVVSMJKL JOIFUIBSUWBOIFUEPSQFOEFNFOTFO[PSHFOWPPS WFSCJOEJOH&MLFLMBOUNBBLUWPMXBBSEJHEFFMVJU WBOEFTBNFOMFWJOH+POHPGPVE NFUPG[POEFS CFQFSLJOHJFEFSFFOWPFHUWPMPQCFUFLFOJTUPFBBO IFUMFWFO
of een medewerker ons wil helpen. Dat is geen enkel
$EZE BOOM LAAT HET LEVEN ZWAAIEN
probleem. Als ik de toekomstvisie lees, dan herken ik
IEDEREEN SCHUIFT AAN EN GENIET VAN
daar ’t Heem in. ’t Heem wil de klant centraal zetten en
DE OPRECHTE GASTVRIJHEID EN VOORAL VAN
doen wat ze belooft. Dat zie ik nu al dagelijks terug.”
HET HEERLIJKE SAMENZIJN
4DIFUTWBOEFUPFLPNTU
05-05-2008 16:46:07
8172_Plan-6.indd 7
05-05-2008 16:46:11
‘t Heem is ook een wijk van Ter Apel in het Groningse Westerwolde. Oorspronkelijk was het een gehucht even ten noorden van het kloosterdorp. De naam ‘t Heem betekent hoge boerenplaats.
Pling! 19 - oktober 2008
st rateg i sche communicat ie
Sector wonen laat zich zien aan haar doelgroepen
Met een
jaarverslag kun je je als organisatie laten zien. Door een duidelijke doelstelling voor ogen te hebben, kun je het verslag inzetten als strategisch communicatiemiddel. Het Inventief adviseerde vier organisaties in de sector wonen.
Het
jaarverslag als strategisch
Cofier projectontwikkeling en bouwmanagement
Woonstichting Leyakkers
Het Tilburgse Cofier vind het belangrijk dat een jaarverslag ook een over-
Voor woonstichting Leyakkers ontwikkelt Het Inventief al enkele jaren het
zichtelijke indruk geeft van de organisatie. “Natuurlijk is een financieel
Jaarbeeld: een populaire versie van het jaarverslag. Daarnaast brengt de
jaarverslag voor iedere organisatie een verplicht nummer, dus ook voor
woonstichting in de regio Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Gilze en Rijen en
Cofier”, vertelt directeur René Kloppers. “Onze
Goirle een integraal jaarverslag uit met een volkshuisvestelijk en financieel
Mogelijke organisatiedoelstel lingen voor een jaarverslag
aandeelhouders en de Raad van Toezicht heb-
deel. Marleen van Kerkhof, medewerker PR van woonstichting Leyakkers:
ben het recht om te weten hoe wij presteren.
“Ons Jaarbeeld kwam vijf jaar geleden voort uit de wens het jaarverslag kern-
- kernachtig uitdragen van werkwijze
Het Jaarbericht 2007 heeft echter een ander
achtiger te presenteren. Onder leiding van Pieter-Marijn van der Velden van
- kort en bondig overzicht bieden van
doel. De traditionele jaarverslagen zijn vaak
Het Inventief houden we ieder jaar creatieve en levendige brainstormsessies,
lang van stof. Wij vinden het belangrijk dat
waarin wij voor het Jaarbeeld een thema kiezen dat nauw aansluit bij de
- transparantie tonen
onze aandeelhouders én onze bestaande en
manier waarop we als wooncorporatie willen werken en wat we willen
- betrouwbaarheid benadrukken
nieuwe opdrachtgevers gemakkelijk en in één
uitdragen richting onze klanten en belanghouders. Het Inventief is daarbij
- stakeholders prikkelen en op de
oogopslag kunnen zien wat Cofier realiseerde.
sterk in het distilleren van de kern en het creëren van samenhang in de ver-
Behalve de presentatie van kengetallen laten we
schillende artikelen die onder de vlag van het gekozen thema ontstaan. Het
kort en krachtig onze dienstverlening zien. Wel
vijfde Jaarbeeld, dat volgend jaar verschijnt, is een spannend moment. We
resultaten
hoogte houden
zo gemakkelijk.” Adjunct-directeur Martin Beukeboom vult aan: “We kozen
willen dan toetsen hoe de ontvanger ons Jaarbeeld ervaart. Overigens wordt
voor het handzame formaat van een briefkaart en stuurden het jaarbericht
ons Jaarbeeld meer en meer een PR-instrument, dat qua inhoud en opmaak
met ons relatiemagazine Perspectief mee naar onze relaties en opdracht-
verder af staat van het jaarverslag, maar wel tegelijkertijd gepubliceerd
gevers. Het Inventief bedacht dit concept en verzorgde de vormgeving.
en verstuurd wordt. Het jaarverslag is in 2008 voor het eerst ook door Het
Haar kracht is om snel te schakelen en onze wensen en eisen te vertalen
Inventief opgemaakt, waardoor ook dat een fraaie uitstraling heeft en een
naar een effectief jaarbericht. We gebruiken het bericht nu zelfs om nieuwe
geheel vormt met onze andere publicaties.”
medewerkers en sollicitanten inzicht te geven in onze activiteiten én laten het als extra visitekaartje achter bij nieuwe relaties.”
Pling! 19 - oktober 2008
Het duurste huis ter wereld ‘Updown Court’ ligt in Windlesham, Groot-Brittannië. Het pand beschikt over 103 kamers en vijf zwembaden. Voor een slordige 5 109 miljoen is het van u.
communicatiemiddel Singelveste AlleeWonen
Cires
Singelveste AlleeWonen is een woningcorporatie met haar wortels stevig
Woningcorporatie Cires verhuurt ruim 7.300 woningen in Oosterhout en
verankerd in de Bredase samenleving. Directeur Harry Reininga: “Daarom wil-
de kleine kernen Den Hout, Dorst en Oosteind. Directeur/bestuurder
len wij in ons jaarverslag laten zien wat wij met onze beleidsplannen deden.
Johan Westra ziet het jaarverslag als moment om de transparantie
Het is belangrijk dat onze samenwerkingspartners weten wat er bij ons
van de organisatie te benadrukken. “Wij willen ons laten zien als
speelt. Een vlak cijfermatig jaarverslag spreekt voor hen logischerwijs niet
betrouwbare partner. Onze relaties en stakeholders kunnen daar een
aan. Daarom vroegen we Het Inventief mee te denken om tot een aanspre-
oordeel over vellen naar aanleiding van de plannen en resultaten in
kend concept te komen. Uiteindelijk kozen we voor het populaire verslag in
het jaarverslag. Bovendien ontwikkelden we samen met Het Inventief
magazinevorm, waarin we alle partijen aan het woord laten. De rode draad in
een webversie van ons papieren verslag, die voor een nog veel bredere
het thema is onze overtuiging ‘Samen leven is samen doen’.” Communicatie-
doelgroep interessant en bereikbaar is. Dat betekent dat wij via een
adviseur Karolien Hillenaar van Singelveste AlleeWonen was nauw betrokken
mailing naast onze huurders en netwerkpartners, óók alle inwoners van
bij de totstandkoming van het jaarverslag. “De kracht van Het Inventief in het
de gemeente Oosterhout wezen op de mogelijkheid deze webversie in
proces was dat zij zeer goed in staat was te vertalen wat wij wilden zeggen.
te zien. Om tot een interessant, transparant en doelgroepgericht ver-
Het bureau kan op strategisch niveau goed meedenken, waardoor we samen
slag te komen, interviewden we enkele netwerkpartners, die allemaal
al snel het concept konden bepalen: we richtten ons op drie gedeelten: de
erg enthousiast waren om mee te kunnen werken aan ons jaarverslag.
stad, de wijk, de mensen om zo aan te sluiten bij de eerder genoemde rode
Verder beschreven we onze resultaten en toekomstplannen en verwerk-
draad. Voor de tekst was Het Inventief de bindende factor, ze wist de door
ten we natuurlijk het nodige cijfermateriaal. Het Inventief redigeerde
ons aangeleverde basisteksten te smeden naar één verhaal en zo op te
deze teksten tot een kernachtig jaarverslag en verzorgde de lay out,
maken dat er een fris ogend verslag ligt, dat prima leesbaar is en waar we al
waardoor er nu een prachtig passend jaarverslag ligt.”
veel positieve reacties op kregen.”
De totale woningvoorraad in Nederland bedraagt 7.051.741.
Met een bevolking van 16.456.057 inwoners moet het in Nederland dus niet zo’n probleem zijn om een woning te vinden.
Pling! 19 - oktober 2008
p r ikkelen
Prikkel de zintuigen
Het gelijktijdig prikkelen van meerdere zintuigen
wordt steeds belangrijker in communicatie. Het product, het merk of de dienst in alle facetten ‘beleven’ intrigeert mensen en zorgt voor een betere beeldvorming. De nadruk blijkt momenteel nog steeds te liggen op communicatie via de ogen en de oren. Een gemiste kans, want het prikkelen van meerdere zintuigen kan vaak meer en doeltreffender informatie overdragen.
Een boodschap Het is belangrijk in communicatie te zoeken naar de optimale combinatie van zien, horen, ruiken, voelen en proeven om zo
Multimedia Een beproefd middel om een rake boodschap te brengen is een multimediaproduct. Het laat
te prikkelen dat de totale indruk klopt. Het
meer indruk achter dan een vlakke slideshow of
op een zintuiglijke manier naar een product,
powerpointpresentatie, doordat je met bewegend
merk of de dienst kijken, verlegt grenzen in
beeld en geluid kunt werken. Een goed voorbeeld
communicatie en vergroot de kans op suc-
is een multimediapresentatie voor de gemeente
cesvolle en onderscheidende communicatie.
Rotterdam. Deze ondersteunde de introductie van
Daarbij hoeven niet altijd alle zintuigen te
de nieuwe Horecanota, waarin de voordelen voor
worden geprikkeld. In veel gevallen draagt
de ondernemers de revue passeerden. De doel-
het inzetten van twee of meer zintuigen al
groep kwam in de presentatie zelf aan het woord:
bij aan een verhoogde attentiewaarde of
horecaondernemers vertelden aan hun collega’s
informatieoverdracht.
wat de nota voor hen betekent. Door naderhand de ondernemers een populaire, verkorte versie van de
Raak
nota mee te geven in dezelfde stijl, herinnert de
“Voorlichtingsdagen, symposia en bijeen-
nota voortaan ook aan de presentatie.
komsten zijn uitstekende momenten om een boodschap te brengen die raakt”,
Beeldhouwen in de fantasie
vertelt Ingeborg van Meel, senior com-
Een bijzondere manier is om de boodschap te
municatieadviseur bij Het Inventief. “Je
verwoorden in een verhaal. Eric Borrias is ver-
kunt dan rechtstreeks communiceren met
halenverteller en noemt zijn vak van vertellen
je doelgroep. Juist op die momenten krijg
‘beeldhouwen in de fantasie’. “Precies daarin zit de
je de gelegenheid om meer zintuigen aan te
kracht. Een goed verteld verhaal is geen boodschap
spreken. Dan is het zaak op zoek te gaan naar
van buitenaf, maar een herontdekking van bin-
bijzondere communicatie die het in zich heeft
nenuit. De verteller schetst met woorden, beelden,
om dat te doen en de doelgroep te raken door
emoties, zelfs geuren, zonder daar tastbare decor-
betrokkenheid en emotie op te roepen. Door het
stukken of projecties bij te gebruiken. De luisteraar
ervaren en beleven, komt de doelgroep zelf in
moet dus zelf aan de slag en putten uit zijn eigen
beweging. Met Het Inventief spelen we daar
herinnering en fantasie. Het is de kunst de bood-
geregeld op in en maken wij gebruik van de
schap zo vorm te geven dat die haast ‘ toevallig’
expertise van gespecialiseerde partijen.”
wordt opgepikt. Bijvoorbeeld door een sprookje. Daarmee zet ik neer dat de deelnemers niet bang moeten zijn en het avontuur vol spanning aan
Pling! 19 - oktober 2008
Lachen zet veel spieren in beweging: maar liefst 15 gezichtsspieren bijvoorbeeld. Daarmee is lachen trouwens makkelijker dan fronsen; hiervoor gebruik je zo’n 40 spieren!
die
raakt
moeten gaan. Aan het eind volgt toch het ‘en ze
de deelnemers. Zij geven aan waar ze aan denken
leefden nog lang en gelukkig!’. Dus waarom zou je
bij het thema en wij laten zien hoe dat in de prak-
bang zijn. De metafoor in een verhaal zorgt voor
tijk uitpakt. Daarmee houden wij hen een spiegel
een glimlach van herkenning, terwijl het concreet
voor, wat tot verschillende emoties kan leiden. Ook
benoemen van iets op weerstand kan stuiten.”
kritiek nemen we mee: de muzikant speelt een ‘blues’ waarin we de uitspraken van het publiek
Improvisatie
meenemen, zonder nuances, om opnieuw die spie-
Bijeenkomsten waar een thema centraal staat,
gel voor te houden. Door ter plekke op emoties in
zoals personeelsdagen, conferenties en kick-off
te spelen, blijft de uiteindelijke boodschap goed
bijeenkomsten, lenen zich uitstekend om de bood-
hangen in de gedachten van het publiek.”
schap interactief over te brengen. Buro Impro doet dat met improvisatietheater. Eigenaar Ingrid
Inhoudelijk
Schröder: “Met twee acteurs en een muzikant zet-
Er zijn nog talloze andere wijzen om je doelgroep
ten wij scènes neer, die het thema van een bijeen-
te raken. Het Inventief bedenkt daarvoor concepten
komst ondersteunen. Die thema’s lopen uiteen van
die middelenvrij zijn en maakt gebruik van alle
klantvriendelijkheid en samenwerking tot fusies.
communicatiemogelijkheden rondom een evene-
Vanaf het begin betrekken wij het publiek erbij. De
ment. Het inzetten van een acteur die het publiek
scènes die we spelen, baseren we op de input van
beïnvloedt, in beweging zet en de sfeer verbetert door een onverwachte wending aan de bijeenkomst te geven. Of de boodschap verpakken in een rap gezongen door de jeugd waar het op dat moment om draait. Het is maar een kleine greep uit de mogelijkheden. Deze zintuigprikkelende communicatie krijgt vanzelfsprekend een meer inhoudelijk vervolg. Dat kan bijvoorbeeld door het nasturen of meegeven van informatie in de vorm van een prospectus, een flyer, een dvd, een verwijzing naar een kennisbank op internet of een gadget. Zo blijven de zintuigen nog langer geprikkeld en wordt de boodschap beter ontvangen. Eric Borrias beeldhouwt in de fantasie (l) Improvisatietheater: interactieve communicatie (r)
Bidsprinkhanen, waarvan men vijf jaar geleden nog dacht dat ze doof waren, Pling! 19 - oktober 2008 blijken een oor te hebben dat precies is afgestemd op de schreeuw van de vleermuis in hun woongebied.
t rai ni ng
VGN levert professionele trainingen aan gehandicaptenzorg Medewerkers zijn de beste ambassadeurs voor een organisatie. Zij weten precies wat werken bij hun bedrijf inhoudt, ze zijn trots op hun werk en vinden het leuk om daarover te vertellen. Daarom koos de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) ervoor om binnen gehandicaptenzorginstellingen enthousiaste medewerkers te werven, die jongeren warm laten lopen voor een beroep in de gehandicaptenzorg.
ambassadeur eigen medewerker
Geen betere
dan de
Vorig jaar startte de VGN de campagne ‘de professionele gehandicaptenzorg beter in beeld op de arbeidsmarkt’. Er dreigen personeelstekorten in de gehandicaptenzorg en de VGN ondersteunt instellingen bij het werven van nieuwe medewerkers. De campagne is gericht op het onderwijs, omdat jongeren vaak nog onbekend zijn met wat de gehandicaptenzorg te bieden heeft. Uit onderzoek blijkt dat verhalen uit de praktijk jongeren aanspreken. De VGN koos daarom voor het inschakelen van ambassadeurs. Instellingen voor gehandicaptenzorg werven deze ambassadeurs onder hun medewerkers. De ambassadeurs zorgen dat jongeren een
verschillende lesvormen voor diverse doelgroepen
reageren. Dankzij de training zie ik de praktijk met
goed beeld krijgen van werken in de gehandicap-
en over het omgaan met lastig gedrag in de klas.
vertrouwen tegemoet.” Matthijs Lukassen, prak-
tenzorg. Ze verzorgen onder andere gastlessen in
Een acteur neemt de rol van lastige leerling op
tijkopleider Stichting Dichterbij: “Ik heb nog nooit
het voortgezet onderwijs en het beroepsonderwijs.
zich en dat maakt de oefeningen heel concreet.”
eerder voor een klas gestaan en daarom was ik erg
Hun ervaring met het geven van lessen is beperkt,
Alle deelnemers kregen bovendien een praktische
blij met de training. Het verschil in benadering van
dus het is van belang dat ze goed beslagen ten ijs
handleiding boordevol tips, ontwikkeld door Het
diverse doelgroepen vond ik bijvoorbeeld heel inte-
komen. Het Inventief vroeg daarom opleidingsin-
Inventief.
ressant. Bovendien kregen we handige tips over
stituut Avans Plus een training op maat te ontwik-
het opbouwen van lessen en leerden we hoe we
kelen. Zo krijgen de ambassadeurs handvatten om
Enthousiaste deelnemers
onze praktijkverhalen inspirerend kunnen vertellen.
hun taak goed en doelgroepgericht in te vullen.
Het werven en opleiden van ambassadeurs door
De handleiding met tips die we kregen, pak ik er
gehandicaptenzorginstellingen is een groot suc-
straks zeker bij als ik echt voor de klas ga staan.”
Training op maat
ces. De eerste trainingen vonden al plaats. Edwin
De praktijk staat centraal in de ambassadeurstrai-
Ooijman, persoonlijk begeleider bij gehandicapten-
ning. De deelnemers krijgen talloze tips en trucs.
zorgorganisatie Fatima: “De training bleek enorm
Jack van der Lubbe, trainer Avans Plus: “In elke
nuttig. Vooral de acteur vormde een grote meer-
training maken en presenteren de deelnemers
waarde. Hij liet ons precies zien in welke lastige
samen een gastles. Ze leren onder andere over de
situaties je kunt belanden en hoe je daar op kunt
Pling! 19 - oktober 2008
De Amerikaanse ambassade in Bagdad is het grootste, duurste en best beveiligde diplomatieke gebouw ter wereld. Het complex wordt beschermd door een 6,5 km lange bombestendige muur.
bele id
Populaire versies maken taaie kost begrijpelijk
De tijd dat
het lezen van een beleidsplan saaie en taaie kost is, is voorbij. In ieder geval als het aan Het Inventief ligt. Door enkele ingrepen in tekst en vorm, zijn ook beleidsplannen om te toveren tot populaire uitgaven met toegankelijke teksten. Drie beleidsplannen van de gemeente Bergen op Zoom bevestigen deze stelling.
Toegankelijke beleidsplannen voor
Bergen op Zoom
Een gemeentelijk plan is een manier om de demo-
Nieuwe plannen
cratie te laten functioneren en moet dus niet het
Uiteindelijk kwam naast het GRP ook het weg-
alleenrecht van ambtenaren en commissies zijn.
beheerplan en het groenbeheerplan van de
Daarvoor is het wel noodzaak om de ‘impopulaire’
gemeente als populaire versie uit. “Dat is eigenlijk
materie toch op een begrijpelijke manier in de
spontaan zo gegroeid”, vertelt Santegoets. “Het
schijnwerpers te zetten. “De gemeente Bergen op
Inventief stelde voor het GRP op basis van onze
Zoom klopte bij ons aan met de vraag of wij het
huisstijl vorm te geven. Voorheen deden we dat
Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) konden verzor-
niet. Omdat het wegbeheerplan en het groen-
gen”, vertelt Jan Hartemink van advies- en ingeni-
beheerplan zich ongeveer parallel aan het GRP
eursbureau Witteveen en Bos. “Ik liet een aantal
ontwikkelden, besloten we alles op een zelfde
voorbeelden zien van hoe een plan uitgevoerd kan
manier uit te brengen. Het Inventief zorgde bij
worden, waaronder het door Het Inventief ontwik-
ieder plan voor een populaire
kelde GRP van de gemeente Goirle. Daarvoor had-
versie van de tekst en verzorgde
den wij de inhoud verzorgd, die Het Inventief redi-
het complete ontwerp. Voor ons
geerde en in een toegankelijk ontwerp plaatste. De
ging een wereld open, omdat
'%-%%.4%,)*+ 2)/,%2).'30,!.
LOCATIES ZOALS BIJ GEMALEN EN OVERSTORTEN /NDER ZOCHT ZAL WORDEN HOE MET BEHULP VAN DE MEETRESUL TATEN HET MODEL ZO WAARHEIDSGETROUW MOGELIJK KAN WORDEN GEMAAKT
) N HOEVERRE KAN DE GEMEENTE DAT WAT IN HAAR RIOLERINGSPLANNEN STAAT OOK ECHT REALISEREN EN HOE EFlCIÑNT GEBEURT DAT
(OEVEEL KLACHTEN OVER DE RIOLERINGSZORG KOMEN ER BIJ DE GEMEENTE BINNEN EN HOE GAAT ZIJ DAARMEE OM
$AARNAAST ZAL EEN PILOT WORDEN UITGEVOERD WAARBIJ WATERKWALITEITSMETINGEN VAN HET OVERSTORTENDE WATER WORDEN UITGEVOERD
$E @BENCHMARK RIOLERINGSZORG WORDT STRUCTUREEL UITGEVOERD ZODAT STEEDS MEER GEMEENTEN VAN ELKAAR KUNNEN LEREN $E GEMEENTE "ERGEN OP :OOM ZAL IN DE BELEIDSPLANPERIODE VAN DIT '20 AAN DE BENCHMARK RIOLERINGSZORG DEELNEMEN
0ILOT VOORKOMING (3 VORMING LOZINGSPUNTEN DRUKRIOLERING
'%'%6%.3"%(%%2 %. ).&/2-!4)%6//2:)%.).'
"INNEN DE GEMEENTE "ERGEN OP :OOM IS OP EEN AANTAL LOCATIES GECONSTATEERD DAT DE LOZING VAN DRUKRIOLERINGSSYSTEMEN OP DE VRIJVERVALRIOLERING LEIDT TOT AANTASTING TEN GEVOLGE VAN (3 VORMING -IDDELS EEN PILOT ZAL WORDEN ONDERZOCHT OF MET EEN SYSTEEM WAARMEE DOOR MIDDEL VAN LUCHTINBLAZING IN DE DRUKRIOLERING (3 VORMING WORDT BEPERKT KAN WORDEN BIJGEDRAGEN AAN EEN DOELMATIGE RIOLERINGSZORG $EZE PILOT IS INMIDDELS GESTART "INNEN DE PILOT ZAL DE ONTWIKKELING VAN (3 GAS TER PLAATSE VAN DE LOZINGSPUNTEN EN ZAL HET FUNCTIONEREN VAN HET DRUKRIOLERINGSSYSTEEM WORDEN GEMONITOORD $E PILOT BEPERKT ZICHT IN EERSTE INSTANTIE TOT EEN DRIETAL LOCATIES
"ENCHMARK RIOLERINGSZORG
afvaardiging uit Bergen op Zoom was daar laaiend
we normaalgesproken dach-
enthousiast over.”
ten: ‘we zetten de tekst onder
$E GEMEENTE WIL GRAAG WETEN HOE HET ER MET HAAR RIOLERINGSZORG VOORSTAAT (ET ANTWOORD DAAROP IS DEELS TE VINDEN DOOR DE EIGEN RIOLERINGSZORG TE VERGELIJKEN MET DIE VAN ANDERE GEMEENTEN 6ERSCHILLEN WORDEN NIET ALS VANZELFSPREKEND ERVAREN $IT VERGELIJKINGSPROCES WORDT BENCHMARKING GENOEMD DAT ONDER AUSPICIÑN VAN DE 3TICHTING 2IONED WORDT UITGEVOERD "IJ DE GEHANTEERDE METHODE WORDT GEKEKEN NAAR DE VOLGENDE AANDACHTSGEBIEDEN
(OE IS DE TOESTAND VAN DE RIOLERING EN HOE FUNCTIONEERT DIE
7AT DOET DE GEMEENTE IN HAAR RIOLERINGSZORG VOOR HET MILIEU
7AT GEEFT DE GEMEENTE UIT AAN DE DAGELIJKSE RIOLERINGSZORG PER INWONER
08-08-2008 10:19:29
"IJ BESLUITVORMING BINNEN HET RIOLERINGSBEHEER WORDT GEBRUIKTGEMAAKT VAN EEN GROOT AANTAL GEGEVENS BRONNEN RONDOM RIOLERING WAARONDER
VASTE GEGEVENS LIGGING EN GEOMETRIE VAN DE INFRASTRUCTUUR
INSPECTIEGEGEVENS
MEETRESULTATEN
STORINGSGEGEVENS
KLACHTEN EN AFHANDELING DAARVAN
GEO INFORMATIE AFVOERENDE OPPERVLAKKEN
GEGEVENS TEN AANZIEN VAN HEFlNGEN
ETCETERA 6OOR EEN DEEL VAN DE GEGEVENS GELDT DAT DEZE SNEL MUTEREN TEN GEVOLGE VAN STADSUITBREIDING EN UITVOERING VAN RIOLERINGSMAATREGELEN 6OORTS IS HET ZO DAT BINNEN DE GEMEENTELIJKE ORGANISATIE ER EEN STERK GEDIFFERENTIEERDE INFORMATIEBEHOEFTE BESTAAT EEN DIFFERENTIATIE KAN GEMAAKT WORDEN NAAR
DETAILNIVEAU
ACTUALITEIT BIJVOORBEELD BIJ EEN VERVANGING DIENT DEZE HOGER TE ZIJN DAN VOOR EEN GLOBAAL BELEIDS STUK
BESCHIKBAARHEID EN TOEGANKELIJKHEID
'%-%%.4%,)*+ 2)/,%2).'30,!. "%2'%. /0 ://-
Inventief 013 BopZ GRP-DEF.indd 1
!NALYSE DATA EN INFORMATIESTROMEN
Inventief 013 BopZ GRP-DEF.indd 26
08-08-2008 10:21:04
Inventief 013 BopZ GRP-DEF.indd 27
08-08-2008 10:21:07
elkaar met wat leuke plaatjes
Belevingswereld
links en rechts en dan is het wel
Theo Santegoets, hoofd Beheer en advies van de
goed.’ Nu werd er tot in detail
gemeente Bergen op Zoom sluit aan op de woor-
nagedacht over inhoud en vorm-
den van Hartemink. “De mooie lay out en de laag-
geving. Uiteindelijk hebben we
tekst van dat 28 plan Inventiefdrempelige 014 BopZ GroenAlgemeen.indd
spraken mij meteen
er wel drie uitstekende plannen
aan. Door de teksten te combineren met professio-
voor die voor iedereen leesbaar
nele beelden brengen we de materie op een luch-
zijn. Bovendien bevat het groen-
tige manier én in de belevingswereld van de lezer.
beheerplan nog een uitgebreide
Met een populaire versie kunnen we raadsleden
catalogus, die Het Inventief ook
en burgers een leesbaar verhaal bieden, dat wel
in de nieuwe stijl opmaakte.”
OPGENOMEN "IJLAGE # $E KOSTEN ZIJN TOT STAND GEKOMEN OP BASIS VAN ACTUELE lNANCIÑLE GEGEVENS (ET TOTALE AREAAL AFGEZET TEGEN DE AFGESPROKEN KWALITEITSNIVEAUS GEEFT EEN JAARLIJKS BENODIGD VOLUME AAN ONDERHOUDSGELDEN )NDIEN HET BENODIGDE BUDGET NIET AANSLUIT BIJ DE lNANCIÑLE BEHOEFTE OP BASIS VAN HET BESTAANDE AREAAL HEEFT DIT DUS CONSEQUENTIES VOOR DE KWALITEIT /M ZEKER TE STELLEN DAT HET ONDERHOUD AAN DE AFGESPROKEN KWALITEIT VOLDOET IS HET NODIG OM EEN KWALITEITSTOETS UIT TE VOEREN (IERBIJ WORDT OP WILLEKEURIGE PLEKKEN IN DE STAD OP BASIS VAN EEN AANTAL CRITERIA DE OPENBARE RUIMTE GESCHOUWD $OOR DEZE SCHOUWRESULTATEN ONTSTAAT ER IN DE LOOP VAN DE TIJD EEN GERICHT BEELD OVER DE WERKELIJKE TOESTAND VAN DE OPENBARE RUIMTE $E INFORMATIE HIERUIT DIENT ALS INPUT VOOR HET AL DAN NIET BIJSTELLEN VAN DE KWALITEITSAMBITIES EN OF DE WERKWIJZE EN FREQUENTIES )N HOOFDSTUK WORDT HIER VERDER OP INGEGAAN
'2/%."%(%%20,!. !,'%-%%.
"%(%%20!2!'2!!& .)%57% 02/*%#4%. )N DE BEHEERPARAGRAAF STAAT DAT BIJ HERINRICHTINGEN EN STADSUITBREIDING WAARBIJ HET OPENBAAR GROEN ANDERS WORDT INGERICHT OF TOENEEMT DE CONSEQUENTIES VOOR HET ONDERHOUD EN BEHEER IN BEELD WORDEN GEBRACHT )NDIEN BLIJKT DAT GEKOZEN WORDT VOOR INTENSIEF TE ONDERHOUDEN GROEN DAT MEER KOST DAN DE VOORHEEN AANWEZIGE BEPLANTING DIENT AANVULLEND BUDGET AANGEVRAAGD TE WORDEN ALS ONDERDEEL VAN DE BESLUITVORMING OMTRENT HET PROJECT KREDIET (ET BETREFT HIER EEN INTEGRAAL PROCES ZODAT ONTWERP CONSEQUENTIES BEHEERSMATIG ÏN lNANCIEEL WORDEN VERTAALD
Inventief 014 BopZ GroenAlgemeen.indd 1
08-08-2008 10:29:08
'2/%."%(%%20,!. "%2'%. /0 ://-
Inventief 014 BopZ GroenAlgemeen.indd 18
ß
!,'%-%%.
Inventief 014 BopZ GroenAlgemeen.indd 19
08-08-2008 10:30:33
).,%)$).' )N STELDE DE GEMEENTERAAD VAN DE GEMEENTE "ERGEN OP :OOM HET @7EGBEHEERPLAN VAST (ET WEGBEHEERPLAN GEEFT IN HOOFDLIJNEN HET KWALITATIEVE KWANTITATIEVE EN lNANCIÑLE NIVEAU AAN WAAROP DE GEMEENTE "ERGEN OP :OOM ALS WEGBEHEERDER HAAR WETTELIJKE TAAK DIENT UIT TE VOEREN (ET BELEIDSPLAN HEEFT EEN STRATEGISCH KARAKTER WAARIN DE RANDVOORWAARDEN STAAN VOOR HET MEERJARENUITVOERINGSPROGRAM MA WAARONDER PRIORITEITEN DE KEUZE VAN DE ONDERHOUDSNIVEAUS EN DE lNANCIÑLE KADERS )N HET BELEIDSPLAN IS GEEN PROGRAMMA OPGENOMEN VOOR ONDERHOUD EN VERVANGING
de noodzakelijke informatie behelst. De volledige technische versie blijft daarnaast bestaan voor insi-
08-08-2008 10:30:30
$OELSTELLING EVALUATIE WEGBEHEERPLAN $E LOOPTIJD VAN HET 7EGBEHEERPLAN EXPIREERT WAT EEN LOGISCH MOMENT IS OM HET PLAN TE EVALUEREN )N DE AFGELOPEN JAREN IS HET AREAAL UITGEBREID EN STEGEN DE PRIJZEN OM HET ONDERHOUD UIT TE VOEREN )N DEZE EVALUATIE WORDT DE GROEI VAN HET AREAAL IN DE AFGELOPEN JAREN WEERGEGEVEN DE UITGEVOER DE WERKZAAMHEDEN OMSCHREVEN EN DE KOSTEN VAN HET BEHEER TEGEN HET LICHT GEHOUDEN (ET DOEL VAN DE EVALUATIE VAN HET 7EGBEHEERPLAN IS INZICHTELIJK TE MAKEN HOE HET BELEID ZOALS IN HET 7EGBEHEERPLAN VAN IS WEERGEGEVEN DE AFGELOPEN JAREN IN UITVOERING IS GEBRACHT $E EVALUATIE HEEFT OOK ALS DOEL TE BEPALEN OF HET BEHEER BIJGESTELD DIENT TE WORDEN
7%'"%(%%20,!.
ders. Zo bereiken we de verschillende doelgroepen op een eigen wijze.”
De totale gemeentelijke riolering in Nederland bestaat uit 101.000 Een gezin betaalt gemiddeld F 150 per jaar om hiervan gebruik te mogen maken.
7%'"%(%%20,!. "%2'%. /0 ://-
km buis.
Pling! 19 - oktober 2008
b u rger partic ipatie
Burgers steeds meer betrokken bij overheidsplannen Het Genderpark in hartje Eindhoven staat voor een herinrichtingstraject. De gemeente wil een groen park creëren met ruimte voor wonen, leren, zorg, natuur en recreatie. Dát is duidelijk. Maar hoe het park er precies uit moet gaan zien, bepalen de omwonenden. Het Inventief begeleidt de complete communicatie rond dit burgerparticipatietraject.
Inspraak van burgers
versoepelt veranderingsprocessen
Gemeenten weten als geen ander wat het
in. Daarbij stelt ze duidelijke kaders: bewoners
inzet van een extern bureau was de oplossing.
betekent om ingrijpende trajecten in te gaan.
weten precies hoe het inspraakproces eruit ziet
Dat werd Het Inventief.”
Herstructureringen, nieuwbouwprojecten,
en wat de gemeente van hen verwacht.”
Buurtconferenties
bestemmingsplannen: allemaal hebben zij direct
10
invloed op burgers. Burgerparticipatie speelt
Capaciteitsprobleem
Het Inventief en de gemeente Eindhoven
daarin een steeds belangrijkere rol. Als burgers
Projectleider Alfredo Verboom: “Als gemeente
bepaalden samen de communicatiekoers. Het
mogen meepraten over plannen en daar invloed
Eindhoven vinden we het heel belangrijk dat
Inventief bedacht de slogan ‘Geef vorm aan het
op kunnen uitoefenen, voorkomt dat protesten
de bewoners inspraak hebben in trajecten zoals
Genderpark’ en stak daarmee in op de burger-
die het proces vertragen. “Mensen voelen zich
de vernieuwing van het Genderpark. Het is
participatie en niet op het eindresultaat. Gekozen
trots en zijn enthousiast als ze zelf mee mogen
niet óns park, het park is van de mensen die
werd voor het organiseren van een aantal
denken over plannen”, zegt Hanneke Beekers,
daar gebruik van maken. Dat betekent dat de
Buurtconferenties, waarbij alle betrokkenen de
senior communicatieadviseur bij Het Inventief.
gemeente niet bepaalt wat er moet gebeu-
gelegenheid krijgen hun mening te geven over
“Dan is de kans het grootst dat ze blij zijn met
ren, dat doen we samen met de betrokkenen.
de plannen voor het Genderpark. De gemeente
het eindproduct. De gemeente Eindhoven kiest
Communicatie speelt daarin uiteraard een
stelde een ontwerpteam samen, waarin zowel de
ook voor participatie en gaat in nauwe samen-
belangrijke rol. Onze eigen communicatieafde-
landschapsarchitect en de gemeente als bewoners
werking met de bewoners inspraaktrajecten
ling had echter een capaciteitsprobleem. De
zitting hebben. In aparte bijeenkomsten komen zij
Pling! 19 - oktober 2008
Over inspraak gesproken: Florence houdt een referendum over de komst van een tramlijn dwars door het historische centrum. Stadsbestuurders lieten vooraf echter al weten dat zij de uitslag naast zich neerleggen.
Doeman
D e n e v e n e ff ec t e n va n D e n k m a n
Met dans zorgen voor maatschappelijk bewustzijn Vloeistof maakt vernieuwende dansvoorstellingen over menselijk gedrag in de moderne tijd. Dans van Vloeistof is toegankelijk, spannend, poëtisch en heeft humor. Vloeistof heeft als doel moderne dans toegankelijk te maken voor een breed, nieuw publiek. Het gezelschap verzorgt producties in binnenen buitenland.
Bewoners over inspraak
Vloeistof vindt dat dans voor iedereen is. Daarom zoekt het Arthur de Beaumont,
Omwonende Tom Bongers:
gezelschap altijd een manier om de toeschouwer actief bij de
lid van het ontwerpteam:
“Het gaat om mijn park, mijn wijk en mijn
voorstelling te betrekken. De dansers dansen vaak op onge-
“Ik vind het prettig dat alle buurtbewoners
stad. Daarom wil ik graag meepraten over
bruikelijke locaties. Vloeistof wil het publiek confronteren met
de nieuwsbrief Genderpark Update krijgen.
de plannen. Ik vond vooral de tweede
een maatschappelijk thema, gelinkt aan de danslocatie.
Zo heeft iedereen dezelfde informatie en
Buurtconferentie geslaagd. Alle aanwe-
daar wordt veel over gepraat. Van de
zigen mochten op themaborden stickers
Leonard Kranendonk van Het Inventief is bestuurslid van
ontwerpteambijeenkomsten, waar niet
plakken met hun mening: wat willen ze
Vloeistof. Hij adviseert over de ontwikkeling van het gezel-
alle omwonenden bij zijn, komt bovendien
wél in het park en wat juist niet? Mensen
schap, denkt mee over de PR en geeft feedback op subsidie-
altijd een verslag op internet. De com-
gingen heel enthousiast aan de slag en
aanvragen. “Ik vind het leuk om ook buiten mijn werk mijn
municatie vanuit de gemeente is goed
zo kreeg iedereen de kans om zijn zegje
creativiteit te gebruiken”, zegt Leonard. “Dat verfrist de geest.
geregeld en ik ben blij dat ik de kans krijg
te doen. Die aanpak zorgt ervoor dat je je
Vooral de locatiestukken waar passanten ‘per ongeluk’ de
om mee te praten over de toekomst van
gehoord voelt.”
voorstelling ontmoeten, zijn voor mij de drijfveer om Vloeistof te ondersteunen. Zo deden we eens een stuk in een par-
het park.”
keergarage, waar mensen van allerlei pluimage bleven staan tot een voorlopig ontwerp, dat tijdens de
indienen en reageren op een actuele
kijken. Erg leuk. Kunst, in welke vorm dan ook, is van belang
Buurtconferenties getoetst wordt. Hanneke
stelling. De site is ondergebracht bij de
voor iedereen.”
Beekers: “We zijn nauw betrokken bij de
website van de gemeente Eindhoven. Het
Buurtconferenties en kennen de bewoners
Inventief schrijft de teksten, het beheer
bij naam en toenaam. Dat maakt dat we
en ontwerp liggen bij ons. Verder ontwik-
uit eerste hand horen hoe de communica-
kelde het bureau de Genderpark Update,
tie nog verder verbeterd kan worden.”
een nieuwsbrief die we zo snel mogelijk
Voor meer informatie: www.vloeistof.eu.
na elke Buurtconferentie versturen aan
Update
alle omwonenden. Het Inventief verzorgt
Gekozen werd voor relatief sobere, maar
de verslaglegging tijdens de bijeenkomst,
inhoudelijk sterke communicatie. Het
houdt interviews met de aanwezigen
Inventief en de gemeente hebben daarin
en verzamelt actuele onderwerpen. De
hun eigen taken. Verboom: “Het Inventief
samenwerking verloopt prima.”
adviseerde om een website te maken, die regelmatig wordt bijgewerkt. Mensen
WegWerpWereld, voorstelling waarin het afvalprobleem in
kunnen bovendien via de site hun ideeën
de wereld centraal staat.
Central Park is een groot stadspark op het eiland Manhattan in New York. Met zo’n 25 miljoen bezoekers per jaar is het park het meest bezochte park in de Verenigde Staten.
Pling! 19 - oktober 2008
11
Effect!
Populaire jaar verslagen voor Zorgbelang Brab ant
ersoon
ersoon
J
on rso pe
trouwens
m van ve
o
v
er
iri a
uw
it h a R osw o
f
MSN
[email protected] maandag en donderdag 16.00-17.00 en 19.30-20.30
M
g i b El Fa r
In 2007 hebben 1291 personen contact opgenomen met de afdeling Informatie en Klachtenopvang Gezondheidszorg (IKG). De cliënten, van wie ruim 65% vrouw is, hebben totaal 1602 kwesties naar voren gebracht. De kwesties zijn onderverdeeld in 260 vragen en 1342 klachten.
rt
rou
wensp
afspraak maken. In 2007 zijn keycords uitgedeeld met informatie over de spreekuren. De meeste vertrouwenspersonen konden eerst nog niet zo goed chatten als jullie, dus gingen ze op chat-les bij de Kindertelefoon. Nu maar hopen dat ze het er in 2008 heel druk mee krijgen!
Wijze van binnenkomst De meeste kwesties kwamen telefonisch binnen (76%). Het percentage per e-mail gemelde kwesties bedroeg in 2007 bijna 18%. Iets minder dan tweederde daarvan is binnengekomen via het klachtformulier op de website www.zorgbelang-brabant.nl, de overige 6% kwamen per brief of door inloop bij het IKG.
Tussen wal en schip ... De vertrouwenspersonen zijn er ook voor kinderen en jongeren in pleeggezinnen en gezinshuizen. Daar kunnen we niet vaak op bezoek komen, maar we doen er wel alles aan om te zorgen dat iedereen weet dat we bestaan!
Ergens zijn waar je niet moet zijn. Ook in 2007 hebben veel kinderen en jongeren dat meegemaakt. Tot over je oren in de problemen op een wachtlijst staan. Of in een crisisgroep zitten, omdat er in een behandelgroep nog geen plaats is. Of in een net gestarte behandelgroep ergens ver weg van je school geplaatst zijn. Waar alles en iedereen nog nieuw is.
Sommige jongeren zaten achter gesloten deuren, terwijl ze daar niet horen. Andere kinderen moesten langer dan nodig in een instelling blijven, omdat hun ouders op hulp wachtten om weer een goede ouder te kunnen zijn. En het tekort aan hulpverleners heeft ook niet geholpen. Er zijn in 2007 teveel kinderen en jongeren ongelukkig geweest.
e
Ook in 2007 hebben de vertrouwenspersonen van de CVP hard gewerkt om er zoveel mogelijk te zijn voor kinderen en jongeren die hulp krijgen en daar vragen over of problemen mee hebben. Vertrouwenspersonen bezoeken steeds meer afdelingen bij instellingen, delen folders uit en hangen posters op.
enspersoo
Klachtmogelijkheden
Je noemt iets een klacht als je ergens ontevreden over bent. Je kunt een beetje, of juist heel erg ontevreden zijn. Jij bepaalt zelf hoe erg iets voor jou is. Vaak helpt het als je meer informatie krijgt, of als iemand naar je verhaal luistert. Dan kun jij je opgelucht voelen. Als een gesprek niet helpt en je klacht nog steeds bestaat, dan kun je samen met een vertrouwenspersoon proberen om te praten met de persoon die je probleem misschien kan oplossen. Lukt dit niet, of wil je dit niet, dan kan de vertrouwenspersoon je helpen bij een officiële klachtenprocedure.
Patiëntenrechten Aanbod/werkwijze voorzieningen 0
10
20
30
40
50
60
70
80
Top 5 klachten In de meeste gevallen (347) klaagt de cliënt over een onzorgvuldige behandeling. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het oplopen van een derdegraads verbranding na een bestraling, het ontstaan van doorligwonden tijdens een opname of het verstrekken van een medicijn met ernstige bijwerkingen. In 140 situaties is een behandeling geweigerd uit te voeren of te vergoeden. Geklaagd wordt dat de huisarts geen huisbezoek wil afleggen. Ook behoren hiertoe klachten over zorgverzekeraars die bepaalde medicijnen, zittend vervoer of fysiotherapie niet (meer) vergoeden. Ook zijn klachten over de bejegening geuit (136). Cliënten worden
Zorgbelang Brabant
Goed nieuws was de start van de MSN spreekuren in 2007! De vertrouwensZorgbelang behartigt de gezamenlijke belangen personen blijven groepen bezoeken, maar van álle gebruikers van zorg en welzijn en werkt je kunt nu ook via MSN kletsen of een hierbij mét en vóór zorggebruikers vanuit ervaringsdeskundigheid en patiëntenperspectief. Zorgbelang is onafhankelijk van zorgverleners, zorginstellingen en zorgverzekeraars.
31-03-2008 12:18:57
Top 5 vragen De meeste vragen gaan over het aanbod of de werkwijze van een zorgvoorziening (86). Vervolgens zijn er 55 vragen gesteld over de patiëntenrechten. Daarbij blijft opvallend dat het (medisch) dossier nog altijd veel vragen oplevert (22). Op de derde plaats zijn 35 vragen gesteld over de diverse klachtmogelijkheden die er zijn. Binnen het thema verzekeringen zijn 23 vragen gesteld. In de meeste gevallen gingen die over de zorgverzekeringswet. Tot slot is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) dit jaar in de top 5 verschenen. De overgang van de huishoudelijke verzorging van Awbz naar Wmo heeft voor een groot gedeelte bijgedragen aan de notering in de top 5.
Verzekeringen
www.zorgbelang-brabant.nl
8061 JaarjournaalCVP.indd 2
vragen 260
8224 JaarjournaalIKG.indd 1
bits of onverschillig te woord gestaan of ze voelen zich als een nummer behandeld. Over de diagnose zijn 74 klachten geuit. In bijna alle gevallen is er sprake van het niet of niet tijdig stellen van de juiste diagnose. De klachten over de rekeningen (71) hebben veelal betrekking op de eigen bijdrage in het kader van voorzieningen van de Awbz of de Wmo. Ook zijn er meerdere klachten ontvangen over nota’s die uiteindelijk hoger zijn dan begroot.
klachten 1342
Wet maatschappelijke ondersteuning
Wat is een klacht?
g ui
n
vertr
R
r trouwe
n H out
e-mail
[email protected]
ve
de
Zorgbelang Brabant, afd. CVP Jeugdzorg Lage Witsiebaan 2 B, 5042 DA Tilburg telefoon 013 - 594 21 80
lo f
Meer informatie? www.cvpjeugdzorgbrabant.nl
Contact? Zorgbelang Brabant, afd. CVP Jeugdzorg Kronehoefstraat 21-29, 5612 HK Eindhoven telefoon 040 - 243 25 02
ts
De Cliëntenvertrouwenspersoon (CVP) Jeugdzorg is er om de positie van jeugdzorgcliënten te versterken. De vertrouwenspersonen van de CVP zijn professionele beroepskrachten. Zij bieden individuele oplossingsgerichte ondersteuning aan kinderen, jongeren en hun ouders/verzorgers bij vragen, onvrede of klachten over Bureau Jeugdzorg, over jeugdzorginstellingen en over de Raad voor de Kinderbescherming. De CVP is een afdeling van Zorgbelang Brabant en wordt gefinancierd door de provincie Noord-Brabant.
Na
rtrouwen W als c ho an
ou
ve
Cliëntenvertrouwenspersoon (CVP) Jeugdzorg
oon
e
rs
wensp
Informatie en Klachtenopvang Gezondheidszorg
MSN
[email protected]
n
oon rou
rtrouwens c im S h ui m W
rs
rt
ve
er
e
rsoon
r
pe
nne de B
trouwens
ve
vertrouw
ea
sp
on
er
J
tra G e er ts
Praten kan helpen. Door hardop te denken, snap je soms beter waar je mee bezig bent. Zeker als er af en toe iemand met je meedenkt. Vertrouwenspersonen geven je geen gelijk of ongelijk. Ze helpen jou om te ontdekken wat jij zelf wilt en belangrijk vindt. En ze denken met jou mee over hoe je dat bereiken kunt.
Jolanda Jolanda (17 jaar, gezinshuis) lucht haar hart. Ze moet vaak op de kleinere kinderen passen. Ook op de eigen kinderen van de gezinshuisouders. Die zeggen dat dit ‘erbij hoort’, maar Jolanda is het daar niet mee eens. Ze is ook boos, omdat ze haar kleren buiten hadden gegooid toen ze haar kamer niet volgens afspraak opgeruimd had. Ze vraagt mij of dit er ook bij hoort... Nee, ze wil er niet met de gezinshuisouders over praten. Over een paar maanden is ze 18 jaar.
sp
J
n r i ë t te P o e ll
He
n e ke Jan
ser
wat de herkenbaarheid vergroot.
Tot voor kort waren jongeren die zorg ontvingen èn een eigen inkomen hadden, wettelijk verplicht om bij te dragen in de kosten van de zorg. Die jongeren moesten 75% van hun verdiende geld afstaan aan de zorginstelling. Per instelling ging men ook nog verschillend om met deze regeling. Niet erg stimulerend, vonden de jongeren en ze trokken aan de bel. En dat hielp! Vooruitlopend op een wetswijziging, is de regel eind 2007 in Noord-Brabant alvast afgeschaft.
es
vormgeving een duidelijke link gemaakt met de overige uitingen van Zorgbelang Brabant,
Pe
v
huisstijl en een goede afwisseling te hebben in beeld en tekst. Ook is er in de grafische
Maar ook dan vallen er soms nog gaten voor cliënten. Zoals toen, direct nadat de kinderrechter ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing had uitgesproken, een cliënte haar dochter had voorbereid op het naderende afscheid. Samen pakten ze de koffer in. Pas weken later werd een gezinsvoogd toegewezen en een pleeggezin gevonden.
...er ook jongens en meisjes met vertrouwenspersonen praten over: Hoe blij ze zijn dat er nu goed voor hen gezorgd wordt... Dat het soms veel makkelijker is om het leuk te hebben met je ouders als je niet alle dagen thuis woont... Dat ze zich heel trots voelen als ze iets moeilijks geleerd hebben op de groep... Of dat ze stiekem lekker verliefd zijn...
JAARJOURNAAL 2007 Jaarcijfers
Weet je dat ...
en
de drie jaarverslagen, adviseerde Het Inventief om te werken met vaste elementen uit de
an
Cliëntenvertrouwenspersoon (CVP) Jeugdzorg
ss
CVP en een jeugd jaarjournaal CVP, speciaal gericht op jongeren. Om eenheid te houden in
Bij Bureau Jeugdzorg heeft de werkwijze ‘toetsen en volgen ‘ tot veel miscommunicatie en ergernis geleid. Wanneer er eenmaal hulp geregeld is, worden cliënten bij Bureau Jeugdzorg als het ware ‘in de la gelegd’. Ze hebben dan geen vaste hulpverlener meer, maar krijgen bij de bureaudienst met wisselende personen te maken. Ook de cliënten die in afwachting zijn van een onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming worden door Bureau Jeugdzorg ‘losgelaten’. Na afloop van het raadsonderzoek wordt weer nieuwe passende hulp geboden.
rso
doelgroep een jaarverslag gemaakt. Zo ontstond er een jaarjournaal IKG, een jaarjournaal
Ergens zijn waar je niet moet zijn. Ook in 2007 hebben veel kinderen en jongeren dat meegemaakt. Tot over je oren in de problemen op een wachtlijst staan. Of in een crisisgroep zitten, omdat er in een behandelgroep nog geen plaats is. Of in een net gestarte behandelgroep ergens ver weg van je school geplaatst zijn. Waar alles en iedereen nog onvoldoende op elkaar afgestemd is. Achter gesloten deuren ‘zitten’, in plaats van in een passende jeugdzorginstelling. Of naar een jeugdzorginstelling moeten, terwijl je in een GGZ instelling hoort. Voor veel jeugdigen (en groepswerkers!) heeft het voorgaande ook tot onveilige situaties geleid. Sommige kinderen moesten langer dan nodig in een instelling blijven, omdat hun ouders op een wachtlijst stonden voor hulp om weer een goed genoeg ouder te kunnen zijn.
Daarnaast heeft een tekort aan gezinsvoogden en pleegzorgwerkers voor stagnaties in hulpverleningstrajecten gezorgd.
pe
jaarverslag uitbrengen. Omdat zij met verschillende doelgroepen te maken hebben, is er per
In 2007 hebben we veel managers en medewerkers bij instellingen ontmoet die gericht waren op samenwerking mèt en vóór cliënten. Ook als het lastig was! Een groeiend aantal mensen stelt de behoefte van de cliënt in woord en daad centraal. Toch kwamen in 2007 nog veel cliënten tussen wal en schip terecht.
persoon
Jeugdzorg en Informatie en Klachtenopvang Gezondheidszorg (IKG), wilden een populair
JEUGDJAARJOURNAAL 2007
Tussen wal en schip …
ns
Twee afdelingen van Zorgbelang Brabant, te weten Cliëntenvertrouwenspersoon (CVP)
90
Rekening Diagnose Bejegening Weigering (vergoeding) behandeling Onzorgvuldige behandeling 0
50
100
150
200
250
300
350
Over wie gaan de klachten? Het beeld van de afgelopen jaren dat de meeste klachten over het ziekenhuis (293) en de huisartsenzorg (259) gaan, wordt ook dit jaar weer bevestigd. Bijzonder is dat voor het eerst meer klachten over ziekenhuizen zijn geregistreerd dan over huisartsenzorg. Daarbij wordt aangetekend dat klachten over de huisartsenposten apart worden geregistreerd. In 2007 is het aantal klachten over de huisartsenposten gedaald. Het aantal klachten over de tandarts daarentegen is behoorlijk gestegen van 80 naar 124, terwijl het aantal over de GGz licht is toegenomen van 105 naar 119. Ten opzichte van vorig jaar is het aantal klachten over de zorgverzekeraar gedaald van 81 naar 64 en daarmee buiten de top 5 beland. Daarvoor in de plaats zijn de 83 klachten over de verpleeg- en verzorgingshuizen gekomen. Verpleeg- en verzorgingshuis Geestelijke Gezondheidszorg Tandartsenzorg
In totaal zijn 293 klachten over ziekenhuizen geuit. Het grootste deel daarvan betreft klachten over een onvolledige of onzorgvuldige behandeling (109). Hierna komen klachten over de bejegening (32). De specialismen waarover de meeste klachten zijn geuit zijn chirurgie (47), orthopedie (24) en interne geneeskunde (28). De klachten binnen de sector huisartsenzorg gaan vooral over de huisarts zelf (231). De meeste klachten betreffen de bejegening (45) of een onzorgvuldige behandeling (34). Opvallend daarbij is dat veertien klachten betrekking hebben op medicijnen. De meeste klachten over de tandartsenzorg gaan over de tandarts zelf (124). Een onvolledige of onzorgvuldige behandeling komt het meeste voor (63). Problemen met niet goed passende gebitsprothesen, kronen en/of bruggen, worden vaak gemeld. Totaal zijn 119 klachten over de Geestelijke Gezondheidszorg geregistreerd. De meeste klachten gaan over ambulante voorzieningen (45). Over algemeen psychiatrische ziekenhuizen is 27 maal een klacht geuit en over vrijgevestigde psychiaters of psychologen veertien maal. De klachten gaan vooral over een onzorgvuldige behandeling (33) gevolgd door organisatorische klachten (26). Nieuw in het overzicht waarover het meest is geklaagd zijn de verpleeg- en verzorgingshuizen. De 83 klachten zijn veelal door familieleden gemeld en gaan over de zorg die zij als onvoldoende ervaren voor hun opgenomen vader of moeder. Bijdrage IKG Ook in 2007 hebben de medewerkers van het IKG geluisterd, meegedacht, kwesties geregistreerd, doorverwezen wanneer nodig en informatie en advies gegeven. Bijstand is geboden door ondersteuning bieden bij schrijven van brieven, voorbereiden van gesprekken of een hoorzitting en meegaan naar een gesprek met een zorgaanbieder of naar een zitting van bijvoorbeeld een klachtencommissie. De bijdrage bijstand wordt in toenemende mate geboden. Sinds 2003 is het aandeel gestegen van 8% naar 20% van alle kwesties.
Huisartsenzorg Ziekenhuis 0
50
100
150
200
250
300
Bovenstaande is een samenvatting van de jaarcijfers. Het uitgebreide jaaroverzicht is te vinden op www.zorgbelang-brabant.nl
14-07-2008 13:32:54
VGN brengt werk in beeld In opdracht van de VGN heeft Het Inventief vijfenveertig korte films van praktijksituaties in de gehandicaptenzorg gemaakt voor op de site www.scholierentv.nl. De VGN wil hiermee met name bij jongeren een juist beeld van de sector ontwikkelen en de diversiteit en professionaliteit van het werken in de sector benadrukken. De clips brengen op drie manieren verschillende beroepen in beeld aan de hand van dagelijkse werkzaamheden. Deze films zijn ook beschikbaar op dvd voor bijvoorbeeld open dagen, excursies en gastlessen. Het Inventief zorgde voor een full service ondersteuning van het hele proces en hield daarbij continu de relatie met het concept voor ogen.
G emeente Goirle publiceert toekomstvisie De gemeente Goirle is met haar gemeenteraad in samenspraak met bedrijven, verenigingen en inwoners gekomen tot een toekomstvisie voor het dorp. De gemeente is trots op het resultaat en wil dit graag delen met de betrokkenen. Het Inventief adviseerde de toekomstvisie te vertalen naar een aantrekkelijk, compact, goed leesbaar boekje in de huisstijl van de gemeente. De kernpunten van het programma, groen en sociaal, zijn in woord en beeld helder uiteengezet.
Verbeterde communicatie Jeugdzorg Provincie Noord - Brab ant De Provincie Noord-Brabant werkt hard aan goede communicatie op het terrein van Jeugdzorg. Adviseur Ingrid Andela van Het Inventief is een aantal dagen per week gedetacheerd bij de Provincie ter ondersteuning. Zij adviseert in en coördineert een aantal projecten, waaronder de communicatie rondom de Centra voor Jeugd en Gezin en de Week van de Jeugdzorg. Ook participeert Ingrid in de Taskforce Communicatie, die tot doel heeft de totale communicatie rondom Jeugdzorg strategisch en praktisch beter te laten verlopen.
De kortste film ooit heeft nu al meer dan negenduizend producers. De film, die niet meer dan één seconde duurt, is een animatie van 24 frames. Betaal tenminste 1 dollar en je mag jezelf producer noemen.
